kiwa @ ..
Partner for
BRL K568101 1 998-04-24
Beoordelingsrichtlijn voor het Kiwa productcerfificaat voor Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg-en waterbouw
"1998 Copyright, Kiwa N.V. Niets uir deze uitgave mag verveelvoudigd enlof openbaar gernaakt worden door rniddel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het gebruik van deze Beoordelingsrichtlijn door derden. voor welk doel dan ook, is uitsluitend toegestaan nadat e m schriftelijke overeenkomst met Kiwa is ~eslotenwaarin het gebruiksrecht is geregeld. Bindend verklaring Deze beoordrlingsrichtlijn is door de directeur Certificatie en Keuringen van Kiwa bindend verklaard per 24 april 1998 Erkenning
Kiwa N.V Certificatie en Keuringen Sir Winston Churchilklaan 273 Postbus 70 2280 A6 Rijswijk felefoon 070 - 41 444 00 Telefax 070 - 41 444 20
VOORWOORD Deze Kiwa-Beoordelingsrichtlijn is vastgesteld door het College van Deskundigen "Kunststoffen in de grond-, weg- en waterbouw" van Kiwa, waarin belanghebbende partijen op het gebied van "Gerecyclede kunststof producten voor toepassingen in de grond-, weg- en waterbouw" zijn vertegenwoordigd.
Deze beoordelingsrichtlijn is opgesteld door een onder het genoemde College van Deskundigen ressorterende werkgroep, bestaande uit de volgende personen: Voorzitter:
A. van den Burg (Rijkswaterstaat, Dienst Weg- en Waterbouwkunde)
Secretaris:
ing. J.P. den Boer (Kiwa N.V.)
Leden:
ing. R. Groenveld (Hogeschool Drenthe) ir. J.T. Rooijakkers (AKG Aufderhaar Kunststofgroep B.V.) J. Sonnenschein (Gemeentewerken Rotterdam)
ing. P.H.M. Vermij (RIZA)
P.J. L. Vreeman (Lankhorst Recycling bv) J.P.G. de Vries (Plastic Waste Recycling bv) Correspondentieleden: ir. F. Folkertsma (Unie van Waterschappen) ir. G.J. Verkade (CUR)
ing . W. Lemmens (Kiwa N.V .) Deze beoordelingsrichtlijn zal door Kiwa worden gehanteerd in samenhang met het Kiwa-Reglement voor Productcertificatie. In dit reglement is de door Kiwa gehanteerde werkwijze vastgelegd bij de uitvoering van het onderzoek ter verkrijging van het certificaat, alsmede de externe controle. Over de aan te houden controlefrequentie adviseert het bovengenoemde College van Deskundigen. Na vaststelling van de tekst door het College is er een noot aan de beoordelings-
richtlijn toegevoegd inzake het aspect 'buigstofleid bij luge temperatuur', zie paragrmf A. 6 op bladzijde 21. De verwachting is dat deze paragraaf binnenkort zal
worden herzien.
BRL K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond.. wegen waterbouw"
4
INHOTJD INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
.......................................... 6 1.2 Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 1.3 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 1.1 Onderwerp
EISEN TE STELLEN AAN DE GRONDSTOF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
.............................................. 7 2.2 Grondstoffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.3 Additieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2.1 Algemeen
2.4 Innarne protocollen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
.................................. 3.1 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2 Chernische samenstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3 Uitlooggedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
MILIEU-HYGIENISCHE EISEN
10
10 12
TERMEN EN DEFINITIES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
EISEN TE STELLEN AAN HET KWALITEITSSYSTEEM . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5-2 Interne kwaliteitsbewaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.3 Procedures en werkinstructies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.4 Externe beoordeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.1 Algemeen
6
LUST VAN VERMELDE DOCUMENTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bijlage A
AANVULLENDE EISEN VOOR PALEN EN PLANKEN
A .1
Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
A.2
Uiterlijk
16
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond.. wegen waterbouw" 5
A.3
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Nominale waarden breedtelhoogte of diameter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Tolerantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Lengte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Kromming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Afinetingen
A.3.1 A.3.2
A.3.3 A.3.4
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Bepaling buigstijfheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Buigstijfheidtypetest A.4.1
A.4.2
Buigstijfheid productietest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Buigstijfheid bij lage temperatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Wijze van merken
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Bijlage B
Model IKB-SCHEMA
Bijlage C
Voorbeeldformulier ingangscontrole grondstoffen
Bijlage D
Formulier voor verbeteringsvoorstel voor eerstvolgende revisie
BFU K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw"
INLEIDING 1.1
Onderwerp De in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen worden door Kiwa gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag, c. q. de instandhouding van een certificaat voor "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg- en waterbouw ". Naast de eisen, die in deze beoordelingsrichtlijn zijn vastgelegd, stelt Kiwa aanvullende eisen, in de zin van algemene procedure-eisen van certificatie, zoals vastgelegd in het KiwaReglement voor Productcertificatie.
Toepassingsgebied De producten zijn bestemd voor toepassing in de grond-, weg- en waterbouw en hebben een beperkt constructieve functie. Voorbeelden hiervan zijn walbeschoeiingen, perkoenpalen, anti-parkeerpalen etc. Vanwege bovengenoemde toepassingen worden er naast functionele eisen 66k milieuhygienische eisen aan de producten gesteld. Deze eisen zijn in hoofdstuk 3 van deze beoordelingsrichtlijn opgenomen. Productspecifieke eisen voor palen en planken zijn in bijlage A opgenomen. In geval er voor andere producten eisen moeten worden opgesteld, kan de beoordelingsrichtlijn worden uitgebreid met meerdere bijlagen.
1.3
Algemeen De behandeling van een aanvraag voor een Kiwa-certificaat vindt plaats op basis van de op
het moment van indienen van kracht zijnde Kiwa-beoordelingsrichtlijn.
6
BRZ, K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg-
en waterbouw"
7
EISEN TE STELLEN AAN DE GRONDSTOF Algemeen Omdat de producten vervaardigd worden van gerecyclede grondstoffen, is de grondstofsamenstelling niet steeds gelijk en niet altijd op voorhand te specificeren. Wanneer de grondstofsamenstelling sterk varieert, zullen de eigenschappen van de kunststof producten ook varieren. Voor de vervaardiging van de producten komen daarom allkkn geselecteerde en "gedefinieerde" grondstofstromen in aanrnerking (zie 2.2). Gebruik W e n d van deze bekende grondstofstromen in e m bepaalde mengverhouding kan de certificaathouder bewerkstelligen dat de eigenschappen van de gerecyclede kunststof producten bij voortduring a m de eisen voldoen.
De producten moeten zijn vervaardigd van ien of meerdere in paragraaf 2.2 genoemde soorten thermoplastische kunststoffen, uitgezonderd de halogeenhoudende. Toelichting. In deze beoordelingsrichtlijn worden de halogeenhoudende thermoplasten, zoals PVC,buiten beschouwing gelaten, met name omdat de huidige stand der techniek (het gebruikte machinepark is hiervoor niet geschikt) menging van deze kunststoffen met andere thermoplasten, zoals gebruikelijk in deze industrie, niet roelaat.
2.2
Grondstoffen De volgende grondstoffen mogen gebruikt worden: -
grondstoffen vervaardigd uit ongebruikte producten en proefproducties daarvan,
- grondstoffen vervaardigd uit gebruikte producten,
- ongebruikte grondstoffen. Iedere grondstofstroom moet vervaardigd zijn uit 66n of een mix van de volgende grondstoffen: PE (polyetheen), PP (polypropeen), PA (polyamide), PS (polystyreen),
PET (polyester) en EVA (etheenvinylacetaat copolymeer).
BRL K568/01 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 8
Voorbeelden van grondstofstromen waaruit de kunststof producten worden vervaardigd zijn: - flessenlflacons, - doppen, - bandjes, - kratten,
- verpakkingsfolien, - verpakkingstrays,
- landbouwfolien, - productonderdelen bijv. auto-onderdelen, wikkelrollen uit de textielindustrie etc.
- gerecyclede retourproducten (producten vervaardigd uit gerecyclede kunststoffen die wederom worden gerecycled).
Van iedere partij toe te passen grondstoffen dient bekend te zijn: a. Uit welke grondstofstroom de grondstof afkornstig is (kratten, flessen, folien etc.).
b. Grondstofsoort (PE, PP, PS, mengsels hiervan etc.). c. Hoeveelheid. d. Kerfslagsterkte, bepaald volgens DIN 53453. e. Buigspanning volgens DIN 53452 en buigmodulus volgens DIN 53457.
f. Leverancier van de grondstof. De waarden voor de kerfslagsterkte (punt d) en buigspanning en buigmodulus (punt e) moeten voldoen aan de door de producent zelf bepaalde specificaties per grondstofstroom. De producent moet een lijst van deze specificaties kunnen overleggen. Een 'partij' grondstoffen wordt hierbij als volgt gedefinieerd: Een hoeveelheid grondstof behorende tot kkn grondstofstroorn zoals in deze beoordelingsrichtlijn genoernd, waarvan de homogeniteit wordt gegarandeerd met op papier vastgdegde specificaties (waarbij in ieder geval voldaan wordt aan de punten a t/m f van deze paragraaf).
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 9
2.3
Additieven De volgende additieven rnogen aan de in 2.2 omschreven grondstoffen worden toegevoegd.
Ten behoeve van inkleuring: - roethoudende masterbatch of kleur masterbatch, vrij van zware metalen.
Ten behoeve van de modificering van mechanische eigenschappen (de genoemde gewichtspercentages gelden voor het eindproduct):
- glasvezels, rnaximaal 15% (gewichtspercentage), - talk, rnaxirnaal 40% (gewichtspercentage), - krijt, maxirnaal 40 % (gewichtspercentage), - natuurlijke vezels, rnaximaal 60 % (gewichtspercentage).
Ten behoeve van reductie van het soortelijk gewicht: - schuirnrniddelen, vrij van Chloor-Fluor-Koolwaterstoffen.
Ten behoeve van het rnodificeren van het brandgedrag:
- vlamvertragers, echter vrij van halogenen. Ten behoeve van het verbeteren van menging en het proces:
- toevoegstoffen (zoals 'processtabilisatoren' en 'compatabilizers')
waarvan het volgende
bekend is en wordt bijgehouden;
- welke stoffen dit zijn, - in welke hoeveelheden deze stoffen worden toegevoegd.
2.4
Inname protocollen Naast de eisen die gesteld worden aan de ingekochte partijen grondstoffen volgens paragraaf 2.2, moet de producent zijn beleid met betrekking tot de inname van grondstoffen hebben vastgelegd in een protocol. Bet protocol dient in ieder geval aan te geven welke controles er op partijen grondstoffen uitgevoerd kunnen worden en wanneer deze controles noodzakelijk zijn. Voorbeelden van controles zijn: - mate van inkleuring, - relatieve vochtigheid,
BRZl K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt construciieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 10
- slagproef, - melt flow index,
- schudgewicht, - glasgehalte, - DSC scan.
Per partij gecontroleerde grondstoffen dient op een formulier aangegeven te worden welke controles verricht zijn. Een voorbeeld van zo'n formulier is in bijlage C opgenomen.
MILIEU-HYGIENISCHE EISEN 3.1
Algemeen In dit hoofdstuk zijn de milieu-hygienische eisen opgenomen waaraan gerecyclede kunststof producten moeten voldoen. Deze eisen zullen onderdeel uitrnaken van de technische specificatie van het product, die wordt opgenomen in het certificaat.
3.2
Chemische samenstelling
3.2.1
Monstername en proefstukgrootte De monstername van het gereed product bij de producent geschiedt willekeurig, orndat door het grondstofinname-beleid (zie paragraaf 2.2) ieder willekeurig monster representatief wordt geacht. Het onderzoek naar de chemische samenstelling wordt gedaan met een proefstuk met een volume van rninirnaal500 cm3. (De proefstukken worden uit de monsters vervaardigd).
3.2.2
Onderzoeksmethoden chemische samenstelling Ten behoeve van bepaling van de chemische samenstelling wordt het proefstuk verrnalen tot korrels met een diameter kleiner d m 3 mrn.
3.2.3
Eisen chemische samenstelling Van de in tabel 1 genoemde componenten dienen de concentraties te worden bepaald. De analysemethoden zijn eveneens in tabel 1 opgenomen. De uit het onderzoek verkregen analyseresultaten mogen de in tabel 1, kolom 2, opgenomen maximal toegestane waarden niet overschrijden.
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 11
Tabel 1. Eisen chemische samenstelling Component
Maximum (mglkg ds)
- Cadmium (Cd)
Analysemethode
ICP: NEN 6426')
- Barium (Ba)
idem
- Zink (Zn)
idem
- Chroom (Cr)
idem
- Lood (Pb)
idem
- Koper (Cu)
idem
Nikkd (Ni)
idem
-
- Ftalaten4) - PAK-10 3' 4'
9
0-NEN 5731 0-NEN 5735
Toelichting: Ontsluiting van de mare metalen vindt plaats met zwavelzuur volgens NVN 5770.
PAK's worden geextraheerd met aceton. EOX wordt geextraheerd met aceton en petroleumether. Voor ftalaten zie noot 2. ')
De analysemethode voor ftalaten is een gaschromatografische methode rnet LR-MS detectie Principe: Het monster wordt gextraheerd rnet aceton en dichloomethaan. Omdat bij de monsterextractie veel storende verbindingen rneegeextraheerd worden, wordt LR-MS detectie toegepast. Hierdoor
kunnen de volgende ftalaten selectief worden bepaald: dirnethylftalaat, diethylftalaat, di-isopropyl-
ftalaat, dipropylftalaat , di-isobutylftalaat , dibutylftalaat, dipentylftalaat, dihexylftalaat, diheptylftalaat, dioetylftalaat, dinonylftalaat, bis(2-ethylhexy1)ftalaat 3'
(DOP,DEHP), benzylbutylftalaat.
Onder PAK (som 10) wordt verstaan: de som van antraceen, benzo(a)antraceen, benzo(k)fluorantheen, benzo(a)pyreen, chryseen, fenantreen, fluoranteen, indeno(l,2,3-cd)pyreen, naftaleen en benzo(ghi)peryleen. Dit zijn de tien PAK's volgens VROM (STI-tabel, voorheen Leidraad bodernbeschenning 1990).
)'
De som van ftalaten (13 stuks) en PAK's (10 stuks) mogen de maximum waarde niet overschrijden.
5,
BAGA = Besluit aanwijzing gevaarlijk afval
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw"
12
3.3
Uitlooggedrag
3 -3.1
Monstername en proefstukgrootte De monstername van het gereed product bij de producent geschiedt willekeurig, omdat door het grondstofinname-beleid (zie paragraaf 2.2) ieder willekeurig monster representatief wordt geacht. Het uitlooggedrag wordt bepaald aan een proefstuk met afmetingen (b x h x 1): 6 x 12 x 20 cm. (De proefstukken worden uit de monsters vervaardigd).
Uitloogmethode Bepaling van het uitlooggedrag vindt plaats door middel van een volledige standtest overeenkomstig NEN 7345, rekening houdend met de volgende aanpassingen: - gebruik een glazen bak in plaats van een polyethyleenemmer; - hang het proefstuk op aan een nylondraad (nylon geeft slechts zeer beperkte adsorptiever-
liezen, bovendien is het adsorberend oppervlak zeer gering); - de glazen bak wordt ingepakt in aluminium-folie om fotochemische afbraak van PAK's te
voorkomen; - filtreer de monsters over filters van geregenereerd cellulose (Schleicher & Schiill, RC 55); - voer de verversing van de uitloogvloeistof uit volgens de methode en verversingstijden als
beschreven in NEN 7345, rekening houdend met de volgende afwijkingen: - spoel bij iedere verversing de wanden van de bak volledig na met achtereenvolgens
aceton en petroleumether door met spuitflesjes de wanden volledig af
te
spoelen.
Gebruik hiervoor per oplosmiddel 100 a 200 rnl. Breng de spoelaceton kwantitatief over in een rnaatcilinder en bepaal het volume. Voeg een evenredig deel van de aceton toe
aan de fles waarin al 700 rnl gefiltreerd uitloogwater voor de PAK-analyse aanwezig is. Indien de totale hoeveelheid uitloogwater (y in 1) en de hoeveelheid spoelaceton n rnl bedraagt, is het evenredige deel van de aceton dat aan het analysemonster moet worden toegevoegd, gelijk a m 0,7/y
* n ml. Volg voor petroleumether dezelfde procedure, dat
wil zeggen ook naspoelen met 100 i 200 ml, kwantitatief overbrengen in een maatcilinder en een evenredig deel aan het analysemonster toevoegen. Deze werkwijze geldt voor alle verversingen.
N.B. 1: De kwaliteit van de gebruikte aceton en petroleumether moet exact gelijk zijn aan de kwaliteit die bij de analyse van PAK's wordt toegepast.
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 13
N.B. 2: Rapporteer de hoeveelheid aceton en petroleumether die aan het analysemonster is toegevoegd ten behoeve van de analyse van PAK's. N.B. 3: Het is bij dit onderzoek noodzakelijk de massa, het oppervlak en het volume
van de proefstukken te bepalen. - van de verversingen worden de volgende (meng)monsters samengesteld: - rnengmonster 1: t = 4 dagen, rnengmonster van verversingen 1, 2, 3 en 4, - mengmonster 2: t=36 dagen, mengmonster van verversingen 5, 6, 7, - monster 3: t =64 dagen, monster van verversing 8.
Analyse van de verkregen (meng)monsters vindt overeenkomstig 3.3.3 plaats.
3.3.3
Eisen cumulatieve uitloging Van de in tabel 2 genoemde componenten dienen de concentraties te worden bepaald. De analysemethoden zijn eveneens in tabel2 opgenomen. De cumulatieve uitloging berekend uit de verkregen analyseresultaten rnogen de in tabel 2 opgenomen rnaximaal toegestane waarden niet overschrijden.
BRL K568101 "Gerecycledekmtstof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg-
en waterbouw"
14
Tabel 2. Eisen curnulatieve uitloging na 64 dagen
Analysemethode
Component
-.
..
- Cadmium (Cd)
0,l
grafietoven: NEN 6458
- Barium (Ba)
1,5
P C : NEN 6426
- Zink (Zn)
- Chroom (Cr) - Lood (Pb)
20
IPC: NEN 6426
5
P C : NEN 6426
< detectielirniet
P C : NEN 6426
- Koper (Cu)
10
P C : NEN 6426
- Nikkel (Ni)
0,3
P C : NEN 6426
- Ftalaten2)
50
1)
- PAK-10 2,
02
HPLC: VPR-C85-11
- EOX
OS
microcoulometrie: NEN 6402
Toelichting :
2,
3,
De analysemethode is gelijk a m de rnethode beschreven bij de toelichting van tabel 1, met dim verstande dat het monster gdxtraheerd wordt met dichloormethaan. De som van ftalaten (13 stuks) respectievelijk PAK's (10 stuks) rnogen de maximum waarde niet overschrijden. Bij het gebruik van de eindproducten in de diverse toepassingen kunnen verontreinigende stoffen vrijkomen. Om een beeld te geven van de aard en omvang daarvau zijn maximale uitloogwaarden in de tabel opgenomen. De wijze van bepalen van het uitlooggedrag is vergelijkbaar met die voor materialen waarvoor het Bouwstoffenbesluit van toepassing is. Kunststof bouwrnaterialen vallen niet onder het bouwstoffenbesluit, maar gebruikers van materialen willen we1 een vergelijking kunnen maken tussen verschillende materialen (van dezelfde soort en andere). Daarom is aansluicing gezocht bij de in het Bouwstoffenbesluit voorgeschreven onderzoeksmethoden. De criteria waaraan moet worden voldaan zijn afgeleid van uitloogonderzoek uitgevoerd am een beperkt aantal monsters genomen uit eindproducten vervaardigd overeenkomstig de voonvaarden van deze BRL. Daarbij is een onzekerheidsmarge gehanteerd gezien het beperkte aantal monsters dat is onderzocht.
TERMEN EN DEF'INITIES Nominale waarde:
Een numerieke aanduiding van een eigenschap, gebaseerd op de in-deze beoordelingsrichtlijn genoemde beproevingsmethoden.
BRL KS68/01"Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg-
5
EISEN TE STELLEN AAN HET KWALITEITSSYSTEEM
5.1
Algemeen In dit hoofdstuk zijn de eisen opgenomen waaraan het kwaliteitssysteem van de producent moet voldoen, alsmede de wijze waarop het kwaliteitssysteem door Kiwa wordt beoordeeld.
5.2
Interne kwaliteitsbewaking De producent dient te beschikken over een door hem toegepast schema van interne kwaliteitsbewalcing (ID-schema). In dit IKB-schema dient aantoonbaar te zijn vastgelegd:
- welke aspecten door de producent worden gecontroleerd; - volgens welke methoden die controles plaatsvinden;
- hoe vaak deze controles worden uitgevoerd; - hoe de controleresultaten worden geregistreerd en bewaard.
Dit IKB-schema dient tenminste een gelijkwaardige afgeleide te zijn van het in Bijlage 2 vermelde model-IKB-schema.
5.3
Procedures en werkinstructies De producent dient te kunnen overleggen: - een procedure voor:
a. de behandeling van afgekeurde en te repareren (half)-produkten; b. de behandeling van Machten over geleverde produkten edof diensten;
c. innarne protocollen waarin tenrninste de aspecten van 2.4 zijn opgenomen; d. het beheer van docurnenten zoals normen, werkinstructies, formulieren, zodat gewaar-
borgd wordt dat steeds de laatste, vastgestelde, documenten worden toegepast. - de gehanteerde werkinstructies en controleformulieren.
5.4
Externe beoordeling Het kwaliteitssysteem van de producent zal door Kiwa worden beoordeeld. Deze beoordeling omvat tenminste de aspecten die vermeld zijn in het Kiwa-Reglement voor Produktcertifrcatie. Over de aan te houden controlefrequentie adviseert het College van Deskundigen. Bij de inwerkingtreding van deze beoordelingsrichtlijn is de frequentie vastgesteld op 4 controlebezoeken per jaar.
BRL K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg-
6
LIJST VAN VERMELDE DOCUMENTEN - Ontwerp-NEN 5731 (1994): Bodem. Bepaling van de gehalten aan tien polycyclische arornatische koolwaterstoffen met
hogedrwkvloeistofchromatografie(PAK) .
- Ontwerp-NEN 5735 (1994): Bodem. Bepaling van het halogeengehalte afkomstig van niet-vluchtige, met petroleumether extraheerbare organohalogeen verbindingen (EOX).
- NEN 6402 (1991): Water. Bepaling van het halogeengehalte afkomstig van niet-vluchtige, met petroleumether extraheerbare organohalogeenverbindingen (EOX).
- NEN 6426 (1995): Water - Bepaling van 40 elementen met behulp van atomaire-emissiespectrometriemet inductief gekoppeld plasma.
- NEN 6458 (1983): Water - Bepaling van het gehalte aan cadmium met behulp van atomaire absorptiespectrometrie (Grafietoventechniek).
- ontwerp-NEN 7345 (1992): Uitloogkarakteristieken van bouwmaterialen en vaste afvalstoffen - Uitloogproeven - Bepaling van het uitlooggedrag van anorgankche componenten uit vormgegeven bouwmaterialen, rnonolitische afvalstoffen en gestabiliseerde afvalstoffen.
- DIN 53452 (1977): Priiftmg von Kunststoffen: Biegeversuch
-
DIN 53453 (1975): Priifung von Kunststoffen: Schlagbiegeversuch
- DIN 53457 (1987): Priifung von Kunststoffen: Bestirnmung des Elastizitatsmodulus im Zug-,
ruck- und Biegeversuch.
BRL KS68101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 17
BIJLAGE A
AANKJLLENDE EISEN VOOR PALEN EN PLANKEN
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 18
A. 1
Algemeen In deze bijlage van beoordelingsrichtlijn K568 zijn de aanvullende eisen opgenomen voor palen en planken vervaardigd van gerecyclede kunststoffen. Deze eisen zullen onderdeel uitmaken van de technische specificatie van bet product, die wordt opgenomen in het certificaat .
A.2
Uiterlijk De palen en planken moeten er regelmatig uitzien. Kleine holten, blazen of putten mogen voorkomen, rnits de paal of plank am de eisen van deze beoordelingsrichtlijn voldoet. Het rnaxirnaal toegestane oppervlak van een holte of blaas bedraagt 10 cmZ. De beoordeling op gelijkrnatigheid en beschadigingen geschiedt visueel. Het 0 p p e ~ l a kvan een holte of blaas moet worden bepaald met een gekalibreerd meetinstrument dat voldoet am het gestelde in A.3.
A.3
Afmetingen Alle rnetingen moeten worden uitgevoerd met een gekalibreerd meetinstrument dat op 0 , l mm afleesbaar is.
A.3.1
Norninale waarden breedtelhoogte of diameter De producent dient am Kiwa een opgave van de nominale waarden van de afmetingen te verstrekken van alle in het certificaat op te nemen palen en planken. Dit betekent voor ronde palen de diameter en voor vierkante en rechthoekige palenlplanken de hoogte en de breedte.
A.3.2
Tolerantie De breedte en hoogte of diameter van de paaUplank, gemeten op iedere willekeurige plaats,
mag niet meer d m 3,O % afwijken van de door de producent opgegeven waarde. De breedte en hoogte of diameter moeten worden bepaald met een gekalibreerd meetinstrument. Na controle van de eis, moeten de gevonden waarden worden afgerond op 1,O mm.
De gemeten lengte van de paallplank mag de door de producent a m de afnemer opgegeven waarde voor de lengte niet onderschrijden. Bepaling van de lengte geschiedt door rniddel van een meetlint of -1at.
BRL K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 19
A.3.4.1
Kromming in de lengterichting De krornrning in lengterichting, van palen en planken met een doorsnede groter dan 64 cm2, mag niet meer dm 15 d ')
m bedragen'. '.
Tidens transport en opslag dienen de palen en planken te worden opgeslagen op e m vlakke ondergrond, zodat kromtrekken wordt voorkomen.
*)
Vanwege de aard van her product kan de kromming aanzienlijk zijn. Yoor sommige toepassingen verdient het aanbeveling extra aandacht aan dit aspect te besteden.
A.3.4.2
Kromming (zakking) van de zijden De krornrning (zakking) van iedere zijde mag niet meer d m 3,5 % van de breedte van de betreffende zijde bedragen.
Buigstijfheid typetest A.4.1
Principe Van een paallplank wordt ter kwalificatie de buigmodulus bepaald. Na bepaling wordt de paallplank ondergebracht in 66n van de drie klassen zoals genoemd in tabel 3. Deze informatie wordt in het certificaat opgenomen. De beschrijving van de uitvoering van de beproeving staat beschreven in DIN 53457. Onder andere vanwege de grootte van de proefstukken, zijn een aantal afwijkingen op deze norm noodzakelijk. Deze afwijkingen zijn in paragraaf A.4 -2 opgenomen.
A.4.2
Bepaling buigstijfheid Na beproeving van vijf proefstukken analoog aan DIN 53457, dient het rekenkundig
gerniddelde van de vijf gemeten waarden te vallen in de door de producent opgegeven klasse. De individueel gemeten waarden mogen niet meer d m 15% afwijken van het
rekenkundig gerniddelde. Hierbij dient rekening gehouden te worden met de volgende afwijkingenlaanvullingen op
DIN 53457: - Uitvoering geschiedt met een type trekbank Zwick 1445 (10 kN) of gelijkwaardig. - Alvorens van een product de buigmodulus bepaald kan worden dient dit product tenminste
12 uur in een geconditioneerde ruimte bij 23"
*
5OC en 55 4 5 % RH te verblijven.
BRL K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg20
en waterbouw"
- Paragraaf 4.6 van DIN 53457: - Als oplegger voor de te testen producten wordt een juk gebruikt met de volgende
afrnetingen: afstand tussen de opleggers bedraagt 1000 rnrn,de radius van de opleggers
is 15 rnrn. - De radius van het drukpunt is 25 rnm. - De breedte van de opleggers en het drukpunt is 150 mm. - Hoofdstuk 5 van DIN 53457:
Hierin staat beschreven op welke wijze teststaafjes vervaardigd moeten worden uit het
gereed product. Vanwege de onnauwkeurigheid die hierdoor kan ontstaan is er in deze beoordelingsrichtlijn voor gekozen om de buigmodulus van het gehele product te bepalen. - Hoofdstuk 8.5 van DIN 53457:
De testsnelheid bedraagt 50 mm/min bij proefstukken met een dikte kleiner d m 80 rnrn. De testsnelheid bedraagt 25 d m i n bij proefstukken met een dike groter d m of gelijk am 80 rnm.
Tabel 3. Klasse-indeling buigstijfieid in N / d (elasticiteitsmodulus) Klasse I
A.5
Klasse I1
Klasse In
Buigstijfheid productietest Bij het opstarten van iedere productierun, met een minimum van kkn mad per week, dient de buigstijfheid overeenkornstig A.4.2 bepaald te worden. Afhankelijk van de gevonden waarden worden de palenlplanken in de van toepassing zijnde klasse (I, I1 of 111) ingedeeld.
BRL KS68101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 21
A.6
Buigstijfheid bij lage temperatuur De buigstijfheid bij lage temperatuur dient bepaald te worden. De bepaling vindt overeenkomstig A.4.2 plaats, waarbij de proefstukken echter minimal 24 uur bij een temperatuur van -15 "C f 2°C geconditioneerd dienen te worden, alvorens de bepoeving plaatsvindt. De
aanvang van de beproeving dient binnen 60 s, nadat de proefstukken uit de geconditioneerde ruimte genomen zijn, plaats te vinden. Na de beproeving mogen de proefstukken geen vormen van breuk vertonen. Noot:
Direct nu vaststelling van de tekst van deze beoordelingsrichtlijn bleek dat er gegronde reden was te tw#ielen aan de egectiviteit van de uitkomsten van deze proef in relatie met de
praktijksituatie. De beproevingsmethode zal naar venvachting binnenkort worden herzien kn in de eerstvolgende revisie van deze beoordelingsn'chtlijn worden opgenomen. De huidige beproevingsmethode en eis dienen als globale indicatie voor het buiggedrag van de producten bij lage temperaturen.
A.7
Wijze van merken Ieder product moet rniddels een indmk (ah relief in het product), op een duidelijke wijze voorzien zijn van de volgende merken: - handelsnaam of gedeponeerd handelsmerk, - het Kiwa-merk: "KIWA", - het jaar van productie.
Iedere geleverde partij moet voorzien zijn van de hieronder genoemde merken. Deze informatie moet op een weerbestendig label duidelijk leesbaar aangebracht zijn. Het label rnoet deugdelijk aan i t n van de bij de partij behorende producten bevestigd zijn. De
aan te brengen merken zijn de volgende: - handelsnaam of gedeponeerd handelsmerk, - het Kiwa-merk: "KIWA", - de aanduiding "Gerecyclede kunststof" ,
- grondstofsoort, bijv: 'PE' of 'PP'
of 'PEIPP' (in geval het een mix betreft),
- productiedatum (weekljaar) of code waaruit deze is af te leiden, - klasse-aanduiding buigstijfheid (I, I1 of III).
.
BIU K568101 "Gerecycledekunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw"
BIJLAGE B
Model IKB-SCHEMA
22
Producent INTERNE KWALITEITSBEWAKING Adres SCHEMA
Adres productielokatie :
Blad nr. Aantal blz
:
Bijlagen
:
1
:
ToepassinsssebiedIenl Gerecyclede kunststof producten, voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, weg- en waterbouw
Kwaliteitscontrole Aantal werknemers in kwaliteitsdienst: Aantal werknemers in dagploeg Aantal werknemers in nachtploeg
Werkinstructies en/of kwaliteitshandboek Werkinstructies en procedures worden als volgt geregistreerd: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Als er geen inspecties tijdens de nacht worden uitgevoerd, wordt de kwaliteitsprocedure ..................................... gevolgd.
Steekproefsysteem Toegepast systeem:
Klachtenprocedure De klachtenprocedure is vastgelegd in:
...............................
Bewaren van de controleseqevens Alle controlegegevens worden minimaal bewaard.
.........
jaar
.........
Corriqerende maatreqelen De procedure corrigerende maatregelen is vastgelegd
Handtekening van de producent:
Datum:
Blad nr. : 3
B.
Grond- en hulpstoffen
B.l
Ontvanqst Gegevens b i j ontvangst per levering ten aanzien van datum, producent, type en hoeveelheid worden op de volgende w i j z e vastgelegd:
....................................................
3.2
Insansscontrole -
Wat wordt gecontroleerd
Waarop wordt qecontroleerd
Dichtheid
Soortelii ke massa
MFI
Vloeigedrag
Vochtigheid
Percentage vocht
Bijzondere afspraken/toelichting:
Hoe wordt gecontroleerd
Controlefrequent ie
W i j z e van registratie
Controle op verpakkinq, opslaq en transport van het eindprodukt De voorschriften voor verpakking, opslag en transport z i j n vermeld op bijlage
Wat wordt gecontroleerd F .1
Verpakking
F.2
Opslag
F.3
Transport
Waarop wordt gecontroleerd
Bijzondere afspraken/toelichting:
Hoe wordt gecontroleerd
Controlefrequentie
Blad nr.: 7
................... Wijze van registratie
BRL K568101 "Gerecyclede kunststof producten voor beperkt constructieve toepassingen in de grond-, wegen waterbouw" 23
BIJLAGE C Voorbeeldformulier ingangscontrole grondstoffen
lngangscontrole grondstoffen Datum binnenkomst
-.-
................
Soort kunststof
Kleur
- ..
...
Bestelde hoeveelheid
....
-... .-
......
-. .-
.
.
.
Bestemming Cadmiurnvrij
- . . . . . . . -....
...
..
.- .
.
.... - .............
Meltindex
.................
Leverancier
Paraaf
.
.
.
.
.
-..... -... -
...
jalnee
I ~ a n t ate l nemen monsters
VerkLing
jalnee
Cd scan
jalnee
Leverancierbeoordeling
1Levertijd
conform afspraak I te vroeg I te laat
(10015010)
~orn~leetheid
compleet / incompleet
(100 1 0 )
lverpakking en uiterlijke staat
goed 1 matig I slecht
(1001 5 0 1 0 )
l~pecificaties
voldoet Ivoldoet niet, maar bruikbaar Ivoldoet niet*
(100 1 50 10 )
Aanwezigheid certificaat
gelijktijdig of vooraf I niet aanwezig of te laat
(100 1 0 )
1
* Zie bijzonderheden C O ~ ~ ~ O I ~Monster S
Doorbuiging E-modulus Slagproef
.......
...-- ......-
.
.......................
.
.....
..
.-
.. -.
MFI ( ~ o e d a n i ~ h evan id de kunststof
Type korrel
1
Geconstateerde afwijkingen
a
i
Granulaat
Draden
~luiten Grote stukken
.-
....
-....
1~ateriaalvreemdezaken Labels Anders HBedrukking R ~ w a a r Licht
Jalnee
Papier
e sr:[
Bijzonderheden, ondemomen akties
lngangscontrole grondstoffen
...
....
. . .
.
.
...
.
.
.
Bijlage D FORMULIER VOOR VERBETERINGSVOORSTEL VOOR EERSTVOLGENDE REVISIE Doel: Dit fomulier is bedoeld om de huidige beoordelingsrichtlijn te optimaliseren. Daartoe kunt u uw commentaar indienen bij de secretaris van het College van Deskundigen "Kunststoffen in de grond-, weg- en waterbouw". Deze zal de tekstvoorstellen verzamelen en afhankelijk van het commentaar een voorstel doen am het College om de beoordelingsrichtlijn te herzien.
INDIENER Naarn : ............................................................................ Bedrijf : ............................................................................ ............................................................................
I
Adres : ............................................................................ Postcode : ............................................................................ Plaats : ........................................................................... Telefoon : ............................................................................ Telefax : ............................................................................ Betreft: BRL-K : ......1..... Artikel : ............
Datum: ... - ... -
Voorstel nr. : .......
199...
T.b.v. secr. CVD
Betreft tekst:
Cornmentaar :
Tekstvoorstel:
Het ingevulde fomulier kunt u verzenden am: Kiwa N.V. T.a.v. de secretaris van CVD Postbus 70 2280 AB Njswijk Fax. : 070-3953420
