Augustus/september 2015 Jaargang 8, nummer 1
In dit nummer:
Denken om te dienen
De studieherinneringen van ds. A. van der Zwan Pagina 3
Onder de loep: Kerkgeschiedenis Pagina 4 en 5
Oud-student Sibbele Meindertsma vertelt over zijn werk als teamleider gemeentestichting in Rotterdam-Noord Pagina 12
Connect VAN DE RECTOR
Onderweg… Stilstand is achteruitgang, aldus een bekend gezegde. Dat geldt ook voor de TUA. Onze theologische universiteit leeft niet in een vacuüm waarin los van tijd en context de dingen gewoon blijven zoals ze altijd al waren. Natuurlijk verheugen we ons in veel goede zaken die wel altijd door constant zijn. Onveranderd is sinds 1894 aan onze opleiding het grote accent op de toegang tot de bronnen via talenkennis, een grondige Bijbelkennis en inzicht in de Bijbelse theologie, een doordachte en doorleefde gereformeerde geloofsleer en veel aandacht voor een gezonde bevindelijke prediking, om enkele hoofdzaken te noemen. Tegelijk is met het groeiende aantal studenten (vorig jaar het hoogste aantal ooit) ook het aantal vakken en keuzevakken sterk uitgebreid. Zo worden met ingang van het nieuwe seizoen nieuwe vakken als godsdienstsociolo-
gie en praktijkgericht onderzoek aangeboden, komt er een minor onderzoeksstage, worden de mogelijkheden voor een periode studeren in het buitenland verruimd, enz. Studieopzet en -uitvoering worden steeds weer tegen het licht gehouden. Onze studenten waaieren na hun studie breed uit over kerk en samenleving, om als predikant of op andere wijze in Gods Koninkrijk te dienen. Daarvoor willen we hen zo goed mogelijk toerusten. Onderhoud, reparatie, vernieuwing en verbetering: processen die ‘onderweg’ veel aandacht vragen. Onderweg zijn we ook op een bijzonder wijze, sinds de Generale Synode in maart jl. de TUA de
opdracht gaf om in samenspraak met andere theologische instel lingen en kerken te bouwen aan een plan voor een coöperatie in een brede Gereformeerde Theo logische Universiteit (GTU). Dit jaar moet het plan worden uitgewerkt, om aan de komende synoden aangeboden te worden. Ieder
begrijpt dat hiermee geweldig veel gemoeid is. Onderweg bidden we om wijsheid, helderheid en liefde om de weg te vinden. En vragen we uw meeleven en permanent gebed. Prof. dr. H.G.L. Peels, rector
1
MEDITATIE
Verborgen omgang ‘Oh, dan ben je mooi de hele dag met geestelijke dingen bezig!’ Wie van ons heeft deze reactie nooit gekregen als je vertelde dat je theologie studeert? En daar zit natuurlijk ook een grote kern van waarheid in. In de studie van de theologie draait het tenslotte om God, om Zijn Woord etc. Geestelijke dingen! Echter, wie verder vraagt, ont dekt dat achter zo’n reactie vaak ook een verkeerde voor onderstelling schuilgaat over wat theologie studeren is. Alsof de TUA een soort permanente vorm is van de Bijbelkring in de eigen gemeente. Alsof theologie studeren altijd en overal een diep-geestelijke bezigheid is… Wie met die vooronderstelling als eerstejaarsstudent naar de TUA komt, kan wel van een koude kermis thuiskomen. Theologie studeren blijft namelijk
gewoon studeren! Oftewel: literatuur bestuderen, papers schrijven, etc. Om nog maar te zwijgen van het onder de knie krijgen van de Hebreeuwse en Griekse grammatica! Dat is keihard werken. En wie denkt dat studeren aan de TUA een garantie is voor een geestelijk leven, die heeft het mis. Sterker nog: de theologiestudie staat bekend als een beproeving voor je geloof. Voor geestelijk leven is heel wat anders nodig. Namelijk: verborgen omgang. Gebed. Bijbellezen. Meditatie. Ook wij theologen (in opleiding) hebben ons eerst en vooral dáárop te richten: de persoonlijk omgang met de Heere God. Als het goed is, draagt die omgang ons hele leven, en dus ook onze studie. Alles moet in het teken staan van de relatie met God.
Psalm 25:14 | Vertrouwelijk gaat de HEERE om met wie Hem vrezen
Theologie studeren is soms een technische bezigheid. Gewoon stampen, net zo lang totdat je die Hebreeuwse werkwoordswortels kunt dromen. Maar: wie de studie beschouwt in het teken van de omgang met God, gaat het ineens anders zien. Al het werk dat we doen en alles wat we leren, mag uiteindelijk ten goede komen aan de zaak van God, het Koninkrijk! Ik schreef hierboven: theologie studeren is geen geestelijke bezigheid. Dat moet ik nuanceren. Theologie studeren is niet vanzelfsprekend een geestelijke bezigheid. Je kunt het heel oppervlakkig en droog doen. En misschien haal je dan ook nog wel goede resultaten! Maar of je dan werkelijk bezig bent met theologie? Theologie = Godgeleerdheid. Hopelijk leer je hier aan de TUA dus over God!
Paspoort Naam: Marijn Krooneman Geboortedatum: 16-12-1994 Burgerlijke staat: getrouwd met Berdien Buurkes Woonplaats: ‘t Harde Kerkelijke gemeente: Hervormde gemeente Doornspijk Studiefase: Predikantsmaster PThU (2e inschrijving aan de TUA)
Colofon
Verschijning
Adreswijzigingen
TUA Connect is het relatie magazine van de Theologische Universiteit Apeldoorn. Het magazine wordt kosteloos toegezonden aan alle leden van de Christelijke Gereformeerde Kerken, overige relaties en geïnteresseerden.
3 keer per jaar, oplage: 32.250
Redactie
Leden van de CGK: Landelijk Dienstenbureau, Postbus 334, 3900 AH Veenendaal e-mail:
[email protected] Overige: aan het redactieadres
Hans Bulten Dr. M.J. Kater Gertia van Loo-Wolf Noor Maljaars-de Pagter Jannemarie Vierbergen-Hakvoort Johannes Visscher Anja de With-Hoekman Wilma van der Zande-de Roo
Redactieadres Theologische Universiteit Apeldoorn, redactie TUA Connect Wilhelminapark 4 7316 BT Apeldoorn Tel. 055-5775700 e-mail:
[email protected] 2
Vormgeving, drukwerk en distributie Drukkerij Holland, Alphen aan den Rijn
Giften Rekeningnummer NL64INGB0005463945 t.n.v. TUA Connect te Apeldoorn
ISSN: 1877-0770
God leren kennen, dat doe je allereerst in de binnenkamer, in de verborgen omgang. En alleen van daaruit wordt theologie geestelijk: Godgeleerdheid. Ik denk terug aan een van de eerste colleges van professor Den Hertog. Hij zei toen iets wat me raakte: ‘Jongens, weten jullie eigenlijk wat theologie ten diepste is? Goede theologie is God liefhebben met het verstand’. Wie zo het nieuwe studiejaar begint, mag zegen verwachten op de studie. Veel succes!
Agenda 31 augustus 2015
15.00 uur Opening academisch jaar 20152016. Prof. dr. G.C. den Hertog houdt een rede over ‘De sterkte van het menselijk denken en de kracht van Gods woord in de theologie van Dietrich Bonhoeffer’. We stellen de aanwezigheid van gasten zeer op prijs.
31 augustus 2015
19.30 uur Buluitreiking.
7 november 2015
10.30 uur TUA-themadag ‘Sterven in Bijbels perspectief’. Meer informatie over deze dag kunt u vinden op pagina 8 van deze uitgave.
25 november 2015 19.30 uur Buluitreiking.
N.B. Er zullen aan de TUA geen info-avonden meer georganiseerd worden voor hen die belangstelling hebben voor de studie theologie. Wel ontvangen we graag gasten die overwegen om theologie te studeren. Zij kunnen een dag mee komen lopen met de colleges. Daarbij is het altijd mogelijk een gesprek in te plannen met de studieadviseur, Wilma van der Zande-de Roo. Voor meer informatie kunt u contact met haar opnemen (
[email protected]).
MIJN STUDENTENTIJD
Ds. A. van der Zwan: ‘Elke week nog dankbaar leerling’ ‘Als broekje van net 18 jaar kwam ik met Apeldoorn in aanraking, toen ik in juni 1990 voor de eerste keer admissie-examen deed. Ik weet nog dat een studente uit het E-jaar verbaasd uitriep: zit er al iemand uit 1972 op onze universiteit? Omdat ik me als noviet voor PFSAR aanmeldde, kwam ik er wel meteen ‘in’.’ produceren, kwam later als scriba Maar dat gold eigenlijk voor heel Saamhorigheid ‘De eerste twee jaar deed ik de van verschillende classes weer van de ‘oudere’ generatie die we in vooropleiding Latijn en Grieks: pas. Geestelijk werd je ook in het de loop van de jaren 1990 opgeeerst in mijn eentje met dhr. G.J. verenigingsleven gevormd, onder volgd zagen worden. Ik denk ook Vrijmoeth op een zolderkamer- meer door de Bijbelstudies en de met veel respect terug aan de retje, daarna met vijf gereformeerd discussies op PFSAR. En van ds. cent overleden drs. W. Meijer, die vrijgemaakte studiegenoten aan Velema herinner ik mij een inlei- ons Hebreeuws gaf. Alleen al de de TUK in Kampen. Er was on- ding op de Calvijnkring over ge- manier waarop hij het gebed aan het eind van de danks de veelkleurigheid aan de toenmalige TUA ‘Van verschillende professoren én docenten colleges uitsprak, maakte indruk: toch veel saamhorigheid komen nog wel eens opmerkingen ‘terug’, ‘Onze… Vader, onder elkaar, wat onder Die in de hemelen meer uitkwam in het feit zelfs na zoveel jaren.’ zijt…’ Van verschildat tijdens de admissieexamens praktisch heel lende professoren de schoolgemeenschap in de ge- loofszekerheid, waar ik toen veel én docenten komen nog wel eens opmerkingen ‘terug’, zelfs na zomeenschapsruimte de uitslagen van geleerd heb.’ afwachtte. Dat is – zo merk ik nu veel jaren. Professor Velema verals curator – nu wel wat anders. Stemmen uit het verleden telde ooit dat hij dat in zijn eerMet name de studenten die, net ‘Leerzaam waren uiteraard vooral ste gemeente had met bepaalde als ik, in Apeldoorn op kamers za- ook de colleges. Wij waren inder- uitspraken van zijn leermeester, ten, gingen best veel met elkaar tijd het laatste jaar dat nog filoso- professor L.H. van der Meiden. En om. Hoewel er ook een goede fie en Nieuwtestamentisch Grieks zo vergaat het mij ook wel. Dan band was met voornamelijk ou- kreeg van prof. dr. J. van Gende- hoor je in een pastorale situatie dere jaargenoten, die elke dag ren. Een man waar je om verschil- een opmerking van Velema, of tijvan ver gereden kwamen.’ lende redenen eerbied voor had. dens een kerkenraadsvergadering Vorming ‘Behalve dat ik in het weekend op Urk allerlei muzieklessen gaf, was ik lid van studentenvereniging PFSAR én van de Calvijnkring, die toen geleid werd door ds. J.H. Velema. Beide verenigingen hebben mij op hun eigen wijze gevormd, zowel in het omgaan met anderen als ook geestelijk. Voor iemand die – toch wel heel beschermd – op Urk opgegroeid was, was de verscheidenheid die je bijvoorbeeld op PFSAR ontmoette leerzaam. En wat je als assessor en abactis aan acta en brieven moest
Ds. Van der Zwan als student.
een ‘tip’ uit een kerkrechtcollege van professor Van ’t Spijker bijvoorbeeld.’ Studie en praktijk ‘Dat ik uiteindelijk afgestudeerd ben bij professor Maris op een dogmatisch onderwerp, heeft denk ik te maken met mijn voorliefde om dingen te ordenen. En wat ik via mijn scriptie over de verzoening door het bloed van de Heere Jezus geleerd heb, probeer ik nog altijd in mijn eigen prediking uit te dragen. Daarbij ben ik elke week bij wijze van spreken nog dankbaar leerling van de hoogleraren, die ons de praktijk van de exegese (Bijbeluitleg) bijbrachten. Met name de colleges van professor Peels inspireren tot een nauwgezet luisteren naar de tekst. Misschien is dat wel het belangrijkste wat ik uit Apeldoorn heb meegenomen de ambtelijke praktijk in.’
Paspoort Naam: Ds. A. van der Zwan Geboren: 27 februari 1972 te Emmeloord Burgerlijke staat: getrouwd met Margreet van der Zwan-ten Hove en vader van Marie-Anne, Maurits, Hanna-Lynn, Charlotte en Pieter Standplaatsen: Tholen en Oud-Vossemeer (1999); Sliedrecht-Beth El (2002) Studieperiode: 1990-1992 vooropleiding Latijn en Grieks; 1992-1998 theologie
3
ONDER DE LOEP
Vroegere docenten kerk geschiedenis (I) De trouwe ds. J. Wisse Czn. (1843-1921) (niet te verwarren met de homileet G. Wisse) combineerde zijn docentschap aan de Haagse Theologische School met het predikantschap. Hij had een breed vakkenpakket, waarvan Kerkgeschiedenis een onderdeel was. Daarnaast was hij jarenlang hoofdredacteur van De Wekker. In zijn onderwijs bracht hij het typerende van de Afscheiding van 1834 tot uitdrukking. Zowel in zijn colleges als in zijn contacten met de studenten toonde hij zich een pastorale, bijna vaderlijke docent. Docent ds. P.J.M. de Bruin (1868-1946) maakte als student de overgang van Kampen naar Den Haag. In zijn jonge jaren diende hij de kerken als een soort rondreizend prediker. Later als kerkhistoricus wist hij ook de betekenis van het kerkrecht vanuit de historie te belichten en concreet te maken voor de eigen tijd. Bij prof. J.W. Geels (18801950) werden de colleges kerkgeschiedenis met enige humor doorspekt. De verhalen die hij wist op te dissen uit de historie en uit zijn 25-jarige ervaring als predikant gaven een extra dimensie aan het vak. Mede daarom was hij bij de studenten zeer geliefd. Zij merkten ook aan hem dat hij het werk uit roepingsbesef en liefde voor de kerken op zich had genomen. 4
Kerkhistorische vakken Aan de TUA wordt vanouds veel aandacht geschonken aan kerkhistorische vakken. In de loop van de studie staat er op dit moment maar liefst 700 uur voor gereserveerd. Tijd om dit vakgebied eens onder de loep te nemen! Aan de orde komen de Algemene en de Nederlandse Kerkgeschiedenis, het werk van een student-assistent op dit vakgebied en een typering van het kerkhistorisch onderwijs zoals dit in het verleden aan de (toen nog) hogeschool en (later) universiteit heeft plaatsgevonden.
Kerkgeschiedenis: een onmogelijk maar fascinerend vak Alles en niks Het vak Kerkgeschiedenis is zelf al geschiedenis, want het stond al op het rooster toen ik nog student was. Het gaat over ‘Algemene Kerkgeschiedenis’, een naam die alles en tegelijk ook helemaal niets zegt. Algemeen betekent dat het niet bijzonder is en dan is natuurlijk de vraag wat wij bijzonder noemen. Nu is er in de TUA veel wat ‘bijzonder’kan heten, maar als het over dit vak gaat, geldt dat alleen voor Nederlandse Kerkgeschiedenis. Dat betekent dat Algemene Kerkgeschiedenis gaat over alles wat er na hetgeen in het boek Handelingen beschreven staat buiten Nederland gebeurde. En dat is heel wat. Periodes Omdat het zo veel is, hebben we het vak opgedeeld in periodes. De eerste is die van de vroege kerk. Daarin gaat het onder andere over de belangrijke concilies waar de leer over Christus en de Drie-eenheid van God werden vastgelegd. Het gaat over kerkvaders en ketters, over kloosters en keizers. Daarna komt de kerkgeschiedenis van de middeleeuwen. Die middeleeuwen duurden van ongeveer 500 tot 1500 en ook daarin gebeurde veel. Ontwikkeling van het pausdom, diepgaande theologische bezinning over genade, sacramenten etc., spannende verhouding tussen kerk en staat en de ontwikkeling van universiteiten. En dat zijn nog maar een paar thema´s. Vervolgens wordt aparte aandacht gegeven aan Luther en Calvijn. Hun betekenis voor kerk en theologie door de eeuwen heen en hun relevantie voor vandaag is dusdanig dat we daar in Apeldoorn meer tijd aan besteden. Daarna komt de periode van de 17e tot de 19e eeuw, de tijd van puritanisme en piëtisme, van verlichting en orthodoxie. Ook deze periode biedt meer dan we kunnen behandelen en dus geldt ook hier: goede keuzes maken.
Vandaag De laatste periode – we zijn als u meegeteld heeft bij Algemene Kerkgeschiedenis 5 aangeland – betreft alles wat na 1750 gebeurde. Dat betekent dat ook de ontwikkelingen in Afrika, Azië, Noorden Zuid-Amerika behandeld moeten worden. In 24 college-uren – dat zijn 18 klokuren – gaan we langs wat er in de afgelopen 250 jaar wereldwijd gebeurde. Onmogelijk dus en daarom richten we ons onder andere op de opkomst en groei van het evangelisch christendom, de krachtige ontwikkeling van het calvinisme in globaal perspectief en de veranderingen binnen de Rooms-Katholieke kerk. Zo staan we als docent en student met heel dit vak ‘Algemene Kerkgeschiedenis’ voor de uitdaging dusdanig zicht te krijgen op de kerk van gisteren en eergisteren dat we de kerk van vandaag en van morgen goed kunnen dienen. Prof. dr. H.J. Selderhuis, hoogleraar kerkgeschiedenis en kerkrecht
Student-assistent ‘Drie jaar geleden ben ik begonnen als studentassistent van professor Selderhuis. Het is een leuke bijbaan waarin je nauw betrokken wordt bij het onderzoekswerk. Mijn voornaamste taak als student-assistent is het bewerken van artikelen conform de richtlijnen van de uitgever. Wanneer er een boek uitgegeven wordt met daarin artikelen van meerdere personen, is het mijn taak alle artikelen door te nemen en qua opmaak, voetnoten en bibliografie zo te wijzigen dat het in overeenstemming is met de eisen van de uitgever. Andere
aan de TUA toen en nu Nederlandse Kerkgeschiedenis: achtergronden bij een veelkleurige kerkelijke kaart Het vak Nederlandse Kerkgeschiedenis richt zich op de periode van de 16e tot en met de 20ste eeuw. Hoe is het protestantisme in de Nederlanden ontstaan en langs welke historische lijnen hebben kerk en theologie zich ontwikkeld? Daarbij wordt met name naar het gereformeerd protestantisme gekeken, en dat is op zichzelf al veelkleurig genoeg, maar andere stromingen worden niet vergeten. Bronnen die spreken Om de tentamenstof te illu streren, staan de colleges in het teken van personen die in de kerkgeschiedenis van Nederland een belangrijke plek hebben ingenomen. Door hun persoonlijk optreden, door wat ze geschreven hebben of door beide. Ieder kan daarin met enig recht als een vertegenwoordiger van een stroming of gedachtegoed gezien worden. Dat de TUA zich sterk maakt voor de bestudering van de bronnen, komt ook bij het vak Nederlandse Kerkgeschiedenis naar voren. Samen lezen we gedeelten uit belangrijke publi caties. Zo proberen we niet al
leen een beeld te krijgen van de kerkelijke en theologische situatie op een bepaald moment in de geschiedenis, maar ook van de wijze waarop die situatie door mensen werd gezien en beleefd. Bepalende personen Binnen deze context maken we zo kennis met personen als Guido de Brès (1522-1567), Willem Teellinck (1579-1629), Gisbertus Voetius (1589-1676), Groen van Prinsterer (1801-1876), Hendrik de Cock (1801-1842), Hermann Friedrich Kohlbrugge (18031875) en Abraham Kuyper (1837-1920), om er maar eens een paar te noemen. En natuurlijk mogen Arminius en Gomarus in dit rijtje niet ontbreken. De Synode van Dordrecht (16181619) is immers sterk bepalend geweest voor de voortgang van het gereformeerde leven in Nederland. Hetzelfde kan gezegd worden van bijvoorbeeld de Afscheiding (1834), de Doleantie (1886) en de Vereniging (1892).
land ontstaan. Voor theologie studenten in het algemeen, maar vooral voor aankomende predi kanten, is het belangrijk daarvan het een en ander af te weten. Niet alleen omdat reflectie op de kerkelijke traditie nuttig kan zijn en tot begrip kan leiden voor verscheidenheid in geloofsbeleving, maar vooral ook om te laten zien dat de vragen van onze eigen tijd misschien wel niet zo nieuw zijn als we zelf denken, omdat daarover in voorgaande eeuwen ook al is nagedacht. Wat de wezenlijke vragen van geloof en kerk betreft, is het heden onlosmakelijk met het verleden verbonden. En vanuit die verbondenheid valt er voor ons nog altijd veel van dat verleden te leren, ook al zijn de omstandigheden ingrijpend veranderd. Mw. drs. C.T. Boerke, docent (Nederlandse) kerkgeschiedenis
Goed om te weten En zo zien we langzamerhand de kerkelijke kaart van Neder
schap: een studiegerelateerde bijbaan werkzaamheden zijn o.a. het maken van registers, het vertalen van artikelen en het verzamelen van informatie voor verder onderzoek. Als student-assistent kijk je en werk je mee achter de schermen. Je krijgt zo een beter beeld van wat het onderzoekswerk inhoudt en bent actief betrokken bij allerlei nieuwe publicaties. Het is een studiegerelateerde bijbaan, waarmee je niet alleen wat
bijverdient, maar ook je kerkhistorische kennis verdiept en internationale relaties opbouwt. Het is voor mij erg leerzaam om zo naast de studie ook bij het onderzoekswerk betrokken te zijn.’ Mans Raveling, masterstudent Na een periode van drie jaar komt er voor Mans een einde aan zijn werkzaamheden als student-assistent. Hij wordt opgevolgd door masterstudent Arjan van den Os.
Vroegere docenten kerk geschiedenis (II) Met prof. J. Hovius (19001979) brak er een nieuwe tijd aan. Hij introduceerde het befaamde Handboek der Kerkgeschiedenis van J.N. Bakhuizen van den Brink, onder studenten decennialang een begrip. Het boek had de naam ‘even nieuw te blijven als het Evangelie zelf’. Hovius accentueerde in zijn colleges de betekenis van de Vroege Kerk, de Reformatie en de Afscheiding. Hij gaf ook kerkrecht en publiceerde in Wekker-artikelen een volledige handleiding bij de kerkorde, waarin zijn specialistische deskundigheid naar voren kwam. Prof. dr. W. van ’t Spijker (1926) was de eerste gepromoveerde k erkhistoricus aan de hogeschool (later universiteit). Zijn liefde voor de reformator Martin Bucer (1491-1551) is velen bekend, maar zijn kennis strekte zich over vrijwel alle periodes van de kerkgeschiedenis uit. Anekdotes kleurden zijn colleges. Zijn hoogleraarschap was onlosmakelijk verbonden met een grote activiteit op kerkelijk terrein, mede omdat ook het Kerkrecht tot zijn leeropdracht behoorde. Velen wisten voor een kerkrechtelijk advies de weg naar Apeldoorn te vinden. Daarnaast vond hij nog tijd om lezingen te geven en talrijke boeken en artikelen te publiceren. Ook was hij vele jaren lang hoofdredacteur van De Wekker. Prof. dr. W. van ’t Spijker, emeritushoogleraar kerk geschiedenis en kerkrecht en mw. drs. C.T. Boerke, docent (Nederlandse) kerk geschiedenis 5
ACTUALITEITEN
Terugblik Een uitgebreid schoolreisje, zo zou je de themadagen ietwat gekscherend kunnen noemen. Maar daarmee doe je deze dagen toch echt te kort. Onder het thema: ‘Pietas et praxis: Gereformeerde spiritualiteit en rentmeesterschap’ hebben we als TUA-gemeenschap De TUA-ambassadeurs.
drie dagen gezamenlijk doorgebracht in het klooster
Een verbindende eerste ambassadeursdag In het vorige nummer van TUA Connect bent u op de hoogte gebracht van het idee om via TUA-ambassadeurs de band tussen de plaatselijke gemeenten en de TUA te versterken. In 49 CGK-gemeenten is inmiddels een TUA-ambassadeur benoemd. De meesten daarvan kwamen zaterdag 11 april naar Apeldoorn voor de eerste ambassadeursdag. Daar werden ze geïnformeerd over de opzet van de studie en de dagelijkse gang van zaken aan de TUA. Daarnaast gaven de ambassadeurs het college van bestuur ook de nodige input om de wederzijdse band tussen universiteit en kerk te Gesprek over input ambassadeurs.
versterken. Over een aantal aspecten daarvan hebben we ’s middags samen doorgesproken. Zo kan, bijvoorbeeld, een ambassadeur gemeenteleden wijzen op de mogelijkheid van het donateurschap van de TUAbibliotheek, of om zich aan te melden als ‘vriend van de TUA’. Ook kan hij/zij natuurlijk specifieke acties voor de TUA op touw zetten. Ambassadeurs kunnen de TUA van dienst zijn met het doorgeven van onderwerpen die in de gemeente leven en die voor een student interessant zouden kunnen zijn om in een scriptie nader te onderzoeken, of voor een hoogleraar/docent om
een lezing over te geven. Niet in de laatste plaats is de voorbede iets waar de ambassadeurs met regelmaat aandacht voor kunnen vragen binnen hun gemeente. Inmiddels heeft het college van bestuur een lijst vastgesteld van suggesties die de komende tijd uitgewerkt kunnen worden. In de mooie wandelgangen die het TUA-gebouw kent, zijn nieuwe contacten gelegd, die het des te makkelijker maken om ook onderling contact te zoeken voor de uitwisseling van creatieve ideeën. Ambassadeurs zijn de schakel tussen de TUA en de plaatselijke gemeente. Aan die verbinding heeft deze eerste ambassadeursdag zeker bijgedragen. We zien met elkaar terug op een mooie en bemoedigende dag. Afgesproken is om Deo Volente ook volgend jaar weer een ambassadeursdag te organiseren en het succes van verschillende acties uit te wisselen. We hopen dan nog meer ambassadeurs te mogen begroeten. De actuele lijst kunt u vinden op www.tua.nl. Ir. W.J.A. Hanekamp, voorzitter college van bestuur
6
Frenswegen in Nordhorn. Doel van de themadagen? Zowel het gezamenlijk studeren als het bevorderen van de onderlinge ontmoeting.
VRIENDENKRING Tijdens de open TUA-dag die in 2014 gehouden werd, lanceerde de voorzitter van het college van bestuur het idee om een vriendenkring voor de TUA op te zetten. Inmiddels is dit idee verder uitgewerkt. Dit najaar zult u meer horen van deze plannen, maar hierop vooruitlopend geven we u vast de volgende informatie: voor een bedrag van € 25,00 per jaar bent u ‘vriend’ van de TUA. U ontvangt een welkomstgeschenk, krijgt een korting van 15% op TUA-publicaties en u mag kosteloos de open TUA-dagen bezoeken. U kunt zich aanmelden als vriend door € 25,00 over te maken op de bankrekening van de TUA (NL96ABNA0447269518) onder vermelding van ‘TUA-vriend’. Wilt u ook uw (e-mail)adres daarbij vermelden? Dit komt namelijk niet bij de overzichten te staan die we van de bank krijgen. Ir. W.J.A. Hanekamp, voorzitter college van bestuur
themadagen Frenswegen Beide doelen zijn behaald dit jaar. Laat ik maar beginnen met het studie-element. Door middel van acht lezingen en een excursie naar het Franciscaner klooster Bardel hebben we vanuit diverse gezichtspunten nagedacht over het thema. Ik geef een voorbeeld: Prof. dr. J. Graafland daagde ons uit om te kijken naar onze eigen omgang met geld en onze aandacht voor rentmeesterschap. Persoonlijke spiritualiteit en omgang met God is uiterst belangrijk, maar het is slechts één kant van de medaille van een leven met God. Ook de horizontale lijn, die van ons gedrag ten opzichte van onze medemens, mag en moet er zijn. Is het mogelijk om als ‘arme student’ toch geld vrij te maken om hen te steunen die het minder hebben dan wij? Misschien wel door het toepassen van de concrete richtlijn van het geven van de tienden? En hoe gaan wij om met initiatieven van duurzaamheid en fair trade? Het zijn spannende vragen die uitdagen tot een vervolg in ons concrete handelen. Want door goed rentmeesterschap kunnen wij God en onze medemens dienen. Dan de onderlinge ontmoeting. Met name tijdens de maaltijden en in de avonduurtjes was er alle ruimte om elkaar te ontmoeten en zo de onderlinge band te versterken. Er werd gezellig gekeuveld, er werden spelletjes gespeeld, maar ook zijn er vele diepgaande en persoonlijke gesprekken gevoerd naar aanleiding van de lezingen. En zeg nou zelf, wat is er mooier dan ’s avonds onder het genot van een lekker Duits
Bezoek aan klooster Frenswegen. biertje gezamenlijk met professoren en studenten nogmaals alle indrukken van de dag door te spreken? Prof. dr. J. Hoek benadrukte in zijn lezing het belang van het vormen van een onderlinge spirituele gemeenschap van studenten en docenten. En juist dat hebben wij als TUA-gemeenschap tijdens deze themadagen ook gedaan. Sjaak Biewenga, masterstudent
Conferentie onderzoeksgroep BEST:
‘Sola scriptura’
Tot de corebusiness van een universiteit behoort, behalve het onderwijzen van een nieuwe generatie academici, ook het doen van onderzoek. Bij dit laatste worden oude en nieuwe – in het geval van de TUA theologische – vraagstukken aan een grondige analyse onderworpen, en wordt gepoogd enige helderheid te scheppen. Soms blijkt het nodig oude vragen opnieuw te stellen, oude antwoorden te confronteren met nieuwe
om fundamentele zaken. De uitdrukking ‘sola scriptura’ moge binnenkort verhuizen naar de trofeeënkast van de kerkgeschiedenis (aldus de wens die prof. dr. H. van den Belt op de conferentie uitte), maar de Schrift houdt het hoogste woord in theologie en kerk. Bezinning daarop blijft nodig.
vragen, of vertrouwde uitgangspunten te herijken. Dit alles was op 11 en 12 juni aan de orde tijdens een conferentie over het bekende adagium ‘sola scriptura’ – alleen de Schrift. Deze conferentie werd gehouden in Kampen en was georganiseerd door de TUA-TUK-onderzoeksgroep BEST (Biblical Exegesis and Systematic Theology) in samenwerking met de leerstoel ‘Gereformeerde godgeleerdheid’ vanwege de Gereformeerde Bond aan de Rijksuniversiteit Groningen. Vanuit diverse invalshoeken werd het thema belicht door een breed palet aan sprekers, die daarbij stevige vragen opwierpen. Is ‘sola scriptura’ wel een adequate aanduiding voor de reformatorische concentratie op de Schrift? Hoe ‘sola’ is de Schrift eigenlijk, als een onbevooroordeelde interpretatie
daarvan onmogelijk is? En heeft het historischkritisch Bijbelonderzoek van de afgelopen eeuwen geen grote vraagtekens geplaatst bij de idee van een duidelijk omlijnde ‘scriptura’? Bovendien: op welke manier moeten we bij historische vragen de verhouding zien tussen de Bijbel, oud-oosterse teksten en archeologische vondsten? Deze en andere vragen kwamen in Kampen op tafel. Heldere analyses van de problemen, samen in gesprek over oplossingen, stimulering van verder onderzoek. En dat alles niet om elkaar als theologen wat van de straat te houden. Hoewel de vragen voor veel kerkgangers wellicht niet direct leven, gaat het
H. de Waard (MA), wetenschappelijk medewerker Oude Testament en lid van de onderzoeksgroep Biblical Exegesis and Systematic Theology (BEST) 7
ACTUALITEITEN
TUA-THEMADAG
‘Sterven in Bijbels perspectief’ Voor iedereen die zich verbonden weet met de TUA hopen we op 7 november 2015 een TUA-themadag te houden. Belangrijke ingrediënten van deze dag zullen zijn: ontmoeting, verbinding, verdieping en ontspanning. Of u nu kerklid bent of oud-student, een jongere of al wat ouder: u bent van harte welkom om u samen met ons te verdiepen in een thema dat ieder mens raakt. De dag wordt gehouden samen met de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding en vindt plaats in het gebouw van de TUA (Wilhelminapark 4 te Apeldoorn). We beginnen om 10.30 uur en hopen af te ronden om ongeveer 16.45 uur. Tussendoor krijgt u een lunch aangeboden. Wees daarom
zo vriendelijk om u vooraf aan te melden, door een mail te sturen naar dhr. M. Rozema, beheerder van de TUA (
[email protected]). Als bijdrage aan de onkosten voor deze dag verwachten we van elke bezoeker een bedrag van € 10,00. Dit kunt u op de dag zelf voldoen.
De volgende (korte) bijdragen kunt u verwachten: • prof. dr. J. Dekker, ‘“Ik zal de HEER niet zien...” Hizkia’s angst om te sterven’ • dr. T.E. van Spanje, ‘Het sterven van een christen in het Nieuwe Testament’ •p rof. dr. G.C. den Hertog, ‘Stervenskunst als levenskunst: de Heidelberger Catechismus’ •p rof. dr. H.J. Selderhuis, ‘Calvijn over dood en sterven’
• dr. A. van der Dussen, ‘Doodsangst en doods verlangen in de cantates van Bach’ (bijdrage met muziek) Ook hoopt onze eigen TUA- cantorij voor u te zingen. Onze docenten spannen zich in om u deelgenoot te maken van waar we op de TUA zoal mee bezig zijn en we hopen dan ook op een grote belangstelling vanuit de kerken!
•d r. M.J. Kater, ‘Preken over sterven: het memento mori plaatsen in het licht van het memento vivere’
Bezoek uit Zutphen Op 29 april jl. gingen we met een groep enthousiaste en nieuwsgierige senioren naar de TUA. We werden daar warm welkom geheten door professor Van ’t Spijker, door meneer Rozema – beheerder van het gebouw –, door studieadviseur mevrouw Van der Zandede Roo en door enkele (oud-)studenten. Er stond een heerlijke lunch voor ons klaar die we ons goed hebben laten smaken. Toen iedereen zijn buikje vol had, gingen we naar de aula. Hier was het welkom qua temperatuur iets minder warm, maar dat werd gelukkig na een tijdje beter. Mevrouw Van der Zande-de Roo gaf een mooie en interessante presentatie over de TUA: wie zijn de hoogleraren en docenten? Wat voor vakken worden er gegeven? Wat kan men met de opleiding theologie? Ons samenzijn in de aula eindigden we met samenzang onder begeleiding van onze eigen organist Arend van Dam – fijn om zo enkele liederen met elkaar te kunnen zingen. We gingen naar de senaatskamer waar de foto’s hangen van alle hoogleraren die tot nu toe gediend hebben aan de TUA. Professor Van ’t Spijker wist bij elk van hen een mooie anekdote of ontroerend verhaal te vertellen. Toen hij begon, zei hij nog dat hij niet over elke hoogleraar iets zou vertellen, dat zou 8
Emeritushoogleraar prof. dr. W. van ’t Spijker in gesprek met gasten vanuit de CGK te Zutphen. te lang duren, maar uiteindelijk deed hij dat toch en wij vonden het zeker niet te lang duren. Geweldig hoeveel hij weet over de historie van de TUA en hoe hij dat kan vertellen – we hingen aan zijn lippen! Hierna kregen we in kleinere groepen een rondleiding door het gebouw, we konden een kijkje nemen in de bibliotheek en studiezaal, maar bijvoorbeeld ook in de kluis waar eeuwenoude boeken bewaard worden. Degenen die goed ter been waren, namen de trap naar de bovenste verdieping, naar de Areopagus. Deze zolder wordt door de studentenvereni-
ging en de boekenvereniging gebruikt – een gezellige plek om te zitten en sfeer te proeven. We sloten de dag af met koffie, thee en iets lekkers en bedankten de organisatie van de TUA hartelijk voor dit leuke en informatieve programma. Op de terugweg keuvelden een paar dames bij mij in de auto nog na. Ze hadden het heel leuk gehad en vonden het een erg geslaagd uitje! Swenne Bijzet-de Vuijst, kerkelijk werker CGK Zutphen
Uitreiking feestbundel emeritushoogleraar prof.dr.T.M.Hofman Op 13 juni 2014 nam prof. dr. T.M. Hofman afscheid als hoogleraar Nieuwe Testament aan de TUA. Bij die gelegenheid werd hem een liber amicorum in het vooruitzicht gesteld. Op 4 juni jl. werd deze bundel op feestelijke wijze aan professor Hofman overhandigd. Op pagina 11 vindt u meer informatie over deze publicatie.
Gebeds- en dankpunten Via TUA Connect houden we u op de hoogte van het reilen en zeilen binnen de TUA. Wij stellen uw meeleven zeer op prijs! Om u ook concreet handvatten te bieden om in uw gebed aan de TUA te denken, staan hieronder enkele punten voor dankzegging en voorbede. Dankzegging: - Voor de vreugde, de inzet en het enthousiasme waarmee docenten en studenten aan de TUA zich steeds weer geven aan de studie en de toerusting tot de dienst in Gods Koninkrijk. - Voor de mogelijkheden die zich openen om samen met anderen de beoefening van de gereformeerde theologie een impuls te kunnen geven.
GESLAAGDEN Op 18 en 19 juni vonden de admissie-examens plaats. De volgende broeder werd toegelaten tot de studie voor het ambt van predikant in de Chr. Ger. Kerken: Cees-Jan Smits te Uddel
Voorbede: - Om geduld en wijsheid in het hele proces met betrekking tot een Gereformeerde Theologische Universiteit. - Om bijstand voor hen die bij hun studie steeds weer op struikelblokken stuiten qua gezondheid of andere omstandigheden. 9
STUDENTENLEVEN
Handen uit de mouwen.
Apeldoorns weekend studentenvereniging PFSAR Vrijdag 1 t/m zondag 3 mei staan in onze dagboeken genoteerd als prachtige dagen. Met PFSAR hebben wij samen mogen genieten van het jaarlijkse Apeldoorns Weekend, dit jaar onder het thema: ‘Handen uit de mouwen!’. Op vrijdagavond nam dhr. De Groot, werkzaam bij Open Doors, ons mee naar een ande-
re wereld: die van de vervolgde christenen. Hij moedigde ons aan zelf ook handen en voeten aan ons geloof te geven. Daar was de tweede helft van de avond gelegenheid voor, bijvoorbeeld door brieven te schrijven aan vervolgde broeders en zusters. De zaterdag begon rustig met een brunch, maar bleef dat niet.
Onder leiding van stichting Present waren we welkom bij woonzorgcentrum Koningin Wilhelmina om de handen uit de mouwen te steken. Bij vertrek was de tuin aanzienlijk opgeknapt en waren de magen van de bewoners gevuld met heerlijke hapjes. ‘s Avonds hebben we aan de TUA een Bijbelstudie gedaan en een film gekeken over een man die
Op weg naar een GTU De generale synode van de Christelijke Gereformeerde kerken heeft 26 maart jl. groen licht gegeven om een plan uit te werken voor een coöperatieve samenwerking binnen een brede Gereformeerde Theologische Universiteit (GTU). De bedoeling is dat de Theologische Universiteit Kampen (TUK), de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding (NGP) en de TUA hier in ieder geval in participeren. De synode gaf aan dat ook de Gereformeerde Bond (GB) en/of het Hersteld Hervormd Seminarie (HHS) een substantiële bijdrage dienen te leveren aan de opleiding. Op deze manier kunnen binnen de GTU, die geworteld is in de gereformeerde gezindte, zowel neocalvinistische als bevindelijk-gereformeerde theologie en spiritualiteit een plaats krijgen. Bij een coöperatie gaat het niet om een fusie, maar om ‘samenwerken waar nodig en zelfstandig blijven waar mogelijk’. Dit laatste zal dan met name gestalte krijgen in de eigen Master-predikantsopleiding. Onderscheid wordt gemaakt tussen ‘oprichtende leden’ (TUA, TUK, NGP) en partijen met substantiële inbreng c.q. ‘potentiële leden’ (HHS en GB). Gestreefd wordt naar een zo breed mogelijke inbreng vanuit/participatie door de potentiële leden. 10
handen en voeten gaf aan zijn geloof: Dietrich Bonhoeffer. We sloten het weekend af met kerkbezoek en een rustige zondag. De handen zijn uit de mouwen geweest, ons geloof heeft handen en voeten gekregen en bovendien hebben we als studenten onze amicitia gevierd door de handen ineen te slaan. Een geslaagd weekend! Neline Schoonderwoerd, bachelorstudent
VAN DE BESTUURDER
Inmiddels zijn de besprekingen over de uitwerking van dit plan begonnen. Hiervoor is prof. dr. ir. Gert van Dijk (verbonden aan Universiteit Nyenrode) bereid gevonden om ons in dit proces als ‘kwartiermaker’ te begeleiden. Professor Van Dijk is een internationaal erkend deskundige op het terrein van coöperatievorming. Bij de uitwerking van de plannen zullen in diverse werkgroepen steeds ook onze eigen mensen betrokken worden. Onderwerpen om verder uit te werken zijn: een preambule met daarin de coördinaten van een gereformeerde Schriftbeschouwing, de opzet van een gezamenlijke bacheloropleiding en de randvoorwaarden voor een locatie. Ook de financiële onderbouwing is uiteraard een belangrijk punt van aandacht. Het ligt in de bedoeling – onder het voorbehoud van Jacobus – om in het voorjaar 2016 het uitgewerkte plan gereed te hebben, zodat dit voor besluitvorming aan de orde kan komen in de verschillende synodes. Ir. W.J.A. Hanekamp, voorzitter college van bestuur
PUBLICATIES
Hertog, G.C. den, ‘Hans Joachim Iwand’, in: Bernd Schröder und Heiko Wojtkowiak (eds.), Stiftsgeschichte(n). 250 Jahre Theologisches Stift der Universität Göttingen (1765–2015) (Göttingen: VandenHoeck & Ruprecht, 2015), 267-276. € 59,99. Het Theologische Stift – een woongemeenschap voor theologiestudenten – in Göttingen bestaat dit jaar 250 jaar. Ter gelegenheid daarvan is een bundel uitgebracht, waarin de geschiedenis wordt beschreven en de diverse Inspektors (theologisch leidinggevenden) en de Ephori (de verantwoordelijke hoogleraren) uit die periode worden voorgesteld. Prof. dr. G.C. den Hertog geeft een kenschets van Hans Joachim Iwand (1899-1960).
Hertog, G.C. den, ‘“Maak in uw woord mijn gang en treden vast”. Bonhoeffers meditatie over Psalm 119 uit 1940 als voorbereiding voor zijn Ethik’, in: Theologia Reformata 58 (2015), 147-166. Voordat Bonhoeffer in 1940 aan het schrijven van een ethiek begon, heeft hij eerst uitvoerig gemediteerd over Psalm 119. Prof. dr. G.C. den Hertog tekent in dit artikel hoe voor Bonhoeffer het lezen van de Psalmen, de Bergrede, gebed en ethiek samengaan. Het artikel gaat terug op een lezing die professor Den Hertog in januari jl. gehouden heeft op de contio – de jaarlijkse conferentie voor predikanten die aangesloten zijn bij de Gereformeerde Bond.
Peels, H.G.L., ‘Bidden na het verlies van de tempel – voor het welzijn van Babylon?’, in: Shlomo Tucker & Michael Mulder (eds.), Hoe zullen we Hem ontmoeten? Joden en christenen in gesprek over het verlies van de tempel (Amsterdam: Amphora, 2015), 62-83. € 13,50. In deze bijdrage aan een bundel over ‘de tempel’ worden vanuit de brief die Jeremia aan de ballingen in Babel stuurde (Jeremia 29) lijnen doorgetrokken. Hoe is de beleving van geloof en eredienst, als er geen tempel meer is? Wat betekent het gebed voor de vrede van Babel, in een context van knechting en geweld?
Spanje, T.E. van, ‘Prediking in het Nieuwe Testament’, in: J. Hoek (ed.), De preek werkt: Bezinning op christelijke verkondiging, Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond ‘Johannes Calvijn’ (THGB) 8 (Heerenveen: Jongbloed, 2015), 44-67. € 14,95.
Hertog, G.C. den e.a. (eds.), Acta. Bundel ter gelegenheid van het afscheid van prof. dr. T.M. Hofman als hoogleraar aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (Heerenveen: Groen, 2015), 253263. € 24,50.
Hertog, G.C. den, ‘De ervaring’, in: Willem Maarten Dekker, Bert Karel Foppen, Bert de Leede & Koos van Noppen (eds.), Ankerplaatsen. Waar geloven houvast vindt (Zoetermeer: Boekencentrum, 2015), 77-86. € 16,90. Dr. W. Dekker neemt deze zomer afscheid bij de IZB – vereniging voor zending in Nederland. Ter gelegenheid daarvan werd hem een bundel aangeboden, waarin een aantal ‘ankerplaatsen’ van geloof worden aangegeven. Prof. dr. G.C. den Hertog heeft het thema ‘ervaring’ voor zijn rekening genomen.
Op 13 juni 2014 nam prof. dr. T.M. Hofman afscheid als hoogleraar Nieuwe Testament aan de TUA. Bij die gelegenheid werd hem een liber amicorum in het vooruitzicht gesteld. De bundel, die op 4 juni 2015 op feestelijke wijze aan professor Hofman werd overhandigd, bevat 26 bijdragen van diverse theologen, collega’s verbonden aan de TUA alsook aan andere instellingen. Vijftien bijdragen werden geschreven in relatie tot het Evangelie naar Lucas en Handelingen. Verder is een zestal exegetische en Bijbels-theologische bijdragen opgenomen. Ten slotte bevat de bundel vijf bijdragen over diverse thema’s. Samen vormen ze een fraai, veelkleurig boeket.
Reformatie. Professor Selderhuis hield de hoofdlezing over hoe het avondmaal in de kunstwerken van Cranach werd geschilderd. Deze lezing is samen met de andere referaten nu verschenen in dit boek.
Selderhuis, H.J., ‘Christus am Tisch der streitenden Brüder. Cranachs Wittenberger Altarbild und die Abendmahlsdebattein’, in: A. Eusterschulte e.a. (eds.), Lucas Cranach der Jüngere und die Reformation der Bilder (München: Hirmer, 2015), 226-233. € 45,00.
In deze toegankelijke bijdrage wordt onder meer aandacht gegeven aan het eensluidend nieuwtestamentisch kèrugma, de verhouding tussen kèrugma en didachè, en enkele aspecten van Paulus’ zendingsredevoeringen.
Ter gelegenheid van het Cranachjaar werd in Wittenberg een conferentie gehouden over het werk van Lucas Cranach de jongere, een schilder uit de tijd van de
Zie voor meer uitgaven: www.tua.nl/webshop
11
OUD-STUDENT
Boodschappen doen en de zaal klaarzetten! Sibbele Meindertsma (31) studeerde van 2003 tot 2011 aan de TUA. Met zijn kerkelijke achtergrond als baptist was hij een vreemde eend in de bijt, maar hij werd hartelijk ontvangen door de universiteitsgemeenschap. Na een buitenlandstage in Zuid-Afrika vond hij een spannend werkveld in Rotterdam: teamleider gemeentestichting (parttime) in Rotterdam-Noord. ‘We bezochten met ons studiejaar de Kolenkitkerk in de Amsterdamse achterstandswijk Bos en Lommer. Deze gezichtsbepalende kerk was kort na de Tweede Wereldoorlog gebouwd, maar al spoedig overbodig geworden door de ontkerkelijking. Nu huisde er een florerende, multiculturele pinkstergemeente. Ik was gefascineerd door de grauwe flats, de hoofddoeken en de rondhangende jongeren in de wijk, maar met name ook door de positieve bijdrage die de kerk er leverde. De gemeenteleden deden wat ze konden om wijkbewoners in nood te helpen en te vertellen over Gods liefde. Tegelijkertijd voelde ik me onwennig, als Friese jongen in deze grote
stad. En werken in deze context? Veel te creatief en te rommelig. Nog geen tien jaar later zou ik zelf arriveren in ex-Vogelaarwijk het Oude Noorden in Rotterdam, als teamleider gemeentestichting. Ik ben onze docent missiologie nog steeds dankbaar dat hij ons op sleeptouw nam naar de grote stad om ons van de missionaire initiatieven te laten proeven.’ Sibbele had dus niet verwacht op een missionaire plek terecht te komen. Een lange buitenlandstage in Zuid-Afrika voor het Baptistenseminarium (2011/2012) zette Sibbele op het spoor van de zending. Nog in Afrika solliciteerde hij voor het gemeentestichtingsproject in RotterdamNoord (verbonden met Urban
pasgeboren baby. Ook haar vader komt mee. Een Pakistaanse buurtgenoot zit al aan de ontbijttafel. We eten een broodje, drinken koffie en praten bij. Vervolgens zingen we een paar Opwekkingsliedjes en lezen we het gedeelte over Pinksteren uit Expression, netwerk voor crea- Handelingen. Ik vertel er iets over tieve gemeentestichting in ach- en we raken aan de praat over terstandswijken). Hiervoor werd hoe we de Heilige Geest ervaren hij, bijna tot zijn eigen verrassing, in ons leven. Tot slot bidden we aangenomen. ‘Vol enthousiasme voor elkaar. Nadat iedereen ververhuisden we naar Rotterdam trokken is, stap ik op mijn fiets. en stortte ik me op het werk. On- Ik wil een bezoekje brengen aan ervaren als ik was, deed ik wat een man die op het punt staat te me voor handen scheiden en die kwam. Langzaerg eenzaam is. ‘Ik ben onze docent merhand groeide Na twee keer te ik in mijn rol. Het missiologie nog steeds hebben aangewerk is nogal beld en geen gedankbaar dat hij ons atypisch voor hoor te hebben op sleeptouw nam een theoloog. gekregen, ga Hand-en-spanik onverrichter naar de grote stad diensten zoals zake naar huis. om ons van de boodschappen Ik stuur hem doen en de zaal missionaire initiatieven een berichtje via klaarzetten voor Facebook om te laten proeven.’ een viering hote vragen hoe ren er helemaal het met hem is. bij. Als theoloog is reflectie op Na de lunch beantwoord ik wat het proces een van mijn taken. mail. Dan is het tijd om naar Het gedegen (Bijbels-)theolo- de PeP-club te gaan, de chrisgische kader dat ik Apeldoorn telijke kinderclub in de wijk. Er meekreeg, komt hierbij goed van zijn vandaag alleen jongens en pas.’ we hebben veel plezier met de ‘sterke-mannen-competitie’. De Hoe ziet een willekeurige dag kinderen luisteren goed naar het van een gemeentestichter eruit? dramatische bijbelverhaal over ‘Het is vandaag donderdag, de koningin Esther. Als ik thuiskom, dag van ons bijbelontbijtje ‘Bij- zie ik een Facebookberichtje bel en koffie’. Om half tien ar- van mijn eenzame buurtgenoot. riveert bij ons thuis een vriendin Hij maakt het gelukkig redelijk uit de wijk, met haar zoontje en goed.’
Paspoort Naam: Sibbele Meindertsma Woonplaats: Rotterdam Geboortedatum: 23 december 1983 Burgerlijke staat: getrouwd met Minke Meindertsma-Dijkman en vader van Marije (2) Studietijd: 2003-2011 Afstudeerscriptie: ‘Harde harten. Een intertekstueel-exegetisch onderzoek naar de betekenis van Jesaja 6:9-10 in Handelingen’ Beroep: Teamleider gemeentestichting in het Oude Noorden in Rotterdam en gemeenteondersteuner van Baptistengemeente RotterdamCentrum
12
Theologie studeren? Kijk op tua.nl
