Contactdag zuivel Welkom op het ILVO
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
ILVO eenheden
Dier Plant
Landbouw en maatschappij
Technologie en voeding
Technologie en voeding
Voedselveiligheid
Productkwaliteit en -innovatie
Agrotechniek
Voedselveiligheid
Chemische Microbiologische
Productkwaliteit en -innovatie
Product authenticiteit Product innovatie
Agrotechniek Milieutechniek
Referentie testopstellingen Technologie assessment
Agrotechniek
Data management en modellering
Precisielandbouwtechniek
ICT en automatisatie
Prototype ontwikkeling
Meeten sensortechniek
Veehouderijtechniek
Dienstverlening Food Pilot Labo analyses
Advies Referentiewerking Keuring en certificering Technische/ technologische diensten Vemis
Verkenning noden voedingsbedrijven vanuit activiteiten Food Pilot • De Food Pilot is het resultaat van een samenwerking tussen Flanders’ FOOD en ILVO • De Food Pilot verkent noden van voedingsbedrijven via actieve contacten met bedrijven (individuele bedrijfsbezoeken, workshops , beurzen, demo’s etc.)
Workshops, contactdagen, demo’s, seminaries Workshop M4E
09/2012 # 98
Contactdag zuivel
Demo HFF
Seminarie SPRINT
Workshop Vaculiq
Demo SFF
01/2013
+ beurzen Seminarie schimmel
09/2013
Contactdag GFA vlees
Workshop Seminarie Workshop Cavitator IC Pasteurisatie
Seminarie F2M
01/2014
+ beurzen Beurs Intrafood
09/2014
Workshop Drogen
Beurs Agriflanders
01/2015
03/2015
Beurs Seminarie Demo Contactdag workshop
Bedrijfsbezoeken 2013-2014 # 98
Gedetecteerde noden van de voedingsverwerkers • Onderzoek naar houdbaarheid van producten – Houdbaarheid gerelateerd aan processing en verpakking. Deze vraag komt voornamelijk van KMO’s, vb. i.v.m. pannenkoeken, perensap, coating, rilette, préparé, saus, frisdrank en zuivel – Houdbaarheid van producten onder extreme bewaaromstandigheden, zoals bij de export naar verre bestemmingen
• Onderzoek naar veiligheid van producten en productieproces – Infectiedruk in productieomgeving: schimmels en pathogenen – Reiniging en desinfectie; biofilms, CIP, cleaning in place optimaliseren – Waterkwaliteit in een bedrijf (microbiologisch): processing water, reinigingswater, leidingen – Allergenen : detectie in voedingsmatrices blijft moeilijk; kruiscontaminatie en nood aan betere reiniging en desinfectie op de productielijn
Gedetecteerde noden van de voedingsverwerkers • Onderzoek naar innovatieve technologieën – Onderzoek op de vaculiq perstechnologie, over het sap, perskoek of extractie van componenten. – Optimalisatie van invriezen: optimalisatie van de procesomstandigheden, en optimalisatie van de productsamenstelling – Alternatieve, energiezuinige, droogtechnieken. Optimalisatie van ontwatering en vanaf welk punt best over te stappen op drogen
• Onderzoek naar innovatieve producten – Processing, bewaring en kwaliteit van insectenproducten: oxidatie van vetten, nutritionele kwaliteit, sensorisch en microbieel – Herformulering voor suiker, vet en zout vervanging
Gedetecteerde noden van de voedingsverwerkers • Onderzoek naar valorisatie van reststromen – Gebruik van vezels uit reststromen – Valorisatie van plantaardige nevenstromen in vleesvervangers, snacks of dierenvoeder (extrusie) of bakkerijproducten
• Onderzoek naar kwaliteitsproducten – Zoeken naar clean label oplossingen – Bepalen van de nutritionele kwaliteit: antioxidant capaciteit, aminozuursamenstelling, vetzuursamenstelling, vitamines
• Onderzoek naar geur- en smaak
Food Pilot beantwoordt de noden van voedingsverwerkers • Onderzoek naar innovatieve technologieën en innovatieve producten – De Food Pilot laat voedingsbedrijven toe innovaties uit te werken, voor zuivel, vlees, groenten en fruit, bereide maaltijden, zoetwaren – Productielijnen op semi-industriële schaal • • • •
innovatieve perstechniek vaculiq, innovatieve ontwaterings- en droogtechnieken, mulitifunctionele diepvrieskast De Food Pilot stelt ook een demoruimte beschikbaar aan technologieaanbieders
Food Pilot beantwoordt de noden van voedingsverwerkers • Onderzoek naar houdbaarheid, veiligheid en kwaliteit van producten en productieprocessen – De Food Pilot biedt begeleiding en analysen aan rond de samenstelling, (bio)chemische ,fysische en microbiologische kwaliteit van producten – De Food Pilot biedt begeleiding en analyses aan rond chemische en microbiologische veiligheid van producten en omtrent de aanwezigheid van allergenen en GGOs – De meeste analysen vallen onder BELAC accreditatie – Medewerkers van de Food Pilot bieden wetenschappelijk en technologisch advies en begeleiding rond reiniging en desinfectie van de productie-omgeving
Food Pilot beantwoordt de noden van voedingsverwerkers • De Food Pilot biedt professionele bijstand rond geur en smaak – Smaaktesten in up to date smaaklabo – Aromaprofilering via chemische analyse
• De Food Pilot doet onderzoek omtrent de valorisatie van plantaardige reststromen in voedingsproducten
Vragen ? Aarzel niet ons te contacteren Technologie & Voeding Agrotechniek Productkwaliteit en -innovatie Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 1 9820 Merelbeke T +32 9 272 28 00
Voedselveiligheid Productkwaliteit en -innovatie Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
Natuurlijke inhibitoren in melk die valspositieve screeningstesten voor antimicrobiële middelen kunnen veroorzaken Dr. Wim Reybroeck
12/12/2014 ILVO Contactdag Zuivel
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Oorzaken valspositieve testresultaten bij microbiologische inhibitietesten • lactoferrine, lysozyme in colostrum- en mastitis-melk • lactoperoxidase/SCN-/H2O2 • hoge pH (> 7.0) - melk van koeien met chronische subklinische mastitis - residuen of alkalische desinfectieproducten of detergenten
• hoog somatisch celgetal • hoge concentratie aan melkvet of melkeiwit; laag eiwit • hoge concentratie aan capryl-, caprine-, laurine- of myristinezuur in melk door de activiteit van melkeigen lipase of bacteriële lipasen • vitaminebindende eiwitten, mineralen of oligo-elementen
19
Inhibitie door vetzuren (0,15% w/v in melk) Delvotest MCS
vetzuur
CMT
Delvotest SP
Charm BlueYellow II
Eclipse 3G
BR-AS special
boterzuur*
(4:0)
-
+
capronzuur*
(6:0)
+
+/-
+
caprylzuur*
(8:0)
+
+
+
caprinezuur*
(10:0)
+
+
+
+
laurinezuur*
(12:0)
+
+
+
+
myristinezuur*
(14:0)
-
+/-
+
palmitinezuur*
(16:0)
-
+
stearinezuur*
(16:0)
-
+
palmitoleïnezuur
(16:1n-7)
+
oliezuur
(18:1n-9)
-
linolzuur
(18:2n-6)
-
+
α-linoleenzuur
(18:3n-3)
+
+
elaïdinezuur
(18:1trans-9)
-
vacceenzuur
(18:1trans 11)
-
+ +
+
+
+ + +
* verzadigd 20
Inhibitie door bacteriële bacteriocines Probleemstelling: Melk van hoeves met frequente positieve resultaten in het kader van de uitbetaling van de rauwe melk - positief op Delvotest, zelfs na een hittebehandeling - geen aanduiding van antibioticaresiduen Staalname van individuele koemelk en tankmelk; cut-off Delvotest=-3,0 Melk
SCC (x103 ml-1)
pH
Delvotest (d+1)
Delvotest (d+3)
Vetoxidatie (d+3,5) (meq O2 kg-1 vet)
Vrije vetzuren (d+3,5) (% oliezuur 100 g-1 vet)
koe 9
1407
6,76
-7,56
-2,67
0,13
0,1329
tank
168
6,64
-3,32
-0,10
1,24
0,1415
tank
179
6,65
-3,47
0,21
1,24
0,1415
blanco milk
159
6,80
-8,96
-6,87
0,09
0,0665
d: dag staalname 21
Isolatie, karakterisatie en identificatie van de stammen • Isolatie van bacteriën met een bleke halo rond de kolonies op VRBA stammen P866 en P867 -
psychrotroof (groei bij 7°C) haemolytische en proteolytische activiteit vetoxidatie (1 dag bij 30°C of 4 dagen bij 5°C) geen lipase activiteit met tributyrine als substraat
• rpoB sequence analysis: meest verwant met Pseudomonas tolaasii
22
Identificatie van de bacteriocines • Bacteriële toxines (meest aanwezig 1168 Da en 1140 Da) geïdentificeerd als cyclische lipodepsipeptiden van de viscosine-groep met Nuclear Magnetic Resonance (NMR) NMR & Structural Analysis Unit van de Vakgroep Organische Chemie (Ugent) – Prof. J. Martins
23
Penicillineproducerende schimmels • Bij de IO’s veel gevallen met een lage concentratie aan βlactam-residuen (niet gepenaliseerd, <3 µg/kg benzylpenicilline-equivalenten) • Praktijkgevallen met positieve melk bij meerdere nietbehandelde dieren • Analyse van kuil- en krachtvoeders, analyse van melk: Delvotest T
βeta-s.t.a.r. 25
LC-MS/MS
onbehandeld
+ penase
onbehandeld
+ penase
onbehandeld
graskuilextract
+
-
+
-
-, ??
melk
+
-
+
-
+, benzylpenicilline
voeders bevatten natuurlijke penicillines, niet geïdentificeerd met LC-MS/MS (geen benzylpenicilline, amoxicilline of ampicilline (Verordening 37/2010)) 24
Penicillineproducerende schimmels Literatuur: penicillinevormende schimmels: Penicillium chrysogenum, P. nalgiovense & P. griseofulvum
Overgang naar melk: pens-barrière en bloed/melk-barrière; volgens Prof. Fink-Gremmels mogelijk bij verstoring rumen en tegelijkertijd chronische mastitis Penicillium chrysogenum
EC 1.21.3.1: synthetase: vereist zuurstof als co-acceptor; EC:2.3.1.164: isopenicillin-N N-acyltransferase 25
Penicillineproducerende schimmels: verder onderzoek • Schimmels geïsoleerd uit positieve voederstalen (N. De Clercq) – studie antibioticavorming bij groei op verschillende substraten – identificatie schimmels (morfologische karakterisatie, sequeneren)
• Identificatie gevormde natuurlijke penicillines met high resolution mass spectrometry (C. Van Poucke) • Opzetten in-vivo proef
?
26
Biestmelk vrijmaken van Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis (MAP): Welke protocols zijn mogelijk -op of voor het melkveebedrijf? Marijke Verhegghe
Contactdag Zuivel 12 december 2014
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Waarom Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis? •
Veroorzaakt paratuberculose bij runderen Mogelijke link met Ziekte van Crohn
•
Paratuberculose 1. MAP infectie bij kalveren tot 1 jaar oud
2. Subklinische fase = asymptomatisch (2 – 6 jaar) 3. Klinische fase Symptomen: chronische diarree, melkproductie en gewicht = economisch verlies voor veehouder
Transmissieroutes MAP op het bedrijf
In utero - Sperma
Feco - oraal
Doel project: MAP-vrije biestmelk ontwikkelen met behoud van immunoglobulines om de besmettingsroute via colostrum te vermijden • Gecentraliseerd niveau • Hoeveniveau
Omgeving
Melk – Colostrum
Principes voor protocols 1. Centrifugatie (gecentraliseerd systeem) Componenten in biestmelk slaan neer op ≠ sedimentatiesnelheden (bacteriën/MAP slaan sneller neer dan immunoglobulines) Caseïnemicel Bacterie Immunoglobuline
gxt
gxt
g x t
2. Stremmen (op hoeveniveau) Opsplitsen colostrum in wei en wrongel
IgGs
MAP
Van Brandt et al., 2010
Materiaal & Methoden 1. Ontromen colostrum Ontroomd colostrum centrifugeren: 30’ bij 15.616xg en 30’ bij 43.378xg Totaal kiemgetal bepaling, eiwit- en immunoglobuline concentraties
2. Centrifugatie & stremmen
-steriel colostrum en verdund-steriel colostrum (2V col/1V water en 1V col/1V water) + Mycobacterium smegmatis (= vervanger van MAP): 107, 105 en 103 kve/ml Uittesten range aan centrifugatie- en stremcondities
3 centrifugatiecondities: 30’ bij 5.260xg, 30’ bij 15.616xg en 30’ bij 43.378xg 2 stremcondities: 1% en 2% stremsel Analyses op verkregen wei en supernatansen kve/ml, eiwit- en immunoglobuline concentraties
kve: kolonie vormende eenheden
Ontromen •
Ontromen colostrum en vervolgens afcentrifugeren Na afromen: +/- 0.5 log reductie in totaal kiemgetal Na centrifugatie: 2 à 3 log reductie in totaal kiemgetal 6,00
TKG (log kve/ml)
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00 colostrum
colostrum ontroomd
30' - 15.616xg
Staal
Weinig invloed op IgG concentratie
30' - 43.378xg
Centrifugatie •
Uittesten 3 centrifugatiecondities -steriel colostrum, 1/1 en 2/1 verdund -steriel colostrum + 107 kve M. smegmatis/ml 3 centrifugatiecondities: 30’ bij 5.260xg, 30’ bij 15.616xg en 30’ bij 43.378xg 9,00 8,00
Log kve M. smegmatis/ml
7,00 6,00
Onbehandeld
5,00
30' - 5.260xg
4,00
30' - 15.616xg 30' - 43.378xg
3,00 2,00 1,00 colostrum
1/1 verdund colostrum
Staal
Weinig invloed op IgG concentratie
2/1 verdund colostrum
Centrifugatie •
Uittesten 3 centrifugatiecondities met grotere volumes Grotere volumes = betere aflijning van supernatans = beter resultaat? Vb: colostrum + 107 of 105 kve M. smegmatis/ml centrifugatie: 30’ bij 15.616xg 10,00
Log kve M. smegmatis/ml
9,00 8,00 7,00 6,00 Onbehandeld
5,00
30' - 15.616xg
4,00 3,00 2,00 1,00
Colostrum + 105 CFU/ml
Colostrum + 107 CFU/ml
1/1 verdund colostrum + 105 CFU/ml
Staal
1/1 verdund colostrum + 107 CFU/ml
Stremmen •
Uittesten verschillende soorten stremsel en verschillende concentraties per stremsel -steriel colostrum, 1/1 en 2/1 verdund -steriel colostrum + 107 kve M. smegmatis/ml 3 soorten stremsel: stremselpoeder, microbieel en leb stremsel 2 concentraties per stremsel: 1% en 2% Wei Stremsel
1u, 33°C
1u, 33°C
Wrongel Colostrum + cultuur
Snijden wrongel
Wei-wrongel
Scheiden weiwrongel
Stremmen •
Voorbeeld: resultaat voor colostrum + 107 kve M. smegmatis/ml Resultaten voor de andere stalen zijn gelijkaardig Ongeveer 1 log reductie in kve M. smegmatis/ml bij alle condities 90 à 95% reductie in aantal M. smegmatis/ml 120.000.000
Aantal M. smegmatis/ml
8,9 . 107
100.000.000 80.000.000 60.000.000
40.000.000
1,5 . 107 1,9 . 107 20.000.000
1,2 . 107 6,3 . 106
0
Wei
Weinig invloed op IgG concentratie
3,9 . 106 5,3 . 106
ALGEMEEN BESLUIT •
Ontromen van het colostrum is nodig
•
Gecentraliseerd systeem Centrifugatiesysteem Verdunnen heeft positieve invloed op Mycobacterium aantallen Toerental > 15.000xg tot 4 log reductie
verkrijgen supernatans met hoog IgG gehalte Verhitten restfractie + recombinatie
•
Hoeveniveau Stremmen Stremmen reduceert 90 à 95% van de Mycobacterium cellen Best lebstremsel gebruiken (1 à 2%) IgGs blijven aanwezig in de wei Recombinatie met melkpoeder aangezien wrongel onoplosbaar is
Bedankt!
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
[email protected] [email protected] [email protected]
Onderzoeksdomeinen 'Voedselveiligheid' en 'Productkwaliteit en -innovatie' Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
Techniek en technologie op het melkveebedrijf Stephanie Van Weyenberg Annelies Van Nuffel Koen Mertens Jürgen Vangeyte
12/12/14
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Veehouderijtechniek
SENSOR TECHNOLOGIE
Observeren en opvolgen van de individuele koeien
Interpreteren
Actie ondernemen ‘Management by exception’
Veehouderijtechniek Symptomen DETECTIE
SENSOR TECHNOLOGIE
Combinatie van eerste signalen VROEGTIJDIGE detectie Risicofactoren PREVENTIE
Veehouderijtechniek DETECTIE
VROEGTIJDIGE detectie
PREVENTIE
- Onderzoek
- Dienstverlening - Informatie/demonstratie
OPTIMALE MELKPRODUCTIE EN MELKKWALITEIT
Veehouderijtechniek
ENKELE VOORBEELDEN
Speenconditie
Speenconditie
Speenconditie DETECTIE
Mastitis
VROEGTIJDIGE detectie
Subklinische mastitis
PREVENTIE
Optimaal melken: - afstellen melkmachine - keuze tepelvoering
Kreupelheid GAITWISE
6m
4.88 m
Kreupelheid DETECTIE
VROEGTIJDIGE detectie
Stappatroon
Inconsequent stappen
PREVENTIE
Preventieplan
- klauwbekappen - voetbaden
Model Referentie
NIET mank
LICHT mank
ERNSTIG mank
Sensitiviteit
NIET mank LICHT mank ERNSTIG mank Specificiteit
34 10 0 88
8 32 5 85
0 0 37 100
81 76 88
Kreupelheid Link met melkproductie en melkkwaliteit ?
6 bedrijven, celgetal <150.000 DIPPEN ! verklaard 90% van de variatie in celgetal tussen de 6 bedrijven met goed management ! KREUPELHEID ! verklaard 8% van de variatie in celgetal tussen de 6 bedrijven met goed management !
Focus 2015: Demonstratie van meerwaarde voor melkveehouder van beschikbare sensoren (o.a. stappentellers, camera’s, gaitwise)?
Koesensor
“Individuele opvolging van vruchtbaarheid bij melkvee aan de hand van online meetbare melkparameters” 50
Koesensor Informatie
Juiste keuzes
Melkveehouders
Communicatie
Technologie toegankelijker
Technologieleveranciers
51
Stalinrichting Invloed van vrij of gestuurd koe-verkeer op melk-productie en melkkwaliteit
Voederhek
Gestuurd koeverkeer Robot
-
Ligboxen
Selectiehek: - tussen voederhek en ligplaatsen - beslist of koe gemolken wordt
Stalinrichting -
Informatie rond huisvesting en ligboxmateriaal:
Melkveehouders bewust doen kiezen voor ligboxmateriaal die voldoende garantie bieden op goede melkkwaliteit, koecomfort en diergezondheid
Slijtage
Duurzaamheid
Stalinrichting Diergezondheid
Volksgezondheid Melkkwaliteit
Control Dienstverleningsproject: Opleiden en evalueren van technici die de melkinstallaties
en de koeltanks jaarlijks keuren en onderhouden Doel: Correct afgestelde en goed onderhouden melkmachine en correcte werking koeltanks
‘Digitaliseren van Meet- en Adviesrapport’
-
Ontwikkelen van software Op maat gemaakt voor de eindgebruiker
Control
Control Dienstverleningsproject: Opleiden en evalueren van technici die de melkinstallaties
en de koeltanks jaarlijks keuren en onderhouden Doel: Correct afgestelde en goed onderhouden melkmachine en correcte werking koeltanks
SENSOR TECHNOLOGIE
Focus 2015
Vragen ?
[email protected] Technologie & Voeding Agrotechniek Productkwaliteit en -innovatie Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 1 9820 Merelbeke T +32 9 272 28 00
Voedselveiligheid Productkwaliteit en -innovatie Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
Exergetische levenscyclusanalyse (ELCA) sturen naar duurzame landbouwproductie
Veerle Van linden - Sophie Huysveld 12/12/14 Contactdag Zuivel @ ILVO, T&V 370
Evaluatie van ecologische duurzaamheid Life Cycle Assessment (LCA) of levenscyclusanalyse een inventarisatie van de inputs en outputs van een product of dienst gedurende de volledige productieketen ter evaluatie van de potentiële milieueffecten
60
Waarom LCA onderzoek? • Doel – integrale analyse van duurzaamheid > levenscyclus, incl. alle toebehoren, ‘cradle to gate (af boerderij)’
– grondstofgedreven analyse > Optekenen van volledige grondstoffengebruik, via concept exergy
– emissiegebaseerde analyse > Impactcategorieën: broeikaseffect, verzuring, vermesting
– detailniveau: analyse op procesniveau > efficiëntieberekening mogelijk
– economische analyse > opdat milieukeuzes ook rendabel zouden zijn: trade-offs
• Kenmerken werkwijze – systeemanalytisch = transparent werken – ‘voetafdruk van grondstoffengebruik’, ‘carbon footprint’
Emissiegebaseerde LCA
Grondstoffengebaseerde LCA = exergetische LCA of ELCA
Emissies = schade
Grondstoffen = schaarste
Methodologie exergetische LCA LCA
+
exergie
=
ELCA
Thermodynamisch begrip
= deel van de energiestroom dat aangewend kan worden om arbeid te leveren Eerste wet: behoud van massa en energie massa
proces
energie
Tweede wet: reële processen genereren entropie
massa exergie energie Joules exergie (energie + materialen)
entropie proces
exergie η=
exergie (output)
exergie (input)
64
Grondstoffen: Exergie Analyse (EA) PROCESNIVEAU → procesefficiëntie in termen van grondstoffengebruik Tweede wet thermodynamica: reële processen genereren entropie Exergieverlies = ° entropie
Exergie in
Grondstoffen
Exergieefficiëntie
Producten en bijproducten
Exergie uit
Joules exergie (energie + materialen)
Warmte Afval J. Dewulf et al., Environ. Sci. Technol., 2008
η=
Exergie-inhoud wordt berekend → MJ / eenheid product
exergie (output) exergie (input) 65
Grondstoffen: CEENE indicator LEVENSCYCLUSNIVEAU → totale efficiëntie van grondstoffengebruik CEENE indicator = Cumulative Exergy Extraction from the Natural Environment Acht grondstofcategorieën = hernieuwbare, fossiele, nucleaire & atmosferische bronnen, water, metaalertsen, mineralen, land ID
228
Name
ammonium nitrate, as N, at regional storehouse
70 60
Unit
kg
50
Location
RER
40
CEENE renewable CEENE fossil
0.86 MJ
66.55 MJ CEENE / kg NH4NO3
30
55.60 MJ
CEENE nuclear
2.15 MJ
20
CEENE metal
0.12 MJ
10
CEENE mineral
0.07 MJ
CEENE water
1.28 MJ
CEENE land
6.48 MJ
CEENE total
66.55 MJ
0 Totaal
66
Emissies: ReCiPe methode LEVENSCYCLUSNIVEAU → totale emissies (in equivalenten) per impactcategorie ‘achtergrond’ = technosfeer
NMVOC, PM, S2O, N2O, NOx, CO, CH4, CO2
vanalles
‘voorgrond’ = boerderij
CH4, CO2
N2O, NH3
N2O, NO, NH3, CH4
medicijnen
N2O, NO3-, P
67
Resultaten analyse melkveehouderij Gevalsstudie 1 gespecialiseerd melkveebedrijf 53 melkkoeien + 35 jongvee dieren blijven op stal
Resultaten input/output systeemanalyse inventaris exergie analyse (bedrijfsniveau - dierniveau) ELCA (ketenniveau)
68
Resultaat 1: systeemanalyse
69
Resultaat 2: exergie-analyse, vb. op dierniveau = α1 15% van exergie-input ‘efficiëntie melkproductie’ melk 3,2 MJ 31,9% geruimde melkkoeien 0,2 MJ 1,8 %
drinkwater 0,2 MJ 1,1 %
kalveren <0,1 MJ 0,2 % dode dieren 0,1 MJ 1,0 %
aangekocht voeder 7,9 MJ 37,8%
dieren geteeld voeder 12,7 MJ 60,8%
methaan 0,9 MJ 8,9% mest 5,5 MJ 54,3%
voelbare warmte 0,2 MJ 1,5 % melk kalveren 0,1 MJ 0,3%
exergie input 21 MJ 100%
latente warmte 0,1 MJ 0,7 %
exergieverlies 11 MJ 52%
exergie output 10 MJ 48% 70
Resultaat 3: grondstoffenvoetafdruk (CEENE) 35
100%
CEENE (MJ/kg FPC verkochte melk)
32.7 30
80% 25
20
15
10
14%
5
1%
3%
0%
0%
2%
0%
0
Totaal
71
Resultaat 4: emissies (ReCiPe) INPUTS Aangekocht voeder
OUTPUTS Rechtstreekse emissies (dier & mest)
Ruwvoeder eigen productie Andere inputs melkproductie
Grondstoffen
Emissies en hun effect
Bedankt voor uw aandacht. Veerle Van linden
[email protected] 09 272 2811
Sophie Huysveld
[email protected] 09 272 2759
Institute for Agricultural and Fisheries Research
Nieuwe massaspectrometrische apparatuur op ILVO biedt nieuwe mogelijkheden voor de zuivelsector Christof Van Poucke, Els Daeseleire en Els Van Pamel
12 december 2014
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding www.ilvo.vlaanderen.be
Hoge resolutie massaspectrometrie & Meet@All • Juni 2013: Vloeistof chromatograaf - hoge resolutie massaspectrometer (LCHRMS) o Hoge resolutie
groot scheidend vermogen
o De mogelijkheid om naburige ionen te onderscheiden (313.1273 ↔ 313.0705) o Hoge massa-accuraatheid
bepaling exacte massa (313.1 ↔ 313.0705)
• Zomer 2014: Meet@All o Meetplatform rond chromatografie en massaspectrometrie o Kennis- en capaciteitsopbouw voor de (niet-) gerichte analyse van specifieke componenten
o Versterken van de interne horizontale samenwerking binnen ILVO o Externe samenwerking voor onderzoek en dienstverlening
LC-HRMS Kenmerken: • Hoge resolutie & massa-accuraatheid
“high end” apparatuur
• Zowel gekende als onbekende componenten (targeted/untargeted) • Kwantificeren, identificeren, profilering, … • Grote hoeveelheid aan complexe data
"Okay-who put my lunch through the mass spectrometer ...?"
LC-HRMS Toepassingen Screening van gekende componenten • Full scan analyse: “opname” van alle aanwezige componenten
• Dataverwerking: a posteriori selectie van componenten • Opbouw database met accurate massa’s • Generische extractie (clean-up): accurate massa als clean-up
• Retrospectieve analyse
LC-HRMS Toepassingen Screening van gekende componenten • Veterinaire geneesmiddelen • Mycotoxinen
• Additieven • Ftalaten • Allergenen • …
LC-HRMS Toepassingen Detectie & identificatie van ongekende/nieuwe componenten • Niet intentioneel toegevoegde substantie (NIAS) • Afbraakproducten uit verpakking (bv wegens verhitting) • Afbraakproducten van additieven • Onzuiverheden uit de verpakking • Contaminanten • Procesmetabolieten
• Gezondheidsbevorderende componenten (bv bioactieve peptiden) • Endocriene verstoorders
LC-HRMS Toepassingen Profilering • Opsporen van vervalsing / vermenging
• Onderscheiden van melk afkomstig van koeien, geiten, schapen, … • Bepalen van triacylglycerol profiel
LC-HRMS Toepassingen Profilering • Voorbeeld: Karakteriseren en detectie van olijfolie vervalsing met behulp van chemometrie
LC-HRMS Toepassingen Profilering • Full scan analyse van ≠ stalen (opstellen uniek profiel)
LC-HRMS Toepassingen Profilering • (niet) Gesuperviseerde patroon herkenning (PCA, OPLS-DA, …)
LC-HRMS Toepassingen Profilering • Bepalen van unieke merkers
LC-HRMS Toepassingen Profilering • Accurate massa, isotopen patroon, … => bruto formule • Bruto formule => database search (chemspider, …)
• Bevestiging geïdentificeerde component: • Fragmentatiepatroon • Analyse van een standaard
LC-HRMS Conclusie • Breed inzetbaar/toepasbaar
≠ disciplines (screening, “OMICS”, profilering)
≠ componenten (“small molecules” → peptiden)
≠ matrices (dierlijk/plantaardig/voeding)
Bedankt
Meet@all: een platform voor alle vragen omtrent meten van organische componenten via massaspectrometrie Meet@all: een ontmoetingsplaats voor iedereen met vragen omtrent analyse van organische componenten
Contactpersonen: Christof Van Poucke, Els Daeseleire & Els Van Pamel
[email protected],
[email protected],
[email protected],
www.ilvo.vlaanderen.be
Technologie & Voeding Voedselveiligheid Productkwaliteit en -innovatie Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00 www.ilvo.vlaanderen.be
Is alkalische fosfatase de juiste parameter in rauwmelkse kazen en in hittebehandelde melk van andere diersoorten?, Jan De Block 12 december 2014, Melle, 2e CONTACTDAG MELK & ZUIVELPRODUCTEN Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Wat is Alkalische Fosfatase? • Dimeer enzym (EC 3.1.3.1) Hydrolase enzym verantwoordelijk voor het wegnemen van fosfaatgroepen (defosforylatie) van verschillende moleculen (bv. nucleotiden, proteïnen, alkaloïden,…) Meest actief in een alkalisch milieu Dit enzym komt ook in de melk terecht
• Indicator voor correcte pasteurisatie Batch Pasteurisatie: 68°C gedurende 30 min HTST Pasteurisatie: 72°C gedurende15 sec Wanneer melk is gepasteuriseerd wordt, worden de meeste enzymen geïnactiveerd of hun activiteit in belangrijke mate verminderd
Waarvoor wordt de AF test gebruikt? • Indicator voor een succesvolle pasteurisatie De meest hittestabiele bacterie die in de melk wordt gevonden, met name Mycobacterium paratuberculosis, wordt uitgeschakeld bij temperaturen die vereist zijn voor het inactiveren van AF (echter: bacteriële sporen kunnen overleven)
• Indicator voor contaminatie met rauwe melk Reeds vanaf 0,01% of minder rauwe melkcontaminatie (fluorimetrische methode) Reeds vanaf een daling van 1°C drop in processing temperatuur
Vals positieve resultaten mogelijk? • Kunnen voorkomen
Zure of aangezuurde producten Hoog vetgehalte Toevoeging van rauwe melk na pasteurisatie Microbiële contaminatie
• Reactivatie van fosfatase Na UHT (bij bewaring bij omgevingstemperatuur)
• Residuele alkalische fosfatase Hittestabiel microbieel alkalische fosfatase
Toepasbaar op kaas? • Ja, maar mogelijkheid tot vals positieve resultaten Schimmels Toegevoegde culturen Aangezuurd product
Methode DRAFT INTERNATIONAL STANDARD ISO/DIS 11816-2 IDF 155-2 Milk and milk products – Determination of alkaline phosphatase activity Part 2: Fluorimetric method for cheese (Voting terminated on 2014-12-10)
Principe Alkalische fosfatase activiteit wordt uitgedrukt als milliunits enzymactiviteit per gram staal (mU/g) Definitie: 1 Unit van alkalische fosfatase activiteit is de hoeveelheid enzym dat de omzetting van 1 µmol substraat katalyseert gedurende 1 minuut Een niet-fluorescerend substraat (2’-[2-benzothiazolyl]- 6’-hydroxybenzothiazole phosphate) ondergaat afsplitsing (hydrolyse) van zijn fosfaatgroep zodat een fluorescerend product bekomen wordt
DRAFT INTERNATIONAL STANDARD ISO/DIS 11816-2 IDF 155-2
Scope De standaard beschrijft een fluorimetrische methode voor de bepaling van alkalische fosfatase (ALP, EC 3.1.3.1) activiteit in kaas De methode kan gebruikt worden voor: • zachte kazen (bv. Brie, Camembert) •
halfharde (bv. Emmental, Gouda) harde kazen(e.g. Parmesan)
•
schimmels enkel op het oppervlak en niet in het binnendeel (bv. geaderde kazen zoals Roquefort, Gorgonzola)
DRAFT INTERNATIONAL STANDARD ISO/DIS 11816-2 IDF 155-2 Opmerking Bij grote harde kazen waar wrongel gekookt wordt bij temperaturen boven 50°C, is speciale staalname nodig
Piave (Italy)
Gruyere (Switzerland)
Staalvoorbereiding Proper mes Contaminatie met oppervlaktemicroflora vermijden
Staalvoorbereiding
Staalvoorbereiding
EU-RL MMP European Union Reference Laboratory for Milk and Milk Products Maisons-Alfort Laboratory for Food Safety
PROFICIENCY TESTINGS Determination of Alkaline Phosphatase activity in cheese Reporting PT 2013 & PT 2014
Anne-Cecile BOITELLE, Caroline DESBOURDES, Hanene GHEZZAL, Marina NICOLAS
17thWorkshop of the NRLs on Milk & Milk Products, October 2014 French Agency for Food, Environmental and Occupational Health Safety – Maisons-Alfort Laboratory for Food Safety 23, avenue du Général de Gaulle - F94706 Maisons-Alfort Cedex - Telephone: + 33 149 771 300 - Fax: + 33 143 689 762 www.anses.fr
COUNTRY (CITY)
LABORATORY NAME
PT1
PT2
Austria (Vienna) Belgium (Melle) Cyprus (Nicosia) Czech Republic (Praha) Finland (Helsinki) France (Maisons-Alfort) Germany (Kiel) Hungary (Budapest)
2013 2013 2013 2013 2013 2013 -
2014 2014 2014 2014 2014
Ireland (Co. Kildare) Italy (Brescia)
AGES - INZT ILVO T&V LCFAO - VETERINARY SERVICES State Veterinary Institute Prague Finnish Food Safety Authority Evira Anses, Food safety laboratory of Maisons-Alfort MRI, Max Rubner-Institute Food Analytical National Reference laboratory, Food and Feed Safety Directorate, NFCSO Dairy Science Laboratory IZSLER - Reference Centre for Bovine Milk Quality
2013 2013
2014 2014
Italy (Milan) Netherlands (Wageningen)
State University of Milan - DeFENS RIKILT
2013 2013
2014 2014
Poland (Pulawy)
National Veterinary Research Institute, department of Hygiene of Food of Animal Origin Instituto Nacional de Investigação Agrária e Veterinária (INIAV), IP University Of Ljubljana, Veterinary Faculty / National Veterinary Institute Unit Kranj Laboratorio Agroalimentario de Santander Agroscope Liebefeld Posieux UK NRL
2013
2014
-
2014
2013
2014
2013 2013 2013
2014 2014 2014
Portugal (Lisboa) Slovenia (Ljubljana) Spain (Santander) Switzerland (Berne) United Kingdom (Belfast)
15 participating laboratories
Alkalische fosfatase in hittebehandelde melk van andere species: paardenmelk
10000 6D reduction of Listeria monocytogenes Scott A* 6D reduction of Salmonella senftenberg 775W* -1 3.4D reduction in bovine alkaline phosphatase (EU legal limit of 350 mU L )* 2.7D reduction in equine alkaline phosphatase (detection limit) 4.5D reduction in bovine alkaline phosphatase (detection limit)*
Holding time (min)
1000
100
10
1
0,1 55
60
65
70
Temperature(°C)
75
80
conclusie In paardenmelk is het AF gehalte ongeveer 1000 keer lager dan in rundermelk. (ook in geitenmelk lager AF) De detectielimiet is bijgevolg veel lager dan in rundermelk Kleine contaminaties met rauwe melk (<0,2%) kunnen niet opgespoord worden. AF kan gebruikt worden als test of de melk werd gepasteuriseerd, maar niet als test of ze goed werd gepasteuriseerd
Dank U voor uw aandacht! Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding Onderzoeksdomeinen 'Agrotechniek' en 'Productkwaliteit en -innovatie' Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 1 9820 Merelbeke T +32 9 272 28 00 Onderzoeksdomeinen 'Voedselveiligheid' en 'Productkwaliteit en -innovatie' Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
Efficiënte reiniging en desinfectie en biofilmbeheersing in de zuivelindustrie
Koen De Reu Valerie De Jonghe, Lara Gorissen, Joris Robyn, Kaat Luyckx en Sharon Maes 12 December 2014 Contactgroep Zuivel
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Efficiënte praktijkrichtlijnen voor reiniging en ontsmetting in de levensmiddelenbedrijven CLEANGUIDEFOOD Mei 2011 – April 2013 Projectcoördinator/financierder Flanders' Food Erwin Lamot Stefan Cogghe
Kennisinstellingen ILVO
Valerie De Jonghe
7 levensmiddelenbedrijven
10 toeleveranciers
Diverse sectoren
Diverse sectoren
Kant-en-klare maaltijden Vleesverwerkende industrie Sausen Fermentaties Oliën en vetten Zuivel
Probiotische reiniging/climatisatie Producenten R&O middelen Privé routinelabo Automatisering Machinebouw Instrumenten
VITO
Valerie De Jonghe Johan Ceulemans Koen De Reu Sabine Kreps Marc Heyndrickx Sofie Van Ermen Geertrui Vlaemynck Els Van Coillie Lara Gorissen Joris Robyn
CLEANGUIDEFOOD Doel: Efficiëntere reiniging en ontsmetting in levensmiddelenbedrijven Reiniging, ontsmetting/desinfectie, meetsysteem - stappenplan (tot 12), Bedrijfsspecifieke verticale cases ‘Open plant cleaning’: Case 1: Quick-win R&O kleine materialen zonder voorspoelen/naspoelen Bedrijf 5 Case 2: High Care R&O + meetsysteem Bedrijf 1, 2 en 7 Agarcontactplaatje Case 3: Low Care Zone R&O met focus op sporenvormers Bedrijf 2 Case 4: Monitoring Listeria monocytogenes tijdens R&O Bedrijf 3 Horizontale cases: Case 1: Mobiele CIP Case 2: Automatische R&O transportbanden Case 3: Innovatieve reinigingsmiddelen Case 4: Overzicht meetsysteem en R&O procedure
Automatische R&O transportband
CLEANGUIDEFOOD Case zuivel – high care zones • Lijn 1: Cleanroom Alkalische schuimreiniging + desinfectie fogging quats Enkel ATP-metrie na reiniging met actiewaarde • Lijn 2: Continu desinfectie door fogging peroxide/perazijnzuur Alkalische schuimreiniging (geen extra desinfectie) Sterke afzuiging creëert onderdruk: insleep omgevingscontaminatie mogelijk Geen meetsysteem • Lijn 3: Cleanroom Alkalische schuimreiniging + desinfectie fogging quats Enkel ATP-metrie na reiniging
CLEANGUIDEFOOD Case zuivel: Werkwijze • Minstens 3 bezoeken met staalnames: Bespreking problematiek Voorstudie R&O protocol Audit uitvoering R&O (vreemd oog) Na reiniging: ATP-metrie (vuilgraad), visuele score Na desinfectie: microbiologie
Agarcontactplaatje
Afdrukplaatjes, swabs totaal kiemgetal, gisten en schimmels
Evaluatie meetsysteem L1 en L3: extra punten meetsysteem – verrassingseffect L2: opstellen punten meetsysteem
Opstelling en bespreking verslag Remediërende maatregelen en acties Gewijzigde R&O - 2 herhalingen met verdere opvolging
Swabs
CLEANGUIDEFOOD Case zuivel: Besmette punten Lijn 1
CLEANGUIDEFOOD Case zuivel: Besluiten en acties Belangrijkste besluiten Lijn 1: • Verschil voor/na reiniging door rondspuiten materiaal • Standaard meetsysteem kwam niet overeen met zwaar besmette punten • Geschikte R&O producten
Ondernomen acties 3 lijnen • Meetsysteem aangepast op alle lijnen: Enkel ATP-metrie Lijn onderverdeeld in 3 zones Per zone afwisselend min. 1 van verschillende punten bemonsterd Meer punten uit zone 1 • In overleg met productie wijze van R&O herbekeken: Manuele reiniging van bepaalde onderdelen om grof vuil eerst weg te halen alvorens alles in te schuimen
Controle van de biofilmvorming in de productieomgeving om een langere shelf-life te kunnen garanderen KILLFILM April 2014 – maart 2016 Projectcoördinator/financierder Flanders' Food Erwin Lamot Stefan Cogghe
Kennisinstellingen ILVO Sharon Maes Koen De Reu Marc Heyndrickx Els Van Coillie
9 levensmiddelenbedrijven
5 toeleveranciers
Diverse sectoren
Diverse sectoren
Kant-en-klare maaltijden Vleesverwerkende industrie Sausen Fermentaties Veevoeders Eiproducten Zuivel
Producenten R&O middelen Privé routinelabo Machinebouw
Ugent (2x) KULeuven (2x)
Vorming van een biofilm Stap 1: Reversibele aanhechting vrije micro-organismen (planktonisch) aan oppervlak Stap 2: Permanente (irreversibel) verankering, eerst in monolaag micro-organismen beginnen slijmlaag te produceren Stap 3: Vroege verticale ontwikkeling Stap 4: Ontwikkeling van torenstructuren met waterkanalen Stap 5: Mature biofilm waaruit dispersie optreedt van vrije bacteriën
Inhoud KILLFILM Werkpakket 1: Opsporing en karakterisatie van biofilmen in diverse deelnemende levensmiddelenbedrijven Figuur 1: Pasteur
Figuur 2: Waterleiding
Werkpakket 2: Mechanisme van biofilmvorming
Figuur 3: Biofilmfermentor
Werkpakket 3: Optimalisatie reinigings- en desinfectieprocedure Werkpakket 4: Richtlijnen voor het voorkomen van biofilmvorming
Overige projecten • Optimalisatie van reiniging en ontsmetting in de veehouderij – Vleeskuikens, biggenbatterij, rundvee – Warm, koud, inweken, niet inweken, … – Probiotische reiniging versus klassieke R&O
FOD Volksgezondheid
• Biocidengebruik op varkens en pluimveebedrijven en relatie tot de antimicrobiële resistentieproblematiek i.s.m.
Vragen? Aarzel niet ons te contacteren Technologie & Voeding
Abdallah et al. 2014
Agrotechniek Productkwaliteit en -innovatie Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 1 9820 Merelbeke T +32 9 272 28 00
Voedselveiligheid Productkwaliteit en -innovatie Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
De houdbaarheid van melk en zuivelproducten: hoe kan ILVO de sector bijstaan? Els Van Coillie
12/12/2014 ILVO Contactdag Zuivel
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Houdbaarheid/bederf • Houdbaarheidstermijn Tijdsperiode van productie tot bereiken van TGT of THT datum TGT → voedingsproducten die gemakkelijk bederven en/of een hoog risico hebben om onveilig te worden
• Wanneer is een voedingsproduct onaanvaardbaar? Niet meer veilig voor de consument (risico op ziekte) Verandering van kleur, geur, textuur of smaak tot een niveau dat niet meer aanvaardbaar is Nutriënten (e.g. vitaminen) zijn verminderd tot een niveau waarbij het product niet meer voldoet aan de aangegeven nutritionele waarden
• Soorten bederf Microbiologisch bederf (→ gepasteuriseerde melk) Niet-microbiologisch bederf (→ UHT & gesteriliseerde melk) • Enzymatisch bederf (lipolyse, proteolyse)
Parameters voor melk en zuivelproducten m.b.t. houdbaarheid • Rauwe melk:
totaal kiemgetal (ISO 4833,2003) psychrotroof kiemgetal (ISO 6730, 2005)
• Gepasteuriseerde melk:
alkalisch fosfatase lactoperoxidase (merker hoog pasteurisatie)
• UHT producten:
stabiliteitstest (4 weken bij 38°C, visuele beoordeling of turbiscan) protease-activiteit (14 dagen bij 37°C, TNBS) lipase-activiteit (14 dagen bij 37°C, titratie vrije vetzuren) smaaktesten (bitter, kooksmaak, algemene smaak; bvb. triangeltest)
Bederf van gepasteuriseerde melk vnl. bepaald door psychro-tolerante sporevormers Defecten Bittere of fruitige en ranzige afwijkende smaken veroorzaakt door proteasen en lipasen van verschillende aërobe sporevormers: Verzuring, vergisting en gas defecten veroorzaakt door Paenibacillus
polymyxa
Structurele defecten ‘sweet curdling’
‘bitty cream’
proteinase small pellicles wrongel vorming vooral psychrotolerante B. cereus (= vooral B. weihenstephanensis) ook door Bacillus subtilis groep
Lecithinase vet destabilisatie “exclusief” B. cereus group
121
Bederf van UHT melk • Pseudomonas: belangrijkste psychrotolerant microorganisme in rauwe melk Vooral Ps. fluorescens volgens de literatuur < 10% of initiële microbiota Dominant na gekoelde bewaring
→ Productie van hitte resistente enzymes in rauwe melk die aanwezig blijven in UHT melk: Lipases: hydrolyse van melkvet in SC/MCFA (C4-C12) • Ranzige smaakafwijkingen in UHT melk
Proteases: hydrolyse van caseïne • Grijze kleur, bittere smaakafwijkingen en gelering in UHT melk
Wie beïnvloedt de houdbaarheid? Kwaliteit van rauwe materialen Verantwoordelijk voor de bepaling van de houdbaarheidstermijn
e.g. verpakkingsmaterialen, bewaring bij correcte T
e.g. kwaliteit van verpakkingsmaterialen Transport bij correcte T, geen beschadiging van verpakking etc.
Bewaring bij correcte T
Bron: a guide to calculating the shelf lif of food
Houdbaarheidsstudie • Objectieve, methodische studie om te bepalen hoe lang een voedingsproduct kan worden bewaard, zonder onaanvaardbare veranderingen in de kwaliteit • Directe methode meest gebruikte Principe: bewaring van het product onder specifieke condities voor een bepaalde periode (> verwachte houdbaarheidstermijn) en checken van het product op regelmatige intervallen • Indirect methode Gebruik versnelde bewaring en/of predictieve microbiologische modellering
Houdbaarheidsstudie – directe methode 1. Identificatie mogelijke manieren van achteruitgang in kwaliteit en/of voedselveiligheid • Product gerelateerd bederf • Proces gerelateerd bederf
2. Selectie van testen • Sensorische evaluatie • Microbiologische Evaluatie van kwaliteit en veiligheid Wetgeving (EC nr. 2073/2005) Richtwaarden/actielimieten • Chemische e.g. pH • Fysische Textuurmeting, viscositeitsmeting
Bron: a guide to calculating the shelf life of food
Houdbaarheidsstudie – directe methode 3. Planning van de studie • Selectie van testen • Duur van de studie • Aantal staalnames en stalen/staalname • Variabiliteit van product → test ≠ batches
4. Lopen van de studie • Bewaring onder zelfde condities als normale productiestalen
5. Bepaling van de houdbaarheidstermijn • Bewaartijd waarbij kwaliteit en veiligheid van product nog aanvaardbaar is kan verschillend zijn voor kwaliteit en veiligheid • Houdbaarheid gebaseerd op ideale bewaarcondities veiligheidsmarge inbouwen Bron: a guide to calculating the shelf life of food
Uitdagingen voor de melk en zuivelindustrie • Snelle bepaling van de proteolytische activiteit
→ mogelijkheid tot aanpassing van melkverwerkingstraject • Transport en bewaring onder slecht gecontroleerde omstandigheden Houdbaarheid van UHT producten bij export naar verre landen • Controle van (rauwe) grondstoffen aangekocht op de internationale markt
Vragen ? Aarzel niet ons te contacteren Technologie & Voeding Agrotechniek Productkwaliteit en -innovatie Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 1 9820 Merelbeke T +32 9 272 28 00
Voedselveiligheid Productkwaliteit en -innovatie Brusselsesteenweg 370 9090 Melle T +32 9 272 30 00
Bron van gebruikte afbeeldingen: Google images
www.ilvo.vlaanderen.be
De mogelijkheden van smaaktesten en aromaonderzoek op ILVO 2de contactdag Melk & Zuivelproducten 12 december 2014
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding
www.ilvo.vlaanderen.be
Dienstverlening Steeds op maat van de vraag
Waarom smaaktesten? • • • • • •
Nieuw product Nieuw productie proces Nieuwe smaak, stabilisator, … Aanpassing van verpakkingsmateriaal Bepalen van houdbaarheid …
Hoelang bewaren zonder smaakproblemen? Shelf life testen • Piloottest: • Aanmaak van samples • Correcte verpakkingsmanier • Houdbaarheid: • Bewaaromstandigheden: temperatuur en licht • Analysen in functie van tijd: • Microbiologie • Fysisch-chemische analysen: • Kleur • Textuur • Smaaktesten
Smaaktesten in het smaaklabo Smaakpanels en smaaklabo ingericht volgens de norm (ISO 8589) • Voorbereidingskeuken • Geconditioneerde ruimte: T, licht, ventilatie (gezuiverde lucht) • Eigen getraind panel
• Smaak/Mondgevoel (Triangel, Beschrijvende testen, Hedonische testen, …)
Smaak en geuronderzoek in chemisch labo • GC-MS analyses van de smaak :
aromaprofiel
• Gecombineerd met olfactometrie: sniffing
Wissel1
Wissel2
Wissel3
aromagram
100%
SNIF
80%
Olfactogram
60% 40% 20% 0% 600
800
1000
1200
1400
1600
1800
RI [DB5-MS]
Wissel1
Wissel2
Wissel3
Abundance x106
9
massa chromatogram, TIC
6
Aromaprofiel
3
0 600
800
1000
1200
RI [DB5-MS]
•
In samenwerking met Sensnet
1400
1600
1800
Abundance x106 2
4
760 780 800 820 840 860
RI [DB5-MS] 880
900
900
920
920
Unidentified 1-Octene-3-ol (ID: geur/RI)
880
Pyrazine, 2,3-dimethyl-
860
Pyrazine, 2,5-dimethyl-
840
methional (ID: A. Butner)
820
Heptanal
800
3-Heptene-1-ol (T)
780
Unidentified
760 verbrand, plastiek, chemisch
940
940 960
champignon, zwavel
koffie, noten, soep, groenten, popcorn
(geroosterde) noten, popcorn, karamel
(gebrande) koffie, geroosterd, toast, verbrand, graan
kruidig, gebakken aardappel, bouillon, koekjes, meloen
onaangenaam, vis, ranzig
bloemen, kruidig, bouillon, selder
thee, bloemen, verbrand, alcohol
ajuin, zwavel, bouillon, peper, bier, kiwi
look, ajuin, prei
60%
2-Furanmethanol
80% boter, vettig, karamel
100%
Unidentified
Unidentified
6
1-Hydroxy-2-butanone
SNIF
Olfactogram
aromagram
40%
20%
0%
RI [DB5-MS]
960 980
Aromaprofiel
massa chromatogram, TIC
0 980
Dank voor uw aandacht www.foodpilot.be
Voor een bezoek, overleg of vraag, Aarzel niet om ons te contacteren !
[email protected]
FOODINOFRA, partner van het Nieuw Industrieel Beleid