Xerox WC 7556 Tue Jan 20 09:42:00 2015 Media Type: Default Color: Automatic 0ff ice: Display-sRGB Press: Commercial-Coated Print Quality: Standard Color Adjustments: Customized Automatic Setup
()
(D
ÇD_•’
(D
0
.
r•
. S.
.
(1,
(D
(D
1
iyeiiieie tswu:suieiisi r,jRsuIr,si. uiriuwnjw ieiuiiiy D Llgemene Bestuursdienst werving en selectie werkgevei opmcinagementgroep rijksoverheidsmanagers kwa!ite Dopbaangesprekken MD-consu1tants ontwikkelprogra rtervisie en coaching rijksoverheid Algemene 8estuurs ijksdienst ambtelijke leiding Bureau Algemene 8estuur. verving en selectie werkgeverschap topmanagementgr ijksoverheidsmanagers kwaliteit loopbaangesprekken i onsultants ontwikkeiprogramma’s intervisie en coachi ijksoverheid Algemene Bestuursdienst rijksdienst ambt ïding Bureau Algemene Bestu,ursdienst werving en sel erkgeverschap topmanagernentg roep rijksoverheidsn iers kwaliteit loopbaangesprekken îviD-consultants on elprogramma’s intervisie en coaching rIjksoverheid Alg estuursdienst rijksdienst ambtelijke leiding Bureau Ak nene Bestuursdienst werving en selectie werkgeverscha. rianagementgroep rijksoverheidsmanagers kwalïteit lc aan gesprekken MDconsultants ontwïkkelprogramm itervisie en coaching rijksoverheid Algemene Bestuursd ijksdienst ambtelijke leiding Bureau Algemene Bestuui Vienst werving en selectie werkgeverschap topmanagerr iroep rijhsovérheidsmanagers kwaliteit loopbaangesp ‘lD-consultants ontwikkeiprogramma’s intervisie en co ijksoverheid Algemene Bestuursdienst rijksdienst ambt iding Bureau Algemene Bestuursdienst werving en seU verkgeverschap topmanagementgroep rijksoverheidsm rers kwaliteit loopbaangesprekken MD-consuitants on elprogramma’s intervisie en coaching rijksoverheid Alc estuursdienst rijksdienst ambtelijke leiding Bureau Alg ochiiirc,fianct 1Ajoriinn or coiortio
i*iorbnoiorcriinn tinr
(1)
r
(D
Z
(D
Xerox WC 7556 Tue Jan 20 09:42:01 2015 Media Type: Default Color: Automatic Office: Display-sRGB Press: Commercial-Coated Print Quality: Standard Color Adjustments: Customized Automatic Setup
(1,
z
(b
Id
(b
(D
(D
4
-D (0
-o
0 (0 Ci)
0 0 •0 0) (0 0
C
(0
ci 0)
E 2 0
0 0 0 0) 0
0,
> (0 0. (0 D 0) ci
0 () (0
2 0
0 0
Ci (0 0
ABD
ALGEMENE BESTUURSDIENST
j.
DeAlgemene Bestuursdienst bestaat uit de hoogste ambtenaren binnen de rijksdienst. Bureau Algemene Bestuursdienst bevordert de kwaliteit van de ambtelijke leiding op departementen. Het bureau is verantwoordelijk voor de weiving en selectie van deABD-managers en vervult het werkqeverschap voor de topmanagementgroep. Loopbaangesprekken met MD-consultants, ontwikkelprogramma’s, intervisie en coaching ondersteunen bij de professionele ontwikkeling van de rijksmanagers.
2 0 -D 00)
00 D
(D L()
00
XC.)
:
.
-‘
—
i5_
(D
“
(D (D
(D
(I
(D
(D
(D
Xerox WC 7556 Tue Jan 20 09:42:03 2015 Media Type: Default Color: Automatic Office: Display-sRGB Press: Commercial-Coated Print Quality: Standard Color Adjustments: Customized Automatic Setup
oooIr\Jc
rt
-
—
(D
Zr PN
-“D
(D
0
çJ,
6
4lgemene Bestuursdienst eAlgemene Bestuursdienst (ABD) wordt gevormd door de hoogste ambtenaren binnen de rijksover heid: managers in schalen 17 en hoger en directeuren in schaal 15 en i6 met integrale eindverantwoordelijkheid voor mensen en middelen. De topmanagementgroep (TMG) is een specifieke groep binnen de Algemene Bestuursdienst. Deze groep bestaat uit se cretarissen-generaal, directeuren-generaal, inspecteurs-generaal en enkele daarmee gelijkgestelde functies. De topmanagementgroep is in 2000 inge steld. Tot die tijd ontwikkelden loopbanen van managers binnen het Rijk zich vooral binnen het eigen departement. De top managementgroep is ingesteld om de topfuncties bij de verschillende departementen in te vullen vanuit een geselecteerde groep gekwalificeerde managers. Deze TMG-leden zijn sinds 2006 in dienstvan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks relaties en worden voor maximaal zeven jaar op een functie benoemd. De topmanage mentgroep wordt daarom ook wel gezien als mobiliteitsbevorderaar. De oprichtingvan hetABD Kandidatenprogramma in 2002 betekende een nieuwe impuls voor de kwaliteitsborging binnen de rijksdienst. Dit programma is gericht op aankomend managemenrtalent en bereidt deelnemers voor op een strategische leider schapsrol op ABD-niveau. Het Kandidatenprogramma is daarmee onderdeel van de rijksbrede management development-visie die uitgaatvan investeren in en begeleiden van talenten.
D
de instelling van de ABD-toelatingscriteria, de inzetvanABD Interim-managers en het Ambtelijke Professionaliteit Programma.
1995 Detrlgemene Bestuursdienst pBD) wordt opgencht met de ambitie om een Nederlandse ‘civil servicr te ontwikkelen: een gi oep topambtenaren in dienst von het Rijk die de kwaliteit, profes sionaliteit en integriteit van de publieke dienst in samenspraak met het kabinet moet waoi boigen. De oprichting van deASD moet dooi naast mobili teit binnen de rijksdienst beweikstelligen. Ook is er een kwaliteitsdoe(stellïng: door op concernnrveau sti uctureel te investeren in management develop rnent vet betert de kwaliteit van liet management binnen de rijksdienst.
cc 0 0 cc 0)
cc
0 0 0 cl) cc 0
(.;) cc ci cc
E
20 ci In cl, cc
0.
cl)
NU DeABO bestaat zon twintig jaar. De njhs brede openstelling van manogementvocotures is de centrale werkwijze geworden. VoorBO- mnana gans is werken bij verschillende depot ternenten gebiuikelijhen erwordtdoor loopbaanbegeleidirig en een breed opleidings en ontwikkelaanbod vorm gegeven aan rijksbreed management dcve lopment. De ARD i5 hiermee van waaide gebleken in het stieven noarkwalitatiefhoogwaoidig topmonogeinent binnen de rîjksdienst, -
cc cc cc 0
0 0 cc
2
0
0 0 0 D cc cc
cc0. 1cc 00. WD -0
De afgelopen jaren zijn verschillende andere maatregelen ingevoerd die rijksbrede in zetbaarheid en mobiliteit stimuleren, zoals
o
cc 00 c\JD
0) D 0 cl)
C\IE cO
cc D c-)
-
LÛE LID
><.-
00
00
xci
7
Bureau ABD ureau Algemene Bestuursdienst (Bureau ABD) is de centrale manage ment developmentorganisatie voor de leden van de ABD. Het bureau biedt werving en selectie aan, en een palet aan ontwikkelmogelijkheden. Dit omdat leider schap constant in ontwikkeling is, en goed management vraagt om onderhoud door bijvoorbeeld opleiding of coaching. Bij het bureau werken 74 FTE (inclusiefvaste adviseurs van ABD Interim). Bureau ABD is verantwoordelijkvoor het werving- en selectieproces en voor de oplei ding en ontwikkelingvan de managers in de schalen 17 en hoger en voor directeuren met integrale managementverantwoordelijkheid in de schalen 15 en i6. Het bureau isverant woordelijkvoor het maken en uitvoeren van loopbaanbeleid en adviseert bij het samenstellen en ontwikkelen van manage mentteams. De tijdige en adequate vacaturevervulling is een kernproces binnen Bureau ABD. De management development (MD)
J3
consultants van Bureau ABD werken tijdens dit proces nauw samen met de MD-adviseur van hetvacaturehoudende departement. Naast de werving en selectie investeert Bureau ABD in ontwikkeling, mobiliteit en vitaliteit van de managers. Bureau ABD vervult namens de ministervoor Wonen en Rijksdienst de werkgeverstaken voor leden van de topmanagementgroep. Daarbij gaat het naast benoeming, arbeids voorwaarden en ontslag ook om loopbaanbegeleiding en ontwikkeltrajecten. Het gecentraliseerde werkgeverschap maakt de plaatsing van TMG-leden in functies bij andere ministeries eenvoudiger. Dit gebeurt altijd in overeenstemming met de vakminister en de ministerraad.
-D (0 (0
(1)
0)
0 0. -D 0) (0 0
9
(0 ci
cl)
S S 0
0
11)
In
0) 0.
0
‘Krachtige impuls voor mobiliteit’
(0 > (0 0. (0 0) (.1
0 1)
(0
S
-J_
0 D 0 0
0
d
oor de topmanagementgroep is de centrailsering van de werkgeverstaken heel belangrijk. Het maakt dat de arbeidsvoorwoorden — maatwerkprocessen voorbeloning en arbeidstijd— vanuit één kader worden geregeld. Ook het wisselen van functies binnen de topmanagementgroep is eenvoudiger. Bij benoeming van een T(vlG-lid op een anderdepartement, is er geen administratieve rompslomp bij de overstap, De vaste maximale benoemingstermijn van zeven jaar is een krachtige impuls voor mobiliteit
en vermindert verkokering. Hierdoor ontstaat
erbij de leden van de topmanagementgroep een grotere betrokkenheid bij de rijksdienst als geheel. Daarnaast werkt Bureau ABD aan kwaliteitsverbetering van het hogermanagernent dooi’ het organiseren van werkbezoeken en themabijeenkornsten voor TMG-leden. De afdeling Werkgeverschap enArbeidsvooiwaarden van Bureau ABD coördineert de publicatie van de nevenfuncties en melding van de 9nanciële belangen van TMG-leden; dat is verplicht.’
HARRY SMJTS Adviseur rechtspositie, afdeling
Werkgeverschap en Arbeidsvoorwaarden, Bureau ABD
0) 0) 0.
1— 0) D LÛcI) o cjc0
0) D o 0)
C\JE
coti
-)
WO D
(0 (0 LO;
r—
WO
XC.)
8
Bureau ABD verleent ook diensten aan andere groepen binnen de top van het Rijk. Daar bij gaat het om ambtenaren in de hoogste salarisschalen op niet-eindverantwoordelijke functies en om de interim-managersvan de ABD. Ookde top en subtop van de Nationale Politie horen bij de doelgroep van Bureau ABD. Sinds i januari2014 is Bureau ABD daarnaast verantwoordelijkvoor de weiving en selectie van raden van bestuurvan publiek-gefinan cierde zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s) en is er een structurele uitwisseling tussen de ABD en Buitenlandse Zaken. De uitwisseling gaat om Haagse functiesvanafschaalniveau i6 en internationale posities als consul-generaal en ambassadeur. In een convenant met de vier grootste Nederlandse gemeenten (G4) isvastgelegd dat Bureau ABD diensten
‘Meer mogelijkheden voor ons’
aanbiedt aan de hoogste bestuurders van deze gemeenten. Bureau ABD biedt ontwikkeltrajecten aan talenten binnen het Rijk en is het aanspreek puntvoor managersvan buiten het Rijk die een loopbaan binnen de rijksdienst overwegen. In totaal verleent Bureau ABD MIJ-diensten aan ruim iooo mensen. Daamaastverzorgt Bureau ABD enkele HR diensten aan de kabinetsleden, waaronder de salarisadministratie van kabinetsleden. OPDRACHTEN BUREAU ABD In het regeerakkoord ‘Bruggen slaan’ staat een aantal opdrachten die door Bureau ABD moeten worden uitgevoerd. Naast de verdere uitwerkingvan de dienstverlening aan publiekrechtelijke ZBO’s en de uitwisseling met Buitenlandse Zaken is afgesproken dat deABD in zol7voorten minste 30 procent uitvrouwen bestaat. Ook anticipeert Bureau ABD waar nodig op de wetgeving over topinkomens in de publieke sector.
0 «S 0
c
«S (ei >‘
m 0
cl)
«1 0 «S 0
cl)
E 2 0 t) cl, cl, cl)
0
ci, 0
ci, 0
cl) 0
0 0 «S
2
0
0 0
c) JEROEN DE GRAAF DirecteurSpedalistische
nrae 0 Samenwerking (VenJ)
Is drrecteurSDlS bezoek ik landen waar veel migranten vandaan komen en naar terugkeren. Steeds moet ik dan na een paar dagen weer naar huis, terwijl ik eigenlijk wil blijven. De ontmoeting met mensen uit andere culturen, de koppeling maken met het Nederlandse belang: dat interesseert mij. Met de afspraken over uitwisseling tussen dekBD en Buitenlandse Zaken kwamen ermogelijkheden en zo maak ik deze zomer een overstap: ik word ambassadeur in Port ofspain, de hoofdstad van Trinidad en
Tobogo. BZ maakte voormij en de drie andere ABD’ers die voor het ministerie gaan werken een inwerktraject op maat Veel gesprekken met dossierhauders, veel lezen. Vanuit VenJ neem ik mijn kennis overmigratie en criminaliteits bestrijding mee, maar mijn verantwoordelijkheid daar wordt natuurlijk veel breder. Vooreen leergierig iemand als ik een mooi vooruitzicht Mijn ambassade bestrijkt een gebïed met meerdere zelfstandige eilanden. Daar kan ik mijn kennis zeker benutten.’
«S cl)
0
cl) 0. I cc
WD
00
0 «S 0
C\)E -,
D
(Da)
(DE LID
x.
00 WO
XC.)
9
TOPI N KOM E NSB E LEID De beloningvan bestuurders in de publieke sector is gekoppeld aan het huidige niveau van een ministersalaris. Daarom worden topinkomens in de publieke en semipublieke sector daarnaar gericht. Werk nemers en bestuurders in de publieke sector mogen niet meer dan 130 procent van een ministersalarisverdienen. Dit staat in de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) die op 1januari2013 in werking is getreden. De topmanagementgroep bij het Rijkvoldoet aan de gestelde bezoldigingsnorm zoals opgenomen in de WNT, doordat er sinds enige jaren wordt gestuurd op een sober en beheerst beloningsbeleid. Hetkabinetwil de norm voor topinkomens in de publieke en semipublieke sector nog verder aanscherpen; voorgesteld is dat topbestuurders in de (semi)publieke sector in de toekomst niet meer mogen verdienen dan het salaris van een minister.
MEER VROUWEN BINNEN DEABD Bureau ABD werkt samen met de departe menten aan hetvergroten van de instroom van vrouwen in de ABD. Inzet is om in de subtop te beschikken overvoldoende vrouwelijk potentieel dat kan doorstromen naar de top. Bureau ABD zal hetvrouwelijk talent actief positioneren bij vacatures en liefst al eerder, met het oog op potentiële matches. Voor alle ABD-functies wordtvrouwen na drukkelijkgevraagd te solliciteren. Elke short listvoorABD- en topmanagementfuncties bevat minimaal één vrouwelijke kandidaat. Ook in selectiecommissies heeft minimaal één vrouw zitting. Deze maatregelen komen voort uit het streven naar een meer diverse samenstelling van rijksoverheidspersoneel.
ce
0 0 ccl
ii)
0 t
0 ci) ccl
0
9 •Ccl 1.) al
2 2
0 1:.) in In 0)
m
‘Vrouwelijk
talent beter in beeld ij’
CI) >, ce 0. CI)
0) (.1
0 0 cli
20
0 0
0
et iszaak om te investeren in een goed gevulde kweekvij ver, zonciersubtop is erin de toekomst geen top. We willen zittende vrouwelijke managers en aanstormend vrouwelijk talent loopbaanperspectieven bieden. Daorom zetten we expliciet in op meer in en doorstroom von vrou wen. Om vrouwelijk talent beter in beeld te knjgen voeren de MD-consultants van Bureau ABU loopboangesprekken met managers vanafsalarisschaal ig. Door ditstructureel te doen krijgen we vrouwelijke talenten en hun verwachtingen beter -
-
in hoort en kunnen we sturen op ontwikkeling en begeleiding van deze mensen. Ook in dejaarlijkse departementole schouwbesprekingen komt vrou welijk talent expliciet aan de orde. Voor het AB D Kondidotenprogrammo geldt dot de helft van de deelnemers vrouwelijk is. Bij de DGabelen is momenteel zelfs meer dan 50 procent vrouw. Toch zijn we erhiermee niet. Er zal gerichte aandacht nodig blijven voor benoemingen van vrouwen op ABU-functies voordat ero procent vrouwen binnen de ABU zijn vertegenwoordigd.
-
MONIQUE THEEUWEN
Strategisch organisatieadviseur Bureau ABU
D ccl ci)
0 0) 0 1— Cli
D LÛ t ‘—ci
o cj cli 00 (\J D ai zC
00)
o 00 cllt _)
c-)
(00) (0 t 10
():5’ 00 ctjO XC.)
10
Werving en selectie ureau ABD staatvoormeritbased benoemingen benoemingen op basisvan kwaliteiten en wilde beste kandidaatvoorde juiste plek. De kwaliteit van de rijksdienst is gebaat bij transparante procedures en een open systeem, waarin iedere gekwalificeerde persoon in aan merkingkan komenvooreenABD-functie. De selectieprocedureverloopt aan de hand van een voorafvastgesteld vacatureprofiel,
]3
—
—
waarin de gevraagde competenties centraal staan. De selectietrajecten volgen een vaste procedure die helder is voor alle betrokkenen. Bureau Algemene Bestuursdienst kent twee procedures: het algemene selectieproces en deselectieprocedurevoorde topmanagementgroep (TMG). Op dewebsite van de Algemene Bestuursdienst staan beide procedures stapsgewijs beschreven. De management development consultants van Bureau ABD selecteren na openstelling van een vacature kandidaten en beoor delen sollicitaties. Kandidaten moeten naast de functie-eisen ookvoldoen aan de ABD-criteria. ABD-managers moeten aan
ce 0
c
ce (1)
0 t D. -D 0) ce 0 .0) 0 0)
E
0 1:) (0 (0 0)
0. 01 0 CI)
‘We prikkelen mensen verderte kijken’
ce 0 0)
0) 0
0 ci ce
E
0 D 0 0
ELV!RE GAZAN Coördinator MD-consultancy Bureau ABD
n heteerste gesprek overeen vacaturevraag
ik echt door bij een deportement. Welke ken nis en ervaring zijn nodig? Welke competenties zorgen dat iemand kon slagen? Wij zijn objectief, kunnen scherper krijgen welk type manager in deze functie nodig is. Niet de juiste vragen zetten we opdrachtgevers aan het denken om zo dicht mogelijk bij het ideole proflel te komen en daarmee uiteindelijk tot de beste match. De overheid heeft behoefte aan veelzijdige managers die ervaring hebben met andere werkculturen en krochtenvelden, die zaken vanuit
diverse invalshoeken kunnen bekijken. De ABD-criteria gebruiken we ook in de loopbaan coaching van managers. Mensen zijn zelfver antwoordelijk voor hun loopbaan. Bureau ABD faciliteert managers die loopbaanstappen willen zetten. Ontwikkeling vergroot je inzetbaarheid. Hoe hoger je binnen de rijksoverheid komt. hoe meeroverzichtje nodig hebt En hoe meer werelden je hebt meegemaakt. hoe makkelijker je dat overzicht hebt. We prikkelen mensen verder te kijken. Daarmee creëren ze kansen voor zichzelf.’
0 D ce 0)
D
0) 0
1— ce 0 cD 01 L0
-0 o (.,J ce LLDE
00 c\j D 0) D o 0)
o
) D
L)
(0
LO t LC) —
00 criO
XC.)
11
minimaal tweevan devieronderstaande criteria voldoen; TMG-leden moeten aan drie van de vier criteria voldoen:
ABD-vacatures. Dit hangt samen met het feit dat kandidaten ten hoogste 7 jaar op een functie worden benoemd en daarna een andere functie op TMG-niveau moeten kunnen bekleden. Devoorselectiecommis sie heeft een belangrijke rol in hetTMG selectieproces. Deze commissie heeft een onafhankelijke voorzitter en adviseert over benoembaarheid van de kandidaten. De commissie wordt benoemd voor drie jaar en bestaat uit een externe voorzitter (Hein Knaapen, Chief HR Officer ING Group, is nu voorzitter) envijfvaste leden, waaronder drie secretarissen-generaal.
• ervaring bij minimaal twee departementen; • ervaring in minimaal twee van de vol gendecontexten: beleid, staf, uitvoering, toezicht; • internationale ervaring en • ervaring buiten de rijksoverheid. Bij de selectieprocedurevoor een TMG functie (secretarissen-generaal, directeurengeneraal, inspecteurs-generaal en enkele hiermee gelijkgestelde functies) ligt meer nadruk op devoorselectie dan bij de overige
(1)
cci
0 t 0 t, ci)
cci
0
.cci c.) ci)
2 2 0
(ci t,, ci)
IWJ L afgewogen proces. De MD-adviseurs van mijn departement en de frlD-consultants van Bureau ABD stellen een functieproflel op en maken een lijst met mogelijk geschikte mensen. Na eerste verkennende gesprekken met passende kandi daten, krijg ik een ‘shortlist” met kondidaten waaruit ik kon kiezen. Bureau ABD adviseert over de kandidaten; geeft de plussen en minnen aan. De consultant van Bureau ABD kijkt daarbij
cci c cci
t.)
‘Het is een zorgvuldig afgewogen proces’
Is SG vervul ik met regelmaat de rol von vacaturehouderin een wervingsproces voor een ABD- of TMG-functie. Het is een zorgvuldig
t3
goed naar de opdracht van de kandidaat en naar het managementteom waarin de nieuwe ma nager moet functioneren. Soms is daar behoefte aan specifieke competenties. Wanneer er node gespreks rondes duidelijkheid en overeenstem ming is over de ideale motch, kan iemand worden benoemd. Doarmeestopt het proces niet. In mijn loopbaan heb ik me altijd loten leiden door nieuwsgierigheid en een behoefte om continu te leren. Dat heb ik ook voorogen voor anderen. Daarom vind ik het waardevol dat /4BD-leden opleidingen en intervisie krijgen aangeboden.’
0 ci) >
cci
0.
ci) ci) t)
0
c.) cci
2
0
1 0 0
SIEBE RIEDSTRA
Secretaris-generaal (IenîVI)
() cci
cl) cii 0.
cci DO. G)
‘-ci ci Cci CDE
ao (JD 0) t, 0) ci)
cxlE 00
cci1;
CDW LC) t Lfl
‘Do
XC.)
12
Op
leLden enontwikk€
ureauABD biedtopleidingen en ontwikkelinstrumenten aan, gericht op het ontwikkelen van cognitieve functies en managementvaardigheden. Ook stimuleert Bureau ABD mensen om zich in meerdere contexten te ontplooien. De MD-consultants van Bureau ABD zijn zo wel gesprekspartnervoorvacaturehouders binnen het Rijk als voor mogelijke kandida ten. Daarnaast ondersteunen en adviseren ze de ABD-managers bij loopbaanstappen. Reguliere en verbredende loopbaanstappen dragen bij aan de ontwikkeling van mana gers en de organisaties die ze aansturen. Bureau ABD investeert ook in ontwikke
]3
‘Goed kunnen in leven in de andere kant’
lingvan managers; de MD-consultants bespreken de mogelijkheden met de ABD-managers, zoals assessments, coaching- en opleidingstrajecten. LOOPBMNBEGELEIDING EN SCHOUW De loopbaanbegeleidingvan Bureau ABD is erop gericht om managers volgens een 3-5-7-model mobiel te houden en te laten anticiperen opeenvolgende loopbaanstap. Het 3-5-7-model gaat ervan uit dat managers zich na drie jaarorienteren op de volgende stap, en die stap idealiter na vijf, maar maximaal na zeven jaar maken. Jaarlijks organiseren de MD-consultants samen met de ministeries de ABD-schouw. Tijdens de schouwworden de behoefte en het potentieel aan leidinggevenden op strategische posities bij het Rijk met elkaar geïnventariseerd. Deze schouwbesprekingen zijnde basis voor de verdere verkenning van loopbaanwensen en -mogelijkheden of ontwikkelingsstappen van managers.
0 (0 0 (13
(1)
€0
0
c 0 0 11)
cli 0
R
cli 1.)
cc) E 0
(-)
ccct,,
0) 0
0 (‘1 >
cli
0 (0
cc0 0 0
cli
E 0
0 0
ci
PAULINE DEN AMBTMAN
Hoofd Fraude en
Ordening (VenJ)
oor de leiderschapsopgove uit het Kandi dotenprogromma was ik zeven moanden waarnemend directeur bij de lnlichtingen en Opsporingsdienst van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Wil je een goede overheidsmonogerzijn, dan moet je je goed kunnen inleven in de andere kont, is mijn over tuiging. Als je veel moet oplossen in de fase van beleidsvorming, helpt het als je kennis hebt von hoe het werkt in een uitvoeringsorganisatie.
Ik boos bewust voor een rol met meer eind verantwoordelijkheid in een directeurs functie. Het is goed om te voelen dot je soms alleen voor een beslissing stoot. Omdat dit werk “buiten” zo in het verlengde lag van mijn eigen werk, heb ik veel concretere beelden over wanneer en in welke situatie de bijzondere opsporing in actie komt. Met deze voorbeelden in de pocket ban ik nog beter acteren oon de beleidskont.’
cli cl)
D 0) 0.
1(0 •00
—o 0 ‘0) 00 0) -D 0 11) 00 D
c-)
01 (D 1(3
1(3—
0)0
xci
13
Bureau ABD biedt een aantal eigen oplei dings- en ontwikkelingsprogramma’s: het Kandidatenprogramma, hetAmbtelijke Pro fessionaliteit Programma, het DG’abelen programma en Intercollegiale Consultatie. KAN DIDATEN PROGRAM MA Investeren in de kwaliteitvan de top begint bij talenten. Speciaal voor talenten heeft Bureau ABD een meerjarig ontwikkelingsprogramma: hetABD Kandidatenprogramma. Het bereidt deelnemers voor op een strategische leiderschapsrol op ABD-niveau. Dewerkcontext speelt een belangrijke rol in het programma. De keuze en uitvoering van een concrete leiderschapsopgave tilt het leiderschap in de dagelijkse praktijk naar een hoger plan. In het eerste jaarvan het programma zoomen diverse sprekers in op de leerlijnen ‘Ken jezelf’, ‘Ken jevak’ en ‘Ken dewereld’. In het tweede jaar geven de kandidaten het pro gramma zelfvorm op basis van co-creatie.
Tussen 2002 en 2013 hebben bijna 300 mensen deelgenomen aan het Kandidatenprogramma; tegenwoordig start er jaarlijks een groep van twintig mensen aan een nieuwe editie. Ook managers bij de politietop, bij ZBO’s en bij grote gemeen ten kunnen geselecteerd worden voor het Kandidatenprogramma.
ce .z:3 ce
(1)
0 0 0 cl, ce 0
AMBTELIJKE PROFESSIONALITEIT PROGRAMMA Sinds eind 2011 biedt Bureau ABD het Ambtelijke Professionaliteit Programma (ABD APP) aan. ABD APP bestaat uitvijf modules: Democratie & Rechtsstaat, ICT, Internationaal, Financiën & Economie en Verandering: Beleid & Organisatie.
ce ci cl)
E E0
t-)
In ce ce
0.
(0 11)
>,
ce
0. ce
‘Deze thema’s spelen continu’
cl) •1.)
0 ci
ce 0
0
0 1)
k wildegraagdeABDAPP-moduleVeran dering: Beleid Ei Organisatie volgen. Mijn directoraat Cultuur en Media is in reorganisatie. een sterk veranderingsproces. Daarbij krijgen we door de bezuinigingen uit het regeerakkoord te maken met grote veranderingen in ons werkveld. Deze ontwikkelingen dwingen ons om anders te opereren, steeds meerals een netwerk organisatie. Thema’s als verandering, maar ook flnanoën en economie — deAPP-module die
ik ook volg — spelen continu in onze overheidsorganisaties. Mooi in deze modules is dat we mensen van buiten naar binnen halen. Zij geven context aan theoretische kennis, zo begrijp je de actuele situatie beter. Daarbij vind ik de interactie met collega’s erg leuk. In iedereAPP-module heb je bovendien een een-op-eengespreh meteen collega van BZK, die ingaat opje leervragen. Zo is het ook nog eens maatwerk.’
HERMJNEKE VAN BOCKXM EER DirecteurMedia en Creatieve Industrie (OCW)
D
ce ce
ce0. 1ce
0.
‘-ci
o
00 cs.c D 0) t3
0 cl)
c’.JE cO
ce
-) D
L() —
00 WO
XC)
14
ABD APP richt zich primair op de cognitieve aspecten van ambtelijke professionaliteit. De modules focussen op kennisterreinen die voor de hele doelgroep van belang zijn. Voor elke module is inhoudelijke input gevraagd van experts van binnen en buiten hetRijk. Samen methen isvastgesteidwelke kennis onontbeerlijk isvoor topambtenaren en wat de meest actuele stand van deze kennis is. Ook leervragen van deelnemers hebben mede de inhoud van de modules bepaald.
PROGRAM MA VOOR DG’ABELEN Sinds twee jaar kent deABD een speciaal programmavoorDG’abelen. Iemand die DG’abel is, kan op termijn in principe be noemd worden tot DG (directeur-generaal). DG’abel ben je niet zomaar; het departe mentwaar je werkt draagt je voor. Geselec teerde kandidaten voeren een gesprek met drie secretarissen-generaal en met de DG ABD. Ze doorlopen een stevig assessment, waarmee onder meer netwerkvaardigheden en politieke sensitiviteit worden gemeten. Pas daarna begint het daadwerkelijke programma. Het programma stimuleert dat deelnemers interdeparte mentaal van elkaar leren. Daarmee vergro ten zij hun netwerk en krijgen ze beter zicht open begripvoorandere onderdelen van de rijksoverheid.
0
c t 0 ‘0 0) (0 0 (0 ci 0)
2
2 0 t.) (0 (0 0) 0
0) 0 0)
0
gelegenheid niet gelijkgestemden’
0) 0
0
t Waarnemend DG Natuur en Regio (EZ)
0 (0 0)
0 > (0 0. 0
‘Een unieke
4L?DA OPPERS
-D (0
d
Is onderdeel van het DG’abelen programma van deABD volgde ik het [GA -programma, Leadership ina Globolised Arena. Dit programma verbindtde deelnemers met internationale experts en collega’s. Een traject in twee blokken van elk drie dagen, waarvan één in Groot-Brittannië. Het is een unieke gelegenheid om met zo’n groep gelijkgestemden bij elkaar te zijn, dat werkt zeer inspirerend. Je komt al snel tot een gesprek met de nodige verdieping. Door is dit traject ook op gericht: meerco ntext geven aan de
0 (0
2 0
0 0
werkvelden waarin wij acteren. Het helpt me sturing te geven aan mijn onderdeel. Ik vind dat het [GA -aspect er goed uitkomt. We discus sieerden overdeverschuivendemachtsblokken in Europa en de Verenigde Naties, hadden zeer intensieve gesprekken met elkaar, hiertoe aangespoord door interessa ntesprekers en ge spreksleiders. Het versterkt zo wel mijn Haagse netwerk als dat daarbuiten. Zo zat bijvoorbeeld de CFO von de gemeente Amsterdam in onze groep. Heel positiefdat de leergang ook open is voordeze collega’s van buiten de rijksoverheid.’
0
(0 cl)
0
w0. >‘
1-
0 G) LOO)
-0
o
cjc0 00
00)
o. 0)2 00 -,
D
L)
(D
0) t 0)—
00 caO
xci
15
INTERCOLLEGIALE CONSULTATIE MetABD lntercollegiale Consultatie biedt Bureau ABD managers bij het Rijk, de ge meenten, provincies, politie en zelfstandige bestuursorganen een effectieve methode voor professionele en persoonlijke groei. De deelnemers ontwikkelen zich door intervisie. Ze kijken in de spiegel en maken kennis met andere organisatieculturen en werkwijzen. Per bijeenkomst bespreken de deelnemers één twee ingebrachte issues. Die kunnen bijvoorbeeld betrek king hebben op verbindend leiderschap, een veranderende contextvan leiderschap, de omgang tussen politiek en ambtelijk management ofveranderrnanagement. Ook kunnen thema’s over persoonlijke groei onderwerp van gezamenlijke reflectie zijn,
zoals bijvoorbeeld loopbaanperspectief, samenwerking, omgang met (eigen) irritaties, integriteit en de balans tussen werk en privé.
t3 c
>,
ONTWIKKELING DOOR CONTEXTVERANDERI NG Sinds 2013 staan opdrachten via ABD Interim nadrukkelijk in het perspectiefvan management development. ABD Interimmanagers kiezen ervoor om tijdelijk een aantal interim-opdrachten te doen. Deze opdrachten worden gezien als een volwaar dige loopbaanstap waarin de managers hun CV verbreden en specifieke competenties ontwikkelen.
0 Q. 0 cl) ca 0
Q
ccl 1.) 0)
E S 0
0
(0 (0 0)
0. 0
‘1-let leert me kijken hoe her anders moer’
(0 > ccl 0. (0 0) t.)
0
1
C.)
t—
ccl
S 0
0
‘ k vind dat het moet, je eigen feedback organiseren. De ICC-sessies zijn structurele gesprekken, kundig gemodereerd door een consultant. Hier kon ik in een strikt vertrouwelijke sfeer feedbocb vragen op mijn handelen. Hier kan ik gewoon zeg gen: ik zit hiermee, hoe pak ik dit aan? Het is goed om naar de intrinsieke argumenten von de ander te luisteren. Juist het met lotgenoten zijn, van andere departementen en uitvoenngsorganisaties, die variatie in problematiek geeft meerwaarde. De situatie in besturend Nederland is zo complex, we moeten
elkaar daarin steunen. Ons vak vraagt om za kelijke, taakgedreven overheidsmanagers. In de intieme setting van onze groep met vijf mensen, kun je je kwetsbaar opstellen. We zijn onder elkaar, met gelijkgestemden. Als je leiding wilt geven, moetje iets willen en kunnen. De condities bepalen mede of iets tot stand wordt gebracht. De sessies leren me ook relativeren. Ik leer meer van de dingen die ik niet doe of niet goed doe, dan van wat ik wel goed doe. Leren van je fouten is voor mij de essentie von ICC. Het leert me kijken hoe het anders moet.’
0
ANDRÉ KLEINMEULMAN Plaatsvervangend SG (\AVS)
0 D ccl cl) 0) 0.
‘00.
-0 C’lCcl 5 do a 0 do do 0)
(00) LX, —
00
xc-)
i6
Tijdelijk management ABDTOPCONSUI.T ABDTOPConsuIt is opgericht in opdracht van de ministerraad om flexibiliteitvan de ambtelijke top te verhogen en externe inhuur in het topsegment te verminderen. Het team van ABDTOPConsuIt bestaat uit negen topambtenaren die voorheen werkten als secretaris-generaal, directeur-generaal of inspecteur-generaal op een ministerie. De consultants zijn met hun kennis, ervaringen netwerk in staat om in korte tijd complexe bestuurlijk-politieke opdrachten uitte voeren, veelal op verzoekvan bewinds personen, secretarissen-generaal
of directeuren-generaal. De consultants worden ookveel ingezet in coachings trajecten en voorzirterschappen van commissies. De adviseurs van ABDTO PConsult kunnen meteen op het allerhoogste niveau aan de slag en door de constructie via Bureau ABD zijn ze snel en efficiënt in te huren. Behalve inzetbaar op het hoogste ambte lijke en bestuurlijke niveau binnen de rijksoverheid is ABDTOPConsuIt ook interbestuurlijk in te zetten. Opdrachten vergen immers steeds vaker samenwerking tussen de bestuurslagen en publieke domeinen.
0 0 0 (0 (/)
0 c 0 (0
ce
0 (0 0)
2 2 0
t.)
(0 0) 0
CD (0 > (0 0.
‘Zoeken naar de optimale uitkomst’
0 (0
20 D
0 0
ROB KUIPERS
ASDTOPCansult
BDTOPConsuIt kreeg de vraag te adviseren over het concept wetsontwerp rond de invoe ring van de Quotumwet. Deze wet wil bedrijven vanaf 2016 een heffing loten betalen wanneerzij niet voldoende mensen meteen arbeidsbeperking inzetten. De Belastingdienst en het ministerie van SZW moesten vddrde invoering van deze wet afspraken maken over de verantwoordelijkheids verdeling in de uitvoering van het traject. Omdat ik zowel de processen binnen de Belastingdienst en de uitvoeringsorganisaties van SZW als de wetgeving op dit gebied goed ken, kreeg ik de
opdracht. Na inhaudelijk-oriënterende gesprek ken met alle betrokken partijen brachten we in een sessie met de ketenpartners het proces minutieus in kaart, benoemden we knelpunten. De oplossing bleek dichterbij dan verwacht, door te kijken naar verantwoordelijkheden in bestaande proces- en informatieketens. In mijn advies weegt de objectieve analyse zwaar, maar ga ik vooreen haalbare oplossing. Bij ABDTOP Consult ben je die onpartijdige brug genbauwer die binnen de mogelijkheden van het moment zoekt naar de optimale uitkomst van een traject.’
0
D (0 ce 0) 0.
I (0 .
0_
0) iou)
c’J(0 00 cT, 0
00) 0
C\)E ) D
L)
(Da,
LOE
LiD —
00 0)0
XC.)
17
ABD INTERIM ABD Interim levert professionele interim-
managers voor projecten, programma’s ofverandervraagstukken. Ze beschikken over uiteenlopende expertise en ervaring in beleid, uitvoering, handhaving en bedrijfsvoering. Het bestand van ABD Interim bestaat uit ABD-leden diewillenwerken aan tijdelijke opdrachten met een verantwoordelijk heid vanaf schaal i6. Ook managers die hun managementvaardigheden willen verbreden kunnen veelal via ABD Interim aan de slag: de opdrachten via ABD Interim
staan nadrukkelijk in het perspectiefvan management development. Het gaat in alle gevallen om specifieke opdrachten met een duidelijk omschreven periode, doel en omvang. Er is een kleine vaste en een uitgebreidere virtuele pool. De leden van de vaste poot zijn in dienst bij Bureau ABD. De leden van de virtuele Pool blijven in dienst bij hun departement.
ce
0 c ce
(1)
0 0
ce ce
0 ce ci
cl,
E E
0
t-)
In
In
ce
t (t)
‘Vanafdag één ontmoette ik veel betrokkenheid’
0 (1) ce t,
0 ci
1 MARGO KERKHOF
Algemeen secretaris Gezondheidsroad (VtVS)
ce
11 ‘
Is interim-directeur bij deGezondheidsraad kreeg ik de kans zes maanden ervaring op te doen als algemeen secretaris. De raad brengt in samenwerking met wetenschappers de stand van de wetenschap in kaart en doet aanbeve lingen voor beleid. De interim-functie kwam op het juiste moment: ik had net de leiderschaps opgave van hetABD Kandidatenprogramma afgerond en oriënteerde me op een nieuwe stap. Voor deze opdracht kon de ABD KP’ers betrekken, zo kwam deze klus bij mij terecht. De Gezondheidsraadzacht een interim-directeur
die rust zou brengen en aanbevelingen kon doen voor de nieuwe algemeen secretaris. Vanaf dag één ontmoette ik veel betrokkenheid en kreeg ik vrij snel van de meeste medewerkers terug dat ze mijn open en transparante manier van werken waardeerden. Mijn zes maanden als interim zaten er bijna op toen ik voor mezelf vaststelde dat ik er tegenop zag alles over te dragen aan een opvolger. Ik zag volop kansen en mogelijkheden. De Gezondheidsraad ook met mij en zo ben ik uiteindelijk zelf benoemd op de functie die ik tijdelijk waarnam.’
0
0 0
0
D
ce
ce
ce
0.
0 Q
‘-ci D
o,E
Do cs.j D 0
o ce o c’.JE cO ce5
—) D
Øcl) Lf) —
00 WO
XC.)
18
Werken buiten het Rijk is het project ‘Werken buiten het Rijk’ gestart. Dit project richt zich op ABD managers die een loopbaanstap buiten de rijksoverheid willen maken. Het project wil managers zicht bieden op de verschillende mogelijkheden ‘buiten’ en hen daarinwegwijs maken. Dat gebeurt door ondersteuning in drie fases: de oriëntatie-, deverdiepings- en de sollicitatiefase. Voor elke fase zijn producten en diensten ontwik keld zoals de vacatureservice (een overzicht van relevante vacatures buiten het Rijk) en de workshop Personal Branding. Ook biedt het project sollicitatietrainingen aan en organise ren zij werkbezoeken, bijvoorbeeld in de zorg-, onderwijs- enwoningsector.
I
fl 2011
‘Ik kan het iedereen aanraden’
Een stap buiten het Rijk betekent ‘Haagse’ ken nis en ervaring toepassen bij andere overheden ofin de praktijkvan scholen, zorginstellingen, woningcorporaties en culturele instellingen. Zo’n stap betekent een impuls voor persoon lijke groei en ervaring. Een stap buiten het Rijk kan ook betekenen dat je weerverrijkt terug komt bij de rijksoverheid. Het kan een impuls zijnvoorde carrière van de manager. RE-MEMBERABD NETWERK Re-memberABD is het netwerkwaarin de ABD managers en oud-ABD’ers elkaareenvoudig ‘vinden’ en kennis en loopbaanmogelijkheden kunnen uitwisselen. Met dit netwerk, dat onder anderewordt onderhouden door middel van de Re-memberABD Linkedln-groep, kunnen ABD managers zich verrijken met een ‘frisse blik’ van managers buiten de rijksoverheid. Kennis uitwisseling wordt op een laagdrempelige manier gestimuleerd enABD’ers en oud-ABD’ers blijven op de hoogte van de opleidingen, work shops en andere diensten van Bureau ABD.
liii
ci ce
E
0 D 0 0
JAAP HAENEN
Lid directierood gemeente Eindhoven
o q jaar rijksoverheid (Belastingdienst, ministerie van Financiën) maakte ik in 2013 bewust de stap naar een functie buiten de rijksoverheid. Ik kan het iedereen aanradenl Ik zit hier heel dicht op de burger. Het geeft mij nog meer het besefdat wat ik doe belangrijk is voor de stad en haar burgers. In de directieraad en als 00 ben ik verantwoordelijk voorde bed rijfs voering en ondersteunende processen binnen de gemeente. De kwaliteit van het ondersteunend proces is direct van invloed op de kwaliteit van de dienstverlening. Op gemeenten komen grote
trajecten af; zoals de decentralisatie van de jeugdzorg. Daarhebjegoede ondersteuning bij nodig. In de directieraad van de gemeente werk ik een schakel hoger dan bij het ministerie. Dat maakt het leuk, die uitdaging om aan tafel te zitten met de beslissers in Eindhoven, een gewel dige, innovatieve stad en met haar Bram part de tweede economie van Nederland.’
0
D
ce
ce
ce0. 100. LO
‘—ci
\iD
0) D
o ce o.
C\JE -,
D
ceD
LC)
00 WO
xc)
-D
(1)
0
cv (0 0
9
cv ci 0)
E E
0
0 (0 (0 0
(!3 0 >,
cv
0 0) 0) ci
0 Ci cv
E
0
0 0
0
D cv 0)
0 0) 0
COLOFON Uitgave Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrujksrelaties Bureau Algemene Bestuursdienst,
[email protected], wwwalgemenebestuursdienst.nI Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Vermenigvuldigen van informatie uit deze publicatie is toegestaan, mits deze uitgave als bron wordt vermeld.
Ci
& a -c
o cv cs2 cv. D
0)0 D
CD L()
—
00 0)0
x0
Tue Jan 20 09:42:11 2015 Media Type: Default Color: Automatic Office: Display-sRGB Press: Commercial-Coated Print Quality: Standard Xerox WC 7556 Color Adjustments: Customized Automatic Setup
