Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Mededeling College voor de Examens

Voorlichtingspublicatie

Datum 15 maart 2012 Kenmerk CvE-12.00651

Betreft de onderwijssector(en) Voorgezet onderwijs Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie

Informatie DUO/ICO vo 079-3232.444 bvh 079-3232.666

Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling) Bestemd voor • scholen voor voortgezet onderwijs; instellingen voor beroepsonderwijs en educatie; staatsexamens voortgezet onderwijs.

Datum inwerkingtreding n.v.t. Geldigheidsduur n.v.t. Juridische grondslag n.v.t. Officiële publicatie n.v.t. Relatie tot eerdere publicaties n.v.t.

Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

1 / 27


Datum

15 maart 2012 Kenmerk

CvE-12.00651

Inhoud

1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13

Speciale aandachtspunten Maartmededeling en Examenblad.nl Distributeur examens Aanlevering schoolexamencijfers en examenresultaten aan DUO Rooster Computerexamens Bekendmaking correctievoorschriften Aanwijzing gecommitteerde en tweede correctie Aangescherpte exameneisen in het voortgezet onderwijs Beroepsgerichte examens vmbo Protocollen VO-raad Grootschrift/spraaksynthese en geheimhouding Spelling in het centraal examen Hulpmiddelen E-mail adressen

2. 2.1

Tijdschema centraal examen 2012 Digitale examens KB

3. 3.1 3.2 3.3 3.4

Ontvangst examenbescheiden Ontvangst examenopgaven Correctievoorschriften Materiaal van Cito Errata CSE

4. 4.1 4.2

Nadere mededelingen over examenopgaven en correctievoorschriften Aantallen examenopgaven tweede tijdvak Bijbestellen van examenopgaven

5. 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5

Aangewezen vakken tweede tijdvak De aangewezen vakken Tijd en plaats aangewezen vakken Aanmelding aangewezen vakken Gang van zaken aangewezen vakken Toezending resultaten aangewezen vakken

6. 7. 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6

De tweede correctie Normering en cijferbepaling Inzending deelscores aan Cito, eerste tijdvak (WOLF) Inzending deelscores tweede tijdvak Schaallengte Onder- en bovengrenzen van N Bekendmaking normering Vaststelling van het c.e.-cijfer


Pagina

2 / 27


Datum


CvE-12.00651

8.

Mededelingen per vak voor 2012 havo/vwo

9. 9.1 9.2

Mededelingen per vak voor 2012 vmbo Algemene vakken vmbo Beroepsgerichte vakken vmbo

10. 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6

Contactadressen bij de examens Helpdesk examens, DUO, ICO/VO DUO/Examendiensten DUO/Informatiepunt Onderwijs (IPO) Examenlijn CvE Ict-examenhelpdesk Cito Inspectie voortgezet onderwijs

1

Speciale aandachtspunten

1.0

Maartmededeling en Examenblad.nl

Voor de tekst in de Maartmededeling is in de publicatie op de site van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO-Cfi) www.duo.nl, gestreefd naar beknoptheid. Eerder gepubliceerde opmerkingen, bijvoorbeeld in de Maartmededeling 2011 of in de laatste Septembermededeling, worden in deze Maartmededeling niet steeds herhaald. De Maartmededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl) is ruimer voorzien van (verwijzingen naar) informatie uit eerdere mededelingen die ook voor het examen 2012 van belang is, en soms van nadere toelichtingen die in de tekst op www.duo.nl ontbreken. Waar in de tekst verwezen wordt naar publicaties op Examenblad.nl (www.examenblad.nl), worden die publicaties in het algemeen het snelst gevonden door daar naar Maartmededeling te zoeken en door te klikken.

1.1

Distributeur examens

Voor de aflevering van de dozen met examenpakketten wordt u verwezen naar de Septembermededeling hoofdstuk I.1.1: “Ontvangst van de examenpakketten/Gang van zaken ontvangst van de dozen met examenpakketten “. Voor de examenpakketten die aangetekend worden verzonden, ontvangt de examensecretaris een e-mail vanuit Examenblad.nl met het verzoek de ontvangst te bevestigen. Zie hoofdstuk I.1.2 van de Septembermededeling. Verpakking cd’s Alle bestelde cd’s (muziek, kunst, tekst, en daisy) worden in een aparte doos geleverd. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

3 / 27


Datum


CvE-12.00651

Indien een goed verloop van het examen dat vereist, mag de doos met alle bestelde cd’s wél eerder worden geopend, ten behoeve van bijvoorbeeld de productie van examens in een grotere letter. Hoewel de verpakking wat afwijkt van die in voorgaande jaren, gelden wel de regels van voorgaande jaren zoals uitgewerkt in onder meer de protocollen van de VO-Raad. Die regels komen er in grote lijnen op neer dat de geheimhouding wordt gewaarborgd doordat alle werkzaamheden door tenminste twee medewerkers van de school, daartoe aangewezen door de directeur, gezamenlijk worden verricht; doordat deze medewerkers een protocol van de verrichte werkzaamheden bijhouden en zorgvuldig checken of niet ergens materiaal is achtergebleven (zie ook paragraaf 1.9 en 1.10). Sealing examenpakketten De sealing dient u tot de aanvang van de examens intact te laten! Voor de cspe’s geldt een uitzondering zie paragraaf 9.2.

1.2

Aanlevering schoolexamencijfers en examenresultaten aan DUO

Naar aanleiding van ervaringen bij het examen in voorgaande jaren wordt het volgende, wellicht ten overvloede, onder de aandacht van scholen gebracht. Drie werkdagen vóór de aanvang van het eerste tijdvak van het centraal examen moeten de schoolexamencijfers zijn vastgesteld en in BRON zijn ingevoerd. Slechts in uitzonderlijke gevallen is wijziging achteraf toegestaan na tussenkomst van de Inspectie van het onderwijs. Het is daarom van groot belang dat de school een goede, zorgvuldige en verifieerbare procedure heeft voor het definitief vaststellen van de schoolexamencijfers. De aanlevering van schoolexamencijfers (in 2012 uiterlijk op dinsdag 8 mei) moet geschieden aan Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), door middel van het onderwijsnummer via de beveiligde site van DUO (www.duo.nl). DUO stelt voor de scholen het stappenplan voor de gegevensuitwisseling beschikbaar op de site van DUO (www.duo.nl). Bij de digitale centrale examens algemene vakken in de basisberoepsgerichte leerweg (BB) en kaderberoepsgerichte leerweg (KB) geldt: Per vak en per kandidaat moet het cijfer van het schoolexamen drie werkdagen voor de start van het digitaal centraal examen zijn doorgegeven aan BRON bij DUO. Zie http://cedigitaalvmbo.cito.nl , Examens 2012, klikken op ‘ExamenTester BB of KB’, vervolgens kiezen voor ‘Activiteitenplanning BB en KB flexibel digitaal’. De aanlevering van de examenresultaten wordt zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen 14 dagen, na de vaststelling van de definitieve uitslag door het bevoegd gezag elektronisch naar DUO gestuurd. Dit geschiedt eveneens door middel van het onderwijsnummer via de beveiligde site van DUO (www.duo.nl). DUO informeert scholen ruim op tijd over de te volgen procedure. Zie ook de Septembermededeling, IV tijdschema van werkzaamheden voor de eindexamens vwo, havo, vmbo.


Pagina

4 / 27


Datum


CvE-12.00651 1.3

Rooster

1.3.1

eerste tijdvak

Zie de regeling ‘Rooster en toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens van de eindexamens en de staatsexamens vwo, havo en vmbo in 2012’, kenmerk: CvE-10.0775, datum: 22 juni 2010, op Examenblad.nl. Vanaf het centraal examen 2012 is de zittingsduur van de volgende vakken aangepast: • Fries havo en vwo : van 3 uur naar 2,5 uur; • aardrijkskunde en economie havo van 2,5 naar 3 uur. Er is een bezemexamen voor kandidaten die onderwijs hebben gevolgd volgens het oude examenprogramma economie. Dit examen heeft een tijdsduur van 2,5 uur. 1.3.2 tweede tijdvak Zoals ook in de Septembermededeling betreffende de centrale examens van 2012 vermeld, wordt het definitieve rooster voor het tweede tijdvak gepubliceerd in deze mededeling. In de digitale versie van deze Maartmededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl) kunt u door middel van doorklikken de roosters tweede tijdvak per schoolsoort (en leerweg) inzien en printen. NB: Het principe van het tweede tijdvak, met verdeling over enkele dagen, is ongewijzigd. In verband met gelijktijdige afname in Caribisch Nederland staan sommige vakken wel op een ander dagdeel dan voorheen. 1.3.3 Noodscenario centrale examens Voor eventualiteiten waarbij de geheimhouding van de examens geschonden is of afname niet mogelijk is*, hebben de examenorganisaties een calamiteitenplan opgesteld. In het meest ingrijpende noodscenario kunnen één of meer centrale examens worden uitgesteld en kan het eerste en tweede tijdvak zich uitstrekken tot het moment van de aanvang van de vroegste zomervakantie (aanvangsdatum 30 juni 2012, volgens de adviesdatum OCW). *Dit is nog niet voorgekomen, maar het is denkbaar, bijvoorbeeld bij (de dreiging van) een grootschalige epidemie. In dit verband verdient het aanbeveling dat de directeur de kandidaten er op attendeert dat het niet verstandig is om vóór 30 juni 2012 een vakantie te plannen.


Pagina

5 / 27


Datum


CvE-12.00651

1.3.4 Landelijke test noodscenario: Downloaden examendocumenten via de beveiligde site van DUO Bij een calamiteit met de centrale examens kan besloten worden om een noodscenario in werking te stellen. Als besloten wordt om één of meer centrale examens te vervangen, proberen examenorganisaties in eerste instantie om papieren exemplaren van de herziene versies in kandidaat aantallen op de scholen te bezorgen. Als de tijd daarvoor niet toereikend is, kunnen de examenorganisaties genoodzaakt zijn om examendocumenten te verspreiden via de beveiligde site van DUO. Om te testen of alle betrokken examensecretarissen snel bereikt kunnen worden en snel en adequaat kunnen anticiperen op deze werkwijze zal het verstrekken van examendocumenten via de beveiligde site van DUO beproefd worden tijdens een landelijke test in april.

1.4

Computerexamens

Digitale centrale examens algemene vakken vmbo BB Dit examenjaar worden de centrale examen algemene vakken BB standaard in ExamenTester aangeboden. Alle BB-scholen hebben de systeemcheck met succes afgerond. Digitale centrale examens algemene vakken vmbo KB 371 scholen nemen de centrale examens algemene vakken KB af op de computer met het toetsprogramma ExamenTester. Frans vmbo KB (vast moment) Dit examen wordt standaard op de computer afgenomen met het toetsprogramma ExamenTester. Bij het examen Frans KB op het vaste moment vindt naast de eerste ook de tweede correctie op de computer plaats. dans vmbo GL/TL en drama vmbo GL/TL Dit examenjaar worden de centrale examens dans GL/TL en drama GL/TL standaard in ExamenTester aangeboden. Alle scholen die dit examen afnemen, hebben de systeemcheck met succes afgerond. muziek vmbo GL/TL 70% van de scholen neemt het centraal examen muziek vmbo GL/TL af in het toetsprogramma ExamenTester. De overige scholen nemen dit examen af met behulp van de computer, waarbij de antwoorden op papier worden geschreven. biologie vmbo GL/TL 346 scholen nemen het centraal examen biologie GL/TL af in het toetsprogramma ExamenTester. nask1 vmbo GL/TL Het centraal examen nask1 GL/TL wordt dit jaar op 175 pilot-scholen afgenomen in het toetsprogramma ExamenTester.


Pagina

6 / 27


Datum


CvE-12.00651

muziek havo en vwo 40% van de scholen neemt het centraal examen muziek af in het toetsprogramma ExamenTester. kunst (beeldende vormgeving/dans/drama/muziek/algemeen) havo en vwo Bijna de helft van de scholen neemt het centraal examen kunst (beeldende vormgeving/dans/drama/muziek/algemeen) af in het toetsprogramma ExamenTester. De overige scholen nemen dit examen af met behulp van de computer, waarbij de antwoorden op papier worden geschreven. Meer informatie Meer informatie over gang van zaken bij de digitale examens in 2012, vindt u in de voorlichtingsbrochures en de activiteitenplanningen: • vmbo: http://cedigitaalvmbo.cito.nl, Examens 2012; • havo/vwo: http://cedigitaalhavovwo.cito.nl, Examens 2012. Meer informatie over het beleid rondom digitale centrale examens, vindt u in de nieuwsbrief Duidelijk digitaal 4 van het CvE. Zie www.CvE.nl, publicaties , digitale examens.

1.5

Bekendmaking correctievoorschriften

Net als in 2011, worden ook in 2012 de correctievoorschriften van de schriftelijke examens uitsluitend digitaal ter beschikking gesteld. 1.5.1 eerste tijdvak Publicatie correctievoorschriften examens 2012 eerste tijdvak, op de datum van afname. Ochtendzittingen: Alle correctievoorschriften van de ochtendzittingen worden gepubliceerd om 14.00 uur. Middagzittingen: vmbo om 16.00 uur; havo/vwo om 17.00 uur (ook bij examens die om 16.00 uur zijn afgelopen). Het moment van publiceren houdt verband met examenzittingen voor kandidaten met tijdverlenging, en mogelijke quarantainesessies. Voor de ochtendzitting is gekozen voor publicatie om 14.00 uur omdat het niet gewenst leek dat kandidaten zeer kort voor de aanvang van de middagzitting kennisnemen van het correctievoorschrift van een door hen gemaakte ochtendzitting. 1.5.2 tweede tijdvak Publicatie correctievoorschriften examens 2012 tweede tijdvak. Ochtendzittingen: vmbo en havo/vwo vanaf 14.00 uur. Middagzittingen: vmbo om 16.00 uur, havo/vwo om 17.00 uur. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

7 / 27


Datum


CvE-12.00651

De correctievoorschriften van de examens die als aangewezen geheim vak worden afgenomen, worden niet gepubliceerd.

1.5.3 Tijdstip van verzending van aanvullingen op het correctievoorschrift Als het CvE vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB a. Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. b. Als de aanvulling niet is verwerkt in de naar Cito gezonden WOLF-scores, voert Cito dezelfde wijziging door die de correctoren op de verzamelstaat doorvoeren. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift ook voor de tweede corrector te laat komt. In dat geval houdt het CvE bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid.

1.6

Aanwijzingsprocedure gecommitteerde en tweede correctie

I.6.1 Aanwijzingsprocedure gecommitteerde Het bevoegd gezag wijst conform artikel 36 Eindexamenbesluit VO de gecommitteerde(n) aan. DUO/Examendiensten is verantwoordelijk voor de koppeling van de scholen ten behoeve van de tweede correctie van het examenwerk en zal de scholen daarover informeren per brief. Deze brief (per schoolsoort/leerweg) wordt in maart verzonden. Vervolgens wijst het bevoegd gezag volgens artikel 36 van het Eindexamenbesluit, op basis van de door DUO verstrekte informatie, de gecommitteerde(n) aan. Deze aanwijzing maakt het bevoegd gezag bekend aan die scholen waarvoor zij de tweede correctie verrichten. I.6.2 Voorschriften tweede correctie In het schooljaar 2009-2010 is het Eindexamenbesluit aangepast ter vergroting van de kwaliteit van de tweede correctie, waarbij de rol van het bevoegd gezag versterkt is. Aanvullingen op de correctievoorschriften behelzen: • de tweede corrector voegt een door hem opgestelde en ondertekende verklaring omtrent de verrichte correctie bij het gecorrigeerde werk; • deze verklaring wordt mede ondertekend door zijn bevoegd gezag; • aanpassing van de procedure die moet worden gevolgd als de eerste en tweede corrector niet tot overeenstemming kunnen komen bij het vaststellen van de score (Eindexamenbesluit artikel 42). Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

8 / 27


Datum


CvE-12.00651

Overeind blijft het principe dat eerste en tweede corrector overeen kunnen komen de scores, zoals door beiden vastgesteld, te middelen. Zie ook 1.9 protocollen. 1.6.3 Oorspronkelijke formulieren DI-200/201 De oorspronkelijke formulieren DI-200/201 worden door de overheid (DUO) niet meer geleverd/voorgeschreven. Wanneer een variant van dit formulier (bijvoorbeeld vanuit het school-administratiepakket) door scholen tot formulier aangewezen wordt, valt dat onder de eigen keuzes van de school. De overheid schrijft dus de vorm niet meer voor en levert m.b.t. die eigen keuzes van scholen geen voorgeschreven invulinstructie. Zie ook 1.9 protocollen.

1.7

Aangescherpte exameneisen in het voortgezet onderwijs

Met ingang van 1 augustus 2011 geldt voor het voortgezet onderwijs bij de uitslag van het eindexamen de zogenoemde CE-eis. Naast deze grote wijziging is het Eindexamenbesluit met ingang van de huidige cursus op nog enkele zaken aangepast: - de omzetting van een gymnasiumcijferlijst in een atheneumdiploma is niet meer mogelijk; - het moment waarop schoolexamenonderdelen zonder cijfer moeten zijn vastgelegd is gewijzigd; - het aantal cijferlijsten van dagscholen dat het vavo in de uitslag mag betrekken is beperkt. Flitsbijeenkomsten Op 10, 17 en 19 januari 2012 zijn voor examensecretarissen drie informatiebijeenkomsten gehouden over uitwerking en details van de aanvulling op de uitslagregels in 2012 (CE-gemiddelde) en 2013 (kernvakken havo en vwo). Op 31 januari 2012 waren er bijeenkomsten voor vavo's en vso-scholen. Veelgestelde vragen Op examenblad.nl vindt u vragen en antwoorden naar aanleiding van de flitsbijeenkomsten waarin deze punten nader zijn uitgewerkt. Ook vindt u antwoorden op tijdens de flitsbijeenkomsten gestelde vragen over het meetellen van oude schoolexamencijfers als (bijvoorbeeld) op het vavo opnieuw examen wordt afgelegd in een vak. Flyer aangescherpte exameneisen In samenwerking met LAKS is door OCW een flyer gepubliceerd over de aangescherpte exameneisen. Helaas is er in de eerste versie van deze flyer een enkele onvolledigheid geslopen. In de nieuw uitgegeven versie van de flyer is dit juist weergegeven. De juiste tekst van de opsomming voor havo/vwo bij onderdeel 3, ‘Je eindcijfers voldoen aan de volgende eisen’ moet zijn: 3. Je eindcijfers voldoen aan de volgende eisen: • Je eindcijfers zijn 6 of hoger. • Of één eindcijfer is een 5 en alle andere eindcijfers zijn 6 of hoger. • Of één eindcijfer is een 4 en de andere eindcijfers zijn 6 of hoger en het gemiddelde van de eindcijfers bedraagt 6,0 of hoger. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

9 / 27


Datum


CvE-12.00651

•

•

Of twee eindcijfers zijn een 5, of een 4 en een 5, met de overige eindcijfers 6 of hoger en het gemiddelde van de eindcijfers bedraagt 6,0 of hoger. Geen cijfer 3 of lager.

U kunt de flyer downloaden vanuit de digitale Maartmededeling op Examenblad.nl

1.8

Beroepsgerichte centrale examens vmbo

1.8.1 Samenstelling examenpakketten cspe’s De pakketten (gesealde examensets) met cspe’s bevatten zowel opgavenboekjes als bijlagen en uitwerkbijlagen. Het vermelde aantal exemplaren op het voorblad is het aantal examens in die set. Iedere set bevat een aantal opgavenboekjes, hetzelfde aantal bijlagen en twee maal zoveel uitwerkbijlagen. De examensecretaris wordt verzocht de examinatoren van het cspe hierop te attenderen. Paragraaf 6 van de Instructie voor de Examinator (maakt deel uit van zending A) bevat een overzicht waarin de examinator per cspe-onderdeel precies kan zien welke examendocumenten nodig zijn bij de afname. 1.8.2 Aandachtspunten bij de cspe’s Aandachtspunten: - bij de afname van het cspe - met betrekking tot geheimhouding van de opgaven - bij herkansing van het cspe zijn opgenomen in de digitale versie van de meest recente Septembermededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl). 1.8.3 Bekendmaking N-termen beroepsgericht: 6 juni voorlopig, 13 juni definitief Zie paragraaf 7.5. 1.8.4 Minitoetsen cspe's De digitale minitoetsen bij de cspe's worden in 2012 afgenomen met MiniTester 2.9. 1. 2.

3.

Het programma voor digitale minitoetsen dat in 2011 is gebruikt, is niet meer bruikbaar. Voor het oefenen met digitale minitoetsen kunnen leerlingen gebruik maken van voorbeeldminitoetsen (uit cspe's van eerdere examenjaren) op de cd-rom bij de eerste zending cspe's vanuit Cito. Deze eerste zending is op 14 februari aan de scholen gestuurd t.a.v. de examensecretaris. MiniTester 2.9 kan niet op een stand-alone PC geïnstalleerd worden.

Als u minitoetsen niet digitaal kunt afnemen wordt u verwezen naar de Septembermededeling hoofdstuk III paragraaf 4.6. Hier staat in de laatste alinea een mededeling opgenomen hoe u dan dient te handelen. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

10 / 27


Datum


CvE-12.00651

Voor eventuele vakspecifieke informatie zie 9.2

1.9

Protocollen VO-raad

In samenwerking met de AOC-raad zijn door de VO-raad protocollen vastgesteld, die deels ook betrekking kunnen hebben op de handelwijze van scholen bij het centraal examen, zoals bijvoorbeeld de tweede correctie, waarin opgenomen een voorbeeld voor een verklaring (zie 1.6.2 van deze Maartmededeling). De bedoeling van deze protocollen is zorgdragen voor adequate vastlegging op schoolniveau van zaken die niet centraal zijn geregeld. Het gebruik van protocollen is niet verplicht, maar wordt van harte aanbevolen. Zie http://www.vo-raad.nl/themas/examens/protocollen-en-checklisten In de correctievoorschriften geeft het CvE aan dat de regelgeving geen voorschriften bevat over het vermelden van punten en onvolkomenheden op het werk. In de protocollen van de VO-raad worden op dit punt wel keuzes gemaakt. Scholen en docenten vragen zich af of de protocollen niet in strijd zijn met de CvE-regels. Dat zijn zij zeker niet. Het CvE geeft aan dat er op een aantal punten vanuit de overheid geen regels zijn. Binnen de ruimte die dat biedt, maakt de VO-raad, als handreiking aan de scholen, een keuze die voor de scholen geen voorschrift is.

1.10

Grootschrift/spraaksynthese en geheimhouding

Richtlijnen voor hanteren van de envelop met op CD-ROM een PDF-bestand van het examen en aanwijzing voor scholen die als audio een Daisy-CD hebben besteld, vindt u in de toelichting die is opgenomen in de digitale versie van de maartmededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl). Lettergrootte en papierkleur Bij de centrale examens 2012 wordt voor het laatst gewerkt met lettergrootte punt 11 en papierkleur crème. Vanaf de centrale examens 2013 is de lettergrootte punt 12 en de papierkleur wit. Door de keuze voor punt 12 is vergroting door de school niet meer mogelijk en niet meer toegestaan vanaf 2013. In 2012 geldt nog dat de school indien nodig kan vergroten.

1.11

Spelling Nederlands in het centraal examen

Spelling Nederlands wordt beoordeeld bij centrale examens Nederlands. Naar aanleiding van vragen hierover: a. In 2012 geldt alleen de officiële spelling van 2005.


Pagina

11 / 27


Datum


CvE-12.00651

b.

Bij gebruik van de computer als schrijfgereedschap hoeft de spellingcontrole niet te worden uitgeschakeld (N.B.: een digitaal woordenboek is niet toegestaan). c. De eisen ten aanzien van spelling gelden onverkort voor kandidaten met een leesbeperking (dyslexie). De school kan wel overwegen de kandidaat bij het examen een computer met spellingscontrole ter beschikking te stellen: dat is een toegestaan hulpmiddel. Bij sommige ernstige leesbeperkingen en/of combinatie met een motorische beperking is het toetsenbord van de computer als invoermiddel niet bruikbaar. Indien de school een kandidaat heeft waarvoor dat geldt, kan de school contact opnemen met de inspectie. d.

1.12

In 2011 is de vakspecifieke regel 2.2 Formulering in het correctievoorschrift uitgebreid met de aanvullende bepaling "Het is de kandidaat niet toegestaan telegramstijl te gebruiken. Voor een informatie-element dat geheel in telegramstijl is weergegeven, dienen geen scorepunten te worden toegekend. Voor een informatie-element dat gedeeltelijk in telegramstijl is weergegeven, kan maximaal de helft van het aantal scorepunten worden toegekend."

Hulpmiddelen

1.12.1 BINAS en Biodata kleurenblinde kandidaten De toegestane edities van BINAS (vmbo, havo en vwo) en Biodata (havo en vwo) bevatten afbeeldingen in kleur. Voor kleurenblinde kandidaten kan het soms lastig of onmogelijk zijn om uit de kleurenafbeeldingen de gewenste informatie te halen. Daartoe geldt de volgende regel. Als een kandidaat de kleuren niet kan onderscheiden, dan kan een toezichthouder behulpzaam zijn. Deze kan het volgende doen: de kandidaat noemt een kleur, waarop de toezichthouder aanwijst welke delen van de figuur de door de kandidaat genoemde kleur hebben. Of de kandidaat wijst een gebied/lijn aan waarvan hij de kleur wil weten, de toezichthouder noemt de kleur. Deze methode wordt standaard zo toegepast bij aardrijkskunde (havo en vwo), met rijk en functioneel kleurgebruik in de atlas. Bij aardrijkskunde voegt de inspectie de aanwijzing toe dat het aanbeveling verdient om de kandidaat afzonderlijk te plaatsen en daarmee hinder voor andere kandidaten te voorkomen. Bij BINAS en Biodata blijken kleurproblemen vrij zeldzaam te zijn, bij veel afbeeldingen is het voldoende dat de kandidaat verschillen ziet en hoeft hij niet kleuren te herkennen. Bovendien weet de kandidaat door het intensieve gebruik van BINAS en Biodata bij de voorbereiding op het examen of en in welke mate hij dit probleem redelijkerwijze kan verwachten. Het apart plaatsen van de kandidaten is vanwege de geringe kans/omvang niet nodig. 1.12.2 Woordenboekgebruik De Inspectie heeft geconstateerd dat scholen vragen hebben over wat ten aanzien van woordenboekgebruik mogelijk en toegestaan is. Deze informatie is opgenomen in de Regeling Rooster en toegestane hulpmiddelen voor de Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

12 / 27


Datum


CvE-12.00651

centrale examens van de eindexamens en de staatsexamens vwo, havo en vmbo in 2012, kenmerk CvE-10.0775 van 22 juni 2010, te raadplegen op Examenblad.nl.

1.13

E-mail adressen

In de examenperiode wordt gebruik gemaakt van e-mail om de scholen steeds zo snel mogelijk te kunnen informeren. Ook worden diverse examenstukken dit jaar niet op papier maar per e-mail toegestuurd. Deze berichten worden gestuurd naar het officiële e-mailadres dat de school aan DUO heeft doorgegeven. De informatie is bedoeld voor de examensecretaris en de betrokken docenten. Zie voor een nadere toelichting www.examenblad.nl/examensecretaris. N.B. aflevering examenopgaven De berichten “ontvangst examenopgaven” worden ook naar bovenvermelde emailadressen verzonden (zie 3.1).

2

Tijdschema centraal examen 2012

Het tijdschema van werkzaamheden is gepubliceerd in de Septembermededeling over de centrale examens 2012. In de digitale versie van de Maartmededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl) is het tijdschema door doorklikken te raadplegen.

2.1

Digitale examens KB

In de Septembermededeling was in het tijdschema vermeld dat op 18 april de ontvangst van de packages van de digitale examens KB plaats zouden vinden. De scholen ontvangen deze packages op 21 maart, gelijktijdig met de packages voor de digitale examens BB.


Pagina

13 / 27


Datum


CvE-12.00651

3

Ontvangst examenbescheiden

3.1

Ontvangst examenopgaven

De examenopgaven worden gereproduceerd door Speciaaldrukkerij Lijnco en afgeleverd onder verantwoordelijkheid van distributeur G4S (Group for Securicor), en diens onderaannemers Mikropakket of Rutgers U ontvangt op het opgegeven e-mailadres (zie 1.13) in week 14 voor het eerste tijdvak en in week 21 voor het tweede tijdvak, bericht op welk van onderstaande dagen u de opgaven ontvangt: • eerste tijdvak: 16, 17 en 18 april. • tweede tijdvak: 4, 5 en 6 juni. G4S (Group for Securicor) overhandigt tussen 8.30 uur en 17.00 uur de dozen met examenpakketten aan de functionarissen die vooraf aangemeld zijn bij DUO. Zie ook hoofdstuk 1.1 Distributie Examens. Ontbreekt een doos of examenpakket, mailt u dan direct naar DUO/Examendiensten, e-mailadres: [email protected]. Vermeld dan altijd het brin-nummer en de doosnummers (per schoolsoort) of examenpakketten (per schoolsoort/per vak) die ontbreken. Bij (ver)late bestellingwijzigingen (verkeerd vak besteld) ontvangt de school in de reguliere bestelling eveneens het verkeerd bestelde vak. De examenpakketten staan namelijk al gereed voor verzending. Betreffende pakketten moeten ongeopend opgeborgen worden op een absoluut veilige plaats tot na afloop van de betreffende examens. Als dozen of examenpakketten beschadigd zijn, neemt u direct contact op met DUO/Examendiensten, telefoon 050-5998933. Tevens moet dit onmiddellijk worden gemeld aan de accountmedewerker van het inspectiekantoor of aan de contactinspecteur van uw school. Een examenpakket mag niet eerder geopend worden dan het op het voorblad aangegeven moment. Indien er in het tweede tijdvak voor een vak geen kandidaat is, mag het desbetreffende examenpakket niet eerder geopend worden dan na afloop van de examenzitting van het tweede tijdvak.

3.2

Correctievoorschriften

De correctievoorschriften van de schriftelijke examens worden uitsluitend digitaal ter beschikking gesteld (zie onderdeel 1.5 van deze Maartmededeling). Voor de cspe’s bevat de tweede zending (medio maart vanuit Cito) per praktijkexamen twee (papieren) exemplaren van het correctievoorschrift (zie Septembermededeling III.4.2, onder C).


Pagina

14 / 27


Datum


CvE-12.00651 3.3

Materiaal van Cito

Ten behoeve van het inzenden van deelscores naar Cito ontvangen de scholen in de week van 12 tot 16 maart de benodigde materialen voor installatie van het programma WOLF en het instrueren van de docenten. Kenmerken van de centrale examens, zoals het aantal vragen en het maximale aantal scorepunten per vraag, werden voorheen voor de docent toegankelijk vooraf in WOLF gepubliceerd. Sinds 2011 worden deze gegevens voor iedereen toegankelijk gemaakt op cito.nl. Dit gebeurt gelijktijdig met de publicatie van de examengegevens t.b.v. WOLF. Aan de hand van deze gegevens kan o.a. het LAKS de digitale formulieren maken waarop kandidaten hun commentaar kunnen leveren. De schaallengte per examen wordt definitief gepubliceerd samen met de normeringsterm (zie 7.3 en 7.5) Daarbij kan een incidentele aanpassing ten opzichte van deze eerder door Cito gepubliceerde gegevens nooit helemaal worden uitgesloten. Voor de voorbereiding van de kandidaten heeft deze informatie overigens geen waarde.

3.4

Errata schriftelijke examens

De errata op de opgaven voor het eerste tijdvak worden (op papier) door de scholen aangetekend ontvangen op 9 mei, die voor het tweede tijdvak op 6 juni. Een erratum op een opgave moet aan het begin van de examenzitting aan de kandidaten worden bekendgemaakt. Op Examenblad.nl wordt uiterlijk op 9 mei bekend gemaakt bij welke examens errata op de opgaven zijn vastgesteld. Errata op de correctievoorschriften, en aanvullingen op het correctievoorschrift na afname van het examen, worden alleen digitaal verzonden; zie ook 1.13 van deze mededeling. Na afloop van de examenzitting worden ze ook geplaatst op Examenblad.nl (www.examenblad.nl) en www.cito.nl.

4

Nadere mededelingen over examenopgaven

4.1

Aantallen examenopgaven tweede tijdvak

Voor het tweede tijdvak worden de aantallen examenopgaven volgens volgend overzicht bepaald. Dit geldt voor alle vormen van onderwijs: (zie ook N.B. 1 en 2) Aantal kandidaten eerste tijdvak 1-25 26-60 61-120 121-200

Aantal opgaven tweede tijdvak 5 10 15 20


Pagina

15 / 27


Datum


CvE-12.00651

Meer dan 200

25

N.B. 1 Als het aantal voor het tweede tijdvak te verwachten kandidaten groter is dan het op grond van deze tabel te leveren aantal, dan kunnen de extra opgaven per e-mail via [email protected] worden besteld bij DUO, afdeling Examendiensten. Hiervoor zijn de volgende gegevens nodig: naam, afleveradres, BRIN-nummer+brinvolgnummer, telefoonnummer, naam van de examensecretaris van de school, schoolsoort, vakcodes, vakomschrijving en de extra te ontvangen aantallen per vak. Hierover dus niet de inspectie benaderen! N.B. 2 De opgaven voor het tweede tijdvak bij de aangewezen vakken (zie 5.1), afgenomen door het College voor examens, worden niet toegezonden, ook niet na afloop van het examen.

4.2

Bijbestellen van examenopgaven

Als blijkt dat het aantal ontvangen eindexamenopgaven niet toereikend is, dan kunt u de extra te ontvangen opgaven per e-mail bestellen bij DUO, afdeling Examendiensten ([email protected]). Hiervoor zijn de volgende gegevens nodig: naam, afleveradres, BRINnummer + brinvolgnummer, telefoonnummer, naam van de examensecretaris van de school, schoolsoort, vakcodes, vakomschrijving en de extra te ontvangen aantallen per vak. U dient dus hierover niet uw inspecteur te benaderen. Papieren opgaven en tekstcd’s die na 9 maart en daisy-cd’s die na 16 februari zijn nabesteld, worden vanaf 17 april tot 28 april (voor de meivakantie) of na de meivakantie vanaf 7 mei per koerier (Mikropakket) geleverd.

5

Aangewezen vakken tweede tijdvak

5.1

De aangewezen vakken

Het College voor examens kan vakken aanwijzen waarvan het centraal examen in het tweede tijdvak wordt afgenomen door het College voor examens. In 2012 zijn de volgende vakken aangewezen: a. in vmbo BB de vakken: Frans, Spaans, Turks, Arabisch; in vmbo BB de vakken * : Nederlands, Engels, Duits, maatschappijleer II, nask 1, wiskunde, biologie, aardrijkskunde, geschiedenis en economie; b. in vmbo KB de vakken: Frans, Spaans, Turks, Arabisch; c. in vmbo GL: beroepsgerichte vakken (alleen met c.s.e.): transport en logistiek en voertuigentechniek d. in vmbo GL/TL de vakken: Spaans, Turks, Arabisch, Fries, muziek, dans, drama; e. in havo de vakken: Fries, Russisch, Turks, Arabisch, muziek, economie (bezem), geschiedenis (pilot vakvernieuwing) en tehatex; Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

16 / 27


Datum


CvE-12.00651

f.

in vwo de vakken: Fries, Grieks, Spaans, Russisch, Turks, Arabisch, muziek, geschiedenis (pilot vakvernieuwing) en tehatex.

* Alleen voor scholen die niet meedoen met de flexibele en digitale c.e.’s.

5.2

Tijd en plaats aangewezen vakken

Het examen is op vrijdag 22 juni en wordt afgenomen op één van de staatsexamenlocaties verspreid over het land. Aanvangstijdstippen: ochtendzittingen 09.30 uur middagzittingen 14.00 uur De kandidaten dienen een half uur voor de aanvang aanwezig te zijn. Frans-BB (zie 5.1*), Frans-KB, dans (GL/TL), drama (GL/TL) en muziek (GL/TL) worden afgenomen met behulp van de computer, aanvang: 14.00 uur.

5.3

Aanmelding aangewezen vakken

Kandidaten moeten uiterlijk op maandag 18 juni, 17.00 uur door de school zijn aangemeld. Nadere informatie over de aanmeldingsprocedure ontvangt de school in de maand mei van DUO, afdeling Examendiensten.

5.4

Gang van zaken aangewezen vakken

Kandidaten dienen een half uur voor aanvang van het examen aanwezig te zijn. Zij dienen zich te kunnen legitimeren. Als de kandidaat niet over een geldig legitimatiebewijs beschikt, kan de legitimatie ook plaatsvinden door een functionaris van de school die de kandidaat vergezelt. Indien de kandidaat een toegestaan hulpmiddel wenst te gebruiken, bijvoorbeeld een woordenboek, moet hij het zelf meenemen. Reis- en eventuele verblijfskosten zijn voor eigen rekening. Na vaststelling van de uitslag is, anders dan bij op school gemaakte examens, inzage in het gemaakte werk niet mogelijk. Wel kan de kandidaat schriftelijk verzoeken om een mondelinge toelichting door het College voor examens.

5.5

Toezending resultaten aangewezen vakken

De vastgestelde cijfers staan uiterlijk woensdag 27 juni, 10.00 uur op de beveiligde site van DUO. Deze site wordt ook gebruikt voor de communicatie met BRON. De gegevens op de beveiligde site kunnen geraadpleegd worden door de contactpersonen van uw instelling met de rol examensecretaris die in het bezit zijn van een ‘token’ (+ inlognaam en wachtwoord). Nadere instructie ontvangt de school in mei van DUO, afdeling Examendiensten. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

17 / 27


Datum


CvE-12.00651

De scholen ontvangen de cijfers van hun kandidaten tevens per post in week 26. De directeur en secretaris van het eindexamen stellen -waar van toepassing- de uitslag vast. Diploma, cijferlijst en certificaat worden uitgereikt door de school.

6

De tweede correctie

De koppeling van de scholen voor de uitvoering van de tweede correctie wordt verricht door DUO. Nadat de koppeling per brief bekend is gemaakt aan de scholen in maart, wijst het bevoegd gezag van de school de gecommitteerden zelf aan. Deze aanwijzing maakt het bevoegd gezag bekend aan die scholen waarvoor zij de tweede correctie verzorgen. Ook de scholen die aan het digitale centraal examen in ExamenTester met een vast afnametijdstip deelnemen, worden door DUO onderling gekoppeld voor de tweede correctie. De tweede correctie vindt ook digitaal plaats via CorrectionManager. Als een school zich ná 1 maart afmeldt, blijft deze voor de tweede correctie gekoppeld aan een school die het digitale centrale examen wél afneemt. Bij problemen met de pooling van de tweede correctie contact opnemen met DUO/Examendiensten, e-mail: [email protected].

7

Normering en cijferbepaling

7.1

Inzending deelscores aan Cito, eerste tijdvak (WOLF)

De normering van de examens wordt mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Scholen leveren hiervoor via het programma WOLF gegevens aan. Via WOLF worden per examen de deelscores van een vastgesteld aantal kandidaten ingezonden. Het gevraagde aantal kandidaten per examen staat vermeld in het correctievoorschrift en wordt ook vermeld op de wolfsite wolf.cito.nl onder informatie 2012. Zijn er voor een bepaald examen minder kandidaten dan het gevraagde aantal, zend dan de deelscores in van alle kandidaten die dat examen hebben afgelegd. Zijn er meer kandidaten dan het gevraagde aantal, zend dan bijvoorkeur de gegevens in van alle kandidaten, maar in elk geval van de alfabetisch eerste kandidaten tot het gevraagde aantal bereikt is. De uiterste inzenddata staan per examen vermeld in het correctievoorschrift en worden ook vermeld op de wolfsite wolf.cito.nl en in het tijdschema van werkzaamheden voor de eindexamens in hoofdstuk IV van de Septembermededeling. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

18 / 27


Datum


CvE-12.00651

Bevraging van docenten naar oordeel over examen De afgelopen jaren is ervaring opgedaan met het aanbieden van een korte enquête via WOLF. Gebleken is dat dat bruikbare informatie oplevert voor de evaluatie van de examens. Deze korte vragenlijst wordt daarom sinds 2011 bij de eerste tijdvak examens vmbo GL/TL, havo en vwo aangeboden. De resultaten uit de korte vragenlijst geven een eerste globaal beeld van hoe het examen door docenten beoordeeld is. Dit beeld is nog te globaal om meteen te concluderen dat aanpassingen in toekomstige centrale examens nodig zijn. De resultaten van de korte vragenlijst worden opgenomen in het jaarlijkse examenverslag van Cito en kunnen aanleiding zijn om het examen volgend jaar uitgebreid te bevragen. Uitgebreide bevraging vindt dit jaar plaats voor de volgende examens: • Nederlands vmbo gl/tl • Economie vmbo gl/tl • Nederlands havo • Maatschappijleer vwo • Biologie vwo • Natuurkunde vwo Naast de korte vragenlijst via WOLF zal voor deze examens in tweede instantie nog een uitgebreide vragenlijst aan docenten worden toegezonden. Deze tweede vragenlijst heeft een invultijd van ongeveer tien minuten. De resultaten van deze vragenlijst worden met het oog op de verdere ontwikkeling van het examen met de vakvereniging besproken en docenten ontvangen een samenvatting van de resultaten.

7.2

Inzending deelscores tweede tijdvak

Via WOLF (zie ook 7.1) worden de deelscores ingezonden van de tweede tijdvak kandidaten vmbo algemene vakken, havo en vwo. De uiterste datum voor inzending in het tweede tijdvak is vrijdag 22 juni.

7.3

Schaallengte

De lengtes van de scoreschalen centraal (schriftelijk) examen worden opgenomen in de mededelingen over de cijferbepaling die na de normering aan de scholen worden toegezonden (zie 7.5).

7.4

Onder- en bovengrenzen van N

Sinds 2006 heeft de normeringsterm N bij alle centrale examentoetsen een ondergrens van 0,0. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

19 / 27


Datum


CvE-12.00651

Van de bovengrens van 2,0 kan bij onvolkomenheden in het examen worden afgeweken.

7.5

Bekendmaking normering

Eerste tijdvak Bekendmaking N-termen beroepsgericht: 6 juni voorlopig, 13 juni definitief In verband met de aangescherpte uitslagregel wil het CvE de resultaten van alle centrale examens (vwo, havo, algemene vakken vmbo en beroepsgerichte vakken vmbo) in samenhang kunnen bezien. Dat is niet eerder mogelijk dan vrijdag 8 juni. Daarom maakt het CvE op 6 juni uitsluitend voorlopige N-termen bekend voor de centrale examens beroepsgericht. Op basis van de voorlopige N-term kan het voorlopige CE-cijfer worden vastgesteld. De definitieve N-termen beroepsgericht worden, gelijktijdig met de N-termen voor de algemene vakken vmbo, op 13 juni gepubliceerd. De definitieve N-termen zullen niet lager zijn dan de voorlopige N-termen, zodat het definitieve CE-cijfer niet lager kan zijn dan het voorlopige. Scholen kunnen vanaf 6 juni dan wel alvast beginnen met de herkansingen van het cspe BB en het cspe KB. Herkansing van het cspe GL kan pas vanaf 13 juni plaatsvinden (zie het document ‘Herkansen van het cspe’ bij III4.3 van de Septembermededeling). Bekendmaking N-termen algemene vakken Op woensdag 13 juni worden de N-termen voor de algemene vakken vmbo bekend gemaakt, en op donderdag 14 juni die voor de examens havo en vwo. Het tijdstip van bekendmaking is telkens 08.00 uur. De officiële bekendmaking is op Examenblad.nl (www.examenblad.nl); tegelijkertijd worden dezelfde gegevens ook op www.cito.nl gepubliceerd. Per vak wordt de normeringsterm N gepubliceerd en de bijbehorende tabel voor de omzetting van score naar cijfer. In de gepubliceerde tabellen staat bij iedere score het juiste c.e.-cijfer. Tevens wordt aan de scholen op de genoemde tijdstippen een e-mailbericht verstuurd met het internetadres vanwaar de mededeling over de normering en de omzettingstabellen kunnen worden gedownload. Met deze gegevens zijn alle c.e.-cijfers en uitslagen te bepalen. Bij de digitale centrale examens algemene vakken BB en KB vraagt de omzetting van score naar cijfer op 13 juni om bijzondere aandacht van de examensecretaris. Zie http://cedigitaalvmbo.cito.nl, Examens 2012, klikken op ‘ExamenTester BB of KB’, vervolgens kiezen voor ‘Activiteitenplanning BB en KB flexibel digitaal’. Tweede tijdvak De definitieve normering wordt op dezelfde manier bekend gemaakt als die in het eerste tijdvak, en wel voor alle schooltypen op woensdag 27 juni om 08.00 uur.


Pagina

20 / 27


Datum


CvE-12.00651 7.6

Vaststelling van het c.e.-cijfer

Scholen stellen zelf het c.e.-cijfer vast volgens de daarvoor geldende regels voor omzetting van score naar cijfer. Bij de ‘aangewezen vakken’ krijgen de scholen het resultaat als cijfer toegezonden. Er hoeft daarbij geen omzetting van score naar cijfer meer plaats te vinden.

8

Mededelingen per vak voor 2012 havo/vwo

Inhoudelijke mededelingen zijn gegeven in de Septembermededeling over het examen 2012. De documenten waarnaar verwezen wordt staan alle op Examenblad.nl. Er zijn nog steeds signalen dat niet alle docenten bekend zijn met de syllabi waarin de examenstof voor havo en vwo sinds 2009 gespecificeerd wordt. Het verdient aanbeveling deze syllabi onder de aandacht van de docenten/examinatoren te brengen.

8.1

Pilots

Voor de vakken wiskunde A, wiskunde B, wiskunde C, natuurkunde, scheikunde, biologie, geschiedenis en economie, nemen enkele scholen deel aan een pilot met een experimenteel examenprogramma. Alleen scholen die van het ministerie van OCW toestemming hebben aan de pilot deel te nemen, ontvangen de pilotexamens.

8.2

Nederlands

Zie voor spellingsbeoordeling deze Maartmededeling onder 1.11. De regelingen voor beoordeling bij incorrecte formuleringen en onjuist taalgebruik gelden onverkort voor alle kandidaten, dus ook voor dyslectische kandidaten en kandidaten die nog maar kort in Nederland zijn. Naar aanleiding van vragen over de spelling: in 2012 geldt alleen de officiële spelling van 2005. Meer informatie over aandachtspunten bij de correctie van het centraal examen Nederlands havo en vwo vindt u in het document ‘Aandachtspunten bij de correctie van het c.e. Nederlands havo en vwo’ in de digitale versie van de Maartmededeling op Examenblad.nl.


Pagina

21 / 27


Datum


CvE-12.00651 8.3

Moderne vreemde talen

Bij de examens havo en vwo wordt voor ieder afzonderlijk examen (dus per taal en per schooltype) op www.cito.nl een model van een antwoordblad geplaatst. Tijdstip van plaatsing: eerste tijdvak 10 mei, tweede tijdvak 14 juni. Scholen zijn vrij om van deze model-antwoordbladen gebruik te maken.

8.4

natuurkunde, scheikunde, biologie

De uitgever van Binas heeft “errata” op internet geplaatst. Deze zijn raadpleegbaar op: http://www.noordhoffuitgevers.nl. De informatie is eveneens raadpleegbaar via een doorlink in de digitale versie van de Maartmededeling op Examenblad.nl. Het is toegestaan deze fouten in Binas voorafgaand aan de examenperiode op eenduidige wijze te verbeteren.

8.5

economie havo

Inhoudelijke mededelingen voor het eerste reguliere examen op basis van het nieuwe examenprogramma economie, zijn gegeven in de Septembermededeling over het examen 2012. In de digitale versie van de Septembermededeling (paragraaf III.2.2.6) op Examenblad.nl wordt gewag gemaakt van verschillen tussen de c.e.’s volgens het nieuwe en het oude examenprogramma: examenduur, toegestane hulpmiddelen en bezemkandidaten. In tegenstelling tot de pilotexamens havo economie 2009, 2010 en 2011, zullen in de examens economie havo 2012 de opgaven en de bronnen geïntegreerd in één boekje aangeboden worden. Per opgave worden de bronnen aangeboden direct volgend op de laatste vraag van de opgave, zodat de kandidaat opgave en bronnen in samenhang kan bekijken. De aansturing voor het gebruik van bepaalde bronnen bij bepaalde vragen blijft identiek aan de gehanteerde werkwijze in de pilotexamens havo. Kandidaten zullen dus géén aparte bijlage met bronnen ontvangen. Wel kan er sprake zijn van een aparte uitwerkbijlage bij één of meerdere vragen.


Pagina

22 / 27


Datum


CvE-12.00651

8.6

kunst (beeldende vormgeving/dans/drama/muziek/algemeen) havo en vwo

Het examen kunst (beeldende vormgeving/dans/drama/muziek/algemeen) wordt via de computer afgenomen. Het computerexamen bestaat in twee smaken. Het computerexamen in Autoplay, waarbij de computer fungeert als multimediaal middel voor het presenteren van het examen. De kandidaten antwoorden op papier, ook de correctie gaat zoals bij papieren examens gebruikelijk. Én daarnaast is er het examen in ExamenTester. Bij een examen in ExamenTester is sprake van computer based testing. Niet alleen de content wordt multimediaal op de computer gepresenteerd, maar de kandidaten voeren ook hun antwoorden met muis en toetsenbord in. Ook de eerste en tweede correctie gebeurt op de computer. Net als bij Autoplay is bij gebruik van ExamenTester thuiscorrectie goed mogelijk, zie “Examentester 2.9. quick guide digitaal corrigeren voor docenten” op centraalexamen.cito.nl . Document ‘Explicitering begrippen in vraagstelling c.e. kunst’ In de septembermededeling 2011 is het document ‘Explicitering begrippen in vraagstelling c.e. kunst’ aangekondigd. Dit document vormt een aanvulling op de syllabi kunst (beeldende vorming, dans, drama, muziek, algemeen) 2012 voor havo en vwo. Het betreft een nadere toelichting op eindterm 1, domein A van het examenprogramma kunst (algemeen) havo/vwo: ‘De kandidaat kan de belangrijkste termen en begrippen hanteren uit de kunstdisciplines beeldende vormgeving, dans, drama en muziek die voorwaardelijk zijn voor een adequate receptie en reflectie, en noodzakelijk voor begrip van verbanden tussen kunst en cultuur.’ De informatie in dit document betreft geen uitbreiding van lesstof, noch een nieuw examenprogramma. Het is een handreiking voor leraren van de vier disciplines van het vak kunst (algemeen) om de begrippen die in het c.e. gehanteerd zouden kunnen worden op juiste wijze te interpreteren en te hanteren in de correctie. U kunt dit document ‘Explicitering begrippen in vraagstelling c.e. kunst’ via een link in de digitale versie van de Maartmededeling op Examenblad.nl downloaden.

8.7

Grieks en Latijn

Explicitering bij de tekst ‘Toegestane hulpmiddelen vwo/havo 2012’: Hoewel het hier geen wijziging betreft ten opzichte van de eerdere examenjaren, wordt hierbij een explicitering van de tekst ‘Toegestane hulpmiddelen vwo/havo 2012’ gegeven: Bij Latijn en Grieks is een woordenboek toegestaan, en een grammaticaoverzicht (in het woordenboek of los) zonder voorbeeldzinnen en toelichting op het gebied van de syntaxis. Niet toegestaan is een woordenboek dat specifiek is toegesneden op een auteur aan wiens werk de vertaalopgave ontleend is. Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

23 / 27


Datum


CvE-12.00651

9

Mededelingen per vak voor 2012 vmbo

Inhoudelijke mededelingen zijn gegeven in de Septembermededeling over het examen 2012. Deze mededelingen per vak staan, met de syllabi, in de digitale versie van de Septembermededeling (paragrafen III.3.3 en III.5) op www.examenblad.nl. Er zijn nog steeds signalen dat niet alle docenten bekend zijn met de syllabi waarin de examenstof gespecificeerd wordt. Het verdient aanbeveling deze syllabi onder de aandacht van de docenten/examinatoren te brengen. Leeswijzer globale examenprogramma's Eventuele onduidelijkheid naar aanleiding van de lay-out van de globale examenprogramma's over wat wel en niet tot de centraal examenstof behoort, wordt hier uitgelegd. Zie voor de uitleg de leeswijzer globale examenprogramma's in de Maartmededeling op Examenblad.nl (www.examenblad.nl).

9.1

Algemene vakken vmbo

9.1.1 Nederlands en de moderne vreemde talen Zie voor spellingsbeoordeling bij Nederlands deze Maartmededeling onder 1.11. Door scholen worden vragen gesteld over in het centraal examen getoetste vaardigheden bij de talen. Er verandert bij de reeds bekende examens niets ten opzichte van de afgelopen jaren. Volledigheidshalve worden de getoetste vaardigheden per examen in het volgende overzicht weergegeven: BB papier moderne vreemde talen: uitsluitend leesvaardigheid BB papier Nederlands: leesvaardigheid en schrijfvaardigheid BB-digitaal moderne vreemde talen en Nederlands: lees-, kijk/luister-, schrijfvaardigheid KB papier moderne vreemde talen: uitsluitend leesvaardigheid KB papier Nederlands: leesvaardigheid en schrijfvaardigheid KB-digitaal (Frans, Duits, Engels en Nederlands): lees-, kijk/luister-, schrijfvaardigheid GL/TL papier (Engels): lees-, schrijfvaardigheid; overige moderne vreemde talen: alleen leesvaardigheid.

9.1.2 Schrijfvaardigheid Nederlands en Engels In de centrale examens Engels GL/TL, Nederlands GL/TL en in de papieren centrale examens Nederlands BB en KB komt een schrijfopdracht voor. Soms in de vorm van een brief die de kandidaat moet schrijven. De kandidaat mag bij deze examens een computer met tekstverwerker gebruiken, maar niet alle scholen bieden deze mogelijkheid. De kandidaten die het examen in een Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

24 / 27


Datum


CvE-12.00651

tekstverwerker maken hebben daarbij de toegang tot zogeheten briefsjablonen. Daarom wordt alle kandidaten de mogelijkheid geboden om een sjabloon te gebruiken. Het is toegestaan om het hieronder te downloaden voorbeeld van een briefsjabloon aan het begin van de zitting uit te reiken. In de digitale versie van de Maartmededeling kunt u de volgende sjablonen downloaden: • •

een sjabloon van een brief Nederlands een sjabloon van een brief Engels

9.1.3 nask 1, nask 2 De uitgever van Binas heeft “errata” op internet geplaatst. Deze zijn raadpleegbaar op: http://www.noordhoffuitgevers.nl. De informatie is eveneens raadpleegbaar via een doorlink in de digitale versie van de Maartmededeling op Examenblad.nl. Het is toegestaan deze fouten in Binas voorafgaand aan de examenperiode op eenduidige wijze te verbeteren.

9.2 Beroepsgerichte vakken vmbo

Bij de A zending van het cspe is (medio februari) een ‘grijze vlekken exemplaar’ van het examenboekje naar de scholen toegestuurd. In een grijze vlekken exemplaar is alleen de informatie zichtbaar die noodzakelijk is voor de voorbereiding op de afname van het cspe. De informatie die bij de voorbereiding niet nodig is, is onleesbaar gemaakt door deze met een grijze vlek te bedekken. Het is van belang dat de examinator alle opgaven uit het leerlingenboekje zelf maakt voordat hij start met de afname van het cspe. Daarom mag de examinator maximaal vijf werkdagen voorafgaand aan de daadwerkelijke start van de afname van het cspe een leerlingenboekje inzien en zelf de opgaven maken. Deze informatie is eerder via de Septembermededeling (III.5 Vakspecifieke informatie per beroepsgericht programma) verstrekt.

10.

Contactadressen bij de examens

Waar voor wat in het kort: weten regelgeving: helpdesk van DUO, ICO-VO (10.1) pooling tweede correctie en bestelling opgaven; opgave kandidaten aangewezen vakken tweede tijdvak (zie 5.3): DUO/Examendiensten (10.2) vragen m.b.t. levering van de examengegevens: DUO/IPO (10.3) bij vermoede onvolkomenheden in opgaven en correctievoorschriften: CvE-Examenlijn (10.4) Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Pagina

25 / 27


Datum


CvE-12.00651

-

problemen met WOLF, installatie en/of werking software bij de afname van examens (Ict-examenhelpdesk Cito) (10.5) afname of afwikkeling van de examens: inspectie (10.6)

Kandidaten kunnen met opmerkingen terecht bij het LAKS. Kandidaten die één van bovenstaande instellingen met hun vragen benaderen worden in het algemeen doorverwezen naar het LAKS. Cito is niet de instantie die moet worden benaderd bij vermoede fouten in opgaven. Daarvoor neemt u contact op met de CvE-Examenlijn (10.4).

10.1

Helpdesk examens, Dienst Uitvoering Onderwijs, ICO/VO

Voor vragen over weten regelgeving met betrekking tot eindexamens Postbus 606, 2700 ML Zoetermeer tel: 079-3232444, fax: 079-3233220 e-mail: [email protected]

10.2

Dienst Uitvoering Onderwijs/Examendiensten

Postbus 30158, 9700 LK Groningen: problemen met examenopgaven, pooling en waardepapieren: tel: 050-5998933 of email: [email protected]. Opgave kandidaten aangewezen vakken tweede tijdvak (zie 5.3), Informatie: 050-5998933 email: [email protected].

10.3

Dienst Uitvoering Onderwijs /Informatiepunt Onderwijs (IPO)

Vragen m.b.t. levering van de examengegevens: [email protected] of telefoonnummer (050) 599 90 00.

10.4

Examenlijn CvE

Bij vermoede onvolkomenheden in examenopgave of correctievoorschrift Postbus 315, 3500 AH Utrecht tel.: 030-2843055 e-mail: [email protected]


Pagina

26 / 27


Datum


CvE-12.00651 10.5

Ict-examenhelpdesk Cito

Er is een ICT-examenhelpdesk ingericht voor vragen over WOLF en de installatie en de werking van de software die bij de examenafnames (ExamenTester en MiniTester) ingezet wordt. Informatie over de bereikbaarheid en openingstijden van deze helpdesk vindt u op 'http://centraalexamen.cito.nl', kies: ICT-examenhelpdesk.

10.6

Inspectie voortgezet onderwijs

Als bij het centraal examen op een school een afwijking dreigt van de normale gang van zaken voorafgaand aan, tijdens of in de afwikkeling van een examenzitting, dient de school dit probleem in eerste instantie zelf op te lossen. Een dergelijk probleem en de voorgenomen of reeds uitgevoerde oplossing dienen te worden gemeld aan de Inspectie. Voor niet-dringende vragen verzoeken wij u deze te stellen via het contactformulier op www.onderwijsinspectie.nl. Geef daarbij duidelijk aan dat het om een examenzaak gaat. Het Loket Onderwijsinspectie geeft indien mogelijk antwoord op uw vraag. Andere vragen kunt u stellen aan de examencontactpersonen van de inspectie. Deze zijn te bereiken via het Loket Onderwijsinspectie 088 669 6060. In noodgevallen wordt u doorverbonden met een van de inspecteurs belast met examenzaken.


Pagina

27 / 27

Centrale examens in 2012 voor vwo, havo en vmbo (Maartmededeling)

Recommend Documents