Kinderziekten Er zijn vele verschillende soorten kinderziektes. Sommige kinderziektes of kinderziekten genezen vanzelf door rust, voor andere kinderziektes zijn medicijnen gewenst. Sommige kinderziektes zijn nog veel voorkomend en houden soms de school of crèche in hun greep, andere kinderziektes komen nog amper voor (in Nederland) na de komst van antibiotica. Kinderziekten zijn een groep van virusziekten die meestal niet zeer ernstig verlopen (over het algemeen zelfs mild en soms zelfs nauwelijks bemerkt) en die zo besmettelijk zijn dat de meeste mensen ze al vroeg in hun leven, als kind, een keer doormaken, waarna in het algemeen volledige immuniteit bestaat, dat wil zeggen dat mensen over het algemeen de ziekte niet voor een tweede keer krijgen. Roodvonk (scarlatina), Difterie, Meningokokken C, Pneumokokken, Tetanus en Krentenbaard zijn in dit rijtje buitenbeentjes (en in de meeste gevallen ook geen echte kinderziekten) omdat ze door een bacterie worden veroorzaakt. Kinderziekten heten dan wel ‘kinderziekten’ maar dat betekend niet dat een volwassene deze ziektes niet kan krijgen. Sterker nog: er zijn een aantal ziekten die wel als kinderziekte omschreven worden (omdat ze daar doorgaans voorkomen) maar die op elke leeftijd voor kunnen komen (denk aan tetanus, difterie, hepatitis, enzovoort). Vaccinatie tegen/voor kinderziekten houdt NIET in dat een kind (of volwassene) deze ziekte niet meer kan krijgen! Besmetting kan ALTIJD (en dus ook weer anderen besmetten) en soms wordt de ziekte in mildere of ernstiger vorm doorlopen. Bij het doorlopen van mildere vormen, ontbreken soms de kenmerkende verkleuringen/verschijnselen en is daardoor nauwelijks vast te stellen om WELKE ziekte het gaat. Bedenk ook, dat vaccinatie NOOIT voor levenslange immuniteit zorgt! Alleen het doormaken van de ziekte zorgt (doorgaans) voor levenslange immuniteit. De griep komt uiteraard zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Aangezien deze ziekte niet omschreven wordt als kinderziekte, wordt ze hier niet behandeld.
Bof (parotitis epidemica) De kinderziekte de bof is een opzwelling van de speekselklieren van het kind aan de beide zijden van het gezicht. De Bof is een virusinfectie van de milde vorm die via het speeksel en hoesten en niezen kan worden overgedragen. Symptomen Lang niet iedereen die de Bof krijgt, krijgt ook de symptomen (30% van de kinderen heeft geen enkel symptoom). Symptonen kunnen zijn: Pijnlijke zwelling aan een of beide kanten van het gezicht en pijn bij slikken. De pijnlijke zwelling verdwijnt meestal na een dag of drie. Daarnaast kan er keelpijn /koorts ontstaan. Besmettelijkheid De besmettelijkheid van deze kinderziekte duurt ongeveer van een week voor tot ongeveer 10 dagen na ontdekking van de eerste symptomen. Behandeling Er is geen speciale behandeling voor de Bof. Een pijnstiller is het enige dat eventuele pijn kan verlichten. Bij een vermoeden van besmetting met de Bof, neemt u contact op met uw huisarts om de diagnose vast te stellen. De huisarts vertelt u welke pijnstiller u het beste kunt innemen. Overige informatie In een enkel geval kan besmetting met de Bof leiden tot een ontsteking aan de alvleesklier. Daarnaast krijgt ongeveer een kwart van de jongens last van een ontsteking aan een of beide testikels, welke zelden tot onvruchtbaarheid leidt. In 0,4 tot 1,0 % van de gevallen, meestel bij jonge kinderen, leidt de bof tot hersenvliesvliesontsteking. In de meeste gevallen loopt dit goed af. 25% van de mannen die na de puberteit de bof krijgen, krijgt last van teelbalontsteking (orchitis). Hierbij kan er onvruchtbaarheid ontstaan, maar dit is uiterst zeldzaam, ook al omdat het doorgaans een eenzijdige orchitis betreft; bij een op de zes patiënten raken beide zaadleiders ontstoken en zelfs dan leidt het zelden tot steriliteit. In grote onderzoeken van steriele mannen komt bof ook nauwelijks als onderliggende oorzaak naar voren. Zowel bij artsen als publiek staat deze onterechte zorg toch vaak voorop en blijkt moeilijk te sussen. Kinkhoest (pertussis) Deze kinderziekte is een zeer besmettelijke bacteriële ziekte die ernstige hoestaanvallen veroorzaakt waarbij het kind in ademnood kan komen. Kan op iedere leeftijd voorkomen, maar komt vaker bij kinderen onder de 5 jaar.
Symptomen De eerste symptomen van Kinkhoest lijken vaak op die van een verkoudheid. Na enige tijd komen ernstige hoestaanvallen met ademnood en heftig inademen. Dit kan samengaan met vorming van slijm tijdens het hoesten en overgeven door het hoesten. Besmettelijkheid Kinkhoest wordt overgebracht door niezen/hoesten en heeft meestal een incubatietijd van 7 ‐ 10 dagen. Behandeling Er bestaat geen behandeling tegen Kinkhoest. De huisarts schrijft wel vaak een antibioticumkuur voor om de besmettelijke periode te verkorten. Overige informatie Ga altijd direct naar de dokter (zeker bij kleine baby's). Mazelen (morbilli) De Mazelen is een zeer besmettelijke virusziekte met opvallende huiduitslag en koorts. Symptomen De symptomen van de Mazelen zijn Koorts, droge hoest, verkoudheid (verstopte neus/loopneus), witte vlekjes met een rode stip aan het wangslijmvlies. Na enige tijd rode huiduitslag die niet jeukt en zich verder over het lichaam uitbreidt. Besmettelijkheid De Mazelen wordt overgebracht door niezen/hoesten en zijn meestal besmettelijk vanaf 1/2 dagen voor tot 4/5 dagen nadat de huiduitslag zichtbaar is. Behandeling Er bestaat geen behandeling tegen de Mazelen. Van belang is dat het kind goed uitrust. De huisarts kan medicatie voorschrijven om de koorts te onderdrukken. Bij een bacteriële infectie ontstaan door de Mazelen kan de huisarts antibioticum voorschrijven. Overige informatie Bij symptomen of twijfel ga altijd naar uw huisarts voor een diagnose. Rode hond (rubella) De Rode hond is een zeer besmettelijk en betrekkelijk onschuldig virus. Rode hond kan echter grote gevolgen hebben wanneer een moeder in de zwangerschap wordt besmet. De besmetting kan grote gevolgen hebben voor het ongeboren kind.
Mogelijke symptomen Rode hond begint met opgezette klieren achter de oren/in de nek. Na ongeveer een dag ontstaat rode/roze niet jeukende uitslag in het gezicht en achter de oren, die zich over het hele lichaam verder verspreidt. De uitslag verdwijnt na ongeveer 3 dagen. Verder kan het kind last hebben van branderig voelende ogen. Daarnaast kunnen kinderen lichte koorts krijgen. Besmettelijkheid Rode hond is zeer besmettelijk en wordt overgebracht door niezen/hoesten. Rode Hond is besmettelijk vanaf 10 dagen voor tot 10 dagen na de huiduitslag. Behandeling Er bestaat geen behandeling tegen Rode Hond. Van belang is dat de patiënt genoeg drinkt. De huisarts kan een pijnstiller voorschrijven om de klachten te laten verminderen. Overige informatie Ga naar uw huisarts. Zeker bij zwangere vrouwen is het van belang om direct contact op te nemen met uw huisarts. Roodvonk (scarlatina) De bacteriële kinderziekte roodvonk komt nog zelden voor in ons land sinds antibioticum zijn intrede deed. Mogelijke symptomen Hoge koorts, pijnlijke gezwollen halsklieren/tong, stuipen. Na twee dagen komen er rode pukkeltjes op het hoofd, in de hals, op de romp en in de oksels en de liezen. Besmettelijkheid Roodvonk wordt via het speeksel overgebracht. Behandeling Roodvonk wordt behandeld met antibiotica. Na een dag of twee treedt verbetering op en na een week is de patiënt over het algemeen genezen. Overige informatie Ga naar uw huisarts bij symptomen. Vijfde ziekte (erythema infectiosum) De vijfde ziekte is een virusziekte veel voorkomend bij kinderen tussen de 4 en 10 jaar.
Mogelijke symptomen Met een incubatietijd van 5 a 10 dagen begint de 5de ziekte met felrode vlekken op het gezicht. Deze vlekken bereiden zich over het hele lichaam verder uit. In veel gevallen treed er ook koorts op. Besmettelijkheid Bij uitslag is de vijfde ziekte niet meer besmettelijk. Behandeling De vijfde ziekte gaat vanzelf over. Vloeibare paracetamol kan enige verlichting van de klachten geven. Overige informatie Ga bij zwangerschap naar je huisarts. De ziekte is gevaarlijk voor ongeboren baby's. De ziekte kan – ook door artsen – gemakkelijk worden verward met andere vlekjesziekten. Zekerheid is alleen te krijgen door gepaard serologisch onderzoek. Zesde ziekte (exanthema subitum) Symptomen Snel hoog oplopende koorts, de koorts daalt na 2‐5 dagen, nu komen er kleine roze niet jeukende plekjes welke eerst op de romp en het gezicht beginnen en zich vervolgens naar de ledematen kunnen uitbereiden. Besmettelijkheid De besmettelijkheid van de kinderziekte de zesde ziekte is niet groot, hoe de ziekte wordt overgebracht is nog onbekend. Behandeling Laat uw kind goed uitrusten en geef het goed te drinken. Overige informatie Waarschuw bij koortsstuipen en 40 graden of meer koorts uw huisarts Waterpokken (varicella zoster) De goedaardige kinderziekte de Waterpokken wordt veroorzaakt door een virus. Het virus is gelijk aan het virus herpes‐zoster (gordelroos). Symptomen De symptomen van de Waterpokken: Koortsig, Rode bultjes waar blaasjes op komen. De rode bultjes kunnen zich over het gehele lichaam verspreiden. De blaasjes kunnen pijnlijk zijn en jeuk veroorzaken. Na enige dagen worden de blaasjes korstjes.
Besmettelijkheid De ziekte is zeer besmettelijk. De besmetting vindt plaats via luchtdruppeltjes of direct contact met de blaasjes. Wanneer de blaasjes zijn ingedroogd is de ziekte niet meer besmettelijk. Behandeling U kunt uw kind iets tegen de jeuk geven (informeer bij uw huisarts of apotheek). Mentholpoeder werkt prima als de huid er mee wordt ingewreven (pas op: als je zelf de waterpokken niet hebt gehad, altijd handschoenen gebruiken! Overige informatie Bij ontsteking van de huid en de huid erg opgezet en rood wordt, waarschuw uw huisarts. Let op ! Deze ziekte kan bij kinderen met een verminderde weerstand gevaarlijk zijn, ga direct naar uw huisarts, daarnaast uw huisarts waarschuwen bij de eerste maanden van een zwangerschap. Hersenvliesontsteking als kinderziekte (meningitis) In geringe mate voorkomende kinderziekte. Symptomen Pijn in de nek en pijn in het hoofd wanneer nek en benen gebogen worden. Moeite bij het op de borst brengen van de kin. Daarnaast sufheid, overgeven. Het ontstaan van paars‐rode puntjes die niet weg te drukken zijn. Behandeling Altijd direct contact opnemen met uw huisarts ! Overige informatie Direct naar uw huisarts of het ziekenhuis met SPOED !!!!! Krentenbaard Krentenbaard is een zeer besmettelijke bacteriële infectie. Symptomen Natte huidplekjes rond de mond en neus. Besmettelijkheid Zeer besmettelijk, wordt besmet door lichamelijk contact. Behandeling Behandel de plekjes met ontsmettende zalf, was goed en regelmatig de handen. Huisarts kan antibiotica voorschrijven.
Pseudokroep Pseudokroep is een ziekte die veel voorkomt bij kinderen van een half tot 5 jaar. Pseudokroep is een virusinfectie die als gevolg heeft dat het bovenste deel van de luchtpijp ontsteekt en vernauwt, waardoor ademhalingsproblemen ontstaan. Symptomen Meestal beginnende verkoudheid na enige dagen gevolgd door: ‐ Luidruchtig inademen, met name bij inademen / ademhalingsproblemen. ‐ Heesheid ‐ Hoest In de meeste gevallen is er sprake van lichte symptomen, al kunnen ze ook ernstig zijn. Behandeling Stel uw kind gerust. Zorg dat u kind in een vochtige warme kamer blijft (bijvoorbeeld schaal water op verwarming zetten). De arts kan afhankelijk van de ernst, corticosteroïden voorschijven. Geef warme thee met honing. Overige informatie Neem contact op met uw huisarts om een juiste diagnose te stellen. Polio (poliomeylitis) Wanneer je kind polio heeft, zou het heel goed kunnen dat hij alleen last heeft van diarree. Hij zal dan nooit merken dat hij polio heeft gehad. Vervolgens is hij zijn hele leven tegen de ziekte beschermd. Slechts één op de tien patiëntjes krijgt last van de spierverlammingen die over het algemeen met polio worden geassocieerd. Symptomen Bij een ernstige vorm van polio doorloopt het ziektebeeld de volgende vier fases: ‐ Gedurende twee à drie dagen heeft je kind griep, koorts, neusverkoudheid en gewrichtspijnen. ‐ Daarna heeft hij zo’n twee à drie dagen geen klachten meer. ‐ Je kind krijgt wederom koorts en heeft bovendien hevige hoofd‐ en aanrakingspijn. ‐ Na zo’n twee dagen krijgt hij plotselinge spierverlammingen. Besmettelijkheid Het virus dat kinderverlamming veroorzaakt komt binnen door druppelcontact in de neus‐ keelholte of via contact met besmette ontlasting in het maagdarmkanaal. Soms blijft het virus daar zonder noemenswaardige klachten, met alleen een beetje griepachtige verschijnselen.
De incubatietijd, de tijd tussen het moment van besmetting en het krijgen van ziekteverschijnselen, is ongeveer 10 dagen. Verlammingsverschijnselen komen pas na ongeveer twee weken voor. Behandeling Als je kind niet alleen pijn heeft aan zijn gewrichten, maar ook zijn afzonderlijke gewrichten niet meer kan bewegen, moet je meteen met hem naar je huisarts. Als hij vermoedt dat je kind polio heeft, zal hij hem doorsturen naar het ziekenhuis. Helaas bestaat er geen echte behandeling voor polio. Wanneer er ademhalingsproblemen optreden, kan kunstmatige beademing nodig zijn. Hiervan is de kans op herstel overigens groot. Voor de aangedane spieren wordt fysiotherapie gegeven. Bij alle (kinder‐)ziekten geldt: ‐ Geef het kind rust ‐ Houdt het kind warm (ondanks verhoging/koorts) ‐ Bij (te) hoge koorts liever eerst koele douches toepassen dan koortsremmende/‐werende middelen ‐ Geef hoge doseringen vitamine C (bij voorkeur gecombineerd met een Multi‐vitamine) ‐ Zorg dat het kind blijft drinken (eten is veel minder belangrijk) ‐ Colloïdaal Zilver toedienen kan in de meeste gevallen grote positieve invloed hebben op de ziekte, het ziekteverloop en hoe het kind zich voelt. ‐ Waarschuw, als de koorts te hoog wordt, het kind stuipen krijgt of vermindert aanspreekbaar is, niet meer wil drinken, constant ijlt, spasmen ontstaan of elke andere reactie die u zorgen baart, direct een arts.
