MISSIONNAIRES D'AFRIQUE SECTEUR DE BELGIQUE
JPIC
MISSIONARISSEN VAN AFRIKA SECTOR BELGIË
BREUKLIJNEN BREUKLIJNENNN LIGNES DE FRACTURE
N° 41 Novembre-November 2010
Nieuw strategisch concept van de NAVO: een gemiste kans De historische speech van US-president Obama in Praag in 2009 ten spijt, bevat het Nieuw Strategisch Concept dat de NAVO-lidstaten op zaterdag 20 november 2010 in Lissabon goedkeurden, geen wijzigingen in de nucleaire strategie van de alliantie. Ook de herhaalde oproepen van politieke zwaargewichten in verschillende landen die pleitten voor een kernwapenvrije wereld (waaronder de Belgen Willy Claes, Jean-Luc Dehaene, Louis Michel en Guy Verhofstadt), sterk beargumenteerde uiteenzettingen van experts die aantonen dat de huidige nucleaire strategie van de NAVO nog steeds wortelt in een Koude Oorloglogica en dus hopeloos voorbijgestreefd is, het duidelijke verzoek van een aantal NAVOlidstaten die pleiten voor een herziening van de nucleaire politiek van de NAVO… niets van dit alles lijkt doorgedrongen te zijn tot de parallelle werkelijkheid waarin de auteurs van het Nieuw Strategisch Concept en het NAVO-opperbevel het voorbije jaar vertoefden. De tactische kernwapens, relieken uit de Koude Oorlog die geen enkel militair nut meer hebben, blijven dus in Europa, ondanks inspanningen van Duitsland, Noorwegen en de Benelux om de nucleaire strategie van de NAVO aan te passen aan de hedendaagse internationale omstandigheden en de tactische kernwapens uit Europa terug te trekken. Een gemiste kans die de deur openzet voor verdere verspreiding van kernwapens, aldus Pax Christi Vlaanderen. (19 novembre)
G 20 : le sommet de Séoul (11 et 12 novembre) n'a pas pu se mettre d'accord sur la taxe Tobin Pourtant cette taxe mondiale sur les transactions financières aurait constitué une source de financement innovante. Deux cents milliards d'euros par an, c'est la somme que pourrait rapporter une taxe européenne de 0,05% sur les transactions financières. Une source de financement innovante qui, si elle devenait mondiale, permettrait de lutter d'autant plus efficacement contre la pauvreté, d'agir contre la spéculation financière, d'encourager une finance solidaire, de favoriser l'éducation et de financer les biens publics mondiaux dont dépendent les citoyens. Plus de 183 organisations de la société civile (ONG, syndicats, associations) issues de 42 pays défendent le principe d'une telle taxe. (Financité dépêche n° 156) Résultat du Sommet "Une fois de plus, aucun consensus n’a pu être trouvé pour instaurer une taxe
sur les transactions financières internationales et ainsi mobiliser des dizaines, voire des centaines de milliards d’euros en faveur, notamment, du développement." 1
SEKSUELE UITBUITING VAN KINDEREN Het is schokkend. Hilton, één van de meest vermaarde hotelketens in de wereld, zou betrokken zijn bij de seksuele uitbuiting van kinderen, in hun eigen uitbatingen! Hotels zijn één van de belangrijkste plaatsen waar kinderslaven verkocht worden voor seks door wrede pooiers. En Hilton heeft zelf niet de basis internationale Gedragscode onderschreven, die hotels er toe dwingt om hun personeel op te leiden om meisjes en vrouwen, die in de seksindustrie zijn gedwongen, te herkennen, te rapporteren en te assisteren. Een actie van Hilton hiertegen zou enorm zijn - als ze de Gedragscode zouden ondertekenen, zou dit een netwerk van Hilton-werknemers creëren in 77 landen en 32.000 hotels, dat tegen de handel in verkrachting van vrouwen en kinderen werkt. Er is geen tijd te verliezen om deze verschrikkelijke handel te stoppen. Teken de petitie zodat Hilton de "Gedragscode voor de Bescherming van Kinderen tegen Seksuele Uitbuiting in Reizen en Toerisme" zal uitvoeren. Zodra we 250.000 handtekeningen hebben opgehaald, plaatsen we advertenties in belangrijke kranten in McLean, Virginia, VS - de stad waar Hilton CEO Chris Nassetta woont en werkt: http://www.avaaz.org/nl/hilton_sign_now/98.php?CLICKTF De ECPAT Gedragscode voor de Bescherming van Kinderen tegen Seksuele Uitbuiting in Reizen en Toerisme dwingt hotels ertoe om hun personeel op te leiden om slachtoffers van de handel in verkrachting en minderjarige prostitutie te herkennen, hun klanten over de gevaren van sekstoerisme voor te lichten, met de lokale wetshandhavers te overleggen en zich in te zetten voor de rechten van slachtoffers. Het werkt doordat het een eerste verdedigingslinie tegen de sekshandel over de hele wereld vormt. Vandaag de dag beïnvloedt deze Gedragscode 30 miljoen toeristen per jaar - wat de kansen op de arrestatie van diegenen, die meisjes verhandelen, enorm vergroot en diegenen, die in deze handel gevangen zitten helpt. Nadat bordelen zijn gevonden in Hilton hotels in Ierland en China, hebben duizenden mensen brieven naar de hotelketen gezonden om te protesteren, en Hilton heeft de noodzaak om het probleem van kinderprostitutie aan te pakken erkend. Maar tot op heden zijn er geen concrete stappen genomen. Door Hilton CEO Nasetta in zijn eigen woonplaats te beschamen met behulp van heel veel advertenties in kranten, die hem oproepen om de Gedragscode uit te voeren, zouden we hem en zijn werknemers kunnen dwingen om kinderen op de meest effectieve manier, wereldwijd, te beschermen. Vandaag de dag hebben meer dan 900 bedrijven rond de hele wereld, inclusief het Radisson en Country Inn Suites Hotel de Gedragscode onderschreven. Hilton staat onder druk om met hen mee te doen.
EURAC: Les stratégies militaires à l’encontre de la LRA n’auront pas d’impact durable sans dialogue et négociations (extraits) Bruxelles, 15 novembre '10 Le Réseau des ONG européennes pour le plaidoyer sur l’Afrique Centrale (EurAc) et ses ONG-membres ont lu avec grand intérêt les différents dossiers et déclarations (Human Rights Watch, Resolve, Enough, International Crisis Group) sur la problématique de la LRA (Lord’s Resistance Army). Ils saluent l’attention que les différentes instances internationales accordent à cette cause d’instabilité et de souffrance dans les quatre pays. 2
Depuis plus de deux décennies, la LRA n’a pas cessé de terroriser les populations civiles, d’abord en Ouganda, et plus tard en RDC, en RCA et au Soudan. EurAc et ses membres constatent qu’aucune opération militaire n’a réussi à mettre fin aux crimes de la LRA durant toute cette période. /…/ EurAc affirme qu’une solution durable au problème de la LRA devra se baser sur la négociation et sur le dialogue. Nous partageons cette vision avec les leaders religieux de la région. La dimension militaire est certes importante mais elle n’aura aucun impact durable si elle ne s’inscrit pas dans une stratégie plus large. C’est pourquoi EurAc recommande à l’Union européenne et à ses Etats-membres de : 1) Explorer, protéger et élargir l’espace pour une approche non-violente et une solution négociée. Pour cela, il est important - d’appuyer les acteurs de la société civile, notamment les leaders religieux, et les acteurs coutumiers, dans leurs tentatives d’établir des contacts avec Joseph Kony pour s’assurer de sa volonté réelle de rejoindre le processus de Juba. - de mobiliser tous les moyens, en collaboration avec les acteurs locaux, dont les leaders religieux et les chefs coutumiers, afin d’amener les groupes locaux de LRA à se rendre et à adhérer au processus de démobilisation, désarmement et de réintégration (DDR). Il est notamment essentiel de lancer un programme intensif de sensibilisation auprès des groupes LRA par radio, par télévision, par des affiches, etc. - d’installer sur le terrain une infrastructure d’accueil et des ressources humaines permettant une politique de DDR efficace. Les communautés locales doivent être formées à accueillir les déserteurs de la LRA, au lieu de les tuer comme c’est parfois le cas actuellement. 2) Harmoniser le volet militaire d’une action contre la LRA - (suivent plusieurs propositions concrètes) 3) Donner un signal fort que la communauté internationale approchera désormais la LRA comme une problématique régionale prioritaire de façon cohérente et coordonnée. Il est absolument nécessaire de remettre la LRA sur l’agenda international. La création d’un groupe de contact constitué des 4 pays concernés, des différentes missions onusiennes ainsi que de plusieurs envoyés spéciaux et des membres permanents du Conseil de sécurité est importante. Ce groupe constituerait un espace de négociations et permettrait de déterminer une stratégie cohérente sur la protection des populations civiles. Kris Berwouts Directeur EurAc
Joost van Puijenbroek IKV/ Pax Christi - Nederland
CLUSTERMUNITIE Historische conferentie, met drie grote uitdagingen. Vientiane - Laos, 9 november 2010. Op 9 november begon in Vientiane, Laos, de eerste bijeenkomst van staten die de conventie aangaande clustermunitie ratificeerden. Tijdens deze bijeenkomst zullen vertegenwoordigers van staten, internationale instellingen en internationale ontwapenings- en hulporganisaties overleg plegen over de strategie in de strijd tegen clustermunitie voor de komende jaren. “Deze conferentie en de conventie aangaande clustermunitie betekenen een historische stap in de internationale campagne tegen clustermunitie. Toch zijn er grote uitdagingen voor de komende jaren: het overtuigen van bekende fabrikanten en gebruikers als 3
de VS of Rusland om de conventie te ondertekenen, een versterking van de ontmanteling van niet ontplofte clusterbommen en hulp aan getroffen landen en de voortzetting van de campagne die financiële instellingen oproept om niet langer te investeren in producenten van clustermunitie.” Op 1 augustus van dit jaar ging de conventie aangaande clustermunitie officieel van kracht. De conventie verbiedt fabricatie, gebruik, opslag en doorvoer van clusterbommen en de investering in de fabricatie van deze wapens. Staten die de conventie ratificeren, verbinden zich er ook toe om hulp te bieden aan personen en gemeenschappen die het slachtoffer zijn van clustermunitie. Het belang van deze conventie voor de internationale campagne die ijvert voor een wereldwijd verbod op clustermunitie is groot. Meer dan 100 landen ondertekenden tot op vandaag de conventie, reeds 43 landen - waaronder België - ratificeerden het verdrag. Dit brede internationale draagvlak maakt dat het gebruik van clusterbommen sterk veroordeeld wordt. Toch blijft het een uitdaging voor de internationale gemeenschap om fabrikanten zoals China of gekende gebruikers als de VS, Rusland en Israël te overhalen om het verdrag te ondertekenen en te verzaken aan het gebruik en de fabricatie van deze wapens. Dat deze conferentie in Laos plaatsvindt is geen toeval. Geen land ter wereld werd meer gebombardeerd dan deze buurstaat van Vietnam. Tussen 1964 en 1973 voerden Amerikaanse bommenwerpers maar liefst 580.000 bombardementen uit boven Laos. Hierbij werden meer dan 60 miljoen clusterbommen gedropt. Dertig percent van deze springtuigen ontploften niet tijdens de bombardementen. Deze bommen blijven tot vandaag slachtoffers maken onder de burgerbevolking. Meer dan 70.000 Laotianen werden de voorbije decennia gedood of gewond door de ontploffing van clusterbommen. Ondanks inspanningen van de lokale regering en de internationale gemeenschap liggen er naar schatting nog acht tot tien miljoen clusterbommen verspreid over het grondgebied. Gemiddeld wordt elke dag een inwoner van Laos bij dagdagelijkse activiteiten zoals de grond bebouwen, vissen of het halen van drinkwater het slachtoffer van een ontploffende clusterbom. Een clusterbom is een bom die als het ware tientallen kleine bommen in zich “draagt”. Wanneer ze gedropt wordt opent de clusterbom zich en laat ze de kleine bommen (of submunitie) vrij. 1 op 3 van deze kleinere bommen ontploft echter niet bij contact met de grond. Daar vormen ze een groot gevaar voor de burgerbevolking: wereldwijd werden honderdduizenden burgers het slachtoffer van clusterbommen bij het uitoefenen van hun dagdagelijkse taken. Clustermunitie werd sinds de tweede wereldoorlog gebruikt in 36 staten en betwiste gebieden. Tot de ergst getroffen landen ter wereld behoren Laos, Vietnam, Cambodja, Kosovo, Bosnië en vele andere staten. Stijn Van Bever, Medewerker dienst geweldpreventie Pax Christi Vlaanderen Disarmament Officer Pax Christi International
François HOUTART
(cf. notre numéro précédent)
COMMUNIQUÉ
Le Comité de soutien à la candidature de François Houtart au prix Nobel de la Paix 2011 remercie les milliers de personnes qui à travers le monde (74 pays) ont participé à la campagne de signatures. Ce résultat a permis de souligner l’importance de l’idée et de l’action altermondialiste, face aux défis posés à la planète et à l’humanité. 4
Cependant, François Houtart a demandé au Comité de ne pas poursuivre cette campagne personnalisée. Son âge et ses projets personnels ne lui permettraient pas d’assumer pleinement le rôle exigé dans ces circonstances. Il considère que ce qui doit surtout être mis en valeur, est le caractère collectif de l’effort des innombrables mouvements et personnes qui luttent pour qu’un autre monde soit possible.
EEN DOORDENKERTJE (Knack-news1) Een man van wie de familie behoorde tot de Pruisische aristocratie was voor WO2 eigenaar van verschillende grote landgoederen en fabrieken. Hem werd gevraagd hoeveel Duitsers echte nazi's waren, en zijn antwoord kan u helpen om uw houding tegenover fanatisme te bepalen. "Heel weinig mensen waren echte nazi's" zei hij, "maar heel veel Duitsers waren blij met de terugkeer van de Duitse fierheid, en nog veel meer hadden het veel te druk om er ernstig over na te denken. Ik was een van diegenen die dacht dat de Nazi's niet meer dan een bende gekken was. En voordat wij er erg in hadden waren zij baas over ons en was het einde van mijn wereld gekomen. Mijn familie verloor alles, ik belandde in een concentratiekamp en de geallieerden vernietigden mijn fabrieken." Vandaag blijven experts ons maar de oren van het hoofd zagen met de boodschap dat de islam een godsdienst van vrede is, en dat de grote meerderheid van moslims alleen maar vragen om in vrede te kunnen leven. Alhoewel deze ongenuanceerde bewering misschien wel waar is, is ze totaal irrelevant. Het is slechts meningsloze dons, bedoeld om ons een goed gevoel te geven en om het spook van de - in de naam van islam - wereldwijd oprukkende fanatici te verdoezelen. Het zijn inderdaad de fanatici die oprukken. Het zijn de fanatici die betrokken zijn in alle 50 open oorlogen die momenteel woeden op deze planeet. Het zijn de fanatici die in Afrika systematisch christenen en ganse volksstammen afslachten en het continent in een islamitische vloedgolf overspoelen. Het zijn de fanatici die bommen leggen, mensen voor het oog van camera's onthoofden en eremoorden plegen. Het zijn de fanatici die de ene moskee na de andere overnemen. Het zijn de fanatici die met zelotische ijver het stenigen van verkrachte vrouwen en homoseksuelen verspreiden. De harde waarheid is dat de "vredelievende en stille meerderheid" geïntimideerd is en zwijgt. Communistisch Rusland was vol van Russen die ook slechts in vrede wilden leven, maar toch zijn de Russische communisten verantwoordelijk voor de moord op 20 miljoen mensen. De vredelievende meerderheid was van nul en generlei tel. De grote massa van de enorme Chinese bevolking was ook vredelievend, maar de Chinese communisten zijn er toch in geslaagd om een duizelingwekkende 70 miljoen mensen om te brengen. De gemiddelde Japanner van voor WO2 was geen op oorlog kickende sadist. Maar Japan moordde en slachtte wel zijn weg door Zuid-Oost Azië in een bloedige orgie waarbij 12 1
Ndlr: nous n'avons pu trouver le nom de l'auteur de cet article.
5
miljoen Chinezen het leven lieten. De meesten stierven door het zwaard, de schop en de bajonet. En wie kan de slachtpartijen in Rwanda vergeten? Zou men niet kunnen zeggen dat de grote meerderheid van de Rwandezen "vredelievend" was? De lessen uit de geschiedenis zijn heel dikwijls ongelooflijk eenvoudig, op het botte af, maar ondanks al ons redeneervermogen missen wij maar al te dikwijls de meest in het oog springende waarheid: Vredelievende moslims zijn irrelevant geworden door hun zwijgen. Vredelievende moslims worden onze vijanden als ze de kiezen op elkaar blijven houden, want net zoals mijn vriend uit Duitsland zullen ze op een goede morgen ontwaken om vast te stellen dat de fanatici de zaak hebben overgenomen, en dat het einde van hun wereld begonnen is. Vredelievende Duitsers, Japanners, Chinezen, Russen, Rwandezen, Serviërs, Afghanen, Irakezen, Palestijnen, Somali's, Nigerianen, Algerijnen en vele anderen zijn gestorven omdat de vredelievende meerderheid haar mond niet open heeft gedaan tot het te laat was. En wij, die deze ontwikkeling voor onze ogen zien gebeuren, moeten meer aandacht schenken aan de enige groep die echt meetelt: de fanatici want zij zijn het die onze manier van leven bedreigen. En tot slot, en met het risico van beledigend over te komen, iedereen die twijfels heeft over de ernst van de toestand en deze email zonder meer verwijdert, draagt bij tot de algemene passiviteit en laat het probleem alleen maar groeien. Draag bij tot de bewustwording, zend hem door en blijf hem doorzenden. Laat ons hopen dat duizenden over de ganse wereld hem zullen lezen, erover zullen nadenken en hem weer zullen doorzenden. Cette analyse est correcte (bien que volontairement fort contrastée) et conforme à la nonviolence active. Grâce à ma passivité, l'injustice peut continuer parce que moi, comme beaucoup d'autres, je ne prends pas mes responsabilité. Voilà pourquoi Jean Goss (19121991) va jusqu'à dire que, dès que je vois une injustice, j'en deviens responsable! Une personne passive, dira-t-il encore, est toujours pilier d'une injustice, qu'elle soit grande ou petite. Il parle "des montagnes de nos passivités, des montagnes de nos peurs, celles de nos silences complices qui font la force de toutes les dictatures du monde et de toutes les injustices. Nos peurs, nos silences et nos lâchetés: sans nous, les dictatures ne pourraient exister. Un dictateur ne naît pas dictateur à trente ans; il le devient, grâce à nous. Il s'appuie sur nous, il a besoin de nous. Sans nous, c'est un pauvre petit homme, comme tous les autres. Et plus il est violent, et plus il a peur, et plus il est tout seul, et plus il est faible, plus il est violent. Quand le comprendrons-nous? C'est nous qui faisons les dictateurs, jusque dans la famille, jusque dans le syndicat, jusque dans le parti politique, jusque dans l'Eglise, oui, c'est nous!" (Evangile et luttes pour la paix par Jean et Hildegarde-Goss-Mayr, Les Bergers et les Mages, p. 35) (ndlr) 6
EN BREF BUITENLAND In Myanmar heeft het militaire regime oppositieleidster Aung San Suu Kyi (65) op zaterdag 13 novembre 2010, vrijgelaten. De Nobelprijswinnares heeft van de laatste 21 jaar vijftien onder huisarrest doorgebracht. Haar straf is vandaag afgelopen. Extrait de la lettre du clergé et des supérieurs majeurs de BUTEMBO-BENI, approuvé par Mgr. Sikuli Paluku, évêque de Butembo-Beni (23 Novembre 2010)2 "A l’Armée et à la Police Nationale 13. Votre mission est d’assurer la sécurité des personnes et de leurs biens. Il s’agit là certes d’une mission difficile, mais noble surtout à une époque où la souveraineté de notre pays est menacée. Curieusement, l’on constate que vous pillez, violez et tuez les innocents. Rappelez la recommandation de Jean-Baptiste aux militaires qui venaient se faire baptiser auprès de lui et qui lui demandaient : « Et nous, que devons faire ? » Il leur répondait : « Ne commettez ni extorsion, ni fraude envers personne, et contentez-vous de votre solde. » (Luc 3,14). Dieu vous dit cette parole à Caïn : « A chacun, je demanderai compte de la vie de son frère » (Gn 9, 5)"
Le thon rouge menacé de disparition La surpêche a conduit le thon rouge de l'Atlantique au bord de l'extinction. L'industrie multimilliardaire qui exploite l'espèce est contrôlée par de puissants cartels et des gouvernements complices. Mais un immense appel citoyen pourrait permettre l'adoption d'un plan de sauvetage pendant le sommet mondial qui a débuté hier. Demandons une action urgente pour sauver le thon rouge et l'avenir des écosystèmes marins: Pétition : www.avaaz.org/fr/tuna_at_risk_2/?vl attention aux trois traits en-dessous de la ligne
20 liter water Dat is de hoeveelheid water die u gebruikt als u de kraan tijdens het tandenpoetsen laat lopen.
175 euro verkwist In totaal wordt 15 kilogram voedsel, met een waarde van 175 euro, per persoon per jaar verspild, meldt het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO). In negen gevallen op tien worden producten weggegooid uit hygiënische of veiligheidsoverwegingen. Rond Nieuwjaar wordt 13 procent van de voedselproducten weggegooid, het dubbele van op andere dagen. (Belga; DS 23-11-2010)
2
Texte disponible au secrétariat du Secteur. Titre: "Malheur à toi qui tues les Innocents et les ¨rophètes"
7
Les Virunga ouverts à l'exploitation pétrolière Malgré deux lettres pressantes de l'Unesco pour en dissuader le gouvernement de Kinshasa, le président Kabila a autorisé, le 18 juin dernier, un contrat de partage de production pétrolière pour un bloc situé au Nord-Kivu, classé au Patrimoine mondial de l'humanité. Il s'agit de 7 105 km². Ce projet risque de causer l'extermination totale des gorilles de montagnes.
Biodiversité: doubler le nombre de tigres d'ici 2022 Treize hauts responsables de pays d'Asie où vivent des tigres menacés d'extinction se sont réunis fin novembre à Saint-Pétersbourg afin de tenter de doubler le nombre de ces félins d'ici 2022. Ces pays abritent les 3 500 derniers tigres sauvages de la planète. Il y a un siècle, on en comptait encore 100 000. Trois sous-espèces ont déjà disparu. Les menaces principales sont la chasse et le braconnage mais aussi la disparition de leur habitat en raison du déboisement et de la construction d'infrastructures. (AFP LLB 20-21 novembre)
Gare aux poubelles En 2008, un Européen produisait en moyenne 524 kg de déchets par an, soit 10 kg par semaine. On prévoit une augmentation de 50 % dans la production de déchets en Europe d'ici 2020. En 2008 toujours, 40% de ces déchets finissaient en décharge et 20% dans les incinérateurs. Actuellement les Belges restent les champions du recyclage. "Chez nous, il n'y a plus du tout de mise en décharge, et ce qui n'est pas recyclé est incinéré avec récupération d'énergie." Depuis plusieurs années notre pays affiche le taux de recyclage le plus important au monde, avec 80% des déchets d'emballages captés par les filières de recyclage, et 55% à 60% quand on prend en compte l'ensemble des déchets produits.
Congo-Kinshasa: annulation de la dette Les créanciers publics membres du Club de Paris (19 pays industrialisés) et le Brésil ont décidé d'annuler la totalité de la dette du Congo à leur égard, soit 7,35 milliards de dollars. Le montant total de la dette extérieure était estimé à 13,70 milliards de dollars fin 2009.
Een nieuw centrum voor kindsoldaten LRA Els de Temmerman, een autoriteit inzake kindsoldaten, kreeg van de VN de vraag om in Noordoost-Congo een centrum voor bevrijde kindsoldaten op te richten. In het NoordUgandese Lira leidde de Belgische drie jaar lang een centrum voor kinderen die door het LRA (Lord's Resistance Army) waren ontvoerd. De vzw van Els De Temmerman betaalde intussen ook het schoolgeld van 3.333 voormalige kindsoldaten. Het nieuwe centrum in het Congolese Dungu moet begin 2011 opengaan. (DS 13-14 november 2010) _________________________________________________________________________ Compilateur/compositeur responsable: Jef Vleugels, rue Charles Degroux 118 – B-1040 Bruxelles 8