Cultuur en Gekte! Scip Scip Nieuwsbrief januari juni 2012 TARGETS HALEN EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN INZETTEN VOOR MILIEU EN DIEREN

*SPwU[NLZ[\\YKL0UP[PH[PL]LULU7YVQLJ[LU

6UKLYKLLS]HU/=68\LYPKV ScipScip Nieuwsbrief januari Nieuwsbrief juni2012 2012

2012 “INZETTEN VOOR MILIEU EN DIEREN”

“ TARGETS HALEN “ “MINDER TV KIJKEN”

“DEADLINES HALEN” “OP TIJD KOMEN”

“AAN MIJN AFSPRAKEN HOUDEN” “VAKER NAAR M’N MOEDER GAAN”

“EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN“ “MINDER DRINKEN”

“ELKE DAG GROENTE EN FRUIT ETEN” “ELKE DAG BEWEGEN”

“MIJN TRAJECT AFMAKEN” “VAKER DOUCHEN”

Cultuur en Gekte!

INHOUD

WAT IS SCIP?

Scip staat voor Cliëntgestuurde Initiatieven en Projecten en is onderdeel van HVO-Querido. Scip is opgezet door (ex-)cliënten van de ggz die zelf vorm willen geven aan hun ontwikkeling, los van wat de hulpverlening te bieden heeft. Ver-uit het grootste deel van onze tientallen vrijwilligers, maar ook van de betaalde mensen, heeft dan ook zelf ervaring met de ggz.

Redactioneel

3

Hoe het allemaal begon...

4

ACC-Singel 2000-2012

8

Geloven in de kracht van mensen...

9

Scip biedt een vijftiental projecten. Een deel daarvan is gericht op vrijetijdsactiviteiten. Een ander deel bestaat uit werkprojecten waarbinnen vrijwilligers samen een bedrijf runnen. De motivatie om mee te doen met Scip kan heel uiteenlopend zijn. Voor de één is buiten komen en contacten met andere mensen aangaan het doel. Een ander wil ontdekken wat hij leuk vindt of waar hij goed in is. En weer een ander wil de kans op een betaalde baan vergroten door werkritme en ervaring op te doen. Iedereen is welkom bij Scip. Kom je talenten verkennen.

*SPwU[NLZ[\\YKL0UP[PH[PL]LULU7YVQLJ[LU

12-12-12: Loginnerlijk en Uiterlijk

11

Buro Rechtshulp

12

Zeven jaar Webbureau

13

Netcliënten(.nl): verleden en toekomst 14 De Grote Scipprijsvraag

16

Toneelgroep Jet, v.h. Miskend Talent Ontstaan en geschiedenis

18

Uitgeverij Tobi Vroegh van toen tot nu

19

Acc-Noord Cliëntsturing bij toeval

20

Cartoons Nick Scholz

21

Aquascippen, voorheen Zwemuurtje… hoe het begon

22

Hoe ik achteruit leerde gaan

23

Digivibes daar maak je het!

24

Dé Eetkamer, voor mensen die van “lekker” genieten houden 6UKLYKLLS]HU/=68\LYPKV ScipScip Nieuwsbrief januari Nieuwsbrief juni2012 2012

2012252 Keizersgracht 1016 EV Amsterdam “EIGEN Tel: 020 625VERANTWOORDELIJKHEID 31 11 “INZETTEN VOOR MILIEU NEMEN“ EN DIEREN” email: [email protected] “ TARGETS HALEN “ “MINDER TV KIJKEN” “MINDER DRINKEN” www. scipweb.nl “DEADLINES HALEN” “OP TIJD KOMEN”

“ELKE DAG GROENTE EN FRUIT ETEN” “ELKE DAG BEWEGEN”

25

Nieuw bij Scip: De Postclub

26

Vakvereniging voor Ervaringswerkers

27

Herstelbureau

28

HVO-Querido feliciteert Scip!...

29

Overzicht van de Scipprojecten

30

REDACTIONEEL

Twaalf jaar Scip

Bij het lezen van deze nieuwsbrief wordt weer duidelijk dat er in de loop van de jaren veel, heel veel mensen hebben bijgedragen aan wat Scip nu is en wat Scip nu doet. Veel mensen die vanuit eigen inzicht, eigen ervaring, eigen kunnen, eigen cliëntenachtergrond en eigen drive iets hebben kunnen toevoegen aan Scip. Het maakt Scip tot een diverse en rijke organisatie. Een voorrecht voor mij om hier te kunnen werken. De waarde dat iedere persoon in staat is, de mogelijkheid heeft en de mogelijkheid hoort te krijgen, om dat bij te dragen en dat te ontplooien wat in hem of haar zit, is één van de kernwaarden van Scip. Dit doen we door geen enkele taak af te scheiden die alleen door ‘professionals’ gedaan mag worden maar door Scip juist te laten groeien door ieders bijdrage op elk gebied. Scip is als GGz cliëntgestuurd organisatie een inclusieve organisatie die barrières laat wegvallen voor mensen die zelf weer (een stuk) regie willen en kunnen (her)nemen. Door dit gewoonweg te doen laat Scip zien dat dit mogelijk is. Het is hierin een voor-

beeld, onder meer voor andere onderdelen van HVO-Querido. Deze kernwaarden komen overeen met die van de ‘WMO nieuwe stijl’, naar verwachting binnenkort de nieuwe vorm vam overheidsfinancierings voor Scip. Echter, ten tijde van grote bezuinigingen is de overheid ook een onzekere financieringsbron. Voor de eigen regie van mensen, en dus ook die van Scip, is het daarom gezond niet financieel afhankelijk te zijn van alleen deze overheid. Met 150 vrijwilligers, 300 deelnemers en 15 betaalde krachten in deeltijd is Scip het ook gewoon waard en is het ook in staat om meer eigen geld te verdienen en uit de markt te halen. We kunnen veel! Daarom ben ik erg blij met en trots op het thema van onze 121212 conferentie: De gekte voorbij, cliëntgestuurd de markt op! We staan stil bij 12 jaar Scip, we feesten, we confereren en gaan weer aan de slag! Ton Janssen

COLOFON Redactiegroep: Eveline Boswinkel, Linda van Straaten, Dini Glas, Jasper Velzeboer Vormgeving: Eveline Boswinkel , Dineke Wisselink, Zoran Kuzmic

Vormgeving omslag: Lex L. Druk: Internet Printshop Oplage: 1250 Uitgeverij: Tobi Vroegh, Amsterdam

Hoe het allemaal begon... Als Scip jarig is ben ik bijna 2 jaar in dienst als projectondersteuner. Nu ben ik behoorlijk bemoeizuchtig van aard (jaja inderdaad soms te bemoeizuchtig) dus van het heden van Scip weet ik best veel maar van het verleden veel minder. Natuurlijk was er 12 jaar geleden die prijsvraag en de cliëntenraad van Mentrum en allerlei mensen die actief waren, maar hoe zat het nu allemaal. Ik wilde meer weten van het ontstaan van Scip en heb daartoe twee mensen van het eerste uur geïnterviewd. Ik heb gesproken met Hannis Schilperoord en Bert van der Veer. Zij groeven diep in hun geheugens. Hieronder een verslag van wat zij zich nog herinneren.

De prijsvraag In het jaar 2000 was Hannis al actief bij de cliëntenraad van Mentrum. De cliëntenraad hield toen zich bezig met het geven van adviezen over praktische zaken: voeding en bejegening waren speerpunten. Bij de raad ontplooide zich een behoefte meer zelf initiatief te nemen en niet alleen de agenda van de instelling te blijven volgen. De raad wilde ontwikkelingsmogelijkheden creëren voor haar achterban. Zo ontstond het idee van de prijsvraag ‘Niet geschoten, altijd mis’. Mensen uit heel GGz-Amsterdam werden uitgenodigd om ideeën te leveren voor clientgestuurde projecten. Dus ook andere raden, de Dac’s en andere GGz-organisaties 4

SCIP NIEUWSBRIEF

werden betrokken. De belangrijkste criteria waaraan de ideeën aan moesten voldoen waren het kunnen voeren van Zelfregie en Zorgvernieuwing. Dat waren eind vorige eeuw nog relatief nieuwe begrippen. De Prijzen Voor de prijs werd een subsidie aangevraagd bij wat toen nog de ZAO, dat is nu Agis, in het kader van de Zorgvernieuwingsgelden. Het geldbedrag was voor het organiseren van de prijsvraag zelf en voor de uitvoer van het winnende idee. Dit ging om een totaal van 45.000-, (gulden!). Het prijzengeld werd verdeeld onder een aantal goede ideeën. Het ACC, het Volkstuinhuisproject waren de grootste winnaars. En daarnaast kregen 10 ideeën een eervolle vermelding en een bescheiden geldbedrag. Het was de bedoeling dat de indieners van de ideeën er

ook zelf mee aan de slag zou gaan. Harrie van Haaster (directeur van het Igpb) begeleidde het proces van de wedstrijd. De prijsuitreiking, met een symposium ook met als titel ‘Niet geschoten, altijd mis, vond plaats in de Balie. In de jury zaten hotemetoten en de prijs werd ook door een hotemetoot uitgereikt. Hannis heeft de namen verdrongen. Vanuit de cliëntenraad werd Scip opgericht: de stichting waaronder de winnende projecten beheert werden. En de winnaar is.... De ideeën voor een ACC (Actief Computer Centrum) en Volkstuinhuisproject wonnen. Zo’n prijs winnen is 1 maar het uitvoeren is iets anders. Het ACC is begonnen in de

Buurtwerkplaats. Daar konden cliënten gratis computercursussen volgen. Daarna is het ACC een tijdje op een Mentrumlocatie ook op de Keizersgracht geweest (niet hetzelfde pand als waar Scip nu zit). Die locatie was echter veel te vochtig hetgeen niet zo geschikt was voor de computers. Daarop werd verhuisd naar de Singel. Vanuit de Singel 54, het huidige adres van ACC-Singel, is Scip gegroeid.

Tuinhuisproject zat bij Vereniging Nut en Genoegen, in Amsterdam West. De Bond van Tuinders had wel wat noten op hun zang wat betreft ‘de beheersbaarheid van al die gekken in de tuin’. Je weet dat gekken heel gevaarlijk zijn. Er moest begeleiding komen voor de cliënten en er zijn veel afspraken gemaakt over wat er wel en niet mocht. De plek die toegewezen werd voor dit project was een totaal overwoekerde tuin met een huisje en een kas. Dit alles was erg verwaarloosd en door cliënten/gebruikers zelf helemaal opgeknapt. Dit project heeft 4 a 5 jaar goed gewerkt. Door allerlei ingewikkeldheden is dit project gestopt. Het ACC is

gebleven en gegroeid. The Rebels was 1 van de 10 eervollevermeldingen en dus ook al vanaf het begin bij de club. Niet vergeten Kees Onderwater was betrokken bij de opbouw van Scip als bestuurslid, samen met Hannis. Eric Hofman was ook een grote inspirator. Helaas is hij een aantal jaar overleden. Hannis heeft hem op zijn sterfbed beloofd de initiatieven te zullen blijven ondersteunen en zijn werk ald u s voort te zetten. Louis Unkel was coach/ondersteuner van de cliëntenraad. Hannis heeft goede herinneringen aan hem. Ook vrouwen als Ineke Verrips en Alie Boorsma noemt Hannis als bestuurders van het eerste uur. Hannis zelf was toen gedelegeerd bestuurder van uit de Cliëntenraad. Terugkijkend Dit was een heel inspirerende en geïnspireerde tijd. Hannis denkt dat er een golfbeweging gaande is. Voor Scip is er nog altijd een belangrijke rol weggelegd voor rehabilitatie. Nu doet Hannis (nog steeds heel veel en) aan Aquascippen: elke vrijdagmiddag oefeningen doen in lekker warm water.

SCIP NIEUWSBRIEF

5

Een gewoon bedrijf Bert van der Veer wordt directeur en schetst een beeld van de verschillende fases die Scip doorlopen heeft. In 2003 komt Bert solliciteren naar de functie van directeur. Een grote Scip-delegatie staat hem te woord: Jet Vesseur (van Stichting Tobi Vroegh, zij wilde samenwerken met Scip), Marlou Ruiter, Saskia Vos, Marjan Immerzeel en de oude directeur, een Mentrumman wiens naam even niet wil bovenkomen. Opvallend detail is dat deze oud-directeur welgeteld 1 dag in de week mocht besteden aan het besturen van Scip. Bert kreeg een telefoontje toen hij in Tsjechië was dat hij was

aangenomen. Maar er werd hem gezegd dat dat slechts voor een half jaar zou kunnen zijn vanwege geld. Dat strookte ernstig niet met de plannen die Bert had gemaakt. Bert is dus langer gebleven. De Pioniersfase In die tijd bevond Scip zich nog in de pioniersfase. Scip bestond toen uit persoonsgebonden projecten: projecten die gestart werden omdat iemand daar behoefte aan had. Iemand kwam met een idee en die ging dat dan uitvoeren. Rommelig was dat maar dat was goed en dat hoort bij de fase. Bert had aan het begin van deze fase de taak om Scip een gezond bedrijf te maken. 6

SCIP NIEUWSBRIEF

De Stichting Login werd opgericht door Ien Verrips en Niek de Vlieger. Dit was omdat zij vreesden dat Scip financieel ten onder zou gaan. De nieuwe stichting was een poging tot financiële zekerheid met de gedachte dat als Scip ophoud te bestaan dat hebben we Login nog. Ondanks financiële onzekerheden was een leuke en spannende manier van werken. Nadeel was wel dat het voor nieuwe mensen soms lastig was om er tussen te komen. De volgende fase Vandaaruit is een ‘fatsoenlijke’ organisatie ontwikkeld. Fatsoenlijk is: Scip is een gewoon bedrijf. Het product is bijzonder. Scip is opgericht omdat het bijzonder was. Eenmaal binnen moet je je ‘zo gewoon mogelijk doen’. Dit ging dan ook met vergaderingen en serieuze bedrijfsvoering. Vanaf bin-

nenkomst bij Scip was je ‘clientdeel’ weg. Belangrijk daarin waren arbeidsovereenkomsten: vrijwilligerscontracten en betaalde medewerkerscontracten. Met cao-indeling en schalen. Voor medewerkers was het heel belangrijk dat ze waardering kregen in de vorm van een baan. Hierin timmerde Scip (landelijk zelfs) hard aan de weg. Schaalvergroting Daarop volgde een nieuwe periode. Om steviger te worden was het zaak om de organisatie te vergroten. Dit kan door meer projecten te starten maar ook door fus-

iepartners te vinden. De eerste fusie was met Stichting Tobi Vroegh, daarna volgde Stichting Login. Door verdere samenwerking zijn deze projecten opgegaan in Scip. Deze gewone bedrijfsvoering was bijzonder Financiële ingewikkeldheden Financiële zekerheid was moeilijk. In de eerste jaren werd Scip betaald uit Zorgvernieuwingsgelden en was Men-

trum de eindverantwoordelijke voor de financiën. Na intensief overleg over financiën zijn Scip en Mentrum in het jaar 2007 uit elkaar gegaan. Er werd naarstig gezocht naar een organisatie die financiële zekerheid kon garanderen. Roads kwam in het plaatje als fusiepartner. Het bestuur van Scip wel zag een fusie wel zitten, maar de medewerkers niet. Marlou Ruiter en Bert hebben zich hiertegen verzet. Er zijn met meerdere partners gesproken maar het bestuur hakte de knoop door. Roads ging echter failliet voordat de fusie een feit was. Wederom moesten de Scippers op zoek naar een stevige financiële partner. In 2009 kwam de fusie met Hvo-Querido. Dit heeft zekerheid geboden en dat was belangrijk want de keuze was: fusie of opdoeken. Huidige fase Bert zegt nu: Scip zit in de stabiliteitsfase (dit is een heel gewone ontwikkeling van een bedrijf, Bert kan het weten, hij heeft hiervoor gestudeerd). Veel mensen van het

begin zijn vertrokken, ze waren klaar, rijp voor iets nieuws of klaar met het project. Nu blijven de projecten bestaan ook al gaan de mensen van het eerste uur vertrokken: de projecten zijn niet meer persoonsgebonden: projecten blijven bestaan. Er was een ontwikkeling van goed willende amateurs tot professionele organisatie. Goede herinneringen Twee vrouwen waar Bert goede herinneringen aan heeft zijn Marlou Ruiten

e r Fe n n a Harmsen. Marlou heeft aan de basis gestaan van veel Scipprojecten. Met haar creativiteit, slimheid en doortastendheid heeft ze heel veel tot stand weten te brengen. Aan Marlou hebben we de Keizersgracht te danken. En de tapijten die daar nog steeds liggen (puik kwaliteitje!). Fenna wordt door Bert gezien als de Moeder aller Scipper. Zij zorgde en zorgt voor orde en reinheid. En ook zeker voor warmte en geborgenheid. Terugkijkend Bert vertelde me dat hij nog steeds gelooft in de doelstelling van Scip en de wijze waarop die bereikt is. Zijn advies voor ons: Niet bang zijn voor strubbelingen. Weg met de geitenwollensokken! Dini Glas

SCIP NIEUWSBRIEF

7

ACC-Singel 2000-2012 In de herfst van 1999 organiseerden de cliëntenraad PZA en de cliëntenraad RIBW PC Hooft Amsterdam een prijsvraag met de naam “Nooit geschoten is altijd mis”. Cliënten van de GGZ in Amsterdam konden projecten insturen, met het idee dat de cliënten zelf vaak goede ideeën hebben over hoe het beter kan in de gezondheidszorg. Eén van de winnende projecten was het Actief Computer Centrum, een idee van een cliënt om een computercentrum voor en door cliënten van de GGZ te beginnen. Na een start in een tuinhuisje kwam er in 2000 ruimte beschikbaar aan het Singel en begon het ACC met een groep cliëntvrijwilligers. Al gauw werden de eerste cursussen gegeven en kwam er een betaalde functie voor de coördinator, ook met cliëntachtergrond.

verschuiving in het cursusaanbod door de jaren heen. Maar nog steeds geven vrijwilligers met veel enthousiasme ondersteuning en uitleg aan de bezoekers en geven vrijwillige docenten cursussen en maken lesmateriaal. Daarnaast fungeert ACC-Singel als ontmoetingscentrum, ook voor lotgenoten-

Het ACC aan het Singel werd een succes en al gauw ontstonden er ideeën voor andere projecten met dezelfde cliëntsturing, bijvoorbeeld LoginPC en later ACC-Noord. Toen is ook SCIP ontstaan als overkoepelende stichting, sinds 2009 onderdeel van HVO-Querido. Op het gebied van computers is er veel veranderd in de afgelopen twaalf jaar. Het onderhoud en de betrouwbaarheid van PC’s is gelukkig een stuk gemakkelijker geworden. Internet was in 2000 voor veel mensen nog nieuw, nu is het niet meer weg te denken uit de maatschappij. ACC-Singel is door de jaren heen gewoon de gezellige huiskamer gebleven die het altijd al was, met drukkere perioden afgewisseld met rustiger perioden en enige

contact. Er zijn bezoekers en vrijwilligers die er al meer dan vijf jaar komen. Heel mooi is dat er bezoekers zijn die uiteindelijk als vrijwillige docent komen werken! Op deze wijze worden computerkennis en –vaardigheden mooi doorgegeven en kun je spreken van een zelflerende organisatie. Ook als het om de receptie, administratie en financiën gaat is er gaandeweg meer samenwerking tussen de betaalde kracht en de vrijwilligers ontstaan, wat ook weer mogelijkheden biedt aan iedereen om van elkaar te leren en samen het project vorm te geven. Dat nog verder uitbouwen is een belangrijk doel voor de toekomst!

8

SCIP NIEUWSBRIEF

Robert-Jan Veldhuizen projectleider ACC-Singel sinds 2010

Eigen kracht, burgerkracht, zelfsturing, empowement, zijn op dit moment hot. Er is een nieuwe maatschappelijke beweging gaande. Veel burgers starten nieuwe initiatieven en activiteiten die

n de kracht i n e v van o l me Ge nse op een positieve n.. manier vorm geven aan de . omgeving. Ook in Amsterdam is er al veel moois op dit gebied ontwikkeld. Denk o.a. aan The Bookstore, De Tolhuistuin, Koken en kunst en De Meevaart. Amsterdam wil hier meer mee en nog meer vertrouwen geven aan de burgers. Deze zomer werd er in de stad een proeftuin gestart waarin de overheid de ruimte wil scheppen voor door burgers genomen maatschappelijke initiatieven. Zij willen de verantwoordelijkheid van de overheid anders organiseren en legitimeren en daar-

mee de verantwoordelijkheden, bevoegdheden en publieke middelen meer bij de burgers leggen. De voorbeelden voor het nieuwe vertrouwen in de stad komen van de TRUSTS (Verenigd Koninkrijk) en de Civic Driven Change (Zuid Afrika). In Engeland Vervolg op pagina 10 SCIP NIEUWSBRIEF

9

Vervolg geloven in de kracht van mensen... zijn er op dit moment al zo’n achthonderd TRUSTS. Dit zijn wijkondernemingen die zijn voortgekomen uit burgerinitiatieven aangezwengeld door de Engelse variant van de wijkaanpak. TRUSTS genereren eigen inkomsten en beschikken over eigen panden in de wijk. In het bestuur zit een meerderheid van bewoners. In Zuid Afrika is Civic Driven Change (CDC) de laatste vijf jaar opgekomen als alternatief kader voor de traditionele praktijk van ontwikkelingssamenwerking. Civic Driven Change is verandering die wordt geïnitieerd en uitgevoerd door individuele of groepen burgers, die eventueel gesteund worden door maatschappelijke organisaties. Het is gericht op verandering van o n d e raf. Burgers nemen zelf de regie om op wijkof buurtniveau verbeteringen te realiseren. In Amsterdam heet dat nu bewoners gestuurde wijkontwikkeling. De Januscoalitie (samenwerkingsverband van de Omslag, de Regenbooggroep en de Volksbond) doet er alles aan om in deze ontwikkeling van meet af aan ook de mensen met een psychiatrische beperking mee te laten doen. SCIP kan trots zijn. SCIP was deze ontwikkelingen ver vooruit! Al in 1999 namen de cliëntenraden van toen nog Psychiatrisch ziekenhuis Amsterdam, RIAGG Centrum/ Oud West/Noord en RIBW PC Hooft gezamenlijk het initiatief voor een door de cliënten gestuurde verandering. Men geloofde erin dat het samen mogelijk was om ont10

SCIP NIEUWSBRIEF

wikkelingen in eigen hand te nemen. Kracht en creativiteit van mensen werd zichtbaar. Middels de prijsvraag Nooit geschoten altijd mis stroomde zo’n vijfenzestig creatieve ideeën binnen. De winnende projecten kregen vorm door toen al vanuit de huidige moderne burgerkrachtvisie de cliënten met de winnende ideeën te ondersteunen bij de realisatie. Er werd werk van gemaakt om de wensen en mogelijkheden van de deelnemers volledig tot z’n recht te laten komen. Uiteindelijk werd gestart met ACC en Kalmoes (het tuinhuis). In tien jaar tijd groeide SCIP uit tot een verband waarbinnen zo’n vijftien initiatieven hun basis vonden. Een prachtig resultaat en uniek in de stad en uniek in het land. Nu met de mijlpaal van het twaalfjarig bestaan is het de uitgelezen kans om met alle kennis en ervaring een nieuwe stap te zetten. Het zou een mooie uitdaging voor de komende tien jaar kunnen zijn om SCIP deel te lat e n worden van de TRUSTS in de wijken. Hiermee zou de integratie van mensen met beperkingen werkelijk en fundamenteel vorm krijgen. Ik wens SCIP voor de komende jaren een glanzende toekomst, een toekomst waarin de deelnemers actief en creatief onderdeel uit maken van de door buurtbewoners zelf aangestuurde wijkeconomie. Kees Onderwater

Twaalf jaar? Nee, zolang ben ik nog niet betrokken bij Login en dat Login op 12-12-12 exact 12 jaar oud wordt is denk ik ook niet het geval. Het zal niet veel schelen. Het is dus voor het gemak afgerond. Het is zeker een hele tijd, ook reden voor een feest en vanuit de rijke symboliek van het getal 12 goed voor een nadere overdenking al was het maar voor mezelf.

Login is zo’n project van Scip waarin wij proberen onszelf te ontwikkelen en uiterlijk proberen samen te werken op het gebied van computer-hardware, -reparaties, in- en verkoop. Het is het project waar ikzelf de laatste jaren persoonlijk meer bij betrokken en mede verantwoordelijk voor ben. Wat ik probeer te zeggen is dat het op zich niet zo belangrijk is wat we doen (dat is een kwestie van affiniteit) maar meer hoe we het doen of vanuit welke spirit of beweegredenen.

12-12-12:

Loginnerlijk en uiterlijk

Ik heb Scip ruim 7 jaar terug leren kennen als een kleinschalige bescheiden, sympathieke organisatie met een grote betekenis zowel in mijn leven als in dat van anderen. Vanuit een opgelopen arbeidshandicap heb ik destijds kennisgemaakt met Scip en haar bereid gevonden mij welkom te heten, hoewel het natuurlijk tijd kost om elkaar te leren kennen en om wederzijds onze positie en relatie te bepalen. Scip is in mijn ervaring uniek in intermenselijke betrokkenheid en in atmosfeer, collegialiteit, wat absoluut niet betekent dat er altijd sprake is van een rooskleurige ‘teletubby’feeststemming binnen onze projecten of tussen onze medewerkers. De organisatie Scip met haar cliëntgestuurde uitgangspunten ziet goed dat voor iedere medewerker geldt dat niets menselijks ons vreemd is (ook soms peutergedrag) en probeert te zoeken naar samenwerking in projecten vanuit gemeenschappelijke interesse. Wij gaan uit van een hartelijke, menselijke maatstaaf bij problemen en conflicten en in de definitie van onze maatschappelijke positie. Kortom, het is deze leidraad uitgedrukt in goede wil waarom ik me zo goed thuis voel bij Scip.

12 een getal is van voleindiging en het begin van een nieuwe cyclus maar we moeten niet bang zijn om ouder te worden. Bepalend is onze identiteit en onze innerlijke wijsheid blijft altijd jong. Het is nu tijd om in de meest recente samenwerking en partnerschap met HVO-Querido vooral onze individualiteit door te laten klinken. Hiermee kunnen we onze positie rechtvaardigen en ons wapenen tegen de te verwachten opgelegde bottere uiterlijke (financiële) maatstaven en bezuinigingen. Ik hoop op alle mogelijke ondersteuning en (h)erkenning hierin (in visie, inzet en ideeën) van iedere Login- en/of Scipmedewerker om te komen tot een juiste uiterlijke vorm van onze projecten als gevolg hiervan. De beste wensen alvast en een zeer gelukkig 2013! Peter Boeree Projectleider Login maar just ‘Peter’ for friends ;-) SCIP NIEUWSBRIEF

11

In mei 2005 werkte ik, voor een paar weken gedetacheerd, als ondersteunend manusje-van-alles bij het ACC-Singel. Van SCIP had ik nog nooit gehoord maar gaandeweg ontdekte ik wat een ontzettend leuke en unieke pioniersclub dit was.

Buro Rechtshulp •

Niet lang daarna werd mij gevraagd of ik wilde mee helpen aan het op zetten van een Rechtswinkel voor en door, juridisch geschoolde, GGZ cliënten. Ik stemde enthousiast in maar was ook huiverig omdat ik mij al jarenlang niet meer intensief had bezig met juridische vraagstukOo gehouden ken. In juli 2005 begon ik met het kh van een projecteb schrijven plan over wat Buro Rebe nw chtshulp voor (ex) ee GGZ cliënt-

het gebied van wetgeving en jurisprudentie met name in de sector Sociaal Juridische regelgeving. Mijn eerste adviezen waren aan medewerknemers en vrijwilligers van SCIP. Die gingen over huursubsidie, licenties, auteursrecht (Uitgeverij Tobi Vroegh was ook in oprichting), kwijtschelding van Gemeentebelastingen en overeenkomsten aangaande riskante financiële producten. Er kwam zelfs iemand met een vraag over grafrecht. Alles bij elkaar een breed scala aan juridische problemen.

In de loop van 2006 ging Buro Rechtshulp echt van start op de tweede verdieping van locatie Singel 54, waar Netcliënten toen ook huisde. Naar diverse GGZ gerelateerde instellingen en -organisaties werden bundeltjes folders gestuurd en Buro Rechtshulp begon te lopen. Er was nog geen eigen spreekkamer, die kregen we in 2007 in het pand Keizersgracht 252. In 2008 kwam de 1e vrijwilliger er werken en inen middels houden we het project l eige .n en zou draaiend met 5 nw n e juebsite: inhouden. ent i l c w z w g w.rechtshulp-g Mensen zouden ridisch hier zeer laagdrempelige hulp ge s c h o o l d e kunnen vinden voor hun juridische en- aanvrijwilligers. verwante problemen, hulp bij het schrijven van brieven en bezwaarschriften etc., uitleg In de loop van de jaren hebben we een over wet -en regelgeving, ondersteuning bij paar honderd dossiers opgebouwd, talhet aanvragen van uitkeringen en subsidies loze brieven, bezwaarschriften, beroepsen het voorbereiden van medische keurinen verzetschriften geschreven, honderden gen. Ook zouden we hulp bieden bij het op telefoontjes met uitkeringsinstanties, deurorde brengen en houden van persoonlijke waarders en incassobureaus gevoerd en administratie en budgettering. tienduizenden euro’s aan belastingteruggaven voor cliënten gerealiseerd. Een aanBelangrijkste verschil met andere insteltal cliënten zijn een soort ‘vaste klanten’ lingen voor juridische en maatschappelijke van ons geworden, met een zekere regelhulpverlening, bij Buro Rechtshulp SCIP maat komen zij bij ons langs met allerhande zouden mensen hun hele verhaal kwijt kunpaperassen en problemen/probleempjes. nen bij de medewerkers die immers lotVoor hen vormen wij een soort permanente genoten zijn. Ik kreeg gelukkig voldoende ondersteunende begeleiding. aanlooptijd zodat ik mij weer helemaal kon inlezen in de nieuwste ontwikkelingen op Fenna Harmsen, Amsterdam 12

SCIP NIEUWSBRIEF

Zeven jaar Webbureau Hoe hoog leg je de lat in een clientgestuurd project? In september 2005 is het project “Webbureau Amsterdam” met veel enthousiasme van start gegaan. In een garagesfeer met een klein groepje mensen, een bureau en een computer zijn we in de Wenslauerstraat begonnen. Ons doel was professionele websites voor derden te maken. En dan met name

voor organisaties en particulieren die zich “normale” webdesigners niet kunnen veroorloven, maar wel een goede website nodig hebben. Voor de vrijwilligers van het project zou het een leerwerkplek worden waar ze kennis kunnen opdoen die ook buiten het project een waarde heeft. Dus hebben we een degelijke cursus HTML/CSS in samenwerking met ACC-Noord opgezet, die alle vrijwilligers van het Webbureau hebben gevolgd. Onze eerste projecten waren websites voor bestaande projecten van SCIP. Tobi Vroegh, de uitgeverij die net als wij pas van start waren gegaan, was onze eerste klant. Intussen is het een en ander veranderd. We zijn twee keer verhuisd eerst naar Noord waar we een kantoor naast ACC-Noord hadden. En vervolgens naar de Keizersgracht. De goede sfeer binnen het project en het enthousiasme voor webdesign is gebleven. In de loop der jaren hebben we volgens onze klanten mooie websites gemaakt waar we trots op mogen zijn, waardoor de vraag of je de lat lager moet leggen in een client

gestuurd project met nee kunt beantwoorden, al hebben we vanwege de laagdrempeligheid van het webbureau wel de tijd nodig om de nodige vaardigheden te leren. En we hebben in de loop der tijd ervaring opgebouwd waardoor we nog beter de nodige kennis kunnen inzetten. Een uitdaging waar we nu voor staan is hoe we als clientgestuurd project de commerciële kant op kunnen gaan om ons bestaan in de toekomst te waarborgen. Daarbij zoeken we win-winsituaties waarbij zowel het commerciële als het sociale aspect tot zijn recht komt. Op facebook gaan we binnenkort meer hierover vertellen en onze ervaringen over dit avontuur delen. Dus houd www.webbureau-amsterdam.nl goed in de gaten. Het Webbureau SCIP NIEUWSBRIEF

13

Netcliënten(.nl): verleden en toekomst

In de roerige jaren negentig van de vorige eeuw waarin de democratisering en informatisering van de samenle-ving inmiddels ook de ggz had bereikt begonnen Ad Goethals, André Tuinier en ondergetekende de website NetCliënten. Het was de bedoeling dat: • (Ex)cliënten van de geestelijke gezondheidszorg de mogelijkheden van onderzoek en informatie-technologie gebruikten om serieus tegenspel te bieden aan hulpverleners, verzekeringsmaatschappijen en overheidsinstanties; 14

SCIP NIEUWSBRIEF

• Door middel van praktijkonderzoek een website met keuzehulpen werd ontwikkeld die (ex)cliënten hielp bij het nemen van beslissingen over hulpverlening en het (weer) greep krijgen op hun leven. (Ex)cliënten waren daarbij uitdrukkelijk (mede) onderzoekers.

Wij kregen wat geld van de ziektekostenverzekering Agis. Studenten hielpen ons het project op te zetten. Eén van de eerste keuzehulpen ging over de ervaring die cliënten hadden met medicijnen, zoals Prozac. Die ervaringen werden op de website geplaatst. Bezoekers van de website konden dat bekijken om na te denken of zij zelf medicijnen zoals Prozac wilden gebruiken. Wij kregen wat meer geld van Agis. Er werden beginnende onderzoekers ingehuurd. Er werd een webmaster aangetrokken. Dat leidde tot uitgebreide keuze-

hulpen over wonen, werken, hulpverlening en vrijetijdsbesteding. Geïnspireerd door Ad Goethals werd het weer greep krijgen op hun eigen leven toegespitst op de vraag hoe (ex)cliënten hun weg konden vinden in een grote stad als Amsterdam. De Cliëntenatlas liet op de site zien hoe men in zijn eigen omgeving voorzieningen kon vinden die je daarbij konden helpen. Dat paste goed bij de doelstelling van de WMO die in het maatschappelijk gewoel van komende en gaande regelingen onze nieuwe financieringsbron werd. Zo werd langzamerhand een website voor en door (ex)cliënten opgebouwd die er mocht zijn. Het team werd uitgebreid, steeds meer vrijwilligers deden mee, het aantal bezoekers van de site groeide gestaag, de kerngroep van onderzoekers en webconstructeurs ontwikkelde zich tot een enthousiast en professioneel team. Dat kwam 4 jaar geleden in een stroomversnelling terecht toen er in een samenwerking met Geestdrift (de vroegere Cliëntenbond), gefinancierd door PGO, de website zich uitbreidde tot het hele land. Sociale media

gingen een grotere rol spelen, het aantal bezoekers steeg explosief, de website groeide uit tot een uitwisselingsplatform voor ervaringen van ggz-(ex)cliënten, de keuzehulpen werden meer gericht op de accumulatie van levenswijsheid. De naam werd omgedoopt tot ervaringswijzer(.nl). Ook de samenwerking met SCIP en HVO-Querido is in die tijd geïntensiveerd. Medewerkers van Netclienten doen onderzoek naar cliëntsturing bij SCIP, evalueren een herstelcursus bij HVO-Querido, werken samen met SCIP en HVO-Querido bij het ontwikkelen van een onderzoeksbeleid en het opbouwen van een kenniscentrum. Ook gaan zij samen met HVO-Querido actief op zoek naar financierders van onderzoek, met name wat betreft een leernetwerk van ervaringsdeskundigen. Zo werkt netclienten met vereende krachten aan de realisering van de idealen van Ad Goethals: ggz cliënten een factor van betekenis maken voor een geïnformatiseerde samenleving en gezondheidszorg (Ehealth). De toekomst zal leren of dat ook in deze woelige tijden succes blijft hebben. Cor van Dijkum projectbegeleider van Netclienten

SCIP NIEUWSBRIEF

15

De Grote Scipprijsvraag Raad welke wie deze Scippers zijn en win een heerlijke appeltaart.

Oke, oke, dat gaat nooit lukken dus ik help een beetje... Stuur je oplossing naar [email protected] Uiterste inleverdatum 15 januari. Over de uitslag kan niet gecorrespondeerd worden tenzij je met een hoog bedrag aankomt.

16

SCIP NIEUWSBRIEF

1. 

Dit is

A. Dini Glas B. Bart van Haren C. Lea van Geesink

2. 

Dit is

A. Robert-Jan Veldhuizen B. Peter Boeree C. Martin Westerman

3. 

Dit is

A. Ton Janssen B. Laura Vegter C. Fenna Harmsen

SCIP NIEUWSBRIEF

17

Toneelgroep Jet voorheen Miskend Talent

Ontstaan en geschiedenis In 2001 is de Stichting Tobi Vroegh opgericht door Jet Vesseur, die zich tot haar overlijden in 2007 bezighield met cliëntsturing en zelfregie van cliënten in de GGZ. De stichting bestond uit de toneelgroep Miskend Talent, uitgeverij Tobi Vroegh en de nieuwsbrief Kronkel, ondergebracht op de Singel nr. 54 waar nu het ACC (ook een project van SCIP) in zit en uit het Wegloophuis tegen de Psychiatrie dat gehuisvest was in het toenmalige kraakpand de Groote Keyser aan de Keizersgracht waar tegenwoordig SCIP in gehuisvest is. In 2005 is de Stichting Tobi Vroegh gefuseerd met SCIP. De toneelgroep werd van 2005 tot 2011 geleid door Elsa van der Kooy, waarna ik de productie overnam. Samen met de vrouw van Jet Vesseur, dramadocente Hetty Kleinloog, schreven Elsa van der Kooy en anderen de toneelstukken “De tuin der lusten”, “Diagnonsens” en “Het zal wel weer een gek zijn”. In 2009 werd “Grijsoord” uitgevoerd, waarna in 2010 de twee eenakters “De Feniks” en “De EHBO”. En in 2011 volgde het stuk “Niet geschoten is altijd mis”, een stuk waarin Cupido vanwege het verlies van zijn geliefde Psyche de lust om zijn pijlen af te schieten verlo18

SCIP NIEUWSBRIEF

ren heeft en alles in het werk wordt gesteld om hem weer tot schieten te bewegen. De toneelgroep Miskend Talent is op initiatief van Elsa in 2011 gewijzigd in Toneelgroep Jet, als eerbetoon aan Jet Vesseur. Momenteel bestaat de groep uit circa 20 mensen: spelers, grimeurs en kostummakers, technici (licht, geluid en video) en decorbouwers. De groep schrijft zelf het script voor de voorstelling, bouwt het decor en speelt uiteraard het stuk. Bij Toneelgroep Jet staan creativiteit en spelplezier voorop. Jet doet op deze manier mee aan het verbeteren van de beeldvorming over

de psychiatrie in de samenleving. De toneelgroep heeft al jarenlang dezelfde regisseur Thijs Willems, die zich al die tijd met volle inzet heeft ingezet voor de toneelgroep en dat nog steeds doet. Op het moment van schrijven van dit stukje voor de nieuwsbrief zijn wij druk bezig met de repetities van ons zelfgeschreven toneelstuk dat wij op 6, 7 en 8 december in het Polanentheater in de Spaarndammerbuurt te Amsterdam gaan opvoeren onder de titel “Destination Unknown”. Het belooft weer een leuke uitvoering te worden en ik nodig iedereen hierbij uit om te komen kijken. Wouter Buijs

Uitgeverij Tobi Vroegh van toen tot nu

eigen fonds verzorgt Tobi Vroegh ook werk in opdracht. Dat zijn bijvoorbeeld folders, jubileumboeken of onderzoeken. De vrijwilligers die bij Tobi Vroegh werken zijn veelal hoger opgeleid en hebben allemaal hun eigen motivatie om hun krachten in te zetten. Dat doen ze als redacteur, vormgever, marketingmedewerker, receptionist, administrateur, systeembeheerder of een combinatie daarvan. Het team bepaalt in gezamenlijkheid in welke manuscripten geïnvesteerd wordt en hoe het overige beleid Wie was Tobi? eruit ziet. Uitgeverij Tobi Vroegh is

Hoe kan ik, ondanks een psychische ziekte, mijn weg vinden in het leven? Dat zijn de verhalen die uitgeverij Tobi Vroegh een podium geeft. Vanaf de eerste Psychiatrie Scheurkalender in 2005 hebben veel vrijwilligers gewerkt aan vele uitgaven vernoemd naar de oprichtster van van de enige cliëntgestuurde het eerste wegloophuis in de psychiatuitgeverij van Nederland. rie. Met het dragen van haar naam willen

Om te zorgen dat al wij deze voorvechtster van cliëntenbelangen die mooie In de eerste jaren is een herdenken. Maar ook de oprichtster van de boeken ook mooie basis gelegd met twee uitgeverij, Jet Vesseur, is inmiddels overleden. gelezen wortradities die wij doorgezet heb- De toneelgroep van Scip, Jet, draagt nu haar den, moeten ben: de verzameldichtbundel en naam. Bij Tobi Vroegh is een brievenboekje ze wel uitgekomen over de laatste jaren van de Psychiatrie Scheurkalender. verkocht worJets veel te korte leven Beide met een bonte verzameling den. Zo’n twaalf “Alle tijd is meegenomen”. van werk van ervaringsdeskundikeer per jaar richgen. De jaarlijkse scheurkalender is het ten we ergens een visitekaartje van de uitgeverij geworden en tafel in met onze boekook editie 2013 is weer met veel bloed, zweet, en. Of dat nu is op een congres tranen en overuren tot stand gekomen. voor psychiaters of op een landelijke dag van Naast de kalender en de dichtbundels zijn een cliëntenvereniging. In 2012 stonden we er over verschillende aandoeningen egod- voor het eerst op dè Boekenmarkt in Deventer. ocumenten tot stand gekomen. ‘Tika’ was de eerste autobiografische roman. Tika verDaarnaast verkoopt Tobi Vroegh via haar telt over het leven van een jonge vrouw die website. De gang naar de sociale media is nu manisch depressief blijkt te zijn. Onze laat- ook gemaakt. En, last but not least, zijn we ste uitgave ‘Toen ik bang was’, het verhaal aangesloten bij het Centraal Boekhuis, de NS-employee met een angststoornis. Ook zij landelijke opslag waar boekhandels hun boekheeft haar verhaal mooi op papier gezet zodat en rechtstreeks betrekken. En in de nationale anderen er hun voordeel mee kunnen doen. Boekenweek houden we ook ons eigen boekDeze en al de andere boeken zijn door de uit- enfeest waar we onze auteurs in het zonnetje geverij geselecteerd uit alle manuscripten die zetten. Want die auteurs vertellen het belangriuit het hele land en België worden opgestu- jke verhaal: dat je ook met een psychiatrische urd naar de uitgeverij. aandoening je weg kunt vinden in het leven. De uitgeverij is in al die jaren gegroeid tot een organisatie met zo’n dertig vrijwilligers en Lea van Geesink twee parttime, betaalde krachten. Naast het projectleider SCIP NIEUWSBRIEF

19

Acc-Noord Cliëntsturing bij toeval Woorden en vooral nieuwe woorden, of woorden die ineens veel gebruikt worden gaan op gegeven moment een eigen leden leven door kopieergedrag. Ten tijde van onze eigen Twin Towers, het moord op Theo van Gogh, was Demonisatie het toverwoord om elk vorm van gegronde kritiek de mond te snoeren. Woorden die te pas en te onpas gebruikt worden waarbij de gebruiker er zijn eigen interpretatie op nahoudt. Cliëntsturing, wel op Wikipedia maar nog niet in de Dikke van Dale

“Cliëntsturing is een concept dat vorm krijgt in projecten waaraan patiënten van, meestal, de geestelijke gezondheidszorg kunnen deelnemen. Het dagelijks beleid en de leiding van zo’n project wordt in handen gegeven van een groep cliënten. Het idee van cliëntsturing is in de 90er jaren in de Verenigde Staten in het kader van rehabilitatie opnieuw leven in geblazen, maar werd in de jaren 60 reeds toegepast in de toen florerende therapeutische gemeenschappen. Anno 2010 staat dit concept weer in de belangstelling bij grote instellingen voor geestelijke gezondheidszorg” Sommige mensen zullen zeggen dat als je een cliënt als baas/manager/projectleider hebt, dat nog niet wil zeggen dat de 20

SCIP NIEUWSBRIEF

organisatie daarmee cliëntgestuurd eis. Sommige mensen vinden dat het meer gaat over het eigen herstel en het daadwerkelijk zelf beheren van de voorziening meer op de achtergrond staat. En mensen en cliënten zijn natuurlijk verschillend en elk groep of individu zal zijn of haar eigen interpretatie daar aan geven. Vanuit politiek gedreven idealisme van het rode tijdperk is het idee om geen leider te hebben in een organisatie maar samen zowel het werk als de besluiten te nemen iets wat mij aanspreekt. Iets wat op hele grootte schaal minder geslaagd experiment was zou misschien op een kleiner niveau wel werken. Ik zet me soms vraagtekens bij de motivatie van bestuurders om dit concept zo prominent op de agenda te zetten. Maar misschien ben ik te negatief en als je kostenbesparend kan werken door minder betaalde krachten en tegelijk het herstel en de erkenning van cliënten kan bevor-

deren heb je natuurlijk een ww situatie, niet in de zin van de uitkering maar in de zin dat iedereen zijn zin krijgt. Clientsturing, bij SCIP het staat in de C, maar voor mij begon het gevoelsmatige gedachten pas meer te leven toen we gingen fuseren met HVO. Gek genoeg bleek dat ze het heel graag wilden maar nog niet echt wisten wat het nou precies was en ook hoe zij dat dan gingen vormgeven. Ze hebben heel eerlijk verteld dat ze nog niet wisten wat het toverwoord teweeg zou brengen, en dat ze dat graag van ons (SCIP) wel wilden leren. Vervolgens kom je er achter dat het voor ons ook niet altijd even helder is wat het betekent en hoe je daar het beste invulling aan zou kunnen geven.

Hier in Noord heeft cliëntsturing de vorm gekregen dat je met meerdere mensen de verantwoordelijkheid draagt. Dit is iets wat mede ontstaan is door het vertrek van de projectleider. Al snel realiseerden wij ons dat de grote hoeveelheid kennis en ervaring met hem ook vertrokken zou zijn. Wegens het informele karakter van het project en de kleinschaligheid waarmee het ontstaan was, was veel kennis niet goed op papier gezet. Ook al zou er een nieuwe projectleider komen die zou ook helemaal ingewerkt moeten worden door ons. W e

hebben dan ook veel energie gestoken in het overnemen van de kennis en ervaring die bij de projectleider aanwezig was. Iets nieuws en anders gaan doen is spannend maar ook een beetje eng. Het roept veel vragen en zorgen op die geen klipklare antwoorden en oplossingen hebben. Het is wel een heel leerzaam experiment waarbij bij ons nog lang niet is uitgevogeld is hoe je het beste dingen kan aanpakken. Ik vind het inspirerend om te merken dat mensen gemotiveerd raken door meer verantwoording en dat enthousiasme aanstekelijk werkt. Vaak is er weinig steun of begeleiding bij nodig, maar vooral het vertrouwen in de vrijwilliger zelf en tot slot gewoon wat vaker ja met een uitroepteken zeggen.

cartoons

Sonh Lovdahl

SCIP NIEUWSBRIEF

21

Aquascippen voorheen Zwemuurtje… hoe het begon Hoofddoel van het zwemuurtje is (ex)psychiatrisch patiënten op een prettige manier meer te laten bewegen. Nu is beweging over het algemeen voor iedereen goed, maar het is bekend dat bij sommige aandoeningen beweging een positieve invloed op de stemming kan hebben. Verder komt een aanzienlijk aantal mensen aan door het slikken van bepaalde psychofarmaca. Sommige medicijnen verhogen ook het risico op suikerziekte. Voordeel van sporten in water, boven veel andere sporten, is dat het, ook bij ongeoefende deelnemers, weinig blessures veroorzaakt. Dat was een beetje pseudo-medische praat, maar het is vooral ook gewoon leuk! Men ontmoet andere mensen, ook niet psychiatrische patiënten, die ook welkom zijn.

Bovenstaande was een deel van de subsidieaanvraag. Wat er staat klopt ook, maar eerlijk gezegd was mijn grootste motivatie voor het organiseren van het ‘zwemuurtje’ zelfzucht, zo kon ik sporten in werktijd. Ik werkte op het ACC, dat liep toen zonder veel problemen, dus ik had tijd hiervoor. Het toen bijna afgebouwde nieuwe Marnixbad was eerste keus, vanwege de locatie en later ook nog vanwege de prijs. We waren laat, maar er was net een gaatje ontstaan in het rooster: vrijdag van 15.00 tot 16.00 uur. Contract getekend. Met andere ACC’ers heb ik zitten bedenken wat te doen in dat uur en het leek ons het aantrekkelijkst om voor een deel samen oefeningen te doen, liefst op muziek, en verder wat rond te dobberen en te kletsen. Postertjes rondgestuurd met onze plannen. Lastig was nog wel dat het Marnixbad eigen22

SCIP NIEUWSBRIEF

lijk het Marnixcomplex heette en het doelgroepenbad therapiebad. Deze benamingen hebben we maar niet overgenomen. We hadden nog geen naam. Een greep uit de voorstellen: Kopjes boven, Vreemde

eendjes, Alle gekheid in een badje, dé Doelgroep, Natte tijden, goede tijden, Scipflippers, Flipperdescip, Zwemband, Stroomopwaarts, Scipsplash, Zwemzwammen, Spetters, Tegenstroom, Warm bad, Sponsjes plonsjes, Nattigheid, Gestrand, (geen) Bommetjes, Vlotte duikelaars, Scipbreuk, Plaatselijk nat….

Uiteindelijk is zeer ondemocratisch gekozen voor een beetje neutrale benaming, Aquascippen. 8 september 2006 was de eerste ‘dag’. Daar werden we voorgesteld aan de instructeur, die verder nog nergens van wist. Hij vroeg wat de bedoeling was. Ik vertelde wat we in ons hoofd hadden. Vervolgens vroeg hij wat de doelgroep was. Ik mompelde: “GGZ-cliënten”. Hij keek me vragend aan. “Psychiatrisch patiënten”, hakkelde ik. “Okay”, zei hij heel gewoon. Hoe groot was mijn angst voor vooroordelen! De eerste weken namen er alleen Scippers deel (die ik ook nog gevraagd had of ze normaal wilden doen! Echt!). Het liep al snel heel goed, zo gewoon en/of gek als men was. René staat nu al weer jaren aan het roer en het loopt nog steeds goed. Ahoy! Naam en adres bij de redactie bekend

Hoe ik achteruit leerde gaan Iedere donderdagavond kan je bij scip tussen 19:00 en 21:00 in beweging komen en spelen met balans. Spelen met balans heeft mij geholpen om te komen waar ik nu ben. Het hielp me vooruit, het hielp me achteruit. Ik zal proberen te beschrijven hoe dat begon.

Platgespoten, opgesloten, gedrogeerd, vastgebonden en genegeerd. Waarschijnlijk vond men dat ik een beetje te druk was voor mijn omgeving. Nadat het laatste beetje vuur in mijn kop met hele slechte automaatkoffie was geblust, mocht ik naast anderen, die ook tot die koffie veroordeeld waren, op een bank zitten. Van deze lotgenoten leerde ik hoe je eenvoudig kon ontsnappen. Ik moest mij bek houden, pillen slikken en wachten. Toen er bij controle bleek dat er in mijn

Het was heel warm. Juni was het, kan ook augustus zijn geweest hoe dan ook, heel warm. De reflectie van het rustige buitenwijkje draaide schitterende rondjes op mijn fietsbel. Lava joeg door elke cel van mijn lijf. Het leek alsof ik facetogen had waardoor elk detail van de zonovergoten omgeving samensmolt met mijn voortrazende, richtingsloze brein. Er was geen weerstand of vermoeidheid, dus fietste ik heerlijk hard. Het decor om mij heen spatte uiteen in kleurrijke puzzelstukjes en ieder stukje viel op zijn plaats op het hete asfalt.

ogen absoluut geen vonkje meer te bekennen was, mocht ik terug naar het meest fantasieloze, intens grijze, brave buitenwijkje.

Ik was toentertijd redelijk actief. Ik maakte belachelijk veel foto’s van lange rijen winkelwagentjes en heb slingers vuile was in de voortuin opgehangen. Liggend in het warme warme zand heb ik de aanwezigheid van mijn overleden moeder ervaren. In mijn onderbroek fietste ik op mijn éénwieler door de straat en ondertussen probeerde ik gitaar te spelen. Uiteindelijk ben ik ergens langs de snelweg beland en heb ik een blikje fris gedronken terwijl ik op de politie wachtte. Ja, het was heel warm.

Daar was geen enkele, maar dan ook geen enkele reden om wat dan ook te doen. Elke impuls liep vast in de prut van mijn afvoerputkop. Zo kwam alles tot stilstand. Pas na lange tijd trok de mist in mijn hoofd langzaam op. Om in beweging komen ging ik als uitzendkracht werken, vuilnis op halen. Vroeg opstaan maakte mijn gedachten iets lichter. In die tijd ben ik ook meer gaan éénwieleren. Achteruit op één wiel kon ik toen nog niet maar, na veel oefenen ging het steeds beter. Er zat meer balans in mijn lijf dan ik had gedacht. Ik ging achteruit. Bart SCIP NIEUWSBRIEF

23

Digivibes daar maak je het!

Zoals sommigen van jullie al weten is Digivibes een jong SCIP-initiatief op het gebied van COMPUTERMUZIEK voor mensen met psychiatrische problemen en andere (buurt)bewoners in Amsterdam Oud West. Hier kun je je in muzikale, technische en creatieve zin ontwikkelen. Van je eigen IDEE tot professionele CD of DVD of alles ertussen in, beginner of gevorderde, veel ervaring of weinig kennis van muziek, je bent welkom in onze gezellige ruimte in het SCIP-gebouw op de Wenslauerstraat 22, met Windowscomputers, gevarieerde muziekapparatuur en up-to-date software: een perfecte plek om ideeën uit te wisselen! Wij bieden begeleiding en geven (met regelmaat) verschillende cursussen Cubase in 6 tot 8 weken in prettige kleine groepen van maximaal 5 tot 6 deelnemers. Cubase is een geavanceerd Audioprogramma dat heel populair is in de muziekwereld. We hebben nu een BeginnersCursus waar een goede basis wordt gelegd door het meest praktische en nuttige van het programma te behandelen en een VervolgCursus waar je het geleerde van de Beginnerscursus gaat gebruiken om in een stapsgewijze projectstructuur een heuse CD van een paar van je liedjes te maken. Digivibes is in 2008 opgericht door muzikanten Klaas, Rob en Paul die met heel hard werken een oud computerloodsje van een Poolse ondernemer omtoverden tot de 24

SCIP NIEUWSBRIEF

gezellige, werkbare ruimte die het nu is. Met vrijwilliger van het eerste uur Jop hebben ze alles wat nodig was uitgevoerd: een ProjectVoorstel en Begroting gemaakt, een Budget aangevraagd bij SCIP en met het gekregen geld de hele ruimte vanaf de verrotte vloer helemaal piekfijn opgeknapt en aangekleed. Daarna werd het kantoormeubilair en de computers en muziekapparatuur aangeschaft en geïnstalleerd en was Digivibes ‘open for business”. Ondanks dat in het begin misschien niet alles van een leien dakje is gegaan heeft het team van Digivibes doorgezet en veel geleerd van de omgang met elkaar en van de communicatie met de SCIP, maar zeker ook met de soms weerspannige doelgroep die misschien wel enthousiast was over muziek, maar veel moeite hadden met het gebruik van computers en de soms complexe software. De populaire en goedbezochte cursussen waren soms taaie uitdagingen voor de docenten Klaas en Kees en s y s teembeheerder Paul door het verschil in animo en kennisniveau van de deelnemers. Met de nieuw aangestelde projectcoördinator Steffie en de nieuwe vrijwilliger Hauw is nu een sterke impuls gegeven aan de publiciteit en promotie van Digivibes en aan een nieuwe, belangrijke activiteit: Digitale Video. Dit jaar de Pilot met oudgediende Boudewijn, en volgend jaar in een nieuw pand? Kom eens vrijblijvend langs op de Open Inloopmiddagen op maandag, dinsdag en donderdag en maak kennis met andere muziek en video-enthousiastelingen! Digivibes

Dé Eetkamer

voor mensen die van “lekker” genieten houden Sommige mensen houden van koken en van verwennen. Maria en Maike zijn al jaren ‘het gezicht’ op de dinsdagavond in de Wenslauerstraat 22 in Amsterdam. Zij houden allebei van verwennen, zorgen voor een gezellige sfeer en zijn creatief. Samen bedenken zij elke week weer een perfect driegangen menu.

Maike en Maria in de keuken

De grote, indrukwekkende, geel gekleurde tafel waaraan we gezamenlijk eten staat op een verhoging en is speciaal ontworpen zodat er twintig mensen tegelijkertijd kunnen zitten. Voor de mensen die dinsdagavond aanschuiven is er in overvloed te eten. Tij-dens de maaltijd kun je een praatje maken onder het genot van (voor wie dat wil) een zelf meegenomen drankje, bijvoorbeeld een wijntje of biertje. Eet een keertje met ons mee; je wordt gastvrij ontvangen. Je kunt binnenlopen vanaf 17.30 uur en we starten om 18.00 uur met het voorgerecht. Een drie gangen menu kost € 5,50.

Kom ook!

Wil je meer informatie, of je aanmelden, dat kan: via de mail: [email protected] of bellen met Maria: 06 - 14 59 85 56

Eveline Boswinkel SCIP NIEUWSBRIEF

25

Nieuw bij Scip:

De Postclub Na twaalf jaar lang veel aandacht te hebben gestoken in het op orde leren houden van computers, heb ik helaas mijn analoge administratie ernstig verwaarloosd. Ken jij dit ook, dat je moe van je vrijwilligerswerk thuiskomt, de post uit de brievenbus haalt en dit vervolgens op een tafel of stapel kwakt, waarna je vervolgens eigenlijk nooit zin hebt om al die enveloppen open te maken en dan serieus van alles te moeten nalezen en mogelijk ook nog dingen te moeten regelen? Ik word daar meestal niet vrolijk van en begin er dan ook liever niet aan. Door de tijd heen heb ik wel pogingen ondernomen om de boel op orde te krijgen en dan sorteerde ik alle enveloppen op ‘merk’, maar vervolgens bleven het stapels ongeopende post. Of met wat meer geluk las ik wel wat er in de brief stond en legde die daarna weg in een verzameling brievenbakjes, waar ze rustig konden blijven liggen verstoffen. Uiteindelijk levert dit een onoverzichtelijke situatie op en kunnen er dingen misgaan zoals betalingsherinneringen, aanmaningen, dwangbevelen, een verlopen paspoort en een ingehouden OV-chipkaart omdat mijn voordeelurenabonnement wel verlengd en betaald was, maar nog niet door 26

SCIP NIEUWSBRIEF

mijzelf geactiveerd. Aan al dit soort dingen hoop ik binnenkort een einde te maken door het belang van mijn administratie serieus te nemen en een plek in mijn leven te geven. Thuis komt het er moeilijk van, dus dacht ik dat een externe stimulans voor mij wel nuttig zou zijn: voilà, het idee voor een nieuw project is geboren. Onder de voorlopige werknaam De Postclub hopen wij begin 2013 met een nieuw project van start te gaan op de locatie Keizersgracht. Het doel is om mensen te leren hun administratie op orde te krijgen en deze ook bij te houden middels een gezellige tweewekelijkse terugkom-bijeenkomst. Centraal hierbij staat een ordner met tabbladen, waarin de belangrijkste papieren geordend en bewaard kunnen worden. Zo krijg je een handzaam overzicht en hoef je niet lang te zoeken als je bepaalde informatie nodig hebt. Overbodige papierballast kun je vervolgens gerust weggooien. Verder vormt dit de basis om bewust met je financiën om te kunnen gaan. Het basisidee is ontleend aan het systeem van de schuldhulpverlening, maar zonder die situatie is dit ook uitstekend bruikbaar om orde in de chaos te brengen en je leven weer wat makkelijker te maken. Mocht te Mocht jejegeïnteresseerd geïnteresseerdzijn zijnom ommee mee doen of helpen, geef je dan op op viavia de de rete doen of helpen, geef je dan cepti e van SCIPSCIP op de 252, recepti e van op Keizersgracht de Keizersgracht 020-625 31 11.31 11. 252, 020-625 Er komt daar een inschrijflijst te liggen waarop jouw naam, telefoonnummer en emailadres ingevuld dienen te worden, zodat we t.z.t. contact met je op kunnen nemen. Martin Kaarsgaren en Fouad Anis

Vakvereniging voor Ervaringswerkers Mijn ervaring met het SCIP is dat het zo’n genereuze organisatie is. Met het IGPB genieten wij al jaren de gastvrijheid van SCIP. Sinds de oprichting van de Vakvereniging voor Ervaringswerkers geldt SCIP ook als het adres voor deze vereniging.

Ik schrijf dit stukje verder als voorzitter van die vereniging. Het ervaringswerk zoals wij dat kennen, is deels voortgekomen uit cliëntgestuurde projecten. In die projecten is immers naar voren gekomen dat veel ervaringsdeskundigen de kwaliteiten hebben om elkaar te ondersteunen en dat ook in zorginstellingen te doen. Voor ons staat centraal dat de ervaring een bron van kennis en deskundigheid is. Het onderzoeken van je eigen ervaring is een belangrijke weg naar die bron. Wij zijn ervan overtuigd dat het onderzoek van je zelf en het delen daarvan met anderen, voor elke ervaringswerker essentieel is. En dat onderzoek doe je vanuit je eigen perspectief: Het verlangen naar dat je als méns gezien wordt en dat je als mens gezién wordt. Het verlangen naar erkenning en liefde van anderen en het verlangen om anderen dat ook te geven. Op onze website (www.ervaringswerkers. org) kunt u onze statuten en ons voorlopige activiteitenprogramma vinden. Daaruit enkele belangrijke punten: • We willen duidelijkheid creëren over functie- en competentieprofielen voor

ervaringswerkers. • We willen duidelijkheid creëren over opleidingen en trainingen. • We willen goede praktijken en voorbeelden voor het voetlicht halen. • We willen zo veel mogelijk informatie verspreiden over het ervaringswerk en de uitwisseling tussen leden/aspirant-leden bevorderen. • We willen de randvoorwaarden en de organisatorische inbedding voor de inzet van ervaringswerkers voor ervaringswerkers verbeteren. • We willen dat de kwaliteit van opleidingen en trainingen duidelijk wordt via een certificatie daarvan. • We willen Erkenning van Verworven Competenties (EVC’s) van ervaringswerkers via daartoe geëigende kanalen. • We willen de rechtspositie van ervaringswerkers verbeteren en een goede inschaling van salarissen bewerkstelligen. • We willen er naar streven om de rechtspositie van ervaringswerkers die er voor kiezen als vrijwilliger te werken te verbeteren. De VVvE wenst Scip een zeer voorspoedige toekomst en hoopt niet alleen van haar gastvrijheid te genieten, maar ook nog veel van haar te leren. Harrie van Haaster Instituut voor Gebruikers Participatie en Beleid (IGPB) SCIP NIEUWSBRIEF

27

Herstelbureau Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid worden binnen steeds meer organisaties in ons land als een leidend principe gezien. Maar wat is dat nou? Herstel is een begrip dat zijn oorsprong vindt in de cliëntenbeweging. Recovery, het amerikaanse woord, betekent letterlijk vertaald herstel. Maar dan niet in de betekenis van beter worden, zoals het herstellen van een griep. Hier gaat het om je leven (weer) in eigen hand gaan nemen, eigen keuzes maken, kijken naar alles wat je wel kunt. Ook binnen HVO Querido is men druk bezig de nadruk steeds meer te leggen

o p w a t mensen wel kunnen, op de eigen kracht van cliënten, bewoners, bezoekers. Een van de manieren waarop hier aan gewerkt wordt is door de opzet van een Herstelbureau: een plek waar cliënten met elkaar in gesprek kunnen, waar ze cursussen kunnen volgen en misschien wel kunnen leren om zelf cursussen te gaan geven. Een plek van waaruit voorlichting gegeven gaat worden, aan cliënten, aan medewerkers, aan mensen in de omgeving van cliënten. Waar cliënten dan ook kunnen leren om voorlichting te geven. Alles door stapsgewijs mee te gaan doen, in het eigen tempo. Verhalen zijn belangrijk in herstelprocessen. Aan elkaar vertellen wat je hebt meegemaakt en waar je steun aan hebt gehad. Aan elkaar vertellen waar je het moeilijk 28

SCIP NIEUWSBRIEF

mee hebt en hoe je daar mee omgaat. Vertellen aan elkaar en luisteren naar elkaar. Misschien ideeën opdoen over hoe je iets anders aan kunt pakken. Met elkaar en van elkaar nieuwe dingen leren. Om dit Herstelbureau vorm te geven en een plaats binnen de organisatie, ben ik, Karla Nijnens aangesteld als projectleider. Ik heb zelf een lange geschiedenis in de psychiatrie en werk al vele jaren als ervaringsdeskundige. De laatste twee jaar heb ik bij het Trimbos Instituut in Utrecht gewerkt, als coördinator van het HEE-team. HEE staat voor herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid. Het team, bestaand enkel uit ervaringsdeskundigen, geeft door het hele land cursussen over herstel en herstelondersteuning en adviseert bij veel organisaties. Ik heb dus veel ervaring in het ondersteunen van herstelprocessen, het geven van cursussen en het motiveren van medewerkers om de kracht en de

cliënten te zien.

mog e l i jkheden van

Wat doen we zo al? In het voorjaar zijn er op DAC Linnaeushof twee cursussen Herstellen Doe Je Zelf gegeven. De eerste 12 deelnemers hebben de cursus sucesvol afgerond en van hen hebben twee mensen aangegeven zelf te willen leren om dit soort cursussen te gaan begeleiden. Zij gaan bij nieuwe cursussen aan de slag als co-trainer in opleiding. Op dit moment geven we bij DAC de Tour een korte cursus Kennismaken met Herstel en deze gaan we binnenkort ook bij DAC de Miranda aanbieden. We gaan ook andere cursussen geven en activiteiten ontwikkelen die aansluiten bij wat mensen zoeken.

We geven voorlichting over herstel en mensen die dat leuk vinden kunnen hier aan mee gaan doen. Er werken al een paar ervaringsdeskundigen binnen HVO Querido. Het plan is ontstaan om regelmatig bij elkaar te komen en te praten over waar ieder tegenaan loopt, wat er goed gaat, wat leuk is en wat minder leuk is. Om van elkaar te leren en elkaar tot steun te zijn. En er komen vast nog veel meer ideeën! Maar eerst gaat het Herstelbureau verhuizen! Nu hebben we nog een kamer op het Centraal Bureau aan de Wibautstraat maar vanaf eind november zijn we te vinden op de Keizersgracht! Fantastisch om een eigen plek te vinden op een locatie waar meerdere clientgestuurde projecten “samenwonen”! En dat dan ook nog zowat op de verjaardag van Scip!! Al 12 jaar bezig om mensen eigen regie (terug) te geven. Ik ben er blij mee! Onze samenwerking als een cadeautje aan het jarige Scip!! Mensen die zelf clientervaring hebben in de GGZ, verslavingszorg en/of de maatschappelijke opvang en die meer willen weten over herstel zijn bij ons van harte welkom! Maar ook mensen met deze achtergrond die (willen leren om) anderen te ondersteunen bij hun herstel en van daaruit willen meewerken in het Herstelbureau kunnen contact opnemen met: Karla Nijnens Keizersgracht 252 1016 EV Amsterdam Email: [email protected] Mobiel: 06 531 870 02 aanwezig: maandag, dinsdag en donderdag

HVO-Querido feliciteert SCIP!... …en daarmee natuurlijk ook beetje zichzelf, want sinds 2009 is SCIP onderdeel van HVO-Querido. SCIP viert haar verjaardag met een conferentie met de titel ‘Clientgestuurd de markt op’. Dat vind ik een passend thema voor de ondernemende groep mensen die ik bij SCIP heb leren kennen en het sluit ook nog aan bij de huidige ontwikkelingen. Toen ik in 2010 in dienst kwam bij HVO-Querido als teammanager Dagbesteding was ik meteen onder de indruk van de kracht van SCIP. Er werken zoveel bevlogen mensen, die zich vol overgave inzetten. SCIP heeft goede projecten, deze projecten leveren mooie producten en diensten op en kunnen mogelijk nog beter ‘verkocht’ worden. SCIP is een plek waar mensen zich gewaardeerd voelen, waar mensen nieuwe talenten kunnen aanboren/ontwikkelen en waar een ieder op zijn eigen manier zijn steentje bijdraagt. Het mooie aan de projecten van SCIP is dat ze vaak een verbinding met de buurt weten te leggen, dus het contact met de ‘markt’ is er en kan mogelijk geïntensiveerd en uitgebreid worden. De afgelopen jaren is er door zowel SCIP als HVO-Querido hard gewerkt aan het integreren van SCIP en van cliëntsturing. Iedereen zet zich in om werkwijzen en werkprocessen op elkaar af te stemmen. Waarbij SCIP als inspirerend voorbeeld dient voor HVO-Querido om op een cliëntgestuurde manier te werken. Ik vind de samenwerking met SCIP heel prettig en inspirerend. Samen op weg naar de volgende 12 jaar! SCIP van harte gefeliciteerd! Maartje Driessen SCIP NIEUWSBRIEF

29

OVERZICHT VAN DE SCIPPROJECTEN Vrije inloop

Info: Robert-Jan Veldhuizen Singel 54, tel: 020-624 40 03 www.scipacc.nl, [email protected]

The Rebels

Swingende band, elke week repetitie in de Badcuyp. Wo 15.00 – 18.00 info: Rick Piepers Sweelinckstraat10, tel: 020-625 31 11 [email protected]

Login Winkel Noord

Een winkel voor nieuwe en tweedehands computers en onderdelen. Info: Peter Boeree Distelweg 85, tel: 020-612 60 25, [email protected]

Login Werkplaats

Computerklusclub en cursussen. Wenslauerstraat 22, tel: 020-689 20 04 www.loginpc.nl, [email protected]

Logout

Computerreparaties aan huis. Info: Peter Boeree Distelweg 85, tel: 020-612 60 25, [email protected]

ACC-Noord

Computercentrum voor cursussen en vrije inloop. Distelweg 85, tel: 020-636 06 75 www.scipacc.nl, [email protected]

Login PC Winkel Oud-West

Een winkel voor nieuwe en tweedehands computers en onderdelen. Kwakersstraat 14, tel: 020-489 65 36 www.loginpc.nl, [email protected]

Uitgeverij Tobi Vroegh

Uitgever van boeken en meer met een link naar de psychiatrie. Info: Lea van Geesink Wenslauerstraat 22, tel: 020-618 19 68 www.tobivroegh.nl, [email protected]

30

SCIP NIEUWSBRIEF

Aquascippen

Oefeningen doen op muziek onder leiding van een instructeur. Info: René Rietmeijer Marnixbad, Marnixplein 1, tel: 06-34 95 80 11

Toneelgroep Jet

Samen een zelfgeschreven toneelstuk op de planken zetten. Info: Wouter Buijs Keizersgracht 252, tel: 020-625 31 11

OVERZICHT VAN DE SCIPPROJECTEN Webburo Amsterdam

Organisaties laten hier een professionele website ontwikkelen. Info: Sabine Beilfuss Keizersgracht 252, tel: 020-330 30 23 [email protected], www.webburo.org

Bureau Rechtshulp

Hier kunnen cliënten hun juridische/ administratieve problemen voorleggen aan juridisch geschoolde (ex-)ggz-cliënten. Info: Fenna Harmsen Keizersgracht 252, tel: 06-51 47 71 30 of 020-625 31 11 [email protected]

De Eetkamer

Elke dinsdagavond een warme en gezelige maaltijd. Meld je aan! Info: Maria Kloppenborg Wenslauerstr. 22, tel: 020-618 19 68 [email protected]

NetCliënten

Website met ervaringsverhalen Info: Laura Vegter Keizersgracht 252, tel: 020-330 29 92 www.ervaringswijzer.nl [email protected]

Digivibes

Info: Kees Straks tel: 020-689 71 47 [email protected]

Balanzo

Leren fietsen op één wiel Info: Bart van Haren 2e Oosterparkstraat 227, tel: 06-44 68 88 36

Troost

Elke zondagmiddag inloop met warme maaltijd tel: 06-10 20 54 11 www.info.troost.nl

De Link

Voor cliënten en computers Info: Marja Bouman tel: 020-330 29 92 www.delinkonline.nl

SCIP NIEUWSBRIEF

31