0 CJ1”kQ \cs 5 So
?
Inspectie van het Onderwijs Ministerie van Onderwijs, Cultuuren
Wetenschap,.
>
Retouradres Postbus 2730 3500 GS Utrecht .
O21 i Locatie Utrecht
De Haagse Scholen’, stg. voor primair & spec. openb. onderw Postbus 61454 2506 AL S-GRAVENHAGE
to
Park Voorn 4 Postbus 2730 3500 GS Utrecht www.onderwijsinspectie,nI Contact
T (088) 669 64 82 F (088) 669 60 50
[email protected] Onze referentie
432 0600 .415 72 2OJC-C1 Uw referentie
Datum 16 april 2014 Betreft Aanbiedingsbrief conceptrapport stelselonderzoek 2013-2014 Bijlage(n)
Conceptrapport van het stelselonderzoek 2013-20 14
Geacht bestuur, Hierbij ontvangt u het conceptrapport met de bevindingen van het stelselonderzoek dat ik op 20 februari 2014 heb uitgevoerd op de speciale school voor basisonderwijs De Bonte Vlinder voor het Onderwijsverslag 2013-2014. De inspectie gaat ervan uit dat u de betreffende school direct op de hoogte stelt van dit rapport. Mocht u naar aanleiding van het conceptrapport nog willen reageren (dit kunnen vragen of opmerkingen zijn, maar ook een andere zienswijze of opvatting op de oordelen), dan hoor ik dat graag binnen vier werkweken van u. Zonder tegenbericht wordt het rapport na deze periode vastgesteld en ontvangt u het definitieve rapport van bevindingen. Vier werkweken na de vaststelling wordt het rapport openbaar gemaakt in de Toezichtkaart op de website van de inspectie, www.onderwiisinspectie.nl. Met vriendelijke gi
H. Joustra Inspecteur van het onderwijs
Pagina 1 van 1 ED4 180714/2
Inspectie van het Onderwijs Ministerie van Onderwijs, Cultuuren Wetenschap
RAPPORT VAN BEVINDINGEN STELSELONDERZOEK 20 13-20 14 SBO De Bonte Vlinder
Plaats BRIN nummer On d erzo e ksn u mme r Datum onderzoek Datum vaststelling
s-Gravenhage 2OJCIC1 272719 20 februari 2014
conceptrapport
Pagina 2 van 14
INHOUDSOPGAVE S
1
INLEIDING
2
BEVINDINGEN
3
CONCLUSIE
10
BIJLAGE 1 OORDELEN
11
conceptrapport
.
7
Pagina 3 van 14
conceptrapport
Pagina 4 van 14
INLEIDING Op 20 februari 2014 en 3 maart 2104 heeft de inspectie SBO De Bonte Vlinder bezocht in het kader van een landelijk stelselonderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van informatie over een aantal indicatoren, waarover de inspectie rapporteert in het Onderwijsverslag 2013-2014. Deze indicatoren hebben betrekking op de opbrengsten, het onderwijsleerproces, de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven is tevens standaard gecontroleerd of de school voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften, waaronder de onderwijstijd. Bijlage 1 bij dit rapport bevat een overzicht van de indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. De bevindingen uit het stelselonderzoek worden gebruikt om te bezien of het reeds aan de school toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse.
Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolpian bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijk • verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. • Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. • Onderzoek en analyse van jaardocumenten en andere documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Schoolbezoek, waarbij schooldocumenten, handelingsplannen en groepsplannen zijn bestudeerd; in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen SA (1/2), BD (6), BC (5), BF (6), BA (3) en BG (7) gesprekken met de directie, de intern begeleider, de coach en met leraren zijn gevoerd; een eindgesprek met de directie, de intern begeleider en de coach een vertegenwoordiging van het bestuur is gevoerd.
conceptrapport
Pagina 5 van 14
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek op SBO De Bonte Vlinder naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover.
conceptrapport
Pagina 6 van 14
2
BEVINDINGEN Algemeen beeld Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat op SBO De Bonte Vlinder de kwaliteit van het onderwijs op de meeste onderzochte indicatoren op orde is. Het managementteam van de Bonte Vlinder is trots op zijn team, het enthousiasme van alle medewerkers en hun professionaliteit. Een ieder is trots op zijn of haar school en op datgene wat zij met de leerlingen bereiken. Er is tussen de teamleden en tussen team en directie sprake van een gegroeid en aantoonbaar wederzijds vertrouwen. Opvallend is de rust die er in de school heerst en de wijze waarop de leerlingen in harmonie samenwerken en bij de lessen betrokken zijn. Wel is in sommige groepen merkbaar dat de spanningsboog van de leerlingen gering is en dat instructies soms te lang duren. Leraren raken dan de leerlingen kwijt en ontstaat er enige onrust in de groep. Hieronder volgt een toelichting. Toelichting
Leeropbrengsten De Inspectie van het Onderwijs is op dit moment nog niet in staat om op basis van de uitstroomgegevens of eindresultaten te beoordelen of de leeropbrengsten op schoolniveau overeenstemmen met de mogelijkheden van de leerlingenpopulatie. Zij geeft dan ook nu nog geen oordeel over de resultaten van de school. Wel heeft zij op basis van de eindresultaten van de schoolverlaters zich een beeld gevormd van deze opbrengsten. Deze uitspraken moeten met de nodige voorzichtigheid bekeken worden omdat het normeringsonderzoek nog niet afgerond is. De eindopbrengsten lijken voor de afgelopen drie schooljaren van voldoende niveau. Voor technisch lezen, begrijpend lezen en rekenen-wiskunde lijken de resultaten overeen te komen met wat gemiddeld genomen verwacht kan worden van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie qua (cognitieve) capaciteiten. Toch wil de inspectie opmerken dat op sommige onderzochte vakgebieden onvoldoende eindresultaten lijken te zijn behaald. Dit geldt in 2013 voor technisch lezen en in 2012 voor begrijpend lezen. In 2014 ligt het behaalde niveau voor de drie door de inspectie onderzochte vakgebieden (technisch lezen, begrijpoend lezen en rekenen/wiskunde) ver boven de minimumnorm die de inspectie daarvoor nu hanteert.
conceptrapport
Pagina 7 van 14
De ontwikkeling van het technisch lezen is het afgelopen jaar een speerpunt geweest, de resultaten daarvan zijn zichtbaar. Zoals eerdere opgemerkt liggen de resultaten voor technisch lezen dit jaar ver boven de norm die de inspectie hanteert. Dit schooljaar wordt begrijpend lezen onder de loep genomen. Onderwijsieerproces In de door de inspectie bezochte lessen besteden de leraren de geplande onderwijstijd efficiënt. Bij wisseling van lessen en gaan naar de gymnastiek gaat nauwelijks tijd verloren. De Bonte Vlinder besteedt veel aandacht aan de sociale veiligheid van de leerlingen en aan de sociale omgang tussen de leerlingen onderling en tussen de leraren, ouders en leerlingen. In diverse projecten (onder andere: De Veilige School) besteden de leraren veel aandacht aan de ontwikkeling van de sociale vaardigheden van de leerlingen. Daarbij wordt, waar nodig, tevens gebruik gemaakt van video-interactie-begeleiding en van de inzet van een speltherapeut. De leraren geven veel aandacht aan conflictbeheersing en oplossen van problemen. Volgens de leraren werpt deze aanpak zijn vruchten al af. De lessen worden over het algemeen in voldoende mate uitgevoerd wat betreft de wijze en duidelijkheid van de uitleg, het realiseren van een goed werksfeer en de betrokkenheid van de leerlingen. Wel constateert de inspectie dat de uitlegfase soms te lang duurt voor de leerlingen en dat daardoor enige onrust in een enkele groep ontstaat. De afstemming van het aanbod behoeft verbetering In te veel lessen wordt de instructie en het aanbod te weinig afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Te vaak wordt de instructie aan de gehele groep gegeven en houdt de leraar te weing rekening met de verschillen in ontwikkeling van de leerlingen. Dit terwijl de school in ruime mate beschikt over analyses van de prestaties van de leerlingen en over groepsplannen waarin de nodige afstemming is te vinden. In de praktijk blijkt dat de uitvoering van de groepsplannen niet altijd overeenkomt met wat in deze plannen is vastgelegd. Hierdoor krijgen leerlingen niet altijd de goede instructie en is er onvoldoende afstemming van de verwerkingsopdrachten op de verschillen tussen de leerlingen. De zorg en begeleiding is van een voldoende niveau De school gebruikt een volledig en samenhangend systeem van genormeerde instrumenten om de prestaties en ontwikkelingen van de leerlingen te volgen. Alle leerlingen beschikken over ontwikkelingsperspectieven waarin de mate
conceptrapport
Pagina 8 van 14
3
CONCLUSIE Kwaliteit De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op de Bonte Vlinder op de onderzochte onderdelen grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden nauwelijks tekortkomingen kent. Om die reden wordt het reeds aan de school toegekende basisarrangement gehandhaafd. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw de vraag aan de orde is of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast. Al met al blijkt het team van de Bonte Vlinder ambitieus waarbij een ieder streeft naar verbetering van de bereikte kwaliteit: van een voldoende school naar een goede school. Gezien de stevige aansturing door het management en het vertrouwen dat alle leden van het team in elkaar en in de directie hebben lijkt dit doel de komende periode haalbaar. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd.
conceptrapport
Pagina 10 van 14
van vooruitgang duidelijk wordt afgezet tegen de gestelde (tussen)doelen. Hieruit blijkt of dat leerlingen de doelen behalen of dat dat niet gelukt is. De evaluaties van de voortgang van de leerlingen worden aantoonbaar gebruikt voor de verdere planning van aanbod en aanpak. Zoals eerder gezegd komt dit niet altijd even goed tot uiting in de praktijk van de lessen. Dit is niet onvoldoende maar, hier kan op weg naar beter winst behaald worden.
Kwaliteitszorg In januari 2014 heeft de school een uitgebreide analyse gemaakt van de resultaten van de leerlingen. Het management spreekt daarbij van een foto van de resultaten. De vorderingen van de leerlingen zijn daarbij vergeleken per leerroute (praktijkonderwijs, vmbo-bb/kb en vmbo-gt/havo). Hierdoor is zichtbaar dat het aantal leerlingen dat de gevorderde leerroute (vmbo-gt/havo) volgt een duidelijke stijging laat zien. De directie stelt voorzichtig de conclusie dat de leerlingen goed van het onderwijs op de Bonte Vlinder profiteren. De school heeft voor de drie uitstroomniveaus ambitiueze en daarmee hoge doelen gesteld. De school streeft naar meer leerlingen in de twee hoogtse leerroutes en een daling van de intensieve route. De school heeft op deze wijze elke leerling, elke groep en de gehele school in kaart gebracht. In een studiemiddag zijn al deze analyses met het gehele team besproken. Daarnaast hebben leden van het managementteam de resultaten per groep met de leraar besproken. Doel van deze opzet is dat alle leden van het team in staat zijn om aan de hand van de analyses het onderwijsaanbod in de groepen aan te passen aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Een plan van aanpak voor verdere deskundigheidsbevordering ten aanzien van instructie en differentiatie wordt bij de implementatie van de nieuwe rekenmethode uitgevoerd. Het lijkt erop dat de school hierin de juiste keuze heeft gemaakt gezien de huidige tekortkomingen ten aanzien van de afstemming in de groepen. In de plannen voor de periode tot en met 2015 heeft de school ambitieuze doelen geformuleerd, mede gebaseerd op de algemene doelstellingen van het bestuur van de Haagse Scholen. De Bonte Vlinder wil zich verder ontwikkelen als brede buurtschool en ziet in de ontwikkelingen in het kader van passend onderwijs een grote kans. Management en team zijn al volop bezig met de komende ontwikkelingen.
conceptrapport
Pagina 9 van 14
BIJLAGE 1 OORDELEN In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwiisinsoectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Opbrengsten
1.1*
1
Leerstofaanbod
2.1*
3
4
5
1
2
3
4
Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
. —
2.1.1
Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
2.1.2
Bij de aangeboden leerinhouden voor rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
.
De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 6.
•
2.2*
2.2.1
conceptrapport
2
(SBO) De resultaten van de leerlingen aan het eind van de speciale basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.
—
—
—
—
Pagina 11 van 14
Leerstofaanbod 2.2.2
De leerinhouden voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.
2.3
De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan.
2.4*
De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
2.6
De school heeft burgerschap en overdragen van diversiteit in de
3
4
1.
2
3
4
De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd.
.
1
Schooiklimaat
2
3
De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen.
.
4.5
De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school.
.
4.6
De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school.
.
4.4
1
Didactisch handelen
2
3
5.1*
De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
.
5.2*
De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
.
53*
De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
.
Afstemming
6.1
De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.2
De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.3
De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.4
conceptrapport
2
een aanbod gericht op bevordering van actief sociale integratie met inbegrip van het kennis over en kennismaking met de samenleving.
Tijd
3.1
1
1
2
3
—
—
4
4
4
—
De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
Pagina 12 van 14
7.1*
De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
7.2
De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
73*
(SBO) De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast.
7.4”
(SBO) De school volgt of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzen.
2
1
Begeleiding
—
—
—
1
Zorg
4
3
2
3
8.1
De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben.
.
8.2
Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
.
g.3*
De school voert de zorg planmatig uit.
.
8.4
De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.
.
1
Kwaliteitszorg
3
2
9.1
De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingen populatie.
.
9.2
De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
.
9.3
De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.
.
9.4
De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
.
9.5
De school borgt de kwaliteit van het onderwijsieerproces.
.
9.6
De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
.
9.7
De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving.
.
4
Ja Nee
Wet- en regelgeving
conceptrapport
4
NT1A
De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO).
NT2A
De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO).
NT4A
Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO).
.
Pagina 13 van 14
Wet- en regelgeving NT4B
conceptrapport
Ja Nee
Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO).
Pagina 14 van 14