Colostoma Verzorging tweedelig systeem
Afdeling algemene chirurgie
Een colostoma Een colostoma is een gedeelte van de dikke darm dat door de buikwand naar buiten wordt gebracht, omgeklapt en in de buikhuid wordt vastgehecht. De samenstelling, de productie en het volume van de ontlasting varieert per persoon en is ook afhankelijk van dat deel van de dikke darm, dat gebruikt is voor de aanleg van de stoma. De stoma is rood en vochtig net zoals de binnenkant van de wang. De stoma zelf bevat geen zenuwen en is dus gevoelloos.
Het aanbrengen van een tweedelig colostoma opvangsysteem Klaarleggen: • droge en lauwwarme vochtige gazen • stoma opvangmateriaal • ballpoint en schaar • malletje (kartonnetje met de juiste maat van de stoma) • eventueel scheermesje • eventueel andere benodigdheden • afvalzakje
1
De volgorde van handelen: Maak het opvangmateriaal klaar voor gebruik: • De verpakking van de huidbeschermende plaat verwijderen. • Het malletje tegen de achterkant van de huidplaat leggen, zorg dat de opening in het midden zit. • De uitsparing op achterkant huidplaat aftekenen met ballpoint. • De aangegeven lijn uitknippen. • Strijk de rand van de uitsparing met de vinger glad, zodat het slijmvlies van de stoma niet beschadigt. • Verwarm de huidplaat vóór (bijvoorbeeld door er op te gaan zitten). De plakkracht wordt verhoogd door verwarmen waardoor de huidplaat beter hecht. Werkwijze: Was voordat u de stoma verzorgt de handen. • Verwijder het oude materiaal van boven naar beneden. Pel met de ene hand het materiaal eraf en houdt met de andere de huid tegen. • Reinig de huid en de stoma met lauwwarm kraanwater. Tijdens het reinigen kan de stoma wat gaan bloeden, wanneer dit snel weer stopt is dit niet verontrustend. • Dek de stoma af met een gaasje om te voorkomen dat er ontlasting op de huid komt. Is er ontlasting tijdens de verzorging op de huid gekomen, dan moet de huid weer gereinigd worden. De huid raakt anders geïrriteerd en de huidplaat hecht niet meer. • Na het verwijderen van de beschermlaag aan de achterkant van de huidplaat wordt het stomamateriaal aangebracht. De buikhuid strekken en in gestrekte positie houden tijdens aanbrengen van het stomamateriaal, het aanbrengen gebeurt zonder vouwen of luchtbellen onder de plaklaag. • De huidplaat dient vooral direct rond de stoma goed aangedrukt te worden zodat er geen gelegenheid ontstaat tot kiervorming waar lucht en later ontlasting kan gaan zitten. Dat kan aanleiding geven tot loslating van de huidplaat waardoor lekkage ontstaat en kans op huidproblemen. De huidplaat wordt vanuit het midden naar buiten gewreven. 2
•
Het zakje aanbrengen op de huidplaat, controleer of het zakje goed is bevestigd door even aan het zakje te trekken.
Aandachtspunten: • Het malletje moet regelmatig aangepast worden. De zwelling van direct na de operatie wordt minder. Pas na 3 maanden heeft de stoma de vorm die het behoudt. • Voorkom hoge trekkracht van de huid, door het zakje regelmatig te wisselen. • Het gebruik van oplos- of ontvettende middelen wordt ontraden, daar deze de huid kunnen aantasten. Ook het gebruik van olie en vette zalven is niet verstandig daar plakken dan onmogelijk is. • Eventuele haargroei verwijderen met een scheermesje. • Verwissel de huidplaat na 3 á 4 dagen. • Indien u last heeft van diarree kunt u gebruik maken van open zakjes met een ingebouwde sluiting of een sluitclip.
3
Notities Heeft u vragen over uw behandeling? We raden u aan ze hier op te schrijven. Zo weet u zeker dat u ze niet vergeet.
4
Máxima Medisch Centrum www.mmc.nl Locatie Eindhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 Postbus 90 052 5600 PD Eindhoven
Locatie Veldhoven: de Run 4600 Postbus 7777 5500 MB Veldhoven
De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. © MMC.200.239_04_10
