DOSSIER E-FULFILMENT
INTERVIEW
Susannah Goes (Goes Transport): ‘Je hebt meer volumes nodig, anders red je het niet’
IRU wil steun van Russische premier Medvedev WEGVERVOER WEEK 32 | 7-13 AUGUSTUS 2013 | JAARGANG 26
WEGVERVOER Red Swan, gespecialiseerd in logistieke dienstverlening aan de farmaceutische industrie in de Benelux, heeft voor tien jaar een distributiecentrum in Amersfoort gehuurd van Garbe Logistic. Het pand, dat een totale oppervlakte heeft van ruim 21.000 vierkante meter, is gelegen op industrieterrein De Hoef, met directe aansluiting op de A1 AmsterdamDuitsland en de A28 UtrechtGroningen. Het centrum telt vijftien dockports en zal 24 uur per dag en 365 dagen per jaar in bedrijf zijn voor de opslag en distributie van medicijnen. Aan de transactie werkten Jones Lang LaSalle en DTZ Zadelhoff mee.
LE HAVRE SCOORT HET BEST
10
procent groei - ruim - voorziet het Global Port Tracker Report voor de containeroverslag in de haven van Le Havre over heel 2013. In het eerste kwartaal van 2014 zouden de Fransen opnieuw de champagneflessen kunnen ontkurken om een groei van ruim 7 procent te vieren. Le Havre heeft van alle havens in de Hamburg-Le Havre range daarmee de beste prognoses. In havens als Rotterdam en Antwerpen gaat het minder goed, maar volgens het rapport volgend jaar wel weer wat beter. f PAGINA 5: DE KWESTIE
Engels dc K+N voor Heineken LOGISTIEK Kuehne + Nagel (K+N) gaat in de Engelse stad Derby waarschijnlijk een distributiecentrum runnen voor bierbrouwer Heineken. Vastgoedbedrijf Goodman heeft de lokale autoriteiten toestemming gevraagd het distributiecentrum – alles bij elkaar zowat 200.000 vierkante meter groot – te bouwen op een terrein dat al langere tijd op een economische invulling lag te wachten. De politieke beslissing, volgende maand, lijkt een formaliteit, want de komst van het distributiecentrum van Heineken zou de regio enkele honderden banen opleveren. Het dc krijgt honderd laaddocks, een parkeerterrein en een tankstation, en er komt een hotel naast.
4
Antwerp expo www.transport-logistics.be
6
10
Studie: minder werk in de Belgische havens BEDRIJVEN
17
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
Binnenvaart eist eind aan Duitse stakingen SLUISWACHTERS Vier organisaties dienen klacht in bij Europese Commissie De Nederlandse binnenvaart is de acties van de Duitse sluiswachters beu en heeft een klacht tegen Duitsland ingediend bij de Europese Commissie. Daarin eisen Schuttevaer, EVO, CBRB en BBU dat Duitsland een eind maakt aan de stakingen, die al weken aanhouden en voor miljoenen aan directe en indirecte schade hebben aangericht. Ze noemen de acties, die draaien om een reorganisatie van de Duitse vaarwegendienst WSV, ‘volstrekt disproportioneel’. Martin van Dijk van Koninklijke Schuttevaer wijst erop dat schippers door het ‘gebietsweise’ karakter van de actie willekeurig getroffen worden en geen maatregelen kunnen nemen om de schade te beperken. Volgens hem loopt die in sommige gevallen op tot 20.000 euro per schip, los van de kosten voor eventueel vervangend vervoer en vertragingsschade bij ladingbelanghebbenden. Van Dijk hoopt dat de klacht de Duitse verkeersminister Peter Ramsauer, onder wiens ministerie de WSV valt, ertoe aanzet om een oplossing in het conflict te vinden. Die kondigde begin dit jaar aan dat 400 van de 12.000 arbeidsplaatsen worden geschrapt, echter zonder ‘plotselinge massaontslagen’. Minister Melanie Schultz heeft Ramsauer op verzoek van Schuttevaer al eerder gevraagd om tot een oplossing te komen, tot nu toe zonder resultaat. Blokkades
Grond van de klacht vormt de verplichting van lidstaten om belemmeringen van het vrije verkeer van goederen weg te nemen.
Binnenschippers in Duitsland kunnen op elk moment met een staking te maken krijgen.
Door de stakingen, die feitelijk neerkomen op blokkades van vaarwegen, toe te staan, schiet Duitsland daarin tekort, vinden de klagers. Ze wijzen erop dat het land ook niets heeft gedaan om de schade te beperken.Bij het ter perse gaan van deze editie had de Commissie nog niet gereageerd. De Duitse vakbond ver.di steunt de acties en had voor deze week stakingen aange-
kondigd op alle vaarwegen in NoordrijnWestfalen, de belangrijkste bestemming voor de Nederlandse binnenvaart, en verder in Nedersaksen en de Bremen. Volgens de organisaties is al zo’n dertig miljoen ton lading door de acties getroffen. ROB MACKOR f PAGINA 2: OPINIE
Kerncentrale Doel houdt haven tegen Het Belgisch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (Fanc) verzet zich tegen een verdere uitbreiding van het Antwerpse havengebied op Linkeroever.
Start in polepositie
MARKT
Kopen op internet: halen en brengen
FOTO DPA/PICTURE-ALLIANCE
Red Swan nestelt in Amersfoort
Vier partijen dingen naar belang Cargolux
2
Samen met de exploitant van de kerncentrale van Doel, Electrabel, is de nucleaire waakhond begin juni naar de Raad van State gestapt met de vraag om de geplande havenuitbreiding tegen te houden. Eind april besloot de Vlaamse regering om de havengrenzen definitief af te bakenen, waardoor er extra ruimte komt voor nieuwe havenprojecten in de buurt van Doel.
Op de plaats waar nu nog de kerktoren van het dorpje staat, zou op termijn mogelijk het nieuwe Saeftinghedok komen. Het Fanc eist dat er in een zone van 1,8 kilometer rond de kerncentrale geen risicovolle activiteiten worden toegelaten. Het vervoer of de overslag van chemicaliën in die zone wordt als een gevaar voor de nucleaire veiligheid gezien. De waakhond wil de belofte dat hij mag meebeslissen over de bedrijven die in het gebied rondom de centrale zullen worden toegelaten. Electrabel heeft vooral problemen met het feit dat er een toegangsweg naar de centra-
le zou verdwijnen, waardoor er slechts één overblijft. In crisissituaties zouden daar opstoppingen kunnen ontstaan. Verbaasd
Op het kabinet van de Vlaamse minister voor Ruimtelijk Ordening, Philippe Muyters, wordt verbaasd op de eisen gereageerd omdat er in het ruimtelijk uitvoeringsplan in een gebied van twee kilometer rondom de kerncentrale is voorzien. Een tweede weg van en naar de kerncentrale zal in een later stadium in de plannen worden uitgewerkt. | STEFAN VERBERCKMOES
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Effect van klacht tegen Duitsers twijfelachtig Stakingen door een kleine beroepsgroep waarvan velen het slachtoffer worden, kunnen steevast rekenen op grote publieke verontwaardiging, waarbij termen als ‘onverantwoord’ en disproportioneel’ gemeengoed zijn. Voorbeelden? De Antwerpse havengemeenschap als de Belgische loodsen het weer eens op hun heupen krijgen, het hele land als treinbestuurders er even geen zin meer in hebben en, zoals in dit geval, Duitse sluiswachters die een deel van de Europese binnenvaart in gijzeling houden.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
SUSANNAH GOES, COMMERCIEEL MANAGER GOES TRANSPORT
‘Dat familiegevoel heb je elders niet zo’ DailyFresh Logistics gaat in het geconditioneerd vervoer naar Duitsland nauw samenwerken met Goes Transport, een specialist in groupagevervoer van groente en fruit, bloemen en planten naar Duitsland. Neemt u het hele vervoer van Dailyfresh op Duitsland over? Nein, zoals de Duitsers zouden zeggen. We nemen bijvoorbeeld geen vrachtauto’s van DailyFresh over. Maar we gaan wel de distributie voor DailyFresh in Duitsland uitvoeren, evenals de commerciële activiteiten.
Het ironische is dat dat ook één van de doelstellingen van dit soort acties is. Het maakt je weliswaar niet populair, maar je weet je verzekerd van veel aandacht en dat vergroot de druk op de tegenpartij om toe te geven. Bovendien zijn zulke beroepsgroepen zich terdege bewust van hun machtspositie en zijn ze niet bang om die uit te spelen. Niet voor niets verdienen havenwerkers over de hele wereld beduidend beter dan werknemers in vergelijkbare functies in den lande.
Waarom wilde DailyFresh hiervan af? De kracht van Visbeen en Post Kogeko, die samen DailyFresh vormen, ligt niet zo op Duitsland, maar als hun klanten erom vragen, bieden ze wel Duitsland-vervoer aan. Dat gebeurt dus voortaan via ons. Omgekeerd doen wij weer heel zelden vervoer op Engeland, waar DailyFresh juist heel sterk in is.
De tegenpartij heet in dit geval Peter Ramsauer, de Duitse verkeersminister die de bezem wil halen door de Wasser- und Schiffahrtsverwalting, het Duitse Rijkswaterstaat, door 400 van de 12.000 banen te schrappen. Hij heeft al toegezegd dat er geen gedwongen ontslagen vallen, maar weigert om ieders baan te garanderen, zoals de Duitse vakbond met de wonderlijke naam ver.di eist. Dat kan hij natuurlijk ook niet, want de bedoeling is nu juist om op termijn kosten te besparen. Zolang die impasse niet wordt doorbroken, blijven de sluiswachters het ‘werk’ (zou je daar nou overdreven moe van worden?) neerleggen en is de binnenvaart het kind van de rekening. Het Nederlandse kwartet belangenorganisaties heeft volkomen gelijk om Ramsauer de gele kaart te tonen door een klacht tegen Duitsland bij de Europese Commissie in te dienen, want de schade voor de binnenvaart begint onaanvaardbare vormen aan te nemen. Dat de door overcapaciteit geplaagde sector dat er slecht bij kan hebben, hoeft op deze plaats nauwelijks herhaald te worden.
Het doel is uiteraard om efficiënter te vervoeren? Ja, je moet waar mogelijk lading bundelen, de beladingsgraad van een rit verhogen en lege kilometers voorkomen. Daar is deze krachtenbundeling van Goes met DailyFresh een prima middel voor. Tegelijk verminder je zo ook de CO2-uitstoot. Het maakt je vervoer duurzamer.
De vraag is alleen of Ramsauer zich er iets van zal aantrekken. Afgewacht zal moeten worden of de Commissie zich geroepen voelt om Duitsland op het matje te roepen en, zo ja, op welke termijn. Brusselse molens malen langzaam en draaien tijdens het zomerreces nog een paar tandjes trager dan anders. Bijna komisch in de brief aan de Commissie is de aankondiging dat die de zaak desnoods kan aankaarten bij het Europese Hof. Het is niet te hopen dat gedupeerde schippers op een uitspraak van ‘Luxemburg’ moeten wachten, want tegen die tijd zijn ze vermoedelijk al lang op de fles. Misschien moet de binnenvaart het dus toch hebben van het effect van de publieke verontwaardiging. Wat dat betreft is het een geluk bij een ongeluk dat ook passagiersschepen last hebben van de stakende sluiswachters. Want naar passagiers wordt nu eenmaal beter geluisterd dan naar tonnen steenkool en containers.
De drie bedrijven willen door de samenwerking ook hun rendementen verbeteren. Gaat het zo slecht? Dat niet, maar de marges in het vervoer op Duitsland staan wel al een hele tijd onder druk. Ook in het geconditioneerd vervoer, wat
Zelfs op Duitsland? Hoe komt dat? Ik durf het niet hardop te zeggen,
Net als Goes zijn de partners in DailyFresh familiebedrijven. Wat maakt die nu zo bijzonder? Ja, wat is de kracht van het familiebedrijf? Dat is het gevoel dat je hebt. Je bent ermee opgegroeid, met de normen en waarden van ge-
‘Je hebt meer volumes nodig. Anders red je het niet’ maar toch wel door de Oost-Europese concurrentie. Wij rijden met Nederlandse en Duitse chauffeurs. Onze klanten stellen kwaliteit en vooral tijdigheid van het vervoer voorop. In groupagetransport is snelheid geboden, dan kun je je geen taalbarrières veroorloven. Maar ja, als een ander het voor minder kan, kan de klant in de verleiding komen die andere vervoerder ook eens te proberen.
neraties voor je. Het idee van: ergens samen achter staan. Het klinkt als een cliché, maar zo is het echt. Zelf heb ik ook in loondienst gewerkt en ik ben iemand die altijd wel z’n best wil doen. Maar dat is toch anders dan mee te werken in het eigen familiebedrijf.
Hoe gaat uw bedrijf in het vervoer op Duitsland te werk? We werken in opdracht van importeurs van groente en fruit. We halen goederen op, meestal in de havens, en brengen die over naar onze hubs in De Meern en Venlo,
Een bedrijf dat dit jaar op de kop af honderd jaar bestaat. Gefeliciteerd. Bedankt.
Is de samenwerking de opmaat naar een fusie? Nee, Goes blijft ons eigen bedrijf.
FOLKERT NICOLAI
Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 406 mensen op de stelling van 31 JULI
Met een volwaardige Duitse aansluiting op de Betuweroute... 41 % 30 % 23 % 6%
krijgt Rotterdam een ijzersterke positie heeft Duitsland Nederland aan het lijntje gehouden zitten we nog jaren in de wachtkamer Anders, namelijk...
Met een akkoord over de financiering lijkt het dan toch nog goed te komen met de Duitse aansluiting op de Betuweroute.
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! g e c i v r e s n e [E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
toch een specialiteit is waarbij heel wat komt kijken. Het moet steeds scherper en je hebt meer volumes nodig. Anders red je het niet.
POLL
ROB MACKOR
[email protected]
[T] 010-4161167 [F] 010-4380608
waar de goederen worden gecrossdockt. Daarna gaan zendingen naar de distributiecentra van de afnemers, in heel Duitsland. Die afnemers zijn vooral supermarktketens en groothandelaren. Het gaat vrijwel allemaal om groupagelading. ‘n Klant heeft vaak gemiddeld twee à drie pallets te vervoeren. Je hebt dus al tien van zulke klanten nodig voor een volle auto. Je hebt veel volume nodig. Verder moet je het hebben van een hoge dropdichtheid in een bepaalde regio.
depots: Moerdijk & Botlek
Bart van Aertsen: Voor Rotterdam is dit natuurlijk erg goed nieuws, alleen: twintig jaar duurt nog erg lang! Van Leeuwen: Toch nog steeds erg jammer, dat we vanwege de Duitse infra-architectuur geen double-stacked treinen die kant op konden sturen en
wij dus ook ons netwerk niet op double stacked hebben ingericht. Zal nooit rendabel worden. S. Leijdekkers: ...worden nationale politici die nationale projecten kost-wat-kost doordrukken willen, zonder dat daar internationaal draagvlak voor is, beloond. Over double-stack treinen: de Europese infrastructuur is daar niet klaar voor, dus deze ‘innovatieve investering’ is weggegooid geld.
Hajo van Delft: Het derde spoor in Duitsland komt weliswaar laat, maar zal straks de positie van Rotterdam aardig versterken. Met dank ook aan Noordrijn-Westfalen, dat heel wat geld in de spooruitbreiding steekt. We kunnen het jammer vinden dat het staatsbelang in de haven van Duisburg niet naar Rotterdam en Antwerpen is gegaan. Maar bedenk ook dat nu Noordrijn-Westfalen tweederde van Duisburg in handen heeft. Die deelstaat is de ‘Westhavens’ goed gezind.
NIEUWE POLL: Transportbedrijven zetten chauffeurs aan tot overtreden van rijtijdenregels Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Parcels biedt PostNL troost HALFJAARCIJFERS Pakketvervoer in eerste helft 2013 enig lichtjepuntje voor bekneld postbedrijf
De omzet van de kleinste businessunit van Tante Pos naderde over het tweede kwartaal de 200 miljoen euro (+16 miljoen) en is daarmee goed voor 20% van de omzet bij PostNL. De pakketvolumes stegen met 7%, waarvan het merendeel (elf miljoen euro) externe groei was. Samen met de buitenlandse mailactiviteiten overvleugelt pakketpost nu zelf ruimschoots het kwakkelende kernbedrijf van de binnenlandse briefbestelling. Over de eerste helft van dit jaar steeg de omzet uit het pakjesvervoer met 53 miljoen euro naar 392 miljoen euro. Negatief ontwikkelde zich wel het bedrijfsresultaat over het tweede kwartaal (-42% naar 21 miljoen euro), maar PostNL schrijft dit toe aan eenmalige kosten uit de overname van Trans-o-flex (12 miljoen euro), incidentele kosten voor de nieuwe cao (4 miljoen euro) en extra lasten van de nieuwe infrastructuur (1 miljoen euro). Zonder deze extra kosten zou het resultaat met twee miljoen euro zijn verbeterd, aldus PostNL. Over de eerste helft van
FOTO POSTNL
Het mag dan slecht gaan met het postvolume (-11,3%) van PostNL en de inkomsten uit het belang in TNT (-63%), maar met de divisie Parcels gaat het crescendo.
De divisie Parcels wist de omzet over het eerste halfjaar met 15,6% te verhogen.
sterk stijgende webwinkelen. Zo wordt er door Tante Pos tot 2015 sterk geïnvesteerd in nieuwe depots. Tien zijn er al opgeleverd, waarvan de laatste in Kolham bij Groningen recent werd opgeleverd. Rond de helft van het totale volume van Parcels wordt nu al in de nieuwe logistieke infrastructuur verwerkt. PostNL trok over het tweede kwartaal van dit jaar in totaal twintig miljoen euro uit voor de nieuwe depots, die de komende jaren veel kostenbesparingen moeten opleveren.
2013 lag de daling van het bedrijfsresultaat met 20% op 48 miljoen euro, mede door investeringskosten. Groeikansen
Parcels werd na de ontkoppeling twee jaar geleden van TNT Express van PostNL opgetuigd om vooral in de Benelux marktkansen te grijpen ten koste van de oude zusterbedrijf. Met een marge van rond de 10% voorziet PostNL vooral groeikansen en een goede toekomst in de pakketmarkt, die vooral profiteert van het
LIJNVAART
Goes versterkt zich DailyFresh en Goes Transport gaan een nauwe samenwerking aan in het geconditioneerd vervoer naar Duitsland.
len aanlopen. Ook de EUM-dienst van de G6 Alliance tussen Azië en de Med stopt in Port Said en kan dus ABX-lading meenemen. De dienst die wordt opgeheven, wordt verzekerd door acht schepen van 5.344 tot 6.750 teu. De laatste afvaart wordt die van de 6.400 teu grote ‘MOL Performance’ op 30 augustus uit Ningbo. De G6 Alliance bestaat uit APL, Hapag-Lloyd, Hyundai Merchant Marine, Mitsui O.S.K. Lines (MOL), Nippon Yusen Kaisha (NYK) en Orient Overseas Container Lines (OOCL). Die laatste wil een rechtstreekse verbinding tussen het Verre Oosten en het Zwarte Zeegebied behouden en zal daarom vanaf begin september slots kopen op de East Med Black Sea Express (EMX) van de Israëlische carrier Zim. | STEFAN VERBERCKMOES
Goes gaat voor de partners in DailyFresh, Visbeen en Post Kogeko, alle groente, fruit, bloemen en planten naar Duitsland vervoeren die DailyFresh van zijn eigen klanten ter vervoer aangeboden krijgt. Goes, met hubs voor geconditioneerd vervoer in De Meern en Venlo, neemt ook de commerciële activiteiten op de Duitse markt van DailyFresh over. Doel van de samenwerking is ver-
OOCL levert vier schepen voor de ABX-dienst en zal nu slots kopen bij Zim.
dikking van transportstromen naar Duitsland, vermindering van lege kilometers, verhoging van de beladingsgraad per rit, lagere uitstoot van CO2 en verbetering van de dienstverlening aan klanten. De drie willen zo ook de continuïteit van die dienstverlening waarborgen. Goes beschikt in Duitsland over een fijnmazig distributienetwerk voor groente en fruit en bloemen en planten. Het belevert in dat land supermarktketens en de groothandel. Goes heeft een eigen vloot van 180 koeltrailers en 165 trekkers. Het vervoer verricht het uitsluitend met Nederlandse en Duitse chauffeurs.
‘Vermoeidheid doodt’ De transportsector is de ware schuldige van een ongeluk vorige week bij Charleroi (België), waar een vermoedelijk in slaap gevallen trucker een wegwerker doodreed. Dat schrijft de Luxemburgse chauffeursvakbond OGBL in een open brief, getiteld ‘Übermüdung tötet!’ Een 44-jarige Franse chauffeur van het Luxemburgse transportbedrijf Arthur Welter viel op de E42 waarschijnlijk in slaap achter het stuur, raakte van de weg en reed in op een groep wegwerkers. Een 24-jarige Waal overleed ter plekke, drie collega’s liepen brandwonden op.
Minder namaak onderschept in EU DOUANE Bijna 40 miljoen namaakproducten met een waarde van in totaal circa 1 miljard euro heeft de douane vorig jaar tegengehouden aan de Europese grens. Dat is fors minder dan de 115 miljoen producten die in 2011 werden onderschept. De EU signaleert dat er steeds vaker kleine post- en koerierspakketten onderschept worden. Waarschijnlijk heeft dit te maken met bestellingen via het internet. De namaakproducten kwamen vooral uit China.
Veertien schepen Dr. Peters failliet SCHEEPVAART Veertien KG-fondsen van het Duitse concern Dr. Peters zijn failliet verklaard. De faillissementen zijn uitgesproken door de rechtbank in Hamburg. Het beheer over de schepen rust nu bij curatoren. Die zullen ze waarschijnlijk gaan verkopen. Net als de verge-
lijkbare CV-fondsen in Nederland zijn de KG-fondsen in Duitsland in de problemen gekomen door de daling van de chartertarieven en de waardedaling van de schepen.
Deltalinqs wil diepere Waterweg SCHEEPVAART Onder het motto ‘Verdiepen van de Waterweg, een grote kans!’ gaat havenondernemersvereniging Deltalinqs begin september de steun onder de leden voor dat project peilen. Havenbedrijf Rotterdam heeft al eerder laten weten delen van het Botlekgebied en mogelijk ook de Waterweg zelf te willen verdiepen om de komst van grotere schepen mogelijk te maken. De toegangsgeul tot de Rotterdamse havenbassins valt echter onder Rijkswaterstaat.
Hupac: lichte daling door crisis SPOORVERVOER
WEGVERVOER
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
De rationalisatie heeft ook gevolgen voor de capaciteit tussen het Verre Oosten en Noord-Europa, want de lading van de ABX-dienst zal gedeeltelijk worden overgeheveld naar Loop 4 op Noord-Europa. In de rotatie van die Verre Oostendienst waarin intussen uitsluitend ultra large container ships van 13.092 tot 14.000 teu varen, komt er westbound een extra aanloop van Port Said bij. In die Egyptische haven zal er aansluiting zijn met een nieuwe feederdienst met twee schepen van ongeveer 3.000 teu, die wekelijks Ashdod, Istanbul, Constantza en Odessa zul-
JOHN VERSLEIJEN
WEGVERVOER
G6 Alliance staakt een Verre Oostendienst De zes leden van de G6 Alliance staken hun wekelijkse Asia - Black Sea Express Service (ABX) tussen het Verre Oosten en het Zwarte Zeegebied.
Over mogelijke verdere acquisities in de pakketmarkt, blijft het bedrijf met het oog op de krappe kaspositie vaag. PostNL kan zich met een nettoschuld van 1,4 miljard euro ook geen grote avonturen meer permitteren. De enige financiële armslag zou kunnen komen uit de verkoop van het belang van bijna 30% in TNT Express, maar met de mislukte verkoop van TNT eerder dit jaar aan UPS en de dalende resultaten van de Nederlandse koerier, lijkt een snelle verkoop van dit belang onwaarschijnlijk. Marktanalisten verwachten wel dat de grootaandeelhouder langzaam zal aansturen op de verkoop van goed renderende onderdelen binnen TNT zoals fashionlogistiek en grondvervoer. Samen met de internationale mailactiviteiten, waarmee over het eerste halfjaar met 832 miljoen euro een omzetgroei werd gerealiseerd van 46 miljoen euro, moet Parcels BV voorlopig het omzetverlies opvangen van het kwakkelende binnenlands brievenvervoer van PostNL. Door de dalende postvolumes en reorganisatiekosten van 44 miljoen euro daalde het totale bedrijfsresultaat van het postbedrijf met 70 miljoen euro naar 110 miljoen. PostNL wacht verder nog een extra rekening van het pensioenfonds van 46 miljoen euro. Te betalen voor eind 2013.
KORT
In de Belgische pers is gewag gemaakt van gesjoemel met de tachograaf. De trucker zou nu een flinke straf boven het hoofd hangen. Vakbond OGBL betoogt in de open brief dat ‘de ware schuldigen niet in de cabine van de vrachtwagen zitten, maar op de hoofdkantoren van de transportbedrijven’. Een ongeluk als dit zat er aan te komen, aldus de vakbond, en het zal niet het laatste zijn. Bedrijven zetten hun chauffeurs er volgens de vakbond toe aan om te lang achter het stuur te zitten. ‘Het gaat ze niet om mensen, maar enkel en alleen om de winst.’ De vakbond eist politieke maatregelen.
Spoorvervoerder Hupac heeft zijn vervoer in de eerste helft van het jaar zien in vergelijking vorig jaar zien dalen met bijna 1,5% tot ruim 327.000 eenheden. De groep rekent voor het hele jaar op een sta-
bilisering ten opzichte van 2012. De groep zegt last te hebben van de recessie, vooral in het vervoer van en naar Italië, een belangrijke bestemming voor de Zwitserse groep. Hupac kijkt uit naar de opening van de Gotthard Basistunnel in 2016.
4
DEZE WEEK
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
IRU wil steun Medvedev TIR-VERVOER Russische premier zou douane van dreigende maatregel moeten afbrengen De IRU doet een laatste inspanning om de dreigende verstoring van het TIR-vervoer van en naar Rusland af te wenden. De internationale wegtransportorganisatie IRU heeft in Rusland op het hoogste niveau aandacht gevraagd voor de ernstige verstoring die er dreigt in het TIR-vervoer tussen Rusland en de landen van de Europese Unie. In een brief aan premier Dmitri Medvedev vraagt Umberto de Pretto, secretaris-generaal van de IRU om te interveniëren bij de Russiche douane, de FCS. De FCS wil met ingang van 14 augustus dat een extra borg wordt gesteld voor verschuldigde invoerrechten en accijnzen bij goederen die in TIR-verband Rusland worden binnengevoerd. Die borg zou komen bovenop de borg die in het TIR-verdrag zelf is vastgelegd. De laatste voorziet al in een maximale uitkering van 60.000 euro per voertuig in het geval de belastingdienst in het ontvangende land inkomsten misloopt doordat de verzegeling van een vrachtauto illegaal is verbroken en goederen zonder afdracht van rechten in het vrije verkeer zijn gebracht. De verzegeling mag immers alleen door de douane in het land van vertrek worden aangebracht en ook alleen door de douane van het ontvangende land weer worden verbroken. Diepste respect
IRU-topman De Pretto begint zijn brief aan Medvedev, na een betuiging van zijn diepste respect voor de Russische premier, met de vaststelling dat jaarlijks niet minder dat anderhalf miljoen TIR-zendingen naar Rusland worden vervoerd. Russische vervoerders zijn goed voor naar schatting een half miljoen tot 700.000 van die zendingen. Het TIR-systeem biedt ook het Russische
LUCHTVRACHT Het Venlose Seacon Logistics opent deze maand een eigen luchtvrachtkantoor op Schiphol. Seacon is al enige tijd vanuit de vestiging in Meppel actief in luchtvracht, maar het nieuwe filiaal op Schiphol biedt nu alle mogelijkheden om dicht bij de klant met eigen medewerkers de beste dienstverlening te bieden. Seacon Logistics beëindigde begin van dit jaar de samenwerking met Dachser Netherlands Air & Sea Logistics op luchtvrachtgebied.
WEGVERVOER Voor de tweede keer dit jaar voert DAF de productie op om te kunnen voldoen aan de sterke vraag naar Euro V-vrachtauto’s. Op 1 januari wordt de Euro VI-norm in de Europese Unie van kracht. Dat materieel is flink duurder dan Euro V. Veel vervoerders investeJaarlijks gaan er anderhalf miljoen TIR-ritten naar Rusland. De helft daarvan wordt uitgevoerd door Russische bedrijven.
bedrijfsleven grote voordelen in de vorm van lagere transportkosten en dus een lagere prijs van het vervoerde product. Dat schept ook weer vele duizenden arbeidsplaatsen in Rusland, stelt De Pretto.
als zodanig. Hij spreekt er zijn afkeur over uit dat de Russische douane eenzijdig, zonder de andere bij het TIR-verdrag aangesloten landen te consulteren, tot deze extra borgstelling heeft besloten. Verder her-
‘Maatregel Russische douane zal handel ernstig ontwrichten’ Umberto de Pretto, secretaris IRU
Vervolgens gaat hij in op de maatregel die de Russische douane wil nemen. Moet, via een nationaal Russisch systeem, extra borg worden gesteld voor gederfde douanerechten, dan zal dit de internationale handel met Rusland ernstig schaden, evenals de Russische economie
haalt de algemeen secretaris van de IRU dat de Russische staat tot dusver nooit rechten te kort is gekomen als gevolg van malversaties met het TIR-vervoer. Alle schade is altijd keurig door de TIR-borg, de Asmap, dan wel door de aansprakelijke vervoerder vergoed.
De Russische douane heeft zich daarover trouwens ook nooit beklaagd, schrijft De Pretto. Mochten er toch onverwacht nog claims opduiken, dan zullen die ook geheel in overeenstemming met het TIR-verdrag in behandeling worden genomen en afgewikkeld. De Pretto vraagt Medvedev om tot een voor alle partijen bevredigende oplossing in dit conflict te komen. Verder zou hij graag zien dat de IRU in een ‘constructieve dialoog’ met de Russische regering kan komen. Mocht het toch niet lukken de maatregel voor 14 augustus af te wenden, dan voorziet de IRU-topman zeker de eerste dagen grote chaos aan de Russische grenzen en in de periode erna een ‘hevige ontwrichting van de Russische handel en economische ontwikkeling’. FOLKERT NICOLAI
Pionier CFNR trekt zich terug uit Rijnduwvaart Het Antwerpse bedrijf heeft zes personeelsleden en achttien duwbakken overgenomen. CFNR spreekt van een ‘historisch keerpunt’, omdat de geschiedenis van de Franse groep in een ver verleden is begonnen met duwvaart op de Rijn. ‘Deze activiteit had echter niet meer de benodigde omvang en de overcapaciteit aan laadruimte in de markt liet het vernieuwen en voortbestaan van de vloot niet toe’, zo heeft de rederij laten weten. De onderneming werd kort na de Tweede Wereldoorlog als Communauté de Navigation Française Rhénane in opdracht van generaal De Gaulle opgericht om de aanvoer van grondstoffen via de binnenvaart naar Frankrijk veilig te stellen. Ze
Seacon Logistics opent filiaal op Schiphol
DAF voert productie nogmaals verder op
BINNENVAART
De Franse rederij CFNR trekt zich terug uit de duwvaart op de Rijn en heeft de afdeling Barging verkocht aan De Grave-Antverpia DGA.
KORT
heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de duwvaart op de Rijn, die na de oorloog een enorme vlucht nam. In 1978 was CFNR de eerste met een containerdienst tussen Straatsburg en Antwerpen/Rotterdam. En acht jaar later was de rederij één van de vier oprichters van Penta, naar eigen zeggen ‘een verbond om het containervervoer tussen de Boven-Rijn en de havens in de Benelux onder elkaar te verdelen’. De andere drie waren Danser, Rhenus en Swiss Terminal. Donau
De rederij verlegt een deel van de activiteiten naar de Donau, waar al drie duwboten en vijf duwbakken naartoe zijn overgeheveld. Dochterbedrijf CFND in Belgrado moet die activiteiten de komende jaren verder uitbouwen. De groep exploiteert ter plaatse ook de privéhaven van het
Franse gipsconcern Lafarge in het eveneens Servische Béocin. Inmiddels zijn de Donau-activiteiten goed voor een omzet van zo’n 4,5 miljoen. Wel zal CFNR de drie uit 2009 daterende koppelverbanden ‘Amesha’, ‘Ger-Jan’ en ‘Fleur’ (172 meter, 5.500
‘We hebben afscheid genomen van minder rendabele activiteiten’ ton) in Noordwest-Europa blijven exploiteren. Volgens een persbericht evolueert het bedrijf ‘van een vennootschap met middelen naar een leverancier van diensten, met een tiental commerciële en bevrach-
tingsagentschappen in zes landen waardoor zij haar positie bij de marktleiders versterkt’. Eerder verkocht CFNR, onderdeel van ATIC Services Group, dat weer deel uitmaakt van het staalconcern Arcelor-Mittal, alle containeractiviteiten aan de Nederlandse Danser Group. Daarmee ging het personeel in Straatsburg, Ottmarsheim en een deel van de mensen in Dordrecht en Antwerpen alsmede een koppelverband over naar Danser.
ren dit jaar daarom nog snel in Euro V-materieel. DAF verhoogt de productie per 23 september tot 202 stuks per dag. Nu worden er 184 per dag gemaakt.
ING: ‘Transportsector klimt uit dal’ DE MARKT De transportsector ‘klimt langzaam maar zeker uit het dal’. Dat bericht het ING Economisch Bureau in zijn kwartaalbericht. Voor dit jaar wordt nog een daling van het volume met 0,7% verwacht, waarna in 2014 met een groei van 1% een stijgende lijn wordt ingezet. Na een daling van het volume in 2012 met 0,5% volgde de eerste helft van dit jaar die ‘de moeilijkste tijd sinds 2009’ was. Meest onder druk qua vrachtvolume staat het wegvervoer.
DHL verhoogt winstverwachting LOGISTIEK Het Duitse post- en pakketbedrijf Deutsche Post DHL heeft zijn winstverwachting voor dit jaar naar boven bijgesteld, mede dankzij een sterke winstgroei in het tweede kwartaal. Deutsche
Afscheid
Volgens directeur Lode van Regenmortel van CFNR in Antwerpen is de reorganisatie van de groep nu afgerond. ‘We hebben afscheid genomen van een aantal minder rendabele activiteiten en zullen ons verder op drie speerpunten concentreren, bevrachting, de overslag in een aantal binnenhavens en het Donau-project.’ | ROB MACKOR
Post gaat er nu vanuit dat de operationele winst (ebit) in 2013 groeit naar 2,75 miljard tot 3 miljard euro, in plaats van de eerder geschatte 2,7 tot 2,95 miljard euro. Het bedrijfsresultaat komt naar verwachting uit tussen de 1,15 en 1,25 miljard euro.
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
DE KWESTIE Prognoses doen. Het blijft nattevingerwerk, maar Global Port Tracker Report voorspelt nu al waar de containeroverslag in Noord-Europa zal groeien. Veel groei is er niet, maar Le Havre, Antwerpen en Hamburg zouden het beter doen dan de rest. Voor Zeebrugge zijn de voorspellingen ongunstig.
Meer groei in tweede jaarhelft CONTAINEROVERSLAG Le Havre herovert marktaandeel op andere rangehavens
De halfjaarcijfers van Rotterdam, Antwerpen, Zeebrugge en Le Havre gaven onlangs al aan dat Le Havre dit jaar als containerhaven de grootste groei kent (+7%) dankzij extra transshipmentverkeer van MSC en meer aanlopen van de Taiwanese rederij Evergreen. Zeebrugge zit momenteel in de hoek waar de hardste klappen vallen (-4,8%). Rotterdam zag het aantal teu in de eerste jaarhelft licht stijgen (+1%), maar zal het volgens de jongste editie van Global Port Tracker in het tweede semester minder goed doen en het jaar afsluiten met een zeer lichte daling van -0,2%. Antwerpen zou de daling van het eerste semester (-1,7%) dan weer kunnen goedmaken dankzij een beter derde en vierde kwartaal met groeicijfers van respectievelijk 2,9 en 2%. Voor het volledige jaar zou 8,8 miljoen worden gehaald (+1,9%). Dat de prognose voor de Scheldehaven iets beter is dan die voor Rotterdam heeft onder andere te maken
‘Economisch herstel wellicht niet voor 2014 voelbaar’ met het feit dat er in Antwerpen traditioneel altijd meer export- dan importlading is. Global Port Tracker verwacht de grootste groei in de tweede jaarhelft aan uitvoerzijde. Voor de periode van juli tot december wordt in het rapport van de consultant Hackett Associates en het Institut für Seeverkehrswirtschaft und Logistik (ISL) uit Bremen uitgegaan van een toename van 6,1% van het aantal exportcontainers in de Hamburg/Le Ha-
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
Hoewel de containeroverslag in de Hamburg/Le Havre-range in de tweede jaarhelft met 4,2% zou toenemen, blijft de teneur van het jongste Global Port Tracker Report somber.
ten koste van Hamburg gaan, want ook voor de Elbehaven verwacht het rapport in het laatste kwartaal van dit jaar een stijging van 6,5%. Met een verwachte overslag van 9,09 miljoen teu (+2,5%) zou Hamburg dit jaar de op één na grootste in de range blijven. De Duitse haven moet zijn cijfers voor de eerste jaarhelft nog bekendmaken, maar het is nu al duidelijk dat die positief beïnvloed zullen zijn door de terugkeer van Baltisch transshipmentverkeer. Zeebrugge
Volgens Global Port Tracker Report zal Antwerpen dit jaar 8,8 miljoen teu behandelen.
vre-range. In het tweede semester van vorig jaar kende die export nog een minieme daling van 0,1%. Voor het inkomende containerverkeer in de range wordt 3,1% groei verwacht. Vorig jaar was er nog een terugval van 3,8%. Hoewel de prognoses dit jaar voor de meeste havens beter zijn, blijft Global Port Tracker de mening toegedaan dat de vooruitzichten voor de Noord-Europese havens somber zijn. ‘Ik deel het optimisme van sommigen niet’, schrijft Ben Hackett in zijn voorwoord. De recessie in een aantal grote Europese landen en de groeivertraging in China zullen er volgens hem voor zorgen dat er dit jaar weer geen piekseizoen is. Hackett besluit zijn voorwoord met de opmerking dat het economisch herstel op zich laat wachten en wellicht niet voor 2014 voelbaar zal zijn. Groei
De voorspellingen voor de containeroverslag in het eerste kwartaal van volgend jaar zijn wel gebaseerd op groei. Le Havre zou in de eerste drie maanden van 2014 percentagegewijs net als dit jaar opnieuw Antwerpen (+5,9%) en Bremerhaven (+5,7%) overklassen. De Normandische haven zou dan 7,3% meer containers behandelen.
PROGNOSES CONTAINEROVERSLAG 2013
Groei
Q1 2014
Groei
Hamburg
9,09 miljoen teu
+2,5%
2,28 miljoen teu
+4,3%
Bremerhaven
5,93 miljoen teu
-3%
1,49 miljoen teu
+5,7%
Rotterdam
11,84 miljoen teu
-0,2%
3 miljoen teu
+3,4%
Antwerpen
8,80 miljoen teu
+1,9%
2,25 miljoen teu
+5,9%
Zeebrugge
1,88 miljoen teu
-3,5%
469.000 teu
-2,5%
Le Havre
2,54 miljoen teu
+10,4%
646.000 teu
+7,3%
BRON GLOBAL PORT TRACKER REPORT
Bremerhaven zag zijn containerverkeer de voorbij kwartalen fors dalen, maar zou eind dit jaar weer aanknopen met groei. Voor het vierde kwartaal wordt door Global Port Tracker
zelfs op een toename van 8,7% ingezet, wat zou betekenen dat Bremen de achteruitgang voor dit jaar zou kunnen beperken tot -3%. De groei in Bremerhaven zou niet
Zeebrugge is volgens Global Port Tracker de enige haven in de range waar de containeroverslag ook nog begin volgend jaar zal blijven krimpen. De kusthaven werd begin dit jaar getroffen door het wegvallen van een Verre Oostendienst, de AE9 van Maersk Line. Het is nog de vraag of dit gecompenseerd zal kunen worden door de komst van de CEM Service van Evergreen en Hanjin Shipping op hetzelfde vaargebied, die sinds medio juli wekelijks aan de Zeebrugse ZIP-terminal wordt behandeld. STEFAN VERBERCKMOES
Wachten op effect van P3 Network De verdere ontwikkeling van de containeroverslag in de zes grootste Noord-Europese havens zal in belangrijke mate worden beïnvloed door de creatie van het P3 Network. Maersk Line, MSC en CMA CGM willen vanaf het tweede kwartaal van volgend jaar gezamenlijke oostwest-diensten onderhouden. De exploitatie van hun schepen wordt overgedragen aan een nieuw P3-kantoor van het rederstrio in Londen, dat ook de terminals zal selecteren. Aan terminals waar tussen gekozen moet worden, geen gebrek. De drie grote carriers hebben ook heel wat eigen terminalbelangen die tegen elkaar afgewogen moeten worden. Zo heeft MSC een sterke aanwezigheid achter de Antwerpse sluizen, maar die MSC Home Terminal lijkt weinig geschikt voor de schepen van 16.000 en 18.000 teu die de Zwitserse carrier over een paar jaar naar de Scheldehaven wil sturen. CMA CGM participeert voor 35% in Container Handling Zeebrugge en de A.P. Møller Maersk groep heeft via APM Terminals een eigen vestiging in Zeebrugge, wat het zusterbedrijf Maersk Line er overigens niet van heeft weerhouden om de afgelopen jaren heel wat lading van de kusthaven naar de Deurganck Terminal van PSA in Antwerpen te verhuizen. In Rotterdam breidt APM Terminals uit op de Tweede Maasvlakte en grenst de huidige terminal van de Deense groep aan de Delta MSC Terminal van ECT en MSC. De schepen van CMA CGM gaan nu nog naar de Amazonehaven, maar die Franse rederij is minderheidsaandeelhouder in de nieuwe Rotterdam World Gateway. De ploeg van P3 is al volop bezig om de vloot van de drie grootste containerrederijen te herverdelen over nieuwe diensten en terminals te kiezen. Ondanks de diverse terminalbelangen wordt er door de rederijen naar gestreefd ladingstromen zoveel mogelijk te centraliseren.
Rotterdam wordt als grootste Europese containerhaven uiteraard een belangrijke draaischijf. In België lijkt Antwerpen een goede kans te maken op meerdere extra diensten, wat wel gedeeltelijk ten koste zou kunnen gaan van het huidige aantal aanlopen van de top-3 carriers in Zeebrugge. | STEFAN VERBERCKMOES
MSC behandelt meer dan een miljoen teu op zijn Delta MSC Terminal op de Maasvlakte.
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
SPOORVERVOER
DB-trein uit Zhengzhou arriveert in Hamburg Deutsche Bahn is een nieuwe dienst begonnen tussen Zhengzhou en Hamburg. De eerste trein kwam vorige week in de Noord-Duitse haven aan. De containertrein had vijftien dagen nodig gehad om de 10.214 kilometer te overbruggen. Dat is ongeveer de helft van de tijd die een schip nodig heeft om van Shanghai naar Hamburg te varen. Met name voor kapitaalintensieve industrieën kan vervoer over spoor een alternatief zijn voor de zeescheepvaart. rederijen zijn de afgelopen jaren langzamer gaan varen om brandstof te besparen en hebben daarmee hun doorlooptijden verlengd. Zhengzhou is een belangrijk spoorknooppunt in China en een van de grotere industriële centra in het land. De stad ligt in het binnenland, ruim 800 kilometer ten westen van Shanghai, ‘s werelds grootste havenstad. De route voerde van China door Kazachstan, Rusland, WitRusland en Polen naar Duitsland. De trein was beladen met 51 containers van het Chinese staatsspoorbedrijf CRCT, de samenwerkingspartner in het project. Het natransport
in Europa is in handen van DB Schenker, maar bestuursvoorzitter Rüdiger Grube van Deutsche Bahn benadrukte bij de ontvangst van de trein dat de dienst openstaat voor derden. De dienst heeft in aanvang een frequentie van één maal per week. Doel is om dat geleidelijk op te schalen naar dagelijks. Klanten
De dienst vanuit Zhengzhou is niet de eerste van DB uit China. Het spoorbedrijf doet al sinds enkele jaren ervaring op in het Euro-Aziatische verkeer. DB heeft al meer dan driehonderd treinen de oversteek laten maken, voornamelijk voor klanten uit de automobiel- en elektronica-industrie. Bij de aankomst van de eerste trein in Hamburg was behalve DB-voorzitter Grube ook burgemeester Ma Yi van het 9 miljoen inwoners tellende Zhengzhou aanwezig, evenals de de voor de haven verantwoordelijke senator Frank Horch van Hamburg. Die merkte op in de nieuwe dienst een ‘zinvolle uitbreiding van zeeen luchtvracht voor Hamburg’ te zien. | FRANK DE KRUIF
De eerste trein uit Zhengzhou kwam vorige week in Hamburg aan.
Vier spelers over voor
AFVALRACE Centurion, HNA, ABC Cargo en Henan dingen naar 35% belang in Luxemburg is al enige tijd op zoek naar een koper van het staatsbelang van 35% in de nationale vrachtmaatschappij. Daarbij valt nu de naam van de Chinese provincie Henan. Waarom het provinciebestuur uit een van de minder ontwikkelde regio’s van de Volksrepubliek plotseling belangstelling heeft om aandelen te verwerven in een van de grootste vrachtmaatschappijen van Europa lijkt niet direct duidelijk. Henan met een bevolking van 94 miljoen inwoners en een bescheiden BNP van 427 miljard dollar is echter ook de eigenaar van Zhengzhou Airport, een luchthaven die voor bijna 95% van zijn hoogwaardige vrachtaanbod afhankelijk is van het nabijgelegen productiecentrum voor smartphones Hon Hai Precision Industry, beter bekend als Foxconn.
Zhengzhou Airport, Yangtze River, via zijn moederholding (HNA Group) ook een oogje heeft laten vallen op het belang van 35% in Cargolux. HNA bezit al een belang van 49% in de Turkse vrachtmaatschappij ACT en heeft aangegeven verder te willen groeien buiten China. ‘Op dit moment halen we al 10% van de omzet uit onze buitenlandse bezittingen en dat willen wij uitbreiden naar 30 tot 40%’, aldus topman Chen feng begin dit jaar. ‘We geven daarbij de voorkeur aan landen die buitenlands kapitaal willen aantrekken en beschikken over een goed ontwikkelde economie, een volwassen
Financiering wordt groot probleem voor partijen als Centurion en ABC cargo Onder meer het grote Apple laat daar zijn iPad’s en iPhones in elkaar zetten, maar ook andere grote internationale merken. Zhengzhou Airport is daardoor een belangrijk vrachtcentrum geworden en heeft een groot aantal internationale luchtvrachtmaatschappijen weten aan te trekken waaronder AirBridgeCargo, UPS, Cathay Pacific en Yangtze River Express. De luchthaven wil verder groeien en heeft zich in de lokale media al uitgesproken om in 2020 de grens van 500.000 ton per jaar te willen halen. Die ambitie verklaart enigszins de logistieke belangstelling voor een van de grootste vrachtcarriers van Europa, maar niet geheel. Een strategische reden is vooralsnog niet te ontdekken. Daarbij komt ook nog eens dat een van de gebruikers van
marktmechnisme en een sterk juridisch systeem. Daarbij richten wij ons vooral op landen met geografische voordelen zoals Turkije.’ Ook Luxemburg in het hart van de EU heeft voor de HNA-group dan ook een belangrijke waarde.
Cargolux is ondanks recente verliezen een inter
Centurion
Behalve de twee potentiële Chinese kopers voor het belang dat Qatar Airways eind vorig jaar voor 117 miljoen dollar verkocht aan de Luxemburgse staat, zijn ook nog het Amerikaanse Centurion Cargo en het Russische AirbridgeCargo (ABC) in de race. Volgens diverse waarnemers in het groothertogdom maken daarbij de Amerikanen de minste kans om mede-eigenaar te worden van Cargolux. Oprichter en directeur Alfonso Rey van Centuri-
on mag zich weliswaar de meest ervaren opkoper van vrachtmaatschappijen in de VS noemen met de acquisities van de failliete restanten van Trade Winds Airlines, Lynx Global en Arrow Air Cargo in het recente verleden, maar in de financiële wereld wordt getwijfeld of het bedrijf wel voldoende geld in kas heeft voor de koop. Zo wist Centurion vorig jaar nog maar net te ontsnappen aan een verlies. Centurion vliegt al wel vanuit de VS op Luxemburg en
LIJNVAART
Containertarieven in China blijven stijgen De gemiddelde tarieven op de spotmarkt voor Chinese containerlading naar Noord-Europa zijn vorige week voor de tweede week op rij gestegen. Voor een 40’ container van Shanghai naar Hamburg, Antwerpen, Felixstowe of Le Havre moest vorige week gemiddeld 3.002 dollar all-in worden betaald. Dat spottarief ligt 282 dollar hoger dan de week ervoor en 522 dollar hoger dan twee weken geleden. In vergelijking met eind juni toen de tarieven naar een dieptepunt waren gezakt, wordt nu al drie keer meer betaald. De carriers zijn ongetwijfeld blij met de verhoging, maar hadden graag nog meer gewild. De meeste hadden tariefsverhogingen van 500 tot 525 dollar per teu aangekondigd per
1 augustus en mikten dus op 1.000 dollar aan extra inkomsten per westbound 40’ container. De verhoging van 522 dollar in twee weken tijd blijft dus duidelijk onder hun doelstellingen. Maersk Line die als één van de laatsten een tariefverhoging voor 1 augustus had aangekondigd, had de ambities wel al afgezwakt tot een correctie van 300 dollar per teu of dus 600 dollar voor een 40’ container. Tussen het Verre Oosten en het Middellandse Zeegebied konden de carriers vorige week hun inkomsten met 518 dollar per 40’ verhogen naar 2.986 dollar all-in. Ook op de transPacific veerden de tarieven op omdat het ladingaanbod sterk is. Volgens de Shanghai Shipping Exchange betekent de grotere drukte dat het piekseizoen nu snel van start zal gaan. | STEFAN VERBERCKMOES
TRANSPORTINDEX OP NORMALE STAND VOOR TIJD VAN HET JAAR
100 80 60 40 20 Sep '12
Nov '12
TransportIndex
Zeevaart
Jan '13
Binnenvaart
Mrt '13
Mei '13
Jul '13
Wegvervoer
De Transportbarometer is de afgelopen week nog ruim twee punten gedaald naar 79,41. Die stand is vrij normaal voor de periode van de zomervakanties. Twee jaar geleden werd rond deze tijd eenzelfde stand bereikt. Vorig jaar echter lag de index met 83,19 duidelijk hoger dan dit jaar. In vergelijking met vorig jaar is vooral de deelindex wegvervoer behoorlijk weggezakt. Die kwam afgelopen maandag op 79,78 uit, twee punten minder dan een week eerder en een kleine vijf punten minder dan precies een jaar geleden. De zomerdip hakt er dus bij deze modaliteit dit jaar nogal in. De zeescheepvaart heeft met zomerdips juist niets te maken. De index daarvoor bleef de afgelopen weken mooi stabiel op rond de 94 punten. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
belang in Cargolux
WEGVERVOER
Scheuring in wereld van de Euro-ruilpallet FOTO BOEING
n nationale vrachtmaatschappij van Luxemburg, besluit valt eind dit jaar
Een hoogoplopende ruzie tussen twee aanbieders van ruilsystemen voor Europallets dreigt een einde te maken aan het onbeperkt ruilen van op zich identieke pallets. Het is begin deze maand tot een breuk gekomen binnen de Europalletpool. Twee aanbieders van Europallets, EPAL en de Europese spoorwegorganisatie UIC, willen niet meer samenwerken. De UIC eist nu dat bedrijven die Europallets gebruiken, deze na gebruik niet langer zonder meer ruilen voor andere Europallets. Ze moeten hun pallets voortaan netjes sorteren op basis van het in het hout gebrande logo. EPAL-pallets moeten gescheiden worden gehouden van de EUR-pallets van de UIC. Dit is uiteraard tegen het zere been van zowel de European Pallet Association - EPAL dus - als de gebruikers. Want de EPAL- en EUR-pallets
zal zijn opgetuigd dat uitsluitend gebruikmaakt van pallets met het opdruk EUR. Over deze ‘Alleingang’ van de UIC is in Duitsland, waar veel bedrijven van de Euroruilpallets gebruikmaken, opschudding ontstaan. EPAL wil voorkomen dat bedrijven hun te ruilen pallets moeten sorteren, omdat dit veel extra werk meebrengt. Dat standpunt wordt gedeeld door GS1 Germany, een organisatie die zich inzet voor standaardisatie van industriële en logistieke processen. GS1 heeft een grote groep andere organisaties uit het Duitse bedrijfsleven op zijn hand. EPAL en CS1 willen dat zoveel mogelijk bedrijven en organisaties elkaar toestaan EUR- en EPAL-pallets ongesorteerd met elkander te ruilen. Dat zouden bedrijven liefst op schrift moeten verklaren. De facto maakt het immers niet uit van welke pool een pallet afkomstig is. EPAL-
Bedrijven zouden exact gelijke pallets voortaan op logo moeten sorteren zijn, afgezien van het verschillende logo, volstrekt identiek en doorgaans ook van exact dezelfde kwaliteit. Daarop wordt door de Europalletpool streng op toegezien.
ressante investering voor carriers buiten de EU. Luxemburg wil voor het einde van 2013 een besluit nemen over de aandelenverkoop.
Motieven
huurt ook een freighter (B747-400F) van Cargolux. Airbridge
De meeste kansen worden door de analisten nog steeds toegedicht aan het Russische AirbridgeCargo, onderdeel van Volga Dnepr. Ofschoon de Russen recent met het faillissement van Air Cargo Germany (ACG) hun eerste investering (49%) in een West-Europese vrachtmaatschappij in rook zagen opgaan, heeft
ABC deze maand besloten het topmanagement te verplaatsen van Rusland naar Luxemburg. Een verhuizing waarvan de Luxemburgse regering al heeft gezegd dat die geheel losstaat van de lopende biedingstrijd rond Cargolux. De Russen zijn na het wegvallen van ACG, de vrachthub in Hahn en de Duitse luchtvaartrechten op zoek naar een nieuwe partner in de EU. Cargolux en Luxemburg zouden daarbij mooi passen, maar ook hier zouden finan-
ciële problemen een acquisitie in de weg kunnen staan. ABC en Volga Dnepr hebben de laatste jaren niet goed gedraaid en de vraag is of de Russen zich de overname financieel nog wel kunnen permitteren. Een oplossing zou een aandelenruil zijn tussen ABC en Cargolux, maar de vraag is of Luxemburg dat risico wel wil nemen. Een besluit wil de regering voor de jaarwisseling nemen. JOHN VERSLEIJEN
PAKKETVERVOER
Het is gissen naar de motieven van de UIC om tot opsplitsing van het ruilsysteem over te gaan. Een feit is dat de organisatie naar een eigen palletpool met het logo EUR in het ovaal op het pallethout toe wil. Daaraan wordt inmiddels gewerkt door UIC-lid Rail Cargo Austria. Er zijn eerste contracten gesloten in Spanje en Hongarije. De UIC verwacht dat dit spoedig in meer landen zal gebeuren en dat eind dit jaar een palletruilsysteem
en EUR-pallets worden gefabriceerd, onderhouden en op kwaliteit gecontroleerd op grond van precies dezelfde criteria, waarvan de naleving bovendien voor beide pallets door onafhankelijke deskundigen wordt getoetst. De door de UIC voorgestane scheiding tussen EUR en EPAL beperkt zich tot nieuwe pallets. Gebruikte pallets kunnen dus voorlopig wel nog zonder voorafgaande sortering worden geruild. Tot de organisaties die zich al achter het initiatief van EPAL en CS1 Germany hebben geschaard, behoren die van de Duitse zoetwarenindustrie, de drankenhandel, de bouw, de export en transportorganisatie BGL. | FOLKERT NICOLAI
FARMA-LOGISTIEK
Verzenders webpakketjes overtreden IJS Global koopt met massaal security-regels gevaargoed partner BioPortEurope Rond de 30% van alle goederen die over het internet worden verkocht door webwinkels of veilingplatforms als eBay, voldoet niet aan de internationale veiligheidsregels voor post en luchtvracht. Dat meldt Jens-Thomas Rueckert manager training en projects bij veiligheidsspecialist Logar. Hij wijst er op dat het om een relatief lage schatting gaat en dat het precieze percentage waarschijnlijk veel hoger is. Gevaarlijke goederen, zoals lithiumbatterijen, zitten vaak verborgen in auto-onderdelen, IT-componenten en consumenten-elektronica. Samen met collega’s wijst hij er op dat verzenders van deze goederen uit pure onwetendheid vaak nalaten precies te declareren wat er in de pakjes zit terwijl de inhoud, zoals bijvoorbeeld lithium-batterijen in
de luchtvracht, worden aangemerkt als een bijzonder gevaarlijk goed. Deze producten mogen op enkele uitzonderingen na niet worden vervoerd als postzending, en de luchtvaartmaatschappijen mogen de gevaarlijke goederen alleen vervoeren als ze zijn voorzien van de noodzakelijke certificeringen, handling en extra verpakkingen. In de luchtvrachtsector is voor dit vervoer een hele bedrijfstak ontstaan van gespecialiseerde security-bedrijven, maar niet iedereen, vooral particuliere verzenders niet, weet dat die regels bestaan. Scan-apparatuur
Tot voor kort was het ook geen probleem bij het postvervoer, zegt veiligheidsexpert Rueckert. Ofschoon er een verbod was op het vervoer van deze gevaarlijke goederen, werd de
inhoud door de posterijen bijna nooit ontdekt. Dat is met de komst van de verscherpte veiligheidseisen van de ICAO, de luchtvaartorganisatie van de Verenigde Naties, geheel anders. Mailbedrijven beschikken steeds vaker over scan-apparatuur en de dangerous goods worden nu wel ontdekt. ‘Eigenlijk wordt een illegale situatie die al jaren aan de gang is, nu pas zichtbaar’, zegt Rueckert. Met de groei van het pakketvolume is het volgens de expert zaak om de training en informatie naar de zakelijke en particuliere verzender te intensiveren. ‘Die 30% kan best veilig worden vervoerd, maar dan liefst niet als post. ‘Verder wijst hij op het belang van brandveilige luchtvrachtcontainers voor pakketten en speciaal afdekmateriaal voor pallets. | JOHN VERSLEIJEN
De luchtvrachtexpediteur IJS Global heeft met partner Seijgraaf Advisory Group het lobby-platform BioPortEurope overgenomen.
dit- en accountandbureau Mazars en de Amsterdam Economic Board voor de noodzakelijke commerciële promotie.
BioPort werd in 2010 door de Amsterdamse Innovatie Motor (AIM) opgezet om samen met het lokale bedrijfsleven farmaceuteutische producenten uit India naar Europa te halen. IJS Global en Seijgraaf, twee van de particperende ondernemingen, hebben de lobbygroep nu voor een onbekend bedrag overgenomen en omgebouwd tot een commercieel bedrijf dat allerlei logistieke en fianciële diensten aanbiedt aan farmaceutische bedrijven buiten de Europese Unie die activiteiten willen ontplooien in Europa. De twee bedrijven werken daarbij nauw samen met de Rabobank, au-
Groeicijfers
BioPortEurope beschikt in Europa over 36 kantoren en vertegenwoordigerschappen. Buiten de EU wordt samengewerkt met een groot aantal gespecialiseerde agenten. Rene de Koning van IJSGlobal wordt de nieuwe directeur (business development) van BioPortEurope. Hij wijst er op dat de mondiale gezondheidszorg en farma-industrie groeicijfers van 3 tot 10% laten zien en daarmee interessant zijn voor de logistiek op Schiphol. Bio PortEuropa werkt deze zomer met partners aan een verdere ontwikkeling van het servicepakket. Dan volgen de eerste roadshows in de VS. | JOHN VERSLEIJEN
8
DIENSTEN & BESTEMMINGEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
De drie grootste containerrederijhebben vorig jaar op de trans-Atlantische route marktaandeel verloren aan de nummers vier en vijf, APL en OOCL. Uit de statistieken van het Amerikaanse bureau PIERS blijkt dat MSC vorig jaar de marktleider op het vaargebied is gebleven. De Zwitserse rederij vervoerde 522.000 teu, wat 9% minder was dan het jaar ervoor. In de sterke westboundtrade bleef het verlies voor MSC beperkt tot 2%, maar in de andere richting vervoerde de rederij uit Genève 17% minder lading. De totale markt kende een groei van 1,5%. De Noord-Europese export naar de Verenigde Staten was vorig jaar goed voor 1,57 miljoen teu (+7%). In de andere richting was er een daling van 5% naar 1,2 miljoen teu, waardoor het reeds bestaande ladingonevenwicht nog verder is toegenomen.
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
APL wint marktaandeel tussen Europa en VS
APL vervoerde in 2012 volgens PIERS 201.000 teu tussen Noord-Europa en de VS.
mes met 8% dalen en de Deense concurrent kwam op -7% uit. De grote winnaar is APL uit Singapore, dat vorig jaar 201.000 teu vervoerde (+34%). In de westboundtrade realiseerde de NOL-dochter een groei van maar liefst 54% naar 119.000 teu en ook in de krimpende Amerikaanse exportmarkt naar Europa wist APL toch 14% te groeien naar 82.000 teu.
Verenigde Staten
De cijfers van PIERS hebben betrekking op containers die in havens aan de oostkust van de Verenigde Staten werden behandeld en houden geen rekening met militaire lading of verhuisgoederen. Lading die via Canadese havens naar de VS werd gevoerd, wordt niet meegeteld. Volgens deze statistieken hebben behalve marktleider MSC ook de nummers twee en drie op de route, Hapag-Lloyd (446.000 teu) en Maersk line (256.000 teu), vorig jaar minder lading vervoerd. Hapag zag de volu-
Top-3-carriers zagen hun marktaandeel verminderen
De rederij begon in februari vorig jaar samen met de partners van de New World Alliance een nieuwe AEE-dienst uit Rotterdam naar New York, Charleston, Miami en het Panamese Manzanillo met schepen van 4.250 teu. In de groeiende Europese export naar de Verenigde Staten deden ook CMA CGM (+26%) en OOCL (+15%) het opvallend goed. OOCL blijft na MSC, Hapag-Lloyd en Maersk de vierde grootste carrier op het vaargebied. APL blijft vijfde, maar zit OOCL intussen dicht op de hielen. Op de zesde en zevende plaats volgen twee nichecarriers die uitsluitend op de trans-Atlantic actief zijn. Het gaat om de Grimaldi-dochter ACL met 141 miljoen teu (+1%) en ICL met 130 miljoen teu (-4%). STEFAN VERBERCKMOES
HAVENS
De haven van Hamburg verhoogt zijn inspanningen om het marktaandeel in Noordrijn-Westfalen (NRW) te vergroten. Verladers en logistieke dienstverleners in deze westelijke deelstaat van Duitsland zijn meer op de havens van Rotterdam en Antwerpen georiënteerd. In het containervervoer heeft Hamburg in Noordrijn-Westfalen een marktaandeel van slechts 22%, een pakket van ongeveer een half miljoen. Omdat binnen dat pakket ook nog eens 80% van de containers over de weg wordt aan- en afgevoerd, ziet Hamburg het meeste groeipotentieel in het spoor. Het aandeel van het spoorvervoer - nu nog 18% - zou moeten worden opgevoerd tot 30%. Dat is ongeveer het landelijk gemiddelde van de modal split van het achterlandvervoer vanuit Hamburg, al zijn er deelstaten, zoals Beieren, waar het aandeel van het spoor op 60% ligt. Actief
De marketingafdeling van de haven van Hamburg is de afgelopen maanden bovengemiddeld actief geweest in Noordrijn-Westfalen om de spoorverbindingen te promoten. In persoonlijke gesprekken werden ex-
FOTO DEUTSCHE BAHN AG
Hamburg mikt op spoorlading NRW
Hamburg ziet in NRW het meeste groeipotentieel op het spoor.
pediteurs, rederijen en verladers benaderd. Ook werden er ‘Havenavonden’ gehouden in Düsseldorf, Minden, Keulen en in de buurt van Dortmund. Hamburg hoopt zo op groei op de verbindingen tussen de haven en de verschillende spoorbestemmingen in Noordrijn-Westfalen die er nu al zijn, zoals met Dortmund, Minden, Duisburg, Bönen, Neuss en Keulen. De meeste bestemmingen in de deelstaat liggen op de voor het spoorvervoer geschikte afstand tussen de 200
en 500 kilometer van Hamburg. Niet alleen vanuit Rotterdam en Antwerpen ondervindt Hamburg concurrentie om NRW-gerelateerde lading. Ook Bremen en Wilhelmshaven azen op een positie in het Ruhrgebied. Ook die laatste mikt daarbij met name op het spoor. Onlangs was er een testrit voor een Wilhelmshaven-Duisport-Shuttle. Dat percentage acht hij op het traject Hamburg-Noordrijn-Westfalen, over een afstand van 200 tot 500 kilometer, ook haalbaar. | FRANK DE KRUIF
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
Finnlines start in het najaar een ro/ro-dienst tussen Travemünde en de Finse haven Uusikaupunki. De basislading van zo’n 250 trailers per week komt van DSV Road die de fabriek Valmet Automotive in Uusikaupunki bevoorraadt. Daar zullen tussen 2013 en 2016 ruim 100.000 wagens van de Mercedes-Benz A Serie worden geproduceerd. De ro/ro-dienst is eerst wekelijks, maar zodra de productie in Finland goed op gang komt zullen twee af vaarten per week worden geboden. Maersk Line accepteert vanaf 1 september geen lading meer voor de haven van Namibe in Angola. De Deense rederij zet nu nog drie schepen van 1.604 tot 1.732 teu in die Europa via de hubs van Tanger en Algeciras met Luanda, Lobito en Namibe verbinden. Vanaf september zal Maersk Angola uitsluitend via Luanda en Lobito bedienen. Hapag-Lloyd kampt met congestieproblemen in Algiers en New York. Voor de Algerijnse haven wordt vanaf 1 september een congestietoeslag van 150 dollar per teu berekend. De havenoperaties zijn er traag als gevolg van de Ramadan en de Duitse rederij verwacht de komende weken weinig beterschap. In New York heeft de drukte te maken met een nieuwe wet inzake rijtijden voor wegvervoerders, de jaarlijkse vakantieperiode en werkzaamheden op sommige terminals. HapagLloyd vraagt zijn klanten om lading indien mogelijk af te leiden via Montreal, Halifax of Norfolk. Kombiverkehr onderhoudt met ingang van augustus een directe spoorverbinding tussen
het Ruhrgebied en het zuidoosten van Frankrijk. Daarbij wordt in de regio Avignon-Marseille samenge-
werkt met Navotrans. De spoordienst vertrekt in Keulen en Duisburg op maandag tot en met donderdag en op zaterdag. Onderweg passeren ze de terminal in Lyon, waarna ze doorrijden naar de nieuwe terminal in Miramas. In omgekeerde richting zijn er vertrekken van maandag tot en met vrijdag. Cargolux heeft Wenen toegevoegd aan zijn netwerk van vrachtbestemmingen. De Oostenrijkse hoofdstad wordt zaterdags (zaterdag) een tussenstop in de huidige route vanaf Hanoi en Hongkong naar Luxemburg. Recent werden ook Ho Chi Minh Stad (Vietnam), Columbus (VS) en Tripoli (Libië) als tussenstop aan het vrachtnetwerk toegevoegd. Cargolux is verder van plan het truckingnetwerk
op Wenen af te bouwen met de komst van de vrachtvluchten. Emirates begint op 4 december een tweede dagelijkse vlucht tussen Dubai en Schiphol. Emirates SkyCargo heeft op de nieuwe passagiersvlucht elke dag 17 ton vrachtcapaciteit in de belly van een Boeing 777-200LR beschikbaar. Behalve een groeiend aantal passagiers op de route, ziet Emirates ook genoeg exportlading vanuit Nederland, waaronder bloemen en planten, groenten en fruit, vlees en vis, auto- en scheepsonderdelen en elektronica. De gezamenlijke Zuid-Afrikadienst van Maersk, MOL en Deutsche Afrika-Linien (DAL) verhuist begin november de Britse aanloop van Tilbury naar Londen. Deze SAECS Service wordt de eerste containerdienst voor de terminal London Gateway, die DP World in het laatste kwartaal opent. In een mededeling aan hun klanten zeggen de SAECS-partners dat ze onder andere naar London Gateway verhuizen omdat daar betere spooraansluitingen zijn. Ze hebben het ook over ‘operationele voordelen’ die de stiptheid van de lijndienst ten goede zullen komen.
ZOMERSERIE
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
deel 6
Tweede leven De transporthistorie heeft veel architectuur opgeleverd die anno 2013 niet meer voor zijn oorspronkelijke doel geschikt is, maar die te monumentaal is om af te breken. Door hun kolossale of anderszins ongewone bouw, is het niet altijd makkelijk een nieuwe bestemming te vinden, maar als het lukt, leidt dat tot bijzondere ‘tweede levens’. Deze staan dit jaar centraal in onze zomerserie.
D
e vergelijking met het Sydney Opera House is door de Hamburgers zelf al vaak gemaakt. De Elbphilharmonie, een nieuw concertgebouw op de kop van de Hamburgse nieuwbouwwijk ‘HafenCity’, moet voor de Duitse havenstad net zo’n symbool worden als het Sydney Opera House dat is voor Sydney. De Elbphilharmonie treedt op de prominente plek aan de Norderelbe in de voetsporen van de Kaispeicher A, een gebouw met een klokkentoren dat vanaf 1875 decennialang een belangrijk herkenningspunt voor de scheepvaart was. Na de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw, beschadigd geraakt door geallieerde bommen, gesloopt en kwam er in 1963 een pakhuis voor in de plaats. Dat pakhuis, tot 2003 een opslagplaats voor koffie en cacao, dient nu als fundament voor de Elbphilharmonie. Het concertgebouw, waarvan de bouw in 2007 is begonnen, zal naast meerdere concertzalen ook een vijfsterren hotel van Westin, een restaurant en woningen omvatten. Op het dak komt een uitzichtplatform. Harmonieus verloopt het bouwproces niet. Werd er eerst vanuit gegaan dat de Elbphilharmonie
precies zoveel zou kosten als destijds het Sydney Opera House - 77 miljoen euro - in werkelijkheid lopen de kosten op tot 789 miljoen. Een tien keer zo dure rekening voor ‘de belastingbetaler’, reden waarom het gebouw de afgelopen jaren middelpunt werd van felle politieke discussies. De bouw kwam zelfs anderhalf jaar lang stil te liggen, maar is deze maand na een politiek akkoord eindelijk hervat. De Elbphilharmonie zou volgens de huidige planning in 2017 in gebruik worden genomen. Op het Hamburgse kantoor van Joop van der Ende, op een steenworp afstand van de Elbphilharmonie gevestigd in een pakhuis in de historische Speicherstadt, kent men al dit soort problemen niet. Van der Ende, al eens uitgeroepen tot ‘Hamburger van het Jaar’, heeft in Hamburg vier goedlopende musicaltheaters, waaronder het ‘Theater im Hafen’ waar mensen al sinds 2001 de ‘Lion King’ bezoeken. Een Beatles-museum in Hamburg ging vorig jaar wegens een gebrek aan bezoekers dicht.
PAUL JUMELET FOTO’S PAUL JUMELET E.A.
10 DOSSIER
Kopen op internet: halen en brengen De bejaarde Jane Snowball deed dertig jaar geleden in Engeland iets heel hips: ze deed haar boodschappen van achter de computer. Ze gaf haar lijstje door en de supermarkt bezorgde het kilootje aardappelen en de rollen toiletpapier bij haar thuis. Dertig jaar later heeft iedereen wel eens iets via internet gekocht. Van nieuwe onderbroeken tot warme pizza’s; je kunt het zo gek niet bedenken of je kan het met een paar muisklikken in huis halen. Eén ding is niet veranderd: de spullen moeten na aankoop nog steeds fysiek worden bezorgd. Vroeger was je je eigen bezorger, in je boodschappentas, onder de snelbinders van je fiets of in de kofferruimte van je Fiat Panda. Bij hoge uitzondering kwam Van Gend & Loos langs. Inmiddels komt bij fanatieke webshoppers een bonte stoet van koeriers en pakjesbezorgers langs de deur. Wat aan het zicht onttrokken blijft, is het logistieke proces tussen de bestelling op internet en de aflevering aan huis. E-fulfilment (of weblogistiek, om een half-Nederlands woord te gebruiken) is een aparte tak van sport geworden binnen de sector transport en logistiek. Zoals de echte sport wordt die op verschillende niveaus beoefend. Aan de onderkant van de markt opereert de goedwillende amateur die als zzp’er in zijn garage distributiecentrumpje speelt. Zij en hun opdrachtgevers zijn een doorn in het oog van de professionele distributeur/vervoerder en FNV Bondgenoten, dat onderzoek heeft laten doen naar de arbeidsomstandigheden van deze onderaannemers. Conclusie: Bedrijfskosten en bedrijfsrisico’s van grote pakketbedrijven worden afgewenteld op kleine zelfstandigen, terwijl hun opdrachtgevers eenzijdig het (lage) stukloon kunnen dicteren.
E-FULFILMENT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
1984 Jane Snowball (72) uit Engeland is ’s-werelds allereerste thuiswinkelaar. Ze doet mee aan een experiment van supermarktketen Tesco en een computerbedrijf. Na een bestelling via haar televisiescherm weet Snowball haar boodschappen in huis te krijgen.
1979 De Engelse computerpionier Michael Aldrich bedenkt het online shoppen.
Geschiedenis 2008
In Duitsland wordt de schoenen- en kledingwebshop Zalando opgericht. Docdata wordt aangesteld als logistiek partner, met Selektvracht (DHL) als bezorger. Zalando zal de komende jaren uitgroeien tot een grote speler. Docdata gaat ook de logistiek verzorgen voor de webshop van V&D. De allerlaatste papieren catalogus van Wehkamp wordt uitgegeven; dat is nu voor 100% een internetbedrijf.
Toch is dit beeld te eenzijdig; aan de bovenkant immers bevinden zich bedrijven die fors hebben geïnvesteerd in systemen, netwerken, en ook in de kwaliteit van het laatste stukje naar de klant toe, de bezorging. Zij werken doorgaans voor webshops die eveneens de lat hoog leggen. Wat daar bijhoort, is het kunnen omgaan met retouren. Het kopen op internet heeft een hoge vlucht genomen, maar het terugzenden van de artikelen omdat ze niet bevallen navenant. Volgens UPS vormen retouren zelfs het ‘snelst groeiende omzetaandeel’. In de tussentijd is er ook een tussenvorm ontstaan tussen winkelen en webshoppen: klanten kunnen hun bestelde artikelen halen (en eventueel brengen) bij afhaalpunten in winkels of tankstations. De naar verluidt inmiddels overleden Jane Snowball was daar met haar boodschapjes weinig mee opgeschoten.
FRANK DE KRUIF
[email protected]
2009
2007 Kinderkledingwinkel kleertjes. com wordt uitgeroepen tot beste webwinkel van het jaar, en ‘Web 2.0’ tot ontwikkeling van het jaar. Web 2.0 betekent interactief internetgebruik met ook een grote rol voor social media. Webwinkelaars oriënteren zich in toenemende mate op sociale media voordat ze een aankoop doen.
Oprichting van nieuweautokopen.nl, een autoverkoper op internet. De Bijenkorf legt zijn webshop in handen van Docdata.
2010 TNT wil een dikkere vinger in de webpap. Het neemt de e-fulfilmentspecialist TopPak over en ook Kowin, een leverancier voor de webwinkelketen. In de VS werkt TNT samen met Borderlinx, dat pakjes van Amerikaanse webwinkels naar Nederland stuurt. In Nederland blijven de webwinkels als paddenstoelen uit de grond schieten, van onderbroeken (Hans Textiel) tot elektronica (Mediamarkt). Voor die laatste doet Fiege het vervoer. Hema, in 2005 begonnen met een webshop, neemt hiervoor dit jaar een apart dc in gebruik. Selektvracht (DHL) bezorgt de Hema-pakketjes. Kruidvat verkoopt via zijn website nu ook drogisterij-artikelen. Vervoerder is TNT Post.
2011
TNT Post gaat zelfstandig verder onder de naam PostNL, dat e-commerce als kernactiviteit krijgt. Om beginnende ondernemers aan zich te binden, start PostNL een samenwerking met mijnWinkel, leverancier van software voor webwinkels. DHL neemt een belang in websupermarkt Allyouneed24. Grote partijen als Facebook en Barnes&Noble en, in Nederland, Ahold willen uitgroeien tot grote webwinkelcentra. De EU geeft webshoppers meer rechten: ze krijgen veertien dagen bedenktijd en mogen aankopen gratis terugsturen. Het bedrijf de Buren opent in Hengelo het eerste onbemande afhaalcentrum waar webshoppers pakjes kunnen ophalen. Er zou eens een pakketvervoerder moeten komen die zich volledig specialiseert in vervoer voor webwinkels, zegt Hema in een interview in deze krant. Want voor de huidige spelers is het volgens Hema maar ‘een bijzaak’.
11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
1995
1994
Internet komt beschikbaar voor de gewone man. Pizza Hut maakt als een van de eerste bedrijven online bestellingen mogelijk.
1999
1996
De Amerikaan Jeff Bezos richt in zijn garage de online boekenwinkel Amazon.com op. In Nederland begint postorderbedrijf Wehkamp een eigen veilingwebsite, waarop kan worden geboden op een beperkt aantal artikelen.
1997
Oprichting van de eerste Nederlandse webwinkel: shop.nl. De vervoerder van Wehkamp, Selektvracht (Van Gend & Loos), is bang zijn belangrijkste klant te verliezen aan PTT Post, dat is vrijgesteld van btw. Er komt zelfs een rechtszaak over deze ‘concurrentievervalsing’. Uiteindelijk is DHL (de huidige eigenaar van Selektvracht) anno 2013 nog steeds Wehkampvervoerder.
Traditionele winkelbedrijven gaan in de VS via de rechter in de tegenaanval tegen online concurrenten. Zo eist de Amerikaanse boekenketen Barnes & Noble dat Amazon.com zich niet langer ‘Earth’s biggest bookstore’ noemt. Uiteindelijk wordt buiten de rechter om geschikt.
1998 UPS vreest dat internet het bedrijf klandizie gaat kosten, omdat documenten vaker elektronisch verstuurd zullen worden. Internetgoeroe Maurice de Hond voorspelt in deze krant dat Nederlanders in de toekomst massaal aankopen zullen doen via internet, die via koeriers en postbedrijven zullen worden bezorgd. ‘Er is eigenlijk geen beperking. Een ijskast kan best mee, een auto ook. Waarom niet?’ Deze en andere voorspellingen uit het interview zijn aardig uitgekomen. Al is de door De Hond voorziene grotere brievenbus in woningen, ‘of liever nog een voorhal, waartoe bezorgers met behulp van een pincode toegang kunnen krijgen’, er (nog?) niet gekomen.
van de weblogistiek 2006 Het aantal postorderbedrijven in Nederland neemt sterk toe, met 43%, voornamelijk dankzij de opkomst van webwinkels. De Tachoshop, een Nederlandse online verkoper van tachografen, is er een van. Nederland heeft er ook weer een nieuw betalingssysteem bij: PayPal, over komen waaien uit het buitenland.
Nederlandse banken richten het online betalingssysteem iDeal op, dat winkelen via internet de komende jaren fors zal stimuleren. In de VS is de oprichting van Amazon Prime, een bezorgdienst tegen een vast jaartarief.
2004 Onderzoekers stellen dat het bestelproces van webwinkels nog veel verbetering behoeft.
2013 2012 De term ‘E-fulfilment’ raakt in de mode, de ontwikkelingen in de weblogistiek volgen elkaar steeds sneller op. Ahold koopt bol.com. UPS wil een sterkere positie in de Europese e-commerce en wordt eigenaar van het Europees afhaalpuntennetwerk Kiala. Zalando laat in Duitsland een distributiecentrum bouwen met een oppervlakte van 128.000 vierkante meter en wil de band met Docdata de komende jaren afbouwen. De aandelenkoers van Docdata daalt daardoor voor het eerst. V&D opent een eigen dc voor webbestellingen, die voorheen voor V&D door Docdata werden geregeld. Een Duitse TV-reportage laat misstanden zien in een Duits dc van Zalando; de webshop geeft Docdata de schuld van de misstanden. Zalando besluit voor zijn Nederlandse zendingen over te stappen van Selektvracht naar PostNL. Amazon verhuist een dc vanuit Duitsland naar Nederland (Venray). Het aantal afhaalpunten van de Buren breidt zich steeds verder uit. De webwinkel van Bruna verzendt alles voortaan gratis. De Duitse tak van postorderbedrijf Neckermann wil stoppen met zijn papieren catalogus en 100% webwinkel worden, maar gaat failliet. Concurrent Otto koopt de rechten op het gebruik van de websitenaam Neckermann.de. Koeriers doen goede zaken dankzij de groei van het webwinkelen, constateert het Centraal Bureau voor de Statistiek, al neemt ook de concurrentie toe omdat er steeds meer koeriers bijkomen. Ook C&A heeft nu een webwinkel; PostNL en Kiala doen de bezorging. Webwinkels van tuincentra komen moeilijk van de grond. Een rechter oordeelt dat de gemeente Schijndel ten onrechte webwinkels toelaat op een industrieterrein. Schijndel belooft nieuw beleid en laat de desbetreffende webwinkelier zitten waar hij zit. Het kabinet vindt nieuwe landelijke wetgeving over de locatie van webwinkels onnodig.
2000
Deutsche Post verkoopt zijn pas drie jaar geleden opgerichte webwinkel Evita al weer, aan internetbedrijf Lycos. En Albert Heijn richt Albert.nl op, voor het thuisbezorgen van boodschappen. Volgens NIPO-onderzoek is de populariteit van webwinkelen in Nederland nog niet groot; Nederlanders gaan liever naar een echte winkel.
2005 2003
De grote doorbraak in Nederland. Het Duitse mediaconcern Bertelsmann richt in Utrecht Bol.com op (Bol is een afkorting voor Bertelsmann on-line). Boeken en cd’s worden per post bezorgd. Marktplaats en Coolblue worden opgericht en Wehkamp plaatst zijn complete assortiment op zijn website. De omzet van e-commerce in Nederland loopt volgens schattingen al tegen de 100 miljard gulden. De logistiek achter websites is in veel gevallen echter nog niet zo goed geregeld, waardoor veel operaties mislukken, aldus een verhaal in de allerlaatste Nieuwsblad Transport van het oude millennium.
2002
2001 Oprichting keurmerk Thuiswinkel Waarborg.
De ‘internetzeepbel’ knapt. Internetbedrijven maken nog altijd verlies, de aandelen kelderen en de wereld belandt in een lichte recessie. Toch blijven velen een grote toekomst zien. Docdata, een Nederlands bedrijf dat zich tot dan toe bezighoudt met de distributie van cd’s en dvd’s, besluit zich te gaan richten op e-commerce, met bol. com als grote klant en logistieke activiteiten als basis.
Bol.com en Amazon.com maken voor het eerst in hun bestaan winst. Transportbedrijf Fiege start met Benelux Home Delivery Services voor Neckermann.
Ikea en doe-het-zelf-concern Intergamma (Gamma, Karwei) beginnen webwinkels. Ikea verstuurt vanuit zijn magazijn in Dortmund via PostNL en Transport Service Schelluinen. Intergamma gaat in zee met Katoen Natie en verzendt via PostNL. PostNL zegt ook levensmiddelen te willen gaan bezorgen. Koeriers als UPS en FedEx beginnen in de VS omzet mis te lopen doordat grootmachten als Amazon en Walmart een eigen netwerk opzetten voor het leveren van online bestellingen. Amazon wil het vervoer tussen leveranciers en de eigen dc’s, waar nu nog wel duizend vervoerders druk mee zijn, gaan bundelen. In de race voor die opdracht zijn ‘usual suspects’ als DHL en DPD. De Japanse webshop Rakuten, die zich opwerpt als concurrent van Amazon, wil zelf zijn logistiek in Europa gaan doen. Docdata breidt zijn dc in Waalwijk uit. Wehkamp wil een nieuw dc bouwen wegens de ‘onstuimige groei’ van de webverkopen. De Amerikaanse webshop Fab.com vestigt in Eindhoven een dc om de Europese markt te veroveren. Detailhandel Nederland vraagt gemeenten hard op te treden tegen ‘oneerlijke concurrentie’ van webwinkels. In Nederland is de online consumentenomzet afgelopen jaar met 9 procent gegroeid, om uit te komen op 9,8 miljard euro. Zalando voorspelt dat e-commerce nog twintig jaar groei voor de boeg heeft en dat de meeste traditionele, fysieke winkels het loodje zullen leggen. Webwinkel Coolblue gaat juist veel fysieke winkels openen.
PAUL JUMELET
12 DOSSIER
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
‘Webklant moet leren betere l E-commerce is in opmars. Het fenomeen ‘return’ ook, want consumenten sturen steeds meer thuis bezorgde artikelen retour. UPS is gespecialiseerd in die retourlogistiek. Maar wie betaalt?
W
e moeten de consument, de ‘eindklant’, leren betere keuzes te maken’, zegt Henk Kammeraat. ‘Retourlogistiek kost veel geld. Niks is voor niks. Realiseer je daarom welke kosten ermee zijn gemoeid als je dat jurkje van vijftien euro, dat je toch niet zo leuk vindt als het er op de website uitzag, terugstuurt naar de winkel.’ Kammeraat is managing director Belgium, Netherlands & Luxemburg bij UPS, de Benelux-topman dus van één van ’s werelds grootste expresen pakketvervoerders. Zijn bedrijf zag al heel vroeg de kansen die de opmars van e-commerce, het thuiswinkelen via internet, de logistieke sector zou bieden. UPS had ook al snel door dat retourlogistiek – ‘returns’ van al afgeleverde, maar om één of andere reden geweigerde artikelen – een belangrijk onderdeel van de e-fulfilment zou worden. In 2000 benoemde UPS de retourlogistiek als een nieuwe specialiteit.
‘Dat deden we op verzoek van grote, wereldwijde klanten in de hightech. We leverden voor hen hoogwaardige artikelen, zoals computers, af, eerst voornamelijk bij bedrijven. Maar dan was bijvoorbeeld de configuratie niet in orde of er was een ander mankement en dan moest het ding
‘Het klinkt arrogant, maar dit doet een vervoerder van A naar B ons niet na’ terug. UPS was de eerste grote aanbieder van deze ‘return service’, zowel in Noord-Amerika als in WestEuropa.’ De kosten van zo’n terughaaloperatie wogen minder zwaar, omdat het meestal om kostbare artikelen ging.
EEN NET VAN DUIZENDEN WINKELTJES IN WINKELS Begin vorig jaar nam UPS Kiala over. Het net van afhaalpunten werd in 2001 gelanceerd door twee Belgische ondernemers en heeft zich sindsdien razendsnel ontwikkeld. In Nederland zijn er nu al 664 van, in België zelfs 830. In de Benelux beschikt UPS ook nog eens over 900 Click & Collect-punten in Nederland en 130 in België. In omringende landen zijn er nog eens vele duizenden van die afhaalpunten, meestal gevestigd in warenhuizen, detailhandelszaken en bijvoorbeeld tankstations. Zo zal UPS in Duitsland volgend jaar over 3.700 UPS PaketShops beschikken. In Frankrijk zijn er zo’n 4.500 Kiala’s, in het Verenigd Koninkrijk 1.500 UPS Accesspoints en in Spanje 1.120 Kiala’s.
Daarbij beschikte UPS uiteraard over een zeer uitgebreid netwerk voor de aflevering van goederen, dat ook perfect inzetbaar bleek voor het weer ophalen of ruilen daarvan. ‘Dat kan niet iedereen zomaar’, benadrukt Kammeraat. ‘Er zit veel meer aan vast dan het vervoer van A naar B en, eventueel, weer van B naar A. Er zijn genoeg ‘local heroes’ die een tracking & tracing-systeem voor de aflevering bij de afnemer kunnen aanbieden, maar bij wie de retourstroom toch een beetje houtjetouwtje is georganiseerd. Het gaat niet alleen om het fysieke aspect, het transport dus, maar ook om de organisatie van het proces. Wil je dit goed en wereldwijd kunnen doen, zoals wij, dan moet je fors investeren in IT.’ Afhaalpunt
Dat geldt helemaal voor de b2cmarkt, waar goederen bij de producent of handelaar worden opgehaald en bij de consument thuis of op een afhaalpunt worden afgeleverd. Bij ecommerce met aflevering op consumentenniveau is het aantal retouren een stuk groter. Het proces is complexer. Dat stelt ook zwaardere eisen aan de automatisering. UPS ontwikkelde ook daarvoor eigen systemen die wereldwijd werken. ‘Met behulp daarvan doen we nu returns in 130 landen, inclusief heel Europa.’ Wie betaalt er nu voor de retournering van goederen? ‘Uiteindelijk betaalt de eindklant alles’, zegt Kammeraat. ‘Als onze klant aan de consument aanbiedt de bestelling gratis te bezorgen en zonodig ook weer terug te halen, is dat al in de prijs van het artikel verdisconteerd.’ Bij hoogwaardige artikelen speelt dat dus niet zo’n rol. Maar Kammeraat noemt weer het voorbeeld van het jurkje van vijftien euro. ‘Als dat geretourneerd wordt, moet het weer worden opgehaald, opnieuw in voorraad genomen, verkoopbaar gemaakt. Er komen telefoontjes aan te pas, e-mailtjes, administratie. Dan weegt dat veel zwaarder.’ Tussen 2004 en 2007, zegt hij, werden de kosten van e-commerce ook inderdaad bij de eindklant gelegd. Daar kwam door de crisis in de jaren erna verandering in. E-handelaren begonnen de logistieke kosten geheel of gedeeltelijk voor eigen rekening te nemen. Dat kon ook wel doordat de volumes sterk toenamen. ‘Totdat de eindklant alles maar retour begon te sturen.’ Uitgeknepen
Ergens moeten de kosten daarvan worden neergelegd. Niet bij de logistieke dienstverlener, vindt Kammeraat. ‘Die wordt al genoeg uitgeknepen. De markt moet accepteren dat service geld kost. Wij bieden klanten
Henk Kammeraat: ‘Zo’n jurkje van vijftien euro moet als het wordt geretourneerd weer wo
een premiumproduct en we stellen een ondergrens aan het tarief. Tegelijk bieden we klanten en indirect dus ook de eindklant tegenwoordig een portfolio van opties. We bieden al lang niet meer één retourservice voor één prijs. We bieden keuzes. Met elk daarvan zijn verschillende serviceniveaus verbonden, met dus ook verschillende tarieven. Men kan het krijgen zoals men het hebben wil. De eindklant kan dan bewuster kiezen en de klant kan beter sturen.’
Eén van die opties is ook dat de eindklant het retour te sturen artikel afgeeft bij een afhaalpunt van Kiala of Click & Collect. Begin vorig jaar nam UPS de keten van afhaalpunten van Kiala over (zie kader). Dat is een al zeer dicht netwerk in West-Europa, dat UPS nog verder wil verdichten. ‘Zo’n afhaalpunt, waar je ook artikelen weer ter retournering kunt terugbrengen, is er meestal niet verder dan zo’n vijf kilometer van je woonhuis. Soms maar tweeëneenhalve kilome-
13
pagina 13
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
FOTO BERNADET GRIBNAU
ogistieke keuzes te maken’
orden opgehaald, in voorraad genomen en opnieuw verkoopbaar gemaakt.’
ter en soms naast de deur.’ Voor de retourlogistiek biedt UPS negen serviceproducten aan, waaruit de klant een keuze kan maken. Die kan zo zelf bepalen hoe duur, of minder duur, hij het wil hebben. Kiala en Click & Collect maken nadrukkelijk deel uit van dit scala aan opties. Verdere uitbreiding van dit netwerk lijkt Kammeraat geen groot probleem. ‘Winkeliers die zo’n Kiala-afhaalpunt in hun winkel onderbrengen, mogen rekenen op meer ‘traffic’,
meer aanloop’, zegt hij. ‘De consument zal immers niet alleen een artikel komen halen of terugbrengen, maar kijkt in de winkel ook eens om zich heen. En zal dan allicht ook iets kopen.’ Winkelnering
Moet een winkelier of winkelketen die een Kiala-punt in zijn zaken onderbrengt, voor zijn eigen pakketvervoer verplicht gebruikmaken van de diensten van UPS? ‘Nee, aan ge-
dwongen winkelnering doen we niet. Natuurlijk sturen we wel iemand van ‘sales’ naar de winkelier toe. Die heeft dan ook een goed verhaal. We komen immers toch al bij de winkel langs om artikelen bij Kiala te brengen of te halen. Dan is het wel zo efficiënt als de winkelier ook voor zijn eigen zendingen van onze diensten gebruikmaakt.’ Retouren laten een ‘significante’ groei zien, stelt Kammeraat vast. ‘Cijfers mag ik uit concurrentieover-
wegingen niet verklappen, maar ze vormen ons snelst groeiende omzetaandeel. In de e-commerce is het bepaald geen crisis, er is momenteel alleen een ‘battle’ met onze klanten over het prijskaartje. Maar daar denken we, door ons brede aanbod van opties, ook wel uit te komen.’ UPS heeft deze eeuw fors geïnvesteerd in systemen voor e-fulfilment en in het bijzonder het wereldwijde return service shipping system dat het concern heeft ontwikkeld. ‘Dat is
een zaak van lange adem geweest. Je moet zorgen voor IT-integratie met je klanten, je warehouse, je transportsysteem. Dat moet allemaal perfect aansluiten. We toveren dat zo uit onze achterzak, maar we hebben dat wel helemaal zelf moeten ontwikkelen, want er was op dat gebied niks. Het klinkt misschien wat arrogant, maar dat doen vervoerders van A naar B ons nooit na.’ FOLKERT NICOLAI
14 DOSSIER
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Valse concurrentie in pakketvervoer De concurrentie tussen de pakketvervoerders behoort tot de felste in de transportmarkt. Volgens TLN komt dit omdat iedereen zomaar een pakketvervoersbedrijf kan beginnen. Als het sociaal akkoord wordt uitgevoerd, komt er wellicht een einde aan.
M
omenteel kan iedereen die werkloos is geworden het ‘briljante’ idee hebben om een eigen pakketvervoersbedrijfje te beginnen. Wijnand van Zanten, woordvoerder van TLN Nederland, vertelt dat ze nog steeds als paddenstoelen uit de grond schieten. ‘Mensen raken hun baan kwijt en gaan dan gewoon pakketjes rondbrengen. Ze gebruiken hun garage als een soort van distributiecentrum. Gespeend van elke professionaliteit doen ze maar wat. En vaak heel goedkoop. Hierdoor worden de échte professionele bedrijven gedwongen om te concurreren met tarieven.’
drijven en de uitkomsten zijn zeer zorgelijk. Mensen moeten enorm veel uren draaien, kunnen hun pauzes vaak niet nemen en moeten zwaarder tillen dan goed voor hen is. Hun persoonlijke veiligheid is daarmee in het geding. Ook rijden ze vaak gestresst en te hard om zoveel mogelijk pakketten in zo min mogelijk tijd te bezorgen. Dat is niet alleen
‘Nijpende situatie’
slecht voor de chauffeur, maar voor de algehele verkeersveiligheid.’ De conclusies in het Somo-rapport van FNV Bondgenoten zijn: ‘Targets worden steeds hoger gelegd, en mensen moeten sneller en efficiënter werken. De werkdruk en fysieke belasting van arbeidskrachten zijn inmiddels zo gestegen dat spanningen ontstaan op de werkvloer. Flexibilisering van arbeid in de sector heeft geleid tot een groot aantal mensen dat op basis van weinig zekerheden en wettelijke bescherming werk verricht. De spanning is vooral hoog
Volgens vakbond FNV Bondgenoten is vooral de chauffeur hier de dupe van. Woordvoerder Egon Groen zegt dat de situatie nijpend is en dat er bij sommige bedrijven ver onder het minimumloon wordt gewerkt. ‘Dat komt omdat er vaak stukloon wordt uitgekeerd in plaats van een uurloon en de chauffeur krijgt vaak niet betaald als degene niet thuis is waar een pakket voor is bestemd. Onderzoeksbureau Somo heeft voor ons een onderzoek gedaan naar de arbeidsomstandigheden van koerierbe-
bij degenen die als onderaannemer koerierswerk verrichten. De onderaannemers draaien op voor de kosten van hun verzekeringen, pensioenen, en gebruikte materialen. Deze kosten lopen hoog op, terwijl de vergoeding per bezorgd pakket te laag is en eenzijdig wordt bepaald door de opdrachtgever. Zo worden bedrijfskosten en -risico’s van de grote
‘Gelukkig zijn er ook bedrijven die gewoon volgens de cao Goederenvervoer werken’ Egon Groen, FNV Bondgenoten
pakketbedrijven afgeschoven op kleine zelfstandigen.’ Groen: ‘Er moet een einde komen aan de schijnzelfstandigheid van chauffeurs, want het is geen zelfstandigheid, het is een machtsrelatie. Het stukloon dient geen enkel ander doel dan de kosten zo laag mogelijk en de risico’s zo klein mogelijk te houden. Er is geen greintje gevoel voor de mensen die de pakketjes wegbrengen,’ bezweert Groen. ‘Gelukkig zijn er ook bedrijven die gewoon met de cao beroepsgoederenvervoer werken.’
Iedereen die vervoert met een laadvermogen dat onder de 500 kilogram ligt, kan zonder vergunning een vervoersbedrijf beginnen.
Hoe negatief het onderzoek van Somo in opdracht van FNV Bondgenoten ook is, als chauffeurs op straat hiernaar wordt gevraagd, lijkt het allemaal mee te vallen. In elk geval bij grote bedrijven. Ricardo (wil alleen met voornaam in de krant) werkt voor UPS en zegt dik tevreden te zijn. ‘Ja, het is wel hard werken, het is geen luilekkerland, maar dat moet je ook niet verwachten bij dit beroep. Ik heb plezier in mijn werk, ik kan prima mijn pauzes nemen en ik heb alles goed geregeld. Gewoon, lekker auto rijden. Vind ik fijn. Ik heb natuurlijk geen ministerssalaris, maar ik kan er wel van rondkomen. Het is ok. Over het algemeen werk ik zo’n acht uur per dag. Het kan wel eens verschillen. Maar voor een negen tot vijf baan, moet je maar op kantoor gaan zitten. Dan ben je niet geschikt om chauffeur te worden. Ik ben lekker onderweg en daar geniet ik van. Je moet gewoon rechtstreeks voor een groot bekend koeriersbedrijf werken. Niet gaan rommelen als onderaannemer voor een klein bedrijf. Ik krijg ook trainingen, bijvoorbeeld over zuinig rijden. Het nieuwe rijden heet dat. Maar ook over veiligheid. Best leuk allemaal.’ NT sprak nog twee andere chauffeurs en zij vertelden een gelijksoortig verhaal. Eerlijke concurrentie
Van Zanten van TLN is bekend met het FNV-onderzoek, maar is er niet bij betrokken geweest. ‘Wij zijn so-
wieso altijd voor handhaving van de cao. Wij onderschrijven wel dat er heel veel concurrentie is in de pakketvervoermarkt. Er zal waarschijnlijk veel opgelost kunnen worden als het sociaal akkoord wordt uitgevoerd door het kabinet. Daarin staat namelijk dat de vergunningeis voor beroepsgoederenvervoer naar 0 kilogram laadvermogen gaat. Nu is het zo dat iedereen die vervoert met een laadvermogen dat onder de 500 kilogram ligt, zonder vergunningen een vervoersbedrijf kan beginnen. Vergunning
Straks moet elke vervoerder dus een vergunning hebben, ongeacht het laadvermogen. Nogmaals Van Zanten: ‘Wij vinden dat een goede ontwikkeling. Het zal de uitwassen flink verminderen en de concurrentie wordt eerlijker. Wij willen benadrukken dat goederenvervoer een vak is, en daar horen bepaalde vergunningseisen bij. Je moet je vak verstaan. En daar komt veel bij kijken: financieel management, omgaan met gevaarlijke stoffen, algemene bedrijfsvoering. Het zijn talloze aspecten. Als je straks alleen maar mag vervoeren met vergunning, wordt de concurrentie overzichtelijker en weet de klant zeker dat ze een professioneel vervoersbedrijf in de armen heeft genomen.’ HARALD ROELOFS
15
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Buiging voor de bestelwagen Hoe duurzaam is webwinkelen? Al die bestelwagens in de woonwijken? Duurzamer dan ouderwets winkelen, zeggen kenners. Die bestelwagens zijn blijkbaar zo gek nog niet, al kan het nog steeds veel groener. Op de fiets bijvoorbeeld.
DHL EXPRESS EXPORTEERT NEDERLANDSE FIETSEXPERTISE NAAR GRIEKENLAND
W
at betekent de onstuitbare opmars van het webshoppen voor de duurzaamheid van het goederenvervoer? Is het funest dat een colonne bestelwagens de woonwijken in moet om huis-na-huis kleine pakketjes te bezorgen? Of bloeit het milieu op onze planeet juist helemaal op als de stroom vrachtwagenladingen naar de winkelstraten dunner wordt? Als we Brian Cohen en Angela Edwards, vice-presidenten van het Amerikaanse e-commerce-bedrijf Etailing Solutions, mogen geloven, is het laatste het geval. Het Amerikaanse duo stelde in een ‘white paper’ eerder dit jaar dat webshoppen van nature duurzaam is. ‘Wie regelmatig producten online koopt, gaat minder vaak uit winkelen en bespaart dus brandstof en emissies,’ aldus Cohen en Edwards, die betogen dat consumenten een veel grotere invloed hebben op de duurzaamheid van het vervoer dan de logistieke sector. Als je de hele logistieke weg bekijkt die een voedselproduct bewandelt, wordt 30% van de emissies van schadelijke stoffen veroorzaakt tot en met het moment dat het product in de lokale supermarkt ligt, schrijven Cohen en Edwards. De overige 70% van de ecologische ‘footprint’ van het transport van het product wordt veroorzaakt door de koper. Als die consument nou maar zoveel mogelijk thuis achter zijn of haar computer blijft zitten, is er volgens deze visie dus al een wereld gewonnen. Ook andere onderzoekers zijn tot een dergelijke conclusie gekomen, onder wie
Marcelo Velásquez van Dalhousie University in Canada, die de milieu-impact vergeleek van het online bestellen van een dvd en het bezoeken van een videotheek. Velásquez berekende dat een bezoekje aan de videotheek vijftien keer zoveel uitstoot van schadelijke stoffen kost als een film bestellen via een webshop, voornamelijk te wijten aan de benodigde autorit. Maar zelfs het deel van de uitstoot die wordt veroorzaakt door het trucken van de dvd, is volgens de berekeningen van Velásquez bij de videoheek nog aanzienlijk hoger – drie keer dan bij de thuisbestelling. Hart en ziel
Het is voor de pakketvervoerders prettig dat ze blijkbaar niet per definitie als vervuilende beroepsgroep worden gezien, maar achteroverleunen is er niet bij. Juist grote namen als DHL, UPS, PostNL ontkomen er niet aan maatschappelijk verantwoord ondernemerschap te tonen en hebben dan ook allemaal hun eigen duurzaamheids-/milieu-programma’s. Zo is er bijvoorbeeld ‘Total Zero’, een concept dat DPD vorig jaar introduceerde op zijn belangrijkste markten: Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Nederland, België, Luxemburg en Zwitserland. DPD beloofde zijn klanten om hun pakketjes voortaan 100% CO2neutraal te versturen. Daartoe wordt op jaarbasis ongeveer 500.000 ton aan CO2emissies gecompenseerd, onder meer door het herstel van ontboste gebieden in Colombia te steunen. DHL heeft ook iets dergelijks; onder het motto ‘Go-
Green’ compenseert dat CO2-uitstoot door, onder meer, herbebossing in Oeganda. Om op termijn minder te hoeven compenseren, spannen de koeriers zich in om de uitstoot van de eigen activiteiten te reduceren. DHL doet dat onder meer door fietskoeriers in te zetten (zie kader). PostNL heeft onder meer de ‘Drive Me Challenge’ om de eigen chauffeurs te stimuleren zuiniger te rijden. GLS heeft als motto ‘ThinkGreen’ met op het promotiemateriaal frisse groene bossen (foto) waarvan de bomen nog net geen dankbare buiging maken voor de voorbij snellende bestelwagen. Koeriers die het eens over een andere boeg willen gooien, kunnen voorts kiezen voor ‘coopetition’. UPS en US Postal Service hebben er volgens Amerikaanse websites goede ervaringen mee. Coopetiton is een tussenvorm – de geoefende lezer heeft het vast al geraden – van ‘cooperation’ (samenwerking) en ‘competition’ (concurrentie). In het geval van UPS en US Postal Service ging het om bijvoorbeeld het gezamenlijk verbeteren van barcode-systemen, om er beide beter van te worden op zowel financieel als milieu-gebied. Blauw (US Postal) en bruin (UPS) is samen groen, zo analyseerde de Amerikaanse ondernemer en duurzaamheidsdenker Grant Ricketts het palet van de twee Amerikaanse vervoerders. Transport en logistiek zijn, zo omschrijft Ricketts het, ‘misschien niet het mooiste of meest sexy aspect van ecommerce, maar wel zijn hart en ziel’. PAUL JUMELET
DHL Express bezorgt naar Nederlands voorbeeld nu ook in de Griekse hoofdstad Athene sommige zendingen met de fiets. Na een presentatie van DHL Express Nederland voor internationale collega’s over de voordelen van fietskoeriers, waren het de Grieken die toehapten. Met Nederlandse hulp rijdt in Athene inmiddels een DHL-fietskoerier rond. DHL Express bekijkt of de Griekse fietskoerier ook de beschikking kan krijgen over de parcycle, een moderne bakfietsvariant, zodat hij ook wat grotere pakketjes mee kan nemen. Ook in Nederland zelf breidt DHL Express het gebruik van fietskoeriers verder uit. Met AmsterdamZuid WTC en Haarlem als nieuwe werkgebieden is het totaal aantal routes in Nederland op dertig gekomen, in vijftien verschillende steden. Naast Amsterdam en Haarlem zijn dat Amersfoort, Arnhem, Breda, Den Haag, Delft, Enschede, Groningen, Hilversum, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht. DHL heeft ongeveer zestig fietskoeriers in dienst en zegt te willen fietsen ‘overal waar dat kan en verantwoord is’. De inzet van fietskoeriers heeft mede bijgedragen aan een vermindering van 27% in CO2-uitstoot ten opzichte van 2009, meldt DHL. ‘Daarmee overtreft DHL Express zijn eigen d o e l s te lling om in 2012 20% minder CO 2 - ui t s to o t te realiseren, en dit verder te verminderen met 40% in 2020’, aldus het expresbedrijf.
16 OVERHEID & REGELGEVING NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Franse tol: roep om uitstel steeds luider ÉCOTAXE POIDS LOURDS Bedrijfsleven ageert tegen snelle invoering Wordt de invoering van de Franse kilometerheffing uitgesteld? Het bedrijfsleven in Frankrijk vraagt daar wel om. Met verschillende argumenten. Nog steeds staat de datum van 1 oktober vast. Dan wordt in Frankrijk de ‘ecotaxe poids lourds’ van kracht, de kilometerheffing dus voor zwaar vrachtverkeer op een aantal snelwegen en een deel van het onderliggende wegennet. Maar het bedrijfsleven tekent massaal bezwaar aan tegen de invoering. Zo heeft de wegvervoersorganisatie FNTR verkeersminister Frédéric Cuvillier er in een gesprek op gewezen dat er nog verscheidene technische en administratieve kinderziekten zijn die voor 1 oktober mogelijk niet kunnen worden verholpen, zodat de invoering beter tot 1 januari kan worden uitgesteld. Cuvillier liet
de FNTR weten ervan overtuigd te zijn dat deze knelpunten wel degelijk voor 1 oktober zullen zijn opgeslost. Van verder uitstel kan geen sprake zijn, vindt hij. De FNTR is geen principieel tegenstander van de ‘andere beprijzing’ van het feitelijke weggebruik, maar
‘Nieuwe heffing zal Franse economische groei lange tijd onder druk zetten’ hikt wel zwaar aan tegen de gevolgen van de kilometerheffing voor het deels noodlijdende Franse wegvervoer. Om te beginnen verhoogt die de kosten van het transport met 5 à 8%, vreest de FNTR. De bedoeling is dat vervoerders deze kosten één op
één afwentelen - répercussion, heet dat - op de opdrachtgever, die ze vervolgens weer in de prijzen kan doorberekenen. Er moet maar worden afgewacht of alle vervoerders daarin kunnen of zelfs willen slagen. Otre, de organisatie van kleinere en middelgrote Franse wegvervoerders, heeft eveneens grote moeite met de snelle invoering, terwijl volgens haar de vervoerder nog geen enkele zekerheid heeft of de straks met het tolsysteem te verzamelen gegevens wel in overeenstemming zijn met de werkelijk afgelegde tolplichtige afstand. Negatief
De overkoepelende Franse ondernemersorganisatie Medef wil eigenlijk het liefst afstel. Medef zwaait met een rapport van COE-Rexecode waaruit blijkt dat de ‘ecotaxe’ negatief zal uitpakken voor de Franse economie, met name omdat het land deze heffing geïsoleerd invoert. De heffing zal voor lange tijd de groei
Ondanks groeiend protest houdt Parijs vast aan invoering ecotaxe per 1 oktober.
van het bruto binnenlands product drukken. Zelfs als het bedrijfsleven in ruil voor de kilometerheffing compensatie zou krijgen, bijvoorbeeld in de vorm van lagere vaste belastingen, dan nog resulteert de heffing over een termijn van tien jaar gerekend in een zeer geringe groei van de economie, met 0,03%, en in slechts 13.000 extra arbeidsplaatsen. Het milieueffect van de heffing - daar was het allemaal om begonnen - zal eveneens gering blijken. Medef wijst er daarbij op dat de CO2uitstoot in Frankrijk per hoofd van de bevolking en per jaar 5,6 ton be-
draagt, terwijl het gemiddelde in de Europese Unie op 8,1 ton uitkomt. Het bedrijfsleven wordt in Frankrijk toch al zwaar belast, vindt Medef. Zo wordt de toegevoegde waarde er met gemiddeld 26% aan belastingen en sociale premies belast. In Duitsland is dat maar 15,6%, stelt de organisatie. Medef wil dat de effecten van de ecotaxe voor alle sectoren en bedrijfstakken nog eens grondig worden doorgerekend, vooraleer het tot invoering moet komen. FOLKERT NICOLAI
ADVERTORIAL
K
oninklijke Dirkzwager zet steeds meer in op een adviserende rol. Behalve het informeren van rederijen, cargadoors en scheepvaartagenten in de Rotterdamse haven over de aankomst- en vertrektijden van schepen geeft de maritieme dienstverlener nu ook advies over een optimale aanlooptijd om een efficiënte afhandeling mogelijk te maken. En dat bespaart veel kosten, zegt het bedrijf. Dirkzwager in Maassluis is een begrip in de Rotterdamse haven. Vanaf 1872 is het bedrijf al actief in de scheepvaart. “Een rederij, een agent of een cargadoor is meestal goed op de hoogte van de vaart van zijn eigen schip. Wat wij toevoegen is het totaalbeeld van aankomende en vertrekkende schepen. Dat kan van invloed zijn op het verloop van de reis van een individueel schip”, zegt Jeroen Kortsmit, sales director van Dirkzwager. Managing director Pieter Bloemendaal vult aan: “Wij hebben het overzicht. Bij de aanloop en het vertrek van een schip zijn heel veel partijen betrokken. Er gaat wel eens iets mis in de communicatie tussen die vele schakels. Wij bieden op neutrale basis een compleet en betrouwbaar beeld.” Modern bedrijf Het bedrijf is al van oudsher betrokken bij de scheepsafhandeling in de Rotterdamse haven, maar het is juist die aanduiding ‘van oudsher’ waar Dirkzwager van af wil. Bloemendaal: “Wij zijn een modern bedrijf en besteden veel tijd aan de waarde van onze producten.”
Koninklijke Dirkzwager: ‘Goed advies bespaart kosten’
Dirkzwager legt zich steeds meer toe op een adviserende rol. Een voorbeeld: een zeeschip heeft een geplande aankomsttijd bij de loodspost van 14.00 uur, maar dat past niet bij de beschikbaarheid van de ligplaats. Als het schip om 16.00 uur bij de loodspost komt, gaat de afhandeling efficiënter en zijn de kosten van het schip lager. Kortsmit: “Als het schip de laatste uren veel langzamer vaart, scheelt dat enorm in het brandstofverbruik en in de CO2-uitstoot. Dat vertaalt zich bij een flink containerschip al snel in twintig tot dertig ton kooldioxide en duizenden euro’s aan brandstof.” Dirkzwager merkt dat duurzaamheid en vermindering van de CO2-uitstoot thema’s zijn die sterk leven in de Rotterdamse haven. Bloemendaal: ‘Het Havenbedrijf richt zich vooral op schonere motoren van schepen. Je kunt een heel schoon schip hebben, maar als je CO2-onvriendelijk vaart,
laat je het volle rendement liggen. Daar vullen we elkaar mooi aan.” Betrouwbare adviezen Bloemendaal en Kortsmit onderstrepen dat betrouwbaarheid van de haventijden de kosten van de afhandeling in de haven aanzienlijk kan beperken. Kortsmit: “Hoeveel geld kost het niet als een leverancier bijvoorbeeld een uur moet wachten omdat het schip er nog niet is? Wij werken 24/7 en onze informatieabonnementen kosten dus wel iets, maar de klant verdient een veelvoud daarvan terug.” Een andere ontwikkeling is dat Dirkzwager nauwer gaat samenwerken met soortgelijke dienstverleners in Amsterdam (KVSA) en Antwerpen (Port+). “Daarmee kunnen we een kwaliteitsimpuls geven aan onze dienstverlening”, zegt Kortsmit. De scheepvaartmannen benadrukken dat de huidige informatiemaatschappij hun rol niet overbodig maakt; integendeel zelfs : “Er is enorm veel data beschikbaar, maar je moet het wel kunnen analyseren en verwerken om er zinvolle informatie voor de klant van te maken”, aldus Bloemendaal.•
Koninklijke Dirkzwager Govert van Wijnkade 50 3144 EG Maassluis Postbus 14 3140 AA Maassluis T 010 5931600 F 010 5918178 E
[email protected] I www.dirkzwager.com www.linkedin.com/ company/royal-dirkzwager www.twitter.com/ RoyalDirkzwager
BEDRIJVEN 17 NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Goes 100 jaar, de nieuwe vlaggen worden gehesen! pic. twitter.com/6WR5gi9nIw @GoesTransport Wij feliciteren de acht nieuwe registerloodsen in regio #rtm pic.twitter.com/41wfn1qtR2 @Loodswezen Symposium #tvdt *hybride en elektrische aandrijving* #truck #elektrischevrachtwagen #ev op @Carrosserie_EH 4 sept http://www.truckvandetoekomst.nl/symposium/ @TruckvdT Door de boten de zee (en ons land) niet meer zien... Slechts een moment uit 260.000 keer per jaar! #Rijkswaterstaat pic. twitter.com/23eqja9p15 @CarloHukema Spreuk van de dag: Tijd slaat de maat in de transportsector, de melodie componeren wij zelf... @TypishTransport Voor de mensen die achter hun bureau zitten te niksen tijdens de komkommertijd. Leuk filmpje: http://ow.ly/ nwu1F #binnenvaart @Arie_van_Dijk 18 jaar NN mantelcontracten en gedrag spelers in de binnenvaart 5 uur bestudeerd. zacht gezegd: “grote” ruimte voor verbetering. Amateurs @ArieKraaijeveld Ingenieurs van morgen denken na over de transporttoekomst met #Volvo #Trucks http://ow.ly/mKDbi @VolvoGroupBE Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl ransport Nieuwsblad
NT OP HET WEB
Jobs weg in havens België NATIONALE BANK Maar in Antwerpse logistiek staan permanent 200 vacatures open Zowel de toegevoegde waarde als de werkgelegenheid in de Belgische havens is in 2011 gedaald. In drie jaar tijd gingen er zo’n 8.000 banen verloren. Dat blijkt uit de jaarlijkse studie van de Nationale Bank van België naar de bijdrage van de havensector aan de nationale economie. Die laat zien dat na een forse stijging in 2010 (+10,8%) de directe toegevoegde waarde in de zes Belgische havens vorig jaar met 1,6 % is gedaald. De al een jaar eerder ingezette tendens van een afnemende werkgelegenheid zette door in 2011, zij het met een daling van 0,9 % minder uitgesproken. De studie heeft betrekking op de Vlaamse zeehavens, Antwerpen, Gent, Zeebrugge en Oostende, het Luikse havencomplex en de (zee)haven van Brussel. In de haven van Antwerpen daalde de toegevoegde waarde in 2011 met ruim 3% en in de havens van Gent en Brussel met iets meer dan een procent. Oostende kende een achteruitgang van bijna 5 %. In Zeebrugge en het Luikse havencomplex daarentegen ging de toegevoegde waarde met respectievelijk 0,9% en 7,3% omhoog. Bij elkaar waren de havens goed voor een bijdrage van 8,3% aan de totale Belgische toegevoegde waarde. General Motors
De werkgelegenheid in de havens van Antwerpen, Oostende en Zeebrugge daalde met iets meer dan 2%. In het Luikse havencomplex en in de havens van Brussel en Gent daarentegen steeg het aantal banen met respectievelijk 0,7, 1,1 en 2,5%. In totaal was de havensector goed voor 2,9%, ofwel 115.600 banen, van de directe nationale werkgelegenheid. Dat waren wel 8.350 jobs minder dan op het hoogtepunt van 2008.
Containers ‘MOL Comfort’ aangespoeld op stranden Nieuwe containers Samskip arriveren in Rotterdam
Hans Stacey van StaceyOlie heeft een nieuwe Euro 6 truck aangeschaft, een Iveco Stralis Hi Way. Naast brandstof en smeermiddelen levert StaceyOlie ook AdBlue. Zowel de groei
Maersks recordschip nu in Shenzhen De Beer 1 december dicht Foto’s: Driepoten op transport MSC loopt achterstand op Maersk in Foto’s: Estuair schip voor zware lading in Zeebrugge
Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
Havenwerkers in Antwerpen slaan een partij buizen over.
Het banenverlies in Antwerpen is vooral toe te schrijven aan de sluiting van General Motors, waarbij ruim 2.500 werknemers hun jobs kwijtraakten. De groei van het aantal banen in de logistieke sector kon dat niet compenseren. Dat geldt ook
In alle andere havens liepen de investeringen terug in zowel de maritieme als niet-maritieme activiteiten. In Antwerpen leden die vooral onder de daling van de investeringen bij de rederijen. Daar tegenover staat dat logistieke
Groei in de logistiek kan verlies in industrie niet compenseren voor de havensector als geheel. In de meeste sectoren, zoals scheepvaart en expeditie. was er groei, maar niet genoeg om het banenverlies in de industrie op te vangen. De investeringen vertoonden voor het derde jaar op rij een daling, met bijna 9%. Het Luikse havencomplex was daarop de enige uitzondering.
bedrijven in de Antwerpse haven permanent zo’n 200 openstaande vacatures hebben. Ook het Gemeentelijk Havenbedrijf zelf heeft rond de honderd open plekken. De havenbeheerder heeft berichtgeving van de VRT daarover bevestigd tegenover persbureau Belga. Volgens consulent Personeel en Organisatie Lies Wou-
ters van het Havenbedrijf gaat het vooral over maritieme bedienden (kantoorpersoneel – red.), zoals douanedeclaranten, en dispatchers. Matrozen
Het havenbedrijf, dat 1.650 mensen in dienst heeft, heeft dit jaar zo’n tachtig vacatures voor onder meer matrozen, administratief personeel en ingenieurs. De komende jaren moet de havenbeheerder veel personeel dat met pensioen gaat, vervangen. Bijna een kwart van de werknemers is ouder dan 55 en bijna 45% ouder dan 50. In september worden de resultaten van een onderzoek naar de personeelsbehoefte in de hele haven, dus inclusief de industriële sector, verwacht. ROB MACKOR
BEDRIJFSNIEUWS
Deze week op Nieuwsbladtransport.nl Foto’s: Containerschepen in hartje Antwerpen
FOTO GEMEENTELIJK HAVENBEDRIJF ANTWERPEN
NT OP TWITTER
van het bedrijf als het beleveren van de Maasvlakte zorgen voor de behoefte aan een nieuwe trekker. Die is trouwens ook ADR gekeurd, dus er kan ook een brandstofoplegger achter. DHL gaat brieven en pakjes bezorgen met elektrische voertui-
gen, zogenoemde Street-Scooters, die speciaal voor dit werk zijn ontwikkeld. Er worden eind volgende maand twintig StreetScooters, met een lengte van 4,60 meter, ingezet in Bonn. Kuipers Logistics heeft het AEO-certificaat voor veiligheid behaald. Het bedrijf staat nu dus bekend als een veilige en betrouwbare internationale logistieke dienstverlener. Het AEO-certificaat sluit mooi aan bij de reeds verkregen certificaten die staan voor kwaliteit en duurzaamheid zoals, ISO 9001:2008 en Lean and Green. VLS Group heeft in Gent een nieuwe afvulinstallatie in gebruik genomen voor het vullen van vaten van twintig
liter met vloeibare chemicaliën. Dit is om onder meer de veiligheid en efficiëntie te bevorderen en het gevaar opmorsen van vloeibare chemicaliën te verminderen. Het is de 23ste afvullijn van VLS Group in Europa,met vestigingen in Gent, Antwerpen, Rotterdam, Düsseldorf en Frankfurt. Bandenfabrikant Apollo heeft in Enschede een nieuw distributiecentrum met een oppervlakte van 22.000 vierkante meter geopend. Het bandenmagazijn biedt plaats aan 50.000 banden. Vredestein-moeder Apollo heeft het nieuwe magazijn in gebruik genomen wegens de productieen verkoopgroei in Europa en de uitbreiding van het bandenprogramma. Alle banden gaan eerst
naar Enschede en van daaruit worden ze verscheept naar onze Europese klanten. Breewel Transport heeft onlangs twee nieuwe Volvo’s FH Euro 6 460 pk in gebruik genomen. Het familiebedrijf uit Mijdrecht is met 180 trucks gespecialiseerd in geconditioneerde fijnmazige distributie van bloemen en planten naar Frankrijk.
Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
[email protected]
18 DE PRAKTIJK Impact scheepsramp kleiner door spreiding Ik geef het toe, ik ben een ramptoerist. Zodra er zich ergens in de wereld een ramp voltrekt, kan ik het niet laten om te kijken. Ik zal hulpverleners niet in de weg lopen aangezien ik online mijn nieuwsgierigheid probeer te bevredigen en het is zeker niet een eigenschap waar ik trots op ben. Als troost stel ik vast dat ik deze sensatiezucht deel met vele anderen. Ook de transportwereld heeft haar eigen rampen en die krijgen ruimschoots aandacht in de media, zo ook in dit blad. Wanneer een schip zonder problemen zijn lading veilig in de Rotterdamse haven heeft afgeleverd, zal er geen haan naar kraaien. Echter, de afschrikwekkende beelden om een schip te zien zinken of een trein te zien exploderen, trekt enorm veel belangstelling.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Op de achtergrond van een ramp met de haast onvermijdelijke tragische slachtoffers en de vaak spectaculaire reddingswerkzaamheden zie ik echter ook een hele andere realiteit, bezien door een logistieke bril. Het is een realiteit van de ontwrichting van vele supply chains, afnemers die tevergeefs wachten op hun goederen en in de problemen komen met hun productieproces, leverschema’s en mogelijk zelfs hun gehele onderneming. Yossi Sheffi maakte in zijn boek The Resilient Enterprise duidelijk dat de kans op één bepaalde gebeurtenis klein is, maar de kans dat er íets gebeurt heel groot is. En hoe langer, globaler en complexer de supply chain, hoe groter de kans op ontwrichting. Hier liggen mogelijk ook kansen voor de logistieke sector en met name richting verladers, de klanten van verladers en de onderliggende supply chains. Wat zou het bijvoorbeeld betekenen voor het business model van een deepsea operator om kostbare lading over verschillende schepen te spreiden, zonder dat dit tot meer werk of complexiteit voor de verlader leidt? Zou een ondernemer zijn risico willen spreiden door zijn wintercollectie over twee zeeschepen te verdelen tegen een kleine risicopremie? Zou een expat-familie die haar hele hebben en houden per container van Singapore naar Nederland verscheept, bereid zijn om wat extra’s te betalen? Dit zijn slechts een paar voorbeelden, maar volgens mij ligt hier een mooie kans om als dienstverlener verder te groeien in een rol als strategisch partner. Met de juiste ondersteuning van een proactieve logistieke dienstverlener zal de impact van een ramp minder groot zijn, en zeker niet tot het einde van de onderneming leiden. Rampen zijn uiteraard niet te voorkomen, maar het verkleinen van de impact voor dienstverleners en verladers zou wel eens letterlijk en figuurlijk een reddingsboei voor alle partijen kunnen betekenen.
JEROEN BOLT, CONSULTANT
[email protected]
AGENDA Port Exhibition Rotterdam 4 t/m 6 september Een nieuwe vakbeurs in op de kade van het SS Rotterdam. De beurs zal de prelude zijn voor de Wereldhavendagen in Rotterdam. Port Exhibition Rotterdam is hét zakelijke evenement voor ondernemers die de haven van Rotterdam een warm hart toedragen en hun relaties uit binnen- en buitenland in een aparte ambiance wilden ontvangen. • www.portexhibition.com
Wereldhavendagen 6 t/m 8 september Het grootste maritieme evenement van Nederland geeft iedereen de kans een kijkje achter de schermen te nemen van de grootste haven van Europa. Het driedaagse evenement wordt in 2013 voor de 36e keer georganiseerd. Het thema van dit jaar, ‘Van Wolga tot Maas’, geeft niet alleen de grootte van het achterland van de Rotterdamse haven aan, maar onderstreept ook nog eens de bijzondere relatie met Rusland. Met excursies naar bedrijven in de haven en spectaculaire demonstraties. • www.wereldhavendagen.nl
WirtschaftsWoche-Konferenz: Binnen- & Seehäfen 17 en 18 september Maak kennis met de belangrijkste spelers rond de binnenhavens en zeehavens tijdens dit congres in Keulen. Topspelers in de industrie bespreken diverse strategieën vanuit verschillende perspectieven. U krijgt vanuit die verschillende perspectieven een beeld hoe u zich met succes in de havensector positioneert. Ook hebt u de mogelijkheid om in een objectief platform de huidige trends van multimodale logis-
tieke knooppunten te bespreken. • www.wiwo.de/konferenzen-seminare
Conferentie Ketenregie in de chemie
inkopers verenigd. Allen gespecialiseerd in de productie en verwerking van poeders, granulaten en bulkgoederen. • www.easyFairs.com/SOLIDS-NL
Schelde Conferentie 2013
25 september Het jaarlijkse congres van de chemische keten. Met lezingen als ‘Winst halen met veiligheid’, ‘Samenwerken in de keten: van toeleverancier, chemieproducent, tussenopslag, naar eindgebruiker’, ‘Gelijkwaardige oplossingen’ en ‘Economische mogelijkheden in het buitenland’. Dagvoorzitter is Walther Ploos van Amstel. De lezingen worden o.a. verzorgd door Shell, TNO, Peutz, Rabobank en deskundigen zoals Hessel Visser. Dit jaar zal er wederom gelegenheid voor discussies, verdieping en netwerken zijn. • www.chemiebeurs.nl
3 oktober De jaarlijkse haven- en logistieke bijeenkomst voor Vlaamse en Nederlandse bestuurders. Met sprekers als Siim Kallas (Europese Commissie), Luc Arnouts (Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen), Hendrik-Jan van Engelen (Havenbedrijf Gent), Dick Gilhuis (Zeeland Seaports), Vincent De Saedeleer (Haven van Zeebrugge), Mark Geilenkirchen (APMT Zeebrugge), Ger Spork (Dow Benelux), Filip Dejongh (EuroChem Antwerpen), Daan Vos (Oiltanking Europe). • www.scheldeconferentie.com
North Sea Shipping 2013 Training ‘hoe lokt u logistiek?’ 26 september Logistiek investeert nog zeer fors blijkt onder meer uit onderzoek. E-fulfilment, connectivity en synchromodaal zijn de buzz-words. Logistiek is ook: bedrijvenparken. Zeker 20% van de uitgifte op bedrijventerreinen is logistiek. Op de hotspots ligt dit nog veel hoger. Wilt u nog meer profiteren van logistiek en opstomen in de ranglijstjes? Leer van elkaar en hoor de best practices in de interactieve training ‘hoe lokt u logistiek?’ • www.stec.nl
22 oktober Congres met toonaangevende marktpartijen over de toekomst van scheepvaart. Dit jaar in Sociëteit De Maas in Rotterdam. Met sprekers als Otto Schacht (Kuehne + Nagel). Albert Thissen (VRC), André Kramer (Kramer Group), Pieter Hartog (APM Terminals Rotterdam), Ben Maelissa (Danser Group), Machiel van der Kuijl (EVO) en Peter Verstuyft (Koninklijke Belgische Reders Vereniging). • www.northseashipping.nl
Maritime Awards Gala 31 oktober
Solids Rotterdam 2 en 3 oktober De complete bulk- en stortgoedbranche komt samen in Ahoy Rotterdam. Op deze internationale vakbeurs worden leveranciers en
Tijdens het gala worden Nederlandse innovaties in de spotlights gezet met prijzen. Dit jaar wordt voor het eerst de Koninklijke Marine Van Hengel-Spengler prijs uitgereikt. • www.maritime-awards.nl
Cool Logistics Global Vlaamse Havendag
24 t/m 26 september
22 september De ‘Vlaamse Havendag’ vindt in alle Vlaamse havens plaats. Het hele programma is nog niet bekend, maar in Gent bijvoorbeeld wordt de haven tot één groot festivalterrein omgetoverd. Op dertien locaties kunt u de hele dag gratis genieten van muziek en animatie. • www.vlaamsehavendag.be
De vijfde editie van Cool Logistics Global wordt dit jaar voor eerst gehouden in Rotterdam. De conferentie is geheel gewijd aan de wereldwijde handel in versproducten. De beurs brengt professionals uit logistiek en transport uit de hele wereld samen om te debatteren over actuele zaken. • www.coollogisticsconference.com
Transport & Logistics Antwerpen Ecologistiek
15 t/m 17 oktober
8 en 9 oktober
23 augustus: Binnenvaart Adverteren? Bel: 010 280 10 25. Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
Deze nieuwe beurs wordt samen met Ecomobiel georganiseerd en richt zich op duurzame innovaties in transport en logistiek. Dat gaat verder dan het tonen van trucks. Naast distributie gaat het om intern transport en warehousing, en modaliteiten. Ecologie en economie vormen de rode draad van de programmering op de twee beursdagen. • www.eco-logistiek.nl
De negende editie van Transport & Logistics Antwerpen. Drie dagen komt de markt samen om te netwerken, relaties te onderhouden en de nieuwigheden uit de sector te ontdekken. Ook Nieuwsblad Transport heeft er een prominente stand en organiseert er op woensdag 16 oktober twee congressen. • www.easyfairs.com
BEDRIJVEN 19 NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
FAILLISSEMENTEN Timmer Verpakken En Distributie B.V. Beverwijk Rechtbank Noord-Holland
548 Logistics Apeldoorn Rechtbank Oost-Nederland (Schuldsanering)
PERSONALIA De Belg Dirk Philips (48) wordt per 1 september voorzitter (ceo) van de raad van bestuur van het scheepsbouwconcern IHC Merwede. Hij is daarmee de opvolger van Goof Hamers (foto), die per 1 oktober doorschuift naar de raad van commissarissen. De raad van bestuur wordt bovendien uitgebreid met een operationeel directeur (coo), de huidige divisiedirecteur Dredging, Bram Roelse. Philips wordt de tweede Belg in de top van het scheepsbouwconcern, dat toonaangevend in de baggersector is. Sinds eind 2011 is de Belg Dave Vander Heyde (foto) er financieel topman (cfo). Volgens het bedrijf heeft Philips ‘ruime ervaring als ceo en bestuurslid van grote internationale, industriële bedrijven, waar hij trajecten op het gebied van strategie, groei, transformatie en organisatieontwikkeling heeft geleid.’ Verder wijst het bedrijf erop dat hij in de zeevaart en offshore werkzaam is geweest, zonder daarbij namen van bedrijven te noemen. Goof Hamers, die eerder voor onder meer Fokker, Imtech en ECT werkte, vertrekt nadat IHC vorige maand in handen kwam van Indofin van de Rotterdamse miljardair De Bruin. Na elf jaar neemt de chief executive van Dover Harbour Board, Bob Goldfield, in september afscheid van de haven. Tim
Waggott, coo in de haven van Dover, is voorlopig waarnemend ceo. Jan van der Veen (56), een al 2,5 jaar werkloze chauffeur, is in het NCRV-radioprogramma ‘Cappuccino’ verkozen tot nieuwe ‘Werkloze des Vaderlands’. De ‘Werkloze des Vaderlands’ is een initiatief van ‘Cappuccino’ om de vele werkloze Nederlanders een gezicht te geven. Van der Veen heeft onder meer gewerkt bij Van der Wiel Holding B.V. en Siebesma & van der Veen BV, maar zit nu al 2,5 jaar zonder baan. Chauffeur Ruud Verolme van Gist Containers in Dirksland is de meest zuinig rijdende chauffeur van Nederland. Hij werd eerste in de Shell Fuelsave Partner European Driver Competition, na een voorcompetitie met 778 Nederlandse chauffeurs. In de Europese finale wist hij de tweede plaats weten te bemachtigen, net achter een Oostenrijkse chauffeur.
DPD wil 90% van pakjes bij eerste ronde afleveren DPD wil ruim 90% van alle pakjes bij de eerste keer kunnen afleveren. Nu wordt de koerier vaak geconfronteerd met een gesloten deur. De toename van onbezorgde pakjes, gevolg van de enorme toename van het pakkettenverkeer, dreigt voor alle expresvervoerders een groot logistiek en financieel probleem te worden. De komende tien jaar zal het pakjesvolume in Europa zeker verdubbelen, verwachten de experts en dit vraagt om een hogere bestelgraad van de goederen bij de eerste aflevering. Hoe hoog die nu ligt, willen pakketdiensten zoals DPD niet kwijt, maar een koerier twee keer naar hetzelfde adres laten rijden kost geld en dat gaat ten koste van de toch al magere winstmarge. De koeriers die de laatste tijd flink aan de e-commerce-boom verdienen, hebben dit probleem in wezen een beetje over zichzelf afgeroepen met de relatief ruime bestelvensters van 9 tot 12 uur in de ochtend of 12 tot 6 uur in de middag. Deze levertijden zijn nog een overblijfsel uit de tijd dat de koeriers in de fijnmazige distributie vaste rondes reden en grotendeels actief waren voor bedrijven en niet voor de particuliere markt. De routes werden dan los van enige elektronische voorinformatie samengesteld op basis van de geografische ligging van de adressen. Tweede of derde ronde
Met de groei van het aantal pakjes en het feit dat rijders vaak een tweede of
derde ronde moeten maken, dreigt dit systeem te zorgen voor grote partijen onbezorgde pakjes, terwijl aan de andere kant zich een stroom aan nieuwe pakjes aandient. Daarom willen de pakketdiensten, zoals DPD, er zeker van zijn dat er maar een keer gereden hoeft te worden. Volgens topman Arnold Schroven van DPD, een dochteronderneming van de Franse Post en een van de marktleiders in Europa, ligt de oplossing in het beter luisteren naar de ontvanger. Die kan straks precies aangeven wanneer de goederen moeten worden bezorgd. Zo bepaalt de ontvanger de route door al bij de bestelling en het elektronisch volgtraject precies aan te geven op welk tijdstip van de dag hij of zij de goederen kan ontvangen. ‘Laatste mijl’
In de koerier- en transportsector wordt het niet kunnen afleveren van de goederen bij de eerste keer altijd omschreven als ‘het laatste mijl probleem’. Juist op die laatste anderhalve kilometer ligt vaak bij een gemiddelde winstmarge van 2 tot 3% het verschil tussen break-even, winst of verlies. De slag tussen de koeriersdiensten zal dan ook hoofdzakelijk op de stoep en de anderhalve kilometer meter er voor plaatsvinden. Schoven denkt de strijd te kunnen winnen door al binnenkort de bestelrondes van de huidige drie uur terug te brengen naar een uur. Klanten kunnen dan per uur bij DPD aangeven wanneer ze de koerier met het pakje willen zien. De topman
verwacht dat de pakketdienst met deze nieuwe aanpak 90% van de pakjes bij de eerste bestelling kan afleveren. DPD geeft niet aan wat de huidige score is, maar die ligt waarschijnlijk ver onder het na te streven percentage van 90%. De pakketdienst is een grote partij in de zakelijke bestelling van pakjes, maar is in Duitsland in de markt van het internetshoppen slechts de nummer drie na DHL Express en Hermes. DPD vervoert jaarlijks 100 miljoen pakjes in dit marktsegment, wat goed is voor 30% van de omzet, terwijl het webwinkelen in Duitsland nu al zorgt voor de de helft van alle koerierszendingen. DPD heeft dus nog een inhaalslag te maken in deze sector. Ophaalpunten
DPD wil naast kortere besteltijden ook het aantal ophaalpunten voor pakjes sterk uitbreiden. De pakketdienst beschikt al over 4.000 zogeheten parcelshops in Duitsland, maar een verdubbeling van dit aantal acht Schroven noodzakelijk voor de nabije toekomst. Ook marktleider Deutsche Post DHL profiteert van de boom in internetbestellingen. Dit jaar verwacht de expresvervoerder voor het eerst in het segment pakketten de grens van 1 miljard te zullen overschrijden. Over het eerste kwartaal van dit jaar was er sprake van een groei van 11% en het marktaandeel in Duitsland ligt met 41% nu bijzonder hoog. De marktleider zoekt bij de verbetering van de besteldiensten ook naar nieuwe mogelijkheden. Zo is in de omgeving van Bonn een test begonnen met kleine pakketkastjes bij huisadressen.
De Intertruck Group, specialist in onderdelen voor trucks, trailers en bussen, breidt per 1 september haar verkooporganisatie uit met een manager business development. Roger Vermaat, voorheen werkzaam bij Brezan, zal de functie gaan vervullen. Tevens wordt hij lid van het MT. Hij zal zich bezighouden met het versterken van de groei van Intertruck in nationale en internationale markten. Intertruck heeft klanten in vele internationale markten.
Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
DPD-topman Arnold Schroven
DPD is in Duitsland vooral groot in pakketvervoer voor het zakelijke segment.
JOHN VERSLEIJEN
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
20 MARGE
Mist u iemand? Ik bedoel, het is vakantietijd, mensen zijn de hort op, we moeten in de ‘organisatie’ hun nauwelijks voldoende te waarderen inbreng even missen. Maar wat is die inbreng eigenlijk? Het bedrijf draait heus wel door, het doet het niet eens veel slechter dan in normale tijden, als Piet en Mie wél achter hun bureaus zitten en eindeloos vergaderend koffie van de baas zitten te drinken, om te bepalen hoe het verder moet. Mist u de regering? Ach, kom toch. Gun die ministers en staatssecretarissen hun welverdiende reces op de Balearen of daaromtrent. De zaken gaan verder en er is nog volk genoeg om ze af te wikkelen. Dat volk, iets lager betaald en minder gewaardeerd, zorgt er voor dat onze koeien worden gemolken en geslacht, onze vis gevangen en bereid, onze supermarkten bevoorraad en de vrachtauto’s gebouwd waarmee dat moet gebeuren.
‘Grote kranen, zeg!’ HOOG BEZOEK Boekhandels boos na bezoek Obama aan dc van Amazon FOTO REUTERS-NOVUM
Mist u iemand?
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 AUGUSTUS 2013
Heeft België het economisch veel slechter gedaan in de recordperiode zonder regering en smachtend om Elio di Rupo? Zat Nederland te springen om een regering-Rutte I die, zoals je zag aankomen, na goed een jaar zou ontploffen? Op beide vragen is het antwoord: nee. Van overheidsmanagement is op korte termijn doorgaans niets gunstigs te verwachten. Op langere termijn overigens ook niets. Het maakt niet uit. Wat we in Europa in overvloed hebben, is ‘management’. Natuurlijk moet het praktische werk worden geregeld, onder het motto: Piet moet zus en Mie moet zo. Dat is de organisatie van de arbeid, zonder welke het een chaos wordt. Maar is het nodig dat een ‘organisatie’ boven elke regelaar een nieuwe regelaar plaatst, die ‘rapporteert’ aan nog een regelaar, die zich dan in extremis moet verantwoorden bij de werkelijke zaakvoerder? Kijk eens om u heen. Wie regelt de voortgang van het bedrijfsproces, terwijl het management – zeker, welverdiend – het badlaken voor zich uitstrekt? Dit is geen Communistisch Manifest, wees niet bezorgd. Maar vraagt u zich eens af wie u werkelijk mist in deze prachtige maanden, waarin u zelf aan het strand had kunnen liggen. U zult tot wonderbaarlijke uitkomsten komen. Dat management bent u zelf, de rest is misbaar. FOLKERT NICOLAI
[email protected]
QUOTE VAN DE WEEK
Het zag er warm en droog uit; een veilige plek om een tijdje in te vertoeven En daarom kroop een kat op de Filippijnen in een zeecontainer, om er drie weken later in Los Angeles weer levend uit te komen, vertelde dierenverzorgster Jacquie Green aan TV-zender ABC.
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
De Amerikaanse president Barack Obama liet zich rondleiden door een Amerikaans distributiecentrum van Amazon en noemde het daarna ‘de Noordpool van het zuiden’. Boekwinkels sprongen uit hun vel. Zij willen Obama nu óók op de koffie.
Hoog bezoek vorige week voor de logistieke sector. Het behaagde Barack Obama, de president van de Verenigde Staten, om bezoeken te brengen aan een containerterminal in de haven van Jacksonville (Florida) en een distributiecentrum van internetwinkel Amazon in Chattanooga (Tennessee). Hoewel het uitgangspunt van de bezoeken onschuldig oogde – president Obama wilde een kijkje nemen op locaties die symbool staan voor de kern van zijn economische beleid: het scheppen van nieuwe banen – ontstond er na afloop toch heisa. ‘Enorm misplaatst’ en zelfs ‘een klap in het gezicht’ werd het bezoek aan het distributiecentrum van Amazon genoemd. De kritiek kwam uit de hoek van de traditionele boekhandels. In een open brief aan de Amerikaanse president betoogde de American Booksellers Association (ABA) dat Amazon juist bij uitstek een bedrijf is dat talloze banen van voorheen hardwerkende Amerikaanse burgers om zeep heeft geholpen. ‘We
zijn bedroefd om te zien hoe Amazon wordt neergezet als een schepper van banen en hoe zijn warehouse wordt gebruikt als locatie voor een belangrijke toespraak over banen terwijl, heus, het tegendeel waar is’, aldus de vereniging van boekwinkels. Amazon mag dan rond het bezoek van Obama hebben aangekondigd dat het zevenduizend extra mensen wil werven voor zijn ‘e-fulfilment network’, volgens de boekwinkels zijn daar veel seizoensbaantjes bij en is de onstuitbare opmars van de internetgrootmacht toch vooral negatief voor de werkgelegenheid. Veel middenstanders, ‘de motor van de economie’, leggen het loodje doordat Amazon boeken tegen weggeefprijzen verkoopt en omzetbelasting ontduikt, stelt de ABA in de boze brief. De organisatie nodigt Obama in haar brief uit om snel een keer langs te komen in een echte boekwinkel om van gedachten te wisselen met ‘een groep ware banenscheppers’. ‘Wij zorgen wel voor de koffie.’ Nep-Sinterklaas
De felle reactie van de boekwinkels roept herinneringen op aan de beginjaren van de e-commerce (zie het historisch overzicht in ons dossier op pagina’s 10 en 11). Het Amerikaanse boekenconcern Barnes & Noble was in de jaren negentig zo’n beetje de eerste die serieus zijn stekels opzette in een poging de opkomst van Amazon te stoppen. Barnes & Noble sleepte Amazon destijds voor de rechter omdat de internetwinkel zich ‘Earth’s biggest bookstore’ noemde. Uiteindelijk werd de zaak buiten de rechtszaal geschikt. Niemand werd boos over het bezoek van de Amerikaanse Anno 2013 hanteert president Barack Obama (derde van rechts) aan MOL’s containerterminal in de haven van Jacksonville. Obama, Amazon de slogan in Washington wel gewend aan kolossale architectuur, ‘Earth’s biggest sebleek toch ook onder de indruk van de containerkranen. lection’.
Marketingmedewerkers van Amazon zullen in de coulissen van hun distributiecentrum handenwrijvend hebben geluisterd naar spreekgrootmeester Barack Obama, die in zijn toespraak eveneens benadrukte dat Amazon nu meer is dan alleen een boekhandel. De president vertelde dat hij tijdens zijn wandeling door het warehouse alles had gezien van ‘e-readers tot hondenvoedsel en baardtrimmers’. Waarna hij opmerkte dat het distributiecentrum dus eigenlijk ‘de Noordpool van het zuiden’ is, waarmee de Amerikaanse president hartje zomer duidelijk verwees naar de pakjesfabriek van de Amerikaanse nep-Sinterklaas, de Kerstman. Supertankers
Dit soort gratis ideeën voor een nieuwe reclameslogan had Obama niet echt in petto voor de containerterminal van de Japanse rederij MOL in Jacksonville. Tenzij de terminaldirectie marketingwaarde ziet in Obama’s uitroep ‘Dat zijn grote kranen, zeg!’. De wereldleider stak tijdens zijn bezoek aan MOL’s TraPac Container Terminal wel de loftrompet over de indrukwekkende en natuurlijk ‘veel banen creërende’ infrastructuur. ‘We hebben meer moderne havens nodig zodat we meer in Amerika geproduceerde goederen kunnen exporteren naar de rest van de wereld,’ aldus de president. Obama sprak over ‘supertankers die over een paar jaar door het Panamakanaal varen en die drie keer zo groot zijn als de huidige tankers. We willen die supertankers naar Jacksonville halen. Dat betekent meer banen op de terminals en meer warehouses in de regio. De mensen die al die warehouses gaan bouwen, zullen hun salaris uitgeven in restaurants, zodat de serveerster daar ook weer meer geld heeft om een iPod te kopen’, zo vatte Obama sprekend op de containerterminal in een notendop zijn economische visie samen. PAUL JUMELET