CT-COLONOGRAFIE
VIRTUELE COLOSCOPIE 584
Afspraak Mevrouw/meneer_____________________________________
Dag
Datum
Tijdstip onderzoek
U kunt zich melden bij de Röntgenafdeling op de eerste verdieping, bij balie 105. Denkt u eraan uw gegevens ieder kalenderjaar voor uw eerste bezoek aan de polikliniek te laten controleren bij het Inschrijfbureau in de Centrale Hal. Dit moet ook wanneer uw gegevens niet zijn veranderd ten opzichte van het vorige kalenderjaar. Uw actuele gegevens zijn daarna beschikbaar bij alle poliklinieken en afdelingen van ons ziekenhuis.
Wat is CT-colonografie?
CT-colonografie is een röntgenonderzoek om de dikke darm in beeld te beeld te brengen. CT is de afkorting voor Computer Tomograaf, dit is een apparaat dat met röntgenstraling en een computer uw buik in beeld brengt. We kunnen met behulp van speciale computer programma’s naar driedimensionale beelden van uw darm kijken; alsof er een camera door de dikke darm gaat, maar dan zonder dat het nodig is om met een lange slang (coloscopie) naar de darm te kijken. Voor dit onderzoek is een minder belastende voorbereiding en geen roesje nodig.
Wat gebeurt er tijdens het CT-colonografie onderzoek?
Voor dit onderzoek wordt u gevraagd om uw boven- en onderkleding uit te doen. U mag alleen een T-shirt of hemd dragen. Tijdens het onderzoek ligt u op een smal bed dat langzaam door de CT-scanner schuift. Dit apparaat is een soort ring. Slechts een klein deel van uw lichaam ligt in het apparaat. Eerst plaatst een radiodiagnostisch laborant een dun slangetje in de anus. Vervolgens krijgt u via een infuusnaald in uw arm het medicijn ‘Buscopan’ of ‘Glucagon’ toegediend. Deze middelen zorgen dat de darmen kortdurend minder bewegen en minder krampen. Vervolgens wordt via het slangetje lucht in de darm geblazen. Dat is belangrijk, omdat de darmwanden van een vrijwel lege darm aan elkaar vastplakken. Daarom wordt er een laag lucht tussen geblazen. Om uw darm zo goed mogelijk te kunnen vullen, wordt u gevraagd om tijdens het inblazen van de lucht van ligging te veranderen (eerst op uw zij, dan op uw rug en vervolgens weer op uw zij). Wanneer er voldoende lucht in uw darm geblazen is, worden de scans gemaakt. Eerst op uw rug, vervolgens op uw buik. Als u niet op uw buik kunt liggen, dan is dit geen probleem, de tweede scan wordt dan eventueel ook op de zij gemaakt. U wordt een aantal keer gevraagd de adem in te houden. Hierna wordt het slangetje uit de anus verwijderd en is het onderzoek afgelopen.
Op de dag van het onderzoek en soms ook op de dag na het onderzoek, is het gebruikelijk dat u nog wat last heeft van dunne ontlasting. Dit gaat vanzelf weer over.
Duur van het onderzoek
In totaal duurt dit onderzoek ongeveer 20 tot 30 minuten.
Let op!
Als u Buscopan krijgt toegediend, kunt u tijdelijk wat minder scherp (wazig) zien. Dit duurt tot ongeveer een half uur na het onderzoek. U mag geen Buscopan gebruiken als u: hartritmestoornissen heeft; een verhoogde oogboldruk (glaucoom) heeft; (bij mannen) u door een vergrote prostaat moeilijk kunt plassen. Voldoet u aan één van bovenstaande voorwaarden, dan krijgt u het medicijn Glucagon. Buscopan beïnvloedt de rijvaardigheid en u mag na het onderzoek gedurende één uur niet zelf autorijden. Wij raden u dan ook aan om van tevoren te regelen dat iemand u naar huis brengt.
Voorbereiding op de CT-colonografie
Voor het onderzoek is het erg belangrijk dat u zich zo goed mogelijk aan het vezelarme dieet houdt en het contrastmiddel (Telebrix) volgens schema inneemt.
Dieet
Het dieet houdt in dat u de dag voordat het CT-onderzoek plaatsvindt, alleen vezelbeperkte voeding eet en drinkt (zie verderop in deze folder). De vezelbeperkte voeding zorgt dat het contrastmiddel zich goed verspreid door de darminhoud. Na de warme maaltijd de avond voorafgaand aan de CT-colonografie zijn alleen vloeistoffen toegestaan zoals: sappen (appelsap, heldere vruchtenmixdranken); limonade van siroop; frisdrank (ook light); water;
bouillon; thee en koffie. Dit geldt ook voor de volgende ochtend, totdat de CT heeft plaatsgevonden. Als u pas ‘s middags een CT-colonografie heeft, dan kunt u als ontbijt vloeibare etenswaren gebruiken, zoals vla, yoghurt en kwark (zonder stukjes).
Gebruikt u medicijnen?
Als u medicijnen gebruikt, dan kunt u deze normaal innemen met een klein beetje water. U hoeft niet (tijdelijk) te stoppen met uw medicijnen.
Heeft u diabetes?
Als u medicijnen gebruikt of diabetes mellitus heeft, is het noodzakelijk dat u dit doorgeeft aan uw behandelend arts. Diabetespatiënten mogen hun medicijnen innemen met de minst noodzakelijke hoeveelheid eten/drinken.
Contrastmiddel (Telebrix)
Telebrix is een jodiumhoudend contrastmiddel.
Let op!
Als u allergisch denkt te zijn voor jodiumhoudend contrastmiddel, dan mag u dit middel niet innemen. Overleg voor het onderzoek met uw behandelend arts als u: ooit een allergische reactie heeft gehad op jodiumhoudend contrastmiddel dat werd ingespoten in een ader. U mag het wel gebruiken als u alleen een jodiumallergie op de huid heeft. een verhoogde schildklierwerking (hyperthyreoïdie) heeft. voor veel geneesmiddelen allergisch bent. Waarschijnlijk bent u ook voor dit middel allergisch.
Op welke momenten dient u het contrastmiddel te drinken? Telebrix krijgt u in drie flesjes van 50 ml en neemt u als volgt in: De dag vóór het onderzoek: één flesje (van 50 ml) bij de lunch één flesje (van 50 ml) bij het avondeten Verdun de Telebrix niet met 950 ml water, zoals in de bijsluiter vermeldt staat. U mag wel de 50 ml Telebrix in een groot glas limonade schenken en vervolgens opdrinken. De dag van het onderzoek: één flesje (van 50 ml) anderhalf uur voor de CTColonografie. Telebrix heeft een laxerende werking en kan al na het eerste flesje dunne ontlasting (diarree) geven.
Voorbereidingsschema
Hieronder staat het voorbereidingsschema nog eens beknopt weergegeven: één dag voor het onderzoek: vezelarm dieet, twee flesjes Telebrix: eenmaal tijdens lunch en eenmaal tijdens diner de ochtend op de dag van de CT: vloeibaar dieet anderhalf uur vóór de CT: één flesje Telebrix Probeert u de dag van het onderzoek enkele malen naar het toilet te gaan voor ontlasting. Als u zich houdt aan het voorbereidingsschema, dan wordt tijdens het onderzoek een optimaal resultaat gekregen.
Vezelarm dieet algemeen
Basis van het dieet is het zo min mogelijk gebruik maken van vezels en vezelachtige bestanddelen in voeding. Veel voedingsmiddelen bevatten noten, zaden of grove vezels, kies niet voor deze producten, maar neem een naturel variant.
Groente en fruit bevatten veel vezels en zijn dus maar met mate toegestaan. Zorg ervoor voldoende te drinken (minimaal 10 tot 12 glazen per dag).
Vezelrijke voedingsbestanddelen die niet gegeten mogen worden:
Volkoren graanproducten: o bruin-, volkoren- en roggebrood o tarwe- en maïszemelen o muesli o volkoren- en meergranenpasta’s o havermoutpap o zilvervliesrijst Vezelige groenten: o asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, maïs, champignons, tomaten, rauwkost, ui, knoflook Bepaalde fruitsoorten: o onrijp fruit o sinaasappel, grapefruit, mandarijn, ananas, mango, kiwi o gedroogde (zuid)vruchten zoals dadels, vijgen, pruimen, krenten, rozijnen, kokos Noten, pinda’s en zaden: o alle pindasoorten en alle nootsoorten o sesamzaad, maanzaad, zonnebloempitten Overigen: o scherpe specerijen en popcorn
Wat kunt u dan wel eten?
Graanproducten o wit brood, beschuit, toast (naturel) o witte rijst, pasta (bv spaghetti, macaroni) o pannenkoeken o custardpap, lammetjespap (rijstebloempap) Groenten en fruit o aardappelen o gaar gekookte groenten, zoals wortelen, bloemkool, lof, andijvie en spinazie
o vers fruit mits goed rijp, geschild en ontpit zoals appel, banaan, peer Alle soorten vlees, vis en kip Soepen o bouillon en soepen met stukjes vlees/kip, soepballetjes, vermicelli, macaroni en rijst Beleg o kaas en eieren o vleeswaren, kip en vis o alle zoete beleg (behalve pindakaas, marmelade en jam met stukjes fruit) o suiker Dranken o vruchtensappen zonder vruchtvlees o limonades en frisdranken o thee en koffie o mineraal water o melk en melkproducten (vla, yoghurt (geen vruchtenyoghurt)) o alcoholische dranken Tussendoortjes o chocolade (zonder nootjes) o snoep o cake (geen koekjes) Specerijen: o zout, peper, paprikapoeder, nootmuskaat, kaneel, peterselie, mosterd, ketchup, groene kruidenmixen
Vragen
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, dan kunt u telefonisch contact opnemen met de Röntgenafdeling. De Röntgenafdeling is op werkdagen van 8.00 tot 17.00 bereikbaar via telefoonnummer 010 – 461 7100.
Februari 2015
