Cursus ‘Samen Gezond Ouder Worden’ St. Gemend Platform Bewoners in De Baarsjes (St. GPB) voorjaar 2014
Kent u zelfstandig wonende senioren met een beperking of chronische ziekte, die een steuntje in de rug kunnen gebruiken en zelfstandig willen blijven wonen? Attendeer ze op deze unieke cursus! Volgens onderzoek blijken zelfstandig wonende senioren met een beperking of chronische ziekte in krachtwijken minder vaak zelfredzaam te zijn. Ook hebben ze minder vaak een voldoende sociaal netwerk en minder gezond gedrag. Deze cursus is onderdeel is van een pilot project van Stichting (GPB). Deze Stichting biedt in de Salon van multicultureel ouderencentrum de Hudsonhof (woonerfhofje achter de Dirk) een divers activiteitenaanbod aan senioren met en zonder beperking, zoals een wetenschappelijk onderbouwde Geheugentraining, Chi Kung, laagdrempelige houding- en beweegtraining, en diverse ondersteunende spreekuren. Via de interactieve groepstraining ‘Samen Gezond ouder worden’ worden deelnemers gedurende twaalf bijeenkomsten getraind om meer gezond gedrag in hun leven in te voeren en hun sociale netwerk te vergroten. Ook raakt men bekend met de reguliere activiteiten in de buurt. Tijdens de cursus worden er praktijkopdrachten gedaan om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen met een groter netwerk en de juiste hulpmiddelen en tips bijv. over valpreventie en de positieve effecten van bewegen. Ook wordt er tijdens de training een handige persoonlijke informatiegids met daarin alle benodigde informatie gemaakt. De cursus start vanaf maandag 3 maart 2014 van 14:00 – 16:00 in de Salon van de Hudsonhof op Hudsonhof 1. Er zijn 12 wekelijkse lessen (behalve met Pasen) tot en met 26 mei 2014. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Gillian Ford, tel. 06 - 22272412
Aanleiding Veel senioren lopen tegen knelpunten aan vanwege hun toenemende leeftijd en de effecten daarvan op hun gezondheid en kwaliteit van leven. Denk daarbij aan een grotere onzekerheid rond bewegen, lichaamsslijtage, krachtverlies, ouderdomskwalen en gevoelens van meer onveiligheid en eenzaamheid. Zelfstandig wonende senioren met een chronische ziekte en/of een beperking raken helaas nog vaker dan gebruikelijk in een sociaal isolement. De recent uitgekomen gezondheidsmonitor van Amsterdam 2012 geeft aan dat maar liefst 10 procent van de Amsterdammers zich eenzaam voelt. Het onderzoek signaleert bovendien dat een deel van de Amsterdammers met een beperking géén hulp of zorg ontvangt, terwijl zij dat wel nodig hebben. Inwoners met een lage opleiding en / of een laag inkomen, en inwoners van de aandachtswijken, hebben vaker chronische aandoeningen, meer overgewicht en vaker een ongezonde leefstijl dan andere groepen. Diverse knelpunten blijken echter vaak nog wel oplosbaar of met handige tips tot een hanteerbaar niveau te brengen.
Doelstelling St. GPB St. GPB heeft de wens om juist deze unieke, nu nog geïsoleerde groep te bereiken, te ondersteunen, hun kwaliteit van leven te verbeteren en hun sociaal netwerk te vergroten. Via deze pilot wil St. GPB vanuit de huidige wetenschappelijke kennis en praktijkervaring mensen vanaf 55+ en ouder met een beperking zelf zo veel als mogelijk gezonder en meer zelfredzaam maken. Doel is om de deelnemers beter te laten functioneren in de praktijk en hun kwaliteit van leven zo optimaal als mogelijk te krijgen via activering en meer gezond gedrag. Middel is een interactieve, probleemoplossende cursus, waarbij alle relevante onderwerpen aan bod komen en helder worden uitgewerkt. St. GPB biedt bovendien diverse reguliere activiteiten aan die het gezond gedrag bevorderen van mensen met een chronische ziekte of beperking of anderszins in de openbare salon van het multiculturele ouderencentrum de Hudsonhof, zoals geheugen- en Chi Kung training. Daarnaast zijn er diverse dienstverlenende inloopspreekuren voor sociale en maatschappelijke problemen in de Hudsonhof. Vanzelfsprekend kunnen de deelnemers hier ook gebruik van maken.
Groepsproces ter versterking Deze cursus is niet alleen informatief, maar biedt de deelnemer de mogelijkheid samen met de andere deelnemers en docent actief naar oplossingen op maat te zoeken. De cursus geeft de gelegenheid belangrijke zaken, die spelen, te bespreken en zo nodig verder uit te
diepen. Als groep ben je altijd veel sterker dan alleen. Ieder mens heeft wel ideeën en ervaringen die het waard zijn om gehoord en gedeeld te worden. Door deze groepscursus vergroten de deelnemers hun sociale netwerk en directe leefomgeving en krijgen zij de mogelijkheid te participeren en hun eigen kracht te ontdekken.
Aandacht voor meer bewegen en gezond gedrag Tijdens de cursus worden er tevens nuttige houding- en beweegoefeningen gedaan. Veel senioren met lichamelijke klachten durven helaas vaak niet meer te bewegen. Beweging op maat is echter voor iedereen haalbaar en gezond. Zelfs als je helemaal niets meer kunt bewegen, kun je altijd nog wel in gedachte mee doen en daar zelfs daadwerkelijk van profiteren. Ook worden er sociale en communicatieve verbeterpunten geoefend via eenvoudige opdrachten. Vele handige tips komen aan bod om zowel binnen als buiten veiliger en prettiger te leven en gezonder oud te worden al dan niet met de benodigde hulpmiddelen.
Doelstelling pilot Mensen met een beperking of ziekte in sociaal isolement bereiken en trainen om hun sociale netwerk te vergroten, en hun zelfredzaamheid en controle over de eigen leefomgeving, gedrag en gezondheid te vergroten en vervolgens te verbeteren. En het laten doorstromen en activeren van deelnemers naar reguliere participatieactiviteiten.
Doelgroep Maximaal twaalf zelfstandig wonende, sociaal geïsoleerde 55+ers met een chronische ziekte en/of lichamelijke of licht verstandelijk beperking uit de Baarsjes en omstreken, ongeacht hun culturele achtergrond, maar met redelijke kennis van de Nederlandse taal kunnen meedoen aan de cursus. De doelgroep is nog niet of niet goed bekend met activiteiten in de Hudsonhof en andere buurtprojecten.
Werving en PR Vanaf januari tot maart 2014 zal er geworven worden via mond-tot-mondreclame en folders bij relevante (beneden)woningen, buurthuizen en bibliotheken, via de Voedselbank en de diverse thuiszorgorganisaties, zoals van Cordaan e.d. Volgens het RIVM themarapport Preventie in de zorg (Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014) komt 80% van deze
doelgroep bij de huisarts. Vandaar ook deze folder persoonlijk voor u als huisarts met het verzoek om mee te helpen werven. Een wervende tekst zal tevens worden gepubliceerd in de Hudsonhof-krant, De Echo, De Oud-Amsterdammer en De Westkrant. St. GPB heeft in 2012 een groot buurtonderzoek gedaan naar de behoeften van ouderen in isolement en is ervaren in het benaderen van deze doelgroep.
Kort gesprek vooraf Voorafgaand aan de cursus zal via een kort individuele gesprek telefonisch kennis worden gemaakt en gevraagd waar de grootste knelpunten zitten.
Planning cursus De cursus zal wekelijks (behalve met Pasen) vanaf 3 maart tot en met 26 mei 2014 worden gegeven in de Salon van de Hudsonhof op de maandagmiddag van 14:00 tot 16:00 incl. een nagesprek met koffie en thee. Tijdens de cursus wordt er naast een dialooggesprek en een korte terugkoppeling, telkens een korte uitleg over verschillende aspecten rond het ouder worden of leefomgeving gegeven en worden er samen praktische opdrachten gedaan. Na afloop is er een thuisopdracht waarmee de deelnemer verder mee aan de slag kan gaan.
Deze cursus staat voor:
Meer dan interactieve gezondheidsvoorlichting alleen!
Empowerment (eigen kracht) en kracht van de groep zelf ontdekken!
Bruikbare, praktische, laagdrempelige oefeningen doen en oplossingen vinden!!
Durven nadenken over het heden en de toekomst!
Aan de slag gaan met gezond gedrag, naast praten over ziek en zorg!
Leren participeren!
Verbetering van de eigen kwaliteit van leven!
Kijken met een andere blik
Up-to-date kennisuitwisseling
Bevorderen van herkennen en verkennen van eigen netwerk
Mogelijkheid tot het vergroten van het eigen netwerk
Volop ruimte voor uitwisseling van eigen ervaringen
Activeren richting reguliere participatieactiviteiten
De cursus bestaat uit elf interactieve wekelijkse bijeenkomsten en een openbare slotpresentatie van 2 uur over de volgende onderwerpen: Les 1. Normale veroudering en bijbehorende ouderdomsproblematiek 1 Kennismakingsspel Groepsgesprek Ervaringen met ouder worden - Eigen indrukken tijdens dialoog. Korte uitleg Algemeen: cursus en uiterlijk zichtbare problematiek, zoals stijfheid e.d. Lesopdracht Lichaamsbewustzijn oefenen. Thuisopdracht Thuis oefenen en uittesten meubilair. Les 2. Normale veroudering en bijbehorende ouderdomsproblematiek 2 Hernieuwde kennismaking Groepsgesprek Het ouderwordend lichaam - Eigen indrukken tijdens dialoog. Korte uitleg Normale interne veroudering organen, hart- vaten, bloeddruk, zintuigen e.d. Lesopdracht Meten is weten, is er verschil met vroeger? Bekkenbodem –oefening! Thuisopdracht Oefening dagelijks thuis doen en nadenken over wensen rond ouder worden! Les 3. Doktoren en medicijnen. Durf door te vragen! Groepsgesprek In gesprek over zorg en medicatie - Eigen indrukken tijdens dialoog. Korte uitleg Preventie, medicatie, bijwerkingen, alternatieve geneeswijzen. Lesopdracht Durven doorvragen! Thuisopdracht Schrijf op wat je zou willen vragen aan de dokter, apotheek e.d., afspraak maken, andere hulp erbij vragen? Les 4. Voeding - Wat is gezond, minder slim? Verschillen in kennis vroeger en nu Groepsgesprek Weten we nog wat we eten? - Eigen indrukken, dialoog Korte uitleg Trends in (di)eten, vitamine, wat merk je zelf (eczeem, buikpijn?) Lesopdracht Etiketten bekijken, vergelijken voeding Thuisopdracht Bekijk koelkast, (keuken)kasten thuis op (on)gezonde voeding en datum! Les 5. Omgaan met zorg en hulp - Leren hulp vragen en grenzen stellen Groepsgesprek Korte flashback lessen, eigen indrukken, dialoog Korte uitleg Wat is nodig? Wat is handig? Wat kun je nog zelf? Lesopdracht Grenzen stellen oefenen en hulp leren vragen! Thuisopdracht Denk na over zorg- hulpverleners, verdere hulp nodig, gaat alles naar wens? Les 6. Bewegen is gezond Groepsgesprek Eigen indrukken en ervaringen, dialoog Korte uitleg Wat is nog mogelijk! Tips, valpreventie, voetzorg en buurtsport! Lesopdracht Zelf bewegen, met een stok en rijden, met de rolstoel, schoenen- check! Thuisopdracht Denk na over of je wilt gaan sporten en waar! Les 7. Aanpassingen in en om huis Groepsgesprek Eigen indrukken, dialoog Korte uitleg Wat is slim en nodig? Tips in en om huis, (brand)veiligheid. Lesopdracht Ruimte hier kritisch bekijken Thuisopdracht Kijk weer met andere ogen thuis, corrigeer indien mogelijk, noteer hiaten! Les 8. Slaap en stress (depressie, rouwverwerking) Groepsgesprek Eigen indrukken, dialoog Korte uitleg Slaap en stress, piekeren, depressie, tips Lesopdracht Ontspanningsoefeningen, extra dialooggesprek tips uitwisselen Thuisopdracht Extra check slaapkamer en oefenen zo nodig slaaphypnose Les 9. Sociale netwerken opbouwen en behouden Groepsgesprek Eigen indrukken, dialoog Korte uitleg Telefoonnetwerk, burenhulp, buurthuis, familie, clubs, internet etc. Lesopdracht Maak samen een telefooncirkel, oefenen nieuw contact leggen. Thuisopdracht Werken aan een persoonlijk informatieboekje met netwerk, tips e.d.
Les 10. Specifieke verouderingsziekten, verbeteropties en hulpmiddelen Groepsgesprek Eigen indrukken, angst? Korte uitleg O.a. Dementie, ouderdomskanker, -diabetes, osteoporose etc. Lesopdracht Verder praten over eigen ervaringen en nadenken over verbeteropties (bijv. trainen, vitaminen, andere voeding, afvallen, stop roken) en hulpmiddelen Thuisopdracht Welke aanpassingen, hulpmiddelen nodig om zelfstandig te blijven wonen? Les 11. Eigen wensen en onderwerpen vanuit de deelnemers Groepsgesprek Inventarisatie hulpmiddelen, aanschaftips, verdere behoeftes? Korte uitleg Korte samenvatting opgedane indrukken – samen bijstellen presentatie Lesopdracht Wat willen we melden, demonstreren tijdens de slotbijeenkomst? Thuisopdracht Afmaken informatieboekje en zo nodig oefenen korte presentatie tip Slotbijeenkomst. Openbare eindpresentatie Presentatie bevindingen cursus en deelnemers en resultaten in de informatieboekjes – PowerPoint met de beste tips, oefeningen volgens de deelnemers zelf! Zaaldiscussie, vragen.
Vervolgintenties Indien de training aanslaat en in de behoeftes blijkt te voorzien zal St. GPB de mogelijkheden onderzoeken om de training jaarlijks en/of op andere locaties te kunnen aanbieden.
Uitvoerend trainer Mw. Kramer is geregistreerd en gepromoveerd basispsycholoog NIP met aantekening testbevoegdheid. Zij heeft binnen de richtingen Psychofysiologie en Neuropsychologie promotieonderzoek gedaan naar hoe ouderen functioneren qua alertheid en informatieverwerking gedurende de dag. Vervolgens heeft ze gewerkt als organisatieconsultant en testuitgever Gezondheidszorg. Daarna is ze tot 2012 nationaal beleidsmedewerker bij het Nederlandse Rode Kruis geweest. Haar expertise is ontwikkeling en uitvoer van zorg- en welzijnsprojecten en producten ter bevordering van de zelfredzaamheid en sociale inclusie van mensen met een diverse achtergrond en/of in kwetsbare situaties. Momenteel is ze betrokken bij het BigMove Institute als ad hoc adviseur, trainer en productontwikkelaar. Ze heeft in 2012 de I-Move opleiding gevolgd tot BigMove sportbegeleider en BigMove psycholoog. Daarnaast volgt ze de opleiding tot sportdocent Meer Bewegen voor Ouderen en is assistent-trainer Chi Kung bij Cosima Scheuten. Momenteel verkent ze de mogelijkheden tot het opstarten van een eigen bedrijf per voorjaar 2014.
