Centraal Bestuur
Een beter beeld Toelichting bij de jaarrekening 2008
Datum: oktober ’09
Versie: 2
1
.. .. .. .. ..
Een beter beeld Toelichting bij de jaarrekening 2008 In 2007 werd duidelijk dat het slecht ging met de financiële situatie in het Nivon. Vele sectoren draaiden met verlies, de inkomsten vielen op veel plaatsen tegen en de uitgaven bleven toenemen. De jaarrekening 2006 werd afgesloten met een negatief exploitatieresultaat van rond €450.000 en de jaarrekening 2007 met een negatief resultaat van ruim €250.0001. Dat betekende dat als er niets zou gebeuren er voor 2008 een verlies zou ontstaan van 400.000 tot 500.000 euro. Omdat dit natuurlijk onacceptabel was is er een ingrijpend pakket aan correcties voorgesteld, die al ten dele in 2007 werden uitgevoerd, maar pas in 2008 zijn effect zouden hebben. 2008 is daarom voor veel sectoren een pijnlijk en moeilijk jaar geweest. Er is door iedereen in de vereniging keihard gewerkt en er is streng op het geld gelet. Dat heeft resultaat gehad. In plaats van het in de begroting 2008 geraamde netto-exploitatieverlies van € 70.000 kon de rekening over 2008 worden afgesloten met een positief netto-exploitatieresultaat van ruim €200.000 Omdat ongeveer €100.000 aan kosten werden betaald uit fondsen kon over 2008 een bedrag van 300.000 euro aan de algemene reserve worden toegevoegd. Daar mag iedereen mee worden gecomplimenteerd. Het is de aanzet tot een financieel evenwichtig Nivon. Het is ook een ombuiging waarvan we verwachten dat die zich doorzet in 2009 en 2010. Uiteraard zijn we er nog niet en we moeten oppassen dat we niet te vroeg juichen. Op allerlei plaatsen moet ruimte gemaakt worden voor herstelwerkzaamheden, soms letterlijk zoals bij de huizen. Dat moet voorzichtig en met beleid want als je overal iets meer uitgeeft, is de ruimte zo weer weg. Met de commissie control hebben we in het afgelopen jaar geprobeerd meer grip te krijgen op en inzicht in de financiële huishouding van de organisatie. Van daaruit willen we werken naar een ook financieel duurzame organisatie. Bij de huizen en terreinen wordt dit met het implementatietraject verder uitgelijnd. Elke accommodatie maakt een meerjarig bedrijfsplan, gericht op een gezonde financiële exploitatie en een hogere bezettingsgraad. We zijn er nog niet, maar wel op de goede weg!
Het centraal bestuur van het Nivon.
1
Na dotatie aan reserves was dit ruim € 300.000 negatief
2
De balans Over onze algemene reserve, de leningen en bezittingen Het resultaat van de ombuiging vinden we terug als we de balans opmaken. Vooral in de allerbelangrijkste post op de balans: de algemene reserve. Deze stijgt met ruim 300.000 naar 3,6 miljoen. Dat is het bedrag dat we formeel in reserve hebben. Toch bestaat over dit bedrag in de vereniging vaak verwarring. Zo is het uiteraard niet een bedrag wat we in een kluis in Amsterdam hebben liggen. Wees gerust, die is leeg. Ook staat het niet op een bankrekening. Het is een indicatie van ruimte op de balans, onze waarde. Maar dat is wel een bedrag waarbij we ervan uitgaan dat onze huizen + 7 miljoen waard zijn. In werkelijkheid zal die waarde hoger liggen. We bezitten dus veel meer. Nog een belangrijke post op de balans zijn de leningen. We hebben een paar jaar geleden voor de verbouw van de Banjaert en het Hunehuis én het oversluiten van onze oude hypotheken ( 2 miljoen) een krediet opgenomen van 4 miljoen. Op de balans van 2008 zie je nog een bedrag staan van 3,3 miljoen. Die hypotheek is dus snel aan het dalen en in 2008 hebben we er + €175.000 op afgelost. Er is voor gekozen om elk jaar flink af te lossen, de rentelast daalt en er op redelijke termijn ruimte komt voor nieuwe investeringen. De vriendenlening is een achtergestelde lening, die we keurig in de gaten houden en waar de rente wordt bijgeboekt (zodat we niet aan het eind met een probleem komen) en elk jaar een aantal kleine bedragen van terugbetaald worden (bv bij overlijden). Dit bedrag maakt dat we meer investeringsruimte hebben gehad en we op een lagere rente zitten dan bij de bank. Bij de vaste activa (vast bezit) zien we de post gebouwen en grond. In het verleden werden gebouwen en grond apart geboekt, en stond er een bedrag van 33.740 voor grond. Dit werd in de balans zo vermeld omdat bij één huis de grond in een apart contract werd geregeld en apart op de balans stond. In 2008 is dit gelijk getrokken voor alle huizen en terreinen2. En om goed te kunnen vergelijken hebben we dat in de presentatie ook gedaan in de balans van 2007. Je ziet dat de post daalt, omdat we stevig op de huizen afschrijven. De 6,8 miljoen zegt dus niets over de marktwaarde van de huizen. Die is –naar verwachting- vele malen hoger. De laatste jaren is veel geïnvesteerd/voorbereid in de automatisering dat is in 2008 actief geworden en staat daarom op de balans. Dat is voor het grootste deel NivOnline. De groei van de voorraden golft in de loop der jaren en hangt meestal af van de voorraad wandelboekjes die er is. Als er weer een aantal nieuwe gidsen of herdrukken zijn (zoals in 2008 bv het Pieterpad) dan stijgt de post voorraden ook. De post debiteuren stijgt en wordt mede veroorzaakt door de wandelpadboekjes. Zijn er meer boekjes dan zijn er meer debiteuren en hier zit een flink bedrag in van nog openstaande rekeningen (aan het eind van het jaar). Datzelfde geld voor de reizen. Het grootste bedrag (ong 200.000) wordt echter gevormd door het overschakelen naar NivOnline en het daarmee omschakelen van werken op kasbasis (zoals we in de vereniging doen) naar nu debiteurenbeheer. Om het
2
Het bestuur zal in overleg met de cie. Control nader onderzoek doen naar de wijze van afschrijving binnen het Nivon.
.. .. .. .. oplopen van het debiteurensaldo te voorkomen zijn/zullen maatregelen worden .. getroffen in de administratie.
De liquide middelen (geld wat je in kas hebt) blijven ongeveer gelijk. De 90.000 stijging is vooral het gevolg van wat schommelingen. Dit blijft altijd een momentopname en bestaat voor een groot deel uit de aan het eind van het jaar net binnengekomen contributies en de vele rekeningen en spaarrekeningen aan het eind van het jaar in de hele vereniging (afdelingen, NvH, groepen). De belangrijkste mutaties in de overige fondsen en reserves betreffen het Steunfonds en het fonds Jeugd & Jongeren. Uit het Steunfonds zijn projectkosten betaald, oa voor Movisie. Het fonds Jeugd & Jongeren was ooit ingesteld om te gebruiken als de subsidie wegviel. In 2008 zijn de activiteiten van Jong gefinancierd door projectsubsidie en de rest van dit fonds.
Baat het niet …….. De winst en verliesrekening Ook bij de winst en verliesrekening kijken we allereerst maar naar het resultaat. Bij de Balans hadden we al gemerkt dat de algemene reserve met ruim 300.000 was gestegen. Dat bedrag zien we dan ook helemaal onderaan als resultaat staan. We zien een structureel resultaat van ruim 400.000 Het bruto-en nettoexploitatiereslultaat is ruim €200.000 en daarmee € 270.000 hoger dan geraamd in de begroting. Zoals eerder gezegd is dat een resultaat om verheugd op te zijn na het verlies van de voorgaande jaren. Maar het is ook een resultaat dat mede veroorzaakt is door een terughoudend onderhoudsbeleid bij de huizen en terreinen. Deze droegen voor € 170.000 bij aan het resultaat.
Huizen en terreinen Bij de post baten van huizen en terreinen zien we dat de baten van de NvH verbeterd zijn en ook beter dan waar we rekening mee hadden gehouden in de begroting. Een stijging van de baten met + 170.000 ten opzichte van 2007 is goed te noemen. Dit komt vooral doordat de overnachtingen bij de huizen iets zijn toegenomen, terwijl we rekening hadden gehouden met een daling. Verder zijn vooral het aantal overnachtingen van de kampeerterreinen toegenomen en was 2008 vooral daar een succesvol jaar, dat overigens mede werd veroorzaakt omdat de Banjaert in 2008 volledig in de markt was. Als we meteen naar de lasten (kosten van de huizen en terreinen gaan kijken dan zien we dat de exploitatielasten lager zijn dan het jaar daarvoor, maar hoger dan geraamd in de begroting. Dat heeft vooral te maken met meer overnachtingen. Meer mensen nemen ook meer kosten met zich mee. Aan het
4
onderhoud is iets meer uitgegeven dan het jaar daarvoor, maar iets minder dan begroot.
Reizen, wandelen, geledingen In de begroting en rekening 2008 heeft geen integrale toerekening van lasten en baten plaatsgevonden naar de verschillende onderdelen, waardoor een representatief overzicht van de (mate van) kostendekkendheid van de verschillende activiteiten (nog) ontbreekt. De komende jaren zal dit inzicht door een gewijzigde manier van begroten toenemen en bijdragen aan een betere financiële sturing. Bij de baten van de reizen wordt de laatste jaren steeds scherper gelet op het rendement. In 2008 is wederom besloten om een aantal reizen met een te kleine marge te schrappen. Daardoor werd er iets minder omzet gehaald dan verwacht, maar stegen de netto-baten op de reizen wel licht. De baten van wandelpaden stegen aanzienlijk ten opzichte van 2007, maar was voorzien omdat dat samenhangt met de verschijning van nieuwe gidsen en in dit geval een nieuwe Pieterpadgids. De baten van geledingen lagen iets lager dan in 2007, maar ongeveer gelijk met het voor 2008 geraamde bedrag. Als we aan de lastenkant kijken van reizen, wandelen en geledingen dan zien we dat we hier de lasten in totaliteit ten opzichte van 2007 wat terug zijn gelopen met zo’n 70.000. Dit werd in belangrijke mate veroorzaakt door het teruglopen van de activiteitenkosten geledingen.
Primaire baten De contributies bleven in 2008 op ongeveer op hetzelfde niveau als 2007 en stegen iets (inflatiecorrectie in de prijs) terwijl het aantal leden elk jaar helaas wat afneemt. De subsidies namen ten opzichte van 2007 met € 30.000 af en de giften en donaties lieten een stijging van € 10.000 zien.
Primaire lasten Bij personeel is ook in 2008 weer verder bezuinigd. Ondanks de CAO gerelateerde kostenstijging was sprake van een kostenverlaging van € 80.000 ten opzichte van 2007. Per saldo is ongeveer € 96.000 op de formatie bezuinigd. De huisvestingskosten blijven stabiel. De post afschrijving neemt iets af (10.000). De post bureaukosten is uiteraard niet een post van kosten die het personeel maakt voor haar werk (pen, papier telefoon enz). In dit bedrag zit als grootste post een bedrag van ongeveer 90.000 voor organisatiekosten die in totaal bij de huizen en terreinen worden gemaakt, en daar zijn het wel de mappen, pennen, blokken, postzegels, locatie, soms zitten daar ook reiskosten is of bepaalde onderzoekskosten folders enz. een andere groot bedrag in deze post zijn verzendkosten. Daar is bv een flink bedrag geboekt voor de verzendkosten van de Toorts. De organisatiekosten zijn ongeveer gelijk gebleven met die van het jaar daarvoor. Het gaat om een verzamelpost met zaken die in het algemeen met de organisatie te maken hebben. Zaken als verzekeringen, bestuurskosten, Nivonraad enz. Maar ook accountantskosten, een deel van de automatisering externen enz.
.. .. .. .. De .. post publiciteit tenslotte is wat lager geworden én omdat we wat zuiniger zijn geweest met folders ed, maar ook omdat we de accommodatiegids hebben veranderd in een creditcard-flyer.
Per saldo laat het totaal aan primaire lasten en baten een verbetering van rond € 70.000 zien ten opzichte van 2007.
6
