Concrete tips voor een milieuvriendelijker jeugdhuis Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct AFVAL Gebruik van wasbare doeken in plaats van tissues of keukenpapier voor schoonmaak e.d. De meeste metalen verpakkingen zijn gemaakt van staal en worden blikken of blikjes genoemd. Stalen verpakkingen zijn te herkennen aan een logo in de vorm van een magneet. Sommige spuitbussen, (fris)drankblikjes en bakjes zijn gemaakt van aluminium. Vermindering van de hoeveelheid afval of voorkomen van blikjes zorgen voor een uiteindelijk verlaagd gebruik van primaire grondstoffen. Maximaal opvullen van de vuilniszakken en zakken alleen vervangen als ze vol zijn. Eventueel het gebruik van een container zonder vuilniszakken. Containers worden in het algemeen door de inzamelaar verhuurd. Deze zorgt ook voor het onderhoud. Afvalscheiding van asbest, TL-buizen, spaarlampen, verf, oplosmiddelen, afgewerkte motorolie (niet: frituurvet), kwikhoudende barometers, batterijen en voorwerpen met een interne batterij Kosten kunnen op een eenvoudige manier bespaard worden door de invoering van een aantal gedragsmaatregelen of good housekeeping maatregelen. Een aantal voorbeelden hiervan staan hieronder vermeld: Beperk het gebruik van papieren wegwerp tafelkleden, gebruik geen rietjes, vermijd het gebuik van bierkaartjes (ook als je die gratis aangeboden krijgt!!) en leg afwasbare toogdoekjes op de toog, ... Duurzaam glazen, servies en bestek, zoals koffiemokken etc. kan motiverend werken voor een milieubewuste houding van medewerkers en klanten. In hoeverre hiermee daadwerkelijk milieuwinst wordt geboekt, hangt af van de omstandigheden en is niet eenvoudig met zekerheid vast te stellen. De milieubelasting van het duurzame alternatief, deze wordt voornamelijk bepaald door afwasomstandigheden. Om milieuwinst te boeken, moet aandacht worden besteed aan de spaarzaamheid met energie en water en vaatwasmiddel.
PRODUCTEN
Gebruik Soda korrels om jullie glazen mee af te wassen. De ideale, goedkope en milieuvriendelijke ontvetter.
ENERGIE Let bij de aanschaf van koelinstallaties steeds op het energieverbruik van het apparaat. Het energiegebruik van vergelijkbare koelinstallaties kan tot 30% zuiniger zijn. Op elk koelof vriesmeubel is een energielabel (in de vorm van een sticker) aangebracht. Apparaten met label A zijn zeer energiezuinig, er zijn tegenwoordig ook al A+ en A++ labels. Indien het energieverbruik niet direct terug te vinden is op het energielabel, vraag dan meer informatie aan de leverancier. Energiebesparing op koeling van 30% is haalbaar. WATERVERBRUIK Probeer zo zuinig mogelijk te tappen, dit kan door reeksen pinten te tappen ipv 1 voor 1! Laat ook je spoelwater niet constant lopen, ververs het regelmatig maar voorkom verspilling. Want tappen volgens de tapcursus kost niet alleen veel geld...
Werk Fiche BAR en INSTUIF
Gebruik (markeer)stiften op waterbasis indien papier of karton als ondergrond gebruikt wordt en (markeer)stiften op alcoholbasis indien gladde oppervlakken als ondergrond gebruikt worden
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct PAS OP WAARIN JE JE DRANK KOOPT PLASTIC Polyeth(yl)een (PE) Polyprop(yl)een (PP) Polystyreen (PS) Polyvinylchloride (PVC)
Polyetheentereftalaat (PET) Polycarbonaat (PC)
PE: plastic zakken en tassen, knijpflessen shampoo en afwasmiddel, plastic laagjes van melkpak, Belgisch mineraalwater PP: margarinekuipjes, bakken, kratten PS: automaatbekers, wegwerpservies, piepschuim PVC: folie om groenten, kantoorartikelen, tuinslag, regenpijp, vloerbedekking (vinyl), waterleiding, elektriciteitsbuizen, regenkleding, Frans mineraalwater PET: flessen voor frisdrank, olie, azijn PC: duurzame bekers en flessen
OVERZICHT MILIEUBELASTING BEKERS PER CONSUMPTIE polystyreen
karton
glas
Aardewerk
Energieverbruik (kj) Waterverbruik (ml) Grondstoffenverbruik Waterverontreiniging Luchtverontreiniging Afval (gram)
320 8 ----4
276 465 ---5
92 90 -0,1
106 90 -0,2
Totaal oordeel
slecht
slecht
goed
goed
Mate van milieu-belasting: - - - =zeer ernstig, - - = ernstig, - = m
EN SCHENKT Glazen bierpinten en porseleinen borden zouden vanuit milieu-oogpunt natuurlijk het beste scoren. Om veiligheidsredenen worden ze echter vaak geweerd bij evenementen met een hele afvalberg plastic of kartonnen wegwerpbekers tot gevolg. Er is nochtans een perfect milieuvriendelijk alternatief: bekers uit 'onbreekbaar en duurzaam' kunststofglas in polycarbonaat (helder en hard) of polypropyleen (melkwit en soepeler), verkrijgbaar in vele vormen en maten.
Afwassen Deze bekers zijn tientallen malen te gebruiken, mits ze tussentijds (tijdens het evenement of erna), zoals glas, juist worden gereinigd en nagespoeld. Dit kan op bijna elk evenement, met de hand of met een speciaal daarvoor afgestelde afwasmachine.
Actief inzamelen of statiegeld aanrekenen
Voordelen -
geen kosten voor de aankoop van wegwerpbekers minder kosten en werk voor de afvalverwerking een schoner en veiliger terrein/zaal tijdens het evenement smakelijker om uit te drinken een verbeterd (milieu)imago eventueel: extra inkomsten bij verkoop van de bekers als collector's item
Nadelen -
hogere aankoopkosten afwassen: vereist stromend water, afwassers, spoelbakken, ... extra communicatie nodig controle nodig op diefstal en/of vriendschappelijk wegschenken van gratis drank + beker bij systeem met statiegeld: vereist de aanmaak van een statiegeldjeton en/of een extra geldcircuit
Kostprijs tussen 0,5 en 1 Euro (incl. btw), afhankelijk van de aard en de bedrukking voor een 25cl bierglas (Vlaams model) polycarbonaat is ongeveer 20% duurder dan polypropyleen Meer info over verkoop en uitlening van herbruikbare bekers? www.stip.ovam.be en doorklikken: 'Lokale overheid' (midden bovenaan) > links 'Afval voorkomen' > 'herbruikbare bekers' De meeste provinciebesturen en/of intercommunales lenen tegenwoordig herbruikbare bekers uit, in veel gevallen zelfs gratis.
Werk Fiche BAR en INSTUIF
De waarde van een herbuikbare beker ligt veel hoger dan die van een wegwerpbeker. Het kan dus niet de bedoeling zijn dat ze tijdens het evenement weggegooid of mee naar huis genomen worden. Om dit te voorkomen zijn er grosso mode twee systemen. 1. Ofwel kiest men voor een intensieve inzameling: een groep medewerkers haalt voortdurend bekers op in de zaal, eventueel gebruikmakend van inzamelkokers of ophaalmandjes. Gekoppeld aan een verscherpt toezicht aan bij de uitgang voldoet dit systeem wel op kleinere evenementen (fuiven e.d.). 2. Ofwel opteert men voor een statiegeldsysteem, zoals bijvoorbeeld op Krakrock. Hoe anoniemer het evenement, hoe meer dit systeem aangewezen is. Zorg er in elk geval voor dat het bedrag van het statiegeld overeenkomt met de waarde van de beker, zodat je als organisator geen enkel financieel risico loopt. Zorg voor een werkbaar, niet te omslachtig statiegeldsysteem.
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
ONVERPAKT Er zijn heel wat producten die onverpakt worden aangeboden, denken we maar aan groenten, fruit en vleeswaren. Ook tussen de zuivelproducten vinden we nogal wat onverpakte producten (eieren, kaas). Neem uw eigen versheidsdozen mee. Eenmaal thuis kunnen deze zo in de koelkast. Er worden meer en meer streekproducten aangeboden. Waarom niet bij de landbouwer op de hoek? Zelfs melk en fruitsap in statiegeldflessen zijn hier te koop. GROTE VERPAKKINGEN Een grotere verpakking levert minder afval op dan twee kleinere verpakkingen. Geef daarom de voorkeur aan grotere verpakkingen. Kleine verpakkingen zijn te vermijden. RETOURFLESSEN Gebruik flessen met statiegeld en vermijdt eenmalige drankverpakkingen. Gooi ze evenwel niet in de glasbak. U kunt ook terecht bij de brouwer of de melkboer in de buurt. Specifieke tips omtrent papier, karton, plastic Schrijf met een vulpen, deze gaat langer mee dan een wegwerp. Maak geen gebruik van papieren wegwerpservetten of -tafellakens, koop stoffen in plaats van papieren zakdoeken.
Bij het klussen Zijn de muren aan een nieuw laagje verf toe? Vraag in de winkel naar milieuvriendelijke verven op basis van water. Bereken voor het verven de juiste oppervlakte van de muren en koop niet méér verf dan nodig. Kleine overschotten kun je gemakkelijk bewaren. Sluit de verfpot na gebruik goed af. Een tip: zet de pot ondersteboven, zo sluit hij beter! Gebruik zo weinig mogelijk white spirit om borstels schoon te maken. Laat verfresten nadien bezinken en giet het zuivere gedeelte van de white spirit over in een ander potje. De koek met verfresten hoort thuis bij het KGA, de overgegoten white spirit kun je gewoon opnieuw gebruiken. Sluit elektrische toestellen aan op netstroom of gebruik herlaadbare batterijen. Zo hoef je niet om de haverklap nieuwe batterijen te kopen. Goedkoper en beter voor het milieu! Gebruik hervulbare verstuivers met een handpompje in plaats van wegwerpspuitbussen met drijfgas. Stoom het behang af in plaats van een chemisch product te gebruiken. Beter voor het milieu en voor de eigen gezondheid.
Werk Fiche Aankoop
Een nieuw interieur? De oude meubels zijn vaak nog perfect bruikbaar. Breng ze naar de kringwinkel. Je kan ze ook gratis laten ophalen (informeer bij de kringwinkel in je buurt).
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
Elke Vlaming zet gemiddeld meer dan een halve ton afval op straat. Een groot deel daarvan bestaat uit verpakkingen. Door een beetje kritischer boodschappen te doen kan men dat flink doen dalen. En dat is nodig. Inzake verpakkingsafval werd een stijging vastgesteld tot 106 kg per inwoner (inclusief papierafval, 58 kg zonder papier). Dit is een stijging met 2 kg per inwoner ten opzichte van 2000. Deze hoeveelheid bestaat uit 60% papier en karton, 27% glas en 13% PMD-afval. PMD bestaat op Belgisch niveau uit 36% kunststof flessen en flacons, 34% metalen verpakkingen en 10% drankkartons.
Hoe kan de consument afvalarm winkelen?
Afvalarm winkelen wordt mogelijk door gebruik te maken van of te kiezen voor:
herbruikbare winkelzakjes of boodschappentassen; (brood)dozen; geconcentreerde producten en de grotere volumeverpakkingen; hervulbare producten; herlaadbare batterijen, spaarlampen; flessen met statiegeld; de aankoop van verse producten; het gebruik van boodschappenlijstjes; let ook op de hoeveelheden die je koopt. Breng niet meer mee dan je nodig hebt. Het teveel belandt vaak toch in de vuilnisbak; let op de vervaldata, zo vermijd je dat je producten moet weggooien voordat je ze kan opgebruiken; Ook bij het bewaren van producten kan je afval vermijden. Kies voor opbergdozen i.p.v. aluminium- of huishoudfolie; vermijd wegwerpfototoestellen omdat ze erg schadelijk zijn voor het milieu; Koop geen overbodige verpakkingen Een groot deel van het huishoudelijk afval bestaat uit verpakkingen. Deze verpakkingen koopt u gewoon mee aan in de winkel. Nochtans is dit soort afval te vermijden door afvalvriendelijk of afvalarm te winkelen.
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Enkele tips: BOODSCHAPPENTAS
MINDER VERPAKKING Koop zo veel mogelijk onverpakt. Hoe minder een product verpakt is, hoe minder verpakking u moet weggooien. ENKELVOUDIGE VERPAKKING Als bepaalde producten niet onverpakt verkocht worden, kies dan voor een verpakking dat uit slechts één materiaal bestaat, dat goed recycleerbaar en sorteerbaar is. (v.b. papier, karton…)
Werk Fiche Afvalarm winkelen
Gebruik een boodschappentas in plaats van al die plastic zakjes. Een andere mogelijkheid is de handige plooibox.
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
Water
Geen geld voor spaarknoppen op de toiletten? Gebruik dan spaargewichten in de toiletpoelbakken: een grote baksteen of een halfliter fles water.
Repareer lekkende kranen onmiddelijk! Laat nooit onnodig water lopen. Zet altijd een aangepaste hoeveelheid thee of koffie. Gooi geen schadelijke stoffen in het toilet of in de gootsteen. Verwarming
Gebruik de individuele thermostatische radiatorknoppen als die er zijn. Zet de thermostaat één graadje lager. Plaats radiatorfolie achter de radiatoren en voorzie leidingisolatie. Gebruik tochtstrips en houd je deuren gesloten. Gebruik de gordijnen als ide er zijn (achter de radiator)
In de zomer: als het te warm is, doe dan de zonnewering naar beneden ipv de koeling hoger te zetten. In de winter: als het te warm is, zet dan de verwarming lager ipv het raam open te zetten.
Werk Fiche Infrastructuur
Electriciteit Informeer eens voor groene stroom. Gebruik waar mogelijk sppar- en of TL-lampen. Gebruik timers voor de verlichting van keldcers, traphal. . Zet de muziekinstallatie uit ipv Stand-By. Vermijd sluipverbruik! (zet alles uit ipv stand-by.. TV, video, opladers, . .)
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
Enkele interessante links:· www.milieucentraal.nl > Onderwerpen per rubriek > Apparaten· www.memogids.be > Schop je PC een geweten· www.milieuwinst.be > Algemeen > Milieuzorg op kantoor· www.ovam.be > Afval voorkomen > Stip > Milieuzorg op kantoor· www.gidsvoorduurzameaankopen.be > Computermateriaal en elektronisch materiaal
Kantoor artikel of wegwerp prul Kantoorartikelen zijn vaak kleine gebruiksvoorwerpen, die regelmatig zoek raken. Op het gebruik van kantoorartikelen kan worden bespaard door: - Kantoorartikelen pas aan te schaffen als ze niet of nauwelijks op voorraad zijn. - Een goede voorraadadministratie bij te houden (wie haalt wat en hoeveel). - Reik aan iedereen een set standaard bureauspullen uit en schaf voor iedere werknemer een vulpotlood en een hervulbare pen aan met daarop de naam gegraveerd in plaats van wegwerpschrijfgerei. - Verstrek pas nieuwe kantoorartikelen als het kapotte of lege kantoorartikel wordt ingeleverd. - Hergebruik kantoorartikelen zoals ordners, mappen, hechters etc. door deze terug te sturen naar het magazijn. Een groot deel daarvan kan na een eventuele kleine opknapbeurt weer uitgezet worden. - Beperk zoveel mogelijk het assortiment door bijvoorbeeld slechts één type ballpoint aan te schaffen. - Gebruik (markeer)stiften op waterbasis indien papier of karton als ondergrond gebruikt wordt en (markeer)stiften op alcoholbasis indien gladde oppervlakken als ondergrond gebruikt worden.
Energieverbruik van kantoorapparatuur
Werk Fiche Kantoor
-Voorkom batterijgebruik zoveel mogelijk. Wanneer batterijen echt nodig zijn voor apparatuur, kies dan zoveel mogelijk voor oplaadbare batterijen. -Overweeg de aankoop van tweedehands Pc's: meer dan 98% van alle bestaande algemene administratieve toepassingen vereisen niet de technische mogelijkheden van de allernieuwste computers. Met hetzelfde budget kunnen meer Pc's aangekocht worden, hergebruik maakt de afvalberg kleiner en de kost per PC per jaar is lager dan bij de aankoop van nieuw materiaal. -Verkies het opwaarderen van uw PC's boven de aanschaf van een nieuwe. Hoe meer lege sleuven een systeemkast heeft, des te meer aanpassingen u er later in kunt zetten. -Met dubbelzijdige digitale copiers, printers en copier/printers kan men (flink) besparen op apparatuur, energieverbruik en papierverbruik (omdat het dubbelzijdig en snel gaat) en een hoge kwaliteit behalen. -E-mailen kan een goed alternatief zijn voor faxen. Dit bespaart een extra apparaat en energie, en als u de e-mail niet print, ook papier. -Gebruik voor het printen van kladuitdraaien een lagere resolutie ('draft' of 'klad' in de printerinstellingen) en papier dat al aan een kant gebruikt is. Dat bespaart inkt en papier. -Regelmatig uit- en weer aanzetten van computer, printer of fax kan geen kwaad. Ze slijten niet sneller en u bespaart energie. -Let bij aankoop ook op de prijs van de inkt- of tonercartridge. Goedkope apparaten gebruiken soms dure cartridges waardoor u uiteindelijk duurder uit bent. -Toner- en inktcartridges moeten als klein gevaarlijk afval worden beschouwd. Toch verdwijnt nog 70% ervan in de restafvalzak. Nochtans betalen verschillende recycleerbedrijven een leuk bedrag voor lege cartridges en toners, en ligt de aankoopprijs van gerecycleerde patronen gemiddeld een derde lager dan de nieuwe.
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
Kopiëren - Kopieer zoveel mogelijk recto-verso - Kopieer verkleind. Twee A4-tjes naast elkaar passen zo op één A4-tje - Maak geen nutteloze kopieën - Probeer eerst te achterhalen hoeveel kopieën je werkelijk nodig hebt - Controleer alle instellingen voor je kopieert - Neem waar het mogelijk is papier van een lager gramsgewicht - Voorkom dat iemand informatie krijgt die hij of zij niet nodig heeft - Stel de kopieermachine zichtbaar op, zo ontstaat er een sociale controle en worden misbruiken vermeden - Zorg voor duidelijke instructies bij het kopieerapparaat - Kies waar mogelijk papier met Milieukeur (kan zowel kringloop- als nieuw papier zijn - de voorkeur heeft 100% kringlooppapier zonder optische witmakers) - Voorkom kopiëerproblemen fotokopieermachines zijn zeer gevoelig voor de kwaliteit van het papier waarop wordt afgedrukt. Wanneer de kwaliteit van het papier is afgenomen (ezelsoren door stoten en vochtigheid) kunnen problemen ontstaan bij het kopiëren. Deze problemen kunnen worden voorkomen door: de pakken papier op een droge, niet te warme plaats te bewaren het papier zo lang mogelijk in de verpakking te laten het organiseren van het kopiëren, zodat er geen nutteloze kopieën worden gemaakt de kopieermachine niet op onbeheerde plaatsen neer te zetten. - Vermijd de verspreiding van teveel flyrs en/of folders op de openbare weg Voor heel wat activiteiten hebben ze geen enkele meerwaarde als reclame en je spaart er een heleboel geld mee uit.
Printen en Faxen - Print geen documenten af die je ook op je PC hebt staan. Gebruik je 'spellingcontrole' en bekijk het 'afdrukvoorbeeld' op het scherm vooraleer een afdruk te maken. Probeer zoveel mogelijk recto-verso te printen. Voorkom dat iemand informatie krijgt die hij of zij niet nodig heeft; Stimuleer het gebruik van e-mail en intranet voor de interne communicatie. Er zijn printers die automatisch dubbelzijdig kunnen printen. Bij andere printers kunt u dubbelzijdig printen door eerst de oneven pagina's te printen en daarna op de achterkant de even pagina's. Ook faxen kan per computer. Het faxapparaat kan worden aangesloten op de computer met behulp van een faxkaart. Hierdoor kan uw brief in de computer direct naar de fax worden gestuurd om te verzenden. Omgekeerd is het ook mogelijk; u kunt een fax op uw computer ontvangen. Gebruik ook de andere zijde van papier, bijvoorbeeld voor het uitprinten van een proeftekst, het kopiëren van minder belangrijke stukken. Zet een inzamelbak neer voor papier dat nog aan één kant bruikbaar is. Reserveer één lade van kopieerapparaat en laserprinter voor dit papier. U kunt van oud papier dat maar aan één kant bedrukt is ook kladblokken maken. Neem waar het mogelijk is papier van een lager gramsgewicht. Laat printers en kopieerapparaten regelmatig onderhouden. Kies waar mogelijk papier met Milieukeur (kan zowel kringloop- als nieuw papier zijn). De voorkeur heeft 100% kringlooppapier zonder optische witmakers. -Om te voorkomen dat de e-mails die jij opstelt wordt uitgeprint, maak dan je bericht niet langer dan het scherm! -Kleef een sticker geen reclamedrukwerk op de brievenbus, zo'n sticker kan je gratis krijgen bij de milieudienst van je gemeente -
Voorkom batterijgebruik zoveel mogelijk. Sluit apparatuur aan op het elektriciteitsnet. Wanneer batterijen echt nodig zijn voor apparatuur, kies dan zoveel mogelijk voor oplaadbare batterijen. Vervang waar mogelijk gloeilampen door spaarlampen. Doe het licht uit als er niemand in de ruimte is.
Werk Fiche Papier en Post
Energie
Ecospotecosportecopotecoprutecotruteconstruct
32
TO KUIS OR NOT TO KUIS De regel van 4 Azijn, Soda, Bruine zeep en Marseille vlokken Met deze 4 producten uit grootmoeders kast krijg je van jouw vies en vuil Jeugdhuis opnieuw een fris en blinkende ruimte!
Azijn = De perfecte ontkalker, voorkomt bovendien lijnen op uw vensters wanneer u wat azijn aan het poetswater toevoegt. Daarenboven kunt u nieuwe handdoeken en of ander stoffen even te week leggen in wat water met azijn om de kleurvastheid te bevorderen. Soda = De perfecte ontvetter en ontstopper! Perfect om de vaat mee te doen, jullie glazen proper te krijgen en verstopte sifons weer ontstopt te krijgen! Hiermee krijgt u ook uw was witter dan wit. Het is ook de perfecte wasverzachter waarvan u slechts een heel klein beetje dient te gebruiken! Het beschermt ook fruitbomen en prei van insecten! Bruine Zeep = De perfecte ontvlekker. Gelijk welke vlek op gelijk welk materiaal, bruine zeep is de oplossing. Het is ook het beste poetsmiddel voor het hele jeugdhuis, zowel om vloeren mee te schrobben, keukens mee te reinigen, wijnvlekken uit handdoeken te krijgen, als vieze geuren uit het Jeugdhuis na het W-kend te verwijderen! Marseille vlokken = Hiermee kan u alle wasproducten verbannen uit jullie kast. Dit is het ideale product om uw was mee te doen (en het ruikt nog lekker ook), het is ook zeer goed om gevoeliger vloeren en hout mee te poetsen!
Waarom zijn deze 4 producten zoveel beter dan de hele reeks producten die nu in jullie kast staan te blinken? Marseille vlokken:Zijn 100% biologisch afbreekbaar, gewaarborgd zonder kleurstof, zonder parfum en schadelijke additieven! Het is bovendien heel wat goedkoper en krachtiger dan alle middelen die Marseille vlokken proberen te vervangen! Bruine zeep: Bevat 30% zeep maar is tot 90% biologisch afbreekbaar Soda: Is gewaarborgd zonder kleurstof, zonder parfum en schadelijke additieven. Is zeer zuinig in gebruik, doeltreffend en heel goedkoop! Azijn: Is een natuurlijk product bekomen door natuurlijke gisting van alcohol. Is zeer doeltreffend en goedkoop!
Versla Mister 'Proper' en wordt Mister 'Nog meer proper'
Werk Fiche Schoonmaak
-Gebruik van wasbare doeken in plaats van tissues of keukenpapier voor schoonmaak e.d. Gevolg, minder afval van wegwerpdoeken of papieren doekjes. -Voorkom het gebruik van schoonmaakmiddelen met chloor en ammonia. In plaats hiervan kunnen mierenzuur, citroenzuur, halfsyntetische middelen of soda gebruikt worden. Bleekmiddelen op basis van percarbonaat zijn minder milieubelastend dan die op perboraat Alternatieve schoonmaakmiddelen die geen chloor of ammonia bevatten zijn minder belastend voor het milieu. Het gebruik van bijvoorbeeld soda is goedkoper. -Gebruik mechanische afvoerontstoppers zoals afzuigers, trekkers e.d. in plaats van poeders. Gevolg, eliminatie van de schadelijke milieueffecten van chemische ontstoppers. Het gebruik van mechanische afvalontstoppers is goedkoper dan het gebruik van poeders en/of andere chemische middelen. -Schoonmaak met microvezeldoekjes.De beste tip voor milieuvriendelijk schoonmaken is schoonmaken zonder schoonmaakmiddel met microvezeldoekjes. Dit is bewezen zeer goed mogelijk. De kwaliteit van het schoonmaakwerk is vergelijkbaar of beter. Gevolg, u bespaart op schoonmaakmiddel, maar vooral op tijd, want het schoonmaken gaat ongeveer tweemaal zo snel. -Regelmatig de wc-pot even schrobben voorkomt de vorming van hardnekkige kalkaanslag. -Een roostertje in de afvoer belet de doortocht van haar, stukjes groente of ander vast afval dat de sifon kan verstoppen. -Vaak volstaat een louter 'mechanische' ingreep: schuren, schrobben, schrapen… En voor verstopte gootstenen: een ontstoppingsslang of rubberen zuignap hanteren of de sifon losschroeven en ledigen. Koop nooit 'speciale' reinigingsmiddelen als je niet eerst eens hebt geprobeerd met een gewoon huishoudmiddeltje - water, azijn, bruine zeep. -Kies een zo eenvoudig mogelijk product, zonder extraatjes zoals kleurstoffen, parfums, glansmiddelen of ontsmetters. -Doseer voorzichtig: méér product is niet noodzakelijk beter, en al helemaal niet voor het milieu.