Cursus Reparatie Hout

Cursus Reparatie Hout

Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. 4.10. 4.11. 4.12. 4.13. 4.14. 4.15. 4.16. 4.17. 4.18. 5.

Algemeen .................................................................................................... 1 Houtsoorten ................................................................................................. 2 Bewerking van hout ...................................................................................... 3 Reparatie van hout ....................................................................................... 5 Algemeen ................................................................................................. 5 Materialen en gereedschappen .................................................................... 5 Het gebruik van de spuitbus. ...................................................................... 6 Lichte krassen in de laklaag. ....................................................................... 6 Vlekken en kringen in de laklaag ................................................................. 6 Krassen overdwars op het hout. .................................................................. 6 Kras in de lengterichting van de houtnerf. .................................................... 7 Krassen in noten of mahonie ...................................................................... 7 Filmdruk en folie. ...................................................................................... 7 Glansstrepen. ........................................................................................... 7 Schaaf en schuurwonden. ........................................................................... 8 Butsen en deuken in het hout. .................................................................... 8 Grote gaten en afgebroken hoeken. ............................................................. 8 Putjes en Gaatjes. ..................................................................................... 9 Kleurafwijking in het hout..........................................................................10 Afgebroken hang en sluitwerk. ...................................................................10 Brandplekken in het houtoppervlak.............................................................10 Lichte krassen in lak. ................................................................................10 Opfrissen van meubelen. ..............................................................................11

1. Algemeen Hout is een fantastisch natuurproduct dat zich leent voor diverse doeleinden. Net zoals de mens is iedere boom verschillend, zelfs de kleinste bestanddelen verschillen van elkaar. Dat is wat hout zo interessant maakt. Een andere bijzondere eigenschap van hout is de grote verscheidenheid aan natuurlijke kleuren en nerven, die ervoor zorgen dat lichte kleur– en nerfschakeringen onvermijdelijk zijn en zo het authentieke karakter van hout bevestigen. Het is in ontelbare soorten te verkrijgen en elke soort heeft z'n eigen kleur, hardheid en nerfstructuur. Hout ten behoeve van de meubelindustrie is afkomstig van naaldbomen en loofbomen. Naaldbomen komen voor in o.a. Nederland en Scandinavië. Doordat deze bomen relatief snel groeien, ontstaat er een zachte houtsoort. Voorbeelden hiervan zijn vuren en grenen. Loofbomen zijn voornamelijk afkomstig uit de Verenigde Staten en Europa en kenmerken zich door een langzame groei waardoor het hout meestal harder is. Voorbeelden hiervan zijn eiken, berken, beuken en teak. Omdat hout kan krimpen onder invloed van droge lucht is het aangeraden om steeds een zeker vochtigheidsgraad in de kamer te voorzien. Een te hoge vochtigheidsgraad zorgt echter voor het omgekeerde effect: het hout zet uit en belet zo de goede werking van de

1 zondag 26 augustus 2007

Cursus Reparatie Hout 2. Houtsoorten Vuren en grenen. Een zachte houtsoort afkomstig van naaldbomen. Gevoelig voor stoten, dus er kunnen makkelijk deukjes in het meubel ontstaan. Soms treft u een meubelstuk aan met hars (eigenschap van de naaldboom). De nerf van deze houtsoort is redelijk grof. Belangrijkste eigenschap is de warme uitstraling van grenen en vuren. Maar doordat de houtsoorten zo zacht zijn, zijn ze vaak niet geschikt voor bijvoorbeeld gezinnen met kleine kinderen.

Beuken Een harde houdsoort afkomstig van de beuken boom. Wordt voornamelijk gebruikt voor Scandinavische meubelen. Deze houdsoort is erg stevig en dus nauwelijks gevoelig voor deuken. Het wordt daarom ook vaak gebruikt in scholen en kantoren. De nerf van deze houtsoort is redelijk fijn.

Eiken Het hout van de aloude eikenboom wordt al sinds jaar en dag gebruikt. Deze zeer harde houtsoort is makkelijk verkrijgbaar en heeft ideale eigenschappen. Het heeft een warme en degelijke uitstraling en beschadigd minder snel dan bijvoorbeeld vuren en grenen. De nerf van deze houtsoort is normaal (niet te fijn en niet te grof). Nog altijd wordt eiken gezien als de beste houtsoort om meubelen van te maken.

Noten, Mahonie en Kersenhout Deze houtsoorten zijn afkomstig van loofbomen. Deze harde houtsoorten hebben een zeer eigen karakter. Een zeer fijne nerfstructuur geeft deze houtsoort een klassieke uitstraling. Bij notenbomen komt het af en toe voor dat er onderaan de boom wortelknollen groeien. Wanneer dit voorkomt worden deze wortelknollen in fineerlagen opgedeeld waarna het wortelnoten genoemd wordt. Omdat het zeer zeldzaam voorkomt is dit een kostbare houtsoort. Het is altijd fineer.

Rotan (Manou) Rotan is de familienaam van liaanachtige plantensoorten die in de jungles van Azië groeien. Een van de bekendste soorten is manou, afkomstig van het eiland Sumatra in Indonesië. Het fabricageproces van het maken van een rotanmeubel is in z'n geheel handwerk. Rotan/Manou geeft het interieur een exotische sfeer. Nadeel van Manou/Rotan is dat het niet zo sterk is als massief hout en wanneer het eenmaal begint te slijten bestaat de kans dat er delen uit gaan steken zodat je er bijvoorbeeld je kleding aan open kunt halen. Een vervanger voor Rotan is Loom. Dit bestaat uit ijzerdraad omwikkeld met papier. Het voordeel van Loom is dat het vele malen sterker is dan Rotan. Zo kan het bijvoorbeeld niet splijten, is het veel soepeler en is het "door en door" geverfd. Nadeel is dat het veel kostbaarder is.

MDF MDF bestaat uit en plaatmateriaal van samengeperste houtvezels (spaanplaat heeft 2 zondag 26 augustus 2007

Cursus Reparatie Hout grovere vezels dan MDF). Meubelen van dit materiaal zijn dekkend gelakt. Alpine wit, parelgrijs, mintgroen, met MDF zijn alle kleuren mogelijk. Doordat de vezels van MDF zo sterk zijn samengeperst is het een stevige houtsoort en is het makkelijk te bewerken.

Koloniale houtsoorten Deze houtsoort is een verzamelnaam voor meerdere hardhoutsoorten. Voorbeelden zijn: teak, merbau, siam, bangkirai, sisam en durian. Vrijwel alle koloniale meubelen worden in India en Indonesië gemaakt. De grote klimaatverschillen tussen Azië en Europa zorgen ervoor dat het hout blijft werken. Dit betekent dat scheurtjes, trekken of krimpen tijdens het gebruik kunnen ontstaan. Dit geeft ook het authentieke karakter aan de meubelen van deze houtsoort.

3. Bewerking van hout Hout kan op verschillende manieren bewerkt worden:

Beits Dit dient er voor om het kale hout te kleuren. Zo worden eiken meubelen vaak gekleurd met een beits. De kleur van de beits die men hiervoor gebruikt wordt aan geduid met een getal (E10, E20 .... tot E70). De kleur E10 is heel licht, terwijl E70 heel donker is. Het meest bekent zijn blank eiken (E10) en donker eiken (E50).

Lak (kleurloos) Lakken zijn verkrijgbaar in kleurloos of tal van kleuren. Lakken hebben de eigenschap om het meubel te kleuren en te beschermen tegen vuil en beschadigingen. Gebeitste meubelen worden daarom vaak afgelakt met transparante lak omdat beits deze bescherming niet biedt. Eerst wordt er een kleurloze grondlak aangebracht en daarna een kleurloze aflak. De aflak is te verkrijgen in 5 verschillende glansgradaties: •

stompmat (aanzet + aanzetloos)

•

halfmat (aanzet + aanzetloos)

•

zijdeglans (aanzet + aanzetloos)

•

hoogglans

Sommige houtsoorten kunnen direct afgewerkt zijn met een kleurloze lak, dat zijn veelal de hardhoutsoorten zoals teak, palissander, wengé. Ook bij de zachte houtsoorten wordt alleen kleurloze lak verwerkt, t.w. vuren en grenen.

Meubelspuitlak (gekleurde lak) Een andere methode van afwerken van hout is gebruik te maken van aan gekleurde lak, die direct op het blanke hout gespoten wordt. Een voorbeeld hiervan zijn de Laqué meubelen

Was Meestal over kale/onbehandelde meubelen. Was geeft het meubel een unieke uitstraling. Veel gebruikt op antieke en oude meubelen of meubelen die men een antieke uitstraling wil geven. Voorbeelden van in de was gezette meubelen zijn de koloniale meubelen. Was is verkrijgbaar in kleurloos of in verschillende kleuren. Nadeel van was is dat het niet zo'n goede bescherming geeft als lak en dat het vaker onderhouden moet worden. Voordeel is dat het in geval van beschadiging makkelijk bij te werken is.


Cursus Reparatie Hout Wasbeits. Antieke en oude meubelen of houten voorwerpen kunnen ook afgewerkt zijn met wasbeits.

Olie Een afwerking waarbij het hout wordt verzadigd met (lijn)olie. Geeft een mooi halfmat patine. Wordt op vele houtsoorten toegepast Het kale meubel kan ook alleen in de olie gezet worden. Dit geeft een natuurlijke uitstraling en het meubel is redelijk beschermd tegen vlekken. Ook oliën zijn in een aantal kleuren te verkrijgen. Nadeel is wederom de wat slechtere bescherming tegen vlekken en beschadigingen, voordeel is dat beschadigingen redelijk makkelijk bij zijn te werken. Beitsolie. Een olie die tevens het hout in de gewenste kleur brengt. Geeft een mooi halfmat patiné. Wordt op vele houtsoorten toegepast.

Fineren Omdat hout erg duur is wordt er vaak gebruik gemaakt van fineer. Fineer is een flinterdun laagje echt hout dat is gelijmd op een spaanplaat of MDF ondergrond. Doordat het bovenste laagje echt hout is dient het ook behandeld te worden als echt hout. Voordeel van fineer is dat het vele malen goedkoper is als massief hout. Nadeel is dat de levensduur over het algemeen korter is.

Fotofolie Dit lijkt veel op fineer echter er is nu geen echt hout op de spaanplaat of MDF verlijmt maar een folie. Voordeel hiervan is dat het geheel onderhoudsvrij is en doordat er geen hout aan te pas komt kunnen vrijwel alle kleuren en motieven gebruikt worden. Bovendien is het net als fineer goedkoper dan massief hout. Nadeel is dat het niet de stevigheid en duurzaamheid heeft van massief hout.

Patineereffect Het donkerder kleuren van hoeken en randen van gekleurde meubelen. Door dit te doen krijgt het meubel een wat warmere uitstraling. Het bekendste voorbeeld hiervan is blank eiken patina.

Logen Een andere mogelijkheid is het hout logen. Eikenhout bevat looizuur, waardoor eiken in de loop van de tijd een mooie ‘antieke’ kleur krijgt. Oude meubelmakers weten nog dat eikenhouten meubels sneller die antieke kleur kregen als ze enkele weken boven een paardenstal lagen. Hetzelfde resultaat kan men in een zeer korte tijd te bereiken door eikenhout te logen. Hierbij wordt het hout ondergedompeld in een zogenaamd loogbad. Dit bad bevat natronloog (Natriumhydroxide of caustische soda lost onder grote warmteontwikkeling op in water tot natronloog). Bij het logen worden bepaalde stoffen in het hout geactiveerd (vooral bij eiken en grenen). Dit geeft het hout een andere (geloogde) kleur. Tevens kan een loogbad dienen om het meubel te ontdoen van oude lak en/of verflagen. Er bestaan ook beitsen in loogkleur.


Cursus Reparatie Hout 4. Reparatie van hout 4.1. Algemeen ij het herstellen van meubelschade moeten we zoveel mogelijk rekening houden met afwerking. Wanneer men een meubelschade gaat herstellen, dan moet men de volgende punten altijd in acht houden: • onderzoek Bekijk de beschadiging goed en besluit hoe de schade het best gerepareerd kan worden. Het beste is om het reparatiemateriaal uit te proberen op een onopvallende plek. Vanzelfsprekend is het niet mogelijk alle voorkomende beschadigingen ter plekke te herstellen •

Werk schoon Maak er een vaste gewoonte van, dat alvorens u begint het oppervlak gereinigd wordt met lakreiniger. Zo voorkomt u dat bijv. 2 laklagen elkaar afstoten onder invloed van was, olie, huidvet of andere aanslag. Verwijder steeds het door schuren ontstane stof. Hierdoor voorkomt u o.a. dat stof in de natte lak komt.

•

Overdaad schaadt U krijgt de beste resultaten door zuinig te zijn met het gebruik van materialen. Werk rustig en beheerst. Gebruik goede uitgeteste materialen.

4.2. Materialen en gereedschappen Om de meest voorkomende beschadigingen te kunnen oplossen, adviseren wij u gebruik te maken van de volgende reparatiematerialen en gereedschappen: • • • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • • • •

een smeltbout van 40 Watt met een koperen plat voetje een scherpe steekbeitel een klein plamuurmesje een schrapstaal. een BAO spatel een schuurkurk een assortiment schuurpapier, oplopend van P 80 t/m P 400 staalwol 0000 kleefdoek een stofmasker een stophoutje van hardhout spuitbussen meubellak: kleurloos in grondlak, matlak, halfmat, zijdeglans, hoogglans, vlekverwijderaar en finisher. Kleurlakken in o.a. noten, mahonie, eiken, zwart, bali bruin, div. kleuren wit en grijs een doos overlakbare stopwas in div. kleuren een doos schellakstaven in div. kleuren een doos hardwax in div. kleuren kneedbaar hout extract kneedbaar hout weekmaker 2 componenten houtplamuur een doos retoucheerstiften met de transparante kleuren een doos flexpennen in div. kleuren een doos lakstiften met de dekkende kleuren een doos tuschverf in transparant en/of dekkend lak. vertrager een busje nafta-beits


Cursus Reparatie Hout • • • • • •

een flacon lakreiniger een flacon thinner anti-siliconen additief een rolletje afplakband klemmen. lijmhout.

4.3. Het gebruik van de spuitbus. Voor het gebruik moet de spuitbus goed geschud worden, zodat de verf zich goed vermengd met de oplosmiddelen. Zorg ervoor, dat de spuitbus ongeveer op kamertemperatuur is. Leg de spuitbus nooit op een verwarmingsbron. De spuitafstand van de spuitbus tot het werkstuk moet ongeveer 25 cm bedragen. Houdt de spuitbus niet te ver voorover of ondersteboven. Zo voorkomt U, dat het stijgbusje in de spuitbus boven het vloeistofpeil komt. Wanneer U gaat spuiten, houd de spuitbus dan nooit op één plaats, maar blijf er altijd mee in beweging. Wanneer U een tafelblad gaat spuiten, spuit dan eerst de randen en daarna het hele blad. Werk altijd van U af. Belangrijk: Begin buiten het voorwerp en maak buiten het voorwerp de draai. Als U klaar bent met spuiten, houdt de spuitbus dan op zijn kop en druk het ventiel zolang in totdat alleen drijfgas en geen lak meer eruit komt. Wanneer een spuitbus tijdens het gebruik plotseling begint te spetteren, kom dan niet aan de lak, maar wacht tot deze droog is. Dan pas is er een mogelijkheid om de eventuele druppels lak te verwijderen.

4.4. Lichte krassen in de laklaag. Lichte krassen in de laklaag (als deze niet door de lak gekerfd zijn), kunnen in de meeste gevallen bespoten worden met een spuitbus vlekverwijderaar of kleurloze aflak (alleen bij NC lak). Eerst moet de lak schoongemaakt worden met lakreiniger om het vuil en vet te verwijderen. Daarna kan de beschadigde plek bespoten worden met vlekverwijderaar of een kleurloze lak in de desbetreffende glansgraad.

4.5. Vlekken en kringen in de laklaag Water- en alcoholvlekken kunt u verwijderen door gebruik te maken van vlekverwijderaar. Behandel de vlekken op dezelfde wijze zoals hierboven is beschreven. Door de vlekverwijderaar lost de oude laklaag enigszins op en droogt daarna weer op. Belangrijk: inspuiten en eraf blijven. De lak lost op waardoor het water kan verdampen Na droging van de vlekverwijderaar kan de lak opnieuw bespoten worden met een aflak in de gewenste glansgraad. De droogtijd van de vlekverwijderaar is ongeveer 30 minuten. (Alternatief is zachtjes te wrijven met meubelwas en staalwol nummer 0000)

4.6. Krassen overdwars op het hout. Indien de kras de houtnerf heeft doorkruist is de beschadiging nagenoeg niet te repareren, vooral als de kras erg diep is. Een mogelijkheid is om te proberen de kras op 6 zondag 26 augustus 2007

Cursus Reparatie Hout te wellen met een smeltbout. Indien dit niet lukt, dan zal er geschuurd moeten worden of zelfs de gehele laklaag er moeten worden verwijderd met behulp van een schrapstaal of schuurmachine. Pas op bij fineer is. Daar schuur je heel gemakkelijk doorheen. Een goed afbijtmiddel werkt meestal ook goed om het oppervlak vrij van lak te maken. Indien de lak er geheel af is en de kras is nog zichtbaar, dan kunt u alsnog proberen de kras op te wellen. Nadat de kras weggeschuurd of opgeweld is, moet het hout worden gebeitst. Hiervoor wordt meestal een nafta-beits gebruikt. Deze brengt u met de kwast op en het overtollige haalt u er met een doek of stuk polyether af. Na droging van de beits brengt u een kleurloze grondlak op. Dit is een poriënvullende lak. Na droging van de grondlak (bij cellulose lak is dat ongeveer 45 min. bij kamertemperatuur) wordt deze heel fijn (droog) geschuurd met schuurpapier P 320. Daarna stofvrij maken met kleefdoek en het oppervlak afwerken met een goede aflak in de door U gekozen glansgraad. Geadviseerd wordt om in deze gevallen van meubelreparatie gebruik te maken van “losse” lak en 2% vertrager, die U opbrengt met een kwast of een lakspuit op lucht. Dit laatste verdient de voorkeur. Het is niet aan te bevelen om een volledige nieuwe laklaag op te bouwen met lak van uitsluitend spuitbussen. Deze lak is alleen te adviseren bij reparatie.

4.7. Kras in de lengterichting van de houtnerf. Bij een kras in de lengte van de houtnerf is de reparatie veel eenvoudiger. De laklaag uiteraard eerst weer schoonmaken met lakreiniger. Het oppervlak licht schuren met staalwol of schuurpapier P 320. Stofresten verwijderen. De kras dan volspuiten met de spuitbus grondlak. Na droging van ± 15 minuten het oppervlak nogmaals licht schuren om eventuele stofdeeltjes in de gedroogde lak te verwijderen. Daarna wordt het oppervlak afgespoten met een spuitbus aflak in de gewenste glansgraad.

4.8. Krassen in noten of mahonie Als deze houtsoorten beschadigd zijn is het zo goed als onmogelijk om deze (onderweg bij klanten) goed te herstellen. Dit moet in een werkplaats gebeuren door een ervaren meubelmaker met professionele apparatuur. Het enige dat u op dat moment kunt doen is met bijv. een retoucheerstift een klein krasje aan de zijkant bijkleuren of met een staaf stopwas een kleine oneffenheid opvullen. Verder adviseren wij er niet al te veel aan te doen, maar eerst overleg te plegen met een meubelmaker.

4.9. Filmdruk en folie. Het repareren van filmdruk en folie is niet mogelijk. Hooguit kan met een retoucheerstift een kleine ongerechtigheid bijgekleurd worden. Kleine deukjes of putjes kunnen eventueel met stopwas bijgewerkt worden. Ernstige beschadigingen op dit materiaal moeten door nieuw vervangen worden. Filmdruk en folie kan men herkennen door na te gaan of op het houtoppervlak de tekeningen van de nerf 2 of 3 maal exact terugkomen. Met “natuurlijk” hout is dit onmogelijk.

4.10. Glansstrepen. Tijdens transport kunnen er door wrijving glansstrepen/-plekken ontstaan op de laklaag van een meubel. Deze kunnen (na vooraf te zijn schoongemaakt met lakreiniger) bespoten worden met een spuitbus stompmat (aanzetloos). Deze lak heeft de meeste “kracht” om de glansstrepen te onderdrukken. Het is overigens te adviseren om het hele oppervlak te bespuiten. Hierdoor krijgt U een mooier eindresultaat.


Cursus Reparatie Hout Door het regelmatig onderhouden van matlak met Fixx Ecomatt wordt het ontstaan van glansstrepen voorkomen en verminderd. Wanneer U doffe strepen/vlekken in zijdeglans heeft, dan is de werkwijde natuurlijk dezelfde en dan gebruikt u de spuitbus zijdeglans.

4.11. Schaaf en schuurwonden. Het komt voor dat er schaaf- of schuurwonden komen doordat ergens met het meubel tegenaan wordt gestoten. Bij hout met open poriën, zoals eikenhout, is de reparatie eenvoudiger dan op bijv. noten of mahonie. Bij beschadigingen op eikenhout, vuren, grenen, enz. dient u als volgt te werk gaan: De plek moet glad geschuurd worden met schuurpapier P280 of P320. Daarna de plek stofvrij maken (kleefdoek) en eventueel bijkleuren met beits. Na droging bespuit men de plek met de spuitbus grondlak. Na droging licht schuren, stofvrij maken en afspuiten met een door U gekozen aflak in de desbetreffende glansgraad. Als het plekje niet zo erg beschadigd is, dan kan men alleen volstaan door het plekje aan te stippen met een retoucheerstift of lakstift. Ook bij deze beschadiging weer goed kijken hoe het voorwerp afgewerkt is en waarmee.

4.12. Butsen en deuken in het hout. Als de deuk niet al te diep zit, dan kunt u proberen deze eruit te wellen. Laat de smeltbout (van de schellak) goed warm worden. Maak een doekje nat en leg dit enkelvoudig op de deuk. Daarna houdt men de warme smeltbout enkele seconden op de plaats van de deuk. Door het “stoomeffect” wordt de houtvezel vochtig en begint op te wellen. Deze behandeling mag enkele keren herhaald worden. U krijgt overigens sneller resultaat, wanneer u voor het stomen in de beschadiging enkele minuscuul kleine gaatjes prikt. Hierdoor kan het vocht sneller in het hout. Na het opwellen en drogen van het oppervlak ontstaat er een ruw plekje. Dit kan licht geschuurd worden met schuurpapier P 320 en daarna worden bijgespoten met de spuitbus in de gewenste glansgraad.

4.13. Grote gaten en afgebroken hoeken. Bij een afgebroken hoek moet een hard materiaal gebruikt worden. Voorbeelden hiervan zijn schellak, kneedbaar hout, 2 componenten houtplamuur en hardwax. Schellak is een hard materiaal dat gesmolten moet worden met een smeltbout. Hetzelfde geldt voor hardwax dat iets zachter is en meer gebruikt wordt op houten meubelen daar waar schellak veelal gebruikt bij hardere en meer glanzende oppervlakken of materialen. Zodra de smeltbout van de schellak of hardwax wordt gehaald, begint deze al meteen uit te harden. Eerst worden de losse splinters eruit gehaald en zonodig vlak gemaakt met een scherpe beitel. Met een masking tape kunt u de hoek opnieuw vormgeven. Let op: hou de bovenkant van de tape gelijk met de bovenkant van het oppervlak. Vervolgens laat men de gesmolten schellak of hardwax bovenin de beschadiging vloeien. Op deze manier laat men de beschadiging vollopen. Geef de schellak hardwax ± 5 minuten de tijd om uit te harden. Wanneer U er zeker van bent dat dit gebeurd is, verwijdert u de masking tape aan de zijkant. De overtollige schellak eraf “scheren” met een vlijmscherpe steekbeitel. Als hardwax wordt gebruikt met een BAO spatel glad strijken en het overtollige wegschrapen met de rasp van de spatel. Om de beschadiging 100% vlak en glad te krijgen, gebruikt u schuurpapier in combinatie met een schuurkurk. Om de hoek minder te laten opvallen, kunt u de ‘tekeningen’ in het hout door laten lopen op de schellak. 8 zondag 26 augustus 2007

Cursus Reparatie Hout Hiervoor kunt u gebruik maken van een flexpen, een retoucheerstift of van Tuschverf met een marterhaar-penseel.

Eventueel glimplekje van schellak kan iets dof geschuurd worden met een bolletje staalwol 0000. Schuur altijd met de draad van het hout mee. Als u nog nooit met schellak gewerkt heeft, oefen dan eerst op een stuk hout. Een 2e manier om een hoek te repareren is door gebruik te maken van 2-componenten houtplamuur. Omdat dit product niet goed op kleur gebracht kan worden, wordt het alleen gebruikt bij het repareren van MDF-plaat en andere materialen die dekkend gelakt dienen te worden. Het is eenvoudig op te brengen met een spatel of een plamuurmes. Na droging goed schuren en afspuiten met een dekkende lak in de gewenste kleur. Als laatste alternatief hebben we het kneedbaar hout. Kneedbaar hout is een vulmiddel om flinke gaten mee op te vullen. Dit kan het beste met een klein plamuurmesje of BAO spatel. Neem altijd een tint lichter dan de kleur die het werkstuk heeft, later kan dit wel bijgekleurd worden. Indien het kneedbaar hout niet direct wil hechten op de ondergrond, dan kunnen er door het kneedbaar hout een paar druppels grondlak gemengd worden. Tevens moet U een beetje grondlak op de beschadiging laten vloeien. Dit bevordert de hechting van het kneedbaar hout op het werkstuk en zorgt er tevens voor dat het kneedbaar hout minder krimpt tijdens het drogen. U moet het vulmiddel met dunne lagen opbrengen; laten drogen en wederom een dunne laag aanbrengen, net zolang tot de beschadiging volledig is opgevuld. Vervolgens kan na droging van het kneedbaar hout het overtollige er afgeschuurd worden en moet er een laagje grondlak opgespoten worden om verder inzuigen van de lak te voorkomen. Deze lak moet licht geschuurd worden met fijn schuurpapier en kan dan bijgekleurd worden en afgespoten met een aflak.

4.14. Putjes en Gaatjes. Voor het opvullen van kleine putjes en gaatjes in het hout wordt vaak overlakbare stopwas gebruikt. Stopwas wordt in de beschadiging aangebracht met een stophoutje gemaakt van hardhout of BAO spatel. Een stophoutje kan gemakkelijk zelf gemaakt worden. De lengte ervan is ongeveer 15 centimeter, de breedte 1,5 cm. en de dikte ongeveer 0,5 cm. Het ene uiteinde moet schuin gemaakt worden en scherp geschuurd worden; het andere uiteinde moet een ronding hebben en aan één kant afgeschuurd. Zodoende kan in iedere hoek zowel rond als scherp gewerkt worden met een stophoutje. De overlakbare stopwas is in alle mogelijke kleuren leverbaar. De stopwas kan met de hand gekneed worden, zodat deze zich gemakkelijk laat verwerken. Tevens kan door het kneden van de was bereikt worden, dat zich twee verschillende kleuren zich mengen tot de juiste kleur. Verder is het te adviseren om alvorens men met stopwas gaat opvullen, de beschadiging te kleuren met een retoucheerstift. Hierdoor krijgt men een beter eindresultaat.


Cursus Reparatie Hout 4.15. Kleurafwijking in het hout. Bij kleurafwijkingen in het hout dat afgewerkt is met beits of lak, kunnen goed bijgekleurd worden als het een niet al te groot plek is. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van Tuschverf, flexpen, retoucheerstift, beits of kleurlakken. Tuschverf moet men oplossen met blanke spiritus. Tevens moet u gebruik maken van een fijne marterhaar-penseel. Hiermee kunt u zeer goed de “tekeningen” van het hout doortrekken. Een retoucheerstift wordt ook gebruikt bij een kleurafwijking, meestal bij een zeer kleine afwijking. Even aanstippen en het is in vele gevallen als voldoende. Als er beits gebruikt moet worden, is dat veelal op het onbewerkte hout. Daarna moet er nog met grondlak en aflak afgewerkt worden. Beitsen zijn er in diverse soorten; water-, nafta-, nitrobeits. Waterbeits geeft volgens de deskundigen de mooiste kleuren. Nadeel hiervan is de lange droogtijd en dat de houtvezels rechtop gaan staan. Naftabeits is hoofdzakelijk in eikenkleuren te krijgen. Het is een industriebeits die snel droog is, de houtvezels gaan niet rechtop staan en het is vele manieren te verwerken. Voor nitrobeits geldt hetzelfde, behalve dat deze gespoten moet worden. Ook bij blank gelakte houtsoorten kunnen kleurafwijkingen ontstaan. De oorzaak van deze verkleuring is meestal het UV licht. Hier is weinig aan te doen. In bijna alle gevallen moet van dit hout de lak afgeschuurd worden en opnieuw gelakt worden. Het bijkleuren van oppervlakken is een gevoelskwestie en kan moeilijk aangeleerd worden. Het resultaat hangt ook af van gevoel voor het mengen van kleuren en vaardigheid in het nabootsen.

4.16. Afgebroken hang en sluitwerk. Uitgebroken scharnieren en sloten waarbij het hout beschadigd is, kunnen ook “ingekit” worden met 2-componenten houtplamuur. Afgebroken houten pennen moeten vlak gestoken worden met een scherpe steekbeitel. Daarna een nieuw gat boren in de dikte van de nieuwe pen. Vervolgens een nieuwe pen inlijmen.

4.17. Brandplekken in het houtoppervlak. Door het schroeien van bijvoorbeeld een sigaret of een ander brandend voorwerp ontstaat er een brandplek. Het is meestal niet (goed) te zien hoe diep de brandplek zit. Daarom is het moeilijk te constateren hoe u te werk moet gaan. U gaat het verbrande hout eruit halen om te zien hoe diep de verbranding zit. U kunt de beschadiging daarna het beste opvullen met stopwas, hardwax of schellak. Helaas zijn dit type beschadigingen nooit 100% bij te werken. Men blijft ze altijd zien. In vele gevallen moet er opnieuw gefineerd worden als het een fineerlaag is. Bij massief hout kan er een laag afgeschuurd worden en daarna opnieuw worden afgewerkt.

4.18. Lichte krassen in lak. Indien het meubel zeer lichte krasjes vertoont en het ziet er niet meer zo aantrekkelijk uit, dan kan er gebruik worden gemaakt van een spuitbus met finisher. Dit is een zeer dunnen lak die uitvloeit in de krasjes. De oude verweerde en beschadigde lak knapt hierdoor geweldig op en krijgt hierdoor een nieuw dun laklaagje. De finisher heeft als eigenschap dat de bestaande lak iets oplost en opnieuw uitvloeit. Vooraf wel het meubel reinigen met lakreiniger. Lichte krassen kunnen ook worden behandelt met Ecopolish. Deze vult lichte krassen en geeft na opwrijven een mooie glans.


Cursus Reparatie Hout 5. Opfrissen van meubelen. Antieke meubelen. Hier gaat het om antieke eiken meubels die in de was zijn gezet. Bijenwas is een product dat gevoelig kan zijn voor vocht en vuile vingerafdrukken. Het meubel kan door middel van een goede bijenwas enorm opgefrist worden. Met een zachte doek wordt de bijenwas dun opgebracht. Na inwerking van enige uren wordt deze met een stevige doek of oude nylon kous uitgewreven. Als het meubelstuk verkleurd is door het licht, kan er eerst een kleurende antiekwas op aangebracht worden. Deze antiekwas moet enkele dagen intrekken en daarna worden uitgeborsteld met een stevige borstel. Voor eiken en mahonie meubels in de lak is Klassikol een goed product. Klassikol is niet vet en reinigt eveneens. De structuur van het hout gaat herleven. Hout in de olie kunt u eenvoudig opfrissen door doffe of vlekkerige plekken te reinigen met Ecotone cleaner, licht op te schuren, stofvrij te maken en aansluitend met Ecotone olie opnieuw te behandelen. Er kan kleurverschil ontstaan dat na verloop van tijd door het UV licht weer wordt opgeheven. Indien gewenst kan het complete oppervlak (bijv. tafelblad) licht worden opgeschuurd en weer worden geolied met Ecotone olie. Ook is het mogelijk om het hout direct te kleuren en te beschermen met Ecotone Beitsolie, verkrijgbaar in diverse populaire kleuren. Bij gebruik van de Ecotone Beitsolie adviseren wij wel om het gehele oppervlak te behandelen in verband met eventueel kleurverschil. Kunststoffen (Formica) Deze kunnen het beste worden gereinigd met lakreiniger. Hierdoor verdwijnen stof, vuil, potlood- en balpenstrepen. Na reiniging Ecopolish aanbrengen met een zachte doek. Na drogen uitwrijven met een schone zachte doek voor meer glans.

Kleine-Leiden B.V. Rooseveltstraat 50 2321 BM Leiden Postbus 2081 2301 CB Leiden Tel.: (+31) (0)71 531 20 60 Fax: (+31) (0)71 532 17 97 [email protected] www.kleine.nl


Cursus Reparatie Hout

Recommend Documents