VUL032_40_dossier_nl_Flash
BUSINESS
20/09/07
10:09
Page 30
Dossier
Communicatietechnologie voor dagelijk
Elektronica wijst de weg n Navigatiesystemen zijn niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk van het wegtransport. Ze helpen ons niet alleen om de juiste bestemming op te sporen, maar helpen evenzeer om met minimale hinder het dagelijkse fileleed te omzeilen. ‘Fleet management services’ zijn vandaag niet langer het voorrecht van de groten, maar toegankelijk voor iedereen.
Navigatie aan de lopende band De eerste uitrusting – dat wil zeggen dat een systeem aan de montageband bij de assemblage
van de wagen gemonteerd wordt – bracht navigatiesystemen in de belangstelling. Vandaag staan navigatiesystemen nog steeds op de optielijsten bij diverse automerken en worden ze
30 De lichte BEDRIJFSWAGEN 32
in alle klassen aangeboden. Dat geldt evenzeer voor de vele breaks en bestelwagens. Vaak ontdekken we zelfs gradaties van prestaties op de optielijsten: een monochroom scherm met
VUL032_40_dossier_nl_Flash
20/09/07
10:09
Page 31
ijks gebruik
naar een betere dienstverle
De LBV ontsnapt (gelukkig) niet aan de “intelligente evolutie”.
enkel richtingspijlen en gesproken boodschappen als gids, een kleurenscherm met de kaart van het Benelux-grondgebied op CD-ROM of de grensoverschrijdende Europese padvinder met software op DVD. Jammer genoeg is er op het vlak van de onontbeerlijke digitale kaartinformatie nog een lange weg af te leggen om de bestelwagenbestuurder maximaal van dienst te zijn (zie ook kaderstuk). De enorme prijserosie en het gemak van de PND’s (Portable Navigation Device), laat de elektronische copiloot als eerste uitrusting er enigszins achterhaald uitzien. Toch zijn er nog tal van voordelen te citeren. De integratie en de plaatsing van de systemen zijn onbetwistbaar de grootste troeven. De constructeur kan immers de best geschikte plaats voor het beeldscherm bepalen in het interieur-
Het gemak en de lage prijs van de draagbare navigatie hebben ervoor gezorgd dat het systeem zich razendsnel verspreid heeft.
ontwerp. Het vanuit de fabriek geïntegreerde navigatiesysteem maakt integraal deel uit van de veiligheidstests – crashtests! – en zal dus niet verwonden. Een PND kan immers loskomen en in het interieur gekatapulteerd worden bij een noodstop. Diefstalbeveiliging is een andere troef, al moeten we dat nuanceren. Slechts wanneer een systeem 100% geïntegreerd is, zijn er verschillende componenten verspreid over de wagen en is diefstal zinloos. Nadelen van navigatie aan de lopende band zijn er uiteraard ook. Het is in vergelijking met wat we vandaag in de elektronicasupermarkt voorgeschoteld krijgen flink duur. Daarnaast zijn er de software-updates, waarover niet altijd (zelden…) gecommuniceerd wordt naar de gebruiker. Wie zijn voertuig tweedehands verkoopt, is zijn hele investering kwijt.
Gelukkig evolueren de mogelijkheden zo snel dat men uitkijkt naar een nieuwer systeem!
De autoradio wijst de weg De autoradio was lange tijd de enige vorm van navigatie die door de accessoiremarkt werd aangereikt. Autoradio’s hebben een gestandaardiseerde behuizing, de zogeheten 1 DIN-behuizing, die in vrijwel elke bestelwagen past. Door het samengaan van autoradio en navigatie, blijft de montagekost beperkt. Het aanbod gaat van eenvoudige modellen die de routebegeleiding verzekeren met richtingspijlen en spraak, tot meer gesofisticeerde systemen met uitklappend beeldscherm, waarop dan de kaart en nog meer visuele hulp verschijnt. Het gebruik van een DVD met volledig Europees dekkende kaartin-
31 De lichte BEDRIJFSWAGEN 32
formatie is vandaag algemeen geworden. Pioneer heeft het breedste assortiment en voorziet tevens in 1-DIN adapters voor o.a. Fiat Ducato, Ford Transit, Mercedes Vito, etc zodat een feilloze montage verzekerd is. Verder zijn er 2-DIN-modellen (zie kader) waarvoor ook aangepaste adapters beschikbaar zijn, o.a. voor Citroën Jumper, Fiat Ducato/Idea, Ford Transit, Iveco Daily, Mercedes Vito/Viano/Vaneo, Opel Corsa Combo/Movano, Peugeot Boxer, Renault Traffic, VW Caddy/ Crafter/Transporter/Multivan, enz. Bovendien hebben de systemen een Bluetooth carkit en ontvangen ze de TMC verkeersinfo.
Praktisch en betaalbaar De meest populaire navigatiehulp is de PND of ‘stand-alone’. De
VUL032_40_dossier_nl_Flash
BUSINESS
20/09/07
10:09
Page 32
Dossier
De nieuwe Siemens VDO PC 5200pro is volledig gericht op fleet management.
Niet-geïntegreerde systemen zijn compacter geworden, De autoradio met uitklapbaar scherm biedt een dubbel waardoor je ze tegenwoordig (bijna) probleemloos kan voordeel: hij kan makkelijk geïnstalleerd worden in de gestandaardiseerde behuizing van de radio en kan na meenemen als je je auto ergens achterlaat. gebruik discreet opgeklapt worden.
De PND: praktisch, goedkoop en makkelijk te Sommige GSM’s helpen u voortaan ook om de weg te verplaatsen tussen verschillende auto’s, maar niet altijd vinden. goed leesbaar of hoorbaar. En het opnieuw installeren voor elk gebruik kan wel eens op de zenuwen werken…
behuizing is compact en bevat alles wat nodig is voor de routebegeleiding: GPS-antenne, GPSontvanger, rekeneenheid, software – de actuele toestellen werken met een geheugenkaart (SD SecureDigital) of zelfs met een geïntegreerde harde schijf – en
een luidspreker voor het weergeven van de routebegeleiding. Het grootste voordeel van de PND’s is de uiterst toegankelijke prijs – vanaf 250 euro – en dat voor een handige oplossing die in alle wagens binnen de vloot bruikbaar is.
Europese onafhankelijkheid Welke vorm van navigatiesysteem ook onze voorkeur wegdraagt, ieder systeem maakt gebruik van het satellietennetwerk voor GPS-navigatie (Global Positioning System) dat beheerd wordt door het Amerikaanse Ministerie van Defensie. Deze ‘gedwongen’ afhankelijkheid wil Europa doorbreken met een eigen Europees satellietennet voor navigatie. Het moet in 2010 operationeel zijn en luistert naar de naam ‘Galileo’. Waar het Amerikaanse GPS met 24 satellieten werkt, voorziet Galileo er 30. De satellieten zullen op 24.000 kilometer hoogte in een baan rond de aarde draaien. Eén satelliet kost 28 miljoen euro, maar ‘Galileo’ belooft wel een precisie van 1 meter voor de positiebepaling van voertuigen, voetgangers en gebouwen! Dat is ruim 10 maal beter dan waar we het vandaag mee moeten stellen… Jammer genoeg heeft het hele project een gigantische vertraging opgelopen – 2012 is de vroegst haalbare datum – en tegen die tijd zullen andere technieken (zoals positionering via GSM-netwerken) het nut van ‘Galileo’ twijfelachtig maken…
Met sommige systemen kan men dankzij een satelliet de wagens volgen.
De nieuwste generatie biedt extra functies, zoals een geïntegreerde TMC-ontvanger (verkeersinfo) en Bluetooth-compatibiliteit, zodat men in één klap over een wettelijke handenvrije carkit beschikt. Nadelen die bij PND’s opduiken zijn de onvermijdelijke en vaak storende voedingskabel naar de sigarenaansteker, de slechte leesbaarheid van de beeldschermen bij instralend zonlicht, de minder goede verstaanbaarheid als gevolg van de minuscule luidspreker, maar bovenal de mechanische bevestiging van het toestel, die ronduit ergerlijk kan zijn.
Fleetconnectie direct uit de doos Comfort went snel en dat geldt zeker ook voor navigatiesystemen in de bestelwagen. Wie bijvoorbeeld een koerierdienst optimaal wil exploiteren, zal al vlug op zoek gaan naar tools die daarbij helpen door navigatie, datacommu-
32 De lichte BEDRIJFSWAGEN 32
nicatie en verkeersinformatie te combineren. Specifiek voor de toepassing in commerciële voertuigen is er sinds april van dit jaar de TomTom GO 715 (PND met Bluetooth handsfreefunctie), gecompleteerd met ‘WEBFLEET’, een webgebaseerd voertuiglokalisatieinstrument. Die twee integreren in de TomTom de ‘WORK COMPACT’ oplossing: geïntegreerde navigatie, tracking & tracing en datacommunicatie voor wagenparken van iedere omvang. De PND bevat naast de software voor deur–tot-deur navigatie binnen Europa, een ingebouwde GPRS-modem en SIM-kaart (eigenlijk een zaktelefoon) voor geconnecteerde navigatiediensten. De modem stuurt en ontvangt gelokaliseerde informatie tussen de voertuigen op de weg en de TomTom ‘WEBFLEET’applicatie op de dispatching. Bovendien kan de modem up-todate verkeersinformatie opvragen
VUL032_40_dossier_nl_Flash
20/09/07
10:09
Page 33
Navigatie in zakformaat Wanneer de zaktelefoon (GSM) en PDA (zakcomputer) teveel synergie gaan vertonen, heeft men het over ‘smartphones’. Het belangrijkste voordeel van deze combinatie is de onvoorwaardelijke mobiliteit, daar overal bruikbaar. Een voorbeeld van een voor de transportsector interessant model is de Motorola MC35 (+/- 650 EUR), die een zaktelefoon, een zakcomputer, GPS-navigatie, digitale camera en barcodescanner bundelt in één compacte en robuuste behuizing. Motorola’s nieuwkomer is bestand tegen het harde dagelijkse leven, zowel op kantoor als buitenshuis. Met WiFi en Bluetooth kan men vlot draadloze verbindingen maken naar hotspots, netwerken, printers en andere randapparatuur of accessoires. E-mail, Internet raadplegen, maar ook het werken met bedrijfskritische applicaties wordt overal mogelijk.
Dubbel DIN als alternatief Voor wie twijfelt tussen een eerste uitrusting en een portabele padvinder (PND), zijn er nu gecombineerde radio/navigatietoestellen in dubbelDIN-formaat. Het dubbel-DIN-inbouwformaat komt frequent voor en biedt een heel aantal voordelen: een groot schermformaat, een stevige inbouw, het gebruik van een al dan niet externe GPS-antenne met betere ontvangstprestaties, en de integratie van heel wat muzikaal plezier (o.a. een krachtige versterker). Pioneer was de eerste in deze trend en heeft zelfs verschillende modellen in de catalogus: de AVIC-D3BT (1499 EUR) met software op DVD voor 26 Europese landen en 6,1” beeldscherm, of de AVIC-HD3BT (2399 EUR) met 7” scherm en 30GB harde schijf. Beiden bieden Bluetooth-connectiviteit en optionele mogelijkheden, zoals het aansluiten van een achteruitrijcamera en de bediening van een iPod.
Software voor vrachtverkeer Tot op heden bleven we op onze honger zitten bij het zoeken naar software die rekening hield met de specifieke noden van het vrachtverkeer, zoals doorgangsbeperkingen (gewicht, hoogtes, breedtes, bruggen, enz.). Systemen die toch een keuze voorstelden, bleken ‘fake’ te zijn. Ze stelden gewoon een hiërarchisch hoger niveau van wegen voor – wat resulteerde in heel wat meer kilometers en tijd – maar gaven geen enkele garantie dat de chauffeur gespaard zou blijven van hindernissen. Daar komt nu stilaan verandering in! TeleAtlas biedt sinds deze zomer data aan die specifiek bestemd zijn voor vrachtverkeer (+3,5T). Binnen ‘TeleAtlas Logistics’ werden specifieke kenmerken verzameld, zoals omvangbeperkingen (hoogte-, breedte-, lengte- en gewichtsbeperkingen), een afslagverbod voor voertuigen vanaf een bepaald gewicht, veerdiensten voorbehouden aan auto’s, enz. Deze specifieke gegevens zijn combineerbaar met de digitale kaartendatabase, zoals die wordt toegepast bij tal van topmerken voor navigatiesystemen. Tegen eind dit jaar zullen de hoofdwegennetten van 25 Europese landen afgedekt zijn, waarna de informatie over voertuigkenmerken stelselmatig verfijnd zal worden tot het niveau van verbindingswegen. De gebruiker kiest eerst zijn voertuigcategorie (3,5 – 12T, +12T), zodat de parameters daarna betrokken worden in de routeberekening. ‘TeleAtlas Logistics’ integreert tevens een waaier van vrachtwagenspecifieke POI’s, zoals relevante onderhoudscentra, pleisterplaatsen en wasinrichtingen.
33 De lichte BEDRIJFSWAGEN 32
VUL032_40_dossier_nl_Flash
BUSINESS
20/09/07
10:09
Page 34
Dossier
Door zijn datacommunicatie en tracking & tracing mogelijkheden is de nieuwe TomTom GO 715 uitstekend geschikt voor commerciële voertuigen.
bij de ‘Mobility Solutions’ van TomTom, een betaalservice die veel preciezer werkt dan wat we via TMC krijgen aangereikt. De ‘WEBFLEET’-applicatie, gekoppeld aan de TomTom ‘WORK COMPACT’ software, biedt basisrapportage zoals ritrapporten, berichtrapporten, werktijden, gebeurtenissenrapporten en orderrapporten. Als webgebaseerde tracking & tracing functie laat ze het monitoren en begeleiden van voertuigen en personeel toe, voor het optimaal beheren en plannen van opdrachten. In de Benelux is er een leaseaanbod bij de ‘Lage Landen’ met een dagprijs vanaf 1,80 euro (hardware, abonnementen, communicatiekosten, gebruikstermijn van 36 maanden, excl. BTW). Naast deze nieuwe en zeer gebruiksvriendelijke oplossing, is er nog de TomTom ‘WORK
Geïntegreerde navigatie: op de beste plaats in het interieur maar een verloren investering als je de wagen verkoopt.
ACTIVE’, waarbij de voertuigen uitgerust worden met een compacte ‘LINK’-unit voor het lokaliseren en volgen via GPS, alsook het versturen en ontvangen van boodschappen en locatie-informatie via GRPS. Deze oplossing in combinatie met ‘WEBFLEET’ is er vanaf 2 euro per dag en biedt uitgebreide rapportering, met de keuze uit verschillende types voor ritrapportering, gewerkte uren en gebruikstijden.
Open architectuur Een andere nieuwigheid die dit voorjaar verscheen, is de ‘PC 5200pro’ van Siemens VDO. Het betreft een specifieke navigatie-unit met Europese kaartinformatie op SD-geheugenkaart (2 GB), gericht op fleet management. De voordelen voor wagenparken zijn in de eerste plaats de
lagere kostprijs in vergelijking met systemen met DVD of CD-ROM’s, de compactere afmetingen (13x12x3,7 cm voor de technische box) en de robuustere bouw. Het toestel biedt driedimensionale kaartweergave, ‘vogelperspectief’ en ingebouwde TMC-ontvanger. Er zijn 3 schermformaten mogelijk: 7”, 5,8” en 3,8”, alsook een uitklapbare monitor die past in de 1-DIN-radioschacht. De technische unit van het navigatiesysteem is de sleutel tot een vrij te configureren fleet management tool. Ze kan verbonden worden met boordcomputers uit het Siemens VDO assortiment en samenwerken met software voor fleet management, zodat ‘messaging’ en ‘tracking & tracing’ mogelijk worden. Siemens VDO maakt eveneens gebruik van GPRS om de opdrachten en berichten door
34 De lichte BEDRIJFSWAGEN 32
te sturen vanuit de dispatching naar de voertuigen, terwijl de reële posities van het wagenpark altijd opvraagbaar zijn door de dispatcher. Nieuwe opdrachten kunnen direct naar het navigatiesysteem gestuurd worden. Bovendien is een rapportering ‘online’ opvraagbaar vanuit de centrale. De ‘PC 5200pro’ is gebaseerd op een open architectuur voor een vlotte integratie in bestaande systemen bij elke fleet management provider en systeem integrator. Navigatiesystemen kenden de voorbije jaren een explosieve groei, met een sterk dalende prijs als gevolg. In de nabije toekomst zal de concurrentiestrijd gestreden worden met software, zowel ‘on board’ voor een nog betere navigatiewerking, als ‘online’ voor een betere management dienstverlening. Eduard Coddé I
