Bijlage2
Beeldmateriaal: wat krijg ik ervoor?
Voor de luchtopnamen van 2012, 2013, 2014 en 2015 zijn specificaties vastgesteld waaraan het beeldmateriaal dient te voldoen. De productspecificaties voor 2016 en 2017 zijn nog niet vastgesteld, maar deze zullen niet veel afwijken van de huidige specificaties. De documenten met deze huidige bestekvoorwaarden zijn op de site www.beeldmateriaal.nl te downloaden. In deze bijlage is een samenvatting gegeven van de belangrijkste productkenmerken.
HRL Stereobeelden De fotovlucht wordt uitgevoerd in het bladloze seizoen en is afgerond voor 1 mei van het jaar of zoveel eerder als nodig is om te kunnen garanderen dat er geen gebladerte aanwezig is aan bomen en struiken. Het projectgebied wordt stereoscopisch gevlogen met een langsoverlap van 60% en dwarsoverlap van 30%. Tijdens het fotograferen mag het gebied niet geheel of gedeeltelijk getroffen zijn door een overstroming, niet geheel of gedeeltelijk bedekt zijn met sneeuw, ijs of hagel en moeten de gebieden waarin zich uiterwaarden bevinden, de uiterwaarden droog zijn. De luchtopnamen worden gemaakt in omstandigheden dat scherpe en goed interpreteerbare foto’s mogelijk maken. Elk fotogrammetrisch blok wordt aan de randen omsloten te zijn door in het terrein gemarkeerde paspunten. Er is nauwkeurig beschreven aan welke eisen de paspunten en de meting van de paspunten dient te voldoen. Er worden diversen eisen gesteld aan de histogrammen van de luchtopnamen om de interpreteerbaarheid en karteerbaarheid in de beelden te kunnen garanderen. Alle luchtopnamen zijn vrij van wolken en wolkenschaduwen. De maximale omvalling mag 45 centimeter per meter hoogte van een object bedragen. De hoge resolutie luchtopnamen hebben op maaiveldhoogte een grondpixelresolutie van 10 centimeter. Een uitzondering is het gebied binnen het TMA/CTR-zone van Schiphol. Hiervan bedraagt de grondpixelresolutie 10,7 centimeter. Aan de hoge resolutie luchtopnamen worden dermate hoge geometrische en radiometrische kwaliteit dat hiermee hoogwaardige stereokarteringen mogelijk zijn met een absolute (RD)pixelpositioneringsprecisie in X- en Y-richting van 20cm of beter. Voor het TMA/CTR gebied, waar de luchtopnamen een grondpixelresolutie van 10,7 cm hebben, wordt een absolute puntprecisie van 22,5cm behaald.
HRL Orthofotomozaïeken De orthofotomozaïeken bezitten een tegelgrootte van 500 meter in noord-zuid richting en 1000 meter in oost-west richting. De schaal van een vervaardigd orthofotomozaïek moet altijd kleiner of gelijk zijn aan de schaal van de luchtopnamen waarmee het orthofotomozaïek is vervaardigd. In stedelijk gebieden wordt het gebruik van feathering langs de knippolygonen toegestaan. Het gebruik van feathering mag er echter nooit toe leiden dat grenzen tussen bebouwing verdwijnen.
Kniplijnen mogen nooit door bebouwing of kunstwerken gaan, liggen altijd op maaiveldniveau en worden zodanig gekozen dat de terreineigenschappen aan weerszijden van de polygoon ervoor zorgen dat de exacte kniplijn zoveel als mogelijk onzichtbaar is. Alle orthofotomozaïeken zijn vrij van wolken en wolkenschaduwen. Zich niet op maaiveldhoogteniveau bevindende kunstwerken als bruggen en viaducten mogen niet als vervormde (kromme) objecten in een orthofotomozaïek zichtbaar zijn Binnen een orthoblok met een grootte van 40 kilometer x 25 kilometer dienen de kleurverschillen tussen naburige orthofotomozaïeken geminimaliseerd zijn. De geometrische positioneringsprecisie in het RD-stelsel dient voor alle pixels op maaiveldhoogte beter te zijn dan 20 centimeter. De geometrische positioneringsprecisie in het RD-stelsel dient voor de TMA/CTR-zone voor alle pixels op maaiveldhoogte beter te zijn dan 25 centimeter. Levering van “Quick otho’s” aan de deelnemende overheden. Deze Quick ortho’s zijn geometrisch gecorrigeerd maar nog niet voorzien van de juiste snijlijnen. Daarnaast kan de radiometrische correctie nog niet optimaal zijn uitgevoerd. Deze beelden zijn dus geschikt voor kartering maar nog niet het geoptimaliseerde eindproduct. Levering aan deelnemende overheden middels fysieke leveringen en WMS service.
TMA/CTR In een groot gebied rondom Schiphol, grofweg het gebied begrensd door Alkmaar, Enkhuizen, Lelystad, Amersfoort, Culemborg en Rotterdam, gelden specifieke restricties. Het CTR, TMA gebied en de bufferzone zijn weergegeven in de figuur hiernaast. Dit gebied is opgedeeld in een TMA en CTR gebied. Het CTR gebied mag alleen worden ingewonnen op een hoge vlieghoogte. Met de huidige camera’s levert dit een pixelresolutie van 10,7cm. Het TMA gebied mag of laag of hoog worden ingewonnen. Met de huidige camera’s levert dit een pixelresolutie van respectievelijk 3-5cm of 10,7cm. Vliegtuigen buiten het TMA gebied mogen het TMA gebied niet gebruiken om de draaien. Dit draaien moet dus gebeuren in een zone rond het TMA gebied, de bufferzone. Hierdoor zal ook voor een deel van dit deel de pixelresolutie of 3-5cm of 10,7 cm zijn. Bij de inwinning van Nederland is het gangbaar om de vluchten in west-oostelijke richting uit te voeren. Hierdoor is er alleen aan de westkant van het TMA gebied een bufferzone. Binnen het project Beeldmateriaal wordt het TMA en CTR gebied ingewonnen op een hoge vlieghoogte. Voor dit TMA/CTR gebied hebben de luchtopnamen hierdoor een grondpixelresolutie van 10,7 cm hebben.
Hoge resolutie opnamen en BGT-kartering De eisen voor de inwinning beeldmateriaal zijn zodanig opgesteld dat het ingewonnen hoge resolutie beeldmateriaal (10cm) geschikt is voor kartering met de BGT.
Aan de hoge resolutie luchtopnamen worden dermate hoge geometrische en radiometrische kwaliteit dat hiermee hoogwaardige stereokarteringen mogelijk zijn met een absolute (RD)pixelpositioneringsprecisie in X- en Y-richting van 20cm of beter. Voor het TMA/CTR gebied, waar de luchtopnamen een grondpixelresolutie van 10,7 cm hebben, wordt een absolute puntprecisie van 22,5cm behaald.
Kwaliteitscontrole De opgeleverde bestanden zullen worden gecontroleerd aan de hand van de gestelde technische eisen. Voorwaarde is dat alle bescheiden zijn geleverd en dat deze voldoen aan alle in deze besteksvoorwaarden opgenomen eisen. In zijn algemeenheid geldt dat volledig aan alle specificaties voldaan moet worden. Voor enkele aspecten geldt echter dat 2% van de geleverde data van deze specificaties mag afwijken, zolang afwijkingen niet aaneengesloten in het projectgebied voorkomen
Levertijden Een tijdige levering van het beeldmateriaal is erg belangrijk. Om dit te kunnen realiseren zijn de stereobeelden en orthofotomozaïeken gescheiden leveringen. De stereobeelden en orthofotomozaïeken worden bovendien opgeleverd in deelleveringen. De deelleveringen bestaan uit verschillende fotogrammetrische blokken welke bij de start van het project worden vastgesteld. De aerotriangulatie en blokvereffeningen worden per fotogrammetrisch blok uitgevoerd en alle bestanden en luchtopnamen worden per blok geleverd. Er wordt vier deelleveringen onderscheiden van ongeveer gelijke grootte waarbij het uitgangspunt is om maximaal 4 maanden na afronding van de inwinning de stereobeelden te kunnen leveren.
BGT De gegarandeerde kwaliteit van de luchtfoto's is één van de belangrijkste uitgangspunten voor het project Beeldmateriaal. Door de hoge kwaliteit van de hoge resolutie luchtfoto's zijn deze geschikt voor kartering van de BGT. De gebruikers van het beeldmateriaal moeten dan wel zeker weten dat het beeldmateriaal voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen voordat ze het gaan gebruiken. Omdat dit zo belangrijk is, wordt veel aandacht besteedt aan het toetsen van de kwaliteit. De leverancier moet niet alleen de producten leveren die aan de gestelde kwaliteitseisen voldoen, hij moet ook kunnen aantonen dat de producten aan deze kwaliteitseisen voldoen.
Gebruiksrecht De deelnemende overheden krijgen het gebruiksrecht over het beeldmateriaal. Het gebruiksrecht is voor de deelnemende overheden aan het initiatief gedefinieerd als: -
Het eeuwigdurend gebruiksrecht voor binnen de opdracht ingewonnen en geleverde producten ten behoeve van al het huidig en toekomstig gebruik voor de uitoefening van openbare taken;
-
Alle wettelijk toegewezen dan wel nog toe te wijzen openbare taken;
-
Bestaande en nieuwe bedrijfsprocessen;
-
Alle publicaties betreffende de deelnemende overheden;
-
Beschikbaar aan derden voor opdrachten of onderzoek.
Lage Resolutie Luchtopnamen Behalve een hoge resolutie vlucht wordt in de zomer van elke jaar ook een lage resolutie vlucht uitgevoerd. Deze luchtopnamen hebben op maaiveldhoogte een grondpixelresolutie van 25 centimeter. Tijdens deze zomervlucht zijn alle gewassen in bloei.
LRL Stereobeelden De luchtopnamen van de overige gebieden worden in de periode van 15 april tot en met 15 juli ingewonnen. Daarbij geldt dat de zonnestand minimaal 30 graden boven de horizon is en er voldoende licht aanwezig voor het maken van luchtopnamen. De luchtopnamen van de getijdewateren moeten binnen een periode van twee uur vóór laagwater en twee uur ná laagwater gemaakt worde: Westerschelde, Oosterschelde, Zeeuwse voordelta, Waddenzee, kustlijn van Nederland. Tijdens het fotograferen mag het gebied niet geheel of gedeeltelijk getroffen zijn door een overstroming, niet geheel of gedeeltelijk bedekt zijn met sneeuw, ijs of hagel en moeten de gebieden waarin zich uiterwaarden bevinden, de uiterwaarden droog zijn. De luchtopnamen worden gemaakt in omstandigheden dat scherpe en goed interpreteerbare foto’s mogelijk maken. Er worden diversen eisen gesteld aan de histogrammen van de luchtopnamen om de interpreteerbaarheid en karteerbaarheid in de beelden te kunnen garanderen. Alle luchtopnamen zijn vrij van wolken en wolkenschaduwen. De maximale omvalling mag 45 centimeter per meter hoogte van een object bedragen. De lage resolutie luchtopnamen hebben op maaiveldhoogte een grondpixelresolutie van 25 centimeter.
LRL Orthofotomozaïeken De orthofotomozaïeken bezitten een tegelgrootte van vier kilometer x vier kilometer waarbij de bladindeling uitgelijnd is op hele kilometers van het RD-coördinatenstelsel. De schaal van een vervaardigd orthofotomozaïek moet altijd kleiner of gelijk zijn aan de schaal van de luchtopnamen waarmee het orthofotomozaïek is vervaardigd. In stedelijk gebieden wordt het gebruik van feathering langs de knippolygonen toegestaan. Het gebruik van feathering mag er echter nooit toe leiden dat grenzen tussen bebouwing verdwijnen. Kniplijnen mogen nooit door bebouwing of kunstwerken gaan, liggen altijd op maaiveldniveau en worden zodanig gekozen dat de terreineigenschappen aan weerszijden van de polygoon ervoor zorgen dat de exacte kniplijn zoveel als mogelijk onzichtbaar is. Alle orthofotomozaïeken zijn vrij van wolken en wolkenschaduwen. Binnen een orthoblok met een grootte van 40 kilometer x 25 kilometer dienen de kleurverschillen tussen naburige orthofotomozaïeken geminimaliseerd zijn. Zich niet op maaiveldhoogteniveau bevindende kunstwerken als bruggen en viaducten mogen niet als vervormde (kromme) objecten in een orthofotomozaïek zichtbaar zijn. De geometrische positioneringsprecisie in het RD-stelsel dient voor alle pixels op maaiveldhoogte beter te zijn dan 37,5 centimeter. Levering aan deelnemende overheden middels fysieke leveringen en WMS service.