bFIVE
blokfluitconsort Markus Bartholomé Katelijne Lanneau Thomas List Silja-Maaria Schütt Mina Voet
Inleiding In de zestiende en zeventiende eeuw was de fascinerende sound van het blokfluitconsort erg in trek bij het Engelse publiek. Het instrument werd veelvuldig gebruikt in de Londense theaters, families en vrienden bespeelden het in huiselijke kring en aan het hof van Henry VIII en Elizabeth I was zelfs een professioneel blokfluitensemble actief. ‘The Fruit of Love’ is een bloemlezing uit het repertoire dat in het Elizabethaanse Engeland op blokfluit werd uitgevoerd. Uiterst creatieve composities van hooggewaardeerde hofcomponisten komen hierbij aan bod: William Byrd toont de verschillende gezichten van een eenvoudige folksong, John Dowland verrast door zijn gedurfde harmonieën, Christopher Tye verwart uitvoerder en publiek met zijn complexe ritmische structuren, Anthony Holborne verleidt met zijn aanstekelijke melodieën... Deze adembenemende polyfonie wordt in contrast gebracht met B-Five’s eigen arrangementen van populaire Engelse songs en tunes die in de 16de- en 17de-eeuw druk verzameld werden. ‘The Fruit of Love’ neemt je mee op een boeiende en afwisselende ontdekkingstocht door de 16de- en 17deeeuwse Engelse consortmuziek. Met haar unieke inspiratie brengt B-Five de ontroering en het speelplezier van weleer opnieuw tot leven.
Programma William Byrd (ca. 1540-1623)
Browning (The leaves be greene)
John Dowland (1563-1626) Suite from Lachrimae, or Seaven Teares (1604)
Pavane Lachrimae Amantis Captaine Digorie Piper his Galiard Mistresse Nichols Almand M. Giles Hobie’s Galiard
Anonymus (Traditional)
I love my love in secret She rose and let me in Winchester Wedding
Christopher Tye (ca. 1505-1572)
In Nomine à 4 Amavit In Nomine “Trust” O lux beata trinitas In Nomine “Crye”
Jerome Bassano (1558/59-1635) Augustine Bassano (? -1604)
Fantasia Pavana Galiarda Coranto
Anonymus Diminutions Jacob van Eyck (ca. 1590-1657)
When Daphne from fair Phoebus did fly
Antony Holborne (1548-1602) Suite from Pavans, Gailards, Almains, and other short Aeirs both grave, and light in five parts, for Viols, Violins or other Musicall Winde Instruments (1599)
Heigh Ho Holiday Bona Speranza The Fruit of Love
William Byrd
Prelude and Ground
The Nightwatch
The Fruit of Love
Elizabethan Consort Music
Elisa is the fairest queen That ever trod upon this green Elisa’s eyes are blessed stars, inducing peace, subduing wars. Elisa’s hand is crystal bright, Her words are balm, her looks are light. Elisa’s breast is that fair hill Where Viertue dwells, and sacred skill, O blessed be each day and hour Where sweet Elisa build her bower. Met ‘The fruit of love’ brengt B-FIVE muziek uit de tijd van Elizabeth I van Engeland. Tijdens het bewind van Elisabeth I (1558-1603) bereikte de Engelse cultuur een hoogtepunt. De toneelstukken van Shakespeare zijn er beslist het belangrijkste bewijs van, maar ook in de muziek uit deze tijd vinden we fascinerende en zeer verscheidene composities terug. In het jaar 1540 nam Elizabeth’s vader, koning Hendrik VIII, vijf broers van de befaamde Venetiaanse muzikantenfamilie Bassano in dienst. Zij kregen de opdracht aan het hof een blokfluitconsort op te richten. Op die manier konden hofcomponisten rekenen op een werkelijk excellent blokfluitensemble, waarvoor ze dan ook volop componeerden. “England one God, one thruth, one doctor hath for musicus art, and that is Doctor Tye admired for the skill in musick’s harmony.”
Deze regels lofspraak, de woorden van Hendrik VIII zelf, in een theaterstuk uit 1605, tonen de invloed aan die Christopher Tye zelfs na zijn dood uitoefende. De werken van deze componist zijn verzameld in een anthologie die rond 1578 werd samengesteld. Dit Booke of in nomines and other solfaigne songs bevat eveneens één van de belangrijkste werken van William Byrd, een ‘gentleman’ uit de koninklijke kapel: The Leaves be greene, een prachtige variatiereeks op een Engelse folksong die in de meeste bronnen vermeld staat onder de titel Browning. De Elizabethaanse muziek had een diepe impact op de muziek in de rest van Europa. Dat zien we bijvoorbeeld in de collectie Der Fluyten Lusthof van de Utrechtse koster Jacob van Eyck, waarin we talrijke Engelse melodieën aantreffen. Samen met eenvoudige, anonieme consortliederen als When Daphne from fair Phoebus did fly, vinden we er ook Pavane Lachrimae in terug, een compositie van John Dowland, de grote melancholicus die zichzelf omschreef als ‘Jo: dolandi de Lachrimae’. De toestand van melancholie fascineerde mensen uit die tijd: er werden verschillende verhandelingen geschreven over de oorzaken en gevolgen van deze gemoedsgesteldheid, en in de mode dweepte men met de kleur zwart. Dowlands ‘Seven passionete pavans’ uit zijn verzameling Lachrimae or seven Tears kunnen we opvatten als een muzikaal essay dat perfect binnen deze cultus past. In 1600 werd Dowland’s Second book of Ayres gedrukt. Het eerste lied daarin is opgedragen aan de “allerberoemdste Anthony Holborne”. Een jaar eerder had deze populaire luitist een anthologie gepubliceerd met werken als Bona Speranza, naast korte levendige dansen. Deze dansen met hun betoverende melodieën, getuigen van de exuberante joie de vivre van een samenleving die maar al te goed besefte dat ze in een ‘gouden tijdperk’ leefde. Mina Voet, Markus Bartholomé
B-Five blokfluitconsort Met bruisende virtuositeit, intiem samenspel en doordachte concertprogramma’s heeft het internationale blokfluitconsort B-Five in korte tijd naam gemaakt. Een reputatie die het ensemble naar talrijke podia doorheen Europa voert en die de muzikanten elk concert opnieuw met flair waarmaken. Vijf virtuoze blokfluitisten afkomstig uit verschillende Europese landen vormen sinds 2003 B-Five. Hun specifieke achtergrond en individuele speelwijze smelten ze samen tot een levendige, flexibele maar ook bijzonder homogene ensemblesound. Met technisch hoogstaand en uiterst verfijnd ensemblespel, smaakvolle interpretaties en coherente programma’s musiceren de muzikanten op het hoogste niveau. Tijdens de concerten presenteert B-Five een arsenaal aan blokfluiten, gaande van de kleine sopranino tot de 2 meter lange grootbas. Deze instrumenten voegt het ensemble samen tot een warme en homogene sound waarmee het zowel de kenner als de leek verrast. Centraal in de uitvoeringen van het ensemble staat zowel rustgevende als uitbundige muziek uit de 16deeeuw, welke de muzikanten met veel sfeer nieuw leven inblazen.
Perskritieken Het intieme optreden van B-Five verborg een uitzonderlijke passie … Stukken zoals ‘I love my love in secret’ bezorgden het publiek kippenvel. De ‘Allemande’ van William Brade deed dromen van een hofbal ten tijde van Elisabeth I … Een unieke, fascinerende avond, vol van indrukwekkende muzikale elegantie... (Mittelbayerische Zeitung) Zeker in stijl en intonatie, homogeen, bescheiden maar hartstochtelijk en met grote muzikaliteit vormgegeven. (Deutschlandfunk) Glinsterende polyfone vijfstemmigheid, dromerige elegie in gebaar en interpretatie, adembenemende tempiwisselingen ... Soms fijn gearticuleerd, met een lichtvoetige opgewektheid, dan weer ontroerend melancholisch. In de ‘Pavane Lachrimae Amantis’ van John Dowland dacht men een traan over de wang te horen rollen. (Donaukurier) De samenklank magistraal… De prachtige liederen werden door het publiek welhaast ademloos beluisterd ... Een concert voor fijnproevers! (De Roosendaalse Bode) De muzikanten zijn perfect op elkaar ingespeeld, elke frasering past precies. Alle virtuositeit, die natuurlijk deel uitmaakt van deze oude muziek (en historisch in de regel geïmproviseerd werd), wordt volledig bijkomstig en nooit als een doel op zich geïntegreerd. B-Five speelt op kopieën van historische instrumenten en het veelvoud aan klankkleuren is verbluffend. (Stefan Schmöe, Online Musik Magazin)
Meer van B-Five ... Happy Birthday, Mr. Dowland! In het jaar 2013 zal de belangrijkste muzikant en componist uit het Elizabethaanse Engeland een speciale verjaardag vieren: John Dowland wordt 450 jaar! De Zwitser Carl Rütti componeert voor B-Five een Dowland-Suite waarin het leven van deze Engelse meester verteld wordt. In samenwerking met de componist ontplooit het ensemble in dit programma een kleurrijk samengaan van oud en nieuw: polyfonie uit de ‘Golden Age’ en hedendaagse klanken versmelten tot een harmonisch geheel. Geld Macht Musik – Muziek voor de familie Fugger Charmante dansen en kunstige polyfonie, melancholische liederen en virtuose instrumentale muziek… De rijke familie Fugger uit het Zuid-Duitse Augsburg verzamelde in haar bibliotheek meesterwerken uit gans Europa. De tenor Johannes Weiss en B-Five ontdekken deze schatten en doen de muziek van rond 1550 weerklinken. Volta Bianca - Een klankrijk paleisbezoek Voor deze opvallende productie ging B-Five de samenwerking aan met de Zwitserse componist Hans-Jürg Meier. Zijn werk ‘Volta Bianca’ (Witte Gewelven) verenigt hedendaagse klanken met composities uit de Engelse renaissance. Inspiratie vond Meier in de prachtige architectuur van het Palazzo Ducale in het Italiaanse Urbino. Verschillende ruimtes van dit paleis ‘bouwde hij om' tot muziek en plaatste ze in dialoog met fascinerende composities van Christopher Tye en William Byrd. B-Five neemt de luisteraar mee op een imaginaire wandeling doorheen de tijd. „Hallo olifant“, zei de slak ... - Vehalen uit de dierenwereld Familieprogramma Samen met een actrice vertelt B-Five over het onbekende leven van de dieren. Raadselachtige, poëtische verhalen van auteur Toon Tellegen en virtuoze, kleurrijke muziek voor vijf blokfluitisten en vijfentwintig fluiten vullen elkaar aan tot een ‘fabelachtig’ uurtje voor de ganse familie.
Contact B-Five Recorder Consort Markus Bartholomé – Mina Voet Kaminkehrergasse 6 D-86529 Schrobenhausen Tel.: +49 (0) 8252 90 50 99
[email protected] [email protected] [email protected] Katelijne Lanneau Selderstraat 45 B-2060 Antwerpen Tel. + 32 (0) 496 530 429
[email protected]
Voorbeelden van onze muziek zijn er op: www.b-five.eu www.youtube.com/user/BFiveRC foto’s ©Suzanna Janssens – Lina Tassent
