Branche in Cijfers 2011 | 2012
Colofon
Branche in Cijfers 2011-2012 is een uitgave van Innovam. Tekst
Innovam | drs. Ellen Dankers, drs. Bella Makatini, drs. Willem Sander van Dalfsen en drs. Marlou Slaghuis
Vormgeving Innovam | Marketing & Communicatie, Etske Mounier-Molijn Fotografie
iStockphoto
© 2012 Innovam Alle gegevens zijn zo nauwkeurig mogelijk geactualiseerd tot op de dag van ter perse gaan. Wijzigingen voorbehouden. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Mei 2012.
Inhoud
Voorwoord > 4
1. Bedrijven > 6
Deelbranches > 7
3. Onderwijs > 22
Omvang motorvoertuigen- en tweewielerbranche > 7
Aantal bedrijven per deelbranche > 8
Aantal mbo-leerlingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek > 24
Ontwikkeling van het aantal bedrijven per deelbranche > 9
Aantal bedrijven per provincie > 10
Bedrijfsmobiliteit > 11
Bedrijfsomvang > 11
Omzet van de deelbranches > 12
Ontwikkeling van de omzet van de deelbranches > 12
2. Werknemers > 14
Aantal werknemers > 15
Aantal werknemers per deelbranche > 15
Personeelsbehoefte > 16
Personeelsbehoefte per deelbranche > 17
Arbeidsmobiliteit gehele branche > 17
Arbeidsmobiliteit deelbranches > 18
De duur van het dienstverband bij uitstroom > 18
De omvang van het dienstverband > 19
Leeftijd werknemers > 20
Verhouding mannen en vrouwen > 21
Aantal vmbo-leerlingen Voertuigtechniek > 23
ROC’s met opleiding(en) Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek > 24
Aantal mbo-leerlingen per uitstroom > 25
Leerbedrijven > 28
Stagebehoefte van bedrijven > 28
Stagebereidheid van bedrijven > 29
Voorkeur van bedrijven voor type stagiair > 29
Type stageplaatsen voor vmbo’ers > 30
Type stageplaatsen voor BOL-leerlingen > 30
4. Onderzoeken Innovam > 32
Voorwoord Voor u ligt de zesde editie van Branche in Cijfers. In dit compacte boekje vindt u actuele cijfers over de motorvoertuigen- en tweewielerbranche, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en onderwijscijfers. Handige informatie dus, zowel voor ROC’s, bedrijven als beleidmakers! De cijfers zijn voornamelijk afkomstig uit onderzoek van OOMT en daarom hoofdzakelijk representatief voor bedrijven die bij OOMT zijn
Branche in Cijfers 2011 | 2012
4
Voorwoord
aangesloten. Daarnaast zijn gegevens van Innovam en BOVAG opgenomen.
Innovam
Innovam is dé kennis- en opleidingspartner voor de mobiliteitsbranche. Innovam helpt (toekomstige) werknemers en organisaties zich verder te ontwikkelen: ‘Innovam moves you forward’. Deskundig, betrokken, bevlogen en praktisch zijn onze kernwaarden en vormen de basis voor onze activiteiten. Met onze kennis en praktijkgerichte aanpak verzorgen wij trainingen en examens op het gebied van o.a. (bedrijfs)autotechniek, tweewielertechniek, (after)sales, management en HRM. Examens worden uitgevoerd door IBKI, het onafhankelijke instituut voor examinering en certificering voor de mobiliteitsbranche. In opdracht van het ministerie van OCW, overheidsinstellingen en OOMT is Innovam betrokken bij diverse activiteiten gericht op het opleiden van vakmensen. Zo werft Innovam leerbedrijven, werkt het nauw samen met het onderwijs en beschrijft het de kwalificatiedossiers voor het beroepsonderwijs. Innovam is een onmisbare schakel tussen onderwijs en bedrijfsleven.
Ook op de achtergrond is OOMT actief op het gebied van onderwijs en opleidingen. Zo zorgt OOMT er via het examencentrum IBKI voor dat mbo-leerlingen landelijke examens kunnen afleggen. Daarnaast maakt OOMT beroepsprofielen, zodat scholen daar hun opleidingen op kunnen afstemmen en leerlingen dus beter beslagen ten ijs komen in de praktijk. Dit doet OOMT allemaal niet alleen: samen met partners als BOVAG, FNV Bondgenoten, CNV Vakmensen, De Unie, Innovam en natuurlijk werkgevers en werknemers, zorgt ze ervoor dat de branche sterk staat en blijft staan. Zo is OOMT van en voor iedereen!
BOVAG is de brancheorganisatie van auto- en truckdealers, onafhankelijke autobedrijven, truck- en trailerbedrijven, caravanen camperbedrijven, verhuurbedrijven, aanhangwagenbedrijven, tankstations, fietsbedrijven, gemotoriseerde tweewielerbedrijven, rijscholen, revisiebedrijven en autowasbedrijven. BOVAG dient als platform, nieuws-, voorlichtings- en informatiecentrum voor de branche en adviseert de verschillende afdelingen. Daarnaast is BOVAG een werkgeversorganisatie die zich bezig houdt met arbeidsvoorwaardenbeleid, arbeidsvoorziening, arbeidsomstandig heden en onderwijs. Bovendien zorgt BOVAG als netwerkorganisatie voor inkoopbundeling. Voor de consument is BOVAG een breed geaccepteerd kwaliteitskeurmerk.
Voorwoord
OOMT doet dit op vele manieren: door concrete producten en praktische diensten aan te bieden, door subsidies te verstrekken, door campagnes en wervingsactiviteiten op te starten en door onderzoek te doen.
BOVAG
5
OOMT maakt zich sterk voor het vakmanschap in onze branche. Op allerlei terreinen: dat er voldoende instroom van jongeren is, dat werknemers en werkgevers bijblijven en dat het een aantrekkelijke branche met toekomstmogelijkheden is en blijft voor iedereen.
Branche in Cijfers 2011 | 2012
OOMT
1. Bedrijven
Deelbranches
De motorvoertuigen- en tweewielerbranche bestaat uit bedrijven die onder te verdelen zijn in de volgende deelbranches:
• Aanhangwagens • Autorijscholen • Autowas • Bedrijfsauto’s • Caravans • Fietsen • Gemotoriseerde Tweewielers • Personenauto’s • Revisie • Takel en Berging • Tankstations • Verhuur
Omvang motorvoertuigen- en tweewielerbranche
De meerderheid van de bedrijven in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche is aangesloten bij OOMT en/of bij de branchevereniging BOVAG. In 2010 zijn 10.401 bedrijven met personeel bij OOMT aangesloten. Dit is een stijging van 103 bedrijven ten opzichte van 2009. BOVAG telt 11.023 leden verdeeld over de verschillende deelbranches (inclusief Autowas, Autorijscholen en Tankstations) (BOVAG Ledenadministratie, 2011). Al deze bedrijven zorgen dit jaar tezamen voor een gezamenlijke geschatte omzet van 68,5 miljard euro (inclusief Autowas, Autorijscholen en Tankstations) (Stichting BOVAG-RAI Mobiliteit, 2011). Op 31 december 2010 werken in totaal 81.017 mensen in deze branche.
1 Sinds december 2009 zijn de deelbranches Autowas en Tankstations niet langer aangesloten bij OOMT.
7 Branche in Cijfers 2011 | 2012
In deze uitgave vindt u beperkte informatie over de deelbranches Autowas, Autorijscholen en Tankstations. Reden hiervoor is dat deze deelbranches niet zijn aangesloten bij OOMT en de Branche in Cijfers grotendeels gebaseerd is op onderzoek uitgevoerd 1 in opdracht van OOMT . Waar onderzoeksgegevens ook de deelbranches Autowas, Autorijscholen en Tankstations betreffen, is dit specifiek vermeld.
1. Bedrijven
Autowas, Autorijscholen en Tankstations
Aantal bedrijven per deelbranche Fig.1 Het
aantal bij OOMT aangesloten bedrijven (met personeel) per deelbranche in 2010
Fig. 2 Het aantal bij BOVAG aangesloten bedrijven per deelbranche in 2011
Aanhangwagenbedrijven
373 Caravans en Aanhangwagens Detachering
1.972
85
Personenauto's
54
Takel en Berging
Revisie
Tweewielers
373
79
8
1. Bedrijven
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
1.097
75
288 1.051
202 2.522
855
Vrijwillige deelnemers
218
Autowasbedrijven
3.403
Verhuur
3 185
Autodealers
Bedrijfsauto's
7.432
139
601
64
353
Caravan- en Camperbedrijven Fietsbedrijven
Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven Onafhankelijke Autobedrijven Revisiebedrijven Rijscholen
Tankstations Truckdealers
Truck- en trailerbedrijven Verhuurbedrijven
Bron: BOVAG Ledenadministratie (peildatum: 01-11-2011)
Ontwikkeling van het aantal bedrijven per deelbranche
Ten opzichte van 2009 daalde het aantal bedrijven in de Verhuur, Caravans en Aanhangwagens en Revisie licht. In de overige deelbranches steeg het aantal bedrijven in 2010. Hoewel het aantal personenautobedrijven in 2009 sterk daalde, is in 2010 weer een lichte stijging zichtbaar van ruim 0,5%. De grootste toenames zijn zichtbaar in de Tweewielerbranche en de Verhuur. Het aantal tweewielerbedrijven nam sinds 2000 toe met maarliefst 30% en het aantal verhuurbedrijven met 20% (van 66 naar 79 bedrijven). Fig. 3 De
ontwikkeling van het aantal bij OOMT aangesloten personenautobedrijven (met personeel) 2000-2010
7.600
Fig. 4 De
ontwikkeling van het aantal bij OOMT aangesloten bedrijven (met personeel) per deelbranche (excl. Personenauto- en Tweewielerbranche) 2000-2010
500 Takel en Berging
450
Verhuur
400
7.500
Caravans en Aanhangwagens Bedrijfsauto's Revisie
350 300
7.400
1. Bedrijven
250 200
100
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
0
2000
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
50 2000
7.200
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
9
150
7.300
Aantal bedrijven per provincie
In alle provincies is een daling van het aantal bedrijven zichtbaar ten opzichte van vorig jaar.
2.200
1.900
289 28
Drenthe
381 3
Groningen
382 3 537 5
Friesland
1.800 1.700
Utrecht
706 7
Limburg
722 7 822 8
Overijssel Noord-Holland
1.600
1.366 1 1. 1.525 1.
Gelderland
1.500
Noord-Brabant
10
1.720 1. 11.752
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
Zuid-Holland 0
1. Bedrijven
198 19
Zeeland
2.000
Branche in Cijfers 2011 | 2012
aantal bij OOMT aangesloten bedrijven (met personeel) per provincie in 2010 Flevoland
2.100
1.400
Fig. 6 Het
2.000
ontwikkeling van het aantal bij OOMT aangesloten tweewielerbedrijven (met personeel) 2000-2010
1.800
Fig. 5 De
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Bedrijfsmobiliteit
In de deelbranches Bedrijfsauto, Caravans en Aanhangwagens, Revisie en Takel en Berging stromen in 2010 meer bedrijven uit dan in. De instroom bij de personenauto- en tweewielerbedrijven is groter dan de uitstroom. Fig. 7 In- en uitstroom van bedrijven per deelbranche in 2010
1. Bedrijven
11 2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
2002
0
2001
5 5% 55%
2000
Verhuurr
10
100%
4 4% 5 5%
90%
Tweewielerss
Revisie Caravans en Aanhangwagens Personenauto's Verhuur
20
80%
6 6% 4% 4%
10%
Takel en Berging
70%
5 5% 3% 3%
60%
Revisie e
Bedrijfsauto's Takel en Berging Tweewielers
30
50%
5 5% 5 5%
0%
2000-2010
40
40%
Personenauto's
Ruim tweederde van de bedrijven heeft één tot en met vijf werknemers. Het aandeel van deze kleine bedrijven blijft groeien, terwijl dat van de middelgrote bedrijven, van zes tot en met 50 werknemers, de laatste jaren is teruggelopen. Over de jaren daalt het gemiddelde aantal medewerkers per verhuurbedrijf sterk, terwijl dit voor de bedrijfsauto- en takel en bergingbedrijven stijgt. Fig. 8 De ontwikkeling van de gemiddelde bedrijfsomvang per deelbranche
6 6% 6 6%
30%
Caravans en Aanhangwagens
Uitstroom Instroom
4 4% 3 3%
20%
Bedrijfsauto's
Bedrijfsomvang
Omzet van de deelbranches
Bedrijven in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche hebben gezamenlijk een geschatte omzet van 68,5 miljard euro (inclusief Autowas, Autorijscholen en Tankstations). Fig. 9 De
totale geschatte omzet per deelbranche (in miljarden euro’s) in 2010 0,8
0,2 1,0 0,2
Ontwikkeling van de omzet van de deelbranches Fig. 10 De
ontwikkeling van geschatte omzet (in miljarden euro’s) per deelbranche 2005-2010*
50
Autoverhuurbedrijven Autobedrijven
40
Truckdealerbedrijven
Autowasbedrijven 20,9
Caravan- en aanhangwagenbedrijven Motorenrevisiebedrijven
Autowasbedrijven Motorenrevisiebedrijven Tankstations
Autoverhuurbedrijven 38,8
Caravan- en aanhangwagenbedrijven Autobedrijven
30
Tweewielerbedrijven Verkeersopleidingen
Tankstations
Truckdealerbedrijven
2010
0
2009
10
2008
Branche in Cijfers 2011 | 2012
12
1. Bedrijven
Bron: Mobiliteit in Cijfers, Auto’s 2011-2012 (Stichting BOVAG-RAI Mobiliteit, 2011)
20
2007
Verkeersopleidingen
2006
1,0
2,1
2005
Tweewielerbedrijven 3,5
* Vergelijking met jaren vóór 2007 is niet mogelijk voor Autobedrijven, vanwege aangepaste berekeningssystematiek. Bron: Mobiliteit in Cijfers, Auto’s 2011-2012 (Stichting BOVAG-RAI Mobiliteit, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
13
1. Bedrijven
2. Werknemers
Aantal werknemers
Het aantal werknemers in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche is in 2010 met 5% gedaald ten opzichte van 2008. Ten opzichte van 2009 is weer een lichte stijging van 0,6% zichtbaar. In 2010 werken in totaal 81.017 personen in de motorvoertuigenen tweewielerbranche. Het grootste deel hiervan, bijna 58.000 werknemers, is werkzaam in de Personenautobranche. Fig. 11 Het
aantal werknemers in de motorvoertuigen- en tweewieler- branche in 2000-2010
90.000 88.000
Aantal werknemers per deelbranche Fig. 12 Het aantal werknemers per deelbranche in 2010
Detachering
10
Revisie
481
Takel en Berging
681 6
Caravans en Aanhangwagens
1.176
86.000
82.000
Vrijwillige deelnemers
80.000 78.000 76.000
Bedrijfsauto's
8.067
Tweewielers
8.233
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
40.000
30.000
20.000
10.000
0
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
60.000
57.990
Personenauto's
50.000
72.000 70.000
2.849
15
74.000
1.530
2. Werknemers
Verhuur
84.000
Personeelsbehoefte
Iets meer dan een vijfde van de bedrijven zoekt extra personeel voor uitbreiding, vervanging van vertrekkend personeel of heeft vanaf 1 september 2011 nieuw personeel aangenomen. De personeelsbehoefte is daarmee lager dan die in voorgaande schooljaren. De meeste vacatures zijn ter uitbreiding van personeel (14%). Fig. 13 Het aandeel bedrijven in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche
dat behoefte heeft aan nieuw personeel in 2011 - 2012 (n=2.433)
100%
2. Werknemers
100%
60%
60%
50%
50%
40%
40%
30%
30%
20%
14%
10% 0%
80%
70%
70%
16
mate waarin bedrijven in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche behoefte hebben aan nieuw personeel sep. 2011 - sep. 2012 (uitgedrukt in aantal medewerkers) (n=503)
80%
78%
80%
Branche in Cijfers 2011 | 2012
Fig. 14 De
90%
90%
80% van de ondervraagde bedrijven heeft behoefte aan één nieuwe medewerker. 13% heeft behoefte aan twee nieuwe medewerkers. Het gaat hier om bedrijven die de komende 12 maanden behoefte hebben aan extra personeel of per 1 september nieuw personeel hebben aangenomen (n=503).
20% 9% 2%
Ja, voor uitbreiding
Ja, voor vervanging
* Meerdere antwoorden mogelijk
Nee
Weet niet/ geen antwoord
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2011)
10% 0%
13% 3%
0%
0%
2%
1 persoon 2 personen 3 personen 4 personen 5 personen Weet niet / geen antwoord Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2011)
Personeelsbehoefte per deelbranche
Arbeidsmobiliteit gehele branche
Fig. 15 Het
aandeel bedrijven dat behoefte heeft aan nieuw personeel in 2011-2012 uitgesplitst naar bedrijfstype (n =2.433)
4% 11%
80% 70%
34%
74% 68 %
60%
10 10%
2. Werknemers
50%
2 22%
40%
13%
17
30%
14%
20%
100%
90%
80%
70%
13% 20%
14%
10%
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2011)
0%
Doorstroom
11%
Instroom
13%
10%
Uitstroom
4%
3%
Tijdelijke werknemers
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
21%
6%
2000 2010
90%
8%
10%
0%
100%
5%
Merkdealer personenauto's Merkonafhankelijk autobedrijf
arbeidsmobiliteit van werknemers in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in 2000 en 2010
6% 12%
Merkdealer bedrijfsauto's Merkonafhankelijk truckbedrijf
Fig. 16 De
60%
Fietsbedrijf
Ja, voor uitbreiding
50%
Scooterbedrijf
26%
40%
Motorbedrijf
Ja, voor vervanging
7%
30%
Revisiebedrijf
Met arbeidsmobiliteit wordt de in-, door- en uitstroom van werknemers aangegeven. De instroom en uitstroom van werknemers is sinds 2000 gedaald. De doorstroom binnen de branche is gestegen. Dit betekent dat er minder werknemers van andere branches in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche komen werken en dat er ook minder werknemers vertrekken naar andere branches.
Arbeidsmobiliteit deelbranches
Alleen in de deelbranches Personenauto en Tweewieler is de instroom van werknemers in 2010 groter dan de uitstroom. Fig. 17 In- en uitstroom van werknemers per deelbranche in 2010
9% 9
13% 13
111% 16%
113%
40%
13%
30%
15% 15
38%
36%
34% 27%
22%
10%
100%
90%
80%
70%
60%
50%
12% 12 10%
44%
20%
14%
Verhuur 0%
50%
40%
2. Werknemers
60%
13%
18 Branche in Cijfers 2011 | 2012
70%
110%
Tweewielers
2008 2010
80%
9%
Takel en Berging
procentuele duur van het dienstverband bij uitstroom uit de motorvoertuigen- en tweewielerbranche
90%
30%
Revisie
Fig. 18 De
100%
13%
Caravans en Aanhangwagens Personenauto's
Uitstroom Instroom
9% 9
20%
Bedrijfsauto's
De duur van het dienstverband bij uitstroom
In 2008 stroomden relatief veel werknemers uit die 0 t/m 3 jaar werkzaam waren in de branche. Er stroomden relatief weinig werknemers uit die langer dan 10 jaar werkzaam waren. In 2010 stabiliseerden deze verhoudingen zich enigszins.
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
0%
0 - 3 jaar
4 - 9 jaar
> 10 jaar
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
De omvang van het dienstverband
De gemiddelde omvang van het dienstverband laat vanaf 2001 een stijgende lijn zien met een lichte terugval in 2005. De gemiddelde omvang van het dienstverband is 34,6 uren in 2010. Het aandeel mannen dat fulltime werkt (87%) is aanzienlijk groter dan het aandeel vrouwen dat fulltime werkt (25%). In 2000 werkte 63% van de vrouwen in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche parttime. In 2010 is dit aandeel gestegen tot 75%. Fig. 19 De
gemiddelde omvang van het dienstverband (in uren) in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche
40
38
2. Werknemers
36
34
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
30
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
19
32
Leeftijd werknemers
25.000 24.330
2000 2010
14.931
13.789
17.462
15.000
19.900
20.000 19.319
Het aandeel 55-plussers stijgt. In 2000 was ruim 6% van de werknemers 55-plusser. In 2010 is ruim 11% van de werknemers in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche 55 jaar of ouder. Opvallend is de daling van werknemers tussen de 25 en 34 jaar van 31% in 2000 naar 24% in 2010.
en tweewielerbranche in 2000 -2010
17.818
Werknemers bij Tweewielers hebben met 33,9 jaar de laagste gemiddelde leeftijd. De werknemers bij Takel en Berging zijn gemiddeld genomen ouder dan werknemers van andere branches. De gemiddelde leeftijd bedraagt bij hen 40,8 jaar.
Fig. 20 Het aantal werknemers per leeftijdscategorie in de motorvoertuigen-
17.308
De gemiddelde leeftijd van werknemers in de motorvoertuigenen tweewielerbranche ligt in 2010 op 36,8 jaar. Dit is een stijging van bijna 2 jaar sinds 2000. Deze stijging is in alle deelbranches zichtbaar, met uitzondering van Revisie.
9.049 5.000
0
5.025
Branche in Cijfers 2011 | 2012
20
2. Werknemers
10.000
< 25 jaar
25-34 jaar
35-44 jaar
45-54 jaar
> 54 jaar
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Verhouding mannen en vrouwen
De meerderheid van de beroepsbevolking in de motorvoertuigenen tweewielerbranche is man, slechts 14% is vrouw. Het percentage vrouwen in de branche is sinds 2000 stabiel. Wel zijn er verschillen te zien in het percentage vrouwen per deelbranche: in Verhuur en Caravans en Aanhangers werken verhoudingsgewijs meer vrouwen dan in de andere deelbranches. Fig. 21 De
man vrouwverhouding van werknemers in de motorvoertuigenen tweewielerbranche in 2010 Man
Vrouw
86%
Bron: Kengetallen Mobiliteitsbranche 2000-2010 (MarktMonitor in opdracht van OOMT, 2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
21
2. Werknemers
14%
3. Onderwijs
Aantal vmbo-leerlingen Voertuigtechniek
107 vmbo-scholen bieden de uitstroomrichting Voertuigtechniek aan. Het aantal vmbo’ers Voertuigtechniek is in 2011-2012 met 8% gedaald ten opzichte van 2010-2011 en met de helft gedaald ten opzichte van 2005-2006.
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
32
15
7
17
33
31
n.v.t.
Basisberoepsgerichte leerweg
3.366
3.057
2.530
2.083
1.820
1.639
1.466
Kaderberoepsgerichte leerweg
2.582
2.502
2.187
1.991
1.852
1.761
1.672
Gemengde leerweg
398
397
137
133
150
50
47
Leerwerktraject
157
113
101
76
84
87
99
6.535
6.084
4.962
4.300
3.939
3.568
3.284
Assistent opleiding
Totaal Bron: DUO
23
2006-2007
Branche in Cijfers 2011 | 2012
2005-2006
3. Onderwijs
Tabel 1 Het aantal vmbo-leerlingen Voertuigtechniek 2005-2012
Aantal mbo-leerlingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek
Innovam verzamelt jaarlijks bij alle ROC’s met opleidingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek het aantal deelnemers per opleiding, per leerjaar en per leerweg. Deze cijfers zijn gebaseerd op het aantal inschrijvingen bij ROC’s op 1 oktober.
In totaal volgen in het schooljaar 2011-2012 14.488 mbo-leerlingen een opleiding in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche. Het aantal mbo-leerlingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek is dit schooljaar zeer licht gestegen ten opzichte van de twee voorgaande schooljaren. Deze lichte stijging breekt de dalende trend die sinds het schooljaar 2005-2006 zichtbaar was. 38 ROC’s leiden op voor een beroep in de mobiliteitsbranche.
Branche in Cijfers 2011 | 2012
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
BBL
2006-2007
Leerweg
2005-2006
24
3. Onderwijs
Tabel 2 Het aantal mbo-leerlingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek uitgesplitst naar leerweg 2005-2012
7.673
8.127
8.821
9.510
8.628
8.508
8.756
8.159
7.444
6.555
Totaal
15.832
15.571
15.376 15.240 14.431 14.424 14.488
Bron: Innovam
5.730
5.803
5.916
5.732
BOL
ROC’s met opleiding(en) Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek
De volgende 38 ROC’s leiden op voor een beroep in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche: Albeda College
ROC De Leijgraaf
Alfa-college
ROC Eindhoven
Amarantis Onderwijsgroep
ROC Flevoland
Da Vinci College
ROC Friese Poort
Deltion College
ROC Horizon College
Drenthe College
ROC Kop van Noord-Holland
Friesland College
ROC Leiden
Gilde Opleidingen
ROC Midden Nederland
Graafschap College
ROC Mondriaan
Hoornbeeck College
ROC Nijmegen
ID College
ROC Nova College
Koning Willem I College
ROC Rivor
Landstede
ROC Tilburg
Noorderpoort College
ROC van Amsterdam
Regio College
ROC van Twente
Rijn IJssel
ROC West-Brabant
ROC A12
ROC Westerschelde
ROC Arcus College
ROC Zeeland
ROC Aventus
Zadkine
Aantal mbo-leerlingen per uitstroom
Het aantal leerlingen in niveau 1, 2 en 4 opleidingen laat een daling zien. Het aantal leerlingen in de opleidingen op niveau 3 is gestegen.
Branche in Cijfers 2011 | 2012
25
3. Onderwijs
Het aantal leerlingen in de opleidingen Eerste Autotechnicus en Technisch Specialist Personenauto’s is met respectievelijk 7% en 8% toegenomen. Ook de interesse in de opleidingen Eerste Fietstechnicus en Eerste Motorfietstechnicus blijft groeien, evenals het aantal leerlingen Service Adviseur en Verkoopadviseur Mobiliteitsbranche. Daar tegenover staat dat de aantallen in de bedrijfsautosector en de opleidingen Werkplaatsmanager Motorvoertuigentechniek en Bedrijfsmanager Mobiliteitsbranche dalen.
Tabel 3 Het aantal mbo-leerlingen Motorvoertuigen- en Tweewielertechniek uitgesplitst naar opleiding 2005-2012
Branche in Cijfers 2011 | 2012
26
3. Onderwijs
Niveau
Opleidingsrichting
2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010
2010-2011 2011-2012
599 ▼
1
Assistent Mobiliteitsbranche
1.145
709
669
674
503
624
2
Autotechnicus
5.558
5.474
5.175
5.192
4.911
4.922
5.031 ▲
2
Bedrijfsautotechnicus
1.074
953
1.024
1.176
1.039
1.003
901 ▼
2
Motorfietstechnicus
89
94
125
170
188
162
122 ▼
2
Fietstechnicus
288
311
376
404
402
455
471 ▲
2
Scootertechnicus
102
155
149
192
214
188
135 ▼
2
Assemblagetechnicus Mobiliteitsbranche
33
28
33
28
12
27
42 ▲
2
Verbrandingsmotortechnicus
29
44
57
67
77
52
61 ▲
2
Revisietechnicus Verbrandingsmotoren
9
5
10
13
12
1
1=
2
Verkoopmedewerker Tankstation
10
17
31
10
0
11
0▼
2
Logistiek Medewerker Mobiliteitsbranche
1
1
0
0
0
0
28 ▲
3
Eerste Autotechnicus
2.549
2.752
2.930
2.771
2.561
2.580
3
Eerste Bedrijfsautotechnicus
548
598
679
721
720
658
625 ▼
3
Eerste Motorfietstechnicus
51
45
41
47
54
70
80 ▲
3
Eerste Fietstechnicus
n.v.t
n.v.t
n.v.t
n.v.t
n.v.t
55
81 ▲
3
Eerste Verbrandingsmotortechnicus
53
45
40
57
57
49
53 ▲
3
Serviceadviseur Mobiliteitsbranche
0
0
0
23
32
35
41 ▲
3
Verkoopadviseur Mobiliteitsbranche
83
87
60
86
105
109
153 ▲
2.765 ▲
Logistiek Supervisor Mobiliteitsbranche
4
2010-2011 2011-2012
4▲
0
0
0
0
0
0
Technisch Specialist Personenauto’s
565
723
998
1.430
1.740
2.040
4
Technisch Specialist Bedrijfsauto’s
99
103
154
158
194
209
188 ▼
4
Verkoopmanager Mobiliteitsbranche
364
359
314
173
172
160
177 ▲
4
Werkplaatsmanager Motorvoertuigentechniek
248
672
821
830
918
747
527 ▼
4
Bedrijfsmanager Mobiliteitsbranche
2.928
2.378
1.682
1.016
520
267
198 ▼
Totaal
15.832
15.571
15.376
15.240
14.431
14.424
2.205 ▲
14.488
▼ = daling >20% ▼ = daling 1-20% ▲ = stijging
3. Onderwijs
4
2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010
27
Opleidingsrichting
Branche in Cijfers 2011 | 2012
Niveau
Leerbedrijven
Innovam is wettelijk verantwoordelijk voor het werven, selecteren, kwalificeren en accrediteren van leerbedrijven. Per 1 oktober 2011 zijn er 10.660 leerbedrijven geaccrediteerd*. Fig. 22 Het
aantal erkende leerbedrijven in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in 2002-2011
12.000
Stagebehoefte van bedrijven
Iets meer dan een vijfde van de bedrijven geeft aan behoefte te hebben aan een stagiair in het schooljaar 2011-2012. De stagebehoefte is daarmee iets hoger dan in 2010-2011, maar is lager dan die in voorgaande schooljaren. Fig. 23 Het aandeel bedrijven dat behoefte heeft aan een stagiair
100%
2008-2009 (n=2.532)
80%
2010-2011 (n=2.500)
62%
70%
76%
73%
2009-2010 (n=2.649) 68%
8.000
90%
66%
10.000
2007-2008 (n=2.503)
2011-2012 (n=2.433)
60%
6.000
* Waaronder bedrijven die niet bij OOMT zijn aangesloten.
0%
Ja
Nee
2%
7%
7%
10%
5%
8%
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
Bron: Innovam (2011)
21%
25%
31%
20% 0
20%
30%
2.000
2002
3. Onderwijs
28 Branche in Cijfers 2011 | 2012
40%
29%
50% 4.000
Weet ik nog niet
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2010-2011)
Stagebereidheid van bedrijven
44% van de ondervraagde bedrijven geeft aan bereid te zijn tot het aannemen van een stagiair in 2011-2012. De stagebereidheid is daarmee lager dan die in 2010-2011 (59%), maar komt overeen met die in 2009-2010 (44%). Fig. 24 Het aandeel bedrijven dat bereid is tot het aannemen van een stagiair
Een meerderheid (86%) van de bedrijven die (misschien) bereid zijn tot het aannemen van een stagiair, biedt stageplaatsen voor BOL-leerlingen aan. 30% biedt (ook) stageplaatsen voor vmbo’ers aan. Het aantal stageplaatsen voor BOL-leerlingen is toegenomen en het aantal stageplaatsen voor vmbo’ers is afgenomen ten opzichte van vorig schooljaar.
2007-2008 (n=2.503)
Fig. 25 Het
2009-2010 (n=2.649)
100%
90%
2008-2009 (n=2.532)
80%
2010-2011 (n=2.500)
aandeel bedrijven dat bereid is tot het aannemen van een stagiair in 2011-2012; uitgesplitst naar type stagiair*
2011-2012 (n=2.433)
70%
60%
20%
20%
0%
Ja
Nee
30%
2%
10% 0%
22%
6%
10%
6%
30%
4%
30%
43% 3. Onderwijs
40%
29
50%
39%
50%
45%
45%
70%
54% 5
59% 44% 4
51% 44%
49%
40%
2010-2011 (n=1.528) 2011-2012 (n=1.111)
79%
80%
60% 50%
86%
90%
Misschien
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2010-2011)
1% vmbo'ers
BOL-leerlingen
* Meerdere antwoorden mogelijk
1%
Biedt geen stageplaatsen aan voor vmbo- of BOL-leerlingen
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2010-2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
100%
Voorkeur van bedrijven voor type stagiair
Type stageplaatsen voor vmbo’ers
Vrijwel alle bedrijven die stageplaatsen voor BOL-leerlingen aanbieden, bieden één of meerdere stageplaatsen aan in de werkplaats. 11% biedt (ook) één of meerdere stageplaatsen aan in de verkoop. Dit komt overeen met de verdeling vorig schooljaar.
Fig. 26 Het
Fig. 27 Het type stageplaats voor BOL-leerlingen in 2011-2012*
20%
10%
10%
Werkplaats
Magazijn
Receptie
Verkoop
1%
1%
1%
30
0%
0%
Weet niet/ geen antwoord
* Meerdere antwoorden mogelijk Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2010-2011)
Werkplaats
Magazijn
Receptie
* Meerdere antwoorden mogelijk
Verkoop
1%
20%
0%
30%
13%
30%
11%
40%
5%
40%
4%
50%
4%
50%
7%
60%
7%
60%
3%
70%
2%
70%
4%
80%
3. Onderwijs
80%
3%
90%
2010-2011 (n=1.207) 2011-2012 (n=959)
94%
98%
98%
90%
100%
2010-2011 (n=659) 2011-2012 (n=329)
96%
type stageplaats voor vmbo’ers in 2011-2012*
100%
Branche in Cijfers 2011 | 2012
Type stageplaatsen voor BOL-leerlingen
Vrijwel alle bedrijven die in 2011-2012 stageplaatsen voor vmbo’ers aanbieden, bieden één of meerdere stageplaatsen aan in de werkplaats. 7% biedt (ook) stageplaatsen aan in de verkoop. Dit komt overeen met de verdeling vorig schooljaar.
Weet niet / geen antwoord
Bron: Vacatureonderzoek (Innovam, 2010-2011)
Branche in Cijfers 2011 | 2012
31
3. Onderwijs
4. O nderzoeken Innovam Het onderzoeksteam van Innovam houdt zich bezig met toegepast wetenschappelijk onderzoek voor de motorvoertuigen- en tweewielerbranche. Er wordt voortdurend gezorgd voor up-to-date kennis over de branche. Het team initieert zelfstandig onderzoeken en voert ook onderzoeken uit voor externe partijen zoals ROC’s,
Branche in Cijfers 2011 | 2012
32
3. Lorusipsum
het ministerie van OCW, stichting OOMT en BOVAG.
• Monitor Onderwijs en Arbeidsmarkt Mobiliteitsbranche 2011-2012
In de Monitor Onderwijs en Arbeidsmarkt Mobiliteitsbranche 2011-2012 vindt u uitgebreide informatie over het aantal vacatures, leerwerkplekken, het opscholen van personeel en/of de inkrimping van personeel.
• Trendonderzoeken
In de Trendonderzoeken Personenwagen-, Bedrijfswagen- en Tweewielerbranche in opdracht van OOMT brengen we niet alleen trends in beeld, maar richten we ons ook op de toekomst van deze deelbranches.
starters en zittend personeel
• het aantal vacatures voor vakervaren gediplomeerd personeel • de stagebehoefte- en bereidheid van bedrijven • de voorkeur voor type stagiairs van bedrijven • het aantal beschikbare stageplaatsen voor vmbo’ers en BOL-leerlingen
• Evaluatie- en tevredenheidsonderzoek
Onze specialisten op het gebied van klanttevredenheidsonderzoek en beleidsevaluatie deden onder andere onderzoek naar de WRMstage in opdracht van IBKI.
• Doelmatigheids-atlas
De Doelmatigheids-atlas laat zien hoe doelmatig de opleidingen van de motorvoertuigen- en tweewielerbranche zijn op regionaal en nationaal niveau.
Wilt u meer informatie over onderzoek?
Neem dan contact op met Joris de Rooij (projectleider Onderzoek) T 030 608 76 25 E
[email protected] I www.innovam.nl/onderzoek
4. Onderzoeken Innovam
U vindt onze publicaties op www.innovam.nl/onderzoek.
Deze rapportages bieden per ROC actuele cijfers over:
• de behoefte aan nieuw personeel • het aantal opleidingsplaatsen (BBL) voor
33
Actuele publicaties
• Regiocijfers
Branche in Cijfers 2011 | 2012
Ons onderzoek richt zich met name op drie thema’s:
• Onderwijs en arbeidsmarkt • De toekomst van de motorvoertuigen- en tweewielerbranche • Evaluatie- en tevredenheidsonderzoek
Structuurbaan 2, 8 & 19 | postbus 2360 | 3430 DV Nieuwegein | T (030) 608 76 25 |
[email protected] | www.innovam.nl/onderzoek