CO2 rapportage jaar 2013 Boskalis Dolman B.V. CO2 emissie / footprint jaar 2013
Auteur Verificatie Autorisatie Kenmerk Datum Versie Status
D. Verkuijl R. Westerveld E. Meeldijk CO2 rapportage jaar 2013 Maart 2014 001 Definitief Pagina 1
0
INHOUDSOPGAVE 0 ......... INHOUDSOPGAVE 1 ......... Inleiding 2 Ontwerp CO2 Inventarisatie 2.1 Broeikasgassen 2.2 Organisatie 2.2.1 Organisatiegrens 2.2.2 Organisatiestructuur 2.2.3 Taken en verantwoordelijkheden duurzaamheid 2.3 Energiestromen en scope verdeling 2.3.1. Wagenpark 2.3.3 Projecten 2.3.4 Kantoor Papendrecht, incl. LAB 2.3.5 Technische Dienst, incl gasflessen 2.3.6 Openbaar vervoer 2.3.7 Vliegverkeer 2.3.8. Koel- en koudemiddelen 3 Data verzamelen 3.1 ... Basisjaar 3.2 ... Datamanagement 4 Berekenen CO2 emissies 4.1 ... Berekening CO2 emissies 5 Doelstellingen / Reductiemogelijkheden - projecten 6 Rapporteer resultaten – in/externe audits 7 Bijlagen
2 3 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 6 6 6 7 7 8 10 10 11 13 14
Pagina 2
1
Inleiding
Voor u ligt de derde GHG (Green House Gas) rapportage van Boskalis Dolman B.V. Deze rapportage geeft de CO2 emissie – footprint van 2013 weer, gereflecteerd aan het basisjaar 2011 en kijkt vooruit naar het jaar 2014. Onderhavige rapportage van Boskalis Dolman B.V. is opgesteld ten behoeve van het CO2 bewust certificaat van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO). In onderhavige rapportage zijn de verplichte items van de NEN-ISO 14064-1 : 2006, par. 7.3.1. meegenomen. De opbouw van onderhavige rapportage is volgens het GHG protocol. Deze opbouw is onderstaand weergegeven en betreffen de hoofdstukken van deze rapportage. Hoofdstuk 2 Ontwerp CO2 inventarisatie - Definiëren organisatiegrenzen - Definiëren organisatiestructuur - Bepalen energiestromen en deelemissies in scope 1, 2 en 3. Hoofdstuk 3 Verzamelen van data - Bepaling van het basisjaar (referentie) = 2011 - Data management: wie, waar in de organisatie zijn de gegevens - Kwaliteitcheck van de data Hoofdstuk 4 Bereken emissies - Bepaling van ge /- en verbruikersgegevens - Gebruik maken van de juiste methodieken, kentallen en emissiefactoren - Een en ander dient te voldoen aan het GHG protocol Hoofdstuk 5 Doelstellingen bepalen - Bepaling van doelstellingsjaar - Bepaling van besparingspotentieel - Selectie van meest kansrijke projecten (kosten, CO2) - Implementatie van reductieprojecten - Monitoring van de doelstellingen Hoofdstuk 6 Rapporteren van resultaten - Opstellen van jaarlijkse rapportage - Verzeker volledigheid en transparantie van de jaarrapportage
Pagina 3
2
Ontwerp CO2 Inventarisatie
2.1
Broeikasgassen
In totaal worden 6 broeikasgassen onderscheiden in het GHG protocol. • • • • • •
Koolstof dioxide (CO2); 76,7% Methaangas (CH4); 14,2% Lachgas(N20);8,1% Fluorkoolwaterstof (HFC); 0,6% Perfluorkoolstof(PFC);0,2% Zwavel hexafluoride (SF6); 0,1%
Vanuit onze bedrijfsvoering verbruikt Boskalis Dolman B.V. voornamelijk energie voor de grondreiniging installaties, verwarming en overig brandstofverbruik. Het gebruik van deze energiebronnen leidt alleen tot CO2-emissies. Om deze reden wordt alleen de CO2-emissie gerapporteerd.
2.2
Organisatie
2.2.1 Organisatiegrens Boskalis Dolman B.V. is het startbedrijf en enige bedrijf. Onder paragraaf 2.3 is een en ander nader uitgewerkt. De bepaling van de organisatiegrens is uitgebreid beschreven in de navolgende opgestelde memo: - BKE-504-60 : Duurzaamheid binnen BKD
2.2.2 Organisatiestructuur Om duurzaamheid binnen de organisatie van Boskalis Dolman B.V. goed te kunnen ontwikkelen zijn hiervoor medewerkers met specifieke taken toegewezen. Dit zijn medewerkers van de afdeling KAM en de afdeling financiën. Zij krijgen ondersteuning vanuit het veld / MT / directie om hun taken naar behoren te kunnen uitvoeren.
2.2.3 Taken en verantwoordelijkheden duurzaamheid 1. Algemeen Directeur Boskalis Dolman B.V. De directeur van Boskalis Dolman B.V. heeft als taken en verantwoordelijkheden: - Beslissende persoon voor het goedkeuren van de visie/ambitie/doelstellingen en het beleid op het gebied van duurzaamheid binnen het bedrijf. - Beslissende persoon voor het goedkeuren van investeringen op het gebied van duurzaamheid binnen het bedrijf. - Intern en extern uitdragen van de visie/ambitie/doelstellingen en het beleid van het bedrijf.
Pagina 4
2. KAM Afdeling Boskalis Dolman B.V. beschikt over een KAM-manager. De taken en verantwoordelijkheden van de KAMmanager zijn: - Bewaken van doelstellingen. - Bewaken kwaliteitssysteem. - Beheer van normen en richtlijnen. - Rapportage aan directie. - Agenderen van duurzaamheid op agenda OMT-overleg. - Implementatie duurzaamheid binnen Boskalis Dolman B.V. - Signaleren van ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. - Begeleiden van verbeterprocessen, etc. - Verzorgen van interne / externe communicatie. - CO2 Prestatieladder implementeren en onderhouden. Bovengenoemde taken en verantwoordelijkheden kunnen worden gedelegeerd naar een KAM-medewerker. 3. -
Financiële afdeling Verantwoordelijk voor de inventarisatie van energieverbruiken (gas / elektra / etc.). Rapportage van de energie verbruiken naar de afdeling KAM. Vaststellen budget. Jaarverslag autoriseren.
Voor de overige functies binnen Boskalis Dolman en hun bijdrage aan duurzaamheid wordt kortheidshalve verwezen naar de reeds bestaande opgestelde functieprofielen van deze medewerkers.
2.3
Energiestromen en scope verdeling
In het begin van ieder kalenderjaar worden de energiestromen in kaart gebracht en zo nodig aangepast. De energiestromen zijn vastgesteldin het document BKE-504-60 : Duurzaamheid binnen BKD Elk kwartaal wordt het verbruik en daarmee de CO2 emissie van elke energiestroom vastgelegd en gepubliceerd.
2.3.1. Wagenpark Het wagenpark van Boskalis Dolman B.V. bestaat uit lease-auto’s en privéauto’s welke voor zakelijk en woon-werkverkeer worden ingezet.
2.3.2 Grondreinigingslocaties met scheidingsinstallaties (eigen fabrieken) Het grootste deel van de CO2 emissies van Boskalis Dolman B.V. (meer dan 80%) vindt plaats op de scheidingslocaties.
2.3.3 Overige Projecten Voor Boskalis Dolman B.V. zal een deel van de CO2 emissies plaats vinden op de projecten.
2.3.4 Kantoor Papendrecht, incl. LAB Boskalis Dolman B.V. is gevestigd in het hoofdkantoor van Boskalis te Papendrecht. Hier is tevens het laboratorium van Boskalis Dolman B.V. gevestigd.
2.3.5 Technische Dienst, incl gasflessen De Technische Dienst is gevestigd op de locatie van Boskalis bv te Capelle a/d IJssel. Het betreft hier enkel een kantoorunit met beperkte opslag van klein materieel. Pagina 5
2.3.6 Openbaar vervoer Ten opzichte van de totale vervoerskilometers wordt momenteel zeer beperkt gebruik gemaakt van het openbaar vervoer. De locaties van de projecten en kantoren lenen zich vaak niet voor gebruik van openbaar vervoer. Mogelijke openbaar vervoersmiddelen zijn: • Tram • Trein • Bus • Metro
2.3.7 Vliegverkeer Bij Boskalis Dolman B.V. wordt zeer sporadisch zakelijk gevlogen.
2.3.8. Koel- en koudemiddelen De rapportage van koel- en koudemiddelen is conform de handleiding niet verplicht, zodoende zal Boskalis Dolman B.V. deze ook niet rapporteren.
Pagina 6
3 3.1
Data verzamelen Basisjaar
Als basisjaar geldt voor Boskalis Dolman B.V. de CO2 inventarisatie van 2011 (referentiejaar). In 2011 bedroeg de totale emissie (CO2 footprint) 2481 ton CO2, zie onderstaand overzicht, voor details inzake deze cijfers kan contact worden opgenomen met de afdeling KAM van Boskalis Dolman BV. Overzicht CO2 footprint BKD Ton CO2
%
1436 262 111 158
57,9 10,6 4,5 6,4
140 44
5,6 1,8
8
0,3
Technische Dienst (2.3.5.)
14
0,6
Kantoor Papendrecht (2.3.4.) Laboratorium Papendrecht (2.3.4.)
25 51
1,0 2,1
48 5 7 170 2
1,9 0,2 0,3 6,9 0,1
2481 Ton CO2
100%
Scheidingslocaties (2.3.2.) BMR Schiedam SBD Amersfoort GBD Alkmaar BVNN Groningen-Heereveen Leasewagens (zakelijk verkeer) (2.3.1.) Wagens prive (zakelijk gebruik) (2.3.1.) Vliegreizen (2.3.7.)
Projecten (2.3.3.) AVI-Bodemassen proef Project Borgharen Project Oegstgeest Project TIC-Morcon Project Zellingwijk TOTAAL
Pagina 7
3.2
Datamanagement
De gegevens die centraal voorhanden zijn worden vanuit verschillende interne bronnen verzameld door de afdeling KAM in een Excel invulsheet. Bij het toewijzen van energieverbruik van bijvoorbeeld kantoorruimten is de aanname gemaakt dat de betaler ook de verbruiker is. Verificatie van cijfers vindt plaats door middel van checks door de verantwoordelijke personen die de data verzamelen. Dit kan op basis van aanwezige meters, inkoopfacturen, etc. Validatie vindt plaats door middel van een check door de afdeling KAM op de verkregen data en de hiervoor geldende herkomst. De cijfers (data) zijn niet geverifieerd door een hiervoor erkende instantie zoals aangegeven in het handboek van de CO2 Prestatieladder. Onderstaand een overzicht van data en betrouwbaarheid hiervan. Informatie Gasverbruik Kantoor Papendrecht, incl LAB
Bron Facturen energiemaatschappijen
Betrouwbaarheid Gegevens zijn betrouwbaar op basis van de gegevens van de energieleverancier.
Conversiefactor Handboek CO2 prestatieladder
Elektraverbruik kantoor Papendrecht, incl. LAB
Facturen energiemaatschappijen
Handboek CO2 prestatieladder
Gasverbruik gehuurd kantoor TD
Gasverbruik is opgenomen in het totale huurcontract
Gegevens zijn betrouwbaar op basis van de gegevens van de energieleverancier. Niet betrouwbaar
Elektraverbruik gehuurd kantoor TD
elektraverbruik is opgenomen in het totale huurcontract
Niet betrouwbaar
Handboek CO2 prestatieladder
Brandstofverbruik lease wagens
Overzichten Athlon
Handboek CO2 prestatieladder
Brandstofverbruik privé wagens
Salarisadministratie
Vliegreizen
Gegevens (afstanden in km) worden gehaald van internet-site
Gegevens zijn betrouwbaar op basis van de gegevens van Athlon. Alle privé kilometers worden gedeclareerd, anders worden deze niet vergoed Alle zakelijke vliegreizen worden centraal geregistreerd en gerapporteerd
Handboek CO2 prestatieladder
Onzekerheden Meterafwijkingen. Kantoor Boskalis Dolman is onderdeel van totaal en dus factor personeel toegepast Op basis van gebruikersoverzicht en kengetallen elektraverbruik bepaald Meterafwijkingen. Kantoor Boskalis Dolman is onderdeel van totaal en dus factor personeel toegepast Op basis van gebruikersoverzicht en kengetallen gasverbruik bepaalt Tankpas – Pompafwijkingen / oneigenlijk gebruik tankpas
Handboek CO2 prestatieladder
Fouten in opgegeven kilometerlijsten.
Handboek CO2 prestatieladder
Werkelijk gevlogen km kunnen afwijken van de afstanden aangegeven op de internet-site Pagina 8
Scheidingslocaties
Projecten
Gasolie / elektra / dieselverbruik op basis van registratielijsten en facturen Gasolie / elektra / dieselverbruik op basis van registratielijsten en facturen
Gegevens zijn betrouwbaar op basis van facturen en registratielijsten Gegevens zijn betrouwbaar op basis van facturen en registratielijsten
Handboek CO2 prestatieladder
Handboek CO2 prestatieladder
Meterafwijkingen. Gasolieverbruik op basis van verbruik / uur Meterafwijkingen. Gasolieverbruik op basis van verbruik / uur
Pagina 9
4 4.1
Berekenen CO2 emissies Berekening CO2 emissies
De emissies worden als volgt berekend:
Verbruikte energie [eenheid] x conversiefactor
(CO2 eenheid)
= CO2 emissie [CO2 ]
In de vorige hoofdstukken is omschreven hoe de verbruikte energie binnen Boskalis Dolman B.V. in kaart wordt gebracht / wordt geregistreerd. Voor de conversiefactoren wordt gebruik gemaakt van de conversiefactoren zoals deze zijn vastgesteld in het handboek CO2 Prestatieladder 2.1 d.d. 18 juli 2012.
4.2
Energiestromen / CO2 footprint
Alle energiestromen zijn in kaart gebracht. De totale verbruiken van de energiestromen zijn gebaseerd op facturen / standen van aanwezige kWh meters, tellers op gasolietanks, etc. / bijgehouden excell-files.
Pagina 10
5
Doelstellingen / Reductiemogelijkheden - projecten
5.1
Doelstelling / Reductie mogelijkheden – projecten
Hiervoor wordt kortheidshalve verwezen naar de energiebeleidsverklaring en het energiemanagement programma (zie bijlage 1). CO2 footprint Boskalis Dolman: Onderstaand een weergave van de CO2 footprint van de afgelopen jaren. Scope (getallen afgerond op hele getallen)
2011 Ton CO2 Basisjaar
Scope 1 BMR gasolie BMR aardgas SBD gasolie GBD gasolie BVNN gasolie Leasewagens hybride Leasewagens diesel Privé wagens diesel Kantoor Papendrecht aardgas Scope 2 BMR elektra SBD elektra GBD elektra BVNN elektra Vliegtuigkilometers Kantoor Papendrecht elektra Projecten (scope 1+2) Totaal ton CO2 Jaaromzet (x 1.000.000) X
2012 Ton CO2
2013 Ton CO2
1345 1 262 111 157 70 65 44 20
987 1 131 403 171 68 74 39 48
410 1 155 319 202 94 76 35 48
8 60
322 92 1 1 14 65
39x 4x 1 1 9 5x
338
0
0
2481 21
2416 17
1399 16
=> daling ton CO2 door overstap op groene stroom (factor 14 daling op benodigde CO 2 / geproduceerde kWh))
Onderstaand een weergave van de CO2 footprint gerelateerd aan de jaaromzet Totaal
Gram CO2 per omzet
% reductie t.o.v basisjaar 2011
(getallen afgerond op hele getallen)
2011 2012 2013 2020 (doelstelling => aanvullend 11% tov 2013) note
118 142 87 77
n/a +20 % -30 % -35%
=> stijging 2012 door uitvoering projecten, optimalisatie monitoring en opstart ketenproject AVI-bodemas => daling 2013 door toepassing walstroom op installaties en overgang op groene stroom
Onderstaand een weergave van de CO2 footprint per verwerkte ton op de scheidingsinstallaties. (getallen afgerond op hele getallen)
2011 2012 2013
Ton CO2 1876 2107 1132
Verwerkte ton 386.988 456.943 340.149
Gram CO2 / verwerkte ton 4848 4611 3328
Pagina 11
Onderstaand wordt per vastgestelde energiestroom (zie par. 2.3 / 3.2) het afgelopen jaar 2013 geëvalueerd ten opzichte van het referentiejaar 2011. Scheidingslocaties (eigen fabrieken) : scope 1+2 De verbetering van de cijfers (KG CO2 / verwerkte ton) is verklaarbaar door: - Verbeterde registratie van de energiehuishouding. - Bewustwording van personeel. - Overgang op walstroom / “groene stroom” bij de scheidingsinstallaties. Projecten Boskalis Dolman B.V. : scope 1 (diesel) + 2 (elektra) Over het jaar 2013 waren er geen projecten binnen Boskalis Dolman BV in uitvoering waarop CO2 gunningvoordeel is verkregen. Indien in het jaar 2014 projecten worden opgestart waar Boskalis Dolman B.V. een bijdrage in heeft zullen deze worden meegenomen in de CO2 footprint van Boskalis Dolman B.V. Kantoor Papendrecht, incl. laboratorium / Technische Dienst (incl. gasflessen): scope 1 (aardgas) + 2 (elektra) De energiestromen en aldus de CO2 uitstoot is vergelijkbaar met het jaar 2011. Het energiemanagementprogramma is uitgevoerd conform vastlegging. De verlaging van de CO2 uitstoot is te verklaren doordat bij de kantoren tevens is overgestapt op “groene stroom”. Wagenpark Boskalis Dolman B.V. : scope 1 (lease) + 2 (privé) Het wagenpark is ten opzichte van het jaar 2011 qua CO2 uitstoot niet veel gewijzigd. Vliegverkeer : scope 2 Bij Boskalis Dolman B.V. wordt sporadisch zakelijk gevlogen. De vliegreizen welke hebben plaatsgevonden zijn marktgedreven en voor 2014 worden er geen significante wijzigingen verwacht betreffende vliegreizen. Het houden van conference calls wordt binnen Boskalis Dolman B.V. gestimuleerd en vliegreizen kunnen hiermee worden beperkt. Openbaar vervoer : scope 1 Ten opzichte van de totale vervoerskilometers wordt momenteel zeer beperkt gebruik gemaakt van het openbaar vervoer. De locaties van de projecten en kantoren lenen zich vaak niet voor gebruik van openbaar vervoer. Koel- en koudemiddelen : scope 1 De rapportage van koel- en koudemiddelen is conform de handleiding niet verplicht, zodoende zal Boskalis Dolman B.V. deze ook niet rapporteren.
Pagina 12
Conclusie: Ten opzichte van het jaar 2011 is de overall reductie / absolute CO2 uitstootbesparing : 30 %. Er kan worden gesteld dat onze hoofdstelling (5% besparing in 2020) is bereikt.
Vooruitkijken naar 2014: Op basis van bovenstaande weergave van de doelstellingen en reductiemogelijkheden is de beleidsverklaring aangepast (zie bijlage 1). Het energiemanagementprogramma is vastgesteld voor het jaar 2014. Dit om te komen tot een aanvullende reductie van maximaal 11 % in 2020 en dat is ten opzichte van het referentiejaar 2011 35% (zie bijlage 1). Zoals hierboven weergegeven is de overall reductiedoelstelling van 5% inmiddels ruimschoots behaald door Boskalis Dolman BV. De verlaging van de CO2 uitstoot over het jaar 2013 lag voornamelijk aan het overstappen op walstroom bij 3 van de 4 scheidingsinstallaties en de overstap op “groene stroom” op 3 van de 4 scheidingsinstallaties en de kantoren van Boskalis Dolman BV. Door voorgaande is de gram CO2 / verwerkte ton op de scheidingsinstallaties tevens drastisch gedaald, waardoor aan de specifieke doelstelling op de scheidingsinstallaties ook positief wordt bijgedragen.
6
Rapporteer resultaten – in/externe audits
Rapportage resultaten De resultaten over de prestaties op gebied van energieverbruik en CO2 emissies worden extern en intern gerapporteerd. Dit gebeurt twee jaarlijks en wordt gekoppeld aan de presentaties van jaar- en halfjaarcijfers met een vertraging van ca. 1 maand. Daarnaast wordt breder gerapporteerd over duurzaamheid. Om transparantie te waarborgen is een communicatieplan - kalender (zie bijlage 2) vastgesteld. Hierin staat aan wie en hoe we communiceren en wie hier verantwoordelijk is. In- en externe audits 2013 - 2014 Externe Audits 24 en 25 Juni 2013 heeft de certificerende (tussentijdse) audit plaatsgevonden door Bureau Veritas. Het certificaat trede 3 is behouden. Er werden een 7-tal tekortkomingen geconstateerd, 1 punt ter verbetering en een 2-tal observaties. Voorgaande tekortkomingen zijn met goedkeuring van Bureau Veritas opgelost. Inzake het verbeteringpunt en de observaties kan worden gemeld dat hiervoor een oplossing in de bedrijfsvoering van Boskalis Dolman is gevonden. Voor een volledige weergave van de auditrapportage wordt kortheidshalve verwezen naar de desbetreffende rapportage van Bureau Veritas welke opvraagbaar is bij Boskalis Dolman BV. De tussentijdse audit (12 maandelijkse) door Bureau Veritas dient nog te worden ingepland. Zal voor 2014 hoogstwaarschijnlijk worden uitgevoerd in juli 2014. Boskalis Dolman BV is voornemens om in 2014 trede 5 te behalen van de CO2 Prestatieladder, aanvullende audit(s) zullen hiervoor benodigd zijn. Interne audits De interne audit dient nog te worden ingepland, deze zal hoogstwaarschijnlijk in het 3e kwartaal 2014 plaatsvinden.
Pagina 13
7
Bijlagen
Bijlage 1 : Energiebeleidsverklaring en Energiemanagementprogramma Bijlage 2 : Communicatieplan - kalender
Pagina 14
Bijlage 1 : Energiebeleidsverklaring en Energiemanagementprogramma
Pagina 15
Bijlage 2 : Communicatieplan - kalender
Pagina 16