BoardroomIT. Een toekomst dankzij IT. CIODAY November 12 & Informatietechnologie op topniveau. En verder

E e n c o m m e r c i ë l e b i j l ag e va n IC T Me d i a , v e r s pr e i d d o o r H et Fi n a n c i ee l e Dag b l a d

BoardroomIT Informatietechnologie op topniveau

CIODAY

November 12 & 13 2012 

Internet: www.cioday.nl – www.cioportal.nl – www.bosscheboardroom.nl

4

René Steenvoorden (Rabobank): ‘Altijd voorbereid zijn op zware turbulentie’

12

Maarten Hillenaar (Rijk): ‘Filevorming rond SEPA voorkomen’

31

r 2012 the Yeawho will it be? CIO of

Joost Hermans (Cisco): ‘Perfect storm of megatrends’

Een toekomst dankzij IT CIO Day 2012: The Past is the Future Toptrends binnen IT en business

3, 4, 9 7

Business moet klaar zijn voor sociale revolutie 13 Een gezonde IT in recessietijd

18

High-performance analytics

23

Informatietechnologie ter discussie

28

’s-Hertogenbosch – De toekomst voorspellen wordt steeds lastiger, het aantal variabelen dat van invloed is op mensen, maatschappijen en organisaties steeds groter. Macroeconomische ontwikkelingen, verschuivingen op de arbeidsmarkt, en schaarste van energie en grondstoffen vereisen van iedereen een grote mate van wendbaarheid en flexibiliteit. De juiste inzet van informatietechnologie is cruciaal om te kunnen inspelen op denkbare en ondenkbare scenario’s. Maar dat vraagt wel om leiderschap en een dialoog op het hoogste niveau.  lees verder op pagina 3, 4 en 9

En verder.... IT-functie kan weer vooruitkijken Human resource development (HRD) ‘Enabler van de digitale economie’ SaaS als nieuwe bron van waarde KPN heeft open oog voor ict-trends Uitbesteding voor gevorderden Cloud en ‘bring your own device’ (BYOD) Business intelligence in de cloud

5 11 15 19 21 24, 25 26, 29 27

www.levi9.com nearshore IT dienstverlener 020-6701947  

IT-functie maakt verschil voor duurzame business

Scenarioanalyse geeft CIO grip op verandering

Door Hotze Zijlstra

ENSCHEDE – De snelheid van verandering in de businessomgeving is enorm, beperkt voorspelbaar en niet maakbaar. Organisaties moeten daarom op zoek naar een IT-strategie die het bedrijf wendbaar en adaptief houdt, om desgewenst processen en businessmodellen te kunnen aanpassen aan de eisen van de tijd. “Een gebrekkige alignment tussen organisatie en de omgeving is de belangrijkste oorzaak van faillissementen”, zegt Timber Haaker van Novay, een onderzoeks- en adviesbureau dat zich richt op ict-gedreven innovatie. De chief information officer (CIO) mag en moet als hoogste verantwoordelijke voor de informatievoorziening een strategische rol claimen en meedenken over nieuwe diensten, producten, groei, winst en wat dit betekent voor de IT op langere termijn. “Dus

niet alleen meedenken over operational excellence en kostenbesparing anno nu”, benadrukt Haaker wellicht ten overvloede. “Omdat innovatie en informatietechnologie steeds nauwer zijn verbonden, kan de IT-functie het verschil maken voor een levensvatbare en sustainable business.” Terwijl alle ontwikkelingen steeds sneller lijken te gaan, wordt het voorspellen ervan steeds lastiger. Om voorbereid te zijn op de toekomst moet men volgens Haaker derhalve niet alleen rekening houden met het denkbare, maar ook met het ondenkbare of zelfs onwaarschijnlijke. “Scenarioanalyse houdt rekening met onzekere en snelveranderende variabelen en helpt op basis daarvan om grip te krijgen op mogelijke toekomsten”, zegt de Novayconsultant. “Het is een middel om je voor te bereiden op een reis die er meer toe doet dan alleen het reisdoel zelf.”  lees verder op pagina 3

Maak kennis met agile nearshoring en maak vrijblijvend een afspraak via [email protected]

Het Nieuwe Werken werkt met de juiste ICT Maar wie maakt de verbinding?

Informatie speelt een centrale rol in het leven van uw medewerker. Uw medewerker wil graag altijd kunnen beschikken over relevante informatie. En deze kunnen delen. Ongeacht plaats, tijd of hardware. Hierdoor kan uw medewerker zelf bepalen waar en wanneer hij werkt. Het Nieuwe Werken heet dat. Om dit mogelijk te maken, wordt veel verlangd van informatie- en communicatietechnologie. KPN is de ICT-dienstverlener die data, video en telefonie op unieke wijze combineert. Deze slimme ICT-oplossingen zorgen ervoor dat uw bedrijfsdoelstellingen worden vertaald naar bedrijfsprestaties. En dat uw medewerkers optimaal kunnen presteren. Kijk voor meer informatie op kpn.com/corporatemarket

1155.95.005 WT KPN-HNW-Adv 265x390.indd 1

10/11/12 10:43 AM

Door onze redactie Fotografie Frank Groeliken e.a.

Over deze uitgave Redactioneel

Mag het een onsje meer zijn? Door Rob Beijleveld Mogelijkheden Het is allemaal misschien niet moeilijk, het is gewoon te veel. Wat we privé allemaal aan mogelijkheden hebben, is zakelijk toch wat lastiger te realiseren. Dan komen er allemaal zaken om de hoek kijken als security, investeringen, bestaande ict koppelen aan nieuwe, en ook nog eens rekening houden met wetgeving dan wel bedrijfsbeleid. De ict-voorziening is, met andere woorden, nog geen gas, water en licht. Al werkt de ict-sector hier hard aan. Bovendien is er gelukkig steeds beter overleg tussen leveranciers, de ict-afdeling en andere afdelingen binnen organisaties en bedrijven. Ict als nutsvoorziening is dus een kwestie van tijd. Dat móét ook wel, want ict wordt steeds relevanter in onze totale maatschappij. Sterker: er is geen gas, water en licht zonder ict. Dan wordt het chaos, of zelfs anarchie. Dan doet de pinautomaat van de bank het dus ook niet en de kassa van de supermarkt evenmin. Alles is immers zo’n beetje geautomatiseerd. Zonder ict gaan we terug naar een situatie zoals kort na de oorlog. Met een handgeschreven bankboekje, wekelijks in een envelopje contant salaris krijgen. Weer fijn met de hand brieven schrijven, die vervolgens dagen onderweg zijn en het antwoord idem dito. De telefoon doet het immers niet meer en internet ligt plat. Jarenlang heeft ict het stigma gehad van moeilijk, ongrijpbaar en duur. Met regelmaat is bovendien de vraag gesteld wat het eigenlijk bijdraagt aan de bedrijfsvoering. Omdat ict’ers dat niet altijd fatsoenlijk konden uitleggen, kreeg het negatieve gevoel over de relevantie al snel de overhand. En terecht! Pas in het internettijdperk kwamen meer mensen met ict in aanraking en gingen er op allerlei verschillende manieren een beeld over vormen. Dat is de laatste jaren verder versneld door ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit, apps en consumententechnologie. Zo’n beetje elk huis beschikt tegenwoordig over een state-of-the-art ict-platform. Tablets, smartphones, laptops; alles supersnel wereldwijd geconnecteerd. Wat een verschil met die verouderde technologie op het werk! Nogal wiedes dat je je soms afvraagt waar de ict-afdelingen nou mee bezig is… Toch? Wat volgt is meestal een heel vreemd spel, namelijk dat van kosten versus baten, en dat van flexibiliteit versus betrouwbaarheid. Dat van even iets regelen versus een integrale aanpak van het totale ict-beleid. Een schimmig spel van zogenoemde requirementsanalyses, businesscases, servicecatalogi, capex-opexvraagstukken, interoperabiliteit versus connectiviteit enzovoorts. Knap wanneer u als lezer nog niet afgehaakt bent.

Scenario’s Zo’n scenario, dat we zo’n zestig jaar teruggaan in de tijd, is bijna niet voor te stellen. Bijna ondenkbaar dat het nog eens zou kunnen gebeuren. Hetzelfde is nu weer aan de hand, maar dan als het gaat om de toekomst. Ict kan zich bijna niet meer voorstellen wat er in de komende tien tot dertig jaar nog allemaal gaat gebeuren qua technologische ontwikkelingen. Als men dat dan al kan, dan moet men het ook nog allemaal snappen, kunnen betalen en aan elkaar kunnen knopen zodat het werkt of blijft werken. De mogelijkheden zijn enorm, maar zonder gids of visionair zijn we nergens. Ict kan heel simpel zijn wanneer je je beperkt tot het indrukken van een knopje. Maar de wereld erachter is heel dynamisch en complex. En misschien juist daarom wordt ict wellicht dusdanig kritisch en relevant, dat het meer waard is dan geld. Een onsje ict wordt wellicht duurder dan een onsje goud! Wat zou het dan heerlijk zijn als je overal hoort: mag het een onsje meer zijn? ROB BEIJLEVELD ([email protected]) is algemeen directeur van ICT Media en organisator van de jaarlijkse CIO Day.

3

Duurzamer door inzet IT HIRSCHBURG – Energie-efficiëntere datacenters en werkplekken, videoconferencing en andere communicatiemiddelen zijn slechts enkele aspecten van een groenere bedrijfsvoering. Ook een efficiëntere logistiek en een geconsolideerd printbeleid kunnen zorgen voor het terugdringen van het energie- en papiergebruik. Dat was een van de conclusies tijdens de tweede Global Green IT Summit in het Vodafone Hirschburg Learning Center. Simon Mingay, senior onderzoeker bij Gartner, schetste het landschap als het gaat om de samenhang tussen IT en energie-efficiëntie. “Het is naast de onderliggende IT vooral een combinatie van gedrag, metrieken en monitoren”, stelde hij. “Maar daarmee is het onderwerp tegelijk een enorme uitdaging voor de organisatie.” Mingay waarschuwde voor een al te laconieke houding ten aanzien van IT-gerelateerd energieverbruik. “Een groei van de energieconsumptie van 10 procent kan binnen drie tot vier jaar resulteren in een verdubbeling van de kosten.” De weg naar een duurzame operatie begint in de ogen van de Britse analist bij de aanwending van groene hardware. Maar een echt duurzame operatie is misschien nog wel belangrijker: minder afval, een efficiënte omgang met grondstoffen, beperkte vervuiling, een optimale bevoorradingsketen, duurzame aanwending en een systematische monitoring van de verbruikscijfers. “Het moet als een geheel worden gemeten en gemanaged en daar kan technologie op diverse manieren bij helpen.” Volgens Josef Brunner van energiemanagement-leverancier JouleX is de CIO bij uitstek de eigenaar en drijver van een groen energiebeleid. “Hij of zij is in staat om het energieverbruik te monitoren, analyseren en te verbeteren.”

Vervolg van ‘Scenarioanalyse’, pagina 1

IT helpt bij anticiperen op marktveranderingen Voor de chief information officer is de impact van scenario’s van groot belang, stelt senior adviseur Timber Haaker van Novay. “Om scherpte in de analyse te krijgen, beschrijven scenario’s mogelijke toekomsten die gebaseerd zijn op extreme uitkomsten van onzekere factoren.”

vond ook het fotografiebedrijf Kodak, dat weliswaar in een vroeg stadium aanhaakte op de digitale fotografietrend, maar tegelijk te veel vasthield aan het traditionele product. Ook Bill Gates sloeg ooit de plank mis toen hij in 1981 stelde dat 640KB RAM-geheugen genoeg zou moeten zijn voor iedereen.

De specialisten binnen Novay schetsen hun scenario’s veelal in een verhalende vorm, waarin trends en onzekere factoren verwerkt zijn. Ze kunnen dienen als inspiratie voor vernieuwing en opportunities, maar ook als middel om de houdbaarheid of robuustheid van de bestaande business- en IT-strategie aan te toetsen. Scenario’s moeten volgens Haaker uitdagen en het denken in wellicht ondenkbare extremen stimuleren, en zo impliciete en expliciete toekomstverwachtingen ter discussie durven stellen. De wereld is niet maakbaar, maar je kunt wel rekening houden met onzekerheden en trends die je te wachten staan. Dit onder-

“Scenario’s beschrijven mogelijke toekomsten, gebaseerd op extreme uitkomsten van onzekere factoren” “Twee jaar geleden kwam het in niemand op dat de SP mogelijk de premier zou leveren in

het toekomstige kabinet, terwijl vier maanden terug de kans op die realiteit wel degelijk bestond”, geeft Charles Koning, business development manager bij Novay, een recenter voorbeeld. “Het had tot een totaal ander politiek klimaat geleid waar burgers en ondernemingen rekening mee hadden moeten houden.” Masterclasses “Wie wil anticiperen op de toekomst en businessinnovatie omarmt, kan er maar beter een flexibele en dus agile organisatie op na houden”, aldus Timber Haaker. “De IT moet de organisatie in staat stellen tijdig en adequaat te anticiperen op veranderingen in de markt, samenleving, economie, technologie enzovoorts. Een vliegtuig waarvan de vleugels niet meegeven, valt bij het eerste zuchtje uit de lucht.” Tijdens de CIO Day 2012 op 12 en 13 november in Noordwijkerhout faciliteert Novay een serie van zes exclusieve masterclasses rond het thema. De eerste heeft een inleidend karakter en gaat in op het waarom en de waarde

Een masterclass tijdens de CIO Day 2011.

van scenario’s en scenarioanalyse: waar gaan we heen, hoe kunnen we hierop anticiperen en actie ondernemen? Vervolgens wordt in vijf parallelle masterclasses gefocust op scenario’s voor specifieke onderwerpen: government, economics, people, competences en technology. “Dit zijn grote onderwerpen. Ze zijn elk op basis van andere factoren en drivers op hun eigen manier van invloed op de business en IT van morgen; en daarmee op de IT-strategie en het perspectief van de CIO”, aldus Haaker tot slot.

Colofon: Hoofdredactie Hotze Zijlstra Eindredactie Yvette Polman, Edith Kroon Medewerkers Arnoud van Gemeren, Aloys Kregting, Bram van Mechelen, Sytse van der Schaaf, René Steenvoorden Fotografie Eric Fecken, Frank Groeliken, Roelof Pot, Marcel Willems, Vormgeving Mathieu Westerveld Uitgever Rob Beijleveld, ICT Media BV Magistratenlaan 184, 5223 MA, ’s-Hertogenbosch, t 073-6140070, f 073-6129997, e [email protected] Sales & marketing events Bart de Vaan Sales & marketing media Jeffrey Ploeg, © ICT Media BV, ’s-Hertogenbosch 2012

4

Door René Steenvoorden

CIO of the Year Award 2012

Voorzitter CIO Platform Nederland en CIO Rabobank benadrukt belang van scenarioplanning

CIO moet altijd voorbereid zijn op zware turbulentie

UTRECHT – De CIO kan van nature niet alleen de verbinding leggen tussen technologie en business, maar beweegt zich qua visie en verantwoordelijkheden voortdurend tussen de lange en korte termijn. Om die reden is het essentieel dat de CIO deelneemt aan de strategische discussie binnen organisaties. Dat zegt René Steenvoorden, voorzitter CIO Platform Nederland en CIO Rabobank, met het oog op het thema ‘The Past is the Future’ van de CIO of the Year Award en de CIO Day 2012.

Zware storm De ontwikkelingen op IT-gebied gaan wel steeds sneller en dat brengt meer onzeker-

CIO’s voortdurend voorbereid zijn op zware turbulentie. Omgang met allerlei onzekerheden is dus inherent aan onze rol en functie. René Steenvoorden.

“Iedere CIO die zijn of haar bedrijf trefzeker de toekomst in wil loodsen is gewaarschuwd” heid met zich mee. Bijvoorbeeld als het gaat om nieuwe winstmodellen en modelverstorende technologieën, maar ook op het terrein van cybercriminaliteit en security. Wet- en regelgeving wordt vanwege het continu veranderende politieke landschap steeds minder goed voorspelbaar. De implementatietijd is daardoor extreem veel korter. Wat dat betreft moeten we als organisaties en als

En juist dat maakt ons vak zo leuk. Als interne IT-functie kun je ondertussen je wendbaarheid en toekomstvastheid vergroten door intensiever samen te werken met leveranciers en partners. Slim gebruik van specialistische kennis, tools en vaardigheden kan een enorme verrijking voor de organisatie inhouden. Een goede CIO maakt hier maximaal gebruik van. Daarnaast kan

er aan slagkracht gewonnen worden door de inzet van agile ontwikkelprocessen, waarbij door vaste teams bestaande uit IT’ers en businessmensen kortcyclisch software wordt opgeleverd waarmee het bedrijf direct vooruit geholpen kan worden. Natuurlijk is het verstandig om de technologie- en businessroadmaps van belangrijke leveranciers te kennen. Maar als IT-verantwoordelijke zou je los van alle trends en de hypes vooral je eigen route en scenario’s moeten bepalen. Wat dat betreft onderstreep ik de waarde van regelmatig klankborden met vakgenoten uit verschillende sectoren (industry peers). Het CIO Platform Nederland, met als primaire doel het uitwisselen van kennis, visie en ervaringen, heeft hierin dan ook een belangrijke taak. Structureel Onder meer op basis van interactie met mijn collega-CIO’s heb ik geleerd dat nieuwe technologische innovaties vaak minder snel veranderende invloed hebben dan men denkt of hoopt, maar dat tegelijk wordt onderschat hoe structureel de impact ervan kan zijn. Als CIO kunnen we van nature niet alleen de verbinding leggen tussen technologie en business, we bewegen ons qua visie en verantwoordelijkheden voortdurend tussen de lange en korte termijn. Alleen al daarom is het essentieel dat we deelnemen aan de strategische discussie.

rhout • 12 en jke 1 wi

mber in Noor ove d 3n

CIO DAY

mber in Noor ove d 3n

Wie wint?

voorspellen. Daarin zal de komende tijd weinig verandering komen, al plannen we onze ontwikkelpot bewust niet helemaal vol.

2012

rhout • 12 en jke 1 wi

De impact van informatietechnologie op de korte termijn wordt vaak overschat. Aan de andere kant heeft men de neiging de gevolgen voor de lange termijn juist te onderschatten. Deze taxatiefout van IT-trends en ontwikkelingen leidt soms tot onbegrip ten aanzien van ons vak en in het ergste geval tot strategische missers. Tijdens de internetbubbel waren de verwachtingen op korte termijn veel te hoog gespannen. Nu, ruim tien jaar later, blijken veel van de voorspellingen toch bewaarheid geworden. Sommige industrieën zijn volledig naar de afgrond gedreven. Een verkeerde inschatting van de impact voor zowel de korte als lange termijn is een hardnekkig fenomeen. Iedere CIO die zijn of haar bedrijf trefzeker de toekomst in wil loodsen is gewaarschuwd. Steeds meer organisaties doen aan scenarioplanning om qua business en operating model in te kunnen spelen op ontwikkelingen. Dat is een goede zaak. Binnen de Rabobank hebben we verschillende scenario’s over de wereldwijde behoefte van water en grondstoffen. Hoewel informatietechnologie bij het anticiperen op toekomstige scenario’s een steeds grotere rol krijgt, vallen de veranderingen binnen de IT-functie op de korte termijn nogal mee. Ik verwacht dat ik op enig moment zo’n 90 procent van de operationele bestedingen, dus los van de programma’s, voor de aankomende twaalf maanden kan

’s-HERTOGENBOSCH – De CIO of the Year 2012 wordt bekendgemaakt tijdens de CIO Day op 13 november in Noordwijkerhout. Onderstaand een toelichting op het selectieproces dat moet leiden tot de winnaar. De moderne CIO moet bewijzen niet alleen te zorgen voor een efficiënte en kosteneffectieve IT-delivery, draagvlak en waardering bij de business zijn minstens zo belangrijk. Met name op het strategische businesspartnerschap gaat de CIO dit jaar worden afgerekend. “Vanuit dit perspectief zullen we de CIO ook dit jaar weer langs de meetlat leggen als het gaat om leiderschap, visie en persoonlijk profiel binnen de organisatie”, aldus juryvoorzitter Bernhard van Oranje. “Daarnaast zal onder meer worden gekeken naar de ‘score’ van de CIO op het centrale thema van de CIO Day: de CIO die met bewezen resultaten blijkt geeft van een sterke focus op de toekomst.” Proces Het proces dat moet leiden tot de uitverkiezing van de nieuwe CIO of the Year is in grote lijnen hetzelfde als in voorgaande jaren. De pakweg

honderd CIO’s die in aanmerking kwamen, hebben allereerst een uitnodiging gekregen om mee te doen aan een online enquête. De deelnemers vulden vragen in die in vier categorieën waren onderverdeeld. Deze zijn door The Boston Consulting Group (kwantitatieve en kwalitatieve resultaten) en Qhuba (persoonlijkheid en leiderschap) geanalyseerd. Op basis van de kwantitatieve waarden leverde dit een shortlist van tien CIO’s op. Vervolgens vond een interview plaats door CIO Magazine. Gedurende de periode waarin de interviews/validatiegesprekken plaatsvonden, werden tevens persoonlijke assessments door Qhuba en S-TM uitgevoerd. Op basis van de uiteindelijke score zijn de vijf besten uitgenodigd voor een rondetafelgesprek met

de andere kanshebbers en de voltallige jury. Mede op basis van deze bijeenkomst wordt uiteindelijk de winnende CIO gekozen. Jury 2012 Ook de jury is in grote lijnen dezelfde als vorig jaar. Nieuw in het gezelschap is de winnaar van 2010, Lineke Sneller (Vodafone), die niet langer dan een jaar zitting zal hebben in de jury. Voor de verkiezing van 2013 zal haar gevraagd worden plaats te maken voor de winnaar van de CIO of the Year Award van 2011: Aloys Kregting van DSM. Bernhard van Oranje (CEO Levi9 Global Sourcing) is opnieuw juryvoorzitter. Ook Rob Beijleveld, René Steenvoorden (voorzitter van het CIO Platform Nederland en CIO Rabobank) en

Hanno Ketterer (Boston Consulting Group) zijn deze editie weer van de partij. Het gezelschap wordt bijgestaan door Jonathan Koopmans (BCG) voor het ‘meten’ van de efficiëntie en effectiviteit van de IT-organisaties van de uiteindelijke genomineerden. Tjibbe en Bianca van der Zeeuw, respectievelijk van Qhuba en S-TM, spelen een rol bij de profielbepaling. De genomineerden voor de CIO of the Year 2012 zijn: Eric de Brouwer (ABB), RobbertJan Stegeman (Alliander), Harry Schroot (Crucell), Rikky van Osch (Equens), Roel Bakker (Imtech), Martin Lohmeier (Marel), Anton Langeler (O’Neill), Marcel Krom (PostNL) en Rien Peekstok (VTech).

Door Sytse van der Schaaf e.a.

Trends en ontwikkelingen

5

Zware jaren brengen CIO in beweging

IT-functie kan weer vooruitkijken MAARSSEN – De chief information officer (CIO) heeft het de afgelopen jaren niet gemakkelijk gehad. Budget, interne positie en de innovatieagenda stonden onder druk. Inmiddels komt er weer een beetje ruimte in het budget van de hoogste informatiechef, waardoor er naar nieuwe mogelijkheden gekeken kan worden. 44 procent van de CIO’s wereldwijd geeft aan dat hun budget gestegen is, ten opzichte van 39 procent in 2011 en 28 procent in 2010. Dit blijkt uit de IT Strategic Leadership Survey van Harvey Nash. CIO’s hebben jarenlang moeilijke keuzes moeten maken, misschien wel meer dan welke andere functie in het bedrijfsleven dan ook. Ze hebben te maken gehad met radicale veranderingen en uitdagende budgetten. Groei blijkt echter het sleutelwoord voor veel CIO’s dit jaar. Meer dan de helft geeft aan dat projecten die brood op de plank brengen boven aan het prioriteitenlijstje van hun CEO staan. Projecten die gericht zijn op besparing zijn daarentegen ondergeschikt.

De nieuwste trend om dit te bereiken is mobile technology. De vraag naar vaardigheden op dit gebied is zeer groot. Apps en digitale media staan hoog op de agenda van CIO’s. Bijna twee derde is momenteel actief bezig met het promoten van de mobiele en tabletapplicatie voor de organisatie.

“Groei blijkt het sleutelwoord dit jaar” Geen jobhopper Wat wil de CIO zelf graag bereiken? Uit de survey blijkt dat er meer beweging is op de arbeidsmarkt voor CIO’s. Zo hoopt een kwart dit jaar een nieuwe baan te vinden en is bijna een derde in de afgelopen twee jaar aan iets nieuws begonnen. De belangrijkste redenen voor het switchen zijn een nieuwe uitdaging en de behoefte aan meer betrokkenheid bin-

nen het strategisch bestuur. De meeste CIO’s zijn gelukkig in hun rol en ambiëren voorlopig geen andere functie. Voor 14 procent geldt dit niet, zij mikken op de functie CEO en 15 procent zou zich graag ontwikkelen tot COO. Qua salaris gaat de CIO er langzaam op vooruit. Wereldwijd zijn de lonen met 2,9 procent toegenomen, van 198.031 dollar in 2011 tot 203.986 dollar dit jaar. De verwachtingen voor salarisgroei zijn echter minder optimistisch. Bijna twee derde verwacht voor het komende jaar een bevriezing van het salaris. De discussies in de media over hoge topsalarissen lijken een impact te hebben op de hoogte van het CIO-loon. Wel zijn CIO’s tevreden over hun beloning.

Nieuwe uitdagingen Al met al lijken de economisch zware jaren voor de CIO verleden tijd te zijn. Het budget begint weer aan te trekken, de plek binnen het bestuur van de organisatie wordt steeds vaker veiliggesteld, en het salaris laat een kleine stijging zien. Daarnaast geeft de focus op groei en innovatie aan dat de schouders eronder worden gezet. Dit resulteert direct in de vraag naar nieuwe skills, nieuwe investeringen en een goede infrastructuur die de IT kan blijven ondersteunen in een meer complexe en datarijke omgeving. De zware jaren zijn dus wellicht op hun retour, maar dat neemt niet weg dat er weer een nieuwe lading uitdagingen klaarligt voor de CIO.

Manoj Mehta (Cognizant):

‘Services en technologie herdefiniëren’ AMSTERDAM – De manier waarop bedrijven werken en waarde leveren was nog nooit zo dynamisch: globalisering, cloud computing en social computing, nieuwe arbeidsdemografieën en een onrustige economie hebben alles veranderd. “Om zich te kunnen voorbereiden op de toekomst, heroverwegen organisaties hoe ze technologie en businessservices moeten definiëren, inzetten, sourcen en managen”, vertelt Manoj Mehta, countrymanager van Cognizant in de Benelux. De hedendaagse CIO staat volgens Mehta voor veel uitdagingen. “De manier waarop bedrijven werken, zal de komende jaren grondig veranderen. Onder invloed van de virtualisering van het werk en de verschuiving van het gebruik van IT uit de privésfeer naar de bedrijfsomgeving zal er een nieuwe benadering van productiviteit en concurrentievoordeel ontstaan. Traditionele waardeketens, vaak in handen van één onderneming, zullen plaatsmaken voor netwerken van bedrijven die ieder hun eigen expertise leveren.” Door deze ontwikkelingen zal de dynamiek van het werk veranderen. “Onder meer door de mindset van millennials – medewerkers tussen de 15 en 35 jaar, die zijn opgegroeid met technologie en zaken uit het privéleven in de werksfeer verwachten – alsmede door de opkomst van nieuwe technologie. Elke onderneming, en dus ook de CIO, heeft op de een of andere manier met dit soort trends te maken en zal hierop moeten anticiperen.” Cognizant helpt bedrijven met nieuwe oplossingen en perspectieven, om door de uitdagingen heen te navigeren. “De komende jaren gaat krapte op de arbeidsmarkt een belangrijk thema worden”, zegt Manoj Mehta. “Ons innovatieve deliverymodel geeft afnemers toegang tot een enorme poel van hoogopgeleide kenniswerkers. Onze business processes as a service (BPaas) ondersteunt complexe, hoogwaardige en kennisintensieve

taken. BPaaS combineert applicaties, platforms, infrastructuur, kennisprocessen en domeinexpertise voor een hogere businessefficiëntie en een groter innovatief vermogen. Dit biedt onvermoede kansen in bijvoorbeeld het management van klinische data, de inzet van slimme meters bij energiebedrijven, ordermanagement bij telco’s, en de hypotheekverstrekking bij banken.” Nieuwe stijl Cognizant is een goed voorbeeld van een ITdienstverlener nieuwe stijl. Met een Amerikaans hoofdkantoor, 50 deliverycenters in opkomende en gevestigde economieën, en ruim 145.000 werknemers realiseerde het concern afgelopen boekjaar een omzet van maar liefst 6,12 miljard dollar. Het bedrijf beschikt over een diepgaande domein- en industriekennis. Niet zozeer de technologie staat in de etalage, maar veeleer de kennis en kunde om bedrijfsprocessen in specifieke sectoren zo efficiënt mogelijk uit te voeren. In het geval van Cognizant gaat het om specialistische kennis van financiële dienstverlening, gezondheidszorg, de maakindustrie, en retail en logistiek. De Benelux-manager zegt daarbij garant te staan voor een vertrouwd partnerschap, maar ook voor kostenreducties en hogere businessresultaten: “Dat komt omdat we een typisch voorbeeld zijn van een bedrijf

met een westerse managementstijl, dat de uitvoering van de dienstverlening bewust in opkomende economieën heeft belegd. We hanteren een innovatieve methode voor outsourcing, waarin het continu meten van klanttevredenheid en optimale interactie tussen afnemer en dienstverlener een centrale rol spelen. We hebben een stevig innovatietempo in de eigen IT en we kunnen door een kijkje in de keuken bij meerdere organisaties zorgen dat afnemers hun processen door uitbesteding kunnen standaardiseren, rationaliseren en innoveren.” De wensen en eisen van de klanten staan daarbij hoog in het vaandel. Veel, zo niet alle toewijding gaat daar naartoe. “Maar daarmee kun je niet alles”, vervolgt Mehta. “We werken continu aan het verbeteren van onze diensten. Het hele proces is daarop ingericht. Ons relatiemodel, waarbij de kracht van onze onshore, nearshore en offshore deliveryorganisaties wordt gecombineerd, wordt uitgebreid met consultancydiensten. Hierdoor zullen we klanten beter kunnen helpen bij het uitwerken en inzetten van oplossingen. Zowel tactisch als voor de lange termijn.” Service-innovatie Belangrijk is volgens Mehta het bewezen vermogen om service-innovatie te leveren. “Cognizant heeft laten zien dat het in staat is om voortdurend nieuwe diensten te introdu-

Manoj Mehta.

ceren bij klanten: IT-infrastructuurservices, business-processoutsourcing, knowledgeprocessoutsourcing en cloud computing. Dat is in deze tijden, waarin klanten proberen zich te wapenen tegen een zwakke economie, van groot belang. Bedrijven zijn nog steeds op zoek naar manieren om kosten te drukken en de productiviteit te verhogen.”

Changing IT meets new opportunities Een flexibele schil van IT-specialisten als strategische keuze De crisis heeft het bewezen. Bedrijven met een flexibel arbeidsapparaat zijn weerbaarder. Zeker in een economie die zich meer en meer kenmerkt door korte cycli. Met flexwerkers als aanvulling op de vaste kern beschikken organisaties direct

van de CIO’s ziet een flexibele schil niet als bedreiging voor het kennisniveau in de organisatie.

over de juiste kennis om sneller en effi ciënter te reageren op economische ontwikkelingen in een concurrerende omgeving. Naar verwachting werkt over 5 jaar tussen de 20 en de 30% van het personeel in een flexibele schil.

Let’s meet Steeds meer organisaties onderkennen de toegevoegde waarde van fl exibel inzetbare kennis en capaciteit. Brunel zet de juiste specialisten op de juiste van de CIO’s geeft aan dat een flexibele schil conjunctuurschommelingen opvangt.

plek en speelt efficiënt in op pieken in personeelsbehoeften. Dit maakt Brunel dé specialist in detachering, consultancy en projectrealisatie voor tal van opdrachtgevers. Bent u benieuwd hoe meer flexibiliteit kan bijdragen aan uw

van de CIO’s geeft aan dat een flexibele schil het innoverend vermogen vergroot.

Brunel_Adv_Boardroom_IT2_265x190.indd 1

succes? Kijk op brunel.nl/changingIT of neem direct contact op met Marco Visser, Commercieel Manager Brunel IT, op 06-21714456.

31-08-12 12:18

Door onze redactie

Technologie Welke nieuwe technologieën mag je niet missen?

Zes IT-megatrends AMSTERDAM – Ook in 2013 zijn er technologietrends die een majeure invloed zullen hebben op de bedrijfsvoering. Accenture benoemt de zes met de meeste impact.

1

Context-based diensten Context-based diensten is de belangrijkste technologietrend van de komende jaren. In dit soort diensten worden tastbare en digitale data samengevoegd in een innovatieve oplossing die nieuwe relevante en toepasbare informatie oplevert over wat mensen aan het doen zijn en waar ze dat doen. De geleverde context maakt vervolgens de ‘ervaring’ extra waardevol voor de consument. Volgens Accenture breken dit soort diensten nu door doordat bronnen die contextuele informatie leveren steeds beter toegankelijk zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het stijgende gebruik van smartphones, de expansie van cloud computing, de explosieve toename van het gebruik van sociale media, en de ontwikkeling van krachtige tools voor de samenvoeging en analyse van diverse soorten data.

2

Verzamelde data-architectuur Omdat data voor de meeste organisaties steeds waardevoller wordt, moet de data-architectuur worden aangepast om oude en nieuwe databases en systemen met elkaar te verbinden. Het gaat daarbij vooral om het ontwikkelen van een nieuwe dataarchitectuur die zowel gestructureerde als ongestructureerde informatie kan verwerken. Bovendien is een deugdelijke architectuur van cruciaal belang voor een andere datagerelateerde trend: de noodzaak om het delen van data veel vrijer en gemakkelijker toegankelijk te maken. Accenture voorziet

7

balans vinden tussen het vasthouden en vrijgeven van data.

4

Op sociale media gerichte IT Het rapport stelt vast dat sociale media niet langer een aanvullend marketingmiddel zijn voor organisaties. Meer en meer zijn het krachtige katalysatoren voor een drastische verandering van de manier waarop klanten, medewerkers en partners technologie gebruiken om te interacteren en communiceren met de wereld om hen heen. De meeste bedrijven zijn nog niet zo ver in deze ontwikkeling en vrijwel niemand maakt er optimaal gebruik van.

5

Flexibele PaaS-architectuur IT-managers die een ‘platform-as-aservice’ (PaaS)-architectuur kiezen op basis van wat zij denken dat de standaard wordt of ‘as-a-serviceplatforms’ uitsluitend beschouwen als kostenbesparende maatregel, doen zichzelf tekort en zien relevante zaken over het hoofd. CIO's moeten op zoek naar een flexibel platform met levensvatbaarheid in de markt dat bediend wordt door een leverancier die met kennis van zaken tal van aanvullende diensten kan leveren. Volgens Accenture moeten PaaS-leveranciers steeds vaker drie aanvullende zaken in hun aanbod voor elkaar hebben: voor meerdere afnemers geschikte herbruikbare businessservices, integratiemogelijkheden en uitbreidingsmogelijkheden.

6

een herziening van het databaselandschap om in de toekomst ook ongestructureerde data te beheren, nu data-architecten inzien dat relationele databases niet langer de enige manier zijn om data te beheren.

3

Geïndustrialiseerde dataservices Gerelateerd aan de ontwikkeling van een nieuwe data-architectuur geeft Accenture het advies dat de waarde van data – zowel binnen als buiten organisa-

ties – pas optimaal te benutten is als deze vrijelijk wordt gedeeld met externe partijen. Dit kan alleen goed ondersteund worden als gegevensverzamelingen worden losgekoppeld van applicaties en ze niet langer onder het beheer vallen van een enkel bedrijf. Gegevensverzamelingen worden daarmee ondergebracht in een industriële setting. Accenture verwacht dat toonaangevende organisaties de komende jaren vormen van databeheer in gebruik nemen die de juiste

Doeltreffende analytische beveiliging Bedrijven zijn meer ‘connected’ dan ooit. Niet alleen via internet en mobiele apparaten, maar ook via andere niet-traditionele kanalen – vooral in de fysieke wereld. Denk maar eens aan de manier waarop auto’s en industriële besturingssystemen zijn verbonden met andere systemen. Dit brengt meer risico’s met zich mee en verandert de manier waarop organisaties met deze risico’s moeten omgaan. Door data centraal te stellen bij de beveiliging en niet zozeer de devices of hardware zelf, kunnen organisaties volgens Accenture de risico’s in de hand houden. Het rapport Accenture Technology Vision 2012 is te downloaden via www.accenture.com.

IBM PureSystems:

Enterprise computing simpel als smartphone AMSTERDAM – Bedrijven staan onder grote druk om in steeds snellere, elastischere systemen te voorzien, die qua gebruiksgemak de vergelijking met consumententechnologie kunnen doorstaan, aldus Gerard Smit, chief technology officer bij IBM Benelux. “Onze nieuwe ‘expert integrated systems’ helpen klanten daarbij.” Momenteel besteden bedrijven wereldwijd 70 procent of meer van hun IT-budget aan eenvoudige, repetitieve taken en onderhoud. Logisch, als je weet dat het bij een gemiddeld IT-project meer dan zes maanden duurt om de server-, storage- en netwerkinfrastructuur geïnstalleerd te krijgen. Een recente IBM-studie wijst uit dat het budget van een IT-project in meer dan twee van de drie gevallen wordt overschreden en de looptijd vaak 25 procent langer is dan voorzien. De gevolgen zijn navenant: slechts een op de vijf corporate IT-departementen slaagt erin om tijd en geld vrij te maken voor nieuwe innovaties. Dit zijn belangrijke uitdagingen voor organisaties. Volgens CTO Gerard Smit is er duidelijk behoefte aan een nieuwe categorie slimmere IT-systemen die het tempo van de businesswereld kunnen bijhouden. “Dat is exact waarop we inspelen met onze expert integrated systems oftewel PureSystems. Eenvoudig gezegd brengt het de eenvoud van gebruik die we gewend zijn van consumen-

tentechnologie naar het enterpriseniveau.” Het resultaat is een enterprisesysteem dat even gemakkelijk te bedienen is als een gemiddelde smartphone. IBM integreerde alle kritische onderdelen van het datacenter − netwerktechnologie, opslag, rekenkracht, beheer, enzovoorts – in drie subsystemen: PureFlex, PureApplication en PureData. PureFlex System integreert de server, storage en de netwerkvoorzieningen in één geautomatiseerde, veilige en eenvoudig te beheren machine. PureApplication System zorgt dan weer voor een voorgeprogrammeerde IT-omgeving. PureData, dat in oktober werd gelanceerd, helpt bedrijven razendsnel grote hoeveelheden data te analyseren en de verworven inzichten in te zetten voor onder andere marketing en sales. Ingebouwde expertise Om out-of-the-box te functioneren, is PureSystems voorgeprogrammeerd op basis van expertisepatronen, afgeleid van best practices op basis van ervaringen met IBM-klanten en -partners, vervolgens getest, daarna geoptimaliseerd en ingebouwd in het systeem. Deze ‘expertisepatronen’ zijn een unieke manier om technologische deskundigheid om te zetten in herbruikbare en downloadbare pakketten. Smit: “Op die manier is de tijd die verloopt tussen het moment dat PureSystems uit de doos wordt gehaald en het moment dat het systeem functioneert, drie keer korter dan bij de huidige systemen.”

Cloud in a box “Dankzij de ingebouwde expertisepatronen neemt PureSystems routineuze basistaken helemaal over”, aldus Smit. Het geïntegreerde design zorgt automatisch voor de horizontale en verticale schaalbaarheid van rekenkracht, netwerk- en opslagvoorzieningen. Elk fysiek systeem kan in duizenden virtuele machines worden opgesplitst, waarbij de densiteit dubbel zo hoog ligt in vergelijking

PureSytems stimuleert bedrijven tevens om de stap naar de cloud te zetten. Omdat de vereiste technologische componenten (virtuele servers, opslag- en netwerkelementen, in combinatie met software voor cloudmanagement) geïntegreerd zijn, functioneert een private-cloudsysteem al na enkele minuten. “Om het gebruik van cloudvoorzieningen te stimuleren hebben we een selfservice-interface voor de cloud gebundeld met PureSystems. Daarmee kan een applicatieontwikkelaar een applicatie configureren zonder hulp van het IT-departement”, vertelt Smit.

“In de toekomst zullen klanten een volwaardige hybride cloudstrategie kunnen volgen”

Basistechnologieën Bovendien maakt PureSystems gedeeltelijk gebruik van de basistechnologieën en ‑software die in het publieke SmartCloud Services-aanbod van IBM zijn verwerkt. Door gemeenschappelijke functies en interfaces te delen, kunnen applicatieontwikkelaars de IBM SmartCloud Services gebruiken om nieuwe applicaties te creëren en te testen en ze vervolgens naadloos over te hevelen naar de private cloud die met PureSystems werd aangemaakt. “In de toekomst zullen klanten een volwaardige hybride cloudstrategie kunnen volgen en snel kunnen anticiperen op veranderingen in de markt. Zo kunnen ze op piekmomenten bijvoorbeeld automatisch een overbelasting van hun private clouds die op PureSystems zijn gebaseerd, opvangen met capaciteit van hun IBM SmartCloud”, concludeert Gerard Smit.

met eerdere systemen. Het ontwerpen, ontwikkelen en implementeren van de infrastructuur voor een typische webapplicatie neemt minder dan tien dagen in beslag, een wereld van verschil met traditionele ITsystemen.

Nieuwe wegen bewandel je bij voorkeur met experts. Meer dan 200 grote organisaties vertrouwen op SAP vanuit onze veilige cloud. engineeredy in German

Cloud computing vormt een interessant alternatief voor bestaande sourcing-opties en speelt in op de behoefte aan meer schaalbaarheid en flexibiliteit. T-Systems heeft sinds 2005 grote internationale organisaties begeleid in het transformeren en implementeren van een groot aantal bedrijfsapplicaties naar zijn dynamische platform; een platform voor private cloud diensten. Wilt u meer informatie over onze aanpak en cloud oplossingen? Kijk dan op onze website: www.t-systems.nl/cloud

265x390_Bergsteiger_NL_BoardroomIT Tabloid_NeuerText_RZ.indd 1

16.10.12 14:17

Door Hotze Zijlstra Fotografie Eric Fecken e.a.

Varia PwC-denktank voorziet versmelting van topfuncties

Bo Parker.

‘Bestuurders moeten aan zichzelf werken’ AMSTERDAM – De CIO-rol gaat steeds meer versmelten met andere hoge functies. In de toekomst zou de chief marketeing officer (CMO) goed verantwoordelijk kunnen zijn voor de socialemediastrategie. Aan de andere kant zou de CIO binnen de financiële sector kunnen transformeren tot COO. Dat stelt Bo Parker, verantwoordelijk voor het Centrum voor Technologie en Innovatie (CTI) van PwC en spreker tijdens de CIO Day 2012. Beweeglijkheid en adaptiviteit zijn volgens Parker de sleutelwoorden voor de toekomst. “De technologiegedreven veranderingen zullen enorm zijn, waardoor een agile inrichting van de interne IT cruciaal is”, zegt hij. “Minstens zo belangrijk is een CIO die flexibel is ten aanzien van zijn of haar eigen rol. De infrastructuur gaat in de toekomst sowieso de deur uit, dus men kan hierop maar beter anticiperen door op zoek te gaan naar een goede serviceprovider of een manager die het gaat regelen.” Als ‘technologie-innovatiespecialist’ ligt Parkers focus niet zozeer op slechts het signaleren van technologische trends en ontwikkelingen. Het gaat er vooral om te kunnen inschatten wat deze op de langere

termijn betekenen. “Kijkend naar de huidige bewegingen op het gebied van consumentenen enterprise-IT, gaat het totale speelveld veranderen. ‘SMAC’ zal een enorme impact hebben: social, mobile, analytics en cloud. De tijden zijn nog nooit zo boeiend geweest. De toekomst maakt voor leidinggevenden diverse nieuwe rollen mogelijk, de vraag is slechts welke rol men voor zichzelf kiest.” De business en de eindgebruiker zijn steeds vaker in de lead en zullen vanuit hun eigen budget IT-services en devices aanwenden. “De CIO moet ervoor zorgen dat er binnen de organisatie flexibel op eenieders wensen en behoeften kan worden ingespeeld. Hij of zij moet anticiperen op alle nieuwe dingen die komen gaan”, aldus de PwC-man die tijdens de CIO Day op 12 november een masterclass over dit onderwerp verzorgt. Versmelten Parker constateert dat CIO’s steeds minder een technologische achtergrond hebben. “Sinds een jaar of tien komt de CIO vaker vanuit de business, of heeft men een historie in bijvoorbeeld consulting. In de toekomst zie ik de rol op veel plaatsen versmelten met andere belangrijke functies. In de retail zou de IT bijvoorbeeld kunnen opgaan in marketing. Binnen chemische concerns kan de

Wouter Bos: ‘Mee met de stroom’

De vraag is volgens Bos dan ook in hoeverre organisaties in staat zijn mee te veranderen. “Veranderingen brengen namelijk de nodige onzekerheid met zich mee.” Bos sprak over klimaatverandering, maar ook over de verplaatsing van de politieke macht naar China. “Het zelfvertrouwen daar is ongekend en ze zijn niet bang om dat in de G20 te laten zien.” De ontstane complexiteit in de wereld heeft volgens Bos alles te maken met de toename van informatie. “Mijn vraag is of die trend deel uitmaakt van het probleem of de oplos-

veeleer een aspiratie verraden dan dat ze werkelijk recht doen aan de dagelijkse praktijk. Lachend: “De CIO-functie heeft geen technologiecomponent meer, maar in de praktijk is men er nog volop mee bezig. De chief security officer (CSO) houdt eveneens meer een streven in dan een realiteit.” Europa Bo Parker leidt zoals gezegd het Centrum voor Technologie en Innovatie (CTI), een PwC-denktank die onderzoek en analyse doet op het terrein van opkomende technologische trends en hun impact op de onderneming. Hoewel er vanuit de VS wordt gewerkt, is het CTI wereldwijd aangehaakt. Ten aanzien van Europa pleit Parker voor een snellere omarming van nieuwe technologische mogelijkheden. “Arbeidsverhoudingen en -rechten maken het moeilijker om te profiteren van systemen die zorgen voor een grotere efficiëntie, omdat je niet zomaar mensen op straat kunt zetten. Dat is aan de ene kant positief, maar houdt wel in dat Europa veelal niet tot de early adopters behoort.” Daarnaast constateert Parker dat Europese leiders iets meer risico-avers zijn dan hun Amerikaanse collega’s. “In de VS is men niet bang voor het toepassen van leadingedgetechnologieën, ook al moeten deze zich nog bewijzen. In Europa kiest men vaker voor veiligheid van bewezen oplossingen, wat in zekere zin heel verstandig is, maar er tevens toe kan leiden dat de concurrentie zich kan onderscheiden door toepassing van iets baanbrekends.” Als CTI-baas is Parker tevens hoofdredacteur van Technology Forecast, een driemaandelijks onderzoekstijdschrift dat opkomende trends in het gebruik van enterprise-informatietechnologie bespreekt. Technology Forecast is beschikbaar via www.pwc.com/technologyforecast.

Back to the Future: part IV

Wouter Bos tijdens de CIO Day van 2011.

NOORDWIJKERHOUT – Wouter Bos, ex-minister van Financiën en tegenwoordig partner bij KPMG, constateerde vorig jaar tijdens de CIO Day dat om kunnen gaan met wisselende omstandigheden cruciaal wordt. “De organisatie wordt heen en weer geslingerd in het turbulente tij. Mij is altijd geleerd om met de stroom mee te zwemmen in plaats van ertegenin, en om niet in paniek te raken. Dat is het beste advies wat er te geven is.”

verantwoordelijke voor duurzaamheid – wat in deze sector een belangrijke KPI is – de IT erbij krijgen. Bij banken en andere financiële instellingen kan de CIO-rol gaan samenvallen met die van de COO. Het is tevens mogelijk dat de huidige CIO stappen maakt, maar dan moet hij of zij wel in beweging komen.” Niet alleen de informatiechef moet volgens de CTI-leider aan zichzelf werken. Boardleden en andere hoge functionarissen dienen ook te zorgen dat ze de mogelijkheden van nieuwe IT-oplossingen kennen. “De mensen die nu overal de leiding hebben, maakten carrière in de tijd dat de CIO nog chef dataverwerking was: een techneut die zorgde voor het heen- en weer bewegen van iets wat nog net geen informatie was, want de term IT kwam pas later. Boardleden opereren dus vaak vanuit een historische realiteit. Het is echt nodig dat iedereen op boardniveau weet wat je allemaal met IT kunt doen.” Parker merkt vervolgens op dat titels altijd

9

sing in zich heeft. Krijgen we meer complexiteit waar we moeilijk mee kunnen omgaan of vloeit er juist innovatie uit voort?” Go with the flow, hield Bos zijn toehoorders voor. “Daarmee kom je het verst. Als je ervoor kiest om tegen een trend te vechten, dan verlies je zeker. Houd de ogen en oren van je organisatie open. Omarm de trend.” Turbulentie The trend is your friend. Het adagium komt uit de beleggerswereld, maar wordt door Bos geleend om iets duidelijk te maken. Hoe kunnen organisaties het beste met turbulentie omgaan? “In de dagelijkse beslommeringen van bijvoorbeeld het online houden van je netwerk, van die SAP-implementatie, van de bescherming tegen hackers, van het digitaal babysitten van de business, is er nauwelijks oog voor innovatie. De CIO zal zich moeten transformeren. Jullie hebben de lead in het veranderen van businessmodellen. Leer te luisteren naar je intuïtie. Deze helpt je beslissingen te nemen. Kortom: Go with the flow, benefit from the tide.”

Eindelijk een nieuwe versie van deze populaire filmreeks? Het antwoord is nee en ja: er komt geen nieuwe versie van deze film in de bioscoop, althans niet dat ik weet. Maar er komt wel degelijk een ‘Back to the Future’-moment en wij als CIO’s zijn de regisseur daarvan. Tenminste, als we die rol op ons nemen... In CIO Magazine schreef ik eens over de terugkoppellus die we met slimme reporting kunnen creëren in vrijwel alle bedrijfsprocessen. Dus bijvoorbeeld hoe goed is de financiële performance, de supply chain performance, de medewerkertevredenheid of de duurzaamheidsscore – dit allemaal brengen we in kaart. De score van de afgelopen periode wordt vergeleken met de gewenste score en daarmee kunnen we bekijken of we succesvol zijn geweest of dat we hebben gefaald. Met andere woorden, door goed achteruit te kijken, worden we gezien als succesvol of niet. Informatie interpreteren En hiermee komen we terug op het belang van informatie. Daar gaat het allemaal om voor ons CIO’s. Zonder goede reporting zijn bedrijfsprocessen zogenaamde open processen zonder terugkoppeling, en daarmee is succes iets wat kan gebeuren maar dat is dan eerder per ongeluk. Structurele reporting leidt tot betere performance, simpelweg omdat je weet hoe ver je weg bent van de gewenste uitkomst. Het is te vergelijken met het oversteken van een oceaan waarbij je een koers uitzet en hoopt op Barbados uit te komen. Alleen als je constant alle informatie gebruikt, zal je daar ook echt aankomen. Een goede zeiler wil ook die informatie hebben en is erop getraind om die informatie te interpreteren. Met andere woorden: hij/zij weet wat hij/zij wil weten en zorgt ervoor dat hij/zij die informatie krijgt om te slagen en om te verbeteren. Dit is de basisdefinitie van een

high-performance information culture. Als jij erin slaagt om een dergelijke cultuur te creëren binnen je bedrijf, ben je een absolute top-CIO. The Past is the Future Met bovenstaande analogie heb ik onder water ook iets aangestipt wat verdergaat dan rapporteren over wat in het verleden is gebeurd. Door steeds goed te begrijpen waarom een bepaalde performance is gehaald, begrijpen we de dynamiek en karakteristieken van onze bedrijfsprocessen steeds beter. Dit is volgens mij het tweede maturity level dat je kunt bereiken (de eerste is het beseffen dat je onvoldoende weet van je bedrijfsprocessen). Om even terug te komen op de ervaren zeezeiler, deze gebruikt informatie om te bepalen waar hij of zij is. Hij/zij gebruikt echter ook vooruitzichten om te bepalen wat de volgende stap zal zijn. Zeilers moeten heel vaak besluiten nemen om bijvoorbeeld te wachten of om een andere koers te varen om alsnog aan te komen waar ze willen aankomen. Zij denken als het ware in scenario’s en dat zouden we het derde maturity level kunnen noemen. Het zijn onder andere dit soort onderwerpen die op de agenda staan van de CIO Day op 12 en 13 november. Ik kijk er al weer naar uit. Ik zal helaas het stokje moeten overdragen waarmee ik ook weer tot ‘the past’ behoor om daarmee ruimte te maken ‘for the future’. ALOYS KREGTING is CIO van DSM en CIO of the Year van 2007 en 2011.

THE POWER BEHIND THE CLOUD End User Performance & Optimised Costs where clouds connect

Interxion: provider of cloud- and carrier-neutral colocation data centre services. Serving over 1,200 customers through 32 data centres across Europe. SPACE

POWER

SPACE

POWER

COOLING

CONNECTIVITY

SECURITY

SUPPORT

Cloud Hubs: Extend reach with 400+ networks and lowest latency connectivity

Visit www.interxion.com/cloudhub or call to +31 20 8807 700

LISTED

Colocation | Power | Cooling | Connectivity | Security | Support | Sustainability | Communities

100% ONTZORGEN KORTE

TIMETO-MARKET

LAGERE VOORSPELBARE KOSTEN

SPECIALISTISCHE OPEX KENNIS IPV CAPEX RIJKE FLEXIBELE RESOURCES FUNCTIONALITEIT

HIGH-PERFORMANCE

Business Intelligence in the Cloud Altijd snel en veilig de juiste informatie bij de hand. Over uw organisatie, uw producten, uw klanten, per regio, in de tijd, wat u nodig heeft. Omdat u beter wilt presteren. Business Intelligence lijkt u wel wat. Maar dan graag zónder grote investeringen, zónder de zorgen van beheer, maar mét schaalvoordelen en de mogelijkheid om flexibel gebruik te maken van resources en kennis. Én natuurlijk met alle ruimte voor uitbreiding in de toekomst.

Bel voor meer informatie naar 0348-457666 of kijk op www.inergy.nl

Met de Managed BI Services van Inergy haalt u betere informatie en slimmere analyses in huis, zonder dat u daarvoor in een dure infrastructuur hoeft te investeren. Alles wat u hoeft te doen: uw data door ons naar de BI-omgeving in onze ‘cloud’ laten ontsluiten. Dat doen we op snelle, bewezen en gestandaardiseerde wijze. Het resultaat? 24/7 de juiste informatie beschikbaar tegen

overzichtelijke kosten. Realtime als u wilt. Als rapport, dashboard of KPI-scorecard, per email, op uw pda of iPad. Bijkomend voordeel: u kunt prestaties en performance opschalen, op het moment dat het u uitkomt, in de mate die u past. Ideaal voor middelgrote en grote organisaties met de ambitie om te groeien. Tenminste, als we onze klanten mogen geloven (en dat doen we).

Onder meer Intergamma, Nationale Hypotheek Garantie, ETAM Retail Services, Unistream Bank, Detailresult en De Telefoongids & Gouden Gids draaien hun informatievoorziening bij ons in de Cloud.

IMPROVING BUSINESS THROUGH TECHNOLOGY

Door Peter van der Velde e.a.

Competenties

11

PostNL in de prijzen met IT-project GROENEKAN – De zogeheten IT Project of the Year Award, dit jaar voor de vierde maal toegekend, is uitgereikt aan PostNL. De prijs is een erkenning voor de essentiële rol die de IT-organisatie van PostNL heeft gespeeld bij het adequaat ondersteunen van een vernieuwende samenwerkingsvorm voor postbezorgers door heel Nederland heen. De award werd tijdens het recente Jaarcongres Innovatie en Transformatie in Groenekan uitgereikt aan CIO Marcel Krom en het bijbehorende team, bestaande uit projectmanager Esther Reijers, projectleider Derk Beltman en solutionarchitect Bart-Hein Molenkamp. PostNL zag zich de afgelopen jaren geconfronteerd met sterk gewijzigde marktomstandigheden en heeft een groot veranderingstraject ingezet om aan de nieuwe situatie het hoofd te bieden. Bezorgers kunnen in de huidige werkwijze zelfstandiger hun werk uitvoeren. Om deze werknemers te faciliteren is een CRM-clouddienst ontwikkeld, die een antwoord moet geven op het ontbreken van directe communicatie op de werkvloer en die daarnaast extra functionaliteit biedt. Zo kunnen bezorgers onder meer zien hoeveel werk ze kunnen verwachten, wat het gewicht van huis-aan-huispost zal zijn en wat voor weer zij zullen hebben bij het bezorgen van de post. PostNL heeft gewonnen omdat deze case volgens de jury als geen ander laat zien wat een investering in IT mogelijk maakt. Bovendien wist het bedrijf in korte tijd een zeer goed functionerende toepassing neer te zetten, onder meer door gebruik te maken van het platform Force.com van Salesforce.com. “Dit project is een echte waterscheiding en markeert voor PostNL de overgang van specificeren van maatwerk naar adapteren van wat de markt biedt”, aldus CIO Marcel Krom van het

PostNL-CIO Marcel Krom neemt de prijs in ontvangst.

AMSTELVEEN – Mensen die elkaar motiveren en stimuleren om binnen beperkte tijd grote prestaties neer te zetten. “Welke manager zou daar niet voor tekenen?”, zegt Geke Rosier, oprichter van ForceFive.

postbedrijf. “Alleen op deze manier hebben we de CRM-dienst zo snel kunnen opleveren.” DHL Express De tweede prijs was voor DHL Express, dat zich door eisen van klanten voor de noodzaak gesteld zag om met spoed zijn bezorgers van pda’s te voorzien. Deze worden voorzien van realtime informatie. Dit maakt het klanten mogelijk besteltijden zelfs nog te wijzigen terwijl het voertuig van DHL Express al onderweg is. Vernieuwend is ook de optie van

aflevering van waardevolle pakketjes met pincode, een Nederlandse innovatie die nu in de VS wordt overgenomen. Het platform dat de pda’s van informatie voorziet, is bovendien futureproof. De derde prijs was voor de bankieren-app van ABN Amro. De IT Project of the Year Award, een initiatief van Tijdschrift IT Management en ICT Academy, is bedoeld voor een spraakmakend IT-project dat succesvol is afgerond voor wat betreft budget, tijd en functionaliteiten.

Human resource development (HRD):

De spil in een wendbare organisatie NIJKERK – De omgeving waarin organisaties opereren is de afgelopen jaren sterk veranderd. De toegenomen wereldwijde concurrentie, het aangescherpte toezicht vanuit overheden, de flexibilisering van de arbeid en kennis, en de sterk toegenomen mobiliteit van talent zijn zomaar een aantal uitdagingen waarop organisaties een effectief antwoord moeten hebben. De toekomst kan niemand exact voorspellen. Maar als één ding zeker is, dan is het wel dat een organisatie wendbaar dient te zijn. Een wendbare organisatie vraagt om een goede balans tussen bestuurbaarheid c.q. stabiliteit van de organisatie en vermogen om de organisatieomgeving flexibel te sturen. Centraal inzicht in bijvoorbeeld certificeringen en kosten zullen belangrijk blijven, maar daarnaast zal horizontale aansturing en samenwerking – vaak op wereldwijd niveau – een nog belangrijkere rol gaan spelen. Dit vraagt enerzijds om centraal inzicht en overzicht middels krachtige rapportagetools, en anderzijds vooral om het ondersteunen van sociale innovatie. In beide gevallen speelt een krachtige human-resource-developmentorganisatie (HRD), ondersteund door een robuust leermanagementsysteem (LMS), een bepalende factor. Next Gen LMS Vooral sociale innovatie vraagt om een geheel nieuwe generatie LMS’en. Waar een LMS de afgelopen tien jaar voornamelijk bedoeld was om de individuele leeractiviteiten van een medewerker te registreren en klassikale trainingen logistiek af te hande-

Innovatie is mensenwerk

len, is het LMS de afgelopen jaren vooral geëvolueerd richting het ondersteunen van selfservice en self-assessment en het ontsluiten van een mix van leervormen richting de medewerkers, of het nu gaat om klassikale trainingen, e-learning of virtual classes. Teneinde in een echt wendbare organisatie de ontwikkelsnelheid, de aanpassingssnelheid en het concurrentievermogen te vergroten, worden andere eisen aan het LMS gesteld. Formeel en informeel leren zullen steeds meer versmelten tot social learning. De zoekfunctie speelt hierbij een essentiële rol. Een medewerker moet niet alleen in het formele leeraanbod kunnen zoeken, maar moet vooral toegang krijgen tot de enorme hoeveelheid kennis en ervaring en (informele) leerbronnen die in de organisatie beschikbaar zijn. Zo moet een medewerker die voor een bijzondere opdracht staat om een specifieke oplossing in de Chinese markt te realiseren, middels het systeem kunnen achterhalen welke voor hem mogelijk onbekende collega’s beschikken over de benodigde kennis, vaardigheden en ervaringen om te klus te klaren. Wil je sneller, goedkoper en met meer impact kunnen leren en ontwikkelen, dan zul je toegang moeten hebben tot elke relevante bron. Wat zou het helpen als je direct vanuit het LMS via bijvoorbeeld videoconferentie contact kunt leggen met de gezochte collega en dit gesprek vervolgens kunt opnemen en afspelen in het team: “Kijk, ik heb zojuist met deze collega gesproken die een soortgelijke opdracht al eerder met succes heeft uitgevoerd. Hij zal ons project gaan ondersteunen.” In de context van een wereldwijd opererende organisatie komt hier nog bij dat het LMS naadloos meerdere talen en culturen moet ondersteunen en daarnaast effectieve

support moet bieden aan verschillende generaties met ieder zijn eigen comfortzone qua leren en ontwikkelen. Al deze extra complexiteit zal naadloos moeten worden geaccommodeerd in het nieuwe LMS. Ontwikkelingen Dit zijn de ontwikkelingen waar Bloomville en Saba – Bloomville’s softwarepartner in de USA – aan werken. De afgelopen ruim twaalf jaar ondersteunt Bloomville, samen met Saba, organisaties als ABN Amro, KLM, Ikea, ASML en T-mobile bij het optimaal inzetten en ontwikkelen van hun medewerkers. In 2012 is daar KPN bij gekomen. Bloomville heeft de afgelopen maanden bij KPN nieuwe best-practiceprocessen geïmplementeerd rondom het leren en ontwikkelen. Daarnaast is op basis van Saba-technologie een robuuste LMS-omgeving gerealiseerd, en heeft Bloomville het gehele logistieke proces rondom interne en externe trainingen en opleidingen uit handen genomen zonder dat KPN hierbij de regie verliest. KPN beschikt nu over een basis van waaruit men de medewerkers op een laagdrempelige manier, geïntegreerd in hun werkomgeving, ondersteunt bij het doelgericht ontwikkelen van vakmanschap en vaardigheden. KPN is, net als Bloomville’s andere klanten, zo optimaal voorbereid om mee te liften op de inspirerende ontwikkelingen waar Bloomville en Saba vandaag de dag de basis voor leggen. Kijk voor meer informatie op www.bloomville.nl of neem contact op met Pauline Doomernik ([email protected]). PETER VAN DER VELDE is algemeen directeur van Bloomville.

Toch kom je volgens Rosier als team niet vanzelf in een dergelijke ‘flow’. Niet binnen een afdeling, laat staan over afdelingen heen, en al helemaal niet aan weerszijden van de interface tussen business en IT. “Zo’n flow is moeilijk om te zetten in een way of working”, vervolgt de ForceFive-oprichter. “Je doet het vrijwillig maar het is niet vrijblijvend. Ook bij de Googles en Apples van deze wereld is het slechts 10 procent inspiratie en maar liefst 90 procent transpiratie. Gewoon bikkelen en volhouden totdat je er bent!” Bikkelen kan volgens haar echter ook leuk zijn. “Een open mind, empathie en een gevoel voor communicatie is eigenlijk alles wat er nodig is. Daarom is een goed Scrum-team veel leuker dan bijvoorbeeld een Prince-aanpak (voor projectmanagement, red.) of welke methode of hiërarchie dan ook.” Volgens Victor van Haeren, associate partner van ForceFive, is er meer te bereiken met minder methoden. “Denk eens aan de tijdwinst wanneer die enorme hoeveelheid templates – vaak in slecht Nederlands of Engels geschreven – niet meer hoeven te worden geproduceerd, gelezen en beoordeeld. Persoonlijke communicatie en samenwerking is veel krachtiger dan procedures. Een goede kick-off van de opdrachtgever werkt beter dan een PID-document per e-mail. Wekelijkse zeepkistsessies rond de vrijdagmiddagborrel zorgen voor veel meer duidelijkheid en teamgevoel dan ‘management by memo’. Feedback geven en ontvangen leidt tot persoonlijke ontwikkeling en motiveert. Empathie geeft respect en begrip. Een subtiele en gerichte e-mail van een CEO aan zijn team heeft veel meer effect dan een escalatieprocedure via een programmaboard.” Veranderkunde ForceFive heeft volop kennis en ervaring op het gebied van programmamanagement, marketing, communicatie en servicemanagement. De organisatie kenmerkt zich door een verfrissende kijk op het vergroten van de toegevoegde waarde van IT voor organisaties. “De business met IT verbinden”, zeggen ze zelf. “Dat is ons werkgebied. Gepassioneerd en heel persoonlijk.” Innovatie door communicatie is volgens de ForceFive-deskundigen dagelijks inzetbaar. Het is persoonlijk en praktisch en het heeft een groot veranderkundig effect, zeggen ze. “Maar het moet dan wel goed worden uitgevoerd, het moet iets zijn van ons, voor ons en door ons”, voegt Van Haeren hieraan toe. “Een soort vanzelfsprekende werkwijze binnen organisaties. Met persoonlijke communicatie en aandacht voor personen en teams.” “Innovatie is mensenwerk”, aldus Rosier. “Mensen die in een proces met elkaar de weg van wens naar werkelijkheid afleggen en elkaar motiveren en stimuleren om binnen beperkte tijd tot grote hoogte te komen. Voor de klant, met de collega’s, voor jezelf. Gewoon, omdat bikkelen en presteren leuk kunnen zijn!”

12

Door Hotze Zijlstra

Regelgeving

Maarten Hillenaar, Rijks-CIO over SEPA:

‘We willen filevorming voorkomen’ DEN HAAG – Bedrijven moeten haast maken met de voorbereidingen op de invoering van de Single European Payments Area (SEPA). Dat zegt Rijks-CIO Maarten Hillenaar die hieraan toevoegt dat organisaties die er nu nog aan moeten beginnen eigenlijk al aan de late kant zijn. De Rijksoverheid is volgens hem goed op weg met de voorbereidingen op de in-

Haal het maximale uit uw HR met e-HRM

voering van de Europese standaardisering. Deze wordt op 1 februari 2014 ook voor binnenlandse betalingen van kracht. Volgens Hillenaar is een groot aantal organisaties binnen de Rijksoverheid qua processen en systemen reeds klaar voor SEPA. “De rest volgt in 2012 dan wel in de loop van 2013”, aldus de directeur Informatiseringsbeleid (CIO) Rijk. “De verwachting is dat de gehele Rijksoverheid ruim voor de deadline over is, maar we moeten wel oppassen voor filevorming in de tweede helft van 2013. We moeten voorkomen dat, naarmate de invoeringsdatum in zicht komt, de ene organisatie de andere gaat ophouden.” SEPA betekent voor burgers, bedrijven en overheden dat het vanaf 1 februari 2014 niet langer mogelijk is om op de huidige manier overschrijvingen te doen. Allereerst is er de conversie naar het internationale, achttien karakters tellende bankrekeningnummer IBAN en de zogeheten Bank Identifier Code (BIC). Dit betekent dat processen, systemen en bestanden waarbij het bankrekeningnummer een rol speelt allemaal moeten worden aangepast. De totale betaalketen moet bovendien naar de nieuwe Europese afspraken en standaarden worden getransformeerd. De invoering van SEPA is een van de vele standaardiseringstrajecten binnen het Rijk, maar wordt overheidsbreed aangevlogen. Hillenaar: “Hoewel we vanuit de informatisering verantwoordelijk zijn voor de uitrol van digitale standaarden en architectuur, is de feitelijke invoering van SEPA belegd binnen de financiële functie. Het is echt de verdienste van het Agentschap van Generale Thesaurie dat het Rijk nu al zo goed op weg is. De CIO ondersteunt, maar heeft niet het voortouw.” De coördinatie en de inrichting van het betalingsverkeer van de Rijksoverheid, en dus ook SEPA, valt binnen het Ministerie van Financiën en dus onder de verantwoordelijkheid van het Agentschap van Generale Thesaurie. “Maar er is uiteraard een nauwe samenwerking met de informatiseringsfunctie en andere rijksorganisaties. Uiteindelijk gaat het om informatiesystemen.” Uitvoering De met uitzondering van de Belastingdienst rijksbrede coördinatie van de SEPA-migratie wordt na een Europees aanbestedingstraject uitgevoerd door de Royal Bank of Scotland. De financiële dienstverlener heeft hiertoe een implementatiemanager geïnstalleerd, die een plan van aanpak heeft gemaakt voor de Rijksoverheid en reeds op weg is met de migratie. “Met het oog op de eventuele filevorming, hebben we het Agentschap van de Generale Thesaurie voorgesteld om samen met ons te bekijken in hoeverre er vanuit de informatieen CIO-functie extra hand- en spandiensten moeten worden geleverd”, aldus de directeur Informatiseringsbeleid Rijk. “Op deze manier kunnen we eventuele capaciteitsproblemen of oponthoud wellicht voorkomen, zodat alle betrokken rijksonderdelen op 1 februari

2014 daadwerkelijk SEPA-compliant zijn. Wat dat betreft hebben we als Rijk een belangrijke voorbeeldfunctie.” De Rijksoverheid heeft geleerd van het verleden. “Het CIO-stelsel binnen het Rijk is ingesteld in 2008. De aanleiding daarvoor was dat projecten binnen de Rijksoverheid met een grote ict-component zich te vaak kenmerkten door een overschrijding van geplande tijd en budget. De sturing erop moest dus worden verbeterd, daarom werd bij ieder ministerie een CIO benoemd die verantwoordelijk werd voor de ict-strategie en de informatievoorziening.” De rijksbrede kaders zouden door de aanstelling van Rijks-CIO Hillenaar bewaakt worden. Hij is binnen deze rol voorzitter van de zogeheten Interdepartementale Commissie van CIO’s (ICCIO), waarin dus ook alle verantwoordelijken voor het informatiseringsbeleid van de diverse ministeries zitting hebben.

www.raet.nl

Maarten Hillenaar.

meerd en begeleid. “Er zijn dus verschillende migratiemechanismen met verschillende doelgroepen die elkaar bovendien versterken”, aldus Hillenaar. “Uitdagingen bij het voltooien van de SEPAmigratie liggen voor veel organisaties op het gebied van het gereedmaken van de financiële systemen, het maken van impactanalyses,

“De migratie is te vergelijken met de introductie van de euro en de overgang naar het nieuwe millennium” Doelgroepen SEPA gaat zoals gezegd verder dan de Rijksoverheid. Het Agentschap van de Generale Thesaurie heeft met het oog op een tijdige implementatie bij alle overheden het SEPA Platform Publieke Sector (SPPS) opgericht. Het doel was een platform te faciliteren voor informatievoorziening over SEPA. Daarnaast heeft De Nederlandsche Bank (DNB) vorig jaar het Nationaal Forum SEPA-migratie in het leven geroepen. Het Forum heeft als doel de tijdige overgang van alle betrokkenen buiten de overheid te bevorderen. Het richt zich met name op het bedrijfsleven, omdat de burger al door de banken wordt geïnfor-

en het omzetten van de rekeningnummers van alle debiteuren en crediteuren naar IBAN- en BIC-nummers. Er bestaan overigens al IBAN- en BIC-services waar je als organisatie al je bestanden naartoe stuurt om ze vervolgens IBAN-compliant terug te krijgen. De kennis over zulke zaken moet natuurlijk wel in breed verband landen.” Betrouwbaar “De winst van SEPA is dat we straks in de Eurolanden binnen één gestandaardiseerd en betrouwbaar systeem grensoverschrijdend elektronisch kunnen betalen”, zo stelt Hillenaar. “De Europese interoperabiliteit

wordt in die zin weer een stukje bevorderd. Dat is heel belangrijk voor bedrijven en burgers die bijvoorbeeld via internet veel met internationale betalingen te maken hebben. Ook vernieuwingen zoals de chips op pinpassen vloeien voort uit SEPA, waardoor inmiddels overal in Europa bij pin- of creditcardbetalingen de pincode moet worden ingetoetst. Vroeger was in sommige landen alleen de pas voldoende. Dit maakt het betalingsverkeer een stuk veiliger voor de consument. Ook voor de Nederlandse internationale handel is SEPA belangrijk, omdat we als klein land een relatief grote buitenlandse markt hebben. Het bedrijfsleven zal tegen minder kosten zaken kunnen doen.” Lastig is volgens de Rijks-CIO het relatief lange IBAN-rekeningnummer van achttien karakters. “Mensen moeten dit zien te onthouden, waardoor de kans op het maken van fouten toeneemt. Ik weet niet hoe dit gaat lopen, maar dit zou extra belastend kunnen zijn. Aan de andere kant zullen er absoluut hulpmiddelen en tools verschijnen om het burgers en organisaties gemakkelijker te maken. De voordelen zullen in mijn ogen ruimschoots opwegen tegen de nadelen.” IT-impact Hillenaar heeft een dringend advies voor iedereen die in 2014 met SEPA te maken gaat krijgen: “Begin op tijd met de voorbereidingen op de migratie”, waarschuwt de CIO. “Wie pas nu start, is eigenlijk al aan de late kant. Er moet namelijk nogal wat worden geconverteerd: processen, systemen en bestanden. Het is een migratie die te vergelijken is met de introductie van de euro en qua IT-impact met de overgang naar het nieuwe millennium. Een tijdige overstap is echt van het grootste belang.”

Door onze redactie

Internet en cloud

13

Salesforce.com maakt koppeling met sociale media

‘Business moet klaar zijn voor sociale revolutie’ SAN FRANCISCO – “De toonaangevende bedrijven van vandaag de dag erkennen dat business ‘social’ is”, aldus Marc Benioff, oprichter en CEO van Salesforce.com. Wanneer je klanten en gebruikers kent en met ze interacteert, kun je immers gemakkelijker wat aan ze verkopen. Door de koppeling van customer-relationmanagement (CRM) aan sociale media zijn de mogelijkheden voor de business inmiddels onbegrensd. “Met nieuwe innovaties binnen onze zes productlijnen kunnen ondernemingen hun verkoop-, service- en marketingorganisatie transformeren om zo een nauwere band met hun klanten te realiseren”, stelde Benioff onlangs tijdens de aankondiging van nieuwe sociale en mobiele cloud-computinginnovaties, die ondernemingen op nieuwe manieren met hun klanten, partners, medewerkers en next-generationproducten verbindt. Deze technologieën stellen bedrijven in staat om de manier waarop ze verkopen, service verlenen, hun marketing bedrijven, (samen-) werken en innoveren te veranderen zodat ze klaar zijn voor de sociale revolutie. De aankondigingen zijn gedaan tijdens de Dreamforce 2012-technologieconferentie met meer dan 90.000 geregistreerde aanwezigen. Waar men binnen Salesforce.com voorheen sprak van ‘the social enterprise’ huldigt men thans het credo ‘business is social’. Dit heeft onder meer te maken met het feit dat eerstgenoemde typering vaak verward werd met bedrijven die corporate social responsible opereren. Om dit te vermijden en bovendien de nadruk te leggen op het feit dat bedrijven succesvoller zijn als ze goed luisteren, meepraten en cocreëren op sociale kanalen, is gekozen voor het nieuwe credo. De wereldwijde sociale revolutie vindt vandaag de dag plaats. Er zijn meer dan 4,5 miljard gebruikers van sociale media wereldwijd en zij hebben dagelijks meer dan 150 miljoen conversaties op onder meer Facebook, Twitter en LinkedIn. Maar de revolutie is niet langer slechts een consumentenontwikkeling; het creëert tevens een klantrevolutie voor iedere onderneming. Zo ervaren Fortune 100-bedrijven een groei van 123 procent in het aantal fans op Facebook, terwijl hun websitetraffic continu blijft afnemen. Researchfirma IDC rapporteert dat de uitgaven aan social networking met 47 procent stijgen, de hoogste groei in uitgaven voor welke technologiecategorie dan ook.

Tot de komst van de Marketing Cloud hadden bedrijven gefragmenteerde conversaties en ongecoördineerde socialemarketingprogramma’s. “Door de brancheleiders Buddy Media en Radian6 te combineren en zo de Marketing Cloud te versterken, hebben bedrijven en merken nu de bewezen suite om alle socialemarketingactiviteiten te beheren. Ook hebben ze hiermee toegang tot alle algemene assets op één plaats. Met de Marketing Cloud kunnen marketeers zich aanpassen aan de nieuwe wereld van sociale marketing.”

Salesforce.com-CEO Marc Benioff.

Een studie van McKinsey laat zien dat 70 procent van de ondernemingen socialemediatechnologieën gebruikt. Deze technologieën hebben de mogelijkheid om 1,3 biljoen dollar aan businessvalue te genereren. Marketing Opvallend daarbij is de verschuiving van IT-budget. Zo geeft analistenbureau Gartner aan dat in 2017 de marketingexecutive binnen organisaties een groter IT-budget zal hebben dan de CIO. Bedrijven als Salesforce. com zullen daarvan profiteren. De Common-

wealth Bank, de grootste financiële instelling van Australië, zet het product bijvoorbeeld in voor onder andere social advertising op basis van webgebaseerde en mobiele Facebook-advertenties, gericht op mensen tussen de 18 en 34 jaar. “Marketing Cloud van Salesforce.com is de eerste suite die social listening, content, engagement, advertising, workflow, automation en measurement samenbrengt”, aldus een woordvoerder van de leverancier. “Tezamen gaan al deze technologieën de marketingfunctie klaarmaken voor de sociale revolutie.”

Social performance In het domein van performancemanagement en human resources werd door Salesforce. com recent Work.com gelanceerd: een socialperformancemanagementplatform dat de manier verandert waarop bedrijven sociale doelstellingen coördineren, hun medewerkers motiveren met realtime waardering en beloningen, en prestaties sturen met continue feedback en relevante terugkoppeling op prestatie. Met Work.com kunnen bedrijven managementtools toepassen, precies in de applicaties waar sales-, service- en marketingteams dagelijks werken. Hiermee verbinden ze deze teams met de missie van het bedrijf op compleet nieuwe manieren. “De manier waarop we werken is veranderd, maar de technologie die de meeste bedrijven gebruiken om werk te beheren is pijnlijk gedateerd”, zegt John Wookey, verantwoordelijk voor de social applications binnen Salesforce.com. “Work.com helpt teams beter samen te werken door de tools te leveren die zij nodig hebben om op één lijn en gemotiveerd te blijven. Bovendien biedt het ze integratie met de systemen waarmee mensen daadwerkelijk werken.” Salesforce.com introduceerde onlangs tevens de zogeheten Chatterbox, dat het mogelijk maakt eenvoudig en veilig bestanden te delen tussen devices in de businesscontext.

Gebruik cloud computing in 2012 verdrievoudigd UTRECHT – Bedrijven stappen massaal over naar de cloud. Om de overvloed aan digitale informatie aan te kunnen, maakt op dit moment 71 procent van de bedrijven met meer dan 500 werknemers, verspreid over Europa en Noord-Amerika, gebruik van cloud computing. In 2011 was dat slechts 26 procent. Dit blijkt uit de CIO Barometer 2012 van CSC. Van de onderzochte bedrijven zegt 33 procent te zijn overgestapt op cloud computing, omdat het hun via verschillende technologieën betere toegang verschaft tot hun infor-

matie. Deze aanpak vergroot de snelheid en efficiëntie en daarmee de bedrijfsprestaties. Van de CIO’s die zijn ondervraagd geeft 54 procent aan dat cloud computing het mogelijk maakt meer tijd te besteden aan innovatie en bedrijfsstrategie. 17 procent van de bedrijven geeft aan te zijn overgestapt naar cloud computing uit kostenoverweging. In tegenstelling tot de heersende gedachte heeft slechts 14 procent van de bedrijven hun IT-afdeling verkleind bij het overstappen naar cloud computing. Van de ondervraagde organisaties geeft 20 procent aan juist medewerkers, met name cloud-computingexperts, te hebben aangenomen. Van de bedrijven in

Europa en Noord-Amerika die aan het onderzoek hebben meegedaan, zegt 25 procent dat ze sinds het implementeren van cloud computing meer bewust zijn van de veiligheid van data. CIO Barometer De CIO Barometer is een jaarlijks onderzoek uitgevoerd door TNS Sofres in opdracht van CSC. Dit jaar is het onderzoek voor de vierde keer gehouden. De barometer wordt uitgevoerd onder CIO’s van Europese en NoordAmerikaanse organisaties en publieke instellingen, met meer dan 500 medewerkers. De barometer is een kwantitatieve analyse voor

IT-managers op het gebied van trends en vooruitzichten in de IT. Het rapport bevat testimonials van veertig CIO’s die hun visie delen over de uitbreiding van innovatie, het verhogen van concurrentievoordeel, en het stimuleren van groei met nieuwe technologieën. Naast de ontwikkelingen van cloud computing beschrijft het rapport onder meer een verrassende trend over het gebruik van mobiele telefoons en tablets door medewerkers op de werkvloer. Een trend die de CIO in een andere rol duwt. Het volledige rapport is te downloaden via www.csc.com/ciobarometer2012.

NL Tabloid265x390:265x390

11/10/12

22:42

Page 1

Door Hotze Zijlstra

Business en IT

15

Lem Lasher.

Interxion: in het centrum van de ontwikkelingen

“Enabler van de digitale economie” LONDEN – In de hang naar zowel lage kosten als een grotere mate van flexibiliteit kan de CIO gebaat zijn bij colocation. Daarmee speelt de IT-verantwoordelijke bovendien in op drie belangrijke IT-trends: cloud computing, big data alsmede sociale media en mobiliteit. Dat zegt althans Ian McVey, directeur marketing en business development voor de grootzakelijke markt bij Interxion. “Wanneer je kijkt naar de uitdagingen van de CIO, dan heeft deze te maken met twee belangrijke”, zegt de Brit, die kan bogen op meer dan vijftien jaar ervaring binnen de ict-secor. “Ten eerste moet hij of zij proberen de dagelijkse IT-operatie tegen steeds lagere kosten te laten draaien. Naast de beoogde kostenreductie verwacht men van de ITverantwoordelijke ook nog eens dat de infrastructuur wendbaarder en flexibeler wordt. Bijvoorbeeld in het kader van innovatie, en om nieuwe inkomstenstromen mogelijk te maken.” Twee belangrijke eisen, die in de ogen van McVey niet zo onverenigbaar zijn als ze lijken. Hij noemt drie belangrijke technologische trends waarop de hedendaagse CIO zou moeten anticiperen: cloud computing, big data en ten slotte sociale netwerken in combinatie met mobiele oplossingen en apparatuur. Omarming is niet alleen opportuun omdat deze nieuwe mogelijkheden helpen beter in te spelen op de wensen en eisen van de business, maar ook omdat ze een rol kunnen spelen bij het kostenefficiënter en flexibeler maken van de organisatie. “Cloud computing zou absoluut een van de hoogste prioriteiten voor de CIO moeten zijn”, aldus de Interxion-executive. “Veelal zal men daarbij bewegen naar een hybride oplossing, waarbij een deel van de clouddiensten uit het publieke domein worden betrokken en een deel binnen de eigen omgeving blijft. Vanuit het perspectief van Interxion kunnen we de CIO helpen bij deze beweging,

wat inhoudt dat we een carrierneutrale en optimale connectiviteit kunnen leveren. Dat is een absoluut noodzakelijke voorwaarde binnen een enterpriseomgeving.” Ten aanzien van big data merkt de marketing- en business-developmentdirecteur op dat het weliswaar geen geheel nieuw thema is, maar dat het wel steeds meer op het netvlies van de moderne CIO komt. “Men beseft dat er veel waarde te halen is uit diverse gegevensbronnen, maar de groeiende berg informatie stelt de CIO wel voor de nodige uitdagingen op het gebied van opslag en kosten. Ook hier speelt dus de behoefte aan schaalbaarheid, externe opslag en daarmee ook snelle netwerkverbindingen voor een desgewenst realtime verwerking. Naast een focus op de softwarematige kant van het verhaal, met oog op de ontsluiting van gegevens, moet de CIO tevens zorgen voor de juiste connectiviteit.”

“Men beseft dat er veel waarde te halen is uit diverse gegevensbronnen” De marktpropositie ten aanzien van de derde belangrijke trend – de combinatie van sociale interactie en mobiliteit – is feitelijk dezelfde als McVey reeds heeft geschetst: “We kunnen als Interxion een fundamentele rol spelen bij het mogelijk maken van moderne communicatie en samenwerking. Kijkend naar het totaal van cloud computing, big data en het fenomeen ‘sociaal en mobiel’, zijn wij feitelijk de enabler van de nieuwe digitale economie; de partij die het allemaal mogelijk kan maken.”

Het van origine Nederlandse Interxion is een businessgerichte leverancier die gespecialiseerd is in zogeheten carrier- en vendorneutrale colocationdatacenters in Europa. Het bedrijf heeft 32 datacenters in elf Europese landen, waarbij hun Amsterdam campus een ware internethub is voor digitale content en cloud en een toegangspoort is naar de rest van Europa. De vestigingen bieden klanten uitgebreide beveiliging en gegarandeerde uptime voor hun bedrijfskritische applicaties. Met connectiviteit geleverd door meer dan 400 carriers en ISP’s en achttien Europese Internet Exchanges, heeft Interxion voor hen een interessante uitgangspositie om aan te haken bij geconnecteerde ecosystemen: zogenoemde ‘communities of interest’. Businessvraag Interxion speelt met een dergelijke dienstverlening tevens in op de behoefte aan een grotere mate van flexibiliteit bij bedrijven. Men wil naar behoeven capaciteit kunnen op- en afschalen en een eventuele vendor lock-in zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Volgens Ian McVey komen de oplossingen die zijn bedrijf biedt steeds nadrukkelijker op het netvlies van de CIO. Hij ontkent niet dat zijn activiteiten nog vaak gepercipieerd worden als een onderwerp voor IT-managers of andere meer uitvoerende functies, maar hij ziet op basis van een toenemende businessvraag wel steeds meer CIO’s het heft in handen nemen. “Het is lastig om precies aan te geven wie aan de vraagzijde ons belangrijkste aanspreekpunt is”, zegt hij. “Dit hangt ook voor een deel af van de volwassenheid van de organisatie en de branche waarin men opereert. Soms is de business in de lead, een andere keer weer de CIO. Die laatste transformeert overigens van een techneut meer en meer in de richting van een businessstrateeg. Iemand die, mits deze rol goed wordt opgepakt, steeds vaker rechtstreeks aan de CEO rapporteert.”

‘CIO als dirigent van verandering’ AMSTERDAM – IT-verantwoordelijken hebben een grotere invloed op de ontwikkeling van hun eigen rol en positie dan ze zelf vermoeden. Dat zegt Lemuel ‘Lem’ Lasher, binnen IT-dienstverlener CSC verantwoordelijk voor de Global Business Solutions (GBS) en Chief Innovation Officer van het bedrijf. Inzicht in de echte strategische bijdrage die IT kan leveren is volgens hem belangrijk. “Het gaat om de juiste combinatie van operatie en strategie”, aldus de Amerikaan. “Plus het besef dat corporate IT onder druk van consumentengedreven trends en oplossingen ingrijpend is veranderd.” Naast meer technologiegerichte onderwerpen heeft Lasher als CSC-innovatiebaas oog voor de ontwikkeling van de CIO-rol en de IT-organisatie aan de klantzijde. “Het is een interessant onderwerp, omdat managementissues en technologie samenkomen. Daarnaast is het leuk omdat CIO’s vaak opereren in verschillende stadia van hun evolutie. Niet alleen omdat ze binnen organisaties verschillende rollen en posities hebben, maar ook omdat hun invloed en scope verschilt – meer operationeel gericht dan wel strategisch of technologisch.” De traditionele, op de operatie gerichte CIO’s hebben het volgens Lem Lasher moeilijk. “Ze hebben te maken met kostendruk en steeds veeleisender wordende businesses en eindgebruikers. Deze categorie CIO’s heeft het veelal niet bijzonder naar de zin. Degenen die de blik gericht hebben op visie, consumentgedreven technologieën en flexibele architecturen hebben het eveneens niet makkelijk. Alleen de CIO’s die alle dimensies kunnen managen zijn succesvol.”

CIODAY

www.cioday.nl

November 12 & 13 2012 11. Roundtable session by SAS: Operationalizing analytics 12. Roundtable session by Cognizant: Transforming IT organizations through turbulent times 13. Roundtable session by Quint Wellington Redwood: The future of IT: Business takes the lead 14. Roundtable session by TATA Consultancy Services: The New Digital Mobile Customer

Program the 12th of November Main language is English

12:00-13:00 REGISTRATION & WELCOME 13:00-16:30 EXCLUSIVE MASTERCLASS SESSIONS This years Master Classes will address the need for Scenario Planning. During the series Master Classes we will start to work with the concept of scenario planning by selecting the key factors per variable theme. During Session A we will explain the Why, the Value of scenario’s and the How. After Session A, the whole group of attending CIO’s will than split-up into several groups attending the several/parallel Sessions B/C/D/E/F/G/H. During the masterclass program the following speakers will share their expert views: Michael Steinbach, CEO Equens, Jeroen Terstegge, Executive Director of PrivaSense and Chairman of the Privacy Committee of VNO-NCW / MKB Nederland, Eric Bartelsman, Prof. of Economics VU, Steven Dhondt, Professor K.U. Leuven & Senior researcher TNO (BE), Olaf Schnapauff, Chief technologist T-Systems (Deutche Telecom) (DE), James Taylor, CEO Decision Management Solutions (US), The Master Classes are hosted by: CIO Platform Nederland, Accenture, KPMG, KPN, PwC, T-Systems, IBM, SAS Institute. 17:30-18:00 CENTRAL RECAP By: Wrap-up by Novay & CIO PN And by: ‘One to think about’ by Daan Roosegaarde, CEO Studio Roosegaarde 18:00-19:00 RECEPTION & WELCOME CIO VIP DINER GUESTS 19:00-22:30 CIO VIP DINER 22:30-23:30 AFTER DINER PARTY 23:30-01:00 CIO CAFE



12:15-13:30 LUNCH BREAK 13:30-14:30 BREAK OUT SESSIONS PART II 15. CIO session by Knab.nl: ICT a decade of growth but ICT challenges remain 16. CIO session by PostNL: Change & New Business Models driven by and in the Cloud 17. Expert session by Quint Wellington Redwood: The future of IT: Business takes the lead 18. Expert session by Google & VDAB: Executing on the Cloud 19. Roundtable session by Cisco: The young employer at work? 20. Roundtable session by Schneider Electric: Energy Architecture: the Role of IT 21. Roundtable session by CSC: Cloud and the US patriot act: What are the facts and risks? 22. Roundtable session by Pegasystems: Transforming ING Poland into a Customer Centric Company 23. Roundtable session by Trend Micro: IT cost reducation while enhancing 24. Roundtable session by Every Angle: Agile IT Solutions that make your business run better 25. Roundtable session by Interxion: Aligning Business & IT: Exploiting Big Data and Cloud 26. Roundtable session by Brunel IT (Dutch spoken): Learn from the past. How to find and keep talented IT specialists in the future? 27. Roundtable session by EuroCIO: ‘Big Data’ & ‘Big security’ enters boardroom!

Program the 13th of November Main language is English

07:30-08:30 BREAKFAST FOR OVERNIGHT STAY GUESTS 08:30-09:15 RECEPTION & OPENING PARTNER PIAZZA 09:15-10:45 OPENING CIO DAY 2012 By: Chairman of the day Bas van Werven, TV-personality & Peter van Kralingen, Tripodie Managementadvies & Rob Beijleveld, Host

Welcome By: René Steenvoorden Chairman of CIO Platform Nederland



COVENANT: Status Energy Efficiency Covenant by CIOs By: Ronald Verbeek, Director CIO Platform Nederland



Keynote: “What’s up? That’s up!” By: Timber Haaker, Principal Advisor Novay



Keynote: (Interaction) Connected World: The $4.2 Trillion Opportunity - The Internet Economy in the G-20. By: David Dean, Senior Partner & Managing Director BCG & Member of BCG’s digital economy leadership team, former global Leader of BCG’s TMT Practice, and co-leader of BCG’s Cloud Computing Initiative. (DE)



10:45-11:15 11:15-12:15

Keynote: (Innovation) IBM’s Transformation Journey: Enabling growth and productivity through innovation and IT By: Jeanette Horan, VP & Global CIO IBM (US) Keynote: (Inspiration / Innovation) Google: Work the Way You Live By: Amit Singh, VP Google Enterprise (US) Highly ranked in The 50 Most Powerful People in Enterprise Tech (by Business Insider) BREAK BREAK OUT SESSION PART I Special menu of sessions hosted by the Partners and customers (cases) 1. CIO session by Procter & Gamble: IT Benefit Management 2. CIO session by NIBC Bank NV: What makes us tick? 3. Expert session by Accenture: Analytics in a Big Data World: Delivering the Potential Value in (Big) Data with Analytics 4. Theme session by Imtech, Vodafone, Cisco. Bring iT: BYOD! – Secure Mobile working for Everyone 5. Roundtable session by Orange Business Services: An effective upgrade of communications 6. Roundtable session by IBM: The business use of personal devices has surged dramatically. How do you incorporate BYOD in your overal IT strategy? 7. Roundtable session by T-systems: Realizing business value in the cloud – creating a roadmap for success 8. Roundtable session by KPN: CloudNL: Best of both Worlds? 9. Roundtable session by BT: P-Direkt: Consolidating HR services for civil servants nationwide 10. Roundtable session by KPMG: Cybersecurity ... a nuanced perspective

Roundtable sessions are on invitation only



Roundtable sessions are on invitation only

14:30-15:00 BREAK 15:00-16:00 BREAK OUT SESSIONS PART III 28. CIO session by tbc 29. CIO session (debate) by Het Rijk: i-Strategy Government; The How, Why, What? All in relation to Enterprises/Industry! 30. Expert session by HCL: MECOM’s IT Supporting Business with Agility in a in a Fast Changing Environment. 31. Expert session by Microsoft: How will new technology shape your future? 32. Roundtable session by Novay: Agile organizations and the role of the CIO 33. Roundtable session by Vodafone: Mobile Strategy 34. Roundtable session by PwC: Business-driven API; linking legacy assets to SaaS 35. Roundtable session by Intel & Cisco: Orchestrating the end-to-end IT experience 36. Roundtable session by Infosys: Big Data – The New Gold 37. Roundtable session by NetApp: Accelerating Business Success with an Agile Data Infrastructure 38. Roundtable session by Bearingpoint: Create business value from Big Data – Hypercube 39. Roundtable session by Deloitte & CIO Magazine: Technology Trends and your Business Model 40. Roundtable session by Schneider Electric: CIO Covenant Energy Efficiency: Stepping Forward 16:00-16:30 BREAK 16:30-17:45 PLENARY AFTERNOON PROGRAM

Keynote: (Information / Intelligence) Agile, Analytic, Adaptive– The Enterprise of the Future. By: James Taylor, CEO Decision Management Solutions (US)



Keynote: (Innovation) IT Futures and the Road to Innovation. By: Prof. Martin Curley, Vice President Intel Corp. & Director Intel Labs Europe & Professor of Technology and Business Innovation at NUI Maynooth & co-Director of IVI (Innovation Value Institute) (IE)



Keynote: (Interaction) Transformation Strategy Aegon. By: Carla Mahieu, Executive Vice President & Global HR Head of Aegon



Keynote: (Inspiration) IT in the Unknown Economy! By: Daan Quakernaat, internet guru & author bestseller ‘Ga Kathedralen bouwen!’



Award: CIO of the Year Award HRH Prince Bernhard van Oranje

17:45-19:15 RECEPTION

Diamond Partners

Platinum Partners

Vodafone Smart Business

Gold Partners

lts

Resu

Knowledge Partners ACADEMY

CIO

euro CIO ME T R I

Media Partners

BoardroomIT

Promotion & Networking

cegeka

Software Analysis as Service

Lifestyle Partners

bB

Bossche Boardroom

CIODAY November 12 & 13 2012

18

Door Paul van der Waay, Dirk-Jan Geertsema en Marcel Kramer

Strategie

Een gezonde IT in recessietijd

Geen crashdieet, maar anders eten Als IT-organisaties hun huidige crashdieet voortzetten, snijden ze in vitale onderdelen van de IT-waardeketen waardoor ze de kopgroep niet meer kunnen bijhouden. Er zijn echter CIO’s die hun IT zo georganiseerd hebben dat ze deze marathon met gemak kunnen uitlopen. Zij hebben hun IT-kosten tot wel 40 procent structureel kunnen verlagen en tegelijkertijd een groter deel van hun budget aan het oppakken van waardetoevoegende activiteiten kunnen besteden. Wat is het geheime recept van deze high-performers? Met een crashdieet val je flink wat kilo’s af door niet te eten, maar mis je ook de voedingsstoffen die nodig zijn om op kracht te blijven. Zo is het ook met IT. Zodra het vertrouwen in de markt weer toeneemt en er weer ruimte is voor omzetgroei zullen bedrijven technologie nodig hebben om deze groei te verwezenlijken. Een crashdieet binnen IT maakt dat het bedrijf op dat punt een technologische achterstand heeft op de rest en flink moet aanpoten om deze achterstand weer in te lopen. Dit heeft vaak een aanmerkelijke groei in IT-uitgaven tot gevolg waardoor de zwaarbevochten kilo’s er weer snel aanvliegen. Aanpak High-performanceorganisaties pakken kostenreducties structureel anders aan. Van een crashdieet blijven ze ver weg. Zij borgen dat de kosten ook voor de lange termijn laag blijven terwijl ze blijven investeren in de projecten die er écht toe doen. Ze bereiken dit door een integrale aanpak:

1

Minimaliseren Ze starten met het aanpakken van de gebieden waar duidelijk een direct kostenvoordeel behaald kan worden. Deze stap creëert bewegingsruimte voor de volgende stappen en wekt vertrouwen bij de directie doordat er op korte termijn al resultaat wordt geboekt.

volgende fases te financieren. Het resultaat dat CIO’s met deze aanpak hebben bereikt, is substantieel. Niet alleen lukte het hen zoals gezegd om hun IT-kosten structureel tot wel 40 procent te verlagen zonder dip in prestaties, ook stelde deze aanpak hen in staat een groter deel van hun budget aan innovatie te besteden.

2

Aan de slag Zoals met elk dieet is het daadwerkelijk starten ervan een van de grootste obstakels. Om kostenreductie-initiatieven te

Optimaliseren Vervolgens nemen ze het IT-landschap onder de loep om te kijken hoe ze het beheren hiervan efficiënter kunnen aanpakken.

Kostenbesparing

AMSTERDAM – De crisis heeft de IT-budgetten hard geraakt. CIO’s kregen massaal de opdracht op zoek te gaan naar kostenbesparingen op hun afdeling. Veel IT-afdelingen zijn bezweken onder de druk om snel geld vrij te maken en zijn hierdoor aan een crashdieet begonnen. Het resultaat? Sterk verzwakte IT-organisaties en een gebrek aan innovatie.

selecteren, zijn actuele cijfers nodig. Op basis hiervan kan een businesscase worden uitgewerkt voor de geïdentificeerde initiatieven om te beslissen welke initiatieven in het plan opgenomen worden. Door deze initiatieven op een tijdlijn te plaatsen en te zorgen dat vroeg gestarte projecten direct geld vrijmaken, kunnen grotere initiatieven worden gefinancierd. PAUL VAN DER WAAY, DIRK-JAN GEERTSEMA en MARCEL KRAMER zijn werkzaam bij Accenture.

Innoveren

Transformeren

Minimaliseren 3 maanden

6 maanden

Optimaliseren 12 maanden

24 maanden

Figuur 1. Werken aan structureel lagere kosten.

3

CIO met lef gezocht! (m/v)

Transformeren Ze verankeren de kostenreductie in de fundamenten van de IT-organisatie door de processen waarmee IT bestuurd en geleverd wordt te transformeren.

Economie, markt, technologie, wet- en regelgeving. Ze veranderen in een steeds

4

met het onberekenbare en denkt in termen van investeringen en groei door

Innoveren Tot slot zetten deze bedrijven innovatieve technologieën in om kostenreducties in de gehele bedrijfsvoering mogelijk te maken. De opbouw van de aanpak stelt deze organisaties in staat om in de eerste fase de financiën vrij te maken die nodig zijn om de

hoger tempo. Voelt uw organisatie zich als een vis in deze woelige wateren? Als CIO staat u aan de wieg van de wendbare organisatie. U houdt rekening ict-gedreven innovaties. Onderzoeks- en adviesbureau Novay helpt u bij het uitstippelen van een toekomstvaste koers. Dat doen we met behulp van enterprise architectuur, integraal projectportfoliomanagement, interoperabiliteit, businessmodellering en scenarioplanning, wendbaarheid van organisaties en trust- en identity-oplossingen.

‘IT-budget handel en industrie gevaarlijk laag’ AMSTERDAM – Middelgrote handelsen industriebedrijven (H&I) investeren veel te weinig in hun IT-systemen. Dat maakt deze bedrijven kwetsbaar voor bedreigingen op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Het management is er blind voor. Tot deze conclusie komt adviesbureau Boer & Croon op basis van een marktanalyse. Door de bank genomen hanteren bedrijven in de handel en de industrie een IT-budget dat schommelt rond de 1 procent van hun omzet. Dit budget zou een factor twee tot drie groter moeten zijn om recht te kunnen doen aan het groeiende belang van IT. Een budget in de orde van grote van 2

tot 3 procent van de omzet vindt Boer & Croon een veel realistischer investeringsniveau. Volgens het adviesbureau zijn er in Nederland circa tweeduizend middelgrote bedrijven in deze sectoren actief met een personeelsbestand tussen de honderd en duizend medewerkers. Het adviesbureau schrijft dit toe aan de manier waarop de directies van deze bedrijven met IT omgaan. “Bestuurders van H&I-bedrijven hebben veelal geen affiniteit met IT, omdat de focus in deze bedrijven vooral op het eigen productieproces ligt”, stelt Bjorn de Hoon, associate partner bij Boer en Croon. “Zij zien IT als onbelangrijk en een kostenpost. Dit effect wordt nog eens versterkt door de economische crisis.”

PS Ontmoet ons tijdens de CIO Days op 12 en 13 november

Kortom, we zijn op zoek naar u! Reageren? Enschede (hoofdvestiging): Capitool 15, 7521 PL Enschede | Postbus 589, 7500 AN Enschede | Hermen van der Lugt (directeur) 053 485 04 15. Amersfoort: Stationsstraat 79F, 3811 MH Amersfoort. [email protected] www.novay.nl NOVAY12001 Advertentie 130x190.indd 1

15-10-12 14:03

Door Hotze Zijlstra Fotografie Roelof Pot

Human resources

19

Jeroen van der Heijden, CTO Raet

SaaS als bron van waarde AMERSFOORT – E-HRM-dienstverlener Raet had een vooruitziende blik toen men in 2005 besloot de HR-systemen als software as a service (SaaS) aan te bieden vanuit een private cloud. Daarmee is de webportal Raet Online toegankelijk voor iedereen die betrokken is bij het HR-proces. Raet Online was vorig jaar al mobiel toegankelijk. Onlangs werd een e-HRM-applicatie uitgerold voor de iPhone en iPad. CTO Jeroen van der Heijden stond aan de basis van de fundamentele, IT-gebaseerde vernieuwingsslag. De techniek speelde een fundamentele rol bij de ontwikkeling van Raet van een klassiek payrollbedrijf naar een moderne elektronische aanbieder van human-resourcemanagementdiensten. “SaaS ontleent zijn waarde aan het feit dat het zorgeloos is”, zegt Jeroen van der Heijden, CTO van Raet. “Als wij onze klanten niet kunnen ontzorgen en als onze oplossingen niet aansluiten bij hun wensen, dan doen we het niet goed. Wij ontlenen ons succes aan het gebruik van onze oplossingen, en dat drijft onze productontwikkeling en innovatie.” De omvang van de SaaS-omgeving van Raet is binnen het e-HRM-domein uniek. Zo beweegt het webportaal Raet Online zich inmiddels in de richting van de miljoen gebruikers. Elke maand komen er weer tienduizenden nieuwelingen bij. Met deze getallen bevindt het bedrijf zich in de voorhoede van de ontwikkelingen zoals een toenemende zelfredzaamheid en selfservice bij eindgebruikers: de medewerkers. Het geheim van het succes is volgens Jeroen van der Heijden het momentum: het op het juiste moment bezig zijn met een bepaalde technologie of oplossing, in relatie tot ontwikkelingen in de buitenwereld. “IT-afdelingen hadden tot voor kort nog hun eigen koninkrijk; de gemiddelde HR-medewerker had nog onvoldoende vertrouwen in internet om daar personeelsgegevens overheen te jagen.” Inmiddels is de beveiliging van webtoepassingen stukken volwassener en staan CIO’s steeds meer open voor nieuwe sourcingsmodellen, onder meer vanwege de kosten. Ook HR- en andere functies moeten het liefst goedkoper werken, waardoor het SaaS-model intussen ook door de CFO wordt omarmd.

boel weer teruggaven. De moderne webapplicaties maken data heel erg toegankelijk vanaf allerlei devices, maar de centrale verwerking is gebleven. De kerngedachte van SaaS zat feitelijk al heel lang in onze processen en ontwikkeling.”

Raet-CTO Jeroen van der Heijden.

Aanhaken Het mooie van het SaaS-principe is dat partijen op basis van een dito dienstverlening kunnen aanhaken op elkaars producten- en dienstenportfolio. Digidentity en webservices zijn daarvan voorbeelden, maar ook het inzetten van Google Maps. Van der Heijden: “Dit is precies het soort ontwikkeling waarop je als CIO zou willen aanhaken. Op dit gebied kunnen we als IT namelijk nog heel veel verwachten en mogelijk maken. Zo zijn wij als Raet voor onze normale klanten de ‘achterkant’, maar binnen een ander ecosysteem zijn we weer de leverancier van data. Neem het onderwijs, waar wij nieuwe medewerkers terug zien komen in hun leerlingenvolgsystemen en bijvoorbeeld de roosterplanning.”

Centralized computing Raet Online bestaat uit onder meer de salarissystemen, de basis-HR-systemen en de e-HRM-modules voor onder meer verzuimmanagement, werving en selectie, flexibilisering van arbeidsvoorwaarden, medewerkerontwikkeling en opleidingen en trainingen. Volgens Van der Heijden is

er binnen Raet altijd een open oog geweest voor belangrijke ontwikkelingen op technologisch en businessgebied. “We werden daarbij geholpen door onze historie, omdat we het idee van centralized computing altijd al hebben omarmd; we hadden al een mainframe waarbij iedere klant ons zijn gegevens stuurde, waarna wij deze verwerkten en de

Hoog ontwikkeltempo Op basis van een verregaande uitwisseling van gegevens is volgens de CTO een nieuw soort tooling denkbaar, dat in de richting gaat van performancemanagement, BI en HR-analytics. Het zit bij Raet allemaal in de pijplijn. Ook op dit terrein komt de link tussen een hoog ontwikkeltempo, nieuwe mogelijkheden en een zeer snelle time-tomarket naar voren. Van der Heijden: “De grote kracht van het hele SaaS-concept is dat je alles centraal hebt ingeregeld en vrijwel onbeperkt kunt koppelen.”

Het menselijk kapitaal van de organisatie

Kansen voor IT-specialisten AMSTERDAM – Talentvolle medewerkers zijn de motor van elke organisatie en daarmee een steeds voornamere factor voor succes. De markt voor ITspecialisten kenmerkt zich echter door een discrepantie tussen vraag en aanbod. Er is niet zozeer een gebrek aan IT’ers in generieke zin, maar schaarste van specifieke IT-specialisten. Dat blijkt uit recent onderzoek door Brunel en CIO Magazine onder IT-verantwoordelijken bij grote organisaties. Het onderzoek naar de IT-arbeidsmarkt toont aan dat het senior management van IT-organisaties een groot belang hecht aan functies die de brug slaan tussen business en IT. Te denken valt aan informatiemanagers en architecten. De respondenten geven aan een toename van het aanbod in deze categorieën te verwachten. Andere functies op het vlak van generieke IT en softwareontwikkeling worden al veel uitbesteed en dat zal in de toekomst alleen nog maar vaker gebeuren.

CIO’s verwachten een toename van de arbeidsmobiliteit. Voor werkgevers is het derhalve zaak zo aantrekkelijk mogelijk te worden, wat de respondenten vooral willen bereiken via de inhoud van het werk. De meerderheid van de respondenten (72 procent) vindt dat de inhoud een belangrijke bijdrage levert aan de aantrekkelijkheid van een werkgever, met daarbij de nodige zelfstandigheid en verantwoordelijkheid (61 procent). De balans werk-privé moet wel in orde zijn, zo vindt twee derde van de respondenten, wil een bedrijf of instelling een aantrekkelijke plek om te werken zijn. Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn uiteraard ook belangrijk, maar dat aspect wordt door slechts 39 procent van de respondenten genoemd. Opvallend is dat slechts 22 procent de mogelijkheid tot thuiswerken als een aantrekkelijke optie voor werknemers ziet. Inhuren Het zelf werven van talent staat bij de ondervraagde organisaties met stip op nummer

één, op afstand gevolgd door het inhuren van personeel – een geschikte route voor nog altijd 48 procent van de respondenten. Ruim een derde moet het in deze tijd doen met het eigen, bestaande personeelsbestand, bijvoorbeeld door ‘hiermee te schuiven’. Enkele CIO’s dragen alternatieven aan, zoals outtasken of clouddiensten afnemen dan wel rekruteren in andere landen, met name Azië. Een flexibele schil om de IT-organisatie vindt men belangrijk, om de bekende redenen van flexibiliteit en beperking van financiële risico’s. Uit zo’n bestand kan worden geput wanneer specialistische kenniswerkers nodig zijn voor wie niet continu werkzaamheden beschikbaar zijn of die niet te bewegen zijn tot een dienstverband bij één partij. Ook innovatie wordt ermee bevorderd. De interesse voor het werven van jonge medewerkers is groot, maar intussen wordt de IT-arbeidsmarkt gedomineerd door ervaren krachten en hebben jongeren het moeilijk. Ook als het gaat om opleidingen lopen vraag en aanbod kennelijk uiteen.

Buitenlanders Hoe moeilijk is het aanstellen van buitenlanders? Van de respondenten geeft 53 procent aan hier ervaring mee te hebben. Als het om obstakels van wet- en regelgeving gaat, geeft 29 procent aan hier enigszins hinder van te hebben, 16 procent redelijk veel en 3 procent zeer veel. Met het proces van werving en selectie heeft 11 procent moeite. Ook visa en werkvergunningen, de taalbarrière en culturele verschillen vormen in veel gevallen een obstakel. Brunel heeft dit onderzoek geïnitieerd om trends en ontwikkelingen ten aanzien van de IT-arbeidsmarkt boven tafel te krijgen. Tijdens de CIO Day 2012 verzorgt de organisatie een rondetafelsessie waarbij de uitkomsten en impact van het onderzoek besproken worden.

20

Door onze redactie

Duurzaamheid

Close The Gap bereikt mijlpaal van kwart miljoen

Durft u na te denken over BYOD? De wereld verandert. Er wordt van organisaties verwacht dat ze hun netwerk openstellen voor werknemers, partners en toeleveranciers. Een uitdaging voor ICT, want hoe waarborgt u de veiligheid van uw ICT-omgeving? En welke stappen moet u nemen als uw rol van beheerder naar facilitator verschuift? Vragen die we bij Bring iT, een samenwerking van Vodafone, Imtech en Cisco, graag voor u beantwoorden. Benieuwd naar de kansen van Bring Your Own Device voor uw organisatie? Doe dan de quickscan op www.bring-it.nl.

Desmond Tutu ontvangt de ‘pledge’ uit handen van Tamme Wierenga en Rob Beijleveld.

Honderdduizend pc’s voor Desmond Tutu CULEMBORG – De non-profitorganisatie Close The Gap heeft de mijlpaal van 250.000 gedoneerde pc’s op passende wijze gevierd. Aartsbisschop en Nobelprijswinnaar voor de vrede Desmond Tutu was eregast op een evenement bij Arrow Electronics/Flection in Culemborg. Close The Gap is een door de VN erkende en internationaal opererende non-gouvernementele organisatie die afgedankte computers van Europese bedrijven een tweede leven geeft in in eerste instantie Afrikaanse scholen en ziekenhuizen. Sinds de start in 2003 zijn er 250.000 computers geschonken door 225 Europese bedrijven. Deze worden nu door meer dan 1,5 miljoen mensen gebruikt bij ruim tweeduizend instellingen in veertig landen over de hele wereld. Tijdens een speciaal evenement in het computerherstelcentrum van Close the Gap in Culemborg werd aartsbisschop Desmond Tutu, al geruime tijd ambassadeur van Close the Gap, uitgenodigd om de laatste handeling te verrichten in het herstelproces van de 250.000e symbolische computer, die een tweede leven krijgt in een ontwikkelingsland. Uitbreiding Vanuit Stichting CharITy, opgericht door ICT Media-directeur Rob Beijleveld en Close the Gap, waren enkele tientallen ITverantwoordelijken van grote Nederlandse organisaties aanwezig. Tutu kreeg de belofte voor 100.000 computers overhandigd door Rob Beijleveld en CharITy-voorzitter Tamme Wierenga, IT Director RWE. “Ik ben ongelooflijk blij en trots dat we dit als Nederlandse IT-gemeenschap voor elkaar hebben gekregen”, aldus Beijleveld. “Het geeft aan dat we als CIO’s en als marktpartijen binnen de sector onze verantwoordelijkheid nemen en vanuit onze eigen kracht een bijdrage leveren aan een betere wereld”, vulde Wierenga aan. Dit toegezegde aantal computers betekent een ophoging van de zogenoemde ‘pledge’ uit 2009, toen vanuit het Nederlandse bedrijfsleven 30.000 pc’s werden beloofd. Inmiddels zijn er 40.000 computers geleverd. De samenwerking tussen CharITy en Close the Gap van de afgelopen drie jaar is met nog eens drie jaar verlengd.

Vuilnisbelten In 2011 breidde Close the Gap het oorspronkelijke concept om hardware te verschepen naar projecten in ontwikkelingslanden uit door complete IT-oplossingen, inclusief netwerkapparatuur, softwareoplossingen en trainingsprogramma’s, aan te bieden. Actieve en rechtstreekse betrokkenheid

“Als CIO’s en als marktpartijen binnen de sector nemen we onze verantwoordelijkheid” van gekwalificeerde lokale partners gaf dit initiatief duurzaamheid. Ook werd een oplossing gevonden voor het e-wasteprobleem waarbij westerse computerhardware massaal gedumpt en op primitieve wijze kapotgeslagen werd op vuilnisbelten in ontwikkelingslanden. Close The Gap opende samen met eurocommissaris Neelie Kroes in Kenia het eerste ‘e-wastecentrum’ waar op milieuvriendelijke wijze afgedankte pc’s werden ontmanteld en gerecycled. Beschermheer De door Tutu opgeknapte computer werd aangeboden aan het Medical Knowledge Institute, waar de aartsbisschop beschermheer van is. Dat instituut geeft voorlichting in Zuid-Afrikaanse krottenwijken. 121023_130x390_BringIt_Boardroom IT_final.indd 1

24-10-12 16:29

Door onze redactie

Innovatie

21

Gerard Schiebroek (KPN) heeft open oog voor ict-trends

Betekenisvolle innovaties vaak lastig te herkennen DEN HAAG – Het vroegtijdig inspelen op innovaties en nieuwe ontwikkelingen is voor veel organisaties een belangrijk streven. Dit is evenwel niet altijd makkelijk. “Bij betekenisvolle innovaties zie je dat het succes vaak langer op zich laat wachten dan gewenst is, om vervolgens veel groter te worden dan verwacht”, zegt Gerard Schiebroek, verantwoordelijk voor marketing en portfolio-ontwikkeling bij KPN Corporate Market. Voorbeelden zijn diensten of producten als fax en sms, maar ook recenter zoals het gebruik van mobiele data, Twitter en de e-reader en virtualisatie, en daarmee samenhangend allerlei cloudservices. Schiebroek: “Al deze diensten bestonden al geruime tijd, hebben soms op het punt gestaan om uitgefaseerd te worden, en werden pas na enige tijd extreem betekenis- en waardevol.” Binnen KPN heeft men evenwel een open oog voor potentieel waardevolle technologie-innovaties. Een van de scenario’s die Schiebroek en de zijnen voorzien is dat de opslag, verwerking en interpretatie van informatie in toenemende mate complexer wordt. “Dit heeft niet alleen gevolgen voor kantoor- en contentintensieve omgevingen maar ook voor bijvoorbeeld de besturing van vitale infrastructuren zoals onze elektriciteits-, gas- en waternetwerken. Het beschermen van deze en onze eigen infrastructuren tegen onder andere cybercriminaliteit zal in belang toenemen. Vandaar dat KPN samen met Alliander, TNO en Kema aan de wieg heeft gestaan van het European Network for Cyber Security (ENCS). Dit competencecenter is opgericht voor de beveiliging van vitale infrastructuren.” Een andere trend die volgens Schiebroek van belang blijft, is die van de consumerization van IT. “We zien dit terug in veel facetten, waarbij vooral het gebruik van mobiele apparatuur en het ontwikkelen van applicaties en apps het IT-landschap verder zullen opschudden. Omdat KPN actief is op zowel de consumentenmarkt als de zakelijke markt, zijn wij voor dit aspect uitstekend gepositioneerd.”

Clouddiensten Veel organisaties worstelen met de keuze tussen het gebruik van eigen IT-infrastructuur, het outsourcen naar een derde partij of het gebruikmaken van clouddiensten. De keuze is veelal afhankelijk van meerdere variabelen: het kostenniveau en de reeds gedane investeringen, de specifieke beveiligingsbehoefte, de gewenste flexibiliteit, en het ondersteunen van de eindgebruikers. “KPN kan door onder andere het inzetten van haar, in samenwerking met Mindtree ontwikkelde, servicesaggregatieplatform helpen met het beheersbaar maken en houden van deze variabelen.” Met CloudNL biedt KPN bovendien een gehoste datacenterinfrastructuur, waarbinnen SaaSen IaaS-diensten afgenomen kunnen worden. “Maar wel met de zekerheid dat de omgeving geheel voldoet aan wet- en regelgeving en complianceregels, geborgd door externe audits. De afnemer betaalt alleen bij gebruik, en capaciteit kan eenvoudig worden bij- of afgeschaald. KPN helpt hiermee de juiste balans te vinden tussen controle en kosten.” Een van de diensten is CloudNL Mail, Sharepoint & Lync. Deze dienst biedt Office 365, beheerd bij KPN door KPN’ers. Een ander voorbeeld is het Digitale Zorg Archief waarmee zorginstellingen patiëntinformatie, zoals röntgenfoto’s, op kunnen slaan. Cocreatie “Omdat de complexiteit, de mogelijkheden en de adoptiesnelheid van technologie toenemen, is het steeds lastiger om geïsoleerd

producten en diensten te ontwikkelen”, vervolgt Gerard Schiebroek. “We hebben de afgelopen jaren veel energie gestoken in zogenaamde cocreatie en innovatieprogramma’s. Hierbij komen klanten, leveranciers, Gerard Schiebroek.

partners en onafhankelijke experts samen om nieuwe ideeën te ontwikkelen. Deze kunnen gaan over nieuwe oplossingen, gezamenlijke marktbewerking, partnerships, het verbeteren van bestaande dienstverlening. Het leuke is dat zulke sessies niet gaan over technologie, maar echt over de business.” Daarnaast gaat KPN Corporate Market in de

nabije toekomst meer aandacht besteden aan het verkopen van het portfolio via derden. “Met deze channelstrategie willen we partnerships opzetten met grote ict-spelers die zelf geen footprint hebben in Nederland. Daarnaast willen we met kleinere Nederlandse partners de samenwerking aangaan. Dit kunnen bijvoorbeeld softwarebedrijven zijn die hun oplossingen veilig op onze datacenters kunnen laten werken. Samen met deze partners willen we ook werken aan innovaties.” Schiebroek: “Daarnaast willen we graag dat onze klanten ons zien als bedrijf dat actief verbonden is met de samenleving en dat we veel waarde hechten aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat we hieraan daadwerkelijk invulling geven, blijkt uit onze notering in de wereldwijde Dow Jones Sustainability Index. Volgens onafhankelijke experts behoort KPN tot de vijf duurzaamste telecombedrijven ter wereld.” Investeringen Ons streven is dat ook onze klanten ons zien als partner die hen helpt om succesvol te zijn. We focussen daarbij op het bieden van vooruitstrevende en veilige ict-oplossingen die we samen met hen ontwikkelen. Onze kracht is daarbij diverse omgevingen zoals cloud-, non-cloud- en hybride ict-oplossingen met elkaar te laten samenwerken. Op die manier profiteren klanten optimaal van de investeringen die KPN heeft gedaan en zal blijven doen in nieuwe platformen, zonder daarbij zelf versneld of geforceerd afscheid te nemen van hun eigen omgevingen.”

Innovatie stimuleren door betere controlemechanismen

Van procesbeheersing naar waardecreatie

AMSTERDAM – De verwachtingen die een onderneming van de CIO heeft, zijn sterk veranderd. Hij of zij dient zowel procesmanager, ontwikkelaar als strateeg te zijn, met een visie op de business en al zijn deelgebieden. Bedrijven willen een informatiechef die niet alleen bezig is met operationeel IT-beheer, maar tevens waarde creëert. PwC onderzocht welke kernprincipes hierbij komen kijken. Voorheen lagen de mogelijkheden voor waardecreatie door IT in de backoffice, bij enterprise-resourceplanning (ERP), bij ecommerce en bij informatiesystemen voor human resources. Maar tegenwoordig is het potentieel voor waardecreatie vaker te vinden in de frontoffice: in het contact met de klant, waar medewerkers technologie kunnen gebruiken om omzet te maken. De frontoffice is per definitie een omgeving waar flexibiliteit een voorwaarde is. Iets waar CIO’s veelal

moeite mee hebben, gewend als ze zijn aan de noodzakelijk strenge procescontroles. Hoe kan de chief information officer zich ontwikkelen tot een business leader die waarde creëert? Om dit te onderzoeken, heeft PwC in haar wereldwijde netwerk met verschillende CIO’s gesproken. Dit heeft geleid tot vijf kernprincipes voor waardecreatie. 1. Classificeer kern en context De meeste activiteiten van een onderneming kunnen worden onderverdeeld in kern of context. In de kern vinden we de backoffice en fundamentele onderdelen zoals financiën, productie, transacties en compliance. Onder context vallen zaken rondom product, gebruikers en service, zoals marketing, communicatie, businessplanning & development, en innovatie. 2. Stel governance in Governance is van groot belang op de grens van kern en context. Zo kan het zinvol zijn dat medewerkers experimenteren met ‘whatif-’ financiële modellen, maar deze modellen

en uitkomsten dienen niet meteen geïnstitutionaliseerd te worden. Bepaal van elke activiteit welk soort controlemechanisme nodig is. Kernactiviteiten behouden vanzelfsprekend hun strenge governancebeleid. 3. Faciliteer samenwerking tussen IT en de business Door gemengde teams te maken van IT’ers en medewerkers uit de business, worden de beperkende grenzen tussen afdelingen doorbroken. IT-medewerkers in het werkveld kunnen nieuwe ideeën naar voren brengen en de CIO ondersteunen in een visie op de business. 4. Stimuleer onderzoek & innovatie Medewerkers uit de business dienen gestimuleerd te worden om zelf nieuwe technologieën en processen te onderzoeken. Zo is men op den duur niet meer alleen van de IT-afdeling afhankelijk voor innovaties. 5. Gebruik ‘zachte’ controlemaatregelen voor activiteiten in de context Zachte controlemaatregelen zijn bij contextactiviteiten vaak effectiever om de grenzen

te bepalen. Denk bijvoorbeeld aan afspraken over hoe om te gaan met vertrouwelijke informatie rondom sociale media, bring your own device en cloud, en hoe je je als medewerker van het bedrijf (niet) dient te presenteren. Alles bij elkaar leggen deze principes de nadruk op openheid en samenwerking. De CIO en de andere business leaders dienen overeenstemming te vinden over wat kernactiviteiten zijn en wat context, en hoe de activiteiten op het grensvlak worden gemanaged. Deze genuanceerde aanpak – het ontspannen van de harde controlemechanismen waar dat kan – werkt positief aan twee kanten; de business krijgt ruimte om ideeën uit te proberen en zo omzet en klanttevredenheid te vergroten; en de CIO kan leiderschap laten zien voorbij de grenzen van operationeel IT-management. Dit artikel is een verkorte versie van de PwC-publicatie The value creating CIO. Kijk voor de volledige publicatie op pwc.nl.

20TH CENTURY BUSINESS HABITS BELONG THERE.

The old ways won’t cut it anymore. That’s why we’re helping companies around the world rethink the way they compete, reinvent the way they work and rewire the way they operate. In short: embrace a more collaborative, flexible and global approach. Because today it’s the specific way a business takes care of business that determines how far it will go tomorrow.

World Headquarters

Continental Europe Headquarters

Belgium office

500 Frank W. Burr Blvd. Teaneck, NJ 07666 USA Phone: +1 (0) 201 801 0233 Fax +1 (0) 201 801 0243 Toll Free: +1 (0) 888 937 3277 Email: [email protected]

Zuidplein 54 1077 XV Amsterdam The Netherlands Phone: +31 (0) 20 524 7700 Fax: +31 (0) 20 524 7799 Email: [email protected]

Buro & Design Center Esplanade 1, box 41 1020 Brussels, Belgium Phone: +32 (0) 2 479 1766 Fax: +32 (0) 2 478 8215 Email: [email protected]

adv-cognizant[265x190]-FD.indd 1

15-10-12 13:57

www.forcefive.nl/onze-opdrachtgevers

pathuis.nl

pathuis.nl

‘Uw business met IT verbinden? Daar werken wij graag aan. Gepassioneerd en heel persoonlijk.’

‘Ervoor gaan, dat is mijn attitude. Praktisch en concreet, dat is mijn stijl.’ Anita van den Hoek ‘Ik geloof in zakendoen op basis van vertrouwen en kwaliteit. Ik ga voor een lange termijn relatie met mijn klanten.’ Geke Rosier ForceFive_ wordt gevormd door een team van ondernemers waarvoor de klant altijd centraal staat. Met kennis en ervaring op het gebied van programmamanagement, marketing, communicatie en servicemanagement. En een verfrissende kijk op het vergroten van de toegevoegde waarde van IT voor organisaties.

Sabijn Timmers, Nationale Nederlanden_ ‘Je programma mag nog zo mooi zijn en goede dingen doen; als je er niet over communiceert, wordt het niets. Het is essentieel om communicatie als tweerichtingsverkeer te zien, te checken of je de ontvanger bereikt en of je manier van communiceren aanslaat. Iedereen heeft immers andere behoeften. ForceFive brengt bij ons structuur en creativiteit in de communicatie over een complex programma.’ Paul Loven, PGGM_ ‘Naar aanleiding van voortreffelijke referenties, heeft ForceFive bij PGGM een prima job gedaan. Met een projectleider die mij, ongeacht de inhoud van de boodschap, snel en tijdig wist te informeren. Belangrijker nog, daarbij werd goed aangevoeld wat voor mij echt belangrijk was en wat hij zelf moest oplossen. ForceFive bracht met deze projectleider een prima resultaat. Mijn complimenten aan ForceFive.’

adviseurs en interim professionals

FF_0010_ADV.CIO.DEF.indd 1

01-10-12 10:42

Door Jeroen Dijkxhoorn en Edwin Peters Fotografie Eric Fecken

Analytics High-performance analytics verandert het speelveld

Tools en vaardigheden vereist HUIZEN – De wereldwijde hoeveelheid data verdubbelt volgens schattingen elke twee jaar. Dergelijke hoeveelheden data vertegenwoordigen weliswaar een schat aan inzichten en antwoorden, maar hoe meer data in allerlei vormen, hoe lastiger en tijdrovender de snelle verwerking ervan. Maar wat als je in plaats van vijf uur slechts enkele minuten nodig had voor het vinden van antwoorden op belangrijke vragen?

Jeroen Dijkxhoorn en Edwin Peters.

Big data Informatie is voor organisaties altijd al van grote waarde geweest. Maar data is niet hetzelfde als informatie. De strategische inzet van business analytics zet data om in informatie en inzichten, waardoor de waarde ervan sterk toeneemt. De hoeveelheid, snelheid en variëteit aan gegevens groeien intussen steeds sneller en raken de grenzen van wat organisaties qua systemen en infrastructuur aan kunnen. Dit wordt ook wel ‘big data’ genoemd, en het fenomeen komt niet uit het niets. Het is het resultaat van elkaar versterkende ontwikkelingen op het gebied van informatie, technologie en cultuur. Email en sociale media, foto’s en video zorgen voor een explosieve toename van ongestructureerde data. Daarnaast zorgen slimme energiemeters, mobiele apparatuur en online

gekoppelde sensoren – die gegevens over bijvoorbeeld weer, verkeer en water registreren – voor een snel uitdijende en steeds gevarieerder wordende datastroom. Tegelijk is er een technologische revolutie gaande waarbij de sterk verbeterde capaciteit en verwerkingssnelheid van systemen realtime inzicht, analyse en besluitvorming mogelijk maken. Een kansrijke uitdaging. Snellere processors, de opkomst van parallel computing – waarmee rekenkracht wordt verdeeld over meerdere machines – dalende opslagkosten en cloud computing zijn stuwende factoren op technologiegebied. Om alle in de data opgesloten waarde te ontginnen, zijn niet alleen de juiste technologische

Waarde uit grote datavolumes HUIZEN – SAS, specialist op het gebied van business analytics, brengt binnen de zogeheten Text Analyticssuite een nieuwe versie uit van SAS Text Miner. De nieuwe versie is voorzien van een gepatenteerde ‘rules generator’ waarmee organisaties beter en sneller inzicht halen uit tekst en andere zogenaamde ongestructureerde data. De vraag naar dergelijke toepassingen groeit exponentieel, geheel in lijn met de enorme toename van data waarmee organisaties op dit moment worden geconfronteerd. Veel organisaties gebruiken al predictive modeling om inzicht te verkrijgen uit de gestructureerde data in hun databases. Het is duidelijk dat de sterk groeiende hoeveelheid ongestructureerde data eveneens veel waardevolle additionele inzichten bevat. Maar het handmatig indelen en analyseren van ongestructureerde tekst is kostbaar en tijdrovend. De nieuwe versie van SAS Text Miner helpt organisaties door dit vergaand te automatiseren en te versnellen. “Door het gebruik van ‘active learning’, waarbij het systeem zelf herkent welke data het beste resultaat geeft, is SAS Text Analytics minder arbeidsintensief en biedt het gebruikers sneller inzicht”, aldus Sue Feldman, vice-president Search and Discovery Technologies bij IDC. “Big-datatechnologie verandert de manier waarop we informatie begrijpen en gebruiken. Nieuwe instrumenten, zoals het verbeterde SAS Text Miner, helpen bij de integratie van de ‘wat’ van gegevens met het ‘waarom’ van tekst. Bovendien kunnen deze technologieën eindelijk gebruikmaken van gegevens die niet eerder werden meegenomen en waardevolle inzichten kunnen bevatten.”

Dan zou onze manier van werken, maar ook onze businessmodellen wel eens heel anders kunnen worden ingericht. High-performance analytics (HPA) is een werkwijze om razendsnel inzichten uit enorme hoeveelheden gegevens te halen en zo het speelveld ingrijpend te veranderen. Het spel verandert volledig wanneer organisaties alle relevante informatie uit uiteenlopende bronnen, direct kunnen meenemen in hun beslissingen en acties. Denk aan retailers die nu prijzen voor duizenden producten in realtime kunnen optimaliseren, overheden die fraude daadkrachtiger kunnen bestrijden, banken die risico’s in realtime kunnen beheren, en bedrijven die klanten via cross- en upselling beter bedienen. De mogelijkheden zijn legio en we staan nog maar aan het begin.

“Big data is het resultaat van elkaar versterkende ontwikkelingen op het gebied van informatie, technologie en cultuur”

23

tools nodig, maar ook een informatiegerichte cultuur. Vooral op het laatste punt vindt momenteel een belangrijke verschuiving plaats; (big) data is sexy en heeft binnen veel organisaties de volle aandacht. High-performance Met nieuwe technologieën kunnen we steeds meer gegevens verzamelen en verwerken. Zo is het nu mogelijk om analytics toe te passen op volledige datasets met talloze variabelen en waarnemingen. Zogenoemde high-performance analytics maakt het werken met zulke grote hoeveelheden data een stuk eenvoudiger. Omdat het rekenwerk bij HPA in-memory kan plaatsvinden, is het niet langer nodig om te werken met kleinere deelverzamelingen van gegevens. Met HPA is het mogelijk om de maximale hoeveelheid data te verwerken en modellen zelf te laten bepalen welke gegevens relevant zijn en welke niet. HPA geeft niet alleen antwoord op de gestelde vraag, maar helpt bovendien nieuwe vragen te ontdekken die eerst onzichtbaar bleven. Je weet immers niet wat je niet weet. Dit resulteert in geheel nieuwe variabelen en modellen waarvoor nieuwe en andere infrastructuur, strategie en analytische vaardigheden nodig zijn. Business en IT Informatietechnologie speelt een belangrijke rol bij het managen en analyseren van data en het bieden van inzichten. Veel op te lossen

bedrijfsproblemen vereisen een intensieve wisselwerking tussen IT en business. Voor projecten waarbij geavanceerde analysetechnieken worden ingezet, gelden enkele randvoorwaarden: je moet de beschikking hebben over schone, relevante en accurate data en de betekenis ervan moet voldoende helder zijn. Daarnaast is het belangrijk kennis te hebben van zowel de bedrijfsprocessen als de benodigde analysetechnieken. Ook moet het analyseproces transparant en controleerbaar zijn. Analysesoftware wordt gelukkig steeds toegankelijker voor gebruikers zonder analytische achtergrond. Inmiddels kan bijna elke willekeurige manager met de juiste software snel zelf de juiste inzichten krijgen. Alleen de achterliggende complexiteit is dan nog een zorg voor de analist en IT’er. Deze zijn vooral nog nodig in de voorbereiding – denk daarbij bijvoorbeeld aan modelontwikkeling, selectie van de datasets en het beheer van de high-performance analytics-omgeving. De IT-specialist heeft een rol bij de kwaliteit van de data en het beschikbaar stellen ervan. Onlangs bracht SAS in samenwerking met ICT Media het boek Future Bright – Decisions at the speed of Right uit. Het is te bestellen via [email protected]. JEROEN DIJKXHOORN is Head of Strategic Initiatives & Alliances, Global CoE Information Management & Analytics. EDWIN PETERS is Manager Business Unit Solutions bij SAS.

Classificatie Bronnen zoals blogs, newsfeeds en callcenters produceren meer tekstuele gegevens dan ooit. SAS Text Miner’s nieuwe ‘Rule Builder’ maakt gebruik van voorspellende en beschrijvende modellen voor het automatisch genereren van regels voor een betere classificatie van documenten. Deze eenvoudig te interpreteren regels worden direct gebruikt binnen SAS Enterprise Content Categorization om content realtime in te delen. Experts kunnen per onderwerp de computergegenereerde classificatiealgoritmen verfijnen. Met Content Categorization zijn documenten sneller en meer accuraat te vinden en te herleiden. Dit resulteert in lagere kosten en een grotere nauwkeurigheid. “Nog maar weinig bedrijven weten te profiteren van de waardevolle tekstgegevens waarover ze beschikken”, aldus Edwin Peters, business-solutionmanager bij SAS Nederland. “De meeste weten dat zulke informatie, zowel intern als extern, moet worden geanalyseerd om waarde te bieden. SAS Text Analytics wordt onder meer gebruikt voor patiëntveiligheid in de gezondheidszorg, gespreksverslagen binnen callcenters en het analyseren van kwalitatieve verslagen zoals enquêtes.” SAS Text Analytics gebruikt linguïstische regels en statistische methoden om elektronische tekst uit bijvoorbeeld sociale media, callcenterlogs, enquêtes, e-mails, aanvragen voor leningen, servicenotities of verzekeringsclaims automatisch te beoordelen en te analyseren. “SAS Text Miner helpt ons gedetailleerde callcenternotities te analyseren. Zo kregen we een veel beter beeld van bellers dan we hadden”, aldus Greg Hayworth, wetenschapper voor Humana’s Provider Network Operations. “Andere projecten zijn onder meer het vergelijken van de autorisaties van verpleegkundigen inzake medische claims en het analyseren van de tekstuele reacties in enquêtes van onze zorgverleners. Het was te bewerkelijk elk bericht individueel te lezen. Dankzij SAS kunnen we nu wél volledig van deze informatie profiteren.”

24

Door Anita Lettink e.a.

Outsourcing

NGA: “Uitschieters kiezen voor hybride HR-sourcing”

De cloud alleen is niet zaligmakend NIEUWEGEIN – Het wereldwijde economische klimaat blijft onverminderd volatiel. We hebben de uitweg uit de recessie nog niet gevonden; bedrijven melden gemengde resultaten, overheden moeten bezuinigen als gevolg van de financiële stimuleringsplannen en consumenten houden de hand op de knip uit angst voor slechtere tijden.

InsourcedOutsourced Proces

Binnen de human resources (HR) is het niet langer een kwestie van kiezen tussen kostenbesparingen, het behouden van talent en naleving van wet- en regelgeving – ze zijn alle drie even belangrijk. De vraag is hoe we vakkundig onze dagelijkse uitdagingen het hoofd bieden, zonder de langetermijnstrategie uit het oog te verliezen. Dit vereist een evenwichtige aanpak bij het maken van de juiste keuzes die onze organisaties in staat stellen om kosten te beheersen en tegelijkertijd het binnenhalen van het juiste talent voor de toekomst veiligstellen. Kostenbeheersing staat weer hoog op de agenda en HR-afdelingen kijken hernieuwd naar outsourcing als oplossing om de efficiëntie te verbeteren. Heel vaak zien zij dit als de beste aanpak om kosten te verlagen en langdurig beheersbaar te houden. Maar hoewel dit vanuit kostenperspectief aantrekkelijk klinkt, is outsourcing niet altijd de meest haalbare optie: de omvang van een dergelijk initiatief – het opstellen van de businesscase, het overplaatsen van personeel, de implementatie van nieuwe technologieën die nieuwe processen ondersteunen – en de organisatieverandering maken een snelle beslissing vaak onrealistisch. Het is een gewoonte geworden om outsourcing te benaderen als een alles-of-nietsscenario, waar ofwel de gehele HR-afdeling wordt uitbesteed ofwel alles in huis wordt gehouden. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Kijkend naar HR-dienstverleningsmodellen, kunnen vier mogelijkheden worden onderscheiden (zie figuur 1).

Discrete provisioning

Business Proces Outsourcing

Shared Services

Software as a Service

Technologie InsourcedOutsourced

Figuur 1. Vier mogelijkheden voor outsourcing. Technologie De laatste tijd is sprake van een enorme focus op technologie als de oplossing voor alle HR-uitdagingen. De cloud wordt daarbij gezien als de ultieme oplossing, en software

as a service (SaaS) het enige juiste antwoord. Organisaties zijn nog beter voorbereid op de toekomst als ze op basis van een SaaSoplossing ook alle HR-processen uitbesteden (BPaaS), zo is de belofte. Wie een moderne werkgever wil zijn, moet communiceren via sociale media, systemen in de cloud hebben, en de HR-afdeling uitbesteden, bij voorkeur naar een offshore locatie. Maar de meesten van ons kunnen niet met een schone lei beginnen, alles wat we hebben achterlaten en overschakelen naar een volledig nieuw BPaaS-dienstverleningsmodel in de cloud. We gebruiken een HR-oplossing waarin we jarenlang geïnvesteerd hebben en dat historische gegevens bevat die we dagelijks gebruiken. We beschikken niet over de financiële middelen om nieuwe HR-technologie aan te schaffen met als enige reden om klaar voor de toekomst te zijn. We hebben een solide businesscase nodig als basis voor een verandering. Maar wat te doen als de organisatie nog niet klaar is voor BPaaS? Of dat nooit zal zijn? Betekent dat dat de voordelen van sourcing u zullen ontgaan? Gelukkig niet. Een andere mogelijkheid is de overstap naar een hybride oplossing, die precies aansluit op eenieders specifieke wensen en eisen. Uitschieters Een uitschieter wijkt dusdanig af van de rest van de groep, dat deze als niet-representatief beschouwd wordt. Het is een waarde die verwijderd is van de andere waarden in een dataset. Een uitschieter is statistisch onmogelijk en wordt daarom gewoonlijk genegeerd. Veel van de bedrijven waarmee NorthgateArinso (NGA) werkt, zijn uitschieters: in plaats van vast te houden aan het standaardmodel, combineren ze diverse sourcingsmogelijkheden tot een model dat precies aansluit bij hun specifieke behoeften. Ze passen in geen enkele standaard, maar definiëren hun eigen unieke oplossing. Op deze manier creëren ze een hybride HR-dienstverleningsmodel dat insourcing, outsourcing, offshoring en onshoring van verschillende aanbieders verbindt met onpremise en cloudoplossingen. De ervaring van NGA leert dat outsourcing nooit een one-size-fits-alloplossing is en dat iedere klant unieke behoeften heeft. De ‘HR Service Wrapper’, een bewezen procesmatige aanpak, in combinatie met state-of-the-arttechnologie maakt het mogelijk om hybride HR-dienstverleningsmodellen inclusief managed services te creëren, die optimaal passen bij de unieke behoeften van onze klanten. Dankzij deze methodologie kan een hybride oplossing worden neergezet waarmee klanten kunnen voortbouwen op hun gedane investeringen, terwijl ze tegelijkertijd kunnen profiteren van schaalvoordelen en gebruikmaken van clouddiensten waar dat zinvol is.

Mensen

Processen

Technologie

Servicemanagement

Figuur 2. De basis van het hybride model. Vier assen Met een hybride sourcingsmodel kunnen voordelen van outsourcing zoals flexibiliteit, optimale inzet, service levels, snelle invoering, tools en kennis van zaken worden benut, zonder voorafgaande grote investeringen in tijd en geld. Eerdere investeringen kunnen ingebracht worden in de uiteindelijke oplossing. En omdat zodoende de investering kleiner is, wordt de return on investment sneller bereikt met een lager risico. Hybride modellen zijn er in vele soorten en maten, maar ze hebben wel dezelfde basis: er moeten keuzes gemaakt worden over de assen mensen, processen, technologie en servicemanagement (zie figuur 2). Op basis daarvan kan een individueel model worden samengesteld. De vraag die overblijft is: wat is het perfecte model op het gebied van insourcen versus uitbesteden, onshore versus offshore, on-premise versus cloud en geheel of gedeeltelijk beheerd? Er zijn twee sleutels die leiden tot een succesvol hybride model: het vinden van de juiste balans en het vinden van de juiste partner. NGA onderzoekt de huidige situatie om de optimale situatie te bepalen op het gebied van mensen, processen, servicemanagement en technologie aan de ene kant en in-house of uitbesteed aan de andere kant van het spectrum. Dat kan betekenen dat de klant een hierboven getypeerde HR-uitschieter wordt, die een beroep kan doen op een oplossing die precies past bij de organisatie en niet bij de wensen en eisen van de concurrent. ANITA LETTINK is Managing Director van NorthgateArinso Nederland.

Durven dromen De IT-wereld is zeer strak georkestreerd met gedetailleerde contracten: SLA, KPI’s, bonus-malusregelingen, enzovoorts. Dat geeft alle partijen optimale zekerheid. Denken we. Met deze orkestratie zijn we nu doorgeschoten. Ook in de outsourcingswereld hebben we daar last van. Gaat de uitbesteding minder goed of slecht, dan wordt er vaak op het scherpst van de snede over onderhandeld en keihard op de ander gespeeld. Niemand vindt dit leuk natuurlijk. Maar ja, we moeten onze targets halen: meer omzet en minder kosten. En als dat binnen een uitbestedingsdeal onder druk komt, dan heeft die hele orkestratie eromheen kennelijk ook niet geholpen. Betekent dit nu dat ‘outsourcing’ opeens niet meer werkt? Nee, absoluut niet. Maar wat moet er dan gebeuren? Dienstverlening Eigenlijk is het heel simpel. Het gaat naar mijn overtuiging bij uitbesteding in de kern over regie en servicemanagement, dus over mensen en relaties. De waarde van uitbesteding zit in een fundamenteel verbeterde dienstverlening. Dat noemen we ‘van dichtbij meemaken’. Een relatie opbouwen en de echte waarde van uitbesteding duidelijk maken kost tijd. Toon als leverancier werkelijk interesse. Zoek uit ‘what makes the customer tick’ zoals Marco Witteveen van NIBC het zo mooi zegt. Dat brengt met zich mee dat je je klanten in zware tijden helpt, ook al past dat niet in je budget of target. Cegeka streeft hier voortdurend naar en het lukt ons vaak ook, doordat we de flexibiliteit en slagkracht van een middelgrote partij combineren met de professionaliteit en financiële slagkracht van een grote partner. Wij willen uitkomen bij klanten die bij ons passen en waar wij bij passen. Dit jaar hebben we het geluk gehad met klanten samen te werken die durven te vernieuwen. Dat valt niet altijd mee, zeker in deze tijd. Maar het is machtig mooi! Durf te dromen, zoals Rene Frijters van de nieuwe bank Knab heeft bewezen. ZANDER COLAERS is directeur Operations Cegeka Outsourcing.

Door Sytse van der Schaaf

Outsourcing

25

Cloud niet gezien als outsourcing

Paul Schuyt (Levi9): “CIO bepalend bij outsourcing”

AMSTERDAM - Uit een onderzoek van Ernst & Young naar uitbesteding onder zeshonderd Nederlandse ITmanagers en professionals blijkt dat cloud computing lang niet altijd als outsourcing ervaren wordt. Minder dan de helft van de ondervraagden (46 procent) ziet de cloud als een vorm van outsourcing. Dat is opmerkelijk, want bij cloud computing worden applicatiehosting en -beheer wel degelijk buiten de eigen organisatie geplaatst bij een provider. Kennelijk ervaart het merendeel van de respondenten het gebruik van de cloud als het afnemen van traditionele IT-dienstverlening binnen de eigen organisatie, en niet als het afnemen van uitbestede dienstverlening. Volgens Ernst & Young ontstaat dit beeld doordat de cloud een nieuw type dienstverlening is dat nog niet eerder door de eigen organisatie uitgevoerd of geleverd werd. Ook zou de onduidelijkheid over door wie en waarvandaan de clouddiensten geleverd worden een bijdrage kunnen leveren aan de lage perceptie van de cloud als uitbestedingsvorm.

Paul Schuyt.

Uitbesteding voor gevorderden AMSTERDAM – Menig IT-executive had de handen zo vol aan de eigen organisatie dat er weinig tijd overbleef om leveranciers de goede kant op te sturen. En dat was juist hard nodig bij wurgcontracten die de IT-dienstverlening volledig uitkleedden. Paul Schuyt CEO van nearshoringspecialist Levi9 legt uit hoe de CIO dit keer sourcing wel goed aanpakt. Wat zijn volgens jou de belangrijkste lessen uit het verleden? “In een uitbestedingsrelatie moeten klant en leverancier elkaar de tijd gunnen om een relatie op te bouwen. Als leverancier is een nieuw contract een belangrijk commitment dat groei in de omzet oplevert. De klant geeft activiteiten uit handen aan een leverancier die dat beter en goedkoper kan. Als je die samenwerking afstandelijk benadert, dan gaat dat niet lukken. Ik zeg altijd meteen na het tekenen van een contract: ‘Ik stop dit document in de kast en ik hoop dat ik het er nooit meer uit hoef te halen’.” Geen contracten “Een tweede punt is dat leveranciers geen contracten meer moeten gaan ‘kopen’. Ik heb zelf de enorme drang meegemaakt vanuit het hoofdkantoor om opdrachten binnen te slepen. Voor een veel te lage prijs wordt er een contract aangegaan met het idee dat dit na het sluiten wel rechtgezet zal worden door zogenaamd ‘profit improvement’. Vervolgens worden de zwaarder gekwalificeerde mensen van de opdracht gehaald en begint men met een ingewikkeld juridisch getouwtrek om zoveel mogelijk out-of-scopekosten te kunnen declareren. Leveranciers moeten hiermee ophouden. Afnemers moeten beseffen dat ze voor een ultralage prijs per definitie de bietenbrug opgaan. Tot slot denk ik dat de klant zich wel zodanig

moet organiseren, dat de leverancier een behoorlijke gesprekspartner krijgt. Dat regel je in een regiefunctie waarin de IT en de business een gezamenlijke agenda bepalen. Ik maak nu te vaak mee dat de gevraagde veranderingen niet afdoende gestructureerd zijn doordat een IT-afdeling onvoldoende vat krijgt op wat de business nu precies wil.”

“Een stoel in de directiekamer is geen oplossing, want daar kun je nog steeds het pispaaltje zijn” Wat kan de CIO daaraan veranderen? “De bewustwording dat de organisatie van de vraagkant beter kan, groeit. De CIO heeft alleen nog veel moeite om die vraagkant beter te organiseren. Vaak hebben de IT-executives de handen vol aan de eigen

organisatie, laat staan dat er tijd is om leveranciers de goede kant op te sturen. Een subtiele beïnvloeding van het gedrag van de business is in veel gevallen al voldoende om meer lijn te krijgen in de IT-strategie. Toch zie je dat het draagvlak van de CIO onder druk staat. Het is een onderwerp waar ik ze zelf in ieder geval veel over hoor spreken. Een stoel in de directiekamer zie ik niet als een oplossing, want daar kun je nog steeds het pispaaltje zijn. Besef dat er altijd een statusverschil zal zijn tussen een CIO als staffunctionaris en een operationeel directeur in de lijn die direct het verschil maakt tussen profit en loss. Hetzelfde geldt voor jobrotatie. Een operationeel manager als CIO zal in korte tijd inzien hoe ingewikkeld IT eigenlijk is. Dat kweekt begrip.” “In mijn ogen is het de CIO die een heldere visie op sourcing heeft. Hij of zij bepaalt wat de organisatie zelf doet; wat de strategische applicaties zijn, wat er ingekocht wordt op de Nederlandse markt – bijvoorbeeld projectmanagers – en voor welke veranderingstrajecten offshoring of nearshoring ingezet wordt. Je ziet wat dat betreft dat de markt zich uitkristalliseert. Redelijk overzichtelijke en grootschalige ontwikkelprojecten gaan naar India. Voor ingewikkelder iteratieve programmeeropdrachten is nearshore in beeld, omdat overleg door de korte geografische en culturele afstand beter te faciliteren is.”

Groei en terugval Uit het onderzoek van Ernst & Young dat onder de vlag van de ICT Barometer al meer dan een decennium uitgevoerd wordt in Nederland, blijkt verder dat de uitbesteding van payrollservices, procurement, en finance & accounting toe zal nemen in Nederland. De outsourcing van legal services, ontwikkeling en beheer van software en werkplekbeheer blijkt juist in een dipje beland te zijn. De waardering van de kwaliteit van de dienstverlening rond outsourcing nam toe. Ernst & Young schrijft dit toe aan een groter begrip van uitbesteding. “We zien dat bedrijven en instellingen bewuster omgaan met uitbesteding”, aldus Stefan Westdijk, director IT Advisory bij Ernst & Young. “Ze brengen de argumenten voor en tegen outsourcing eerst goed in kaart voordat ze een beslissing nemen. Die aanpak heeft er overigens wel toe geleid dat het volume van aanbestedingen licht is afgenomen.” Uit het onderzoek blijkt dat kostenbeheersing net als in eerdere jaren het meest genoemde voordeel is van outsourcing. De toegang tot specifieke kennis als argument voor uitbesteding stijgt sterk. De resultaten van het onderzoek duiden er volgens Westdijk op dat outsourcing duidelijk volwassen is geworden. Voor het feit dat de Nederlandse uitbestedingsmarkt geen groei vertoont, heeft hij een duidelijke verklaring. “De knellende factor ligt op dit moment echt aan de aanbodzijde”, zegt Westdijk. “Ik ken genoeg voorbeelden van bedrijven die activiteiten zouden willen onderbrengen bij uitbestedingspartners, maar die niet kunnen vinden.”

26

Door onze redactie

Cloud computing

Nieuwe Head of Enterprise for Benelux bij Google over cloud:

‘Een van de belangrijkste ingrediënten voor innovatie’

AMSTERDAM – De cloud heeft de manier waarop we werken en organisaties zijn ingericht radicaal veranderd en is niet meer weg te denken. “De cloud is een betere manier om zaken te doen; het biedt meer mogelijkheden voor samenwerking en innovatie, geeft meer flexibiliteit en maakt efficiënter werken mogelijk”, aldus Mark van der Linden, de nieuwe Head of Enterprise for Benelux bij Google. “Bedrijven en hun CIO’s zijn op zoek naar manieren om onlinediensten in te zetten waardoor werknemers beter kunnen samenwerken en de bedrijfscultuur versterkt kan worden terwijl IT-kosten dalen”, vervolgt Van der Linden. “Ik ben ervan overtuigd dat de komende jaren de meeste innovatie in de cloud zal plaatsvinden. Consumerization of IT, bring your own device en mobiel werken zullen daarnaast online samenwerking verder bevorderen.” “Binnen veel grote bedrijven is kennis over veel mensen verspreid. Met behulp van de cloud kan die kennis veel sneller en eenvoudiger beschikbaar worden gemaakt voor anderen. Ook al begeven mensen zich op andere plekken op de wereld, ze willen faceto-face meetings houden, updates delen met collega’s en vrienden, en tegelijkertijd

“We weten wat nodig is voor nieuwe manieren van communiceren en het delen van informatie” samenwerken aan een presentatie. Samenwerken op het web en social tools hebben een enorme invloed gehad op hoe mensen met elkaar verbonden zijn in hun persoonlijke leven. Mobiele en sociale technologieën hebben de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Deze technologieën hebben

van medewerkers verhogen, waarbij met name het eenvoudig delen van informatie voordelen biedt. NDC mediagroep was de volgende in een hele reeks Nederlandse bedrijven die de overstap naar Google Apps maakten zoals Agri Retail, Ahold, Deli XL, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, PON en Rituals.

inmiddels ook hun weg gevonden naar het bedrijfsleven en hoewel steeds meer bedrijven de overstap naar de cloud maken is er zeker nog ruimte voor groei.” Samenwerking over de grenzen en locaties heen wordt gestimuleerd met de inzet van sociale, mobiele en cloudtechnologieën. Onlangs uitgevoerd onderzoek door de Future Foundation toont aan dat bedrijven die dergelijke nieuwe technologieën omarmen, succesvoller zijn. Zo is er sprake van een correlatie van maar liefst 81 procent tussen samenwerking en innovatie (naast creativiteit). Schaalbaar De vraag hoe Google daar op inspeelt en bedrijven motiveert om over te gaan naar de cloud ligt voor de hand. Van der Linden: “De oplossingen van Google stellen klanten in staat om ongeacht tijd, plaats en device eenvoudig en beter samen te werken. Google onderscheidt zich wat betreft eenvoud en snelheid van de producten. Bovendien zijn ze enorm schaalbaar: wereldwijd zijn de oplossingen snel en eenvoudig op ieder apparaat te gebruiken.” Speciaal voor bedrijven heeft Google onlangs een hele reeks nieuwe functies geïntroduceerd om samenwerking op sociaal vlak te optimaliseren. “Als je Google Apps gebruikt, heb je bijvoorbeeld slechts een device nodig met een camera en internetverbinding zoals een telefoon, tablet of laptop om face-to-face meetings te houden. We weten wat bedrijven nodig hebben om nieuwe manieren van communiceren en informatie delen mogelijk te maken.” Onlangs stapte NDC mediagroep, uitgever van dag- en weekbladen, nieuwssites, radio en magazines, over op de samenwerkingssuite van Google. Met de inzet van Google Apps kan het mediabedrijf de productiviteit

Head of Enterprise for Benelux Mark van der Linden wordt bij Google Enterprise als Head of Benelux met zijn team verantwoordelijk voor de verdere groei van de zakelijke markt in de Benelux. Hij heeft meer dan vijftien jaar ervaring op het gebied van internet en IT en heeft een MsC Economics behaald aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Voordat hij aan de slag ging bij Google, bekleedde hij bij VMware de functie van countrymanager Nederland. Daarvoor was hij onder andere bij Dell in de Benelux verantwoordelijk voor corporate accounts en public sector.

100 procent web Van der Linden: “De 100 procent webbased focus stelt Google bovendien in staat continu en razendsnel te innoveren met jaarlijks meer dan honderd nieuwe features. Samenwerking en kennisdeling binnen de cloud zitten in het DNA van Google. Een klant heeft ooit treffend gezegd: “Werken met Google is een abonnement op innovatie”.” Het op peil houden van de IT-infrastructuur is vanzelfsprekend een belangrijke focus van de CIO. In de huidige economische omstandigheden is het tevens noodzakelijk kosten te besparen en efficiency te vergroten. Deze zaken versnellen de opmars van de cloud. De meeste bedrijven die overstappen naar de cloud zien dat de kosten van IT met 50 tot 70 procent dalen. De boodschap mag duidelijk zijn: naast de business-, efficiency- en kostenvoordelen van cloud computing voor het bedrijf zijn er meer voordelen. Menselijke voordelen. Betere en flexibelere samenwerking van personeel op kantoor of op locatie, en minder files en reistijd – en daarmee een hogere productiviteit. Tevredenheid van medewerkers begint steeds vaker bij de juiste infrastructuur. Daarmee heeft IT de strategische functie voor de gehele onderneming. De cijfers spreken voor zich: wereldwijd maken meer dan vijf miljoen bedrijven inmiddels gebruik van Google Apps en elke dag komen daar zo’n vijfduizend bedrijven bij.

Masterclasses scenarioplanning NOORDWIJKERHOUT – Tijdens de CIO Day 2012 op 12 en 13 november in Noordwijkerhout faciliteert Novay een serie van zes exclusieve masterclasses. De eerste heeft een inleidend karakter en gaat in op het waarom en de waarde van scenario’s en scenarioanalyse: waar gaan we heen, en hoe kunnen we hierop anticiperen en actie ondernemen? In vijf parallelle masterclasses wordt gefocust op scenario’s voor specifieke onderwerpen: overheid, economie, mensen, competenties en technologie. Bij scenarioplanning wordt

gewerkt met twee assen die elk een factor met een bepaalde impact weergeven. De baselinefactor heeft daarbij de grootste impact en tevens de grootste mate van onzekerheid. De tweede as combineert een hoge impact met een redelijke onzekerheid. Door de geselecteerde factoren te kruisen ontstaan vier miniscenario’s waarin de extreme uitkomsten van de factoren gecombineerd worden. De scenarioplanners zullen tijdens de masterclasses de geformuleerde miniscenario’s visualiseren en een eerste ‘narrative’ ontwikkelen. Deze kunnen worden gepresenteerd en in een stemming wordt een tweetal dominante assen geselecteerd. Deze vormen

de basis voor de door Novay verder uit te werken ‘megascenario’s’. Daarin worden ook de andere variabelen en miniscenario’s op consistente wijze verwerkt. Discussie In praktische zin werkt iedere masterclass tijdens de CIO Day volgens hetzelfde stramien: een introductie van de werkwijze door de scenarioplanner, het gezamenlijk definiëren van aanvullende factoren, en ten slotte het selecteren van een tweede as voor de miniscenario’s. De deelnemers scoren de gevonden factoren op de mate van impact en van onzekerheid.

Een discussie over waarschijnlijke en onwaarschijnlijke ontwikkelingen en resulterende scenariobouw is waardevol voor gedeelde beelden, uitdagen van aannames, en awareness van wat er zou kunnen gebeuren. Waar het bestuurders veelal om gaat, is de link te leggen tussen de toekomstscenario’s en de business- en IT-strategie van het bedrijf met het oog op continuïteit, groei en winstgevendheid. De scenario’s kunnen worden ingezet bij de ontwikkeling van een robuuste, toekomstbestendige strategie die flexibel genoeg is om veranderingen in de omgeving op te kunnen vangen.

Door onze redactie

Informatievoorziening

27

Business intelligence in de cloud

Ontzorging van informatievoorziening WOERDEN – Het belang van juiste en actuele informatie wordt steeds groter. Business intelligence (BI) staat hoog, zo niet boven aan de agenda van veel organisaties. Met goede informatie kan men de bedrijfsvoering sturen en optimaliseren, en dat is cruciaal in deze tijden. Informatie als de drijvende kracht achter verbetering en als vierde productiefactor naast mens, kapitaal en grondstoffen. “Onze gespecialiseerde BI-diensten dragen bij aan het succes van onze klanten; meer omzet, minder kosten of meer efficiency”, aldus JanKees Lampe, commercieel directeur van Inergy, cloud-BI-dienstverlener. Bij business intelligence gaat het erom nieuwe inzichten en informatie te vertalen naar concrete acties die leiden tot meer rendement. BI is daarmee relevant voor alle disciplines binnen een organisatie: marketing, inkoop, logistiek, categorymanagement en natuurlijk finance & control. Omdat veranderingen in de markt elkaar steeds sneller opvolgen, is het belangrijk om snel over goede en nieuwe informatie te kunnen beschikken. Lampe: “Wij vinden dat organisaties zich moeten focussen op hun corebusiness en dito processen en de informatie die zij zoeken om die te verbeteren. Als we die informatiebehoefte samen kunnen definiëren, dan neemt Inergy het produceren en leveren van die informatie graag voor haar rekening.” De snelgroeiende datavolumes, de toenemende behoefte aan meer actuele of zelfs realtime informatie, en het in steeds meer detail vastleggen van klantgegevens en

“Organisaties moeten zich focussen op hun corebusiness” transactiedata vragen ook om steeds hoogwaardiger technologie. “Die technologie is kostbaar. Dat vraagt om investeringen die voor veel bedrijven niet een, twee, drie zijn op te brengen. Daar komt dan nog bij dat de kennis en technologie op dit terrein zich snel ontwikkelen”, aldus de Inergy-directeur. “Dat is voor organisaties niet bij te benen. Noch qua kennis, noch qua technologie en investeringen.” Garantie op beschikbaarheid Inergy’s zogeheten BI competence center in the Cloud, biedt bedrijven de mogelijkheid om hun BI- en datawarehousingactiviteiten volledig uit te besteden. “We hebben een complete infrastructuur met tooling opgezet in twee datacenters in Nederland”, vertelt Lampe. “Samen met onze kennis en resources bieden we volledige ontzorging op het gebied van informatievoorziening.” Klanten van Inergy waarderen het bedrijf vooral vanwege de focus op business

intelligence en datawarehousing, die heeft geresulteerd in specialistische kennis en resources. Ontzorgen staat op de tweede plaats. Een belangrijk element in Inergy’s service level agreements (SLA) is de garantie dat actuele informatie altijd beschikbaar is. “Wij werken 24 uur per dag en alle dagen van de week.” Andere voordelen zijn de korte time-to-market en de kosten. “Het is in de meeste gevallen goedkoper om het uit te besteden aan ons, maar dat blijkt dus niet de belangrijkste driver”, zegt Lampe. Retailorganisaties Een groeiend aantal bedrijven maakt gebruik van de cloud-BI-services van Inergy. Waaronder Intergamma, ETAM en Detailresult (onder meer Dirk van de Broek, Bas van der Heijden, Dekamarkt). Een actueel inzicht in wat er in de winkels gebeurt, waar snel op kan worden gereageerd, is waardevol voor JanKees Lampe.

retailers. “Denk bijvoorbeeld aan het tijdig signaleren van out-of-stock, het optimaliseren van het bestelproces of van de distributie, om een paar voorbeelden te noemen. Maar ook kosten besparen op derving kan scherper worden aangestuurd; het systeem kan signaleren wanneer de houdbaarheidsdatum van diverse versproducten verstrijkt. Opdat een filiaalmanager daar actief op kan acteren.” Op het platform van Inergy vinden we ook financiële partijen. Zo maken de Russische bank Unistream en uitvaartverzekeraar Yarden gebruik van de cloud-BI-services. Unistream bevestigt dat de dienstverlening echt als een cloudservice is opgezet. Het aansluiten van de Russische bank in Moskou bleek niet moeilijker dan het aansluiten van klanten in Nederland. “Dat is niet onopgemerkt gebleven. Op basis van dat succes bereiden we nu een cloud-BI-seminar voor in Moskou.” Het ‘BI competence center in the Cloud’ biedt volgens Lampe alles wat organisaties nodig hebben op het gebied van informatievoorziening: “Organisaties kunnen zich dan focussen op die informatie die zij nodig hebben om echt succesvol te zijn. Dat biedt de kans om op een innovatieve manier stappen te maken. Snel en tegen lage kosten.”

bB

Bossche Boardroom

Where the brilliant minds meet Met de Bossche Boardroom krijgt vergaderen op boardroomniveau een nieuwe betekenis. De locatie kenmerkt zich door een exclusieve en besloten ambiance, uitgebreide audiovisuele voorzieningen, een uitstekende keuken en een gezellige bar. De ruimte is dankzij een doordachte kleurstelling en glaspartijen, licht en besloten tegelijk. De akoestiek is optimaal afgestemd op vergaderingen en presentaties. Dus alle aandacht voor wat er op de agenda staat.

De Bossche Boardroom is bij uitstek geschikt voor confidentieel topoverleg op neutraal terrein. De luxe entourage en onze hooggekwalificeerde medewerkers doen geheel recht aan de strenge eisen van de doelgroep: alles op topniveau. In de Bossche Boardroom kijken we niet voortdurend op de klok. Vergaderingen en andere bijeenkomsten op boardroomniveau kunnen nu eenmaal uitlopen. Onze medewerkers staan tot uw dienst tot u uitgepraat bent.

http : / / www . bossch e boardroom . n l

28

Door onze redactie

Discussie

Rondetafelbijeenkomst: Agile ontwikkelmethoden

Het venijn zit in de start HILVERSUM – Agile als softwareontwikkelingsconcept is geen hype en ook geen Haarlemmerolie. Het kan daarentegen een antwoord zijn op bestaande uitdagingen binnen organisaties. Agile bevat evenwel ogenschijnlijke tegenstrijdigheden en vraagt daarom om specifieke competenties. Dat was het thema van een door ISDC georganiseerde rondetafelbijeenkomst rond het Agile-concept voor softwareontwikkeling met een select gezelschap van businessrelaties als ING, Robeco, Rabobank, PharmaPartners, Swets, Lamark en DocZero. Hoe breng ik mijn IT-project tot een goed einde? Het antwoord ligt in de start: een goed begin is meer dan het halve werk. Dat was het thema van die discussie, die in het teken stond van de Agile-ontwikkelmethode. Agility of behendigheid zegt iets over aanpassingsvermogen en wendbaarheid; cruciale eigenschappen in een wereld waar veranderingen steeds sneller gaan en de complexiteit toeneemt. De bekendste problemen bij softwareontwikkeling zijn budgetoverschrijding, uitlopende planningen, onjuiste functionaliteit of acceptatieproblemen. De optelsom van een of meerdere factoren kan zijn dat een applicatie of systeem niet op tijd klaar is, meer geld heeft gekost dan begroot en na de uitrol niet wordt gebruikt. De hoofdoorzaak, zo bleek uit een inventarisatie onder bezoekers van de ISDCrondetafel, is vaak een gebrekkige wisselwerking tussen business en IT. De business is onvoldoende betrokken geweest, er is tijdens de ontwikkelfase te weinig interactie met de gebruikers, of de specificaties zijn niet op orde. “De kans neemt dan toe dat gebruikers terugvallen op work-arounds door oude systemen te gebruiken of zelf alternatieven te ontwikkelen”, aldus moderator Arie van Bennekum, voorzitter van het Agile Consortium International en coauteur van Agile Manifesto. Definitie Agile bestaat al enkele decennia en heeft zich gaandeweg steeds verder ontwikkeld. “Maar

nog steeds komen zaken als vertraging, budgetoverschrijding en acceptatieproblemen voor”, aldus Van Bennekum. “Ook met een agile benadering kun je de mist ingaan. Bijvoorbeeld wanneer ontwikkelaars sprints blijven doen zonder de juiste focus en sprints blijven uitvoeren waardoor het geld op is en de klant nog niet tevreden is.” Dat verwijst naar het tweezijdige karakter: Agile is niet alleen een methode voor de IT’ers, het is tevens een werkwijze voor de business. Agile is een interactiemodel. Het haalt zijn kracht uit de hoogfrequente interactie tussen IT en business. Als het daar niet goed zit, zal Agile maar beperkt voordelen bieden of helemaal niet.

“IT heeft nooit zo veel verstand van de business als de business zelf” In alle methoden is aandacht voor het inrichten en afbakenen van het project essentieel. Als men hier een valse start maakt, werkt dat het gehele project negatief door. Bij deze afbakening wordt direct bij het begin de organisatorische doelstelling (SMART) bepaald en omgezet naar de definitie van de globale oplossingsrichting. Bij het gezamen-

lijk bepalen van de start kan iedereen met zijn of haar wensen komen, zo wordt ook door de toehoorders aangegeven, en dat kan een nadeel zijn. Van Bennekum: “IT-projecten zijn investeringen, ze moeten worden terugverdiend. De output moet dus waarde toevoegen.” Het is essentieel om de vertegenwoordi-

ISDC en ontwikkeling ISDC is een Europese IT-dienstverlener met het hoofdkantoor in Hilversum, twee technologiecentra in Roemenië en een verkoopkantoor in Duitsland. Op basis van meer dan tien jaar nearshore-ervaring ontwikkelt ISDC op maat gemaakte frontofficeoplossingen voor de business. Dienstverlening geschiedt op basis van Prince2-principes in combinatie met agile systeemontwikkeling.

gers van de business er vanaf het begin bij te hebben. Op basis van de doelstellingen worden de eisen en wensen gebundeld tot een zogenoemde productbacklog, die het uitgangspunt zal vormen voor ontwikkelingen. Daarnaast wijst Van Bennekum erop dat een grote mond de meest gebruikte prioriteringsmethode is bij het vullen van die backlog. Hier komt de SMART-doelstelling van pas. Des te SMART’er de doelstelling, des te beter de wensen geprioriteerd kunnen worden.

Hiermee voorkomt men uitspelen van macht en prevaleert de waarde voor de business. Deze lijst wordt overigens niet bevroren, deze kan heel goed aangepast worden door bijvoorbeeld het inbrengen van nieuwe wensen. Het prioriteren blijft altijd hetzelfde. Het doel en het budget staan vast, maar de oplossing wordt inhoudelijk in detail bepaald door de prioriteiten. In veel gevallen zal een IT-oplossing verschillende onderdelen van de business raken. Laatstgenoemde mag het dus niet uit handen geven of overlaten aan het IT-team. “Een IT-professional heeft nooit zo veel verstand van de business als de mensen uit de business zelf. Probeer daarom niet voor de business te denken maar betrek ze direct in het ontwikkelproces”, stelt Van Bennekum. Responsief Voor de implementatie met onderdelen als technische uitrol, dataconversie, gebruikersopleiding en de samenhang tussen die onderdelen is iemand nodig, hoe je die ook noemt. En niet in de laatste plaats om het proces als geheel te bewaken: bijvoorbeeld voorkomen dat sprints te lang duren of elkaar blijven opvolgen. Het gaat erom dat de projectmanager zorgt dat het proces wordt gevolgd, gevolgd kan worden en voor afstemming met de periferie van het project. Ook een backlog is in dat opzicht niet meer dan een serie inschattingen: “Het is belangrijker om responsief te zijn ten aanzien van veranderingen, dan dat je een ooit bedacht plan uitvoert.”

Door onze redactie Fotografie Eric Fecken

Consumerization

één aanspreekpunt voor advies, implementatie en support. Op die manier worden duizend keuzes teruggebracht tot één oplossing en zijn organisaties verzekerd van een veilige mobiele werkomgeving voor iedereen.

Vertegenwoordigers van Vodafone, Cisco en Imtech ICT tijdens de lancering.

Bring iT, gezamenlijke dienst van Imtech ICT, Cisco en Vodafone

Hulp bij integratie van privéapparatuur in de werkomgeving Capelle a/d IJssel – Onder de naam Bring iT starten Imtech ICT, Cisco en Vodafone samen een landelijke themacampagne. De campagne markeert de start van een samenwerking die de drie bedrijven aangaan voor hun gezamenlijke dienstenaanbod op het gebied van bring your own device (BYOD), de tendens waarbij medewerkers van organisaties smartphones, tablets en andere privéapparatuur in de werkomgeving gebruiken. Consumenten en werknemers van vandaag nemen hun mobiele telefoon en tablet mee naar het werk. Maar dat niet alleen, ze verwachten ook dat ze met deze apparaten toegang tot het bedrijfsnetwerk krijgen. Dit biedt organisaties voordelen, bijvoorbeeld flexibiliteit. Werknemers kunnen immers ook op andere plekken dan het vaste bureau aan het werk. Maar tegelijkertijd is er ook een aantal serieuze aandachtspunten. Hoe zit het bijvoorbeeld met de veiligheid van bedrijfsgegevens? Hoe gaan bedrijven om met de grote diversiteit aan besturingssystemen van de mobiele apparaten van de werknemer? Belangrijke aandachtspunten voor het algemeen en ict-management. Maar er spelen niet alleen op IT-niveau vele vragen. Hoe bewaakt de organisatie de werkprivébalans van haar medewerkers? En: zijn

er goede prijsplannen voor een breed scala aan mobiele apparaten voor verschillende behoeften? Twee voor de hand liggende vraagstukken voor een HR- en financiële afdeling. Voor het slagen van een BYOD-beleid is het cruciaal dat een organisatie op voorhand duidelijke afspraken maakt, onder andere met medewerkers. Dat kan bijvoorbeeld met een gebruikersovereenkomst of een aanvulling op het arbeidscontract, waarin rechten en plichten rondom het omgaan met zakelijke data, beheer, kosten, privacy, monitoring en sociale media omschreven zijn. Dit zijn maar enkele aspecten, want BYOD raakt bijna alle lagen van de organisatie. Maatwerk De complexiteit van het ontwerp en de inrichting van een effectieve BYOD-strategie is

29

groot. De schaal en de aard van de technologische en organisatorische uitdagingen voor organisaties zijn niet te ondervangen met ad-hocoplossingen. In de zoektocht naar de best passende aanpak zoeken veel organisaties houvast. Iedere organisatie heeft een ander uitgangspunt en andere doelstellingen. Daardoor is er ook bij BYOD geen one size fits all-oplossing. De combinatie van Imtech ICT, Cisco en Vodafone helpt organisaties om de complexiteit rondom de effectieve inzet van BYOD in goede banen te leiden. De verwevenheid van de diverse deelgebieden vraagt om een integraal advies op basis van complementaire kennis en oplossingen. Bring iT biedt organisaties een compleet traject naar een effectieve BYOD-strategie die de voordelen per organisatie optimaliseert. Dit alles met één plan en

Specialismen Elk van de drie partners speelt hierbij een eigen, specialistische rol. Imtech ICT levert om te beginnen complete, servicegeoriënteerde IT-infrastructuren, management- en consultancydiensten, en softwareoplossingen en services. Op basis van deze innovatieve infrastructuren zijn organisaties in staat om applicaties veilig, flexibel en continu aan te bieden aan eindgebruikers, ongeacht de apparatuur die zij daarvoor gebruiken. Het vertrekpunt is een omgeving die veilig en beheersbaar is en flexibel genoeg om nieuwe ontwikkelingen snel en doelgericht te integreren. Dit alles met oog voor de bestaande situatie en de benodigde investeringen. Bij de ontwikkeling en inrichting van een BYODstrategie kiest Imtech ICT bewust voor de rol van trusted advisor of businessconsultant. Cisco anticipeert op zijn beurt met netwerkoplossingen op veranderingen in de manier waarop mensen met elkaar verbonden zijn, communiceren en samenwerken. Op het vlak van BYOD resulteert deze aanpak in een complete architectuur met alle elementen voor veilige toegang tot apparatuur en handhaving van beleid. Een BYOD-implementatie heeft effect op de gehele organisatie en is niet gebaseerd op één product. De oplossing moet allesomvattend zijn en volledig geïntegreerd worden in een intelligent netwerk. Het Cisco Borderless Netwerk biedt een fundament dat de netwerkinfrastructuur geschikt maakt voor maximale mobiliteit. Met netwerktoegang via vaste verbindingen, wifi of mobiele toegang voor alle apparaattypes. Vodafone gaat veel verder dan alleen het leveren van vaste en mobiele connectiviteit en is tevens een betrouwbare partner voor beheer, administratie en onderhoud van iedere mobiele vloot voor data en spraak. Een compleet aanbod zogeheten mobilemanagementdiensten ondersteunt organisaties bij de implementatie van een BYOD-aanpak. Het complete aanbod varieert van ondersteuning in het bestelproces tot en met support voor eindgebruikers. Een dienst als choose your own device biedt organisaties praktische hulp bij de invulling van nieuwe mobiliteitsconcepten. Bring iT-campagne De campagne zal drie maanden duren, met uitloop naar 2013. Naast het kick-offevenement zijn er uitingen op radio, in print en online. Op de website www.bring-it.nl kunnen organisaties een quickscan doen om te testen of ze BYOD-proof zijn. De Bring iTpartijen hebben gezamenlijk een whitepaper geschreven over BYOD en het belang van een end-to-endoplossing. Deze is van de bovengenoemde website te downloaden.

‘Samen zorgen voor snellere adoptie’ NIEUW-LOOSDRECHT - Bring iT is een samenwerking waarbij gebruikgemaakt wordt van het bestaande producten- en dienstenaanbod van de drie partners. De activiteiten die Cisco, Vodafone en Imtech reeds hebben op BYOD-gebied vormen de basis van de Bring iT-propositie. De meerwaarde zit in de integrale aanpak, zo benadrukten de initiatiefnemers onlangs tijdens een gezamenlijke persbijeenkomst in Nieuw-Loosdrecht. Volgens Edwin Prinsen, algemeen directeur van Imtech ICT Nederland, is de samenwerking een logisch vervolg op de bestaande onderlinge partnerships met Cisco en Vodafone. “We kijken al langer gezamenlijk

naar trends in de markt, zoals collaboration, consumerization en mobility. Binnen organisaties wil men graag af van gesloten IT-omgevingen en toe naar een grotere openheid; wifi is bijvoorbeeld al vanzelfsprekend geworden, een must. Bovendien beweegt men af van standaardisatie naar individualisatie. Mensen willen op de werkplek gewoon hun MacBook en iPhone kunnen gebruiken.” Als het gaat om een BYOD-beleid zoeken bedrijven volgens de initiatiefnemers liever een totaaloplossing dan dat men zelf de diverse puzzelstukjes op de juiste plaats legt. Door de kennis, producten en expertise van drie partijen aan elkaar te koppelen, ontstaat volgens de Imtech-directeur een ‘mooie propositie’. Philip Lacor, verant-

woordelijk voor de grootzakelijke markt binnen Vodafone, stelt dat Bring iT zich nadrukkelijk richt op alle geledingen en functies aan de klantzijde. De uiteindelijke trekker van het BYOD-beleid is volgens hem minder relevant: “Het is vaak de IT, maar ik ken ook voorbeelden dat de HR-directeur de drijver is van een mobilitytraject.” Belangrijke stakeholders zijn doorgaans finance, HR, algemeen management en IT. Concretiseren Het Bring iT-initiatief is overigens geen joint venture of nieuwe entiteit. Door met één gezicht naar buiten te treden hoopt men vooral de mogelijkheden van BYOD beter voor het voetlicht te brengen. “Samen kunnen we zorgen voor een snellere adoptie”,

De perspresentatie in Nieuw-Loosdrecht.

aldus Coks Stoffer, algemeen directeur van Cisco Nederland. Bovendien zijn klanten vrij om BYOD-gerelateerde diensten van andere leveranciers te betrekken. “We leven tenslotte in een open wereld.”

Salesforce + You See how we’re helping the world’s leading companies connect with their customers and grow.

salesforce.com

BIZCLOUD

IN 10 WEKEN EEN

PRIVATE CLOUD GEREALISEERD ACHTER UW FIREWALL EN GEFACTUREERD AS-A-SERVICE

CSC BizCloud brengt de voordelen van een public cloud (as-a-service) in een private cloud (privacy en security). De BizCloud server- en storage infrastructuur op basis van de leading technologie staat in uw eigen datacentrum of bij een hosting provider naar uw keuze en wordt niet gedeeld. De gegevens staan veilig achter uw firewall. Bij BizCloud betaalt u naar gebruik en kunt u gemakkelijk op- en afschalen. CSC levert en beheert met BizCloud de gehele IT-infrastructuur op locatie terwijl u geen hard- of software investeringen vooraf hoeft te doen. Klaar voor gebruik binnen 10 weken.

CSC, dé internationale benchmark voor private & public cloud.

In partnership with

Voor meer informatie: 030 - 657 45 75 [email protected] www.csc.nl

Door Hotze Zijlstra

Communicatie

31

Cisco loodst CIO door ‘perfect storm of megatrends’

Pragmatische keuzes voor Unified Access, Unified Fabric & Visual Collaboration AMSTERDAM – Opkomende technologieën en concepten zoals virtualisatie, cloud computing, consumerization, bring your own device en het zogeheten software defined networking zorgen tezamen voor een ‘perfect storm of megatrends’, die de IT-verantwoordelijke binnen organisaties soms doet duizelen. Dat constateert Joost Hermans, directeur grootzakelijke markt bij Cisco. Toch bieden die nieuwe mogelijkheden bedrijven diverse kansen. Maar dan wel op basis van een geïntegreerde aanpak, te beginnen met drie concrete stappen. Hermans beseft goed dat het voor chief information officers (CIO’s) niet altijd meevalt om aan te haken bij alle trends en mogelijkheden. “Veel IT-verantwoordelijken hebben hun handen vol aan het creëren van een betere alignment met de business, het doorvoeren van kostenbesparingen en het zo flexibel en adaptief mogelijk inrichten van de IT. Dan is het soms lastig om tegelijkertijd open te staan voor de volgende grote trend. Het is evenwel zaak om mogelijkheden en uitdagingen aan te vliegen vanuit een architectuurbenadering.” Flexibel en adaptief Volgens de Cisco-executive is er bij veel nieuwe technologieën weliswaar sprake van een ‘IT-push’, maar is er evenzeer sprake van een vraag vanuit de markt. “Neem het verschijnsel ‘wireless’, dat is zowel aanbod- als vraaggedreven en inmiddels niet meer weg te denken. Deze ontwikkeling roept een concrete eerste stap op: het implementeren van een architectuur die zowel het bedrade als draadloze netwerk samenvoegt tot één centraal te managen netwerkomgeving, waarin beheer en security volledig zijn geïntegreerd. Er komt momenteel dus ook steeds meer vraag naar ‘unified access’ of een ‘unified netwerk’. Dit netwerk vormt een belangrijke basis om als bedrijf te kunnen aanhaken op talloze nieuwe mogelijkheden.” Datacenterconsolidatie en virtualisatie Een groeiende vraag naar netwerkcapaciteit, virtualisatie van desktops, mobiliteit en een ‘software defined network’ – een netwerk

waarbij centrale intelligentie zorg draagt voor de besturing ervan – zijn in de ogen van Hermans belangrijke basiselementen van de nieuwe wereld. Het vormt de basis voor het sneller, effectiever en efficiënter laten samenwerken van medewerkers, op basis van uiteenlopende tools en apparaten. Ook het zogeheten ‘unified fabric’ is een fundamenteel element. Het gaat hierbij als het ware om een ‘weefsel’ van onderling verbonden knooppunten voor opslag van data, verwerking en netwerkintelligentie. Hermans: “Cisco zet zich van oudsher in voor open standaarden die transitie drijven. Kijk naar telepresence, wat inmiddels de standaardterm is voor high-end videoconferencing. Hetzelfde geldt nu voor Unified Fabric, de basis voor het gevirtualiseerde datacenter.”

“Het unified network is de basis voor talloze nieuwe mogelijkheden” Samenwerken Genoemde nieuwe netwerktechnologieën zijn in de ogen van Hermans een zegen voor de CIO die in de genoemde storm van megatrends koers wil zetten naar rustiger

vaarwater. “Het gaat erom een goede basis te leggen voor toekomstige nieuwe mogelijkheden. Hetzelfde geldt voor samenwerking. Door een goed samenwerkingsplatform te implementeren, waarin videogebaseerd Joost Hermans.

samenwerken centraal staat, kunnen we nu vaak losstaande zaken als sociale media, video, collaboration, communicatie, mobiele devices en vast aan het netwerk gekoppelde apparatuur bijeen brengen. Alles op basis van een onderliggend masterplan en ongeacht van welke leverancier de diverse oplossingen afkomstig zijn. Wij stellen bedrijven in staat om hun complexiteit te managen en tegelijk de stap naar voren te maken.” Een belangrijke drijver van deze nieuwe architectuur is volgens de Cisco-directeur

een steeds nadrukkelijker focus op de mens binnen de organisatie: “Het gaat meer om samenwerken en minder om het rondpompen van data over het netwerk.” Struikelblokken Het risico is dat CIO’s en andere IT-verantwoordelijken verlamd raken door alle nieuwe mogelijkheden en de ogenschijnlijke complexiteit. Hermans: “We moeten af van de oude silo’s en domeinen. Ik denk dat je als CIO moedig moet zijn en het bedrijf moet meenemen naar de nieuwe tijd. Dat betekent niet zonder meer alles overboord gooien, maar wel kijken naar de voordelen die nieuwe technologieën bieden, en mensen hiervoor warm maken. Kijk bijvoorbeeld naar het enthousiasme waarmee clouddiensten als Amazon.com en Google worden begroet. De CIO zou met die wetenschap naar de business moeten stappen en de nieuwe wereld naar binnen brengen. Keuzes maken, daar gaat het om.” Een tegensputterende economie is volgens Joost Hermans geen reden om vast te houden aan de oude koers. “Juist als het gaat om een verbeterde communicatie en collaboratie is er met het oog op besparingen veel laaghangend fruit.” Een toekomstgerichte CIO zou bij het plukken ervan wel doordacht te werk moeten gaan, zo vindt hij. “Keuzes vanuit de architectuur maken het verhaal al stukken minder complex. Als Cisco kunnen we de klant daarbij adviseren en ondersteunen, vanuit onze eigen afdelingen, maar ook via onze partners. We helpen de CIO graag bij het bepalen van zijn of haar koers.”

Voor de CIO die durft:

Consumerization in zeven stappen AMSTERDAM – Medewerkers van professionele organisaties willen steeds vaker hun eigen smartphones, tablets, clouddiensten en sociale media voor werk gebruiken. Daartegenover staat een IT-afdeling die zweert bij gesloten en gecontroleerde systemen. Welke mogelijkheden heeft de CIO om uit deze spagaat te komen? Het toenemend gebruik van IT door medewerkers, oftewel consumerization, botst steeds vaker met het gemiddelde IT-beleid in bedrijven. Het simpelweg verbieden van privédevices op de werkvloer voldoet evenwel niet langer. PwC beschouwt consumerization als onderdeel van een ontwikkeling die al veertig jaar loopt; een toegenomen autonomie van de werknemer, en flexibelere werktijden en -plaatsen. Het is misschien niet zo vreemd dat werknemers hun favoriete technologische hulpmiddelen in alle situaties willen gebruiken. De CIO die bereid is consumerization te

omarmen, zal de inrichting van de IT-functie opnieuw moeten formuleren. Dit kan bedreigend lijken, vooral voor hen die sinds de jaren negentig bezig zijn met het integreren en centraliseren van een golf aan technologische ontwikkelingen. Toch biedt het fenomeen grote kansen. Medewerkers die actief werken met technologie zullen eerder toepassingen ontdekken voor zichzelf en de organisatie: consumerization gaat in de kern over het verhogen van productiviteit. De CIO krijgt daarmee ruimte om zich te ontwikkelen van tactisch manager naar strategisch adviseur en leider. PwC gelooft overigens ook dat het omgekeerde geldt. De CIO die deze ontwikkeling niet serieus neemt, loopt het risico om de IT-organisatie zover te beperken tot deze klaar is voor uitbesteding. Zeven stappen PwC heeft een aanpak ontwikkeld in zeven punten om consumerization van IT in veilige

en effectieve banen te leiden. Dit zijn ‘zachte’ punten omdat het advieskantoor consumerization beschouwt als allereerst een sociale verschuiving – beleid en apparaten zijn eraan ondergeschikt. De aanpak van PwC: 1. Beschouw een vraag om support als een kans op beter resultaat. Als werknemers zelf verantwoordelijk zijn voor resultaten, zullen zij ook de waarde van de zelfgekozen technologie moeten beoordelen. Onderzoek hoe deze technologie het beste ondersteund kan worden. 2. Propageer het concept van gedeeld eigendom en kies bijvoorbeeld voor bring your own device en select your own device. Dit geeft werknemers meer verantwoordelijkheid en stimuleert goed gedrag. 3. Kies voor heterogeniteit. Als de IT-architectuur wordt ingericht op beleid en processen, ontstaat er ruimte om een heterogene groep technologieën en apparaten in te zetten. 4. Beschouw informatiesystemen als een ui. Om veiligheid te garanderen, dienen beleidslijnen voor sleutelfactoren (zoals rol

en informatietype) te worden geformuleerd. Pas deze beleidslijnen toe op de apparaten en applicaties – de lagen van de ui. 5. Beschouw controlemechanismen als middel, niet als doel. Voer alleen controle uit op onderdelen waarvoor dit noodzakelijk is of wettelijk vereist. 6. Focus op intellectueel eigendom. Wie geen standaard meer afdwingt voor apparaten en systemen, komt tot de kern van zijn of haar taak: het beheren van informatie. 7. Onthoud dat consumerization niet nieuw is. Waar vroeger voor grafisch ontwerp altijd een bureau werd ingehuurd, kunnen medewerkers nu zelf documenten vormgeven zonder dat dit het einde is van merk en huisstijl. Democratisering vindt voortdurend plaats: via beleidslijnen en standaarden, opleiding en oefening. En ja, met vallen en opstaan. Dit artikel is een verkorte versie van de PwC-publicatie The consumerization of IT. Kijk voor de volledige publicatie op pwc.nl.

HIGH-PERFORMANCE

Blijf Big Data de baas. SAS® High-Performance Analytics vereenvoudigt de analyse van enorme hoeveelheden gegevens en stelt u in staat complexe bedrijfsproblemen snel te lijf gaan. Nu beschikt u in minuten of slechts seconden over informatie en inzichten waar u eerder nog dagen voor nodig had. Met SAS blijft u Big Data de baas.

Scan de QR code en bekijk de video of ga naar sas.com/hpa.

SAS Institute Inc. product or service names are registered trademarks or trademarks of SAS Institute Inc. in the USA and other countries. ® indicates USA registration. Other brand and product names are trademarks of their respective companies. © 2012 SAS Institute Inc. All rights reserved. S71418US.0212

ANALYTICS_HPA_BoxingGloves_Print_ad_1+QRCODE.indd 1

15-10-12 15:59