2009 2010
L i t e ra t u u r i n d e k l a s Leesbevorderingsprojecten van vmbo tot gymnasium De Jonge Jury • Bazar • Lees mij! • Nederland Leest De Boekenweek • De Inktaap • Poëzieprojecten Dag van de Literatuur • Onderzoek Handige websites
BESTELFORMULIER JONGE JURYPAKKETTEN 2 0 1 0 Volledig invullen! Inzenden vóór vrijdag 3 juli 2009
AANMELDINGSFORMULIER D E I N K TA A P 2 0 1 0 Scheur het formulier los langs de perforatierand en stuur het
Uw bestelling dient uiterlijk
Naam docent/begeleider School
voor 2 oktober 2009 zonder
Naam instelling
postzegel naar ons antwoord-
Adres school
Contactpersoon
nummer.
Postcode
tief en bepalend voor de oplage.
Adres
Faxen kan ook, naar faxnummer
Wijzigingen op bestellingen en
Postcode
vrijdag 3 julii 2009 in ons bezit te zijn. Uw bestelling is defini-
010-276 26 07
Land
nabestellingen na vrijdag 3 juli 2009 kunnen daarom niet wor-
Plaats
den gegarandeerd, maar worden
Telefoonnummer
voor zover mogelijk uitgevoerd. Hebt u dit formulier volledig en duidelijk ingevuld? Scheur het langs de perforatierand los en
Plaats
Telefoonnummer Adres docent/begeleider
E-mail
Postcode
Privé-adres
Plaats
Postcode
Land
stuur het zonder postzegel naar
Plaats
ons antwoordummer.
Telefoonnummer
Telefoonnummer E-mail
(Maak een kopie voor uw eigen administratie.) Faxen kan ook, naar faxnummer 010-276 26 07 U kunt ons bereiken op
aantal
Jonge Jurypakket L à € 37,50
aantal
Jonge Jurypakket M à € 35,-
aantal
Jonge Jurypakket S à € 27,50
Ik wil graag
leerlingen van bovenstaande school in aanmerking
laten komen als juryleden voor De Inktaap.
telefoonnummer 010-276 26 26 of per e-mail:
[email protected]. U kunt de
Prijzen zijn inclusief verzendkosten, inclusief btw.
Motivatie voor de aanmelding voor De Inktaap:
lespakketten ook bestellen via www.jongejury.nl. Datum
Plaats
Handtekening
Lezen voor de leuk ‘Van alle redenen om een boek te lezen is “plezier” wel het meest in ongenade geraakt,’ zei Gerrit Komrij eens. Jongeren zullen het vaak met hem eens zijn. En ze geven de docent de schuld, want vooral omdat het móet is lezen zo vervelend. Gelukkig zijn er genoeg goede docenten, biblio- en mediathecarissen die het leesplezier in stand weten te houden en gaandeweg het belang van lezen onderstrepen. Soms geheel op eigen kracht, soms met de hulp van een leesbevorderingsproject. Stichting Lezen ondersteunt veel van die projecten en heeft ze in deze bewaarbrochure allemaal op een rij gezet. Daarnaast vindt u vele adressen van culturele instellingen, een overzicht van relevant wetenschappelijk onderzoek en een lijst met websites. Wij wensen u veel plezier en inspiratie toe, zodat u jongeren blijft aanzetten tot het lezen met plezier. Daan Beeke Projectleider Voortgezet Onderwijs Stichting Lezen
O v e r z i c h t p ro j e c t e n , p e r i o d e e n d o e l g ro e p
Inhoudsopgave
p r o j ec t n a a m
pe r i o d e
o n d e r w i j s n i ve a u
Bazar
Het hele schooljaar
1, 2, 3, 4 vmbo
4
De Jonge Jury
Lees mij!
Het hele schooljaar
3, 4, 5 havo-vwo
8
Bazar
De Jonge Jury
Lezen en stemmen: augustus t/m februari Slotdag april 2010
De Inktaap
12
Lees mij!
16
Nederland Leest
1, 2, 3 vmbo-havo-vwo
Lezen en stemmen: september t/m februari Slotdag 8 maart 2010
4,5 havo, 4,5,6 vwo
18
Boekenweek
Manuscripta
6 en 7 september 2009
6 september iedereen
20
De Inktaap
Nederland Leest
23 oktober t/m 20 november 2009
4 havo-vwo
24
Poëzieprojecten Doe Maar Dicht Maar,
Gedichtendag
Laatste donderdag in januari 2010
alle klassen VO
Precies 160, Gedichtendag en v e r s
De Boekenweek Precies 160
10 t/m 20 maart 2010
Dag van de Literatuur
28
Onderzoek
30
Handige websites
32
Betrokken organisaties
4, 5 havo-vwo
Inzenden tot 1 maart 2010, daarna volgt bekendmaking hoofdprijswinnaar
vers
27
alle klassen VO
Inzenden tot eind maart, prijsuitreiking april 2010
alle klassen VO
Doe Maar Dicht Maar
Slotmanifestatie in mei 2010
alle klassen VO
Dag van de Literatuur
17 maart 2011 (tweejaarlijks)
4, 5, 6 havo-vwo
Het bestelformulier van de Jonge Jury en het aanmeldingsformulier voor De Inktaap vindt u op de achterflappen van het omslag.
D E J O N G E J U RY
Jo n g e re n s t e m m e n o p hun favoriete jeugdboek
1, 2, 3 VMBO–HAVO–VWO
DE JONGE JURY DAT… BEN JIJ!
#
Met de Jonge Jury kunt u jongeren van twaalf tot en met vijftien jaar enthousiasmeren voor lezen. De Jonge Jury is een leesbevorderingsproject dat jongeren in klas 1 t/m 3 van het voortgezet onderwijs uitdaagt jeugdboeken uit het jaar ervoor te lezen en daaruit het mooiste boek te kiezen. Iedere jongere die een
Mediatheek-
stem uitbrengt, maakt deel uit van de Jonge Jury. De vijf boeken die de
beheerder
meeste stemmen krijgen, worden genomineerd voor de Prijs van de
W. Meijer van
SG De Nieuwe
Jonge Jury. Die wordt uitgereikt tijdens de feestelijke Dag van de Jonge Jury in april. Voor de Prijs van de Jonge Jury 2010 komen die boeken in
Veste in Coevorden: ‘We heb-
aanmerking, die voor het eerst in 2008 verschenen zijn. Hoewel alle
ben bewust gekozen met alle
boeken uit 2008 meedingen naar de prijs van de Jonge Jury wordt de
eerste klassen van vmbo BB
campagne gevoerd rondom 15 in dat jaar verschenen titels. Op deze
tot gymnasium mee te doen
wijze wordt de doelgroep geholpen bij het maken van een keuze voor
met de Jonge Jury. We pak-
het lezen van bepaalde boeken in het kader van de Jonge Jury.
ken het schoolbreed op: in onze mediatheek richten we
Waarom meedoen?
een aparte hoek in, docenten
De Jonge Jury is een eigentijdse, specifiek op jongeren gerichte campagne,
stemmen hun fictieonderwijs
die jongeren laat lezen en spreken over boeken. Er zijn Jonge Jurypakket-
er op af en we werken
ten te bestellen voor elk onderwijsniveau. De Jonge Jury sluit goed aan
samen met de openbare
bij een belangrijk doel van het fictieonderwijs in de onderbouw van het
bibliotheek. We merken echt
voortgezet onderwijs: het bevorderen van leesplezier.
dat de Jonge Jury kinderen enthousiasmeert voor lezen.
Aanpak in de klas
Het aantal uitleningen van
Er zijn drie verschillende Jonge Jurypakketten beschikbaar. Alle pakketten
boeken stijgt én de jongeren
bestaan uit 50 Jonge Jurymagazines en een poster. Het Jonge Jurypakket l
blijven lezen.’
bevat daarnaast een uitgebreide handleiding met concrete opdrachten bij de 15 kerntitels. Het Jonge Jurypakket m bevat naast de poster en de magazines een handleiding met algemene informatie. Het Jonge Jury-
MEER INFORMATIE
pakket s bestaat alleen uit de poster en de magazines. Als u het Jonge
Passionate Bulkboek
Jurypakket l of m bestelt, ontvangt u ook een wachtwoord voor het
Postbus 25264 F OTO S J O E R D VA N D E R H U C H T
4
afgeschermde deel van de website. Daar hebt u toegang tot achtergrond-
3001 HG Rotterdam
informatie, vragen en opdrachten (met antwoorden!) over de 15 kerntitels.
Telefoon (010) 276 26 26
Kijk op de website voor informatie over de diverse pakketten. Lespakket-
Contactpersoon: Maaike Schets
ten bestelt u via de website of via het formulier achter in deze brochure.
www.jongejury.nl Prijs: Jonge Jurypakket L: € 37,50 Jonge Jurypakket M: € 35,00 Jonge Jurypakket S: € 27,50
5
D E J O N G E J U RY
6
7
Prijs van de Jonge Jury voor Maren Stoffels F OTO S J O E R D VA N D E R H U C H T
F OTO S J O E R D VA N D E R H U C H T
In 2009 ging de Prijs van de Jonge
Voor de Prijs van de Jonge Jury 2010 dingen
Jury voor de tweede
alle boeken mee die in 2008 voor het eerst
keer naar Maren
zijn verschenen.
Stoffels, ditmaal
De kerntitels van de Jonge Jury 2010 zijn:
voor het boek
Hoewel Khalid Boudou zeker geen onbekende in let-
Sproetenliefde.
terenland is door het succesvolle Het Schnitzelpara-
• Robin Benway - Bonustrack (De Fontein)
Volgens Maren heeft het winnen van de prijs in
dijs, was hij in 2009 the New Kid on the Block bij de
• André Boesberg - Tunnelkoorts (Lannoo)
2007 haar schrijverscarrière een enorme duw
Jonge Jury. Zijn eersteling voor de jeugd sleepte met-
• Annemarie Bon - Een nieuw leven (Van Holkema & Warendorf )
gegeven. Naar eigen zeggen kwam alles vanaf
een de debuutprijs in de wacht. Hij reageert verrast
• Gail Giles - Right Behind You - Kun je het verleden achter je laten?
dat moment aan het rollen. Het belangrijkste
en vindt het een grote eer. Juist omdat het een
van de Jonge Jury is voor haar het contact met
publieksprijs is, en dus de lezers zelf hem verkozen
• Marjolijn Hof - Moeder nummer nul (Querido)
de lezers. De eerste keer brak door de Dag van
hebben.
• Milan Hofmans - Project M (Clavis)
de Jonge Jury bij haar het besef door dat kinde-
Pizzamaffia ontstond uit gesprekken met jongeren.
• Theo & Marianne Hoogstraaten - Webcam girls (Sjaloom)
ren haar boeken echt lezen. Ze vertelt dat het
Hij vroeg ze over welke onderwerpen ze graag zouden
• Anke Kranendonk - Alles is weg (Querido)
soms een gekke gedachte is dat terwijl zij thuis
lezen, en verwerkte die grote thema’s op een begrij-
• Gemma Malley - De anderen (Pimento)
zit, haar boeken in allerlei huiskamers liggen.
pelijke en aansprekende manier in het boek. Hij is blij
• Vrank Post - Bad boys for life (Manteau)
Op de Dag komen lezers en schrijvers samen.
dat het boek verfilmd wordt, want volgens Boudou
• Philip Reeve - Arthur ontmaskerd (Clavis)
En het mooie is: het gaat dan uiteindelijk toch
kun je juist met een mix van kunstdisciplines de jeugd
• Roger H. Schoemans - Blizzard (Davidsfonds Infodok)
echt om de boeken. Nadat kinderen een auteur
interesseren voor literatuur. ‘Als je uitlegt wat het ver-
• Maren Stoffels - Op blote voeten (Leopold)
hebben ontmoet willen ze niet alleen meer
schil is tussen boek en film, maak je jongeren echt
• Sanne Vogel - Het levenswerk van een talentloos meisje (Pimento)
boeken lezen, ze begrijpen ze ook beter.
nieuwsgierig.’
• Wendela Walta - Zonder zusje (Van Holkema & Warendorf )
Het boek gaat zo echt voor ze leven.
(Lemniscaat)
BA Z A R
Maak van uw vmbo-leerlingen enthousiaste lezers
1, 2, 3 EN 4 VMBO
BAZAR STIMULEERT DOOR ZELF TE BELEVEN
#
Met Bazar lezen leerlingen jeugdboeken en strips in de klas, werken ze met kranten en tijdschriften of komt er een schrijver langs op school. Bazar brengt leerlingen in de mediatheek, de bibliotheek en zelfs in het theater of de bioscoop. In 2009 zijn een aantal Bazarmodules vernieuwd en beter afgestemd op de beroepsgerichte leerwegen. Met Bazar wordt leesbevordering een vast onderdeel van het onderwijs; het is een programma en geen incidenteel pro-
Positief effect
ject. Bazar bevat modules voor alle vier leerja-
Onderzoek in opdracht van Stichting
ren van het vmbo. Per leerjaar stelt u zelf de
Lezen naar leesbevorderingsprojecten
heeft aangetoond dat het gebruik van
Bazar een positief effect heeft op de leesattitude
gewenste mix samen. Bazar biedt een veelomvattend pakket met activiteiten rond fictie en non-fictie die aansluiten bij de lessen Neder-
van leerlingen. Leesattitude behelst meer dan de lees-
lands. Bij een aantal modules zijn ook andere
houding alleen en houdt ook in dat de interesse in
vakken betrokken zoals ckv, maatschappijleer
lezen door een leesbevorderingsproject als Bazar wordt
en handvaardigheid.
gewekt. Zelfs een project van zes weken laat al een verandering in leesattitude zien. Bazar is een zinvolle
Wat biedt Bazar
en inspirerende toevoeging aan uw eigen lessen.
Docenten ervaren het werken met Bazar als een aangename afwisseling en verrijking van
hun lesmethode. Bovendien sluit de pragmatische aanpak van Bazar MEER INFORMATIE CED-Groep
goed aan bij vmbo-leerlingen. Op pagina [nummer] vindt u alle Bazarprojecten op een rij.
Postbus 8639 3009 AP Rotterdam
Aanpak in de klas
Telefoon: (010) 407 15 99
Gemiddeld wijdt u 1 tot 2 uur in de week aan één Bazarmodule, die
Contactpersoon: Ed Olijkan
meestal een paar weken duurt. U beslist zelf welke modules u wilt
www.bazarweb.nl
opnemen en hoeveel. Bazar maakt dat uw leerlingen slagvaardig bezig zijn door boeken, kranten en tijdschriften te lezen of een verhaal te
Prijs: rekenvoorbeeld voor
schrijven. Een veelgebruikte module is Bibliospel waarbij uw leerlingen
een klas van 25 leerlingen
en u een bibliotheek bezoeken. Leerlingen leren hoe ze informatie
Algemene handleiding: € 30,25 werkschriften met drie projecten F OTO R A M O N A DA L E S
8
(€ 9,50 per stuk): € 237,50 Handleidingen bij projecten: gratis downloaden van www.bazarweb.nl Totaal: € 267,50 (dit komt neer op € 10,70 per leerling)
opzoeken én kunnen vinden. Ondersteuning om Bazar in uw lessen in te voeren ontvangt u via handleidingen en tips op de website. De CEDGroep kan ondersteunende workshops voor docenten verzorgen. Bazarmodules bestelt u via www.bazarweb.nl.
9
BA Z A R
11
Bazar telt bijna vijftig projecten. We noemen per leerjaar de mogelijkheden. Leerjaar 1
Leerjaar 3
Bibliospel
Een schrijver in de klas
Doe Maar Dicht Maar
Filmwijzer
Een schrijver in de klas
Goeie boeken lezen: De Jonge Jury
Filmwijzer
Goeie boeken lezen: Moord en doodslag
Goeie boeken lezen: Het Griezel Genootschap
Goeie boeken lezen: Op reis
Goeie boeken lezen: De Jonge Jury
Goeie boeken lezen: Science Fiction
Goeie boeken lezen: Ik zoek een vriend
Goeie boeken lezen: Spanning en avontuur
Het woordenhuis
Ik en de krant
Lezen in het donker
Informatie gevonden?!
Strips in de klas
Je eigen strip maken
Theater
Lezen in het donker
Tijdschriften in de klas
Theater Zo Gedacht, Zo Gedicht
Leerjaar 2 B van Baantjer
Leerjaar 4
Doe Maar Dicht Maar
Een schrijver in de klas
Een schrijver in de klas
Filmwijzer
Filmwijzer
Goeie boeken lezen: Echt gebeurd
Goeie boeken lezen: Kinderen vechten voor hun
Goeie boeken lezen: Leven in andere landen
rechten
Goeie boeken lezen: Schoolverhalen
Goeie boeken lezen: Vrijheid deel je met je buren
Goeie boeken lezen: Wonderlijke werelden
Goeie boeken lezen: Zielige boeken
Ik en de krant
Het woordenhuis
Lezen in het donker
Informatie zoeken
Theater
Lezen in het donker
Zo Gedacht, Zo Gedicht
Strips in de klas
F OTO R A M O N A DA L E S
10
Theater
Verlengde schooldag
Tijdschriften in de klas
Mijn fluwelen kamer Hoeveel weegt blauw Leeskamp Take Two Verbeelden
12
LEES MIJ! 3, 4 EN 5 HAVO-VWO
Va n w o o rd n a a r f i l m , v a n f i l m n a a r w o o rd WEBSITE LEES MIJ! VOL LITERATUUR
Lees mij! presenteert literatuur op een manier die aansluit bij de leefwereld van jongeren: via internet en bewegende beelden. Lees mij! is een crossmediale combinatie van een website, een serie filmpjes en literaire activiteiten, gericht op havo/vwo leerlingen tussen de 14 en 17 jaar.
#
www.leesmij.nu is een webplek waar korte filmpjes de bezoeker uitnodigen tot lezen, waar je kunt ontdekken of een boek iets voor jou is. Op de website worden op dit moment 34 titels gepresenteerd. De boekenlijst Joop Dirk-
van de site bevat een gevarieerde keuze uit de Nederlandse en Vlaamse
sen, leraar
literatuur, van De donkere kamer van Damokles tot Een verhaal uit de
Nederlands
stad Damsko. Ieder boek heeft zijn eigen pagina met filmpje, een kleine,
aan het Plein-
levendige samenvatting, auteursachtergronden, geluidsfragmenten, een
college Eckart in
forum en archiefmateriaal. Alles bij elkaar bedoeld om een indruk van het
Eindhoven: ‘Pakkende beel-
boek te krijgen, de sfeer te proeven en de leerling de vraag te laten stel-
den én geluiden maken de
len: Is dit boek iets voor mij?
leerling nieuwsgierig naar
Lees mij! wil de overstap zijn van jeugd- naar volwassenliteratuur. Een
het verhaal ‘voorbij’ het
hulpmiddel voor leerlingen die voor het eerst kennismaken met de litera-
filmpje en die nieuwsgierig-
tuurlijst. Voor docenten een manier om met hun lessen in te haken op de
heid is een prima starthou-
literaire activiteiten van Lees mij!.
ding. Hoe enthousiast je als leraar ook probeert een boek
Wat u heeft aan Lees mij!
aan te bevelen, zo’n filmpje
De website kan tijdens de literatuurlessen worden getoond. Via bijvoor-
werkt aantoonbaar beter!’
beeld het digitale bord of in de mediatheek is de site een middel om de leerling op gang te helpen keuzes te maken voor de lijst. Sommige titels nodigen uit ook andere webpagina’s te bekijken. Zo haakt
MEER INFORMATIE
Lees mij! in op literaire activiteiten als de Boekenweek en Nederland
Viewpoint Productions
Leest. Voor deze laatste campagne richtte Lees mij! In 2008 een pagina
Nieuwendammerdijk 538
in voor Twee Vrouwen. Hiermee werd een begin gemaakt met uitwisse-
1023 BX Amsterdam Telefoon (020) 636 36 78
ling van gedachten tussen de leerlingen; een handvat voor de docent om zijn klas mee op stoom te helpen.
Contactpersoon: Astrid Willemsteijn www.leesmij.nu Prijs: gratis
Aanpak in de klas Een andere manier om de leerling actief met Lees mij! aan de slag te laten gaan, is middels het lespakket, ontwikkeld in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Filmeducatie. Het lesmateriaal is een serie lessen om jongeren te stimuleren uitdrukking te geven aan hun leeservaringen en deze om te zetten in een persoonlijk beeld. Het materiaal
13
14
LEES MIJ!
15
Sinds de lancering van de site in januari 2007 is de Lees mij!-boekenlijst geactualiseerd en uitgebreid. De lijst bevat boeken die jongeren aanspreken: in de meeste gevallen is de hoofdpersoon van ongeveer dezelfde leeftijd als de lezer. Op de website zijn de boeken voorzien van interessante feiten, aansprekende filmpjes en illustraties. Inmiddels staan de volgende titels op de website:
T i t e l s i n d e v i r t u e l e b o e ke n k a s t PROMOTIEMATERIAAL
• Remco Campert – Het leven is vurrukkulluk!
• J. Bernlef – Hersenschimmen
• Raoul de Jong – Het leven is verschrikkulluk!
• Erwin Mortier – Mijn tweede huid
€ 6,20 Lees mij!promotiemateriaal
• W.F. Hermans – De donkere kamer van Damokles
• Hassan Bahara – Een verhaal uit de stad Damsko
te bestellen. Boekenleggers, posters
• Renate Dorrestein – Zonder genade
• Theo Thijssen – De gelukkige klas
• Niels ’t Hooft – Toiletten
• Jan Wolkers – Brandende Liefde
• Khalid Boudou – Het Schnitzelparadijs
• Dimitri Verhulst – De helaasheid der dingen
• Willem Elsschot – Een Ontgoocheling
• Harry Mulisch – Twee vrouwen
• Arnon Grunberg – Blauwe maandagen
• Herman Koch – Red ons Maria Montanelli
Voor in de klas of biblio- en mediatheek is het mogelijk voor
en ansichtkaarten nodigen uit een kijkje te nemen op de website. Mail naar:
[email protected] Het lespakket is gratis te
• F. Bordewijk – Bint
• Clark Accord – Bingo
sluit aan bij de kerndoelen van ckv en Nederlands en bestaat uit drie
• Tom Lanoye – Kartonnen dozen
• H.M. van den Brink – Over het water
stappen. Er kan gekozen worden om alle stappen te volgen of alleen een
• Theo Thijssen – Kees de Jongen
• Adriaan van Dis – Het beloofde land
gedeelte. In de eerste lessen leren de leerlingen vooral te kijken naar de
• Tommy Wieringa – Joe Speedboot
• Edward van de Vendel – De dagen van de
vertaalslag van boek naar beeld. Vervolgens is het ook mogelijk een eigen
• Dirk Ayelt Kooiman – Montyn
filmpje te maken naar aanleiding van een favoriet boek. De mooiste
• Nescio – De uitvreter
• Hella S. Haasse – De wegen der verbeelding
downloaden.
bluegrassliefde
filmpjes krijgen een plek op de website.
• Bart Moeyaert – Het is de liefde die we niet begrijpen
• Karel Glastra van Loon – Lisa’s adem
Via de docentenportal op de homepage worden alle gebruiksmogelijk-
• Manon Uphoff – Gemis
• J. Slauerhoff – Schuim & As
heden nader uitgelegd en is er mogelijkheid tot uitwisseling van erva-
• A.F.Th. van der Heijden – Het leven uit een dag
• Anne Provoost – Vallen
ringen en het downloaden van het lespakket.
• Anton Koolhaas – Vanwege een tere huid
16
NEDERLAND LEEST 4 HAVO-VWO
Daag uw leerlingen uit m e e t e p ra t e n o v e r Oeroeg LITERAIRE GESPREKSSTOF DOOR NEDERLAND LEEST
Tijdens de campagne Nederland Leest wordt iedereen uitgenodigd met elkaar in discussie te gaan over één bepaald boek. Komend najaar staat Oeroeg van Hella S. Haasse centraal. U kunt met deze landelijke leesbevorderingcampagne meedoen door het boek in de klas te lezen en er met uw leerlingen over te praten. Hella S. Haasse schreef met Oeroeg een bijzonder boek. Een literair hoog-
#
standje én een verhaal over vriendschap en cultuurverschillen. Precies wat tieners aanspreekt. En daarmee ideaal om in de klas te behandelen. Ook kunt u aansluiten bij activiteiten die openbare bibliotheken organiseren, zoals discussiemiddagen. Leden van de openbare bibliotheek In de eva-
ontvangen tijdens de campagneperiode een gratis exemplaar*.
luatie van
De vierde editie van Nederland Leest vindt plaats van
Nederland
vrijdag 23 oktober t/m vrijdag 20 november 2009.
Leest antwoord-
de een docent op de vraag
Wat u heeft aan Nederland Leest
O v e r Oeroeg
‘Hoe ziet u de effecten van
U kunt het Nederland Leest-boek bij uw openbare bibliotheek bestellen
de actie op uw leerlingen
voor leerlingen van klas 4-havo en 4-vwo**. Het project maakt het zeer
Oeroeg is het romandebuut van Hella S. Haasse. Met dat boek won zij
precies?’: ‘Leerlingen kiezen
gemakkelijk om klassikaal een boek te lezen. Bovendien bevat het les-
de novelle-prijsvraag die de cpnb in 1948 uitschreef; de bekroonde
veelal individueel. Ze hebben
pakket een brochure met lessuggesties.
novelle werd dat jaar het Boekenweekgeschenk.
met deze actie gemerkt dat
Sinds de verschijning heeft het boek decennialang op eindexamenlijsten
het veel ‘leuker’ is met meer
Aanpak in de klas
Nederlands van scholieren geprijkt. In 1993 werd het verfilmd onder
leerlingen hetzelfde boek te
De lessuggesties bestaan uit vragen en opdrachten die u helpen een
regie van Hans Hylkema.
lezen en te verslaan.’
discussie in de klas te leiden. Op de site www.nederlandleest.nl is een
Aangezien het boek toegankelijk is geschreven, is het ook een aanrader
forum waar lezers met elkaar in gesprek gaan.
voor uw leerlingen. We geven u een beknopte beschrijving van de inhoud.
De lessen kunt u gratis downloaden via www.nederlandleest.nl en MEER INFORMATIE
Synopsis Oeroeg is het verhaal van de vriendschap tussen een Indonesische jongen en de zoon van een Nederlandse administrateur op een theeonderneming in het Nederlands-Indië van voor de Tweede Wereldoorlog. Geleidelijk groeien de twee jongens uit elkaar. Wanneer de ik-figuur, de Nederlandse jongen, na een studie in Delft terugkeert in het Indië dat nog net geen Indonesië is geworden, blijkt hun verwijdering te zijn uitgegroeid tot een kloof. ‘Ben ik voorgoed een vreemde in het land van mijn geboorte, op de
www.cpnb.nl/vakinformatie onder het kopje voortgezet onderwijs.
Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB)
Manuscripta
Klantenservice
Manuscripta is de feestelijke opening van het boekenseizoen, dit jaar
Postbus 10576
op zondag 6 en maandag 7 september. Op zondag is iedereen welkom
1001 EN Amsterdam
op het evenement. Die dag vindt er ook een speciale Nederland Leest-
Telefoon (020) 626 34 36
sessie plaats. De maandag is gereserveerd voor mensen uit het boeken-
Contact:
[email protected] www.cpnb.nl www.nederlandleest.nl
vak. Locatie: Westergasfabriek, Amsterdam Meer informatie: www.manuscripta.nl
grond vanwaar ik niet verplant wil zijn? De tijd zal het leren.’ (bron: Uitgeverij Querido)
* Betalende leden van 18 jaar en ouder en zolang de voorraad strekt. ** Onderwijspakketten konden tot mei 2009 worden besteld.
17
18
BOEKENWEEK 3, 4 EN 5 HAVO-VWO
Thema Boekenweek 2010: jong zijn
I n s p i ra t i e v o o r b i j z o n d e re l i t e ra t u u r l e s s e n BOEKENWEEK VERLEIDT TOT LEZEN
In maart 2010 wordt de 75ste Boekenweek gehouden. De Boekenweek is dankzij het Boekenweekgeschenk, de vele activiteiten in de boekhandel en bibliotheek en de speciaal ontwikkelde lessuggesties een goede aanleiding om jongeren kennis te laten maken met volwassenenliteratuur.
Het motto Titaantjes is ontleend aan het gelijknamige verhaal van Nescio uit 1918, dat begint met een van de beroemdste zinnen uit de Nederlandse literatuur: ‘Jongens waren we – maar aardige jongens.’
Tijdens de Boekenweek staat het boek tien dagen lang in de spotlight.
De Nederlandse en internationale literatuur is rijk aan romans over de
Tijdens deze periode geven boekhandels bij besteding van ten minste
periode die leidt naar volwassenheid. Schrijvers creëerden in deze boe-
€ 11,50 aan Nederlandstalige boeken het Boekenweekgeschenk cadeau*.
ken vele hoofdpersonen die legendarisch zijn geworden, zoals Multatuli met Woutertje Pieterse, Theo Thijssen met Kees de Jongen, Cissy van Marxveldt met Joop ter Heul, Bordewijk met Jacob Kattadreuffe en Nabokov met Lolita. Recentere voorbeelden uit de laatste jaren van succesvolle titels waar het kind of de jeugd een belangrijke rol speelt, zijn Joe Speedboot van Tommy Wieringa, De helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst, Echte mannen eten geen kaas van Maria Mosterd en Het diner
#
Ook kunt u de Boekenweek in de klas gebruiken. In februari zijn de lessuggesties bij de Boekenweek 2010 weer gratis te downloaden. De Boekenweek vindt plaats van woensdag 10 tot en Uit reacties van docenten
met zaterdag 20 maart 2010.
blijkt dat de lessuggesties bij de Boekenweek goed bruikbaar
materiaal opleveren in de klas:
Hoe u de Boekenweek kunt gebruiken De lessuggesties zijn direct te gebruiken in de klas
‘Met de lessuggesties kan ik meteen het Boeken-
en behandelen boeken die binnen het thema van de
weekgeschenk gebruiken in de les, hoe actueel
Boekenweek passen. Het motto van dit jaar, titaan-
Auteur Boekenweekgeschenk
wil je zijn?!’
tjes – Opgroeien in de letteren, leent zich bij uitstek
Joost Zwagerman schrijft het Boekenweekgeschenk 2010. Hij debuteerde
‘De kant-en-klare lessuggesties zijn voor mij dé
voor behandeling in de klas. Daarnaast kunt u met
het kind, de jeugd,
in 1986 met de roman De houdgreep. Sindsdien verschenen van hem
mogelijkheid om eens iets anders te doen dan
uw leerlingen literaire activiteiten bij bibliotheken,
de jongere centraal.
poëziebundels, romans, essays, columns en kritieken. Henk Hofland
de methode.’
culturele instellingen en boekhandels bijwonen.
Het motto van de Boeken-
van Herman Koch.
week 2009 is titaantjes – Opgroeien in de letteren. Dit jaar staat jong zijn:
typeerde Zwagerman ooit als ‘de meest complete schrijver van zijn geneAanpak in de klas
ratie’. In 2008 werd hem voor zijn gehele oeuvre De Gouden Ganzenveer toegekend. Het juryrapport: ‘Joost Zwagerman behoort tot de meest uitgesproken en meest gehoorde en gelezen multitalenten in het Nederlands taalgebied’. 26 miljoen Het Boekenweekgeschenk is een populair boek en kent ieder jaar een hoge oplage. In 2009 werden bijna een miljoen exemplaren weggeven van Een tafel vol vlinders van Tim Krabbé. Tellen we de Boekenweekgeschenken van alle jaren bij elkaar op, dan zijn er inmiddels 26 miljoen boeken cadeau gedaan door de boekwinkels.
MEER INFORMATIE Stichting Collectieve Propaganda
Het lesmateriaal bestaat uit verhalen en fragmenten van romans die passen bij het thema van de Boekenweek. Eén van de lessuggesties is
van het Nederlandse Boek (CPNB)
geheel gewijd aan het Boekenweekgeschenk dat geschreven wordt door
Klantenservice
Joost Zwagerman. In de lessen zijn vragen en opdrachten voor leerlingen
Postbus 10576
opgenomen. Daarnaast ontvangen docenten bruikbare tips om zelf Boeken-
1001 EN Amsterdam Telefoon (020) 626 34 36
weekactiviteiten te organiseren, bijvoorbeeld door een Poëzie-Jukebox of een Boekenquiz te houden.
Contact:
[email protected] www.cpnb.nl via vakinformatie, onderwijs (tweede fase) www.boekenweek.nl (vanaf februari 2010 online) Prijs lessuggesties: gratis
* Zolang de voorraad strekt
19
D E I N K TA A P
20
Jo n g e re n b e o o rd e l e n w i n n a a rs v a n g ro t e l i t e ra i re p r i j z e n
4, 5 HAVO EN 4, 5, 6 VWO
DE INKTAAP: LITERAIRE PRIJS VAN JONGEREN
De Inktaap wil jongeren confronteren met de keuze die de jury’s van de drie ‘grote’ literaire prijzen in het Nederlandse taalgebied hebben gemaakt: De Gouden Uil, de ako Literatuurprijs en de Libris Literatuur Prijs. Deelnemen aan De Inktaap gebeurt al enige jaren met veel succes in schoolverband. Scholieren uit de tweede fase in Nederland, van de
#
hoogste graad van het secundair onderwijs in Vlaanderen en van havo/vwo en de kweekscholen in Suriname kunnen deelnemen. Door De Inktaap maken jongeren kennis met literatuur voor volwassenen. Cilla Geurtsen, docente
Waarom u De Inktaap zou gebruiken
Nederlands op het Christelijk
Leerlingen komen in aanraking met nieuwe literatuur.
Gymnasium Beijers Naudé in
Door de titels te lezen en te bespreken versterken leer-
Leeuwarden: ‘Bij ons is De Inktaap
lingen hun analytische vermogen en leren zij debatteren.
een keuzevak, dus een half jaar lang twee uur
De website van De Inktaap biedt vele extra’s. Zo kunt
per week. Het is heerlijk om met zoveel tijd
u er tips uitwisselen, actuele informatie vinden zoals
écht de diepte in te gaan. En het is leuk dat
recensies, optredens van auteurs en links naar literaire
het zulke actuele boeken zijn. Sommige leer-
sites. Voor leerlingen is er een forum waar zij uitgebreid
lingen zijn niet te stuiten, en kunnen niet
kunnen discussiëren over de gelezen boeken. Verder
wachten tot ze de auteur hun vragen kunnen
zijn er regelmatig leuke wedstrijden met aantrekkelijke
stellen.’
prijzen te vinden. Alle juryleden en hun begeleiders worden uitgenodigd op de feestelijke ontmoetingsdag op 8 maart 2010 in de Doelen in Rotterdam met als hoogtepunt de uitreiking van De Inktaap 2010. Aanpak op school
Toen A. F. Th. van der Heijden de prijs in ontvangst nam, sprak hij het publiek als volgt toe: ‘Hoewel men vaak zegt dat jullie jongeren niet meer lezen, ben ik na deze middag ontroerd… Omdat jullie lezers zijn.’
F OTO S V E N VA N BA A R L E
Binnen een school wordt een schooljury van zo’n 15 leerlingen gevormd, begeleid door een docent. Iedere deelnemende school ontvangt van elke genomineerde boektitel drie exemplaren. Naast de boeken ontvangt de docent een uitgebreide handleiding. Hierin zijn ook kopieerbladen MEER INFORMATIE
opgenomen met handige vragen en antwoorden waarmee een analyse
Passionate Bulkboek
en een beoordeling van de boeken kan worden gevormd. De juryleden
Postbus 25264
lezen en beoordelen de boeken. In een gezamenlijk slotdebat kiezen zij
3001 HG Rotterdam
de winnaar. In de handleiding vindt u tips om ook leerlingen die niet in
Telefoon (010) 276 26 26
de jury zitten, te betrekken bij De Inktaap, bijvoorbeeld door in de klas
Contactpersoon: Silvana Sodde www.inktaap.org Prijs: gratis
een jurylid over een boek te interviewen. Meld u aan voor De Inktaap 2010 via de website of het formulier op de achterflap van het omslag.
21
D E I N K TA A P
23
Niet langer terugdeinzen v o o r d i k ke b o e ke n De Inktaap laat leerlingen kennismaken met drie literaire boeken voor volwassenen. Bas en Sjors van
Bas: ‘In de klas werd gevraagd wie er mee wilde doen met De Inktaap. De leraar zei erbij dat je dan een boek van meer dan 1000 pagina’s moest lezen. Maar ook dat je dan naar Antwerpen zou gaan. Dat laatste sprak ons wel aan, dus toen hebben we ja gezegd.’
het Ichtus Lyceum in Driehuis maakten ook deel uit van de schooljury.
Sjors: ‘We hebben op een donderdag veel gediscussieerd over welke van de drie boeken nu eigenlijk het beste was. Uiteindelijk nomineerden
Ze lazen de drie boeken en
we Het schervengericht, ook al was niet iedereen het daarmee eens.
discussieerden erover met
Maar Sleur is een roofdier bestond uit te veel kleine verhaaltjes.
15 medeleerlingen.
En Het grote uitstel las ook niet lekker door, vanwege de vele korte en
Ze willen graag vertellen
niet afgemaakte zinnen. Die hele dikke was wel lang, maar spannend.
over hun ervaringen met
Aan het begin vonden we het boek wel saai, maar de leraar zei dat het
het project.
na 500 pagina’s echt spannend zou worden. Dat was eigenlijk pas na 800 pagina’s, maar toen werd het ook goed spannend.’ Bas kon zich best wel in de hoofdpersoon inleven, al zou hij zelf niet zo rustig zijn gebleven. ‘Als iemand je vrouw vermoordt, terwijl ze zwanger is ook nog, dan word je toch woest?’ ‘Door De Inktaap zijn we anders tegen boeken gaan aankijken. We zullen nu sneller dit soort boeken lezen. We deinzen niet langer terug voor een dik boek.’
F OTO S V E N VA N BA A R L E
22
24
POËZIEPROJECTEN ALLE KLASSEN VO
Po ë z i e p ro j e c t e n v o o r e n d o o r j o n g e re n Doe Maar Dicht Maar Deze dichtwedstrijd nodigt jongeren van 12 tot 19 jaar uit gedichten in te sturen, bijvoorbeeld via de website. Een vakjury en een jongerenjury beoordelen de inzendingen en kiezen de winnaars. Dit jaar waren er maar liefst 4000 inzendingen! De tien beste dichters dragen hun werk voor tijdens het jaarlijkse poëziefestival van Doe Maar Dicht Maar in Groningen in het voorjaar. Die dag staat helemaal in het teken van dichten met workshops, activiteiten en presentaties. De 100 mooiste gedichten worden bovendien opgenomen in de gedichtenbundel die elk jaar wordt uitgegeven. Op de website vinden docenten gratis lesmateriaal over het leren schrijven van gedichten. De leerdoelen van de poëziewedstrijd sluiten aan bij de lessen Nederlands en ckv. Meer informatie op www.doemaardichtmaar.nl. Precies 160 De 160 is een nieuwe dichtvorm, gebaseerd op sms. Elk gedicht bestaat uit precies 160 tekens, inclusief spaties en leestekens: het maximale formaat van één sms’je. De 160 werd een paar jaar geleden uitgevonden en ontwikkeld door Sofie Cerutti, die de eerste dichtbundel 160 tekens (inclusief wit) schreef, en een dagelijkse rubriek in nrc.next verzorgde. Ook verscheen er een bloemlezing, getiteld 160. Precies 160 verenigt de wereld van sms (snel, slordig, van deze tijd, massaal gebruikt) met de wereld van poëzie (zorgvuldig, omgeven met tradities en slow). De dichtvorm is heel geschikt om in uw lessen Nederlands en ckv te gebruiken. Lesmateriaal voor alle onderwijsniveaus, gedichten en informatie over wedstrijden vindt u op de website. Meer informatie op www.precies160.nl. vers De vsb-Poëzieprijs is de belangrijkste poëzieprijs van het Nederlandse taalgebied waarbij vijf dichtbundels worden genomineerd. School der Poëzie ontwikkelt rond de vsb-Poëzieprijs verschillende educatieprojecten voor onder andere het voortgezet onderwijs. In de lessen wordt gebruikgemaakt van een werkbundel met informatie over de vsb-Poëzieprijs, korte biografieën van de genomineerde dichters, een selectie gedichten en het juryrapport. Ook kan er een gastdocent van School der Poëzie langskomen die leerlingen gedichten laat schrijven. Deze gedichten
25
DAG VA N D E L I T E R AT U U R
POËZIEPROJECTEN
4, 5 EN 6 HAVO-VWO
kunnen meedoen met de poëziewedstrijd van v e r s. De leerlingen presenteren hun gedichten vervolgens in een theater in de buurt van de school. Een professionele jury selecteert in deze voorronde twee winnaars die met de hele klas naar de slotmanifestatie van v e r s in De Rode Hoed in Amsterdam gaan. Docenten kunnen ook de gratis lesbrief downloaden via de website en leerlingen via een open inzending laten deelnemen aan de poëziewedstrijd van v e r s. Meer informatie op www.versgedicht.nl en www.schoolderpoezie.nl. Gedichtendag Gedichtendag is hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen waarbij op de laatste donderdag van januari de poëzie een dag lang in het zonnetje wordt gezet. Een belangrijk onderdeel van Gedichtendag zijn elk jaar de activiteiten die door heel Nederland en Vlaanderen worden georganiseerd door scholen, bibliotheken, culturele instellingen en particulieren. Voor scholen in het basis- en het voortgezet of secundair onderwijs worden digitale lessuggesties ontwikkeld. De suggesties zijn erop gericht leerlingen enthousiast te maken voor poëzie en zijn samengesteld rond het thema van Gedichtendag 2010. Via de website kunt u
F OTO C H R I S VA N H O U T S
26
het lesmateriaal gratis downloaden. Meer informatie op www.gedichtendag.org. De tweejaarlijkse Dag van de Literatuur is een groots literair evenement voor scholieren uit de tweede fase. Op dit inmiddels befaamde festival maken zo’n dertig Nederlandstalige schrijvers en een groot aantal cabaretiers, filmsterren en artiesten hun opwachting. Zij presenteren zich via voorleessessies, interviews en talkshows. Daarnaast vinden er ckvactiviteiten plaats, zoals het vertonen van verfilmde literatuur, kleinMEER INFORMATIE
kunstoptredens, exposities en toneel. Door het festivalkarakter en de
Passionate Bulkboek
diversiteit van het programma leren jongeren een eigen keuze te maken
Postbus 25264 3001 HG Rotterdam Telefoon (010) 276 26 26 Contactpersoon: Sunja Boegschoten
uit het grote boekenaanbod. Daarbij speelt het directe contact met auteurs een belangrijke rol. Bovendien speelt het evenement in op lezen als sociale activiteit: lezen kun je samen doen. De succesvolle en beproefde programmaformule wordt elke aflevering aangepast om bij nieuwe
www.dagvandeliteratuur.nl
ontwikkelingen in zowel de jongerencultuur als het literatuuronderwijs
[email protected]
aan te sluiten.
Prijs: € 17,50
Datum en locatie: 17 maart 2011 in de Doelen te Rotterdam.
27
28
ONDERZOEK
Om op de hoogte te blijven van onderzoek op het gebied
Wat maakt een studietekst geschikt voor VMBO-leerlingen? (Jentine Land)
van lezen, leesbevordering
Met een experimenteel onderzoek bij vmbo-leerlingen uit het tweede
en literatuur in het onder-
leerjaar is nagegaan wat de invloed is van structuurmarkeringen, stijl-
wijs, kunt u de website van
kenmerken en de leesmotivatie op het begrip en waardering van deze
Stichting Lezen raadplegen. In onderstaand overzicht
leerlingen voor geschiedenis-leerteksten. Uit de resultaten blijkt dat leerlingen een informatieve leertekst met structuurmarkeringen beter
een korte samenvatting van
begrijpen dan leerteksten zonder structuurmarkeringen. Verder is naar
enkele onderzoeken die
voren gekomen dat leerlingen een tekst met narratieve kenmerken die
u daar (of elders) als pdf kunt downloaden. Bestellen kan soms ook.
29
de identificatie bevorderen minder goed begrijpen dan een tekst die meer distantiërend en informatief is weergegeven. Ook blijkt dat vmboleerlingen een motiverende leestaak wel meer waarderen, maar dat ze daardoor een tekst niet beter begrijpen dan wanneer ze met een minder motiverende leestaak de leertekst lezen. Deze publicatie is te bestellen bij uitgeverij Eburon: http://www.eburon.nl/zwakke_lezers_sterke_teksten naar lees- en interpretatieprocessen van leerlingen. Tevens zijn er verPositie jeugdliteratuur in het VO
schillende lessenseries ontwikkeld gericht op het leren interpreteren
(Duo Market Research en Stichting Lezen)
van korte verhalen door zelf vragen te stellen.
Het doel van dit onderzoek was meer inzicht te krijgen in de plaats die
Meer informatie kunt u vinden op de website van de lerarenopleiding
jeugdliteratuur inneemt binnen het vak Nederlands in de onderbouw
van de Universiteit van Amsterdam: http://www.ilo.uva.nl/
van het voortgezet onderwijs. Naast een beperkt kwalitatief onderzoek zijn docenten en sectieleiders Nederlands ondervraagd. In het onderzoek
Het oog van de meester
is gekeken welke plaats jeugdliteratuur inneemt in de methode Neder-
(Theo Witte)
lands, hoeveel tijd docenten besteden aan jeugdliteratuur en hoe deze
Dit uitgebreide onderzoek naar de literaire ontwikkeling van leerlingen
tijd wordt ingevuld. Bovendien werd onderzocht hoeveel belang docenten
in de bovenbouw van havo en vwo bevat vele zinvolle aanbevelingen
hechten aan aandacht voor jeugdliteratuur en welke bronnen ze naast
voor het literatuuronderwijs.
de methode gebruiken om jeugdliteratuur te doceren.
Het proefschrift is uitgegeven in de Stichting Lezen Reeks van uitgeverij
Het onderzoeksrapport is te downloaden op de site van Stichting Lezen:
Eburon: http://www.eburon.nl/het_oog_van_de_meester
www.lezen.nl
Het onderzoek was aanleiding tot het project lezenvoordlijst.nl, een catalogus die uiteindelijk 200 boektitels zal bevatten. De site kan niet
Leren interpreteren van literaire teksten in het studiehuis
alleen als gids dienen voor leerlingen en docenten bij de keuze van het
(Tanja Janssen)
juiste boek op het juiste moment, maar zal ook een letterkundige en
In dit onderzoek is nagegaan of het zelf stellen van vragen tijdens
didactische vraagbaak zijn voor docenten en een hulp voor mediathe-
het lezen een positieve invloed heeft op het lezen en interpreteren van
carissen bij de samenstelling en actualisering van de boekencollectie.
literaire teksten. Het onderzoek is uitgevoerd onder leerlingen aan het
De website is nog niet volledig functioneel, maar is wel te raadplegen
begin van de tweede fase (4 havo/vwo). Via hardopdenksessies is gekeken
voor extra informatie: www.lezenvoordelijst.nl
30
HANDIGE WEBSITES
31
Voor in de les, als tip aan jongeren in de mediatheek of bibliotheek
cultuurplein.nl
of voor uzelf om op te hoogte te blijven: zeven tips voor websites vol
[bron lezen.nl]
literatuur!
Portaalsite voor alles wat te maken heeft met cultuur en onderwijs. Er is een apart gedeelte voor cultuureducatie in het voortgezet onderwijs waar u informatie vindt over cultuur-, erfgoed- en kunsteducatie en
boekenzoeker.org
het projectloket voor cultuureducatieve projecten.
De Boekenzoeker is een zoekmachine waar kinderen en jongeren tussen de 8 en 18 jaar tips krijgen voor een goed boek. Een groep deskundigen stelde de inhoud samen en wil jonge lezers laten kennismaken met boe-
boekenjeugdgids.nl
ken die ze zelf niet snel zouden ontdekken. Daarom zijn niet alle jeugd-
Boek en Jeugd Online is een doorzoekbare database, waarin een ruime
boeken opgenomen. Jongeren kunnen zich aanmelden waarna ze een
selectie jeugdboeken is opgenomen. Via een zoekopdracht op leeftijd
meer persoonlijk leesadvies krijgen en prijzen kunnen winnen.
en trefwoorden krijgt de bezoeker suggesties aangereikt. De vermelde boeken zijn verkrijgbaar in de boekhandel of te leen via de bibliotheek.
leeskunssst.nl Op de website zijn diverse ideeën te vinden hoe literatuur als inspiratie-
dbnl.nl
bron kan dienen om ckv-lessen te verrijken en hoe docenten de relatie
De website van de digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren
tussen literatuureducatie en ckv kunnen versterken. Zo vormde bij deel-
bevat duizenden gedigitaliseerde werken uit de middeleeuwen tot nu.
nemende scholen literatuur de basis voor uitvoeringen met dans, muziek,
U vindt er literaire teksten, taalkundige werken en vele teksten over de
zang en toneel, poëzie of zelfs architectuur.
cultuurgeschiedenis van Vlaanderen en Nederland. Verder staan er op de site talloze foto’s, illustraties, brieven, video’s en geluidsfragmenten. Voor docenten én leerlingen is het een zeer uitgebreide, informatieve
leesplein.nl
digitale bron over literatuur.
Leesplein is een belangrijk verzamelpunt op internet voor leesbevordering voor kinderen en jongeren van 0 tot 16 jaar. De website is ontwikkeld in opdracht van de Vereniging van Openbare Bibliotheken en bevat veel
literatuuronderwijs.nl
informatie over jeugdboeken en vele leestips waarbij de inhoud van een
Een startpagina binnen taalunieversum.org met onderzoeksbeschrijvin-
boek kort wordt weergegeven.
gen, samenvattingen van artikelen uit vaktijdschriften, projecten, nieuws, links en een agenda over literatuuronderwijs. Ook is er de publicatie Literatuuronderwijs in Nederland en Vlaanderen te downloaden, die een
literatuurplein.nl
overzicht geeft van wat bekend is over literatuuronderwijs in het Neder-
Uitgebreide website over literatuur met onder andere literair nieuws,
landse taalgebied.
recensies, forum en een literaire agenda. De site richt zich zowel tot lezers die op zoek zijn naar informatie of die op de hoogte willen blijven van ontwikkelingen.
32
B E T R O K K E N O R G A N I S AT I E S
Passionate Bulkboek
Nederlandse Taalunie
Postbus 25264
Postbus 10595
3001 hg Rotterdam
2501 hn Den Haag
Telefoon (010) 276 26 26
Telefoon (070) 346 95 48
www.passionatebulkboek.nl
www.taalunieversum.org
Stichting Collectieve Propaganda
Nederlands Instituut
van het Nederlandse Boek (cpnb)
voor Filmeducatie (nif)
Klantenservice
Postbus 805
Postbus 10576
3500 av Utrecht
1001 en Amsterdam
Telefoon (030) 236 12 12
Telefoon (020) 626 34 36
www.filmeducatie.nl
www.cpnb.nl Doe Maar Dicht Maar CED-Groep
Postbus 41015
Postbus 8639
9701 ca Groningen
3009 ap Rotterdam
Telefoon (050) 313 84 33
Telefoon (010) 407 15 99
www.doemaardichtmaar.nl
www.bazarweb.nl Stichting Poetry International Viewpoint Productions
Eendrachtsplein 4
Nieuwendammerdijk 538
3012 la Rotterdam
1023 bx Amsterdam
Telefoon (010) 282 27 77
Telefoon (020) 636 36 78
www.poetry.nl
www.leesmij.nu School der Poëzie Stichting Lezen
Postbus 11755
Oxford House
1001 gt Amsterdam
Nieuwezijds Voorburgwal 328 g
Telefoon (020) 330 78 17
1012 rw Amsterdam
www.schoolderpoezie.nl
Telefoon (020) 623 05 66 www.lezen.nl
Stichting Schrijvers School Samenleving (sss)
Vereniging van Openbare
Huddestraat 7
Bibliotheken (vob)
1018 hb Amsterdam
Postbus 16146
Telefoon (020) 623 49 23
2500 bc Den Haag
www.sss.nl
Telefoon (070) 309 01 00 www.debibliotheken.nl
