Brochure Zoek de zon op
april 2012
Hieronder vindt u informatie over zonnepanelen in het algemeen, en waar nodig toegespitst op het project ‘..... Zoek de zon op’. Op de laatste pagina staat precies welke stappen u doorloopt als u meedoet met het project. Wij zijn constant op zoek naar de beste leverancier qua kwaliteit, service en prijs. De aanbiedingen veranderen en de prijzen dalen. In deze brochure worden daarom geen concrete zonnepaneelsytemen genoemd. U kunt deze vinden op onze website www.zoekdezonop.info Algemene werking Zonnepanelen worden op uw dak geplaatst en maken elektriciteit uit zonlicht. Naast de panelen op uw dak omvat het systeem een omvormer die in het huis geplaatst is, en die de stroom van de panelen omvormt tot bruikbare stroom zoals die uit uw stopcontact komt: 230 V wisselstroom. Deze stroom wordt toegevoerd aan de elektrische installatie in uw huis. Grootte en vermogen De grootte van zonnepanelensysteem wordt uitgedrukt in het piekvermogen. Dit is het maximale vermogen dat de panelen gezamenlijk kunnen leveren. Dus op het moment dat de zon er vol op staat. Het piekvermogen wordt uitgedrukt in het aantal Wattpiek (Wp) van het systeem. De nu meest toegepaste panelen hebben een vermogen van 145 Wp per m2. Dus een systeem van 10 m2 heeft een piekvermogen van ca.1450 Wp. Levensduur, garantie en onderhoud Zonnepanelen gaan lang mee zonder noemenswaardig onderhoud: men geeft fabrieksgarantie dat na 25 jaar de opbrengst nog minimaal 80% is. De omvormer heeft een verwachte levensduur van 15 jaar. Op de omvormer zit 5 jaar garantie. De panelen blijven in principe schoon door de regen, maar als ze toch vies of stoffig zijn kunnen de panelen worden afgesponsd met water. U kunt dit laten doen door de glazenwasser. Een dunne laag sneeuw smelt vanzelf door de warmteontwikkeling in de panelen. Alleen een laag sneeuw die ’s nachts valt en meteen zo dik is dat deze geen licht meer doorlaat kan blijven liggen. Bevestiging en uiterlijk van de panelen
Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
1
Zoek de zon op
Op een schuin dak worden de panelen evenwijdig aan het dak op kleine steuntjes net boven de dakpannen geplaatst. Deze steuntjes worden onder de pannen aan het dakbeschot bevestigd en steken tussen de pannen door. De pannen blijven hierbij heel en op hun plek zodat er geen lekkage ontstaat.
Op een plat dak worden de panelen op grotere steunen geplaatst onder een hellingshoek. Deze steunen worden verzwaard en blijven door hun gewicht staan. Er worden geen gaten in uw dakbedekking gemaakt waardoor er geen kans op lekkage is. De foto's zijn ter indicatie, het precieze uiterlijk hangt af van het gekozen type. Er zijn ook zwarte panelen leverbaar. Deze zijn duurder en hebben enigzins slechtere opbrengst omdat ze (door hun kleur) warmer worden. Omvormer Van de panelen lopen kabels naar de omvormer. De omvormer wordt in huis geplaatst tegen een muur of wand. Meestal dicht bij de zonnepanelen, binnen een afstand 7 à 10 meter. Een grotere afstand vanaf de panelen is mogelijk maar dan moeten er dikkere kabels (van panelen naar omvormer) worden toegepast wat de prijs een klein beetje verhoogt. De meeste omvormers maken een beetje geluid als ze werken. Het geluid van de luidste types is te vergelijken met een stille vaatwasmachine. enkele voorbeelden van omvormers met afmetingen bxhxd
Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
2
Zoek de zon op
44x34x22 cm
15x37x8 cm
35x58x15 cm
Aansluiting omvormer op de elektrische installatie in huis Een klein systeem (tot ca. 700Wp, ca. 5 m2 paneel) wordt aangesloten door de stekker van de omvormer in een bestaand stopcontact te steken. Bij grotere systemen wordt vanaf de omvormer een nieuwe leiding naar de meterkast aangelegd. Deze wordt in de meterkast aangesloten op een aparte groep (een aparte stop). Als er geen vrije groep is wordt een nieuwe groep gemaakt door de installateurs van de zonnepanelen. Vergunning nodig? Meestal niet Voor de meeste huizen is er geen vergunning nodig mits de panelen liggen op het dak, en binnen bepaalde grenzen. Voor een schuin dak zijn dat de randen van uw dak. U mag uw dak dus helemaal vol leggen. Ook aan de voorkant. Op een plat dak geldt dat de panelen aan alle kanten evenver van de dakrand moeten staan als de hoogte (van de bovenkant) van de panelen boven de dakrand. Alleen als uw woning een monument is (rijks of gemeentelijk) of behoort tot beschermd stads- of dorpsgezicht moet u een vergunning aanvragen bij de Gemeente. Hoeveel stroom leveren zonnepanelen? Zogauw er licht is gaan de panelen stroom leveren, dus als de zon schijnt. Maar ook als het bewolkt is leveren zonnepanelen stroom, de opbrengst is dan wel vele malen lager dan op een zonnige dag. De opbrengst per jaar is uit te drukken in een aantal kWh (kiloWatt uur). De opbrengst wisselt per jaar maar gemiddeld is deze voor midden-Nederland ongeveer 0,86 kWh per Wp. Dus ons eerder genoemde voorbeeldsysteem van 10 m2 (1450 Wp) heeft een opbrengst van 0,86 x 1450 = 1250 kWh per jaar. (Gemiddeld gebruik van een gezin is ca. 3500 kWh per jaar) Opbrengst wordt gemeten U wilt natuurlijk graag weten hoeveel stroom u zelf heeft geproduceerd vanaf de plaatsing. Dit kunt u op de omvormer aflezen (behalve bij de allerkleinste systemen). Alle omvormers hebben de mogelijkheid om draadloos of met een datakabel de opbrengst, samen met vele andere gegevens, naar uw computer te sturen. U kunt deze dan op uw computer uitlezen. Bij sommige omvormers kunt u een draadloos display-tje bijbestellen dat u in uw woonkamer kunt zetten of hangen. Andere omvormers kunnen met internet worden verbonden zodat u overal ter wereld de prestaties van uw systeem kunt zien. Hoe gebruikt u de elektriciteit uit zonnepanelen? Terugleveren? Er twee situaties mogelijk: 1. U gebruikt op een bepaald moment meer stroom dan de panelen leveren. Dan wordt de stroom uit de panelen geheel door u zelf gebruikt, de extra stroom die u nodig heeft Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
3
Zoek de zon op
wordt op de ouderwetse manier door het energiebedrijf geleverd. U betaald alleen de stroom die van het energiebedrijf komt. Dit is ook het geval als de panelen niets leveren zoals ’s nachts: alle stroom komt dan van het energiebedrijf. 2. U gebruikt op een bepaald moment minder stroom dan de panelen leveren. Dan wordt een deel van de stroom uit de panelen door uzelf gebruikt. De rest levert u terug aan het net, en dus aan uw energiebedrijf. Dit is ook het geval als u niets gebruikt zoals bijvoorbeeld overdag als u op zomervakantie bent: alle stroom van de panelen levert u dan terug aan het net. Dit gaat allemaal automatisch, u hoeft niets te schakelen of iets dergelijks. Besparing per jaar (financieel) De zonnestroom die u rechtstreeks zelf gebruikt hoeft u niet meer te kopen. Voor de stroom die u teruglevert krijgt u hetzelfde bedrag per kWh terug. Deze twee opgeteld is precies de jaaropbrengst van uw zonnepanelen. De besparing per jaar is dus de jaaropbrengst van de zonnepanelen maal de kWh-prijs van uw energieleverancier. Gemiddeld is dit 24 cent. Ons voorbeeldsysteem van 10 m2 (1450 Wp, 1250 kWh opbrengst) geeft een besparing van 1250 x 0,24 = € 300,- per jaar. Investering Hoe groot is de totale investering inclusief BTW? Momenteel (maart 2012) liggen de prijzen zo dat het voorbeeld systeem ongeveer 3700,- zou kosten inclusief plaatsing. De prijs loopt min of meer gelijk op met het de grootte (het aantal Wp) van het systeem. Vanzelfsprekend zijn grotere systemen relatief wat goedkoper, en kleinere relatief wat duurder. Financieel rendement Wat is het jaarlijks rendement op de investering? Bij ons voorbeeldsysteem is dit 300,gedeeld door 3700,- x 100% = 8,1 %. Dit is 3 maal zoveel als een spaarrekening! Eenvoudige terugverdientijd De terugverdientijd geeft aan hoeveel jaar het duurt voordat de zonnepanelen zichzelf hebben terugverdiend. De eenvoudige terugverdientijd is de investering gedeeld door de opbrengst per jaar. Er wordt hierbij geen rekening gehouden met rente en stijgende stroomprijs. Bij ons voorbeeldsysteem dus 3700 / 300 = 12,3 jaar. Verwachte terugverdientijd Hierbij wordt wel rekening gehouden met rente en stijgende stroomprijs. Er wordt meestal gerekend met een rente van 3% per jaar en met een prijsstijging van elektriciteit van 7% per jaar. Deze prijsstijging is het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar. Bij ons voorbeeldsysteem komen we dan uit op een terugverdientijd van 10,0 jaar. Bij grotere systemen is dit al tot ca. 8 jaar gezakt. Na de terugverdientijd is dus het aankoopbedrag weer terugverdiend inclusief de rente die u gehad zou hebben als u het tegen 3% op de bank had gezet. Besparing per jaar (CO2) Met zonnepanelen bespaart u geld. Maar u maakt ook nog eens stroom zonder CO2 uitstoot, en dat is een goede zaak voor het milieu. De CO2 uitstoot bij het opwekken van stroom in een elektriciteitscentrale is 0,566 kg per kWh. Met ons voorbeeldsysteem van 10m2 verminderd u de jaarlijkse uitstoot dus met 1230 x 0,566 = 696 kg per jaar. (De uitstoot van een gemiddelde woning in Nederland is 4800 kg per jaar) Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
4
Zoek de zon op
Verdere informatie De onderstaande informatie gaat een stukje verder op een aantal aspecten. Andere elektriciteitsmeter nodig? Meestal niet Om de vergoeding te krijgen voor het terugleveren moet de elektriciteitsmeter meten hoeveel u teruglevert. De meeste mensen hebben nog een meter met een draaischijf (de zogenaamde Ferrarismeter). Deze hoeft niet vervangen te worden. (zie verderop waarom) Als u een andere meter heeft moet deze waarschijnlijk vervangen worden voor een teruglevermeter. Deze moet geplaatst worden door de netbeheerder. Dit kost ca. € 100,- bij de ene netbeheerder en is gratis bij de andere. Hoewel u het niet zou denken moet de (oudere) 'slimme meter' van Oxxio vervangen worden. Hoe krijgt u de vergoeding? 1. Bij een draaischijfmeter: Als u teruglevert gaat de schijf vanzelf minder snel, of zelfs de andere kant op draaien waardoor uw meterstand lager wordt of terugloopt. Wat u teruglevert wordt dus afgetrokken van wat u eerder heeft gebruikt. De uiteindelijke meterstand bepaalt wat u moet betalen, wat feitelijk betekent dat u een vergoeding krijgt voor de teruggeleverde stroom. 2. Bij een teruglevermeter: Deze meet apart wat u afneemt en wat u teruglevert. Deze beide meterstanden geeft u op aan uw energiebedrijf. Op de jaarafrekening van uw energiebedrijf wordt het door u teruggeleverde aantal kWh afgetrokken van het aan u geleverde aantal kWh. Het verschil betaalt u. Dit heet salderen. Indien u een twee-tarievenmeter heeft (normaal en laag tarief) krijgt u ook voor het terugleveren 2 tellers (dus 4 tellers in totaal). Omdat de zonnecellen alleen overdag stroom leveren levert u doordeweeks terug tegen normaaltarief, en in het weekend tegen laagtarief. Meer terugleveren dan verbruiken Let op: bij de meeste energiebedrijven geldt: als u in een jaar meer teruglevert dan afneemt worden de variabele kosten op uw elektriciteitsrekening nul, maar u krijgt verder geen (volledige) vergoeding over het verschil. De jaaropbrengst van het door u gekozen zonnepanelensysteem moet dus niet groter zijn dan uw minimum jaarverbruik. Dit zal overigens niet snel het geval zijn. Meer terugleveren dan 5000 kWh Energiemaatschappijen zijn wettelijk verplicht tot 5000 kWh teruggeleverde stroom te salderen, oftewel te vergoeden tegen dezelfde prijs als u ervoor betaald. (U moet dan ook wel 5000 kWh afnemen, zie hierboven) Boven de 5000 kWh zakt bij de meeste energiebedrijven de vergoeding naar de kale stroomprijs (5 à 7 cent per kWh) of krijgt u niets. Sommige energiebedrijven gaan hier vriendelijker mee om, zie volgende pagina. Als u een draaischijfmeter heeft is (ook bij het energiebedrijf) niet bekend hoeveel u heeft teruggeleverd (alleen het verschil tussen afgenomen en teruggeleverede stroom is bekend). Dit betekent feitelijk dat u geen last heeft van het maximum van 5000 kWh.
Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
5
Zoek de zon op
'Teruglevervriendelijke' energiebedrijven Er zijn energiebedrijven (op dit moment o.a. Greenchoice, Main Energy en Atoomstroom) die veel meer dan 5000 kWh teruggeleverde stroom vergoeden tegen het consumententarief. (Greenchoice en Atoomstroom: geen maximum, Main Energy: 50.000 kWh) Maar er blijft gelden dat u dan ook zoveel moet afnemen. Levert u meer terug dan u gebruikt dan krijgt u nog steeds de kale stroomprijs: ca. 7 ct. per kWh. In dit laatste geval krijgt u dus daadwerkelijk geld van hen, in plaats van zij van u. Subsidie Er zijn geen landelijke subsidieregelingen meer voor particulieren. Zie www.meermetminder.nl In sommige regio's zijn nog wel subsidieregelingen, zie hiervoor diezelfde website, maar kijk ook op de websites van uw gemeente en provincie. Heeft u uw eigen stroom bij uitval van het stroomnet? Nee, helaas niet. Om technische en veiligheidsredenen werkt het zonnepaneelsysteem niet als het stroomnet uitvalt. Paneelmaat, aantal en oriëntatie Panelen zijn in een aantal standaardmaten verkrijgbaar. Meest voorkomende paneelmaten zijn: -158 x 81 cm -165 x 99 cm -196 x 99 cm Zonnestroomsystemen zijn in bijna elke gewenste grootte te maken. Het aantal en soort panelen en de omvormer(grootte) worden daarbij op elkaar afgestemd. De panelen kunnen zowel horizontaal als verticaal (resp. “landscape” en “portrait”) gemonteerd worden. Op schuine daken ziet men voornamelijk verticaal (portrait), maar horizontaal (landscape) is mogelijk. Op platte daken ziet men voornamelijk horizontaal (landscape). Daksoort, oppervlakte en ligging panelen, opbrengst De gegeven opbrengst van het voorbeeldsysteem geldt als de panelen op het zuiden gericht zijn en staan onder een hellingshoek van 30 graden. Plat dak Op een plat dak worden de panelen op deze manier geplaatst mits er genoeg ruimte is. Vaak worden rijen panelen evenwijdig aan de dakranden geplaatst omdat er dan meer op past en omdat het er beter uitziet. De richting is dan meestal niet meer recht op het zuiden wat een kleine opbrengst vermindering geeft van maximaal 5%. Omdat panelen op een platdak niet in elkaars schaduw mogen staan moet er ruimte tussen de rijen panelen worden gehouden. Daardoor is de maximale paneeloppervlakte ca. 35% van de dakoppervlakte. Meer plaatsen dan dit is mogelijk door de panelen onder een kleinere helling te plaatsen (20 of 15 graden) waardoor ze minder hoog en dus de tussenruimten kleiner zijn. Maximaal paneeloppervlak is dan ca. 50% van de dakoppervlakte. Ook dit gaat enigzins ten koste van de opbrengst, die wordt maximaal nog eens 5% lager. Schuin dak Bij schuine daken ligt de hellingshoek en de richting al vast, afhankelijk daarvan zal de werkelijke opbrengst lager kunnen liggen, meestal niet meer dan 5% lager. In het Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
6
Zoek de zon op
allerslechtste geval ca. 10% lager. Uitgaande van een dakrichting tussen zuidoost en zuidwest. Schaduw De invloed van schaduw op een zonnepaneelsysteem is groter dan men zou denken. Het is niet zo dat als een kwart van de panelen in de schaduw liggen de opbrengst (op dat moment) tot 75% zakt. Die zakt misschien wel tot maar 10%. Dit hoeft niet perse, maar hangt af van het aantal en soort panelen in combinatie met de specificaties van de omvormer. Er zal dus rekening gehouden moeten worden met schaduwen van bomen of bijvoorbeeld een schoorsteen of dakkapel op het eigen dak. Dit kan er voor zorgen dat niet op alle plekken op uw dak bruikbaar zijn, of het dak zelfs in zijn geheel ongeschikt is. Stroomprijs, BTW en energiebelasting terug? In het voorbeeldsysteem is gerekend met een gemiddelde kWh prijs van 24 cent. Dit is als volgt opgebouwd: prijs elektriciteit: 8,96 cent energiebelasting: 11,21 cent BTW hierover: 3,83 cent totaal 24,00 cent per kWh Dit is dus wat u ook terugkrijgt bij terugleveren. De energiebelasting mag daarin volledig meegenomen worden want de vaste heffingskorting (op de energiebelasting) die u op uw energienota ziet (een aftrek van € 379,16) blijft gewoon van kracht, ook als uw verbruik nul is. Waarde van uw huis wordt hoger Veel mensen denken als volgt: “Als mijn terugverdientijd 10 jaar is dan moet ik dus nog minstens 10 jaar in mijn woning blijven wonen.” Dat is niet het geval want als u eerder verkoopt is uw huis meer waard door de zonnepanelen. U kunt het voordeel dat kopers nog gaan krijgen op hun energierekening als het ware aan hen doorverkopen d.m.v. een hogere verkoopprijs. Er bestaan onderzoeken die laten zien dat energiezuinige huizen ook daadwerkelijk meer opbrengen bij verkoop. Plaatsing op een andere plek dan op een dak Als u panelen op een andere plek dan op het dak wil plaatsen of buiten de vergunningsvrije regels wilt plaatsen (wat soms best mag), moet u een omgevingsvergunning aanvragen bij uw gemeente.
}
Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend
7
Zoek de zon op
