BIO-INFORMATICA
BACHELOR IN DE BIOMEDISCHE LABORATORIUMTECHNOLOGIE BRUGGE
UNIEK IN VLAANDEREN
H oe ziet de op leiding eruit ?
Tijdens het eerste jaar leer je functioneren in een labo. Dat vereist niet alleen kennis en vaardigheden van diverse disciplines als (bio)chemie en (micro)biologie, maar ook het werken in team, het verwerken van informatie en het zelfstandig kunnen uitvoeren van experimenten. Je leert ook programmeertalen zoals Perl en PHP. Vanaf het tweede jaar wordt bio-informatica verder uitgediept. Je leert o.a. werken in een Linux-omgeving, hoe je databanken opzet en op het internet plaatst, maar vooral ook hoe je omgaat met tal van biologische data via de computertoepassingen. We stomen je klaar om je uiteindelijke bachelorproef tot een goed einde te brengen binnen de boeiende wereld van de bio-informatica.
Waarom kiez en voor BIO-I nformatica?
• Je wil de grens tussen informatica en moleculaire biologie bewandelen. • Je vindt werken in een labo uitdagend maar het ontdekken van nieuwe wetenschap met de computer boeit je eveneens. • Je bent onderzoekend en creatief. • Je wil werken in een vakgebied met een grote maatschappelijke impact en meewerken aan nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen zoals therapieën, analyses,… • Je wil werken aan de toekomst van de biotechnologie.
Dan is de bio-informatica jouw wereld. Het keuzetraject bio-informatica is uniek in Vlaanderen en valt binnen de bacheloropleiding Biomedische laboratoriumtechnologie.
2
Jij leert de code van het leven ontrafelen. We hebben de DNA-volgorde van de vele soorten micro-organismen, planten, dieren en de mens tot onze beschikking. Dankzij het werk van onderzoeksgroepen bestaande uit onderzoekers, laboratoriummedewerkers én bio-informatici wordt er onderzocht waarvoor er allemaal gecodeerd wordt. Daarnaast is er steeds meer informatie beschikbaar over de structuur en de functie van de eiwitten. Dat is een enorme hoeveelheid informatie en er komt in hoog tempo nieuwe informatie bij. Al deze gegevens worden opgeslagen in grote centrale databanken die via het internet beschikbaar zijn. Het bestuderen van de functie en de structuur van al deze biomoleculen met behulp van de traditionele laboratoriummethoden is niet meer toereikend.
3
Bio-informatica is een nieuw vakgebied op het grensvlak van de informatica en de moleculaire biologie en houdt zich bezig met het analyseren van al deze gegevens. Je leert werken met interactieve databases die DNA- en aminozuurvolgorden bevatten. Op basis van een gekende 3D-eiwitstructuur kun je nu een voorspelling maken van de structuur van een verwant eiwit. In semester 2 komen afgestudeerden vertellen over hun beroep. Er worden ook studiebezoeken aan labo’s georganiseerd. Via nieuwe onderwijsvormen, zoals begeleide zelfstudie, reflectieportfolio,… verdiep je je in deze wereld. Jaarlijks kan je ook deelnemen aan (eigen georganiseerde) bijscholingen. In semester 4 zal je onder begeleiding zelf een wetenschappelijk project uitwerken in een groep van een zestal studenten. In semester 5 werk je mee aan je eigen driedaagse internationale studiereis. In semester 6 loop je stage en eindig je met een bachelorproef.
Waar vind je de j ob van je leven ?
Dit keuzetraject is uniek in Vlaanderen en werd opgestart in Howest op vraag van de arbeidsmarkt. In life sciences doet men meer en meer beroep op de bio-informaticus, zoals in de researchlaboratoria van universiteiten en hun spin-offs zoals het VIB (Vlaams Instituut voor de Biotechnologie). Onderzoekers hebben de bioinformaticus hard nodig om beter en efficiënter te werken. Is er bijvoorbeeld een eiwit ontdekt dat een ziekte veroorzaakt, dan kun je in de databanken kijken of dat eiwit al eerder gevonden is en wat dat eiwit in het lichaam doet. Zo wordt het mogelijk om sneller een medicijn te ontwikkelen of een test samen te stellen die de ziekte vroegtijdig aantoont. Je kan ingeschakeld worden in het onderzoek naar o.m. het erfelijk materiaal van organismen, de structuur en functie van eiwitten, erfelijke ziekten, de ontwikkeling van nieuwe therapieën tegen virale of bacteriële ziekten, het verbeteren van voedsel, diagnostische tests of de plantenveredeling.
4
5
Bio -informatica @H ome
GETUIGENIS afgestudeerde
Naast de dagopleiding is het ook mogelijk Bio-informatica te volgen via afstandsonderwijs. Dit is voor mensen die al een diploma ‘Bachelor in de Biomedische laboratoriumtechnologie’ (of gelijkwaardig) hebben. Gezien de diplomavoorwaarde bij inschrijving, is het mogelijk om zich in slechts drie semesters te verrijken tot bioinformaticus. Het opleidingsprogramma bevat dan alle Bio-informatica vakken uit het dagonderwijs. Het is tevens mogelijk om Bio-informatica modules afzonderlijk te volgen via creditcontracten, wanneer deze een meerwaarde zouden betekenen voor de toepassingen binnen uw werkveld, maar een extra diploma geen vereiste is. Voor meer informatie omtrent Bio-informatica@home, mail:
[email protected]
Jasper Anckaert – Bio-informaticus, Centrum voor Medische Genetica “De opleiding Bio-informatica is een unieke opleiding voor wie wetenschappen en labowerk op een andere manier wil benaderen.
C S I @ Brugge
G E T UIGENIS WERKVELD Pieter De Bleser – Expert Bio-informatica, VIB-UGent “Biologische experimenten worden grootschaliger en de nood aan gestroomlijnde analyses neemt toe. Er is een overgang van gen-centrale naar genoomwijde studies met implicaties voor een gevorderd gebruik van computer en statistiek. Terwijl grootschalige experimenten goedkoper en sneller worden, wordt de analyse van de resultaten arbeidsintensiever.
Dankzij het toenemend gebruik van informatica komt het domein van de Bio-informatica steeds meer op de voorgrond. In kleine klasgroepjes wordt de student prima begeleid. Op die manier ontstaat een unieke sfeer en leer je op een ontspannen manier heel wat bij. In het begin worden velen misschien wat afgeschrikt door het informaticagedeelte van de opleiding, maar dankzij de goede opbouw van het lessenpakket worden verschillende puzzelstukjes langzaam één geheel.”
Een mogelijkheid om de kloof tussen de bio-informatica en de traditionele biologie en biomedische research te dichten, is de beschikbaarheid van ‘bio-informatici’. Hier speelt Howest een belangrijke voortrekkersrol. Dankzij het voor Vlaanderen unieke keuzetraject Bio-informatica komen nu waardevolle medewerkers op de arbeidsmarkt die perfect passen in deze niche. We zijn van mening dat deze mensen zullen bijdragen aan het Wetenschappelijk Onderzoek in Vlaanderen!”
6
Howest organiseert jaarlijks een aantal workshops “Bio-informatica in de klas” met als doel leerlingen op een speelse manier in te leiden in de Bio-informatica. Tijdens een workshop getiteld “CSI Brugge” ontpoppen leerlingen zich als echte speurders van een forensisch labo. Op de luchthaven wordt een man dood aangetroffen. Naast hem vinden de speurders een flesje met een verdachte inhoud dat nader onderzocht wordt in het labo. Met behulp van bio-infor-
7
matica tools kunnen de leerlingen de inhoud analyseren en de doodsoorzaak vaststellen. Vervolgens krijgen de leerlingen een nieuwe uitdaging, als ze te horen krijgen dat één van de speurders per ongeluk van het flesje blijkt gedronken te hebben. Kunnen ze hun collega het leven redden via de bio-informatica? Meer informatie over de workshop vindt u hier: http://www.bioinformaticaindeklas.nl/lesmateriaal/moord/moord.html
Programma B achelor in de bio- informatica JAAR 1
JAAR 2
SEMESTER 1
SEMESTER 2
SEMESTER 3
Chemie I Algemene chemie 6 Bio-organische chemie I 6
Microbiologie en chemie II Microbiologisch onderzoek 6 Bio-organische chemie II 6
Exploratie van de mens Immunologie en virologie 6 Instrumentele technieken 6
12 Biologie en overerving
12 Biochemie
6 Programmeren I Perl 4 Webontwikkeling 2
6 Kwaliteitsvol werken in een lab Wetenschappelijke verslaggeving via ICT 4 Toegepaste kwaliteitscontrole 2
6
8
18 Biotechnologie I
Biotechnologie II In vivo en in vitro technieken 4 Immunohistochemie en radioprotectie 2
6
6
6
Bio-informatica I
Bio-informatica II
Bio-informatica III
Sequentiedatabanken 6 Webprogrammeren 3
Linux operatingsystemen 6 Comparatieve genoomanalyse 6 Structurele bio-informatica 6
Programmeren III: Java 6 Systeembiologie 6 Data mining 6
6
9 Management IKZ 2 Wetgeving i.v.m. privacy en databanken 1
6
SEMESTER 6 Stage in binnen-of buitenland
Moleculaire biologie De genexpressie 4 Eiwittechnologie 2
Dataverwerking in een lab Statistiek 4 Dataverwerking via ICT 2
SEMESTER 5
12
6 Opslag en verwerking van data Algoritmen en datastructuren 2 Datageoriënteerde systeemanalyse 2 Databankbevraging en project 2
JAAR 3 SEMESTER 4
18 Research and development Project 4 De nieuwste technologische ontwikkelingen 2
3
Bachelorproef
18 KEUZEMODULE
6
6
BASISWETENSCHAPPEN
INFORMATICA
MOLECULAIRE BIOLOGIE
LABINTEGRATIE
9
12
S T U DEREN AAN HOWEST
KWALITEIT VOOR ALLES Howest is een sterk groeiende hogeschool met campussen in Kortrijk en Brugge. Onze campussen zijn bovendien goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Ze zijn dan ook gelegen in de stad zelf en zo maak je deel uit van het echte leven. De 22 bacheloropleidingen en de 7 masteropleidingen zijn van een hoogstaande kwaliteit. Uit jaarlijks onderzoek bij de studenten blijkt dat de tevredenheid groot is. Ook bij de werkgevers geniet Howest een stevige reputatie, getuige daarvan de verkiezing van Howest voor de zevende keer al als meest ondernemende Hogeschool. De opleidingen met boeiende stages zijn volop gericht op de praktijk en leiden naar goede jobs.
STUDEREN IN EEN AANGENAME OMGEVING In West-Vlaanderen wordt er niet alleen gewerkt, het is ook een gezellige provincie. Howest, de Hogeschool West-Vlaanderen, straalt dat mee uit. Je studeert op aangename en sfeervolle campussen en je staat als student centraal. Je hebt nauwe contacten met je lesgevers en de begeleiding is heel persoonlijk. Je bent hier zo thuis als thuis.
MEE MET DE TOEKOMST Toekomst wordt gemaakt met de modernste technieken en technologie. In elke opleiding staan die voor jou ter beschikking. Bovendien heeft elke campus een professionele mediatheek met een uitgebreide collectie boeken, naslagwerken, vaktijdschriften, cd-roms, dvd’s en andere digitale bestanden. Je kunt dit alles ter plaatse raadplegen of gratis ontlenen. Ook de opleidingen evolueren mee met hun tijd. Meer nog, de opleiding stelt zich innoverend op. Via
D E T R O E V E N VA N JO U W C A MPU S : B R U G G E
een digitaal leerplatform wisselen studenten en docenten onder andere cursussen uit. Studeren kan je bij ons niet meer zonder laptop. Overal kan je bij ons draadloos surfen. Meer info op www.howest.be/laptops.
GENT IN WEST-VLAANDEREN Howest maakt deel uit van de Associatie Universiteit Gent. Dat garandeert uitstraling, zowel in eigen land als internationaal. Het zorgt er ook voor dat je na je opleiding kunt doorstromen naar andere bachelors en masters binnen de Associatie. We staan klaar om je te begeleiden bij je traject.
INTERNATIONALE ERVARING OPDOEN Wat zouden je studies saai zijn, mocht het internationale accent ontbreken! Howest hecht groot belang aan de internationale dimensie binnen je studiegebied en toekomstig werkveld. We bieden een waaier aan internationaliseringsmogelijkheden. Een internationale stage, studiereizen, een International Week, Summer School of zelf op Erasmus of zuidproject trekken naar het buitenland. Howest is partner van vele buitenlandse hogescholen en universiteiten waar je één of meerdere semesters kan studeren. Ook de buitenlandse studenten die op onze campussen vertoeven zorgen voor een bijzondere sfeer. Onze coördinatoren internationalisering begeleiden jou van A tot Z in dit proces. Voor meer info, wend je tot de coördinator internationalisering van jouw opleiding.
Een campus vlakbij het station De campus in de Rijselstraat ligt op minder dan vijf minuten wandelen van de achterkant van het station en ligt vlakbij het hart van Brugge. De bus stopt voor het gebouw. De stad Brugge heeft heel wat te bieden: cultuur, ontspanning, sportfaciliteiten… Kortom, alles wat een eigentijdse student nodig heeft.
0
BITS, BYTES, BOEKEN EN BROODJES Als Howest-student heb je toegang tot onze moderne computerinfrastructuur. Via het laptopproject, draadloos internet, het elektronisch leerplatform Leho en tal van andere ICT-faciliteiten, heb je alles wat je nodig hebt voor schoolen zelfstudieopdrachten, groepswerk, opzoekingswerk... Elke Howest-student krijgt ook een eigen e-mailadres. De mediatheek is de ideale plek om rustig te werken of de uitgebreide vakliteratuur, tijdschriften, kranten, weekbladen, didactisch materiaal, software, boeken, video's, dvd's, cdroms of eindwerken te raadplegen of gratis te ontlenen. Alles wat je nodig hebt voor je studies: boeken, cursussen, laptops, labojassen, ... kun je op onze campus aanschaffen. In de cafetaria kun je elke dag terecht voor ontbijt, warme dranken, snacks, belegde broodjes, een dagschotel, een vegetarische maaltijd, verse soep…
JOIN THE (STUDENTEN)CLUB Brihos, de studentenclub van de campus in de Rijselstraat, is gespecialiseerd in fun, zang, ambiance, cultuur, sport, weekendjes, feestjes... Al 20 jaar een vaste waarde in Brugge. We bieden jou een boeiend studentenleven aan in het dynamische Brugge. www.brihos.be
BRUGGE STUDENTENSTAD Brugge Studentenstad bouwt de stad uit tot een studentvriendelijke stad. Brugge is een bruisende stad met meer dan 4000 studenten. Brugge is ook een culturele topper. En dan hebben we het niet alleen over historische trekpleisters. Er zijn tal van jonge en studentikoze activiteiten die plaatsvinden in Brugge. Brugge Studentenstad wil dat het goed studeren is in Brugge. Zo wordt er bijvoorbeeld voor gezorgd dat je aan een betaalbare prijs een degelijk kot vindt. www.brugge.be/studentenstad
DE MOBIELE STUDENT Huur een studentenfiets! Aan het station kun je voor 1, 3, 10 of 12 maanden een speciale studentenfiets huren aan een kleine prijs. Daarnaast krijg je van het stadsbestuur een pakket met onder andere een fietskaart. Via Stuvo krijg je ook 50% korting op je Buzzy Pazz.
10
11
N E E M JE STUDIES IN EIGEN HANDEN
ZOR G E L O O S E N A A N G E N A A M S T U D E R E N D A N KZ I J S T U V O
EVK, EVC EN TOELATINGSONDERZOEK
LEERKREDIET & FLEXIBILISERING
Met wat je eerder hebt gestudeerd (eerder verworven kwalificaties - EVK) of elders hebt geleerd door ervaring (eerder verworven competenties - EVC) kan je voor jouw studietraject misschien wel vrijgesteld worden voor één of meerdere opleidingsonderdelen of partims.
Als student ben je mee verantwoordelijk voor je studieloopbaan via het leerkrediet. Elke student krijgt bij de start in het hoger onderwijs in Vlaanderen een virtuele rugzak met 140 studiepunten. Bij de inschrijving gaat het aantal studiepunten waarvoor je je inschrijft uit je rugzak leerkrediet. Alle studiepunten die je verwerft als je slaagt komen er weer bij. Je denkt dus best goed na over je studiekeuze en hoe je met je studies omgaat. Je kan bovendien zelf min of meer flexibel bepalen hoe snel je door je opleiding gaat. Je kan een geïndividualiseerd traject volgen als je voor bepaalde opleidingsonderdelen niet slaagt of als je je studies wil combineren met werk, sport of een gezin. Voor meer info kan je terecht op www.howest.be .
Stuvo (studentenvoorzieningen) zorgt voor de studenten van Howest. Het is een professionele dienst die alle studenten de kans geeft om in optimale omstandigheden te studeren en die het leven aan de hogeschool boeiend, aangenaam en zorgeloos maakt.
Via het Toelatingsonderzoek verkrijg je misschien ook zonder diploma secundair onderwijs een ticket voor het hoger onderwijs. Voor EVC’s en Toelatingsonderzoek werden speciale procedures opgesteld die geldig zijn voor alle partnerinstellingen van de Associatie Universiteit Gent. Denk je hiervoor in aanmerking te komen, neem gerust een kijkje op www.howest.be.
Studenten kunnen bij de studentenvoorziening terecht voor een brede waaier van diensten:
12
• studiefinanciering: studietoelagen, financiële vragen, informatie over uitkeringen, kinderbijslag e.d.; • psychosociale begeleiding en groepstrainingen (bv. faalangst, relaxatie, gezond vermageren, koken op kot) www.psywest.be; • informatie over studentenhuisvesting: • zoek je een kot, surf dan naar www.kotwest.be • laptopverhuur; • ondersteuning van studentenorganisaties en -activiteiten; • ondersteuning van de studentenparticipatie; • informatie over studentenjobs; • mobiliteit: verhuur fietsen en tegemoet- koming in Buzzy Pazz; • studentensteden: stimuleren van een studentvriendelijk stadsbeleid; • studenten met een speciaal statuut.
13
Per campus is er een vaste Stuvo-contactpersoon. Het Stuvo-loket is elke dag open van 08u tot 16u en de medewerkers zijn ook per chat bereikbaar. Per mail is Stuvo Howest bereikbaar via stuvo@ howest.be. Check ook www.howest.be/stuvo.
S T U DIEBEGELEIDING
EEN MONITOR VOOR DE LEERSTOF Elke lector is buiten de lessen beschikbaar voor vragen in verband met de leerstof. Je kunt de betrokken docent daartoe vóór of na de lessen aanspreken of een specifieke afspraak met hem of haar maken.
EEN MENTOR VOOR DE OPLEIDING Je krijgt in het begin van het academiejaar een mentor toegewezen. Bij die mentor kun je altijd terecht met algemene studievragen. In de loop van het eerste academiejaar kom je een aantal keren met je mentor samen om eventuele moeilijkheden te bespreken en studietips te krijgen.
Extra begeleiding bij de start van je opleiding Tijdens de extra begeleiding voor bioinformatica in het eerste jaar, herhalen we de leerstof uit het secundair onderwijs, werken we veel extra oefeningen uit, en krijgen alle vragen uit de groep een duidelijk antwoord. Na de examens zijn er feedbacksessies waar jouw examens individueel worden besproken en je jouw kopij kan inkijken.
EEN COACH VOOR JE STUDIES In elke campus is er een studiecoach. De studiecoach kan je 'leren leren' en je heel wat nuttige tips geven over studiemethode of studieplanning. De studiecoach helpt je in alle vertrouwen met zijn of haar expertise.
TALENT COACH: PRO DIVERSITEIT De Hogeschool West-Vlaanderen staat voor iedereen open. Als er bijzondere omstandigheden zijn die je studies bemoeilijken, dan helpen we jou. Samen zoeken we naar faciliteiten op maat. In de Wegwijzer met Faciliteiten voor Studenten vind je alles over het aanvragen van faciliteiten - www.howest.be/diversiteit. Al onze gebouwen zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
14
15
M E E R INFO EN INSCHRI JVINGEN
STUDENTENSECRETARIAAT
TOELATINGSVOORWAARDEN
Het studentensecretariaat helpt je met alles wat te maken heeft met je inschrijving en je studies. Voor de opleiding bio-informatica kun je je inschrijven op het studentensecretariaat van Howest in de Rijselstraat 5 - 8200 Brugge Tel 050 38 12 77
Je moet minstens een diploma secundair onderwijs hebben behaald of een toelating verkregen hebben via een toelatingsonderzoek.
Dat kan het hele academiejaar elke werkdag van 8u tot 16u. Voor openingstijden in juli en augustus verwijzen we naar onze website. Je kunt je natuurlijk ook inschrijven tijdens een infodag. Alle info en online inschrijven op www.howest.be.
STUDIEGELD Het studiegeld* bedraagt tussen de 100 en 564,30 euro, afhankelijk van het beursstatuut. Surf voor meer info naar www.howest.be/oer of bel het studentensecretariaat.
Wat breng je mee bij de inschrijving? Om in te schrijven moet je de volgende documenten meebrengen: • identiteitskaart • een kopie van je diploma secundair onderwijs • eventueel attesten van je loopbaan na het secundair onderwijs (diploma, attest VDAB, werkzoekende, uitschrijvingsattest vorige school…) • attest waarmee je aantoont dat je recht hebt op een studiebeurs (als dit vorig jaar zo was)
Contactpersoon Mieke Demeyere
[email protected]
KOM HET ZELF ONTDEKKEN Blijf kritisch en kom het zelf ontdekken. Op onze infodagen verneem je ter plaatse al wat je wil weten over onze opleidingen, de lessen, de roosters, de lesgevers, de persoonlijke begeleiding en de voorzieningen. En je krijgt het rechtstreeks te horen van studenten. Welkom!
Woensdag 23 februari:
Lesnamiddag in Brugge en Kortrijk
Zaterdag 26 februari: Maandag 7 maart – vrijdag 11 maart: Zaterdag 7 mei: Dinsdag 5 juli: Zaterdag 3 september:
Infodag op alle campussen van 10 tot 17 u. Proefstuderen Opendeur op alle campussen van 10 tot 17 u. Infoavond op alle campussen van 18 tot 20 u. Infodag op alle campussen van 14 tot 17 u
16
