Contacteczeem. Ingrid Laffra, verpleegkundig specialist dermatologie. 25 mei 2016

Contacteczeem

Ingrid Laffra, verpleegkundig specialist dermatologie 25 mei 2016

Inhoud presentatie  Inleiding  (contact) eczeem  Allergie of irritatie?

 Diagnostiek  Werkgerelateerde huidaandoeningen  Casuïstiek

2

Eczeem  Verzamelnaam huidafwijkingen  Jeuk, schilfering, erytheem, blaasjes  Verschillende soorten

 Contact huid met bepaalde stoffen

3

Contacteczeem  Meest voorkomende arbeidsrelevante huidaandoening  Steriele ontsteking

 90% handen  Allergisch?  Irritatief?

4

Beroeps huidaandoeningen zijn die huidafwijkingen die geheel of gedeeltelijk ontstaan door beschadigende invloeden op de werkplek

5

Gevaren voor de huid Irriterend

6

Bijtend

Contacteczeem  1% vd bevolking  Klinisch beeld niet eenduidig  Geen onderscheid allergisch of irritatief

 Verdwijnt binnen 4-6 weken

(Richtlijn Contactallergie)

7

A= allergie B = aanleg C = irritatie

8

Allergisch contacteczeem  Allergie ontwikkeld voor bepaalde stof  Chem, cosmetica, planten, metalen

 Opbouwen  Blootstelling allergeen

9

10

11

Henna  Lawsonia inermis  Veilig  Zwarte henna

 P-phenyleendiamine (PPD)  2,5% contactallergie

(contactallergie voor hennatatoeages, AC de Groot, 2013)

12

Contactallergie henna tatoeage  Heftig huidbeeld  > weken eczeem

 Hyperpigmentatie  Bronnen PPD vermijden

13

Diagnostiek 1.  Zorgvuldige anamnese  Duur en progressie  Relatie tot werkweek

 Klachten collega’s  Hobby’s  Algemene voorgeschiedenis

14

Diagnostiek 2.  Verdenking op contactallerie  Eczeem niet reageert op standaardtherapie  6-8 weken

 Onverklaard dishydrotisch eczeem  Epicutane testen uitvoeren

15

Diagnostiek  European Society of Contact Dermatitis  Minimaal ESR  Aanvullen vaak voorkomende allergenen  Aanvullen eigen producten

16

17

Niet-allergisch contacteczeem  Irritatie eczeem  Regelmatig/langdurige blootstelling aan huidirriterende stoffen

 Water, zeep, reinigingsmiddelen  Directe huidbeschading  Geen testen

18

Eczeem ontwikkeling 3 fasen  Fase 1: handen wassen= verdroging

 Fase 2: veelvuldig handen wassen= uitdroging

 Fase 3: binnendringen beroepsstoffen

19

20

©

el ch Mi

21

Niet allergisch contacteczeem  Geen sensibilisatie  Samenspel verschillende factoren  Eigenschap stof, frequentie, dosis, huid,

omgevingsfactoren  Iedereen

22

Handeczeem  Contacteczeem 90% handen  2 stadia

 60% chronisch  Jeuk  Prevalentie 10-15%  Onderrapportage

23

(www.arbozorg.nl)

Handeczeem  Multifactorieel  Negatieve effecten

 20% langdurig ziekteverzuim

(bron: contact dermatisis 2010)

 10% beroepsverandering of arbeidsongeschikt

24

25

Handeczeem  Back to basics!  Oorzaak opsporen!  Uitgebreide anamnese

 Therapie opstarten  Vervolgen

26

Consequenties all.contactallergie  Genezing niet mogelijk  Levenslang mijden van contact ( direct en aerogeen)  Zoektocht naar alternatieven

27

Risicoberoepen en risicofuncties Branche/Sector Agrarische sector Autoherstel en autoschade Bakkerijen Bloemisterijen, tuincentra Bouw Chemische industrie Detailhandel Dienstverlening Diergezondheidszorg Elektrotechnische bedrijven Farmaceutische industrie Fotografie Galvanische industrie Gezondheidszorg kraam-, zieken-, en bejaardenverzorgers Grafische industrie Horeca (hotels, restaurants) Huishouden Kunststofindustrie Laboratoria Metaalindustrie Rubberindustrie Slachterijen Textielindustrie Uiterlijke verzorging Verfindustrie Voedselindustrie Zwembaden

28

Beroep/Functie Landbouwer, veehouder, bloemen-, groenten- en bollenkweker Automonteur, autospuiter Brood- en banketbakker Bloemist, tuinder Metselaar, voeger, stukadoor, timmerman loodgieter, schilder, vloerenlegger Productie- en laboratoriummedewerker Personeel in vlees-, vis-, groente-, belegde-broodjes en fast-food-winkels Schoonmaker, huishoudelijk medewerker Dierenarts en dierenartsassistent Kabellegger Productie- en laboratoriummedewerker Fotografisch laborant Productiemedewerker Arts, verpleegkundige, paramedisch personeel, tandtechnicus, tandarts, fysiotherapeut, laborant, Drukkers, fotolaboranten Kok, barkeeper Huisvrouw, huisman Productiemedewerker, laborant Chemicus, analist, laborant Metaalbewerker, constructiewerker Productiemedewerker Productiemedewerker Productiemedewerker Kapster, schoonheidsspecialist, nagelstylist Productie- en laboratorium medewerker Groenten-, vis-, vlees-, en fruitverwerker, brood- en banketfabrieken Schoonmaker

Top 5 voor risico beroepen  Kappers  Verpleging/verzorging

 Schoonmaak  Horeca  Metaal

29

Belangrijkste exogene oorzaak: nat werk

30

Irritatief contacteczeem  Geen diagnostische test beschikbaar  Diagnose per uitsluiting andere oorzaken en door reactie op ingestelde behandeling

 Vaak gedragsaanpassing vereist werk en prive leven  Begeleiding en advisering is essentieel

31

32

Lees de etiketten  Dagelijks contact met kleurstof, parfum, conserveermiddelen  Cosmetica

 Ingrediënten verplicht vermelden op etiket

33

Toenemende gevallen contactallergie MI en MCI  Methylisothiazolinone  Doel studie prevalentie contactallegie MI

onderzoeken  Toename 11%

34

Retrospectieve review  Pat met mogelijke contactdermatitis (n=703)  Jan 2012 en nov 2014  Plakproeven

 57 pat (8,1%) pos reactie op MI  Handen en gezicht  Cosmetica, zeep, reinigingsmiddelen

35

Uitkomst studie  Toename contactallergie MI ondersteunt toevoeging aan standaardreeks  Aanpassing regelgeving

 Europese Commissie per 16 juli 2015  MI en MCI verboden in alle producten die op lichaam worden aangebracht

36

(bron: JAMA Dermatol.2016 jan)

Therapie 1  Voorafgaand aan vuil werk handen invetten  Dagelijks invetten  Handalcohol

 Barrière crème  Handschoenen

37

Barrière crème

38

Therapie 2  Vermijden contactfactoren  Corticosteroïden  Teer

 Lichttherapie  Ciclosporine  Toctino

39

Therapie 3  Voorlichting werkplek

 Overleg bedrijfsarts  Werkplekaanpassingen

40

41

Casus 1.

42

Casus 1.  17 jarige jongen  Student koksopleiding  BBL opleiding, school en werken

 Anamnese  Plakproeven en spt  Therapie  Vervolgen

43

Casus 2.

44

Casus 2.  Wegenbouw  Anamnese  Beschermende werkkleding

 Pos. testen op grondstoffen  Therapie  Contact vermijden, aangepast werk

45

46

Casus 3.  Kapster  Afgeronde opleiding, 23 jaar  Handeczeem

 Anamnese  Plakproeven  Allergie: blondeer, parfum  Advies

47

Richt de aandacht meer op de werkplek

en niet op de huid 48

49

50

Vragen  Moeder belt om afspraak te maken voor haar dochter, zit nu 4e klas VMBO, wil heel graag kapster worden, bij voorlichting ROC gezegd dat ze eerst moet laten testen op kappersallergie, anders mogelijk andere schoolkeuze

51

Vragen  Wat is de meest voorkomende oorzaak van beroepseczeem?

 Kun je met een beroepseczeem blijven werken? Zo ja hoe dan zo nee waarom of wanneer niet.

52

Uw handen zijn uw gereedschap Wees er zuinig op

53