NL C ommissar ia at - gener a al
voor de
Vluchtelingen
en de
S ta atlozen
U geniet subsidiaire bescherming in België Uw
rechten en plichten
Verantwoordelijke uitgever: Dirk Van den Bulck Deze brochure werd opgemaakt in april 2008 door het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. Bijkomende informatie over het CGVS in het algemeen en over de asielprocedure in het bijzonder kan geraadpleegd worden op de website www.cgvs.be. Herzien: November 2015 Deze brochure bestaat ook in het Frans en Engels.
U geniet subsidiaire bescherming in België Uw
rechten en plichten
INHOUD U geniet subsidiaire bescherming in België Wat zijn uw rechten en plichten?
6
1. Uw recht om in België te verblijven
7
2. Werken in België
8
3. U bent onderworpen aan het Belgisch recht
10
4. Naar het buitenland reizen
11
5. Kan het CGVS u helpen door documenten van burgerlijke stand uit te reiken?
12
6. Uw kinderen
13
7. Gezinshereniging
14
8. Hoe Belg worden?
16
9. Het einde van de subsidiaire bescherming
18
BIJLAGE 1: Belgische instanties
20
BIJLAGE 2: Sociale diensten
22
BIJLAGE 3: Provinciebesturen
26
U geniet subsidiaire bescherming in België Wat zijn uw rechten en plichten? De subsidiaire beschermingsstatus werd u toegekend. Dit geeft u heel wat rechten maar ook verplichtingen. U stelt zich ongetwijfeld vragen over uw toekomst als “beschermde persoon” in België. Op de volgende pagina’s vindt u heel wat informatie die hopelijk een antwoord zal geven op uw vragen. In geval van twijfel, aarzel niet contact op te nemen met de diensten die hierna worden vermeld. Deze brochure bevat basisinformatie. Het is onmogelijk alle details en nuances te behandelen. Indien u moeilijkheden ondervindt bij het respecteren van uw rechten en plichten, aarzel dan niet contact op te nemen met een advocaat, een juridische dienst of een van de diensten die vermeld worden in de bijlage van de brochure. U kunt zich ook wenden tot uw gemeente voor vragen in verband met het verwerven van de Belgische nationaliteit en identiteitsdocumenten, tot het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) van uw gemeente voor vragen in verband met maatschappelijke problemen (integratie enz.) of vervangingsinkomens. De Dienst Vreemdelingenzaken kan u inlichtingen geven over visa, verblijfsvergunningen en gezinshereniging. De diensten van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) staan eveneens tot uw beschikking om in de mate van het mogelijke uw vragen te beantwoorden. Ik wens u een zo harmonieus mogelijke integratie in de Belgische samenleving. Dirk Van den Bulck Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen
6 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
1. Uw recht om in België te verblijven U heeft een beslissing van toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen ontvangen. Hierdoor kunt u aanvankelijk voor een beperkte periode in België verblijven. U moet met deze beslissing naar het gemeentebestuur van uw verblijfplaats gaan.
1. Het gemeentebestuur van uw verblijfplaats zal u een verblijfsdocument uitreiken (“bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister”, ook BIVR genoemd) dat gedurende één jaar geldig is en kan worden verlengd en in geval van verlenging, gedurende twee jaar geldig is. Indien u een “elektronisch identiteitskaart” wordt overhandigd, dan zal dit om de “kaart A” gaan.
2. Vervolgens mag u na het verstrijken van een periode van vijf jaar vanaf de datum dat uw asielaanvraag werd ingediend, onbeperkt in België verblijven. U zult in het bezit worden gesteld van de elektronische identiteitskaart B. Dit onderscheid tussen verblijf van beperkte duur en verblijf van onbeperkte duur is belangrijk voor de uitoefening van bepaalde rechten en voor uw status van “beschermde persoon”.
Uw recht om in België te verblijven │ 7
2. Werken in België Werknemer met een arbeidsovereenkomst Om in België te kunnen werken tijdens de periode waarin uw verblijf beperkt is (de eerste vijf jaren), moet u eerst een werkvergunning aanvragen. Het gaat om de “arbeidskaart C”, die een beperkte geldigheidsduur heeft en geldt voor alle beroepen waarbij u een loon ontvangt.
◘◘ Indien u in Vlaanderen woont, dan kunt u de “arbeidskaart C” krijgen door u te wenden tot de provinciale migratiedienst. U kunt de website raadplegen: http://www.werk.be/
◘◘ Indien u in Wallonië woont, moet u een aanvraag invullen en ondertekenen voor een “arbeidskaart C”. U kunt het formulier bij de FOREM verkrijgen en u dient het ingevulde en ondertekende formulier in bij de FOREM die bevoegd is voor de gemeente van uw verblijfplaats. Bij de aanvraag moeten verschillende documenten gevoegd worden, waaronder een verzoek om inlichtingen getekend door de burgemeester van de gemeente waar u uw verblijfplaats heeft. Er is meer informatie beschikbaar op volgende website: http://emploi. wallonie.be/THEMES/PERMIS_TRAVAIL/Travailleurs_Etrangers.htm
◘◘ Indien u in Brussel woont, is de procedure dezelfde, maar het is het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Bestuur Economie en Werkgelegenheid, Directie Werkgelegenheidsbeleid en Meerwaardeneconomie - cel Werkvergunningen (Vooruitgangstraat 80/1, 1035 Brussel) dat bevoegd is: http://portail.irisnet.be/nl/citoyens/home/ travailler/travailler_comme_ressortissant_etranger/permis_de_travail/ permis_c.shtml
8 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
De vergunning wordt afgeleverd door bemiddeling van de administratie van de gemeente waar u uw verblijfplaats heeft. Wanneer uw verblijf onbeperkt is, heeft u deze werkvergunning niet langer nodig.
Zelfstandige Indien u zich als zelfstandige wilt vestigen (handelaar, mandataris van een vennootschap) heeft u, zolang u zich in de periode van beperkt verblijf bevindt, u een “beroepskaart” nodig die wordt uitgereikt door de dienst Economische Vergunningen van de FOD Economie. De aanvraag gebeurt bij het gemeentebestuur van uw verblijfplaats. Informeer u bij een sociale dienst, het OCMW van uw gemeente of bij een vakbond over uw rechten en plichten in verband met uw arbeidssituatie (ziekteverzekering, kinderbijslag, enz…). Informeer u bij deze diensten ook over de mogelijkheid om een “vervangingsinkomen” (werkloosheidsuitkering ...) te verkrijgen indien u geen werk meer hebt.
Werken in België │ 9
3. U bent onderworpen aan het Belgisch recht Het Belgisch recht is van toepassing op de meeste aspecten van uw leven in België. Sommige wetten uit uw land van herkomst (wetten van het land waarvan u de nationaliteit bezit) blijven echter van toepassing, met name wat uw “persoonlijke status” betreft (meerderjarigheid, geldigheidsvereisten van een huwelijk dat in België werd gesloten,…).
10 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
4. Naar het buitenland reizen Indien u de subsidiaire beschermingsstatus geniet, hebt u het recht om naar het buitenland te reizen. U moet echter wel beschikken over een geldig paspoort en de vereiste visa om naar de landen te reizen waar u naartoe wilt gaan. Indien u geen paspoort hebt en u kan er geen krijgen bij uw consulaat of ambassade, kan de FOD Buitenlandse Zaken u eventueel een “reistitel voor vreemdelingen” uitreiken. U moet deze aanvraag bij het provinciebestuur van uw verblijfsplaats indienen (zie bijlage 3). De FOD Buitenlandse Zaken zal u dan een attest vragen dat aantoont dat u zich onmogelijk tot de overheid van uw land kan richten om een paspoort te verkrijgen. Het CGVS kan u, na onderzoek van uw dossier, dit attest bezorgen. Een paspoort is noodzakelijk, zelfs om in een Europees land te reizen. Informeer u altijd bij de diplomatieke posten van de landen waar u naartoe wilt gaan vooraleer u een reis onderneemt. Opgelet: elke reis naar uw land van herkomst zou uw status van beschermde persoon opnieuw ter discussie kunnen stellen! Een reis naar uw land van herkomst zou namelijk kunnen betekenen dat de omstandigheden die de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus mogelijk hebben gemaakt, opgehouden hebben te bestaan, of dat er sprake is van tegenstrijdigheid met de verklaringen die het toekennen van deze bescherming mogelijk hebben gemaakt (zie verder “Einde van de subsidiaire bescherming”).
U bent onderworpen aan het Belgisch recht - Naar het buitenland reizen │ 11
5. Kan het CGVS u helpen door documenten van burgerlijke stand uit te reiken? Neen. De wet tot organisatie van de subsidiaire bescherming geeft aan de Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen niet de bevoegdheid om documenten van burgerlijke stand uit te reiken (geboortebewijs, huwelijksakte, …). Een “akte van bekendheid” kan een geboorteakte vervangen voor sommige procedures (huwelijk, naturalisatie). Deze akte van bekendheid kan worden aangevraagd bij de vrederechter van uw woonplaats.
12 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
6. Uw kinderen Uw kinderen die tegelijk met u zijn aangekomen, genieten de subsidiaire beschermingsstatus indien u die hebt aangevraagd tijdens de procedure. (De kinderen moeten zijn ingeschreven op uw bijlage 25 of 26 die u van de Dienst Vreemdelingenzaken kreeg bij de registratie van uw asielaanvraag.) Uw kinderen die in België zijn geboren na de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus, moeten door de gemeente worden ingeschreven in het vreemdelingenregister op vertoon van de geboorteakte. De kinderen die in België zijn aangekomen na de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus, moeten worden aangegeven bij de:
Dienst Vreemdelingenzaken WTC II Antwerpsesteenweg 59B 1000 Brussel om er een asielaanvraag in te dienen.
Kan het CGVS u helpen door documenten van burgerlijke stand uit te reiken? - Uw kinderen │ 13
7. Gezinshereniging Sommige leden van uw gezin kunnen, als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen, toestemming krijgen om in België te verblijven. Deze leden van uw gezin (echtgeno(o)t(e), kinderen jonger dan 18 jaar en ongehuwd ….) moeten zich wenden tot de Belgische diplomatieke post van het land waar zij zich bevinden. Deze aanvragen worden behandeld door de Dienst Vreemdelingenzaken, dienst Visa, van de FOD Binnenlandse Zaken. U moet bewijzen dat u beschikt over voldoende huisvesting en een ziekteverzekering voor uzelf en voor de leden van uw gezin. Zodra u toestemming krijgt om voor een beperkte periode in België te verblijven (de eerste vijf jaar vanaf uw asielaanvraag), zullen de leden van uw gezin die kunnen genieten van gezinshereniging, een verblijfsdocument krijgen waarvan de geldigheidsduur identiek is aan die van uw verblijfsdocument. Zodra u onbeperkt in België mag verblijven, zullen de leden van uw gezin die voor gezinshereniging in aanmerking komen, eerst tot een verblijf van drie jaar worden gemachtigd, daarna tot een verblijf van onbeperkte duur. De sociale diensten kunnen een lid van uw familie dat in het land van herkomst is achtergebleven, makkelijker laten overkomen en u meer inlichtingen geven over de procedures (zie bijlage 2 : Lijst van sociale diensten) .
14 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
Het Rode Kruis beschikt over een dienst “Tracing” die zal proberen familieleden op te sporen waarmee u het contact heeft verloren. U vindt de adressen van het Rode Kruis in de bijlage (“Rode Kruis Vlaanderen” en “Croix-Rouge de Belgique”). De website van de Dienst Vreemdelingenzaken (www.dofi.fgov.be) bevat informatie over gezinshereniging.
Gezinshereniging │ 15
8. Hoe Belg worden? Er zijn twee procedures om de Belgische nationaliteit te krijgen: de nationaliteitsverklaring en de naturalisatie. Opgelet: u moet een verblijfsvergunning van onbeperkte duur hebben om een aanvraag te kunnen indienen voor de Belgische nationaliteit.
Nationaliteitsverklaring De voorwaarden om via een nationaliteitsverklaring Belg te worden zijn te uitgebreid om in deze brochure te vermelden. U vindt de voorwaarden terug in de wettekst op de website van de FOD Justitie: http://justitie.belgium.be/nl/ via het linkermenu ‘Personen en gezinnen’ - ‘Nationaliteit’. U legt de verklaring van nationaliteit af bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar u verblijft. De ambtenaar zal u alle nodige uitleg geven over de documenten die u moet voorleggen opdat u uw dossier kan vervolledigen. Het CGVS kan u geen geboorteakte afleveren: wend u tot de ambassade van uw land of, indien dat niet mogelijk is, tot het Vredegerecht van uw woonplaats voor de aflevering van een akte van bekendheid.
Naturalisatie Voorwaarden U moet:
1. minstens 18 jaar zijn. 2. wettelijk in België verblijven.
16 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
3. blijk geven van ’buitengewone verdiensten‘ op wetenschappelijk, sportief of op sociaal-cultureel vlak.
4. bewijzen dat het voor u zo goed als onmogelijk is om de Belgische nationaliteit te verkrijgen door het afleggen van een nationaliteitsverklaring. Wend u tot de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar u verblijft. Het CGVS kan u geen geboorteakte afleveren: wend u tot de ambassade van uw land of, indien dat niet mogelijk is, tot het Vredegerecht van uw woonplaats voor de aflevering van een akte van bekendheid. Meer informatie over ‘Belg worden’ vindt u terug op de website van de FOD Justitie: http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/ personen_en_gezinnen/nationaliteit/ en de website van de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking: http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Diensten_in_het_buitenland/ Belgische_nationaliteit/
Hoe Belg worden? │ 17
9. Het einde van de subsidiaire bescherming De subsidiaire beschermingsstatus wordt toegekend wanneer bepaalde omstandigheden de toekenning van die status mogelijk hebben gemaakt. De commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen is bij wet bevoegd om deze bescherming op te heffen wanneer de omstandigheden die de toekenning van deze status mogelijk hebben gemaakt, in positieve zin zijn geëvolueerd in uw land van herkomst. De bevoegde minister kan vervolgens een bevel geven om het grondgebied te verlaten indien er tot de opheffing van de status wordt besloten binnen 5 jaar volgend op uw aanvraag van de subsidiaire beschermingsstatus. De commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen is ook bevoegd om de subsidiaire bescherming in te trekken indien deze bescherming werd toegekend op basis van valse verklaringen, valse documenten of op basis van verdraaide of verborgen feiten. In dat geval kan de bevoegde minister ook een bevel geven om het grondgebied te verlaten binnen een termijn van 10 jaar volgend op uw aanvraag van de subsidiaire beschermingsstatus. De Dienst Vreemdelingenzaken kan ook aan de commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen vragen om de subsidiaire beschermingsstatus in te trekken of op te heffen. Indien een van deze procedures zou worden overwogen, wordt u hiervan op de hoogte gebracht.
18 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
Bijlage 1
BIJLAGE 1: Belgische instanties
20 │
Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) WTC II Koning Albert II-laan 26 A 1000 BRUSSEL T 02 205 51 11 F 02 205 51 15 www.cgvs.be
Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) Laurentide Gaucheretstraat 92-94 1030 BRUSSEL T 02 791 60 00 F 02 791 62 26 www.rvv-cce.be
Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) World Trade Center, tower II Antwerpsesteenweg 59 B 1000 BRUSSEL T 02 793 95 00 Helpdesk (visa, verblijfsvergunningen, gezinshereniging) T 02 793 80 00 www.dofi.fgov.be www.ibz.fgov.be
Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Karmelietenstraat 15 1000 BRUSSEL T 02 501 81 11 www.diplomatie.belgium.be www.dgcd.be
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
Bijlage 2
BIJLAGE 1: Belgische instanties │ 21
BIJLAGE 2: Sociale diensten Vlaanderen Rode Kruis Vlaanderen Motstraat 40 2800 MECHELEN T 015 44 35 40
[email protected] Protestants Sociaal Centrum Lange Stuivenbergstraat 54-56 2060 ANTWERPEN T 03 325 34 05 F 03 272 20 85 CAW De Mutsaard Maurits Sabbelaan 57 2020 ANTWERPEN T 03 247 88 20 CAW Leuven Diestsesteenweg 42 3010 LEUVEN T 016 46 49 61
22 │
CAW Waasland Prins Albertstraat 35 9100 SINT-NIKLAAS T 03 776 82 71 CAW Transithuis Oude Houtlei 124 9000 GENT T 09 267 85 10 CAW De Viersprong Spinolarei 10 A 8000 BRUGGE T 050 44 37 78 (72) CAW Sonar Ursulinenstraat 7 3800 SINT-TRUIDEN T 011 68 86 00
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
Wallonië CAP Migrants Rue de Fétinne 98 4020 LIÈGE T 04 222 36 16 F 04 342 47 77 Service social des étrangers Rue Lambert-le-Bègue 8 4020 LIÈGE T 04 223 58 89 Centre des immigrés de Namur-Luxembourg: Rue Borgnet 9 5000 NAMUR T 081 22 42 86 dinsdag: van 9 tot 13 uur donderdag: van 13.30 tot 16.30 uur Espace Didier 42 6700 ARLON T 063 43 00 30 maandag: van 13.30 tot 16.30 uur Place aux Foires 21 (2ème étage) 6900 MARCHE EN FAMENNE T 084 45 68 08 woensdag: van 9 tot 12 uur
Accueil et promotion des immigrés Rue Léon Bernus 35 5000 CHARLEROI T 071 31 33 70 Aide aux personnes déplacées : Mons: Rue d’Havré, 98 7000 MONS T 0478 021 990 maandag en woensdag: van 9.30 tot 12 uur
[email protected] Braine-le-Comte: Le Sylvius Rue Adolphe Gillis, 11 7090 BRAINE-LE-COMTE T 0478 021 990 donderdag: van 9 tot 11.30 uur
[email protected] Liège: Rue Jean d’Outremeuse, 93 4020 LIÈGE T 04 342 14 44 F 04 340 00 90 maandag, woensdag, donderdag en vrijdag: van 9 tot 12.30 uur
[email protected]
→ BIJLAGE 2: Sociale diensten │
23
BIJLAGE 2: Sociale diensten (Vervolg) Brussels Hoofdstedelijk Gewest Huy: Rue du Marché 33 4500 HUY T 085 21 34 81 F 085 23 01 47 vrijdag: van 9 tot 12 uur Namur: Rue Saint-Nicolas 84 (1ste verdieping) 5000 NAMUR T 0492 73 19 75 woensdag: van 9 tot 12.30 uur of op afspraak
[email protected] www.aideauxpersonnesdeplacees.be
Rode Kruis België Stallestraat 96 1180 UKKEL T 02 371 31 58, 02 371 31 63 F 02 371 31 45 Caritas International Liefdadigheidsstraat 43 1210 BRUSSEL T 02 229 36 11 F 02 229 36 25 Sociale Dienst Socialistische Solidariteit Parmastraat 28 1060 BRUSSEL T 02 537 95 45 Protestants Sociaal Centrum Cansstraat 12 1050 BRUSSEL T 02 512 80 80
24 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
Bijlage 3
BIJLAGE 3: Provinciebesturen
26 │
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Dienst Paspoorten Koloniënstraat 56 1000 BRUSSEL maandag tot vrijdag: van 9 tot 11.45 uur T 02 507 99 11 F 02 507 99 21
de Provincie Limburg Dienst Paspoorten Universiteitslaan 1 3500 HASSELT Na telefonische afspraak T 011 23 80 05 F 011 23 80 09
de provincie Vlaams-Brabant Dienst Paspoorten Provincieplein 1 3010 LEUVEN maandag en vrijdag: van 10 tot 13 uur woensdag: van 10 tot 12 uur en van 13 tot 15 uur T 016 26 71 30 of 016 26 27 28 F 016 26 78 17
de Provincie West-Vlaanderen Dienst Paspoorten FAC Kamgebouw K. Albert I-laan 1/5 bus 6 8200 BRUGGE maandag tot vrijdag: van 9 tot 11.45 uur, ‘s namiddags op afspraak T 050 30 16 11 F 050 30 16 00
de Provincie Antwerpen Dienst Paspoorten Italiëlei 4 bus 16 2000 ANTWERPEN maandag tot vrijdag: van 9 tot 11.45 uur T 03 204 03 37 (enkel voormiddag) F 02 518 35 36
de Provincie Oost-Vlaanderen Dienst Paspoorten Kalandeberg 1 9000 GENT maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur T 09 267 88 10 F 09 267 88 19
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
de Provincie Waals-Brabant (Brabant Wallon) Bureau des passeports Chaussée de Bruxelles 61 1300 WAVRE maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur T 010 23 67 20 F 010 23 67 30
de Provincie Luik (Liège) Bureau des passeports Centre Nagelmaekers Place Cathédrale 16 4000 LIÈGE maandag tot vrijdag: van 10 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur T 04 220 60 12 of 13 F 04 220 60 20
de Provincie Henegouwen (Hainaut) Bureau des passeports Rue Verte 13 7000 MONS dinsdag en donderdag: van 9 tot 12 uur T 065 39 64 75 F 065 84 87 32
de Provincie Luxemburg (Luxembourg) Bureau des passeports Square Albert Ier, 6700 Arlon dinsdag en donderdag, enkel op afspraak T 063 24 51 34
de Provincie Namen (Namur) Bureau des passeports Place Saint-Aubin 2 5000 NAMUR maandag tot vrijdag: van 8.45 tot 11.45 uur T 081 25 68 64 F 081 25 68 96
BIJLAGE 3: Provinciebesturen │ 27
memo
28 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
│ 29
30 │
U geniet subsidiaire bescherming in België - Wat zijn uw rechten en plichten?
│ 31
C ommis sar ia at - gener a al
voor de
V luchtelingen
WTC II Koning Albert II-laan 26 A 1000 Brussel T 02 205 51 11 F 02 205 51 15
[email protected] www.cgvs.be
en de
S ta atlozen