Borstvoeding in het TweeSteden ziekenhuis
Het TweeSteden ziekenhuis wil kwalitatief goede zorg bieden ten aanzien van de borstvoeding. U kunt rekenen op de juiste begeleiding bij het aanleggen en het kolven. Binnen het ziekenhuis zijn lactatiekundigen werkzaam en daarnaast zijn alle verpleegkundigen geschoold in het begeleiden van borstvoeding. Vanuit onze visie Family Centered Care vinden wij het belangrijk dat moeder en kind zo snel en zo veel als mogelijk bij elkaar zijn. Mits de gezondheidstoestand van uw kind het toelaat, streven wij er naar om u en uw kind zo snel mogelijk na de geboorte huid-op-huid contact te laten hebben en binnen een uur aan te leggen. Tevens verblijft u samen met uw kind op één kamer. Dit bevordert de hechting tussen u en uw kind en biedt u tevens de mogelijkheid om direct te kunnen reageren op de voedingssignalen van uw kind. Zolang als u dit wenst helpt één van de verpleegkundigen u met het aanleggen van uw kind. Voordelen van het geven van borstvoeding Het geven van borstvoeding heeft een aantal voordelen: Het beschermt uw kind tegen maagdarminfecties, middenoorontsteking, overgewicht en hoge bloeddruk. Er zijn aanwijzingen dat borstvoeding de kans op astma, piepen op de borst en eczeem verkleint. Borstgevoede kinderen ontwikkelen zich wat sneller. Een moeder die borstvoeding geeft heeft minder bloedverlies na de bevalling en komt in het algemeen gemakkelijker weer op haar oude gewicht. Het geven van borstvoeding verkleint de kans op reumatoïde artritis en mogelijk ook op borstkanker vóór de overgang en eierstokkanker. (Bron: voedingscentrum) Houding Er zijn diverse houdingen waarop u uw kind aan kunt leggen. De verpleegkundigen vertelt u hier meer over en geeft u de gelegenheid de verschillende houdingen uit te proberen. Lactatiekundigen Een lactatiekundige is gespecialiseerd in het begeleiden van (problemen bij) borstvoeding. Binnen het ziekenhuis zijn er een aantal lactatiekundigen werkzaam. Gedurende uw opname maakt u kennis met een van hen. De lactatiekundige bespreekt met u hoe de borstvoeding verloopt. Indien u het prettig vindt om een extra afspraak met de lactatiekundige te maken, kunnen de verpleegkundigen dit voor u regelen.
Bijvoeden Een gezonde, op tijd geboren baby met een goed geboortegewicht heeft geen bijvoeding nodig. Er zijn echter een aantal situaties waarin een baby te weinig kracht heeft om (alle) voedingen uit de borst te drinken maar toch voeding nodig heeft. Hierbij kunt u denken aan een vroeggeboorte, laag geboortegewicht, lage bloedsuikers en problemen tijdens de bevalling. Uw kind krijgt uw afgekolfde melk eventueel aangevuld met hypo-allergene kunstvoeding. De verpleegkundige bespreekt met u de verschillende mogelijkheden van bijvoeden. Kolven Als uw kind bijvoeding nodig heeft adviseren wij u om te gaan kolven. Door het kolven stimuleert u het op gang komen van de voeding. Bovendien geeft het de mogelijkheid om uw kind bij te voeden met moedermelk in plaats van kunstvoeding. De verpleegkundigen geven u uitgebreide informatie over het kolven. Tevens is er op de afdeling een folder aanwezig waarin alles nog eens wordt toegelicht. Ook als uw kind goed aan de borst drinkt is het mogelijk om een keer extra te kolven om de productie te stimuleren. Verzorging van de borsten Uw borsten behoeven geen extra zorg tijdens de periode dat u borstvoeding geeft. Indien u dagelijks uw borsten wast zonder zeep is dit voldoende. Na de voeding kunt u een druppeltje moedermelk over uw tepel uitsmeren en aan de lucht laten drogen. Wij adviseren u een goed passende maar niet knellende voedings-bh te dragen. Vitamine D en K Als uw kind alleen moedermelk krijgt, is het belangrijk om extra vitamine D en K te geven. Deze vitamines dragen bij aan respectievelijk de botvorming en de bloedstolling. De verpleegkundigen kunnen u meer vertellen over de adviesdosering. De vitamines kunt u het beste geven door ze op een zacht lepeltje te druppelen en vervolgens uw kind van het lepeltje te laten ‘happen’. Vitamine D en K zijn verkrijgbaar bij apotheek en drogisterij. Wat heeft moeder nodig? De productie van moedermelk vraagt om meer energie en eiwit. Ook van de meeste voedingsstoffen (vitamines en mineralen) is wat meer nodig. Het is niet nodig om voor twee te gaan eten maar een gevarieerde voeding en voldoende vocht, ongeveer 2 liter per dag, zijn belangrijk. Een goede voeding is vooral belangrijk voor de moeder om in goede conditie te blijven; de samenstelling van de melk is eigenlijk altijd goed. Het advies is om dagelijks 10 microgram vitamine D te slikken.
Kool, uien en chocolade kunnen krampjes bij uw kind veroorzaken. Het is echter niet nodig om deze bij voorbaat al te mijden. Als er aanwijzingen zijn dat een bepaald voedingsmiddel klachten veroorzaakt kunt u kijken of het helpt als u er minder van gebruikt. Wij adviseren u voorzichtig te zijn met het drinken van koffie, cola en alcohol. Cafeïne komt in de moedermelk terecht en kan uw kindje onrustig maken. Ook alcohol komt in de moedermelk terecht. Hierdoor kan uw kindje minder gaan drinken en het slaap/waakritme kan verstoord raken. Omdat nicotine bij uw kindje schade aan kan richten en de kans op wiegendood wordt vergroot, wordt roken strikt afgeraden. Bepaalde medicatie mag niet in combinatie met borstvoeding gebruikt worden. De kinderarts of gynaecoloog kan u hier meer over vertellen. Op www.voedingscentrum.nl treft u de meest actuele adviezen aan. Complicaties bij het geven van borstvoeding Hieronder treft u een aantal vaak voorkomende complicaties aan. Zodra er een complicatie bij u optreedt komt de lactatiekundige bij u langs om adviezen te geven.
Dreigende borstontsteking
Bij een dreigende borstontsteking is de borst pijnlijk bij het aanraken en heeft een hard aanvoelende, rode plek. Als deze plekken niet verdwijnen na de voeding dan dreigt een borstontsteking. Wij adviseren u dan om vaker te voeden en tussen de voedingen goed te rusten. Het helpt om uw kindje aan te leggen in een houding waarbij de kin van de baby naar de pijnlijke plek wijst. Tijdens het voeden kunt u de harde plekken mee masseren. Houd de borsten warm.
Borstontsteking
Als u naast bovengenoemde klachten ook hoge koorts, een grieperig, rillerig gevoel, hoofd- en spierpijn heeft dan is de kans groot dat u een borstontsteking heeft. Indien de klachten binnen 24 uur niet verdwijnen moet er contact met een arts worden opgenomen.
Tepelkloven
Tepelkloven ontstaan als de baby niet goed is aangelegd. Verkeerd zuigen veroorzaakt dan een kloofje, een wondje of een blaar. De verpleegkundigen en/of lactatiekundige zal u helpen met het goed aanleggen van uw kindje. Hierbij is het belangrijk dat u begint met de minst pijnlijke kant. Na de voeding kunt u wat melk op de tepels wrijven en aan de lucht laten drogen.
Spruw
Spruw is een schimmelinfectie op de tepel of in de borst problemen kan geven. Vereniging Borstvoeding Natuurlijk Er zijn diverse organisaties waar u terecht kan met uw vragen omtrent de borstvoeding. In deze regio is de Vereniging Borstvoeding Natuurlijk actief. Via hun website www.borstvoedingnatuurlijk.nl vindt u de mogelijkheden om contact met hen op te nemen. Baby Friendly Hospital Met trots heeft het TweeSteden ziekenhuis het certificaat ‘Baby Friendly Hospital’ behaald. Dit felbegeerde certificaat wordt uitgereikt indien een ziekenhuis aan de tien vuistregels voldoet die zijn opgesteld door de vereniging Zorg voor Borstvoeding. Voor het TweeSteden ziekenhuis houdt dit in dat: We een borstvoedingsbeleid op papier hebben dat bij alle betrokken werknemers bekend is Alle betrokken medewerkers de vaardigheden hebben aangeleerd die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van dat beleid Alle zwangeren worden voorgelicht over de voordelen en de praktijk van borstvoeding geven Een moeder binnen een uur na de geboorte van haar kind wordt geholpen met het geven van borstvoeding. Aan de moeder wordt uitgelegd hoe ze haar kind moet aanleggen en hoe zij de melkproductie in stand kan houden, zelfs als zij van haar kind wordt gescheiden. Het kind geen andere voeding krijgt dan borstvoeding, ook geen extra vocht, tenzij dit medisch noodzakelijk is. Moeder en kind dag en nacht bij elkaar op een kamer mogen blijven. Borstvoeding op verzoek wordt nagestreefd Een kind dat borstvoeding krijgt geen speen of fopspeen krijgt aangeboden. Wij contacten onderhouden met andere instellingen en disciplines over de begeleiding van borstvoeding en we ouders verwijzen naar de borstvoedingorganisaties.
Overige informatieboekjes over borstvoeding die beschikbaar zijn op de afdeling: De eerste weken
Kolven Het kolfdagboekje Nuttige adressen www.voedingscentrum.nl www.borstvoedingnatuurlijk.nl www.tweestedenziekenhuis.nl www.borstvoeding.com www.lalecheleague.nl Fabels over het geven van borstvoeding Veel vrouwen hebben niet genoeg melk Niet waar! De grote meerderheid van de vrouwen produceert meer dan voldoende melk. Het is zelfs normaal om een overschot aan melk te hebben. De meeste baby’s die te weinig aankomen of afvallen, doen dit niet omdat de moeder te weinig melk heeft, maar omdat ze de aanwezige melk niet uit de borst kunnen krijgen. De gebruikelijke reden dat de baby de beschikbare melk niet krijgt is omdat hij niet goed is aangelegd. Daarom is het zo belangrijk dat de moeder op de eerste dag uitgelegd krijgt hoe ze de baby goed aanlegt. En dat dit gedaan wordt door iemand die weet waar hij of zij mee bezig is. Het is normaal dat borstvoeding pijn doet Niet waar! Hoewel enige gevoeligheid gedurende de eerste dagen normaal is, mag dit slechts een tijdelijke situatie zijn die hoogstens een paar dagen duurt. Het mag nooit zo eg zijn dat de moeder tegen het voeden opziet. Als het echt pijn doet is dat niet normaal. Deze pijn is bijna altijd te wijten aan een verkeerde aanlegtechniek. Als pijn aan de tepels na drie of vier dagen niet minder wordt of als deze langer dan vijf-zes dagen aanhoudt, mag dit niet genegeerd worden. Pijn die optreedt na een periode van pijnloos voeden, kan te wijten zijn aan een schimmelinfectie. Korter voeden voorkomt geen zere tepels. De baby van de borst halen om de tepels te laten genezen zou alleen het laatste redmiddel mogen zijn.
Kolven geeft een goede indicatie van de hoeveelheid melk die een moeder heeft. Niet waar! Hoeveel melk er gekolfd kan worden, hangt van verschillende factoren af, zoals onder andere de mate van gespannenheid van de moeder. Een baby met een goede drinktechniek, kan veel meer uit de borst krijgen dan de moeder kan kolven. Kolven vertelt je vooral hoeveel je kan kolven. Flesvoeding geven is makkelijker dan de borst geven Niet waar! Of beter gezegd, dit zou niet waar moeten zijn! Borstvoeding wordt vrouwen echter moeilijk gemaakt omdat ze in de beginfase vaak onvoldoende deskundige hulp krijgen. En een slechte start kan borstvoeding inderdaad moeilijk maken. Maar een slechte start kan ook overwonnen worden. In het begin is borstvoeding vaak moeilijker, meestal door een slechte start, maar gewoonlijk wordt het later gemakkelijker. Je weet nooit hoeveel de baby precies drinkt. Niet waar! Er bestaat geen gemakkelijke manier om te meten hoeveel je baby precies drinkt maar dit betekent niet dat je niet weet of de baby genoeg krijgt. De beste manier om daar achter te komen is door na te gaan of de baby elke voeding echt gedurende meerdere minuten drinkt. (bron: www.borstvoeding.com)
