Chemotherapie met Docetaxel® bij prostaatkanker
Uw behandelend specialist heeft met u gesproken over chemotherapie met Docetaxel® voor de behandeling van prostaatkanker. In deze folder vindt u informatie over deze behandeling. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen, stel deze gerust aan de uroloog of verpleegkundige. Zij geven u graag uitleg.
Behandeling met Docetaxel®
Docetaxel® wordt voorgeschreven in combinatie met prednison. De prednison tabletten (5 mg) neemt u tweemaal daags in. Hiermee start u de dag na de eerste behandeling. Daarna verder gedurende de gehele kuur tweemaal daags innemen. Daarnaast krijgt u medicijnen die ervoor zorgen dat u zo weinig mogelijk last heeft van de bijwerkingen (zie Medicijnen thuis). De toediening van Docetaxel® gebeurt via een infuus, een keer per drie weken op de polikliniek Urologie. De dosering wordt op de dag van de toediening door de apotheek van het ziekenhuis in de juiste dosering voor u klaargemaakt. Een of twee dagen van te voren moet u bloed laten prikken om de bloedwaarden te controleren. De behandeling kan alleen doorgaan wanneer de bloedwaarden goed zijn. Ook wordt vooraf een hartfilmpje gemaakt. De verpleegkundige belt u of de afspraak voor de behandeling kan doorgaan. Tijdens de kuur wordt elke drie weken uw bloed gecontroleerd. Door ook uw PSA gehalte te meten kunnen we in de gaten houden of de behandeling aanslaat. Eventueel wordt tijdens de kuur een botscan gemaakt.
Gang van zaken tijdens de behandeling
U heeft een afspraak op de polikliniek Urologie. U kunt zich melden bij de aanmeldzuil voor op het poliplein of bij balie C. U mag daarna plaatsnemen in de wachtkamer. Daar komt de verpleegkundige u ophalen en neemt u mee naar de behandelkamer waar u plaatsneemt in de behandelstoel. In deze behandelkamer krijgen meestal meer patiënten tegelijkertijd een behandeling met chemotherapie via een infuus. Een gespecialiseerd verpleegkundige bespreekt met u hoe het de afgelopen drie weken is gegaan. Het is van belang dat u alle mogelijke bijwerkingen die u thuis hebt ondervonden meldt. Daarna wordt een infuus in uw arm geprikt en wordt de Docetaxel® aangesloten waarna het via de ader in uw lichaam loopt.
1
De toediening duurt ongeveer een uur. Als alle vloeistof is ingelopen, verwijdert de verpleegkundige het infuus en daarna kunt u naar huis. In het totaal bent u dus een tot anderhalf uur op de polikliniek. De eerste keer dat u Docetaxel® via het infuus krijgt blijft een verpleegkundige gedurende vijftien minuten bij u en meet regelmatig uw bloeddruk. Zij/hij houdt in de gaten hoe u reageert op het infuus; of u bijvoorbeeld allergische reacties vertoont.
Medicijnen thuis
Voor de behandeling heeft u een recept meegekregen voor de medicijnen die u thuis moet innemen. Deze medicijnen zorgen ervoor dat u zo min mogelijk last heeft van bijwerkingen. Dexamethason® 8 mgr. Deze neemt u in twaalf, drie en één uur voor de behandeling. Metocloprmide 10 mgr. tablet of zetpil Deze zijn tegen misselijkheid en braken. U moet in ieder geval een uur voor aanvang van het infuus een tablet of zetpil innemen. Daarna kunt u ze zonodig gebruiken tot maximaal drie maal daags als u last hebt van misselijkheid en/of braken. Mocht dit onvoldoende helpen dan moet u contact opnemen met het ziekenhuis om andere medicatie te krijgen.
• •
Bijwerkingen
Bij deze kuur kunnen bijwerkingen optreden. Hieronder wordt verder ingegaan op de meest voorkomende bijwerkingen. Een van de bijwerkingen van chemotherapie is onderdrukking van uw beenmerg. Dit kan worden onderzocht via bloedonderzoek, waarbij het aantal witte bloedlichaampjes, rode bloedlichaampjes (bloedgehalte) en de bloedplaatjes wordt bepaald. Indien de witte bloedlichaampjes of de bloedplaatjes onder een bepaalde waarde zijn gezakt, wordt uw kuur een week uitgesteld. De kans op ernstige complicaties na toediening van een chemokuur is dan namelijk te groot. Zowel de witte bloedlichaampjes als de bloedplaatjes herstellen spontaan binnen een of twee weken. Een laag aantal witte bloedlichaampjes maakt u gevoeliger voor infecties en een verlaagd aantal bloedplaatjes kan er de oorzaak van zijn dat u sneller blauwe plekken krijgt. Deze bijwerkingen zijn tijdelijk en herstellen vanzelf. De rode bloedlichaampjes (het bloedgehalte)
•
2
• • • •
• • • • • • • •
dalen langzamer. Een laag bloedgehalte is geen reden om een kuur uit te stellen. U merkt een laag bloedgehalte doordat u meer moe bent dan normaal. Bij een laag bloedgehalte kan een bloedtransfusie worden overwogen of een behandeling met Eprex®. Dit is een medicijn wat uw eigen beenmerg activeert om meer rode bloedcellen aan te maken. Het kan zijn dat u tijdelijk minder of geen trek heeft in eten. Uw smaak kan tijdelijk veranderen (metaalsmaak). U kunt last hebben van misselijkheid en/of braken op de dag dat u de chemotherapie krijgt en/of de dag er na. Het slijmvlies van de mond kan ontstoken raken, waardoor u blaasjes en pijn in de mond krijgt. Dit kunt u voorkomen door uw mond goed te verzorgen. Dit houdt in dat u een aantal malen per dag uw tanden poetst met een zachte tandenborstel. Heeft u een prothese dan zorgt u ervoor dat er geen etensresten onder de prothese blijven zitten. Als u desondanks toch last gaat krijgen van de slijmvliezen in uw mond dan moet u dit bespreken met de verpleegkundige. Het slijmvlies van de darm kan geïrriteerd raken waardoor u diarree krijgt. U kunt last krijgen van haaruitval. Meestal wordt u niet kaal, maar het haar wordt wel dunner. Dit is van tijdelijke aard en begint meestal ongeveer twintig dagen na de toediening. Haaruitval begint vaak met een pijnlijke hoofdhuid. Deze kuur kan griepachtige verschijnselen veroorzaken, zoals koorts, spierpijn en pijnlijke gewrichten. Zonodig mag u paracetamol innemen. Tintelingen en een doof gevoel in de vingertoppen en tenen. Vocht vasthouden en daardoor iets in gewicht toenemen. U kunt huiduitslag krijgen waardoor u een “blozend” gelaat kunt krijgen. Roodheid en zwelling van de handpalmen en de voetzolen kan ontstaan, waardoor uw huid kan gaan vervellen. De kleur van uw nagels kan veranderen en de nagels kunnen loslaten. Daarom adviseren wij u de nagelverharder te gebruiken. Hier kunt u bijvoorbeeld nagelverharder van Herôme voor gebruiken. Dit is te koop bij de drogist. U kunt de nagelverharder aanbrengen op de vinger- en teennagels en eenmaal per week vernieuwen. U dient wel eerst de oude laklaag met nagellak remover te verwijderen.
3
•
Af en toe treden allergische reacties op, zoals plaatselijke huiduitslag, huiduitslag over het hele lichaam, lichte benauwdheid, lage bloeddruk, koorts of rillingen en pijn in de buik, uitstralend naar de rug. Als u deze reacties krijgt, wilt u dit dan meteen melden aan de verpleegkundige, zodat er maatregelen genomen kunnen worden.
Algemene aandachtspunten
Resten van de Docetaxel® kunnen tot acht dagen na de toediening in het lichaamsvocht (onder meer urine, ontlasting, sperma en braaksel) aanwezig zijn. Daarom moet u een aantal maatregelen nemen om anderen niet onnodig bloot te stellen. Het is belangrijk dat u het toilet met de deksel naar beneden doorspoelt. Verder moet het toilet eenmaal daags worden schoongemaakt met zachte zeep zoals bijvoorbeeld driehoek vloeibare zeep. Braaksel kunt u door het toilet spoelen. U dient gedurende deze periode ook een condoom te gebruiken bij geslachtsgemeenschap. Zorg dat u voldoende drinkt, anderhalf tot twee liter per dag. Dit is noodzakelijk omdat tijdens en na de kuur het lichaam meer afvalstoffen moet verwerken dan normaal. Ga niet op bezoek of laat geen bezoek komen dat verkouden of ziek is. Vermijd zonnebaden in de felle zon en op de zonnebank. Draag zonodig een hoed of pet. De huid is nu namelijk erg gevoelig. Neem voldoende rustmomenten gedurende de dag. Luister goed naar uw lichaam.
• • • • • •
Contact opnemen met een arts
Bij de volgende klachten raden wij u aan onmiddellijk contact op te nemen met uw huisarts of het ziekenhuis. Koorts en koude rillingen. Als uw lichaamstemperatuur 38.5 °C of meer is en langer dan een halve dag aanhoudt. Bloedingen die niet spontaan stoppen.
• •
4
Met vragen kunt u altijd bellen. Op werkdagen tussen 08.00 uur en 09.00 uur met 06-11079558, U krijgt dan een van de oncologieverpleegkundige aan de lijn. Buiten deze tijd maar wel binnen kantooruren met de polikliniek Urologie: 024 - 361 38 03. U kunt dan vragen naar een van de oncologieverpleegkundige U kunt ook een e-mail sturen naar
[email protected] onder vermelding van uw naam en geboortedatum of registratienummer. U krijgt dan binnen 2 werkdagen antwoord Bij spoed ’s avonds of in de weekenden kunt u bellen naar verpleegafdeling Urologie: 024 - 361 34 20.
5
Noteer hier uw vragen
12-2014-6207
Adres Polikliniek Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 725, Poliplein C0 Contact 024 - 361 38 03 De polikliniek is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 - 17.00 uur (volg het keuzemenu) Verpleegafdeling Urologie: 024 - 361 34 20, 24 uur per dag, 7 dagen per week
Radboud universitair medisch centrum