CoP Slappe Bodem 3 april 2014
Team Realisatie en Beheer door Welmoed Visser 1
Inhoud • • • • • •
Voorstellen Ernst van de situatie in Woerden Programma Ontwikkeling Veengebied Ervaring bouwrijp maken en woonrijp houden Verzilveren kennis en doorontwikkelen Discussie
2
1
Kaart gemeente Woerden
3
Luchtfoto’s
4
2
Bodemopbouw > 80% van grondgebied heeft zettingsgevoelige ondergrond
bosveen
weideveen
klei op veen zavel en (lichte) klei waardveen klei op veen waardveen
5
Bouwperiodes per woonkern hoe lichter de kleur hoe recenter de bouw
6
3
Wateroverlast Kamerik
7
Zettingsschade
8
4
Eén weg, zoveel oplossingen! 9
Wat is de ernst in gemeente Woerden • Steeds vaker wateroverlast in bebouwd en onbebouwd gebied • Vooral traditioneel bouwrijp gemaakte gebieden op slappe bodem • Bodemdaling: – Boven Zegveld: ca. 1 cm/jaar – Onder Zegveld/Kamerik: 0,7 cm/ jaar – Bebouwd gebied: circa 1,5 cm/jaar
= 0,5 m in 50 jaar = 0,35 m in 50 jaar = 0,75 m in 50 jaar
• Binnenstedelijk kwetsbare gebieden – – – –
Kleine kernen Molenvliet Bedrijventerrein Polanen Bomenkwartier ligt relatief laag
5
De opgave • Met name gebieden die niet zijn voorbelast • Exclusief de gebieden die met lichte materialen zijn herstelt • Kwetsbare gebieden 100% 33% 50%
50%
75% 80%
100%
11
Wat is de ernst in gemeente Woerden • Vervangingsfrequentie riolering en wegen hoger dan landelijk gemiddeld – Riolering • 40 jaar i.pv. 60 jaar
– Wegen • Regulier onderhoud 2-3 jaar i.p.v. 10 jaar • Groot onderhoud 5 jaar i.p.v. 20-25 jaar
• Ter indicatie – ½ totale budget openbare ruimte naar veengebied – 2014: € 1 miljoen groot onderhoud gepland: Mijzijde, Van Teijlingenweg en Oordjespad i.v.m. verkeersveiligheid en minimaal kwaliteitsniveau C 12
6
Risico’s bij niets doen • De water- en bodemproblematiek neemt toe, onder andere ook door klimaatverandering. Wat zijn o.a. de risico’s? • • • • •
Veiligheid: water op straat, volksgezondheid, kades, schades Ontevreden burgers, steeds meer incidenten= pers + politieke druk Kosten beheer en onderhoud rijzen straks de pan uit Heffingen omhoog om kosten te kunnen dekken? Kwaliteit gebruiksfuncties in gedrang? (landbouw, recreatie, wonen, werken)
Van urgentie naar aanpak! • “De zakkende veenbodem zal zowel binnen dorpen en steden als daarbuiten steeds meer gevolgen hebben. Het gaat om een maatschappelijke opgave die door gemeenten én andere partijen opgepakt moet worden” (conclusie bestuurlijke kerngroep SB tijdens diner pensant november 2013)
14
7
Programma Ontwikkeling Veengebied Beoogd effect: • Doelmatiger beheer en onderhoud van openbare infrastructuur in het veengebied binnen gemeente Woerden – – – –
Aanleg, onderhoud, vervanging en herstel Onderbouwing keuze voor materialen, methoden, concepten LCC-benadering Toenemende rol beheerplannen
• Een breed draagvlak voor het ontwikkelperspectief (nieuwe concepten) en de leefbaarheid van het veengebied 15
Programma Ontwikkeling Veengebied Door: • • • •
Gedeeld inzicht verkrijgen in feiten, urgentie en wensen (analyses). Aandacht voor nieuwe gebruiksvormen en het beheer daarvan. Integrale aanpak: zowel intern als extern Besluitvorming bereiken met zowel korte als lange termijn acties
16
8
Ervaring • Bouwrijp maken en woonrijp houden
17
Voorbelasten • Verleden: niet of nauwelijks voorbelast Traditioneel bouwen was de norm Kennis over lichtgewicht materialen nog onbekend €: beperkte schaalgrootte nieuwbouw, daardoor beperkt budget
• Recenter: wel eisen maar niet altijd uitgevoerd Ervaring vertaalt naar zettingseis 15 cm in 20 jaar, toegepast in Snel&Polanen Later verwerkt in PvE, maar daar werd niet altijd naar gehandeld:
Sprake van: reactief werkproces, onvoldoende vooruit kijken
9
Zakbaakgegevens 5
Kamerik:1,74 m in 16 mnd
4 3 2 1 -2000
-1500
-1000
-500
25 0
23
500
21 19 17 15
Snel en Polanen
13 11
1,66 m in 16 mnd
9 7 5 3 1 -1800
-1600
-1400
-1200
-1000
-800
-600
-400
-200
0
19
200
Conclusies Voorbelasten
• • • •
Beter benutten van de tijd in initiatieffase Meer tijd nemen voor voorbelasten Investeringskosten en beheer- en onderhoudkosten Ervaring en kennis benutten voor analyses, voorbereiding en beheer
10
Voorbelasten • Goed voorbeeld
Waterrijk
– Integraal voorbelasten en ophogen met zand – Er was voldoende zand beschikbaar – Flexibiliteit in stedenbouwkundig plan en daardoor anticiperen op marktvraag
21
Toepassing lichtgewicht materialen • Gestart in 1997, wordt nu vrijwel altijd toegepast op slappe bodems – Aanleiding wateroverlast, putdeksels op polderpeil – Inschatting 1e straat: nu 10 cm 17 jaar.
11
Goede en slechte ervaring • Middenweg Zegveld – EPS met BIMS tegen de gevel – Nu 2 cm zetting in 12 jaar
• Mauritshof Harmelen – In 2002 BIMS aangelegd – In twaalf jaar 3-4 cm zetting
• Kastanjelaan Zegveld – Nuts wilde niet meewerken, profielopbouw verschillende soortelijke gewichten – Na 2 jaar: zettingsverschillen nu al zichtbaar 23
Toepassing lichtgewicht materialen • Algemene prognose EPS: circa 5 cm zetting in 15 jaar • Algemene prognose BIMS: circa 5-15 cm in 15 jaar • Voorkeur BIMS als het gaat over kosten en overlast • Voorkeur EPS als het gaat om vertragen zettingen • Ook de eerste 50 cm tuin meenemen ivm verschilzakking • Aandacht voor verschillen bij toepassen BIMS: verbrijzelingfactor, effect zout in materialen, soortelijk gewicht, wateropname
12
Zettingsgevoeligheid
Indruk acceptatievermogen inwoners
Zegveld Kanis Kamerik Woerden Harmelen
Acceptatie door inwoners
Bezoek Eikenlaan Zegveld • • • •
Hele cunet aanleggen, van tuin tot tuin BIMS Noodnet aanleggen nutsvoorzieningen Kwesties: – Afstemming nuts – Hoe krijg je wat je wilt?
13
Toekomstperspectief POV • Verzilveren ervaring toepassen lichtgewicht ophoogmaterialen en/of • Testen nieuwe concepten zoals drijvende wegen of schuimbeton • Aanpassen gebruik infrastructuur – – – – –
Breedtebeperking Gewichtsbeperking Zwaar verkeer routes, scheiden verkeerstromen Clustering verkeer (parkeren of overslag) Waarom eigenlijk zwaar verkeer?
27
Discussie 1. Volledige reconstructie Kanis: wat adviseert u?
2. Veen Innovatie Centrum Infrastructuur? 28
14
