Cultuurhistorische elementen en objecten bij Waterschap Vallei & Eem
In opdracht van Waterschap Vallei & Eem 2011
COLOFON Opdrachtgever: Waterschap Vallei & Eem Postbus 330 3830 AJ LEUSDEN
Opdrachtnemer: Ad Schoutens Advies & Begeleiding Postbus 286 8160 AG Epe www.gebiedsuitvoerder.nl
Vestigingen: Amersfoortsestraat 5 3821 CA Amersfoort Oranjeweg 115 8166 JB Emst
Periode: 2011
Ad Schoutens 2
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
INHOUDSOPGAVE
1 Inleiding 1.1 Algemeen 1.2 Inventarisatie 2010 2 Huidig beleid cultuurhistorie 3 Cultuurhistorische objecten en elementen 3.1 Bouwwerken met cultuurhistorische waarde 3.2 Landschappen en elementen met hoge cultuurhistorische waarden 4 Cultuurhistorie bij Waterschap Vallei & Eem gewaardeerd 4.1 Waarderingssysteem 4.2 Inzicht in beheer en eigendom 4.2.1 Objecten in beheer en eigendom van Waterschap Vallei & Eem 4.2.2 Objecten in eigendom bij derden maar in beheer bij Waterschap Vallei & Eem 4.2.3 Watergerelateerde objecten in beheer en eigendom van derden 4.2.4 Overige objecten in beheer en eigendom van derden 4.3 Waardetoekenning 4.3.1 Uitgangspunten 4.3.2 Meest waardevolle objecten Bijlage 1 – Cultuurhistorische elementen (ligt ter inzage bij secretaris) Bijlage 2 – Cultuurhistorische waardering Bijlage 3 – Staat van de cultuurhistorische objecten Bijlage 4 – Geborgd voor de toekomst Bijlage 5 – Digitale mogelijkheden
4 4 4
5 6 6 6 7 7 7 8 9 9 10 10 10 11
Ad Schoutens 3
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
1 Inleiding 1.1 Algemeen De belangstelling voor cultuurhistorie neemt toe. Cultuurhistorische objecten zijn een prima middel voor het vergroten van de naamsbekendheid en de geschiedenis van een waterschap. Deze rapportage geeft een inventarisatie van de watergerelateerde cultuurhistorische objecten in het beheersgebied van Waterschap Vallei & Eem. Cultuurhistorie is een breed begrip en omvat historische bouwwerken, historische landschapselementen, roerend erfgoed en archeologische waarden. Waterschap Vallei & Eem richt zich in deze nota tot de eerste 3, de archeologische waarden worden buiten beschouwing gelaten. Historische bouwwerken betreft de monumentale bouwwerken als gemalen en sluizen. Historische landschapselementen richt zich op landschappelijke elementen als dijken en beken. Roerend erfgoed zijn onder meer de meubels, hensbekers en statenbijbels die ergens anders zijn ondergebracht maar niet vergeten mogen worden. Barokke As – Beek op de Oorsprong Renkum Belangrijk voor daadwerkelijke betrokkenheid bij cultuurhistorie is in hoeverre het object of het landschap één van de taken van het waterschap raakt of heeft bijgedragen in de geschiedenis van het waterschap. Op grond hiervan kan worden bepaald welke inspanningen worden gedaan voor instandhouding en ontwikkeling. 1.2 Inventarisatie 2010 In 2010 heeft Waterschap Vallei & Eem een inventarisatie gemaakt van ± 125 cultuur‐ historische bouwwerken en landschapselementen in het beheersgebied, al dan niet in eigendom van het waterschap (zie bijgevoegde rapportage, bijlage 1). Bij de inventarisatie bleek dat alle waterlopen en dijken die een functie hebben in het waterbeheer, geborgd zijn voor de toekomst. Eigendom en beheer zijn duidelijk en de jaarlijkse beheerkosten zijn begroot. Bij de bouwwerken en roerend erfgoed is dit niet het geval. Eigendom en beheer van bouw‐ en kunstwerken is op diverse locaties niet geregeld of niet duidelijk. Jaarlijks onderhoud en groot onderhoud voor het behoud van het cultuurhistorische deel van de bouw‐ en kunstwerken is niet begroot. Dit onderhoud gebeurt op ad‐hoc basis. Het roerend erfgoed ligt op diverse locaties in het beheersgebied, maar niet duidelijk is wat het zoal is, waar het precies ligt en wat de staat ervan is.
Ad Schoutens 4
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
2 Huidig beleid cultuurhistorie Waterschap Vallei & Eem en zijn rechtsvoorgangers hebben een eeuwenlange traditie als overheid en regionale waterbeheerder. In al die jaren zijn waterstaatkundige objecten en elementen gebouwd. Een groot aantal is inmiddels aangemerkt als rijks‐ of gemeentelijk monument en is vaak ook beeldbepalend in het landschap of in de bebouwde kom. Bij de geschiedenis van de Gelderse Vallei en het Eemland heeft water door de eeuwen heen een heel belangrijke rol gespeeld. Veel of weinig water en bedreiging door buitenwater waren sterk van invloed voor de gebruiks‐ en vestigingsmogelijkheden. Als gevolg van de tegenstellingen tussen Utrecht en Gelderland en de aanleg van de Grebbelinie zijn in de Gelderse Vallei een groot aantal kunstwerken gebouwd die bepalend zijn voor het waterbeheer. Dit alles heeft geleid tot typerende landschappen in de verschillende delen van het beheersgebied waarvan de cultuurhistorische waarden inmiddels breed erkend zijn. Reconstructie van de Palendijk bij Bunschoten en de opwaardering van de Grebbelinie zijn daar goede voorbeelden van. Waterschap Vallei & Eem houdt zich al langere tijd bezig met behoud en herstel van cultuurhistorische waarden. Bij werkzaamheden aan de Zuid Veluwse beken zijn objecten geheel hersteld of teruggebracht. Door inzet van de zogenaamde Eemgelden zijn ondermeer het Heinellensluisje, gemaal Zeldert en de Palendijk gereconstrueerd of hersteld. Ook bij het project dijkverbetering Eemland is cultuurhistorie nadrukkelijk betrokken. Dit heeft onder meer geleid tot ontwerpen die rechtdoen aan het vroegere profiel van de Grebbelinie. Cultuurhistorie wordt verder op ad hoc basis betrokken bij tal van projecten, samenhangend beleid ontbreekt tot nu toe.
Palendijk Oude Pol bij Bunschoten
Ad Schoutens 5
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
3 Cultuurhistorische objecten en elementen 3.1 Bouwwerken met cultuurhistorische waarde In de bijgevoegde rapportage ”cultuurhistorische elementen” (bijlage 1) is een overzicht gegeven van alle objecten die een relatie hebben met water. Het betreft bouwwerken; die nog steeds een waterstaatkundige functie hebben of eigendom zijn van Waterschap Vallei & Eem. De focus van het onderhoud ligt op het technische gedeelte van deze bouwwerken omdat dit binnen het takenpakket valt. Voorbeelden zijn sluizen, stuwen, inlaatwerken en gemalen. die in het verleden een waterstaatkundige functie hadden en nog in beheer zijn bij het waterschap, bijvoorbeeld het Heinellensluisje. die vroeger een (waterhuishoudkundige) functie hadden maar niet (meer) in beheer zijn bij het waterschap. Voorbeelden hiervan zijn gemaal Hertog Reijnout in Nijkerk, de Emminkhuizersluis in Veenendaal en de meest benedenstroomse stuw in de Barneveldse beek in Amersfoort. die geen relatie meer hebben met het werk van het waterschap en geen waterhuishoudkundige functie meer hebben maar wel heel belangrijk zijn geweest in de geschiedenis van het waterbeheer in de Gelderse Vallei en ook niet door een andere instantie worden beheerd. Hierdoor verkeren deze objecten veelal in een slechte staat. Voorbeelden zijn de Schele Duiker in de Grebbelinie in de gemeente Leersum/Utrechtse Heuvelrug en het Geerensteinse Schut in de Oude Lunterse beek in de gemeente Woudenberg. die nooit een waterhuishoudkundige functie hebben gehad maar wel een duidelijke relatie hebben met water. Voorbeelden hiervan zijn verdedigingswerken, stadsgrachten, bruggen en kademuren in de binnenstad van Amersfoort, Wageningen en Nijkerk. Deze objecten worden buiten beschouwing gelaten. Schele Duiker – gemeente Leersum/Utrechtse Heuvelrug
3.2 Landschapselementen met hoge cultuurhistorische waarden Dit betreft landschapselementen met hoge cultuurhistorische waarden die onder invloed van menselijk handelen in het verleden zijn ontstaan of aangelegd en die nog steeds deel uitmaken van het watersysteem dat in onderhoud is bij het waterschap. Voorbeelden zijn de Zuid Veluwse beken, de Brede beek, Grebbedijk en dijken in de Eempolders. Er zijn ook landschapselementen met hoge cultuurhistorische en landschappelijke waarden die een relatie hebben met water maar niet of deels in onderhoud zijn bij het waterschap. Voorbeelden zijn de beekdalen, de Oude Rijn, kolken, waaien en de Slaperdijk.
Ad Schoutens 6
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
4 Cultuurhistorie bij Waterschap Vallei & Eem gewaardeerd 4.1 Waarderingssysteem Nadat de cultuurhistorische objecten en elementen zijn geïnventariseerd en gegroepeerd naar type, is een voorstel gedaan hoe ze vervolgens te waarderen. Dit voorstel is besproken met Henk Nobbe, Marjan Brouwer en Margriet Mijnssen‐Dutilh. Het waarderingssysteem bestaat uit drie lagen: De mate waarin Waterschap Vallei & Eem verantwoordelijk is voor eigendom en beheer; De mate waarin het element cultuurhistorische waarden vertegenwoordigt; De huidige staat van het object; De mate waarin het object kansen biedt voor PR/communicatie en recreatieve en educatieve doeleinden voor Waterschap Vallei & Eem. Elk cultuurhistorisch object/element kan afzonderlijk benaderd worden. Wij hebben echter voor één waarderingssysteem gekozen, waarin we alle objecten en elementen hebben ondergebracht. De waardering van al deze objecten en elementen is terug te vinden in het beheersregister van bijlage 1. De waardering voor waterlopen en landschapselementen was duidelijk. Deze hebben wel of geen relatie met het watersysteem, zijn wel of niet in eigendom/beheer bij het waterschap en het onderhoud is altijd wel ergens geborgd. Deze zijn voor de uitgebreide waardering, op een enkel noemenswaardig element, verder buiten beschouwing gelaten. Voor de uitgebreide waardering worden alleen de bouwwerken en enkele waterlopen en landschapselementen onder de loep genomen. Waterschap Vallei & Eem bekijkt tot op heden zijn cultuurhistorisch erfgoed als afzonderlijke objecten. Er is geen beleid voor behoud of herstel. Op ad‐hoc basis wordt bepaald wat behouden of hersteld dient te worden. Waterschap Vallei & Eem toont daarin een grote verantwoordelijkheid en neemt ook initiatief voor behoud en herstel van het watergerelateerde erfgoed. Mooie voorbeelden hiervan zijn de reconstructie van de Palendijk bij Bunschoten, herstel van de kunstwerken in de Zuid‐Veluwse beken bij Renkum en herstel van de peilschaal in de Grebbedijk bij Wageningen. Grothuisje Zuid‐Veluwse beken ‐ Renkum 4.2 Inzicht in beheer en eigendom Voor de waardetoekenning van het object is een puntensysteem gehanteerd. De toekenning van punten is afhankelijk van de cultuurhistorische waarde van het object (hoog, matig en laag) in relatie tot: 4.2.1 object in beheer en eigendom van Waterschap Vallei & Eem; 4.2.2 object in eigendom van derden maar in beheer bij Waterschap Vallei & Eem; 4.2.3 watergerelateerde object in eigendom en beheer bij derden; 4.2.4 overig object in eigendom en beheer bij derden. Ad Schoutens 7
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
Onderstaand is een opsomming van deze 4 categorieën gegeven. 4.2.1 Objecten in beheer en eigendom van Waterschap Vallei & Eem Amersfoort Gemaal Zeldert Amersfoort Malesluis Baarn Praamgracht + schutsluis Baarn Gemaal de Haar Baarn t Kleine Gat Barneveld Barneveldse beek (stuwen) Bunschoten‐Spakenburg Gemaal Veendijk Ede Verdeeltoren RWZI Ede Eemnes Gemaal Eemnes, dienstwoning en schutsluis Eemnes Keersluisjes Eemnes Zomerdijk met waaien (het eigendom van het Waterschap) Leusden Asschattersluis Nijkerk Keersluis Laak Nijkerk Keersluizen Nijkerkerpolder Nijkerk Schotbalkloods Arkersluis Nijkerk Zuiderzeedijk Renswoude 2 Schotbalkloodsen Arnhemseweg Rhenen Grebbesluis Rhenen Muurtje Grebbedijk Rhenen Schotbalkloods Grebbedijk Rhenen Dijkmagazijn Veenendaal (Schotbalk) Loods de Roode Haan Wageningen Sluis Pabstendam Wageningen Grebbedijk Wageningen Peilschaal Grebbedijk Woudenberg Stuw Pothbrug Woudenberg Stuw Roffelaar Woudenberg Stuw de Groep Woudenberg Bruinenburgersluis
Ad Schoutens 8
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
4.2.2 Objecten in eigendom bij derden maar in beheer bij Waterschap Vallei & Eem Het waterschap beheert objecten die ze niet in eigendom heeft. Op onderstaande lijst komen óók objecten voor waarbij niet duidelijk is wie de eigenaar is maar die het waterschap wel beheert. Amersfoort Bunschoten‐Spakenburg Ede Leusden Renkum Renkum Renkum Renkum Renkum Renswoude Wageningen Woudenberg
Stoneystuw Palendijk Oude Pol Hoekelumsebeek Krakhorsterverlaat Gemaal ONO Sluis in de Slijpbeek Zuid‐Veluwse beken Kunstwerken in de beken Ontwateringsluizen uiterwaarden Sluisje Werk aan de Daatselaar Witte Sluis Geerensteinse Schut
4.2.3 Watergerelateerde objecten in beheer en eigendom van derden Er zijn, voor de geschiedenis van Waterschap Vallei & Eem, belangrijke objecten waarvan het beheer en eigendom in handen ligt van derden. Een aantal van deze objecten zijn geborgd in status en beheer, bijvoorbeeld als rijksmonument in beheer bij de gemeente, organisaties of stichtingen. Deze objecten zijn opgenomen in onderstaande lijst. Voor deze categorie kan het een aanbeveling zijn om als waterschap bij te dragen in de kosten van het onderhoud, dan wel deze te gebruiken als PR/communicatie doeleinden. Amersfoort Oude Eem Zomerdijk met waaien (eigendom van NM en Gem. Eemnes Eemnes) Nijkerk Stoomgemaal Hertog Reijnout Putten Stoomgemaal Putten Renswoude Munnikenheul Renswoude Napperheul Rhenen Ontwateringsluizen Blauwe Kamer Veenendaal Emminkhuizersluis Wageningen Dijkstoelhuis Er zijn ook objecten die belangrijk zijn voor de geschiedenis van het waterschap en in beheer en eigendom zijn van derden. De objecten zijn nergens geborgd qua status en beheer. Deze zijn opgenomen in onderstaande lijst. Voor deze categorie kan het een aanbeveling zijn om de eigenaar aan te sporen het object te behouden, te herstellen of in beheer over te dragen aan het waterschap. Bunschoten ‐ Spakenburg Nijkerk Nijkerk Utrechtse Heuvelrug
Kades langs de Eem Lazerussluisje De Oude Rijn Schele Duiker
Ad Schoutens 9
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
4.2.4 Overige objecten in beheer en eigendom van derden De laatste categorie betreft de watergerelateerde objecten die in eigendom en beheer zijn bij derden maar voor de geschiedenis van deze derden belangrijker zijn dan voor het waterschap. Deze categorie objecten blijft verder buiten de uitgebreide waardetoekenning. Amersfoort Amersfoort Amersfoort Amersfoort Leusden Nijkerk Renkum Renkum Renkum Soest Soest Leersum/Utr. heuvelrug
Koppelpoort Spuisluis Grachten binnenstad Monnikendam Grebbeliniedijk + kades Klapbruggen Arkemheensepolder Heulen Leigraaf Kunstwerken Seelbeek en overige beken Steenfabriek Jufferswaard Grote Melm Kleine Melm Spoorbrug de Groep
4.3
Waardetoekenning bouwwerken en enkele waterlopen,landschapselementen. 4.3.1 Uitgangspunten Er worden waardes toegekend aan alle bouwwerken, enkele waterlopen en waterkeringen/dijken. De objecten uit tabel 4.2.4 blijven verder buiten beschouwing. Het merendeel van de waterlopen, waterkeringen/dijken en alle landschappen blijven buiten beschouwing. Die zijn al ondergebracht in beheer‐ en onderhoudsplannen. De waardes worden in eerste instantie toegekend aan eigendom, beheer en cultuurhistorisch van belang. Voor objecten in beheer en eigendom van het waterschap, objecten alleen in beheer bij het waterschap en objecten in beheer en eigendom van derden worden respectievelijk de waarden 3, 2 en 1 toegekend. Om tot een goed oordeel te kunnen komen voor het onderdeel “cultuurhistorisch van belang” worden de punten 5 t/m 10 toegekend. Objecten in eigendom van derden en al goed geborgd qua beheer en onderhoud, zijn buiten de waardetoekenning gelaten. Na deze toekenning volgt de waardetoekenning van de huidige staat en of het object te gebruiken is voor PR/communicatie van WVE.
Ad Schoutens 10
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
4.3.2 Meest waardevolle objecten Uit bovenstaande afwegingen kan een lijst met meest waardevolle objecten worden samengesteld. In onderstaande tabel is dit verwerkt. PLAATS
OBJECT
Eemnes Wageningen
Gemaal Eemnes , dienstwoning en schutsluis Grebbedijk
Woudenberg
Bruinenburgersluis
Kolom 3 EIGENDOM (A) 3
Kolom 4 CULT.HIST . BELANG (B) 9
3
9
3
9
Kolom 5 WAARDE (A+B) 12
Kolom 6 STAAT
Kolom 7 PR
Kolom 8 GEBORGD
4
5
3
12
4
5
4
12
2
5
2
Amersfoort
Gemaal Zeldert
3
8
11
4
5
3
Baarn
Praamgracht + schutsluis
3
8
11
2 (1)
2
3
Baarn
Gemaal de Haar
3
8
11
3
3
3
Eemnes
Heinellensluisje ‐ Keersluisjes
3
8
11
3
4
3
Eemnes
Zomerdijk en waaien
3/1
8
11
4
5
4
Utrechtse Heuvelrug Leusden
Schele Duiker
1
10
11
1
2
1
Asschattersluis
3
8
11
4
5
3
Leusden
Krakhorsterverlaat
2
9
11
4
3
3
Nijkerk
Keersluis Laak
3
8
11
4
2
2
Nijkerk
Keersluizen Nijkerkerpolder
3
8
11
3 (2)
2
1
Nijkerk
Zuiderzeedijk
3
8
11
3
5
4
Nijkerk
Stoomgemaal Hertog Reijnout
1
10
11
4
5
4
Putten
Stoomgemaal Putten
1
10
11
4
5
4
Renswoude
Sluisje Werk aan de Daatselaar
2
9
11
2 (1)
5
2
Renswoude
Slaperdijk
1
10
11
3
5
4
Rhenen
Grebbesluis
3
8
11
4 (1)
5
4
Rhenen
Dijkmagazijn
3
8
11
4
5
3
Wageningen
Sluis Pabstendam
3
8
11
4
3
3
Wageningen
Peilschaal Grebbedijk
3
8
11
4
3
2
Woudenberg
Stuw Pothbrug
3
8
11
4
3
3
Woudenberg
Stuw Roffelaar
3
8
11
4
5
3
Woudenberg
Stuw de Groep
3
8
11
4
4
3
Woudenberg
Geerensteinse Schut
1
10
11
1
5
1
Amersfoort
Stoneystuw
2
8
10
2
5
3
Amersfoort
Malesluis
3
7
10
4
5
3
Bunschoten‐ Spakenburg Nijkerk
Palendijk Oude Pol
2
8
10
4
5
2
Schotbalkloods Arkersluis
3
7
10
3 (2)
5
3
Nijkerk
De Oude Rijn
1
9
10
3 (2)
3
2
Nijkerk
Krekenpatroon / Arkemheen
1
9
10
4
2
4
Renkum
Gemaal ONO
2
8
10
2
3
4
Renkum
Sluis in de Slijpbeek
2
8
10
4
5
3
Renkum
Ontwateringsluizen uiterwaarden
2
8
10
2 (1)
2
1
Renswoude
Napperheul
1
9
10
4
3
2
Renswoude
Munnikenheul
1
9
10
3 (2)
3
2
Renswoude
2 Schotbalkloodsen Arnhemseweg
3
7
10
2 (1)
2
3
Rhenen
Schotbalkloods Grebbedijk
3
7
10
3 (2)
5
3
Ad Schoutens 11
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
Veenendaal
(Schotbalk) Loods de Roode Haan
3
7
10
3 (2)
3
3
Veenendaal
Emminkhuizersluis
1
9
10
2
3
2
Wageningen
Dijkstoelhuis
1
9
10
4
5
4
Amersfoort
Oude Eem
1
8
9
1
2
4
Amersfoort
Verdeeltoren RWZI
3
6
9
4
1
4
Bunschoten‐ Spakenburg Ede
Gemaal Veendijk
3
6
9
3
2
3
Verdeeltoren RWZI Ede
3
6
9
4
1
4
Renkum
Sprengenbeken
2
7
9
4
5
4
Wageningen
Witte Sluis
2
7
9
2 (1)
5
2
Woudenberg
Loods Vieweg
3
6
9
3
3
3
Amersfoort
Schuifstuw Barneveldse beek
1
7
8
3
5
4
Baarn
t Kleine Gat
3
5
8
4
2
3
Nijkerk
Lazerussluisje
1
7
8
2 (1)
1
1
Renkum
Kunstwerken in de beken
2
6
8
4
5
2
Wageningen
Ontwateringsluizen Blauwe Kamer
1
7
8
2
1
3
Rhenen
Muurtje Grebbedijk
3
5
8
3
1
2
TOELICHTING: Kolommen: Kolom 3, geeft de waarde van het eigendom of beheer weer. Kolom 4, geeft de cultuurhistorische waarde aan Kolom 5, geeft de totaalwaarde aan van eigendom en cultuurhistorie Kolom 6, geeft de huidige staat van het object aan Kolom 7, geeft aan wat per object de PR mogelijkheden zijn Kolom 8, geeft de mate aan waarin het object geborgd is voor de toekomst De toekenning van de waarden van kolom 4,6 en 8 zijn toegevoegd als bijlage 2, 3 en 4. Waarden van het object: Aan het object is een waarde toegekend die is opgebouwd uit wel of geen eigendom waterschap en de cultuurhistorische waarde. Deze bij elkaar opgeteld geeft de waarde van het object. De tabel is naar waarde opgebouwd. De staat van het object De laatste jaren zijn vele cultuurhistorische objecten van Waterschap Vallei & Eem gerenoveerd of gereconstrueerd. De zogenaamde Eemgelden bleken hiervoor een waardevolle stimulans. Goede voorbeelden zijn het Heinellensluisje in Eemnes, gemaal Zeldert in Amersfoort en de Palendijk bij Bunschoten. Om een beeld te krijgen van de huidige staat van de cultuurhistorische objecten is een totaal overzicht gemaakt. De staat is gewaardeerd van 4 ‐ 1: 4 3 2 1
Geheel in orde Gaaf Reparatie noodzakelijk Herstellen of te reconstrueren
Ad Schoutens 12
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
Noot: ‐ Op enkele locaties is het object in de huidige staat in orde. Het is echter niet het object zoals het ooit is geweest. Dan staat tussen ( ) een 2e waarde vermeld. ‐ Uit de tabel blijkt dat een groot aantal objecten en elementen bij Waterschap Vallei & Eem in een goede staat verkeren omdat deze onlangs zijn renoveerd of gerestaureerd. PR mogelijkheden Cultuurhistorische objecten trekken mensen. Ze zijn prima geschikt om informatie te geven over het werk van het waterschap. Niet alle objecten lenen zich hiervoor. Zo kan het object moeilijk te bereiken zijn of het is te klein en trekt daardoor geen mensen. De ligging en omvang zijn bepalend. Het object is vooral interessant als het makkelijk bereikbaar langs bestaande fiets‐ en wandelroutes ligt. De PR mogelijkheden zijn gewaardeerd van 1 – 5: 1 Niet te gebruiken 2 Enigszins te gebruiken 3 Te gebruiken 4 Goed te gebruiken 5 Zeer goed te gebruiken Als we kiezen voor digitale voorlichting dan geeft de score aan welke objecten het eerst digitaal ontsloten zouden kunnen worden. Voorstel zou kunnen zijn om de objecten die in kolom 7 boven de 3 punten scoren als eerste verder uit te werken en aan het digitale net toe te vertrouwen. Geborgd Belangrijk voor de cultuurhistorische objecten is of zij geborgd zijn voor de toekomst. Een groot aantal objecten is dit niet. Er dient nog actie ondernomen te worden om het object veilig te stellen voor de toekomst. In de tabel is een kleurcodering met getal opgenomen. Onderstaand is aangegeven wat deze codering betekent en welke actie ondernomen moet worden. 4 3 2 1
in orde opstellen onderhoudsplan + begroting opstellen onderhoudsplan + begroting + eigendom regelen renovatie + opstellen onderhoudsplan + begroting + eigendom regelen
Ad Schoutens 13
Advies & Begeleiding Nota Cultuurhistorische elementen
