CULTUURBELEIDSPLAN RUISELEDE

CULTUURBELEIDSPLAN RUISELEDE 2008-2013

Gemeentebestuur Ruiselede Markt 1 8755 Ruiselede T 051/ 68 79 85 F 051/ 68 79 33 [email protected] [email protected]

INHOUDSTAFEL VOORWOORD…………………………………………………………………… 3 INLEIDING………………………………………………………………………… 5 PROCES VAN BELEIDSPLANNING EN PARTICIPATIE…………… 7 1. Cultuurcampagne…………………………………………………………………………………… 7 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6.

Cultuuraffiche Informatiekanalen Cultuurenquête Communicatie met het gemeentebestuur Stuurgroep Overzicht van de acties

2. Synergie met andere beleidsplannen………………………………………………………… 11

DEEL I: STERKTEZWAKTEANALYSE VAN DE CULTURELE EN MAATSCHAPPELIJKE SITUATIE………………………………………… 13 HOOFDSTUK 1: SITUATIESCHETS………………………………………………………………… 14 1. Maatschappelijke context……………………………………………………………… 14 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.6. 1.7.

Politieke context Ruimtelijke context Historische context Socio-economische context Demografische context Recreatieve context

Besluit maatschappelijke situatieschets……………………………………………… 29 2. Het culturele veld…………………………………………………………………………… 30 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9.

De dienst Cultuur De Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid Publieke culturele voorzieningen Private culturele voorzieningen Socio-culturele verenigingen Kunstenaars en amateurkunstenaars Evenementen Cultureel erfgoed Samenwerkingsverbanden

Besluit cultureel veld ………………………………………………………………………… 49 Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

1

3. Gemeentelijke ondersteuning………………………………………………………… 50 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.

Infrastructuur Uitleendienst Financiële middelen Communicatiemiddelen

HOOFDSTUK 2: ANALYSE VAN DE SITUATIESCHETS…………………… 55 1. Gemotiveerde conclusies van een SWOT-analyse ………………………… 55 2. Visie………………………………………………………………………………………………. 67

DEEL II: DOELSTELLINGEN………………………………………………. 69 BIJLAGEN………………………………………………………………………. 85

Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

2

VOORWOORD Dhr. Hannes Gyselbrecht, Schepen van cultuur: ‘Graag zou ik iedereen willen bedanken die meegeholpen heeft aan de totstandkoming van dit cultuurbeleidsplan. In de eerste plaats natuurlijk de cultuurbeleidscoördinator Annelies Van Tomme. Zij is er op korte tijd in geslaagd om een informatiecampagne (onder de naam ‘Curieus’), enquêtes, een stuurgroep en talloze andere hulpmiddelen in elkaar te knutselen om zo tot een zeer gedetailleerd en concreet uitgewerkt cultuurbeleidsplan te komen. Achter dit cultuurbeleidsplan ligt dan ook een hele ontdekkingstocht. Voorts wil ik iedereen nogmaals bedanken voor de waardevolle bijdrages, ondersteuning en enthousiaste medewerking. De Burgemeester, het Schepencollege en de voltallige Gemeenteraad hebben de start van dit project goedgekeurd en ten volle ondersteund. De leden van de stuurgroep hebben grote inspanningen geleverd bij de opmaak van dit cultuurbeleidsplan. Tenslotte is de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid steeds bereid gevonden tot medewerking aan dit project.’


3

Annelies Van Tomme, Cultuurbeleidscoördinator: ‘De realisatie van dit cultuurbeleidsplan is een uitdaging gebleken. Niet alleen omdat het hele proces wegens een personeelswissel diende te gebeuren binnen een tijdspanne van 8 maanden, vooral ook omdat de verkenning van het culturele Ruiseleedse terrein niet altijd rimpelloos verliep. Daarom willen we graag enkele mensen bedanken voor hun waardevolle bijdrage in het tot stand komen van dit document. De huidige en vorige gemeentelijke cultuurraden, in het bijzonder voormalig voorzitter Dhr. Thierry Demeyer, zijn we uiterst erkentelijk voor de nooit aflatende pogingen om het gemeentebestuur in het lokaal cultuurdecreet te laten stappen. Het decreet biedt immers unieke kansen voor een kleine, landelijke gemeente zoals Ruiselede. Bovendien stonden de leden van de cultuurraad steeds klaar voor praktische en inhoudelijke ondersteuning tijdens de opmaak van de beleidsplanning. Bedankt ook aan de leden van de stuurgroep voor hun inzet, feedback en gedegen kennis over het culturele leven in Ruiselede. Ook de socio-culturele verenigingen verdienen een woord van dank voor hun begrip tijdens de vergaderingen van de cultuurraad en voor hun respons inzake de verenigingenenquêtes. Daarnaast willen we ook jong en oud danken voor het invullen van de verschillende cultuurenquêtes. Zonder deze gegevens was het uitermate moeilijk geweest de culturele bekommernissen van de Ruiseledenaar in kaart te brengen. In het bijzonder de directie en leerkrachten van de lagere en secundaire scho(o)l(en) zorgden ervoor dat heel wat ingevulde enquêtes de weg naar de cultuurdienst terug vonden. Bedankt aan de collega’s van diverse gemeentelijke diensten, die ons met raad, daad en heel wat ervaring bijstonden in de realisatie van dit cultuurbeleidsplan. In het bijzonder Mevr. Katrien Christiaens zijn we enorm dankbaar omdat ze heel wat tijd en moeite uittrok om haar culturele ervaring aan ons door te geven. Dank aan het gemeentebestuur, Mevr. De Burgemeester, Schepenen en Secretaris, voor het enthousiasme en de geboden kansen.


4

INLEIDING Cultuur in Ruiselede Het valt niet te ontkennen dat Ruiselede een uitgesproken landbouwgemeente is. Hoewel de landbouw en de kleine industrie een belangrijke plaats innemen en het sociale leven zich in hoofdzaak rond deze twee polen situeert, is het culturele engagement in deze kleine gemeente toch groot. Een groot aantal verenigingen is er actief op diverse culturele terreinen, de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid vormt een belangrijke culturele actor en met de regelmaat van de klok rijzen nieuwe cultuurgerichte evenementen op. Bovendien beschikt Ruiselede over enkele culturele ambassadeurs met regionale, landelijke en internationale uitstraling. We denken hierbij aan Piano’s Maene en Blues & Jazzclub Banana Peel. Ook het gemeentebestuur volgde de recente culturele tendens. Belangrijk was dat de Ruiseleedse raad voor cultuurbeleid adviseerde in het nieuwe decreet te stappen om zo een ‘kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid’ uit te stippelen. Daarnaast werd de culturele infrastructuur de laatste jaren op punt gebracht, werd de cultuurdienst een ‘echte’ gemeentelijke dienst en met de oprichting van filialen van de Academie voor Muziek, Woord en Dans én van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek, beiden van Aalter, te Ruiselede werden niet alleen stappen gezet om het cultuuraanbod te professionaliseren maar werden ook de intergemeentelijke banden steviger aangehaald. Bovendien stelde men zich open voor culturele initiatieven en werd de cultuurcampagne met veel enthousiasme onthaald. Toch blijft er nog heel wat te realiseren. Het rijke culturele leven mist overlegplatformen en coördinatie. De jonge cultuurdienst heeft nog heel wat te leren en ook de samenwerking met de verantwoordelijke voor toerisme en informatie biedt mogelijkheden. De Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid kan altijd een extra stimulans én momenten van inspraak gebruiken.

Het cultuurbeleidsplan Een valse start In november 2001 werden de eerste initiatieven genomen inzake het opstellen van een gemeentelijk cultuurbeleidsplan. Dit gebeurde naar aanleiding van een schriftelijk advies vanwege de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid die onmiddellijk de opportuniteiten vervat in dit decreet opmerkte. De Gemeenteraad verklaarde (21.11.2001) de intentie te hebben een gemeentelijk cultuurbeleidsplan op te stellen volgens de voorwaarden, opgesomd in het decreet van 13 juli 2001 houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal cultuurbeleid. Het Schepencollege bevestigde daarenboven op 11 april 2002 een cultuurbeleidscoördinator aan te stellen. In de maanden die volgden, werd werk gemaakt van het aanvraagdossier tot subsidie voor de opmaak van een cultuurbeleidsplan. Dit dossier werd ingediend op 29 mei 2002. Na een inspectie van de culturele infrastructuur van Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

5

het gemeenschapscentrum op 5 juli 2002, besliste de Vlaamse overheid het aanvraagdossier voorlopig niet goed te keuren omdat op dat ogenblik niet werd voldaan aan enkele infrastructurele voorwaarden. De aangeduide vergaderruimten van het ontmoetingscentrum waren op het ogenblik van de inspectie bezet door de speelpleinwerking. Een tweede poging In 2007 werd een nieuwe aanvraag ingediend. Men was ervan overtuigd dat de culturele infrastructuur in de gemeente wel degelijk geschikt was om de aanvraag tot een goed einde te brengen. ‘Het Portaal’ was immers opgetrokken, als belangrijkste culturele ruimte1. Na een inspectie en plaatsbezoek werd dit ook bevestigd door de Vlaamse overheid op 22 maart 2007. Vervolgens keurde ook de Gemeenteraad (29.03.2007) de tweede intentieverklaring omtrent de opmaak van het gemeentelijk cultuurbeleidsplan goed. Het nieuwe aanvraagdossier werd ingediend op 6 april 2007 en door de Vlaamse Overheid goedgekeurd. De volgende stap was het aanstellen van een cultuurbeleidscoördinator. Het gemeentebestuur opteerde hierbij voor een deeltijdse aanstelling op B-niveau. In oktober begon de eerste cultuurbeleidscoördinator aan haar (tijdelijke) deeltijdse opdracht. Ondertussen werd een examen uitgeschreven om de job op vaste basis in te vullen. Begin april 2008 werd dan ook een nieuwe cultuurbeleidscoördinator aangesteld. In het najaar van 2008 werd een beheersorgaan opgericht dat, naast het gemeenschapscentrum, ook het beheer van de sporten jeugdinfrastructuur op zich nam.

1

Zie verder


6

PROCES VAN BELEIDSPLANNING EN PARTICIPATIE 1. Cultuurcampagne In oktober 2007 werd een eerste cultuurbeleidscoördinator voor een tijdelijke periode aangesteld. Het opstarten van een beleidsplanningproces was één van de belangrijkste taken van deze persoon. In april 2008 werd een nieuwe, vaste cultuurbeleidscoördinator in dienst genomen. Toen bleek dat tussen oktober en april werk was gemaakt van administratieve formaliteiten, maar dat nog steeds geen regie- of stuurgroep was opgericht en dat nog niet concreet was begonnen met het participatieproces om de bevolking bij de cultuurbeleidsplanning te betrekken. Vandaar dat het participatieproces op een vrij korte tijdsperiode diende te gebeuren (mei-oktober 2008). In april 2008 werd begonnen met een concrete cultuurcampagne. Uiteraard werd ervoor geopteerd het cultuurbeleidsplan op te stellen met medeweten én bij voorkeur medewerking van de inwoners van Ruiselede. Om de Ruiseledenaren kennis te laten maken met de nieuwe culturele wind die door hun gemeente zal waaien, koos de cultuurdienst ervoor de cultuurcampagne op te splitsen in twee delen. Als eerste was het de bedoeling de inwoners nieuwsgierig te maken via affiches om vervolgens hun medewerking te vragen bij het invullen van een cultuurenquête. De enquête was bovendien een uitstekend middel om de kennis over ons doelpubliek te vergroten. 1.1. Cultuuraffiche De letters/het woord ‘CURIEUS?’ werd(en) als campagneslogan aangenomen. Het woord is immers een samenvoeging van de letters CU uit cultuur en R I E U S die voorkomen in de naam Ruiselede. Als ondertitel werd ‘Benieuwd naar culturele sporen in Ruiselede’ toegevoegd. Uiteraard was ook een campagnebeeld nodig. Dit om cultuur bij de inwoners op een vlotte, moderne manier bekend te maken. Uiteindelijk werd gekozen voor het beeld van een meisje dat over een veld stapt. In de voetafdruk die ze op de grond achterlaat lezen we het woord CULTUUR. Het achterliggende idee is tweezijdig. Enerzijds willen we iedere inwoner van de gemeente erop wijzen dat iedereen culturele sporen achterlaat. Anderzijds willen we de link leggen tussen cultuur en landbouw. Het meisje loopt immers door een landbouwveld. Dit laatste vooral als verwijzing naar Ruiselede als landbouwgemeente.


7

Deze affiche werd aangebracht in, of in de nabijheid van de belangrijkste gebouwen in de Ruiseleedse dorpskern. Daarnaast werd de affiche ook verspreid onder de socio-culturele verenigingen, scholen en particulieren en dit zowel in het centrum als in de parochies Doomkerke en Kruiskerke. De concrete uitwerking van de affiche was in handen van beroepsfotograaf én lid van het Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid Dhr. Norbert Maes. 1.2. Informatiekanalen De verschuivingen op cultureel vlak werden ook kenbaar gemaakt via diverse gemeentelijke informatiekanalen. Via deze kanalen wensen we de bevolking te informeren over de toekomstige stappen die zullen ondernomen worden inzake de uitvoering en de bijsturing van het cultuurbeleidsplan. In het driemaandelijkse ‘Infoblad’ werd een tekst gepubliceerd én werd de affiche afgedrukt. Het artikel werd vooral aangewend om kort de inhoud van het decreet inzake lokaal cultuurbeleid toe te lichten en begrippen zoals ‘cultuurbeleidscoördinator’, ‘integraal cultuurbeleid’ en ‘beleidsplan’ te verduidelijken. Via het infoblad werd ook uitgenodigd tot concrete interactie aangezien ook de cultuurenquêtes voor jongeren en volwassenen werden afgedrukt (zie bijlage). Daarnaast werden de socio-culturele verenigingen op de Algemene Vergadering van de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid op 21 mei 2008 op de hoogte gebracht. Tot slot was ook de gemeentelijke website een veelgebruikt medium. De aanstelling van de nieuwe cultuurbeleidscoördinator in april 2008 haalde ook de lokale pers. In het artikel werd ruimschoots aandacht besteed aan de toekomstplannen van de Ruiseleedse cultuurdienst. 1.3. Cultuurenquête Eens de aandacht was getrokken met behulp van de affiche kon stap twee worden uitgevoerd. Een cultuurenquête werd opgesteld, waarmee we wilden peilen naar de culturele interesses, wensen en bekommernissen van de Ruiseledenaren. Er werd geopteerd om drie enquêtes te maken: een enquête bestemd voor iedere (volwassen) inwoner, een ‘junior enquête’ specifiek gericht op jongeren tussen 10 en 18 jaar en een enquête voor de socio-culturele verenigingen die lid zijn van de Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid. We kozen ook voor dit laatste met de specifieke bedoeling de lokale verenigingen uit te nodigen verder te kijken dan hun eigen organisatie en achterban. De gestelde vragen werden opgesteld door de cultuurbeleidscoördinator in overleg met de leden van het Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid en de voormalige medewerker van de culturele dienst. De enquêtes werden verspreid onder de socio-culturele verenigingen, in het infoblad gepubliceerd en online op de cultuurpagina’s van de gemeentelijke website geplaatst. Het indienen van de enquêtes kon gebeuren op scholen, de bibliotheek, het gemeentehuis en de sporthal, waar speciale collectedozen met het campagnelogo waren voorzien. Daarnaast kon Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

8

de cultuurdienst ook via e-mail bereikt worden. De resultaten van de enquête zijn verder in dit cultuurbeleidsplan terug te vinden en werden aangewend bij de opstelling van de algemene en concrete doelstellingen.

1.4. Communicatie met het gemeentebestuur Begin april 2008 werd het gemeentebestuur van de ideeën van de toekomstige cultuurbeleidsplanning op de hoogte gebracht. Schepen van cultuur, Dhr. Hannes Gyselbrecht werd aangeduid als tussenpersoon tussen het Schepencollege en de cultuurbeleidscoördinator. Daarnaast werd uiteraard regelmatig verslag uitgebracht aan Mevr. de Burgemeester Greet De Roo, gemeentesecretaris Luc De Leersnyder en diverse schepenen onderling, zowel formeel als informeel. Alle administratieve stukken werden steeds voorgelegd aan de burgemeester en de gemeentesecretaris ter inzage of ter ondertekening. 1.5. Stuurgroep De opmaak van het cultuurbeleidsplan is een taak van de cultuurbeleidscoördinator. Toch is het niet de bedoeling dat deze persoon het hele proces op de schouders neemt. Daarom werd besloten over te gaan tot de oprichting van een stuur- of regiegroep. De belangrijkste taak van deze stuurgroep was de voorbereiding van én de ondersteuning bij de uitwerking van het cultuurbeleidsplan. Belangrijk hierbij was vooral de denkoefening, de SWOT-analyse en de concrete voorstellen van de stuurgroep waarop we de culturele doelstellingen baseerden. Bij de samenstelling van de stuurgroep werden die personen aangesproken die op verschillende manieren met cultureel werk bezig zijn én die de gemeente via diverse invalshoeken kennen. De oprichting van een stuurgroep werd besproken op de vergadering van het Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid op 2 april 2008. Informeel werd toen beslist dat naast de cultuurbeleidscoördinator en de Schepen van cultuur, ook de andere leden van het Dagelijks Bestuur (9 in totaal) deel konden uitmaken van deze stuurgroep. Er werd tevens beslist dat ook de socio-culturele verenigingen de mogelijkheid moesten krijgen om lid te worden van de stuurgroep. Daarom werden de ideeën m.b.t. het cultuurbeleidsplan voorgesteld op de Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid op 21 mei 2008, waarop een groot aantal vertegenwoordigers van deze verenigingen aanwezig was. De oproep had echter weinig succes. Uiteindelijk werd geopteerd voor een vrij beperkte stuurgroep. Desalniettemin zijn we ervan overtuigd dat deze kleine maar enthousiaste groep uitstekend werk heeft verricht! De stuurgroep bestond uit volgende personen. Niet iedereen kon altijd aanwezig zijn, maar bezorgde wel schriftelijke opmerkingen. Naargelang de behandelde thema’s werden extra specifieke contactpersonen uitgenodigd.


9

Dhr. Hannes Gyselbrecht

Schepen voor cultuur, onderwijs en sport

Mevr. Annelies Van Tomme

Cultuurbeleidscoördinator

Dhr. Hendrik Willaert

Lid Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid

Dhr. Carlos De Smet

Secretaris Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid en bestuurslid NEOS

Mevr. Gerda Meulebrouck

Directrice onderwijsinstelling Sancta Maria en bestuurslid van diverse socio-culturele verenigingen

Dhr. Marnik Braet

Afgevaardigde Heemkundige Kring

Mevr. Lore Tanghe

Afgevaardigde jeugdraad

Mevr. Liesbet Blomme

Afgevaardigde RVT Sint-Jozef

Mevr. Nele De Leersnyder

Maatschappelijk Assistent OCMW

1.6. Overzicht van de acties 13 februari 2008

2 april 2008

17 april 2008 18 april 2008

14 mei 2008 21 mei 2008

juni 2008

Vergadering Dagelijks Bestuur Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid: Dhr. Michiel Mestdagh, cultuurbeleidscoördinator van Torhout, licht de functie en taakomschrijving van de cultuurbeleidscoördinator, de werking van het decreet en de cultuurraad toe. Vergadering Dagelijks Bestuur Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid: overleg over de toekomstplannen m.b.t. het opstellen van het cultuurbeleidsplan Planning inzake het opstellen van het cultuurbeleidsplan wordt voorgelegd aan het schepencollege Opdracht aan Dhr. Norbert Maes (fotograaf en lid Dagelijks Bestuur) voor het ontwerp van een affiche (CURIEUS? Benieuwd naar cultuur in Ruiselede?) Vergadering Dagelijks Bestuur Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid: overleg en stand van zaken cultuurbeleidsplan Algemene Vergadering Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid: de socio-culturele verenigingen worden ingelicht over het doel en de uitvoering van het CBP; er wordt een oproep gedaan inzake het lidmaatschap van de stuurgroep; het voorlopige ontwerp van de cultuuraffiche wordt voorgesteld Definitief ontwerp affiche Opstellen en verspreiden van cultuurenquêtes jeugd Creatie van een stuurgroep


10

11 juni 2008 1e week juli 2008

2 juli 2008 8 juli 2008 16 juli 2008 Juli 2008

Augustus 2008 7 augustus 2008

7 augustus 2008 7 augustus 2008 12 augustus 2008

28 augustus 2008 September-oktober 2008 November-december 2008

Vergadering Dagelijks Bestuur Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid: overleg en stand van zaken cultuurbeleidsplan Verwerken jeugdenquêtes Verspreiden overige enquêtes Verspreiden cultuuraffiches Vergadering met Dhr. Jan Claeys, bibliothecaris en tijdelijk verantwoordelijke cultuurdienst Aalter Vergadering Stuurgroep: algemene analyse van sterktes en zwaktes Vergadering met Mevr. Isabel Ginneberge, cubeco van Maldegem Verdere opmaak cultuurbeleidsplan Verwerken van Bibliotheekbeleidsplan; Lokaal Sociaal Beleidsplan; Jeugdwerkbeleidsplan Verwerken enquêtes volwassenen en verenigingen Vergadering met Mevr. Linda Wyckstandt (voorzitter OCMW en schepen sociale zaken) en Nele De Leersnyder (Maatschappelijk Assistent) i.v.m. cultuurparticipatie van OCMW-gebruikers en bejaarden Telefonisch contact met Mevr. Liesbet Blomme, contactpersoon RVT-Sint-Jozef Ruiselede Gesprek Dhr. Marnik Braet (Heemkundige Kring) Vergadering stuurgroep: algemene analyse van kansen en bedreigingen, verdere thematische SWOT-analyse, specifiek overleg cultuur~jeugd Vergadering stuurgroep: toekomstperspectieven, specifiek overleg cultuur~sociale doelgroepen Uitschrijven van SWOT-analyse, conclusies, visie, doelstellingen Nazicht van het cultuurbeleidsplan door Schepencollege, stuurgroep en gemeentelijke raad voor cultuurbeleid; afwerking

2. Synergie met andere beleidsplannen Een integraal lokaal cultuurbeleid uitstippelen, betekent ook rekening houden met de andere bevoegdheidsdomeinen van het gemeentelijk beleid. Een gevolg hiervan is dat bij de samenstelling van dit cultuurbeleidsplan werd gestreefd naar een goede afstemming ervan op andere gemeentelijke beleidsplannen. Wel dient hier vermeld te worden dat de andere beleidsplannen reeds enige tijd geleden werden opgesteld en dat bijvoorbeeld een overeenstemming van uitgaven voor gemeenschappelijke activiteiten nog moeilijk te realiseren was. Dit blijft een uitdaging bij de opmaak van toekomstige beleidsplannen. Uiteraard gaat de reële synergie tussen de diensten verder dan de doelstellingen die op papier worden geformuleerd. Een gemeente zoals Ruiselede laat, door haar beperkte omvang en centralisatie van gemeentelijke diensten, een quasi dagelijkse en eenvoudige samenwerking toe. Synergie propageren in beleidsplannen is belangrijk. In synergie samenwerken is dat evenzeer. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

11

2.1. Jeugdwerkbeleidsplan Het jeugdwerkbeleidsplan werd grondig doorgenomen. Daarnaast werd de doelgroep jeugd ook in de beleidsplanning betrokken via een afgevaardigde van de jeugdraad die via vergaderingen enkele interessante knelpunten en een toekomstvisie aanreikte. Door een personeelswisseling en de afwezigheid van een cultuurfunctionaris tijdens de belangrijkste maanden van ons proces van beleidsplanning werd in mindere mate overlegd met de jeugddienst. De jeugdenquête vulde deze lacune enigszins op. Een gemeenschappelijke doelstelling is en blijft uiteraard samenwerking tussen jeugd-, sport-, cultuur- en sociale dienst inzake de uitbouw van een gevarieerd aanbod, ook voor de jeugdige doelgroep. 2.2. Sportbeleidsplan Cultuur en sport lijken elkaars tegenpolen te zijn, qua locatie, publiek en activiteiten. Toch vonden de cultuur- en de sportdienst elkaar in de maanden van beleidsplanning. Net zoals wat het jeugdwerkbeleidsplan betreft, is de gemeentelijke samenwerking tussen jeugd-, sport en cultuurdienst een belangrijke doelstelling die via we via de diverse plannen willen realiseren. 2.3. Ruimtelijk ordeningsplan Vooral bij de uitwerking van de analyse van de maatschappelijke context bood het ruimtelijk structuurplan interessante informatie aan. Uiteraard volgen we dan ook alle visies en conclusies die via dit plan werden aangereikt inzake sociale, economische en specifiek ruimtelijke tendensen. 2.4. Bibliotheekbeleidsplan De opmaak en realisatie van het bibliotheekbeleidsplan is in handen van het Aalterse gemeentebestuur. De inhoudelijke werking van het bibliotheekfiliaal te Ruiselede werd dan ook niet uitvoerig in dit cultuurbeleidsplan verwerkt. Uiteraard zal de bibliotheek van Aalter via het filiaal een belangrijke culturele partner worden. Ruiseledenaren maken dan ook deel uit van het beheersorgaan van de Aalterse bibliotheek2. We staan dan ook volledig achter de bibliotheekdoelstellingen die in de bibliotheekbeleidsplannen van de gemeente Aalter werden geformuleerd. Daarnaast wordt gepoogd de werking en de activiteiten van de bibliotheek in grote mate te ondersteunen en waar mogelijk te integreren in het lokale culturele aanbod.

2

Dhr. Hannes Gyselbrecht (Schepen van Cultuur van Ruiselede), Mevr. Sofie De Roest, Dhr. Jean Verstraete en Mevr. Angelique Deserranno. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 12

DEEL I: STERKTEZWAKTEANALYSE VAN DE CULTURELE EN MAATSCHAPPELIJKE SITUATIE


13

HOOFDSTUK 1: SITUATIESCHETS 1. Maatschappelijke context3 1.1. Politieke context Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 zetelen in de Ruiseleedse gemeenteraad 17 raadsleden. 9 raadsleden vertegenwoordigen RKD (Ruiselede-Kruiskerke-Doomkerke), 7 zetelen er voor CD&V en de raad telt één afgevaardigde van DURVEN. Ongeveer 1/3 van de gemeenteraadsleden is vrouw. De leeftijd schommelt er tussen 35 en 60 jaar. Het College van Burgemeester en Schepenen telt 6 leden, allen van RKD-signatuur. Ruiselede heeft een vrouwelijke Burgemeester en kent een vrouwelijke Schepen voor OCMW en sociale zaken. De Schepen voor cultuur heeft ook de verantwoordelijkheid over sport, onderwijs, recreatie en bibliotheek. • Contactgegevens: NIS-code: 37012 College van Burgemeester en Schepenen Markt 1 8755 Ruiselede Tel.: 051/68 80 63 Fax: 051/68 79 33 • Gemeenteraad: Functie + naam (legislatuur 2006-2012) Burgemeester: Mevr. Greet De Roo Schepenen: - 1e Schepen: Dhr. Marc De Muynck - 2e Schepen: Dhr. Hannes Gyselbrecht - 3e Schepen: Dhr. Chris Dewinter - 4e Schepen: Dhr. Gilbert Gelaude - Schepen-OCMW-voorzitter : Mevr. Linda Wyckstandt

Partij RKD RKD RKD RKD RKD RKD

3

De gegevens, waaronder cijfergegevens die werden vermeld in dit hoofdstukonderdeel zijn afkomstig uit volgende bronnen: - Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. - Gemeentelijke Profielschets Ruiselede. Stuurgroep Lokale Statistieken, 2007. - Lokale Statistieken: http://lokalestatistieken.vlaanderen.be/crn/cgi-bin/cognos.cgi - Burgerlijke Stand Ruiselede - Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’ Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

14

Gemeentesecretaris: Dhr. L. De Leersnyder Gemeenteraadsleden (najaar 2008): - Dhr. Y. Slock - Dhr. F. Debouck - Mevr. L. Van Erum - Dhr. P. Roegiers - Mevr. V. Lanssens - Dhr. G. D’hondt - Dhr. M. Van Daele - Dhr. P. Vandenheede - Dhr. R. Monteyne - Dhr. F. Verstuyft - Mevr. M. Van Den Broeck - Dhr. R. Hoop

CD&V RKD CD&V CD&V RKD CD&V CD&V CD&V RKD RKD CD&V DURVEN

• Schepen van cultuur: Dhr. Hannes Gyselbrecht Strichtensgoedstraat 9 8755 Ruiselede 0473/69-06-18 [email protected]

• Cultuurbeleidscoördinator oktober 2007- 31 maart 2008: Lien Lannoo vanaf 1 april 2008: Annelies Van Tomme Cultuurdienst Markt 1 8755 Ruiselede 051/70-84-20 [email protected]


15

1.2. Ruimtelijke context4 De gemeente Ruiselede is gelegen in het oosten van de provincie West-Vlaanderen, grenzend aan Oost-Vlaanderen. De buurgemeenten zijn Wingene, Tielt, Beernem en Aalter. Ruiselede maakt deel uit van het arrondissement Tielt. Ruiselede ligt ongeveer halfweg tussen Tielt en Aalter. De stad Tielt ligt binnen het spanningsveld van het grootstedelijk gebied Gent en de regionale steden Brugge, Roeselare en Kortrijk. In het gebied liggen ook nog een aantal goed uitgeruste kernen met een lokaal voorzieningsniveau. Aansluitend in Oost-Vlaanderen ligt bv. het economisch knooppunt Aalter. De invloed van Aalter met zijn toegangscomplex tot de autosnelweg en treinverbindingen met Oostende en Gent is op een aantal vlakken wellicht even groot of zelfs groter dan deze van Tielt. Ruiselede ligt bovendien in de stedendriehoek Brugge-Kortrijk-Gent en in de driehoek die gevormd wordt door de wegen A17 (Kortrijk-Brugge), de E40 (Brugge-Gent) en de E17 (GentKortrijk). De gemeente wordt in het zuiden doorsneden door de N37 die Tielt met de E40 verbindt. Hierdoor is Ruiselede op een afstand van 5 km direct verbonden met het autosnelwegennet5.

4

- Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

16

I. Ruiselede II. Doomkerke III. Kruiskerke a. Kanegem (stad Tielt) b. Tielt (stad Tielt) c. Schuiferskapelle (stad Tielt) d. Wingene (gemeente Wingene) e. Beernem (gemeente Beernem) f. Aalter (gemeente Aalter) g. Lotenhulle (gemeente Aalter) h. Poeke (gemeente Aalter)

Ruiselede is bij de fusies in 1977 zelfstandig gebleven. Bij niet-Ruiseledenaren staat de gemeente ook gekend omwille van de aanwezigheid van de naburige zendmasten (radiotorens), de gemeenschapsinstelling De Zande, het Penitentiair Landbouwinstituut en Blues & Jazzclub Banana Peel. Daarnaast is de gemeente is ook gekend onder de naam Molendorp6. Ruiselede bestaat uit drie parochies: Doomkerke (St.-Carolus-parochie), Kruiskerke (H. Kruisverheffingsparochie) en het centrum (O.L.Vr.-parochie met de O.L.Vr. Hemelvaartkerk anno 1106). De gemeente heeft een oppervlakte van 3.020 ha en telt iets meer dan 5.000 inwoners. Het Ruiseleedse landschap is hoofdzakelijk vlak en wordt doorsneden door de Poekebeek, Wantebeek en Reigerbeek. Het aanbod aan groen is groot, maar bestaat hoofdzakelijk uit landbouwgrond (2.464,06 ha). Ruiselede is daarom vooral een landbouwgemeente. Hoeves, hoofdzakelijk familiebedrijven, met akkers en weiland nemen het grootste deel van de oppervlakte in. Belangrijkste natuurwaarden zijn de boscomplexen in het noorden van de gemeente: de Vorte Bossen (een aaneengesloten bosgebied van 50 ha gelegen tussen Doomkerke en Kruiskerke én tevens het grootste natuurreservaat uit de streek), de Galattasbossen, het Slangenbos en de bossen op het Ruiseleeds Veld (Kruiskerke). Daarnaast zijn de beekvalleien vrij waardevol. De Gemeentebossen en het Parochieveldbos met de Visserijvijver zijn een toeristische rijkdom van de streek7. 6

In 1850 telde het dorp maar liefst 12 molens. Nu resten daarvan nog de Hostensmolen, de Knokmolen en de romp van de Vlaagtmolen. 7 De Visserij was de vroegere benaming van een bosgebied gelegen tussen de Kruisebergen en het Achterste Veld tegen de grens met Aalter. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

17

Ruiselede Het centrum van de gemeente heeft een oude waardevolle dorpskern. Naast enkele woonwijken is er heel wat nieuwbouw met een sportcomplex en een ambachtelijke zone. Het gebied rond de kerk, het gemeentehuis en het gemeentepark is een beschermd dorpsgezicht dat nog werd uitgebreid in 1999 met de straten die aansluiten op de markt. De rest van het centrum en de oostkant bleven agrarisch gebied. Ruiselede centrum vormt duidelijk de hoofdkern binnen de gemeente, kent de hoogste bebouwingsdichtheid en is het grootst qua oppervlakte. Praktisch alle voorzieningen op gemeentelijk niveau bevinden zich hier. Doomkerke Deze parochie is minder dicht bebouwd dan het centrum en bestaat vooral uit hoeven met akkers en weiden en enkele merkwaardige bospercelen. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze parochie is hoger dan deze in Kruiskerke of Ruiselede centrum. Daarnaast zijn hier minder voorzieningen aanwezig. Doomkerke vormt een langgerekt ‘straatdorp’ maar kent weinig doorgaand verkeer. Er heerst nog een ‘dorpssfeer’ en ‘dorpsleven’. Net zoals in Kruiskerke het geval is, kent deze parochie echter de laatste jaren een grotere toestroom aan gezinnen met kinderen. Kruiskerke Deze jonge parochie (°1947) is volledig aangewezen op voorzieningen van buitenaf. Er is een groot aandeel jonge gezinnen binnen de bevolking. Tot voor kort namen deze weinig deel aan het verenigingsleven en hadden ze vaak weinig voeling met het dorp. Het feestcomité ondervond echter een nieuwe stimulans en speelt een voortrekkersrol in de organisatie van gemeenschapsvormende activiteiten. Ook wielerclub WTC Kruiskerke is een sportieve drijvende kracht in deze parochie. De jonge gezinnen doen voor hun dagelijkse inkopen en benodigdheden en diensten beroep op voorzieningen die men vindt nabij het werk of langsheen de weg van en naar het werk. Sint-Pietersveld In de puntvormige uitloper van de gemeente ligt een landschappelijk waardevolle en historische site met een zeer eigen karakter: het Sint-Pietersveld. Op dit heidegebied op de grens van Wingene en Ruiselede werd in 1836 een suikerfabriek opgericht. Een industrieel initiatief dat slechts enkele maanden standhield. In 1848 werden de gebouwen van de voormalige suikerfabriek verkocht aan de staat die er het jaar daarop een hervormingsschool (met landbouwinrichting) oprichtte. Vandaag is hier het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC), een halfopen gevangenis waar 52 mannen van alle leeftijden hun straf uitzitten, en de gemeenschapsinstelling voor bijzondere jeugdzorg ‘De Zande’ gesitueerd. Deze instelling kende in de loop van zijn geschiedenis diverse benamingen: van 'Ecole de Réforme' tot 'Ecole de Bienfaisance' over 'Rijksopvoedingsgesticht' tot het huidige 'Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdzorg'. De instelling is nu een buitendienst van de Administratie Gezin en Welzijn van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

18

De hoofdopdracht van De Zande, afdeling Ruiselede, is instaan voor de zorg en opvang van maximaal 64 jongeren, die wegens een problematische opvoedingssituatie of wegens als misdrijf omschreven feiten, tijdelijk door de jeugdrechter uit hun gezin of milieu van herkomst dienen verwijderd te worden. Op jaarbasis zijn er ongeveer 320 opnames. Doel is te proberen hen zo goed en zo snel mogelijk een nieuw toekomstperspectief te bieden. De instelling beschikt hiervoor over een multidisciplinair team van medewerkers : opvoeders, leraars en vakleraars, een geneesheer, een neuro-psychiater, psycho-pedagogen, maatschappelijke assistenten,...8 Een deel van de site ligt op grondgebied Wingene, vooral dan de bijhorende gronden en sportvelden. De binding met Ruiselede is niet echt groot. Het is als het ware een op zichzelf gericht en functionerend geheel. De vzw Open Sint-Pietersveld verzorgt er tal van toeristische en educatieve initiatieven voor groepen en scholieren9. In 1999 werd op de site tevens het Streekcentrum Open Sint-Pietersveld ter ontsluiting van de omgeving opgericht10. 1.3. Historische context11 De oudste sporen van bewoning in Ruiselede zouden teruggaan tot de Bronstijd. Meerdere grafheuvelcirkels uit die periode werden hier immers door luchtfotografie waargenomen. ‘Ruiselede’ werd als plaatsnaam voor het eerst vernoemd in een berijmde levensbeschrijving van Sint-Amandus. Een mogelijke betekenis van de Germaanse naam Ruiselede is: ‘rietachtige (ruis) plaats bij een waterloop (lede)’. Een andere verklaring voor de Germaanse naam ‘Rusleda’ is ‘heuvelrug met ruige begroeiing’ als samenstelling rus (afgeleid van ruha of ruskjon: ruig, met ruigte begroeid) en leda (afgeleid van hlipa: lichte glooiing of heuvelrug). De naam Rusleda wordt in 1106 vermeld in een Latijnse akte (oudste geschreven document i.v.m. Ruiselede), waarin de St.-Bertijnsabdij van Sint-Omaars het recht krijgt om de pastoor op de parochie te benoemen. Ruiselede maakte tijdens de vroege middeleeuwen deel uit van het domein van de Graven van Vlaanderen. De middeleeuwse Ruiseleedse heerlijkheid Axpoele was in 1128 het toneel van een historische veldslag. De legers van Willem van Normandië en Diederik van de Elzas vochten er voor het graafschap Vlaanderen in de woelige periode na de moord op Karel de Goede te Brugge. Aan deze veldslag wordt nog steeds herinnerd door een tekst op het in 1912 opgerichte veldkruis in de Aaltervoetweg. Naast Axpoele kende Ruiselede in de feodale periode nog 71 andere heerlijkheden. Vandaag resten nog enkele van deze historische hoeven zoals: Ter Vlaagt (tempeliershoeve), Axpoele (dat het huidige gemeentewapen naliet), Galattas, Gijselo, Kraaienbroek, Poelvoorde (nog omwalde mote) en Mortelwalle. De Nieuwe Tijd (± 1500-1800) was voor Ruiselede een periode van zowel welvaart als rampspoed. Op het einde van de 16e eeuw was Ruiselede zo goed als volledig onbewoond. Men leed vooral onder de strooptochten van Spaanse troepen. Pas vanaf 1592 herleefde het

8

Persmededeling van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 24 februari 1999, Gemeenschapsinstelling De Zande (Ruiselede): 150 jaar 9 Folder vzw Sint-Pietersveld 10 http://www.brugseommeland.be/bol/cultuur.aspx?id=19982 11 Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 19

dorp en kwam een groot aantal mensen terug. Ook de conflicten tussen de calvinistische Nederlanden en het katholieke Spanje hadden een invloed op Ruiselede. Vanaf 1621 werden er keurlingen verzameld en werd een fort gebouwd ter bescherming van het kanaal BruggeGent. In het jaar 1645 werden de pas herbouwde kerk en ongeveer 30 huizen van de dorpskom afgebrand door Franse troepen. In 1688 werd in de Bruggestraat een ‘Spinhuis’ (klooster) voor geestelijke dochters opgericht, dat in de volgende eeuwen werd uitgebreid met een kostschool en school voor arme kinderen (1738). Het pensionaat werd later vernieuwd en uitgebreid (1842, 1914, 1938). Het Oostenrijkse regime (18e eeuw) betekende voor onze streken een periode van vrede. Vooral de vlasteelt en de huisnijverheid zorgde voor welstand. Het is dan ook in deze periode dat grote herstellingen werden uitgevoerd aan de kerk (1720) en dat het huidige kostbare barokinterieur (o.a. preekstoel en lambrisering) van de Onze-Lieve-Vrouwkerk door de inwoners van Ruiselede werd aangekocht (1736). De Franse Revolutie van 1789 bracht heel wat veranderingen en hervormingen met zich mee. Enkele nieuwe reglementen werden hier vanaf 1795 ingevoerd. Eind 1798 ontstond gewapend verzet in de streek van Tielt en Ruiselede tegen de Franse bezetter. De brigands richtten heel wat schade aan, maar werden korte tijd later aangehouden. De jaren 1847 en 1848 waren echte hongerjaren voor de streek. Daarom werden jonge landlopers en wezen opgevangen in een staatsinstelling. Hiertoe werd de (mislukte) suikerfabriek van het Sint-Pietersveld verbouwd tot hervormingsschool. In het klooster in het centrum kwam een afdeling voor wezen en arme volwassenen. In die hongerjaren werd ook de weg Aalter-Tielt rechtgetrokken en verhard tot steenweg. Dit om werk en een inkomen te verschaffen aan de plaatselijke bevolking. Tijdens de tweede helft van de 19e eeuw werd de parochie Doomkerke gesticht. Tussen 1864 en 1865 liet pastoor Doom er een kerk bouwen op het gehucht ‘Het Haantje’, evenals een pastorie en klooster (met schoolgebouw). Eveneens in deze periode begonnen in het dorpscentrum van Ruiselede de bouwwerken aan een neogotisch gemeentehuis (1873-1876). In Kruiskerke werd dan weer in 1884 een nieuwe kloosterschool gebouwd. In de 20e eeuw onderging de school enkele verbouwingen en in 1981 kwam er een nieuwbouw bij. In 1886 werd een spoorlijn voor de stoomtram aangelegd en in gebruik genomen tussen de stations van Aalter en Tielt. In 1912 werd ook de lijn Ruiselede-Nevele-Gent ingereden. Een plein (vandaag het Polenplein) werd daartoe aangelegd als ‘tramstatie’ met goederenstation. Begin 1943 werd de lijn Ruiselede-Aalter opgebroken en niet meer hersteld. De lijn Ruiselede-Nevele was in gebruik tot 1953. Opmerkelijk is dat op het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw de Ruiseleedse bevolking daalde van 7.500 tot 5.000 inwoners. Dit vooral door uitwijking, naar andere Vlaamse steden zoals Gent, maar ook naar Wallonië, Frankrijk en zelfs de VSA en Canada. Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelde de Staatsweldadigheidsschool op het SintPietersveld een belangrijke rol. Achter de gebouwen legden de Duitse legers immers een vliegveld voor bommenwerpers aan. Om veiligheidsredenen werden de gebouwen ontruimd en de bewoners werden overgebracht naar Merksplas. In de naoorlogse periode (1923) werd begonnen aan de bouw van een radiozendstation op het Sint-Pietersveld. Het hoofdgebouw werd uiteindelijk opgericht te Wingene, maar een aantal van de zendmasten werden geplaatst op het grondgebied Ruiselede. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

20

Op onderwijsvlak waren vooral de jaren 1930 van groot belang. In 1935-1936 verhuisden de Broeders der Christelijke scholen hun onderwijsactiviteiten van de lokalen boven de zaal van Katholieke Kring Den Tap naar de klassen van de nieuw gebouwde Sint-Jozefs Jongensschool. Deze jongensschool is vandaag gerenoveerd en doet dienst als bibliotheek, muziekschool en vergaderruimte en kreeg de naam ‘Het Portaal’. In 1938 gaf het klooster de opdracht een lagere school voor meisjes te bouwen in de Pensionaatstraat (vandaag Basisschool De Kiem, gerenoveerd en uitgebreid in 2003). Uiteraard maakte ook Ruiselede de oorlogsjaren van 1940-1944 mee. Ruiselede werd op 8 september 1944 bevrijd door de Eerste Poolse Pantserdivisie van generaal Maczek. De gevechten die met deze bevrijding gepaard gingen veroorzaakten zware schade aan enkele huizen in de Kasteelstraat en Aalterstraat. Ter herinnering aan deze gebeurtenis, werd het vroegere (tram)statieplein omgedoopt tot Polenplein en werd een kunstwerk (Jef Claerhout) opgericht met o.a. een verwijzing naar de Poolse bevrijders. In de loop van de jaren 1990 werden jumelageactiviteiten gestart met de Poolse stad Krasnik, garnizoenstad van het 24e regiment lansiers (dat onder leiding van generaal Mczek het naburige Tielt hielp bevrijden). In 1946 vestigde Albert Maene zich als koster te Ruiselede. Tevens verkocht en bouwde hij instrumenten, voornamelijk piano’s. Zoon Chris Maene stapte in het familiebedrijf en kocht in 1975 de gebouwen van voormalige brouwerij ‘De Molen’, waarin het huidige Pianomuseum Maene werd ondergebracht. In 1985 kocht het groeiende bedrijf gronden in de ambachtelijke zone van de gemeente voor het oprichten van ateliers, kantoren en toonzaal. In 2008 werd een imposante nieuwbouw opgetrokken op een tweede stuk grond in de ambachtelijke zone. Het pensionaat van het klooster van O.L.Vrouw van VII Weeën werd in de naoorlogse periode omgevormd tot de huidige onderwijsinstelling Sancta Maria. Dit instituut werd in 1970 uitgebreid met een nieuwe, moderne vleugel. Tijdens de jaren 1970 werden nog andere bouwwerken uitgevoerd: sociale woonwijken werden aangelegd en het sportcomplex met jeugdcentrum werd opgericht. In 1981 werd een gedeelte van de dorpskern beschermd als dorpsgezicht. Mede om dit dorpsgezicht te bewaren én het dorpscentrum te ontlasten, werd in 1988 gestart met de aanleg van een Ringweg die het doorgaand verkeer tussen Tielt en Aalter uit de dorpskern moest weren. Een dorpskernvernieuwing in 2003-2004 en de restauratie van de kerk samen met de heraanleg van het kerkplein in 2006 maakte het plaatje compleet. Om de reputatie als Molendorp in ere te houden, kocht het gemeentebestuur in 1998 de vroegere Hostensmolen, een stenen stellingmolen beschermd bij K.B. van 1949. Deze molen werd in 2000 volledig gerestaureerd en voorzien van een bijkomend sanitair blok. Sindsdien is de molen opnieuw in werking en doet hij ook dienst als tentoonstellings- en vergaderruimte.


21

1.4. Socio-economische context12 Economische activiteiten De kleinhandel situeert zich in de kern van Ruiselede, meer bepaald rond de kerk en het gemeentehuis én langs de belangrijkste verkeersaders die het dorpscentrum doorkruisen. Het zijn in hoofdzaak lokale voorzieningen, op niveau van de kern. De gemeente telt wel een supermarkt met enkele vestigingen in de ruime regio rond Ruiselede. Daarnaast is er ook beperkte kleinhandel in Doomkerke en De Klaphulle (gehucht). De kleinhandel in Kruiskerke is helemaal verdwenen. In Ruiselede zijn ook een 100-tal bedrijven aanwezig, waarvan 43 % in agrarisch gebied ligt. Ruiselede heeft buiten de dorpskern bovendien drie zones voorzien voor ambachtelijke economische activiteiten. Tot slot is Ruiselede een uitgesproken landbouwgemeente. In 2006 telde de gemeente 197 landbouwbedrijven en waren 298 personen actief in de landbouwsector. De landbouwoppervlakte bedroeg in 2006 2.412,48 ha of 79,9 % van de totale oppervlakte van de gemeente. Tewerkstelling In 2006 bedroeg de actieve bevolking (18-64 jaar) 3.088 personen. Binnen deze actieve bevolking vinden we een beroepsbevolking terug die 2.440 personen telt ofte 47,7 % van het totaal aantal inwoners. Daarvan waren 2.340 mannen en vrouwen wel degelijk werkend en telde de gemeente Ruiselede 100 werklozen. In het jaar 2005 waren er in de gemeente 1.720 arbeidsplaatsen, waarvan 1.172 bezoldigd en 548 zelfstandig. Dit betekent dat niet alle beroepsactieve mensen in de eigen gemeente aan de slag kunnen. Vooral het arrondissement is hierbij een sterke aantrekkingspool. Vandaar ook dat Ruiselede eerder een woon- dan een werkgemeente kan genoemd worden. De werkloosheid daalde in Ruiselede stelselmatig tussen 1996 en 2000. In 2001 bedroeg het aantal werklozen ± 3 %. In 2005 steeg de werkloosheidsgraad tot 4.57 % om in 2006 opnieuw licht te dalen tot 4,15%. In Ruiselede is ook de vzw PWA aan het werk. PWA-werknemers zijn werklozen die maximum 45 uren per maand activiteiten, onderhoud en tuinarbeid, tegen een vergoeding mogen verrichten. In 2006 maakten 82 mensen gebruik van de PWA-dienst en waren 11 werknemers in dienst. In oktober 2004 startte men de dienstonderneming (hulp aan huis). In 2007 telde deze 72 werknemers. 12

- Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. - Gemeentelijke Profielschets Ruiselede. Stuurgroep Lokale Statistieken, 2007. - Lokale Statistieken: http://lokalestatistieken.vlaanderen.be/crn/cgi-bin/cognos.cgi - Burgerlijke Stand Ruiselede - Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’ Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

22

Bevolking en werkgelegenheid in Ruiselede (2005-2006) Bevolking Actieve Bevolking Beroepsbevolking Werkende Werklozen Arbeidsplaatsen Bezoldigd Zelfstandig

Aantal 5.112 3.088 2.440 2.340 100 1.720 1.172 548

Bron: Lokale statistieken. Rapporten met absolute cijfers. http://lokalestatistieken.vlaanderen.be

Inkomen Uit cijfers van 2003 blijkt dat het gemiddelde inkomen per aangifte (voor personenbelasting) in Ruiselede € 23.999 bedroeg per inwoner. Dit is € 2000 lager dan het gemiddelde in Vlaanderen, en iets lager dan dit van het arrondissement en de provincie. Positief is wel dat sinds 1991 het gemiddelde inkomen in Ruiselede sterk is gestegen. In 2006 genoten 8 inwoners het leefloon en ontvingen 327 personen met een handicap en bejaarden een tegemoetkoming van het OCMW.

Onderwijs Het grootste gedeelte van de schoolloopbaan kan doorlopen worden in de eigen gemeente. Elke parochie heeft een kleuter- en een lagere afdeling: - vrije basisschool centrum (363 leerlingen); - vrije basisschool Doomkerke (93 leerlingen); - vrije basisschool Kruiskerke (37 leerlingen). Het instituut Sancta Maria, gelegen in de Pensionaatstraat, biedt secundair onderwijs aan: de eerste twee graden van ASO-, TSO- en BSO-onderwijs (in totaal 275 leerlingen). Scholieren ouder dan 16 jaar zijn genoodzaakt zich te wenden tot onderwijsinstellingen buiten de gemeente. Ook voor bijzonder onderwijs dienen kinderen zich te verplaatsen buiten de eigen gemeente. Een merendeel van de jongeren trekt naar Tielt, maar ook Aalter en Deinze zijn grote aantrekkingspolen13.

13

Gegevens: directie basisscholen en Instituut Sancta Maria september 2008 Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

23

1.5. Mobiliteit14 Wegennet Het wegverkeer in Ruiselede verloopt over gewestwegen, provinciewegen maar vooral gemeentewegen. Op het grondgebied van Ruiselede komen geen autosnelwegen voor, maar door de N37, die Tielt via Ruiselede met Aalter verbindt, is de oprit van de E40 in Aalter wel vlot bereikbaar. Het is ook deze N37 die Ruiselede in het zuiden doorkruist. Vroeger liep deze gewestweg dwars door het centrum. Omwille van de grote verkeersoverlast werd dan ook beslist een ring aan te leggen rondom het centrum. Openbaar vervoer Ruiselede is niet bereikbaar via trein. De dichtstbijzijnde stations zijn deze van Tielt en Aalter. Er loopt 1 buslijn door Ruiselede (lijn 15 Gent – Drongen – Nevele - Tielt). Sinds 2001 is Ruiselede ook bereikbaar via belbus Tielt Noord-Oost. De bus geeft aansluiting op het nieuwe belbusgebied Tielt Zuid-West en het aangepaste belbusgebied Waregem NoordWest en de treinen in Tielt en Aalter. Mindermobielencentrale Ruiselede beschikt over een mindermobielencentrale (MMC). Alle personen die minder mobiel zijn, zieken, gehandicapten, bejaarden, en personen die zelf niet over vervoermiddelen beschikken en geen beroep op anderen kunnen doen om zich te laten vervoeren, kunnen beroep doen op de dienst. De MMC is een dienstverlening die georganiseerd wordt via het OCMW. De MMC werkt met een ploeg vrijwilligers die minder mobielen tegen een schappelijke prijs vervoer aanbiedt. Buslijnen Sancta Maria Het onderwijsinstituut Sancta Maria, gelegen in het centrum van Ruiselede, gebruikt 4 busroutes om haar leerlingen van de woonplaats naar de school te brengen. Hierbij worden alle gemeentes bereikt op weg naar Aalter, Dentergem, Knesselare en Wingene.

14

- Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 24

1.6. Demografische context15 Bevolkingsevolutie In mei 2008 telde de gemeente Ruiselede 5.108 inwoners. Het bevolkingsaantal schommelt sinds de jaren 1970 vrijwel steeds rond de 5000 inwoners. Het jaar 1991 betekende een plotse daling van het aantal inwoners, terwijl 1996 dan weer een hoogtepunt was. Op het einde van de jaren 1990 daalde de bevolking opnieuw, om dan vanaf 2002 langzaam maar continue weer te stijgen. Ruiselede is de laatste jaren opnieuw een gemeente geworden die jonge gezinnen aantrekt. Desondanks blijft het aantal geboorten vrij laag en is er toch sprake van vergrijzing en emigratie. Bevolkingsevolutie Ruiselede 1970-2007 1970 1981 1991 1995 1996 1997 1998 1999

5.015 5.026 4.933 5.055 5.116 5.104 5.085 5.076

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

5.048 5.012 5.030 5.064 5.095 5.097 5.112 5.139

15

- Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. - Gemeentelijke Profielschets Ruiselede. Stuurgroep Lokale Statistieken, 2007. - Lokale Statistieken: http://lokalestatistieken.vlaanderen.be/crn/cgi-bin/cognos.cgi - Burgerlijke Stand Ruiselede - Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’


25

Leeftijdsopbouw van de bevolking Net zoals in de Ruiselede omliggende regio’s vertoont de bevolking in de gemeente een daling van de jonge bevolking én tegelijkertijd een toename van het aantal 65-plussers (vergrijzing). Tussen 1991 en 2001 is het aantal 65-plussers met 18,5% toegenomen. Tussen 2001 en 2006 nam diezelfde categorie opnieuw met 5 % toe. De categorie 0-20 jarigen daalde in de periode 1991-2001 met 3,6% en bleef ook tot 2006 dalen. Onderstaande grafiek toont aan dat vooral de ‘middengroep’ de grootste is en dat Ruiselede dus een groot aantal 20-64 jarigen telt. De veertigers vormen er de grootste groep, zowel bij de mannen als bij de vrouwen. Het aantal senioren is vrij hoog. Opmerkelijk is ook dat Ruiselede een groot aantal inwoners telt die ouder zijn dan 85 jaar en zelfs de leeftijd van 90 jaar overschrijden. Leeftijdsopbouw Mannen-Vrouwen Ruiselede 2007

Leeftijd

95+ 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4

-300

-250

-200

-150

-100

-50

Aantal

Vrouw en Mannen

0

50

100

150

200

Leeftijd

Mannen

Vrouwen

Leeftijd

Mannen

Vrouwen

0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49

135 142 162 171 162 173 157 190 230 218

144 101 153 157 154 142 148 177 219 174

50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 90-94 95+

174 143 108 121 107 104 54 34 6 2

167 129 120 130 129 146 89 39 18 10

250

Vreemdelingen Ruiselede kent een zeer klein aantal inwoners van vreemde origine. Tussen 1995 en 2007 schommelde het aandeel vreemdelingen er rond de 1% (of een 60-tal personen). Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

26

1.7. Recreatieve context16 Algemeen Routegebonden recreatie verzorgt de verbinding tussen zowel culturele, landschappelijke als natuurlijke componenten. Aandacht gaat naar een hoge belevingswaarde en voldoende comfort voor de gebruiker. Wandel- en fietsactiviteiten gebeuren op rustige wegen met een beperkt autoverkeer. Recreatiegebieden zijn: -

-

Stroomgebied van de Poekebeek: open landschap binnen het stroomgebied, molenpatrimonium, historische hoeves Oude veldgebieden en bossen: kasteeldomeinen, bos- en groengebied

Routes voor de recreant: -

WTV-molendorp - fietsroute (36 km): fietspad door Ruiselede en de bossen van Maria-Aalter Parochieveld - wandelpad (8.5 km): wandeling door de Galattasbossen, de Vorte Bossen en Gemeentebos ‘de Visserij’ Wandelleerpad Sint-Pietersveld: leerwandeling van 3,5 km met informatiepanelen over de merkwaardigheden in de omgeving Molenland - autoroute (82 km): autoroute opgericht in 1972 die de omgeving rond Tielt verkend Poekebeek - fietsroute (46 km): deze fietsroute verkend de streek van de Poekebeek en loopt deels door Ruiselede Breughel-Molen-mountainbikeroute (58 km): route die deels door Ruiselede en deels door Wingene loopt GR 129 (grote route): lange-afstand-wandelpad Brugge-Ronse via Ruiselede Kunstfietsroute Jef Claerhout: fietsroute die steden en gemeenten in het Brugse Ommeland verbindt waar beelden werden geplaatst van kunstenaar Jef Claerhout Ruiselede sluit eveneens aan op het fietsnetwerk Brugse Ommeland-Zuid.

Verblijfsvoorzieningen In Doomkerke ligt langs de Brandstraat het kamphuis ’t Haantje. Het gaat om de voormalige jongensschool van Doomkerke, die werd ingericht als bivakplaats. 't Haantje is het kloppende hart van een kleine parochie midden de natuur. Je kan er terecht voor een kamp, bosklas of andere overnachtingen. Het in 2005 vernieuwde kamphuis biedt onderdak aan 90 jongeren. Het gebouw voldoet aan alle eisen gesteld door het Centrum voor Jeugdtoerisme vzw (CJT), de Provincie West-Vlaanderen en Toerisme Vlaanderen.

16

- Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Ruiselede, goedgekeurd door de Bestendige Deputatie op 17 april 2008. Informatief gedeelte; - Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleidsplan Ruiselede dec. 2006- feb. 2007. - Jeugdwerkbeleidsplan 2002-2004


27

Het kamphuis bestaat o.a. uit een ruime feestzaal met podium, een goed uitgeruste keuken, aparte slaapruimtes en een sanitair blok met douches. Ook voor personen met een handicap is de nodige accommodatie voorzien. Er zijn eveneens twee vergaderlokalen. Buiten is er een speelplaats en speelweide. Tijdens schoolvakanties worden de overnachtingen geboekt via het CJT. Overnachtingen reserveren buiten de vakanties gebeurt bij de organisatie zelf17. Voor Ruiseleedse en Doomkerkse verenigingen wordt een vermindering van huurgeld toegepast, respectievelijk € 100 en € 50 per 24 uur. Andere verenigingen of particulieren betalen € 200. Het huren van een vergaderlokaal kost 15 en 25 euro voor respectievelijk Doomkerkse en andere verenigingen. Op het kampeerterrein Heideroosje (Wantestraat) kunnen voor 150 personen tenten worden geplaatst.

17

http://www.thaantje.be/


28

Besluit maatschappelijke situatieschets De gemeente Ruiselede is gelegen in het oosten van de provincie West-Vlaanderen, grenzend aan Oost-Vlaanderen en maakt deel uit van het arrondissement Tielt. Aalter en Tielt, maar ook steden zoals Gent, Brugge, Roeselare en Kortrijk oefenen een grote invloed uit op de gemeente. Ruiselede is dan ook via verschillende wegen met deze regio’s verbonden. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 is het Schepencollege en de Gemeenteraad opnieuw overwegend van RKD-signatuur. Ruiselede heeft een vrouwelijke Burgemeester en kent een vrouwelijke Schepen voor OCMW en sociale zaken. De gemeente telt iets meer dan 5000 inwoners, is vooral een landbouwgebied en bestaat uit drie parochies (centrum, Doomkerke en Kruiskerke). Ruiselede centrum heeft een beschermde historische dorpskern, telt de meeste inwoners en heeft ook het grootst aantal voorzieningen. De gemeente telt weinig arbeidsplaatsen en is dus eerder een ‘woongemeente’, maar de ambachtelijke zones en de vele landbouwgerelateerde bedrijven een werkplaats aan velen. Ook de parochies zijn rustige woongebieden. Voor werkgelegenheid en uitgebreide voorzieningen is men afhankelijk van vooral Tielt en Aalter. De werkloosheidsgraad is er vrij laag (3-5%), maar het gemiddelde inkomen ligt er iets lager dan elders in het arrondissement. Op demografisch vlak wordt Ruiselede gekenmerkt door een vrij laag geboortecijfer en een toenemende vergrijzing. De leeftijdsgroep 40-49 jaar is er de grootste. Het aantal inwoners met een vreemde nationaliteit schommelt er al enkele jaren rond de 1%. De verschillende woonkernen bieden onderwijs aan 768 leerlingen (cijfers 2008). Deze jongeren kunnen terecht bij diverse jeugdbewegingen en kunnen gebruik maken van een degelijke jeugd- en sportinfrastructuur. Op recreatief gebied biedt de gemeente diverse ontspanningsmogelijkheden, gaande van recreatieve wandel- en fietsroutes in open ruimtes en bossen tot een variatie aan sportvoorzieningen. Ook biedt de gemeente enkele historische troeven aan. Ook het cultureel patrimonium is de moeite waard. Het PLC en de Zande in het Ruiseleedse deel van het Sint-Pietersveld zijn eerder op zichzelf staande instellingen, maar kunnen een interessante partner zijn op sociaal, toeristisch en cultureel gebied. Openbaar vervoer in Ruiselede is eerder beperkt, maar De Lijn doet inspanningen (o.a. via een belbus) om de gemeente bereikbaar te maken. Ook werd een minder mobielen centrale opgericht. Troeven voor een gemeente die gekenmerkt wordt door vergrijzing.


29

2. Het culturele veld 2.1. De dienst Cultuur Tot oktober 2007 werden de culturele taken van het gemeentebestuur uitgevoerd door een ambtenaar, hiervoor afgevaardigd door de adviesraad. Dit personeelslid maakte deel uit van de financiële en sociale dienst en kon enkele uren per 2 weken besteden aan diverse culturele taken. Ook de administratieve ondersteuning van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid behoorde tot dit culturele takenpakket. In oktober 2007 werd een deeltijds cultuurbeleidscoördinator aangeworven die voortaan alle culturele verantwoordelijkheden op zich zou nemen. De cultuurbeleidscoördinator staat onder meer in voor de uitwerking, bijsturing en evaluatie van een cultuurcampagne, het mede vastleggen van culturele doelstellingen en werkpunten, het geven van advies aan de inwoners, de ondersteuning van de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid, administratieve ondersteuning bij gemeentelijke en particuliere activiteiten, de organisatie van gemeentelijke culturele evenementen (o.a. in het teken van Week van de Smaak, Open Monumentendag of eigen initiatieven), administratieve ondersteuning van jumelageactiviteiten, de opmaak van de cultuurpagina’s op de gemeentelijke website, de berekening en de verwerking van subsidies. Daarnaast vormt de cultuurbeleidscoördinator een tussenschakel tussen burger en bestuur aangaande diverse culturele aspecten. Onder de bevoegdheden van de dienst Cultuur valt ook de administratieve en praktische ondersteuning van het Ruiseleedse filiaal van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek én van het filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans beiden met hoofdzetel in Aalter. Deze cultuurmedewerker voert het culturele takenpakket alleen uit. De cultuurdienst van de gemeente Ruiselede is dan ook een éénpersoonsorganisatie. Uiteraard bieden diverse gemeentelijke diensten eveneens ondersteuning indien nodig en blijven bepaalde culturele taken van oudsher, en bij eerder gebrek aan cultuurdienst, aan andere diensten toegewezen. Verschillende ambtenaren houden zich op die manier bezig met enkele deelaspecten van cultuur. De verantwoordelijke Onthaal houdt toezicht op de reservatie van de gemeentelijke infrastructuur en materialen van de uitleendienst en is ook verantwoordelijk voor de toeristische dienst. De jeugddienst organiseert samen met het jeugdhuis Jester een jaarlijks Vrij Podium voor eigentijdse muziekgroepen en cultuurgerichte activiteiten voor jongeren, e.d. Desondanks is er geen sprake van een conflictsituatie, aangezien de communicatie zeer vlot verloopt en alle personeelsleden mits enig overleg graag bijspringen en verantwoordelijkheden overnemen waar nodig.


30

2.2. De Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid Geschiedenis Al sinds de jaren 1960 bestaat in veel Vlaamse gemeenten een cultuurraad die het bestuur adviseert bij het cultuurbeleid. In 1974 werd dit wettelijk geregeld in een decreet dat onder de bepalingen viel van het Cultuurpact, een wet uit 1973. De gemeenten werden door het decreet niet wettelijk verplicht om een cultuurraad op te richten maar werden gevraagd te voorzien in mogelijkheden tot inspraak en overleg. Gestimuleerd door deze tendensen werd in Ruiselede in 1973 met steun van het gemeentebestuur een Gemeentelijke Raad voor Jeugd, Cultuur en Culturele vrijetijdsbesteding opgericht. De statuten en het huishoudelijk reglement werd door deze raad goedgekeurd op 11 oktober 1984. In 1991 kwam de wettelijke verplichting voor het oprichten van cultuurraden er wel. Het nieuwe decreet maakte het mogelijk dat in de cultuurraad voortaan ook individueel geïnteresseerden en afgevaardigden van de politieke fracties konden zitten. Het voorzag daarenboven in administratieve ondersteuning door het gemeentebestuur. Hierop volgend werd het huishoudelijk reglement van de reeds bestaande raad aangepast en bekrachtigd én in de gemeenteraad van 5 oktober 1992 werd de Ruiseleedse Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid erkend als adviesorgaan in uitvoering van het decreet. In 1995 bleek het wenselijk dat een afzonderlijke raad voor socio-cultureel beleid zou worden opgericht, naast een jeugd- en een sportraad (GR 29.12.1995). Naar aanleiding van deze evolutie werden dan ook enkele artikels binnen het huishoudelijk reglement en het erkenningsbesluit aangepast of geschrapt. Tijdens de zitting van de gemeenteraad op 29 december 1995 zag de Gemeentelijk Raad voor Cultuurbeleid, met als leden diverse socioculturele verenigingen, het levenslicht. Het decreet van 13 juli 2001 houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal gemeentelijk cultuurbeleid hield ook voor de cultuurraden enige veranderingen in. Het decreet verplichtte immers de oprichting van een cultuurraad conform de bepalingen van het nieuwe decreet. De bestaande Vlaamse cultuurraden konden nog tot eind 2002 blijven bestaan. Daarnaast herstructureerde het decreet de samenstelling van de cultuurraden in die mate dat ook professionelen inzake culturele materies werden toegelaten, terwijl politieke mandatarissen en vertegenwoordigers werden geweerd. Bovendien hield het decreet ook in dat de adviesraden zoals de cultuurraad een belangrijke rol kregen bij de opmaak en de uitvoering van het cultuurbeleidsplan. Het gemeentebestuur van Ruiselede erkende hierop volgend de bestaande cultuurraad al in april 2001. Om meer zekerheid na te streven werden alle officiële documenten bezorgd aan het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Na contactname met de Vlaamse overheid bleek dat de reeds bestaande statuten van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid uit 1991 niet strijdig waren met het nieuwe decreet. Daarom besliste het gemeentebestuur deze statuten enigszins te moderniseren, net zoals het huishoudelijk reglement maar de samenstelling van de raad te behouden. Dit werd ook in de gemeenteraadszitting van 13 december 2002 bevestigd. In 2002 werd eveneens beslist slechts één overkoepelende raad op te richten en dus niet te kiezen voor deelraden aangezien het niet gewenst was meerdere raden in het leven te roepen binnen een kleine gemeente. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

31

Niet alleen werden de statuten enigszins aangepast aan de noden van de tijd, ook het subsidiereglement uit 1985 was aan actualisatie toe. Dit gebeurde dan ook in 2003. In mei 2007 vond de eerste bijeenkomst plaats van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid na de installatie van de nieuwe gemeenteraad. Naar aanleiding van de installatie van deze nieuwe legislatuur diende de cultuurraad opnieuw erkend te worden. Dit gebeurde tijdens de zitting van de gemeenteraad op 28 juni 2007. Tijdens de algemene vergadering van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid werd een nieuw dagelijks bestuur aangeduid voor de periode 2007-2013. Nog in 2007 werd het huishoudelijk reglement van deze cultuurraad gewijzigd aangaande de opdracht van de raad, de verkiezingsprocedure van het Dagelijks Bestuur en het consistent gebruik van de naam zoals voorzien in het decreet. Het nieuwe reglement werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 24 januari 2008. Vergaderingen Het Dagelijks Bestuur van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid vergadert maandelijks, met uitzondering van de maanden juli en augustus. De Algemene Vergadering van de adviesraad vindt twee keer per jaar plaats, in het voorjaar en in het najaar. Het gemeentebestuur biedt de cultuurraad hierbij administratieve en logistieke ondersteuning. Samenstelling (najaar 2008) Voorzitter: Dhr. Emmanuel Storme Secretaris en schatbewaarder: Dhr. Carlos De Smet Leden: Mevr. Carine Dedecker Mevr. Angelique Deserranno Dhr. Hugo Deschrijver Dhr. Norbert Maes Mevr. Tine Vandamme Dhr. Hendrik Willaert Waarnemende leden: Schepen van cultuur Dhr. Hannes Gyselbrecht, cultuurbeleidscoördinator Annelies Van Tomme De cultuurbeleidscoördinator woont de vergaderingen bij en heeft een begeleidingsopdracht. Daarnaast is de cubeco ook een tussenpersoon tussen gemeentebestuur en cultuurraad. Cultuurprijs ‘Gulden Wiek’ In 2001 nam de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid het initiatief om samen met het gemeentebestuur een cultuurtrofee in het leven te roepen. Men opteerde voor de naam ‘De Gulden Wiek’, verwijzend naar de wieken van een molen. Ruiselede staat immers bekend als Molendorp. Het bevorderen van het cultuurleven en het stimuleren van gemeenschapsvorming in de gemeente werden als belangrijkste motieven naar voor gebracht. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

32

Men besliste een tweejaarlijkse wedstrijd te organiseren waarbij een Ruiseleedse vereniging/instelling/vzw of een inwoner van Ruiselede die een uitzonderlijke culturele prestatie had geleverd of zich zeer verdienstelijk had getoond op cultureel gebied, te belonen met een prijs ter waarde van 400 euro. De jury, bestaande uit alle leden van het Dagelijks Bestuur van de cultuurraad kende de cultuurtrofee toe en bepaalde de nominaties. Kandidaten konden worden voorgedragen door alle bij de culturele raad aangesloten verenigingen, door gecoöpteerde leden, bestuursleden, waarnemers bij het bestuur en de Schepen van Cultuur. Het gemeentebestuur en het Dagelijks Bestuur van de cultuurraad konden elk afzonderlijk een kandidaat voordragen. Dit reglement wordt tot vandaag gerespecteerd18. Luc (Wies) Lema kreeg de allereerste Gulden Wiek in 2002. Blues & Jazzclub Banana Peel won in 2004. In 2006 ging de cultuurprijs naar Sappho. Begin 2008 ging de Gulden Wiek naar Robert Deroose, voorzitter van toneelkring ‘De Ruyssende Lede’.

2.3. Publieke culturele voorzieningen Om cultuurvorming, -spreiding en –creatie te stimuleren voorziet het gemeentebestuur, al dan niet gestimuleerd door wettelijke verplichtingen, een ruim aanbod aan publieke culturele voorzieningen. De openbare bibliotheek Het decreet van 21 december 1990 betreffende het Nederlandstalig openbare bibliotheekwerk, hield de verplichting in dat elke gemeente een erkende gemeentelijke openbare bibliotheek op haar grondgebied diende op te richten. (Ruiselede beschikte op dat moment slechts over een Aangenomen Openbare Bibliotheek Sint-Jozef, waarvan de officiële stichting terugging tot 193619.) Er werd overgegaan tot het opstarten van twee procedures. Enerzijds besliste het gemeentebestuur van Ruiselede de Aangenomen Openbare Bibliotheek Sint-Jozef over te nemen. Na een periode van onderzoek en onderhandelingen werd in zitting van 30 december 1996 beslist om de aangenomen Openbare Bibliotheek Sint-Jozef over te nemen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 1995. Anderzijds waren intussen onderhandelingen gestart met het gemeentebestuur van Aalter om de bibliotheek van Ruiselede als uitleenpost van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek van Aalter in te richten, wat op 10 december 1996 door de Aalterse gemeenteraad werd goedgekeurd en door de gemeenteraad van Ruiselede in genoemde zitting van 30 december 1996. De Aalterse Gemeentelijke Bibliotheek was al in 1982 erkend als Openbare Bibliotheek

18

In 2003 werd een wijziging aangebracht. In 2001 werd beslist dat enkel verenigingen waarvan het merendeel van de leden ingeschreven in het bevolkingsregister van Ruiselede in aanmerking konden komen om de prijs in de wacht te slepen. In 2003 werd dit artikel uit het reglement geschrapt omdat een groot aantal verenigingen niet aan deze voorwaarde konden voldoen én omdat men de culturele uitstraling van de gemeente buiten de grenzen niet wilde teniet doen. 19 Deze bibliotheek werd opgestart onder de naam ‘Openbare Volksboekerij Sint Jozef’. Bron: Archief Bibliotheek zie: M. Braet,, Kroniek 900 jaar Ruiselede, in: Oud Ruysselede, jg. 23 (2006), p. 221. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 33

en richtte al uitleenposten op te Bellem, Lotenhulle en Sint-Maria-Aalter20. Ook de Vlaamse overheid, afdeling Volksontwikkeling en Bibliotheken, gaf op 24 maart 1997 haar goedkeuring. In de Vaste Commissie van Advies van de bibliotheek van Aalter werden vier Ruiseleedse afgevaardigden vertegenwoordigd21. In zitting van 10 april 2003 werd door de gemeenteraad van Ruiselede de hernieuwde samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Aalter betreffende deze uitleenpost, eenparig goedgekeurd Sinds 2007 beschikt de bibliotheek over een beheersorgaan waarin volgens de samenwerkingsovereenkomst 20 inwoners van Aalter en van Ruiselede, gekozen uit het politieke en het culturele veld tot en met 2012 zullen instaan voor het goede beheer van de Bibliotheek. Zij zullen het gemeentebestuur adviseren bij belangrijke beslissingen omtrent de Openbare Bibliotheek en de bibliothecaris bijstaan bij het algemene beheer ervan. De leden voor Ruiselede zijn: Angelique Deserranno, Hannes Gyselbrecht, Sofie De Roest en Jean Verstraete. Aanvankelijk vestigde men de uitleenpost in het Ontmoetingscentrum in de Tieltstraat. Dit veranderde midden 2006. Het gemeentebestuur was immers al in 2001 begonnen met de aankoop en de renovatie van de schoolgebouwen in de Poortefrank-, Nieuw- en Aalterstraat. Op de gelijkvloerse verdieping van het gebouw werden de bibliotheek en een apart leeszaaltje met internetaansluiting ondergebracht. De officiële opening van het gebouw, ‘Het Portaal’, vond plaats op 16 december 2006. Het bibliotheekfiliaal te Ruiselede biedt een beperkt maar gedifferentieerd aanbod aan boeken, dvd’s, cd’s en cd-roms. De bibliotheek voorziet een levering van boeken aan huis voor mindermobielen, biedt de nodige databanken aan en voorziet mogelijkheden om te kopiëren en het internet te gebruiken. Gemeentebestuur Aalter Tel. 09 374 60 71 Hoofdbibliotheek Fax 09 375 20 45 Boomgaardstraat 10 - 9880 AALTER e-mail [email protected] webcatalogus http://bibliotheek.aalter.be Het filiaal te Ruiselede is gevestigd in Het Portaal, Nieuwstraat 8 – 8755 Ruiselede Openingsuren: Maandag: 16-18u Woensdag 17u-19u Zaterdag 10u-12u

20

De bibliotheek beschikt over een beheersorgaan. Volgens de samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Ruiselede zetelen zowel inwoners van Aalter als van Ruiselede in dit beheersorgaan. Het aantal wordt bepaald volgens de verhouding van de respectievelijke bevolkingsaantallen. Voor meer informatie met betrekking tot de bibliotheek (organisatie, uitleenhistoriek, verzameling, …) verwijzen we naar de cultuurbeleidsplannen en het bibliotheekbeleidsplan van de gemeente Aalter http://www.aalter.be/Beleid/Beleidsplannen/Pages/default.aspx 21 Als afgevaardigden van de gemeente Ruiselede (2000-2006) maakten volgende leden deel uit van de Vaste Commissie van Advies van de bibliotheek van Aalter: Dhr. Johan Lemey (voor CD&V), Mevr. Veerle De Coster (voor RKD) en Mevr. Iris Biebauw en Dhr. Marnik Braet (voor het culturele veld). Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 34

Het Portaal


35

De muziekschool De voorbije jaren overwoog het Ruiseleedse gemeentebestuur de gemeentelijke muziekschool onder te brengen binnen de structuur van een officiële erkende academie. Reeds in 1992, 2004, 2005 en 2006 werd hierbij gepeild naar mogelijke Tieltse interesse en werd onderzocht of de gemeentelijke Ruiseleedse muziekschool een filiaal kon worden van de Stedelijke Muziekacademie van Tielt. Diverse keren werd de aanvraag uit- of afgesteld. In 2006 was het het Ministerie van Onderwijs die de plannen in de war stuurde. Het weigerde immers de oprichting toe te staan omdat men van mening was dat het vereiste leerlingenaantal voor de programmatie van een filiaal niet haalbaar was. Uiteindelijk besliste het Ruiseleedse gemeentebestuur begin 2007 om de Stad Tielt niet langer aan te schrijven. Na een gunstige evolutie van het rekruteringsveld werd eind 2007 overwogen opnieuw een aanvraag tot oprichting van een filiaal in te dienen. Men opteerde deze keer voor de Academie voor Muziek, Woord en Dans te Aalter. Men was ervan overtuigd dat Ruiselede naar het schooljaar 2008-2009 toe een groot aantal leerlingen kon bieden om een filiaal met drie studierichtingen te ondersteunen. Na overleg met Dhr. August De Groote, directeur van de Academie, én met het gemeentebestuur van Aalter, besliste het College een aanvraag tot oprichting in te dienen. Op 7 januari 2008 ging de gemeenteraad van Aalter principieel akkoord met de aanvraag tot oprichting van het filiaal te Ruiselede. De Ruiseleedse gemeenteraad volgde deze beslissing eind februari 2008 (zitting 21.02.2008). Na grondige inspectie en beraad keurde de Vlaamse Overheid de aanvraag goed. Op 1 september 2008 startte de gemeentelijke muziekschool officieel haar lessen als filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter. De lokalen voor Muziek en Woord werden ondergebracht op de eerste en de tweede verdieping van ‘Het Portaal’. De richting Dans vond een onderkomen in de polyvalente zaal Polenplein. De gemeenteraad keurde, na advies van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid, de oprichting goed (GR 18.09.2008). Met de oprichting van het filiaal binnen de structuur van de Academie van Aalter, wenste het gemeentebestuur van Ruiselede een kwalitatief sterke opleiding aan haar inwoners aan te bieden. De grote verantwoordelijkheid en de inspanning van de Academie van Aalter bij de inhoudelijke programmatie en de praktische omkadering, zorgen voor een verhoogd professionalisme dat in de vroegere gemeentelijke muziekschool in mindere mate aanwezig was. Bovendien kunnen zowel leerlingen als leerkrachten in de toekomst bijleren én werken in een goede wettelijke en didactisch omkaderde omgeving. De Ruiseleedse muziekschool zal door de inspanningen van het gemeentebestuur, in de toekomst nog meer dan in het verleden, niet alleen een onderwijsinstelling zijn, maar ook een belangrijke pion vormen binnen het veld van de cultuurproductie en –receptie. Gemeentebestuur Aalter Tel. 09/374 36 54 Academie voor Muziek, Woord en Dans Fax 09/374 38 81 Stationsstraat 141 – 9880 AALTER E-mail [email protected] Het filiaal te Ruiselede is gevestigd in Het Portaal, Nieuwstraat 8 – 8755 Ruiselede


36

Archief Binnen de gemeentelijke administratie is een archief aanwezig conform de betrokken regelgeving. Dit archief is echter niet toegankelijk voor het publiek. Ieder personeelslid zorgt zelf voor de verplaatsing van zijn/haar archiefbescheiden naar de archiefruimte en probeert daarbij het gebruik van archiefdozen en NDC-ordeningscode te respecteren. De dienst bevolking beschikt over registers van de Burgerlijke Stand en Bevolkingsregisters, respectievelijk vanaf het jaar 1800 en 1847. Deze registers kunnen worden ingezien na telefonische afspraak. Het merendeel van de statische gemeentelijke archiefbescheiden werd reeds overgebracht naar het Rijksarchief van Brugge. Daarnaast beschikt ook de lokale Heemkundige Kring over een uitgebreide boekenreeks met archiefteksten over Ruiselede (van 1106 tot einde 19e eeuw)22. Musea Ruiselede telt één privé-museum. Ruiseleeds pianofabrikant Chris Maene collectioneerde tal van antieke klavierinstrumenten. Vaak zeldzame stukken waarvan sommige gerestaureerd worden om te gebruiken voor concerten en cd-opnames. De verzameling bevat een Hans Ruckers klavecimbel uit 1692 en fortepiano's van Graf, Tomkinson, Wachtl, Pape, Longman, Clementi, Stöcker, Worning, Bösendorfer, Erard, Steinway & Sons, Pleyel,… De instrumenten zijn te bezichtigen op afspraak23. De firma Maene was ook de grote bezieler achter de vereniging Helikon die 5-tal keer het internationaal pianofestival in Ruiselede en Poeke organiseerde waar artiesten en cursisten van over de hele wereld op af kwamen. Daarnaast is op de site van de jeugdinstelling ‘De Zande’ nog het Streekcentrum Open SintPietersveld gesitueerd, waar men meer te weten kan komen over de geschiedenis van de omgeving en de instelling. Bij de instelling kan een aanvraag gericht worden voor een bezoek aan het museum van het streekcentrum of voor een gidsbeurt met wandeling op de beschermde ‘site Sint-Pietersveld’, geleid door een lid van de vzw Open Sint-Pietersveld (al of niet in samenwerking met de heemkundige kring). Jeugddienst Ook de jeugddienst is actief op het culturele niveau. Jeugdcultuur wordt immers steeds belangrijker en omvat diverse actieterreinen. Interessant in dit kader is op te merken dat in het verleden koepelvergaderingen werden georganiseerd met jeugd-, sporten cultuurfunctionarissen en -raden. De eerste koepelvergadering vond plaats in 2001 en resulteerde onmiddellijk in de opmaak van een gezamenlijke kermisaffiche en een vernieuwde opmaak van de reeds bestaande cultuurkalender. Daarnaast werden ook overkoepelende activiteiten uitgewerkt zoals Streetdance (zie verder). Zie ook het jeugdwerkbeleidsplan en het sportbeleidsplan.

22

Th. SILVERSMET. Het verzameld archief van Ruiselede. 13 delen in 16 volumes, uitgegeven tussen 1985 en 1993 i.s.m. het West-Vlaamse Genootschap voor Familie- en Wapenkunde, onder redactie van R. Dewulf-Heus. 23 http://www.maene.be/nl/museum.htm Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013 37

Binnen de gemeente zijn volgende jeugdverenigingen actief: - Chiro jongens en Chiro meisjes - KAJ jongens - KLJ - Jeugdhuis Jester Activiteiten tijdens de vakanties: - BGJG (jeficlub, organiseert knutselnamiddagen tijdens de herfst- en de krokusvakantie) - Speelpleinwerking/grabbelpas

Beeld Jef Claerhout In 1998 werd op het Polenplein een bronzen kunstwerk van kunstenaar Jef Claerhout geplaatst met als naam ‘Wachten op de tram’. Dit beeldenrijke kunstwerk is een frivole terugblik naar de tijd dat op deze plek een tramlijn liep, maar tegelijk een verwijzing naar de bevrijding door Poolse soldaten (1944). Daarnaast werden ook een fontein, een brug en water afgebeeld als verwijzing naar een vroegere waterpartij (mote genaamd). Ook diverse dorpspersonages bevolken het tafelvormige kunstwerk. Om alle steden en gemeenten in het Brugse Ommeland, waar één of meerdere beelden van Jef Claerhout werden geplaatst, met elkaar te verbinden, werd in 2008 een fietsroute uitgewerkt die aansluit op de fietsnetwerken Brugs Ommeland Noord en Zuid. Ook Ruiselede werd uiteraard in deze route opgenomen.

2.4. Private culturele voorzieningen Daarnaast bieden ook particulieren voorzieningen en activiteiten aan die cultuur tot het grote publiek kunnen brengen. Galerijen in privé-handen Axpoele Tot 2005 was op de wijk Axpoele nog de 'Kunstgalerij Axpoele' van Rolande Taeymans gevestigd, die bekende en minder bekende kunstenaars de kans gaf om hun werk te exposeren. Galerij Peter De Soete Peter De Soete, freelance grafisch ontwerper, volgde een opleiding aan het SintLucasinstituut in Gent. De Ruiseledenaar besliste in 2004 een eigen tentoonstellingsruimte in te richten. De inkomhal van zijn huis, dat met zijn bijgebouwen vroeger deel uitmaakte van een artisanale bakkerij werd omgevormd tot galerij24.

24

www.peter-desoete.be Nieuwstraat 6, 8755 Ruiselede


38

Blues & Jazzclub Banana Peel Blues & Jazzclub Banana Peel is ook (en vooral) buiten de gemeentegrenzen een bekende naam. Het is al meer dan 40 jaar een befaamd adres voor optredens van jazz- en bluesartiesten. De club vindt onderdak in een meer dan honderd jaar oud gebouw, in een zijstraatje van de Bruggestraat. De geschiedenis van de club gaat terug tot 1966 toen Erik Carrette en Jean Verstraete samen met enkele gelijkgestemde zielen, beslisten een optreden te organiseren. Dit optreden werd gesmaakt door het publiek en er volgden er nog. ‘Banana Peel Jazz&Blues Club’ was een feit. In de loop der jaren is kwaliteit het handelsmerk van Banana Peel geworden. De organisatoren proberen van alle subgenres van Jazz en vooral Blues representatieve vertegenwoordigers op hun podium te zetten. Tal van grote namen passeerden het ‘Jazzkot' en de toeschouwers krijgen de kans face to face te staan met hun Blueshelden. In 2006 vierde de club haar 40-jarig bestaan met een groot jazzevenement, een jubileumboek ‘Portraits of the blues, 40 years Banana Peel’ en een cd met diverse live momenten in de Banana Peel25.

Toneelkring Ruyssende Lede In 1967 werden de activiteiten van de wat stilgevallen toneelvereniging ‘Deugd baart Vreugd’ overgenomen door een nieuwe toneelvereniging. Deze kende haar oorsprong in een jeugdclub opgericht in 1965-1966 door voormalige Chiroleden. Vanaf 1967 werd, in samenwerking met Robert Deroose, van start gegaan met de eerste toneelstukken. Tijdens deze beginjaren speelde men in parochiaal centrum ‘Den Tap’, om na enkele jaren alweer te verhuizen naar een nieuwe locatie in de Aalterstraat (Zaal Uilenspiegel). Tijdens de jaren 1980 kreeg de toneelkring een podium in de bijzalen van de Sporthal. Het gezelschap speelde hier ongeveer 11 jaren. Uitschieters waren er met ‘Pietje de leugenaar’, ‘Het recht van de sterkste’, ‘Zwijg kleine’, ‘De 2de leeftijd’, ‘De Caraïbische Zee’, ‘Knecht van 2 meesters’…. Het was ook in deze periode dat het gezelschap naar andere locaties trok om gastvoorstellingen te verzorgen met als hoogtepunten voorstellingen in het Nederlandse Deurne en het Slovaakse Bratislava. Dit waren beide uitwisselingen met buitenlandse gezelschappen die dan ook een tegenprestatie hier op de planken brachten. Het Slovaakse avontuur duurde een week lang. ‘De Ruyssende Lede’ bracht ‘De bedelaarsopera’ in Bratislava en de contacten en vriendschappen daar opgebouwd zorgden voor herhaalde bezoeken. Trouwens speelde hun groep ‘Divadlo pre vas’ het stuk ‘Bachy’ in de gehuurde schouwburg in Tielt (1987-1988). Maar ook net buiten de dorpsgrenzen kwamen er gastvoorstellingen: Eeklo,Beernem, Deinze, Vichte, Sint-Eloois-Winkel, Vinkt en Gent maakten kennis met de Ruiseleedse groep. Sinds 1989 gaan de jaarlijkse voorstellingen van de toneelkring door in de Polyvalente Zaal Polenplein. In een coproductie met het ‘Multatuli theater’ van Gent brachten zij daar het succesrijke ‘Het Gezin van Paemel’ en ‘Appartement te huur’.

25

www.bananapeel.be Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

39

Ondertussen groeide ‘De Ruyssende Lede’ uit tot een sterke ploeg gegroeid met enthousiaste creatievelingen die geen enkele technische uitdaging uit de weg gaan. Denken we maar aan het spectaculaire ‘Bichos’, de monsterproductie ‘De Bompa’s’ met een recordaantal spelers, ‘Doe het zelf neushoorn’ met op de markt te Ruiselede en aan het molentje, een replica van een neushoorn, ‘Plankgas’ waar een auto de scène op vloog. Gedurende de 40 jaar dat ‘De Ruyssende Lede’ actief is, zijn er zo een 75-tal producties gespeeld. ‘De Ruyssende Lede’ werkte ook mee met grime, sprekende rollen, figuratie, decorbouw …, aan de Molenstoeten, aan het Ruiseleeds volkstoneel en het Ruiseleeds kindertoneel. Voor de toenmalige BRT verzorgde het gezelschap de figuratie voor producties als ‘De Eddy Wally Show’, ‘Het huis van Wantrouwen’, ‘De Gaston en Leo-show’, ‘Hotel Américain’…en voor tv-films als ‘Tantes’ van Cyriel Buysse. ‘De Ruyssende Lede’ werkt jaarlijks mee aan de interverenigingenproductie. Het gezelschap nam deel aan het provinciaal klasseringstornooi en speelde afwisselend in eerste klasse, tweede en derde klasse. Ze deed mee aan wedstrijden en haalden de Achilles Mussche prijs voor FVST als tweede met ‘De Ratel’ en met de ‘Canadese Muur’ haalde ze een Gouden Meeuw voor de meest eenvormige collectieve prestatie. In die 40 jaar kende ‘De Ruyssende Lede’ 4 voorzitters, een 9-tal secretarissen en een 16-tal regisseurs van binnen en buiten het gezelschap. De medewerkers (spelers, decorontwerpers, decorbouwers, grimeurs, klank- en lichttechnici, productieassistenten, souffleurs, gordijnmeesters, couturières, coördinators en logistiek medewerkers voor P.R. en programma, catering tijdens repetitie en voorstelling, ) zijn vrij lid van vzw ‘De Ruyssende Lede’. Tijdens al die jaren kreeg ‘De Ruyssende Lede’ de medewerking van het gemeentebestuur en het technisch personeel van Ruiselede en haar talrijke sponsors.

Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’ In 1984 ging de heemkring van start als een studiekring voor de eigen gemeente. Hierbij pikte men in op het heemkundig onderzoek dat al werd verricht sinds 1959 door heemkring Zuid-Bulskampveld en heemkring Groot Ruiselede. De belangstelling bleek groot te zijn en men begon met meer dan 800 betalende leden. De Heemkundige Kring gaf tussen 1984 en 2006 een tijdschrift uit. In 23 jaargangen werden in totaal 88 nummers uitgegeven (ca. 48 blz. per nummer). Daarnaast gaf de heemkring ook kaarten uit en bewaart ze archiefboeken, fotocollecties, naslagwerken en genealogische informatie over Ruiselede. De heemkring verleent haar medewerking aan diverse culturele activiteiten (o.a. Open Monumentendag, en de Nacht van de Geschiedenis, een organisatie van de Davidsfondsafdeling) en verzorgt ook gidsbeurten. Het lokaal van de kring is iedere tweede en derde zondag van de maand open in de voormiddag voor opzoekingen of het inzien van naslagwerken. De heemkring heeft echter te kampen met een dalend aantal medewerkers.


40

Niet-gemeentelijke ruimtes voor cultureel gebruik In de gemeente worden diverse zalen in handen van particulieren aangewend voor vergaderingen of activiteiten die een cultureel accent hebben. Een ruimte van het plaatstelijke CM-kantoor, het parochiaal centrum ‘Den Tap’ in Ruiselede-centrum en het parochiaal centrum ’t Haantje in Doomkerke zijn enkele voorbeelden. Ook de Knokmolen, daterend uit 1840 en draaiende gehouden tot 1987 wordt ook gebruikt als culturele infrastructuur. Tegenwoordig wordt de molen regelmatig op zaterdagnamiddag in beweging gehouden. Daarnaast vinden in het atelier van Norbert Dhuyvettere (het voormalig veevoederbedrijf Unica) regelmatig culturele activiteiten plaats.

2.5. Socio-culturele verenigingen De gemeente Ruiselede telt heel wat socio-culturele verenigingen, 39 onder hen zijn lid van de Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid (oktober 2008). In deze vergadering zijn enkel deze verenigingen aanwezig die én erkend werden door het gemeentebestuur én erkend worden als lid van de cultuurraad. Onder deze 39 vinden we 4 zangverenigingen, 2 muziekgerelateerde verenigingen (Blues & Jazzclub Banana Peel en Harmonie Sint-Cecilia), 1 heemkundige kring, 1 toneelkring, 3 feestcomités, 4 ouderverenigingen, 1 vaderlandslievende vereniging (NSB), 2 gezondheidsgerelateerde verenigingen (Ziekenzorg en Bloedgevers), 2 verenigingen die zich richten tot zelfstandigen (Unizo en Markant), 3 organisaties die natuurzorg propageren (Bebloemingscomité, Koninklijk Werk voor Volkstuinen en Reedpool), 1 wijkvereniging (Knotwilgenwijk), 2 verenigingen die zich richten tot 55+ers (OKRA en NEOS), 1 literaire vereniging (Davidsfonds), 1 christelijk geïnspireerde organisatie (Confrérie), 1 landbouwgerichte organisatie (Landelijke Gilde), 3 specifiek vrouwgerichte verenigingen (KVLV Ruiselede, KVLV Doomkerke en KAV), 1 personeelsvereniging van De Zande, 1 fotoclub Focidia, 2 gilden (SintElooisgilde Ruiselede en Doomkerke), 1 Gezinsbond en 2 adviesraden (jeugd- en sportraad). Jaarlijks komen verenigingen en instellingen uit het socio-culturele veld in aanmerking voor een basissubsidie die wordt bepaald en toegekend door het College van Burgemeester en Schepenen. Een subsidiereglement werd hiervoor opgesteld. Dit reglement werd op 27 september 1985 al goedgekeurd maar geactualiseerd in 2003 en dan ook op 23 oktober 2003 door de gemeenteraad goedgekeurd. Daarbovenop hebben de erkende verenigingen die lid zijn van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid recht op een werkingssubsidie die berekend wordt door het Dagelijks Bestuur van deze raad. De verdeling van de werkingssubsidie gebeurt op een evenredige wijze onder alle belanghebbende verenigingen en op basis van het aantal punten dat zij bekomen hebben gedurende het afgelopen jaar.


41

Criterium Per schijf actieve leden: - minder dan 10 leden - van 10 tot 19 leden - van 20 tot 49 leden - van 50 tot 99 leden - meer dan 100 leden Aanwezigheid Algemene Vergadering cultuurraad Activiteit toegankelijk voor publiek Activiteit toegankelijk voor leden Repetitie of voorbereidende vergadering activiteit Reeks activiteiten voor dezelfde groep mensen - 1e sessie - Sessie 2 t/m 5 - Sessie 6 t/m 10 - Volgende sessies

Aantal punten 10 p 20 p 30 p 40 p 50 p 20 p 20 p 10 p 5p 10 p 5 p per sessie 2 p per sessie 1 p per sessie

Ruiselede telt daarenboven tal van sporten jeugdverenigingen die aangesloten zijn bij de andere gemeentelijke adviesraden inzake jeugd- en sportbeleid.

2.6. Kunstenaars en amateurkunstenaars Ondanks de beperkte omvang van de gemeente en een vrij klein inwonersaantal, kunnen we stellen dat de gemeente Ruiselede heel wat kunstenaars telt. Dit zijn zowel professionele als amateurkunstenaars, actief in diverse disciplines zoals fotografie, beeldende kunst, schilderkunst, toneel en literatuur. Hoewel het moeilijk is om deze particuliere kunstenaars op te sporen, is hun aanwezigheid meer dan duidelijk gebleken tijdens de organisatie van diverse projecten en evenementen. Tijdens de edities van BeeldRuis 2002 en 2004, een gratis toegankelijk evenement waarbij de werken van een aantal kunstenaars worden tentoongesteld op diverse plaatsen in de gemeente, was de respons van geïnteresseerde lokale kunstenaars enorm. Ook voor evenementen zoals Open Monumentendag, Talens Palet en Buren bij kunstenaars, bieden Ruiseleedse kunstenaars steeds hun medewerking aan. Tijdens Open Monumentendag 2008 werden schilderijen van lokaal (kunstenaars)talent tentoongesteld in het gebouw in kwestie (Het Portaal). Ook het literaire Ruiseleedse talent kwam tijdens de editie van de Boekenweek 2007 ruimschoots aan bod met de actie ‘Ruiselede schreef en schrijft’, een geheel van activiteiten en tentoonstellingen waarbij de werken van Ruiseleedse auteurs onder de aandacht werden gebracht. Daarnaast vermelden we ook dat de Stedelijke Kunstacademie van Tielt en de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter en haar filiaal te Ruiselede heel wat Ruiseleedse leerlingen van diverse leeftijden telt.


42

2.7. Evenementen Zowel de jeugd-, sport- als cultuurdienst organiseren al dan niet in samenwerking met de respectievelijke adviesraden, jaarlijkse of meerjaarlijkse evenementen. Daarnaast spelen heel wat verenigingen een voortrekkersrol in de organisatie van activiteiten met een culturele meerwaarde. We beschrijven enkele van de cultureel interessante initiatieven die de laatste jaren te Ruiselede werden gerealiseerd. BeeldRuis BeeldRuis (Beeldende kunsten/Ruiselede) zag het levenslicht in 2002. Op initiatief van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid werd gestart met een tweejaarlijkse multidisciplinaire tentoonstelling waarbij men de eigen bevolking de kans wilde geven om op ‘kunstpad’ te gaan. Tijdens de zomermaanden, telkens tijdens het weekend, stelden immers hedendaagse kunstenaars recente werken tentoon op verschillende landelijke locaties in Ruiselede. De zomertentoonstelling met als titel ‘Zonevreemde kunstroute’ wilde een platform bieden aan hedendaagse kunstenaars uit de streek en uit de provincies Oost- en West-Vlaanderen. Wat betreft de locaties werd beroep gedaan op de Ruiseleedse bevolking, die spontaan tuinen, hobbykamers of andere vrije ruimtes ter beschikking stelde. Naast diverse publicitaire affiches, folders en flyers werd ter gelegenheid van BeeldRuis 2002 ook een eigen website gecreëerd. Een tweede en voorlopig laatste editie van BeeldRuis werd georganiseerd in 2004 met als hoofdthema ‘Artistieke confrontaties’, waarbij dorp versus platteland/ straten versus paden/ traditie versus experiment en jong versus gevestigd de centrale confrontatiepunten vormden waarrond tentoongesteld werd. In 2006 en 2008 ging BeeldRuis niet door. Wel werd overwogen om de traditie in 2009 verder te zetten, maar de afwezigheid van het nodige professionalisme en kennis van de kunstensector én de vrees onvoldoende subsidiëring te ontvangen, schrikte de huidige gemeentelijke raad voor cultuurbeleid enigszins af. Ruislé Buist Ruislé Buist is een realisatie van de jeugdraad en het jeugdhuis Jester met ondersteuning van de gemeentelijke jeugddienst en startte voor het eerst in 1997. Dit initiatief biedt aan 10 onbekende groepen een vrij podium. Iedere band krijgt er 25 minuten de tijd om zijn kunnen te tonen. Alle muziekgenres zijn welkom. Aan de optredens is ook een wedstrijd verbonden. De winnaar verdient een demo-opname ter waarde van € 375 (in 2008). Er is ook een publieksprijs voorzien en een derde prijs is de deelnemersprijs waarbij de groepen zelf beslissen wie deze prijs in de wacht sleept. Sappho Het poëziefestival Sappho zag het levenslicht in 1995 en ging voor het laatst door in 2005. Gedurende deze tien jaar haalde gemeentesecretaris Luc De Leersnyder jaarlijks een groot aantal literaire zwaargewichten naar de kleine gemeente Ruiselede voor een avondvullend Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

43

programma rond poëzie. Dichters en schrijvers zoals Gerrit Kouwenaar, Herman de Coninck en Hugo Claus vonden hun weg naar Ruiselede. Sappho, geboren in de 7e eeuw voor Christus op het eiland Lesbos en door Plato de tiende muze genoemd, was de eerste vrouw die haar persoonlijke en zelfs intiemste gevoelens in verzen uitdrukte. Met het poëziefestival Sappho wilden de organisatoren de hedendaagse dichter een forum geven en het publiek laten kennismaken met hun poëzie. Illud Mane Sinds 2005 organiseert de religieuze Confrérie O.L.Vr. van 7 weeën lezingen, tentoonstellingen, concerten en religieuze vieringen. Helikon Helikon vzw werd in het verleden opgericht met als doel het verbreden en verdiepen van de klassieke scholing en ervaringen vanuit diverse culturen uit te wisselen. In samenwerking met o.a. de gemeentebesturen van Aalter en Ruiselede en Piano’s Maene organiseerde Helikon vier edities van ‘Zomer in Poeke/Ruiselede’.Telkens stonden concerten , kunstprojecten, rondleidingen, voordrachten en massterclasses voor cursisten van over heel de wereld op het programma. De laatste editie ging door in 2006. Molenfeesten Om de drie jaar worden in Ruiselede de Molenfeesten gehouden. De eerste editie ging van start in 1959. Tijdens deze feesten, doorgaans tijdens het eerste weekend van augustus, worden activiteiten georganiseerd die het molenerfgoed in de gemeente onder de aandacht brengen. In het verleden werden onder meer bij Hostens Molen een steekspel door ruiters, volksspelen, tentoonstellingen, wandelconcerten en stoeten georganiseerd. Streetdance In 2001 en 2003 organiseerden de raden voor jeugd-, sporten cultuurbeleid Streetdance. Hierbij was het de bedoeling om aan kinderen en jongeren workshops aan te bieden van de meest recente en hippe dansstijlen en dit onder professionele begeleiding tegen een democratische prijs. In 2001 schreven een 50-tal geïnteresseerden, tussen 5 en 15 jaar zich in. Ook in 2008 werd Streetdance georganiseerd. De opkomst was gering. Activiteiten cultuurraad Ieder jaar organiseert de cultuurraad enkele activiteiten waarbij men de drempel tot cultuurbeleving laag probeert te houden zonder aan kwaliteit in te boeten. Daarom gaat men op zoek naar activiteiten waarbij de Ruiseledenaar wordt aangetrokken, maar waarbij er toch voor wordt gezorgd dat de mate aan culturele vorming en ontmoeting hoog blijft. Enkele van de activiteiten die de voorbije jaren werden georganiseerd zijn: Moppenavond, Verhalenavond, Interverenigingen-quiz, de wedstrijd ‘De frivoolste man van Ruiselede’, Zangcrochet, Het Grote Woordenschatspel, diverse quizzen, optredens naar aanleiding van de Kermis, uitstappen en bezoeken aan musea en tentoonstellingen, … Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

44

Ook pikt de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid in op regionale of Vlaamse evenementen en dit meestal in samenwerking en overleg met de cultuurdienst. Hierbij verwijzen we graag naar initiatieven die de cultuurraad ondernam ter gelegenheid van Erfgoeddag, Boekenweek, Open Monumentendag en de Week van de Smaak. Tot slot merken we op dat de cultuurraad in het verleden ook diverse vormingsactiviteiten zoals kalligrafiecursussen en assertiviteitstrainingen organiseerde.

Jaarlijkse herdenking bevrijding (september 1944) – Viering 11 november Op initiatief van de Nationale Strijdersbond (NSB) - afdeling Ruiselede, is er ieder jaar begin september een kleine herdenking aan de Vredeskapel in de Aalterstraat n.a.v. de bevrijding van Ruiselede door de 1ste Poolse Pantserdivisie. Sinds 2004 (herdenking 60 jaar bevrijding) organiseert het bestuur van de heemkring Oud Ruysselede - reeds vijf jaar op rij - in september aan de Vredeskapel eveneens een herdenkingsplechtigheid met de aanwezigheid van de Poolse oudstrijders Stefan Jezersky en Pawel Cmok en een afvaardiging van het bestuur van het Verbond van Poolse Oud-strijders en veteranen van de 1ste Pantserdivisie van Generaal Maczek in België. In september 2008 was deze herdenkingsplechtigheid een samenwerking van de Ruiseleedse NSB-afdeling en Heemkring Oud Ruysselede. Het documentatiecentrum van de heemkring beschikt over heel wat naslagwerken over deze Eerste Poolse Pantserdivisie en de bevrijding in 1944. De herdenking van 11 november gebeurt op initiatief van de NSB in samenwerking met het gemeentebestuur. Hierbij worden alle verenigingen uitgenodigd om deel te nemen aan de herdenking, de optocht en de kranslegging bij het beeld voor de oorlogsslachtoffers in het gemeentepark.

2.8. Cultureel erfgoed Een belangrijke partner in de ontsluiting en bewaring van het lokale cultureel erfgoed is de Heemkundige Kring ‘Oud Ruysselede’. Typische voorbeelden van roerend, onroerend, tastbaar en ontastbaar erfgoed werden gepubliceerd in themanummers van het tijdschrift van de heemkring. Deze themanummers handelden onder meer over: de O.L.V.-Kerk, plaatsnamen, kapellen en kruisen, het molenrepertorium, historische figuren, Ruiseleedse gehuchten, oude hoeven en uiteraard de algemene geschiedenis van de gemeente. In 2007-2008 realiseerde de Vlaamse overheid, Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed, in samenwerking met lokale partners een inventaris van het bouwkundig erfgoed ‘Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen’. Ook het Ruiseleedse bouwkundig erfgoed werd in deze inventaris opgenomen. Deze publicatie is tevens te raadplegen op de website www.vioe.be aan de hand van een databank. In deze databank werden meer dan 300 gebouwen met erfgoedwaarde opgenomen, maar ook de geschiedenis van de Ruiseleedse straatnamen en een uitgebreide beschrijving van het gebied. Het Ruiseleedse aandeel in deze inventaris en databank werd grotendeels geleverd door de lokale Heemkundige Kring. 2.9. Samenwerkingsverbanden Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

45

Intergemeentelijke samenwerking Het gemeentebestuur van Ruiselede ging al enkele keren een samenwerking aan met het gemeentebestuur van Aalter inzake culturele materies. In Ruiselede werden immers in 1996 en 2008 respectievelijk filialen van de Aalterse bibliotheek en van de Academie voor Muziek, Woord en Dans gevestigd. Van verdere culturele intergemeentelijke samenwerking is in zeer beperkte mate sprake. Inlichtingen worden uitgewisseld en de culturele diensten staan op regelmatige basis in contact met elkaar.

Collegagroep Mid-West In 2001 werd in West-Vlaanderen een ‘Collegagroep voor Cultuurmedewerkers’ opgericht naar aanleiding van de invoering van het nieuwe decreet van 13 juli 2001 inzake lokaal cultuurbeleid. Daarnaast was binnen hetzelfde kader eveneens in 2001 sprake van regelmatige vergaderingen van het cultureel samenwerkingsverband Mid-West.

Erfgoedconvenant Momenteel ontbreekt een professioneel intergemeentelijk overlegplatform inzake cultuur en erfgoed. In het verleden werden nochtans inspanningen geleverd om samen met de stad Tielt en de gemeente Pittem een erfgoedconvenant onder de naam ‘Intergemeentelijk Erfgoedproject Pittem-Ruiselede-Tielt of kortweg IMPRT’ op te richten in het kader van het decreet van 7 mei 2004 houdende de organisatie en subsidiëring van een cultureelerfgoedbeleid. In het najaar van 2005 vergaderden alle betrokkenen uit de diverse gemeenten over de mogelijkheden om samen te werken inzake cultureel erfgoed. Men stelde een intentienota op, een projectvereniging werd na goedkeuring door de gemeenteraden in het leven geroepen, een intergemeentelijke stuurgroep werd opgericht en een aanvraagdossier werd ingediend. Op 27 juli 2006 informeerde de Vlaamse overheid de betrokken gemeenten over het resultaat. De Vlaamse Regering weigerde de aanvraag voor het sluiten van het erfgoedconvenant na advies van het Agentschap Kunsten en Erfgoed en van de beoordelingscommissie Erfgoedconvenants-projecten cultureel erfgoed. De Vlaamse Regering was van mening dat de waarde van het cultureel erfgoed op het grondgebied van de projectvereniging niet voldoende groot was. Daarnaast was men er van overtuigd dat de doelstellingen die de projectvereniging stelde, namelijk het ontwikkelen van een integraal en geïntegreerd cultureel-erfgoedbeleid voor het agrarisch en landelijk cultureel erfgoed, de draagkracht en de reikwijdte van de projectvereniging oversteeg26.

26

Het Centrum voor Agrarische Geschiedenis nam deze rol bijvoorbeeld al op zich. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

46

Tielts plateau In het kader van het LEADER-project werd het gebied Tielts plateau opgericht, waar ook Ruiselede deel van uit maakt. LEADER staat voor ‘Liaisons Entre Actions de Devéloppement de l’Economie Rurale’. LEADER is een Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling. Het biedt kansen aan vernieuwende en duurzame initiatieven op het platteland, bedacht en uitgewerkt door mensen van ter plaatse. Tijdens de periode 2008-2013 is het gebied Tielts plateau erkend, wat betekent dat de regio projecten kan indienen waarbij men kan rekenen op Europese, Vlaamse en Provinciale steun en middelen. Men wil het Tielts Plateau via samenwerking en betrokkenheid verder uitbouwen tot een attractieve, leefbare dynamische en samenhorende regio met specifieke aandacht voor jongeren/jonge gezinnen, senioren en startende ondernemers.

Internationale samenwerking27 Dankzij de goede verstandhouding en samenwerking met de stad Tielt, die in 1998 verbroederde met de nieuwe zusterstad Szamotuly uit Polen, werd door toedoen van de Tieltse stadssecretaris een eerste contact gelegd tussen Ruiselede en Krasnik, dat al sinds 1993 vriendschappelijke banden had met Tielt. Bij de opening van het heraangelegde Polenplein te Ruiselede datzelfde jaar (10 mei 1998) was reeds een afvaardiging van de Poolse stad Krasnik aanwezig. Op uitnodiging van de stad Krasnik begon het Ruiseleedse gemeentebestuur met een intensieve briefwisseling die in 2002 uitmondde in het eerste bezoek van een groep Ruiseleedse jongeren aan de Poolse stad. Een jaar later (3 mei 2003) werd de eerste officiële verbroederingsakte tussen Ruiselede en Krasnik daar ondertekend en brachten Poolse jongeren een tegenbezoek aan Vlaanderen en namen deel aan de Ruiseleedse Molenfeesten. In 2004 bracht een Poolse delegatie een bezoek aan Ruiselede ter gelegenheid van de herdenking van de bevrijding van Ruiselede door Poolse troepen 60 jaar eerder. Tijdens het bezoek werd de officiële verbroederingsakte nu ook ondertekend in Ruiselede en kon het ‘verbroederingsbord’ geplaatst worden langs de invalswegen van Ruiselede. Het jumelagecomité besliste een driejaarlijkse cyclus in te voeren, waarbij tijdens ‘jaar 1’ Ruiseleedse jongeren naar Krasnik trekken, tijdens jaar 2 Poolse jongeren Ruiselede en omgeving bezoeken en het 3e jaar beschouwd wordt als een rustjaar. Op basis van deze regeling bezochten jonge Ruiseledenaren Krasnik in juli 2005, bracht een groep Polen een tegenbezoek in 2006 en bleef het een jaar rustig in 2007. In 2008 hernamen de verbroederingsactiviteiten met een nieuwsjaarsreceptie en een bezoek van een Poolse delegatie aan Ruiselede in januari 2008. Een maand later werden Eerste Schepen Dhr. Marc De Muynck en gemeentesecretaris Dhr. Luc De Leersnyder op de Poolse ambassade te Brussel op 1 februari 2008 gehuldigd en in juli 2008 bracht een Ruiseleedse delegatie een kort bezoek aan Polen. Eveneens in juli 2008 maakte een groep Ruiseleedse jongeren zich klaar om de stad Krasnik en de nabije regio te bezoeken. 27

Zie o.a. M. Braet, Kroniek 900 jaar Ruiselede, in: Oud Ruysselede, jg 23 (2006), pp. 235-236 en M. Tytgat, Vriendschap met Krasnik beloond met medailles, in: Het Volk, 4 februari 2008, p.22. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

47

Men opteerde ervoor om de jumelage-activiteiten toe te spitsen op jongeren om de herinnering aan oorlog en vrede, de bevrijding door de Polen en de erkentelijkheid hiervoor van de Ruiseleedse bevolking door te geven aan de volgende generaties. Daarnaast was men van mening dat jongeren meer open staan voor nieuwe culturen en gevoeliger zijn voor de Europese problematiek. De jongeren die in aanmerking komen zijn tussen 15 en 18 jaar oud en dienen allen in Ruiselede centrum, Kruiskerke of Doomkerke te wonen. Men probeert een groep te vormen van 15 à 20 jongeren die telkens begeleid worden door een viertal volwassen vrijwilligers.


48

Besluit cultureel veld Het culturele aanbod in Ruiselede bevindt zich momenteel op een kruispunt tussen heden en verleden. Enerzijds merken we op dat heel wat interessante initiatieven zoals Beeldruis, Helikon of Sappho sinds kort verdwenen zijn. Anderzijds valt een toenemende culturele professionalisering op, waarvan de aanstelling van een cultuurbeleidscoördinator, de oprichting van de filialen van de bibliotheek en de muziekschool en de bouw van culturele infrastructuur duidelijke voorbeelden zijn. Bovendien ontstaan stap voor stap nieuwe evenementen of wordt met een herwonnen enthousiasme ingepikt op regionale, provinciale of Vlaamse intiatieven. Daarnaast zorgen ook diverse verenigingen, oudere en nieuwe, voor een constante culturele impuls. De rol van het gemeentebestuur inzake cultureel beleid is niet te onderschatten. Naast het aanbieden van culturele infrastructuur, financiële en logistieke omkadering, is het het gemeentebestuur dat de inhoudelijke culturele invulling moet verzorgen. Dit gebeurt dan ook via de cubeco, maar ook de aanwezigheid van de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid is hierbij belangrijk. Deze adviesraad vertegenwoordigt de meer dan 30 socio-culturele verenigingen met zetel in Ruiselede, organiseert vergaderingen en initiatieven, verzorgt een toelagesysteem én riep in 2001 een cultuurprijs in het leven met als doel het cultuurleven in de gemeente te bevorderen. Dat cultuur niet altijd en enkel vanuit hogerhand georganiseerd moet worden blijkt duidelijk uit de aanwezigheid van heel wat private culturele voorzieningen én evenementen in de gemeente. Naast lokale organisaties zoals de Heemkundige Kring, het Davidsfonds of de Toneelkring, kent Ruiselede een aantal culturele ambassadeurs die het culturele niveau van het plattelandsdorp sterk verhogen en zorgen voor een uitstraling die tot ver buiten de gemeentegrenzen reikt. Uiteraard mogen we ook de kunstenaars en amateurkunstenaars niet vergeten, die via hun deelname aan diverse evenementen een grote bijdrage leveren in onze pogingen om cultuur dichter bij ‘de gewone man’ te brengen. Eveneens merken we op dat Ruiselede beschikt over een beperkt maar interessant aanbod aan cultureel erfgoed, waarbij vooral de uitbouw van toeristische voorzieningen kan zorgen voor een opwaardering. De kleinschaligheid van de gemeente betekent dat samenwerkingsverbanden met andere steden en gemeenten op diverse vlakken een interessante meerwaarde kan bieden. De banden met de gemeente Aalter werden via de oprichting van filialen van de bibliotheek en de muziekschool al verzilverd. Ruiselede schrikt er niet voor terug om ook deel te nemen aan andere overlegplatformen die de gemeente op de regionale culturele en toeristische kaart kunnen zetten. Daarnaast zien we ook dat Ruiselede het oorlogsverleden blijft omarmen en onder de aandacht brengt via diverse jumelageprojecten in het kader van de verbroedering met de Poolse stad Krasnik.


49

3. Gemeentelijke ondersteuning 3.1. Infrastructuur Het gemeentebestuur stelt een aantal gebouwen ter beschikking waarin onder meer diverse culturele activiteiten kunnen gehouden worden. Deze infrastructuur werd ondergebracht binnen de naam ‘het gemeenschapscentrum’ en bevindt zich hoofdzakelijk in het centrum van de hoofdparochie. De Ruiseleedse verenigingen kunnen gebruik maken van deze infrastructuur onder bepaalde voorwaarden. De reservering van de zalen wordt geregeld door de onthaalverantwoordelijke in het gemeentehuis. Polyvalente Zaal Polenplein De Polyvalente zaal, ook wel Zaal Polenplein genoemd, is een grote ruimte (373 m2) waar tal van activiteiten door diverse verenigingen of het gemeentebestuur kunnen worden georganiseerd. Jaarlijks vormt de polyvalente zaal, onder meer dankzij de aanwezigheid van toneelverlichting en de mogelijkheid om een ruim podium te plaatsen, het decor voor de toneelvoorstellingen van Toneelkring ‘De Ruyssende Lede’. Door de aanwezigheid van rails aan de muren om schilderijen te bevestigen, kan deze ruimte eveneens dienen als tentoonstellingsruimte. De zaal biedt een zitplaats aan 450 personen. Vanaf het schooljaar 2008-2009 worden in deze ruimte ook de lessen Dans van het filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter te Ruiselede georganiseerd. Daarvoor werd een dansvloer geplaatst met een oppervlakte van 80m2. Hostens Molen Hostens Molen is een stenen stellingmolen (1865), die als monument beschermd is sinds 1949 en recent (1999-2001) werd gerenoveerd. In de molen, die regelmatig in werking wordt gebracht door twee gediplomeerde molenaars, is een tentoonstellings- en vergaderruimte voorzien. Daarenboven is deze molen een toeristische en educatieve troef aangezien groepen en scholen op regelmatige basis een bezoek en een rondleiding aanvragen.28 3 lokalen voor cultureel gebruik In het Sport- en ontmoetingscentrum, in de volksmond de sporthal genoemd, zijn diverse extra ruimtes voorzien, waaronder een vergaderzaal. Dit lokaal, waar tot 2006 de openbare bibliotheek nog was gevestigd, kan dienst doen als vergaderruimte of tentoonstellingsruimte. Daarnaast staan ook 2 kleinere lokalen ter beschikking van de Heemkundige Kring Oud Ruysselede als archief- en opzoekruimte. Sinds 2006 beschikt het gemeentebestuur met ‘Het Portaal’ over een extra infrastructurele troef. In deze voormalige jongensschool werd na renovatie de bibliotheek en de lokalen voor de muziekschool ondergebracht. Daarnaast telt dit gebouw twee lokalen voor cultureel gebruik, verspreid over twee verdiepingen. 28

http://www.molenechos.org/molen.php?AdvSearch=826


50

3.2. Uitleendienst De gemeentelijke uitleendienst is een verantwoordelijkheid van de technische dienst en de dienst onthaal. Alle Ruiseleedse verenigingen kunnen er via een waarborgsysteem diverse materialen uitlenen. De dienst leent tafels, stoelen, dranghekken, podia, projectoren, tentoonstellingspanelen, e.d. uit. 3.3. Financiële middelen 2007

DEFINITIEVE VASTLEGGINGEN Artikel

GEMEENTEREKENING Definitieve vastleggingen

Totale gewone uitgaven 762/763 Cultuur 762/111-02 Bezoldiging contractuelen (cultuur) 762/125-02 Benodigdheden gebouwen (Portaal en polyvalente zaal) 762/125-08 Verzekering onr. goed. (p.m. Polyvalente zaal) 762/125-12 Levering Elektriciteit (p.m. Polyvalente zaal) 762/125-13 Levering Gas (p.m. Polyvalente zaal) 762/125-15 Levering Water (p.m. Polyvalente zaal) 762/332-02 Toelagen cult. verenigingen en ontspanning 76201/332-02 Toelage cultuurraad 76202/332-02 Bijzondere subsidies cult. & ontspanning. Verenigingen 763/332-01 Feestcomité + vaderlandslievende vereniging 767 Bibliotheek 767/123-11 Telefoonkosten 767/123-13 Beheers- en werkingskosten van de informatica 767/123-19 Kosten voor aankoop van documentatie, abonnementen 767/124-04 Aankoop van collecties 767/125-02 Benodigdheden voor de gebouwen voor rechtstreeks verbruik 767/435-01 Toelage aan een aangrenzende gemeente voor bibliotheekwerking 734 Muziekschool 734/122-04 Muzieklessen 734/124-02 Technische benodigdheden voor rechtstreeks verbruik 734/125-08 Verzekering van de onroerende goederen 734/125-12 Levering van elektriciteit voor de gebouwen 734/125-13 Levering van gas voor de gebouwen 734/125-15 Levering van water voor de gebouwen Totale buitengewone uitgaven 762 Cultuur 762/741-98 Aankoop van ander meubilair 767 Bibliotheek 734 Muziekschool Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

€ 3.377.023, 29 € 55.005,26 € 3.386,63 *

% 100 1,63

€ 30.531,61

€ 13.675,02 € 992 € 500 € 5.920 € 52.705, 27

1,56

€ 8.469,90 € 6.735,37 * € 37.500 € 30.068, 43 € 25.915,5 € 1.155

0,89

€ 2.997,07 923.813, 21 euro € 6144, 55 € 6.144,55 / /

100 0,67

51

2008

KREDIET

BUDGETTEN

Artikel Totale gewone uitgaven 762/763 Cultuur 762/111-02 Bezoldiging contractuelen (cultuur) 762/124-02 Technische benodigdheden voor rechtstreeks verbruik 762/124-21 Cultuurprijsuitreiking 762/125-02 Benodigdheden gebouwen (Portaal en polyvalente zaal) 762/125-08 Verzekering onr. goed. (p.m.pol.zaal) 762/125-12 Levering Elektriciteit (p.m. Polyvalente zaal..) 762/125-13 Levering Gas (p.m. Polyvalente zaal) 762/125-15 Levering Water (p.m. Polyvalente zaal) 762/332-02 Toelagen cult. verenigingen en ontspanning 76201/332-02 Toelage cultuurraad 76202/332-02 Bijzondere subsidies cult. & ontspanning. Verenigingen 763/332-01 Feestcomité + vaderlandslievende vereniging 767 Bibliotheek 767/123-11 Telefoonkosten 767/123-13 Beheers- en werkingskosten van de informatica 767/123-19 Kosten voor aankoop van documentatie, abonnementen 767/124-04 Aankoop van collecties 767/125-02 Benodigdheden voor de gebouwen voor rechtstreeks verbruik 767/435-01 Toelage aan een aangrenzende gemeente voor bibliotheekwerking 734 Muziekschool 734/122-04 Muzieklessen 734/124-02 Technische benodigdheden voor rechtstreeks verbruik 734/125-08 Verzekering van de onroerende goederen 734/125-12 Levering van elektriciteit voor de gebouwen 734/125-13 Levering van gas voor de gebouwen 734/125-15 Levering van water voor de gebouwen Totale buitengewone uitgaven 762 Cultuur 767 Bibliotheek 734 Muziekschool

Budgetten € 4.041.934 € 84.460 € 24.000 € 2000 € 400

% 100 2,09

€ 36.460

€ 14.000 € 1.500 € 500 € 6.000 € 60.020

1,48

€ 11.200 € 7.000 € 3.500 € 38.320 € 39.410 € 31.000 € 1.300

0,97

€ 7.110 € 2.236.520 / / /

100

De artikelen ‘internationale uitwisseling’ en ‘cultuurkalender’ zijn items die ook tot de verantwoordelijkheid van de cubeco behoren, maar die in de gemeenterekening niet bij de begrotingspost cultuur worden gerekend. In 2007 werd voor de jumelage (artikel 561/123-16) 6149,73 euro uitgegeven. Voor 2008 werd in datzelfde artikel 16.000 euro vastgelegd. De cultuurkalender kostte in 2007 1430 euro (artikel 762/124-02). In 2008 werd hetzelfde bedrag voorzien.


52

3.4. Communicatiemiddelen Infoblad Het gemeentebestuur geeft een driemaandelijks tijdschrift uit. In dit infoblad wordt het gemeentelijk nieuws aan de inwoners kenbaar gemaakt. Ook culturele activiteiten, nieuwe reglementen of culturele weetjes kunnen door de cultuurdienst in dit infoblad worden geplaatst. Daarnaast bevat het infoblad ook een activiteitenkalender voor de eerstvolgende maand. Tijdens de kermismaanden bevat het infoblad ook een kermisaffiche waarop de activiteiten die georganiseerd worden in alle deelparochies worden vermeld. Deze kermisaffiche kwam er op initiatief van de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid. Het infoblad wordt verspreid onder alle huisgezinnen in de gemeente, is erg toegankelijk en is dus een uitstekend medium om een groot aantal inwoners te bereiken. Artikel: 104/123-13

Gemeentelijke website Op de gemeentelijke website kan men via verschillende ‘toegangswegen’ op zoek gaan naar culturele informatie. Niet alleen worden de meest recente nieuwsfeiten en activiteiten op de homepagina geplaatst, ook via de rubriek Activiteiten wordt men op de hoogte gebracht van de diverse cultuurgebonden gebeurtenissen in de gemeente. Het gaat om gemeentelijke culturele initiatieven, activiteiten van de cultuurraad of algemeen socio-culturele informatie uit de provincie, Vlaanderen of België. Ook het infoblad en de activiteitenkalender worden in aparte rubrieken online geplaatst. Onder de rubrieken Openingsuren en Loket vindt men bovendien uitgebreide informatie terug over de werking van de cultuurdienst. Artikel: 104/123-13

Informatiepanelen (inschuifborden) In Ruiselede-centrum werd in april 2008 een metalen constructie geplaatst tussen de kerk en het gemeentehuis, waar informatiepanelen kunnen worden aangebracht. Het gaat hier om een proefproject. Bij groot succes wordt overwogen om ook op andere plaatsen in de gemeente dergelijke constructies te plaatsen. Het gebruik van deze constructie werd toegestaan aan alle Ruiseleedse verenigingen, mits rekening te houden met het gebruiksreglement. Dit reglement werd opgesteld door de cultuurbeleidscoördinator maar bij de opmaak ervan werd advies gevraagd aan het Dagelijks Bestuur en de Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid. Het reglement werd vrij flexibel gehouden en zal na een evaluatiemoment waar nodig worden aangepast. Ook het gemeentebestuur gebruikt regelmatig panelen om activiteiten aan te kondigen. Artikel: 762/124-02


53

Activiteitenkalender Maandelijks wordt door de verantwoordelijke Onthaal in samenwerking met de cultuurdienst een activiteitenkalender opgesteld (ook gekend onder de naam ‘cultuurkalender’ hoewel ook sporten jeugdactiviteiten vermeld worden). Iedere vereniging kan tot halfweg de maand voordien een standaardformulier indienen met alle gegevens van de komende activiteiten. Deze worden gebundeld in één document en verspreid door het gemeentebestuur. Net zoals het Infoblad, bereikt ook deze activiteitenkalender alle Ruiseleedse huisgezinnen. Artikel: 762/124-02: jaarlijks € 1430

E-kalender Op de website van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid werd een onlinecultuurkalender geplaatst. Jeugd-, sporten socio-culturele verenigingen die login-gegevens hebben ontvangen, kunnen er hun activiteiten invoeren. Deze online-kalender werd gerealiseerd met als doel overlapping van Ruiseleedse activiteiten te vermijden en een betere coördinatie te bekomen. De gegevens die vermeld staan op deze kalender vormen mee de basis van de papieren activiteitenkalender die door het gemeentebestuur wordt verspreid.

Documentatietorens/kasten Op diverse plaatsen in het gemeentehuis én in de bibliotheek werden documentatiekasten en –torens voorzien waarin diverse informatie terug te vinden is. Ook cultuurgerichte flyers en affiches worden hier aangebracht.


54

HOOFDSTUK 2: ANALYSE VAN DE SITUATIESCHETS 1. Gemotiveerde conclusies van een SWOT-analyse De SWOT-analyse schept duidelijkheid in de sterktes (strengths, wat doen we goed), zwaktes (weaknesses, waar liggen onze fouten), opportuniteiten (opportunities, welke zijn de externe maatschappelijke evoluties waar we kunnen op inspelen, welke kansen biedt het cultuurbeleidsplan ons in de toekomst) en bedreigingen (threats, welke evoluties spelen in ons nadeel) van of voor het culturele veld. Dergelijke analyse is een vaak gebruikte methode om de (culturele) situatie van een gemeente in kaart te brengen. Het is ook een instrument dat ons toelaat om op een gefundeerde manier concrete én correcte doelstellingen en beleidsopties te formuleren die bovendien realistisch én dus uitvoerbaar zijn. Bij het opstellen van deze analyse werd beroep gedaan op een aantal hulpmiddelen: • Beschrijving van de maatschappelijke en culturele context • Individuele (volwassenen) enquête (resultaten en conclusies zie bijlage) • Individuele jeugdenquête (resultaten en conclusies zie bijlage) • Enquête gericht naar de socio-culturele verenigingen die lid zijn van de Algemene Vergadering van de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid (resultaten en conclusies zie bijlage) • Resultaten vergaderingen stuurgroep


55

CULTUURBELEID Sterktes * De komst van een deeltijdse cultuurbeleidscoördinator vormde de aanzet om het cultuurbeleid beter te coördineren. De cubeco en de schepen van cultuur vormen hierdoor een steeds aanspreekbaar duo. De cubeco is de schakel tussen burger, adviesraad en bestuur inzake cultuurbeleid. * Door de instap in het cultuurdecreet toont Schepen van cultuur, Dhr. Hannes Gyselbrecht zijn engagement om het culturele leven in Ruiselede te promoten. Het cultuurbeleidsplan biedt de mogelijkheid om tal van culturele uitdagingen aan te gaan en op een eigentijdse maar efficiënte manier aan te pakken. * Het decreet lokaal cultuurbeleid impliceerde tevens de komst van het beheersorgaan. Aanvankelijk was voorzien dat dit orgaan enkel het beheer van de culturele infrastructuur op zich zou nemen. Om een integraal en uniform beheer binnen de gemeente te bekomen, werd beslist ook de sporten jeugdinfrastructuur tot het takenpakket van het beheersorgaan toe te voegen. Op die manier kunnen ook de gebruiksreglementen van de diverse ruimtes beter op elkaar afgestemd worden en wordt niet alleen de cultuurparticipatie van de burger bevorderd, maar vergroot men ook de algemene tevredenheid. * Door een duidelijke afbakening van het takenpakket van de gemeentelijke diensten via nieuwe functieomschrijvingen werd in het najaar 2008 gepoogd een transparanter bestuur naar de burger te propageren en de werking van de gemeentelijke diensten te optimaliseren. * De uitleendienst en de technische dienst zijn uitermate belangrijke partners in de realisatie van culturele acties en de cultuurparticipatie van de bevolking. De samenwerking met deze diensten loopt vlot.

Zwaktes * De functie van cultuurbeleidscoördinator is niet alleen nieuw, maar ze behelst ook slechts een halve opdracht. Cultuurbeleid is daardoor niet enkel een ‘work in progress’ qua opmaak en uitvoering van het cultuurbeleidsplan maar is dit ook tijdens de dagelijks werking van de cultuurdienst. * Het cultuurbeleid was in het verleden in handen van de ambtenaar die ook de verantwoordelijkheid had over de financiële, personeels- en sociale dienst. Het doorsijpelen van ervaring en expertise naar de cubeco gebeurt tijdens vlotte overlegmomenten maar stap voor stap en zeer geleidelijk.


56

Kansen * Door een vrijwel gelijktijdige invulling van heel wat functies door nieuwe medewerkers, hebben enkele gemeentelijke diensten de kans om met een nieuwe lei te beginnen. Dit betekent dat men niet gebonden is aan tradities uit het verleden, maar men de weg vrij heeft om te starten met nieuwe initiatieven. * De nieuwe gemeentelijke medewerkers hebben te kampen met gelijke problemen en een gebrek aan kennis inzake gemeentebestuur, maar werken net daarom meer samen in de realisatie van specifieke acties. Overlegmomenten zijn hierbij eerder de regel en niet uitzonderlijk. * De relatie tussen de gemeentelijke ambtenaren, tussen de cubeco en het college van burgemeester en schepenen en tussen de cubeco en de leden van de cultuurraad is goed, wat de samenwerking bevordert.

Bedreigingen * De toenemende professionalisering van het culturele werkveld biedt heel wat voordelen. Vlaamse steunpunten worden opgericht, regionale projecten bieden subsidiemogelijkheden en promotionele voordelen. Het blijft echter de taak van de lokale cultuurfunctionaris om al deze mogelijkheden op te volgen en de uiteindelijke realisatie in goede banen te leiden. De vrees bestaat dat een halftijdse cubeco hierdoor de lokale culturele werking op een zijspoor zal zetten.

GEMEENSCHAPSVORMING Sterktes * Ruiselede is een kleine landelijke woongemeente die de laatste jaren een aantrekkingspool vormde voor gezinnen met kinderen. De kleinschaligheid bevordert de versterking van het sociaal weefsel. * Ruiselede kent weinig problematische armoede, weinig criminaliteit en wordt slechts in beperkte mate geconfronteerd met een zware vreemdelingenproblematiek. * De integratie van inwoners met een andere nationaliteit verloopt vlot. Ruiselede staat open voor mensen met een andere nationale, taalkundige en culturele achtergrond. * In de gemeente zijn tal van verenigingen aanwezig. Vooral de socio-culturele verenigingen hebben een groot ledenaantal. Deze verenigingen brengen via hun werking en de organisatie van diverse activiteiten de inwoners dichter bij elkaar. * In de gemeente zijn diverse gemeentelijke als private ontmoetingsplaatsen aanwezig, waar de bevolking elkaar kan ontmoeten voor de uitoefening van diverse activiteiten. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

57

* De beperkte omvang van de gemeente qua oppervlakte en inwonersaantal zorgt ervoor dat Ruiselede beschikt over vlot aanspreekbare en gemakkelijk toegankelijke gemeentelijke diensten. Ook het gemeentebestuur heeft een nauwe band met de inwoners. * Via jumelage-activiteiten met de Poolse stad Krasnik worden Ruiseleedse jongeren uit de drie parochies en uit diverse scholen samengebracht om een gemeenschappelijk project te realiseren. Zwaktes * Ruiselede bestaat uit drie parochies. Doomkerke en Kruiskerke zorgen vaak voor een eigen cultuuraanbod, waarbij ze de inwoners van andere parochies niet betrekken (vb. door de verspreiding van brochures enkel binnen de eigen deelparochie). * Socio-cultureel vrijwilligerswerk is zeker aanwezig, maar wordt nog onvoldoende ondersteund door de verantwoordelijke gemeentelijke diensten. * Oproepen tot deelname aan het culturele leven of het cultureel beleid wekken weinig interesse en respons op. Dit bleek overduidelijk uit de enquêtes en de recente activiteiten van de cultuurraad. * Ruiseledenaren nemen vaak slechts deel aan het gemeenschapsleven wanneer ze er een specifieke link mee hebben. Vb. familielid zorgt voor de organisatie of neemt deel; men is zelf lid van de organiserende vereniging; de activiteit heeft betrekking op het eigen privéleven, …. Voor organisatoren die hier geen rekening mee houden kan dit een zwakte betekenen. Voor heel wat Ruiseledenaren zelf wordt dit echter als sterkte ervaren. Kansen * De parochies kunnen via toeristisch-culturele arrangementen of activiteiten beter met de centrumparochie worden verbonden. * De cultuurdienst kan activiteiten uitwerken of stimuleren waarbij de deelparochies een bijdrage leveren en samenwerken om een gemeenschappelijk doel te bereiken. * Het gemeentebestuur kan inzake de promotie en omkadering van vrijwilligerswerk vooral een rol als tussenpersoon ter harte nemen, waarbij vooral over provinciale initiatieven wordt gecommuniceerd naar de bevolking toe. Bedreigingen * De parochies dreigen steeds verder van elkaar af te drijven door de organisatie van eigen activiteiten of door het wegvallen of ontbreken van gemeentelijke aanwezigheid. * Ruiseledenaren worden steeds vaker cultureel aangetrokken door het aanbod in naburige steden en gemeenten die in tegenstelling tot Ruiselede wel beschikken over een cultureel centrum en meerdere cultuurfunctionarissen. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

58

CULTURELE CREATIE Sterktes * Zowel particulieren als verenigingen organiseren regelmatig diverse activiteiten met een grote buitengemeentelijke uitstraling. Deze activiteiten spitsen zich toe op diverse kunsten: beeldende kunst, audiovisuele kunst, literatuur en (jazz)muziek. * De jaarlijkse kermissen (kleine en grote) staan garant voor het op touw zetten van cultuurgebonden activiteiten. Rock D’Jazzster, georganiseerd door het Jeugdhuis Jester, de jeugdraad en Blues & Jazzclub Banana Peel, is hier een goed voorbeeld van. Ook de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid probeert de kermisgangers in hun activiteiten te betrekken. * Ruiselede kent een relatief groot aantal kunstenaars die ‘werkzaam’ zijn binnen diverse culturele branches. Het betreft hier zowel amateurkunstenaars, professionelen als leerlingen van kunstacademies. Deze kunstenaars engageren zich graag in de organisatie van gemeentelijke of provinciale activiteiten. * De aanwezigheid van het filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter te Ruiselede stimuleert de deelname aan muzikale vorming, verhoogt op een professionele manier de culturele competentie en staat via concerten en voorstellingen in voor extra culturele creatie. * Via het filiaal van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek van Aalter te Ruiselede wordt culturele vorming op een ongedwongen manier gestimuleerd. Via de organisatie van tentoonstellingen, schrijf- en leeswedstrijden, e.d. verzorgt de bibliotheek vooral de cultuurcreatie door onze jongste inwoners. Zwaktes * In het verleden speelden enkele goede organisatoren een voortrekkersrol in de organisatie van cultureel hoogstaande evenementen (Sappho, Beeldruis, …) met landelijke uitstraling. Deze activiteiten worden niet meer georganiseerd. Deze lacune werd nog niet opgevuld. * Specifieke culturele activiteiten zoals poëzie, film- en muziekvoorstellingen en toneel zijn in mindere mate aanwezig maar zeker gewenst, zoals blijkt uit de enquêtes. * Veel culturele activiteiten houden té veel vast aan traditie. Men geeft aan dat een vernieuwing nodig is, maar er wordt tevens opgemerkt dat weinig Ruiseleedse verenigingen noch het budget, noch de middelen, noch de expertise hebben om vernieuwend uit de hoek te komen. * Culturele evenementen bereiken slechts een klein deel van de Ruiseleedse bevolking. Bepaalde culturele producties worden ervaren als té hoogstaand, andere acties halen dan weer een té laag cultureel niveau. Het vinden van een gulden middenweg, die financieel draagbaar is, blijft moeilijk. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

59

* Culturele creaties opgezet door de bibliotheek en de muziekschool bereiken slechts een klein aantal mensen. Kansen * Subsidiemogelijkheden die de cultuurcreatie stimuleren, uitgaande van de gemeentelijke, provinciale of Vlaamse overheid zijn nog onvoldoende gekend. Een betere communicatie naar de bevolking toe kan hierbij een oplossing bieden via de publicatie van artikels in het gemeentelijke infoblad en de actualisatie van de gemeentelijke website. Hiermee wordt bovendien de creatie van eigen en laagdrempelige activiteiten gestimuleerd waarbij een maximale inzet wordt geleverd. * Bij de creatie van culturele evenementen moet erop gelet worden dat men zorgt voor een laagdrempelige vorm van cultuurbeleving, zonder daarom aan inhoud en belang in te boeten. Het is de bedoeling acties op te zetten die zich richten naar een divers publiek waarbij bovendien een duidelijke link met de eigen gemeente aanwezig is. Enkel op deze manier kan cultuur een publiekstrekker zijn. Vb. Open Monumentendag lokte heel wat bezoekers omdat werd ingespeeld op het visuele geheugen en de nieuwsgierigheid van de Ruiseledenaren die werden aangespoord om te graven in het eigen verleden. * Een blijvende en permanente ondersteuning van cultuurdienst en gemeentelijke raad voor cultuurbeleid is noodzakelijk.

Bedreigingen * De individualisering van de mens in de maatschappij dringt ook door tot in het culturele Ruiseleedse leven. Verenigingen en particulieren richten zich vaak op de eigen werking en de eigen leden. Hierbij merken we ook op dat vaak steeds dezelfde mensen lid zijn van diverse verenigingen waardoor ook steeds dezelfde gezichten verschijnen op culturele evenementen. Gemeenschapsvorming wordt hierdoor moeilijk. Culturele acties voor het grote publiek zijn hierdoor zelden een succes. * De meer hoogstaande culturele acties in steden en gemeenten zoals Tielt, Aalter maar ook Brugge, Brussel en Gent, lokken heel wat cultureel geïnteresseerde Ruiseledenaren weg van het lokale aanbod. Deze cultuursteden bieden immers een hoogstaand cultureel aanbod aan. Bovendien heeft Ruiselede niet de financiële mogelijkheden om mee te gaan in deze verregaande cultuurprofessionalisering.


60

CULTUURSPREIDING Sterktes * Het gemeentebestuur beschikt over een aantal goede communicatiekanalen die het grote publiek gemakkelijk bereiken en waarlangs de verspreiding van culturele informatie uiterst effectief is; vb. infoblad (in hoofdzaak), cultuurkalender, gemeentelijke website, … . * De jonge cultuurdienst is ondertussen goed gekend en bouwt enthousiast maar stap voor stap haar contacten uit en probeert deze contacten ook regelmatig op de hoogte te brengen van cultureel nieuws. Dit gebeurt ook steeds meer via elektronische weg. * Het gemeentebestuur maakte gedurende de laatste jaren budgetten vrij voor de renovatie of bouw van culturele infrastructuur. Dit in hoofdzaak omdat de socio-culturele verenigingen en de cultuurraad op zoek waren naar een eigen ‘culturele standplaats’. De renovatie van ‘Het Portaal’ was zowel esthetisch als praktisch een schot in de roos. Het is een moderne, goed uitgeruste en polyvalente locatie met een culturele en sociale meerwaarde. Hostens Molen biedt de kans culturele activiteiten te organiseren binnen een uniek kader. * Sinds eind 2008 beschikt Ruiselede over een beheersorgaan dat het gemeentebestuur zal bijstaan in het beheer van alle gemeentelijke infrastructuur. Hierbij werd ervoor geopteerd alle infrastructuur (zowel jeugd, sport als cultuur) samen te brengen om een zo efficiënt mogelijk beheer en een zo uniform mogelijk gebruik te bewerkstelligen. * Socio-culturele verenigingen kunnen gratis maar onder voorwaarden gebruik maken van de gemeentelijke culturele infrastructuur. Het gemeentebestuur draagt volledig de kosten voor het onderhoud, de verwarming en de levering van water, gas en elektriciteit van de infrastructuur. * Door de aanwezigheid van het bibliotheekfiliaal wordt de belangrijke rol van de openbare bibliotheek als centrum van culturele kennis en vorming uitgespeeld. De bibliotheek zorgt ervoor dat de intellectuele drempel tot cultuurparticipatie laag blijft. Door het samenwerkingsverband met de Aalterse bibliotheek beschikken de Ruiseledenaren bovendien over een zeer uitgebreide boekencollectie. * Net zoals andere gemeenten wordt ook Ruiselede geconfronteerd met vergrijzing. Het RVT Sint-Jozef is echter een enthousiaste partner inzake het stimuleren van culturele participatie en het betrekken van bejaarden bij gemeenschapsvorming. Het rusthuis stelt tentoonstellingsruimtes en ruimtes voor affichering ter beschikking. Men probeert tevens actief deel te nemen aan de aangeboden activiteiten. * De aanwezigheid van het PLC en de jeugdinstelling in de omgeving van het Sint-Pietersveld zorgt niet voor overlast. De instellingen vormen daarentegen een regelmatige gesprekspartner op cultureel en toeristisch gebied.


61

* De scholen, zowel lagere als middelbare, zijn belangrijke culturele partners. Samenwerking tussen de scholen en de cultuurdienst stimuleert de participatie van kinderen en jongeren in de algemene gemeentelijke culturele werking. * Het OCMW voerde een activiteitenpas in, waarbij ‘sociaal zwakkeren’ ook kunnen genieten van een aantal socio-culturele activiteiten binnen de gemeente.

Zwaktes * Uitgezonderd Hostens Molen en Het Portaal zijn de andere culturele voorzieningen al enkele jaren oud en toe aan enige vernieuwing en renovatie. * De grootte van de zalen past niet altijd bij de georganiseerde activiteit (ofwel te groot ofwel te klein). * De beschikbare gemeentelijke vergaderruimtes zijn onvoldoende gecentraliseerd binnen de centrumparochie. Vergaderruimtes in de parochies Kruiskerke en Doomkerke worden vaak aangevoeld als gedelokaliseerd. * De gebruiksmodaliteiten voor de huur en het gebruik van de gemeentelijke infrastructuur zijn vaak verwarrend en niet bij het grote publiek gekend. * Via de website van de cultuurraad staat een online-cultuurkalender ter beschikking. Het gebruik ervan wordt echter als vrij ingewikkeld ervaren. De lay-out is aan opfrissing toe. * De structuur van de gemeentelijke website is niet altijd even transparant. Bovendien spreekt de website weinig jongeren aan. * Culturele organisaties en activiteiten oefenen weinig aantrekkingskracht uit op de Ruiseleedse jongeren. Jongeren (ouder dan 16 jaar) worden vaak aangetrokken door omliggende gemeenten en steden inzake hun onderwijs- en sociale activiteiten, waardoor ook hun deelname aan het culturele leven in Ruiselede wordt beperkt. * Er wordt te vaak onvoldoende rekening gehouden met bejaarden als cultuurparticiperende groep. * De werkingsmiddelen van het OCMW laten niet toe het culturele leven van achtergestelde sociale groepen beter te ondersteunen dan nu al het geval is. De mogelijkheden van de activiteitenpas worden beperkt door budgettaire problemen. Kansen * De bouw van een cultuurcentrum met vergader-, ontmoetings- en tentoonstellingsruimtes én een kleine schouwburg is door leden van de stuurgroep en de respondenten van de enquêtes zeker gewenst. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

62

* De bestaande gemeentelijke infrastructuur kan opgefrist en aangepast worden aan de culturele behoeften van de Ruiseledenaren. * Een uniform gebruiksreglement zou het gebruik van de gemeentelijke infrastructuur transparanter maken naar de bevolking toe. * De herwerking van de online-cultuurkalender en een opfrissing van de gemeentelijke website biedt kansen om een breder publiek aan te trekken en de gebruiksvriendelijkheid van de gemeentelijke diensten te verhogen. * Kinderen op jonge leeftijd cultureel engageren door hen kennis te laten maken met het eigen cultureel patrimonium, via de ondersteuning en organisatie van jeugdgerichte culturele activiteiten én via het engagement van scholen, ouders en jeugdbewegingen als actieve culturele partner. * Het RVT-Sint Jozef stelt diverse ruimtes ter beschikking om socio-culturele activiteiten te laten doorgaan. Budgetten om deze activiteiten zelf te organiseren ontbreken echter vaak. Financiële, inhoudelijke en logistieke bijstand van de cultuurdienst biedt de kans om ook bejaarden meer bij cultuur te betrekken. Door regelmatig te overleggen wordt bovendien ingespeeld op de behoeften van deze specifieke doelgroep. * Via het cultuurbeleidsplan kan de cultuurdienst het OCMW bijstaan in de creatie van initiatieven die de cultuurparticipatie van sociaal achtergesteld groepen kan stimuleren.

Bedreigingen * Het gebruik van gemeentelijke lokalen als vergader- en ontmoetingsruimte neemt af. Particuliere ruimtes worden als aantrekkelijker ervaren omdat de nodige catering wordt voorzien. Omwille van het feit dat deelname aan het verenigingsleven beschouwd wordt als vorm van ontspanning, stellen de verenigingen hoge eisen qua vergadercomfort. * De Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid is een belangrijke actor in de verspreiding van cultuur in de gemeente. In 2008 werd deze raad echter geplaagd door het opstappen van belangrijke leden wegens ontevredenheid over het politieke bestuur. Daarnaast wordt de deelname van enkele leden aan belangrijke activiteiten vaak beperkt door de eigen beroepsactiviteiten. * Het wegvallen van belangrijke gesprekspartners inzake de spreiding van cultuur in de gemeente en de participatie van specifieke doelgroepen aan het culturele leven, wordt ervaren als een toekomstige bedreiging. Het huidige bestuur en de werknemers van scholen, rusthuizen en OCMW zijn zeer gedreven partners, maar het verdwijnen van deze partners kan een onzekere toekomst betekenen voor de op stapel staande initiatieven.


63

CULTUREEL ERFGOED Sterktes * De Heemkundige Kring beschikt over een mooie collectie archief- en beeldmateriaal en publiceerde sinds haar bestaan honderden artikels in meer dan 80 nummers van haar tijdschrift. De heemkring organiseerde in het verleden interessante activiteiten. Eveneens verleent de heemkring haar medewerking aan werken waarin de gemeente aan bod komt of aan publicaties over de gemeente zelf, o.a. de Culturele gids voor Vlaanderen (2007) en de Erfgoedinventaris (VIOE, 2008). * Ruiselede beschikt over een aantal gebouwen met grote erfgoedwaarde. Het gemeentebestuur schenkt aandacht aan de kwaliteitsvolle renovatie van het culturele gemeentelijke patrimonium. * In Ruiselede zijn tal van waardevolle landschapselementen aanwezig met een bijzondere erfgoedwaarde. Ook agrarisch erfgoed is aanwezig. * Het cultureel erfgoed te Ruiselede werd onlangs geïnventariseerd. Zwaktes * De Heemkundige Kring is onderbemand, waardoor interessante geschiedkundige activiteiten of onderzoeken vaak niet kunnen doorgaan. Ook de publicatie van het heemkundig tijdschrift werd om deze reden stopgezet. Ondanks het tekort aan medewerkers, kan de ‘Nacht van de geschiedenis’, een organisatie van de Davidsfondsafdeling in samenwerking met de heemkring, steeds op een ruime interesse en een grote opkomst rekenen (tweejaarlijks). * Er zijn onvoldoende vrijwilligers beschikbaar die zich inzetten in de opwaardering van het aanwezig cultureel erfgoed. * De gemeentelijke infrastructuur die door de Heemkundige Kring wordt aangewend is te klein en kent een gedateerde inrichting. * Het bestaan van diverse voorbeelden van roerend en onroerend erfgoed in de gemeente is onvoldoende gekend bij het grote publiek. * Toerisme en erfgoed zijn onvoldoende aan elkaar gekoppeld. Kansen * Het bestaande aanbod aan cultureel erfgoed kan gekoppeld worden aan het reeds bestaand of nieuw uit te werken toeristisch aanbod. * Cultureel erfgoed kan ontsloten worden via laagdrempelige activiteiten, gericht naar het grote publiek, met een duidelijke link met de eigen leef- en woonwereld. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

64

* Cultureel erfgoed kan op een dynamische en moderne manier onder de aandacht worden gebracht via brochures, folders, infoborden, … * De samenwerking met en ondersteuning van de heemkundige kring in het opzetten van diverse erfgoedgebonden initiatieven biedt kansen in de toekomst. * Dagtrips en arrangementen kunnen worden uitgestippeld waarin cultureel erfgoed een belangrijke plaats kan innemen. * Cultuurgerichte initiatieven kunnen doorgaan in locaties met een grote erfgoedwaarde. * Landelijke of Vlaamse acties, ondersteunt door grote mediakanalen, kunnen ook op microniveau leiden tot interessante initiatieven inzake de bewaring en ontsluiting van cultureel erfgoed (vb. Monumentenstrijd)

Bedreigingen * De ontwikkeling van acties die het cultureel erfgoed beter in de kijker plaatsen, vragen vaak een grote financiële inspanning. * De interesse in cultureel erfgoed hangt sterk af van maatschappelijke tendensen en de focuspunten van de populaire media.

CULTURELE VORMING Sterktes * Ruiselede bevindt zich in een regio waarin voldoende vormingsactiviteiten worden georganiseerd en dit door gespecialiseerde instellingen. * In Ruiselede is een groot aantal socio-culturele verenigingen aanwezig, die zich richten tot mensen uit diverse leeftijdsgroepen en met gevarieerde interesses. De socio-culturele verenigingen zorgen met de regelmaat van de klok voor de organisatie van vormingsactiviteiten. Het aanbod van deze verenigingen is dan ook vrij groot, gevarieerd en boeiend. * Qua vorming is de hoofdrol van het gemeentebestuur (cultuurdienst) weggelegd op het vlak van bemiddeling, ‘networking’ en reclame inzake vormingsmomenten op meso- of macroniveau. * De filialen van de bibliotheek en de academie voor muziek, woord en dans van Aalter te Ruiselede zijn sterke partners inzake de algemene culturele vorming van de inwoners.


65

Zwaktes * Het gemeentebestuur biedt vormingsactiviteiten aan die buiten het culturele werkveld vallen. Vormingsacties in het kader van milieuzorg of sociale thema’s komen wel aan bod. * Het merendeel van de verenigingen slaagt er niet in een publiek te bereiken buiten de eigen ledenkring. * De inzet inzake organisatie van en deelname aan vormingsactiviteiten van verenigingen is groot wanneer het de eigen werking betreft. De respons om deel te nemen aan gemeentelijke of gemeenschapsvormende activiteiten blijft laag. * De vormingsactiviteiten van landelijke verenigingen met een zetel in Ruiselede worden zelden georganiseerd binnen Ruiselede. Leden trekken hiervoor, uit noodzaak, naar omliggende steden en gemeenten.

Kansen * Bestaande vormingsinitiatieven moeten financieel en logistiek ondersteund worden. * Nieuwe vormingsactiviteiten kunnen worden uitgewerkt in samenwerking met specifieke partners aangaande specifieke doelgroepen (vb OCMW, verenigingen, scholen, …).

Bedreigingen * De interesse in georganiseerde vormingsmomenten is, uitgezonderd bij de leden van de organiserende verenigingen, vrij laag. * Vormingsactiviteiten in naburige gemeenten en steden, georganiseerd door erkende onderwijsinstellingen bieden concurrentie. Samenwerking en optreden als tussenpersoon is een optie.


66

2. Visie De opmaak en uitvoering van een cultuurbeleidsplan biedt Ruiselede, als kleine agrarische gemeente, unieke kansen om cultuur te integreren in het leven van haar inwoners. De gemeente beschikt immers over een bloeiend socio-cultureel leven en telt heel wat inspirerende culturele actoren, maar het ontbreekt er vooral aan omkadering, stimulansen en coördinatie. Het is niet de bedoeling een trendbreuk te realiseren. Het bestaande cultureel kader wordt uiteraard behouden maar geïntegreerd binnen een nieuwe dynamiek. De gemeentelijke communicatiekanalen bereiken heel wat inwoners. Toch kunnen deze middelen nog efficiënter en effectiever worden aangewend. Een goede cultuurcommunicatie draagt immers bij tot een grotere cultuurparticipatie. De modernisering van de online- en papieren cultuurkalender en de website blijft hierbij een te realiseren doel. Ook de optimalisering van de culturele verslaggeving in het infoblad blijft een prioriteit. Socio-culturele verenigingen en particuliere culturele partners moeten kunnen blijven rekenen op gemeentelijke ondersteuning (inhoudelijk, financieel, infrastructureel en logistiek) maar hierbij is wel een uniformisering en modernisering nodig. Daarbij zal het nieuwe beheersorgaan een uitermate belangrijke rol spelen. Daarnaast willen we het overleg tussen de verenigingen versterken en de samenwerking stimuleren om op die manier de sociale cohesie, die momenteel wat lijkt te verdwijnen bij het overschrijden van verenigingsgrenzen of parochiegrenzen, te versterken. De culturele ‘hokjesmentaliteit’ moet, wanneer de situatie dit verlangt, omgevormd worden tot culturele gemeenschapsvorming. De basis hiervan wordt uiteraard gelegd door de gemeentelijke diensten. Intra-gemeentelijk overleg, in hoofdzaak tussen de diensten jeugd, sport, cultuur en toerisme, wordt dan ook een toekomstige noodzaak. Intergemeentelijk overleg is een af te tasten optie. Belangrijk in het toekomstig cultuurbeleid is het bieden van kansen aan elke inwoner om deel te nemen aan wat Ruiselede op cultureel vlak te bieden heeft. Daarom staat niet enkel het stimuleren van passieve cultuurbeleving door het grote publiek centraal, maar zal ook aandacht worden geschonken aan de cultuurparticipatie van specifieke maatschappelijke groepen die omwille van diverse redenen niet of minder aan cultuur deelnemen. In samenwerking met de scholen, de adviesraad en de jeugdbewegingen willen we vermijden de Ruiseleedse jongeren cultureel ‘kwijt te spelen’ en hun culturele competentie reeds op jonge leeftijd te vergroten. Bejaarden willen we dan weer uit hun sociaal isolement halen door hen op een actieve manier deel te laten nemen aan het cultuurbeleid. De samenwerking met het lokale rusthuis en het OCMW speelt daarbij een niet te onderschatten rol. Het OCMW wordt bovendien een trouwe gesprekspartner bij het uitwerken van initiatieven voor OCMW-gebruikers. Een derde pijler in deze toekomstvisie is de bewaring en ontsluiting van het cultureel erfgoed binnen de gemeente via samenwerking met de toeristische dienst. De reeds geïnventariseerde Ruiseleedse monumenten en landschapselementen hebben nood aan een opwaardering. Erfgoed kan ons inziens beter uitgespeeld worden als toeristische troef, dit om cultureel geïnteresseerden maar bovenal het grote publiek kennis te laten maken met Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

67

staaltjes van het eigen verleden. De uitbouw van toeristisch-culturele arrangementen en een nieuwe promotiecampagne is hierbij van groot belang.


68

DEEL II: DOELSTELLINGEN


69

1.

CULTUURBELEID

1.1.

Algemene doelstelling: Het gemeentebestuur verzekert de Ruiseleedse bevolking een kwaliteitsvolle en ondersteunende culturele dienstverlening.

1.1.1. Concrete doelstelling: Door de komst van de cultuurbeleidscoördinator wordt de aanzet gegeven om het cultuurbeleid beter te omkaderen. INSTRUMENTEN

Opmaak en uitvoering van cultuurbeleidsplan, actieplannen en jaarverslagen met als doel de realisatie van een kwalitatief en integraal cultuurbeleid + realiseren van doelstellingen

Houden van overzicht, creatie van netwerken, coördinatie van het culturele leven, organisatie van activiteiten en dit met behulp van andere gemeentelijke diensten Communicatie met alle culturele actoren en de cultuurraad Up-to-date houden van het culturele adressenbestand en e-maillijst Permanente evaluatie, bijsturing en vorming zorgen voor een behoud van professionaliteit 1.1.2.

MIDDELEN

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Artikel 762/111-02: bezoldiging contractuelen cultuur: € 24.000 (cubeco + poetsvrouw culturele infrastructuur) Artikel 76202-76207/332-02: Subsidies voor gemeenschapsvormende initiatieven €1 per inwoner Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst en diverse gemeentelijke diensten Overlegmomenten en personele ondersteuning cultuurdienst, contacten Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Tussentijdse evaluaties Studiedagen

RESULTAATSINDICATOR

Realisatie actieplannen

Realisatie jaarverslagen

Aantal overlegmomenten Actuele adressenbestanden en emaillijsten Realisatie evaluaties Aantal studiedagen

Concrete doelstelling: Intra-gemeentelijk overleg vormt de basis voor de uitbouw van een door het gemeentebestuur gecoördineerd en gestructureerd socio-cultureel leven. INSTRUMENTEN Samenwerking tussen cultuurdienst, jeugddienst, informatiedienst, sportdienst en sociale dienst (zie ook GEMEENSCHAPSVORMING) Overkoepelende vergaderingen en samenwerking tussen de gemeentelijke adviesraden voor jeugd, sport en socio-cultureel beleid. (zie ook GEMEENSCHAPSVORMING)

MIDDELEN Overlegmomenten Gemeenschappelijke activiteiten

RESULTAATSINDICATOREN Aantal overlegmomenten Realisatie activiteiten

Overlegmomenten Gemeenschappelijke activiteiten

Aantal koepelvergaderingen Realisatie gemeenschappelijke activiteiten


70

1.1.3. Concrete doelstelling: De cultuurbeleidscoördinator vormt de schakel tussen burger, adviesraad en bestuur. Samen met de schepen van cultuur vormt de cubeco het culturele aanspreekpunt in de gemeente. INSTRUMENT Vlotte communicatie en bereikbaarheid via duidelijke weergave van aanwezigheidsuren, e-mailadres en telefoonnummer en een vlugge behandeling van vragen en opmerkingen

MIDDELEN Opgemerkte aanwezigheid in het gemeentehuis; vlotte e-mail en telefoonbehandeling

RESULTAATSINDICATOR Aantal bezoeken, mails en telefonische contacten

1.1.4. Concrete doelstelling: Door een afgebakende en duidelijke functieomschrijving van alle gemeentelijke ambtenaren zorgt het gemeentebestuur voor een grotere transparantie inzake het gemeentelijk beleid naar de Ruiseledenaren toe. instrument Duidelijke communicatie inzake verantwoordelijkheden en taken naar de burger toe. Alle culturele taken worden zo veel mogelijk gecentraliseerd bij dezelfde dienst

middelen Functieomschrijvingen

resultaatsindicator Realisatie nieuwe functieomschrijvingen eind 2008


71

2.

GEMEENSCHAPSVORMING

2.1.

Algemene doelstelling: Cultuur wordt een instrument om het sociaal weefsel te versterken. Hierbij wordt rekening gehouden met maatschappelijke tendensen zoals vervreemding, vergrijzing, migratie in en uit de gemeente, ‘hokjesmentaliteit’, afzondering in parochies, generatiekloven. Cultuur wordt een middel om mensen samen te brengen. 2.1.1. Concrete doelstelling: Het gemeentebestuur ondersteunt via het cultuurbeleidsplan en de subsidies die worden uitgereikt in het kader van gemeenschapsvorming, diverse acties die ervoor zorgen dat alle Ruiseledenaren betrokken worden in het culturele leven. Bedoeling is de culturele participatie van mensen te verhogen en hen deel te laten nemen in wat reeds bestaat. Maar ook nieuwe activiteiten uit te werken die de deelname van iedereen vereisen. INSTRUMENTEN Verenigingen die culturele activiteiten organiseren voor specifieke doelgroepen die niet binnen hun werking vallen en getuigen van originaliteit kunnen een extra toelage aanvragen: - Maximum 1000 euro per jaar - Per jaar; 4 verenigingen; elk 250 euro Uitreiking cultuurprijs ‘De Gulden Wiek’ Het OCMW voerde in 2008 een activiteitenpas in voor haar gebruikers. De cultuurdienst pikt hier op in en kan tegemoetkomen bij bijkomende culturele activiteiten of uitstappen, georganiseerd door gemeentelijke diensten of particulieren. Zie ook CULTUURSPREIDING - Maximum 750 euro per jaar, door het OCMW zelf te verdelen Gemeenschapsvormende activiteit voor diverse doelgroepen en geografische entiteiten. - samenwerking met jeugd-, sporten toeristische dienst - samenwerking met adviesraden - samenwerking met socio-culturele, sporten jeugdverenigingen

MIDDELEN Financiële ondersteuning in het kader van gemeenschapsvorming. 1000 euro Artikel 76204/332-02 Artikel 762/124-21: 400 euro Financiële ondersteuning in het kader van gemeenschapsvorming 650 euro Artikel 76203/332-02

Financiële ondersteuning in het kader van gemeenschapsvorming 1000 euro Artikel 76202/332-02

RESULTAATSINDICATOR Realisatie van een subsidiereglement Aantal aanvragen

Bewijsstukken OCMW inzake de verdeling van de subsidie Aantal aanvragen OCMW-gebruikers

Realisatie van 1 activiteit per jaar Aantal overlegmomenten

2.1.2. Concrete doelstelling: Het gemeentebestuur stimuleert de betrokkenheid van de parochies in het algemene socio-culturele leven in Ruiselede INSTRUMENTEN Inspraak: - vertegenwoordigers uit Kruiskerke en Doomkerke zetelen in adviesraden of het beheersorgaan

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst

RESULTAATSINDICATOR Participatie van Kruiskerke en Doomkerke aan culturele feestdagen


72

-

verenigingen uit de parochies Kruiskerke en Doomkerke worden actief betrokken in de realisatie van ‘culturele feestdagen’ zoals Erfgoeddag, Open Monumentendag, …

2.1.3. Concrete doelstelling: De cultuurdienst houdt rekening met belangrijke lokale instellingen en organisaties als culturele gesprekspartner met als doel het versterken van de culturele participatie van diverse doelgroepen. INSTRUMENTEN Overleg en samenwerking bij culturele evenementen met: - RVT Sint-Jozef Ruiselede - Basisscholen De Kiem, De Linde en De Eekhoorn - Instituut Sancta Maria - Penitentiair Landbouwcentrum - Jeugdinstelling ‘De Zande’ - Horeca en aanbieders van verblijfs- en overnachtingsaccomodatie

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Overlegmomenten Samenwerking bij culturele evenementen

RESULTAATSINDICATOR Aantal overlegmomenten Realisatie van gezamenlijke acties

2.2.

Algemene doelstelling: Internationale uitwisselingsprojecten in het kader van jumelage bieden een unieke gelegenheid om Ruiseleedse jongeren van diverse sociale, schoolse en geografische achtergrond met elkaar, met oudere begeleiders, het gemeentebestuur en buitenlandse jongeren in contact te brengen in de realisatie van eenzelfde doel: het versterken van internationale contacten binnen een sterk evoluerend Europa. 2.2.1. Concrete doelstelling: De contacten met zusterstad Krasnik in Polen worden levendig gehouden via correspondentie en delegatiebezoeken INSTRUMENTEN Delegatiebezoeken: - bezoek aan Poolse culturele activiteiten door Ruiseleedse delegaties - Poolse delegaties bezoeken Ruiseleedse activiteiten en herdenkingen


RESULTAATSINDICATOR Aantal bezoeken, georganiseerde activiteiten

Artikel 561/123-16: 16.000 euro

2.2.2. Concrete doelstelling: Het jumelagecomité en de cultuurdienst blijven zich inzetten voor de realisatie van uitwisselingsprojecten van jongeren binnen de driejaarlijkse cyclus die momenteel van kracht is. INSTRUMENTEN Jumelage-uitwisseling: - subsidiedossiers worden verder opgesteld om Europese ondersteuning te verkrijgen - administratieve ondersteuning voorafgaand aan het bezoek van Poolse jongeren


RESULTAATSINDICATOR Gerealiseerde uitwisselingen, georganiseerde activiteiten

Artikel 561/123-16: 16.000 euro


73

-

-

organisatie van activiteiten te Ruiselede tijdens het bezoek van Poolse jongeren administratieve ondersteuning voorafgaand aan het bezoek van Ruiseleedse jongeren aan Polen

2.2.3. Concrete doelstelling: De Ruiseleedse bevolking wordt op de hoogte gebracht van deze jumelageactiviteiten en erkent het belang van dergelijke initiatieven in de verhoging van de culturele competentie van haar jongeren en het vergroten van de internationale uitstraling van de gemeente in het buitenland. -

-

2.3.

2.3.1

organisatie van samenkomsten voor ouders en jongeren voorafgaand aan het bezoek van de Ruiseleedse jongeren aan Polen organisatie van recepties ter kennismaking of afsluiting van het project voor de jongeren en hun familie bekendmaking van de jumelageactiviteiten via diverse gemeentelijke communicatiekanalen bekendmaking van deze activiteiten in de lokale en regionale pers

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst, dienst onderhoud, technische dienst

Aantal samenkomsten, recepties

Gemeentelijke communicatiekanalen Contacten met de lokale pers

Aantal artikels of items in gemeentelijke en lokale communicatiekanalen

Artikel 561/123-16: 16.000 euro

Algemene doelstelling: Vrijwilligerswerk is de basis voor de bloeiende werking van het verenigingsleven én van tal van socio-culturele organisaties. Een betere omkadering van vrijwilligerswerk moet een stimulans zijn tot enerzijds de werving van nieuwe vrijwilligers en anderzijds een klimaat van professionalisme creëren. Concrete doelstelling: De cultuurdienst houdt de verenigingen op de hoogte van nieuwe Vlaamse of provinciale initiatieven inzake vrijwilligerswerk. INSTRUMENTEN Communicatie: - verenigingen ontvangen gratis de nieuwste publicaties - regelgeving is te vinden op de gemeentelijke website - nieuws over vrijwilligerswerk verschijnt via artikels in het infoblad

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Gemeentelijke informatiekanalen

RESULTAATSINDICATOR Aanvragen en verspreiding van publicaties Artikels of items verschenen in gemeentelijke informatiekanalen


74

3.

CULTUURCREATIE

3.1.

Algemene doelstelling: Stimuleren, ondersteunen en uitbouwen van het bestaande en toekomstige culturele aanbod op maat van de gemeente. Het beperkte gemeentelijke aanbod wordt sterk aangevuld met een door verenigingen of particulieren georganiseerd cultureel aanbod. Beide vullen elkaar aan en stimuleren de sociale cohesie in de gemeente. 3.1.1. Concrete doelstelling: Versterken van het reeds bestaande niet-gemeentelijke cultuuraanbod. De socio-culturele verenigingen en de culturele adviesraad worden voldoende ondersteund in hun medewerking aan de uitbouw van cultuurparticipatie en het aanbieden van een cultuurgerichte vrijetijdsbesteding. INSTRUMENTEN Logistieke, communicatieve en infrastructurele ondersteuning van het gemeentebestuur aan socio-culturele verenigingen en cultuurraad bij de organisatie van activiteiten

Financiële ondersteuning aan socio-culturele verenigingen via subsidiereglement

Financiële ondersteuning cultuurraad in de realisatie van een kwalitatief en integraal cultuurbeleid De cultuurdienst coördineert het aanbod en regelt het contact tussen de verenigingen, waarbij samenwerking gestimuleerd wordt.

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst, technische dienst en onthaal

RESULTAATSINDICATOR Aantal verleende adviezen

Communicatiekanalen van het gemeentebestuur

Affiches, flyers, vermeldingen op onlinekalender, activiteitenkalender, infopanelen

Gebruik van infrastructuur en materialen gemeentebestuur

Aantal ingediende aanvragen en verhuringen + uitbreiding en modernisering van de gemeentelijke uitleendienst Jaarlijkse toelage Regelmatige actualisatie van het subsidiereglement

Toelagen socio-culturele verenigingen + werkingssubsidie verspreid via puntensysteem cultuurraad Subsidiereglement Artikel 762/332-02: 14.000 euro Toelage cultuurraad Subsidiereglement Artikel 76201/332-02: 1500 euro Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst

Jaarlijkse toelage Regelmatige actualisatie van het subsidiereglement Geactualiseerde e-maillijst en adressenbestand


75

3.1.2.

Concrete doelstelling: Uitbouwen van een cultureel aanbod op maat van de gemeente waarbij rekening wordt gehouden met de SWOT’s van Ruiselede. ACTIES Deelname aan: laagdrempelige landelijke of regionale initiatieven zoals Erfgoeddag, Open Monumentendag, Week van de Smaak, Boekenweek, …. Stimuleren van het gebruik van feestcheques inzake Vlaanderen Feest Ondersteuning bij de organisatie van de 11-juliviering. Tijdens de jaarlijkse kermis wordt een cultureel luik geïntegreerd en dit in samenwerking met de gemeentelijke raad voor cultuurbeleid

Inhoudelijke en administratieve ondersteuning aan de cultuurraad voor de organisatie van meerdere activiteiten per jaar. Participatiemogelijkheden voor lokale kunstenaars bij deelname aan landelijke/regionale/gemeentelijke initiatieven Samenwerking met diverse partners (bibliotheek, filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter, jeugdhuis, rusthuis, scholen, ….)


RESULTAATSINDICATOR Jaarlijks deelname, organisatie van een programma, aantal toeschouwers

Personele ondersteuning/werkingsbudget Gemeentelijke communicatiekanalen

Aantal aanvragen Aantal activiteiten

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Toelage cultuurraad Artikel 76201/332-02: 1500 euro Personele ondersteuning/werkingsbudget Toelage cultuurraad Artikel 76201/332-02: 1500 euro Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Overlegmomenten partners

Programma

Aantal activiteiten

Aantal initiatieven Aantal deelnemende kunstenaars Aantal overlegmomenten

3.1.3. Concrete doelstelling: het Ruiseleedse filiaal van de Academie voor Muziek, Woord en Dans van Aalter en het filiaal van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek van Aalter zijn belangrijke culturele partners inzake de verhoging van de culturele competentie ACTIES Het gemeentebestuur leeft de infrastructurele en financiële afspraken na die werden bepaald in de overeenkomsten inzake de oprichting van beide filialen. De cultuurdienst betrekt beide filialen in de organisatie van culturele activiteiten in de gemeente Beide filialen voeren hun doelstellingen en projecten uit

MIDDELEN Bibliotheek: Artikel 767: 60.000 euro Muziekschool: Artikel 734: 39.410 euro Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Eigen werking + personele en financiële ondersteuning gemeentebestuur Ruiselede

RESULTAATSINDICATOR Aantal leerlingen Aantal overlegmomenten

Evaluaties


76

De cultuurdienst biedt inhoudelijke en logistieke ondersteuning aan beide filialen inzake de organisatie van cultuurgerichte initiatieven op het grondgebied Ruiselede. Reeds bestaande initiatieven worden versterkt door gestructureerd overleg.

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Artikels 767 en 734 Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst

Aantal overlegmomenten


3.1.4. Concrete doelstelling: Het gemeenschapscentrum wordt als geheel ingeschakeld in de bevordering van de culturele competentie. Deze infrastructuur biedt diverse mogelijkheden in de organisatie van vormingsmomenten door verenigingen. ACTIES Zie ook Algemene doelstelling 4.2.

MIDDELEN

RESULTAATSINDICATOR


77

4.

CULTUURSPREIDING

4.1.

Algemene doelstelling: Een zo breed mogelijke laag van de bevolking proeft passief van cultuur. Het culturele aanbod is voor iedereen aanwezig en toegankelijk. 4.1.1. Concrete doelstelling: Via diverse communicatiekanalen wordt de bevolking op de hoogte gebracht van culturele acties, initiatieven, beleidsplanning. Hierbij spitst men zich niet toe op specifieke doelgroepen. Een groot bereik via efficiënte communicatiemiddelen staat hierbij voorop. -

-

INSTRUMENTEN Vaste cultuurrubriek in het infoblad, optimalisering van de culturele verslaggeving Actualisering en modernisering culturele rubrieken op de gemeentelijke website Modernisering cultuurkalender Verhoging gebruiksvriendelijkheid van de onlinecultuurkalender voor socio-culturele verenigingen OF Zoeken van een alternatief voor ‘Cultuurdatabank’ wegens lage gebruiksvriendelijkheid en toepassing Promotiemateriaal: flyers, brochures, affiches Infopanelen

Bekendmaking werking verenigingen (jeugd, sport en sociocultureel) in een verenigingenbrochure

MIDDELEN Aanpassing gemeentelijke communicatiekanalen door diverse diensten in samenspraak met informatiedienst

Artikel 762/124-02: jaarlijks 1430 euro

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Artikel 762/124-02

RESULTAATSINDICATOR - Aantal blz. cultuur infoblad - Aantal bezoekers culturele items website/ evolutie lay-out en inhoud website - Evolutie lay-out papieren cultuurkalender - Evolutie gebruiksvriendelijkheid en layout onlinekalender OF realisatie nieuwe gemeentelijke cultuurdatabank - Aantal keer verspreiding cultureel promotiemateriaal - Aantal geplaatste infopanelen Realisatie verenigingenbrochure

4.2.

Algemene doelstelling: Het gemeenschapscentrum van Ruiselede wordt als culturele infrastructuur beheerd door het gemeentebestuur met het oog op cultuurparticipatie, gemeenschapsvorming en cultuurspreiding ten behoeve van de lokale bevolking. De infrastructuur en de indeling van dit gemeenschapscentrum is aangepast aan de huidige en toekomstige behoeften van haar gebruikers. 4.2.1. Concrete doelstelling: Het beheersorgaan ziet erop toe dat elke burger de mogelijkheid heeft van deze gemeentelijke infrastructuur gebruik te maken en geeft hiertoe advies in functie van het beheer van dit gemeenschapscentrum. Dit beheersorgaan beschouwt het lokale verenigingsleven als ruggengraat van de gemeenschap en betrekt de vertegenwoordigers van deze verenigingen bij de besluitvorming. INSTRUMENTEN Het beheersorgaan verleent advies i.f.v. het beheer van het gemeenschapscentrum, in het bijzonder over de beleidsplannen

MIDDELEN Personele ondersteuning cultuurdienst, jeugddienst en sportdienst

RESULTAATSINDICATOR Aantal verleende adviezen


78

(voor Ruiselede zijn dit cultuur, jeugd en sport), maar ook over alle overige aspecten van het beheer van het gemeenschapscentrum (verbouwingswerken, logistiek, huishoudelijk reglement, ….)

4.2.2. Concrete doelstelling: De zalen van het gemeenschapscentrum voldoen aan de gewenste infrastructurele en technische noden van de gebruikers. INSTRUMENTEN Aanpassing inrichting en uitrusting: modernisering, opfrissing, restauratie- en onderhoudsprojecten Vlotte toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen voor minder mobielen

4.3.

MIDDELEN Artikel 762/125-02 Personele ondersteuning/werkingsbudget technische dienst

RESULTAATSINDICATOR Onderhoud van de gebouwen en zalen, vernieuwing inrichting en logistiek Controle toegankelijkheid gemeentelijke gebouwen

Algemene doelstelling: Stimuleren van de cultuurparticipatie van specifieke maatschappelijke groepen, waarbij de culturele toegang en interactie wordt versterkt. De cultuurdienst richt zich tot doelgroepen, die omwille van diverse redenen te kampen hebben met een lage culturele competentie. Hiertoe wordt gezorgd voor enerzijds een goede omkadering en ondersteuning maar anderzijds ook het uitbouwen van inhoudelijk aangepaste vorming.

4.3.1. Concrete doelstelling: Stimuleren van de culturele beleving bij OCMW-gebruikers INSTRUMENTEN Inhoudelijke en logistieke ondersteuning aan het OCMW inzake de organisatie van cultuurgerichte initiatieven. Het OCMW voerde in 2008 een activiteitenpas voor haar gebruikers in. Deze pas kwam er op basis van een KB houdende de bevordering van sociale, sportieve en culturele participatie van OCMWgebruikers (27/04/2007). Hierbij besliste het OCMW tegemoet te komen in de kostprijs van de deelname van haar gebruikers aan enkele activiteiten. De cultuurdienst pikt hier op in en kan tegemoetkomen bij bijkomende culturele activiteiten of uitstappen, georganiseerd door gemeentelijke diensten of particulieren.

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Financiële tegemoetkoming in het kader van gemeenschapsvorming. Extra cultuurbudget te besteden aan culturele activiteiten in de gemeente die niet vervat zijn in de tegemoetkoming van het OCMW (d.i. lenteconcert, optreden Banana Peel, toneelvoorstelling, voetbalmatch, activiteit georganiseerd door samenwerking van verenigingen). De verdeling gebeurt door het OCMW op basis van eigen onderzoek en voorwaarden. Maximaal 650 euro per jaar Artikel 76204/332-02

RESULTAATSINDICATOR Aantal overlegmomenten Reglement activiteitenpas OCMW Aantal aanvragen


79

Versterking van OCMW-initiatieven (vorming, uitstappen, ondersteuning) door gestructureerd overleg.

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst


4.3.2. Concrete doelstelling: Cultuur als hefboom om de vereenzaming en sociale afzondering van bejaarden in het rusthuis te verlagen. Verlaging van de letterlijke en figuurlijke drempel tot cultuurparticipatie bij (alle) bejaarden. INSTRUMENTEN Ontwikkelen van een cultureel aanbod voor mobiele en mindermobiele bejaarden in het rusthuis: tentoonstellingen, concerten, optredens, culturele animatie in het rusthuis. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de dagroutine van de bejaarden. (vb. namiddagsessies, aangepaste thema’s, aangepaste muziekgenres, …) De cultuurdienst biedt inhoudelijke en financiële ondersteuning bij de organisatie van culturele extra-muros activiteiten binnen de gemeente.

De inwoners van het rusthuis worden uitgenodigd naar alle, voor hen geschikte, culturele evenementen in de gemeente. Senioren worden via socio-culturele verenigingen uitgenodigd naar alle voor hen geschikte, culturele evenementen in de gemeente Culturele verenigingen worden er attent op gemaakt enkele van hun activiteiten ook aan te passen aan de noden van senioren. De cultuurdienst zorgt voor overleg. Zie ook GEMEENSCHAPSVORMING Alle culturele evenementen en infrastructuur zijn gemakkelijk toegankelijk voor mindermobielen, waaronder bejaarden.

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Financiële ondersteuning in het kader van gemeenschapsvorming. Maximaal 400 euro per jaar Artikel 76206/332-02 Personele ondersteuning Financiële tegemoetkoming in het kader van gemeenschapsvorming. Maximaal 400 euro per jaar Artikel 76206/332-02 Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst

RESULTAATSINDICATOR Aantal georganiseerde activiteiten. Richtaantal 2 per jaar

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst

Aantal aangepaste activiteiten

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst en technische dienst

Controle van en aanpassingen aan alle culturele gemeentelijke infrastructuur

Aantal overlegmomenten Bewijsdocumenten organisatie uitstappen Verslag uitstappen

4.3.3. Concrete doelstelling: Cultuur aantrekkelijk maken voor de jeugd en hierbij gedemotiveerd gedrag inzake cultuurbeleving en een negatief cultuurbeeld ombuigen. INSTRUMENTEN MIDDELEN Stimuleren van samenwerking en overleg met de scholen als Personele ondersteuning/werkingsbudget belangrijke culturele partners. cultuurdienst o De reeds bestaande cultuurgetinte schoolactiviteiten (lesmomenten, uitstappen, activiteiten) worden versterkt door

RESULTAATSINDICATOR Aantal overlegmomenten


80

gestructureerd overleg. De cultuurdienst geeft inhoudelijke ondersteuning indien nodig. o De cultuurdienst maakt de scholen attent voor de reeds bestaande steun voor culturele schoolprojecten (CANON Cultuurcel en www.kunsteducatie.be ) o Verspreiding van flyers en affiches i.v.m. culturele instellingen en activiteiten (Vlaanderen, provincie, regionaal en gemeente) via de scholen. o De cultuurdienst biedt inhoudelijke en financiële ondersteuning bij 1 culturele extra-muros uitstap o Organiseren van culturele activiteiten waarbij ook de scholen een bijdrage kunnen leveren. Indien mogelijk worden deze activiteiten ingepast in de leerplannen van de verschillende jaren en graden. o Creatie van een cultureel aanbod voor kinderen dat inspeelt op het waardevol lokale recreatieve erfgoed. Lokale cultuurbeleving op jonge leeftijd als aantrekkingsmechanisme. Gestructureerd overleg met verschillende partners (jeugddienst, jeugdraad, jeugdhuis, jeugdbewegingen, speelpleinwerking) aangaande de toevoeging van culturele aspecten aan jeugdactiviteiten. De organisatie van een culturele activiteit dat kan ingekaderd worden binnen de vrije tijdsbesteding van jongeren.

Financiële tegemoetkoming in het kader van gemeenschapsvorming. Het instituut Sancta Maria ontvangt 2 euro per leerling. Maximaal 600 euro per jaar. De basisscholen ontvangen 1,50 euro per leerling. Maximaal 750 euro per jaar. De activiteiten worden georganiseerd buiten de schoolmuren maar binnen de grenzen van de gemeente. Artikel 76207/332-02

Gegevens leerlingen wonende in Ruiselede Bewijsdocumenten organisatie activiteit Verslag van de activiteit

Aantal initiatieven

Voor de scholen wordt eveneens het lokale cultuuraanbod aangepast in samenwerking met de dienst toerisme.

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst en jeugddienst

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst en jeugddienst Financiële tegemoetkoming in het kader van gemeenschapsvorming. Maximaal 300 euro per jaar Artikel 76209/332-02 Intragemeentelijk overleg tussen cultuur-, sporten jeugddienst en Personele ondersteuning/werkingsbudget de respectievelijke adviesraden, socio-culturele verenigingen, … cultuurdienst en jeugddienst inzake de organisatie van overkoepelende activiteiten gericht tot Toelagen adviesraden, verenigingen verschillende doel- en leeftijdsgroepen, in het bijzonder jeugd. Financiële ondersteuning in het kader van gemeenschapsvorming. Maximaal 1000 euro per jaar Artikel 76205/332-02


Aantal overlegmomenten Aantal activiteiten, richtaantal: 1 overkoepelende activiteit per jaar Verslag activiteiten


81

5.

CULTUREEL ERFGOED

5.1.

Algemene doelstelling: Ruiselede zet stappen in de promotie en opwaardering van het roerende, onroerende en immateriële erfgoed. Het cultureel erfgoed moet ontsloten en bewaard worden voor zowel eigen bewoners als bezoekers. Het verhogen van de culturele competentie inzake erfgoed moet gerealiseerd worden op een educatieve en ontspannende manier. 5.1.1. Concrete doelstelling: Inwoners en bezoekers worden geïnformeerd over het bestaan en de historische en culturele waarde van het cultureel erfgoed aanwezig in de gemeente. INSTRUMENTEN Het aanbod aan cultureel erfgoed wordt bekendgemaakt aan de bevolking - artikels of items in gemeentelijke communicatiekanalen - erfgoedpublicaties en –inventarissen - deelname aan Open Monumentendag, Erfgoeddag, … De samenwerking tussen cultuurdienst en de lokale heemkundige kring wordt gestimuleerd bij bovenstaande activiteiten en acties.

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Gemeentelijke communicatiekanalen

RESULTAATSINDICATOR Aantal artikels Aanvragen en verspreiding publicaties Organisatie van activiteiten

Gestructureerd overleg Personele ondersteuning cultuurdienst

Overlegmomenten

5.1.2. Concrete doelstelling: Acties worden ondernomen om de meerwaarde van cultureel erfgoed te koppelen aan toeristische gemeentelijke en regionale troeven INSTRUMENTEN Uitwerking van arrangementen en dagtrips waarbij cultureel erfgoed wordt gekoppeld aan wandel- en fietsroutes, bezienswaardigheden, … Nieuwe infoborden worden opgesteld om de aanwezigheid van cultureel erfgoed aan te duiden en te verklaren. Invulling van de driejaarlijkse Molenfeesten met erfgoedaspecten

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst en dienst toerisme

RESULTAATSINDICATOR Realisatie arrangementen

Artikel 762/124-02

Realisatie plaatsing borden

Personele ondersteuning Molencomité, gemeentelijke diensten

Realisatie activiteiten, programmatie Molenfeesten

5.1.3. Concrete doelstelling: Het gemeentebestuur engageert zich voor de conservatie en ontsluiting van haar cultureel patrimonium INSTRUMENTEN Subsidies worden aangevraagd bij betrokken diensten voor de conservatie van roerend en onroerend erfgoed. Overleg diensten cultuur en ruimtelijke ordening inzake de restauratie van het cultureel erfgoed in de gemeente.

MIDDELEN Personele ondersteuning/werkingsbudget dienst Ruimtelijke Ordening, technische dienst Overlegmomenten gemeentelijke diensten

RESULTAATSINDICATOR Aangevraagde subsidies, gerealiseerde projecten Overlegmomenten, gezamenlijke acties


82

6.

CULTURELE VORMING

6.1.

Algemene doelstelling: Het gemeentebestuur stimuleert de inwoners van de gemeente deel te nemen aan vormingsinitiatieven. De rol van de cultuurdienst kan hierbij zowel actief (organisatie van vormingsmomenten) als passief zijn (tussenschakel). Concrete doelstelling: De cultuurdienst speelt een bemiddelende rol in de stimulans tot deelname aan vormingsmomenten die georganiseerd worden door gespecialiseerde instellingen of regionale en provinciale overheden.

6.1.1.

De cultuurdienst stimuleert de deelname van verenigingen en particulieren aan vormingsmomenten georganiseerd door hogere instanties. - Verspreiding van folders en affiches - Boodschappen via e-mail - Artikels inzake vorming in het infoblad - Informeren inzake vorming tijdens overlegmomenten 6.1.2.

Personele ondersteuning/werkingsbudget cultuurdienst Agendapunt overlegmomenten vb. cultuurraad Gemeentelijke communicatiekanalen

Geactualiseerde e-maillijst en adressenbestand Verslagen vergaderingen cultuurraad (Algemene vergadering en dagelijks bestuur) Verschenen artikels website, infoblad, …

Concrete doelstelling: Het gemeentebestuur organiseert in samenwerking met diverse partners vormingsmomenten voor specifieke doelgroepen Organisatie van vormingsmomenten in samenwerking met diverse gemeentelijke diensten en het OCMW Ondersteuning van de uitbouw van de filialen van de Aalterse bibliotheek en de Academie voor Muziek, Woord en Dans als belangrijke vormingsinstellingen

Personele ondersteuning gemeentelijke diensten Overlegmomenten Personele ondersteuning cultuurdienst Artikel 767 en 734

Realisatie vormingsactiviteit

Uitbouw filialen: lenersaantallen, leerlingenaantallen


83

Middelen voor gemeenschapsvormende initiatieven: BESTEMMING

BEDRAG

Budget voor overkoepelende gemeenschapsvormende activiteiten georganiseerd in samenwerking met sporten jeugddienst en adviesraden, socio-culturele verenigingen, …. Artikel 76203/332-02 Cultuurbudget voor OCMW-gebruikers te besteden aan activiteiten binnen de gemeente, waar het OCMW met haar activiteitenpas niet in tegemoet komt. OCMW regelt zelf de verdeling op basis van eigen onderzoek. Artikel 76204/332-02 Speciale toelage voor verenigingen die een culturele activiteit organiseren voor een specifieke doelgroep die buiten hun normale werking valt. 1 aanvraag per jaar, maximum 4 aanvragen per jaar, € 250 per aanvraag, betaling na ontvangst bewijsdocumenten. Artikel 76205/332-02 Tegemoetkoming RVT Sint-Jozef Ruiselede in de organisatie van culturele intra en extra-muros activiteiten binnen de grenzen van de eigen gemeente. Artikel 76206/332-02 Tegemoetkoming Instituut Sancta Maria in de organisatie van culturele activiteiten buiten de schoolmuren maar binnen de grenzen van de eigen gemeente met als doel het versterken van het socio-culturele leven. Hiervoor wordt € 2 per leerling voorzien. Artikel 76207/332-02 Tegemoetkoming aan de basisscholen De Kiem, De Linde en De Eekhoorn in de organisatie van culturele activiteiten buiten de schoolmuren maar binnen de grenzen van de eigen gemeente met als doel het versterken van het socio-culturele leven. Hiervoor wordt € 1,50 per leerling voorzien. Artikel 76208/332-02 Budget voor de organisatie van een culturele activiteit specifiek gericht tot jongeren (vb. filmvoorstellingen in het park met o.a. alternatieve of prijswinnende films). Artikel 76209/332-02 TOTAAL

€ 1000

4.3.3.

Max. € 650

2.1.1.

Max. €1000

4.3.1. 2.1.1.

Max. € 800

4.3.2.

Max. € 600

4.3.3.

Max. € 750

4.3.3.

€ 300

4.3.3.

VERWIJZING

€ 5100


84

BIJLAGEN


85

BIJLAGE: Campagnebeeld


86

BIJLAGE: Enquêteformulieren


87

BIJLAGE: Resultaten cultuurenquêtes Volwassenenenquête De volwassenenquêtes werden via diverse kanalen verspreid. Belangrijk was vooral het verschijnen van de enquête in het informatieblad van het gemeentebestuur. Daarnaast kon de enquête ook gedownload worden van de gemeentelijke website. Tijdens de Algemene Vergadering van de cultuurraad werden eveneens papieren exemplaren rondgedeeld. Verder werden ook in het gemeentehuis en de bibliotheek enquêtes ter beschikking gesteld. De respons was laag. Slechts 20 Ruiseledenaren beantwoordden onze oproep, waaronder evenveel mannen als vrouwen. Drie van de 20 bevinden zich in de leeftijdsgroep tussen 20 en 39 jaar. De meerderheid van de respondenten (12/20) is tussen de 40 en 69 jaar. De overige groep is ouder dan 69. Bijna alle volwassenen die de vragen beantwoordden, wonen in de Ruiseleedse centrumparochie. Slechts één persoon is woonachtig in Doomkerke. Het opleidingsniveau van de respondenten is vrij hoog. 11 van de 20 volwassen beëindigde een opleiding aan hogeschool of universiteit. 1 persoon beëindigde de lagere school, 1 persoon behaalde een diploma lager secundair onderwijs, 6 personen een diploma van het hoger secundair onderwijs. Met uitzondering van 1 persoon, zijn alle respondenten lid van een Ruiseleedse vereniging en dit naargelang hun leeftijdscategorie. Vooral de socio-culturele verenigingen scoren hierbij hoog, gevolgd door de gezinsbond, gepensioneerden- en natuurverenigingen en sportverenigingen. Op de vraag waarom men geen lid is van een vereniging of geen lid wil worden van andere verenigingen antwoordden 2 personen hier geen tijd voor te kunnen vinden of gewoon geen vereniging aan te treffen die hun interesse wekt. Uiteraard zijn we benieuwd naar de mening van de Ruiseledenaar over de werking en de taken van cultuurdienst. Iedereen weet ondertussen dat er wel degelijk een cultuurdienst aanwezig is. Twee respondenten weten niet dat Ruiselede beschikt over een gemeentelijke raad voor cultuurbeleid. 9 van de 20 respondenten vindt dat het gemeentebestuur en de cultuurdienst in het bijzonder zelf extra, en bij voorkeur kosteloze, culturele activiteiten moet organiseren. De meerderheid is echter van mening dat de cultuurdienst vooral praktische ondersteuning moet bieden en het organiseren van socio-culturele activiteiten het best aan de verenigingen overlaat. Wat betreft de cultuurspreiding, merken we op dat drie personen menen onvoldoende cultureel geïnformeerd te zijn. Via welke informatiekanalen worden de respondenten op de hoogte gebracht? Waar pikken ze de meeste culturele informatie op? Het infoblad blijkt de meest succesvolle bron van informatie te zijn (16 keer) gevolgd door folders, uitnodigingen en brochures (13 keer), de gemeentelijke website (12 keer), regionale en lokale kranten (8 keer), infopanelen (7 keer), de website van de cultuurraad (4 keer) en de cultuurkalender (1 keer).


88

Aantal

Informatiebronnen 18 16 14 12 10 8 6 4

Cultuurkalender

Website cultuurraad

Infopanelen

Regionale en lokale kranten

Folders, uitnodigingen, brochures

Infoblad

0

Gemeentelijke website

2

Het merendeel van de culturele activiteiten gaan door in de polyvalente zaal Polenplein, Hostens Molen en Het Portaal. Het Portaal scoort hoog in de tevredenheidstest. Over Hostens Molen zijn de meningen verdeeld. Het merendeel is tevreden tot zeer tevreden. Enkele respondenten zijn echter niet te vinden voor deze locatie, vooral wegens problemen inzake akoestiek en verwarming. Zaal Polenplein lijkt te voldoen, hoewel toch vier personen zeer ontevreden zijn over deze ruimte. Binnen de eigen gemeente zijn vooral het toneel, vormingsactiviteiten, tentoonstellingen en concerten zeer populair. Het merendeel van de respondenten beweert meerdere malen per jaar een concert bij te wonen. Ook aan vorming wordt jaarlijks meerdere keren deelgenomen. Het toneelbezoek is veruit het populairst. Bijna alle respondenten vermelden het toneel, maar bijna iedereen gaat slechts 1 keer per jaar. Niet onlogisch als je weet dat de Ruiseleedse toneelkring slechts 1 grote productie per jaar presenteert. De bibliotheek wordt vrij weinig bezocht. Het merendeel van de respondenten wil in de toekomst meer kunnen genieten van culturele activiteiten in de gemeente. Vooral theater, muziek, tentoonstellingen en vorming staan op de verlanglijst.

Concert Vorming Ontmoeting Jeugd Sport Bibliotheek Wandeling Tentoonstelling Toneel

Elke maand 1 4 3 1 2 3 1 1

Minder dan 1 keer per jaar 4 3 1 2 1 2 5 7 11

Meer dan 1 keer per jaar 10 9 6 3 4 3 3 7 8

Totaal 15 16 10 6 7 8 9 15 19


89

Wanneer ze niet deelnemen aan culturele activiteiten binnen de gemeente, trekken heel wat Ruiseledenaren naar steden met een ruim cultureel aanbod zoals Gent (12 keer), Tielt (12 keer), Brugge (8 keer) en Brussel (3 keer). Ook Roeselare, Aalter en Beernem trekken enkele Ruiseledenaren aan. Andere steden en gemeenten die vermeld werden zijn: Meulebeke, Lichtervelde, Torhout, Wingene, Nevele, Izegem, Deinze, Oostkamp en Kortrijk. Elke maand

Minder dan 1 keer per jaar

Meer dan 1 keer per jaar

Totaal

Theater

3

3

10

16

Muziek

4

2

11

17

Film

3

3

11

17

Dans

1

6

2

9

Tentoonstelling

1

1

13

15

Vorming

1

4

10

15

Bibliotheek

2

3

3

8

1

1

2

4

4

2

4

Jeugd Sport Kunst

1

wedstrijden

1

1

1

Filmvoorstellingen en muziekgerelateerde activiteiten (allerhande concerten) lokken heel wat Ruiseledenaren buiten de gemeentegrenzen en dit meerdere keren per jaar. Ook theater, tentoonstellingen en vormingsactiviteiten worden bezocht buiten de eigen gemeente.

Jeugdenquête De jeugdenquêtes werden vooral verspreid via de scholen en dus al ingevuld en terug opgehaald voor het einde van de maand juni. Ruim een maand vroeger dan de enquêtes voor de volwassenen. De basisscholen in Ruiselede, Doomkerke en Kruiskerke én het Instituut Sancta Maria verleenden hun medewerking en ijverden er bij de leerlingen voor de enquêtes zo goed mogelijk in te vullen. Deze twee factoren, de verspreiding via de scholen én de hulp van directie en leerkrachten, zorgden ervoor dat we een groot aantal enquêtes terugkregen die heel wat interessante informatie bevatten. De enquêtes van leerlingen die niet in de gemeente Ruiselede woonden of nauwelijks of met een gebrek aan sérieux waren ingevuld, werden niet weerhouden. In totaal werden 153 enquêtes weerhouden. Vooral de meisjes vulden de enquêtes in. Leeftijd 10-12 jaar 12-16 jaar 16-18 jaar TOTAAL: 153

Ruiseledecentrum 52 53 12 117

J

M

Doomkerke

J

M

Kruiskerke

J

M

22 16 3 41

30 37 9 76

17 7

9 1

8 6

4 2

24

10

14

6 5 1 12

2 3 1 6

6


90

a) Ben je lid van een vereniging? Leeftijd

Ruiselede-centrum Aantal Totaal % 10-12 jaar 46 52 88 12-16 jaar 36 53 68 16-18 jaar 8 12 67 TOTAAL: 108/153 90 117 77

Doomkerke Aantal Totaal 9 17 2 7 0 0 11 24

Kruiskerke Aantal Totaal 5 6 2 5 0 1 7 12

% 53 29 0 46

% 83 40 0 58

In totaal zien we dat 108 van de 153 jongeren die de enquête hebben ingevuld lid zijn van 1 of meerdere verenigingen, dit is 71 %. Wanneer we analyseren per parochie dan valt op dat vooral de jongeren uit Ruiselede-centrum tot een vereniging behoren (77%). In Doomkerke en Kruiskerke lijken de jongeren minder geneigd om lid te worden van een vereniging. De tabel toont aan dat vooral de jongste tieners lid zijn van een vereniging en dat het lidmaatschap afneemt naarmate de leeftijd van de jongeren stijgt. b) Welke verenigingen?29 Vereniging Socio-cult. Muziek Dans Toneel Jeugd Anders-val. Natuur Sport

Ruiselede-centrum 10-12 12-16 16-18 1 11 2 1 3 3 1 2 22 16 7

2

3

2 32

3 3

2 21

2

10-12

Doomkerke 12-16 16-18 1 1

10-12

Kruiskerke 12-16 16-18

1 1

1

2

1

2

2

4

2

Vooral jeugd- en sportverenigingen blijken het populairst te zijn. In Ruiselede-centrum tellen de muziekverenigingen blijkbaar ook een aantal jonge leden. Eerder cultuurgerichte verenigingen trekken zeer weinig jongeren aan. Ook hier zien we een daling van het lidmaatschap naarmate de leeftijd stijgt. c) Waarom geen lid? Wanneer de vraag werd gesteld waarom de jongeren geen lid zijn van een vereniging waren, viel op dat het merendeel onder hen antwoordde geen tijd te hebben om zich in een vereniging te engageren. Dit geldt zowel voor alle leeftijdscategorieën als voor als voor alle deelparochies. Een tweede reden ‘geen zin’ werd vooral opgegeven in de leeftijdscategorie 12-16 jaar in Ruiselede-centrum. De reden dat er ‘niets leuks’ in de gemeente te doen is werd weinig aangeduid.

29

Enkele jongeren duidden meerdere antwoorden aan of schreven meerdere antwoorden op.


91

d) Aan welke activiteiten neem je deel of ga je naartoe? Aantal jongeren: Opmerkelijk is dat zeer weinig jongeren actief deelnemen aan socio-culturele activiteiten, vermoedelijk omdat ze zelden lid zijn van een vereniging die dergelijke activiteiten organiseert. De enquêtes tonen wel aan dat het merendeel van onze jongeren wel degelijk al één of meerdere socio-culturele manifestaties heeft gezien. In Ruiselede-centrum is dit 62% van de jongeren, in Doomkerke en Kruiskerke ligt dit iets hoger. In het centrum zien we een evenwicht tussen de leeftijdscategorieën. We vermoeden dat het merendeel van de jongeren via de scholen in aanraking komt met dergelijke activiteiten Leeftijd 10-12 jaar 12-16 jaar 16-18 jaar TOTAAL: /153

Ruiselede-centrum Aantal Totaal % 33 52 63 33 53 62 7 12 58 73 117 62

Doomkerke Aantal Totaal 15 17 2 7 0 0 17 24

% 88 29 0 71

Kruiskerke Aantal Totaal % 3 6 50 5 5 100 1 1 100 9 12 75

In of buiten Ruiselede: Of de jongeren socio-culturele activiteiten meepikken in of buiten Ruiselede is sterk afhankelijk van de soort activiteit en wat uiteraard wordt aangeboden in de gemeente. Toneelvoorstellingen, tentoonstellingen, schooltheater en jaarlijkse kleine concerten worden af en toe bezocht in Ruiselede zelf. Andere activiteiten worden eerder bezocht in naburige gemeenten of steden en dit in grotere getale. Welke activiteiten:30 Activiteit Toneel Tentoonst. Lezing Dansvoorst. Schooltheater Concerten Familievoorst. Andere

Ruiselede-centrum 10-12 12-16 16-18 16 14 4 12 8 3 5 3 1 11 10 3 17 16 2 15 8 5 9 5 1 1

Doomkerke 10-12 12-16 16-18 9 1 3 1 5 13 1 8 2 2 1

Kruiskerke 10-12 12-16 16-18 3 4 1 2 2 1 2 2 4 1 3 3

Vooral toneelvoorstellingen en schooltheater zijn de meest bezochte socio-culturele activiteiten, op de voet gevolgd door concerten en tentoonstellingen. Opnieuw stellen we dezelfde trend vast: een daling van het aantal activiteiten naarmate de leeftijd vordert.

30



92

Aantal keer: Wat betreft de activiteiten in Ruiselede valt op dat de meeste jongeren de activiteit in kwestie slechts één keer doen. Een uitzondering gaat naar alle concerten van Banana Peel. Enkel voor toneel en schooltheater laten de jongeren zich een tweede of een derde keer overhalen. De activiteiten die buiten Ruiselede plaats vinden, zijn beduidend populairder. Niet zelden gaan de jongeren naar 3 of meer concerten per jaar, bezoeken ze meerdere tentoonstellingen en gaan ze naar een aantal toneel- en dansvoorstellingen.

e) In welke andere steden/gemeenten ga je naar culturele activiteiten?31 Stad/gemeente/ parochie Aalter Tielt Wingene Meulebeke Knesselare Blankenberge Deinze Dentergem Beernem Kanegem Ooigem Schuiferskapelle Zwevezele Aarsele Damme Roeselare Brugge Gent Antwerpen Brussel

Ruiselede-centrum 10-12 12 14 1 1 1 1

12-16 6 11 2 1

16-18 3 1

1 2 1 1 1

Doomkerke 10-12 1 8 3

12-16 1 2

Kruiskerke 16-18

10-12 1

12-16 1 3 2

16-18

1

1 1

2 1 1 1

2

1 1

1 1 1 1

Indien jongeren een culturele activiteit meepikken buiten Ruiselede, waar trekken ze dan naartoe? In alle parochies en in alle leeftijdscategorieën scoort Tielt het hoogst, wat niet verwonderlijk is aangezien deze stad een uitgebreid gamma aan culturele ontspanningsmogelijkheden aanbiedt. Bovendien is Tielt vanuit Ruiselede vlug en gemakkelijk te bereiken. Aalter komt op een tweede plaats. Ook Aalter is vlot te bereiken, maar heeft een iets beperkter cultureel aanbod. De andere gemeenten en parochies die werden vermeld, liggen meestal in een beperkte afstand rondom Ruiselede en zijn vaak eveneens vrij klein qua oppervlakte en

31



93

inwonersaantal. Uitzonderingen zijn Damme, Blankenberge en Knesselare die iets verder liggen. Ook de grotere steden trekken aan: Antwerpen, Brugge, Gent, Brussel, Deinze en Roeselare, zij het in zeer beperkte mate. We vermoeden dat Tielt en Aalter, samen met de dichtstbij gelegen parochies vooral door de jongeren op zelfstandige basis worden bezocht (zijnde met de fiets of het lokale openbaar vervoer). De gemeenten en steden die iets verder liggen, bezoeken ze waarschijnlijk met hun ouders of, bij de iets oudere tieners, met de trein. f) Welke activiteit is het belangrijkst/leukst? Wat deze vraag betreft, merkten we in de enquêtes een groot verschil qua antwoorden naargelang de leeftijdscategorie. Terwijl de jongste tieners het vooral houden bij spelen, de jeugdbeweging, dansen (zeker bij de jonge meisjes), voetballen (bij de jongens) of sporten in het algemeen, zien we bij de 12-16-jaren vooral fuiven en vrienden ontmoeten, wat logisch is. Vooral de jongere kinderen durven toegeven dat ze toneel, schooltheater, muzieklessen en tekenen het leukst vinden. Eén ondervraagde noteerde djembé zowel bij hobby’s als bij leukste activiteit. g) Moet het gemeentebestuur meer socio-culturele activiteiten organiseren? Leeftijd 10-12 jaar 12-16 jaar 16-18 jaar TOTAAL: 96/153

Ruiselede-centrum JA Totaal % 35 52 67 26 53 49 8 12 67 69 117 59

Doomkerke JA Totaal 15 17 3 7 0 18 24

% 88 43 75

Kruiskerke JA Totaal % 4 6 67 5 5 100 1 9 12 75

In totaal antwoordde 63 % (96 op 153) van de ondervraagde jongeren JA. Volgens hen moet het gemeentebestuur wel degelijk meer culturele activiteiten organiseren. Enkele van de voorstellen van de jongeren zelf waren: - skatewedstrijden - turnvoorstellingen - musical - film - meer optredens voor jongeren - judo - djembe - dansactiviteiten - zwemmen - kunstacademie oprichten - voetbaltornooi - tennisvoorzieningen - Fata Morgana - Een harmonie voor kinderen - Ruiseleedse feestdag - Halloween-dropping Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

94

Andere opmerkingen of voorstellen: -

folder met culturele en jeugdactiviteiten voor nieuwkomers meer speelpleinen meer speelweiden toneel voor jongeren hockey in de sporthal speeldagen, zoektochten betere informatie naar de jeugd toe meer nieuwe sporten (vb. kickboksen)

h) Informatiebron:32 Tot slot gingen we na op welke manier de jongeren vooral worden ingelicht over socio-culturele activiteiten. Activiteit Ouders Vrienden School Informatiepanelen Internet (msn, myspace) Gemeentelijke website

Ruiselede-centrum 10-12 12-16 16-18 jaar 32 23 5 27 19 4 38 27 6 10 20 2 6 6 1 4 3 2

Doomkerke 10-12 12-16 16-18 jaar 10 3 10 2 10 4 8 1 1 3

Kruiskerke 10-12 12-16 16-18 jaar 1 3 1 2 3 2 3 1 2 1 1 2

De cijfers tonen aan dat onze tieners in hoofdzaak hun culturele informatie ontvangen via hun ouders, hun vrienden of de school. De gemeentelijke website is het minst populaire medium. De informatiepanelen langs de kant van de weg of in het dorpscentrum leveren verdeelde reacties op: vooral de jonge tieners houdt rekening met wat ze op de panelen zien, de oudere tieners lijken dit minder te doen. Opvallend is dat internettoepassingen niet vaak gebruikt worden om socio-culturele informatie uit te wisselen. Keren de jongeren terug uit het internettijdperk en houden ze het liever bij reële contacten? Besluit: - Voor wat de jeugd betreft, liggen in de parochies Doomkerke en Kruiskerke voor (socio-culturele) verenigingen rekruteringsmogelijkheden. - Meisjes hebben een positievere attitude tegenover cultuurparticipatie dan jongens. - Het is interessant om kinderen op jonge leeftijd in het culturele veld te introduceren in de hoop hen ‘vast te houden’ tot ze wat ouder zijn. Hun nieuwsgierigheid en enthousiasme kan een ideale voedingsbodem zijn om hen te laten deelnemen aan culturele activiteiten.

32



95

- Jeugdbewegingen en sportverenigingen zijn duidelijk het populairst. Een intragemeentelijke samenwerking tussen jeugd-, sporten cultuurdienst en respectievelijke adviesraden biedt mogelijkheden. Cultuur moet gekoppeld worden aan de interessesfeer van de jongeren. Ook inspelen op de vrije tijdsactiviteiten is een optie. - Jongeren lijken ‘geen tijd’ te hebben voor socio-culturele activiteiten. Waarom deze activiteiten niet introduceren in hun dagelijkse routine vb. schoolactiviteiten, jeugdbeweging, …? - Cultuurparticipatie daalt enorm vanaf 14 jaar. Tieners lijken gedemotiveerd om aan culturele activiteiten deel te nemen en hebben vaak een negatief beeld inzake cultuur. Er zijn stimulansen nodig die aantrekkelijk zijn (vb. wedstrijden, moderne items, …) én die er op wijzen dat cultuur ook ‘cool’ kan zijn. - Jongeren gaan wel degelijk naar activiteiten wanneer deze in Ruiselede worden georganiseerd. Het aanbod moet dus zeker behouden blijven maar vernieuwing blijft nodig. - Toneel en concerten zijn geliefd. Enkelen vragen ook de oprichting van een jeugdafdeling van het toneelgezelschap. - Culturele activiteiten buiten de gemeente zijn populair. Enkele naburige steden en gemeenten (vooral Aalter en Tielt) bieden dan ook vaak een goede programmakeuze aan. De concurrentie aangaan is onmogelijk. Samenwerking is een optie. - Diverse omliggende parochies zijn voor de jongeren vlot bereikbaar met de fiets of het openbaar vervoer. Samenwerking is een optie - Uit de enquêtes blijkt dat vooral de ouders een grote invloed op de deelname van de ‘jonge’ jongeren aan culturele activiteiten hebben aangezien zij over transportmogelijkheden beschikken! Bij de oudere tieners is de invloed van de zgn. peers het grootst. - De gemeentelijke website moet aantrekkelijker worden gemaakt voor jongeren, extra promotie is nodig. Informatiepanelen zijn een geschikt communicatiemiddel. Mond aan mond reclame blijft effectief, vooral inspelen op sociale netwerken is interessant! De samenwerking met scholen biedt mogelijkheden. Verenigingenenquête Ook de verantwoordelijken van de verenigingen werden aangeschreven om via een enquête enkele van hun opmerkingen neer te pennen. Slechts 1/5 van de verenigingen beantwoordde onze oproep en vulde de enquête in. De enquête werd wel in de maand juli verspreid. De zomermaanden zijn traditioneel de maanden waarin de werking van heel wat verenigingen stil ligt. Misschien ligt daar een verklaring. Na een analyse van de antwoorden concludeerden we het volgende. Wat betreft de culturele infrastructuur blijkt dat de verenigingen vrij tevreden zijn over de beschikbare locaties. Wel is een opfrissing qua interieur en sanitair gewenst. Volgens de verenigingen is er ook een tekort aan kleine gemeentelijke vergaderruimtes en is er nood aan een middelgrote evenementenruimte. De tevredenheid over de gebruiksmodaliteiten van deze infrastructuur is zeer hoog. Eén vereniging merkt op té weinig geïnformeerd te zijn hieromtrent. Een andere stelt voor een duidelijke inventaris op te stellen waarin alle verenigingen vlug informatie terugvinden over het gebruik van de gemeentelijke infrastructuur. De werking van de gemeentelijke uitleendienst scoort goed. Alle verenigingen zijn tevreden over het aanbod, de prijzen, het aangewende uitleensysteem en de modaliteiten. Ook hier wenst men een duidelijker overzicht. Extra materialen die in de toekomst kunnen aangekocht worden zijn onder meer hoge tafels, een extra projectiescherm, betere podiumelementen en culinaire materialen. Cultuurbeleidsplan Ruiselede 2008-2013

96

Over de werking van de Gemeentelijke Raad voor Cultuurbeleid zijn de meningen eerder verdeeld. Het merendeel van de verenigingen vindt het lidmaatschap van de cultuurraad geen meerwaarde voor de eigen werking. Vooral de subsidies die de cultuurraad onder haar leden verdeeld hebben enige aantrekkingskracht. De verantwoordelijke van slechts één vereniging was van mening dat de cultuurraad zorgt voor een belangrijke impuls inzake het samenbrengen van de verenigingen. Aangaande de taken van de cultuurraad is men het meer eens. Men ziet de cultuurraad vooral als een adviesorgaan inzake cultureel beleid en als een coördinerende organisatie. De meeste verenigingen vinden het niet opportuun dat de cultuurraad ook zelf activiteiten organiseert. De Algemene Vergadering van de cultuurraad is geen populair tijdverdrijf. De vergaderingen worden ervaren als langdradig en niet altijd even duidelijk. Men wenst gestructureerde en interessante vergadermomenten, waar vooral ruimte is voor inspraak, en waarin het gebruik van de online-kalender duidelijker kan worden uitgelegd. Ook de werking van het Dagelijks Bestuur wekt weinig enthousiasme op. Men kent dit orgaan nauwelijks. Het subsidiereglement van de cultuurraad kan dan weer wel op positieve reacties rekenen. Het wordt beschouwd als een eerlijk en stimulerend instrument. Van de cultuurdienst verwacht men vooral informatie, ondersteuning en coördinatie. Inzet wordt ten zeerste geapprecieerd. De creatie van een eigen cultureel aanbod is niet wenselijk.

Men is vrij tevreden over de manieren waarop men wordt geïnformeerd. De papieren en online-kalenders zijn volgens de deelnemers echter wel tijdig aan vernieuwing toe.


97

CULTUURBELEIDSPLAN RUISELEDE

Recommend Documents