BRAINSTORMSESSIE GRACHT BROUWERSHOF

BRAINSTORMSESSIE GRACHT BROUWERSHOF Hoe richt je een splinternieuwe gracht in?

Verslag van de brainstormsessie, gehouden op 21 juli 2011

Verslaglegging: Saskia Kuliga en Sietske Smit

Stichting Groene Binnenstadsbeken Schalkburgerstraat 13 7551 GR Hengelo (O) Telefoon: 074 24302 77 E-mail: [email protected] www.groenebinnenstadsbeken.nl

Inhoudsopgave Samenvatting en aanbevelingen...............................................................................................5 Aangedragen voorstellen................................................................5 Puntsgewijze weergave aanbevelingen...........................................6 Over de Brouwery...................................................................................................................7 Over de stichting.....................................................................................................................8 Verslag....................................................................................................................................9 Brainstormsessie............................................................................9 Afsluitende opmerkingen.............................................................13 Lijst deelnemers....................................................................................................................15

Brainstormsessie gracht Brouwershof

21-7-2011

Samenvatting en aanbevelingen Op de plek van de legendarische Hengelosche Bierbrouwery verrijst een nieuw woongebied: De Brouwery. Dit prachtige wooncomplex, gerealiseerd door Ter Steege Vastgoed bv uit Rijssen, bestaat uit 3 delen: de Brouwershof, het Brouwerserf en het Brouwersveld. Het deelgebied de Brouwershof is klaar. Bij de Brouwershof is een gracht aangelegd. Alleen … hoe maak je deze gracht aantrekkelijk voor mens én natuur?

Op donderdag 21 juli 2011 organiseerde de Stichting Groene Binnenstadsbeken samen met Ter Steege een brainstormsessie: hoe richt je een splinternieuwe gracht in? Aanwezig waren water en groenspecialisten, stedenbouwkundigen, omgevingspsychologen en vertegenwoordigers van de politiek, waaronder wethouder Mulder. In een geanimeerde bijeenkomst droegen de aanwezigen de nodige inspirerende ideeën aan voor de projectontwikkelaar. Aangedragen voorstellen

Eén van de aangedragen ideeën betreft de visuele beleving: mensen moeten dicht bij het water kunnen komen. Vlonders kunnen daarbij helpen, of lager gelegen zitjes. Deze elementen bevorderen de sociale interactie. De gebruikswaarde kan ook verhoogd worden door stapstenen in te zetten, waar kinderen zouden kunnen vissen, of spelen. Daarbij moet er wel aandacht zijn voor de veiligheid. Een ander voorstel betreft de beplanting: maak een zogenaamde “plasberm”: een natte oeverstrook langs de waterloop en beplant deze met leuke gele lissen en kattenstaarten. Vlinders en libellen worden op een natuurlijke wijze aangetrokken en in een latere fase ook visjes en kikkers. Een plasberm levert tevens een positieve bijdrage aan de kwaliteit van het water, een belangrijk aandachtspunt bij het geheel. Een plasberm is een ondiepe zone langs een waterloop. Wanneer de plasberm beplant wordt, zal naast de ecologische waarde van de vegetatie, het natuurlijk waterzuiverend vermogen in belangrijke mate verhogen. Dit is vooral het geval bij gebruik van Riet, maar ook bij Lisdodde, Gele lis en Mattenbies. In plasbermen krijgen moerasvegetaties ruimte, wat nestgelegenheid biedt aan tal van watervogels (o.a. waterhoen, dodaars, wilde eend, fuut). De plasbermen moeten 50 tot 10 cm onder het gemiddelde waterPagina 5 van 15


21-7-2011

peil worden uitgegraven. De optimale breedte van een plasberm ligt tussen de 2 m en de 5 m en de waterdiepte bedraagt maximaal 50 cm1.

Ook zijn er ideeën aangedragen over het mooi houden van de gracht: betrek de bewoners bij het beheer. Zij kunnen bijv. helpen rommel weg te houden uit de gracht. Het project moet “eigen” worden, zodat mensen de verantwoordelijkheid overnemen. Daarbij moet er aandacht zijn voor de samenwerking tussen de jonge en de wat oudere bewoners: het vormt een natuurlijke manier om met elkaar in gesprek te komen. Door de aanwezige omgevingspsychologen is gewezen op het positieve effect van groen en water op mensen. Onderzoek heeft aangetoond dat interactie met de natuur rustgevend en stressverlagend is. Het zou daarom mooi zijn als het stenige gebied rondom het complex nog groener gemaakt kon worden. Puntsgewijze weergave aanbevelingen

✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

1

Mensen dichtbij het water laten (zitje, stapstenen, visplek) Kunstwerk? Hier niet zo belangrijk, eventueel in verband met “Brouwery” fase 2 en 3 Veiligheid voor kinderen is belangrijk Kwaliteit van het water moet goed zijn Visuele beleving, mensen moeten het water kunnen zien Natuurlijke beplanting: bloemen/planten, vissen, kikkers Vieze rand (moet iets aan worden gedaan) Looplijnen ontbreken – parkeerplaatsen weghalen? Geluidsscherm wordt geplaatst bij het spoor Voorkant ook groen maken, uitbreiden naar overal in de stad, afstemming met rest van Hengelo Doorstroming / beweging in het water brengen (fontein?) Gebruikswaarde: sociale interactie bevorderen Rommel in water weghalen Beheer aan bewoners overlaten Samenwerking ouderen en jongeren stimuleren Wandel/fietsroute langs de gracht en/of door de tuin – hekken in binnentuin weg? Niet 'nietsdoen': stil blijven staan omdat grote projecten afleiden. Kleine projecten ook aanpakken! Het project moet “eigen” worden, zodat mensen de verantwoordelijkheid overnemen

Tekst overgenomen uit © Ecopedia.be 2009".

Pagina 6 van 15


21-7-2011

Over de Brouwery Op een historische locatie in Hengelo, waar eens het regionaal fameuze Hengelo Bier werd gebrouwen, zijn plannen gemaakt voor binnenstedelijke herontwikkeling. Het behoud van het industrieel erfgoed staat hierbij centraal; bestaande bebouwing wordt geïntegreerd met nieuwbouw. De projectontwikkelaar is Ter Steege Vastgoed bv te Rijssen. De Brouwery behoorde ooit tot de grootste brouwers van Nederland. Na in 1979 het eeuwfeest te hebben gevierd, worden in 1988 de deuren van de Brouwery definitief gesloten. Het monumentale ketelhuis van de Brouwery liep in 2005 zware schade op na een aangestoken brand. In 1999 komt het terrein in handen van Ter Steege Vastgoed. Bij het maken van de plannen om er een nieuw woongebied in het centrum van Hengelo te realiseren, wordt besloten het oude Brouweryhuis te herbouwen. Het naoorlogse silogebouw naast het voormalige Brouweryhuis wordt gerestaureerd.

Het terrein van de voormalige Brouwery van Hengelo Bier wordt omgetoverd tot een aantrekkelijk woongebied. De projectontwikkelaar maakte de ontwerpen voor onder meer nieuwe appartementen en grondgebonden woningen. Langzaam maar zeker krijgt het terrein van de voormalige Brouwery zijn definitieve vorm. De ondergrondse infrastructuur is gereed en de eerste woningen en appartementen zijn opgeleverd. De aannemer werkt momenteel hard aan de laatste stappen van de bovengrondse infrastructuur. De gemeente Hengelo is zeer tevreden over het resultaat van dat deel van het gebied, dat zij in beheer heeft genomen.

Pagina 7 van 15


21-7-2011

Over de stichting De Stichting Groene Binnenstadsbeken is in 2006 opgericht om de groene stadsbeken in Hengelo (Overijssel) weer tot hun recht te laten komen. Het doel van de Stichting is om de beken te versterken en weer zichtbaar te maken om zodoende de leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit van het leven in de stad te verbeteren. Hengelo is een stad van beken: ze dankt haar bestaan er aan. De stichting is van mening dat het huidige, moderne Hengelo de ambitie moet hebben om haar identiteit te verbinden aan haar beken. Lommerrijke beken kunnen het verstedelijkte gebied van Hengelo een bijzonder karakter geven; de groene aders door het grijze gebied vormen een enorme aantrekkingskracht op flora en fauna. Helaas, op veel plekken zijn de beken niet meer zichtbaar, herkenbaar of voelbaar.

Thiemsbrug, gezicht op de Hengelose Bontweverij

Wie denkt er bijvoorbeeld tegenwoordig nog bij het woord Thiemsbrug aan een brug? Ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid worden niet alleen bepaald door grijs, maar ook door blauw en groen. Daarom moet bij het maken van plannen niet alleen een stedenbouwkundig ontwerp, maar ook een landschappelijk ontwerp worden gemaakt. Hierin moet een natuurlijk inpassing van de beken een prominente plek krijgen. De stichting probeert haar doelen onder meer te bereiken door te overleggen en samen te werken met deskundigen en de overheid. Er worden adviezen ingewonnen van externe deskundigen die het streven van de stichting recht doen. Waar nodig wordt gelobbyd, initiatief genomen of actie gevoerd. Zo worden wijkgebonden manifestaties georganiseerd, zodat voor alle Hengeloërs duidelijk wordt hoe de beken weer terug kunnen keren. En gelukkig; veel Hengeloërs hebben iets met hun beken: De stichting kent inmiddels ruim 150 donateurs en sympathisanten.

Pagina 8 van 15


21-7-2011

Verslag Op 21 juli 2011 hebben de Stichting Groene Binnenstadsbeken Hengelo & Ter Steege Vastgoed een bijeenkomst gehouden om samen te bespreken hoe de directe omgeving van het nieuwe wooncomplex De Brouwery in Hengelo kan worden ingericht. De Brouwery, gerealiseerd door Ter Steege Vastgoed bv uit Rijssen, bestaat uit drie delen: de Brouwershof, het Brouwerserf en het Brouwersveld. Fase 1, de Brouwershof, is opgeleverd en er is ook een gracht aangelegd. Het gebied rondom deze gracht is nog niet 'af'. Ter Steege Vastgoed bv heeft de Stichting Groene Binnenstadsbeken Hengelo gevraagd ideeën en suggesties aan te dragen voor het aantrekkelijker maken van de gracht voor mens én natuur.

Tijdens de brainstormsessie zijn ideeën uitgewisseld tussen de projectontwikkelaar en symapthisanten van de stichting. Bij de bijeenkomst waren water en groenspecialisten aanwezig, stedenbouwkundigen, omgevingspsychologen en vertegenwoordigers van de politiek, waaronder wethouder Mulder. Het werd een geanimeerde bijeenkomst in de binnentuin van het nieuwbouwproject De Brouwershof, waar de nodige inspirerende voorstellen zijn aangedragen. Hieronder volgt een samenvatting van de discussie. Brainstormsessie

Vooraf licht de heer Makkinga (projectontwikkelaar van Ter Steege Vastgoed) het project toe. De Brouwershof is onlangs opgeleverd aan de vereniging van eigenaren. De architectuur is erg gedetailleerd. De woningen zijn goed ontworpen waarbij ook de woonomgeving werd betrokken. Voor Ter Steege is het belangrijk om niet alleen woningen op te leveren, maar ook om de omgeving mooi te maken – en daarmee een voorsprong op de concurrentie te krijgen. De fraai aangelegde binnentuin is daar een voorbeeld van. Om het gebouw heen zit een gracht. Dit heeft te maken met het waterbouwkundige plan dat onderdeel uitmaakt van meerdere waterpartijen, die in het gebied worden ontwikkeld. De gracht wordt aangesloten op het bekensysteem van Hengelo. De gracht zorgt voor infiltratie en retentie, maar is op het moment nog erg kaal. Daarom heeft Ter Steege Vastgoed contact met Stichting Groene Binnenstadsbeken Hengelo gezocht, om sympathisanten van de stichPagina 9 van 15


21-7-2011

ting met verschillende disciplines te vragen hoe de gracht voor mens én natuur aantrekkelijker gemaakt kan worden. Mevrouw Kuliga, omgevingspsychologe en onderzoeker, legt uit welke invloed waterelementen en groene omgevingen op het welbevinden van de mens hebben. Onderzoek heeft aangetoond dat de zicht op natuur een rustgevend en stressreducerend potentieel2 heeft. Mensen hebben een sterke voorkeur voor waterelementen in de stedelijke omgeving. Waarschijnlijk omdat zij vanuit de evolutie een hechte band met de natuur hebben 3. Zelfs een hele korte blootstelling aan de natuur kan de mentale aandacht herstellen en stress verminderen. Daarnaast kunnen gezamenlijke tuinprojecten er voor zorgen dat de interactie en sociale binding tussen bewoners wordt verbeterd. De belevenis van natuur met alle zinnen verbetert de gezondheid, geeft een veilig gevoel en zorgt voor meer buurtcontact en rust. Zij geeft de aanwezigen mee om tijdens de discussie aan zowel de fysieke als de sociale omgeving te denken bij het voorstellen van ideeën voor de gracht. De heer Eekers van Haskoning Nederland bv stelt dat water een belemmering voor de veiligheid van kinderen en bejaarden kan vormen. Wanneer het water een functie wordt gegeven, bijvoorbeeld “recreatie” kan water een positief effect hebben. De kwaliteit van het water (doorstroming) blijft wel een heel belangrijk aspect. Mevrouw Ten Cate van Haskoning Nederland bv voegt toe dat de visuele beleving van het groen voor de bewoners het water een gebruikswaarde kan meegeven. Hierbij is de vraag hoe diep het water is en of bewoners vanuit de woning naar het water kunnen komen. Dit is op het moment niet het geval: bewoners kunnen er alleen óp kijken. Het water krijgt een meerwaarde als bewoners het water ook actief zouden kunnen beleven. Het hoogteverschil zou aangepast moeten worden, bijvoorbeeld door het zitje lager te maken. De heer Spruit stelt voor dat één manier om het water actief te kunnen beleven via de activiteit van het vissen zou kunnen zijn. Tegenwoordig kan dat bijna nergens meer. De heer Makkinga vertelt dat in het wooncomplex zowel gezinnen als ouderen gaan wonen (50:50). Op dit moment is er een doelgroepen enquête op internet, om te inventariseren wat de markt wil hebben. Ter Steege Vastgoed gaat zich daar specifiek op richten. De heer Bergakker van de Gemeente Hengelo (groen) stelt dat het water inderdaad ver weg lijkt en de bewoners kunstgrepen nodig hebben om bij het water te komen. Er is voldoende ruimte voor een plasberm van 20 cm. Deze zou kunnen worden ingezaaid met “leuke gele lissen en kattenstaarten”. Daarmee wordt het probleem van veiligheid - kinderen die van de helling afrollen - eveneens verholpen. De beplanting helpt verder voedingstoffen uit het water op te nemen en het water schoner te maken. In een volgende stap worden vlinders en libellen op 2

attention restoration theory van Kaplan, stress reduction theory van Ulrich

3

biophilia theory van Wilson

Pagina 10 van 15


21-7-2011

natuurlijke wijze aangetrokken en in een latere fase ook visjes en kikkers. Voor de bewoners zou de beleving van bloemen en dieren erg kleurrijk en leuk zijn. Met munt erbij gaat het lekker ruiken. Ook gaat hij in op het door de heer Eekers gemaakte punt over de kwaliteit van water: stilstaand water is inderdaad niet goed. Wanneer ondiep water opwarmt, ontstaat er zuurstofgebrek, vissen gaan dood en het water gaat stinken. Er wordt opgemerkt dat het water aan de kant van het gebouw wel 2.5 meter diep is. De gracht is met het Hengelose bekenstelsel verbonden en wordt in de toekomst aangesloten op het stelsel richting het watertorenpark. Het is dus geen stilstaand water. Mevrouw Ten Cate merkt op dat er een vieze rand kan ontstaan. De heer Makkinga voegt toe dat bij echte droogte de onderste delen van het gebouw zichtbaar worden, wat er niet mooi uitziet. Waterpeil en doorstroming moeten worden gegarandeerd. De heer Van Dijk, omgevingspsycholoog en oprichter van Studio Ballenbak, vindt vooral de zichtbaarheid van het water belangrijk. Op dit moment kun je de gracht alleen maar zien als je recht naar beneden kijkt of vóór het gebouw staat. Looplijnen zouden dit probleem kunnen verhelpen. De parkeerplaatsen verhinderen dit. Ook het spoor vormt een belemmering. Hij pleit daarom voor het weghalen van de parkeerplaatsen, zodat mensen er wél graag willen wandelen en zo het water kunnen beleven. De heer Makkinga meldt dat mensen vaak hun hond uitlaten langs de gracht, waarbij ze de gracht zien en beleven. De honden spelen vaak in het water. De aanwezigheid van de parkeerplaatsen maakt dus kennelijk niet zo veel uit. Het is wel waar dat er straks natuurlijk auto’s staan (nu nog niet het geval). De heer Leurink, ontwerper en tekenaar, herinnert eraan dat er een geluidsscherm en beplanting komt langs het spoor. Mevrouw Ten Cate vindt dat vooral de stenige omgeving voor het complex ervoor zorgt dat het geheel nog niet zo mooi is als het zou kunnen zijn. De heer Yener van de gemeente Hengelo (stedenbouwkundige) vraagt zich ook af hoe men het water meer zichtbaar kan maken. Hij is het er mee eens dat het leuk zou zijn om de omgeving groener te maken. Maar het stenige gebied van het Veloursplein, grenzend aan het wooncomplex, is een ontwerp van Pi de Bruijn. Dat maakt het lastig er iets aan te veranderen. De heer Mulder, wethouder van de gemeente Hengelo, merkt op dat de zichtbaarheid van het water belangrijk is. Nu komt het water vanuit de Koppelleiding hier naar toe en verdwijnt dan ineens. Het zou mooi zijn als het water meer zichtbaar en beleefbaar wordt, denk aan de plannen over het terugbrengen van de vijvers van het Verenigingsgebouw. Mevrouw Smit, secretaris van stichting en discussieleider, voegt toe dat het moedig is dat een projectontwikkelaar zo groen durft te denken; dit is meestal niet het geval. Vóór het complex Pagina 11 van 15


21-7-2011

overheerst het stenige gebied, maar de ontwikkelaar wil de omgeving rondom het wooncomplex juist wél prettig en aangenaam maken. De heer Lubbers van de gemeente Hengelo (projectleider) geeft aan dat er onlangs een informatiebijeenkomst is geweest waarbij over de vergunningen voor een uitgebreide groene invulling werd gediscussieerd. Fase 2 en 3 van de ontwikkeling van het gebied zijn ook kansen om het water een plek te geven. Mevrouw Smit merkt op dat Waterschap helaas afwezig is, maar wel heeft gemaild dat een eendenkooi in de vorm van een biervat een leuk idee zou zijn. Dit is grappig bedoeld, maar de vraag is wel of er een dergelijk kunstwerk moet komen. De heer Leurink vindt dat het water vooral een hoge gebruikswaarde moet hebben, maar puur kunst is volgens hem te afstandelijk. Wethouder Mulder vindt dat men er stapstenen in zou kunnen zetten. De heer Van Dijk merkt op dat de rommel die er nu in het water ligt ook van invloed is op de sociale omgeving. In een rommelige omgeving gedragen mensen zich slechter. De heer Lubbers stelt dat men qua onderhoud bepaalde niveaus onderkent. Gedetailleerd onderhoud wordt niet meer gedaan. Beter is het om de natuur meer zijn gang laten gaan en bewoners mee te laten helpen. Het beheer in de eigen woonomgeving is dus een belangrijk punt. De heer Vis (CDA) merkt op dat dit misschien aan de vereniging van eigenaren kan worden uitbesteed. De heer Makkinga vindt dat de bewoners hier heel alert en netjes zijn en dit een goed idee is. Misschien kan er op den duur een huismeester worden aangesteld. Volgens wethouder Mulder is het wel lastig om ouderen en jongeren naast elkaar dezelfde ruimte te laten beheren. Ouderen kijken vaak kritisch naar de aanwezigheid van jongeren in de openbare ruimte. Het kan een probleem vormen wanneer de ouderen vinden dat de jongeren “met de voeten uit het water” zouden moeten blijven. De heer Van Dijk vertelt dat er een klassiek psychologisch experiment is gehouden waarbij groepen van mensen van verschillende leeftijden eerst tegen elkaar werden opgezet, maar binnen 2 weken weer bij elkaar kwamen, door ze samen dingen te laten doen. De heer Wienk (urban designer) en de heer Van Dijk zijn van mening dat de hekken bij de ingang van de binnentuin een negatief effect kunnen hebben op de beleefbaarheid van het gebied. Het zou beter zijn als er een wandelroute door de tuin loopt, of dat de tuin overdag open is en om 23 uur dichtgaat.

Pagina 12 van 15


21-7-2011

De heer Makkinga geeft aan dat Ter Steege in Nijverdal een project met binnentuin heeft gerealiseerd waar 70 mensen wonen die tussen 22-88 jaar oud zijn. De vereniging van eigenaren waar ook veel ouderen bij zitten is graag met de jongeren in gesprek. De groepen gaan met elkaar schaken, hebben tuintjes voor de BBQ en praten veel met elkaar. Er heerst “verbondenheid van ons en met elkaar”. Afsluitende opmerkingen

Mevrouw Smit vraagt iedereen om een afsluitend commentaar. Mevrouw Kuliga vindt dat de fysieke omgeving (vanuit de ontwikkelingspsychologie) de ene kant is en de sociale omgeving (de psychologie, zoals in het project van de heer Makkinga) de andere. Het is belangrijk om allebei mee te nemen; het rustgevend effect van natuur en water (beplanting, wandelpad) en de sociale binding via interactieve projecten tussen de bewoners (route door de tuin, geen hekken). De heer Lehr van de Natuur- en Milieuraad Hengelo vindt dat het vooral belangrijk is om de ideeën praktisch mogelijk te maken. Heel veel jaren geleden is al veel gezegd over water en groen, maar ook dit project is anders geworden dan destijds besproken. Bijvoorbeeld werd er over een fietspad gesproken. Dit kan zowel voor en nadelen hebben en nu is het er nog niet van gekomen. Dat geldt ook voor een terrasje bij het water, maar projectontwikkelaars zouden niet bang moeten zijn om dit wel te doen, want anders gebeurd er weer niets. Mevrouw Ten Cate wil twee laatste ideeën aanstippen. Ten eerste vindt ze het belangrijk om het groter geheel op stedelijk niveau te bekijken, dus de structuur mee te nemen en er een route aan koppelen. Gezamenlijk met verschillende disciplines. Ten tweede is het volgens haar belangrijk dat de bewonersgroepen de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het beheer krijgen. De heer Eekers vindt het belangrijk om de waterkwaliteit en fluctuatie van het waterniveau in alle voorstellen betreffende de gracht mee te nemen. De heer Wienk wil het oorspronkelijk idee van de Brouwery integreren. Net als bramen plukken voor hem een bijzondere betekenis had (interactie mens & natuur), zouden de bewoners door de natuur meer kunnen worden betrokken. De heer Van Dijk vindt als psycholoog vooral het gedrag van de mensen interessant. Als de mensen het water en groen niet gebruiken, dan is het ontwerp weinig waard. Soms betekent het dat men zijn eigen idee aan de kant moet zetten, “maar dan krijg je wel iets wat de bewoners waarderen” Wethouder Mulder vindt het ook belangrijk dat het water tot gebruik uitnodigt en niet de indruk gaat wekken dat het alleen van de bewoners is. Mensen moeten het vanaf de straatkant beleven. Dit mag wel een paar parkeerplaatsen kosten. Pagina 13 van 15


21-7-2011

De heer Lubbers wil het project breder trekken om de functie van groen en water te versterken. De heer Makkinga vindt dat de mensen ook moeten kunnen vissen en dat de strook groen moet worden. De heer Vis van mening dat men de bewoners in een vroeg stadium moet mee nemen en bij het ontwerp moet betrekken. Het project moet “eigen” worden, zodat mensen later de verantwoordelijkheid voor het beheer kunnen gaan overnemen. De heer Kuster vindt dat de beslissing over de inrichting niet uitgesteld mag worden en gaat wachten op een groot stedelijk plan. Het moet als klein project worden bezien. Voor nu is het belangrijk om de gracht aantrekkelijk te maken voor de bewoners en passanten, dus neem nu de stap om iets te doen. De heer Berghorst vindt dat de gracht kleurrijk moet zijn, met veel waterplanten en misschien kikkers: “laat het meer gaan leven”. De heer Yener denkt dat het motto “think global, act local” wel van toepassing is en het bredere belang moet worden vastgehouden. De heer Bergakker herhaalt het punt dat mensen bij het water moeten komen om het water, de planten en dieren te beleven. De heer van’t Hoff vindt een fietspad belangrijk. De oude Brouwerystraat had een veel groener karakter. Er is een totaalplan, maar nu is fase 1 gestart en zullen de volgende fases er wel anders uit zien gaan in verband met de bezuinigingen. Voor de volgende twee fases moet duidelijk zijn wat men wil. Met nieuwe maatregelen kunnen minpunten van het huidige plan worden weggehaald. De heer Leurink vindt dat de binnentuin van het wooncomplex puur voor de bewoners moet blijven. Daarnaast is een wandelgebied voor de onderlinge contacten mogelijkerwijs wel een goed idee.

Pagina 14 van 15


21-7-2011

Lijst deelnemers Naam

Instantie

Bergakker

Dhr. P.

Gemeente Hengelo (afdeling groen)

Berghorst

Dhr. A.

Stichting Groene Binnenstadsbeken

Cate

Mw. C. ten

Royal Haskoning Nederland bv (landschapsarchitecte)

Dijk

Dhr. J. van

Omgevingspsycholoog Studio Ballenbak

Eekers

Dhr. R.

Royal Haskoning (waterbouwkundige)

Hoff

Dhr. K. van 't

Gemeente Hengelo (projectleider)

Kuliga

Mw. S.

Omgevingspsychologe en onderzoeker

Kuster

Dhr. Ch.


Lehr

Dhr. R.

Natuur en milieuraad

Leurink

Dhr. G.

Natuur en milieuraad

Lubbers

Dhr. H.

Gemeente Hengelo (projectleider)

Makkinga

Dhr. C.

Ter Steege Vastgoed bv (projectontwikkelaar)

Mulder

Dhr. W

Wethouder gemeente Hengelo

Vis

Dhr. J.

CDA

Smit

Mw. S.

Stichting Groene Binnenstadsbeken (discussieleider)

Spruit

Dhr. N.


Wienk

Dhr. R.

Urban Designer

Yener

Dhr. S.

Gemeente Hengelo (afd. stedenbouw)

Pagina 15 van 15

BRAINSTORMSESSIE GRACHT BROUWERSHOF

Recommend Documents