Booms glorierijk verleden : Gans de Rupelstreek was een groot industriegebied. De baksteennijverheid en alle aanverwante industrieën bezorgde werk aan duizenden families. Over deze tak bestaat veel opzoekingsmateriaal. Maar daarbuiten kende Boom en omstreken nog vele andere nijverheden die heden ten dage verloren zijn gegaan en totaal vergeten. Hierbij wil ik, als een kleine poging om niet te vergeten, materiaal tonen uit Boom dat ook die andere industrie belicht. •
De glasfabriek DE RUPEL stuurde vertegenwoordigers uit om de producten aan te prijzen en te verkopen aan grootwarenhuizen en winkels allerhande. Zij konden zich legitimeren met onderstaande kaart.
•
Boom kende een grote bedrijvigheid bij de bouw van allerhande schepen. De rivier de Rupel gaf daar natuurlijk de kans toe. Op de site www.kustvaartforum.com krijgt men een idee van hoeveel SCHEEPSWERVEN er ooit moeten zijn geweest.
1901 :hoek (De winter Edouard) scheepstimmerwerf met ketelfabriek 1902 :vrijheidstraat (Wouters emile) inrichten van een scheepstimmerwerf 1902 :bassinstraat (lissnyder H) uitbating scheepstimmerwerf 1902 :noeveren (De Wachter F en meert karel) inrichten van eentimmerwerf met smidse 1905 :vrijheidstraat 19 (Wouters Emiel) inrichten stoomketel en scheepstimmerwerf 1909 :vrijheidstraat (Joostens en cie) plaatsen gasmotor op scheepstimmerwerf 1911 :hoek 20 (De Winter René) dynamo in scheepstimmerwerf 1914 :noeveren (De Wachter-Huys Juul) plaatsen gasmotor op scheepstimmerwerf 1921 :grote markt 8 (Boey Jaak) inrichten scheepstimmerwerf
1922 :hoek 35 (De Wachter Frans) plaatsen gasmotor op scheepstimmerwerf 1924 :noeveren (Lambrechts Emiel) inrichten scheepstimmerwerl 1932 :Wijk C 384C (chantier Navan de Boom) inrichten scheepstimmerwerf 1936 :Hoek (De Winter René) uitbaten scheepstimmerwerf 1936 :Vrijheidstraat (Delsaux-Lenaerts-de weduwe en kinderen) inrichten scheepswerf 1936 :Hoek 2 (boomsche handels en scheepsbouwmij) inrichten scheepswerf 1937 :Vrijheidstraat (Gebroeders De Wachter) uitbaten scheepstimmerwerf 1937 :Noeveren 104 (Meert Karel) uitbaten scheepstimmerwerf 1939 :Hoek 114 (Vergauwen en zonen NV) uitbreiden scheepswerf 1942 :Hoek 40 (De Wachter) uitbaten scheepswerf 1944 :nielsestraat 260 (Vinck P.) inrichten van een scheepswerf (hernieuwing) 1962 :Noeveren (Bulens Omer) scheepssloperij 1992 :noeveren 18 (Marintec NV)opnieuw in bedrijf stellen scheepswerf
Op dezelfde site deze tekst : Een leuk artikeltje uit de gazet van Antwerpen 18/09/'07 Hart van scheepsbouw klopte in Boom De scheepsbouw in Boom is niet toevallig het thema om het cultureel seizoen te openen. De expo Noeste werkers, ijzeren schepen werpt een blik op de dertien scheepsbouwfirma's die de steenbakkersgemeente ooit rijk was. Patrick Van den Nieuwenhof is zelfstandig archiefconsulent en stelde de inhoud van de tentoonstelling samen. "Als geen andere plek in dit land was de concentratie van scheepsbouwers zo groot als in Boom. Op een bepaald ogenblik waren er dertien scheepswerven. Na de steenbakkersnijverheid waren de scheepsbouwers de tweede
grootste werkgever in Boom", weet Patrick Van den Nieuwenhof. De geschiedenis van de scheepswerven aan de Bassinstraat gaat terug tot 1721. Op dat moment is er in de archieven voor de eerste keer sprake van een ‘zaat' waar houten schepen werden gemaakt. In de 19de eeuw moderniseert deze scheepswerf van Lissnyder zich en worden er ijzeren schepen gebouwd. Daarna zal deze werf De Toekomst-Letzer heten en na de Tweede Wereldoorlog komt de meer bekende naam Lambrechts op de proppen. Op de expo is ook noodgeld uit de Eerste Wereldoorlog te zien: geld dat door de gemeente Boom gedrukt werd bij gebrek aan klinkende munt. Hiermee konden Bomenaars levensnoodzakelijke etenswaren kopen. "Opmerkelijk is dat deze biljetten naast de steenbakkerijen ook de scheepsbouw vermelden. Dit onderstreept het belang van de scheepsnijverheid voor de Boomse economie in die periode", legt Parick Van den Nieuwenhof uit. Oorlogsbodems In deze expo kom je ook te weten dat de eerste Belgische oorlogsbodems in Boom werden gebouwd. In 1829 noteerde een Antwerpse inspecteur van de waterwegen dat op de werf van Fleury-Duray een aantal fregatten in opbouw waren. Die speelden later zelfs een rol in de aanloop naar de Belgische onafhankelijkheid. Ander weetje is dat de Boomse scheepsbouwers in de jaren 1920 en 1930 een halve tot één frank meer verdienden dan hun collega's op werven buiten Boom. De interactieve tentoonstelling Noeste werkers, ijzeren schepen is tot en met zondag 28 oktober (2007) te bekijken in zaal Robert Lombaerts in het gemeentehuis, Antwerpsestraat 44. Rondleidingen met gids zijn er op zondagen 7 en 21 oktober voor 1 euro per persoon, enkel na reservatie. Jan BOEY •
Aan BROUWERIJEN en aanverwante ook geen gebrek.
Voor de Open Monumentendag van 1994 schreef de heer Marcel Vereycken een gelegenheidsbrochure waaruit deze lijst. Want Boom was een dorp van eminente brouwers, stoere cafébazen en natuurlijk ook van stevige drinkers. Brouwen zat eeuwenlang de Boomenaars in 't bloed. In 1627 vinden wij reeds de Brouwerij Lieve Vrouwe "op den Amer, tegen de Steylse Kille" vermeld en even later ook de brouwerij " 's Graeven Amer". 'n Goede tweehonderd jaar later (1843) is het aantal brouwerijen opgelopen tot 17 eenheden, die terug te vinden zijn onder soms wel een gewijzigde benaming. 1. Brouwerij De Rolaf 2. Bier- en Azijnbrouwerij F. Eyckmans 3. Brouwerij De Boeck 4. Brouwerij Ch. Rijpens 5. Brouwerij J. Reyniers 6. Bier- en Azijnbrouwerij W. Van Reeth
7. Brouwerij J. Van Reeth 8. Brouwerij Huybrechts 9. Brouwerij J. Lamot 10. Bier- en Azijnbrouwerij F. Mertens 11. Brouwerij Ed. Lamot 12. Brouwerij F. Steenackers 13. Brouwerij A. Van den Bril 14. Brouwerij Lamot-Rijpens 15. Brouwerij R. Scheil. 16. Brouwerij Wwe. A. Sel 17. Brouwerij E. Reyniers 18. Brouwerij F. Maes 19. Brouwerij Gebr. De Wachter 20. Brouwerij G. Van Crombruggen 21. Brouwerij kinderen Maes 22. Brouwerij gebroeders Sel 23. Brouwerij J. Hubert 24. Brouwerij De Kepper Op Ebay zag ik nog een BROUWERIJ – MOUTERIJ CHARLES en LOUIS LAENEN. Alles bijeen dus 25 brouwerijen!
•
De PANTOFFELFABRIEKEN waren ook talrijk aanwezig.
•
Andere NIJVERHEDEN.
-
Beenderfabriek
-
Zinkfabriek
-
Rieten matten Dierckx-Manpuy
-
Hollands Riet Dierckx-Van Akeleye
-
Diamantslijperijen : zie site TEN BOOME, lezing van Leo Backeljau, 14/02/1995: zeer interessante uitleg!
DIAMANTSLIJPERIJEN TE BOOM A. De Paep & A. De Jonghe Antwerpsestraat Victor Backeljau begonnen 1920 - gestopt 1966 David Frans Mampeay Keppens & Van Camp Sander Hellemans Gustaaf Hellemans Karel Mees Emile Simonis laatste gewerkt 1/11/74 Karel Koopman Mariette Van de Mosselaar Isidoor Leens Gustaaf De Wachter Jan Lodewijcks - later Karel Somers Lambrechts
Karel Raes - A. Beulens Lodewijk de Pine Laurikx Molenstraat Kamiel Verlinden Eduard Wolschaers Herman Coenaerts Brandstraat ??? SpiessensSteenbakkerij straat Van Crombruggen Kerkstraat Den Engel (Bij Gust Kadé) Decomles en Trey Gustaaf Cop Jozef Verstappen Claes Molenstraat Eduard Verbruggen Pulteaux Eduard
•
Postkaarten firma NELS heeft ooit een reeks over Boom uitgegeven : serie 52
Mocht u over interessant materiaal beschikken dan mag u dat laten geworden op
[email protected] zodat we het op de site kunnen zetten. Alvast bedankt in naam van alle verzamelaars.
