Kleinschalig wonen voor ouderen: Kansen en mogelijkheiden
23 november 2010
Onderzoek verricht door:
Bouwen aan een thuis Evaluatieonderzoek huisvesting kleinschalig wonen voor dementerenden
Ine van Liempd en Ed Hoekstra, AKTA Annegreet Jans en Leonie Huibers, Vilans Clarine van Oel, TU Delft
Ine van Liempd, bureau AKTA
Onderzoeksvraag
Wat bepaalt de gebruikskwaliteit van de huisvesting van kleinschalige groepswoonprojecten voor mensen met dementie?
Onderzoeksmethode
Wat vindt u belangrijk? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Grootte van de woonkamer Grootte van de (zit)slaapkamer Eigen badkamer voor elke bewoner Naast eenpersoonskamers ook tweepersoonskamers Aanwezigheid van een besloten tuin Voorzieningen (winkels, recreatie) in de buurt Inrichting van de woning die past bij bewoners Bewoners kunnen meehelpen in de keuken Ruimte waar familie en bewoner elkaar privé kunnen spreken Woning lijkt zoveel mogelijk op thuis Elke bewoner heeft een eigen (zit)slaapkamer
De bewoners
Post-‐occupancy Evaluation (POE): ± Plattegrondstudie en onderzoek op locatie ± Oordelen onderzoekers, medewerkers, familie ± Kenmerken en gedrag van bewoners ʹ ʹ ʹ ʹ
Leeftijd en verblijfsduur: overeenkomstig vph Type dementie: conform landelijk gemiddelde Medicatie: minder dan in vph (52% versus 65%) Kwaliteit van leven: hoge score op tevredenheid, thuis voelen, sociale relaties l
© AKTA 2010
1
Kleinschalig wonen voor ouderen: Kansen en mogelijkheiden
23 november 2010
De bewoners en het gebruik van hun huis Opvallende uitkomsten: ʹ 38% gebruikt overdag eigen kamer regelmatig ʹ De helft komt zelden buiten (16% nooit!) ʹ Ruim eenderde gaat zelfstandig naar toilet
Stand-‐alones in bestaande bouw
www.akta.nl
Woningen gekoppeld aan voorzieningen
www.akta.nl
© AKTA 2010
De woonvormen 29 woningen onderzocht ʹ Zes tot acht bewoners per woning ʹ Stad en platteland ʹ Drie woontypes:
Woningen binnen een intramurale voorziening
ww.akta.nl
Woningen gekoppeld aan voorzieningen
www.akta.nl
2
Kleinschalig wonen voor ouderen: Kansen en mogelijkheiden
Bewoner en woontype
23 november 2010
Onderzoeksresultaten
ʹ Stand alone: meer actief (bij vph: minst) ʹ Stand alone: langere verblijfsduur (eerder opgenomen?) ʹ Bij vph: minst vaak naar buiten
Woonomgeving Levendige omgeving positief voor bewoners, maar weinig actief gebruik
Vormgeving van de woning Herkenbare plattegrond: ʹMeer thuisgevoel en sociaal contact ʹGeen effect op oriëntatie
© AKTA 2010
Relaties tussen woningen Koppelen woonkamers negatief voor bewoners
Vormgeving ʹ Variatie in vloer-‐ en wandafwerking van belang ʹ Voordeur, indien open: meer welbevinden indien op slot en in het zicht: meer agitatie
3
Kleinschalig wonen voor ouderen: Kansen en mogelijkheiden
Buitenruimte 'ŽĞĚŝŶŐĞƌŝĐŚƚĞďƵŝƚĞŶƌƵŝŵƚĞїŵŝŶĚĞƌ agitatie en agressie + bewoners meer naar buiten. Maar: Kwaliteit buitenruimte vaak onder de maat!!
(Zit)slaapkamer
23 november 2010
Woonkamer ʹ Meer oppervlak: betere inrichting ʹ Meerdere zitjes + eettafels en huiselijke sfeer positief voor welbevinden en cognitie
Sanitair
ʹ Huiselijke inrichting positief effect op: activiteiten, gemoedstoestand en thuis voelen
Eenpersoonsbadkamer: geen direct voordeel voor bewoners Inrichting moet huiselijk en herkenbaar zijn
Keuken
Wat vinden zij belangrijk?
ʹ Oppervlak en inrichting bepalen gebruik
ʹ Bewoners weinig actief in keuken ʹ Plaatsing eettafel/aanrecht wellicht van invloed
© AKTA 2010
Grootte van de woonkamer Grootte van de (zit)slaapkamer Eigen badkamer voor elke bewoner Naast eenpersoonskamers ook tweepersoonskamers Aanwezigheid van een besloten tuin Voorzieningen (winkels, recreatie) in de buurt Inrichting van de woning die past bij bewoners Bewoners kunnen meehelpen in de keuken Ruimte waar familie en bewoner elkaar privé kunnen spreken Woning lijkt zoveel mogelijk op thuis Elke bewoner heeft een eigen (zit)slaapkamer
4
Kleinschalig wonen voor ouderen: Kansen en mogelijkheiden
Aanbevelingen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
23 november 2010
ŽĞĚĞ͚ŚŽĞwoont het hier͍͛ƚĞƐƚ
DĂĂŬĞĞŶŚĞƌŬĞŶďĂƌĞ͚ŚƵŝƐ͛ƉůĂƚƚĞŐƌŽŶĚ In een levendige of vertrouwde omgeving Met toegankelijke en gevarieerde buitenruimte Koppel woningen niet aan elkaar Zorg voor huiselijke en stimulerende inrichting. Bied keuzes bij inrichten van de zitslaapkamer
Zie: www.akta.nl
www.akta.nl
Te bestellen bij www.vilans.nl www.akta.nl
www.akta.nl
© AKTA 2010
Vragen?
[email protected]
5
