Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker!

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker!

Praktische tools voor HR-managers en direct leidinggevenden om burn-out vroegtijdig te signaleren en te begeleiden als betrokken werkgever.


Inhoudsopgave 1. Inleiding ............................................................................................. 3 2. Doe de Zelftest: Ben ik burn-out? ........................................................... 4 3. Wat u moet weten over burn-out ............................................................ 5 4. Hoe voelt een burn-out? ........................................................................ 7 5. Het effect van stress op je lichaam ......................................................... 9 6. Wat zijn de oorzaken van burn-out?...................................................... 10 7. De 8 fasen van burn-out? .................................................................... 13 8. Extra tips voor HR-managers en leidinggevenden ................................... 14 9. Wat kan een burn-out coach voor u betekenen? ..................................... 16

Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 2


1. Inleiding Wist u dat 1 op de 10 Nederlanders tussen de 15 en 65 jaar op enig moment last heeft van burn-out of van verschijnselen van burn-out? Een ander cijfer: jaarlijks zorgen psychische klachten, in het bijzonder klachten die te maken hebben met depressie, burn-out of overspanning voor ongeveer 30% van de totale instroom in de WAO. De kosten worden geschat op zo’n vier miljard euro per jaar. Kent u de kosten van langdurig verzuim binnen uw organisatie? Naast de economische kant voor de werkgever is het vooral ook een persoonlijk drama voor de medewerker en zijn omgeving. Dit vanwege de fysieke en psychische klachten en de lange hersteltijd. Als werkgever moet u rekening houden met uitval van de medewerker over een lange periode en erger nog: het blijken vaak de beste krachten te zijn die uitvallen! Hoe voorkomt u nu burn-out van uw medewerker? En wat moet u doen en vooral niet doen bij een zieke medewerker met burn-out? De tips voor uw onderneming of organisatie kunt u direct terugvinden aan de hand van dit ‘lampje’.

Maak burn-out bespreekbaar! De belangrijkste reden voor mij om dit e-book te schrijven is het bespreekbaar maken van burn-out en de kennis en ervaring rond burn-out zoveel mogelijk te verspreiden. Vanuit mijn eigen burn-out ervaring ongeveer tien jaar geleden is de motivatie ontstaan om de ‘grote dip’ zoals ik het zelf noem bij anderen zoveel mogelijk te voorkomen. Dit e-book mag u gratis en zonder overleg doorsturen naar iedereen waarvan u denkt dat hij of zij er baat bij heeft. Wilt u reageren op dit e-book, dan vindt u hieronder mijn contactgegevens.

Arjen Luijendijk, Coach & Adviseur MOB: 06-21213389 MAIL: [email protected]


Pagina 3


2. Doe de Zelftest: Ben ik burn-out? Ik nodig u uit om eerst de zelftest te doen voordat u dit e-book gaat lezen. Hoe groot is het risico dat u burn-out raakt? Binnen 10 minuten krijgt u hierop antwoord. Geef bij iedere stelling 1 tot 5 punten en bepaal uw risico aan de hand van de totaalscore. Beoordelingsschaal: 1 = nooit of zelden 2 = soms waar 3 = in de helft van de gevallen waar 4 = vaak waar 5 = bijna altijd waar

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

Stelling Ik voel me moe, ook al heb ik voldoende slaap gehad. Ik ben ontevreden met mijn werk. Ik voel me bedroefd, zonder dat daar echt een reden voor is. Ik ben vergeetachtig. Ik ben geïrriteerd en val uit tegen mensen. Ik vermijd mensen op mijn werk en in mijn privéleven. Ik heb slaapproblemen, omdat ik me zorgen maak over mijn werk. Ik ben vaker ziek dan vroeger. Mijn houding ten opzichte van mijn werk is: ‘Waar zou ik me druk om maken?’ Ik sta er wat onverschillig tegenover. Ik raak vaker betrokken bij conflicten. Het werk lijdt hieronder. Ik gebruik meer alcohol, drugs of kalmerende middelen om mij beter te voelen. Met andere mensen communiceren is een bron van spanning. Ik kan me niet meer concentreren op mijn werk zoals voorheen. Het werk verveelt me. Ik werk hard, maar bereik weinig. Ik voel me gefrustreerd in mijn werk. Ik zie ertegen op naar het werk te gaan. Sociale activiteiten putten me uit. Seks vraagt te veel energie. In mijn vrije tijd kijk ik voornamelijk tv. Ik heb weinig om me op te verheugen in mijn werk. Ik pieker over het werk in mijn vrije tijd. Mijn gevoelens over mijn werk zitten mij dwars in mijn persoonlijk leven. Mijn werk lijkt zinloos. Totaal


Score

Pagina 4

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! Score: 25-50: 51-75: 76-100: 101-125:

U doet het goed, maar let op de items waarop uw score hoger is Neem preventieve maatregelen U loopt het risico burn-out te raken, of als u het geweest bent: u bent nog niet hersteld U bent burn-out aan het raken

Bron: ‘Uit je burnout, een 30 dagen programma’ door Carien Karsten. (ontwikkeld door Beverly A. Potter)

3. Wat u moet weten over burn-out Wat is burn-out precies? De definitie van burn-out is volgens bedrijfsarts dr. M.M.A. Valk als volgt: Burn-out is een stoornis die wordt gekenmerkt door gevoelens van uitputting van lichaam, geest en ziel. Hij ontstaat vaak in een periode van extreme stress, na zeer ingrijpende gebeurtenissen (life events) of gebeurtenissen die kort na elkaar plaats hebben gevonden zonder dat er een fase van herstel heeft kunnen optreden. Degene die aan een burn-out gaat lijden heeft vaak de neiging om in perioden van stress juist door te gaan en onvoldoende aandacht aan zichzelf te besteden.

Is burn-out een ziekte? Burn-out wordt beschouwd als een energiestoornis; er bestaat geen gedefinieerd ziektebeeld. Bij een medische aandoening blijft het probleem in eerste instantie onontdekt, inwendig, tot het gaat opvallen en op de emotie gaat inwerken en tot een doktersbezoek leidt. Bij burn-out is het omgekeerd. De langdurige, chronische stress leidt tot een emotionele uitputting, die daarna ook fysiek en medisch tot uiting kan komen. De fysieke meetbaarheid is nog gering volgens medisch onderzoek. Wel bestaan er vragenlijsten die kunnen helpen bij het bepalen van de zelf-diagnose. Een voorbeeld van een veel gebruikte vragenlijst is die van Carien Karsten (de Zelftest). Het geeft u een overzicht van de indicatoren bij uw medewerker die deels voor u waarneembaar zijn en aanleiding kunnen zijn voor een persoonlijk gesprek. Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 5


Is burn-out hetzelfde als een depressie? Bij burn-out gaat het om een energiestoornis (uitputting), terwijl een depressie een stemmingsstoornis is. Bij depressie is er wel sprake van vermoeidheid, maar niet van uitputting. Bij burn-out is de uitputting veelal ontstaan in de werksituatie. Bij depressie is de negatieve stemming ook merkbaar op andere gebieden in het leven. Het verschil is ook juridisch van belang: bij burn-out is soms een schadeclaim tegen de werkgever. Dit geldt niet voor een depressie, want de oorzaak ligt niet in het werk zelf.

Wat is het verschil met stress en overspannen? Iedereen heeft wel eens last van spanning, drukte op het werk, drukte thuis en een agenda die vol staat. Deze stress kan ontstaan door werken onder druk, een tijdelijk project en een paar drukke maanden. Als daarna een rustige periode volgt heb je dus weer tijd om bij te tanken. Bij overspannenheid ben je te lang op de automatische piloot doorgegaan. Je bent een grens bij jezelf overgegaan, maar de energie is nog niet op. Als je vervolgens rust neemt kun je over het algemeen binnen enkele weken weer opgeladen zijn en je werk weer langzaam hervatten. Bij burn-out is de accu helemaal leeg. Je hebt totaal geen energie meer en hebt zelfs moeite met de dagelijkse dingen. Bij burn-out heeft de periode van stress te lang geduurd. Uitrusten is nu niet meer voldoende.

Stijging burn-outs naar 11% in 2011 Het laatste grote onderzoek naar burn-outs is uitgevoerd door Arbo-organisatie 365 over het jaar 2011. In dat jaar steeg het aantal burn-outs naar 11%. Het totaal aantal verzuimgevallen daalde in 2011 juist met acht procent. Terwijl in tijden van crisis het totale verzuim daalt, geldt dat dus niet voor uitval door burn-out. De stijging vond vooral plaats onder mannen van 26 tot en met 35 jaar en vrouwen van 46 tot en met 55 jaar. Meer vrouwen dan mannen worden erdoor getroffen.

Andere feiten over burn-out: •

Gemiddeld verzuimde de medewerker met burn-out 189 dagen in 2011

•

De meeste burn-outs komen voor in het onderwijs en de industrie

•

De kans op herhaling van psychisch verzuim (waaronder burn-out) is 20%

Voor een echte verandering is een crisis nodig! (Mark Lammers) Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 6


4. Hoe voelt een burn-out? Ik trek het niet langer We kennen allemaal wel iemand in de omgeving die burn-out is of is geweest. De batterijen zijn dan meer dan leeg. Dat leeglopen gebeurt geleidelijk. Het is als een zegelboekje waar je iedere keer nieuwe zegeltjes inplakt. Op een gegeven moment is het boekje vol en zegt je lichaam: “het is klaar, ik trek het niet langer”. En dan helpt een paar dagen uitrusten of een vakantie niet meer. Andere beschrijvingen door mensen met burn-out zijn het leegraken van de accu, de sterke behoefte aan een winterslaap, het voortdurend in een te hoge versnelling staan of het zover uitrekken van een elastiek totdat deze knapt. Kijk en luister naar het pakkende verhaal van Aldith Hunkar, voormalig presentatrice bij het NOS Journaal. Gebruik daarvoor de volgende link: http://bit.ly/QiVpTO

Waarschuwingssignalen burn-out Ook uit andere verhalen van burn-outs blijkt dat er al eerder signalen zijn dat de grens bijna bereikt is. Dit zijn niet alleen fysieke klachten, ook op mentaal en emotioneel vlak en in het gedrag zijn er waarschuwingssignalen. Veel voorkomende klachten bij langdurige stress zijn: Fysiek: •

Vermoeidheid

•

Hyperventilatie

•

Spierpijn in nek, schouder of rug

•

Hartkloppingen

•

Duizeligheid

Emotioneel: •

Prikkelbaar

•

Nerveus, gespannen

•

Onrustig, opgejaagd

•

Emotioneel instabiel

•

Ontevreden Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 7

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! Mentaal: •

Concentratieproblemen

•

Vergeetachtig

•

Geen overzicht meer hebben

•

Niet of moeilijk kunnen lezen

•

Minder goed kunnen nadenken

Gedrag: •

Slecht slapen

•

Piekeren

•

Het werk niet los kunnen laten

•

Gebruik van koffie, alcohol om zich beter te voelen

•

Ontkennen van de ernst van de klachten

Een gevoel van schaamte of falen De persoon die uiteindelijk thuis zit met burn-out is meestal de laatste die in de gaten heeft dat hij of zij een risico liep. De waarschuwingssignalen worden eerlijk gezegd wel herkend, maar vaak wordt pas om hulp gevraagd bij fysieke klachten zoals spierpijn die niet overgaat of hyperventilatie. Vaak is er een gevoel voor schaamte en falen. De directe omgeving zoals de partner, familie, vrienden en collega’s zagen het waarschijnlijk al eerder aankomen. Herkent u een combinatie van deze klachten bij uw medewerker of collega? Kom in actie en ga in gesprek op een niet-confronterende manier en in een omgeving die de privacy waarborgt. Meer tips over dit gesprek vindt u terug in hoofdstuk 8.


Pagina 8


5. Het effect van stress op je lichaam Vechten of vluchten Om dit hoofdstuk te begrijpen is het niet nodig om een medische opleiding te hebben gevolgd. De kennis van het effect van stress op je lichaam is wel essentieel om beter de lichamelijke klachten voortkomend uit chronische stress te begrijpen. Daarom een compact verhaal over de gevolgen van stress. Stress was ooit, heel lang geleden hét beschermingsmechanisme dat je van de natuur had meegekregen om in leven te blijven. Als je toen plotseling een sabeltandtijger op je pad tegenkwam moest er gekozen worden. Blijven staan en het gevecht aangaan of er als de wind vandoor gaan, vluchten dus. Je lichaam, gewapend met een automatische stressreactie, bereidt je voor op beide opties. Je staat in de startblokken!

Je lichaam reageert Bij de vechten-of-vluchten-stand schakelt je fysiologische systeem over naar de hoogste versnelling. Afgezien van de angst komt er onder de oppervlakte ook een reactie los. Een hele reeks van fysiologische veranderingen gestart vanuit je zenuwstelsel. Je hart gaat sneller kloppen, je bloeddruk stijgt, je gaat sneller ademhalen, je spijsvertering vertraagt, je spieren spannen aan, je bloed stolt sneller (repareren van schade aan je bloedvaten), je pupillen verwijden zich (beter zicht) en via je lever wordt snelle energie geproduceerd. Kortom je bent klaar om in actie te komen!

Moderne jungle Ja natuurlijk, de sabeltandtijger is al tijden uitgestorven, maar dit deze belangrijke levensreddende stressreactie zit nog steeds ingebakken in ons systeem. De vechten-of-vluchten-reactie wordt ook geactiveerd in situaties waarbij je leven niet direct in gevaar is. De fysieke gevaren hebben plaats gemaakt voor sociale en psychologische stress, waarvoor deze reactie niet of in een veel lagere dosis nodig is. Je lichaam weet dat echter niet en reageert nog steeds op de ‘klassieke’ manier.

Effect van langdurige stress Als de stressreactie langer aanhoudt wordt het ook moeilijker om deze zelf te herkennen. Je wordt langzaam maar zeker steeds onbewuster met alle gevolgen van dien. Voor je het weet, loop je langdurig rond met een hoge spierspanning, hogere bloeddruk, hoge ademhaling, slechte stofwisseling en een verstoorde spijsvertering. Langdurig in de vechten-of-vluchten-stand verkeren wordt steeds meer gezien als een van de belangrijkste oorzaken van burn-out.


Pagina 9


6. Wat zijn de oorzaken van burn-out? Verstoring van het evenwicht In hoofdstuk 3 is al beschreven dat burn-out veelal het gevolg is van chronische stress in combinatie met een tekort aan herstel. Maar niet iedereen heeft een even groot risico op burn-out. Sommige mensen lijken wel stressvrij. Maar hoe doen ze dat dan? De tien gewoonten van stressvrije mensen kunt u teruglezen in de bijlage van dit ebook. In mijn visie ontstaat burn-out door een onbalans tussen de capaciteiten en de behoeften van de medewerker enerzijds en de verwachtingen vanuit de werksituatie anderzijds. Dit evenwicht kan door de volgende oorzaken worden verstoord: •

Persoonlijke eigenschappen

•

Toenemende werkdruk

•

Eigenschappen van het team

•

Kenmerken van de organisatie

Hieronder wordt per categorie een toelichting gegeven van de stressoren die een rol kunnen spelen bij de totstandkoming van burn-out.

Persoonlijke eigenschappen De basis voor burn-out ligt uiteindelijk bij de persoon zelf, ook al zal hij dat lange tijd niet herkennen en erkennen. Het zijn vaak de doorzetters, de harde werkers die uiteindelijk vastlopen. Goede resultaten bij functioneringsgesprekken, maar dus wel met een onderliggend risico! De belangrijkste stressoren vanuit de persoonlijkheid zijn: •

Sterk verantwoordelijkheidsgevoel

•

Geen ‘nee’ kunnen zeggen

•

Perfectionisme, de lat hoog leggen

•

Loyaal en altijd vriendelijk

•

Populair en communicatief sterk Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 10

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! •

Zichzelf wegcijferen en klaar staan voor anderen

•

Camoufleren en overcompenseren

•

Keihard voor zichzelf zijn en zwakte niet laten zien

•

Conflict mijdend gedrag

Andere factoren die stress op persoonlijk vlak kunnen vergroten zijn o.a. financiële zorgen, gezondheidszorgen, verstoorde relaties in het privéleven en verlies van naasten. Dergelijke ingrijpende gebeurtenissen (life events) zorgen er tevens voor dat het eerder genoemde zegelboekje sneller vol zit.

Toenemende werkdruk De werkdruk die toeneemt kan na verloop van tijd leiden tot werkstress. Medewerkers gaan zich vaker ziekmelden, hebben minder plezier in het werk, kunnen zich slechter concentreren en de kwaliteit van het werk neemt af evenals de productiviteit. De belangrijkste stressoren vanuit de werkdruk zijn: •

Geen autonomie over het werktempo

•

Hoog werktempo

•

Hoge tijdsdruk

•

Conflicten met klanten

•

Klanten zijn zeer veeleisend

•

Gemis aan creatieve inbreng

•

Eentonig werk, verveling

•

Onduidelijke taakomschrijving

•

Te zware verantwoordelijkheid


Pagina 11


Eigenschappen van het team Het team waarin de medewerker opereert kan veiligheid en geborgenheid geven, maar bij het ontbreken ervan ook de stress doen toenemen. De belangrijkste stressoren vanuit het team zijn: •

Slechte werksfeer

•

Conflicten met leidinggevende of collega’s

•

Getreiter

•

Slecht doorspreken van afspraken

•

Functies met strijdige belangen

•

Weinig waardering

Kenmerken van de organisatie Ook factoren in de cultuur en de inrichting van de organisatie kunnen de risicofactoren op een burn-out vergroten. De belangrijkste stressoren vanuit het organisatie zijn: •

Cultuur ‘doorgaan en niet zeuren’

•

Grote afstand tussen de werkvloer en het management

•

Afschuiven van verantwoordelijkheid

•

Te snelle groei

•

Bureaucratie

•

Voortdurende reorganisaties

•

Haperende informatievoorziening

De stressoren als gevolg van de werkdruk, het team en de organisatie zijn niet direct beïnvloedbaar door de medewerker. Hier ligt een belangrijke taak voor u als leidinggevenden en HR-managers om de stressoren bespreekbaar te maken en aan te pakken. De stress die hierdoor ontstaat is geen individueel probleem meer, maar een organisatieprobleem. Vergeet dan ook niet om hier uw eigen rol onder de loep te nemen.


Pagina 12


De werkgever kan ook op een andere manier investeren in een gezonde balans bij de medewerker. Bijvoorbeeld door adviezen te geven op het gebied van voeding, lichamelijke inspanning en tijd voor rust en ontspanning. Bijvoorbeeld door het aanbieden van een individueel coachprogramma, een burn-out preventieprogramma of een Periodiek Medisch Onderzoek (PMO).

7. De 8 fasen van burn-out? Niet te vergelijken Natuurlijk is de ene burn-out niet te vergelijken met een andere. En het doorlopen van de fasen van burn-out zal ook verschillend zijn. Burn-out kan vroegtijdig eindigen door het op tijd aanpassen van de werkzaamheden, het gedrag of het tijd nemen voor rust en ontspanning. De volgende 8 fasen kunnen worden onderscheiden.

Fase 1 Het loslaten van het werk in de vrije tijd is moeilijk. Soms met tegenzin naar het werk. Kleine conflicten met collega’s. In fase 1 is de medewerker vaak onbewust van de relaties tussen de gestelde eisen en de mogelijkheden en probeert zelf constant het evenwicht in de relatie te herstellen.

Fase 2 De medewerker wordt zich langzamer bewust van de benodigde inspanning om aan alle eisen te kunnen voldoen. Ontspannen wordt moeilijker en ook het stoppen met piekeren en zorgen maken. Kenmerkend in deze fase is vermoeidheid, verkramping, lichamelijke kwaaltjes, vluchtgedrag en zich niet fit en helder voelen.

Fase 3 Het niet gelukkig zijn met de werksituatie zorgt voor gedragsverandering. De medewerker wordt cynischer, perfectionistischer, afstandelijker en meer geïrriteerd.

Fase 4 Een cruciale fase: de medewerker stort in, meldt zich ziek, is overspannen, laat zich ontslaan of zoekt ander werk.


Pagina 13


Fase 5 De medewerker wil herstel forceren, helaas vaak zonder succes. Schuld, schaamte en minderwaardigheidsgevoel komen op, soms vergezeld met gevoelens van depressiviteit.

Fase 6 Tijd om de balans op te maken. Hier worden opnieuw keuzes gemaakt over het werk en de carrière.

Fase 7 Een nieuwe start om uit het dal te komen. Tijd voor de wederopbouw. Door ontspanning, rust en het weer terugkomen bij zichzelf wordt de energievoorraad weer opgebouwd. Ook het moment voor verandering in mentaliteit en gedrag.

Fase 8 Weer terug aan het roer. Actief een nieuwe toekomst opbouwen. Herintreding in het arbeidsproces. De terugkeer op de werkvloer. De eyeopener die nodig was is nu bekend. Een kleine terugval is mogelijk, maar het vertrouwen is aanwezig dat dit tijdelijk is.

De fasen vergeleken In de fasen 1 t/m 3 is de al eerder beschreven vechten-of-vluchten-reactie langdurig getriggerd. De overbelasting kost veel energie, belast delen van ons lichaam langdurig en heeft een sterke invloed op ons emotioneel welbevinden. Het dieptepunt van de crisis zit in fase 4 t/m 6, de zwaarste periode tijdens burnout. Vanaf fase 7 treedt herstel op en krijgt de medewerker weer de volledige regie over zijn leven terug.

8. Extra tips voor HR-managers en leidinggevenden Wat kunt u meer doen? Natuurlijk zorgt u voor voldoende uitdaging bij uw medewerkers. U kijkt naar de talenten van uw medewerker en kijkt waar hij energie van krijgt. Daarnaast faciliteert u dat medewerkers regelmatig met elkaar en met leidinggevenden in gesprek blijven. Hieronder volgen nog een aantal extra tips om burn-out te voorkomen en te begeleiden.

Voorkom burn-out Van de behandelaars van burn-out zegt 70% dat burn-out te voorkomen is. Ikzelf ben positief ingesteld en deel deze mening in algemene zin. In fase 1 en 2 is burn-out op diverse manieren te voorkomen. De medewerker komt zelfstandig tot het inzicht dat actie nodig is. Daarnaast kan een goed gesprek privé of op het Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 14

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! werk de ogen doen openen. Mijn ervaring als burn-out coach is dat naarmate de medewerker in een hogere fase terecht komt de confrontatie steeds harder moet plaatsvinden om het tij te kunnen keren. Kortom: ‘voorkomen is beter dan genezen’. Ontwikkel specifiek beleid in uw organisatie om burn-out te voorkomen. Introduceer een burn-out preventieprogramma en een periodieke PMO onder uw medewerkers.

Toon betrokkenheid als werkgever Hoeveel contactmomenten heeft u als HR-manager of direct leidinggevende met de medewerkers? Wat zijn de gespreksonderwerpen op die momenten? Heeft u voldoende gelegenheid om uw betrokkenheid te tonen naar de medewerker en te vragen of hij lekker in zijn vel zit? In de afgelopen jaren heb ik als interimmanager de lekker-in-je-vel factor geïntroduceerd bij diverse bedrijven. Ik vroeg om een cijfer te geven op een schaal van 1 tot 10. Ieder kwartaal stond de factor op de agenda van de gesprekken met mijn medewerkers. En daar werd steeds open en eerlijk op geantwoord. Vraag periodiek naar de lekker-in-je-vel factor bij al uw medewerkers en bespreek de faciliteiten die u kunt bieden om de factor waar nodig te verhogen.

Eerste voortekenen van burn-out Zijn er voortekenen van verzuim? Zorg dan dat de medewerker tot rust komt en herstelt. Bijvoorbeeld door minder zware taken te geven of tijdelijk kortere werkdagen. Vraag aan uw medewerker of de werken privérollen nog in balans zijn. Welke faciliteiten zijn er mogelijk om de balans te herstellen? Zijn er gedragsveranderingen waarneembaar door de stress? Functioneert de medewerker zichtbaar minder? Vraag naar de achtergrond, bijvoorbeeld een gebeurtenis thuis waardoor hij zich niet goed kan concentreren. Ook een voorteken is kort frequent verzuim. Blijf in gesprek en vraag tijdig advies bij de bedrijfsarts. Bij voortekenen van burn-out is het vooral van belang om in gesprek te blijven met de medewerker en betrokkenheid te tonen. Een opbouwende insteek, waardoor hij zich niet aangevallen voelt. Kan ik je ergens mee helpen? Wat kunnen we samen doen aan de oorzaak? Help meezoeken naar oplossingen.

Na de ziekmelding Heeft de medewerker zich eenmaal ziek gemeld, toon dan nog steeds de betrokkenheid. Bijvoorbeeld door telefonisch contact vanuit de HR-afdeling, de leidinggevende en de collega’s. Vraag ook om eens op kantoor langs te komen. Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 15

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! Dit houdt de medewerker betrokken bij het werk en wat er speelt. Ga eventueel zelf langs als de drempel hiervoor (nog) te hoog is. In deze fase nemen de meeste werkgevers afstand en laten de bedrijfsarts het contact met de medewerker onderhouden. Veelal vanuit de gedachte dat de medewerker met rust moet worden gelaten. Natuurlijk zijn de momenten van rust van belang, maar voor het herstel is ook onafhankelijke persoonlijke begeleiding nodig. Van een medewerker mag namelijk niet worden verwacht dat hij zelf fase 5 t/m 8 gaat doorlopen. Toon betrokkenheid door regelmatig contact, ook met directe collega’s. Bied tevens persoonlijke begeleiding aan in de vorm van een burn-out coach

Terugkeer op de werkvloer Medewerkers die lang thuis hebben gezeten, kunnen enorm opzien tegen de terugkeer op de werkvloer. Vaak adviseert de bedrijfsarts om met enkele uren per dag te beginnen. Bespreek samen met de medewerker op welke manier hij terug wil komen op de afdeling. Bijvoorbeeld bij het wekelijkse werkoverleg om op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen en direct de gelegenheid om zijn verhaal te doen. Of door vooraf zijn persoonlijke verhaal via e-mail alvast rond te sturen. Maak tijd vrij voor het intern begeleiden van de herstellende medewerker. Probeer naar werkzaamheden te zoeken die passen bij de functie en die zoveel mogelijk stressvrij zijn. Als dat goed gaat, probeer dan in overleg de taken uit te breiden.

9.

Wat kan een burn-out coach voor u betekenen?

Persoonlijke begeleiding tijdens alle fasen Een burn-out coach verzorgt de persoonlijke begeleiding van uw medewerker tijdens alle fasen van burn-out. Vanaf het eerste moment van signaleren van de klachten tot en met de terugkeer op de werkvloer. Aan de hand van een intakegesprek wordt bepaald of de zogenaamde ‘klik’ tussen de medewerker en de burn-out coach aanwezig is. In overleg met de HR-manager, de bedrijfsarts, de direct leidinggevende en de medewerker zelf wordt een stappenplan opgesteld. U kunt daarbij rekenen op een intensieve begeleiding met als doel de medewerker zo snel mogelijk te laten herstellen. In de praktijk blijkt namelijk dat een aantal maanden thuis zitten niet effectief is en vaak leidt tot een langere herstelperiode. Arjen Luijendijk © 2014

Pagina 16


Een breed dienstenpakket U kunt kiezen uit de volgende diensten. Alle trajecten zijn uiteindelijk maatwerk, speciaal afgestemd op uw wensen en die van uw medewerkers. Gratis burn-out adviesgesprek: een geheel vrijblijvend advies aan u als HRmanager of leidinggevende over een medewerker met burn-out. Individuele burn-out begeleiding: een compleet traject waarin uw medewerker wordt begeleid naar volledig herstel. Training 360® Vitaal Management: geeft leidinggevenden in één dag handvatten om burn-out vroegtijdig te signaleren en zelf actie te ondernemen. Training 360® Werkbalans: een intensieve 8-daagse groepstraining voor medewerkers met een verhoogde kans op uitval door stress. De 360® Trainingen vinden plaats in samenwerking met het Nederlands Burnout Preventie Centrum. Op de website www.nbopc.nl vindt u het volledige aanbod.

Uw voordeel als werkgever De begeleiding van uw medewerker vindt onafhankelijk en op professionele wijze plaats. U blijft betrokken bij het herstel van uw medewerker aan de hand van periodieke rapportages. Uw medewerker wordt intensief begeleid, waardoor de herstelperiode en daarmee de periode van afwezigheid in uw organisatie wordt beperkt. In economische zin een kostenbesparing, maar bovenal een investering in uw medewerker!

Natuurlijk heeft u nog meer vragen… Ik kan mij voorstellen dat u na het lezen van dit e-book nog meer vragen heeft over burn-out. Want u heeft oog voor uw medewerker en wil graag met dit thema aan de slag in uw organisatie. Op beleidsniveau of specifiek gericht op een bepaalde medewerker. Onderneem dan nu actie en plan een gratis adviesgesprek op de website.

Arjen Luijendijk, Coach & Adviseur MOB: 06-21213389 MAIL: [email protected]


Pagina 17


Bijlage : Tien gewoonten van stressvrije mensen U vind hier een lijst van de eigenschappen en gedragingen die de doorslag geven bij het verminderen van stress en het creëren van stressbestendigheid. Hoeveel daarvan zijn op u van toepassing? 1.

Stressvrije mensen kunnen zich ontspannen U moet weten hoe u spanning los kunt laten, uw lichaam kunnen ontspannen en uw geest tot rust kunnen brengen.

2.

Stressvrije mensen eten goed en krijgen voldoende lichaamsbeweging Let op wat u in uw mond stopt. Zorg dat u regelmatig tijdens de week wat lichaamsbeweging krijgt.

3.

Stressvrije mensen slapen voldoende Probeer niet te veel hooi op uw vork te nemen. Ga op tijd naar bed, zodat u voldoende slaap krijgt.

4.

Stressvrije mensen maken zich geen zorgen over futiliteiten U moet het verschil zien tussen de dingen die belangrijk zijn en de dingen die niet belangrijk zijn. Zie alles in de juiste proporties.

5.

Stressvrije mensen worden niet vaak kwaad Probeer niet uit uw slof te schieten. Als u wel kwaad wordt, moet u uw kwaadheid onder controle houden, zodat die niet destructief wordt.

6.

Stressvrije mensen hebben de zaken letterlijk en figuurlijk op orde Zorg dat u greep krijgt op uw omgeving. Een chaotisch en wanordelijk leven is een gestresseerd leven.

7.

Stressvrije mensen gebruiken hun tijd effectief Leer hoe u uw tijd effectief kunt gebruiken. Houd u aan uw planning.

8.

Stressvrije mensen hebben een sterk sociaal netwerk en gebruiken dat ook Besteed tijd aan uw familie, vrienden en bekenden. Zorg dat er in uw leven mensen zijn die naar u luisteren en om u geven.

9.

Stressvrije mensen houden zich aan hun principes Bepaal wat voor u belangrijk is, en wat niet. Zorg dat je doelen belangrijk zijn en de moeite waard.

10.

Stressvrije mensen hebben een goed gevoel voor humor Lach om de drukte en ongemakjes van het leven. Zorg dat u om jezelf kunt lachen en neem uzelf niet te serieus


Pagina 18

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker! Als u niet alle (of geen) van bovenstaande eigenschappen kunt aankruisen, is dat nog geen reden om u zorgen te maken. Immers, u kunt oude gewoonten wijzigen en nieuwe aanleren. Omgaan met stress is geen magisch proces, maar een proces van het aannemen van nieuwe gedragingen en nieuwe manieren om tegen uzelf en tegen de wereld aan te kijken. Bron: ‘Stress voor Dummies’ door Allen Elkin, Ph.D.


Pagina 19

Burn-out? Heb OOG voor uw medewerker!

Recommend Documents