Curriculum Vitae Cor Wagenaar. Opleiding. Werkervaring

Curriculum Vitae Cor Wagenaar Geboortedatum en plaats:

12 januari 1960, Marrum Nationaliteit:

Nederlandse Adresgegevens:

Looiershof 21 3024 CZ Rotterdam 010-4661113 06-25075365 06-48262015 email: [email protected] / [email protected] Opleiding Doctoraal:

Universiteit: Rijksuniversiteit Groningen, geschiedenis Jaar: 1986 Onderwerp: De ontwerpen van Granpré Molière voor de wederopbouw van Groningen (cum laude) Docent: Prof. Dr. I. Lipschits Promotie:

Universiteit: Rijksuniversiteit Groningen, architectuurgeschiedenis Jaar: 1993 Titel: Welvaartsstad in wording. De wederopbouw van Rotterdam 1940-1952 Promotoren: Prof. Dr. E.R.M. Taverne, Rijksuniversiteit Groningen, co-promotor: Prof. Dr. C.K. Polónyi, Technische Universiteit Boedapest Werkervaring -1988-1993: Assistent in Opleiding, Rijksuniversiteit Groningen, instituut voor Kunstgeschiedenis, afdeling Architectuurgeschiedenis -1994-1996: Post-doc onderzoeker Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) voor het project ‘De Nederlandse cultuur in Europese context’, gedetacheerd bij de Rijksuniversiteit Groningen. Onderwerp: concepten en ideeën in Nederlandse stedenbouw en architectuur in relatie met de Europese context. -1996-2001: fellowship aan de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW). Onderwerp: ideevorming in de architectuur en stedenbouw in het werk van J.J.P. Oud. -2001-2005: Academisch Ziekenhuis Groningen. Voorbereiding van een internationaal congres over ziekenhuisarchitectuur (april 2005) en de samenstelling, redactie alsmede het leveren van tekstbijdragen voor een publicatie (geen Proceedings) naar aanleiding van het congres: The Architecture of Hospitals -2001- 2003: Onderzoeker bij de afdeling geschiedenis bij de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft -2003-2006: Universitair Docent bij de afdeling geschiedenis bij de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft

-2006- heden: Universitair Hoofddocent bij de afdeling geschiedenis bij de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft -2014: benoeming tot bijzonder hoogleraar Architectuur, Stedenbouw en Gezondheid aan de Rijksuniversiteit Groningen (gefinancierd door de Technische Universiteit Delft, de Rijksuniversiteit Groningen en de Thomassen à Thuessink Stichting (Universitair Medisch Centrum Groningen) Onderzoek en publicaties Bij het onderzoek en de daaruit voortvloeiende publicaties ligt de nadruk op de geschiedenis en theorie van architectuur en stedenbouw na 1750. Aandachtsgebieden zijn: de Nederlandse stedenbouw in internationale context, de relatie tussen ontwerp en ideologie, architectuur en stedenbouw in Midden- en Oost-Europa, en architectuur voor de gezondheidszorg. Centraal staan architectonische, landschappelijke en stedenbouwkundige objecten, die worden bestudeerd en beschreven binnen brede maatschappelijke kaders, in samenhang met politieke, cultuurhistorische en economische factoren. De lijst van publicaties geeft een indruk van het onderzoek. Onderwijs De zwaartepunten in het onderzoek zijn terug te vinden in het onderwijs, eerst aan de RUG, later in Delft en recentelijk in Delft en Groningen (met tal van gastcolleges in binnen- en buitenland). Het grootste deel van het onderwijs wordt in de Engelse taal gegeven. De afgelopen twee jaar gaf ik onder andere Bachelor Delft:

-Reeks architectuur- en stedenbouwgeschiedenis twintigste eeuw -Colleges over Budapest ter voorbereiding van de excursie -Excursie Budapest -Tal van incidentele colleges (Verlichting, Infrastructuur, zorgarchitectuur, etc.) Master Delft:

-Reeks architectuur en stedenbouwgeschiedenis -Research mentor bij het Explore lab -Geschiedenisscriptie (ongeveer 80 per jaar) -Vanaf dit voorjaar: colleges in het kader van een studio kleinschalige gezondheidscentra -Tal van incidentele colleges Groningen:

-Typologisch vademecum -Origins of the healthy city -Groen en gezondheid -Enkele incidentele colleges Promoties:

Ik was en ben – afgezien van mijn rol verschillende leescommissies, waaronder die van Michelle Provoost en Dolf Broekhuizen – bij verschillende promoties: *in Delft als co-promotor bij:

-2008: Pauline van Roosmalen: stedenbouw in Indonesië (promotor Prof. Dr. Han Meyer)

-2012: Colette Niemeijer: de toegevoegde waarde van architectuur voor de zorg in ziekenhuizen (promotor Prof. Ir. Leen van Duin) Als tweede promotor bij:

-2015: Mieke Dings, Tussen tent en villa. Het vakantiepark in Nederland 1920-nu, promotor Prof. Dr. Franziska Bollerey) Lopende promotie als tweede promotor:

-2016 (goedgekeurd), Milee Herweijer: healing environment (promotor Prof. Ir. Wytze Patijn) Lopende promoties als (eerste) promotor

-Supuck Prugnisant: nut en onnut van generieke ziekenhuisconcepten in Thailand -Peng Deijan, ziekenhuisinnovatie in China -Luc Willekes, kleinschalige gezondheidcentra *in Groningen (promotievoorstellen gereed) -Kirsten Schipper, architectuurbeleid in Nederland -Ioana Suliciu, Roland Rainer -Dina Dönch, Schoolarchitectuur in de BRD en de DDR Promotievoorstellen in voorbereiding

-Yvonne van Mil, Nederlandse stedenbouw in het interbellum -Eliane Schreuder, de kloof tussen wetenschap en ontwerp in ziekenhuizen Lid promotiecommissies:

-Leo Oorschot, Conflicten over Haagse stadsbeelden – van Willemspark tot Spuiforum, Promotie 4 juli 2014, Delft Dort Spierings, De wenselijke schaal. Fysieke schaalgrootte en sociale kwaliteit van wonen in woonzorgcomplexen, promotie 7 juli 2014, Nijmegen Johan van der Zwart, Building for a better hospital. Value-adding management & design of healthcare real estate, promotie 14 oktober 2014, Delft Management -2009-2014: plaatsvervangend 'leerstoelhouder' afdeling geschiedenis, belast met de afhandeling van lopende managementtaken (financiën, personeel, etc.) -2012: lid van de commissie bachelor-vernieuwing -2009-heden: schrijven van subsidievoorstellen voor NWO, (succesvol) Kiem (succesvol), Horizon2020 (vooralsnog onsuccesvol) -2012: oprichting Health@BK-netwerk (bundeling van alle activiteiten op zorggebied aan de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft: (http://www.bk.tudelft.nl/nl/onderzoek/onderzoeksprogrammas/cross-overs/zorg-engezondheid/) -2014 Iniatiatiefnemer en mede oprichter met Prof. Christine Nickel-Weller van het in Berlijn gestationneerde European Network Architecture for Health (enah); (website under construction: http://dev.icwt.de/enah/ ) -In oprichting (met Prof. Dr. S.A. Reijneveld, Universitair Medisch Centrum Groningen): expertisecentrum architectuur, stedenbouw en gezondheid, aan de Rijksuniversiteit Groningen) -Etc. Internationale activiteiten < 2014: -1997-2001 Lid van een onderzoeksgroep die een internationale expositie voorbereidde onder de titel ‘Happiness-City-Space’, in opdracht van de Akademie der Künste in Berlin en het Nederlands Architectuurinstituut in Rotterdam (afgerond in 2003). Samenstelling, concept en redactie van een deels op deze manifestatie gebaseerde publicatie: C. Wagenaar (ed.), Happy. Cities and Public Happiness in Post War Europe, Rotterdam 2004).

-2007: Lid van de jury voor het Nationale Kinderziekenhuis van Ukraine in Kiev. -2008: (met Sarah Goldhagen and Eric Mumford) mede-oprichter en redacteur van Positions, a ‘blind peer reviewed’ tijdschrift over modernisme, uitgegeven door de University of Minnesota University Press in samenwerking met NAi-uitgevers (nu in heroprichting) -bijdragen aan tal van internationale conferenties en seminars, waaronder: ‘Anxious Modernism’, Harvard 1998 en Montréal 1999; Amerikanization of Architecture, Toronto, 2005; Symposium ‘Architecture and Health’, Londen 2010; Euregio III Project 3rd Master Class, Lissabon, 2011; Health Care of the Future, Berlijn, 2012; Fachkonferenz der Blezinger Healthcare Academy, Zürich, 2012; Healing Architecture, Sint Petersburg, 2012; Ruimte voor gezondheid, Groningen, 2012; ‘Optimal Healing Environment’, Rotterdam, 2012; The Architectures of Hospitals, Bergen (Noorwegen), 2013 -2012: Adviseur voor de nieuwbouw van het Jan Portaels ziekenhuis in Vilvoorde, België -2012: Jury voor de prijsvraag van het beste Vlaamse zorggebouw, uitgeschreven door de Vlaams Bouwmeester Lezingen, keynotes > 2014 1. Amsterdam, expert meeting Unesco Werelderfgoed, 3 maart 2014 2. Berlijn, healing architecture, 14 March 2014, moderatie (vervanging op het laatste moment voor Dieter Bartetzko) 3. ETH Zürich, 16//17 maart 2014, keynote (with Marijke Martin; flyer) 4. Amsterdam, Heijmans en Thijsse symposium, 20 September 2014 5. Amsterdam, lezing urban paradise, 3 Oktober 2014 6. Groningen, Boumalezing, 22 januari 2015 7. Dubai, Healing Architecture, 27 januari 2015 8. Groningen: Stichting Geopromotie, 13 februari 2015 9. Den Haag, Masterclass De Gezonde Stad, Ministerie I en M, 18 february 2015 10. Groningen, Age Friendly Europe, 10 juni 2015 11. Nova Gorica, Keeping up, keynote, 18 juni 2015 12. Amsterdam, summer school thinking city, workshop, 6 juli 2015 13. Amsterdam, summer school, public lecture, 13 juli 2015 14. Amsterdam, stadsleven (internetuitzending), 28 september 2015 15. Eindhoven, lezing stadsperspectieven, 22 oktober 2015 16. Guangzhou, healthy cities lecture, 9 november 2015 17. L’viv (Oekraïne), Trends in Dutch healthcare architecture, 19 november 2015 18. Helsinki, lezing ziekenhuisarchitectuura al savant-garde, architectural museum, 9 december 2015 Overige (academische) activiteiten -1995: initiatiefnemer en eindredacteur van een serie monografieën over Nederlandse stedenbouwkundigen (uitgegeven door 010) -(mede)curator van verschillende tentoonstellingen: de wederopbouw van Rotterdam (1995, Rotterdam), Die Neue Stadt (1995, Münster), Jos Klijnen (1998, Rotterdam, Heerlen), J.J.P. Oud (Rotterdam, 2001), Collage Europe (Rotterdam, 2004) -2004: advies bij het opzetten van een studiereis naar Midden- en Oost-Europa, in opdracht van Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Architectuur -1996-heden: medeoprichter en lid van het dagelijks bestuur van Architectecturalia, een wetenschappelijke stichting voor de begeleiding van publicaties op het gebied van

architectuur-, landschapsarchitectuur- en stedenbouwgeschiedenis -2005-2008: redactielid van het Jaarboek Architectuur in Nederland -2006-2010: lid adviescommissie architectuur van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Architectuur -2013 - heden: lid adviescommissie Geschiedenis en Kunst, Prins Bernhard Cultuurfonds -2014: lid denktank ‘Agenda Stad’ Curriculum vitae (English summary) Cor Wagenaar studied history at the University of Groningen (tutor Prof. Dr. Isaac Lipschits), specializing in the history of architecture and urbanism at the same university. In 1993 he published a PhD-thesis on the reconstruction of Rotterdam. He participated in research projects sponsored by the Netherlands Organization of Scientific Research (Town planning in the Netherlands) and the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (the correspondence of J.J.P. Oud); he initiated, with 010 Publishers, a series of monographs on Dutch urbanists in 1996, and acted as one of the curators of an exhibition on the work of J.J.P. Oud in the Netherlands Architecture Institute in 2001. He was co-author (with Martien de Vletter and Ed Taverne) of J.J.P. Oud. Poetic Functionalist 1890-1963. In 2001 he joined the Institute of History of Art, Architecture and Urbanism at Delft University of Technology, working as part-time Assistant Professor; in the same year he was hired by the University Medical Center in Groningen preparing an international conference on hospital architecture, which provided the groundwork for The Architecture of Hospitals (2006). In 2006 he was promoted to associated professor in Delft, where he acted as interim manager of the history section between 2009 and 2014. Between 2005 and 2008 he was a member of the editorial board of the Dutch Architecture Yearbook. In 2014 he was appointed Thomassen à Thuessink Professor at the University of Groningen, which focuses on the relation between architecture, urbanism and health. His work revolves around two related themes: the history and theory of architecture and urban planning since 1750, and healthcare architecture and urbanism. His publications on the first theme include Happy. Cities and Public Happiness in Post-War Europe (2004, editor), and Town Planning in the Netherlands since 1800. Responses to Enlightenment Ideas and Geopolitical Realities (2011; second edition September 2015. He was involved in numerous publication on healthcare architecture, gave keynote lectures on healthcare architecture in London, Saint-Petersburg, Zürich, Dubai and several times in Berlin, and is co-founder of the Berlin based European Network Architecture for Health (ENAH), as well as the Platform Health in Delft University. Cor Wagenaar lives and works in Rotterdam and Berlin.

Publicaties Cor Wagenaar

Boeken:

Tussen Grandezza en Schavot. De ontwerpen van Granpré Molière voor de wederopbouw van Groningen, Groningen: Wolters-Noordhoff/Egbert Forsten, 1991, 159 pp. Welvaartsstad in wording. De wederopbouw van Rotterdam, 1940-1952, Rotterdam: Nederlands Architectuurinstituut, 1993, 411 pp. Die neue Stadt. Rotterdam im 20. Jahrhundert, Utopie und Realität, Münster: Westfälischer Kunstverein, 1993, 157 pp. De architectuur van de ouderenhuisvesting. Bouwen voor wonen en zorg, Rotterdam 2009, 353 pp., met N. Mens Architectuur voor de gezondheidszorg, Rotterdam 2010, 353 pp., met N. Mens (Tevens verschenen in het Engels: Health Care Architecture in the Netherlands, Rotterdam 2010) Town Planning in the Netherlands since 1800. Responses to Enlightenment Ideas and Geopolitical Realities, Rotterdam 2011, 640 pp. (Tweede, gecorrigeerde druk: september 2015) Te verschijnen in 2016: Transformaties (met Noor Mens): monografie over ZZDP architecten, 2016. Hospitals. A Design Manual (met Noor Mens): boek in een reeks ‘design manuals’ van Birkhäuser Publishers, 248 pagina’s, 2016

Redactie van boeken:

Tussen ontwerp en bestuur. Prof. drs. G.J. van den Berg: veertig jaar denken over planologie, ‘sGravenhage 1991, 122 pp. (met A. Wolff) The colour of the city, Laren: V+K Publishing, 1992, 190 pp. Tevens verschenen in het Duits: Die Farbigkeit der Stadt, Basel, Berlin, Boston: Birkhäuser, 1992, 187 pp. (met E. Taverne) Archipolis over de grenzen van de architectuur, Delft: Eburon, 1994, 158 pp. (met E. Agricola en L. Gieling) Stad voor het leven. Wederopbouw Rotterdam 1940-1965, Rotterdam: De Hef, 1995, 201 pp., met G. Andela Een geruisloze doorbraak. De geschiedenis van de architectuur en stedebouw tijdens de wederopbouw en bezetting van Nederland, Rotterdam: Nederlands Architectuurinstituut, 1995, 540 pp. (met K. Bosma) Mendini, Starck, de Lucchi, Coop Himmelb(l)au in Groningen, Groningen: Groninger Museum, 1995, 199 pp. (met M. Martin en A. Welkamp)

J. van Geest, S.J. van Embden, Rotterdam, 010, 1996, 168 pp. (Deel I in een reeks monografieën over Nederlandse stedebouwkundigen) K. Schipper, J. van Geest, Jos Klijnen, Rotterdam, 010, 1999, 146 pp. (Deel II in een reeks monografieën over Nederlandse stedebouwkundigen) N. Mens, A. Tijhuis, De Architectuur van het ziekenhuis. Transformaties in de naoorlogse ziekenhuisbouw in Nederland, Rotterdam, NAi Uitgevers, 1999, 352 pp. J.J.P. Oud. Poëtisch functionalist 1890-1963. Compleet werk. Rotterdam 2001, 575 pp. (met E. Taverne en M. de Vletter) (Tevens verschenen in het Engels: J.J.P. Oud. Poetic functionalist. The Complete Works) K. Bosma, J.M. de Casseres, Rotterdam 2003, 152 pp. (Deel III in een reeks monografiën over Nederlandse stedebouwkundigen) Idealen in Beton. Verkenning in Midden- en Oost-Europa, Rotterdam 2004, 178 pp. (met M. Dings) (Tevens verschenen in het Engels: Ideals in Concrete. Exploring Central and Eastern Europe, Rotterdam 2004) Happy. Cities and Public Happiness in Post-War Europe, Rotterdam 2004, 512 pp. The Architecture of Hospitals, Rotterdam 2006, 544 pp. Architectuur in Nederland Jaarboek / Architecture in the Netherlands Yearbook, Rotterdam 2006, 182 pp. (met D. Bakker, A. Jolles and M. Provoost) Architectuur in Nederland Jaarboek / Architecture in the Netherlands Yearbook, Rotterdam 2007, 182 pp. (met D. Bakker, A. Jolles and M. Provoost) De Toekomst van de Polikliniek. Anders bouwen voor betere zorg, Amsterdam 2007, 120 pp. (met N. Mens) Architectuur in Nederland Jaarboek / Architecture in the Netherlands Yearbook, Rotterdam 2008, 182 pp. (met D. Bakker, A. Jolles and M. Provoost) Healing Environment, Bussum 2009, 120 pp. (met N. Mens)

Bijdragen in boeken:

‘De ruis van de angst: speuren naar de verborgen thema’s in architectuur en stedebouw’, in: D.H. Schram en C. Geljon (red.), Overal Sporen. De verwerking van de Tweede Wereldoorlog in literatuur en kunst, Amsterdam, 1990, 33-64 (met K. Bosma) ‘The introduction of total planning’, in: Dutch Heights. Art and Culture in the Netherlands, winter 1989-1990, 10-14 ‘Stad en stedebouw: een revolutie in Rotterdam’, in: J. de Jong, V. Schmidt en R. Vos (red.), Werk. Opstellen voor Hans Locher, Groningen, 1990, 95-100 ‘Planologie op zoek naar traditie’, in: A. Wolff, Tussen ontwerp en bestuur. Prof. drs. G.J. van den Berg: veertig jaar denken over planologie, ‘s-Gravenhage, 1991, 9-19

‘Beknopte inleiding bij het archief van G.J. van den Berg’, in: A. Wolff, Tussen ontwerp en bestuur. Prof.drs. G.J. van den Berg: veertig jaar denken over planologie, ‘s-Gravenhage, 1991, 101103 ‘German influence on the planningapparatus in the Netherlands 1940 - 1945 and post war town planning as prolonged wartime planning - the example of Rotterdam’, in: Stadt und Raum 1933 - 1949. Beiträge zur planungs- und stadtbaugeschichtlichen Forschung II, Kassel 1991, 159-169 ‘Environmental colouring’, in: E. Taverne, C. Wagenaar (red.), The colour of the city, Laren 1992, 6-11 (met E. Taverne) ‘A Budai várkerület szinterve’, in: Júlia N. Mészáros (ed.), Axiális és Coaxiális Rend, Budapest 1993, 19-22 ‘Het uiteengespatte modernisme’, in: Architectuur in Nederland. Jaarboek 1992 - 1993, Rotterdam 1993, 32-38 ‘Stadsverfraaiing en stadsuitbreiding’, in: E. Taverne, Irmin Visser (red.), Stedebouw. De geschiedenis van de stad in de Nederlanden van 1500 tot heden, Nijmegen 1993, 124-130 (met M. Martin) ‘De stad in de Nederlandstalige literatuur, 1500 - 1950’, in: E. Taverne, Irmin Visser (red.), Stedebouw. De geschiedenis van de stad in de Nederlanden van 1500 tot heden, Nijmegen 1993, 331-341 (met E. Taverne) ‘De identiteit van de stad’, in: Stad! De stad en haar identiteit, Hoogezand 1994, 11-27 In: E. Agricola, L. Gieling, C. Wagenaar (red.), Archipolis over de grenzen van de architectuur, Delft 1994:  ‘Inleiding’, 9-17  ‘Vloeibare architectuur voor een open samenleving. Vraaggesprek met Wolf D. Prix’, 81-89  ‘Want bidden in een kathedraal is toch anders dan bidden voor de televisie. Vraaggesprek met Karóly Polónyi en György Konrád’, 141-158 ‘Een kantelend geschiedbeeld’, in: G. Andela, C. Wagenaar (red.), Een stad voor het leven. Wederopbouw Rotterdam 1940-1965, Rotterdam 1995, 15-20 (met G. Andela). In: K. Bosma, C. Wagenaar (red.), Een geruisloze doorbraak. De geschiedenis van de architectuur en stedebouw tijdens de wederopbouw en bezetting van Nederland, Rotterdam 1995:  ‘Inleiding’, 12-16 (met K. Bosma)  ‘Chaos of gevangenis? Europa tussen liberalisme en dictatuur’, 41-45  ‘Rivaliserende instanties. Duitse planning in bezet Nederland’, 46-53 (met K. Bosma)  ‘Het Regeringscommissariaat voor de Wederopbouw’, 91-99 (met K. Bosma)  ‘Rotterdam’, 137-143 (met A. Tijhuis)  ‘Industrialisatie van de woningbouw. Stadsbeelden in het interbellum’, 169-177 (met K. Bosma)

‘O, theorie!. Voorbereiding op de naoorlogse woningarchitectuur’, 202-213 (met K. Bosma)  ‘Het Regeringscommissariaat op zoek naar een stelsel. Voorbereiding op de naoorlogse wederopbouw’, 214-222 (met K. Bosma)  ‘Wederopbouw. Idee en mentaliteit’, 225-230  ‘Het politiek-organisatorisch kader’, 231-241 (met K. Bosma)  ‘De ruimte’, 268-278 (met K. Bosma)  ‘De erfenis van een mislukte slag. De wederopbouw van Arnhem’, 372-382 (met B. Roelofs)  ‘Stedebouw en politiek. De wederopbouw van Groningen’, 436-445 

‘Een ontwerp voor een nieuw Groninger museum’, in M. Martin, C. Wagenaar, A. Welkamp (red.), Mendini, Starck, de Lucchi, Coop Himmelb(l)au in Groningen, Groningen 1995, 71-115 (met M. Martin) ‘De dynamiek van het kleurgebruik’, in: M. Pflug, M.A. Visser, Stedebouw en Kleur. Voorbeeldproject Regenboogbuurt Almere, Bussum 1995, 14-17 ‘How the Unacceptable Became Acceptable: Americanism in Dutch Architecture and Town Planning’. In: Tra guerra e pace, Milano 1998, 138-145 ‘Het einde van de moderne architectuur? Generatiestrijd in de stedenbouw’, in: H. Righart, P. Luykx (red.), Generatiemix. Leeftijdgroepen en cultuur, Amsterdam, Antwerpen 1998, 130-156 ‘Jaap Bakema and the Fight for Freedom’, in: Sarah Williams Goldhagen, Réjean Legault (ed.), Anxious Modernisms, Cambridge, London 2000, 261-277 ‘Laboratorium Spangen’, in: M. Halbertsma, P. van Ulzen, Interbellum Rotterdam. Kunst en Cultuur 1918-1940, Rotterdam 2001, 179-202 (met M. Steenhuis) ‘Op de bres voor een nieuw Dennendal: Frans van Klingeren en Carel Muller’, in N. Mens, De Architectuur van het Psychiatrische Ziekenhuis, Wormer 2003, 236-241 ‘Het psychiatrisch ziekenhuis als therapeutische omgeving’, (met N. Mens), in N. Mens, De Architectuur van het Psychiatrische Ziekenhuis, Wormer 2003, 122-129 ‘Van gevangenishok naar hotelsuite: de verandering van interieur van psychiatrische ziekenhuizen (1840-2002) (met N. Mens), in N. Mens, De Architectuur van het Psychiatrische Ziekenhuis, Wormer 2003 162-167 ‘Forensisch Psychiatrische Klinieken (FPK’s) (met N. Mens), in N. Mens, De Architectuur van het Psychiatrische Ziekenhuis, Wormer 2003, 272-277 ‘Architectuur van de toekomst: integratie, normalisatie en nieuwe ambities’ Met N. Mens), in N. Mens, De Architectuur van het Psychiatrische Ziekenhuis, Wormer 2003, 322-327 ‘Tussen elite en massa. 010 en de opkomst van de architectuurindustrie in Nederland/Between elite and mass. 010 and the rise of the architecture industry in the Netherlands, in: 20 jaar/years 010. Tussen elite en massa. 010 en de opkomst van de

architectuurindustrie in Nederland/Between elite and mass. 010 and the rise of the architecture industry in the Netherlands, Rotterdam 2003, 29-68 (met E. Taverne) ‘Het veranderbare monument’, in: Cultuur en stedelijke vernieuwing. Denkboek voor de cultuurimpuls ISV, Den Haag 2004, 96-128 ‘ZZDP en de traditie van de architect-ondernemer’, in: N. Mens, ZZDP, Rotterdam 2004, 6-17 In: C. Wagenaar (red.), Happy. Cities and Public Happiness in Post-War Europe, Rotterdam 2004:  ‘Cities and the Pursuit of Public Happiness – an introduction, 14-26  ‘Ruins’, 27  ‘Build’, 44  ‘Socialist realist palaces for the Common Man’, 50-52  ‘Science, Technology, and the International Style’, 76-81  ‘Collective Happiness’, 118-122  ‘The Rational City’, 150-153  ‘A Car for Everyone’, 218-223  ‘The American Dream’, 246-249  ‘Suburbia as a Stress Machine and the Revolt of the Counter Culture’, 338-340  ‘Festivals, 362-364  ‘Monuments and the City as a Monumental Stage’, 372-373  ‘A City of Bodies: Beach Cities’, 410-411  ‘Re-inventing the European City?’, 446-451 ‘Ver-DDR-ing van Nederland? Een parade van paradoxen’, in: R. Wolfson (red.) Nieuwe Symbolen voor Nederland, Amsterdam 2005 In: C. Wagenaar (red.), The Architecture of Hospitals, Rotterdam 2006:  ‘The Architecture of Hospitals, 10-20  ‘The Project’, 20-22  ‘The Culture of Hospitals’, 24-26  ‘Five Revolutions. A Short History of Hospital Architecture’, 26-42  ‘The City and the Hospital’, 104-106  ‘Clean Air’, 156-166 (met P. Luscuere)  ‘Healing by Architecture’, in: C. Wagenaar (red.), The Architecture of Hospitals, Rotterdam 2006, 254-258 (met A.E. van den Berg)  ‘Healthcare Concepts’, 354-356  ‘Country Presentations’, 462-463 ‘Gebouwd Protest’, in De toekomst van de bloemkoolwijken, Rotterdam 2008, 4-9 (met N. Mens), ‘Architectuur en bouwen/Architecture and building’, in: S. van Stein (red.), Facts and Forms, Rotterdam 2008, 114-127 ‘Die Luftangriffe im Zweiten Weltkrieg und das Leiden der Zivilbevölkerung’, in: J. Düwel, M. Mönninger (hrsg), Zwischen Traum und Trauma: Stadtplanung der Nachkriegsmoderne, Berlin 2011, 231-242 (met K. Bosma)

‘De bouwgeschiedenis van het AMC’, in: S. Kamstra (red.), Aaibaar beton. Dertig jaar bouwontwikkeling in het AMC, Amsterdam 2011, 17-51 (met N. Mens) ‘De geschiedenis van de operatiekamers’, in E. Doling, J. Nauta, P.M. Schaap (red.), Heden, verleden en toekomst van de operatiekamer, Groningen 2011, 6-21 (met N. Mens) ‘OK-afdeling. Hart van het ziekenhuis. Medewerkers binden door een beter gebouw’, in Board Room 28, Rotterdam 2012, 28-31 (met Th. van der Voordt en E. Burgmeier) ‘Entschärfung einen soziokulturellen Zeitbombe: Nachkriegs-Wohnsiedlungen in Holland’, in: Heimat Gross-siedlung. 50 Jahre Gropiusstadt, Berlin 2012, 46-53 ‘Recent trends in Dutch Hospital Architecture’, in C.Nickl-Weller, T. Eichenauer, S. Matthys, Health Care der Zukunft 4. Healing Architecture, Berlin 2013 The Hospital and the City’, in Christine Nickl-Weller, Hans Nickl (hrsg.), Healing Architecturei, München 2013, 124-147 ‘Foreword’ (met Jörn Düwel, Niels Gutschow, en David Kuchenbuch), in Jörn Düwel, Niels Gutschow (Eds.), A Blessing in Disguise. War and Town Planning in Europe 1940-1945, Berlin 2013, 7-11 ‘The Inevitibility of Progress’, in Jörn Düwel, Niels Gutschow (Eds.), A Blessing in Disguise. War and Town Planning in Europe 1940-1945, Berlin 2013, 104-129 ‘Epilogue – post-war Continuities’ (met Jörn Düwel, Niels Gutschow, en David Kuchenbuch), in Jörn Düwel, Niels Gutschow (Eds.), A Blessing in Disguise. War and Town Planning in Europe 1940-1945, Berlin 2013, 362-400 ‘Moderation: Cor Wagenaar’, in C. Nickl-Weller, S. Matthys, T. Eichenauer (Hrsg.), Health Care der Zukunft 5. Healing Architecture + Communication, Medizinisch Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft, Berlin 2014, 69-71 ‘Amerika: het nieuwe Duitsland? Of Duitsland: het nieuwe Amerika?’ (met Noor Mens), in Stadsperspectieven. Europese tradities in de stedenbouw, Vantilt, Nijmegen 2015, 160-183 Geaccepteerd: ‘Trends in Hospital Architecture’, Fins Architectuurmuseum (2016) ‘Housing and Care for the Elderly’, in een door de Vlaams Bouwmeester uitgegeven boek (nog geen definitieve titel), 2016

Tijdschriftartikelen:

‘Groningen Grote Markt. Falen van een wederopbouwplan?’, in: Contour, 1987, 3, 9-25 ‘Grote Markt of kleine grote markt’, in: Contour, nr. 29, 1992, 2-11 (met F.J. van der Waard) ‘The critical city: Lewis Mumford’s view on Amsterdam’, in: Kunstlicht, 1993, 3/4, 9-12

‘Rotterdam and the Model of the Welfare City’, in: Rassegna 1993, 54/2, 42-49 ‘Grünsysteme in der niederländischen Stadtplanung’, in: Topos. European landscap magazine, 1993, 5, 60-71 (met G. Andela) ‘Zurück zur Moderne’, in: Bauwelt, 1995, 20/21, 1118-1119. ‘De Regie van de Stad’, in: Stedebouw & Ruimtelijke Ordening, 1997, 6, 19-24. ‘J.J.P. Oud: “Ich pfeife auf die Wohnmachine!”’, in: Jong Holland, 1997, 2, 54-59. ‘Amerikanisme, modernisme en avant-garde’, in: Feit en Fictie, 1998, 3. 73-89. ‘Monument en macht. 20ste-eeuse architectuur in Duitsland’, in: Archis 1998, 5, 72-75. ‘”Gewoon, echt, van binnen uit”. Het Bio-vakantieoord van J.J.P. Oud’, in: Archis 1998, 12, 67-77 ‘Oost-Europa als mentale constructie’, in: Archis, 2, 2000, 24-26 (met K. Bosma) ‘Een kolossale raamvertelling. Recente ontwikkelingen in Boedapest’, in: Archis, 3, 2000, 8-19, (met T. Mezös) ‘Drie keer Nederland, drie keer gefaald’, in: Stedebouw & Ruimtelijke Ordening, 2, 2001, 1016 ‘Geluksiconen. Happiness – City – Space’, in: Stedebouw & Ruimtelijke Ordening, 5, 2001, 815 ‘Vlucht uit de werkelijkheid? Belvedere nader bezien’, in: Stedebouw & Ruimtelijke Ordening, 2003, 3, 22-28 ‘De toverberg van Belvedere’, in: Open, 2004/7 34-46 (ook verschenen in het Engels: ‘The Magic Mountain of Belvedere’, in Open (English edition), 2004/7 34-46 ‘Ziekenhuisarchitectuur’, in: De Architect, april 2005 ‘Het einde van het ziekenhuis als utilitair gebouw?’, in: Facility Management, april 2005 ‘Renaissance van de ziekenhuisbouw’, in: ZM Magazine, november 2005 ‘Modernisme, Amerikanisme en geschiedschrijving’, in: Architectuur-bulletin, 2006, 2, 11-18 ‘Archittetura o commercio?’, in: Il Giornale dell’Architettura, n. 54, settembre 2007, 28 ‘Positioning Positions’ in: Positions 0, Fall 2008, 5-15 (met Sarah Goldhagen and Eric Mumford) ‘Johann Hermann Knoop’, in: Ezelsoren, 2009 II / 1, 77-94

‘Stedenbouw 1924-2009 – vijfentachtig jaar vak van de toekomst’, in: Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening, speciale uitgave Morgen/Tomorrow, 2009, 4-15 ‘Grand Plans’, in: Positions 1, Spring 2010, 3-4 (met Sarah Goldhagen and Eric Mumford) ‘Nieuw bestaat niet! / There’s No Such Thing as New!’, in: Dash. Wonen in een nieuw verleden / Living in a New Past, Rotterdam 2012, 34-45 ‘Evidence Based Design’, in Tijdschrift voor Ergonomie, April 2014, 6-9 ‘Can our hospitals survive’? Guest editorial in Health Environments Research & Design Journal, Fall 2014, vol. 8 No. 1, 9-13