D66 staakt verkiezingscampagne nu blijkt dat oud-minister Els Borst waarschijnlijk door een misdrijf is omgekomen

De Limburger DAGBLAD

Els

Borst is zaterdag voor het laatst gezien tijdens het D66-congres in Amsterdam. foto Jiri Buller/HH

D66-campagne stil om Borst D66 staakt verkiezingscampagne nu blijkt dat oud-minister Els Borst waarschijnlijk door een misdrijf is omgekomen. DEN HAAG – D66 heeft in verband met ‘de recente trieste ontwikkelingen’ rond het overlijden van Els Borst besloten de campagneactiviteiten voor de gemeenteraadsverkiezingen in elk geval tot en met dinsdag stil te leggen. Alle afdelingen van de partij hebben de oproep gekregen hun geplande activiteiten op te schorten. D66 reageert daarmee op het nieuws dat oud-minister en mi-

nister van Staat waarschijnlijk door een misdrijf om het leven is gekomen. Verwondingen aan het lichaam van Borst en sporen bij haar huis in Bilthoven geven aanleiding voor die conclusie, liet de politie gisteren weten. Een debat in de Tweede Kamer werd gistermiddag een half uur stilgelegd toen het nieuws bekend werd. D66-leider Alexander Pechtold zegt te hopen dat Borst

‘niet lang heeft geleden’. „Het zijn je meest bange gevoelens”, zegt hij. „Zo’n lief mens. Zo’n dierbaar mens die altijd voor anderen klaarstond, altijd aan de medemens dacht. Als haar dit is overkomen, dan hoop ik alleen maar dat het heel kort heeft geduurd.” De D66-leider wil verder niets kwijt over de omstandigheden waaronder Borst om het leven is gekomen. Hij verwijst naar de politie. „Ik heb er alle vertrouwen in dat de rechercheurs die zeer serieus met deze zaak bezig zijn daar hun werk goed doen.” Minister-president Rutte spreekt over ‘een trieste ontwikkeling in een toch al heel verdrietige zaak’. Vice-premier Lodewijk Asscher

(PvdA) zegt ‘met stomheid te zijn geslagen’. „Borst was een hele zachtaardige vrouw. Zeer betrokken. Een warme, non-macho politica”, aldus Asscher. Hij hoopt dat

“

Als haar dit is overkomen, dan hoop ik alleen maar dat het heel kort heeft geduurd Alexander Pechtold, D66-leider

alle vragen die er nu nog bestaan, goed kunnen worden beantwoord. Dat Els Borst geen natuurlijke dood is gestorven, was volgens de politie al vrij snel duidelijk. Een scan en sectie op haar lichaam maakten duidelijk dat ze was overleden aan de gevolgen van letsel dat op haar lichaam is aangetroffen. Nadat woensdag en donderdagmorgen alle resultaten van medisch onderzoek, forensisch en tactisch speurwerk naast elkaar waren gelegd, bleef een misdrijf als meest waarschijnlijke doodsoorzaak over.

Lees verder pagina’s 2/3

voorpagina vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS <SAMPRO_PDF> [MASTER] ... 14-02-14]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:56


MISDRIJF

Dood Els Borst in nevelen gehuld

HILVERSUM – Het aantal agenten

De mysterieuze dood van Els Borst schokt Nederland. Welk drama heeft zich in haar huis afgespeeld? door Peter Winterman BILTHOVEN – Is Els Borst overlopen

door een inbreker? Of is ze het slachtoffer van een doelgerichte moordaanslag? Vier dagen na de vondst van haar lichaam is de dood van de oud-minister nog altijd door mysteries omgeven. „We gaan uit van een misdrijf, maar wat er precies is gebeurd en wanneer dat plaatsvond, weten we nog niet”, zegt Johan Bac, hoofdofficier van justitie in Midden-Nederland. Het is volgens hem mogelijk dat Borst (81) een inbreker tegen het lijf is gelopen in haar woning in Bilthoven en dat die haar heeft gedood. Dat zou mogelijk doodslag zijn. Maar een gerichte aanslag op het leven van de D66-politica, dus moord, kan ook niet worden uitgesloten. Wat wél vaststaat, is dat Borst niet is overleden aan een hartaanval of een hersenbloeding. Een natuurlijke dood is na sectie door het Nederlands Forensisch Instituut uitgesloten. De verwondingen op haar lichaam, waar de politie verder niets over kwijt wil, wijzen ook niet op een ongeluk. Het nieuws dat Borst waarschijnlijk door een misdrijf om het leven is gekomen, sloeg gisteren in als een bom. In Bilthoven-Noord, waar Borst woonde, zijn buurtbe-

“

Wat er precies is gebeurd en wanneer dat plaatsvond, weten we nog niet Johan Bac, hoofdofficier

woners bezorgd over ‘verdachte figuren die de laatste tijd rondlopen in de wijk’. Dit jaar is acht keer ingebroken in de omgeving van het huis van Borst, blijkt uit politiecijfers. Eind vorig jaar waarschuwde de politie voor een inbraakgolf in de lommerrijke buurt. Toch hebben rechercheurs in de woning van de weduwe Borst geen sporen van braak gevonden. Dat een confrontatie met een inbreker fataal kan aflopen, bleek begin deze maand nog in Zwolle. Daar werd een 72-jarige Zwolse omvergeduwd toen ze bij thuiskomst oog in oog kwam te staan met een inbreker. De vrouw kwam ongelukkig ten val en overleed korte tijd later. Zo’n dertig rechercheurs begonnen gisteren met een grootschalig buurtonderzoek in de omgeving van de woning van Borst. De politie hoopt dat getuigen zich melden die tussen zaterdagavond en maandagavond iets verdachts hebben gezien. Borst was zaterdag nog aanwezig op het partijcongres van D66 in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Twee vriendinnen van de minister van Staat, onder wie de moeder van het Gelderse D66-Statenlid Michiel Scheffer, vonden Borst maandagavond rond kwart voor zeven ’s avonds in haar garage. Ze zou achter haar auto in een plas bloed hebben gelegen, met haar jas nog aan. Naast het buurtonderzoek doet de de politie aanvullend sporenonderzoek. Ook onderzoeken rechercheurs de contacten die de politica in de laatste maanden van haar leven heeft gehad. Dat moet onder meer uitwijzen of zij mogelijk is bedreigd. Een gerichte aanslag op het leven van de voormalig politica behoort weliswaar tot de mogelijkheden, maar dat zou,

dat lijdt aan posttraumatische stressstoornis (PTSS), is vele malen groter dan tot nu toe werd verondersteld. Dat zei landelijk korpschef Gerard Bouman gisteren in het tv-programma Zembla.

na de moord op Pim Fortuyn, een zeldzame aangelegenheid zijn. De politie zoekt mensen die Borst sinds zij zaterdag het congres van D66 verliet, hebben gezien of gesproken. Ze zou al die avond of zondag om het leven kunnen zijn gekomen. Zo liet ze zondag verstek gaan bij een huisconcert in de buurt. Zij meldde zich niet af, wat voor haar doen ongewoon was. Gisteravond was er in Bilthoven

Celstraf geëist tegen directeur artiestenstal van Marco Borsato ZWOLLE – Hij zou als directeur

3 ton uit de boedel van de artiestenstal van Marco Borsato hebben gehaald en voor miljoenen aan valse facturen hebben ingediend. Gisteren hoorde de directeur voor de rechtbank in Zwolle 22 maanden cel tegen zich eisen. The Entertainment Group ging in september 2009 failliet. Tot vlak voor het faillissement was de Zwolse zakenman financieel directeur van het bedrijf. Door valse facturen in te dienen, werd btw teruggevorderd bij de fiscus om zo het personeel van het noodlijdende bedrijf te betalen, zei de officier van justitie.

Begin 2009 werd de Zwollenaar als een van de ‘vier musketiers’ gevraagd het bedrijf te redden. Omdat er ruzie was met de huisbankier werd heimelijk elders een nieuwe rekening geopend. Via een bv van de zakenman werd 5,5 ton weggesluisd. Met dat bedrag werden onder meer de concerten van Diana Ross bekostigd.

Volgens het OM is voor 3,8 miljoen euro aan valse facturen bij The Entertainment Group in rekening gebracht

‘Probleem met PTSS bij politie groter’

De 3 ton stortte hij nooit terug: hij zag dit als een vergoeding. In totaal is volgens het OM voor 3,8 miljoen euro aan valse facturen bij TEG in rekening gebracht. Hiermee is voor 614.000 euro aan btw teruggevorderd. De advocaat van de verdachte vroeg zich af waarom het OM alleen zijn cliënt en niet de andere bestuurders van TEG daagde. De curator had tegen een mede-aandeelhouder een claim van 14 miljoen euro ingediend, maar deze werd voor een ton afgekocht, zei hij. De raadsman verzocht om vrijspraak. Vonnis op 27 februari.

Het huis van oud-minister Els Borst in Bilthoven wordt door schermen aan

het zicht onttrokken en door de politie bewaakt. foto Goos van der Veen/HH

een bijeenkomst voor buurtgenoten, bedoeld om gevoelens te delen. De buurt is verdrietig, geschokt en ook verontrust. „Een introverte en aardige vrouw,” wordt Borst genoemd. „Wanneer ik mijn hond uitliet, zag ik altijd haar witte hoofd voor het raam, en die is er nu niet meer”, zegt een bewoner van de

Ruysdaellaan. Het lichaam van Borst is inmiddels vrijgegeven. Nader lichamelijk onderzoek is volgens de politie niet meer nodig. Morgen is er een herdenkingsdienst voor Borst in de Domkerk in Utrecht. Daarna wordt de voormalige minister en vice-premier in besloten kring begraven.

Lichaam door scan Maastricht MAASTRICHT – Het ontzielde lichaam van Els Borst is dinsdag doorgelicht met een scanner van de unit Forensische Radiologie van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC). De politie verklaarde gisteren mede op basis van deze ‘totale bodyscan’ dat de oud-minister waar-

schijnlijk door een misdrijf om het leven is gekomen. Volgens een woordvoerster van het MUMC maakt de scanner het mogelijk forensisch onderzoek te doen op een lichaam in een lijkzak, zodat er geen sporen verloren gaan. Daarna is bij het NFI sectie verricht op het lichaam.

De Nationale Politie denkt jaarlijks 1.500 tot 2.500 medewerkers met verschijnselen van PTSS door te moeten verwijzen voor onderzoek en behandeling. PTSS is een geestesziekte die mensen oplopen door traumatische gebeurtenissen. Patiënten slapen vaak slecht, reageren schrikachtig en beleven nare gebeurtenissen op willekeurige momenten opnieuw. Sinds twee jaar geldt PTSS als beroepsziekte bij het politiekorps. Uit onderzoek van Berthold Gersons, emeritus hoogleraar Psychiatrie van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, blijkt dat 7 procent van alle agenten aan de ziekte lijdt. Dat zou neerkomen op 4.000 mensen op een totaal van 60.000 agenten. Er zijn nu 320 dossiers van agenten met PTSS in behandeling. Het aantal van 4.000 politiemensen dat gisteren in de uitzending van Zembla genoemd werd, kan de politie niet plaatsen. Wel is het zo dat PTSS steeds bekender wordt binnen de geledingen van de politie waardoor het aantal meldingen kan gaan stijgen, aldus een woordvoerster gisteren. „De politie wil ook graag dat mensen die PTSS-achtige klachten hebben, zich melden zodat tijdig en adequaat kan worden ingegrepen.” Slechts bij een klein deel van hen zal volgens de politie uiteindelijk de diagnose PTSS worden gesteld. Met de politiebonden is inmiddels een protocol opgesteld voor de ondersteuning en beoordeling van alle verzoeken tot erkenning van PTSS.

PTSS is een geestesziekte die mensen oplopen door traumatische gebeurtenissen

advertentie 5 x 90

focus vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS [MASTER] ... 14-02-14]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:05


AFDINGEN

Pingelen is de nieuwe volkssport

FERRY MINGELEN

Kreupel

O

m half drie in de nacht, na een debat van tien uur, kwam er weer een schrale glimlach op het gezicht van minister Plasterk. De Kamermeerderheid had de motie van wantrouwen, ondanks brede steun van de oppositie, verworpen. PvdA-fractievoorzitter Samsom snelde als eerste uit zijn bankje om zijn partijgenoot te feliciteren. Ook Zijlstra van de VVD kwam langs. Zij waren opgelucht. Na het vertrek van Weekers kon het kabinet zich geen tweede personeelswisseling permitteren. Plasterk had het overleefd. Vraag is voor hoe lang?

‘Plasterk moet uitkijken dat hij niet over de volgende bananenschil uitglijdt. Je moet in zo’n situatie wel een beetje geluk hebben’ Ook een verworpen motie van wantrouwen kan hard aankomen. Maar het hangt wel af van wie die komt. Dit tweede kabinet-Rutte heeft sinds zijn aantreden in november 2012 al negen moties van wantrouwen overleefd. De PVV diende er maar liefst zes in, tegen het hele kabinet, tegen premier Rutte, en tegen de ministers Dijsselbloem van Financiën en Schippers van Volksgezondheid. Die moties waren bij voorbaat kansloos, ze kregen hooguit steun van de SP en de Partij voor de Dieren. Dan raakt zo’n actiemiddel bot. Pijnlijker wordt het als een motie van wantrouwen brede steun uit de oppositie krijgt.

LOPPERSUM

Zoals tegen staatssecretaris Weekers in mei 2013. Hij bleef, maar dus niet voor lang. Het overkwam ook staatssecretaris Teeven van Justitie in april 2013 in verband met de dood van de Rus Dolmatov. Teeven bleef ook, onder het motto ’niet aftreden, maar optreden’. „Ik voel me geen aangeschoten wild”, zei hij. Hij verwees naar het oervoorbeeld uit 1985: minister Van Aardenne van Economische Zaken overleefde toen een motie van wantrouwen naar aanleiding van de ondergang van het RSV-concern. SGP-kamerlid Van Rossum (hij kwam net uit een debat over de Jachtwet) waarschuwde dat de minister zo ‘de weinig benijdenswaardige rol van aangeschoten wild’ zou krijgen. En inderdaad, Van Aardenne was daarna politiek kreupel. Plasterk blijft dus ook. Hij legde een oproep van Wilders (PVV) om vrijwillig af te treden naast zich neer. „Ik wil het vertrouwen herstellen.” Pechtold (D66), de indiener van de motie: „Dat wordt niet gemakkelijk. Vraag is of er blijvende beschadiging is opgetreden.” Van Ojik: „Zijn positie is feitelijk politiek verzwakt. Hij heeft een achterstand in te lopen.” De kreupele Plasterk moet dat doen op een baan vol hindernissen. De bestuurlijke reorganisatie waar hij verantwoordelijk voor is, komt moeilijk van de grond en nu is er weer het verwijt dat hij de kamer niet goed heeft geïnformeerd over het ontslag van de Rijksvertegenwoordiger op de Antillen. Plasterk is kwetsbaar. Van Ojik: „Plasterk moet uitkijken dat hij niet over de volgende bananenschil uitglijdt. Je moet in zo’n moeilijke situatie wel een beetje geluk hebben, wil je het redden. En vooruit, dat gun ik hem.” Van Ojik is een vriendelijk mens. Maar de afgelopen weken bleek dat Plasterk voor de rest weinig vrienden op het Binnenhof heeft.

2,

Onderhandelen in Nederlandse winkels: bijna de helft van de mensen doet het. Met succes. door Mathijs Noij en Rik Goverde illustratie Nourdin Kouch ENSCHEDE – Wie wel eens inkopen

deed op het beroemde Djemaa el Fna-plein in Marrakech kent het spel van vraag en aanbod. Het is in Marokko onderdeel van de cultuur om geen vaste prijs te hanteren en daarom wordt er raar opgekeken als er níet onderhandeld wordt over de prijs. Maar ook in Nederland krijgen steeds meer winkeliers te maken met klanten die om een lagere prijs vragen. Onderzoeksbureau I&O Research vroeg ruim tienduizend mensen of ze wel eens onderhandelen over de prijs van een product. 47 procent bleek dit te doen. „Het is een soort sport”, zegt Wim (54), fervent onderhandelaar die liever niet met zijn achternaam in de krant wil. „Natuurlijk zit er een economische kant aan. Je spaart immers geld uit. Maar het is ook een uitdaging. Bij aankopen boven de vijftig euro onderhandel ik bijna altijd.” Mensen die met regelmaat een extra korting proberen te krijgen, boeken bijna altijd wel eens succes. Dat zegt Rob van Peppel, directeur van I&O Research. „Slechts 1 procent van de respondenten die wel eens onderhandelt, zegt nooit iets van de prijs af te krijgen. En als het een keer gelukt is, probeert men het vaker.” Van de ondervraagden zegt 33 procent vaker te onderhandelen dan drie jaar geleden. Volgens de Consumentenbond

Veel mensen voelen zich bezwaard om te vragen om een lagere prijs. Wie het wel doet, bespaart kosten

speelt de crisis een rol. „Mensen worden prijsbewuster als ze minder te besteden hebben”, zegt woordvoerster Sandra de Jong. Zij vindt het een goede zaak dat er meer wordt onderhandeld. „Onderhandelen over de prijs zien wij als een recht.” En het loont, bijvoorbeeld bij het kopen van een dure gitaar. Alfred, vijftiger, zocht een nieuwe Gibson-gitaar. Terwijl in Amsterdam een exemplaar te koop was voor 2700 euro, vond hij een aanbieding van 2500 euro in Doetinchem. Daar ging na een onderhandeling ook nog eens 300 euro vanaf. „Het is niet mijn hobby om te onderhandelen”, zegt hij. „Maar het is niet meer dan normaal, vind ik. En het levert geld op.” Toch is niet iedereen blij met de ontwikkeling. Veel winkeliers hebben moeite het hoofd boven water te houden. „Door de crisis hanteren veel ondernemers al een extra scherpe prijs”, zegt Suzanne van de Graaf van Detailhandel Nederland. „De consument is al winnaar van de crisis. Nederlanders mogen zich best bewust zijn van de voordelen van een vaste prijs. Dat maakt het wel zo transparant.” Daar is Wim het niet mee eens. Hij kon zich nog herinneren dat hij als twintiger een bankstel kocht dat zijn vrouw graag wilde hebben. „We hadden van te voren afgesproken dat zij niet zou laten merken dat ze de bank per se wilde hebben. Dan ruiken verkopers bloed.” Wim en zijn vrouw deden een bod dat 1000 gulden onder de prijs lag. In de auto terug ging de telefoon: de winkeliers waren akkoord. „Waarom zou ik me bezwaard voelen? De winkelier accepteerde het bod. Hij heeft er dus alsnog winst op gemaakt, anders had hij het bod niet geaccepteerd. Iedereen blij.”

2

95

7, 7 , 95 3, 95 6 95 6, 4, 95 5, 95

MARKT ONDERHANDELEN OVER DE PRIJS: ZÓ DOE JE HET

In Marokko kun je op nagenoeg alles afdingen. Auto’s, eieren, kleding: alle prijzen staan ter discussie. Aan de hand van een jacht op drie witte T-shirts in de medina van Rabat, geven we hierbij tien tips voor gedegen afdingen.

zoek was. Je kwam voor drie witte T-shirts. Laat merken dat je de witte T-shirts uit zijn winkel niet echt nodig hebt. Dat is trouwens ook zo, bij zijn buurman liggen dezelfde shirts. Hij vraagt 120 dirham, ongeveer 11 euro. Bied 50, en stijg van daaruit. Loop af en toe vriendelijk lachend weg. Komt hij je achterna:

Laat je niet afleiden, voor je het weet sta je met een houten beeldje in je hand waar je niet naar op

onderhandel door. Doet hij dat niet, start opnieuw bij de buurman. Voor de durfals: zakt hij niet snel genoeg met zijn prijs, zak dan zelf met je bod in plaats van te stijgen. Het maakt duidelijk: ‘Ik heb steeds minder voor je T-shirts over, vriend. Zakken’. Stel vooraf vast wat je uit wilt geven. Hou dat bedrag vast als richt-

De NAM heeft na de aardbeving gisterochtend in het noorden van Groningen zo’n driehonderd schademeldingen binnengekregen. Het gaat vooral om scheuren in muren en tegels. De meeste meldingen komen uit de omgeving van Appingedam. Met een kracht van 3.0 op de schaal van Richter was de beving de zwaarste van het afgelopen halfjaar.

DEN HAAG

Nederland helpt Engeland met water Experts van Rijkswaterstaat en de waterschappen gaan in Engeland dijken inspecteren. De Britse autoriteiten zijn ingegaan op een Nederlands aanbod om hulp te bieden nu het land met enorme wateroverlast kampt. De experts gaan vrijdagochtend met collega’s van het Britse Environment Agency aan het werk in de ondergelopen gebieden.

DEN HAAG

Simpeler inleveren elektronisch afval Een afgedankt elektronisch apparaat inleveren, wordt makkelijker. Er komen meer inleverpunten en direct een nieuw apparaat kopen hoeft niet meer. De grotere winkels voor elektronica worden verplicht een inzamelpunt in te richten. Van 4 kilo per Nederlander nu moet de inzameling omhoog naar 17 kilo in 2019.

5,

OP EEN MAROKKAANSE

Beving doet muren en tegels scheuren

HARSKAMP

Europese bizon op proef op de Veluwe bedrag. Stop je geld in verschillende broekzakken zodat je altijd nog de troefkaart kun spelen: ik heb maar 80 dirham bij me. Bedenk of je afdingt voor de sport, of omdat je T-shirts wilt kopen. Soms sta je voor de vorm vijf minuten te onderhandelen over 10 dirham (90 cent). Moet de deal daarop stuklopen? Soms lukt het om zelfs driekwart

van de prijs af te krijgen. Voel je niet bezwaard. Als de winkelier geen winst zou maken, zou hij de T-shirts niet verkopen. Betaal wat je het waard vindt. Soms is dat te veel maar als je iets graag wilt hebben, is dat niet erg. Heb nooit spijt. We komen uiteindelijk voor drie witte T-shirts uit op 78 dirham, omgerekend ongeveer 7 euro.

De wisent, de Europese bizon, graast waarschijnlijk binnenkort op de Veluwe. Voor een proef stelt Staatsbosbeheer 400 hectare bij Harskamp beschikbaar. De wisent is een imposant, rustig en verdraagzaam dier. „Voor bezoekers een bijzondere wildbeleving,” meldt Staatsbosbeheer. In Nederland grazen al wisenten in de Noord-Hollandse duinen.

Geef niet zomaar een kopietje paspoort

Toezicht op spion moet beter

Oppositie: Plasterk heeft weer info onder de pet gehouden

door Marieke Serruys

door Cyril Rosman

door Niels Klaassen

BREDA - De toezichthouder op de Nederlandse inlichtingendiensten, de CTIVD, moet meer digitale kennis in huis halen. Dat is nodig om die diensten, de AIVD en de MIVD, beter te kunnen controleren. Dat zei Bert van Delden, tot afgelopen jaar de baas van die CTIVD gister op een symposium in Breda. „De CTIVD bestaat vooral uit juristen, daar zou best wat digitale kennis bij mogen.” De toezichthouder krijgt met steeds ingewikkelder elektronische manieren van spioneren te maken. Van Delden pleitte ook voor meer openheid van de inlichtingendiensten. „Daar kweek je meer begrip mee in de samenleving.”

DEN HAAG – Minister Plasterk is op-

DEN HAAG – Tegen de regels in vragen bedrijven hun klanten of medewerkers nog steeds om een kopie van een identiteitsbewijs, bijvoorbeeld bij het afsluiten van een abonnement. Volgens het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is dit ‘bijna vragen om identiteitsfraude’.

Het CBP kreeg in bijna twee jaar meer dan duizend signalen dat bedrijven onterecht een ‘kopietje paspoort’ wilden hebben. Van sportscholen tot een zwembad of een bedrijf dat containers reinigt. De kopietjes kunnen makkelijk in verkeerde handen vallen, vreest het CBP.

Werkgevers en financiële instellingen mogen wel om een kopie van een ID-bewijs vragen. In de meeste andere gevallen is dat verboden. Bijvoorbeeld voor een bedrijf dat mensen inhuurt van een ander bedrijf. De Belastingdienst adviseerde bedrijven die personeel inhuren, juist om kopieën te maken, maar is daar op aandringen van het CBP mee gestopt. Wat voor persoonlijke gegevens mag bijvoorbeeld de Bijenkorf van klanten vragen? Het warenhuis is geen financiële instelling, maar biedt wel een creditcard aan. Bij het aanvragen van de Bijenkorf Card moet het burgerservicenummer (BSN) worden ingevuld, om de kredietwaardigheid van de aanvrager te kunnen con-

troleren. Het CBP kan geen antwoord geven op de vraag of dat is toegestaan. „Daar hebben we geen onderzoek naar gedaan”, laat een woordvoerster weten. De Bijenkorf zegt de gegevens over te dragen aan International Card Services, dat ook Visa en MasterCard uitgeeft. „We bewaren de aanvraaggegevens niet en hebben dus ook niet de beschikking over de BSN-nummers”, aldus het warenhuis.

De kopietjes van paspoorten kunnen makkelijk in verkeerde handen vallen, vreest het CBP

Juist het BSN moet niet in verkeerde handen vallen, weet Maria Genova. Zij deed onderzoek naar identiteitsfraude voor haar boek Kwam een vrouw bij de h@cker. Het BSN geldt voor veel instanties als legitimatie. Uitkeringsfraude is dan zo gepleegd en een onschuldige burger lijkt ineens een crimineel. „Ook de omgeving gelooft op een gegeven moment niet meer in de onschuld. Waar rook is, is vuur, denken vrienden en familie dan.” Haar advies: als je toch een kopie van je identiteitsbewijs geeft, zorg dan dat het BSN onleesbaar is. Maak de kopie dus zelf en zet er bovendien een datum op en de naam van het bedrijf waarvoor de kopie bestemd is.

nieuw verwikkeld in een heikele kwestie. De oppositie wil opheldering over een vernietigend rapport over de Rijksvertegenwoordiger op Bonaire.

Verschillende oppositiepartijen vinden het onbegrijpelijk dat minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) een advies om vertegenwoordiger Wilbert Stolte (CDA) direct te vervangen niet heeft opgevolgd. Ook zijn de partijen kritisch omdat het bewuste rapport in november niet met de Kamer is gedeeld. Uit dat vertrouwelijke maar uitgelekte stuk blijkt dat er op de

BES-eilanden (Bonaire, Sint-Eustatius en Saba) een gebrek aan vertrouwen is in Stolte, die niet goed zou functioneren. Van samenwerking met zijn directe baas is zelfs ‘nauwelijks’ sprake. Stolte heeft in september zelf besloten om per 1 mei 2014 te stoppen. Vorige week stuurde Plasterk - gedwongen door publicaties - plots een brief met de boodschap dat het rapport zijn ‘indruk van de ernst van de situatie bevestigt’. Hij had liever willen wachten met info tot evaluatie van problemen op Bonaire helemaal klaar is. Een commissie onderzoekt nu nog hoe de vertegenwoordiging op de eilanden beter kan. In september had D66-Kamerlid Wassila Hachchi de kwestie al

aangekaart. „Toen zag Plasterk geen reden om Stolte te wisselen. Een paar maanden later krijgt hij dat advies. Waarom wordt ons dat niet meteen gemeld? Ook willen we weten waarom Plasterk niet meteen het advies heeft opgevolgd om Stolte weg te sturen.” Bij de andere belangrijke gedoogpartner, de ChristenUnie, klinkt eveneens kritiek. Kamerlid Gert-Jan Segers: „Het rapport is belangrijk genoeg om te delen

met de Kamer.” SP-Kamerlid Ronald van Raak: „Het stuk is onder de pet gehouden.” Er komt nog een debat over de zaak. De woordvoerder van Plasterk laat weten dat er geen info is achtergehouden. „Het was de afspraak om eerst de complete evaluatie af te wachten. Dat is ook meermaals met de Kamer gecommuniceerd. Omdat het rapport uitlekte, is het toch gestuurd.” De Rijksvertegenwoordiger is de

“

“

Het rapport is belangrijk genoeg om te delen met de Kamer Gert-Jan Segers, ChristenUnie

Waarom heeft Plasterk het advies niet opgevolgd om Stolte weg te sturen? Wassila Hachchi, D66

schakel tussen ‘Den Haag’ en Caribisch Nederland. Hij moet toezien op het bestuur op de eilanden en zorgen dat ambtenaren en besturen goed samenwerken. Ook rond het werk van de geheime dienst heeft Plasterk nog wat uit te leggen. D66 wil weten of de Nederlandse geheime diensten zich houden aan het Europees mensenrechtenverdrag. Dit naar aanleiding van een oproep van het Europees Parlement aan Nederland om regels voor inlichtingendiensten zo aan te passen dat die voldoen aan de ‘fundamentele plichten als databescherming, privacy en onschuldpresumptie’. Dat laatste begrip staat voor de aanname van onschuld totdat het tegendeel bewezen is.

binnenland vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:05


Aan de schandpaal is de trend

Voetbalclubs helpen zware fans af te vallen door Paulus Smits AMSTERDAM – Vuilniswagenchauf-

Een vieze lunchroom komt op een zwarte lijst, een vleesfraudeur niet. Maar daar komt verandering in.

feur David Brown (38) uit het Schotse Hurlford woog twee jaar geleden nog 179 kilo. Nu staat de weegschaal op 112 kilo. Met dank aan zijn geliefde voetbalclub Kilmarnock FC en de Universiteit van Glasgow.

door Annemieke van Dongen DEN HAAG – Tijdens de lunchpauze even met collega’s de stad in om een broodje te eten? Op je smartphone kun je binnenkort checken waar je het grootste risico loopt een voedselvergiftiging cadeau te krijgen bij een tosti. Vanaf juni gaat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de inspectieresultaten van ongeveer tweeduizend lunchrooms openbaar maken via internet. Als de proef slaagt, volgen later alle andere horecagelegenheden. Een prima plan, vindt de Consumentenbond, maar het gaat lang niet ver genoeg. Ook voedselfraudeurs en andere ondernemers die consumenten bedotten, moeten aan de schandpaal. „Het kan niet zo zijn dat alleen de inspecteur van de NVWA weet waar hij beter niet kan gaan eten”, zegt woordvoerster Babs van der Staak. „Ook consumenten hebben recht op informatie.” Nu meldt de NVWA bijvoorbeeld alleen dat ‘vier van de twaalf onderzochte blusdekens vlam vatten’ als ze over een brandende frietpan worden gegooid, maar niet om welke merken het gaat. „Het is voor ons vaak lastig om informatie openbaar te maken”, verklaart een woordvoerder van de NVWA. „Wij zijn gebonden aan regels die de privacy van de ondernemer beschermen.” Ook bij verdenkingen van voedselfraude weegt het belang van openbaarheid volgens de NVWA niet op tegen dat van privacy. Zo weigerde de voedselwaakhond bekend te maken welke bedrijven paard verkochten als rundvlees en waar dat terecht was gekomen. Via de media werd bekend dat het om Willy Selten uit Oss en Van Hattem uit Dodewaard ging.

Hoe lunchcafés omgaan met

hygiëne en voedselveiligheid is binnenkort simpel na te gaan. foto Klaas Fopma/HH

De brancheorganisatie van supermarkten CBL smeekte de NVWA in beide gevallen om informatie. „Het is in ieders belang om onveilige producten snel uit de schappen te krijgen”, zegt directeur Marc Jansen. „Maar daarvoor hebben we wel informatie nodig.” De resultaten van de inspecties van de supermarktketens staan al langer op de NVWA-website. Het steekt de supers dat hun hygiëneresultaten wel openbaar worden gemaakt en de namen van notoire voedselfraudeurs niet. Jansen: „Dat is meten met twee maten.” Zo lang het zorgvuldig gebeurt, is de Consumentenbond groot voorstander van naming and shaming. „Het werkt twee kanten op”, zegt Van der Staak. „Enerzijds weet de consument welke producten hij niet moet kopen. Anderzijds

heeft het voor de fabrikant een afschrikwekkende werking. De boetes voor bijvoorbeeld voedselfraude zijn op dit moment heel laag. Als fraude daarbij niet eens tot imagoschade leidt, kom je er wel heel gemakkelijk mee weg.” Niet alleen de NVWA, die over de

veiligheid van voedsel en consumentenproducten gaat, zou daarom meer openheid moeten geven. Maar ook bijvoorbeeld de Autoriteit Consument en Markt, die bedrijven beboet die kartels vormen om prijzen kunstmatig hoog te houden.

Stoplichtsysteem lunchrooms Op de online Horeca Inspectiekaart van de NVWA krijgen alle lunchrooms vanaf juni een kleur. Groene zaken leven de hygiëneregels na, bij oranje zijn er problemen die moeten worden opgelost en rode lunchrooms staan onder verscherpt toezicht. Als de NVWA geen recente inspectiegegevens heeft, is de vestiging wit op de website. „Stel dat de zaak van meneer Jansen rood is, zal er bijvoorbeeld staan dat de hygiëne niet op orde is. De consument

kan dan een afgewogen keuze maken. Maar het is niet zo gedetailleerd dat we schrijven dat er bij Jansen muizenkeutels zijn gevonden en dat het plafond boven het fornuis open is waardoor stof in het eten kan komen”, licht een woordvoerster van de NVWA toe. Het betreft een proef. De eigenaren van zo’n tweeduizend lunchrooms ontvangen daar deze week een brief over. Vervolgens hebben ze nog zes weken de tijd om bezwaar aan te tekenen.

In landen als Denemarken en het Verenigd Koninkrijk worden inspectiegegevens al langer openbaar gemaakt. Gasten kunnen daar bij de ingang van een restaurant de laatste inspectieresultaten checken. Die kant gaat het in Nederland ook op. Minister Schippers van Volksgezondheid, die ook over de NVWA gaat, werkt aan meer transparantie. Als het experiment met de lunchrooms slaagt, moeten meer sectoren volgen. Niet alleen de overtredingen van bedrijven die onder het toezicht van NVWA vallen, zoals slachthuizen en speelgoedfabrikanten, kunnen dan gemakkelijker openbaar worden gemaakt. „De wijziging van de gezondheidswet waar de minister aan werkt, gaat ook gelden voor ziekenhuizen en andere (jeugd)zorginstellingen”, zegt een woordvoerder van het ministerie. „Voor de zomer moet het voorstel naar de Tweede Kamer worden gestuurd.”

Griepcijfers zijn opmerkelijk laag

Werkstraf tot 170 uur voor examenfraudeurs

Dankzij het milde weer en het feit dat minder mensen vatbaar zijn voor de griepvirussen die nu circuleren, zijn de griepcijfers dit jaar opmerkelijk laag. Dat heeft viroloog Adam Meijer van het RIVM gisteren gemeld. Meldden zich vorig jaar rond deze tijd meer dan 150 op de 100.000 Nederlanders bij de huisarts met griepachtige verschijnselen, vorige week waren dat er 49, zo blijkt uit cijfers van onderzoeksinstituut Nivel. Van een griepepidemie is dit jaar nog geen sprake. „Maar dat kan altijd nog komen”, zegt Meijer. Uit de Nivel-cijfers blijkt dat het aantal grieppatiënten nu wel stijgt richting de ondergrens van een epidemie (51 op de 100.000).

door Marieke de Witte en Robert Verkerk ROTTERDAM – De negen meerderja-

rige examenfraudeurs van scholengemeenschap Ibn Ghaldoun in Rotterdam hebben gisteren taakstraffen opgelegd gekregen van tussen de 130 en maximaal 170 uur.

De rechtbank in Rotterdam legde ook celstraffen op, maar omdat een aantal van de veroordeelden al in voorarrest heeft gezeten, hoeft niemand terug naar de cel. De fraudeurs worden verantwoordelijk gehouden voor de diefstal en heling van 27 examens. De eindexamens werden vorig jaar gestolen uit de kluis van de islamitische scholengemeenschap Ibn

Ghaldoun. Het is de grootste examenfraude in de Nederlandse geschiedenis. Safae K., Kamal el B. en Annas B. worden als hoofdrolspelers gezien in de omvangrijke fraudezaak. Deze drie kregen 170 uur taakstraf opgelegd. De andere zes veroordeelden liepen mee, stonden op de uitkijk, waren in het bezit van foto’s van de examens of hadden die in sommige gevallen verspreid.

In het vonnis verklaarde de rechter vooral rekening te hebben gehouden met het feit dat de veroordeelden nog jong zijn en ‘aan het begin van hun leven staan’. Toch wilde hij alle negen meerderjarigen ‘laten voelen dat ze een grote misstap hebben begaan’. Drie van de negen jongeren waren gisteren aanwezig bij de uitspraak van het vonnis. Ze hoorden het vonnis zonder enige emotie aan, terwijl ze ineengezakt in

De drie hoofdrolspelers in de examenfraudezaak kregen 170 uur taakstraf opgelegd

De jongeren die aanwezig waren bij de uitspraak hoorden het vonnis zonder enige emotie aan

Brown heeft deelgenomen aan het project FFIT, Football Fans in Training. Door 5 miljoen euro EU-subsidie wordt het project onder de naam Eurofit nu ook in Nederland opgezet, en niet alleen hier. Ook voetbalclubs in de Engelse Premier League, de Portugese Liga en de Noorse Tippeligaen gaan meedoen. Dinsdag wordt de Europese opzet gepresenteerd. Volgens een artikel in het gezaghebbende Britse medische tijdschrift The Lancet is Eurofit een wetenschappelijk bewezen succesvolle manier om te zware voetbalfans te laten afslanken en een gezonder leefpatroon bij te brengen. David Brown heeft zijn ontbijt met spek en worstjes vervangen door cornflakes. Trots vertelt hij: „In plaats van uren voor de televisie te hangen, ga ik nu met mijn nieuwe vrienden uit het project lopen. En sinds het programma heb ik geen pint meer aangeraakt. Niet alleen zelf ben ik er erg tevreden over, mijn vrouw is ook in haar nopjes.” Meer dan 700 te zware mannen hebben zich gedurende twaalf we-

ken overgeleverd aan trainers van hun favoriete club en voedingsadviseurs. Zo’n 40 procent van hen zit na een jaar nog steeds ruim onder hun aanvankelijke gewicht. Ze volgden wekelijkse sessies van anderhalf uur, met fysieke activiteiten en adviezen over een gezond dieet. Ze leerden in de supermarkt van welke producten ze af moesten blijven en gingen met een stappenteller aan de wandel. En met succes: ze verloren in de twaalf weken van project allemaal vele kilo’s. Een jaar later zat 40 procent van de groep niet alleen meer dan vijf procent onder hun startgewicht - ze hadden ook een duidelijk lagere bloeddruk, aten gezonder, dronken minder alcohol en voelden zich mentaal beter, aldus het artikel in The Lancet. Anderhalf jaar na afloop van het project is ook Gerry Heyburn (49) nog dolenthousiast. Het gewicht van deze ex-semiprof van Dunfirmline United ging van 119 naar 106 kilo. „Ik liep hooguit naar het voetbalstadion, vijf minuten van huis. Nu doe ik mee aan liefdadigheidstochten van meer dan 25 kilometer. En we hebben een eigen voetbalteam opgericht,

“

Clubs vinden moeilijk bereikbare doelgroepen bereid om mee te doen Hubert Rovers, 28 kilo lichter

Schotse voetbalfans, hier op bezoek in Amsterdam, blijken via hun club

wel vatbaar voor een gezondheidsprogramma. foto Bart Muhl/HH

waarmee we tegen teams van Celtic en Dundee spelen. Er is een compleet sociaal netwerk ontstaan. We hebben elkaar beloofd deze leefstijl zeker tien jaar vol te houden.” Het Schotse succes bleef elders niet onopgemerkt, ook al omdat een van de onderzoeksters, hoogleraar gezondheid en welzijn Sally Wyke van de Universiteit van

“

In plaats van uren voor de tv te hangen, ga ik nu met mijn vrienden lopen David Brown, 67 kilo lichter

Glasgow, nauwe contacten onderhoudt met het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen en het VU medisch centrum in Amsterdam. Deze centra zijn ook nauw betrokken bij de opzet van Eurofit. Onderzoeker Hidde van der Ploeg van VUmc: „Eurofit is nog in voorbereiding. We willen in de competitie 2015-2016 bij vijftien clubs van start gaan. Na de komende zomer gaan we op zoek naar supporters met overgewicht of met een duidelijk ongezonde leefstijl. Je moet daarbij denken aan grote clubs als Arsenal, Everton, Manchester City, Benfica en Porto. Over de Nederlandse clubs kan ik nu nog niets

zeggen, we zijn nog in onderhandeling. We willen daarover volgende week duidelijkheid hebben.” Van der Ploeg heeft eerder meegewerkt aan het opzetten van leefstijlonderzoeken, zegt hij: „Maar het was een probleem om daarvoor een goede mix van deelnemers te vinden. Vooral mannen van middelbare leeftijd waren moeilijk voor onderzoek te porren. In Schotland is gebleken dat die via voetbalclubs wel te vinden zijn. Fanclubs hebben vaak een gevarieerde sociale achtergrond, wat ook weer goed is voor de representativiteit van het onderzoek.” Voetbalfan in hart en nieren Hubert Rovers uit Breda hoeft niet meer mee te doen, zegt hij. Deze altijd bij NAC en nu ook nog bij de stichting Meer met Voetbal betrokken zwaargewicht, is namelijk recent 28 kilo afgevallen. „Van welk gewicht ik kom vertel ik liever niet”, zegt hij. Hij kan een project als Eurofit alleen maar aanbevelen: „Met Meer met Voetbal zetten we ook gezondheidsprojecten op, zoals De Gezonde Voetbalkantine. Het blijkt dat clubs in staat zijn moeilijk bereikbare doelgroepen bereid te vinden aan deze projecten mee te doen.” Of fans van Feyenoord meedoen is maar de vraag. Manager Joop Verschuuren van de supportersvereniging heeft zijn twijfels: „Veel van die te zware fans zijn maar wat blij dat ze dit gewicht bereikt hebben.”

advertentie 5 x 190

het verdachtenbankje zaten. Slechts een van hen stond op toen de rechter de zaal binnenkwam. Het is gebruikelijk en traditie om op te staan bij binnenkomst van de rechter, maar volgens een bekende van de jongens druist dat in tegen hun geloof. „Volgens ons geloof is iedereen gelijk, dus daarom staan we niet op. Dat hoeft ook niet, dus waarom zou de politie moeilijk doen.” Tegen de elf jongeren, onder wie twee minderjarigen, waren (deels) voorwaardelijke celstraffen en werkstraffen geëist. Het minderjarige zusje van Safae K., Saliha, kreeg 58 uur taakstraf. De andere minderjarige had zo’n kleine rol in de zaak dat hij geen straf opgelegd kreeg.

binnenland vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:28


Recht op euthanasie kinderen België BRUSSEL – België is het eerste land ter wereld geworden waar euthanasie ook voor alle minderjarigen mogelijk is. De Belgische Tweede Kamer stemde gisteren in met het wetsvoorstel om de leeftijdsgrens voor levensbeëindiging los te laten. Eerder gold in België een grens van 18 jaar. In Nederland is die 12 jaar. Euthanasie wordt nu in België mogelijk voor zogeheten ‘oordeelsbekwame minderjarigen’ in een medisch uitzichtloze situatie, die ondraaglijk lijden en van wie verwacht wordt dat zij binnen afzienbare termijn sterven. Of een kind van bijvoorbeeld 7 jaar oordeelsbekwaam is, wordt vastgesteld door een psychiater of psycholoog. Bovendien moeten de ouders (of voogden) instemmen met het verzoek tot euthanasie. Daags voor de stemming riepen 160 kinderartsen op niet over het voorstel te stemmen. Ook de christelijke regeringspartijen zagen niets in de plannen. Zij wilden een leeftijdsgrens van 15 jaar. Er staat geen leeftijd op lijden, klonk het bij voorstanders. Kinderen zouden dus ook de vrijheid en het recht moeten hebben om een einde aan hun leven te laten maken.

MACHTSWISSELING ITALIË

‘Sint Valentijn, zorg voor goede schoonzoon’ door onze correspondent Mario Danneels DUBLIN – Het is een ingetogen processie van verliefde en hopeloze Ieren aan het schrijn voor Sint Valentijn in Dublin, waar het stoffelijke overschot van de patroonheilige der liefde rust.

Er galmt een rozenkrans door de Our Lady of Mount Carmel-kerk, een ruime en mooi versierde oase van rust langs de drukke Aungier Street in hartje Dublin. Een vijftiental mensen prevelt voor het altaar om de gunsten van de Heilige Maagd, maar in de linkerbeuk is het een stuk drukker. Hier schuifelen jong en oud, buurtbewoners en toeristen, langs de stoffelijke resten van Sint Valentijn, de derde-eeuwse roomskatholieke martelaar wiens feestdag de wereld vandaag viert. De karmelietenpriester John Spratt wist paus Gregorius XVI tijdens een bezoek aan Rome danig te charmeren, dat de kerkvader hem in 1835 beloonde voor zijn liefdadigheidswerk in Dublin met de relieken van Sint Valentijn. Samen met zijn resten, stuurde het Vaticaan een staaltje bloed van de

heilige naar de Ierse hoofdstad. Sinds in 1950 een standbeeld van Sint Valentijn en een altaar rond het kistje met zijn stoffelijke overschot werden opgetrokken, is het schrijn in de week van 14 februari een populaire plek voor verliefde koppels en hopeloze vrijgezellen. Dat is dit jaar niet anders: er vormt zich zowaar een geduldige rij voor het boek waarin mensen een smeekbede voor de heilige kunnen achterlaten. Een jong koppeltje, handen innig verstrengeld, vraagt Sint Valentijn ‘te bidden voor Ciarán en Sarah nu we onze vijfde verjaardag naderen. Kijk uit voor ons en houdt ons samen’. Een jonge twintiger in joggingpak blijft voor de kaarsjes staan en wacht sereen zijn beurt af. „Zorg er alstublieft voor dat ik de dingen oplos”, schrijft hij, voordat hij de bronzen plak, waarachter het bloedstaal schuilt, kust. Daarna verzinkt hij in diep gebed. Ook

“

Zorg voor mijn neefjes en nichtjes, als ze in hun auto’s zitten Bezoeker schrijn Sint Valentijn

advertentie 5 x 190

Letta gaat, Renzi komt Oudere paren komen ook naar de schrijn van Sint Valentijn, bijvoorbeeld

om hun gouden bruiloft te vieren en de zegen te krijgen. foto HH

zijn er veel dames van middelbare leeftijd. Die denken niet aan zichzelf: het boek telt veel smeekbedes voor ‘een goede man voor mijn lieftallige dochter’. Anderen vragen - in het Engels, Frans, Spaans of Japans - om echtgenoten op het trouwe pad te houden of familieleden ‘veilig’ te houden: „Zorg voor mijn neefjes en nichtjes, als ze in hun auto’s zitten.” Vijftiger Jim heeft ook gebeden. „En kijk: twee dagen geleden heeft de geweldige dame waar ik van hou, me uit het niets een sms’ je gestuurd”, zegt hij. „We waren zes maand samen toen ik twee dagen voor kerst een grote stommi-

teit beging. Ik had een borrel teveel op en heb haar toen verwijten gemaakt die haar diep kwetsten. Twee dagen voor nieuwjaar heeft ze het uitgemaakt en de anderhalve maand sindsdien zijn een kwelling geweest. Ze heeft om tijd gevraagd, maar nu lijkt ze klaar opnieuw toenadering te zoeken”, zegt Jim hoopvol. Behalve voor hem is Sint Valentijn goed voor de kerkfabriek: kaarsjes worden bij trosjes aangestoken. In het aanpalende winkeltje vol religieuze snuisterijen echter geen commercieel gedoe. „Het gaat om het belang van de heilige, niet om Valentijnsdag”, aldus een karmeliet.

Enrico Letta mag gaan. Zo goed als zeker wordt Matteo Renzi de nieuwe premier van Italië. door onze correspondent Eelco van der Linden ROME – Italië krijgt vrijwel zeker een nieuwe premier, de jonge en dynamische burgemeester van Florence, Matteo Renzi (39). Hij loopt zich al maanden warm om het land op te schudden, oude politici te ‘verschroten’ en hervormingen door te voeren. Maar met de manier waarop de ‘Tony Blair van Italië’ gisteren ‘de macht greep’, riskeert Renzi veel krediet te verliezen. Hij won onlangs met groot machtsvertoon de directe verkiezingen voor het leiderschap van de linkse Democratische Partij (PD). Twee van de drie miljoen kiezers wezen Renzi aan als degene die de partij maar vooral ook het land op een nieuw spoor moet brengen. Probleempje: het land werd, sinds de verkiezingen van vorig voorjaar die een verlammende patstelling hadden opgeleverd, geregeerd door Enrico Letta, een partijgenoot. De voor Italiaanse begrippen jonge (47) maar kleurloze Letta, leidde in opdracht van de oude president Napolitano een compromiskabinet van links en rechts met een paar centrumpartijtjes. Hervormingen en beleid om Italië uit de crisis te trekken, bleven echter uit. Letta dobberde voort, overleefde het overstappen van Berlusconi naar de oppositie dankzij een afsplitsing van diens Forza Italia die het kabinet trouw bleef, maar bleek niet opgewassen tegen zijn eigen partijsecretaris.

JAKARTA

Javanen vluchten voor vulkaan Een uitbarsting van de vulkaan Kelud in het oosten van het Indonesische eiland Java heeft gisteren duizenden mensen op de vlucht doen slaan. De vulkaan spuwt as en gesteente tot een hoogte van 3 kilometer de lucht in. De uitbarsting begon ’s middags. Met hulp van de autoriteiten of op eigen houtje maakten omwonenden zich zo snel mogelijk uit de voeten. De overheid heeft mensen in een straal van 10 kilometer van de vulkaan dringend aangeraden het gebied te verlaten. Voor zover bekend zijn er geen slachtoffers te betreuren.

Matteo Renzi. Na lang over de schouder van premier Enrico Letta te hebben meegekeken, mag hij nu zijn baan hebben. foto Corbis/HH

Renzi keek wekenlang over de schouder mee van de arme Letta, suggereerde beleid en eiste resultaten. Ondertussen zette hij met Berlusconi een proces in werking dat moet leiden tot een nieuwe kieswet en staatshervormingen. Letta besloot de strijd aan te gaan met Renzi, presenteerde zelfs deze week nog een nieuw regeringsprogram, maar werd gisteren door zijn eigen partijleiding met een grote meerderheid afgeserveerd. Zelfs voor Italiaanse begrippen is dit een unicum. ,,We moeten moed tonen, geen tijd meer verspillen en het land uit het moeras trekken met radicaal beleid’’, zei Renzi gisteren in zijn gebruikelijke heldere stijl tijdens de live uitgezonden partijvergadering. De niet aanwezige Letta bedankte

hij voor de medewerking, maar hij maakte duidelijk dat het roer om moet. ,,Ik word beschuldigd van onmetelijke ambitie. Ik moet die hebben, wij moeten die allemaal hebben. Het land kan niet langer wachten, we moeten risico’s durven nemen.”

Renzi is in korte tijd van gedachten veranderd. Hij was naar eigen zeggen niet geïnteresseerd in het premierschap en des te meer in hervormingen. Gisteren zei hij echter dat die hervormingen veel tijd vergen en stelde hij voor, met dezelfde partijen, een nieuwe re-

MATTEO RENZI, DE SLOPER Matteo Renzi (1975), is burgemeester van Florence geworden in 2009. Hij won de verkiezingen met overmacht. Vanaf dat moment nam landelijk zijn populariteit toe. De voormalige advocaat Renzi is een vernieuwer en is de schrik van de generatie oudepartijbestuurders die nog uitgesproken linkse

ideeën koesteren. Renzi heeft vanwege zijn hervormingsdrang de bijnaam il rottamatore, de sloper. In zijn jonge jaren was hij journalist en werkte hij ook op de marketingafdeling van het familiebedrijf CHIL. Hij is getrouwd met een onderwijzeres en heeft twee zoons en een dochter.

gering te vormen die zelfs tot 2018 moet aanblijven. Deze redenatie bleek gisteren voor velen onverteerbaar. Italië zou voor de derde keer - na de regering-Monti en die van Letta een kabinet krijgen zonder tussenkomst van verkiezingen. Voor de komiek en politicus Beppe Grillo, maar hij niet alleen, is dit een paleisrevolutie van het soort dat Matteo Renzi juist altijd heeft verketterd. Letta zal vandaag zijn ontslag indienen, waarna Napolitano, die nieuwe verkiezingen blijft uitsluiten, begint met het raadplegen van de partijen. Renzi hoopt snel een nieuwe regering te mogen vormen. Maar een partij als die van Berlusconi eist dat de crisis eerst in het parlement wordt behandeld.

FEZ

TÜBINGEN/DACHAU

BRISTOL/LONDEN

Een 31-jarige Marokkaan, Mohamed al-Biladi, is gisteren in Fez vrijgesproken van de aanklachten over zijn bekering tot het christendom. De rechter in Fez bepaalde in hoger beroep dat al-Biladi niet 2,5 half jaar de cel in hoeft, omdat hij christen is geworden. Hij kreeg de gevangenisstraf van een lagere rechter omdat hij ‘het geloof van een islamiet afbreekt’. De wettekst wordt gebruikt tegen zowel mensen die een ander geloof dan het islamitische aannemen als tegen mensen die een ander geloof verspreiden.

De nazi’s hebben aan het einde van de Tweede Wereldoorlog onderzocht of zij malariamuggen als biologisch wapen konden inzetten. Dat blijkt uit verslagen die in het concentratiekamp Dachau, in de buurt van München, zijn opgesteld. Klaus Reinhardt, wetenschapper aan de Universiteit van Tübingen, heeft ze gelezen en schrijft erover in het tijdschrift Endeavour, dat artikelen over de geschiedenis en filosofie van de wetenschap publiceert. Tot nu toe is het onder wetenschappers omstreden, of de nazi’s in het geheim aan biologische wapens werkten.

Eén dode en grote schade door wind en water is de voorlopige balans van het noodweer dat de Britse eilanden opnieuw heeft getroffen. Woensdag trok over het westen van Engeland en over Wales een storm die windsnelheden tot 172 kilometer per uur bereikte. Zeker 130.000 mensen kwamen zonder stroom te zitten. Ook in Ierland is de schade enorm. Daar wordt gesproken van de ergste storm in 25 jaar. In 260.000 huishoudens viel de stroom uit. Het auto-, spooren luchtverkeer zijn flink getroffen.

Bekeerde Marokkaanse christen vrijgesproken De rechter in Fez legde de tekst in het voordeel van de beklaagde uit. Hij zei dat niet is aangetoond dat al-Biladi heeft geprobeerd een islamiet van zijn geloof af te brengen en sprak hem vrij. Al-Biladi werd verdedigd door onder meer mensenrechtenorganisaties. Die voerden aan dat de veroordeling wegens zijn geloof indruist tegen de Marokkaanse grondwet die vrijheden van het individu zou waarborgen. In de praktijk is het voor Marokkanen verboden een christelijke geloofsovertuiging uit te dragen.

‘Nazi’s wilden malariamug inzetten’

Grote schade na storm Britse eilanden

buitenland vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:05


Mijnwerkers herdenken op 16 augustus 2013 de 44 doden die een jaar eerder vielen bij een

staking in Marikana. archieffoto Corbis/HH

Mijnbouw voedt conflicten De Afrikaanse mijnbouw heeft een beroerd imago en moet veel ethischer werken, voor mens en planeet. door onze correspondent Miriam Mannak KAAPSTAD – Water-, lucht- en bodemvervuiling, lage lonen en ondermaatse werkomstandigheden: de Afrikaanse mijnbouw kampt met een beroerd imago. De sector kan en moet veel duurzamer en ethischer gaan werken, voor mens en planeet, luidt de aanzwellende kritiek. Mijnbouw domineert het nieuws in Zuid-Afrika. Zo is er de voortdurende staking onder tienduizenden platina-werkers. De op 23 januari begonnen acties kosten het bedrijfsleven 26 miljoen euro per dag. Meer loon eisen de stakers, en betere woon- en werkomstandigheden. Daarbij kwam de dood van acht werknemers van goudbedrijf Harmony Gold. De kompels kwamen

om het leven nadat er in hun schacht, op 1,7 kilometer diepte, brand was uitgebroken. Zelfs verlaten mijnen zorgen voor problemen. Zuid-Afrika, waar men al 130 jaar naar goud en andere natuurschatten graaft, telt volgens het nationale centrum voor milieurechten circa 6.000 verlaten mijnen. De ondergrondse schachten en ruimtes staan deels of helemaal onder water. Door het in de bodem aanwezige mineraal pyriet is dat water dusdanig verzuurd, dat zware metalen er in oplossen. Het probleem is dat dit giftige mengsel langzaam in het oppervlakte- en grondwater sijpelt. Experts voorspellen een ramp door deze acid mine drainage, vooral in de regio Johannesburg, van oudsher het epicentrum van de Zuid-Afrikaanse mijnbouw.

Ook de winning van grondstoffen buiten Zuid-Afrika staat ter discussie. Congolese mijnwerkers worden volgens Amnesty International uitgebuit door Chinese werkgevers; de Zambiaanse overheid sloot een kopermijn nadat de buitenlandse eigenaren de milieuregels hadden overtreden. Verder beticht Human Rights Watch het Canadese koperbedrijf NevSun Resources van dwangarbeid in Eritrea, en eerder deze maand publiceerde dezelfde organisatie een rapport over mensenrechtenschendingen in het Oegandese mijnbouwgebied Karamoja. Volgens de Zuid-Afrikaanse activist Chris Molebatsi is het tijd lering uit dat alles te trekken. Hij werkt in de Marikana-mijn van platina-producent Lonmin. De mijn is regelmatig het toneel van geweldsuitbarstingen. Vorig jaar werd er een vakbondsleider doodgeschoten. „Marikana is geen uitzondering”, zegt Molebatsi. Een rapport van de Bench Marks Foundation over de omstandigheden rond deze mijn was veelzeggend: defecte en open rioleringen, gebrek aan elektriciteit, daken van

asbest, minimale sanitaire voorzieningen, overbevolking, lage lonen en gezondheidsproblemen als gevolg van vuil water, vuile lucht en een ondermaatse leefomgeving. Mondjesmaat verbetert er iets, maar te langzaam en te weinig, zeggen de onderzoekers. In een continent dat zo rijk is aan grondstoffen zouden de leef- en werkomstandigheden van de lokale bevolking veel beter moeten zijn, stelt John Capel, directeur van de Bench Marks Foundation. „Het is onacceptabel dat zo veel Afrikaanse mijnwerkers in armoede leven terwijl de mijnbouw zo

“

Mijnwerkers leven in armoede terwijl de mijnbouw zo veel oplevert John Capel, directeur van de Bench Marks Foundation

veel oplevert. Dit is één van de belangrijkste oorzaken voor conflicten en protestacties zoals de staking van nu.” Mutuso Dhliwayo van de vereniging van milieu-advocaten in Zimbabwe, ook een belangrijk Afrikaans mijnbouwland, meent dat het tijd wordt dat de sector zich ethischer opstelt ten opzichte van werknemers, lokale gemeenschappen en het milieu. „Daar hebben de bedrijven zelf ook baat bij”, zegt hij. „Doen ze dat niet, dan riskeren ze conflicten en dat kost geld. Overheden moeten luisteren naar wat de bevolking te vertellen heeft en sneller handelen.” Khanyisile Kweyama, directeur van de Zuid-Afrikaanse tak van het mijnbedrijf Anglo American, geeft toe dat de mijnbouw in Afrika een schaduwzijde heeft. „De sector is niet altijd even goed voor mens en milieu. Dat was vroeger zo door onder meer de losse regelgeving”, zegt ze. Er is veel veranderd, maar er zijn nog steeds bedrijven die er met de pet naar gooien. Kweyama: „En zelfs de firma’s die hun best doen slaan soms de plank mis.”

Bekritiseerde Dilma toch favoriet presidentschap Brazilië ACHTERGROND PRESIDENTSVERKIEZINGEN door onze correspondent Jan Willem Zeldenrust RIO DE JANEIRO – De aftrap voor de strijd om het presidentschap in Brazilië is gegeven. De huidige president Dilma heeft in São Paulo tijdens een bijeenkomst van haar partij Partido do Trabalhadores (PT) gezegd Brazilië nog vier jaar te willen leiden.

Een wens die bij menig Braziliaan zijn wenkbrauwen doet fronsen, aangezien de eerste termijn van Dilma absoluut geen onverdeeld succes is. Het begon in 2011 allemaal veelbelovend. Brazilië

was een van de snelstgroeiende economieën ter wereld, het land ging het WK - dat in juni en juli van dit jaar in Brazilië wordt gehouden- en de Olympische Spelen van 2016 organiseren. Buitenlandse investeerders stonden in de rij en met de enorme olievelden voor de kust leek Brazilië klaar om economisch en politiek een wereldspeler te worden. Van die droom is ruim drie jaar later nog maar weinig over. De economie groeide trager dan verwacht, de inflatie nam weer toe, buitenlandse investeerders haakten af door de protectionistische houding van de regering en zelfs de thuiswedstrijd van het WK voetbal hangt nu als zwaard van Damocles boven Dilma. Haar be-

lofte om meer te investeren in publieke diensten als scholing, ziekenhuizen en openbaar transport kwam ze nauwelijks na, maar er werden wel miljarden euro’s gepompt in de WK-stadions. Dit leidde vorig jaar juni bij de Confederations Cup tot enorme protesten. Vorige week moest de Braziliaanse politie opnieuw hardhandig ingrijpen bij een demonstratie tegen tariefsverhoging van buskaartjes. Daarbij vielen zeven gewonden. De Brazilianen zijn boos vanwege de stijging van de tarieven in de stadsbussen van Rio. De prijs van een kaartje gaat met bijna tien procent omhoog naar 90 eurocent. Vorig jaar zou het openbaar vervoer in Rio al duur-

der worden, maar dat ging niet door na hevige protesten en landelijke demonstraties tegen corruptie én de hoge kosten die worden gemaakt voor het WK voetbal. Hoewel de populariteit van president Dilma sindsdien wat herstelde, blijkt uit recent onderzoek van het onderzoeksinstituut Datafolha dat bijna zeven op de tien Brazilianen willen dat een nieuwe president het anders gaat doen dan Dilma.

Dilma streed keihard tegen corruptie in haar regering en ontsloeg zeven ministers en honderden medewerkers

Toch heeft de president ook zeker successen gescoord. Ze streed keihard tegen corruptie in haar regering en ontsloeg zeven ministers en honderden medewerkers. En afgelopen jaar werden in Brazilië voor het eerst politici veroordeeld vanwege corrupt handelen. De werkeloosheid ligt historisch laag en het gemiddelde loon overschreidt bijna de grens van (omgerekend) 600 euro. Dilma is mede om dat laatste in de nieuwste peilingen toch voor op haar concurrenten, de sociaal-democraat Aécio Neves en de socialist Eduardo Campos. Ondertussen houdt de PT de populaire oud-president Lula achter de hand mocht het rond het WK uit de hand lopen met protesten.

buitenland vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:06


HANDEL IN IVOOR

Jacht geopend op de stroper Vijftig landen hebben gisteren in Londen afgesproken om stroperij van neushoorns en olifanten harder aan te pakken.

E

door Annemieke van Dongen

en erg goed begin had de topconferentie tegen stroperij van neushoorns en olifanten in Londen niet. Een dag nadat de gastheren, kroonprins Charles en prins William, in verschillende talen een videoboodschap hadden opgenomen tegen stroperij, reisden de royals naar Spanje om op wilde zwijnen te gaan jagen. Het schandaal werd breed uitgemeten in de Britse pers. Gelukkig eindigde de conferentie gisteren beter voor de Britse prinsen. Vijftig landen, waaronder Nederland, en elf VN-organisaties tekenden voor een moratorium op de handel in ivoor. Ook maakten ze afspraken om stroperij van wilde dieren harder aan te pakken. Nederland trekt daar een miljoen euro voor uit. Stroperij van olifanten, neushoorns en tijgers is een groeiend probleem, en niet alleen voor Afrika. In 2012 zijn volgens het Wereld Natuur Fonds (WNF) ongeveer 22.000 olifanten gedood om hun ivoren slagtanden. Werden in 2007 nog maar dertien neushoorns afgeslacht, vorig jaar waren dat er al meer dan duizend. Als de jacht in dit tempo doorgaat, zal het dier volgens het WNF binnen tien jaar uitgestorven zijn. De vraag naar hoorns is in Zuidoost-Azië booming. Neushoornpoeder wordt daar beschouwd als geneesmiddel tegen allerhande kwalen, van een kater tot kanker. Voor een kilo hoorn wordt volgens het WNF tegenwoordig 50.000 euro betaald; bijna het dubbele van een kilo goud. Na drugs, wapens en mensen is de verkoop van hoorns, ivoor en andere fauna en flora de meest lucratieve illegale handel. De omzet wordt geschat op 7 miljard euro per jaar. Stropers schuwen er niet voor om geweld tegen mensen te gebruiken. Jaarlijks worden in Afrikaanse natuurparken tientallen opzichters omgelegd. Die handel is moeilijk te bestrijden. Het is geen gevecht tegen simpele stropers die af en toe eens een neushoorn schieten, maar tegen goed georganiseerde criminele netwerken. Met het geld wor-

den terroristische organisaties en oorlogen van rebellen georganiseerd. Om die reden staat het probleem ook bij internationale organisaties als de VN Veiligheidsraad en Interpol hoog op de agenda. De handel in neushoorns en meer dan 30.000 andere beschermde soorten dieren en planten wordt gereguleerd met vergunningen van Cites; afspraken die veertig jaar geleden door 180 landen zijn gemaakt. Door alle handel in ivoor te verbieden, hopen natuurbeschermers dat ook de illegale handel beter kan worden aangepakt. Het Wereld Natuur Fonds is dan ook blij met de afspraken die in Londen zijn gemaakt. Desondanks gebeurt volgens het WNF nu nog te weinig om grensoverschrijdende criminele stropersorganisaties op te rollen. In Den Haag, de internationale stad van vrede en recht, richt de natuurorganisatie daarom een ‘Wildlife Justice Commission’ op. Een internationaal team van juristen en andere experts gaat de handelsketens in kaart brengen. Het is vervolgens aan de overheden om wat met die informatie te doen. De commissie moet vooral ook druk op de ketel houden bij landen die niet snel genoeg voortgang boeken. Ondertussen worden in Afrika hoorns van nog levende dieren onbruikbaar gemaakt. De Peace Parks Foundation begon vorig jaar met een proef in Zuid-Afrika om neushoorns te behandelen met verf en chemicaliën. Dat bleek een succes: voor bijgelovige Aziaten, en dus voor stropers, worden de hoorns waardeloos. De komende tijd worden meer mensen opgeleid om de behandelingen uit te voeren. Maar de echte oplossing van het probleem ligt misschien wel bij de gebruikers van neushoornpoeder, de toeristen die ivoren olifantenbeeldjes kopen en de nieuwe rijken die dromen van een echt tijgervelletje voor de open haard. Zo lang zij kopen, zullen criminelen blijven stropen. Een eerste begin om die vraag te stoppen, is gemaakt. In Vietnam start het WNF een grote voorlichtingscampagne om duidelijk te maken dat neushoornpoeder geen geneesmiddel tegen hoofdpijn, reuma of impotentie is.

Militairen kijken in het nationaal park Kruger in Zuid-Afrika naar een

door stropers is gedood. foto Cornel van Heerden/HH

neushoorn die

Een opzichter draagt slagtanden van een olifant die hij heeft gevon-

den in het nationaal park Garamba in Congo. foto Tyler Hicks/HH

In een hal in de VS liggen in beslaggenomen producten van wilde

dieren die illegaal zijn gevangen, zoals tijgerkoppen. foto HH

CONTAINERSCANNERS NAAR HAVENS EN VLIEGVELDEN IN AFRIKA Op de London Conference on the Illegal Wildlife Crime heeft staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken samen met 49 andere landen en de VN afspraken gemaakt om de stroperij van olifanten en neushoorns aan te pakken. Voor het eerst heeft het ministerie daar geld voor vrijgemaakt op de begroting: dit jaar een miljoen euro.

Dat geld is bedoeld om opzichters te voorzien van moderne techniek als satelliettelefoons, nachtkijkers, GPS en snelle voertuigen. Via de Rotterdamse haven en Schiphol vormt Nederland een knooppunt in de illegale handel in flora en fauna. De kennis die Nederland daardoor heeft, wil Dijksma inzetten voor Afrika. In de haven van Mombas

sa in Kenia komt bijvoorbeeld een Nederlandse containerscanner om ivoor op te sporen. Plaatselijke douaniers leren werken met speurhonden. Ook op Afrikaanse vliegvelden komt scanapparatuur. Verder gaat het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) kennis aanleveren om de handel in beeld te brengen: van stroper naar handelaar en exporteur.

Stropers hebben een olifant gedood met een giftige pijl in het nationaal park Tsavo

East in Kenia. foto Karel Prinsloo/HH

De New Yorkse politie nam in 2012 bij twee juweliers een grote

hoeveelheid ivoren beeldjes in beslag. foto Todd Heisler/HH

verdieping vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS <ECO0102> [MASTER] ... 14-02-14]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:06


SNS REAAL

door Paul Bots ARNHEM/WAGENINGEN – Tweehon-

derd zelfstandige Nederlandse tankstations gaan gezamenlijk brandstof inkopen. Ze overwegen daarnaast een nieuwe merknaam te lanceren.

Dat hebben de ondernemers deze week afgesproken tijdens een voorlichtingsbijeenkomst in Wageningen. Voor de zomer wordt met begeleiding van brancheorganisatie Beta een coöperatie opgericht waarin de pomphouders gaan samenwerken. Veel zelfstandige pomphouders hebben een contract met grote merken als Shell en Esso. Die merken hebben ook eigen onbemande pompen. De consumentenprijs ligt daar vaak lager dan de literprijs die de onafhankelijke pomphouders aan inkoopprijs betalen. „Je wordt door je eigen merk onderuitgeschoffeld”, stelt Petra van Stijn, voorzitter van Beta.

De oprichting van een eigen inkoopcoöperatie is een initiatief van vijftien pomphouders uit alle delen van het land. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst meldden zich in totaal zestig ondernemers aan voor het initiatief. Zij beheren samen tweehonderd tankstations, ongeveer 5 procent van de markt. Het zal even duren voordat al die ondernemers zich hebben losgeweekt van de grote oliemaatschappijen, denkt directeur Erik de Vries van Nove, de brancheorganisatie van onafhankelijke brandstofhandelaars. Veel pomphouders hebben langjarige leveringscontracten met een grote maatschappij. Sommigen huren hun bedrijf zelfs van die maatschappij. Die zal niet zomaar accepteren dat een huurder een ander merk gaat leveren. Volgens een woordvoerder van Shell staat het zelfstandige ondernemers vrij om over te stappen als het contract met Shell is afgelo-

pen. Hij betwijfelt of de pomphouder dan goedkoper uit is. „De prijs is overal ongeveer gelijk.” De naamsbekendheid van een groot merk trekt ook meer klanten, stelt Shell. De zelfstandige pomphouders erkennen dat het werken onder een grote naam ook voordelen heeft als het gaat om reclame en spaaracties. Ze staan dan ook niet allemaal te wachten op het starten van een eigen merk. Die mogelijkheid wordt nog uitgewerkt. Van Stijn: „Belangrijkst is dat we samen sterker staan. Het gaat niet alleen om de inkoopprijs, maar bijvoorbeeld ook om het afdwingen van een ruimere betalingstermijn van bijvoorbeeld dertig dagen.”

Consumentenprijs bij een onbemande pomp is vaak lager dan de inkoopprijs voor zelfstandige pomphouder

Even snel geld lenen is er nauwelijks nog bij door Jaap Roelants AMSTERDAM – Binnen 10 minuten

tot 500 euro geld lenen is er nauwelijks meer bij. Financiële waakhond AFM heeft de aanbieders van flitsgeld zware boetes opgelegd, omdat ze zonder vergunning krediet verleenden.

Saldodipje.nl kreeg een boete van 300.000 euro en Cashbob.nl kreeg 150.000 euro. Betaaldag.nl kreeg de maximale boete van 2 miljoen euro opgelegd. Deze ‘jongens van het snelle geld’ konden zich lang aan de AFM-regelgeving onttrekken, omdat ze hun geld niet langer dan 3 maanden uitleenden. Door een veranderde Europese richtlijn kan dat nu niet meer.

Aanbieders van snelle kredieten behaalden in 2011 nog een omzet van naar schatting 20 miljoen euro. Ze verstrekten kleine leningen aan klanten die het geld per sms konden bestellen. Dat was vooral aantrekkelijk voor jongeren die op zaterdagavond een uit de hand gelopen barrekening niet konden betalen. Ook voor mensen die voor geld nergens meer terechtkonden, waren flitskredieten aantrekkelijk. De verstrekkers voeren namelijk geen BKR-controle uit. Bij BKR staan alle schulden van Nederlanders geregistreerd. Dat de AFM zo fel gekant is tegen deze aanbieders, komt door de hoogte en onduidelijkheid van hun kosten. Een lening van 300 euro kon na 10 dagen al met

meer dan 95 euro oplopen. Hoe langer de looptijd, hoe hoger de kosten. Kredietnemers die binnen de gestelde termijn niet betaalden, kwamen in aanvaring met incassobureaus die op hun beurt bedragen eisten die in geen verhouding tot de schuld stonden. De AFM vindt de handelwijze van de flitskredietverstrekkers

BELANGRIJKE TIPS Kijk altijd als je een snelle lening afsluit, of de aanbieder een vergunning heeft van AFM of DNB. Wees extra alert met aanbiedingen via internet. Controleer of de aanbieder telefonisch goed bereikbaar is.

niet alleen tegen de wet, maar ook onethisch omdat juist de mensen die toch al financieel zwak staan, er de dupe van worden. Voorlichter Martijn Pols: „We hebben 21 aanbieders onderzocht. Daarvan waren er 18 in overtreding, 15 zijn er gestopt. Naar schatting gaat er in deze markt nog 300.000 euro om.’’ Flitskrediet is op zich niet verboden, maar de aanbieders mogen niet meer dan 1,2 procent rente per maand vragen, hetzelfde percentage waar ook aanbieders van creditcards mee werken. Het is niet zo dat de aanbieders van flitskrediet nu van de markt verdwenen zijn. Saldodipje.nl is nog van de partij. Het bedrijf is niet bereikbaar voor commentaar.

SNS REAAL

UTRECHT – SNS Reaal begint dit

jaar met een schone lei nu de verliezen zijn afgeschud. De noodlijdende vastgoedtak, die vorig jaar bijna de ondergang van het concern inluidde, is verzelfstandigd en is nu in staatshanden. Bank (SNS) en verzekeraar (Reaal) zijn al grotendeels gesplitst. Duidelijk is dat op de verkoop van Reaal – waar de Kamer volgende maand over debatteert – een verlies zal worden geleden. Reaal staat voor 2,6 miljard euro in de boeken, maar zal veel minder opbrengen. Dat zei bestuursvoorzitter Gerard van Olphen van SNS Reaal gisteren tijdens de presentatie van de jaarcijfers van het bedrijf dat sinds 1 februari vorig jaar staatseigendom is. De waarde van verzekeraars is laag door hoge kosten, lage rente en tegenvallende beleggingsresultaten. Op geruchten dat Reaal gaat fuseren met ASR, het andere verzekeringsbedrijf in staatshanden, wil Van Olphen niet reageren. „Dat is aan Dijsselbloem”, zegt hij. Over de verkoop van de SNS Bank beslist de Kamer deze zomer. SNS trok vorig jaar 50.000 nieuwe klanten, zag het weggevloeide spaargeld ruimschoots terugkeren en noteerde 65.000 nieuwe verzekeringsklanten. Desondanks kampt SNS nog met oplopende verliezen op hypotheken, nazorg voor tienduizenden woekerpolisklanten en zitten de schadeverzekeringen in de rode cijfers.

’12 ’13 balanstotaal

’12 ’13

verlies

Verlies gedwongen Woekerpolissen Schadeverzekering: verkoop loopt op kosten 400 miljoen premies omhoog

BRUSSEL

UTRECHT

Asscher komt Kamer tegemoet

De ‘app-sector’ kan in Europa miljoenen banen opleveren, voorspelt Eurocommissaris Neelie Kroes. De sector biedt volgens haar in 2018 werk aan 4,8 miljoen mensen en zal 63 miljard euro bijdragen aan de EU-economie op jaarbasis.

FNV Bondgenoten stapt naar de rechter om verslechtering van de arbeidsvoorwaarden bij garnalenverwerker Heiploeg terug te draaien. Volgens de bond is de verschraling al voor het faillissement afgesproken met de overnemende partij.

UTRECHT

NEW YORK

Na jaren van prijsdalingen zullen koopwoningen in mei van dit jaar voor het eerst op jaarbasis weer in waarde gaan stijgen. In heel 2014 zullen de huizenprijzen echter nog met een kleine 0,3 procent zakken, aldus de Rabobank.

Kabelmaatschappij Comcast neemt haar branchegenoot Time Warner Cable over voor 45,2 miljard dollar (33 miljard euro). Het fusiebedrijf is goed voor bijna driekwart van de kabelindustrie in de VS met circa 30 miljoen klanten.

Rechtszaak Heiploeg

Miljardenfusie kabel

door Wilko Voordouw DEN HAAG – Minister Asscher van

Sociale Zaken blijft ervan overtuigd dat het beperken van het aantal flexibele arbeidscontracten leidt tot meer vast werk. „Daar hebben de werkgevers ook voor getekend. Als dat niet gebeurt, dan spreek ik ze erop aan.”

Dat zei Asscher gistermiddag in de Tweede Kamer. Hij antwoordde op vragen van de Kamerleden over zijn Wet Werk en Zekerheid. Die wet is een uitwerking van het sociaal akkoord van kabinet, werkgevers en werknemers en regelt het ontslagrecht en de WW. Ook wil de wet de positie van flexwerkers verbeteren. Een meerderheid

Op elke miljoen euro aan premieinkomsten uit schadeverzekeringen leed Reaal vorig jaar 80.000 euro verlies. Dat komt doordat de schadeclaims hoger zijn uitgevallen dan Reaal had gedacht. Terwijl er 4 procent minder premie binnenkwam, steeg de schadelast met 10 procent. Het gaat daarbij om schade door de grote najaarsstorm in oktober, een forse stijging van brandschade en verlies op autoverzekeringen. Financieel directeur Maurice Oostendorp: „Daar kunnen we niet mee doorgaan.” Dus gaan brokkenmakers meer betalen voor hun autopolis.

De cijfers van SNS Reaal lijken op het eerste oog dramatisch. Dat komt vooral door nieuwe afschrijvingen van 1,5 miljard euro op de per 1 januari 2014 afgestoten vastgoedtak van de bank en verzekeraar. De resultaten van de resterende onderdelen van SNS Reaal worden sterk beïnvloed door incidentele posten. Worden die posten buiten beschouwing gelaten dan maakte SNS Reaal op de kernactiviteiten (bank en verzekering dus) vorig jaar een nettowinst van 386 miljoen euro. Worden de incidentele posten wel meegeteld, dan boekte SNS Reaal over 2013 een verlies van 414 miljoen euro over de kernactiviteiten.

Reaal betaalde vorig jaar 400 miljoen euro aan 765.000 klanten die een zogeheten woekerpolis hebben afgesloten. Gemiddeld kregen ze 522 euro ter compensatie voor in het verleden te veel betaalde kosten. Het ging om kosten waar de klant geen weet van had. Nog eens 50.000 klanten met een woekerpolis worden nu door Reaal benaderd met een aanbod voor een beter financieel product dan de slecht renderende woekerpolis. SNS Reaal heeft nog eens 20 miljoen opzijgezet voor compensatie aan klanten van wie de polis nu minder waard is dan de inleg.

Rabo: huisprijs stijgt

’12 ’13

infographic De Persdienst

SNS ziet dat de verliezen oplopen van woningen die gedwongen worden verkocht omdat de eigenaar de hypotheek niet meer kan betalen. In het verleden verloor SNS gemiddeld 35.000 euro op zo’n woning, inmiddels is dat opgelopen tot 50.000 euro. Volgens financieel directeur Maurice Oostendorp blijft dat voorlopig zo. Wanbetalers kostten SNS vorig jaar 103 miljoen euro, 12 miljoen meer dan in 2012. Vooral in het tweede halfjaar van 2013 liepen de verliezen op. Het aantal huiseigenaren met betalingsachterstand steeg met 5 procent tot 2.400.

Banen EU door apps

personeel

6.379

Zelfstandige pomphouders willen eigen merk starten

Dat staat in een gisteren verschenen rapport van de Algemene Rekenkamer over het effect van de bezuinigingsmaatregelen die opeenvolgende kabinetten genomen hebben sinds 2011. Die bezuinigingen belopen tot 2017 een totaal van 51 miljard euro. De oorzaak van de tegenvaller bij de zorgtoeslag is een misrekening, zo blijkt uit het rapport. Het kabinet-Rutte/Verhagen ging ervan uit dan 410.000 huishoudens niet meer in aanmerking zouden komen voor de toeslag en dat de huishoudens die nog wel een toeslag kregen, 50 euro minder zouden ontvangen. Dat zou gebeuren door de inkomensgrenzen voor zorgtoeslag te veranderen. Maar het bleek niet te kloppen: uiteindelijk bleek het aantal huishoudens dat geen zorgtoeslag meer kreeg slechts met 200.000 af te nemen. De toeslag voor resterende huishoudens daalde niet, maar steeg juist met 8 euro. Daardoor bleef de beoogde bezuiniging van 13 procent van de totale zorgkosten steken op slechts 2 procent. Het kabinet is het daar niet mee eens en zegt in een reactie dat de beoogde bezuiniging vrijwel is gehaald. Het Centraal Plan Bureau (CPB) zegt, dat als het kabinet de bezuinigingsmaatregel niet had genomen, de totale uitgaven voor zorgtoeslag in 2012 met 548 miljoen zou zijn gestegen. Dat komt overeen met 91 procent van de besparingsdoelstelling, aldus het CPB.

6.724

Petra van Stijn van brancheorganisatie Beta: „Je wordt door je eigen merk onderuitgeschoffeld”. foto Marina Popova

door Chris van Alem beeld Ronald Visser

-968 miljoen

plank flink misgeslagen met besparing op de zorgtoeslag. De bezuiniging van 600 miljoen euro die in 2012 werd verwacht, is bij lange na niet gehaald. De teller bleef steken op een bezuiniging van slechts 98 miljoen euro. Het kabinet heeft nagelaten de Kamer daarover gedetailleerd in te lichten.

-1.950 miljoen

DEN HAAG – Het kabinet heeft de

SNS is weer een normaal bedrijf. Nu nog kopers voor de bank en verzekeraar.

125 miljard

door Chris van Alem

SNS schudt de misère af

134 miljard

Besparing kabinet op zorgtoeslag mislukt

in de Tweede Kamer is bang dat het voorstel om werkgevers te verplichten iemand een vast contract aan te bieden na twee jaar van flexibele contracten, te snel komt. Nu moeten werkgevers na een zogeheten keten van drie flexibele contracten een vast dienstverband aanbieden. Die verandering leidt niet tot meer vast werk, zegt de Kamer. Ze vreest dat de arbeidsrelatie voortaan al na twee jaar wordt beëindigd in plaats van drie jaar nu. De nieuwe bepaling zou al op 1 juli 2014 in moeten gaan. Dat vindt de Kamer te snel, zeker omdat er nog altijd een economische crisis is. Een meerderheid stelt voor de maatregel met een jaar uit te stellen tot 1 juli 2015. Ondanks

het feit dat ‘de economie steeds beter gaat’ heeft Asscher geen bezwaar tegen dat jaar uitstel. Ook heeft minister Asscher er geen moeite mee dat bedrijven uit het mkb (midden- en kleinbedrijf) tot 2020 een lagere transitievergoeding (de vervanger van de ontslagvergoeding) mogen betalen als ze anders in de knel komen. Het gaat om bedrijven met minder dan 25 werknemers. Asscher is tegen de instelling van een faillissementsfonds, waaruit de transitievergoeding betaald kan worden als bedrijven failliet gaan. „Daar zou een perverse werking van uit kunnen gaan. Bijvoorbeeld dat bedrijven onvoldoende geld reserveren om de transitievergoeding te betalen.”

economie vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:05


GAMES

Dragon Ball Z: Battle of Z Goku, Gohan, Vegeta, Piccolo. Geen idee waar dit over gaat? Lees verder op eigen risico, dit spel is waarschijnlijk niets voor jou. Je bent er nog? Dan wist je vast en zeker dat het de helden van Dragon Ball Z betreft. De ongekend populaire serie heeft er een nieuw vechtspel bij: Battle of Z. De originele serie is al lang gestopt, maar Goku en zijn vrienden zijn niet vergeten. Niet zo gek, gezien het enorme succes dat de Japanse serie wereldwijd beleefde. De snelle gevechten, fantasievolle werelden en stoere vechtersbazen spreken tot de verbeelding. Battle of Z blijft trouw aan de legendarische serie. Vrijwel ieder personage is

door Herman Bluemink speelbaar, de stemmen zijn degelijke imitaties van de tekenfilmserie en omgevingen en geluidseffecten kloppen allemaal. Je waant je helemaal onderdeel van de Dragon Ball-wereld. Het is dan ook extra leuk je zelf in dit universum te begeven. De wijde omgevingen van Battle of Z geven je de kans je helemaal uit te leven. Vlieg, mep en stuur gevaarlijke afstandsaanvallen naar je vijanden. Helemaal in de typische Dragon Ball-stijl. Doordat je team tegen team speelt, is het al snel een grote chaos. De game volgt de verschillende seizoenen van Dragon Ball, alleen vecht je het nu zelf uit met beruchte vijanden als Frieza en Cell. De game gaat er hierbij vanuit dat je het verhaal van de serie kent. Battle of Z beperkt zich puur tot de gevechten, de rest wordt

achterwege gelaten. De niet-Dragon Ball-fans zijn aan het begin van deze recensie dan ook niet voor niets gewaarschuwd. Er is ook heel wat op het vechtspel aan te merken. Zo verlopen de gevechten wel heel rommelig. Iedereen mept en schiet maar wat om zich heen. De

matpartijen zijn hierdoor eentonig en nooit echt bevredigend. Ze missen aan pittige moves om te leren of slimmigheden om je vijanden te verrassen. Samengevat, ontbreekt het vooral aan diepgang. Online met andere spelers op de vuist gaan, maakt het niet veel beter. Voor-

al de modus waarmee je met vier spelers tegen vier andere spelers vecht, irriteert enorm. Het duurt vaak een eeuwigheid voor je daadwerkelijk aan het spelen bent. Je geduld wordt constant op de proef gesteld. Jammer, want hierdoor start je dit onderdeel niet snel nog een keer op. Wat overblijft, is een redelijk beperkt vechtspel dat het vooral moet hebben van de Dragon Ball-licentie. Alleen geschikt voor fans van de klassieke serie die per se weer eens in de huid van hun favoriete held willen kruipen. De rest kan deze game gerust in de winkel laten liggen.

Dragon Ball Z: Battle of Z. Release: 24 januari. Platformen: PlayStation 3, Xbox 360 en PlayStation Vita, 56,99 euro. ★★✩✩✩

Alle ‘likes’ verzamelen op Favolane Ooit een leuke foto of video gezien en ‘geliket’ op Facebook? Waar moet je echter zoeken om deze terug te kunnen vinden? De nieuwe app Favolane plaatst alle ‘likes’ in een mooie timeline. door Laurens Lammers illustratie Nourdin Kouch

V

aste bezoeker van Facebook en hierop al honderden foto’s en video’s ‘geliket’? In de timeline van Facebook komt dagelijks van alles voorbij. Van foto’s van fraaie zonsondergangen en winterlandschappen tot en met filmpjes van komische huisdieren en de ronddraaiende maan in super HD. Maar wat als je een interessante foto of video later nog een keer terug wilt zien? Waar moet je dan zoeken? In de praktijk wordt elke ‘like’ op Facebook bewaard. Het probleem is alleen dat de functie hiervoor nogal verborgen zit op een Facebookpagina. Om de lijst met ‘likes’ te vinden, dient eerst op de eigen profielnaam en dan op ‘Activiteitlogboek’ te worden geklikt. Ook op YouTube is het zoeken geblazen naar een lijstje favorieten. Wie daar een filmpje heeft toegevoegd aan zijn of haar favorieten, zal deze later alleen terug kunnen vinden door in het menu op ‘Afspeellijsten’ te klikken en vervolgens op ‘Video’s met beoordeling ‘leuk’. De oplossing? Een nieuwe iPhone-app van Nederlandse bodem genaamd Favolane. Met de app zijn alle op Facebook ‘gelikete’ foto’s en video’s onder te brengen in één visueel overzicht. In de timeline van de app, die te zien is zodra de app wordt geopend, staan alle ‘likes’ chronologisch en schermvullend onder elkaar. Favolane biedt daarnaast een aantal handige functies. Zo is elke ‘like’ te labelen en te categoriseren in een aparte foto- of videocollectie. Door naar labels te zoeken in de zoekfunctie van de app is een foto of video ook snel terug te vinden. Volgens Sander de Gans (29), één van de bedenkers van de app, was het een idee voor een nieuwe website dat ten grond-

slag lag aan de ontwikkeling van Favolane. „Die site was Everythingyoulike.com”, zegt hij. „Alles wat je leuk vindt op Facebook, Twitter of Tumblr moest hierop eenvoudig te ontsluiten zijn. Sociale netwerken gebruiken we steeds meer op de smartphone. Zo ‘liken’ we een heleboel dingen in de verloren uurtjes in bus of trein. Het bouwen van een mobiele app leek ons daarom vrij logisch. Al willen we Favolane ook nog beschikbaar maken als website.” Naast een gratis versie is tegelijkertijd een betaalde versie van Favolane uitgebracht. Voor het verzamelen van ‘likes’ op Facebook is de app geheel gratis. Om de kosten te dekken, kwam er ook een betaalde versie. Zo zijn tegen een eenmalige betaling van twee euro ook accounts op YouTube, Instagram en de videosite Vimeo aan de app te koppelen. De Gans: „Twitter ontbreekt. Ook daarop worden veel foto’s en video’s gedeeld. Twitter-gebruikers voegen deze al-

FEITEN OVER ‘LIKE’-BUTTON

De ‘like’-button werd gelanceerd op 9 februari 2009. Per dag ontvangen gemiddeld vijftig miljoen Facebookpagina’s een ‘like’. Omgerekend is dat ongeveer 578 ‘likes’ per seconde. Eén op de vijf websites is voorzien van een ‘like’-knop. Afgelopen jaren was de button onderwerp van meerdere rechtszaken. Zo zou Facebook gebruikers massaal bespioneren via de knop. Eind vorig jaar introduceerde Facebook een nieuw ontwerp. Het bekende ‘duim omhoog’-symbooltje werd vervangen door een kleine letter ‘f’ met daarachter het woord ‘Like’.

leen zelden toe aan hun favorieten. Het zijn vooral tekstberichtjes die ze leuk vinden, terwijl Favolane zich richt op beeld.” Inloggen op de app werkt standaard via Facebook. In de nabije toekomst moet dat ook mogelijk worden via een mailadres en wachtwoord. „Facebook heeft al de reputatie dat het veel informatie van gebruikers verzamelt”, zegt De Gans. „Gebruikers willen daarom ook een gewone veilige inlogprocedure. De drempel om Favolane te gebruiken, wordt anders te hoog.” Volgens De Gans biedt Favolane nog een derde interessante functie: het volgen van andere gebruikers. „Die functie, Discover geheten, is misschien wel het belangrijkste onderdeel. Via de functie kun je andere gebruikers leren kennen die dezelfde soort foto’s en video’s ‘liken’ en dus dezelfde interesses hebben. Veel gebruikers benutten verder de mogelijkheid om collecties op te bouwen. Zo zijn er mensen die een nieuwe tatoeage willen en in de app naar foto’s zoeken van mooie tatoeages die ze bijvoorbeeld ergens op Instagram zijn tegengekomen. Daar wordt dan vervolgens een fotoset van gemaakt.” Met Favolane denkt De Gans betekenis te kunnen gaan geven aan de ‘like’-button. „Op Facebook kun je hierop klikken als je een foto ziet van een vriend die bijvoorbeeld een mooie zonsondergang heeft gefotografeerd. Dat is natuurlijk leuk voor die vriend, die misschien wel honderd ‘likes’ op zijn foto krijgt. Voor jou heeft zo’n klik echter geen enkele waarde. Tenzij je van een ‘like’ een bookmark kunt maken. Een klik op de knop wordt dan hetzelfde als het toevoegen van een site aan een lijst met favorieten in de browser”, aldus De Gans.

reageren? [email protected]

consument vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS <SOTSJI_01> [MASTER] ... 14-02-14]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:16


MEDAILLESTAND

totaal

Duitsland

7

2

1

10

Canada

4

4

2

10

Noorwegen

4

3

6

13

Nederland

4

3

5

12

CURLING

Curlers maken ‘saaie’ sport op originele manier populair

Buigen voor China

foto Leo Vogelzang/VI Images

sotsji vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander


Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:16


1.500 METER

SCHAATSEN

Van Velde: ‘Succes door vele teams’

Ploesjenko kondigt afscheid aan

Jan Blokhuijsen, die na het afzeggen van Sven Kramer werd toegevoegd aan de rijders die op de 1.500 meter van start gaan, weet niet echt hoe hij er op die afstand voor staat. „Ik heb me dit seizoen niet gericht op de 1.500 meter, ik weet ook niet waar ik sta in het veld. Deze dagen train ik meer op snelheid en dan ga ik de race gewoon rijden als een echte olympische 1.500 meter. Het kan best goed zijn om iets meer ontspannen aan de start te verschijnen. We zien wel wat het wordt.”

Het succes van de Oranje-schaatsers is volgens Gerard van Velde vooral te danken aan het systeem. De rijders zijn verdeeld over meerdere commerciële teams, zodat er sprake is van enorme concurrentie. „Dit is natuurlijk niet zomaar ontstaan, er zat bij ons echt een idee achter. Het is ook een taak van de ISU om hier eens naar te kijken. In Nederland moeten we nu niet verslappen. Het hangt altijd aan een zijden draadje. Nu zorgen we voor records, over vier jaar kan het weer anders zijn.”

De Russische kunstrijder Jevgeni Ploesjenko heeft gisteren na zijn afmelding voor de olympische korte kür in Sotsji direct zijn afscheid aangekondigd. „Ik ben zeer teleurgesteld”, bekende de 31-jarige showman nadat hij zich gisteren door een opspelende rugblessure in de warming-up had moeten terugtrekken. „Dit betekent het einde van mijn carrière.” Zijn coach Alexei Misjin sprak van een kleine tragedie voor Ploesjenko, viervoudig winnaar van een olympische medaille.

Blokhuijsen weet niet waar hij staat

Shorttrackers: ‘Het is net snelschaken’ door Rik Spekenbrink

Er zijn maar weinig sporten waarbij je als verliezer zo snel moet kunnen schakelen als in het shorttrack. Freek van der Wart verknoeide gisteren zijn individuele 1.000 meter, maar moest een uur later vol aan de bak om met de relayploeg wel de finale te halen.

Van der Wart uitgeschakeld. De vrouwen reden de 500 meter. Yara van Kerkhof sneuvelde in de kwartfinale, Jorien ter Mors in de halve. De sprint is niet haar sterkste nummer. „In mijn reactie bij de start ben ik soms een halve pas trager dan de echte toppers. Het is wel belangrijk om meteen goed te zitten. Al had ik de B-finale wel moeten winnen.” Daarin werd ze derde. Ter Mors staat voor een weekeinde van 1.500 meters. Morgen bij het shorttrack en zondag op de langebaan. Over die unieke combinatie maakt ze zich niet druk, al wist ze zo uit het hoofd ook niet precies wat nu wanneer op het programma stond. „Maar ik heb me op het ijs nog nooit zo comfortabel gevoeld, dus ik mag niet klagen. Met de snelheid zit het wel goed.” De A-finale van de 500 meter liet weer eens zien hoe bizar shorttrack kan zijn. Nog maar net vertrokken schoof de Britse Christie zowel de Italiaanse Fontana als de Koreaanse Park onderuit. De Chinese Li schaatste vervolgens op het gemakje naar goud. De valpartijen zijn deels te verklaren door het zachte ijs. „Dit bestel je normaal in een ijssalon”, zei Otter. „Komt omdat we deze hal delen met de kunstrijders. Die kunnen weer niks met hard ijs. Geeft niet, iedereen heeft dezelfde omstandigheden. We moeten alleen zorgen dat we het ijs goed lezen. Dus niet te hard afzetten en proberen de groeven te mijden. In de relay bleek dat we daar vandaag beter in waren dan de rest.”

Van der Wart vormde een cruciale pion in de aflossingswedstrijd. De Nederlandse ploeg zit in de finale

Op de 1.000 meter was er succes voor Sjinkie Knegt. Niels Kerstholt werd uitgeschakeld

Jorien ter Mors foto Leo

Vogelzang/VI Images

Van Beek en Leenstra: niet goed genoeg

Hong Zhang is in één klap binnen

Ze werden gisteren vijfde en zesde op de 1.000 meter. In de roes waarin het Nederlandse schaatsen verkeert op de Olympische Spelen ben je dan een verliezer.

De grote onbekende Hong Zhang bezorgt China het eerste olympische schaatsgoud. Wüst pakt zilver, Boer brons. door Johan Stobbe en Rik Spekenbrink

„Daarom is dit nou een mental game”, legde bondscoach Jeroen Otter uit. „Het is net snelschaken. Ook tijdens de race.” Van der Wart vormde een cruciale pion in de aflossingswedstrijd. Toen vier ronden voor het eind en nog geen meter voor hem een Zuid-Koreaan viel en daarbij een Amerikaan meenam, maakte Van der Wart in een splitsecond de juiste beslissing. Met een subtiel zijwaarts sprongetje schaatste hij keurig om de brokkenpiloten heen. Meteen was er het besef: die finale is binnen. „Ik heb net even de beelden teruggekeken, ja”, vertelde Van der Wart. „Nee, niet van de val, van mijn jump. Mooi toch? Schrikken doe je op zo’n moment niet, het is meteen anticiperen. En ik zag het aankomen met die Koreaan, die wilde per se vooraan zitten.” Van der Wart baalde wel even van zijn 1.000 meter, waarop hij in de heat werd gestraft voor een foute inhaalactie. „Maar de knop moet snel om. Dat ben ik wel gewend.” Bovendien is de relay een belangrijk onderdeel voor de Nederlanders. Van der Wart: „Het is ons ding. We rijden al zo lang in halve finales en finales. Daarom was er veel vertrouwen. Het is vooral een kwestie van rustig blijven. Het eerste deel van de wedstrijd ontspannen en dan een klap erop geven.” In de finale treft Nederland volgende week vrijdag China, Rusland, Kazachstan en Amerika. Dat land werd na de valpartij toegevoegd. „Van de zes landen die hier goed in zijn, zijn we er twee kwijt: Korea en Canada. Met vijf landen in de baan wordt het wel gezellig druk. Dat wordt echt vechten voor je plek”, keek Van der Wart vast vooruit. Op de 1.000 meter was er eerder op de middag succes voor Sjinkie Knegt. Die plaatste zich eenvoudig voor de kwartfinale van morgen. Niels Kerstholt werd net als

KUNSTRIJDEN

Ah, een keer een andere naam op de hoogste trede van het podium. Verfrissend. Maar dan wil je ook graag wat over haar te weten komen. Wie is Hong Zhang (25), de kersverse olympisch kampioene op de 1.000 meter? Een eerste online zoektocht naar wat achtergronden van de Chinese levert weinig op. Sijtje van der Lende, oud-bondscoach van China, vertelt via de telefoon dat Zhang een mislukte shorttrackster is en in 2008 de overstap heeft gemaakt. „Is dat zo? Ik ken haar niet”, zegt de Nederlandse shorttrack-bondscoach Jeroen Otter. „Er zijn zo veel Aziaten die de switch maken.” Pieter Willem de Haan kan meer vertellen. Hij is schaatstrainer in het Chinese Harbin. „Als ze daar trainen, slaapt Hong in een kamer bij ons op de gang van het internaat. Officieel rijdt ze voor het team van het leger, samen met onder anderen wereldkampioene sprint Jing Yu. En nu is ze in één

“

Hong Zhang ging waanzinnig hard. Ik wist dat het voor mij lastig zou worden Ireen Wüst

klap binnen. Dit is een historische medaille, het eerste schaatsgoud voor China. Zelfs zilveren medaillewinnaars zijn in China groot, overal op de ijsbaan hangen hun foto’s.” In de catacomben van het stadion wil Zhangs coach Qingo Feng eigenlijk doorlopen. Hij spreekt geen Engels. Een tolk biedt uitkomst. Feng: „Ik denk dat de regering wel goed voor haar zal zorgen. Een baan voor het leven? Dat weet ik niet. Maar dit staat morgen wel op de voorpagina’s.” Veel had zijn pupil tot gisteren niet gewonnen. „We wilden ons spiegelen aan de Noor Johann Olav Koss. Die won in aanloop naar de Spelen van Lillehammer ook niet.” Haar ploeggenoot Beixing Wang kent haar natuurlijk goed. „Hong is een heel leuk mens, heel vriendelijk. Ze heeft een heel goede techniek en haar rondjes zijn fantastisch. Ongelooflijk hoe hard ze rijdt.” Dan Zhang zelf. In de internationale persconferentie kan de zilveren Ireen Wüst haar lach niet onderdrukken. Het is ook een merkwaardige sessie, met rommelige vertalingen via koptelefoons. Wat Zhang ook wordt gevraagd, ze komt ook in haar moedertaal steeds met hetzelfde antwoord. Dat ze hard heeft getraind, vooral op haar moeizame start, en dat ze heel blij is met goud. „Sorry, ik ben beduusd van wat er is gebeurd en kan mijn gedachten niet goed onder woorden brengen.” Margot Boer, winnares van het brons, vertelt dat ze Zhang een beetje kent. Via Whatsapp heeft

REDACTIE SOTSJI Johan Stobbe

Bobby ze wel eens contact met haar. Een automatische tolk verzorgt de vertalingen. „Ik kijk graag naar haar rijden. Omdat ze vanuit het shorttrack komt, heeft ze een heel sterke zijwaartse afzet. Ze maakt snelheid uit een slechte opening, knap.” Dan maar over naar het verhaal van de twee Nederlandsen zelf. Weer een record erbij voor Ireen Wüst. Ze is nu de Nederlandse atlete met de meeste medailles op

De Nederlandse schaatssters Ireen Wüst (links) en Margot Boer feliciteren de Chinese Hong Zhang met haar

den medaille. foto Leo Vogelzang/VI Images

de Winterspelen, vijf. Ze gaf aan op voorhand te hebben getekend voor zilver. Het was naderhand niet anders. Liggend op de massagetafel zag ze Zhang in rit 7 naar een onwaarschijnlijke tijd van 1.14,02 schaatsen. „Waanzinnig hard. Ik wist dat het lastig zou worden. Mijn tijd van 1.14,69 is al kneitertje hard. Ik

reed een dijk van een 1.000 meter, mijn snelste ooit op een laaglandbaan. Dus ik ben heel blij, deze kleur had ik nog niet.” Wüst erkende dat het voor het internationale schaatsen geen kwaad kan, eens een ander land op één. „Vandaag vind ik het best, maar zondag op de 1.500 meter neem ik daar zeker geen genoe-

gou-

gen mee.” Ook Boer kon haar geluk niet op. Ze komt straks thuis met twee bronzen medailles. „Ik had mijn kansen vandaag kleiner ingeschat. Maar die medaille naast mijn bed en de ceremonie op medal plaza hebben me enorm gemotiveerd. Mijn Spelen zijn super geslaagd.”

Nieuwe poging bobbers

Jamaica: de zon is terug op Spelen

door Edward Swier

om na twaalf jaar terug te zijn op de Spelen. Het is fenomenaal, het is een droom.” Met remmer Marvin Dixon kwalificeerde Watts zich deze winter. Geld voor een echt goede slee, reis- en transportkosten was er echter niet. „Geld speelt een sleutelrol in onze sport. Wij moeten

Hij noemt zich ‘The hottest thing on ice’, maar wie goed kijkt, ziet eigenlijk gewoon een net iets te stevige veertiger die zich in een bobslee propt. Winston Watts is er echter wel weer bij in Sotsji. En krijgt wederom aandacht.

Winston Watts

Lotte van Beek miste het goede gevoel op het ijs. „Ik moet lekker in de race zitten, dat was vandaag niet zo.” En Marrit Leenstra, de nummer zes: „De eerste 150, 200 meter waren technisch niet goed. Ik dacht dat ik hier een 1.14 kon rijden. Dat was het doel. Maar ik was niet goed genoeg.” De zege ging verrassend naar de Chinese Hong Zhang. „Op de 500 meter zag je al wel dat ze een sterk rondje reed. En ook op het WK merkte je dat ze eraan zat te komen”, oordeelde Van Beek. Volgens Leenstra verdient de coach van de Chinese een compliment. „Zhang was altijd van de

Want: Jamaica en bobsleeën, het blijft een bijzondere combinatie. In 1988 verbaasden de Jamaicanen door met een slee, opgebouwd uit delen die ze bij andere landen gebietst hadden, mee te doen aan de Spelen in Calgary. Het was de

ronden, ze kon niet goed openen. De trainer die haar dat heeft geleerd, moet ze maar bedanken. Wij niet, nee.” Haar 1.15,15 was Leenstra’s beste tijd ooit op een laaglandbaan. „Maar in Heerenveen opende ik met 18,0, dat lukte vandaag niet. Toen was elke pas raak, nu niet.” Leenstra had langer moeten wachten na een val in de rit voor haar van de Duitse Monique Angermüller en een reparatie van de ijsvloer. „Dat was ook lastig. Ik probeerde scherp te blijven.” In de slotrit kwam Van Beek simpelweg tekort. „Ik zat iets te laag en hield geen rust in mijn slag. Dat is nodig om een goede race te rijden. Ik hoop dat ik op de 1.500 meter zondag wel het juiste gevoel heb. Ik was fit, ik baal. De vorm van de dag telt ook mee. Dit seizoen liepen beide afstanden lekker. Ik moet hier op het podium kunnen rijden.”

inspiratiebron voor Disney om een film over de bobbers te maken. Cool Runnings leidde tot ware mythevorming. Na de Spelen van 2002 was het sprookje echter uit. De bobbers waren bij lange niet goed genoeg, hun charme alleen bracht de ploeg niet op de Spelen. Totdat Watts zich liet inspireren voor een nieuwe poging. Zondag start hij in de tweemansbob. Watts wil niets horen over zijn leeftijd. „Ik ben dan weliswaar 46, maar ik huis in een jong lichaam. Ik voel me 25, een jonge hond. Het is moeilijk uit te leggen hoe het is

“

Wij moeten het niet van onze portemonnee, maar van ons hart hebben Winston Watts

het niet van onze portemonnee, maar van ons hart hebben.” Uiteindelijk bracht crowdfunding de oplossing, maar aanvankelijk had Watts zelfs zijn huisadres op de site van de Jamaicaanse bobbond gezet. „Voor wie een envelop met geld wilde sturen.” De postbode liep echter vaak 920 Main Street in Evanston, Wyoming voorbij. Terwijl Winston Watts trainde op de nabijgelegen bobbaan in Park City, Utah zat zijn moeder te kleumen in het tijdelijke hoofdkwartier van de Jamaicaanse bobbond op ruim tweeduizend meter hoogte. „Op

de kou kon ik haar kleden, met de hoogte had ze meer moeite.” Watts is onbedoeld de aanstichter van wat de liefhebber van échte topsport veracht: dat deelnemen aan de Winterspelen voor velen belangrijker is dan winnen. Tropische verrassingen als rodelaar Bruno Banani uit Tonga werden geïnspireerd door de atypische wintersporters uit de Caraïben. Watts is daar maar wat trots op. „De mensen houden van ons. De film heeft voor een heleboel atleten de ogen geopend. Wij brachten de zon op de Spelen. Dat wilden anderen ons nadoen.”

I

k heb een vriendje hier in Sotsji. Of beter gezegd, had. Een viervoeter die ik de weinig originele naam Bobby heb meegegeven. Hij drukte zaterdag zijn snuit in mijn knieholte. Ik vloekte binnensmonds omdat ik dacht dat iemand van achteren een smerige tackle wilde uitvoeren. Maar het was Bobby. Zwarte hond, gladde haren, speelse witte vlek op zijn snoet. Hij keek me met droevige, natte ogen aan. Honger dacht ik. Maar het leed is veel groter. Er wacht hem een kogel. Bobby is in de ogen van het stadsbestuur namelijk een van de bijtgrage, gevaarlijke zwerfhonden die in groten getale op en rond het olympisch park bivakkeren. Bobby lijkt mij helemaal niet gevaarlijk. In tegendeel. Hij speelde dagelijks met zijn vriendjes op de graszoden die nabij het ijsstadion overal over de rommel zijn gedrapeerd. Spelletjes als bokje springen met het enige vrouwtje van het viertal. Ze hadden het prima naar hun zin en waren duidelijk gewend aan mensen. Ze schijnen tijdens de bouw van het olympisch park verzorgd te zijn door de bouwvakkers. Maar sinds een van deze gevaarlijke beesten, misschien was het Bobby zelf wel, een repetitie voor

de openingsceremonie verstoorde, is de maat vol. Stel dat het tijdens de echte opening was gebeurd. Rusland zou voor paal staan. Dus werd er een bedrijf ingehuurd dat gespecialiseerd is in het uitroeien van viervoeters. En nu is Bobby verdwenen. Hij speelt niet meer, drukt zijn snuit niet meer tegen me aan. Het stemde me verdrietig. Totdat mijn oog viel op het bericht dat een van Ruslands rijkste mannen een flinke smak geld heeft uitgetrokken om een asiel op te richten. De Bobby’s van Sotsji wachten betere tijden. Ze worden heropgevoed en krijgen een baasje. Tenminste, dat is het verhaal. De hoop is dat bezoekers van de Olympische Spelen zo’n hond willen adopteren. Een geweldig idee. De komende dagen ga ik op zoek naar het asiel. Wij hebben thuis ook een hondje. Ik zie Bobby al haasje over met haar spelen.

En nu is Bobby verdwenen. Hij speelt niet meer, drukt zijn snuit niet meer tegen me aan. Het stemt me verdrietig



Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:16


SCHAATSEN

BAANARBEIDER

Ernstig ongeluk op bobbaan Sotsji

Kowalczyk snelt naar goud op 10 km

De Tsjechische schaatsster Martina Sablikova heeft zich teruggetrokken voor de olympische 1.500 meter, die zondag op het programma staat. De tweevoudig olympisch kampioene van Vancouver 2010 wil zich concentreren op de 5.000 meter van volgende week woensdag. Op de langste afstand bij de vrouwen verdedigt ze haar titel. Sablikova veroverde in Vancouver nog brons op de 1.500 meter, achter olympisch kampioene Ireen Wüst. Sablikova volgt met haar afmelding het voorbeeld van Sven Kramer.

Nog voor de eerste slee naar beneden is gegaan, heeft zich al een ernstig ongeluk voorgedaan op de olympische bobbaan in Sotsji. Een baanarbeider werd gisteren in de remzone geraakt door de zogeheten ‘forerunner’, die voorafgaand aan de eerste training van de tweemansbobs naar beneden ging om te kijken of de baan veilig was. De ongelukkige arbeider heeft twee gecompliceerde breuken in beide benen opgelopen. Hij was bewusteloos toen hij bij het ziekenhuis arriveerde, aldus het IOC.

De Poolse langlaufster Justyna Kowalczyk heeft de titel op de 10 kilometer klassieke stijl opgeëist. Ondanks een voetblessure troefde ze titelverdedigster Charlotte Kalla af. Het brons was voor de Noorse wereldkampioene Therese Johaug. Het was voor Kowalczyk de vijfde olympische medaille uit haar carrière. Ze is nu de succesvolste Poolse sporter op de Winterspelen. Ze passeerde schansspringer Adam Malysz, die vier olympische medailles won maar nooit goud veroverde.

Sablikova laat net als Kramer 1.500 lopen

De Winterspelen leveren talrijke rare, leuke, opmerkelijke en ontroerende zaken op. Die vinden hun plaats in deze rubriek die tijdens de Spelen dagelijks verschijnt.

Tinder is een megahit in Sotsji In het atletendorp in Sotsji gaat het momenteel bijna alleen nog maar over Tinder. De app zorgt voor heel wat onrust en rondgierende hormonen. Tinder is kort gezegd een toepassing voor de smartphone waarmee binnen een bepaalde omgeving gezocht kan worden naar mensen met wie je zou willen daten. De atleten maken in Sotsji massaal gebruik van Tinder. De Amerikaanse Jamie Anderson, die zondag goud won op de slopestyle, toonde zich een enthousiast gebruikster. „Het is echt ongelooflijk. Dit is Tinder op een ongekend niveau. Je ziet alleen maar atleten. Het is ongekend, zoveel ‘lekkere dingen’ als er hier langskomen. Anderson geeft toe dat het ook wel eens lastig is al dat geflirt per

Henrik Harlaut uit Zweden, een

typische snowboarder oude stijl. foto VI Images

mobiel. „Het is zo druk en er is zoveel lekkers te zien dat je concentratie er onder lijdt. Ik heb op een gegeven ogenblik mijn account verwijderd om me goed voor te kunnen bereiden.” Maar sinds haar gouden race is Tinder opnieuw geïnstalleerd.

Davis faalt door ‘gat’ in pak Geen botte schaats of voedselvergiftiging maar een gat in zijn pak deed de kansen van Shani Davis om voor de derde keer op rij een gouden medaille op de 1.000 meter te behalen vervliegen. Althans, dat veronderstelden experts die geen andere verklaring hadden voor de teleurstellende achtste plaats van de Amerikaan. De oorzaak van zijn falen moest worden gezocht in een strategisch geplaatst ‘gat’. Davis dacht er het zijne van, getuige zijn ingehouden woede na afloop. Hij roemde winnaar Stefan Groothuis voor zijn prestatie, maar zette vraagtekens achter zijn eigen race. Alles klopte. Zijn beenritme, de verdeling van zijn krachten, zijn slag. Totdat hij zijn eindtijd zag. Alsof Davis onderweg door een onzichtbare parachute was afgeremd. Davis, die sinds 2006 op alle titeltoernooien op het podium belandde, kon zich zelf niet uiten. Het contract met de sponsor van het Amerikaanse team was waterdicht. Sporters mochten hun gal niet spuwen over de spullen van Under Armour. Zijn pak hield niettemin de gemoederen bezig. Under Armour plaatste op de achterkant een gat om de lichaamswarmte te kunnen afvoeren. Een slim idee, ware het niet dat de concurrentie deze innovatie al snel in de prullenbak mikte. Want, zo bleek tijdens testen in de windtunnel, lucht nestelde zich in de opening, waardoor de pakken zich opbliezen. Niet veel, maar voldoende om schaatsers af te remmen. Davis leverde het bewijs daarvoor in Sotsji.

LANGLAUFEN

Lingerie wapen tegen suf imago Curling saai? De Noorse mannen

Curling suf en saai? Er zijn genoeg redenen om er toch naar te gaan kijken.

en Anna Sidorova bewijzen het tegendeel. foto’s VI Images/HH

door Chris van Mersbergen

Er zullen in Nederland weinig sportliefhebbers zijn die het schaatsen in Sotsji laten voor wat het is en in de krochten van het wereldwijde web op zoek gaan naar een livestream van een curlingwedstrijd. Te suf, dat jeu de boules op ijs met een bezempje erbij. Curlers zelf weten ook wel dat hun grote passie niet het stoere imago heeft van snowboarden of ijshockey, sporten waar veel sportfans eens in de vier jaar wél warm voor lopen. Maar, het moet gezegd, de curlers doen goed hun best om hun wat sullige imago van zich af te schudden. Neem bijvoorbeeld de Noorse mannen die er sinds de Spelen van 2010 in Vancouver een vrolijke traditie van hebben gemaakt om voor de dag te komen met de

“

Als het in Sotsji op mode aankomt, dan wint het Noorse team alle medailles Business Insider Australië

meest extreme broeken. De Californische kledingproducent Loudmouth Golf gebruikt de Noorse curlers om zijn extreem kleurrijke kleding te promoten. Zo kwamen de Noren dinsdag tegen de Verenigde Staten met een Mondriaanachtige rood-wit-blauwe broek voor de dag. Een dag later, tegen Duitsland, was dat ontwerp ingeruild voor een eveneens rood-wit-blauwe broek met hondentanddesign. Om het helemaal af te maken, droegen de Noren op hun hoofd een baret in blauw- en paarstinten. De internationale pers is ly-

risch over de originele en gewaagde keuzes van de Noren, die hun kleding zelf uitkiezen. ‘Als het op mode aankomt in Sotsji, dan wint het Noorse mannencurlingteam alle medailles’, schrijft de Australische Business Insider bijvoorbeeld. De Facebook-pagina The Norwegian Olympic Curling Team’s Pants, waar de broeken en caps van de Noren tot in detail worden besproken, heeft meer dan 547.000 likes. Heeft curling het imago suf en oubollig te zijn, dan bewijzen de Noren het tegendeel. „Jonge mensen willen een beetje

anders zijn”, verklaart Otto Bjørnland, woordvoerder van de Noorse curlers, de kledingstrapatsen van het team. Voorlopig leidt alle aandacht de Noren niet af, de ploeg uit Scandinavië is een van de favorieten voor de medailles en presteert goed. Ook bij de vrouwen heeft de internationale curlingwereld een uithangbord, en wat voor één. De Russische Anna Sidorova, 23 jaar oud, werd in 2013 uitgeroepen tot mooiste sportvrouw van haar land, een titel die in het verleden vaak door tennissters als Maria Sjarapova en Anna Kournikova

Vanaf links: Haavard Vad

Petersson, Torger Nergaard en Christoffer Svae van de Noorse curlingploeg die zich hult in bonte kleding. foto Alexei Danichev/VI Images

werd opgeëist. Sidorova is niet alleen bloedmooi, belangrijker is dat ze goed kan curlen. Haar positie als skipper (aanvoerder en strateeg) van het Russische nationale team is onomstreden. Een gewaagde fotosessie hier en daar – op internet circuleren foto’s waarop ze te bewonderen is met wat lingerie, een bezem en een curlingsteen, meer niet – zorgt daarbij

voor meer aandacht dan het Russische curling ooit had durven dromen. Ook teamgenoten zijn schaars gekleed terug te vinden op internet. Buiten Rusland blijken de curlingdames eveneens niet te beroerd om met hun looks attentie te trekken. Sinds 2009 verschijnt ieder jaar de Women of Curling Calender, waarop vrouwelijke curlers uit alle landen zwoel de camera in kijken. De opbrengst gaat naar het goede doel, de aandacht die de dames krijgen, is goud waard. Want platvloers of niet: sex sells, blijkbaar ook bij een voor buitenstaanders weinig opwindende sport. De Russische curlingvrouwen moesten elkaar dinsdag in het duel met de Verenigde Staten met handgebaren aanwijzingen geven, mondelinge communicatie was door het uitzinnige publiek nauwelijks mogelijk in het Ice Cube Curling Center in Sotsji. Ook Sidorova twijfelde na afloop over de voornaamste reden dat veel toeschouwers een kaartje voor de wedstrijd hadden gekocht. „Ze moeten het wel waarderen dat we hier in de eerste plaats professionele sporters zijn. Ik vind het leuk als mensen over me zeggen: Zij is een goede curler.”

Biatlon. 20 kilometer: 1. Martin Fourcade (Fra) 49.31,7, 2. Lesser (Dui) 49.43,9, 3. Garanitsjev (Rus) 50.06,2, 4. Eder (Oos) 50.09,5, 5. Landertinger (Oos) 50.14,2, 6. Beatrix (Fra) 50.15,5. Freestyle skiën. Slopestyle: 1. Christensen (VSt) 95,80, 2. Kenworthy (VSt) 93,60, 3. Goepper (VSt) 92,40, 4. Hätveit (Noo) 91,80, 5. Woods (GBr) 86,60, 6. Harlaut (Zwe) 84,40. IJshockey. Groep A: Rusland - Slovenië 5-2, Slowakije - Verenigde Staten 1-7. Groep B: Finland - Oostenrijk

door Johan Stobbe

Hij kan de eerste schansspringer worden die op de Olympische Spelen drie keer goud wint op de grote schans. Maar de Zwitser Simon Ammann voelt zich niet thuis in de bergen bij Sotsji. Nadenken is funest voor een schansspringer. Eenmaal bovenaan de schans moeten de gedachten alleen bij de sprong zijn. Snelheid maken, precies op tijd afzetten, dan de perfecte balans zoeken in de lucht en vervolgens de ski’s mooi neerzetten in de sneeuw beneden. Dat zijn de benodigde ingrediënten voor een goede sprong. „Ik kan niet echt zeggen dat ik dat gevoel hier heb”, constateert de Zwitser Simon Ammann. Hij is naar de bergen van Krasnaya Polyana getrokken voor een uniek record. Nooit eerder won een schansspringer drie keer olympisch goud op de grote schans. Alleen Ammann (2002 en 2010) en de legendarische Finse springer Matti Nykänen (1984 en 1988) veroverden twee keer goud. De Zwitser was in die jaren bovendien ook de beste op de kleine schans. Nog een medaille, ongeacht de kleur, en hij heeft er op de Winterspelen net zoveel als Nykänen. Ammann kent een grillige loopbaan. Hij is bezig aan zijn vijfde Winterspelen en tot dusverre past zijn optreden in Sotsji precies in de lijn van zijn carrière. Tijdens zijn debuut in Nagano maakte hij met de 35e en 39e plaats weinig indruk. Vier jaar later was er in Salt Lake City twee keer goud, om in Turijn weer anoniem te springen (38e en 15). En vier jaar terug in Vancouver was er zomaar weer dubbel goud. Maar in Sotsji voelt Ammann zich

Simon Ammann voor zijjn eigen

afbeelding. foto VI Images

nog niet happy. „Ik mis het ritme”, zei de Zwitser gisteren na de tweede trainingssprong. „En dat wordt meteen afgestraft. Ik ben er inmiddels wel achter dat dit niet mijn favoriete schans is. Maar de eerste sprong was goed, dus er is hoop.” Misschien is het wel hopen tegen beter weten in. Ammann is inmiddels 32 jaar. Nog nooit won een dertiger een medaille bij het olympische schansspringen. Bovendien wist ook nog nooit iemand de titel op de grote schans te prolongeren. Zelfs Ammann niet. Tussen zijn succesvolle vluchten zat immers acht jaar. In Turijn won de Oostenrijker Thomas Morgenstern. De handdoek gooien doet Ammann echter niet. „Misschien heb ik wel een wonder nodig”, concludeert Ammann.

“

Ik ben er inmiddels wel achter dat dit mijn favoriete schans niet is Simon Ammann

SPOORBOEKJE SOTSJI

UITSLAGEN SOTSJI MANNEN.

Ammann heeft een wonder nodig

8-4, Canada - Noorwegen 3-1. VROUWEN. Langlaufen. 10 km klassiek: 1. Kowalczyk (Pol) 28.17,8, 2. Kalla (Zwe) 28.36,2, 3. Johaug (Noo) 28.46,1, 4. Saarinen (Fin) 28.48,1, 5. Björgen (Noo) 28.51,2, 6. Böhler (Dui) 29.04,3. Schaatsen. 1000 m: 1. Hong Zhang (Chn) 1.14,02, 2. Wüst (Ned) 1.14,69, 3. Boer (Ned) 1.14,90, 4. Fatkoelina (Rus) 1.15,08, 5. Van Beek (Ned) 1.15,10, 6. Leenstra (Ned) 1.15,15, 7. Richardson (VSt) 1.15,23, 8. Bowe (VSt) 1.15,47, 9. Nesbitt (Can) 1.15,62, 10. Erbanova (Tsj) 1.15,74.

Shorttrack. 500 m: 1. Li Jianrou (Chn) 45,263, 2. Fontana (Ita) 51,250, 3. Park Seung-hi (ZKo) 54,207, 4. Liu Qiuhong (Chn) 44,188 5. Fan Kexing (Chn) 43,288, 6. Ter Mors (Ned) 44,311, 11. Yara van Kerkhof 43,888, 17. Van Ruijven 44,023. IJshockey. Groep B: Japan - Duitsland 0-4, Zweden - Rusland 1-3. Rodelen. Estafette: 1. Duitsland 2.45,649, 2. Rusland 2.46,679, 3. Letland 2.47,295, 4. Canada 2.47,395, 5. Italië 2.47,420, 6. Verengde Staten 2.47,555.

Jan Ykema is voor eeuwig de man door Johan Stobbe

Jan Ykema is terug op de Olympische Spelen. Hij voelt zich nauw verbonden met de gebroeders Mulder. „Het werd tijd dat er weer eens een medaille werd gewonnen op de 500 meter.” Op het olympische plein tussen de ijsstadions in Sotsji loopt een man. Binnen een paar minuten wordt hij vier keer aangehouden. Even op de foto of een praatje. Jan Ykema geniet zichtbaar. Door zijn zilveren sprintmedaille van 1988 is hij voor altijd een bekende Ne-

derlander geworden. „Ik ben voor altijd Jan van het sprongetje, Jan van de pikstart.” Nog altijd heeft hij profijt van die legendarische race in Calgary, die hij vierde met een imposante sprong op het ereschavot. „Zonder dat zilver was ik hier nooit geweest.” Hij kent er genoeg, schaatsers van zijn generatie die in de vergetelheid zijn geraakt. Maar niet Jan Ykema. Het is pas de tweede keer na zijn zilveren succes dat Ykema bij de Olympische Spelen is. In 1994 ging hij als reisleider bij een door Hein Vergeer georganiseerde dagtocht mee

naar Lillehammer. Ykema belandde in het feest in het Holland House en miste de bus terug. „Zat ik daar een week vast. Ik had alleen een colbertje mee en het was min 20. Maar we hebben het gered. Hier een sweater, daar een onderbroek en er werd een kamer voor me geregeld.”

“

Na 26 jaar werd het ook tijd dat er Nederlander een medaille won Jan Ykema

van de pikstart Twintig jaar later verkeert hij weer in olympische sferen op uitnodiging van NOS. Tot begin deze week was hij de laatste Nederlandse man die een medaille won op de 500 meter. „Na 26 jaar werd het ook wel eens tijd dat er weer een Nederlander een medaille won.” Dat juist Michel Mulder het goud pakte en zijn broer Ronald het brons, zorgde voor tranen. „Ik jank nooit om mooie dingen. Niet eens toen ik zelf zilver won. Maar dit was zo speciaal.” Vijf jaar geleden gaf Ykema de biografie over zijn leven aan de broers Mulder. Ieder eentje. Yke-

ma was trainer bij APPM, waar de broers reden. Nog altijd heeft hij een warme band met de familie. Voorin de biografie van Ronald Mulder schreef Ykema een persoonlijke boodschap. Als er een schaatser was die de olympische prestatie van Ykema zou verbeteren, was hij het wel. „Maar dat heb ik ook in die van Michel gezet”, verklapt hij. Die laatste is met goud en brons op de korte nummers de nieuwe sprintheld van Nederland. „Zo gedreven, zo fanatiek. Beiden. Schitterende mannen. Er zitten zulke goede koppen op.”

■ Even wennen vandaag, voor het eerst komen er geen Nederlanders in actie in Sotsji. Niet in de bergen en niet aan de kust. ■ Wel begint Marcel Hirscher, wiens moeder een Nederlandse is, aan zijn Olympische Spelen op het onderdeel supercombinatie slalom (12.30 uur). Oostenrijk hoopt echter vooral op goud voor Hirscher op de onderdelen slalom en reuzenslalom, later in de week.

Jan Ykema foto VI Images

■ De schansspringers gaan vanavond bij kunstlicht (18.30 uur Nederlandse tijd) voor de eerste keer van de grote schans af. Kamil Stoch, die op de nor-

male schans de beste was, zal in Gregor Schlierenzauer een van zijn belangrijkste concurrenten hebben. De Oostenrijker mist in zijn rijke palmares nog altijd olympisch goud. De Pool Stoch zorgde onlangs voor het eerste skispringgoud voor zijn land sinds 1972. ■ Voor de liefhebber is er vandaag vanaf 11.00 uur de 15 kilometer langlaufen klassieke stijl voor mannen. En de 15 kilometer biatlon voor vrouwen.

mijnkrant.nl/sotsji Al het actuele nieuws over de Olympische Spelen van Sotsji


DPKESSELS

[e H: R1 M3 _A Dat -X 0: 2 -C 1R 4- P A G TI iN mA eS : 2< 1W :O 1N 7E N _ 0 4 > [ M A S T E R ] . . . 1 4 - 0 2 - 1 4 ]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:17


VRAAG & ANTWOORD

2&3 SCANDINAVIË REGEERT

Grasmat 1

In deze wekelijkse rubriek, onder redactie van Jan van Mullem en Bauke Boersma, geven experts op het gebied van klussen, tuinieren, interieur en huishouden advies aan lezers. Het deskundigenpanel van deze week:

Tijdloze en bescheiden meubelen

J. Bregman kan, zoals zovelen onder ons, simpelweg niet wachten. De zachte winter doet intens verlangen naar de lente: „Wat is de beste manier en beste tijd om gras te bewerken, ook in verband met mosvorming? Mag het al? En wat is de beste bemesting en het beste onderhoud het hele jaar door?” „U kunt het mos nu wegharken als het u stoort”, zegt Romke van de Kaa. „In april kunt u de kale plekken opnieuw inzaaien, dan kunt u ook gaan maaien. Gazononderhoud loopt van maart tot november, dus niet het hele jaar. Strooi elk voorjaar compost, lie-

TUINIEREN Romke van de Kaa is voormalig kweker, auteur van tal van tuinboeken en ‘groencolumnist’ voor dagbladen en vakbladen.

Grasmat 2

Aangetaste grasmat.

Het gazon van C. Peeters is sinds twee jaar voor een groot deel bezaaid met grote, zwarte plekken. „Het lijkt of het steeds méér wordt en alsof de laag los ligt van de ondergrond. Trek je een pluk van het zwarte er uit, dan heb je dode grassprietjes en alles zit aan elkaar. De plekken zitten vooral op een bepaald deel van het gazon; op het andere deel zit veel groen mos. Het zwarte deel ligt niet in de scha-

Het begint langzaam te kriebelen: we willen de tuin weer in. Met deze gloednieuwe producten is elke tuin bij de tijd. Ze zijn te bewonderen op de beurs Tuin Idee in Den Bosch.

Eyecatcher in de tuin: G-Pod.

door Suzanne Dijkstra

Een opblaasbaar bubbelbad past zelfs in kleine tuinen. foto’s DesignPress

LUCHTIG BUBBELEN Het is de droom van menigeen: een jacuzzi in de tuin. Zo’n bubbelbad neemt over het algemeen behoorlijk veel ruimte in. Maar de nieuwe opblaasbare bubbelbaden van By Dennis & Daphne uit Apeldoorn passen ook in kleine tuinen. Bovendien zijn ze makkelijk op te ruimen en te verplaatsen. De bubbelbaden zijn verkrijgbaar in verschillende afmetingen en kleuren. Elk bubbelbad is uitgerust met luchtpomp, air-jets, filterpomp, thermostaat en afdekhoes. Het instapmodel biedt plaats aan vier personen en kost 495 euro. De zachte randen van het bubbelbad geven een comfortabel gevoel.

MODULAIR COMPOSTEREN Composteren is niet ingewikkeld en het levert gratis een goede bodemverbeteraar voor de tuin op. Met de nieuwe modulaire en uit te breiden compostbak van PC Kunststof Design is een groencontainer niet of nauwelijks meer nodig. De compostbak is gemaakt van gerecycled kunststof dat weerbestendig en rotvrij is. Doordat de planken aan de voorzijde uitneembaar zijn, is omscheppen van de compost heel eenvoudig. Extra ruimte nodig? Bouw er dan een los verkrijgbaar compartiment aan vast. Luchtsleuven aan de zijkant zorgen voor ventilatie. De compostbak kan naar wens worden voorzien van een afdakje. Prijs: vanaf 170 euro.

KNUSSE TUINKAMER Ons koude kikkerland telt weinig dagen met mooi weer. Wie vaker buiten wil zitten, kan kiezen voor een overkapping, al dan niet voorzien van verwarming. De nieuwe G-Pod van Insight Outdoor Gardens is een roterende tuinsalon, gemaakt van duurzame materialen. Hierin is het mogelijk vaker van het buitenleven te genieten. De ronde G-Pod lounger is geschikt voor vijf tot zeven personen. Er is ook een kleinere variant, de G-Pod seater en een grotere, de G-Pod deluxe, voor twaalf personen. Handig: dankzij een speciaal voetstuk kan de G-Pod 360 graden draaien, zodat inzittenden geen last hebben van wind, regen of zon. Prijs: op aanvraag.

Meer informatie: www.bydnd.nl

www.pckunststofdesign.nl

www.insight-outgardens.com

GERECYCLED ZITTEN Gerecycled kunststof is een populair materiaal in de tuin van 2014. Het is bijna niet te onderscheiden van hout. Voordeel ten opzichte van hardhout is dat tuinmeubels van gerecycled kunststof licht van gewicht en makkelijk te onderhouden zijn. Bovendien zijn ze goed bestand tegen vrieskou, zon en regen. De Gliderstoel is een nieuw ontwerp, met de hand gemaakt door de Amish in Amerika. Bepaal zelf de kleurcombinatie van elke stoel. Prijs: 849 euro. www.wolfrunpoly.eu

reageren? [email protected]

Een eigen compostbak op maat.

KLEIN TUINIEREN Geen groene vingers? Begin klein, met een minituin. De Mason Mini Garden is tuinieren in een bloempot, vaas of schaal. Verzorg de planten met behulp van tuingereedschap in miniatuurformaat. Tot de collectie behoren rozenboogjes, tuinmeubeltjes, bruggetjes, miniatuurornamenten en andere kleine tuinaccessoires. Meer info: www.masonminigardens.nl

MEER NIEUWS Het tuinseizoen 2014 trapt af met de beurs Tuin Idee, van 20 tot en met 23 februari in Den Bosch. Thema: Vijftig tinten groen. Meer informatie: www.tuinidee.nl

N

iet alleen de film, ook de filmposter is beroemd. Aan de bovenzijde, waar het wateroppervlak is, zwemt een vrouw. Ze is zich niet bewust van de angstaanjagende haai onder haar, die met wijd opengesperde bek naar boven snelt. Jaws betekende in 1975 de doorbraak voor regisseur Steven Spielberg. Rond die tijd zal Andries Lubbers ook zijn eerste speelgoedhaaitje hebben gekregen. Het bleef niet bij die ene. Meteen even iets duidelijk maken: Andries Lubbers is zelf géén fan van Jaws. „Die film heeft de haai, en in het bijzonder de witte, weinig goeds gebracht. Alsof elke haai gevaarlijk is, mensen aanvalt en uitgeroeid moet worden. Niet dus. En dan die hele consumptieindustrie, die in het kielzog van die film gouden tijden beleeft. En nee, dan heb ik het niet over de speelgoedjes. Ik bedoel de haaienvinnen, voor de soep. Vangen, vinnen afsnijden, teruggooien: zo gebeurt dat in Japan. Ik hoef je niet uit te leggen wat voor gruwelijke dood die dieren te wachten staat, een marteling.” De fascinatie voor haaien heeft Lubbers al van kinds af aan. „Ik las er alles over, verzamelde plastic exemplaren en zat bij die spannende duik-documentaires op tv op het puntje van mijn stoel. Haaien zitten zo ingenieus in elkaar, zijn zo goed geëquipeerd, zo goed aangepast aan hun leefomgeving. Veel beter dan wij, mensen.

duw. Wat kan er met mijn gazon aan de hand zijn en is dit op te lossen?” „Het zal hier om algen gaan, die vooral optreden als de grond te vochtig en/of te zuur is”, weet Romke van de Kaa. Hij heeft ook een oplossing voor het probleem voorhanden. „Prik luchtgaten in het gazon (met een tuinvork) en strooi twee keer per jaar een mengsel van compost en scherp zand (half om half). Na een paar jaar zullen de algen verdwijnen.”

Zelf een vraag? Stuur een e-mail (indien mogelijk met een foto) naar [email protected]

foto’s Andries en

Haai in de pot

Trendy tuinen

ver geen kunstmest. Verticuteer ieder jaar eenmaal, voordat u compost strooit. Maai de eerste en de laatste keer in het seizoen niet te kort.”

Patricia Lubbers

Gemiddeld 50 minuten per week – ruim 43 uur per jaar – brengen we door op het toilet. Geen wonder dat velen er dan ook een beetje leuk bij willen zitten. In de rubriek Bezet presenteren lezers hun grootse kleinste kamertje. door Jan van Mullem

NAAM Andries (45) en Patricia Lubbers (43) WOONPLAATS Nijverdal BURGERLIJKE STAAT gehuwd

Wij hebben bijvoorbeeld schoenen of een bril nodig om te kunnen functioneren in onze wereld. Ook later, toen ik als jonge vent op de internationale handelsvaart zat, bleven die dieren me boeien. Voeren we bij de Galapagoseilanden en zat de bemanning zich te vergapen aan reuzenschildpadden en orka’s, dan wachtte ik op míjn cadeautje: een glimp van een haai, liefst een mensenhaai, een great white shark.” Eén keer kwam hij héél dicht bij een haai in de buurt – de keren in dierentuinen niet meegerekend. „Dat was in Turkije, toen de duikschool aldaar een snorkeltripje organiseerde in een afgelegen baai. Het was een beetje een desillusie. Het waren kleintjes, hooguit tweeënhalve meter lang. Ze waren banger voor mij dan ik voor hen.” Over bang gesproken: degene die onwetend van wat erachter schuilt, de deur van het toilet in

huize Lubbers opent, kan zomaar verrast worden door een vroegtijdige urinelozing. Van de schrik. Een flinke opblaashaai aan het plafond, een toiletbril en een wc-rolhouder met de bek van een haai erop, een bodyboard aan de wand van een eng ogende haaienkop, haaienboeken, een opwindhaaimet-klappertanden: Spielberg zou een volgende Jaws-film goed

“

De film ‘Jaws’ heeft de haai, in het bijzonder de witte, weinig goeds gebracht Andries Lubbers

én goedkoop in Lubbers kleinste kamertje kunnen draaien. „Voor kinderen is ons toilet soms wel héél spannend”, zegt Patricia Lubbers. „Dan gaan ze naar de wc en staan ze na een paar seconden weer bij hun vader, om te vragen of hij even mee wil gaan.” Maar dat is voor haar geen reden de haaien de deur te wijzen. „Ik zou niet durven”, zegt ze met een lach in haar stem: „Het is Andries’ dingetje, zijn verzameling. Maar ook ik vind het leuk hoor.” Meest trots is Andries Lubbers op een marmeren haaienbeeld. „Gekocht in Italië, in de marmergroeve van Carrara. Normaliter worden daar alleen dolfijnenbeeldjes aan de man gebracht. Maar die zijn suf, vind ik. Toen ik mijn haai zag staan, verscholen achter dolfijnen, was ik direct verkocht.” reageren? [email protected]

wonen vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS <WONEN_0203> [MASTER] ... 14-02-14]

Author:DPKESSELS

Date:13-02-14

Time:21:17


GROENE VINGERS Romke van de Kaa

Stinsenplant

H

et voorjaar begint vroeg dit jaar. In de laatste week van januari bloeide al de eerste krokus. Die vroegbloeiende krokus is de boerenkrokus – Crocus tommasinianus – die gemakkelijk verwildert. De bakermat ervan ligt op de Balkan. Maar vooral in het noorden van Nederland is de boerenkrokus zo uitgebreid verwil-

derd, dat hij daar bijna tot de inheemse plantensoorten is gaan behoren. Crocus tommasinianus zaait ook makkelijk uit. In de streek waarin ik woon – de Veluwezoom – zie je hoe de boerenkrokus uit tuinen ontsnapt en zich in het gemeentegroen uitzaait. Zelfs de voortuinen die met steenslag zijn gevuld, blijken voor de boerenkrokus niet veilig.

Hier en daar zie je de bloemen eigenwijs tussen de steentjes omhoogkomen. Nog even en er ontstaat een heel nieuwe groep planten, die zich beter thuisvoelt in steenslag dan in tuinaarde. Ergert u zich aan de nihilistische tuin van uw buren? Plant een paar knollen van de boerenkrokus in de buurt van de erfscheiding; ik wil wedden dat hij over een paar jaar in de steenwoestenij van de buren opduikt. Mieren kunnen het zaad metersver slepen. Maar het best komt Crocus tommasinianus tot zijn recht in gras. Daar blijven de bloemen, gesteund door het gras, heel goed overeind. Wacht wel met grasmaaien tot zes weken na de bloei. Planten van buitenlandse origine die in Nederland makkelijk verwilderen, worden stinseplanten

Boerenkrokus.

genoemd. Tenminste, dat was zo. Eerst werd er bij een spellingherziening een tussen-n voorgeschreven, later veranderde de s in een z: nu is het stinzenplant. Ik houd het op een s, tenslotte zijn de planten genoemd naar een stins: het Friese woord voor stenen huis. Maar hoe je het ook schrijft, ze komen vooral voor op buitenplaatsen, kerkhoven en rondom herenboerderijen. Vaak zijn het

bolgewassen, maar de groep is vaag begrensd. Door sommige experts worden ook het Japans hoefblad en de Japanse duizendknoop tot de stinsenflora gerekend. Zelfs zevenblad, meest gehaat onkruid, zou je een stinsenplant kunnen noemen. Want ook deze plant is in ons land geïntroduceerd; eeuwen geleden kweekten monniken zevenblad als geneeskrachtig kruid in hun kloostertuinen. Op buitenplaatsen zijn stinsenplanten op grote schaal uitgeplant in de achttiende eeuw, toen de Engelse landschapstuin in de mode kwam. Voor die tijd was er in tuinen geen ruimte voor verwilderingsplanten, maar de Engelse landschapsstijl vroeg om grote velden wilde bloembollen, zoals sterhyacinten, krokussen, narcissen en kievitsbloemen.

De Engelse landschapstuin doet in Nederland vaak potsierlijk aan, met zijn kronkelende paden en vijvers. In het heuvelachtige Engeland kronkelen wateren en paden van nature. Maar hier, in ons platte land, wordt dat kronkelen-zonder-reden al snel belachelijk. In ieder geval hebben we er een aardige groep van planten aan overgehouden. Crocus tommasinianus is niet de enige krokus die ‘boerenkrokus’ wordt genoemd. Dezelfde naam wordt soms gebruikt voor Crocus vernus, de bonte krokus. Die bloeit wat later dan Crocus tommasinianus en is de voorouder van alle grootbloemige krokussen. Je hebt de bonte krokus in allerlei verschillende kleuren en hij verwildert even gemakkelijk als de echte boerenkrokus.

HEBBEN

Een echt Italiaans fornuis in je huis Italiaans koken? Ach, dat doe je al heel lang. Bruschetta, puttanescasaus, saltimbocca, zabaglione: je draait je hand er al decennia niet meer voor om. Tal van tevreden eters uit de familie- en vriendenkring zijn daar het levende bewijs van. Maar een echte, fysieke Italiaanse keuken? Nee, daar had je nog helemaal niet aan gedacht. Is wel hartstikke leuk natuurlijk. Je zou eens kunnen beginnen met het fornuis. Een echte eyecatcher van Tecnogas bijvoorbeeld. Dat Italiaanse merk zet voet op Nederlandse bodem en heeft een aantal fraaie exemplaren te koop, in drie series: Pro-line, Next-line en Deco-line. ‘Design en techniek ineen’,

Theater in de kamer

Italiaans koken met Tecnogas.

zo claimen de Italianen zelf. Alle modellen hebben vier gaspitten, een wokbrander én een digitale kerntemperatuurmeter. Heel belangrijk, nou en of. Maar het moet natuurlijk ook nog goed ogen in je keuken. Wees gerust, design kun je heel goed aan Italianen

overlaten. Zowel de Pro, Next als Deco verfraait de kookruimte. Zodat niet alleen je Italiaanse gerechten er fantastisch uitzien. De prijzen lopen uiteen van 1.875 euro tot 4.899 euro.

Als Italië-adept duik je na het eten – en de helaas onvermijdelijke opruimwerkzaamheden – natuurlijk direct in je luie stoel om je te laven aan operamuziek. Rossini, Bellini, Puccini... zalig! Ogen dicht, de oren op scherp en je waant je lijfelijk aanwezig in een Romeins theater! Theater? Laat Bowers & Wilkins in de 600-serie nu net de geluidssystemen 684 Theatre en 683 Theatre hebben. Die zijn geschikt voor hifi én voor home cinema. De diverse elementen kunnen naar hartenlust worden gecombineerd, tot je de voor jou mooiste en meest ideale opstelling hebt gevonden. De 600-serie is verkrijgbaar vanaf 450 euro.

www.tecnogas.nl

www.bowers-wilkins.nl

Bowers & Wilkins-geluid. foto’s PR

Traditioneel is in Keulen de zakelijke meubelbeurs en in Parijs de meer decoratieve, flamboyante versie. Na vier jaar crisis zijn de uitbundige keramiekmakers echter van de beursvloer in Parijs verdwenen. De plek is ingenomen door Scandinaviërs, die met hun tijdloze vormentaal en bescheiden voorkomen nu heel Europa lijken te veroveren.

Scandinavië regeert

H

door Cor-Peter Pasma

et Franse meubelmerk Ligne Roset is in Nederland niet zo groot, maar in Europa is het één van de toonaangevende meubelmerken. Ligne Roset ziet de meubelbeurs in Parijs als een thuiswedstrijd en haalt traditioneel alles uit de kast. Dat resulteert vaak in kleurrijke presentaties. Zo presenteerde het merk twee jaar geleden de bank Ploum, van de hand van ontwerptrio Claesson Koivisto en Rune. Deze gecapitonneerde bank werd al snel liefkozend ‘de aarbei’ genoemd, vanwege zijn vorm en kleur. Zoals gebruikelijk kwam Ligne Roset ook dit jaar met een behoorlijke uitbreiding op de collectie. Maar het was wel een stuk behoudender dan normaal. Zo was er amper kleur te bekennen, maar ook de ontwerpen zelf waren veel minder uitbundig. Eerder modern, tijdloos en stijlvol. Het merk volgt daarmee duidelijk de stijl van de Scandinavische merken, die momenteel immens populair zijn. Het was opvallend dat de aanstichter van dit alles, het merk HAY, zelf niet op de beurs aanwezig was. De afgelopen twee jaar stalen de Denen de show met een enorme collectie aan warenhuisspullen, allemaal vormgeven vanuit de Scandinavische traditie: veel hout en warme pastelkleuren. HAY werd razend populair – niet in de laatste plaats dankzij de vriendelijke prijsstelling – met als gevolg dat veel Scandinavische merken ook in de belangstelling kwamen. Zoals Normann Copenhagen. Van oudsher gespecialiseerd in woonaccessoires, maar sinds dit jaar uitgebreid met een bescheiden collectie grootmeubelen. Allemaal met dezelfde zorg vormgegeven. Of wat te denken van het in 2010 opgerichte &Tradition uit Kopenhagen, dat in nog geen vier jaar

Bij de foto’s:

1. Meubels Menu: warmer dan Scandinavische collega’s. 2. Nomess: een nieuwkomer. 3. Hartô: vrolijk en fris. 4. Pin Table van Menu. 5. Block Table van Normann Copenhagen. 6. &Tradition bezette al snel een prominte plek in Parijs. foto’s DesignPress en PR

tijd één van de meest prominenten plekken op de Parijse beursvloer bezette? Met een collectie die gemaakt is vanuit de gedachte met nieuwe ontwerpen recht te doen aan het werk van ontwerpgrootmeesters als Arne Jacobsen. Niet heel vernieuwend, maar de klasse straalt ervan af. Nog zo’n relatieve nieuwkomer

“

Er was amper kleur en ontwerpen zijn minder uitbundig. Eerder modern, tijdloos en stijlvol Over de Scandinavische stijl

die in het kielzog van HAY alleen maar successen lijkt te boeken: Nomess. Volledig gespecialiseerd in het maken van producten waarmee je je huis kunt organiseren en opruimen. Op dit moment zijn de producten van Nomess relatief moeilijk te verkrijgen in Nederland. Maar op de Parijse beurs werd gefluisterd dat de onderhandelingen met de Bijenkorf vergevorderd zijn. Alsof het niet genoeg is, presenteerde ook het Deense Menu dit jaar in Parijs een compleet nieuwe collectie. Het merk huurde de eigenaren van het gerenommeerde ontwerpbureau Norm Architects in en maakte een enorme kwaliteitsslag. Omdat Menu meer werkt met internationale ontwerpers ziet de collectie er iets warmer uit dan bij Scandinavische collega’s, desondanks is de afzender nog steeds duidelijk Deens.

Niet alleen het Scandinavische ontwerp, maar ook Vintage & Retro is dit jaar een trend. Zelfs het Nederlandse Riviera Maison – dat zich qua kleur meestal beperkt tot wit, stemmig grijs en beige in combinatie met navy blauw – heeft wat kleur toegevoegd aan de collectie. Bijvoorbeeld pastelkleurig roze. Lifestyle Home collection, dat van eigenaar wisselde, pakte het nog grondiger aan en toonde zelfs een complete collectie meubelen en accessoires in vrolijke retrokleuren. Maar voor de echte vernieuwing moeten we toch in Engeland en in mindere mate Frankrijk zijn. De nieuwe generatie ontwerpers daar heeft een manier van werken ontwikkeld, waarmee ze in sneltreinvaart nieuwe merken en labels uit de grond stampen. Vaak zoeken ze lokaal samenwerking met een fabriek, ontwikkelen samen producten, openen een site met shop en... klaar! Het leverde een hausse aan leuke huisaccessoires op. Zo waren alleen al in Parijs zeven nieuwe merken met papierwaren te ontdekken. Daarvan was het Franse Papier Tigre – dat met mooie grafische dessins daadwerkelijk wat aan die enorme hoeveelheid toevoegt – de leukste. Nog zo’n voorbeeld? Het Franse meubelmerk Hartô. Opgericht door een collectief van drie ontwerpers en een zakenman. Hun ontwerpen waren eerst alleen online te koop, maar werden al snel opgepikt en zijn in Frankrijk inmiddels in verschillende winkels verkrijgbaar. Reden voor het collectief via Parijs de rest van de wereld te veroveren met een geheel vernieuwde en frisse collectie. Die springplankfunctie is wat Parijs zo leuk maakt ten opzichte van de zakelijke evenknie in Keulen. Dat zouden de Nederlandse ontwerpers ook eens moeten ontdekken. De paar die er wel waren, lieten weten prima zaken te hebben gedaan. reageren? [email protected]

wonen vrijdag 14 februari 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooien eemlander

D66 staakt verkiezingscampagne nu blijkt dat oud-minister Els Borst waarschijnlijk door een misdrijf is omgekomen

Recommend Documents