Bloesemremedies De helende, subtiele energie van bloemen, planten en bomen door Désirée L. Röver
© 2004
Tussen bloemen, planten en bomen enerzijds, en de mens anderzijds, speelt zich veel meer af dan de gemiddelde wetenschapper zich ooit heeft afgevraagd. Wie dat wel deed, is de Britse arts, bacterioloog en homeopaat Dr Edward Bach. Hij gaf rond 1930 zijn lucratieve Londense Harley Street praktijk op om zich verder te verdiepen in de verschillende effecten van bloemen, planten en bomen op de mens. Behalve een bijzondere therapeutische benadering liet hij bij zijn dood in 1936 de wereld zijn 38 ’Bach remedies’ na: energetische bloemenextracten met ieder een specifiek helende werking op de psychische en emotionele niveaus van de mens. Verspreid over de hele wereld hebben sindsdien anderen zijn lichtend voorbeeld verder gedragen. En zo ontstonden behalve onder meer de Californische-, en Australische-, ook de Nederlandse bloesemremedies – fytotherapeutische essenties, ieder met een eigen karakteristiek. Verbazingwekkende wetenschap Planten, bloemen en bomen hebben bewustzijn en gevoel. Zij reageren op wat er om hen heen en met henzelf gebeurt. Het is aan de mens om die reacties te (leren) verstaan. Door zijn paranormale talenten was Edward Bach in staat met dit bewustzijn in het plantenrijk te communiceren en van daaruit zijn remedies te componeren. De wetenschappelijke achtergrond voor het bewustzijn en de interactie van planten werd pas 60 jaar later geleverd. Op 2 februari 1996 had polygraafexpert Cleve Backster voor een bewateringsexperiment een Dracaena kamerplant in zijn kantoor aangesloten op het galvanische huidresponsgedeelte van een polygraaf, een instrument beter bekend als leugendetector. Wanneer veiligheid en welbevinden van een proefpersoon worden bedreigd, vinden er op diens huid elektrochemische veranderingen plaats. De leugendetector/ polygraaf vertaalt deze naar een beeld: een voordien vlakke lijn schiet dan ineens in de lucht. Op het moment dat Backster een brandende lucifer visualiseerde onder een blad van de op zijn apparatuur aangesloten kantoorplant, kraste de pen van de polygraaf ineens in wilde pieken omhoog... Backster noemde dergelijke plantreacties – overigens in alles volledig vergelijkbaar met die van de mens – ’primary perception’. In latere experimenten ontdekte hij verder dat planten zich binnen een paar uur volledig op een persoon kunnen afstemmen. En dat die afstemming en verbinding blijvend zijn, ook nadat het desbetreffende individu de ruimte waar de plant zich bevindt, heeft verlaten. Ook (de
mate van) de fysieke afstand speelt daarbij voor het bewustzijn van de plant geen enkele rol. Het belang van positieve gedachten Backster vond dat de reacties van ’zijn’ kantoorplant niet door zijn daden, maar alleen door zijn gedachten/intenties werden teweeggebracht. Terwijl het dopen van het blad van een andere plant in hete koffie geen enkele reactie opleverde – resulteerde zijn intentie/idee om het aangesloten blad van de Dracena te verbranden, onmiddellijk in een heftig piekenpatroon. Toen hij ook met menselijke cellen wilde experimenteren, en hij op zoek ging naar een lancet om in zijn eigen vinger te snijden, reageerde de plant heftig. Dat was in feite de start van het vele honderden uren lang testen van de reacties in menselijke witte bloedcellen – om te beginnen die van hemzelf. Backster’s eenduidige conclusie: het is voor de gezondheid van de mens van imperatief belang om positieve gedachten te hebben. Want terwijl positieve gedachten op de polygraaf door een vrij vloeiende lijn worden verbeeld, blijkt al de minste zweem van negatieve gedachten, in de buiten hun donor geplaatste cellen uitbarstingen van elektrische activiteit te veroorzaken. In het lichaam drukt dat dus een negatief stempel drukken op de biochemie. Het principe van de bloesemremedies, te beginnen met die van Edward Bach, berust op de trasformatie van dergelijke negatieve celinformatie… Verschillende paradigma’s ”Behandel de persoonlijkheid, niet de ziekte”, zo luidt het grondbeginsel van de holistische therapie die Edward Bach vormgaf. In haar boek ’Bach bloesemtherapie, theorie en praktijk’ voegt Mechtild Scheffer daar aan toe: ”Eerst inzicht in het eigen wezen, dan pas diagnosen stellen bij anderen”. Het helpen helen van de mens met bloesemremedies is een zeer verfijnde vorm van natuurgeneeswijze, die zowel voor de therapeut als de patiënt plaatsvindt vanuit een ander referentiekader dan gebruikelijk in de reguliermedisch farmaceutische benadering. Concentreert de orthodox medische wetenschap zich op (het doen verdwijnen van) de materiële symptomen van lichamelijke en geestelijke ziekte, bloesemremedies spreken daarvan in het niet-fysieke gebied de oorzaak aan. In deze zienswijze ontstaat ziekte wanneer gemoedsgesteldheden of emoties uit evenwicht zijn geraakt door een gebrek aan harmonie tussen de persoonlijkheid en de ziel (negatieve gedachten). Zo zal een voortdurende angst de levenskracht en vitaliteit van een persoon aantasten, hetgeen ten slotte een weerslag kan geven in het slecht, of in het geheel niet meer functioneren van één of meer organen, of orgaansystemen. De (bereidheid om de) oorzaak van een dergelijke niet-harmonieuze staat van zijn op te zoeken, is voor de patiënt de eerste stap naar heling. De rol van de therapeut daarbij is die van opmerkzame en respectvolle begeleider in dit subtiel ontdekkingsproces door de patiënt, vandaar dat het zo belangrijk is dat de therapeut zijn eigen knelpunten heeft onderkend en getransformeerd. Op basis van de ter zake doende uitkomsten, verhalen en/of herinneringen van de patiënt kan de therapeut vervolgens één of meer specifieke bloesemremedies als katalysator inzetten om de aanleiding tot de desbetreffende ziekte of disbalans naar het tegendeel te helpen omzetten. Zo kan bijvoorbeeld Kamperfoelie helpen om het leven in heimwee naar, of in spijtgevoelens over het verleden, te transformeren naar het helder herinneren en waarnemen daarvan, en naar het werken met de daaruit geleerde ervaringen. Bloesemremedies zijn overigens niet alleen nuttig wanneer er eenmaal van ziekte sprake is, zij kunnen juist heel goed preventief worden gebruikt, door het bewustzijn te richten op een disharmonie voordat deze het stadium van ziekte heeft bereikt.
Erfgoed Zoals aan het therapeutisch inzetten van een bloesemremedie een lang traject van ontdekking en aftasten voorafgaat, geldt dat ook voor het vormgeven van de bloesemremedies zelf. Het gedachtegoed en het tastbare erfgoed dat pionier Dr. Edward Bach ons met zijn bloesemremedies heeft nagelaten, zijn beide zeer kostbaar. Hoe deze verder worden gedragen en naar deze tijd vertaald, is de verantwoordelijkheid van ieder van zijn respectieve ’opvolgers’. Zuiverheid speelt daarin op alle niveaus een grote rol. Bram Zaalberg is de geestelijke vader van de Nederlandse varianten op het thema dat met Edward Bach begon: ”Bij het vormgeven van de remedies gelden voor mij enkele essentiële basisregels, zoals een niet-fabrieksmatige vervaardiging en distributie – ook wanneer het traject van de verkenningen in en rond een bepaalde remedie eenmaal is afgerond. Aan de basis van het maken van de bloesemremedies ligt de levende natuur, daar moeten we altijd met respect mee omgaan.” Hij legt uit: ”Het creëren van een bloesemremedie zelf is een levend proces. De plant is in feite een deva, een spirituele entiteit die met het uiterste respect moet worden tegemoet getreden. De ontmoeting met de plant is de conceptie, daarna begint een periode van bekijken en onderzoeken. In mijn ervaring is deze fase dan ook grotendeels een persoonlijk innerlijk proces van degene die de bloem ontmoet. Het kan soms jaren duren voordat het mogelijk is om de remedie daadwerkelijk te maken. Dat proces is vergelijkbaar met het aangaan en vormgeven van een relatie: van de eerste ontmoeting tot een steeds verdere verdieping in het elkaar kennen.” Hij vervolgt: ”Het maken van de remedies zelf kan alleen vanuit een zeer ontvankelijke, meditatieve houding en met een diep innerlijk en respectvol luisteren naar de plant. En in kwaliteit is de remedie mede afhankelijk van het tijdstip waarop deze wordt gemaakt: zo speelt op het moment van zaaien en oogsten bijvoorbeeld de juiste maandstand een rol.” Systemen ontstaan naar aanleiding van de Bach Remedies • • • • • • • • • •
Californische F.E.S. Flower Essences Australian Bush Flowers Essences Flower essences of Alaska Desert Alchemy, remedies uit de woestijn Perelandra, Rose, Soul and Garden essences Findhorn essences en combinaties Chakra massageoliën van Earth Friends Pacific sea essences Rainforest essences Fox Mountain kinderserie
Gevarieerde uitbreiding Het gedachtegoed van Dr Edward Bach is over de hele wereld verspreid overgenomen en verder ontwikkeld. De bloesemremedies kennen een specifieke eigenheid gerelateerd aan waar in de wereld hun herkomst. Om te beginnen vanuit (het bewustzijn van) de desbetreffende bloem, plant of boom, maar ook – naar hierboven
werd beschreven – vanuit de interactie met het bewustzijn van hun respectieve vormgever. De 72 Californische F.E.S.-remedies (Flower Essence Services) die sinds 1978 worden geprepareerd, zijn uitstekend geschikt voor toepassing in deze moderne tijd. Zij maken deze natuurgeneeswijze niet alleen toegankelijk voor ziekten, maar zorgen tevens dat men een spirituele groei kan doormaken. De F.E.S.-bloesems voldoen aan de hoogste graad van zuiverheid en kwaliteit. Het zijn bloesemremedies met een diepe innerlijke werking en kracht. De Australische Bush Essences zijn 50 remedies geprepareerd door Ian White, een vijfde generatie kruidenkundige. De Bush Essences vertegenwoordigen de vitaliteit en kracht van dit unieke continent en kunnen over de gehele wereld worden gebruikt. Zij geven niet alleen helderheid over onze levensdoelen en -dromen, maar ook moed, kracht en enthousiasme om deze doelen en dromen te vervullen. Darnaast helpen zij om tot een hoger niveau van intuïtie te komen. Hun kernkwaliteiten zijn: zelfvertrouwen, spiritualiteit, creativiteit en plezier. De Flower Essences of Alaska. In 1984 richtte Steve Johnson de ’Alaskan flower Essence Project’ op met als doel om het prepareren van nieuwe bloesemremedies op het vaste land en de onbedorven wildernis van Alaska te coördineren. De staat Alaska is qua grootte één vijfde van de Verenigde Staten, maar telt een bevolking van slechts 550.000 mensen. Enorme uitgestrekte gebieden bleven in ongerepte staat en een grote verscheidenheid aan plantensoorten heeft nog een oorspronkelijke kracht en vitaliteit zoals nergens anders op de aarde. De tot op heden geprepareerde 72 bloesem remedies zijn verdeeld in drie ’kits’ en zijn verschillend in kwaliteit. • Kit 1 bevat voornamelijk planten uit die algemeen voorkomen in centraal Alaska en dominerend zijn in hun omgeving. Deze essences helpen ons bij het evenwicht brengen van fundamentele levenszaken: patronen die meest, en het meest dominant in ons leven voorkomen. • Kit 2 bevat essences van het noordelijke deel van Alaska, waar de planten een buitengewoon kort seizoen tot hun beschikking hebben (50 tot 65 dagen). Het zijn essences die ons helpen om alle weerstand los te maken tegen de totaliteit van het leven op ieder moment. Kit 2 bevat tevens essences van het meer zuidelijk gelegen deel van Alaska. Deze helpen ons om met waardering en op een meer gematigde manier in harmonie met onszelf en onze omgeving te komen. • Kit 3 bevat de meer bijzondere plantensoorten in vergelijking met de bovengenoemde soorten. Dit zijn essences die zich meer richten op de meer subtiele en spirituele niveaus van ons bewustzijn; daarvan helpen de groene bloesems ons met het loslaten van diep begraven pijn en spanning, speciaal met betrekking tot het hart. Ook bevat kit 3 essences die gemaakt zijn met het stuifmeel van de bloem. Deze remedies zorgen ervoor dat we naar een dieper niveau van genezing kunnen gaan dan wij met andere essences al hadden bereikt. Buiten deze 72 Alaska essences zijn er nog 6 Alaska ’environmental’ essences: Northern Lights, Polar Ice, Portage Glacier, Rainbow Glacier, Solstice Son en Solstice Sun. Deze bevatten de kwaliteiten van de elementen, zoals lucht, water en aarde. De Nederlandse bloesemremedies zijn vormgegeven door Bram Zaalberg. Deze zijn samengebracht in twee standaardsets van respectievelijk 12 en 8 planten. Daarnaast zijn er 11 research remedies, plus twee combinatieremedies. Die voor ’Bescherming’ bestaat uit Wilde Bertram, Stinkende Gouwe, Kruidje Roer Me Niet, Wijnruit. Deze helpen om beter bij jezelf te blijven in negatieve situaties, bij
spanningen en in een negatieve omgeving, en wanneer je dreigt te worden leeggezogen. Ze geven een beschermende mantel van wit licht. Wanneer je je er niet bewust van bent dat je negatieve emoties en negatieve energieën van anderen en uit je omgeving overneemt, maakt de ’Bescherming’ je hiervan bewust. Dit bewustwording proces is niet altijd een prettig en gemakkelijk proces, omdat het probleem nog verbonden kan zijn met oude pijnen en angsten uit het verleden. Door deze op te ruimen en te veranderen kan je eigen kracht weer volledig herstellen en je eigen bescherming weer goed functioneren. De combiatieremedie ’Liefde’ is samengesteld uit Komkommerkruid, Klaproos, Paarse Dovenetel, Sneeuwklokje, Stinkende Gouwe, Vingerhoedskruid en de Yellow Star Tulip. Dit is een belangrijke remedie voor het ontwikkelen van Liefde. Deze essentie combinatie opent je voor de Liefde voor jezelf, voor anderen en voor de aarde. Het versterkt eerst je verbinding met de aarde en opent daarna je hart voor de zorg en Liefde voor je eigen wezen, waardoor je in staat bent om deze Liefde ook aan anderen te geven, zonder jezelf tekort te doen; liefde geven met plezier vanuit de bron van jezelf. Een krachtige katalysator om je in contact te brengen met je Hoger Licht en je Engel van Liefde. Verder is er de ’Eerste hulp remedie’ Terra, voor zowel fysiekeals voor emotionele klachten. Dit is een combinatie van vijf remedies die over heel de wereld bekend staan om hun goede resultaten: Engelwortel voor bescherming, Bosrank om goed in het hier en nu te blijven, Mycena voor de binding met de aarde en reiniging, Rode Bosvogeltje voor genezing en kracht vanuit het Hoger Zelf, en de Yellow Star Tulip voor vertrouwen in het eigen gevoel, het luisteren naar het eigen hart. De planten in de Nederlandse bloesemremedies Standaardset 1 remedies Bosrank Engelwortel Judaspennning Klaproos Mycena Paarse Dovenetel Reuzebalsemien Rode Bosvogeltje Teunisbloem Yellow Star Tulip Terra (emergency remedie)
Standaardset 2
Research
Beemdkroon Boerenwormkruid Kleine viltinktzwam Komkommerkruid Kruidje roer me niet Papegaaieblad Purple Flower Sneeuwklokje Vingerhoedskruid Wijnruit
Slaapmutsje Trompetklimmer Pepermunt Vogelmelk Guldenroede Zevenblad Reuzenstropharia Stinkende Gouwe Hondsdraf Klein Streepzaad Wilde Bertram
Verder is er de Regenboog, een remedie voor de ontplooiing van de persoonlijke ontwikkeling en creativiteit.Deze geeft uitbreiding, nieuwe prikkels en activiteit. Helpt het oude los te laten en aan iets nieuws te beginnen.
Vervaardiging Zaalberg: ”Een aantal remedies uit standaard sets 1 en 2, en ook de meeste van de nieuwe Nederlandse (research) remedies worden volgens een nieuwe methode gemaakt. Daarbij worden de bloemen niet geplukt, maar in een schaal met water gebogen. Na het maakproces kunnen de bloemen dan verdergaan met hun groei en zaadvorming. Dit is vooral belangrijk voor het behouden van de bijzondere en zeldzame planten. Wij proberen goede remedies te maken, dit kan echter alleen wanneer er wordt gewerkt met zorg en eerbied voor de natuur, ook tijdens het maakproces.” Hij vervolgt: ”De op deze manier geprepareerde remedies bezitten bovendien een meer doorstromende kracht als remedies welke via de gewone manier zijn geprepareerd. Doordat de verbinding van de plant met de aarde niet is verstoord, is ook de aardse energie van de remedie beter.” Tot slot In de gehele wereld hebben zowel patiënten als therapeuten de helende interacties ervaren die bloesemremedies op subtiele niveaus in geest en lichaam teweeg weten te brengen. Tientallen jaren nadat Dr Edward Bach deze bijzondere natuurgeneeswijze vormgaf, leverde het onderzoek van leugendetectorspecialist Cleve Backster daarvoor de fascinerende wetenschappelijke onderbouwing.
Literatuur • Cleve Backster: ’The Plants Respond: An Interview with Cleve Backster’, "The Sun", July 1997, http://www.derrickjensen.org/backster.html; • Primary Perception research, uittreksels uit een lezing van Backster op een Silva conventie in 1995, http://www.ultramind.ws/primary_perception.htm. • Bloesemremedies aanschaffen en informatie over de diverse producten, http:// www.vitaliteitswinkel.nl/folders/folders.html