Congres 2013 - Nationalisme in de Europese Unie Op donderdag 25 april 2013 organiseerde de congrescommissie het jaarlijkse SES-congres, met als thema Hedendaags nationalisme in de Europese Unie. Deze dynamische dag vond plaats in Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond. De dag werd gevuld met lezingen, debatten en case studies om het thema vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. De deelnemers werden aan het denken gezet over vraagstukken zoals Europese identiteit, nationalisme binnen de EU en de verschillende culturen binnen de Unie. Het congres werd gedurende de hele dag geleid door historicus en Europadeskundige Joep Leerssen. In de ochtend verzorgden drie hoofdsprekers een lezing. Thomas von der Dunk behandelde de discrepantie tussen het doel dat de Europese Unie nastreeft, en wat er in werkelijkheid gebeurt. Vervolgens ging Thijs Kleinpaste door middel van een prikkelende en laagdrempelige lezing in op 'Europa als idee'. Ten slotte vertelde Tony Agotha, de persvoorlichter van de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland in Brussel over het reilen en zijlen in Brussel: wat gebeurt er in de dagelijkse processen daar? In de middag werd er vanuit drie verschillende landen gekeken naar de huidige situatie met betrekking tot Europese Studies en brachten twee Europarlementariërs naar voren hoe in het Europees Parlement het nationalisme naar voren kwam.
Sprekers Dagvoorzitter Joep Leerssen Joep Leerssen studeerde ‘Comparative Literature and English’ aan de universiteit van Aken en de Anglo-Irish Studies aan het University College Dublin. Hij promoveerde in 1986 aan de Universiteit van Utrecht. In dat jaar werd hij benoemd aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij de leerstoel in de moderne Europese literatuur kreeg in 1991. Hij diende als directeur van het Huizinga Instituut (Nederlandse Nationaal Instituut voor Culturele Studies) van 1995 tot 2006. Hij hield de Erasmus Lecturership aan de Harvard University in 2003, werd bekroond met de Spinozaprijs in 2008 en benoemd tot Academiehoogleraar door de Koninklijke Nederlandse Akademie in 2010. Thomas von der Dunk Thomas von der Dunk werd geboren 2 juli 1961. Hij studeerde Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde in 1994 op een tweedelig proefschrift over de politieke en ideologische aspecten van de monumentencultus in het Heilige Roomse Rijk in de veertiende tot achttiende eeuw. Hij is als postdoctoraal onderzoeker verbonden geweest aan zowel de Universiteit Utrecht als de Universiteit Leiden. Sinds 2002 werkt Von de Dunk als freelance publicist en politiek commentator. Vanaf 2011 is hij columnist bij de Volkskrant. Von der Dunk is lid van de PvdA en van het Republikeins Genootschap. Thijs Kleinpaste Thijs Kleinpaste werd op 6 januari 1989 geboren in Apeldoorn. Hij doorliep zijn middelbare schoolperiode op het plaatselijke Gymnasium en verhuisde op 19-jarige leeftijd naar Amsterdam om te gaan studeren. In dezelfde periode liep hij stage bij het toenmalige D66-Tweede Kamerlid Boris van der Ham. Thijs zetelt namens D66 in de deelraad van het
Amsterdamse stadsdeel Centrum, en studeert Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. In maart 2013 debuteerde hij bij uitgeverij Prometheus / Bert Bakker, met het essay Nederland als vervlogen droom, over de wereld na de natiestaat. Tony Agotha Tony Agotha is persvoorlichter bij de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland in Brussel. Aan de Universiteit Twente studeerde hij de master Public Administration/Political Science waarbij hij stage heeft gelopen bij de Atlantic Commission en het Europees Parlement. Hij heeft onder andere gewerkt bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Nederlandse Ambassade in Slovenie en was lid van het Turkey Team bij de Europese Commissie. Sinds 2009 is hij werkzaam als persvoorlichter.
Case studies Griekenland Mevr. Tatiana Markaki, docent Nieuw Grieks aan de UvA, leidde een case study over de huidige Griekse problematiek. Zij wierp een ander licht op de situatie dan de media over het algemeen doet.
Hongarije Dhr. dr. Martin Mevius, docent aan de capaciteitsgroep Europese Studies aan de UvA, verzorgde een lezing over de nationalistische tendensen in Hongarije. Voor velen misschien niet de meest voor de hand liggende keuze, maar juist omdat de problemen daar voor het grote publiek onbekend zijn was deze case study erg interessant. Groot-Brittanië Dhr. dr. M.E. Spiering, docent aan de capaciteitsgroep Europese Studies aan de UvA, vertelde over de invloed van het nationalisme in GrootBrittanië. Hij ging hierbij in op de politieke partij UKIP, maar liet ook zien hoe dit nationalisme verder invloed heeft op de samenleving.
Europarlementariërs Het congres werd onder andere georganiseerd in samenwerking met het Europees Parlementsbureau (EPB). Deze instelling vertegenwoordigt het Europees Parlement en de Europarlementariërs in Nederland, met als doel burgers op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in de Europese politiek en de specifieke rol van het Europees Parlement daarin. Dit gebeurt bijvoorbeeld door rechtstreekse contacten met de burger, tijdens debatten en bijeenkomsten rond Europese thema’s. Eén van de workshops tijdens het congres werd daarom ingevuld door de Europarlementariërs Jan Mulder (VVD; Nederland) en Philip Claeys
(Vlaams Belang; België). Zij vertelden over de invloed van het nationalisme op het Europees Parlement. Hieronder worden zij kort aan jullie voorgesteld. Na zijn middelbare school te hebben afgerond studeerde Jan Mulder (Diever, 3 oktober 1943) Veeteelt en Agrarische Economie aan de Landbouwhogeschool in Wageningen. Voordat hij namens de VVD werd verkozen tot Europarlementariër heeft hij in Kenia gewerkt voor de Internationale Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO), waar hij zich bezighield met landbouw in ontwikkelingslanden. Van 1976 tot 1994 was hij als landbouwspecialist gedetacheerd bij de Europese Commissie. Met een onderbreking van tien maanden is Mulder al sinds 1994 actief voor het Europees Parlement, in de Europese fractie van Liberalen en Democraten (ALDE). Hij is begonnen in de Commissie voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling en houdt zich op dit moment bezig met de commissies Begroting, Begrotingscontrole en Burgerlijke vrijheden. Ten slotte is hij sinds 3 oktober 2011 voorzitter van de Commissie voor Begrotingscontrole. Voor meer informatie ga je naar zijn website: http://www.jan-mulder.eu/ Philip Claeys (Gent, 24 mei 1965) was in zijn studentenperiode lid van de Nationalistische Studentenvereniging (NSV) en vanaf 1986, sinds de oprichting, lid van de Vlaams Blok Jongeren (VBJ). Hij was tussen 1995 en 1999 nationaal voorzitter van het VBJ. Tegelijkertijd was hij fractiesecretaris van het Vlaams Blok in het Vlaams Parlement. Sinds 2003 is Claeys lid van het Europees Parlement: in 2004 werd hij lid van de commissie Buitenlandse Zaken en de subcommissie Veiligheid en Defensie. Namens de ‘niet ingeschreven’ parlementsleden zetelde hij als waarnemer in de Conferentie van de Voorzitters, het politieke bestuur van het Europees Parlement tot januari 2007. Daarna werd hij ondervoorzitter van de fractie ‘Identiteit, Traditie en Soevereinigteit’ (ITS). In juni 2009 werd Claeys opnieuw verkozen. Op dit moment zetelt hij in de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken van het Europees Parlement. Als plaatsvervanger in de commissie Buitenlandse Zaken blijft hij onder meer het dossier-Turkije opvolgen. Voor meer informatie ga je naar zijn website: http://www.philipclaeys.org/ En, als je meer wilt weten over het Europees Parlement en/of geïnteresseerd bent in jongerenprojecten over de Europese Unie, ga je naar de website van het EPB: http://www.europeesparlement.nl/nl/home.html
Verloop van de dag 09:30 Om half tien werden de deuren van De Brakke Grond geopend en konden de deelnemers zich onder het genot van een kopje koffie of thee en een plak cake voorbereiden op de dag. Rond tien uur werd iedereen verzocht de grote Expozaal in te gaan en op de tribune plaats te nemen. Na een welkomstwoord van Irene Gijzen, de voorzitster van de congrescommissie 2012-2013, kon de dag officieel worden geopend. De dag leiding werd met grote eer overgedragen aan Joep Leerssen, hoogleraar Europese Studies en Europese Letteren, maar vooral de steun en toeverlaat van de congrescommissie.
10:15 Joep Leerssen verzorgde een mooie openingsspeech om het thema van de dag in te leiden en de deelnemers enthousiast te maken voor wat komen zou. 10.30 Thomas von der Dunk trapte de lezing-trilogie af met een bombastisch verhaal over de discrepantie tussen het doel dat de Europese Unie nastreeft en wat er in werkelijkheid gebeurt. De lezing was levendig en inspirerend en bracht uiteindelijk een mooi debat teweeg. 11:15
Thijs Kleinpaste
12:00 Na de eerste twee ochtendlezingen begaven alle deelnemers en sprekers zich richting de foyer waar de lunch op hen stond te wachten. Iedereen had gelijk even de kans om de nieuwe inzichten, die tijdens het ochtendprogramma waren verworven, te overdenken en met elkaar te bespreken. Tijdens de lunch arriveerde ook de laatste spreker van het ochtendprogramma uit Brussel, Tony Agotha. 13:00 Met een voldaan gevoel na een heerlijke lunch begaven de deelnemers zich opnieuw naar de Expozaal om daar naar het inspirerende verhaal van Tony Agotha te luisteren. Hij vertelde over de gang van zaken in Brussel met betrekking op de momentele opkomende vormen van nationalisme binnen de EU. Het was een interactieve, speelse lezing. 13:45 Na alle ochtendlezingen werd er plaats gemaakt voor een plenair debat tussen de sprekers, geleidt door Joep Leerssen. Er ontstond een levendige discussie en er was tijd voor vragen uit het publiek. Na het debat werden de sprekers bedankt met een bos bloemen en een flesje wijn. 14:15 De deelnemers konden opnieuw een kopje koffie of thee nuttigen na het gezamenlijke deel van de dag. Na een toiletpauze en wat geklets begaf men zich rond 14:30 richting de case study-zalen. In de Rode Zaal, die oogde als een kleine en gezellige theaterzaal, werd door Martin Mevius een case study gegeven over het nationalisme in Hongarije. Verderop in de Groene Zaal werd een case study behandeld over Griekenland door mevrouw Tatiana Markaki. In de zaal boven het restaurant waren twee Europarlementariërs aangeschoven, Jan Mulder en Philip Claeys, om te praten over de invloed van het opkomend nationalisme in het de dagelijkse rompslomp van het Europees Parlement. De vierde case study vond plaats in de Expozaal en werd verzorgd door Menno Spiering over de UKIP partij in Engeland. 16:00 Aan het einde van de dag was er de ruimte voor een plenair debat in de Expozaal met alle leiders van de case studies. Dit debat werd opnieuw begeleidt door Joep Leerssen en hij wist met veel enthousiasme en scherpe vragen de discussie op gang te krijgen. Daarna was er plaats voor vragen uit het publiek. Na het debat werden de case study-leiders én Joep Leerssen deze keer bedankt met een bos bloemen en een flesje wijn. Er was een dagafsluiting door Leander van Splunter, de coördinator vanuit het bestuur van de congrescommissie. 17:00 Toen het congres rond vijf uur op zijn einde liep, was er in de hal en buiten gelegenheid een drankje te drinken en een overheerlijke bitterbal te nuttigen.
Comité van Aanbeveling Prof. dr. D.C. van den Boom Prof. dr. Dymph van den Boom begon haar wetenschappelijke loopbaan als ontwikkelingspsycholoog aan de Universiteit Leiden, waar zij in 1988 promoveerde. In 1996 werd zij benoemd tot hoogleraar Algemene Pedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. Van den Boom was van 2001 tot 2007 decaan van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen en werd in 2007 rector magnificus en lid van het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam. Mr. E.E. van der Laan Mr. Eberhard van der Laan studeerde in 1983 cum laude af in Rechten aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij begon zijn politieke carrière als assistent van een Amsterdamse wethouder en was in de periode van 1990-1998 lid van de gemeenteraad Amsterdam namens de Partij van de Arbeid. Daarna verdween hij enkele jaren uit de politiek om zich volledig te kunnen richten op de advocatuur. In november 2008 trad hij tussentijds als minister voor Wonen, Wijken en Integratie toe tot het kabinet-Balkenende IV. Na zijn aftreden in 2010 stelde hij zich kandidaat om burgemeester van Amsterdam te worden en volgde op 7 juli 2010 Job Cohen op. Prof. dr. M.J. Wintle Prof. Dr. Micheal J. Wintle is sinds 2002 hoogleraar Europese geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam waar hij de leerstoel Moderne Europese Studies heeft. Hij studeerde aan de universiteit van Cambridge, Gent en Hull. In zijn meest recente onderzoeken richtte hij zich op European identity, de visuele weergave van Europa, cartografie van Europa, de culturele aspecten van Europese integratie, burgerschap en maatschappelijke organisaties in Europa, Europese industrialisatie en de moderne sociaaleconomische geschiedenis van de Lage Landen. En hij heeft veel gepubliceerd over de Nederlandse en Europese geschiedenis.
