D O R P S V I S I E M U N T E N D A M

D O R P S V I S I E M U N T E N D A M

D O R P S V I S I E M U N T E N D A M

Assen/Muntendam 26 juni 2007 Projectnummer 150.00.06.32.00

I N H O U D S O P G A V E 1. INLEIDING

7

2. VIGEREND BELEID

9

DORPSVISIE HET PROCES OPZET VAN HET VISIEDOCUMENT

PROVINCIAAL BELEID GEMEENTELIJK BELEID LOPENDE ONTWIKKELINGEN

3. ANALYSE

GESCHIEDENIS MENTERWOLDE

13

HISTORIE MUNTENDAM DORPSKARAKTERISTIEK HUIDIGE STRUCTUUR KWALITEITEN EN KNELPUNTEN

4. VISIE

25

5. INSPRAAK EN OVERLEG

29

BIJLAGEN

31

VISIE

5

1

I N L E I D I N G 1.1 Dorpsvisie Er is een groeiend besef dat dorpen een eigen identiteit hebben. Een identiteit die het resultaat is van de ontstaansgeschiedenis, het karakter en de ‘couleur locale’ van een dorp. Om deze eigen identiteit ook in de toekomst te kunnen waarborgen, moeten nieuwe ontwikkelingen in een dorp (bijvoorbeeld om de leefbaarheid te verhogen) zorgvuldig worden ingepast. Daarom is voor Muntendam een studie verricht naar de ruimtelijke en functionele karakteristieken van het dorp. Die karakteristieken geven het dorp immers haar eigenheid en identiteit. De resultaten van deze studie zijn verwoord in de voorliggende Dorpsvisie Muntendam. Deze dorpsvisie staat ook aan de basis van de herziening van het bestemmingsplan van Muntendam. 1.2 Het proces Mensen bepalen in belangrijke mate de identiteit van een dorp. In deze studie spelen hun opvattingen dan ook een belangrijke rol. Tijdens een interactieve avond met de inwoners van het dorp,is over de kwaliteiten, knelpunten, wensen en kansen van het dorp nagedacht. Ook op een later moment, tijdens de inspraak, is naar de mening van de inwoners gevraagd. Samen met het vigerende beleid is dat de basis geweest voor het opstellen van deze dorpsvisie. 1.3 Opzet van het visiedocument De visie kent de volgende opzet. Als eerste wordt een overzicht gegeven van het vigerende beleid op provinciaal en gemeentelijk niveau, wat de kaders stelt voor de visie. In het volgende hoofdstuk wordt de ontstaansgeschiedenis van Muntendam uiteengezet en worden de huidige situatie en karakteristiek besproken. In dit hoofdstuk komen ook de kwaliteiten en knelpunten van het dorp naar voren. Vanuit deze positieve en negatieve punten is een dorpsvisie voor Muntendam opgesteld, welke in hoofdstuk 4 wordt besproken.

7

2

V I G E R E N D

B E L E I D

In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op het huidige beleid van de provincie en de gemeente. In Muntendam spelen, vanwege de opgaaf van herstructurering, de autonome bevolkingsgroei, het inspelen op de vraag van wonen en zorg en de dorpsvernieuwing, veel ontwikkelingen. In een aparte paragraaf zal hierop worden ingegaan. 2.1 Provinciaal beleid Eind 2000 is door de provincie Groningen het Provinciaal Omgevingsplan (POP) vastgesteld. Per beleidsthema en per regio is het beleid van de provincie weergegeven. Uit het beleid van de provincie kan worden opgemaakt dat zij veel aandacht wil schenken aan de economische positie van OostGroningen. Door de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen, onder andere in de zone Veendam - Menterwolde - Winschoten, en het op termijn verdubbelen van de N33 zet de provincie in op het verbeteren van de arbeidsmarkt. Ook het sociale functioneren en de leefbaarheid van de dorpen is een aandachtspunt. De provincie wil de sociale samenhang waar nodig en waar mogelijk versterken en vernieuwen in samenhang met vernieuwing van de bebouwde omgeving en verbetering van de dagelijkse leefomgeving. Om de leefbaarheid te verhogen, zet de provincie verschillende middelen in. Zo wil de provincie meer mogelijkheden bieden voor het hergebruiken van agrarische panden. Nieuwe activiteiten op het gebied van wonen, kleinschalige bedrijvigheid en dienstverlening kunnen de leefbaarheid versterken en bovendien blijft het cultureel erfgoed op deze manier bewaard. Muntendam heeft bijna 5.000 inwoners en is daarmee het grootste dorp van de gemeente. Bovendien is in Muntendam het gemeentehuis van Menterwolde gevestigd en ook zijn er tal van andere voorzieningen aanwezig. Muntendam kan dan ook worden gezien als een ‘compleet dorp’, waarbij het accent met name op wonen ligt. Onder een compleet dorp wordt in het provinciaal beleid een dorp met behoorlijke voorzieningen begrepen.

9

Het woningbouwbeleid van de provincie Groningen is weergegeven in de Nota Bouwen en Wonen 2005-2008. De nota is een formele uitwerking van het POP. In het nog te realiseren plan Tolweg (tussen Muntendam en Veendam) zal een belangrijk deel van de nieuwbouwmogelijkheden binnen de gemeente worden gerealiseerd. 2.2 Gemeentelijk beleid De gemeenteraad van Menterwolde heeft in het document Verkenningen Menterwolde 2015 (vastgesteld 12 december 2001) een eerste aanzet gegeven voor een Lokaal Omgevingsplan. Hierin worden de gewenste ruimtelijke en sociale ontwikkelingen van de gemeente aangegeven. De gemeente Menterwolde wil het “eigen” karakter van elk dorp

behouden en versterken. Dit karakter komt voort uit de cultuurhistorische eigenheid van elk dorp. Ondanks veranderende behoeften moeten deze karakteristieken worden gerespecteerd en benut. Naast dit gemeentelijke plan is er ook, met name voor Muntendam, een aantal relevante intergemeentelijke plannen opgesteld samen met buurgemeente Veendam. In het kader van de te ontwikkelen Oostboog is een gezamenlijk beeldkwaliteitsplan en een bestemmingsplan opgesteld om de geluidscontour te bepalen, zodat de uitbreiding van een aantal bedrijven mogelijk kan worden gemaakt. Uit dit bestemmingsplan zijn overigens geen (geluids)belemmeringen naar voren gekomen voor de toekomstvisie van Muntendam. De geluidscontour loopt langs de oostrand van polder De Wiede. Muntendam en Veendam raken steeds meer verknoopt. Met de plannen voor de uitbreiding van de Tolweg en Buitenwoel zal dat alleen maar toenemen. In een gezamenlijke verkeersstudie is hiervoor wat betreft de wegenstructuur al afstemming bereikt.

Overzicht herstructureringslocaties; in oranje is een gewenste herstructureringslocatie aangeduid.

10

2.3 Lopende ontwikkelingen Een belangrijke, grootschalige ontwikkeling is het plan Tolweg. Op deze locatie tussen Veendam en Muntendam, aansluitend op de wijk Ruitershorn, zal de komende jaren een nieuwe woonwijk verrijzen. In aansluiting op die woonwijk is in februari 2006 een begin gemaakt met het realiseren van een natuurpark, waarvan de aanleg april 2006 gereed is. In dit park krijgen natuur, educatie en recreatie een plaats. Het natuurpark sluit aan de westzijde aan bij de Heemtuin. In het centrum van Muntendam zullen enkele gebieden worden heringericht. Het plein bij De Tibbe wordt in het voorjaar van 2006 uitgevoerd. Voor het winkelgebied de Nije Hörn is een inrichtingsplan gemaakt. In plan De Gilde aan de Herman Gorterweg zal een bedrijfslocatie en de omringende omgeving plaatsmaken voor woningen en woonzorgappartementen. Op verschillende plekken in Muntendam liggen herstructureringslocaties. Zo wordt op het oude terrein van Piening nieuw gebouwd en ook aan de oostzijde van het dorp wordt in het plan Borgenland een aantal nieuwe woningen neergezet. Aan De Wijde Blik worden de oude huurwoningen vervangen door nieuwe woningen en ook in De Vennen aan de Driemolenslaan/ Dollardslaan is een aantal huizenblokken gesloopt om plaats te maken voor appartementen en groen. Het herstructureringsproces in Muntendam is nog niet voltooid. In de komende jaren zullen nog op andere locaties in het dorp huizenblokken worden gesloopt, waarna vervolgens vervangende nieuwbouw zal plaatsvinden. Voor de visualisatie van deze projecten wordt verwezen naar de bijlagen.

11

3

A N A L Y S E

Fragment historische kaart 1850

3.1 Geschiedenis Menterwolde Al in 800 voor Christus wordt de streek Menterwolde bewoond, getuige de archeologische vondsten die zijn gedaan. In de tiende eeuw na Christus ontstaan echter de eerste nederzettingen op de dekzandruggen van Noordbroek, Zuidbroek en Meeden, die elkaar raken bij Muntendam. Deze dekzandruggen zijn gevormd in de laatste ijstijden en zijn een hoge en droge plek in het omringende natte hoogveengebied. Vanuit de nederzettingen worden de omliggende veengebieden ontgonnen. Na een grote overstroming van de Dollard komt de ontwikkeling van het gebied in een versnelling. De Dollard zet vruchtbare klei af, waarin de agrariërs wel waren geïnteresseerd. Onder leiding van diverse compagnies worden ook de veengebieden vergraven en in cultuur gebracht. Om de Veenkoloniën beter te ontsluiten en de turf te kunnen afvoeren, wordt tussen 1614 en 1637 het Heerendiep (nu Winschoterdiep) gegraven en kort daarna het Muntendammerdiep. De bebouwing verspreidt zich over de lengte van de zandrug. In 1850 is er al vrijwel één lang bebouwingslint van Noordbroek tot aan Meeden. In 1870 wordt de spoorlijn van Groningen naar Nieuweschans aangelegd met een halteplaats in Zuidbroek, gevolgd door een tweede spoorlijn van Delfzijl naar Zwolle rond 1910. Deze spoorlijn zorgt samen met een florerende aardappelmeel- en strokartonindustrie en scheepsbouw langs de kanalen voor een bloeiende werkgelegenheid in de regio. In de twintigste eeuw vinden veel veranderingen plaats: ruilverkavelingen veranderen het landschap, dorpen groeien door en breiden uit en de bedrijvigheid vertaalt zich in industrieterreinen. Ook de mobiliteit groeit, wat zichtbaar is in de aanleg van diverse wegen. Zo wordt tussen Groningen en Duitsland een autosnelweg aangelegd die de ooit bijna ontoegankelijke regio verbindt met het grote Europese netwerk.

Voormalige station Meeden—Muntendam

13

3.2 Historie Muntendam Muntendam is een wegdorp in de knik van de zandrug, op de rand van het Dollardgebied en het veengebied. Vanaf de twaalfde en dertiende eeuw dienen de zandige ruggen bij Muntendam als ontginningsas voor de zogenoemde randveenontginningen. Hierdoor ontstaat een strokenverkaveling die haaks op de rug staat. Ten behoeve van deze ontginningen wordt in 1637 het Muntendammerdiep gegraven, drie jaar later gevolgd door het Meedenerdiep. Vanaf de zeventiende eeuw wordt het omliggende land systematisch ontgonnen. Op de kaart uit 1850 is deze verkaveling duidelijk te zien. Alleen polder De Wiede, aan de oostzijde van Muntendam, wijkt af. Het riviertje, de Oude Ae (of Munte), bepaalt door zijn kronkelige verloop de ruimtelijke structuur. De bebouwing volgt de weg over de zandrug, maar ook het veen in ontstaat lintbebouwing. Aan deze hoofdwegen staan in eerste instantie de grotere woonhuizen, de arbeiderswoningen staan in de zijstraatjes. Het dorp groeit in de daaropvolgende jaren sterk. Rond de Kerkstraat ontstaat het dorpshart en Muntendam en Veendam lijken aan elkaar te groeien. Op diverse plaatsen worden vrijstaande burgerwoningen gebouwd. Ook naar het westen (Tripscompagnie) wordt een weg aangelegd (Nieuweweg), gevolgd door vrijstaande arbeiderswoningen. Naast de protestantse kerk wordt in 1915 een baptistenkerk gebouwd. Ook een school verrijkt het dorp. De bedrijvigheid groeit mee, met

Tussenklappen

14

1850

1925

2004

1850

1925

onder andere een steenfabriek. Behalve via het water en de weg is het dorp ook met de paardentram vanuit Zuidbroek te bereiken en iets ten oosten van het dorp loopt een spoorlijn. In 1962 wordt de spoorlijn alweer gesloten voor personenvervoer, maar de N33 neemt de transportfunctie over. De groei van Muntendam zet door. Vooral na de Tweede Wereldoorlog hebben zich, voor de schaal van het dorp, grootschalige uitbreidingen plaatsgevonden. Als eerste zijn de éénkamerwoningen in de ‘Polder’ (globaal het gebied tussen de Ds. J. Hekhuisstraat en de Kerkstraat) vervangen door nieuwbouw. De woningen voldeden niet meer aan de eisen van de moderne tijd. Latere uitbreidingen vonden plaats aan de westzijde (Burgemeesterbuurt) en aan de noordzijde van de Kerkstraat, tussen het Meedenerdiep en het lint. Deze verstedelijking ging gepaard met de aanleg van parken, waardoor Muntendam nu nog een goede groenstructuur heeft. In de jaren zeventig en tachtig wordt aan de westzijde de woonwijk Ruitershorn gerealiseerd. De meer recentere uitbreidingen zijn de Biefkestreek en de Westerbouwte. De nieuwste uitbreiding van Muntendam is het plan Tolweg. 3.3 Dorpskarakteristiek De karakteristiek van een dorp vormt de basis waar vanuit een visie wordt ontwikkeld. Zoals gezegd, moeten nieuwe ontwikkelingen immers aansluiten bij de bestaande karakteristieken van een dorp. Muntendam heeft een heldere historische structuur, maar een complexe ruimtelijke opzet. Nieuwe inpassingen zullen daarom zorgvuldig moeten worden verricht. Er worden zowel ruimtelijke als functionele karakteristieken genoemd.

2004 15

3.3.1 Ruimtelijke structuur

Ruimtelijke hoofdstructuur Muntendam heeft een sterke groei doorgemaakt in de laatste decennia. Hierdoor zijn nieuwe structuren ontstaan en oude structuren doorbroken. Toch kan op basis van de historie een ruimtelijke hoofdstructuur worden onderscheiden. De belangrijkste drager van deze hoofdstructuur is de lijn Tussenklappen, Het Loeg, Kerkstraat en Oosterweg. Haaks op deze lijn vormen de Nieuweweg, Bredeweg en Middenweg een tweede

structuur. De Tussenklappen vormt vanaf Zuidbroek de aanloop naar het dorp. Langs de straat, die aan één zijde van het Muntendammerdiep voornamelijk een langzaamverkeersfunctie heeft, wisselen boerderijen en doorzichten elkaar af. De plek waar het diep afbuigt richting Meeden is heel karakteristiek; de Schaive Klabbe accentueert deze plek en de entree van het dorp. Het Loeg is een van de oudste delen van Muntendam. De merendeels vrijstaande woningen staan hier dicht op elkaar en haaks op de weg, waardoor een duidelijke bebouwingswand ontstaat. De Kerkstraat heeft twee gezichten. Een deel van de straat is afgesloten voor doorgaand verkeer, waardoor een rustig straatbeeld ontstaat. Dit deel heeft ook voornamelijk een woonfunctie. Langs het andere, westelijke deel zijn diverse winkels gevestigd. Mede daardoor oogt het straatbeeld vrij druk. De panden zorgen voor een afwisselend beeld, doordat de rooilijnen verschillen evenals de positionering van de woningen ten opzichte van de weg. Enkele markante plekken in het geheel zijn de protestantse kerk met pastorie, het bij de begraafplaats behorende huis en niet in de

16

Ruimtelijke structuur

Kerk en pastorie

Schaive Klabbe

laatste plaats de monumentale bomen. Langs de veel later aangelegde Oosterweg staat nieuwere bebouwing, waarvan de meest recente woningen in de afgelopen tien jaar zijn gebouwd. De tweede structuur van Muntendam wordt gevormd door de Nieuweweg, de Bredeweg en de Middenweg. Langs deze wegen zijn vooral veel woningen uit de eerste decennia van de twintigste eeuw terug te vinden. Het merendeel van de woningen is vrijstaand. De afstand van de woningen tot de weg is beperkt en beplanting langs de straat ontbreekt vrijwel overal. Privé-groen zorgt voor kleur in het straatbeeld.

Uitbreidingen In de loop van de jaren is Muntendam tussen deze structuurlijnen verder gegroeid, waarbij over het algemeen kan worden gesteld dat de oudste uitbreidingen het dichtst bij de dorpskern plaatsvonden. De meer recentere uitbreidingen (Biefkestreek en Westerbouwte) liggen dan ook aan de rand van het dorp. Kerkstraat

Nieuweweg

Ten noorden van de lijn Het Loeg - Kerkstraat ligt de uitbreidingswijk De Vennen. Deze wijk wordt gekenmerkt door veel geschakelde woningen en rijtjeswoningen uit de jaren zeventig. Langs de Kerspellaan staan twee-onder-een-kapwoningen uit de jaren negentig en een wooncomplex. In de wijk vindt herstructurering plaats. Tussen de Kerkstraat en de Ds. J. Hekhuisstraat is een diversiteit aan buurtjes te vinden uit verschillende tijdsperioden. Opvallend in dit deel van het dorp zijn de riante groenstructuren die variëren van sportvelden tot park en weiland. Tussen de Kerkstraat en de Ds. J. Hekhuisstraat zijn vooral woningen uit de jaren vijftig en zestig terug te vinden. Ze hebben vaak een karakteristieke rode kleur. In de tachtiger jaren is gebouwd langs de Oosterweg. Aansluitend hierop is de Biefkestreek als zuidelijke uitbreiding van Muntendam gebouwd. Hier zijn vooral particulier gebouwde, vrijstaande woningen

Driemolenslaan

17

te vinden. In het meest zuidelijke deel van Muntendam ligt, afgeschermd door een park, de buurt De Akkers. Deze buurt met vooral semi-bungalows (één bouwlaag of één bouwlaag met kap) is ruim en groen opgezet. Het groene straatprofiel met brede bermen en bomen domineert. Achter een beperkt aantal woningen is door middel van korte inritten een tweede rij woningen gebouwd. Aan de andere zijde van de Middenweg vormen de woningen aan De Wijde Blik ook een apart gebied. Het zijn de eerst gebouwde sociale huurwoningen van Muntendam. Inmiddels is de sloop van deze woningen in volle gang. Tussen de Bredeweg en de Nieuweweg ligt het uitbreidingsgebied Ruitershorn, dat in de jaren zeventig en tachtig is gerealiseerd. De stedenbouwkundige structuur is er onduidelijk, waardoor de wijk vrij onoverzichtelijk oogt. De woonkwaliteit is daarentegen aangenaam als gevolg van ruimte en groen. De woningen zijn merendeels geschakeld en bestaan uit twee bouwlagen met een kap. Opvallend is het woongebied aan de Mahatma Gandhiweg. Door de lichte kleurstelling van de woningen springt de buurt meteen in het oog. De woningen hebben twee bouwlagen met een kap en liggen aan insteekstraten die als plein zijn ingericht. De achterlangs lopende wateren groenstructuur loopt door tot aan de Heemtuin. Ten noorden van de Nieuweweg is een recente uitbreiding van Muntendam te vinden, de Westerbouwte. Hier is een diversiteit aan woningen gebouwd, wat een afwisselend beeld oplevert. Een grote groenstrook loopt door het hart van de wijk en samen met de royale voortuinen heeft deze wijk een groene uitstraling.

Biefkestreek

Wijde Blik

Mahatma Gandhiweg

Westerbouwte

18

3.3.2 Functionele aspecten

Wonen

De Tibbe

Muntendam is een forensendorp met een woningaanbod in alle segmenten. Koopwoningen hebben de overhand. Door de bewoners wordt een gebrek aan betaalbare woningen voor voornamelijk starters op de woningmarkt gesignaleerd. In het centrum van het dorp biedt De Tibbe appartementen voor senioren. Ook rond en aan de Burgemeester R.J. Giezenstraat zijn seniorenwoningen te vinden. Er zijn plannen in de maak voor een uitbreiding van het aanbod aan levensloopbestendige woningen. De nieuwe woonuitbreiding wordt aan de zuidzijde van Muntendam gerealiseerd (Plan Tolweg). In het dorp wordt op verschillende plekken geherstructureerd en is sprake van inbreidingslocaties.

Welzijn Muntendam kent diverse organisaties en verenigingen op het gebied van sport en cultuur. Hierdoor zijn voor eenieder goede mogelijkheden zich in de vrije tijd te ontplooien.

Zorg Kerkstraat

In Muntendam zijn verschillende zorgverleners actief: er zijn onder meer een huisarts, een tandarts, een fysiotherapeut en een apotheek te vinden. Ook de thuiszorg biedt in Muntendam diensten aan. Het complex De Gilde biedt een combinatie van welzijn en zorgdiensten voor gehandicapten en senioren.

Voorzieningen

Domela Nieuwenhuisweg

In het dorp zijn drie scholen. Ook is er een kinderdagopvang, een peuterspeelzaal en een buitenschoolse opvang gevestigd. Op het gebied van sport zijn in Muntendam diverse voorzieningen te vinden. Onder andere een binnenzwembad, twee sporthallen, diverse tennisbanen, een sportpark en een dojo zijn in het dorp gelegen. Er is een royale supermarkt in het dorp en diverse kleinere winkels. De detailhandel is geconcentreerd aan de Kerkstraat en het Julianaplein. Het voorzieningenniveau van Muntendam kan, gezien de omvang van

19

het dorp, nog als voldoende worden betiteld. Rond en in het dorp zijn verschillende wandel– en fietsmogelijkheden. Door de aanleg van het eerdergenoemde natuurpark en de uitbreiding van de Heemtuin zijn de wandel- en fietsmogelijkheden in Muntendam sterk verbeterd.

Verkeer Vanaf de N33 is Muntendam met de auto goed bereikbaar. De interne ontsluiting verloopt echter niet altijd vlekkeloos. Met name de Kerkstraat bemoeilijkt zo nu en dan de doorgang van het verkeer, vooral doordat sluipverkeer op piektijden deze route neemt. Maar ook doordat in deze straat doorgaand verkeer en verblijfsverkeer bij elkaar komen en voetgangers, fietsers en autoverkeer gebruik maken van dezelfde weg. Vier buslijnen verbinden het dorp met omringende plaatsen als Veendam, Winschoten en Zuidbroek. Het gebrek aan een openbaarvervoerroute aan de westzijde van het dorp wordt als een gemis ervaren door de inwoners. Hier wordt gedoeld op de doorgaande weg langs De Gilde, de Herman Gorterweg. 3.4 Huidige structuur Opvallend aan de huidige structuur van Muntendam is de grote hoeveelheid groen in het dorp. Naast kleinere plantsoenen en beplanting langs de straten zijn enkele grote groengebieden te onderscheiden: de Heemtuin, het natuurpark en het groen in het plan Tolweg, het park en de sportvelden. De wegenstructuur is sterk gekoppeld aan de bebouwingsstructuur. Vooral de meer historische bebouwing en de daaraan gekoppelde wegen zijn op kaart goed zichtbaar. Over het geheel genomen kan Muntendam worden gezien als een dorp met een van oorsprong heldere bebouwingsstructuur, waarbij ook geleidelijk tussen de belangrijkste wegen is gebouwd, en als een dorp met een omvangrijke groenstructuur.

De Akkers

Ruitershorn

Bredeweg

20

Water- en groenstructuur

Wegenstructuur

Bebouwingsstructuur

Totaalbeeld 21

3.5 Kwaliteiten en knelpunten Samen met een twintigtal inwoners van Muntendam is op 13 december 2005 gesproken en nagedacht over de toekomst van het dorp. Aan de hand van de discussie is een aantal knelpunten en kwaliteiten genoemd. Het College van Burgemeester en Wethouders heeft hierna over deze knelpunten en kwaliteiten een standpunt ingenomen. Ook is met de provincie gesproken over die kwaliteiten en knelpunten en de lopende ontwikkelingen. Vervolgens is een dorpsvisie opgesteld. Niet alle aan bod gekomen punten vallen binnen de reikwijdte van een dorpsvisie en niet voor alle kwaliteiten en knelpunten zijn oplossingen beschikbaar. In deze visie zullen de belangrijkste kwaliteiten en knelpunten aan de orde worden gesteld. Een overzicht van alle naar voren gekomen kwaliteiten en knelpunten is opgenomen in de bijlagen.

22

Kwaliteiten 1. Oude hoofdstructuur Muntendam is ontstaan langs een aantal straten. Deze straten vormen ook de belangrijkste structuur van Muntendam. De historische bebouwing aan deze straten (Tussenklappen, Het Loeg, Kerkstraat, Nieuweweg, Bredeweg en Middenweg) is karakteristiek. De oudere boerderijen langs de Tussenklappen, maar ook de nieuwere burgerwoningen aan de Nieuweweg zijn medebepalend voor het karakter van Muntendam en laten de ontstaansgeschiedenis van het dorp goed zien. 2. Meedenerdiep, Beneden Dwarsdiep en Muntendammerdiep De opbouw van Muntendam is mede bepaald door diepen, het Meedenerdiep, het Beneden Dwarsdiep en het Muntendammerdiep,

die het dorp aan de noord- en oostzijde begrenzen. Deze diepen, die in tijden van de veenontginningen een belangrijke rol hebben gespeeld, hebben nu nog een recreatieve en esthetische functie. 3. Flinke groenstructuur De groei van Muntendam ging gepaard met de aanleg van parken en groen. Overal in het dorp zijn ook nu nog plantsoenen en parkjes te vinden. Vooral in het zuidelijk deel is met het park bij De Akkers, de sportvelden, het groen rondom De Wijde Blik en de polder De Wiede een grote groenstructuur ontstaan. Deze groenstructuur is versterkt door het natuurpark bij de Tolweg, dat in 2006 is aangelegd. Samen met de diepen biedt deze groenstructuur goede wandel- en fietsmogelijkheden voor de inwoners van het dorp.

centrum nodigt uit tot vandalisme en vernieling. Ook de Kerkstraat kent een beperkte ruimtelijke kwaliteit. Het straatbeeld doet grijs aan, door het geringe groen en de matige uitstraling van een aantal winkelpuien. 7. Gebrek aan starterswoningen In Muntendam zijn weinig woningen voor starters beschikbaar. Jongeren moeten daarom vaak in naburige dorpen en gemeenten op zoek naar betaalbare woonruimte. Bovendien zijn de meer goedkope woningen in Muntendam vaak niet meer van deze tijd en worden deze plekken daarom geherstructureerd. Vanuit het dorp is behoefte aan woningen in een lagere prijsklasse.

Knelpunten 4. Verkeerssituatie in de Kerkstraat Door Muntendam gaat relatief veel verkeer. Vooral in de Kerkstraat leidt dit op piektijden soms tot opstoppingen, onder andere doordat verblijfsverkeer zich mengt met het doorgaande verkeer en doordat fietsers, auto’s en vrachtverkeer allemaal gebruikmaken van dezelfde rijbaan. 5. Entree van Muntendam vanaf de N33 Komende vanaf de N33 en de Oosterweg is de entree van Muntendam niet overzichtelijk vormgegeven. De knik in de weg zorgt voor een plotselinge overgang naar het dorp. 6. Centrum Muntendam Van oudsher ligt het centrum van Muntendam rond de Kerkstraat. Het merendeel van de winkels is langs deze straat gevestigd. In de jaren zeventig is bij het Julianaplein een nieuw winkelcentrum gebouwd. Dit centrum heeft echter niet het gewenste effect gehad en kent leegstand en achterstallig onderhoud. De huidige staat van het

23

Kwaliteiten en knelpunten 24

4

V I S I E 4.1 Visie Aan de hand van de kwaliteiten en de knelpunten is een dorpsvisie tot stand gekomen. In deze visie zijn kansen en ontwikkelingsrichtingen voor het dorp aangegeven. Op de visiekaart zijn al deze punten in beeld gebracht. De visiekaart is eveneens de basis voor de herziening van de bestemmingsplannen. 1. Behouden karakteristieke bebouwing hoofdstructuur De historische bebouwing van de Tussenklappen, Het Loeg, de Kerkstraat, de Nieuweweg, de Bredeweg en de Middenweg is bepalend voor het karakter van Muntendam. Als oudste bebouwing van het dorp, laat het duidelijk de ontwikkeling zien die Muntendam heeft doorgemaakt. Behoud van deze bebouwing is dan ook noodzakelijk om de identiteit en kenmerkendheid van Muntendam niet te verliezen. Waar nodig kan planologische bescherming extra zekerheid bieden. Hierbij kan worden gedacht aan een monumentenstatus of een beschermd gezicht (voor bijvoorbeeld de Tussenklappen). In het verlengde van het bovenstaande zullen de karakteristieken van de boerderij aan de Bovenweg (Leeuwerke) met het omliggende erf moeten worden behouden, met opties voor een nadere invulling. 2. Beter benutten Meedenerdiep en Beneden Dwarsdiep Met de aanleg van het A.G. Wildervanckkanaal is de transportfunctie van het Meedenerdiep en het Beneden Dwarsdiep verdwenen. De huidige recreatieve (en esthetische) functie van de diepen kan wel worden versterkt. Vooral de kwaliteiten van het Meedenerdiep worden niet optimaal benut. Zo oriënteert De Vennen zich in het geheel niet op het water. Er zijn mogelijkheden de achterkantsituatie op te waarderen en ook de ruimte tussen de Oldambtlaan en Het Rak kan een oriëntatie krijgen op het diep. Als de mogelijkheid zich voordoet, liggen hier kansen de relatie tussen het Meedenerdiep en

25

Muntendam te versterken. 3. Versterken groenstructuur Aan de zuidzijde van Muntendam ligt een fors groengebied dat van de volkstuinen, via park, sportvelden en weiland naar polder De Wiede loopt. Het recent aangelegde natuurpark Tolweg versterkt en vergroot deze structuur nog verder. Deze groenstructuur is een absolute meerwaarde voor het dorp als alle gebieden goed toegankelijk zijn en met elkaar in verbinding staan. Samen met de bestaande en toekomstige (verbeterde) recreatieve mogelijkheden langs de diepen kan op deze manier een recreatief wandel- en fietsnetwerk worden ontwikkeld. 4. Verbeteren verkeerssituatie Kerkstraat In de Kerkstraat komen verblijfsverkeer en doorgaand verkeer samen in een relatief klein gebied. Dit wordt als hinderlijk ervaren door sommige verkeersdeelnemers. Een herinrichting van het gebied is noodzakelijk, enerzijds om sluipverkeer te weren, maar ook om de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren. Het gebied dient als verblijfsgebied te worden ingericht, waarbij het doorgaande verkeer zoveel mogelijk zal worden ontmoedigd. Belangrijke aandachtspunten zijn de bevoorradingsplekken van de winkels, het parkeren in de straat en de verblijfskwaliteit voor het winkelend publiek. 5. Entree Muntendam vanaf de N33 De entree van Muntendam aan de Oosterweg is een vrij abrupte overgang: voor de knik naar links is het nog buiten de bebouwde kom, daarna komt men meteen het dorp binnen. De herstructurering van Borgenland tot woongebied geeft aanleiding de komgrens te verschuiven tot voor dat gebied. Hierdoor wordt een abrupte overgang vermeden. Door een duidelijk afwijkende straatinrichting met aanvullende inrichtingsmaatregelen, kan het verschil nog worden geaccentueerd. Ander kleurgebruik en beplanting langs de weg bieden hiervoor goede mogelijkheden. Om het dorpsbeeld te verbeteren en te

26

Bredeweg

Kerk aan de Kerkstraat

verlevendigen, zou het openbaar groen langs de Oosterweg geen afschermende functie moeten krijgen, maar een verbindende functie, waardoor het achterliggende wooncomplex deel gaat uitmaken van het straatbeeld. De verkeersstructuur is in Muntendam voor de (onbekende) automobilist nogal verwarrend en oogt onlogisch. Door het hele traject van de Oosterweg tot de Tussenklappen eenduidig vorm te geven, bijvoorbeeld door het gebruik van hetzelfde wegprofiel, laanbeplanting en straatmeubilair, kan de doorgaande route door Muntendam worden verduidelijkt.

6. Opwaarderen centrum Muntendam Het centrum van Muntendam is nu op twee plekken geconcentreerd: in de Nije Hörn en in de Kerkstraat. Beide centra zijn toe aan een opknapbeurt. Gepoogd wordt met minimale ingrepen een aantrekkelijke plek te creëren die een afronding vormt van het winkelgebied in de Kerkstraat. Aan de andere zijde vormt De Tibbe met het daarvoor heringerichte plein die afronding. Ook de Kerkstraat zal moeten worden heringericht zodat een aantrekkelijk winkel- en verblijfsklimaat ontstaat. Deze herinrichting kan niet los worden gezien van de aanpak van de huidige verkeersproblematiek (ook punt 4). 7. Aandacht voor starterswoningen en overige woningbouw In Muntendam is op dit moment een gebrek aan starterswoningen. Bovendien zijn veel betaalbare woningen aan vervanging toe. Om de jongeren ook de mogelijkheid te kunnen bieden zich in het dorp te

vestigen, moet er blijvend aandacht zijn voor het aanbod goedkopere woningen. In het nieuw te ontwikkelen plan Tolweg is hiermee al een goede stap gemaakt door voor een deel woningen te bouwen in de sociale huur- en koopsector. Daar waar mogelijk en noodzakelijk zal binnen de bebouwde kom worden geherstructureerd. Bedrijven in het dorp, die vanwege milieu en veiligheidsaspecten niet in woongebieden thuishoren, worden op termijn verplaatst naar de gemeentelijke bedrijventerreinen. In het algemeen wordt voorgestaan uitbreiding ten zuiden van Muntendam te laten plaatsvinden. Het plan Tolweg voorziet de komende jaren in die behoefte. Op de langere termijn geldt datzelfde voor de tweede fase van het plan Tolweg. Hoewel de wegenstructuur hiervoor al is afgestemd met het nabijgelegen plan Buitenwoel in Veendam, zal de invulling ervan ook de nodige afstemming vragen. Een en ander zal ook in relatie tot de ontwikkelingen in Hoogezand - Sappemeer en het middengebied moeten worden gezien en bekeken.

Schematisch voorstel voor een mogelijke inrichting van de weg, als Borgenland op basis van de huidige plannen wordt gerealiseerd.

27

V I S I E K A A R T M U N T E N D A M

28

5

I N S P R A A K

E N

O V E R L E G

In het navolgende komende resultaten van de inspraak en het overleg aan de orde.

zijn de reacties geen redenen om de tekst van de ontwerpdorpsvisie aan te passen.

5.1 Inspraak

Inhoudelijk

In het kader van de inspraak heeft de ontwerp-dorpsvisie met ingang van 15 mei 2006 gedurende een termijn van zes weken ter inzage gelegen. Gedurende deze termijn zijn twee inspraakreacties ontvangen van de heer B.Hooijer, Het Loeg 31 te EG Muntendam. De inhoud en het commentaar daarop worden hierna genoemd. De inspraakreacties zijn geen reden de tekst van de ontwerp-dorpsvisie aan te passen. Op 23 mei 2006 heeft een inspraakavond over de ontwerpdorpsvisie plaatsgevonden. Het verslag van deze avond inclusief de presentielijst is als bijlage opgenomen. Onder de schooljeugd is een tekenwedstrijd gehouden. De kinderen zijn gevraagd hoe zij hun dorp zien over 25 jaar. Er zijn drie winnaars uit de verschillende leeftijdgroepen, terwijl er ook een bijzonderheidsprijs is uitgereikt. De tekeningen van de prijswinnaars van de verschillende leeftijdsgroepen zijn als bijlage opgenomen. Van de drie leeftijdsgroepen komen twee winnaars uit Muntendam. Inspraakreacties B.Hooijer te Muntendam. In twee brieven geeft de heer Hooijer zijn visie over diverse zaken in Muntendam. De brief van 21 juni 2006 gaat over de ontwerpdorpsvisie; de brief van 28 juni 2006 over de invulling van de locatie Piening aan het Loeg 54 te Muntendam. Gelet op de samenhang met de dorpsvisie wordt die brief ook behandeld.

Algemeen

De dorpsvisie geeft geen concrete oplossingen aan. Zij is een streven naar doelen, die later meer op detailniveau worden uitgewerkt. Er staat bijvoorbeeld de verbetering van de verkeerssituatie van de Kerkstraat, waarbij wordt gedacht aan een herinrichting. De concrete invulling is dat daarvoor nadere studie wordt gedaan. Een uitgewerkt plan wordt later met diverse betrokkenen doorgenomen. Soms draagt de heer Hooijer concrete oplossingen aan. Voor een aantal zaken is dit te voorbarig. In andere gevallen zijn de oplossingen niet wenselijk of niet mogelijk. Niettemin is de heer Hooijer één van de weinigen die een reactie geeft en naar oplossingen zoekt. Deze betrokkenheid wordt zeer op prijs gesteld. Niettemin

Verkeerssituatie Het Loeg-Kerkstraat

De heer Hooijer stemt in met het voorstel om dit gebied als 30 kmgebied met verkeersremmers in te richten. Aanvullend vindt hij om in het gebied tussen de brug bij Het Loeg en de Bredeweg geen verkeersmaatregelen te plaatsen. Verder moet de weg over de brug worden versmald. Commentaar In de visie staat vermeld dat een herinrichting van het gebied als verblijfsgebied noodzakelijk is Het gaat hier dan om de Kerkstraat en dan met name het gebied tussen het gemeentehuis- De Tibbekruising Oosterweg. Het plan is om dat gebied als 30 km gebied in te richten. In dit verblijfsgebied worden de nodige infrastructurele maatregelen getroffen. Hiervoor wordt een plan gemaakt, die met de diverse betrokkenen wordt besproken. De gemeenteraad heeft bepaald dat voor Het Loeg een snelheid blijft gelden van 50 km/uur. In dit gebied vindt geen herinrichting plaats. Het voorstel over de situatie bij de “Schaive Klabbe” is verstrekkend. Het betekent het versmallen tot één rijstrook. Een dergelijke maatregel vergt een nadere studie, waarbij verkeersdeskundigen worden geraadpleegd. Bij de situatie ter plaatse is sprake van een gebogen wegtracé. Enige tijd geleden zijn er aanpassingen verricht bij de woning, die aan de Zuidbroekster kant van de brug staat. Er zijn daar trottoirbanden geplaatst en er is sprake van een doorgetrokken streep. Op dit moment is er geen aanleiding om hier de wegconstructie opnieuw aan te passen. Verkeerssituatie binnenkomst Oosterweg

Op de inspraakavond is de suggestie gedaan om meer te doen aan (het ontbreken van) vaarverbindingen. In het verlengde daarvan is de heer Hooijer van mening dat de suggestie om het stuk tussen het Meedenerdiep en Het Oude Verlaat opnieuw open te graven. Hij doet verder de suggestie om van het gebied een eenrichtingsverkeer te maken. Vanuit Muntendam moet het verkeer over de Bredeweg naar Meeden/Veendam gaan. Het tegemoetkomend verkeer moet via de Oosterweg Muntendam binnenrijden.

29

In de ontwerp-visie (bladzijde 24 en 25) staat de toekomstige situatie helder beschreven. De herinrichting van het weggedeelte (Oosterweg) en het openbaar groen is nodig om de enigszins verwarrende structuur te verbeteren. Het verplaatsen van de komgrens alleen is onvoldoende. Om de visie met betrekking tot dit gebied verder uit te werken is een nadere studie nodig. Een stedenbouwkundige uitwerking van de entree van Muntendam wordt uitgevoerd. De suggestie om een open waterverbinding tussen beide diepen te realiseren is geen reële optie. De huidige plannen voor Borgenland en de bestaande bebouwing aan de westzijde van de Oosterweg laten geen ruimte voor een weg én een watergang. Bovendien is er geen sprake van doorgaande watergangen. In de nadere uitwerking is misschien een mogelijkheid om een visuele verbinding tot stand te brengen. De oplossing om van een deel van de Bredeweg een ontsluitingsweg te maken is niet wenselijk. De huidige Bredeweg is komende uit de richting van Muntendam gesloten voor alle verkeer, met uitzondering van (toekomstige) aanwonenden. Het opnieuw inrichten als éénrichtingsverkeer is niet aan de orde. Bovendien zijn afspraken gemaakt met de huidige aanwonenden van de Bredeweg. Deze afspraken hebben betrekking op het aantal ontsluitingen op de Bredeweg. Een nieuw te graven watergang richting A.G.Wildervanckkanaal heeft ook geen toegevoegde waarde. Los van het financiële aspect, speelt hier ook nog de mogelijke ontwikkeling van het toekomstig bedrijventerrein Veenwolde. Historisch gezien is de Oosterweg de voormalige verbinding tussen het Meedenerdiep en het A.G.Wildervanckkanaal. Bij het opnieuw graven zou je aan dit tracé denken. Deze optie is niet reëel. Situatie winkelcentrum Nije Horn

met de herinrichting tot winkel- en verblijfsgebied wordt ingericht.Wanneer voor het winkelcentrum plannen worden ontwikkeld kunnen alle voorkomende scenario’s tegen het licht worden gehouden. De suggesties van de heer Hooijer worden meegenomen. Er is dan ook geen reden om de tekst van de visie aan te passen. Invulling locatie Piening

De heer Hooijer refereert in zijn brief van 28 juni jl. naar de opmerking tijdens de presentatie van de dorpsvisie. Toen is melding gemaakt van de plannen om op het terrein “Piening” een appartementencomplex te realiseren. Hij vindt dat een dergelijk complex niet past binnen het kader van de dorpsvisie. Daarin wordt gesproken van “Behoud van de historische - karakteristieke bebouwing van o.a. Het Loeg”. Er is volgens hem geen markt voor koopappartementen, verwijzend naar het complex in “Westerbouwte”. Beter is om het terrein met 3 vrijstaande woningen in te vullen. Ten slotte meldt hij dat Het Loeg is aangewezen als beschermd dorpsgezicht. De opmerking dat een appartementencomplex niet past binnen de dorpsvisie wordt niet gedeeld. Het is immers een kwestie van daadwerkelijke planvorming. Voor de locatie is inmiddels een gewijzigd plan ingediend. Dit plan voorziet in de realisering van een complex waarbij de gebouwen qua nokrichting haaks op de weg staan, evenals het merendeel van de bebouwing aan het Loeg; daarnaast is een deel van het complex evenwijdig aan Het Loeg gesitueerd. Qua invulling past dit nieuwe plan beter in het karakter dan het aanvankelijk ingediende plan. Beide plannen zijn bijgevoegd. Het nieuwe plan is woensdag, 6 december 2006 besproken met de aanwonenden. Conclusie is van deze bijeenkomst is dat de aanwonenden met het plan kunnen instemmen. In de bijlagen van deze ontwerp-dorpsvisie is het plan opgenomen.

De heer Hooijer stelt voor om op deze locatie een nieuw complex met winkels en daarboven appartementen te realiseren. Het complex moet dan worden gesitueerd aan de kant van de Nieuweweg. Verder stelt hij voor om het “binnenterrein” (het gebied tussen complex, gemeentehuis en dorpshuis) af te sluiten om zodoende de overlast tegen te kunnen gaan.

In dit nieuwe plan blijft ook de kastanjeboom op de hoek behouden. Bij de sanering van de bodemverontreiniging is ook uitgangspunt dat de boom blijft bestaan.

In de dorpsvisie is over dit gebied opgenomen dat gepoogd wordt met nieuwe ingrepen een aantrekkelijke plek te creëren. Het moet een afronding vormen van het winkelgebied in de Kerkstraat, die

De opmerking dat er een aanwijzing van Het Loeg tot beschermd dorpsgezicht bestaat is niet terecht. Noch in het gemeentelijk archief noch bij de rijksdienst voor de monumentenzorg is van het bestaan van een dergelijke aanwijzing gebleken.

30

Het argument als zou er voor koopappartementen geen behoefte zijn is een opmerking die voor kennisgeving wordt aangenomen.

B I J L A G E O V E R Z I C H T

K W A L I T E I T E N

&

1

K N E L P U N T E N

B E W O N E R S A V O N D

31

Verslag bewonersavond Muntendam Op 13 december 2005 is samen met een twintigtal inwoners een avond gesproken en nagedacht over de toekomst van Muntendam. Aan de hand van de discussie is een aantal knelpunten en kwaliteiten naar voren gekomen die kunnen worden meegenomen in de visie. Uiteindelijk vallen niet alle aan bod gekomen punten binnen de reikwijdte van een dorpsvisie en niet voor alle kwaliteiten en knelpunten zijn verbeteringen of oplossingen denkbaar, dan wel beschikbaar. De belangrijkste punten die aan de orde kwamen, zijn in het vervolg gegroepeerd per thema.

Kwaliteiten 1. Oude hoofdstructuur Muntendam is ontstaan langs een aantal straten. Deze straten vormen ook de belangrijkste structuur van Muntendam. De historische bebouwing aan deze straten (Tussenklappen, Het Loeg, Kerkstraat, Nieuweweg, Bredeweg en Middenweg) is karakteristiek. De oudere boerderijen langs de Tussenklappen, maar ook de nieuwere burgerwoningen aan de Nieuweweg zijn medebepalend voor het karakter van Muntendam en laten de ontstaansgeschiedenis van het dorp goed zien. De oude, karakteristieke panden in deze hoofdstructuur zouden moeten worden behouden en waar nodig beschermd. Nieuwbouw van woningen op de open plekken in deze linten moet qua uiterlijk en vormgeving passen bij de bestaande historische bebouwing. 2. Flinke groenstructuur De groei van Muntendam ging gepaard met de aanleg van parken en groen. Overal in het dorp zijn ook nu nog plantsoenen en parkjes te vinden. Vooral in het zuidelijk deel is met het park bij De Akkers, de sportvelden, het groen rondom De Wijde Blik en de polder De Wiede een grote groenstructuur ontstaan. Deze groenstructuur is versterkt door het natuurpark bij de Tolweg, dat in 2006 is aangelegd. Samen met de diepen biedt deze groenstructuur goede wandel- en fietsmogelijkheden voor de inwoners van het dorp. Deze mogelijkheden worden door de bewoners van Muntendam erg gewaardeerd. Er wordt nog wel gewezen op het beperkt aanwezige groen in de wijken en het feit dat veel bomen die in de loop der jaren zijn gesneuveld, niet zijn teruggeplant. Dat wordt betreurd.

33

Knelpunten 3. Verkeer in de Kerkstraat Door Muntendam rijdt relatief veel verkeer. Vooral in de Kerkstraat leidt dit op piektijden soms tot opstoppingen, onder andere doordat verblijfsverkeer zich mengt met het doorgaande verkeer en doordat fietsers, auto’s en vrachtverkeer allemaal gebruikmaken van dezelfde rijbaan. Er wordt er op aangedrongen dat de verkeersstructuur van Muntendam eens goed onder de loep wordt genomen en dat het doorgaande verkeer zoveel mogelijk wordt ontmoedigd. Bij een eventuele herinrichting van het centrumgebied wordt gewezen op de mogelijkheid het centrum ook voor (visuele) gehandicapten goed toegankelijk te maken. 4. Entree van Muntendam vanaf de N33 Komende vanaf de N33 en de Oosterweg is de entree van Muntendam niet duidelijk vormgegeven. De knik in de weg zorgt voor een plotselinge overgang naar het dorp. Een aanpassing van de entree tot een heldere binnenkomst van het dorp wordt geapprecieerd. Duidelijke ideeën over hoe dat dan zou moeten, zijn er niet. 5. Centrum Muntendam Van oudsher ligt het centrum van Muntendam rond de Kerkstraat. Het merendeel van de winkels is langs deze straat gevestigd. In de jaren zeventig is bij het Julianaplein een nieuw winkelcentrum gebouwd. Dit centrum heeft echter niet het gewenste effect gehad en kent achterstallig onderhoud. De huidige staat van het centrum bij het Julianaplein nodigt uit tot vandalisme en vernielingen. De bewoners maken duidelijk dat de gemeente voor een van beide winkelgebieden zou moeten kiezen, omdat zij het gevoel hebben dat de huidige situatie de doodsteek kan zijn voor ondernemers in zowel de Nije Horn als de Kerkstraat.

34

6. Gebrek aan starterswoningen In Muntendam zijn weinig woningen voor starters beschikbaar. Jongeren moeten daarom vaak in naburige dorpen en gemeenten op zoek naar betaalbare woonruimte. Bovendien zijn de meer goedkope woningen in Muntendam vaak niet meer van deze tijd en worden deze plekken daarom geherstructureerd. Vanuit het dorp is behoefte aan woningen in een lagere prijsklasse. Het is de bewoners opgevallen dat veel jongeren wegtrekken. Mogelijk kan een onderzoek worden verricht naar de redenen van vertrek en of de weinige betaalbare woningen daar een rol in spelen. Ook wordt er op aangedrongen dat bij nieuwbouw, dan wel inbreiding aandacht wordt geschonken aan betaalbare woningen. Overige punten die nog zijn genoemd:

•

De bus doet alleen het oostelijk deel van Muntendam aan, waardoor inwoners aan de westzijde van het dorp een flink stuk moeten lopen/fietsen. Een busroute meer door het centrum van het dorp of door verschillende buurten wordt op prijs gesteld.

•

Het plan Tolweg wordt breed gedragen. Uitbreidingen van Muntendam bij voorkeur richting Veendam, niet naar het noorden richting Zuidbroek. Het groen tussen De Wijde Blik en de Biefkestreek moet onbebouwd blijven.

•

Het plan De Gilde wordt als een goede invulling gezien en als een goede aanvulling op het bestaande voorzieningenniveau in Muntendam.

35

B I J L A G E

2

D E E L N E M E R S L I J S T

38

B I J L A G E V E R S L A G

3

I N S P R A A K A V O N D

39

Kort verslag van de op 23 mei 2006 in het dorpshuis “De Menterne” gehouden inspraakavond over de ontwerp-dorpsvisie Muntendam Aanwezig: namens de gemeente: M.Ploeger, M.H.Post en L.Veenstra namens bureau BugelHajema: mw. H.H. Kerperien verder : 22 belangstellenden, zie presentielijst De heer Ploeger opent als voorzitter en heet iedereen welkom. Hij deelt mede dat de heer Schollema verhinderd is. Verder geeft hij kort de bedoeling van de inspraakavond weer en licht daarbij het hoe en waarom van de dorpsvisies toe. Hij zegt het jammer te vinden dat er maar een kleine groep belangstellenden aanwezig is. Mevrouw Kerperien geeft vervolgens een toelichting op de inhoud van de ontwerp-dorpsvisie. De door de bewoners aangegeven kwaliteiten en knelpunten zijn omgezet in een ontwerp-visie, die met het college van burgemeester en wethouders is besproken. De ontwerp-visie spitst zich toe op de volgende 7 punten: 1. Behouden karakteristieke bebouwing hoofdstructuur 2. Beter benutten Meedenerdiep en Beneden Dwarsdiep 3. Versterken groenstructuur 4. Verbeteren verkeerssituatie Kerkstraat 5. Entree Muntendam vanaf de N33 6. Opwaarderen centrum Muntendam 7. Aandacht voor starterswoningen en overige woningbouw Deze zeven punten zijn uiteindelijk vertaald in een visiekaart. Ze geeft nog aan, dat niet alle zaken, die op de bewonersavond naar voren zijn gekomen op de visiekaart worden vermeld. Deze punten zijn echter wel in het boekje opgenomen. Nadat de verdere procedure is toegelicht, wordt de inspraakavond kort onderbroken. Na de pauze is er gelegenheid tot het stellen van vragen c.q. plaatsen van opmerkingen. De heer Velthuis merkt op dat uit het oogpunt van verkeersveiligheid het beter zou zijn om het bochtige karakter van de entree van Muntendam vanaf de N33 in stand te laten. De heer Ploeger brengt naar voren dat bij de realisering van het plan Tolweg er ten aanzien van de verkeersafwikkeling keuzes moeten worden gemaakt. Probleem is echter het sluipverkeer dat Munten-

40

dam en Zuidbroek aandoet. In verband met de nieuwbouw op terrein van Borgenland zal de komgrens worden verplaatst. Mevrouw Jetten wijst er op dat in de visies voor Muntendam en Zuidbroek diverse oplossingen worden aangedragen. Zij acht het verstandig dat die zaken op elkaar worden afgestemd. Als voorbeeld noemt ze dat er in Zuidbroek wordt gedacht aan een rondweg, hetgeen weer gevolgen heeft voor Muntendam. De heer Ploeger geeft aan dat hij van de provincie inmiddels heeft begrepen dat de afstand van een nieuwe brug over het Winschoterdiep tot de bestaande brug over de N33 te kort is. Bij de verdubbeling van de N33 zal ook gekeken moeten worden of er voor het doorgaande fietsverkeer mogelijkheden kunnen worden gemaakt. De heer Gruben brengt nog naar voren dat een rondweg alleen soulaas biedt indien er een extra op- en afrit kan worden gemaakt. Tot nu toe heeft Rijkswaterstaat zich hiervan echter geen voorstander getoond. De heer Post merkt op dat de gemeentelijke visie wordt meegenomen in het platform inzake de verdubbeling van de N33. Mevrouw Jetten vraagt zich af hoe de doorstroming van het verkeer door Muntendam in goede banen kan worden geleid wanneer er ook gesproken wordt over het inrichten van de Kerkstraat als verblijfsgebied. De heer Post geeft aan dat het streven er op is gericht om het verkeer dat in wezen niets in Muntendam heeft te zoeken te weren. Mevrouw Slagter geeft aan dat er binnen het gebied van de Kerkstraat ook een tweetal scholen zijn gesitueerd. Voor deze scholen moet in haar ogen ook een 30-km regime gaan gelden. De heer Ploeger is van mening dat de Kerkstraat ook moet ogen als een 30-km gebied. Mevrouw Siersema is van oordeel dat door het treffen van verkeersmaatregelen in de Kerkstraat de kwaliteit van de straat wordt aangetast. Het openstellen van de Eendrachtsweg ontlast het plaatselijke verkeer. Mevrouw Breet is benieuwd hoe de gemeente het beter benutten van het Meedenerdiep denkt op te pakken. De heer Post antwoord dat visueel gezien de achterkantsituaties op dit moment veel aan kwaliteit te wensen overlaten. Niettemin kan getracht worden om het gebied anders in te richten. Hij is zich er wel van

bewust dat de bewoners de gemeentelijke strook grond al jaren in gebruik hebben, doch in gezamenlijk overleg is er wellicht iets te realiseren. De heer Hooijer doet de suggestie om de Bredeweg weer voor het verkeer open te stellen, dit in combinatie met de Oosterweg. Voor beide wegen zou een eenrichtingsverkeer een oplossing zijn. Daarnaast kan dan de Oosterweg anders worden ingericht. De heer Gruben is van mening dat er dan ook meer aan de vaarverbindingen moet worden gedaan. Op dit moment staan de diverse diepen niet met elkaar in verbinding. Mevrouw Tiddens vindt dat er bij de nieuwbouw op het terrein van Borgenland geen sprake is van een inbreidingslocatie, aangezien feitelijk het terrein buiten de bebouwde kom ligt. Mevrouw Breet zegt begrepen te hebben dat getracht wordt met minimale inspanningen het gebied Nije Horn aantrekkelijker te maken. Hoe ziet de gemeente dit ? De heer Ploeger is van mening, dat de middenstand zelf bepaalt waar men zich wil vestigen. De heer Boerema zegt voor de invulling van het gebied nog nooit een concreet plan te hebben gezien. De heer Prins oppert de gedachte voor een invulling met een combinatie van wonen/ winkels. De heer Post is van mening dat “alles beter is dan de huidige toestand”. De heer Hooijer ziet ook wel kansen voor een invulling met appartementen of starterswoningen. Met betrekking tot de locatie Piening is hij evenals andere bewoners fel gekant tegen de invulling met appartementen. Hij is van mening dat een dergelijke invulling indruist tegen het streven om het karakter van het lint in stand te houden c.q. te verbeteren. De heer Gruben is van mening dat de ontwikkelingen van De Wiede ook meegenomen moeten worden in de visie voor Muntendam. De heer Ploeger bedankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de inspraakbijeenkomst. Muntendam, 19 juni 2006.

41

PRESENTIELIJST INSPRAAKAVOND 23-05-06

42

B I J L A G E

4

I N S P R A A K R E A C T I E S

43

44

45

46

47

48

B I J L A G E P R O J E C T E N

5

M U N T E N D A M

49

P R O J E C T

50

L O C A T I E

B O R G E N L A N D

P R O J E C T

1 0

A P P A R T E M E N T E N L O C A T I E P I E N I N G

51

P R O J E C T

52

L O C A T I E

D E

W I J D E

B L I K

P R O J E C T

L O C A T I E J U L I A N A P L E I N W I N K E L C E N T R U M W E S T

53

P R O J E C T

54

L O C A T I E

H E R M A N

G O R T E R W E G

P R O J E C T T O E K O M S T I G E O N T S L U I T I N G V E E N D A M M U N T E N D A M N 3 3 A 7

55

56

B I J L A G E P E R S B E R I C H T

E N

6

T E K E N I N G E N

57

58

59

60

61

62