Bijdrage Windpark Fryslân aan de hoorzitting Windenergie van Provinciale Staten van Friesland op 17 en 18 november. Het windpark: -
Grootschalig windpark in IJsselmeer minder belasting Friese landschap Substantiële bijdrage aan Friese doelstelling / bandbreedte 250 - 400 MW Doelstellingen na 2020 relevant bij bepaling juiste omvang bij aanleg
De locatie:
-
Minst bevaren deel IJsselmeer / deels oefengebied Defensie Ver weg van de bewoonde wereld minste hinder
Het ontwerp
-
Clustervorm beperkt beslag op horizon
Het proces:
-
3 jaar overleg met alle betrokken overheden, organisaties, omwonenden Na overleg omwonenden Sûdwest Fryslân: windpark verder uit de kust
Stadium:
-
Milieueffectrapportage vrijwel gereed vergunningaanvragen maart 2015 Start bouw 2018 / windpark operationeel 2020
Ecologie:
-
Vogel en vleermuis onderzoek sinds 2008 Vogeleiland als onderdeel van het project Door clustervorm en locatie minder aanvaringen vogels en vleermuizen (dan windpark parallel aan Afsluitdijk) Integratie vismigratierivier mogelijk als kick start van de vismigratierivier
Lusten:
-
Bijdrage aan Friese economie: € 3 - 5 miljoen p.j.; € 60 – 100 miljoen totaal Financiële burgerparticipatie, omgevingsfonds (€ 300.000 – 600.000 p.j.), werkgelegenheid (150 banen direct en indirect tijdens bouw, 30 banen voor technici en andere vakmensen tijdens onderhoudsfase), inschakeling lokale ondernemingen, lokale belastingen, te creëren natuurwaarde, samenwerking met Hogeschool Leeuwarden en middelbare scholen
Lasten:
-
Geen planschade woningen te verwachten Negatieve invloed op toerisme nergens in Europa bewezen; wel nieuwe kansen: molencruises, uitkijktoren, windmuseum, aanlegplaatsen binnen windpark, etc.
Participatie:
-
Aanbod provincie: 49% aandeel Hierdoor volledige zeggenschap over sanering en participatie bij provincie en extra verdiencapaciteit voor gemeenschap.
Sanering:
-
Met participatie koopt provincie tijd voor saneringsproces Uitruil: aandelen Windpark Fryslân voor eigenaren te saneren molens Voldoende capaciteit binnen Windpark Fryslân voor te saneren turbines
Belangrijk!: Alléén overheid heeft doorzettingsmacht voor sanering
ie Achte statenleden, foarsitter en oanwêzigen Myn namme is Tjitte van Akker, en ik sprek ek foar us pake- en beppezissers. Wy krije de mounen net yn us eftertiïn en ek net yn it sicht Alles is feitelyk al sein mar ja soms moatte jo oanhalde as storein om saken helder te krijen. De ekonoomyske groei yn us regio rint wat op e em. It tal ynwenners sil weromrinne. Ek sunder boaiemdaling sille wy ta krimpgebiet bestimpele wurde. It salt en gas rekket op.Dan kin Den Haech hjir toch ek likegoed een wingewest foar griene enerzjy fan meitsje? Ik bin direkt nei de oarloch geboren en opgroeid op it wetter. It wetterlan mei hjir en der een wynmotor fan Bakker ut Drylts. It foldie oan de minslike maet lyk as de tsjerketoer dy t een natuerlik beaken foarme. Troch tanimmende welvaert is de natoer foar een protte minsken tagoiikeliker wurden werby ek de wettersport een wichtige rol spile hat. Mei troch de rekreaasj e untdutsen ek de butenlanners it unike karakter fan it fryske lanskip. Har romme wetters en gemoedelike stêden en doarpen, De rêst en it evenwicht dat de minsken yn us flakke lân no noch fine sil nei myn betinken fersteurd wurde troch de komst fan noch mear en mei nammen hegere wynmounen. Jo sille nergens untkomme oan har oanwêzigens. Wy geane de leste jierren geregeld mei us boat ek oer de grins nei it marrengebiet rounom Berlin yn Dtts1an. Een gebiet mei talleaze manen, gj in frachtfaert en mei gleshelder wetter. It is net ticht bewenne, de fiskarent fleant boppe jo boat. It ferbliuw is der goedkeaper. De dutsers hawwe dat ek untdekt en it tal hierboaten nimt der dan ek ta de ofroune jierren. Dochs it is een utstrekt gebiet dat de gruttere drokte royaal oankin. En der binne gjin wynmounen sa t wy hjir tsjin fjochtsje moatte. Ik haw der noed oer wannear dy grutte wjukken straks us kleare kimen skeine. Ik haw noed oer de konkurrensje dy t de wettersportsector hjir straks fan underfynt. Ik haw dan ek noed oer de wurkgelegenheid dy t troch de oantaasting fan us lanskip bedrige wurd. Us regear hat al ferskate initiatieven nommen om de rekreaasje hjir te stypjen, under oaren troch de oanliz fan aquadukten en hjirmei binne grutte ynfestearings gemoeid, Hjir is ek ynspyle op het feit dat foar takomstige ûntwikkelingen de rekreaasje een grutte rol takend wurd. Wy moatte foarkomme dat straks it bern tagelyk mei it badwetter weismiten wurd. De doelstellings sa as de lanlike oerheid feststeld hat foar fernijbere enerzjy soe op een bettere manier ynfuld wurde moatte. Een manier dy past by us lanskip, us libbenswize en gjin ofbreuk docht oan us takomstige mooglikheden. En foaral ek een manier dy t us mienskippen net fierder ferskuort troch bygelyks it utdielen fan fopspenen. Yn ekonomyske zin drage de wynfabriken net by yn de produksje fan enerzjy. Se draaie dan ek mear op subsydzje dan mei help fan de wyn. Wy hawwe tsjintwurdig yn e stêden al lang net mear een gasfabryk sa as eartiids en ek een Provinciael Elektriciteits Bedriuw is skiednis. Regionale opwekking fan energy is ek wat een achterhelle idee yn de hjoeddeiske mondiale ferhâldings. Wannear wy al festhâlde oan een plaetselike untwikkeling moatte wy ynsette op undersyk nei alle mooglike varianten ta opwekking fan hemybere enerzjy. Wy hawwe de mooglikheden om dit op us eigen kennisinstituten foarm te jaen. As de mounen al beslist komme moatte set se dan yn de goedighied langs de Ofslûtdyk of bygelyks fierder op see. De autodyk kin oerdekt wurde mei sinnepanielen.
Autos hawwe sa dan gjin lest mear fan mist of winterske perikels en dat jout dan ek minder underhald oan de diken. De technyske untwikkelings fan wynmounen en sinnepanielen liede ta hieltiid efficientere en goedkeapere produkten. De enerzjyopwekking langs de Ofslûtdyk kin sa een mooi konsentreerd centrum foarmje. De Dyk sil opwerdearre ta icoon en it soe sa ûtgroeie kinne ta in wrâldferneamd untwikkelingssentrum foar griene enerzjy. Hald as Provinsje dan wol sizzenskip en lit bewenners participearje foar mear belutsenheid Op dizze wize kinne de rijen wer wat sluten wurde. Nei myn betinken fiert dit ta de goedkeapste oplossing en kin de rekreaasje behalden bliuwe. Grutste foardiel sil wêze dat wy een oantreklik gebiet bliuwe om te wurkjen en te wenjen. Belûk keunstners lykas Ids Willemsma yn de takomst mear by projekten mei san grutte ynfloed op de ynrjochting fan us lanskip. De polityk alinne sjit hjir tekoart. Betanke foar de oandacht.
SWF inbreng Hoorzitting Namens Raad en B&W van Súdwest-Fryslân H. Apotheker, 17 november 2014 Spreker nummer 23.
Mevrouw de Voorzitter, leden van de staten. Ik sta hier ook namens de gemeenteraad van Súdwest-Fryslân sinds donderdagavond die unaniem zich heeft uitgesproken tegen het “Wynpark Fryslan”. Dit was vandaag de dag van het grote groepsgewijze verzet tegen windpark Fryslan in het IJsselmeer dat de afgelopen weken door GS steeds groter en groter en groter is gemaakt op zoek naar dat bestuurlijke compromis. Het was ook de dag van het blauwe hart dat vraagt om bescherming zoals het groene hart in de Randstad al meer dan 30 jaar rijksoverheidsbescherming kent via allerlei planologische maatregelen en structuurplannen. De Friese voormalige Zuiderzeesteden en de dorpen en de hele kuststrook van zo´n 30.000 inwoners, nog even los van Súdwest-Fryslân als geheel, vragen òòk met klem om die planologische bescherming. Daar hebben ze recht op. Het is hun trots als inwoners en ondernemers, die levendige kuststrook, met het robuuste water en die vele activiteiten. Eindeloos ver en eindeloos veel. Een economische schat en cultuurschat tegelijk. Dit voorstel raakt het blauwe profiel van Súdwest-Fryslân in zijn kern. 6 van de 11 steden in onze gemeente, 3 aan de kust en Makkum kon wat mij betreft de 4e van die drie. En het raakt de kern van de ligging van Súdwest-Fryslân binnen Fryslân. De relatie met die robuuste voormalige Zuiderzee, de relatie met de jachtbouw en scheepsbouw, de relatie met de economie van varen, schepen, werken, vervoeren, transport en de rest van de wereld en Nederland opzoeken. Die kern gaan wij verliezen met dit voorstel. Dit was ook de dag van de samenwerking, van de samenwerking tussen vele groepen en allianties met als gezamenlijk doel het IJsselmeer als robuuste vorm van voormalige Zuiderzee te behouden en vizier te houden. Het IJsselmeer, zo blijkt ook wel uit die allianties, ook van buiten Fryslân, Recron, HISWA hebben zich geschaard achter onze denklijn, is van ons allemaal, ook van heel Nederland. En dit is ook de dag van het draagvlak, want dat hebben we kunnen merken vandaag om samen dat onredelijke te keren.
Mevrouw de Voorzitter, ik zei het onredelijke, want het kan toch niet zo zijn dat Súdwest-Fryslân met 350 windpark-megawatts, 40 kop Afsluitdijk en 60 reeds bestaand binnen onze gemeente, 450 van de 530 is 85 % van de provinciale opgave binnen haar gemeente krijgt. Zo gaat dat toch niet in onze provincie. Zo doen we dat toch nooit, want als we al met iets moeilijks bezig zijn en dat is dit, dat beseffen wij, dan doen we dat in verhouding en proportioneel. Voor Súdwest-Fryslân is dit dan ook de dag van het ‘hoe dan wel”. Want een degelijke, redelijke en bestuurlijke partner wil Súdwest-Fryslân als 2e gemeente hier óók op dit moeilijke dossier zijn en blijven. De gemeenteraad, ik zei het al, heeft donderdagavond in overgrote meerderheid gekozen tegen het windpark maar ook zijn voorstand betuigd voor een lijnopstelling langs de Afsluitdijk en de kop-Afsluitdijk op het land en dan levert in die visie Súdwest-Fryslân 240 + 40 + 60 bestaand = 340 van de 530 opgave en dat is 2/3 van de Friese opgave en u weet het, als je 2/3 iets geregeld wilt krijgen dan is er bijna een grondwetsherziening voor nodig , en veel draagvlak, en veel energie en veel doorzettingskracht. Pak die kans van een mogelijke nieuwe energie voor een nieuwe benadering. Laat Súdwest-Fryslân niet zijn kernprofiel verliezen maar werk met SúdwestFryslân samen aan die tweede mogelijke nieuwe pijler op het water, een energiedijk met een ambitieprogramma, een lijnopstelling als verbinding tussen Holland en Noord Nederland met projecten die de kracht van deze provincie en van ons gebied op een moderne, iconische en architectonische verantwoorde manier een nieuwe uitdaging geven. “Dan giet oud en nij tegearre”. Dank u wel voor uw aandacht.
Inspraakreactie op de windplannen van de Provincie Friesland 24 november 2014
Mijn naam is Sigrid Arends en spreek vanavond in namens het initiatief Windcluster Kollumerland. Hierbij ik u graag laten weten hoe wij (een groep van 11 ondernemers) momenteel het nieuwe voorstel ervaren. Moegestreden en lamgeslagen dat zijn wij. Een goed plan dat al sinds 2006 onder de aandacht is bij de overheid. Een plan waar de basis bij de grondeigenaren en turbine-eigenaren ligt. Met draagvlak dat door het proces van Friesland foar de Wyn uiteindelijk in de prullenbak beland. Moegestreden zijn wij door een onduidelijk beleid. Altijd hebben we in overleg met gemeente en provincie gekeken naar de mogelijkheden om iets moois te realiseren. Vanuit pijplijntraject tot een rijkscoördinatie-regeling. Nu inmiddels 8 jaar verder en nog niets kunnen realiseren. Altijd is ons iets voorgehouden dat er kansen zijn en dan nu met dit coalitievoorstel beland het opnieuw in de prullenbak. Moegestreden doordat mensen die beloftes doen deze niet nakomen. Moegestreden doordat niemand meer verantwoording wil nemen waarvoor hij en zij staat. Lamgeslagen zijn wij doordat de mensen die tegen wind zijn ons bedreigen, ons uitmaken voor vervuilers en zeggen dat we niet juist handelen. We zijn subsidieslurpers en egoïsten wordt gezegd (geschreeuwd). Hoe zou u zich voelen als u zo op een platform wordt gezet? Geef iedereen een stem maar wel een eerlijke stem. Wees duidelijk en reëel en geef windenergie een kans waarbij je met elkaar moet kijken of de plannen die er nu liggen wel rendabel zijn. Een molen in het water kost altijd meer dan op land. Wees duidelijk in uw besluit en geef een ieder de kans om te ontplooien c.q. deel te nemen. Het kan en mag toch niet zo zijn dat een provincie waar het meeste waait zo met z’n duurzame beleid omgaat. Er zijn gebieden waar wel draagvlak is voor windenergie, creëer daar dan iets moois waar de gemeenschap iets aan heeft. Van en door de gemeenschap. Wees consequent en laat het politieke spel dat gespeeld wordt nu eens achterwege en ga met elkaar aan het werk. Neem een eerlijk en duidelijk besluit. Ontneem niet iemand zijn ondernemerschap, want u bent deze mensen nodig in uw maatschappij. Harde euro’s is de provincie Friesland nodig en werkgelegenheid. Met een onduidelijk en onrendabel besluit ontneemt u het ondernemerschap en loopt u als provincie inkomsten mis en zullen ondernemers het buiten de provincie grens gaan zoeken. Veel wijsheid en een duidelijk besluit toegewenst. Sigrid Arends Windcluster Kollumerland
Tekst inspraak hoorzitting Friese taakstelling windenergie 2014 dd. 17 nov. 2014
Geachte statenleden (lees vertegenwoordigers van het Friese volk), Ik vrees dat u de komende avonden verder murf zal worden geslagen door een zee aan argumenten en emoties ten behoeve van de voorbereiding op uw Salomons-oordeel. Ik spreek namens de Werkgroep (Wind?)Energie Luxwoude, een klein dorp beneden wind’s van Heerenveen. De impact van deze reservelocatie is grensoverschrijdend. Wij bestaan sinds het debacle van Windsteek 2012. U moet gaan beslissen over de invulling van een opgedragen klus. Wij hebben al grote moeite met de manier waarop deze inspanningsverplichting van de 530 mW tot stand is gekomen. Het is u en ons door Den Haag / Brussel door de strot gedauwd. Eufemistisch wordt het een samenwerking tussen provincie en Rijk genoemd.De argumenten voor die verplichting lijken nobel , maar staan bol van dubieuze commerciële belangen met een dun laagje “groen”. Gegeven die landelijk en mondiale situatie wekt het geen verbazing dat ook op provinciaal niveau de desinformatie welig tiert. Bij voorbeeld: - dat windenergie bijdraagt aan de terugdringing van de CO2 uitstoot. - dat windenergie volledig hernieuwbaar is. - dat het ons onafhankelijker maakt van buitenlandse fossiele brandstof. - dat de exploitatie winst zou kunnen opleveren.
De implementatie van windenergie gaat relatief makkelijk, omdat het al een langer ontwikkelingstraject heeft. Maar waar de meesten aan voorbij gaan, is, dat de schaal van de op te richten windturbines elke vertrouwde en/of menselijke maat te boven gaat. De provincie (GS enPS) steunen de drijfveer van FFDW; - het van onderop ontwikkelen van kansrijke windturbineprojecten op land met draagvlak ! GS en PS wachten een jaar op de resultaten van FFDW en hun noeste arbeid. Weinigen realiseren zich hoeveel werk er in dit proces is gestoken door grote groepen burgers en professionals. Het levert een genuanceerd rapport/advies op. Een ieder kan daar het zijne van vinden. Dan komt de ambtelijke notitie die in weer andere Jip en Janneke taal de mogelijkheden op een rijtje zetten.
Tekst inspraak hoorzitting Friese taakstelling windenergie 2014 dd. 17 nov. 2014
Samen vormen ze de basis voor het voorstel van GS dat de komende dagen u en mijn aandacht opslokt. - Alleen is de relatie tussen de voorstellen van FFDW/CvA en GS ver te zoeken. - Er is wel een duidelijke relatie met het coalitieakkoord en daarmee ook met Windstreek 2012. - Maar was dat laatste niet weggehoond door voor en tegenstanders? Zou dat alleen door de slechte communicatie zijn geweest? - Dreigt er nu alsnog hetzelfde te gebeuren als in 2012? Is het werk van FFDW dan helemaal voor niets geweest? Opdrachten, plannen, adviezen, rapporten, notities en voorstellen staan bol van begrippen als draagvlak en acceptatie in de samenleving. Dit bleek niet alleen voor de politiek belangrijk (?) , maar zelfs voor initiatiefnemers. Fijn. Klinkt wervend en democratisch richting PS-verkiezingen. Maar niemand kan mij zeggen wat draagvlak of acceptatie is en waar het aan moet voldoen alvorens het als aanwezig kan worden beschouwd. Dit blijkt glad ijs. Als dan door TNO-NIPO en zeker door actiegroepen wordt aangetoond dat dat draagvlak en die acceptatie er gewoon NIET is, heeft dat geen enkele invloed op de gemaakte keuzes. - Worden omwonenden van windmolenplanlocaties zo serieus genomen? - Is het zo moeilijk om te erkennen dat het niet lukt dat draagvlak te creeeren? Ik hoop dat er nog iemand komt stemmen volgend voorjaar; voor mijzelf durf ik dat niet te beloven. MIjn teleurstelling is groot. In tegenstelling tot wat beweerd wordt in de ambtelijke notitie, is de Heerenveense politiek ook niet gelukkig met dit voorstel. Dus bij de reservelocaties is duidelijk GEEN bestuurlijk draagvlak aanwezig. Nee, wij staan niet te wachten op een RIP of een PIP in de buurt. Een getal als 55% aandeel windenergie in de duurzame energiemix in 2020 is een koekje van eigen deeg. Het staat leuk , maar betekent niets meer dan dat , als de plannen maximaal doorgaan, windenergie de helft van 16 % van alle opgewekte energie in Friesland zal bijdragen. Het gaat dus om niet meer dan 8 % idealiter. Er zijn wel degelijk alternatieven voor megawindturbines, die veel minder ingrijpen in woon en leefomgeving. Veel van die mogelijkheden zijn al veel verder uitgewerkt en beter implementeerbaar dan men wil toegeven. Zie gerust op de website van RVO.
Tekst inspraak hoorzitting Friese taakstelling windenergie 2014 dd. 17 nov. 2014
Opmerkingen bij de eisen waar plannen aan moeten voldoen vlgns de ambt. dienst: - een aandeel in de winst compenseert niet alles/altijd. - keuze voor de locaties bij Heerenveen kan nauwelijks zorgvuldig worden genoemd; eerder politiek. - acceptatie is er nauwelijks en uitvoerbaarheid nog minder. Bij Heerenveen is een uitgebreid traject van informatie verschaffen en overleg met de plaatselijke bevolking geweest. Daarbij waren er nog veel verschillende opties open. Dit heeft echter niet tot enig draagvlak van betekenis geleid en wel tot een hoop onrust, verwarring en weerstand. De initiatiefnemers zagen zelf in dat dit een vruchteloze weg is. Helaas bestaat het initiatief nog steeds en hebben ze zich niet aan hun woord gehouden te weten “zonder draagvlak geen windmolens”. Variatie op citaten uit het voorstel van GS: - “Op basis van de verkregen inzichten en alles overwegende kiezen wij er daarom voor om” alle adviezen en inzichten van de laatste 2-3 jaar in de wind te slaan. - Op basis van de ambtelijke ‘Adviesnotitie ‘Wind naar ruimte’ concluderen wij dat de windlocatie Kop Afsluitdijk en de twee reservelocaties bij Heerenveen ruimtelijk goed inpasbaar zijn. Waaruit die ambtelijke notie blijkt dat voor Heerenveen opgaat? - Voor Fryslân biedt koppeling aan de kust, aan de entree van Fryslân bij de Afsluitdijk en aan grootschalige bedrijvigheid een goed houvast. Hierdoor zijn initiatieven bij Kop Afsluitdijk, noordzijde Harlingen, en noordzijde Heerenveen vanuit ruimtelijke kwaliteit het meest kansrijk, ook omdat hier al veel windturbines staan (m.u.v. Heerenveen). Bij Heerenveen staat maar één windmolen 60 meter ashoogte!
Eindelijk het einde Ook over de rest van de plannen vind ik van alles en deels hetzelfde als over Heerenveen. Maar dat een B-locaties als Heerenveen als politiek wisselgeld voor het gemak een A-status krijgt is niet te verkroppen en zeker niet acceptabel. Ik wens u allen Salomo’s wijsheid bij het nemen van uw besluit; u zult het hard nodig hebben.
Achte leden fan de steaten, Myn namme is Joazef Attema, ik bin boer en wynmûne-eigener op de Himert yn Burchwert en ik bin ien fan de initiatiefnimmers fan Opskalingskluster Sieswerd. De lestewiken ha ik my fernuvere oer de foarstellen fan GS dy’t dien binne, benammen de koers fan de FNP, dy’t yn myn eagen it probleem net oplost. Foar sa fier ik wyt, stiet de FNP foar Fryske Nasjonale Partij, mar út de stânpunten dy’t se ynnommen ha,liket de namme Flevolânske Nasjonale Partij better te passen. Mei it foarstel sa as it der no leit, floeit it jild nammentlik fuort nei de projektûntwikkeler Ventolines út Emmeloord. Fryslân krijt hjirmei allinnich de neidielen, mar net de foardielen. As it foarstel fan de steaten trochgiet, stean de molens aanst foar de kust fan Fryslân. Derneist is fan opromjen fan wynmûnens op it lân hast gjin sprake. Myn mole komt bygelyks net yn it Iselmar en de molens fan in soad oaren ek net. Sa hat Fryslân mei sawol molens op it lân as yn it wetter dûbele lêsten. Der lei in foarstel fan FFWD dat yn de buert kaam fan it doel en yn myn eagen hie der mei wat oanpassings de hiele opgafe op it lan kinnen. Hoewol wy as Opskalingskluster Sieswerd op folle wjerstân stuitsje,binne der lykwols ek in soad minsken dy’t mei ús meidwaan wolle en ek in oandiel yn ús park ha wolle. Op dizze manier komt der foar elts in kans om mei te dwaan en om der ek better fan te wurden. Neffens my kinne je de ekonomy net better stimulearje as op dizze wiize. De provinsje lit hjir in boppeslach lizze: it kosset jim neat, de âlde molens wurde opromme, de omjouwing hat net mear lesten, der stean ommers al molens, en de ekonomy fan Fryslân krijt in ympuls! Ik wol derom de útgangspunten fan Opskalingscluster Sieswerd beneamme, Doch it yn de streek, foar de streek en mei de streek! Dan wurd de FNP wer Fryske Nasjonale Partij. Dankewol foar de oandacht.
Geachte Statenleden, Wat een woede om ons heen. Ziet u nog door de woede heen dat er liefde voor het landschap en een mooie woonomgeving achter schuil gaan? En de sterke wens van mensen om zelf mee te bepalen hoe hun omgeving er uit ziet? Zulke betrokkenheid is veel beter dan onverschilligheid. Deze betrokkenheid wordt helaas te makkelijk als NIMBY gedrag weggezet en er wordt in het windmolendossier achteloos mee omgegaan. Het is niet gemakkelijk om in deze chaos een goede bijdrage aan het debat te leveren, Ik zal nog eenmaal het standpunt van de natuurorganisaties verwoorden en heb drie belangrijke vragen voor u. De natuurorganisaties zijn voor een groter aandeel duurzame energie. De nadelen van fossiele brandstoffen zijn groot: aardbevingen en bodemdaling door gaswinning, de onopgeloste vraag waar kernafval heen moet, de uitstoot van kolencentrales. Fossiele brandstoffen zijn een grote factor in internationale conflicten, ze raken een keer op en het klimaat verandert er door. Alle reden om serieus werk te maken van duurzame energie. Maar dat hoeft niet ten koste te gaan van ons landschap in de mate die nu dreigt en het hoeft de mensen niet op deze manier door de strot geduwd te worden. Als het stof van de discussie is gaan liggen moeten we opnieuw bespreken hoe verduurzaming van onze energie behoefte dan wel goede een plek kan krijgen in Friesland. Laat ik nog eens herhalen wat de meest logische plaats voor windenergie is in het landschap: niet in de Waddenzee, niet in het IJsselmeer en niet op de Afsluitdijk. Als u grote windmolens een plaats wilt geven in het landschap, dan zijn enkele clusters bij grote snelwegen en op bedrijfsterreinen de minst schadelijke plekken. Daar is het landschap al sterk veranderd, daar is al lawaai en licht, daar is de natuur al verstoord. Gedeputeerde Staten heeft echter aan u voorgesteld om de windmolens in het IJsselmeer en op de kop van de afsluitdijk te zetten en, de facto, de bestaande windmolens te laten staan. Voor u overweegt om dit standpunt over te nemen wil ik u vragen om nog een keer op de dijk van het IJsselmeer te gaan staan en de weidsheid en openheid op u in te laten werken. Te kijken naar de grote groepen vogels die er voedsel zoeken en terug te denken aan de mooie zomer waarin honderdduizenden mensen kwamen genieten van onze pure lisselmeerkust. Ik weet dat uw fracties heel verschillend in dit debat staan. In plaats van te proberen u een standpunt voor te schrijven heb ik drie vragen die in alle gevallen relevant zijn. • Het IJsselmeer is goed beschermd door natuurwetgeving van onze provincie, het Rijk en Europa. Weet u zeker dat een windpark in het IJsselmeer juridisch houdbaar is? En wat gebeurt er als dat niet zo is? • In Fryslân foar de Wyn zat een stevig pakket maatregelen om te zorgen dat tegelijk met de plaatsing van windmolens flink geïnvesteerd zou worden in landschap en leefbaarheid. Welke randvoorwaarden kunt u stellen om te zorgen dat bij uw besluit evenveel investeringen in leefbaarheid en landschap plaatsvinden? • We praten nu over windmolens die uiterlijk in 2020 worden geplaatst. Er komt binnenkort alweer een nieuwe ronde voor 2023. Hoe zorgt u ervoor dat Fryslân straks niet drie keer de klos is, met windmolenparken in het Ijsselmeer, op de afsluitdijk en op land? Ik hoop dat u een goed antwoord kunt vinden op deze vragen. Ze zijn mede bepalend voor de vraag hoe u weer stuur wilt krijgen over het debat. Daarom wil ik u vragen om de antwoorden met ons te delen. Ik wens u veel wijsheid toe bij uw besluit. Chris Bakker It Fryske Gea, mede namens Natuurmonumenten, de Waddenvereniging, Landschapsbeheer Friesland, De Friese Milieufederatie, Staatsbosbeheer en Stichting het Blauwe Hart.
Geachte Statenleden, Plaatselijk Belang Hindeloopen, de vereniging die ik als bestuurslid vertegenwoordig, is blij door u in de gelegenheid te worden gesteld een bijdrage te leveren aan de discussie. 93% van alle Hindelooper gezinnen heeft zich in een enquête tegenstander verklaard van de plannen een windmolenpark aan te leggen voor onze kust in het IJsselmeer. Namens al die gezinnen sta ik hier. Waarom zijn wij tegen een plan om een groot windmolen park in het noordelijk deel van het IJsselmeer te bouwen? Wij zijn overigens niet tegen windmolens als zodanig, alhoewel ik hoop en denk dat andere, minder belastende duurzame energiebronnen de rol van windmolens binnen redelijke tijd zullen overnemen. Tussen nu en dan zal er iets moeten gebeuren. Ik kom daar nog op terug. Ik wil me in mijn betoog tegen het park in het IJsselmeer beperken tot de twee belangrijkste punten: -
-
Horizonvervuiling; Hindeloopen, en ik weet dat het ook geldt voor de andere woonkernen aan het IJsselmeer, maar ik beperk me hier even tot Hindeloopen; Hindeloopen heeft een prachtige haven, van waaruit rechtstreeks wordt uitgekeken over het IJsselmeer. Het stadje ligt aan de dijk met direct uitzicht over het IJsselmeer. De oude haven is niet alleen belangrijk voor de booteigenaren, maar heeft ook een belangrijke sociale functie voor alle Hindeloopers. Bijna elke Hindelooper loopt of fiets dagelijks langs de haven en kijkt over het IJsselmeer. De haven en IJsselmeer dijk zijn in feite tribunes voor de Hindelooper bevolking en overigens ook voor de toeristen die in grote aantallen naar Hindeloopen komen. Daar kom ik zo nog op terug. Een groot windmolenpark met enorme hoge windmolens zal nergens zo zichtbaar zijn als op een grote vlakte als het IJsselmeer. Zichtbaarder krijg je het niet. Ook in de nacht. De prachtige duisternis van een fors deel van het IJsselmeer zal definitief tot het verleden behoren. Zorg voor het milieu is meer dan het terugbrengen van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Het is ook zorgvuldig omgaan met onze leefomgeving. Het aanleggen van het park zal een enorme impact hebben op een stadje als Hindeloopen. Veiligheid; langs de Friese kust ligt een belangrijke toegangspoort voor de scheepvaart naar de Waddenzee. Door het plaatsen van het windmolenpark ontstaat er een erg smalle vaarstrook tussen het park en het natuurgebied( en de kust). Die wordt druk en zal veel onveiliger worden. Er is aanzienlijk minder ruimte om te slagen te maken (nodig voor zeilboten). Waarom heb je daar ruimte nodig? Voor de zeilers onder ons en kenners van het IJsselmeer is het duidelijk. Het ligt bijna altijd aan lager wal, is erg ondiep, heeft een korte heftige golfslag en is daardoor een niet ongevaarlijk vaarwater. Reddingsoperaties met reddingsboten en helikopters worden bij zware weersomstandigheden erg moeilijk en riskant.
De door mij genoemde horizonvervuiling en verminderde veiligheid zal op het toerisme zeker invloed hebben. Op een mooie zomerdag is het een waar genot al die boten op het IJsselmeer te zien varen; en de Hindelooper haven te zien binnenlopen. Dat zullen er minder worden. De toeristen hebben een namelijk keuze. Ze kunnen naar elders verhuizen. Hun geld elders gaan uitgeven. Voor
Hindeloopen en andere IJsselmeer kustplaatsen is het toerisme echter van levensbelang. Dat willen we beschermen, daar willen we voor vechten. Hoe zie ik de langere termijn? Een groot deel van het IJsselmeer is voor vele generaties onbruikbaar, onbevaarbaar. De windmolens worden op enorme betonnen constructies onder het wateroppervlakte gebouwd. Nadat de windmolens zijn afgebroken (over 20 jaar of 30 jaar; ik weet natuurlijk niet precies wanneer), we hebben dan inmiddels duurzame alternatieven, zullen deze enorme betonnen funderingen in dat erg ondiepe deel van het IJsselmeer blijvende obstakels zijn. Ook als in de vergunning komt te staan dat ze weggehaald moeten worden, zal naar mijn mening de praktijk weerbarstiger zijn. De kosten om deze funderingen weg te halen zullen te hoog zijn. Ongetwijfeld gaan andere belanghebbende betogen dat ik ongelijk heb, maar ik verzoek u als Statenleden op dit punt erg kritisch te zijn en niet in sprookjes te geloven. Als het politiek niet anders kan dan dat er extra windmolens moeten komen, (liever niet trouwens; er is denk ik nog tijd genoeg voor een heroverweging), dan moet er naar een alternatief gekeken worden voor de huidige plannen. Plaats dan een deel langs de afsluitdijk en een deel op het land. Er zijn andere gemeentes binnen Friesland die naar onze mening ook een deel van de “last” dienen te dragen. Zoek echter wel zoveel mogelijk draagvlak. Er zijn gebieden, er valt ook te denken aan industriegebieden, waar minder mensen wonen en waar het plaatsen van windmolens minder belastend zal zijn. Ook in het “binnenland” waait het (kijk maar naar Duitsland met grote parken in het binnenland). Ik rond af. Democratie is niet alleen beleid maken en uitvoeren tussen twee verkiezingen in, maar is ook het luisteren naar de burgers gedurende de hele periode. Ik snap dat beslissingen niet altijd door iedereen worden gedragen, maar het draagvlak moet wel groot genoeg zijn. Voor het windmolenpark midden in het IJsselmeer ontbreekt dit noodzakelijke draagvlak. Doe het dan ook niet. Dank u.
Heerenveen, 20 november 2014 INSPRAAKBIJDAGE VAN INITIATIEFGROEP HEERENVEEN BIJ PROVINCIALE STATEN Geachte statenleden,
Vriendelijk dank voor de gelegenheid tot inspraak. Vooraf enige opmerkingen als voorzitter van het Duurzaamheidsplatform Heerenveen(DPH). Wij waren in 2012 tegen het mega windplan in Heerenveen vanwege de massaliteit en de top-down benadering. Wij waren het eens met Hou Fryslân Mooi: betere verdeling van lusten en lasten, ontwikkeling bottum-up alsook onderzoek van alternatieven. Vorig jaar waren we blij met het door e de 2 Kamer geaccordeerde Groene SER Akkoord. Eindelijk perspectief om onze grote achterstand in Europa qua duurzame energie weg te werken. DPH pleit ook voor een “Groen Energie Akkoord” met de Mienskip in Fryslan. En tenslotte: windturbines zijn in onze ogen een tijdelijke oplossing. Ik spreek nu verder namens zie Initiatiefgroep Heerenveen. Deze bestaat uit A-Ware, LidI en Omrin die als grote energieverbruikers vanuit maatschappelijk verantwoord ondernemen streven naar het opwekken en gebruiken van duurzame energie. Uit kostenoogpunt is dit in feite momenteel niet interessant ondanks subsidies. Verder participeren o.a. als ontwikkelingsbedrijven De Wolf Windenergie in Heerenveen en Eneco die ook duurzame energie verkoopt. Als turbinelocaties is gekozen voor industrieterreinen langs de A7. De maatschappelijke discussie
Doel was om vanuit een blanco situatie, dus zonder plan, mogelijkheden voor windturbines te verkennen. Onze start was moeilijk omdat bij de bevolking nog een anti-stemming heerste vanwege het eerdere megaplan. Daarnaast werden onze intenties onderuit gehaald door een groot en feitelijk onjuist artikel op de voorpagina van de LC. Er was nog geen plan en zeker niet met megawindmolens. Tijdens een 9-tal informatie bijeenkomsten bleek een grote behoefte aan informatie; het waarom, voor en nadelen en alternatieven. Mede naar aanleiding daarvan hebben wij een Nieuwsbrief samengesteld en naar ca. 2500 adressen verspreid. Er was ook weerstand tegen windturbines. Tegenstanders voerden veel het woord. Vaak was daarbij sprake van oneigenlijke argumentatie zoals windmolens zijn geen oplossing maar draaien op subsidie. Zonder subsidie realiseren wij echter niet onze doelstelling van 14 % duurzame energie in 2020 en windenergie op land is op dit moment de goedkoopste oplossing. Ook vaak gehoord: windenergie draagt weinig bij aan de energievoorziening. Dat klopt ook maar het is wel ca. 25 % van de duurzame elektriciteitsvoorziening.
Het draagvlak en de enquêtes Een actie van de nog actieve Regiogroep WindparkHeerenveenNee zou ca. 85 % handtekeningen tegen windturbines hebben opgeleverd Wij hebben daarbij o.m. de volgende kanttekeningen 1.De Regiogroep heeft ten nadele van ons initiatief aantoonbaar onjuiste informatie verspreid middels brochures, flyers en spandoeken. Maw er is geen sprake van een objectieve enquête. 2. Hun vraagstelling was zeer beperkt: voor of tegen windmolens. Er werd niet ingegaan op de noodzaak van duurzame energie en nooit was sprake van concrete alternatieven. .
In de enquête van het onafhankelijke TNS NIPO spreekt naast een flink aantal tegenstemmers een meerderheid van voorstemmers en neutrale stemmers zich niet uit tegen windturbines. Het verschil tov de Regiogroep actie kan liggen in de bredere vraagstelling en de latere start van het TNS NIPO onderzoek. Daarbij konden de ondervraagden over meer informatie beschikken dankzij de informatie avonden en het verschijnen van de Nieuwsbrief. Daarin werd o.m. aangegeven dat mede nav de reacties uit de omgeving vwb de hoogte van de windturbines is gekozen voor de laagste variant dwz 80 m masthoogte en 130 m tiphoogte. Tevens dat de slagschaduw voor woonhuizen tot nul kan worden gereduceerd en dat ook geluidsoverlast in verregaande mate kan worden vermeden. Verdere aanpak van de Initiatiefgroep Uitgaande van de positieve uitkomsten van de TNS NIPO enquête en Aanbeveling van de Cie. Winsemius ziet de Initiatiefgroep goede perspectieven voor verdere planontwikkeling. Daarbij denken wij aan het oprichten van een Klankbordgroep van direct betrokkenen, een onafhankelijk onderzoek mbt planschade en mogelijke waardedaling van huizen, uitwerking van een compensatie- en participatieregeling met speciale aandacht vooromwonenden binnen 1 km en uiteindelijk een onafhankelijk draagvlakonderzoek van het definitieve plan. Uitgangspunt bij het laatste is minimaal 60 % voor- en neutrale stemmers. -
-
Ondertussen zijn wij ook bezig met alternatieven. A-ware, Lidi en Omrin doen onderzoek naar grootschalige toepassing van zonne-energie. LidI heeft al aardwarmte en zonnepanelen op het eigen dak. A-ware doet dit ook en onderzoekt de mogelijkheden van geothermie uitgaande van stoom op dieptes tot 4 km maar op dit gebied is nog veel onderzoek nodig en eventuele toepassing wordt niet voor 2025 verwacht. Indien zich tijdig goede alternatieven voordoen stoppen wij met windenergie!
De opstelling van het College van B&W Heerenveen Het College heeft ter besluitvorming van de Raad op 24 november a.s. voorgesteld om geen medewerking te verlenen aan windturbines in Heerenveen Oost en wel in West in het Omrin/Kanaal gebied. Daarbij werd gerefereerd aan het eerdere raadsbesluit in 2012. Onbegrijpelijk dat Heerenveen Oost wordt geschrapt nu daar meer dan 60 % van de bevolking zich niet heeft uitgesproken tegen windmolens. Wij ervaren dit als een grote belemmering van de in Oost gevestigde bedrijven A-ware en LidI in hun streven naar maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bij de voorgenomen vestiging van A-ware was lokale windenergie in het vooruitzicht gesteld. Nu die mogelijkheid niet kon worden waargemaakt zou toch medewerking aan onze plannen mogen worden verwacht? Het voorstel van GS mbt de Friese taakstelling windenergie Het voorstel van GS met Heerenveen als reserve locatie leidt bij ons tot de volgende reacties. A. Het huidige voorstel gaat voorbij aan de door ons gesteunde betere verdeling van lusten en lasten van windturbines. Wij doen dan ook een dringend beroep op Provinciale Staten om de
uitkomsten van FFDW en Aanbevelingen van de Cie. Winsemius bij de definitieve besluitvorming te betrekken. B. lngeval wordt vastgehouden aan het voorstel van GS verzoeken wij u om Heerenveen als reserve locatie in zijn geheel te handhaven. Dit in geval de gemeenteraad van Heerenveen op 24 november a.s. zou besluiten om Heerenveen Oost uit te sluiten als windlocatie.
Namens Windinitiatief Heerenveen, Dirk van den Berg, woordvoerder.
Voorzitter, Statenleden, De afgelopen tijd heb ik nogal wat schoten hagel op jullie gericht. Dus neem ik aan dat jullie onze standpunten inmiddels wel kennen. Maar, naast die standpunten hebben we ook nog een suggestie voor een mogelijke oplossing. Verhoog het maximum van 350 MW in het IJsselmeer met slechts 2,5 MW. De taakstelling van 530,5 MW voor Friesland wordt hiermee dan helemaal gevuld, want er staat al 178 MW op land. Nieuwe, grotere molens op land zijn dus niet nodig. Die zijn van harte welkom in Windpark Friesland. Verbindt aan dit besluit echter één voorwaarde. Voordat er ooit met Friesland gesproken kan worden over verdere uitbreiding van een vermogen boven deze 530,5 MW, moet het Rijk de burgers van Friesland eerst overtuigend bewijzen dat met windenergie daadwerkelijk de wereldwijde uitstoot van CO2 wordt verminderd. Bewijs, dus géén geloof of hoop!!! Lukt dat bewijs, en dat betwijfelen wij ernstig, dan zou er nà de provinciale verkiezingen van 18 maart, met een nieuwe coalitie en PS, eerst een informerend referendum georganiseerd moeten worden. Na een zorgvuldige voorbereiding en voorlichting kan dan door de burgers van Friesland worden gestemd over eventuele uitbreiding van windvermogen op land. Hoeveel, waar, hoe groot etc. Géén RCR! Lukt dat bewijs niet*, en daar is grote kans op, dan moet het windpark in het IJsselmeer zo snel mogelijk worden afgeblazen en alle commerciële molens op land in een uitsterf-constructie worden geplaatst. Dank u wel. * Conclusie van 800 wetenschappers in het nieuwe rapport van het klimaatpanel (IPCC) van de VN op 2 november 2014: „De snel toenemende uitstoot van broeikasgassen doet alle politieke inspanningen teniet en verhoogt het risico op ernstige, diepgaande en onomkeerbare gevolgen". http://www.ipcc.ch/ -------------------------------Simon Berndsen Riet Bakker Actiecomité Genôch=Genôch
Inspraakreactie Lauwerswind d.d. 24 november 2014 Provinciale Statencommissie Lân, Loft en Wetter Onderwerp: Fryslân 530,5 MW Windenergie Organisatie: Windrijk Spreker: de heer W. Bijlsma -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Geachte voorzitter, geachte Statenleden, geachte aanwezigen, Mijn naam is Willem Bijlsma en ik wil namens Windrijk inspreken. Windrijk is een collectief van initiatiefnemers om een 8-tal windclusters te realiseren in met name de regio Noord-Oost Friesland aangrenzend aan bestaande infrastructuur. Dit collectief bestaat uit grondeigenaren, bestaande windmoleneigenaren en direct omwonenden. Voorzitter, in de voorgaande inspraakavonden zijn al zeer veel insprekers voor mij geweest. Ik wil voor het complete beeld nog kort de reden aangeven waarom windenergie zo belangrijk is. Er zijn drie belangrijke redenen waarom we moeten verduurzamen: Ten eerste hebben we een klimaatprobleem. Door het massaal verstoken van fossiele brandstoffen, vervuiling en uitstoot van CO2 warmt de aarde de laatste 100 jaar sneller op dan ooit in zo’n kort tijdsbestek heeft plaatsgevonden. Ten tweede de eindigheid van fossiele brandstoffen. Om de onafhankelijkheid van fossiel in een transitieperiode de komende 10 - 30 jaar te realiseren is in een breed gedragen Energieakkoord 2020 afgesproken om serieuze stappen te zetten naar duurzame energiebronnen. Ten derde zorgt duurzame energie ervoor dat elektriciteit betaalbaar blijft en de concurrentie met landen als Duitsland mogelijk blijft met een fors aandeel windstroom, waardoor de elektriciteitsprijs hier bijna 1 cent/kWh lager ligt. Als de maatschappelijke kosten van kolenstroom worden meegerekend komt er bij de marktprijs van 5ct/kWh circa 4 cent extra bij zodat een totaalprijs van 9 ct/kWh geldt. Voorzitter, vanaf volgend jaar moeten windmolens draaien tegen 7,4ct/kWh inclusief SDE – subsidie, wat fors lager is dan de prijs van kolenstroom! Op korte termijn is er geen duurzaam alternatief. Energie uit zon kost veel meer subsidie voor wind op land met een totale benodigde opbrengstprijs van circa 12 – 15 ct per kWh. Windenergie op het vasteland is verreweg het goedkoopst. 400 MW in het IJsselmeer kost de gemeenschap zoals u inmiddels wel zult weten één miljard euro meer aan subsidie dan wind op vasteland. Maatschappelijk geld, dat de (ook Friese) burgers moet opbrengen en betalen middels hun elektriciteitsrekening. Voorzitter, als we met z’n allen toch vinden dat windenergie te veel kost laten we dit dan vooral niet in het IJsselmeer zetten, maar op land. PS kan deze kans benutten! Op basis van het tót 2011 vigerende beleid (met name op basis van Windstreek 2000) werd één windcluster per gemeente toegestaan. Richtlijn was om aan te sluiten bij industrieterreinen, langs infrastructurele werken zoals snelwegen, hoogspanningsleidingen en spoorlijnen. Alle initiatieven van Windrijk voldoen hieraan. Echter door het Coalitieakkoord 2011-2015 werden deze kansrijke initiatieven uitgesloten.
De Windrijk locaties zijn naar voren gekomen uit een uitgebreide gebiedsanalyse voor de gehele regio Noordoost Fryslân. Naast deze gebiedsanalyse is een uitgebreide uitwerking van participatie en compensatie gedaan. Er is doorlopend ingezet op draagvlak gezocht door te communiceren met de 9 betrokken gemeenten, Gedeputeerde Staten, Provinciale Staten en het Rijk. Tevens zijn inloopavonden georganiseerd voorjaar 2014 om omwonenden maximaal te informeren over de planontwikkeling, gelijk op met het aangevangen proces van FFWD februari 2014. Windrijk heeft ervoor gekozen om volledig volgens de criteria van FFDW haar 8 - 9 projectlocaties in te dienen en alle aanvullende gevraagde onderzoeken daarvoor klaar te maken. Met name de saneringsvoorwaarde van 1 MW opruimen om 4 MW terug te mogen bouwen was een grote uitdaging voor Windrijk. Daarbij is de doorlooptijd van het proces van ruim 2 maanden om draagvlak bij de omwonenden op te bouwen een veel te korte tijd. Wij pleiten voor spreiding van de windclusters. Dit om de lasten, maar ook de lusten te verdelen over de gehele provincie. FFDW heeft de locaties van Windrijk begin mei 2014 op de reservelijst gezet enkel en alleen wegens het op dat moment ontbreken van voldoende saneringscapaciteit. Met instemming van FFDW heeft Windrijk de voorwaarde van voldoende saneringscapaciteit alsnog ingevuld om daarmee op gelijke wijze als de kandidaatprojecten door de commissie Winsemius te worden beoordeeld. Helaas is dit niet gerealiseerd en is geen TNS-NIPO enquete gedaan voor de Windrijk locaties. Wij pleiten ervoor dat Fryslan windlocaties, waaronder de Windrijkclusters, die op de reservelijst van FFDW staan en volledig kwalificeren als zeer geschikt volgens FFDW alsnog bij het Rijk worden aangemeld. Benoem deze kansrijke locaties richting het Rijk (zoals gevraagd voor 31 december 2014). Uiteraard verwachten we dat Windrijk locaties hier ook bij horen. Ik dank u voor uw aandacht.
Achte steaten leden,
Myn namme is Siebe Bijma en ik bin bestjoerslid fan de Vereniging van Windturbine eigenaren Friesland, de VWF. As VWF binne wy ien fan de efterlizzende partijen fan PDF, Platform Duorsum Fryslân. Wy wolle graach ús miening jaan oer de ‘Invulling Fryske taakstelling windenergie’.
Sûnt gâns jierren pleitsje wy as VWF der al foar om mei minder mûnen mear enerzjy op te wekken. De enerzjy doelstelling fan Europa en Nederlân twinge ús hjir ek ta. Dêrfoar hat de Provinsje al yn 2010 oanbod 600 oanbean krigen. As feriening fan eigners fan omtrint. 180 solitêre turbines en in tal parken yn Fryslân fine wy it ûnbegryplik dat nei alle hûswurk wat dien is troch Fryslân Foar De Wyn en de efterlizzende initiatieven, it advys fan de Commisie Winsemius totaal fansiden skood is. Allinne de gebieten út it coalitie akkoard lykje op dit momint noch yn byld. In soad fan ús leden wiene belutsen by Fryslân Foar de Wyn en it liket wol of der troch de provinsje in woarst foar hâlden is dy’t no as snie foar de sinne ferdwûn is. As dochs it coalitie akkoard it ein resultaat wurde soe, hie elkenien him dizze muoite besparje kinnen.
Ek plakken wêr de Kommisje Winsemius wol draagvlak fûn, wurde op dizze manier net benut, foar altyd in miste kâns, de opbringsten waaie mei dit GS útstel krekt út Fryslân wei! De strange seleksje binnen Fryslân Foar De Wyn hat derfoar soarge dat der verantwurde initiatieven lizze. Op dizze manier kinne wy yn Fryslân sels de rezjy yn de hân hâlde.
De komst fan in wynpark yn de Iselmar is net wis. Mocht dit net trochgean dan is troch op 1 hynder te wedzjen der wol in grut gat yn de opdracht fan de530 Mw ûntstien.
As it GS útstel trochgang fynt missen wy in foars begjin mei sanering yn Fryslân (de sanering yn de Iselmar is ek net concreet en faaks lestig of net ôf te twingjen troch it minderheidsbelang). Foar in soad Fryske mûne eigners bliuwt der dan ek neat oars oer dan de besteande turbine wer takomst bestindich te meitsjen, wa
soe harren ûngelyk jaan? Mar as wy dan net kieze wolle foar FFDW en tefreden binne mei in legere saneringsgraad, kinne wy ek oan in alternatief tinke: Wêrom besteande turbines de mooglikheid net biede de mêsthichte te fergrutsjen oant 60 mtr mei in rotor fan 80 mtr( de wjuk is dan 2/3 fan de mêstlengte). Mei dizze opsje kinne wy ek in hiel grut diel fan de doelstelling helje en besteande turbines wiene ommers meastentiids gjin punt yn de ûndersiken. Ek de besteande ynfrastruktuer kin meastentiids nei wat oanpassing noch goed brûkt wurde. Fansels sil dit, om bg technyske redens net by elke turbine kinne, mar dy soene dan ek sanearje kinne op bg. de Ofslútdyk. Op dizze manier kinne wy op in aardich goedkeapere manier de nedige enerzjy opwekke dan yn it útstel fan GS.
Ús foarkar giet lykwols út nei it advys fan Fryslân Foar de Wyn. Graach sjogge wy de A en B plannen opnommen yn de structuurvisie en veroardening mei in borging fan sanering fan besteande mûnen yn de ferhâlding 1 op 4. En as der únfoldwaande participaasje is kin dizze ferhâlding ferhege wurde nei 1 op 3. Ommers fan de 1 op 4 is in fjirdepart foar participaasje, en 3 fjirdepart foar opskaaling. Op dizze manier wurdt der yn ú eagen ek it meast effektyf saneard.
Wat de VWF oanbelanget hâlde wy de opbringsten en de rezjy yn Fryslân!!
Goedenavond dames en heren! Mijn naam is Rieks Buitenhuis van Sailcentre Makkum. Dank dat ik hier mijn opmerkingen met u kan delen. Ik spreek ook namens een 7-tal watersport bedrijven uit Makkum, ons personeel en onze klanten. U bent de afgelopen tijd overvallen met argumenten voor en tegen plaatsing in het IJsselmeer. Voor insprekers is het bijzonder lastig binnen 5 minuten helderheid over het eigen standpunt te verschaffen. Ik vraag u daarom mijn aangeleverde tekst zorgvuldig te lezen. Deze is reeds aangeleverd bij de griffier. Nu wil ik me beperken tot de kern. Wij zijn zeer voor alternatieve energie, daarover zijn we het eens. We zien de voordelen, maar ook de grootschaligheid en de haast van deze plannen. In Friesland zijn we al eeuwen gewend aan kleinschaligheid. De dorpen zijn niet minder dan de stad. Het plan is nu zodanig dat Friesland, of meer specifiek Súdwest Fryslân, het dorp is en de lasten voor de kiezen krijgt, terwijl de opbrengsten voor de stad zijn. Denk aan de gasbel, zoutwinning en verzakte huizen. Daartegen is heel veel oppositie, in allerlei vormen. U kreeg het hier om de oren. Friesland is zeer wel in staat om de milieudoelstelling, vermindering van energiegebruik te leveren. En dan zonder de 'stad'. Er is wel draagvlak voor lokale plannen. Is het niet veel beter om lokaal te bezien hoe het beste met alternatieven de gewenste resultaten kunnen worden bereikt. Denk daarbij aan het huizenpark waar een van de bewoners, een ingenieur, had uitgerekend, dat plaatsing van zonnepanelen op een schuur van de vlakbij gelegen boerderij alle stroom voor het gehele park plus boerderij kon leveren. En zelfs wat meer. Dus geen lange procedures, geen tweespalt tussen de bewoners en de doelstelling gehaald. Mijn 2e kernpunt zijn de nadelen voor de economie van Friesland en de IJsselmeerkust in het bijzonder. Uit een gedegen rapport over plaatsing van windmolens boven Borkum, blijkt een terugval van activiteiten, dus inkomsten van - 30%. Dit rapport is reeds tijdens de vorige inspraakronde genoemd. Dames en heren, 30%. Dat is een ramp voor onze kuststreek. Denk eens aan uw eigen huishouding en een terugval in inkomsten van 30%. Kunt u met een dergelijk verhaal thuiskomen? Meestal praten politici over marges achter de komma bij inkomensplaatjes. En nu hebben we het over 30%.
1
Ziet u het voor zich? Bedrijven kunnen dat niet volhouden. Bezoekers die wegblijven. Bedrijfssluitingen, ontslagen bij watersport en horeca bedrijven, maar ook bij toeleveranciers, winkels. Hele dorpen. Mensen trekken weg, want geen werk meer, scholen sluiten, verpaupering en ellende. En dat alles omdat de 'stad', Europa, Het RIJK ons voorschrijft hoe we de milieudoelstellingen moeten realiseren. Friesland is zeer wel in staat op korte termijn goede plannen te maken en uit te voeren om dat zelf, op onze manier te behalen. Onderschat het 'dorp niet. Kan de Provincie deze toekomst aan? Kan de gemeente Súdwest Fryslân dat aan? Zij krijgt de grootste last te dragen. Zijn dat de sterkste schouders? Willen volksvertegenwoordigers DAT plan doorzetten zo vlak voor de verkiezingen? Willen politieke partijen een dergelijk onzalig plan nu doorzetten? Denk ook aan de gevolgen voor de geplande vis migratierivier. Nogmaals, wij zijn vóór alternatieve energie, liefst kleinschalig met de voordelen voor de lokale bevolking. En nú ligt onze toekomst deels in úw handen, wensen wij u allen veel wijsheid toe. Aan u de keus. Dank voor uw aandacht.
2
Aan de Provinciale Staten Fryslân. Geachte aanwezigen, Mijn naam is Otto vd Meulen en ik ben voorzitter van Doarpsbelang Reduzum. Doarpsbelang heeft ingeschreven op deze hoorzitting omdat het kennis heeft genomen, van het besluit van GedeputeerdeStaten ,om alleen windmolens te plaatsen bij de afsluitdijk en in het ijsselmeer. Dat betekent dan ook dat er geen mogelijkheid meer bestaat om bestaande windmolens op te schalen . Daarom komen wij met een boodschap ,wat eigenlijk een kado aan de provinciale staten is. Het behoeft eigenlijk wel enige uitleg,vandaar dat ik dit op deze hoorzitting wil toelichten. Wij hebben in Reduzum een molen die 20 jaar zijn dienst heeft gedaan, met een draagvlak onder de bevolking die ongekend is in Fryslân. De mûnestichting wil deze molen vernieuwen en een klein beetje opschalen ,zodat de drie verbonden dorpen Reduzum,Friens en Idaerd volledig van energie kunnen worden voorzien. Dit is volgens ons ook de doelstelling ,om alternatieve energie op te wekken ,in plaats van fossiele energie. Aangezien in deze drie dorpen het hoogste draagvlak percentage van Fryslân is gemeten ,zou het zonde zijn om hier als provincie geen gebruik van te maken. Wij als Doarpsbelang Reduzum ervaren ,in bijeenkomsten en gesprekken, met bewoners steeds weer dat de molen wordt benoemd als Ûs molen,dat houdt dus in dat hij volledig geaccepteerd is in de drie dorpen. En aangezien er in Reduzum en omstreken al deccennia lang alternatieve energie wordt opgewekt,kun je wel stellen dat Reduzum een voorloper is in deze materie. Het is niet voor niets dat Reduzum vaak als voorbeeld wordt genoemd ,hoe je als mienskip vele dingen voor elkaar krijgt. De molenstichting heeft ook een belangrijke sociale functie in deze drie dorpen ,omdat er vele projecten ,op het gebied van alternatieve energie van de grond gekomen zijn ,met ondersteuning van de molenstichting. Dit stimuleert dan ook het draagvlak onder de inwoners. Doarpsbelang Reduzum vraagt dan ook aan Provinciale Staten, om in hun besluitvorming mee te nemen,dat bestaande dorpsmolens wel opgeschaald mogen worden ,omdat ze ook mee tellen in de optelsom, om de 530.5 megawatt te realiseren. De molen van Reduzum zou dan zijn capaciteit kunnen verhogen,zodat de drie dorpen zelf in hun eigen energie behoefte voorzien. Met deze uitleg heb ik het kado verwoordt en ik zou willen eindigen met te zeggen ,provincie maak gebruik van dit kado uit Reduzum!
Verder willen wij provinciale staten veel sterkte en wijsheid toe wensen om in deze materie een juist besluit te nemen. Bestuur Doarpsbelang Reduzum
Hoorzitting Windenergie op 24 nov. 2014 Geachte statenleden Ik ben Germ van Essen , voorzitter St. Sportstichting Reduzum e.o Graag wil ik enige aandachtspunten naar voren brengen, t.w. Dankzij de doarpsmune van Reduzum zijn wij financieel een gezonde stichting. Diverse keren heeft de wynmunegroep een verzoek om financiele steun bij het realiseren van diverse initiatieven om het gehele sportgebeuren voor de 3 dorpen , Reduzum, Friens en Idaerd energie zuiniger te maken , geholpen Hierbij denk ik aan : -Isolatie maatregelen bij de verbouw van kantine en kleedgelegenheden -Aanpassen douche verwarming - Zonne panelen op de kantine en gymlokaal - Verlichting van het sportveld. - kosten voor een omvormer. Tot nu toe heeft de wynmunegroep vooral deze investeringen om energie te sparen ,een bedrag van tenminste € 15.000 gedoneerd aan de sportstichting Als klap op de vuurpijl heeft de wynmunegroep ,om een kunstgrasveld op het sportveld te realiseren ,ons toegezegd dat zij bereid zijn de verlichting voor dit kunstgrasveld voor hun rekening te nemen. Deze bijdrage zal in de duizenden euro’s lopen. U zult begrijpen dat al deze bijdragen van de wynmunegroep voor de leefbaarheid van het dorp van het aller grootste belang is. Wij als inwoners van het dorp Reduzum doen dan ook een dringend verzoek om wanneer de molen vervangen moet worden, door een iets grotere van 36 meter naar 44 of 55 meter veilig te stellen De molen voldoet zeer zeker aan de criteria van de provinciale staten : De acceptatie in de dorpsgemeenschapis byzonder groot Bij een gehouden enquette waren slechts enkele personen tegen. Wanneer deze mogelijkheid ons wordt ontnomen zal de leefbaarheid van het dorp ten dode zijn opgeschreven. Daarom verzoek ik u dan ook met klem de dorpsmolen van Reduzum op te nemen in het door U te bespreken voorstel Wellicht zou u kunnen overwegen om het voorbeeld van Reduzum op beperkte schaal ook elders toe te staan
Hartelijk dank voor uw aandacht. Germ van Essen
Inspreken hoorzitting 20 november 2014 Vereniging Tegenstroom Beabuorren
Mijn naam is Anneke Feenstra, ik kom uit Tjerkwerd en ik ben hier als vertegenwoordiger van Vereniging Tegenstroom Beabuorren. Mijn gezicht staat voor de meer dan 100 leden van onze vereniging, de omwonenden van windpark Beabuorren. Aan het begin van dit voorjaar bereikte ons ook nog het nieuws van een nieuw op te zetten windmolenplan aan de andere kant van ons dorp, zodat, mocht dat allemaal doorgaan, wij ingesloten zouden raken door windmolens. Hierdoor werden wij angstig. Want wij zijn niet de zogenaamde nimby’s, wij hebben ze immers al in de achtertuin, maar ook wij hebben grenzen en die zijn bereikt. Eigenlijk kan ik wel zeggen: meer dan bereikt, want als je er dan ook nog achter komt dat de initiatiefnemers al meer dan twee jaar bezig zijn, maar zijn “vergeten” om de buurt in te lichten dan is het goed mis. Fryslan foar de wyn is de laatste tijd flink bekritiseerd. Maar wij willen wel toegeven dat de aktie van Fryslan foar de wyn er voor heeft gezorgd dat de initiatiefnemers met de billen bloot moesten. Niet fijn voor hun, beter voor ons. Wij moeten er niet aan denken wat er allemaal gebeurt zou zijn als Fryslan foar de wyn de plannen niet openbaar had gemaakt. Mijn gezicht staat voor die mensen die het zat zijn om achter hun huis te zitten en uitzicht te hebben op zo’n 45 tot 50 windmolens. Want burgemeester Apotheker heeft het maandag al gezegd: gemeente Zuid-West Fryslân neemt het grootste deel van de windmolens in Friesland al voor haar rekening. Een groot gedeelte van die molens is destijds gebouwd omdat er nog een stukje groene ideologie achter zat. Zo kregen de windmolen-eigenaren toestemming van de omgeving om de molens te plaatsen en…..zo begon de vernieling van ons landschap. Hoe vaak heb ik de afgelopen tijd al niet gehoord van de mensen die destijds toestemming gaven: “Als ik toen had geweten wat ik nu wist had dit nooit mogen gebeuren en had ik nooit toestemming gegeven”. Mijn gezicht staat ook voor die mensen die persoonlijk aangevallen zijn. De reden was duidelijk: Men was tegen de windmolens of tegen de uitbreiding van het park en dat werd niet gewaardeerd. Volgens mij leven we hier nog altijd in een democratie. Mar wat er af en toe gebeurt doet denken aan de tijd van de herenboeren en hun arbeiders. Zij dulden geen tegenspraak, alles moet wijken voor het grote kapitaal. Dat is wat het geld met hen doet, maar pikken wij dat? Mijn gezicht staat voor die mensen die niet begrijpen dat er zoveel subsidie verknoeid wordt voor iets waarvan nog nooit onomstotelijk bewezen is dat het de oplossing is. Dat er zo veel geld naar zo’n klein clubje mensen gaat. Dat er dan ook nog wat geld overblijft voor de gemeenschap is mooi. Maar bij ons moet men op de knieën om wat geld te krijgen en de club van zogenaamde wijze heren, oftewel de herenboeren, bepalen. Jullie hebben in de krant kunnen lezen wat dat met ons dorp doet. Mijn gezicht staat voor die mensen die dat niet langer pikken.
Mijn gezicht staat ook voor die mensen die helemaal niet tegen windenergie zijn: maar dan niet in de bebouwing!!! En dan wordt er wel gezegd dat het bouwen van een park op zee 5 miljoen duurder is dan op land, maar leg dan het volgende eens uit; In deze tijd waarin schaalvergroting het toverwoord is, waarin alle bedrijven fuseren tot groot, groter, grootst, waarin de gemeentes overal samen gaan: Waarom zetten wij dan nog overal kleine windparken neer? Of geldt hierbij niet: hoe groter hoe beter? Geldt dan opeens niet dat de overheadkosten lager worden als je alles bij elkaar zet? Is het dan goedkoper om overal maar kabels te trekken en blokken beton in de grond te storten? Kost het het toerisme geen geld als de hele provincie vol komt te staan?
Mijn gezicht staat ook voor de mensen die het eigenlijk helemaal niet begrijpen? Hoe heeft het hier zover kunnen komen? Waarom moeten wij die 530 MW hier plaatsen? Al honderd keer heb ik uitgelegd waarom, al begrijp ik het soms zelf ook niet. Moeten wij dansen naar de pijpen van minister Kamp? Kunnen wij zelf niets beters bedenken? Het schijnt zo. Wel vreemd en ook niet te begrijpen voor dat trotse en zelfstandige Friese volkje. Mijn gezicht staat ook voor die mensen die zeggen: Als het dan toch moet, dan moet het maar in het IJsselmeer, daar waar alleen de wind woont. Die van de kop Afsluitdijk kunnen daar ook wel bij. En misschien dat er dan zelfs op het land nog wel opgeruimd kan worden, misschien past dat daar ook nog? Maar…………………….dan moet de opbrengst wel gaan naar de mensen die daar de schade van ondervinden en naar niemand anders. Voor de provincie een schone taak om hier de regie in handen te nemen. Misschien vertonen wij door deze stelling wel het nimby-gedrag, maar neem ons niet kwalijk: 700 meter van de bebouwing of 7 kilometer vanuit de kust? Dat is nogal een verschil!
Want mijn gezicht staat ook voor deze twee, mijn kinderen. En ik weet dat zij, mijn kinderen, hun kinderen, ook energie nodig hebben, daar doen we het toch allemaal voor. In het programma van het PvdA stond: “Onze provincie op een verantwoorde manier overdragen aan onze kinderen” Dan moet je er toch niet aan denken dat het hele land hier vol staat met windmolens? Dat valt niet onder “verantwoord overdragen”. Ik hoef hier niet op te noemen welke andere vormen van schone energiewinning er zijn en het CDA geeft het ook aan: “de ontwikkelingen op het gebied van alternatieve en duurzame energiewinning gaan razendsnel ”om daar vervolgens aan toe te voegen: “windmolens dienen bij voorkeur op zee te worden geplaatst om verrommeling van het landschap tegen te gaan en onder voorwaarde dat solitaire molens gaan verdwijnen” Daar kan de jeugd wat mee! Want het allerliefste wat wij willen is, dat zij, ons en hun Friesland terug krijgen: Het Friesland met een schone horizon!
Myn namme is Anneke Feenstra, ik kom ut Tsjerkwert en ik bin hjir as fertsjinwurdicher fan Vereniging Tegenstroom Beabuorren. Mien gesicht stiet foar de mear as 100 leden fan us feriening, de omwenjenden fan wynpark Beabuorren. Doe´t wy oan it begjin fan dit foarjier ek noch yn de gaten krigen dat der ek noch sprake wie fan in nei op te setten plan oan de oare kant fan us doarp, sadat, mocht alles trochgien, wy ynsletten wurden toch wynmunen, doe waren wy kjel. Want wy binne net de sa neamde nimby´s, mar wy hawwe ek grinzen en dy binne berikt. Eins kin ik wol sizze: mear as berikt, want at je der dan ek noch efter komme dat de inisjatyfnimmers al mear as twa jier dwaande binne, mar “ferjitten” hawwe om de buert yn te ljochtsjen dan is it goed mis. Fryslan foar de wyn hat der de ôfrune tiid soms fan langs krigen, net altyd op in positive wize. Mar wy wolle wol erkenne dat de aksje fan Fryslan foar de wyn der foar soarge hat dat de inisjatyfnimmmers mei de billen bleat moasten. Net moai foar harren, better foar ús. Wy moatte der net an tinke wat der allegear bart wie at Fryslan foar de wyn de plannen net iepenbier makke hie…. Mien gesicht stiet foar dy minsken dy´t it sêd binne om efter hus te sitten en dan sicht te hawwen op san 45 oant 50 munen. Want de heer Apotheker hat it moandei al neamt: SWF nimt it grutste part fan dy munen al foar har rekken. In grut part fan dy munen is destiids bout doe’t der noch in stikje griene ideologie efter siet. Sa krigen de wynmune-eigenaren tastimming om de mune te setten en….begun de fernieling fan us lanskip. Hoe faak haw ik de leste tiid net heard fan minsken dy’t doe tastimming joegen: at ik doe wist wat ik no wist dan hie dit nea weze moatten. Mien gesicht stiet ek foar dy minsken dy’t persoanlik oanfallen binne. De reden wie dudlik: men wie tsjin de wynmunen of tsjin de utbreiding fan it park en dat waard net wurdearre. Neffens mei libje wy hjir noch altyd yn een demokrasie. Mar wat der somtiden bart docht tinken oan de tiid fan de hereboeren en harren arbeiders. Sy dulde gjin tsjinspraak, alles moat wike foar it grutte kapitaal. Dat is wat it jild mei harren docht. Mar is dat wat wy wolle? Mien gesicht stiet foar dy minsken dy’t net begripe kinne dat der san soad subsydzje ferknoeid wurd foar iets wer fan men net seker wit at it dé oplossing is Minsken dy’t net begriep dat der in hiele protte jild nei in hiel lyts klubke minsken giet. Dat der dan ek noch wat jild oerbliuwt foar de mienskip is moai. Mar by us moat men op de knibbels om it jild te krijen en de club fan wiize hearen, oftewol de heareboeren, bepale. Jim hawwe yn de krante lêze kinnen wat dat mei us doarp docht. Mien gesicht stiet foar dy minsken dy dat net langer pikke. Mien gesicht stiet ek foar dy minsken dy’t hielendal net tsjin wynenerzje binne: mar dan net yn de bebouwing!!! Want dan wurd der wol sein dat it bouwen fan in park op see 5 miljoen djurder is dan op lan, mar lis us dan it folgjende ris ut: Yn dizze tiid weryn skaalfergrutting it magyske wurd is, weryn elts bedriuw fuseert mei grut, grutter, grutst, weryn de gemeente’s oeral de rapen gear smite: werom sille wy dan noch noch lytse wynparken op lan sette? Of jild derbei net: hoe grutter hoe better? Jild dan net dat de overheadkosten leger wurde at je alles by elkoar sette? Is it dan goedkeaper om oeral mar kabels te luken en beton te stoarten? Kostet it it toerisme gjin jild at je de hiele provinsje fol sette?
Mien gesicht stiet ek foar de minsken dy’t it eins net begrype. Hoe hat it hjir safier komme kint? Werom moatte wy die 530mw hjir sette? Al hunderd kear haw ik utlein werom, al begryp ik it selts somtiden ek net. Moatte wy dunsje nei de pipen fan Kamp? Kinne wy selts neat betters betinke? It skynt sa. Best frjemd en ek net te begripen foar san selsstannich en trots folkje. Mien gesicht stiet ek foar minsken dy’t sizze: at it dan dochs moat, dan moat it mar yn de Iselmar, der wer allinnich de wyn wennet. Die fan de kop Ofslutdyk moatte der ek mar by. En misskien kin der op it lan dan noch wol in hiel soad oprûme wurde, misskien past dat der ek noch? Mar…. dan moat de opbringst ek gien nei de minsken dy’t der skea fan underfine. Misskien fertoane wy troch dizze stelling wol wat nimby-gedrach, mar nim us net kwea of: 700 meter fan of de bebouwing of 7 kilometer fanút de kust? Dat is noch al in ferskil.
Want mien gesicht stiet ek foar dizze twa, myn bern. En ik wit dat sy, myn bern, harren bern, ek enerzjy nedich ha, der dogge wy it dochs allegear foar. Yn it program fan de PvdA stie: “Onze provincie op een verantwoorde manier overdragen aan onze kinderen”. Dan moatte je der dochs net oan tinke dat de hiele griede hjir fol stiet mei munen? Dat falt net under “verantwoord overdragen” Ik hoech hjir dochs net op te neamen welke oare foarmen fan skjinne enerzjwinning der binne, en it CDA joech dit ek an: “de ontwikkelingen op het gebied van alternatieve en duurzame energiewinning gaan razendsnel” om der ferfolgens an ta te heakjen: “windmolens dienen bij voorkeur op zee te worden geplaatst om verrommeling van het landschap tegen te gaan onder voorwaarde dat solitaire molens gaan verdwijnen”. Dêr kin de jeugd mei fjirder! Want it allerleafste wat wy wolle is dat sy us, en harren, Fryslan werom krije. It Fryslan mei in skjinne hoarizon.
D-€&
,
1
1
Het windenergieprogamma hult zich in nevelen. Na ruim een halfjaar intensief met de windlobby bezig te zijn geweest val ik nog steeds van de ene verbazing in de andere. Er is zeer veel leesstof over windenergie en windmolens waaruit blijkt dat deze niet bijdragen aan een C02 reductie. Daarnaast kleven er nog veel meer nadelen aan de windmolens waarvan een groot aantal inwoners niet of onvoldoende op de hoogte is. T-Jet blijkt dat veel mensen niet of slecht geYnformeerd zijn, zelfs de inwoners in de bedreigde gebieden. Deze informatie is allemaal vrij toegankelijk en ik mag hopen dat diegene clie hierover besluiten moeten nemen ook kennis hiervan nemen. Ook uit veel ingezonden stukken in de krant blijkt dat veel mensen onvoldoende idee hebben van de dreiging die op ons afkomt. En wel 150 meter hoge MEGA molens. T-Jet manco is, dat er nog geen referentie is van deze molens zodat men zich geen beeld kan vormen wat deze 150 meter hoge monsters doen in het Friese landschap en voor de gezondheid van onze bevolking. Zelfs onze politieke leiders geven er blijk van dat ze niet voldoende op de hoogte zijn en dat geldt zowel voor de gemeentelijke, provinciale alswel de landelijke politiek. Als prof. Lukkes zich de vraag stelt of er wel onderzoek is gedaan naar het nut en de noodzaak van windmolens en de politiek moet daar het antwoord 01) schuldig blijven heb ik veel moeite met cle hele besluitvorming. Dit is toch de eerste vraag die men zich zou moeten stellen? Ik vind het ronduit schandalig dat zelfs minister Kamp geen blijk geeft van enige kennis omtrent de windmolenproblematiek en het lijkt er erg op dat hij ook weigert zich hierover te laten informeren. Het enige wat voor hem blijkbaar telt is de realisatie van het energieakko ord. Niet goedschiks clan maar kwaadschiks.
Fryslan Foar de Wyn heeft geprobeerd de pijn voor Fryslan en haar inwoners zoveel mogelijk te verdelen. Bij deze informatie avonden is duidelijk gebleken dat er geen draagvlak is. Als dan het rapport van de commissie Winsernius verschijnt is er ook weer twijfel over de deskundigheid van deze commissie. Als voorbeeld noem ik even plan Wjukslag Ferwert. Dit plan staat bij Winsernius op de B-lijst en zou met enige aanpassing wel realiseerbaar zijn. Op diverse manieren is echter al aangetoond dat het draagvlak in deze regio vrij wel NIHIL is. Daarnaast heeft Buro Antea dit gebeid gekarakteriseerd als een gebied met een hoge cultuurhistorische en archeologische waarde. Tevens is het een belangrijk vogelgebied en niet in het minst, het ligt aan de voet van de Terp van 1-logebeintum. Zelfs de natuurorganisaties stellen dat Wjukslag Ferwert van de B-lijst moet en NIET realiseerbaar is. Opvallend is dat de initiatiefnemers en windboeren zich steeds hullen in stilzwijgen. Ze kunnen niet helder maken waarom die molens er WEL zouden moeten komen, anders clan voor geldelijk gewin. Op veel manieren mag dus niet verteld worden wat de werkelijkheid .‘at de waarheid is omtrent windmolens. Men geeft niet meer informatie dan noodzakelijk is, kennelijk met het idee dat alles wat ze vertellen ook tegen hen gebruikt kan worden. Er worden alleen maar halve waarheden verteld. Als we ons realiseren dat met alle molens die er nu al staan en die de komende jaren nog gebouwd gaan worden we maar max. 14 % eigen energie opwekken, dan moeten we de conclusie trekken dat we een verkeerde weg in slaan. Er is GEEN plaats meer voor een vervolgslag of we maken van Nederland een onbewoonbaar gebied. Maar als we de molenbouwers moeten geloven dan komt Nederland helemaal vol te staan.
Ik ben afgelopen zomer met een medestrij der naar de nationale winddag geweest, georganiseerd door de Ekron in de N.O. polder. Hier hebben we kennisgemaakt met de mastodonten van 200 meter hoog. Daar liet de direkteur aan het einde van de middag in zijn slotwoord weten dat zijn streven is om in Nederland ieder jaar minimaal 150 megamolens (van 200 meter hoogte ) te bouwen. (zie Urk en Espel). Het energieakkoord is in financieel opzicht het grootste overheidsprojekt aller tijden. De geschiedenis leert ons echter dat deze megaprojekten vrijwel allemaal mislukken en sowieso veel duurder uitvallen dan in eerste instantie is begroot. We moeten ons goed realiseren dat de 60 miljard die hiervoor begroot is door ons, de inwoners opgehoest moeten worden. Het kan toch NIET zo zijn dat wij onze woonomgeving moeten laten VERKLOTEN en dat we daarvoor zelfs ook nog de REKENING krijgen gepresenteerd. We moeten deze op hol geslagen trein stoppen en wel zo snel mogelijk. WAAR blijft dat voortschrijdend inzicht van de politiek????? Jullie nemen overhaast een beslissing. Waarom laten jullie je zo opjagen? We hebben echt nog wel even de tijd. We kunnen nu noch terug. Als de molens er éénrnaal staan hebben we levenslang, dan gaan wij niet meer meemaken dat ze uit het Friese landschap verdwijnen. Is er trouwens al eens nagedacht over de kosten van het opruimen van dergelijke kolossen? Beter ten halve gekeerd clan ten hele gedwaald. Friese politiek: toon lef en behoed ons voor een provinciale en nationale ramp en zeg nee tegen megawindmolens!! Huub Fuchs.
Ynspraak yn Provinsiale Steaten op 24 novimber 2014 troch SWED Achte Steateleden, Efkes foarstelle Ik bin Rommert Glazema en mei jun ynsprekke foar de feriening Samenwerking Windenergie Dantumadiel. Dat is in feriening mei tsien burgerleden en ien fertsjinwurdiger fan VALD de feriening Agrarysk Landschapsbeheer Dantumadiel, in feriening mei 170 leden út e gemeente. Sûnt 2004 is ús missie it realisearjen fan wynenerzjy yn en foar Dantumadiel yn é breedste sin fan it wurd. Wer giet it hjoed om? Foar leit hjoed en straks op 17 desimber it konsept finaal beslút fan DS oer it realisearjen fan 530 mW wynenerzjy yn Fryslân. Dit konsept beslút blykt deselde ynhâld te hawwen as in tal moannen tebek. In beslút dat doe laat hat ta grutte beswieren fanut Sudwest Fryslan, ta in operaasje Fryslan foar de Wyn en in adfys fan e kommisje Winsemius oer in oertochte ynpassing fan besteande en nije plannen. Jo witte allegear hoefolle drokte dat jûn hat en noch jout bij foar- en tsjinstanners, bij de útfierders rûn FFDW en bij de politiek sels. Wat hat it kolleezje mei al dy ynspannings dien? -
-
de provinsje die neat mei it hiele ynspraakproses de provinsje die neat mei it FFDW adfys de provinsje goait hunderden miljoenen euo's yn e Iselmar , wat nedich is foar de realisaasjefan ekstra Mw's op wetter. Efkes foar in goed besef: De Sintrale As kostet 185 mln! de provinsje giet foarbij oan it stimulearjen fan wurkgelegenheit yn de Fryske duorsame ekonomie de provinsje rint foarbij oan 13 mln jierlikse ynkomsten út e produksje fan duorsame enerzjy de provinsje docht it lanskip tekoart troch net grutskalich te sanearen, mar te kiezen foar ekstra oerlest op e Iselmar mei dy kar is der gjin sprake fan in evenwichtige ferdieling oer de provinsje, komt alle pine fan dit dossier wer te lizzen yn súdwestfryslân.
Neat dus Wij begjinne ús as ynitiatiefnimmers én boargers fan Fryslân te fielen as in Grinzer út Loppersum; alle lesten foar Fryslân en alle profyt nei de Staat en nei Essent.
Polityk beslút Yn it konsept beslút referearet de deputearre sels oan saken as maatskiplik draachflak ( NIPO > 70 % foar wynenerzjy of neutral) Verrommeling ( géén nieuwe dorpsmolens) deelname in windpark ( hoe dan?) procedurele en bestuurlijke complicaties ( afschieten trace afsluitdijk) Der is de ôfrûne moannen neat feroare oan de beswieren dy't der foar dit ûndersyk ek al wienen. Mei dit beslút leverje wij it stjoer oer oan in oerheit dy't in oare aginda hat dan winslik foar ús mienskip. Dat is politiek miskyn feilich, mar docht Fryslân tekoart.
Namens SWED freegje wij jimme as Steateleden ôf te sjen fan politieke bining en op te kommen foar it maatskiplik belang wer't jimme foar steane: ferdiele fan e pine fan dit dossier fersterkjen fan é wurkgelegenheit yn e Fryuske duorsame ekonomie tagong fan alle Fryske boargers ta de ynkomsten út wynenerzjy, wer dan ek de rem op it fergriemen fan mienskipsjild Mei tank foar jimme oandacht.
Bêste minsken, Ik sjoch út op de Doarpsmole fan Reduzum en ik begryp no dat yn de foarstellen fan GS gjin romte mear is foar it fernijen en opskalen fan de Doarpsmole yn Reduzum. Dat is spitich en ik sil jim sizze werom. De Stichting Doarpsmole yn Reduzum hat tidigens har bestean net allinne de mole draaiende hâlden, mar is ek tige aktyf yn ús trije doarpen (Idaerd en Friens hearre ek wat by Reduzum) op it mêd fan ús miljeu en yn it bysûnder it besparjen en it sels opwekken fan enerzjy. Hja binne de stimulator west foar ferskate projekten yn de trije doarpen. Ek binne der jierliks gearkomsten mei foarljochting op it mêd fan enerzjybesparring en it sels enerzjy opwekke. Der is net in doarp yn Nederlân mei safolle kante meters sinne panielen de wente, en dat komt troch de ynisjativen fan de Stichting Doarpswynmolen. Mar ek rjochting gemeente hat de stichting altyd oantrune op enerzjy sunich bouwen en in enerzjy sunige strjitferljochting. Sa wenje ik sels yn in nijbouwykje mei LED strjitferljochting, ek noch yn twa kleuren om de ferskillen sjen te litten. Ek wie der yn de bou-fase foar de wyk in subsydzjeregeling stimulearring miljeufreonlik bouwen. Yn 1994 ha de doarpsbewenners sels 215.000 gûne yn de kosten fan de wynmole stoppe, grut draachflak dus doe. Yn de 20 jier fan harren bestean hat de wynmolestichting foar sa’n 61.000 euro besteed oan konkrete enerzjybesparjende aktiviteiten en ynvestearrings. Koartlyn is der noch wer in fikse bedrach tasein foar de oanlis fan LED ferljochting op it sportfjild. De plannen foar in nije Doarpsmoune binne al in oantal jierren bepraat op de gearkomsten fan Doarpsbelangen, der binne gjin prinsipiële beswieren ynbrocht, wol binne de effekten fan lûd en skaad bepraat. Yn ferskate perspublikaasjes wurdt de fernijing en (lytse) opskaling neamd as in plan mei in grut draachflak, wy bin sels neamd as it plan mei it grutste draachflak fan hiel Fryslân! Mar net dus by GS dy yn har foarstellen de opskaling fan alle Doarspmolens net akseptabel fynt. Wylst it doel wie fan de kommisje om ek te ûndersykjen wêr draachflak is foar wynenerzjy, wurdt it plak mei it heechste draachflak skrast. Ik wol dan ek pleitsje foar in oanpassing fan de plannen fan GS wêryn de opskaling fan besteande Doarpsmolens wol mooglik is. Ik soe my ek foarstelle kinne dat GS dêr oan ta heakje, dat beslútfoarming oer de fernijing en opskaling fan Doarpsmolens by de gemeenten komt te lizzen. Tank foar jim oandacht en sterkte mei de beslútfoarming. Durk van Gorkum Oan it Swin 7 9008 RE Reduzum
We binne hjir fanwege de ynfulling fan de fryske taakstelling wynenerzjy. Ik bin in Fries, ik praat yn myn memmetaal, ik wenje yn myn heitelân. Ik hâld fan Fryslân. De cultuur, de sporten,de PC it folksliet, it lânskip en de rûmte. Dat is myn identiteit. Mei de mooglike komst fan grutte wynmûnen, fan 160 meter heech, fjouwer kear sa heech as de Ferwerter toer, wurd myn rûmte ynnommen. Ik fiel dat ik oantaast wurd yn myn identiteit. Sa’n emoasje giet djip. Ik kin it net oansjen dat ús stikje grûn, mei syn rûmte derboppe feroaret yn in yndustrieterrein. De loft is fan ús allegearre. At der in wynmûne komt fan 160 meter, dan bliuwt dat net bij it stikje grún wêr at dizze mûne op bout is. Troch de hichte en it wjukkeljen, nimt dizze mûne in fjild yn fan tsientallen kilometers rûnom. Dat is in hiel prot. Dêr hat net allinnich Ferwert mei te krijen, mar ek Amelân, Stiens, Aldtsjerk nim mar op. En at ik der no fan oertsjoege wêze koe dat it sin hat, dan soe’t noch wat wêze, mar dat bin ik ek net. De mûnen dêr at we it oer ha, meitsje dan wol gebrûk fan in duorseme oanlefering nl. de wyn. Mar sadra at it nei stroom omset wurde mat, dan is der fan dy duorsemens al gjin sprake mear. En sûnder subsiidzje kinne dizze mûnen gjin besteansrjocht ha. Soe it in frije merk wêze, dan kin de wynmûne wol oppakke. Ik bin der fan oertsjûge dat dit proses troch it jild regeart wurd. It hat mei duorsemens neat mear fan dwaan. It is pure jildklopperij en wij as burgers matte der foar bliede. It lânskip giet der oan, mienskip giet deroan, en wij meie der ek noch oan meibetelje. We binne der moai klear mei om yn Fryslân 530 MW te leferjen. Se sille dus dochs ergens stean matte. Om út beide minne lokaasjes te kiezen, Ijsselmar as op it lân, dan kin ik mar ien ding sizze , “set se net tusken de minsken”. De oerlêst en de ympact foar omwenjenden is te grut. De sûnens en de kwaliteit fan it libben fan de bewenners stiet op it spul. Wynpark Fryslân komt der al. It grutter meitsjen fan dit park skynt fisueel net folle út te meitsjen. Set dan alles bijelkoar yn it Ijsselmar en behoed Fryslân fjirder fan fersmoarging fan it lânskip. Participeer as Provinsje yn it park. Brûk
dat ferrekte NUON jild hjirfoar en soargje dat mei de saneamde “opbringsten” der goeie besparringen yn enerzjy bewurkstelligt wurd. It minste fan dizze situaasje is dat we as friezen wol wer lykje te ferfallen yn de twisten lykas fan de schieringers en de fetkeapers. Foar en tsjin. It is it ein fan de mienskip en ienridegens wêrfan ik miende dat we dat hienen yn Fryslân.
We zijn hier vanwege de invulling van de friese taakstelling windenergie. Ik ben een fries, ik spreek in mijn moedertaal, ik woon in mijn vaderland. Ik houd van Friesland. De cultuur, de sporten, de PC, het volkslied, het landschap en de ruimte. Dat is mijn identiteit. Met de mogelijke komst van grote windmolens, van 160 meter hoog, vier keer zo hoog als de Ferwerter toren, wordt mijn ruimte ingenomen. Ik voel dat ik wordt aangetast in mijn identiteit. Zo’n emotie gaat diep. Ik kan het niet aanzien dat ons stukje grond, met zijn ruimte daarboven verandert in een industrie terrein. De lucht is van ons allemaal. Wanneer daar een windmolen komt van 160 meter, dan blijft dat niet bij het stukje grond waarop deze molen is gebouwd. Door de hoogte en het “wjukkeljen”, neemt deze molen een veld in van tientallen kilometers rondom. Dat is veel. Daar heeft niet alleen Ferwert mee te maken, maar ook Ameland, Stiens, Oudkerk en noem maar op. En wanneer ik er van overtuigd kon zijn dat het zin heeft, dan zou het nog wat zijn, maar dat ben ik ook niet. De molens waarover we het hebben, maken dan wel gebruik van een duurzame aanlevering, nl. de wind. Wanneer het naar stroom omgezet moet worden is er van die duurzaamheid al geen sprake meer. Zonder subsidies hebben deze molens geen bestaansrecht. Wanneer het een vrije markt zou zijn, dan kan de windmolen wel inpakken. Ik ben ervan overtuigd dat dit proces door het geld geregeerd word. Het heeft met duurzaamheid niets meer van doen. Het is pure geldklopperij en wij al burgers moeten hiervoor bloeden. Het landschap gaat naar de knoppen, de gemeenschap gaat er aan en wij mogen er ook nog aan meebetalen. We zitten er maar mooi mee om in Friesland 530 MW te leveren. Ze zullen dus ergens moeten staan. Om uit beide slechte locaties te kiezen, Ijsselmeer of land, dan kan ik maar een ding zeggen: “zet ze niet tussen de mensen”. De overlast en de impact voor omwonenden is te groot. De gezondheid en de kwaliteit van het leven van de bewoners staat op het spel. Windpark Friesland komt er al. Het groter maken van dit park schijnt visueel niet veel uit te maken. Zet dan alles bijeen in het Ijsselmeer en behoed Fryslân voor verdere verommeling van het landschap. Participeer als provincie in het park. Gebruik dat verrekte NUON geld hiervoor en zorg dat met de zogenaamde “opbrengsten”dat er goeie besparing in energie kunnen worden bewerkstelligt. Het minste van deze situatie is dat we als friezen wel weer lijken te vervallen in de twisten zoals de schieringers en de vetkopers. Voor en tegen. Het is het eind van de gemeenschap en eenheid waarvan ik meende dat we dat hadden als Friesland.
Doete de Groot 17-11-2014
Inspreektekst Regiogroep WindparkHeerenveenNEE Hoorzitting 18 november 2014 - Provinciehuis Geachte leden van Provinciale Staten, Wij hebben veel punten van kritiek en vraagtekens betreffende de gang van zaken rondom het voorstel van GS, inzake de aanwijzing van windparklocaties nabij Heerenveen. 1. GS NEGEERT ONTBREKEN DRAAGVLAK WINDPARK HEERENVEEN De omgeving van twee bedrijventerreinen, namelijk IBF en Omrin, wordt aangewezen als reservelocatie. Dit vinden wij hoogst merkwaardig!! GS heeft namelijk zelf aangegeven, dat draagvlak een noodzakelijke voorwaarde is. Ten eerste het IBF gebied. In de reactienota van GS van februari 2014 staat letterlijk: “Inmiddels is duidelijk dat er in de gemeente Heerenveen geen bestuurlijk draagvlak is voor het in de ontwerpstructuurvisie aangewezen zoekgebied in Heerenveen.” Dat klopt, 23 gemeenteraadsleden stemden tegen en slechts 3 voor. Ook gaven de aangrenzende gemeenten De Friese Meren en Opsterland aan dat er bij hen geen bestuurlijk draagvlak is. Dan het Omrin gebied. Het is tevens merkwaardig, dat er in een begeleidende provinciale ambtelijke voorbereidingsnotitie van 8 oktober 2014 al de volgende zin staat: “De gemeente Heerenveen is voor plaatsing van een windpark in het gebied bij de Omrin.” En dat terwijl de gemeenteraad van Heerenveen in 2012 hierover een besluit onder voorwaarde heeft genomen. Destijds gaf een klein deel van de gemeenteraad aan molens met een masthoogte van maximaal 60 meter te willen overwegen. Nader planonderzoek heeft niet plaats gevonden. Bovendien – en dit vinden wij het belangrijkste punt - wordt het ontbreken van draagvlak bij de vele omwonenden door GS genegeerd. Uit een door ons uitgevoerde huis-aan-huis enquête blijkt, dat slechts 3% van de 1.653 ondervraagden voorstander van een windpark nabij Heerenveen is. Maar liefst 86% van de mensen is tegen!!! Er is in onze regio dus geen draagvlak!!!
In het onderzoek van Fryslân foar de Wyn zijn per gebied slechts 37 en 39 meningen genoteerd! Daarbij komt ook nog dat deze ondervraagden wonen in een gebied tot maar liefst 3 kilometer vanaf de geplande locaties. Het moge duidelijk zijn dat dit géén representatief onderzoek is!! Daarnaast heeft Fryslân foar de Wyn onze regio een B-status gegeven, vanwege het onderkennen van hinder voor omwonenden en het ontbreken van draagvlak. Wij hebben de Provincie Fryslân via aangetekende brieven de uitslag van ons draagvlakonderzoek doorgegeven, maar we zien dit niet terug tussen de documenten van GS. Berust dit op een vergissing of is het minachting? Als het gaat om locaties waar de minste overlast is, hoe kun je dan dit gebied bij Heerenveen nemen?! Direct nabij zijn vele duizenden omwonenden!!! (bron: rapport CvA). 2. HET ONTBREKEN VAN EXTRA WEGINGSFACTOREN Bij het vorige plan van de Provincie in 2012 hebben omwonenden nabij Heerenveen tevens aangegeven, dat andere aspecten in de besluitvorming dienen te worden meegenomen. Zoals de geringere windsterkte in dit gebied (bron: Senter Novem), invloed op gezondheid (bron: Universiteit van Aalborg), slagschaduw, waardedaling onroerend goed (bron: jurisprudentie) en WOZ-waarde-daling, invloed van windpark op Natura2000-gebieden - o.a. De Deelen - de ecologische verbindingszones (bron: ontwerp-MER 2012) en landschap. Wij vinden het zeer onzorgvuldig dat hiervan nu niets terug te vinden is in het voorstel van GS!! 3. AANWIJZING ALS RESERVELOCATIE Wij vinden de term reservelocatie bijzonder onduidelijk!! 1. Waarom zou Heerenveen een reservelocatie moeten worden en alle andere gebieden niet? Hier ontbreekt een heldere onderlinge afweging!!! 2. De omschrijvingen en voorwaarden voor een eventuele toekomstige locatie zijn vaag en niet vastgelegd. Hoe kunnen omwonenden nu reageren op zo’n onduidelijk en procedureel vaag plan!! 3. De omwonenden zullen onvermijdelijk direkt èn indirekt schade ondervinden van een aanwijzing als reservelocatie. Mocht PS dit voorstel van GS overnemen, dan is de Provincie vanaf dat moment verantwoordelijk voor deze schade!
4. OVERIGE ARGUMENTEN Voor onze overige argumenten verwijzen wij u informatiebrochure die u in 2013 van ons heeft ontvangen.
naar
onze
KORTOM: Het voorstel van GS betreffende Heerenveen is onvoldoende onderbouwd, er worden zelfs feiten verzwegen en er wordt geen rekening gehouden met de wil van duizenden omwonenden! Onze oproep aan u is:
STEM TEGEN HEERENVEEN ALS WINDPARKLOCATIE!!! Dank u wel
2LI/2C3)Ci. Windenergie: • •
Stelt toch niets voor: heeft de windmaffia dan ook al alle meters gesaboteerd. Iedere kWh duurzaam is er 1 Dat we meer kunnen doen pleit ons niet Vrij om dan maar niets te doen. Rendement van centrales wordt minder Ja centrales draaien minder vollast. Maar u isoleert dan ook maar niet ? gaat ten koste van aantal vollasturen(rendement) van kachel .
•
Toch geen C02 besparing: er komen geen minder emissierechten. Klopt, wat de ene zou besparen zou een ander weer kunnen verbrassen. Dat is een fout in systeem dat pleit ons niet vrij om dan maar niets te doen.
•
Kost zo veel aan netkosten. Ja die kosten maken we. Dus ook maar niet meer fietsen, want dit kost extra fietspaden en rendement van auto wordt ook minder, want hoe meer km hoe goedkoper/km !!
•
Is zo duur ja kost geld, maar is wel 1 van goedkoopste vormen van DE zie tabel ECN, maar die zal ook wel omgekocht zijn.
•
Gooien miljarden weg. Kost geld, maar zie vorig punt, als we iets willen kost het, anders nog meer miljarden.
•
Wol
.
7,4, vergisting 6.3, wol < 8 m/sec, groter dan 7,5 m /sec 8,1, wol < 7,5, maar groter dan 7m/sec, 8,6, wol < 7 m/sec 9,8_, Wind in meer 11,4, Zonthermie 12.1 fotovoltaisch 14.1 =
,
•
Maar al deze bezwaren gelden dan ook voor alle andere vormen van DE II
Zijn er dan helemaal geen nadelen aan windenergie ? Ja geluid, zichthinder en slagschaduw. Slagschaduw kunnen we vooraf berekenen en als de hinder meer is dan 6 uur per jaar dan moet er een slagschaduw censor op. Meet lichtsterkte, weet wanneer het optreed en zet indien hinder de turbine stil. Zonder tussenkomst molenaar. Geluid zijn wettelijke regels voor. Ja, dat betekent dus niet dat er geen hinder kan zijn Ja, je hoort een turbine soms op grotere afstand, maar dat doe ik ook met andere geluidsbronnen. Wegverkeer, trein, maaimachine van buurman. .
Meeste mensen hebben problemen met zichthinder Wie heeft garanties gekregen van vrij uitzicht voor eeuwig? Kunnen we met zijn allen van dat mooie vrije uitzicht ook blijven leven? Doordat we deze bezwaren alleen maar vergroten krijg je dus “waardedaling” van woningen. Maar als we meer opruimen dan bouwen komt toch van alles minder? Minder geluid, minder slagschaduw, minder waardedaling (waar gesloopt wordt stijgt het immers weer) Ook minder zichthinder weet ik niet want ze zijn wel groter, dus op grotere afstand te zien. Maar wel minder en rustiger draaiend.
Maar we hebben besloten, niet ze, want we zijn onderdeel van BV Nederland dat we een transitie doen van fossiel naar hernieuwbaar. 2020 6000 MW wind op land ! Friesland slechts 530,5 Ook weer we, want we hebben ingestemd.
Maar wat doen we nu:
Vb we spraken europees, af dat we eigen vervoer willen hebben. Nederland loopt weliswaar niet voorop, maar doet mee. 14 % DE in 2020 We doen het zo efficiënt mogelijk, dus Nederland doet oa 11 auto’s ( 14 %) Friesland moet alleen zorgen voor de parkeerplaats, want de auto moet ergens staan = ruimte voor 530 MW Wat besluiten we nu mogelijk : ja we gaan voor die parkeerplek, maar dan willen we wel dat er een Rolls Royce op komt te staan, want die vinden we mooier dan een andere auto en het moet wel mooi zijn. Kortom geen goedkope variant van FFDW of solitaire opschaling, maar nee de staat(burgers) betaald en dus mag het wel wat meer kosten. ,
Wie zorgt er nu voor dat het zo duur wordt ? We of ze
Inspraak Invulling Friese Taakstelling Windenergie nov. 2014, locatie Spannenburg door mw. M.J.A.S.Hendriks, St.Nicolaasga, 23-11-2014 Hierbij mijn inspraakargumenten n.a.v. de Invulling Friese Taakstelling Windenergie. Deze brief vormt een aanscherping en aanvulling van mijn voorinspraak tijdens de ronde door Fryslân foar de Wyn in juli 2014. In principe ben ik vóór alternatieve energie, mits het de noodzaak van kolen/gascentrales opheft. En dat is niet zo bij windenergie. Verder was steeds de doelstelling: CO2- vermindering, niet: windmolens. Deze zeer grote molens vormen een te zware belasting voor de omgeving en het leefmilieu van de Friese burgers. Dit geeft gezondheidsschade door stress, als arts kan ik dit zeggen.
Op Provinciaal niveau: -Ecologische Hoofdstructuur, waarbij het pompstation-terrein een knooppunt vormt zowel voor de natte als voor de droge verbindingszônes. Ook loopt het "zoekgebied robuuste verbindingen" juist over het terrein langs het kanaal van zuid naar noord, dus precies waar de molens gepland staan. Het terrein van het pompstation had vóór de aanleg van de nieuwe putten vele bosjes daar staan, moesten in het kader van de Ecologische Hoofdstructuur herplant worden op het terrein, is nooit gebeurd, was wel toegezegd! Nu staan er nauwelijks nog bosjes, wel wat hoge bomen. -Provincie eist een bebouwingsvrije zône langs het kanaal van 60 meter, de Gemeente van 70 meter, dus ook de wieken van de molens mogen, lijkt mij, niet hieroverheen komen. -Er varen iedere dag vele schepen met gevaarlijke stoffen door het kanaal. Één scheepslading bevat vele vrachtwagenladingen. Bij een ramp met de molens zijn de gevolgen enorm, vele malen erger dan bij een ongeluk op het wegennet. Het kanaal is ter plaatse, vlak bij de Spannenburgerbrug, in 1993 al verbreed; als ook binnenkort de brug wordt aangepast, zullen er veel nog grotere schepen door het kanaal gaan varen. - Het pompstation zelf heeft een losplaats aan het kanaal voor o.a.natronloog, ook een zeer gevaarlijke stof, die ook een gaswolk kan veroorzaken. Dit is ook opgeslagen op het terrein, dus onder de geplande windmolens. Het geplande molen-terrein valt in zijn geheel in het "korte termijn" (10 jaar of korter) waterwingebied!! Moet dus het meest intensief beschermd worden. - Als een molen in zijn geheel omvalt, zal het getroffen terrein heel groot zijn, de vraag is, of er wel dergelijk grote molens mogelijk zijn op dit beperkte terrein, gezien de hiervoor genoemde risico's. - Ook de watersport lijdt schade door het aanwezig zijn van dergelijk grote molens direct naast het kanaal. Het maakt een zeer industriële indruk, ze zijn niet te camoufleren, en zijn volstrekt misplaatst zo tussen die mooie meren. In watersportkringen gaat met ervan uit, dat er ook gevolgen zijn op de 1
windrichting/kracht in het kanaal en dat er bijv. plaatselijke draai- of rukwinden ontstaan, van direct belang voor zeilers, maar ook voor on- of lichtbeladen vrachtvaarders, die dan hoog op het water liggen en dus erg (zij-)windgevoelig zijn. Het is vooral ook van belang bij het manoeuvreren en wachten voor een gesloten brug direct bij het pompstation, ook al zijn zeilers op het kanaal verplicht de motor bij te laten staan. Nu er een verbod gesteld is op snelheden hoger dan 6 km per uur bij de bruggen in het kanaal, wordt de situatie alleen nog maar gevaarlijker, zeker als ter plaatse toevallig een schip met gevaarlijke lading aangemeerd ligt. - Zône-gebied van de straaltoren van KPN - Radarbereik Vliegbasis Leeuwarden; de helicoptervlieglijn loopt aan de andere (oostelijke) kant langs het kanaal
Op Gemeentelijk niveau: -Het hele gebied valt in een Landschapszône, waarbij ook een weidevogelgebied en een ganzenfoerageergebied in het voor molens geplande gebied of in de directe nabijheid liggen (ernaast!). - De hinder voor de bewoners in de nabijheid, waarbij de overlast ook verder dan 1 km plaatsvindt, niet alleen het geluid van de wieken, het is nooit meer stil, maar ook de bewegingen, de eeuwige onrust bij de nabije of wat verdere horizon. Dit geeft gezondheidsschade. Deze molens worden te groot. Ze zijn over te grote afstand langdurig aanwezig in het gezichtsveld tegen de horizon, zeker als er geen of weinig andere bebouwing of hoge beplanting tussen staat, zoals op deze locatie. - De bewoners rond Spannenburg hebben, net als de Gemeente, reeds een uitbreiding van de huidige 6 molens tot 10 afgewezen. Er is dus al geschiedenis geschreven!! Het protest tegen de eerste 6 kleine molens is mislukt. Er zou “draagvlak” zijn, hiermee worden slechts de bewoners van het dorp Idskenhuizen bedoeld, niet die van Spannenburg, en de omliggende woningen/boerderijen. En bovendien geldt dit slechts voor drie van de vier molens, nadrukkelijk niet voor de vierde molen, die het dichtst bij het dorp Idskenhuizen gepland staat. - De financiële compensatie voor de bewoners lijkt mij absoluut onvoldoende geregeld. Op de inspraakavond heb ik "indexering" genoemd. Ik ben onvoldoende op de hoogte van andere mogelijkheden, maar weet wel intussen, dat panden zeker al 30 - 40 % in waarde dalen, of onverkoopbaar worden. Er zou dus bijv. niet slechts een taxatie heden moeten plaatsvinden, maar ook bij verkoop van panden in de toekomst en dit vergelijken met de meerwaarde van de markt, in heden en toekomst van het moment van verkoop. Verder zijn er in het verleden slechte ervaringen zowel van mijzelf als ook van andere bewoners met het Waterleidingbedrijf over contact en compensatie van overlast. Men had zelfs aanvankelijk gladde verf op de wieken aangebracht, die schitterde in de zon bij iedere omwenteling, ook bij stilstand.
Op het niveau van het pompstation:
2
-Bij de aanleg van de eerste molens bleek de electrische infrastructuur absoluut onvoldoende om molens te plaatsen van het toen reeds mogelijke kaliber. Er kwamen dus 6 molens van slechts 225 kW, omdat aanleg van een adequate electriciteits-infrastructuur veel te duur bleek. Hoe het nu anno 2014 is, weet ik niet, maar de meerkosten voor aanleg van een goede electriciteits-infrastructuur zijn moeten gigantisch zijn. Er is geen verdere groot-afnemende industrie aanwezig, heeft dit dan wel zin op deze plaats? De Gemeente heeft zich ook duidelijk in het verleden uitgesproken tegen uitbreiding van het “industrieterrein” van het pompstation. Bovendien is het de vraag of er van de burgers voor dit project met deze meerkosten t.o.v. industrieterreinen met meer gebruikers, nog meer subsidie gevraagd kan worden. - De invloed van het gewicht en de trillingen van de hoge molens met hun fundering op de (diepe) aardlagen in het waterwingebied, recht onder de molens, is naar mijn mening, nooit onderzocht. Er zijn grote effecten op waterstromen onder Spannenburg ontstaan bij het aanleggen van de N.O.P., blijkt uit rapporten, (kwel veranderde in infiltratie!) en ook is het een en ander bekend van effecten in de Wieringermeer, werd medegedeeld op de inspraakavond. Ons waterwingebied wordt in de toekomst steeds belangrijker, daar moeten we zuinig op zijn!! Er komen al genoeg bedreigingen op ons milieu van de ondergrond af, afgezien van de verzilting. De vraag is of het niet zinvol is in dit kader om de cirkel rond het pompstation uit te breiden verder dan de 25-jaarsgrens, waarbij te stellen, dat de landbouw op zich niet beperkingen hierdoor hoeft te ondervinden, maar wel bijv. schaliegaswinning of gaswinning anderszins in de omgeving afgehouden kan worden. Mw.M.J.A.S.Hendriks Houtsnip 17 ,( dus niet meer vlak bij deze molenlocatie, maar mijn kinderen hebben wel belang bij deze zaak, net als mijn ex, M.Leenstra, die wel nog woont op Noed 13A, 8523 DK Idskenhuizen) 8521 RE St.Nicolaasga Tel.0513-417609 23-11-2014 Bronnen: * Ecologische Hoofdstructuur Provincie (1990, in 2000 in alle provinciale plannen doorgevoerd), voor behoud en/of herstel van landschappelijke en ecologische structuren, gedeeltelijk gedigitaliseerd. Vanaf 2013 genoemd: Nationaal Natuur Netwerk (NNN) *Bestemmingsplan Buitengebied Gemeente Skarsterlân, niet gedigitaliseerd, in ieder geval hierin aangegeven, dat er geen vrijstelling/aanlegvergunning afgegeven wordt, indien er een onevenredige aantasting plaatsvindt van het ruimtelijk beeld, ook al is in het coalitie-accoord bij de vorming van de nieuwe gemeente De Friese Meren afgesproken, dat capaciteitsuitbreiding mogelijk kan zijn. Het hele gebied is een agrarisch ontwikkelingsgebied, met benoemde meerwaarden; alleen het terrein van het pompstation is “industrieterrein” zonder verdere uitbreidingsmogelijkheden *Collectief Beheerplan Weidevogels, ANV, Tusken Sleatergat en Wellesleat eo. Plancode FR014 *Rapporten van het Waterpompstation: o.a.Rapport Beschermingszônes Pompstations Friesland nr.OS 88-07, Dienst Grondwaterverkenning 3
4
Geachte statenleden, beste aanwezigen, Mijn naam is Durk Hilarides en ik woon en werk in het gebied Kop Afsluitdijk. Er zijn ontwikkelingen die er op lijken dat er voor de invulling van de Friese taakstelling windenergie nieuwe windturbines in het gebied Kop Afsluitdijk komen. De opgave waar Friesland voor staat is een lastige omdat er continue een afweging moet worden gemaakt tussen de opgelegde taakstelling windenergie en de effecten & impact van windmolens op bewoners, het aangezicht van het Friese landschap en de locale economie. De windmolens hebben een grote impact op de leefomgeving van de bewoners en ondernemers binnen het gebied Kop Afsluitdijk. Het samen brengen van de reeds bestaande initiatieven in het gebied leidt tot een impuls voor de omgeving en de ontwikkeling daarvan, nu ook onze lokale overheden meer en meer moeten bezuinigen. Het niet te begrijpen zijn als voor de invulling van de Friese taakstelling windenergie, er gekozen wordt voor één initiatief zonder een goede integrale afweging van alle opties en initiatieven binnen het gebied Kop Afsluitdijk. Het zou ook onbegrijpelijk zijn wanneer er gekozen wordt voor het plan waarbij de lasten en een schadevergoeding voor de bewoners van de het gebied Kop Afsluitdijk zijn en de uitbreiding van de capaciteit en de daaraan verbonden meeropbrengsten grotendeels naar een energiemaatschappij gaan. De mienskip kan toch zelf wel deze windmolens realiseren en het initiatief behouden? In tijden van bezuinigingen en economische malaise is het prijzenswaardig te noemen wanneer de Provinciale Staten er voor kiest om te komen tot een plan dat maximaal recht doet aan de belangen van de bewoners en de lokale ondernemers binnen dit gebied, waardoor zowel de lasten verdeelt worden en de opbrengsten optimaal bijeenkomen en behouden worden binnen het gebied waar de windmolens ook daadwerkelijk geplaatst zullen worden.
Ik wens u, de statenleden wijsheid toe in al uw besluiten.
Inspraak hoorzitting Provinciale Staten op 18 november 2014
In december 1986 werd ik lid van de voorloper van Noordenwind en stortte f. 100,- voor de eerste windmolen van de vereniging op de Kop Afsluitdijk. Later nam ik voor een bescheiden bedrag meer certificaten, die nu grotendeels zijn afgelost. Inleggen bij Noordenwind is al jaren niet meer mogelijk door het beleid van de Provincie. Ik ben, zoals u begrijpt, voorstander van burgerparticipatie. Ik zou graag willen dat Provinciale Staten zou handelen naar het advies van de Commissie Winsemius: kleine windparken met molens op een rij zonder lawaaioverlast voor bewoners gedeeltelijk ter vervanging van de solitaire molens. Ik heb er alle vertrouwen in dat Noordenwind de burgerparticipatie goed kan organiseren.
Mw. H.J.J. van Holten Lid Noordenwind
Stavers Belang Correspondentieadres : Breefenne 35, 8715 KA Stavoren E-mail : staversbelanggmail.com
Inspreektekst Hoorzitting Windmolenparken IJsselmeer, maandagavond 17 november Geachte leden van de Provinciale Staten van Fryslan, De besturen van de plaatselijk belang ver. Stavers Belang Stavoren Promotie (ondernemersvereniging) en SPHS (commissie die de belangen van de Staverse passantenhavens behartigt) zijn hevig geschrokken van het genomen besluit door GS om toch een mega windmolenpark aan te leggen in het IJsselmeer voor de kust van de IJsselmeer kernen behorend tot de gem. SWF. Stavers Belang Stavoren Promotie en SPHS vinden dit onbegrijpelijk, onverantwoord en ondemocratisch, om de volgende redenen: ,
,
•
de massaal geuite bezwaren vanuit de lokale bevolking en de toeristische sector de goed onderbouwde kritiek door actiegroep Don Quichot
•
het kennelijk volledig terzijde schuiven van de visie
•
pn van de gem.
SWF
• • • •
de geografische onevenwichtigheid het kennelijk negeren van het rapport Winsemius het partijpolitieke karakter van het besluit, waardoor de belangen van de getroffen bevolking en bedrijven secundair dreigen te worden het feit, dat alle lasten van dit project in één gemeente worden neergelegd
Het moge duidelijk zijn, dat draagvlak voor dit besluit onder de lokale bevolking en bedrijfsleven volledig ontbreekt, terwijl in alle officiële stukken dit juist als een vereiste genoemd wordt. Het zal u dan ook niet bevreemden, dat we ons oprecht afvragen hoe het in een rechtsstaat mogelijk is dat de grondbeginselen van onze democratie in Fryslan althans waai het dit dossier betreft notabene door de eigen provinciale overheid met voeten getreden wordt. Wij roepen u dan ook met kiem op terug te treden van deze heilloze route .Dit moet u werkelijk niet willen... ,
,
Bestuur Stavers Belang Bestuur Stavoren Promotie Bestuur SPHS
,
Namens “Zeilvereniging Workum” te Workum. Inspraakreactie op Structuurvisie Fryslan Windstreek 2014 IJsselmeer; windpark in het IJsselmeer bij Makkum. Vooropgesteld dat de zeilvereniging Workum geen tegenstander is van windenergie. Het zou ook niet passen bij een vereniging waar wind en water elementen zijn waar je dankbaar gebruik van maakt. Voor de toekomst zal op een evenwichtige wijze gezocht moeten worden naar duurzame bronnen om aan onze energiebehoefte te voldoen. De benodigde locaties zullen echter zorgvuldig, en met ruim voldoende draagvlak, moeten worden gekozen. En daar wringt nu de schoen! In de bijgestelde visie Windstreek 2014 staat dat op het Friese vasteland eerst nieuw beleid moet worden gemaakt en dat er in het IJsselmeer een windmolenpark kan komen van maximaal 400 megawatt. Dit betekent concreet dat er op het vasteland geen molens meer nodig zijn. Dit is ten eerste geen beleid en ten tweede, als het al beleid is, gezien de reacties en het groot aantal insprekers, absoluut een beleid waar geen draagvlak voor is. Kortom, er moet eerst beleid voor zowel water als land worden gemaakt, onderbouwde en alternatieve locatiekeuzes worden gemaakt en aangeboden, draagvlak worden gecreëerd en dan besluiten worden genomen. Het is ronduit teleurstellend om te moeten constateren dat in het visiedocument Grutsk op ‘e Romte de weidsheid en ruimte van Friesland en het IJsselmeer als basiscriteria worden benoemd. Evenzo teleurstellend zijn de bewoordingen die initiatiefnemer ‘Windpark Fryslan’ gebruikt: het windpark is gepland in het IJsselmeer nabij Breezanddijk. door de omvang en ligging kan het windpark beeldbepalend worden voor de Provincie Friesland, met minimale overlast en met behoud van het mooie Friese landschap. Het beoogde voorstel voor het windmolenpark bij Makkum is simpelweg voorstelbaar, en zal in de praktijk herkenbaar zijn door grove horizonvervuiling, waarmee het open en weidse karakter van IJsselmeer ernstig wordt aangetast. Bovendien is het gesitueerd op een plaats die zeer nadelig zal werken op land- water en verblijfsrecreatie. Dat hier, in eerste instantie, nog geen onderzoek naar is gedaan zegt iets over inhoudelijke kennis en beleving van de materie……. Kortom, de zeilvereniging Workum is van mening dat gestopt moet worden met de locatie van dit onzalige plan voor een windpark voor de kust van Makkum. Er zal gezocht moeten worden naar alternatieve locaties waarbij het weidse en open karakter van het IJsselmeer geen geweld wordt aangedaan.
Koninklijk Nederlands Watersport Verbond
Overkoepelende organisatie ten dienste van de watersport
memo Aan
: Provinciale Staten Fryslan
Van
: Frank Jibben
Betreft
: inspraak hoorzitting windenergie in Fryslan
Datum
: 20 november 2014.
* Op 18 oktober 2012 schriftelijke zienswijze op plan Windstreek ingediend namens Watersportverbond, HISWA Vereniging, Vereniging voor Beroepschartervaart BBZ en Sportvisserij Nederland, samenwerkend binnen de Stichting Waterrecreatie IJsselmeer. Op 3 februari 2014 hebben 22 waterrecreatie-, natuur- en landschapsorganisaties nogmaals een klemmend beroep gedaan op GS: geen windmolens in het IJsselmeer. Op uw hoorzitting van 1 april j.l. in IJlst heb ik de bezwaren inhoudelijk kunnen toelichten. Kern is dat voor de watersport op het IJsselmeer de ruimtelijke kwaliteit (de horizon, de stilte, de openheid, duisternis, rust) van groot belang is. Het is moeilijk om je een voorstelling te maken van de gevolgen van een windmolenpark van een dergelijk formaat op de ruimtelijke kwaliteit. We hebben het over tientallen windmolens, tot 200 meter hoogte, in de een of andere opstelling, voorzien van knipperende rode of witte lichten. Hoe dat eruit ziet vanaf de kust of vanuit je boot is moeilijk voor te stellen, want in Nederland kennen we dergelijke windmolenparken nog niet. Ik voer afgelopen zomer met mijn boot langs een windmolenpark boven de Duitse Waddeneilanden, terwijl het begon te schemeren. Ik kan u verzekeren, dat de invloed op de beleving, op die ruimtelijke kwaliteit gigantisch is. En nou was dat nog verhoudingsgewijs een klein windmolenparkje. * Maar er is nog een ander aspect, wat tot nu toe onderbelicht is, maar wel van wezenlijk belang om in de discussie in te brengen, nl. het doorvaartverbod. Al langer is bekend dat het verboden is om door de windmolenparken op zee heen te varen. Dat geldt zowel voor zeeschepen, als voor visserijschepen en de recreatievaart. Dat is het beleid van Rijkswaterstaat. Nieuw is, in ieder geval voor ons, dat dat beleid ook van toepassing is op de windmolenparken in het IJsselmeer. Wij zijn het volstrekt niet eens met dat doorvaartverbod en de discussie loopt. Maar vooralsnog moeten we het er mee doen en mag je dus straks niet door het windmolenpark in het IJsselmeer heen varen. Dat is nadrukkelijk bevestigd door Rijkswaterstaat, zowel in Den Haag als in Lelystad. En dat betekent dat als U instemt met het voorstel van GS voor de aanleg van dit windmolenpark in het IJsselmeer u tevens besluit dat 1000 tot 1500 ha vaarwater (2000 tot 3000 voetbalvelden, weet u wel) op slot gaat. Dat moet U niet willen. Dank u wel.
Adres: Oostelijke Industrieweg 22, 8801 JW Franeker Email:
[email protected] Website: www.windparkfroonacker.nl Telefoonnummer: 06‐48250468
Franeker, 17 november 2014 Geachte Statenleden, Als inwoners van Fryslân, als gerechtigde kiezers en als Windpark Froonacker hebben wij met groot onbehagen kennis genomen van het voornemen van Gedeputeerde Staten om geen windenergie op land in Fryslân te plaatsen, maar om te kiezen voor een dure optie in het IJsselmeer. Even voorstellen: Windpark Froonacker Windpark Froonacker is een windturbinesaneringsproject waarbij 8 bestaande windturbines worden afgebroken en 5 modernere windturbines worden teruggeplaatst. Vier van de af te breken windturbines staan op een geluidsgezoneerd industrieterrein (klasse 4) de vier andere staan her en der verspreid in het mooie Friese landschap. Deze nieuwe windturbines kunnen gezamenlijk voor meer dan 30.000 mensen duurzame energie opwekken. Uitgebreide informatie over ons project vindt u op: www.windparkfroonacker.nl. Fryslân foar de Wyn Windpark Froonacker heeft zich aangemeld bij Fryslân foar de Wyn (FFDW). Wij zijn trots op het feit dat Windpark Froonacker na een heel kritisch proces is geselecteerd in de eindgroep van 20 kandidaten. Onderzoek heeft uitgewezen dat ons plan goed scoort op de onderzochte items als landschappelijke inpassing, participatiemogelijkheden, draagvlak, ecologie enzovoorts. FFDW heeft Windpark Froonacker op de zogenaamde B-lijst geplaatst. De enige opmerking is de mogelijke hinder voor omwonenden van het nieuwe windpark. Hierover hebben wij een belangrijk aanvullend onderzoek laten verrichten waarvan wij u op de hoogte willen brengen. Geluidsoverlast Aanvullend onderzoek heeft ondertussen aangetoond dat de geluidshinder voor de mensen in Franeker namelijk afneemt wanneer Windpark Froonacker conform plan gerealiseerd wordt! De turbines van Windpark Froonacker zijn namelijk stiller dan de reeds bestaande turbines en ze worden verder van de omwonenden gebouwd. Dit aspect is niet meegenomen in de bevindingen van FFDW en de commissie Winsemius. Voor een toelichting verwijzen wij u naar de bijlage. Wat zijn nu de voordelen van Windpark Froonacker? 1.
Het wordt dus stiller voor de inwoners van Franeker.
2.
De omwonenden en overige burgers uit de gemeente kunnen straks participeren (dat kan nu niet).
3.
Er worden 8 oude inefficiënte windturbines gesloopt waarvan 2 dorpsmolens, die anders opgeschaald worden.
4.
Er wordt een mooie rechte lijnopstelling gerealiseerd i.p.v. windturbines lukraak in het Friese landschap, waarbij de lijnopstelling in het verlengde van het industrieterrein ligt en er tevens aangesloten wordt op beeldbepalende lijnen zoals het van Harinxmakanaal en de spoorlijn Leeuwarden-Harlingen.
5.
Goedkopere stroom dan van de huidige windturbines of van turbines in het IJsselmeer wat ca. 500 miljoen kost.
6.
Windpark Froonacker is geen initiatief dat autoritair door een overheid wordt opgelegd.
7.
Windpark Froonacker ligt gedeeltelijk op een industrieterrein en niet in de buurt van een natuurgebied of EHSgebied en ook niet midden in het weidse landschap!
Wij stellen voor om de plannen zoals gepresenteerd door FFDW/Winsemius op de A- en B-lijst integraal over te nemen. Kies voor minder geluidsoverlast! En kies voor meer groene stroom voor minder geld! Hartelijk dank voor uw aandacht. Namens Windpark Froonacker, Paul de Jong ZIENSWIJZE: inspraak Windpark Froonacker - Provinciale Staten op 17 november 2014
1|2
Adres: Oostelijke Industrieweg 22, 8801 JW Franeker Email:
[email protected] Website: www.windparkfroonacker.nl Telefoonnummer: 06‐48250468
Bijlage 1
De rode contour laat de vergunde geluidshinder zien welke wordt veroorzaakt door de huidige windturbines. De groene contour laat de noodzakelijke geluidsruimte zien welke nieuw Windpark Froonacker wordt vergund. Duidelijk te zien is dat de geluidscontour in zuidoostelijke richting verschuift. Hierdoor kan worden gesteld dat de omwonenden uit Franeker (oost) en de omwonenden op het bedrijventerrein Zevenhuizen minder geluidsoverlast zullen ervaren als Windpark Froonacker wordt gerealiseerd. Kortom, Windpark Froonacker realiseert iets wat de tegenstanders van windenergie juist nastreven: minder geluidsoverlast!
ZIENSWIJZE: inspraak Windpark Froonacker - Provinciale Staten op 17 november 2014
2|2
2000 jier lyn moasten we nei Rome, net iens mei de oksehandel, no bin we hjir en kinne we ús ferhaal dwaan. Der wurdt nei elk harke. Dat wij hjir binne is demokraasje yn optima forma, dat is moai. Mar miskien wie it better fan net. At jo elkenien freechje om har miening wurdt it in dreech proses. It is wol goed bedoeld, mar dat wie it kommunisme ek: yn theorie moai betocht, yn’e praktyk mislearre. Fryslân foar de wyn is folslein misleare, it plattelân is poer! Minsken sekken jild foarhâlde, libbenslok is net te keap! Dit freget om in fan boppe âf sjoen beslút. In beslút dy’t nei it totaal sjocht. En net in pleatselike agrariër dy’t tafallich syn lân tusken Wânswert en Hegebeintum hat. En omdat dêr syn pleats stiet, der ek dy grutte mûnen ha wol. Sjoch nei de Provinsje! Sjoch it lânskip! Sjoch de kultuur! Sjoch de mienskip! Sjoch de minsken, de skoallen, de buorlju, it lefen! Fergriem it net! Set de mûnen net yn é mienskip. Se mat op in plak wêr at net de iene buorman it de oare oandocht. De dader mat anoniem wêze. De mûnen allegear bijelkoar, fier fan de bewenning âf, sa hâlde jo de mienskip bijelkoar en fergrieme je net de HIELE provinsje! In wiis beslút sjocht fier foarút! It Ysselmar ……. Dan mar.
2000 jaar geleden moesten we naar Rome, niet eens met de koehandel. Nu zijn we hier en kunnen we hier ons verhaal doen. Er wordt naar elk geluisterd. Dat wij hier zijn is democratie in optima forma, dat is mooi. Maar misschien was dat wel beter van niet. Wanneer iedereen om haar mening gevraagd wordt, wordt het een moeilijk proces. Het is wel goed bedoeld, maar dat was het communisme ook; in theorie mooi bedacht, in de praktijk mislukt. Fryslân foar de Wyn is compleet mislukt, het platteland is razend. Mensen zakken met geld voorhouden, levensgeluk is niet te koop! Dit vraagt om in van bovenaf genomen besluit. Een besluit die naar het totaal kijkt. En niet een plaatselijke agrariër die toevallig zijn land tussen Wânswert en Hegebeintum heeft. En omdat daar zijn boerderij staat, daar ook wel grote molens wil hebben. Zie naar de provincie! Zie het landschap! Zie de cultuur! Zie de gemeenschap! Zie de mensen, de scholen, de buurlui, het leven. Vergooi het niet! Zet de molens niet in de gemeenschap. Ze moeten op een plek waar niet de ene buurman het de andere aandoet. De dader moet anoniem zijn. De molens allemaal bijeen, ver van de bewoning af, zo houdt je de gemeenschap bijeen en vergooi je niet de GEHELE provincie! Een wijs besluit ziet ver vooruit! Het Ijsselmeer…..dan maar.
17-11-2014 Hans Jouta
GIET IT FRYSLAN FOAR DE WYN? Giet it, “Fryslân-foar-de-Wyn”? Nee en ja. It is Fryslân oangeande wynenerzjy net foar de wyn gien: 4 jier omgriemd om oer in moanne ta in beslút te kommen…… Troch in bestjoer dat earst “Fryslânfoar-de- Wyn” syn gong gean liet mei in protte argewaasje en twaspjalt yn hiel wat doarpsmienskippen! In ynventarisaasje fan oanfragen, foar it meast fan minsken, dy der op út binne om mei in protte subsydzje winst te meitsjen, mar wol mei it gefolch dat it lânskip fan (no noch) de moaiste provinsje fan Nederlân te fernielen mei wjukkelmastodonten. En dat allegearre ferpakt mei in moaie strik fan duorsumens….. (foar wat it wurdich is). It ferset wie massaal en net oer de holle te sjen. Doarpsmûnen soenen ús sympaty hawwe moatte, mar net neist de toer en ek net op it lân. No net tinke: hy wol sels net in mûne yn syn buert hawwe; dat kin net yn Jelsum en omjouwing fanwegen de fleanbasis, dus kin ik frijút prate… Op it Iselmar dan mar of dochs op of by de Ofslútdyk? Mar dan rinne jo tsjin frjemde saken oan: De gemeente Súdwest Fryslân hat in hiel grut grûngebiet en dêr is dus in hiele protte plak foar mûnen as jo dy op it lân hawwe wolle, mar dat wol dizze gemeente net. Ek gâns in stik Iselmar is fan Súdwest Fryslân, mar dêr kinne ek gjin wynmûnen neffens dizze gemeente. Dizze gemeente klaget dat sy al sa folle mûnen hat, no wie dan wat lytser bleaun! Dan mar leaver op de Ofslútdyk; heart dy dan net by dy gemeente? Benammen fan de rekreaasje- en horekasektor komt wjerstân tsjin mûnen op 6-7 km ôfstân yn it Iselmar; de wynmûnen soenen dizze sektoaren ferskriklik protte skea ta bringe. En op de Ofslútdyk dan net? En op it lân ek net?
Wolle kuierders, fytsers en boatsjefarders op al dy moaie rûtes wol wynmûnen akseptearje? Hawwe sy gjin rjocht op in lânskipsbelibbing sûnder wjukkelmesines? Fansels likegoed! As dy lju út de smoute teetún fan Bartlehiem komme, wolle dy rêst en romte om harren hinne hawwe. Dit bringt my ta de konklúzje dat beswieren foar lânrekreaasje en foar Iselmarrekreaasje op syn minst lykweardich binne. Dus kin it rekreaasje- en horeka-aspekt oan’e kant lein wurde as it giet om ûnderskeid te meitsjen tusken pleatsing op it lân of yn it Iselmar. Wat folle foarnamer is, is de ynfloed op it wenjen, op de wenomjouwing, op de rêst fan ús eigen ynwenners! Albert Koers fan FfdW kin it net ferneare dat DS yn har beslút it advys fan de Kommisje Winsemius net oernommen hat (Ljouwerter Krante 3/11). Hy seit dat it advys net woegen is en boppedat, dat de leden fan de FNP te koart tiid nommen ha om harren dêryn te ferdjipjen. De man wit hiel goed dat syn beide kompanen fan FfdW op in ledefergadering dy leden bypraat ha oer it advys fan Winsemius en alle tiid nommen en krigen ha om fragen te beäntwurdzjen. De mieningsfoarming fan FNP-leden sa lyts te achtsjen, roait nearne nei! Dan it fenomeen referindum. Foar it ljocht tovere troch it geheime wapen fan it CDA: âld-deputearre Jan Ploeg. Hoe is it mooglik dat hy no ynienen foar in referindum is? Wie it kredo fan CDA-politisy net altyd: “WY binne keazen, WY hawwe mandaat, dus WY beslute”? Op himsels bin ik foar in referindum, mar is dy ynventarisaasje fan FfdW mei al dy jûnen rûnom yn Fryslân dan net dúdlik genôch? Net om bygelyks Bakkefean tekoart te dwaan; hat it doel om in referindum te hâlden yn plakken wêr yn’e fierste fierten net in wynmûne komme sil? Hie it earder betocht Jan Ploeg, 3 jier lyn bygelyks dan wie der noait in advys kommen foar in kommisje mei “daadkracht”……. Nim no in beslút! Foar de Ofslútdyk as it heal kin en oars dochs mar Iselmar.. Jaap S.Keizer.
le gedicht hoorsitting 20 nov Prefinsy fryslân. 15 sipt. 2014, “de Dag van de Ruimtelijke kwaliteit” Frij naar de tekst fan de single “De Oasthoek”- Gerrit Breteler Sit op ‘t banky bij Swarte haan Staar naar de oorsprong fan ‘t Blidt ‘t stroomgat , wat ‘r fan over is, de rest fergaan. Mot dan alles naar de bliksem of is ôns lieve Heer nag mild? ‘t Is de fooriitgang Iând tit see Hoefeer gaat dat “Ministers fan de aarde?” of valt ‘t allemaal wel weer mee? Donder op met die “monsters die je baarde” We sien nou nag overal lucht De horison sien je nag over see en Iând Ik soek na myn siken, ik sucht Die groate wynmôlns skeure ‘t landskap iit ‘t ferband op ‘e Syl prate se wilens over krimp en leegloop onder de noemer: “Zien en Verleiden” DBF fan harte met de Anita Andriesen-priis, geeft nag hoop de MEGA opdracht foor Prefînsy doet de Mienskip scheiden -
Besin jim en kom tebek na jim netuur Dink om jim kwaliteit fan Romte wêz dr Grutsk op an’t lêst Hou dut mooie plakky op ‘e kuur Sêg niet ‘t is mij allegaar wel best!
2e gedicht hoorsitting 20 nov Prefinsy fryslân.
Mooi Fryslân De statenleden fan fryslân histere naar ‘t folk. De horison wort nou foor ‘t Iselmeer ‘n ramp Môlns raike straks feul te feer in ‘e wolk. En wort ‘r draigd met ‘t haagse Kamp Hidde hout ‘t niet meer an ‘e kop De Bruin trekt ‘t niet meer met syn boatsy 0k foor Rein wort ‘t ‘n strop. En Lukkes fynt ‘t allang ‘n soadsy Heerenveen mot ‘n ouwe reserve insette? Dut is nag maar de eerste slag fan feule jaren Se wille dochs ok heel Fryslân folsette. De ministers der aarde sille nije monsters baren Fryslân foar de Wyn wil ons ‘n nu A, B, C anlere De nije kroniken fan Winsemius binne al skreven De Skieringers en Fetkopers komme werom kinne wy ‘t nag kere? ‘t Frise landskap nageraden skier en kaal , alleen nag spekkopers die’t elders leven. De geskiednis herhaald ‘m keer op keer. Ferdeel en heers, megamôlns op land of see ‘t Folk ‘n rad foor ogen, krije ‘t hyn en weer De wynmoinmaffia fulle hun diepe büssen met ons aigen geld tefree Wer blyft de echte soasjalist, bij de PvdA of SP? Of stride se niet meer teugen de minne kapitalist Se love nag in de wynenerzy heel gedwee. En drage Fryslan feerder üt in hur kist.
Meer dan 100 jaar strijd foor ‘n betere mienskip. Met de erbaaiers ‘t land met bloed sweet en tranen opboud In korte tijd weer strijd tussen wynboer en erbaaier ferhip, We binne straks tientallen jaren met die rotzooi ankloud. Kies foor de nulopsy nou ‘t nag kin! D’r binne seker wel alternativen met son, bio en getij Stel ut die plannen en driif niet deur jim sin Kies foor nou foor Mooi Fryslân en maak jim frij Ans kiest ‘n ander derfoor, de echte stânfries. Die bûge niet foor Brussel en den Haag. Kom tot in keer, niet met jim geweten in ‘e ties Fechte foor ons Friese frijhyd en Iandskap sit in ons laag. Gooi die 530 MW an wynmoins werom naar de reginten en gaan hard werom naar WAF. Wij ferteugenwoordige al dizzenden Friezen foor ‘n Mooi Fryslân. En winne feul enerzy teugen feul minder sinten.
Mooi Fryslân?
Sytse Keizer, regiohistorikus, beeldend kûnstner. Keuningsstreek 18 A 9078 WC Ouwe-Syl. 0653926572 0518850632 Sytse.keizergmaiI.com www.sytsekeizer. ni
Mooi niet met Wynmôlns!
‘_,
IIii I )I’III’’ \\ ;il rI ( reaI l(’ Nederlands Platform voor Waterrecreatie Eiklaan 14 3737 RL Groenekan
Bilthoven, 11 november 2014
MACHTIGING Ondergetekende, optredend als bevoegd bestuurder van de vereniging Nederlands Platform voor Waterrecreatie (kortweg Platform Waterrecreatie), verklaart hierbij in te stemmen met het namens het Platform Waterrecreatie inspreken door de heer Jan Willem de Koning ter gelegenheid van de hoorzitting d.d. 17 en 18 november 2014 van de Provinciale Staten van Fryslân met betrekking tot het realiseren van (een deel van ) de opgave Windenergie voor de provincie in het IJsselmeer onder de naam Windpark Fryslân. w.g.
CONCEPT STATEMENT (4) 16-11-2014 INSPRAAK Statencommissie Provincie Fryslan 17/18 november 2014 inzake Windpark Fryslan door dhr. J. W. de Koning namens de vereniging Nederlands Platform voor Waterrecreatie (kortweg Platform Waterrecreatie), in het bijzonder namens haar leden: *de Toerzeilers: 3.100 leden; *de Wadvaarders: 1.100 leden; *de Federatie Oud-Nederlandse vaartuigen: .6.000 leden; *Sportvisserij Nederland: 550.000 leden, waarvan 150.000 over een boot beschikken; *het Verbond Nederlandse Motorbootsport en de Koninklijke Nederlandse Motorboot Club, tezamen: 12.000 leden; *de Toeristische Kano Bond Nederland : 2.500 leden; *Scouting Nederland (watertak): 12.000 leden Het Platform Waterrecreatie is van mening dat het IJsselmeer ontzien moet worden voor de plaatsing van windturbines omdat daarmee de unieke natuur- en recreatiewaarden van het gebied ernstig worden aangetast. Er zijn weloverwogen en gedocumenteerde voorstellen gedaan voor plaatsing op land, die in het voorstel van Gedupeerde Staten voor het overgrote deel aan de kant worden geschoven. Gedeputeerde Staten zetten hiermee de deur wijd open voor een grootschalige aanslag op dit in alle toonaarden bezongen Natura 2000 gebied met effecten diep de Waddenzee in, ons Werelderfgoed. Dit moeten Provinciale Staten niet willen. Daarbij kan ook nog geconstateerd worden dat zowel het (beoogde) park als de turbines te groot zijn in relatie tot hun omgeving en alleen al daardoor een blijvende bron van ergernis zullen zijn. Specifiek voor de waterrecreatie geldt dat een vrij vaargebied en vrij uitzicht van groot belang zijn voor de aantrekkelijkheid en bevaarbaarheid van het IJsselmeer, waarbij ook de veiligheid van de vaart een aandachtspunt is (minder ruimte in drukbevaren gebied). Het nu door GS voorgestelde grootschalige windpark grijpt diep in: windenergie die niet op het land wordt gegenereerd zou ruim buiten de 12-mijls zone voor de kust moeten worden gerealiseerd en niet op een druk bevaren ondiepe binnenzee met grote landschappelijke en recreatieve waarde. Het Platform Waterrecreatie is verder – à contrecoeur - van mening dat als er desondanks toch sprake zou zijn van plaatsing van windturbines in het IJsselmeer als onderdeel van de windenergieopgave voor de provincie Fryslan, belemmeringen voor de recreatievaart zo klein mogelijk moeten worden gehouden, waarbij doorvaart en recreatief verblijf mogelijk zijn. . Last but not least vragen de betrokken leden van het Platform Waterrecreatie zich af waarom er niet meer ontwikkeling op het gebied van zonnecellen en benutting van potentiaalverschillen zout-zoetwater (Blauwe energie) wordt nagestreefd. De Afsluitdijk biedt hiervoor mogelijkheden.
lnspreektekst cie.Lân, Loft en Wetter. 24 novimber 2014.
Geachte voorzitter, geachte commissieleden.
Ron Koopal, Wommels.
U’Uj’(
Als oprichter van dorpsmolen Wommels spreek ik graag in vanavond. Ik besef dat u al een kleine honderdtal sprekers hebt beluisterd. Veel zal ook zijn herhaald of tot in details aan u zijn voorgehouden, door zowel voorstanders als tegenstanders van het aan u gepresenteerde voorliggende PS besluit. Dat maakt het er naar mijn mening voor u niet eenvoudiger op, eerder nog lastiger dan het al is. Daarom een paar getallen, dat is overzichtelijk. Kostprijs van wind op land: 7 cent ( per Kwu) van wind op meer 12 cent, van wind op zee 18 cent. Van zonne-energie is dat ca. 15 cent. Zonder mix wordt het niks, alles wordt meegenomen om de duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen halen, ook een jaarlijkse besparing van 1 Yz % op het landelijk energiegebruik zit in deze doelstellingen. Overigens gaat er jaarlijks in dit land meer dan 6 miljard aan subsidie naar fossiele brandstof, daar hoor je niemand over, Inspreker Wim Terpstra van Tzum meldde al de ongelijkheid in het huidige energiebelastingsysteem. Wil je tot een bezuinigingsprikkel komen voor de supergrootverbruikers, dan zullen die zwaarder moeten worden belast, zoals het nu is geregeld worden die in feite zwaar gesubsidieerd en ook daar hoor je niemand over. ,
Maar ja, waar moet de wind worden geoogst. Op land verreweg het goedkoopst, maar ook erg lastig. Dan maar in het Ijsselmeer er mee 7 Voor een klein deel zou dat kunnen, maar niet massaal, en liefst de afsluitdijk optimaal benutten als eriergieopwekker met landelijke zo niet wereldwijde allure. Het s mijn jongensdroom, de afsluitdijk als energieweg. Op land kan best, maar wel goed doordacht. Ik heb een droomwens: We hebben in ons mooie Fryslân likernôch 650.000 ynwenners. Wij verdelen ons Fryslân in 65 regio’s met zo’n 10.000 inwoners, In elk van die regio’s bouwen wij 2 molens van 1 megawatt, of als dat goed past in het landschap en de ruimte is er voor te vinden, 1 molen van 2 MW. Dan kunnen ze nog mooi worden ingepast, er is altijd een plekje te vinden voor dergelijke molens en zeker, als dit onze eigen regiomolens worden met inbreng en steun van ( bijna) alle inwoners. Met deze regiomolens maken wij een revolverend regiofonds voor duurzame en sociaal-culturele projecten. Ja, dan komt er 130 MW bij, maar er kan ook worden gesaneerd, met name de kleinere en onrendabele molens zullen hierin opgaan. Ik schat in maximaal 30 MW te kunnen saneren. Er staat nu ca. 160 MW, komt totaal dus op 260 MW. Daar staat dan tegenover 275,5 MW aan of op de afsluitdijk. Of minder bij meer sanering op de andere locaties op land zoals verderop genoemd. En de voordelen: Geen megapark in het Ijsselmeer, de helft van de windopbrengsten blijft lokaal en dus in Fryslân, geen onzekerheid over welslagen van WPF !i en niet in het minst: evenredige verdeling en belasting van locaties voor windenergie en geen eenzijdig dumpen in slechts 1 enkele gemeente. Fan de mienskip, foar de mienskip mar ek troch de mienskip.
Inspreektekst cie.Lân, Loft en Wetter. 24 novimber 2014.
Ron Koopal, Wommels.
Geachte voorzitter, geachte commissieleden. Als oprichter van dorpsmolen Wommels spreek ik graag in vanavond. Ik besef dat u al een kleine honderdtal sprekers hebt beluisterd. Veel zal ook zijn herhaald of tot in details aan u zijn voorgehouden, door zowel voorstanders als tegenstanders van het aan u gepresenteerde voorliggende PS besluit. Dat maakt het er naar mijn mening voor u niet eenvoudiger op, eerder nog lastiger dan het al is. Daarom een paar getallen, dat is overzichtelijk. Kostprijs van wind op land: 7 cent ( per Kwu) , van wind op meer 12 cent, van wind op zee 18 cent. Van zonne-energie is dat ca. 15 cent. Zonder mix wordt het niks, alles wordt meegenomen om de duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen halen, ook een jaarlijkse besparing van 1 ½ % op het landelijk energiegebruik zit in deze doelstellingen. Overigens gaat er jaarlijks in dit land meer dan 6 miljard aan subsidie naar fossiele brandstof, daar hoor je niemand over. Inspreker Wim Terpstra van Tzum meldde al de ongelijkheid in het huidige energiebelastingsysteem. Wil je tot een bezuinigingsprikkel komen voor de supergrootverbruikers, dan zullen die zwaarder moeten worden belast, zoals het nu is geregeld worden die in feite zwaar gesubsidieerd en ook daar hoor je niemand over. Maar ja, waar moet de wind worden geoogst. Op land verreweg het goedkoopst, maar ook erg lastig. Dan maar in het Ijsselmeer er mee? Voor een klein deel zou dat kunnen, maar niet massaal, en liefst de afsluitdijk optimaal benutten als energieopwekker met landelijke zo niet wereldwijde allure. Het is mijn jongensdroom, de afsluitdijk als energieweg. Op land kan best, maar wel goed doordacht. Ik heb een droomwens: We hebben in ons mooie Fryslân likernôch 650.000 ynwenners. Wij verdelen ons Fryslân in 65 regio’s met zo’n 10.000 inwoners. In elk van die regio’s bouwen wij 2 molens van 1 megawatt, of als dat goed past in het landschap en de ruimte is er voor te vinden, 1 molen van 2 MW. Dan kunnen ze nog mooi worden ingepast, er is altijd een plekje te vinden voor dergelijke molens en zeker, als dit onze eigen regiomolens worden met inbreng en steun van ( bijna) alle inwoners. Met deze regiomolens maken wij een revolverend regiofonds voor duurzame en sociaal-culturele projecten. Ja, dan komt er 130 MW bij, maar er kan ook worden gesaneerd, met name de kleinere en onrendabele molens zullen hierin opgaan. Ik schat in maximaal 30 MW te kunnen saneren. Er staat nu ca. 160 MW, komt totaal dus op 260 MW. Daar staat dan tegenover 275,5 MW aan of op de afsluitdijk. Of minder bij meer sanering op de andere locaties op land zoals verderop genoemd. En de voordelen: Geen megapark in het Ijsselmeer, de helft van de windopbrengsten blijft lokaal en dus in Fryslân, geen onzekerheid over welslagen van WPF !! en niet in het minst: evenredige verdeling en belasting van locaties voor windenergie en geen eenzijdig dumpen in slechts 1 enkele gemeente. Fan de mienskip, foar de mienskip mar ek troch de mienskip.
Zou Fryslân wynmounefrij kunnen worden bij dit GS-voorstel? Welnee, geen sprake van. Dat riekt naar kiezersbedrog. Want saneren middels het WPF zie ik niet zitten, daarvoor ligt mij de kostprijs van dat park te hoog. Mijn advies aan alle huidige molenbezitters zal zijn hun molen maar te upgraden en SDE aan te vragen voor een nieuwe periode, ik kies niet voor iets waarvan ik nog geen sluitend bedrijfsplan heb gezien laat staan voor de onzekerheid van wel of geen realisatie. Alleen met realisatie op land weten wij waar we het over hebben, daarmee hebben we al decennialang ervaring. En nog een tip: Daar waar al parken staan, ga daar voor opschaling en sanering. Ik noem Bjirmen, Herbayum, Kop afsluitdijk en het beste uit G20. Mijn droom zal dan wel niet uitkomen, maar mijn nachtmerrie hopelijk ook niet. Het zal u duidelijk zijn dat ik vanuit de grond van mijn hart pleit voor een status-aparte voor dorps/ danwel regiomolens, omdat dat de echte mienskipprojecten zullen zijn. Daarom is punt 9 van voorliggend besluit voor mij en voor velen van u naar ik hoop volstrekt onacceptabel. Dan wil ik graag nog iets kwijt over toekomstmuziek, want zit er nog muziek in? Ik ben er van overtuigd, maar dan richting kernfusie en waterstof voor mobiliteit. Dit is echter nog een lange weg te gaan, en in tussentijd kiezen we voor techniek die bijdraagt aan het kopen van tijd. Want dat is het. Windenergie is niet de oplossing, maar een noodzaak voor de komende 30 tot 40 jaar. Gebruiken we dit als vliegwiel naar andere duurzame vormen van energie, alsmede het besparen van energie d.m.v. fondsen die daarvoor zijn toegerust dan zullen we een behoorlijke slag kunnen maken. Ik ben al bijna 30 jaar bezig met windenergie, en dan in de ultieme vorm van participatie en het vormen van leefbaarheids- en duurzaamheidsfondsen en neem maar van mij aan dat het werkt. Het is te gek voor woorden dat hieraan door de politiek volstrekt aan voorbij wordt gegaan. Het is een andere manier van denken, maar een die recht doet aan de opdracht het met zijn allen de doelstelling te realiseren, de lusten en lasten worden naar behoren verdeeld. Laat u verrassen door de Fryske mienskip, wij kunnen dit realiseren en dit onzalig voorliggend besluit als niet relevant bestempelen. Wij doen het anders en op onze manier. Wy wolle sels de leije nimme en jou us dêr de hânfetten foar. Ik kom in protte yn Grinslân en de griize giet jins oer de grauwe fan wat jo dêr meimeitsje. Lit dat us net oerkomme, en soarchje der foar dat Doarpsmûnen danwol Regiomûnen in kâns behâlde. In grut part fan de fertsjinsten moat yn it Heitelân delstrike, en net earne oars. Krekt sa mei de plannen fan de A- en B-list neffens cie. Winsemius. Die fertsjinje ek in kâns, al sil lang net alles trochgeane neffens my. Dan noch wat oer boeren. Sûnder boerestân wurd it hjir allegearre apelân. It jild wat in boer bart foar it beskikber stellen fan syn grûn, wurd sûndermear wer infestearre yn e mienskip troch oankeap fan guod, bou fan in nije stâl as in molkrobot. Dat jout wer een bulte hannel en dus wurk foar de mienskip. Oer de hichte fan e fergoedings kin noch wolris diskussearre wurde, mar dat it iensidich jildopstriken is, is net it juste ferhaal. Dat woe’k noch efkes sizze. Ik winskje jimme wiishyd ta en hoopje op romte foar in mienskiplike oanpak yn dizze saak. Foarsitter, tige tank voor dizze ynsprektiid.
Goedenavond allen; Ik ben Karin Koornstra geboren Friezin en woonachtig in nu nog een landelijk gebied wat echter bedreigd word met een 3tal windmolenparken met mega windturbines! Te weten HiddemHauw/Kop Afsluitdijk/windpark A7 /en in de koelkast Windkracht 5. Ook ben ik Wijkverpleegkundige en ik ben volop bezig met bijscholingen om klaar te zijn voor de gehele herinrichting zorg 2015 Ik wil dus heel graag beginnen met de term; BURGERPARTICIPATIE ; In de Troonrede die Koning Willem-Alexander op 17 september 2013 voorlas, werd de komst van deze burgerparticipatie samenleving aangekondigd/ in het fries “de Mienskip”. Deze term staat voor de trend van een zich terugtrekkende overheid. De overheid legt meer verantwoordelijkheden neer bij de burgers en stimuleert zelfwerkzaamheid bij deze burgers. Een aantal van de top 10 onderwerpen die daarbij horen zijn: 1. 2. 3. 4.
Burgers met behoeften en aanbod verbinden Gebruik maken van sociale structuur in een wijk/dorp, Positief ruilsysteem opbouwen op basis van verschillen in de wijk Combinaties zoeken van mensen die elkaar aanvullen Echter Deze overheid is helemaal nog niet klaar voor de participatiesamenleving !!!! Deze overheid maakt nl een uitzondering voor duurzame energie. De grote zonnepanelenacties werden georganiseerd door onder andere de Vereniging Eigen Huis. Vele anderen volgden. De overheid heeft deze acties echter nooit gesteund of toegejuichd,dus totaal geen stimulering! Inmiddels maakt de participatiesamenleving zich grote zorgen over de enorme, onrendabele, investeringen in windmolenenergie . Deze grote investeringen gaan
uit van de gedachte dat energie nog steeds een product is dat grootschalig moet worden opgewekt, ongeacht de kosten die hiermee zijn gemoeid. DE overheid heeft, net als zoveel managers, moeite met het loslaten, want wat zij willen, wil de participatie niet, immers kijk maar naar een artikel in de Trouw , daar stond de uitslag van een enquête in; Wat vind u het beste alternatief voor fossiele brandstoffen? 54% koos voor ZONNE energie 12.5 % koos voor de wind 30% koos voor kernenergie 0.5 % koos voor biogas
Even terugkomend op de Mienskip welke voor mij belangrijk is als inwonende en als wijkverpleegkundige. Buurman verderop vlakbij windpark A7 is geestelijk en daardoor in een later stadium door de stress lichamelijk opgebrand. Dit na een jarenlange strijd tegen de komst van ditzelfde windpark A7 voor zijn deur. Naast de vele lichamelijke ongemakken (oa slapeloosheid door het lawaai van de molens) is er ook behoorlijk financiële schade. Een geldelijke vergoeding na afloop van deze jarenlange kostbare strijd was welgeteld een planschade van een schamele 300 euro, terwijl de buurmanboer op enkele meters afstand en op wiens land molens staan jaarlijks minimaal 30.000 euro ontvangt van de uitbaters. Een jaarlijkse vergoeding is voor de direct omwonenden niet eens weggelegd, terwijl ze binnen de km afstand wonen. Over een menselijke omgang van de uitbaters met de direct omwonenden is totaal geen sprake. Ze werden en worden genegeerd in de vorm van zonder overleg een nieuw ingediend windmolenplan naast/voor de deur, met als resultaat nog meer tweespalt in de directe omgeving Door wat losse centen uit te delen aan dorpsbelangen word de scheiding tussen bewoners in het dorp en de buitenlui verder aangewakkerd.
Het gezegde beter een goede buur dan een verre vriend gaat hier al jaren niet meer op!!!! Burgerparticipatie? Een Mienskip? Een rampengebied is het geworden! En niet alleen in ons woongebied Zurich e.o. ; ook vele andere bedreigde dorpen zijn verscheurd; Tjerkwerd, Burgwerd, Hichtum, Hieslum…en ga zo maar door. Allemaal kapot gemaakt…kapot gemaakt door een ziekte waar ik als Wijkverpleegkundige nooit of te nimmer, anders dan aan de ziekte Geelzucht iets kan doen, namelijk aan de ziekte GELDZUCHT…. NU ik op dreef ben, wil ik ook mijn zorgen uitspreken over de vervuiling die een windmolen met zich mee brengt. Een windmolen heeft neodymium (een metaal) nodig in de productie van magnetische motoren die windkracht omzetten in elektriciteit. Dit neodymium wordt gewonnen in China. In Baotou in China moet het neodymium worden gescheiden van uranium en thorium, twee radioactieve materialen. De stoffen worden na winning en verwerking van neodymium samen met andere giftige chemicaliën gedumpt in bassins en meren. Grondwater wordt besmet met radio-actieve straling, de lucht bevat hoge concentraties giftige stoffen en planten, dieren en mensen worden dodelijk ziek!
Wat een “ecologische voetprint” zetten wij dan neer op onze moeder Aarde !!
Tot slot wil ik eindigen met de woorden:
IK HEB NET ZOVEEL RECHT OP EEN MOOIE WINDMOLENARME HORIZON as dei as dei as dei…….(wijs de mensen aan waar je voor spreekt)
Vanuit de staten kreeg ik een vraag van Mw Sylvia Hosman vd VVD over mijn pleidooi. De vraag was of ik voor een windturbine zou zijn als er geen gevaarlijk neodymium gebruikt werd. Mijn antwoord: ik ben TEGEN mega turbines MET of ZONDER neodymium, maar omarm het burgerinitiatief ; en dus wil een dorp een kleine molen van 30 meter laat dat dan gebeuren; zelfsturing, zelf verantwoordelijk en een winst voor de “Mienskip” een begrip wat heel belangrijk gaat worden in 2015. Bedankt allen voor het luisteren
Provinciehuis te Leeuwarden, 18 november 2014-11-16
Ik ben verantwoordelijk voor het concept en ontwerp van Windpark Fryslân. Ik hecht eraan te melden dat ik mijn werkzaamheden uitoefen als onafhankelijk ontwerper en niet in dienst ben van welke initiatiefnemer dan ook.
Geachte Statenleden, voorzitter, dames en heren,
De provincie Friesland staat aan de vooravond van een belangrijke keuze. Een keuze die grote invloed zal hebben op het Friese landschap, de economie en ons leefklimaat. Onze welvaart is de afgelopen twee eeuwen ontstaan vanuit een overvloed aan energie. Energie uit fossiele brandstoffen. Al jaren is duidelijk dat er urgente redenen zijn om te streven naar een energie systeem waarin de fossiele brandstof geleidelijk wordt vervangen door een variatie van duurzame energiebronnen zoals windenergie, zonnewarmte, waterkracht, restwarmte en biomassa. De meest cruciale redenen voor een energie transitie worden al jaren relevanter: 1. Opwarming van de aarde door CO2 uitstoot. De grote onzekerheid over de klimatologische gevolgen en hiermee gepaard gaande financiële verplichtingen maken de transitie naar CO2 arme energiebronnen zeer urgent. 2. De fossiel energiebrandstoffen raken op. We consumeren de voorraden fossiele brandstoffen in veel hoger tempo dan dat ze zijn ontstaan. 3. Fossiele brandstof staat voor geopolitieke afhankelijkheid. Hoe groter het aandeel hernieuwbare energiebronnen binnen de provinciegrenzen, hoe beperkter onze afhankelijkheid van instabiele regiems en regio’s. Op papier is een transitie relatief eenvoudig. Er wordt ruimhartig gestrooid met te verdelen megawats en, inmiddels holle, sleutelbegrippen als draagvlak en initiatieven van onderaf. Het wordt gecompliceerd als we de benodigde ruimte voor de megawats gaan concretiseren: de winning van fossiele energiebronnen laten weinig sporen na in ons landschap, onze provinciale oostenburen niet te na
gesproken, nieuwe energiebronnen zullen een veel groter beslag opeisen. De constante discussie over deze onderwerpen heeft geleid tot een onwennige polarisering van de Friese samenleving. De overheid is de enige partij die de slag om de windturbine in het zelf gecreëerde toernooiveld met bewoners, gebruikers, initiatiefnemers en ngo’s in goede banen kan leiden. Een holistische visie op de toekomst is vereist. Deze toekomst is nu! De visie is door GS uiteen gezet, eerst in het coalitie akkoord, nu in het GS besluit van enkele weken geleden. Meters maken op een zeer beperkt aantal locaties, het saneren van bestaande turbines elders in de provincie. Een initiatiefnemer tot plaatsing van een turbine heeft de plaatsing tot nu toe als een technische of economische kwestie gezien. Ingenomen landposities, historisch of recent, zijn doorslag gevend in de keuze van de plaatsingslocatie, niet de ruimtelijke kwaliteit of haar leefbaarheid. Resultaat is een sterk verommeld Fries landschap. Een landschap dat door zijn weidse schaal maar zeer fijnmazig historische infrastructuur zeer kwetsbaar is gebleken voor grote ingrepen. Verhielden de turbines zich tot een aantal jaren geleden nog tot bestaande elementen als kerktorens en boerderijen, de nieuwste generatie molens zijn doorontwikkeld tot machines met een tiphoogte van 220 meter. En dat is bijna twee maal de hoogte van de Achmeatoren. Ik zag deze zomer zo’n exemplaar in bedrijf in Noord-Denemarken. Een indrukwekkende apparaat, maar ze horen niet meer thuis in ons landschap. De afgelopen vijf jaar heb ik als landschapper de energietransitie trachten vorm te gegeven vanuit het Friese kapitaal: de ruimtelijke kwaliteit als drager van vele maatschappelijke en economische activiteiten: bewoners en hun leefklimaat, het toerisme en het landschap (zo verankert in de Friese DNA). Vanuit dit standpunt is gezocht naar gebieden die voldoende draagkracht hebben om de energietransitie te bergen. Hierbij is gekeken naar de ruimtelijke kwaliteit, effecten op leefbaarheid, toerisme en ecologie. Het inpassen van turbines in het landschap zoals tot op heden is getracht, blijkt geen recept meer te zijn voor de toekomst. Het is absoluut onmogelijk om de ambitie van 530,5 MW aanvaardbaar in het Friese landschap in te passen. Het begeleiden van infrastructuur, het ‘betekenisvol’ plaatsen langs dijken bieden bij de huidige schaal geen soelaas meer. De uitstraling op het omringende landschap is te groot en de beschikbare ruimte te gering om tot voldoende opgesteld vermogen te komen.
We zullen de confrontatie moeten aangaan en daarbij de energieambitie van de provincie als kans tot herstel van de ruimtelijke kwaliteit nemen. Na uitgebreide ruimtelijke studies is mijn conclusie dat dit alleen kan door een fors park ten zuiden van Breezanddijk en drie kleinere locaties buiten Sùd-WestFryslân (1. herontwikkeling van bestaande windlocatie tussen Harlingen en Franeker, 2. Gebied ten zuid-westen van Leeuwarden, nabij de nieuwe haak en tenslotte 3. nabij klaverblad Heerenveen). Dit in combinatie met het 100% saneren van alle bestaande molens op land in de komende 15-20 jaar. Alle bestaande turbines zijn dan economisch afgeschreven en is het maatschappelijk en economisch verantwoord deze te saneren of te laten opgaan in nieuwe initiatieven. Een ingreep in het IJsslemeer doet pijn. Van Windpark Fryslân mag dan ook worden verwacht dat er een bovengemiddelde inspanning wordt geleverd qua landschappelijke inpassing en effecten op toerisme en ecologie. Ik heb hier de volgende uitgangspunten gehanteerd: • respect voor het huidige karakter van de Afsluitdijk. WPF vormt een rond contrapunt ten zuiden van de dijk daar waar de Waddenzee zijn grootste maat heeft. Zo wordt de visuele impact op de Waddenzee tot een minimum beperkt. • een zo groot mogelijke afstand tot de Friese kust: minimaal 6,5 km vanuit Makkum. Door zijn ronde vorm staat er slechts één molen op deze afstand, alle andere staan op grotere afstand. De afstand tot de overige kuststeden zijn veel ruimer. • de ronde vorm met een virtuele derde dimensie voorkomt het visueel los van het park komende staan van hoekmolens zoals bij een rechthoekige opstelling vaak het geval is en maximaliseert de efficiëntie bij een zo compact mogelijke oppervlakte. • er staan slechts enkele turbines nabij de Afsluitdijk. Zodra men op de dijk het park is gepasseerd, wijkt het park en heeft men onbeperkt uitzicht op IJsselmeer of Friese kust. • de opstelling is licht gedraaid ten opzichte van de dijk. Hierdoor ontstaat er in tijd bij een normale snelheid de beleving van het openen en sluiten van het park als gevolg van het repeterend ontstaan van zichtlijnen door het park. Dit alles binnen het gemiddelde blikveld van de mens van 140 graden. • het toegankelijk maken van het nieuwe windlandschap. Zowel varend als door middel van het openstellen van een turbine of uitkijkpunt binnen het park. • verlichting koppelen aan radarsysteem, waardoor deze slechts functioneert als er gevlogen wordt.
Het siert de provincie dat zij het afgelopen jaar Fryslan Foar de Wind een onderzoek heeft laten opstellen naar alternatieven. Je moet vraagtekens zetten bij de controleerbaarheid van de opzet van het onderzoek, maar de uitkomst was duidelijk. Er is geen breed draagvlak voor 20 kleinere parken op land. Niet zo verrassend. Fryslân foar de Wind laat bovendien zien dat uitvoering van lijst A en B ondanks de saneringsopgave, door de schaalsprong van nieuwe turbines een grotere aanslag op het landschap zal opleveren. Ik zal mijn zichtbaarheidsstudie met dit schrijven meesturen. Windpark Fryslân gaat ook niet vrijuit. Een park van rond de 32 km2 is uiteraard zichtbaar in een kwetsbaar gebied. Maar alle aangevoerde reële bezwaren gelden in veel ernstigere mate voor plaatsing op land. Er is geen locatie op land waar op minimaal 7 km van bewoning grootschalig kan worden geplaatst. Wordt het IJsselmeer dan het afvalputje van Fryslân? Nee, ik ben ervan overtuigd dat dit park ook een nieuw, toegankelijk, landschap langs de Afsluitdijk kan worden wat kansen biedt aan toerisme en de lokale economie. Er is meer geïnvesteerd in het ontwerp, de landschappelijke inpassing en toegevoegde waarden, dan in welk ander plan in Nederland dan ook. Ik kan daar uiteraard veel meer over zeggen. Belangrijk aandachtspunt is de interferentie tussen parken onderling. Windpark Fryslân, de lijnen langs de Afsluitdijk (onverenigbaar in mijn optiek) en een park op de Kop van de Afsluitdijk is te veel. Ik verbaas me de afgelopen inspraakavonden over de steun die hier en daar gegeven wordt aan de opstellingsvoorstellen langs de Afsluitdijk (Sùd-West, kustbewoners, bedrijven). Niet alleen valt dit plan buiten de zoekgebieden zoals vastgesteld door het Rijk tot 2020, ik heb ook nog nergens een visualisatie gezien van deze opstellingsvarianten. Een lijnopstelling, ook ooit door mij onderzocht maar verworpen, levert niet alleen veel minder op dan WPF (100-150 MW), ze komen veel dichter op de kust van Makkum te staan, enkele kilometers, en gaan in de grootste variant uit van de molens zoals ze nu langs de dijk ten zuiden van Lemmer bouwen, met een tiphoogte van 198 meter. Dit type kan niet in het water geplaatst worden, er zullen derhalve steeds losse schiereilandjes, 30 x 30 meter langs de Afsluitdijk worden aangelegd, verbonden met een dijk waarop een kraan voor onderhoud kan staan. Dit betekend dat schaal en maat, karakter en aantrekkelijkheid van de
Afsluitdijk in mijn overtuiging geheel verloren gaat. Het wordt letterlijk een IJzeren Gordijn tussen IJsselmeer en Waddenzee. Allemaal zaken welke ik met het ontwerp van WPF probeerde te voorkomen. Men lijkt ook te vergeten dat de helft van de Afsluitdijk behoort tot Noord-Holland en derhalve niet meetelt voor de Friese ambitie. Kies voor het plan dat het verst uit de kust ligt en waak voor makkelijke initiatieven die het karakter van de dijk Madurodamiseert en te dicht bij bewoning of de kust komen. Het is van belang om het te nemen besluit te zien als een uniek momentum. Een momentum waarop je op enkele plaatsen pijn lijdt, maar gezien de schaal ook relevante compenserende maatregelen kan afdwingen. Een momentum om regie te voeren op de sanering: om als provincie te participeren en zo de bestaande dorps- en individuele molens onder te brengen in een nieuwe veel efficiënter park (WPF = 350MW x 49% = 171MW participatie. Huidige opstellingen in Friesland = 160 MW, past derhalve in zijn geheel in het participatiedeel van WPF). Dit zijn echter zaken die niet van nature door initiatiefnemers worden omarmd. Geachte Statenleden, afrondend, ik bewonder de ingeslagen weg van de coalitie. Maar stel voorwaarden aan grootschalige ingrepen, dwing initiatiefnemers tot een substantiële saneringsopgave, de meest kwetsbare gebieden voorop. Participeer als provincie in parken, laat zo subsidiegelden en opbrengsten terugvloeien naar het publiek domein. Een participatie aanbod van 49% lijkt me slechts een uitgangspunt voor verdere onderhandelingen.
Dank voor aandacht.
Menno Landstra | BFA Landstra Landscape
[email protected] Tsjerkebourren 1 8734 GX Easterein The Netherlands gsm: +31(0)6-53471826
Geachte voorzitter, Statenleden en overige aanwezigen, Precies 10 jaar geleden, in 2004, zijn we begonnen met een grote groep omwonenden i% ke protesteren tegen het plan om tussen Metslawier en Dokkum, een cluster megawindturbines te plaatsen. Onze grootste angst was en is dat Friesland zal verworden tot één groot industrieterrein met alle onnodige overlast van dien. Dat hadden wij niet voor ogen toen wij 12 jaar geleden in onze huidige woning kwamen wonen. Vrienden van ons in de N.O. polder wonen dichtbij megaturbines, zij worden letterlijk ziek van de geluidsoverlast. Dat kun je niet compenseren met een aandeel of een eenmalig bedrag als doekje voor het bloeden. Wij willen het provinciaal bestuur er aan herinneren wat zij zelf hun taak en verantwoordelijkheid vinden: het welzijn van alle mensen in Friesland. Een paar dingen vallen op: De voorstanders slepen plotseling de niet te saneren bestaande molentjes er met de haren bij. Als die kleine molentjes zo erg zijn (wij hebben daar nooit last van gehad) hoe krijgen ze het dan in hun hoofd om overal nog veel grotere molens te plaatsen? Dat maakt de verrommeling pas echt compleet. Hoe valt het aan de burger uit te leggen dat er en miljoenen worden gestopt in het Sûd-Ie project en in de bescherming van de grutto in dat gebied? Het beschermen van grutto’s, het Sûd-Ie project en het plannen van windturbines gaan gewoon niet samen. Het is niet voor niets dat de directie van Esonstad tegen de windmolens bij Metslawier is,want waar je die turbines ook neerzet, ze zullen altijd en overal slecht zijn voor het toerisme. Natuurlijk is het slecht voor het toerisme, maar er zit een groot verschil tussen inwoners van Friesland en toeristen die Friesland bezoeken. Toeristen hebben de keus om wel of niet te komen en die keuze hebben wij niet. Wij kunnen niet weg omdat onze huizen onverkoopbaar worden. Wat ons betreft komen er helemaal geen windturbines. Een kleine groep mensen wordt er rijk van maar het overgrote deel van de bevolking zal straks ook nog eens minimaal 450 euro per jaar per gezin via de energierekening gaan betalen om dit allemaal mogelijk te maken. We betalen voor onze eigen overlast en krijgen er niets positiefs voor terug.
iola Kunnen we niet beter inzetten op minder energieverbruik, energie-arme apparaten ent Innovatie in andere milieuvriendelijker technieken dan de nu al achterhaalde subsidiewindparken? Maar als de politiek persé windturbines oplegt, dan vinden wij de keuze voor op het water toch beter dan de keuze voor op het land. Van turbines op het land zullen veel meer omwonenden overlast krijgen dan op het water. Voor het Friese landschap zal dit zichtbaar minder belastend zijn. De discussie over windturbines heeft overal in de provincie voor veel verdeeldheid gezorgd. i*rlaLit op het spel. Op de bijeenkomsten van de FFDW is Er staan grote financiële belangen duidelijk gebleken dat er nauwelijks draagvlak is bij de omwonenden. .
cJs
Het enige positieve wat ditvheeft opgeleverd is dat de democratie weer nieuw leven wordt ingeblazen. De verkiezingen voor de Provinciale Staten komen er aan. Wij zullen onze achterban adviseren om te stemmen op een partij die tegen windmolens is, waar dan ook. Heleen Langerwerf / Stichting Kleare Kimen 18 november 2014
Ynsprekjun provinsje Foarsitter, oanwêzigen. It is no likernoch 20 jier lyn dat de mune bij Reduzum begun is mei stroom leverjen. Hjirtroch koene hiel wat saken yn Reduzum op poaten set wurde, soks omt de mune jild werombrocht yn de doarpen Reduzum Friens en Idaerd. De minsken koene barren earst ynskriuwe om in stikje fan de mime barren to neamen. It jild dat de minsken ut de doarpen der ynstutse hawwe is mei rinte en ynliz wer werom betelle. Neidat alles werom betelle wie, is winst brukt om te ynfestearen yn de doarpen Op dizze wise bliuwn it jild yn de doarpen en koe dertroch ek bijdrage oan in bettere leefberhyd yn de doarpen. Der is yn al dy jierren mear as 61.000 euro yn de doarpen stutsen. Soks wol op it med fan de doarsamhyd en mei omtinken foar it milieu. Omt in protte mmsken meidien hawwe om de mune to realisearjen, is it in binende factor wurden bij us. It is us mime wurdt der sein en sa belibbet min it ek Dêrnêst hat de mune ek foar aliegeare yniüatieven yn de doarpen soarge. Ik nim der in pear: sinnepamelen op de basisskoalle, mei yn de gong fan de skoalle in apperaat dat oanjouwt hoefolle stroom de panielen leverje per oere en per dei en ek hoefolle oant no ta. Ek lizze der panielen op de sportkantine en de gymseal. Op san wize beluke je ek de bern bij It bewust wurden fan milieu froenlike energie. Hja sjogge else dei de de panielen en de wynmune en soks wurdt foar harren gewoan. Derneist binne troch de wynmune san 10 jier lyn sinnepanielen oanskaft foar de minsken yn It doarp. It hat net lang duorre foar dat dizze panielen op de dakken leinen. We binne begong mei 400 panielen en no sitte we dik boppe de 1500 panielen yn de doarpen. En soks yn 10 jier tiid, sunder mime hienen we soks net opredden. Ek monitore we de opbringsten fan de panlelen else moanne
—
—
—
Boppe dat fulle wyn en sinne elkoar ek Mei mooi oan, simmers de sinne en winters de wyn. De wynmune is op dizze wize foar grut belang foar de leefberhyd fan de doarpen Yn jimme programma’s stiet dat de leefberhyd fan de doarpen fan grut belang is. Soks bin ik it hielendal mei lens, mar dan moatte wij wol de mogelikheden derfoar hawwe. Foarsitter: Wij moatte no ek al thike oan us bern, wij moatte fierder en net alles bij It âide hâlde wolle, de tiden foaroarje en dan moatte jo je ek oanpasse. In doarpsmune past der prima bij, no en yn de takomst Mar dan ek in mime fan en foar de minsken yn de doarpen. “vi B. de Leeuw ynwenner fan Reduzum
t L
U
HOORZITTING PROVINCIALE STATEN – 17 november 2014
Geachte Statenleden en belangstellenden op de publieke tribune, mijn naam is Rob van Leeuwen en ik ben lid van Ferwerderadiel TegenWind. Eerst een opmerking over Hiswa en Recron: dit zijn landelijke organisaties met een achterban, die voornamelijk uit de randstad komt. Ze roepen zelfs in hun pamflet op om “ook de klanten te vragen om te reageren … omdat ze veelal niet in Friesland woonachtig zijn”. Dit geldt trouwens ook verschillende natuurverenigingen, die hun standpunt delen. Zij willen het IJsselmeer molenvrij houden voor de randstedelijke recreant. Dat daardoor de molens in de achtertuin van de Friese inwoners komen, is pech voor die Friezen. Deze verenigingen zijn verdwaald, zij moeten in Den Haag protesteren tegen het Energieakkoord. Hier zijn zij aan het verkeerde adres. Dit is een hoorzitting van de Friese Provinciale Staten, waar de volksvertegenwoordigers van de Friese inwoners zitten. Zij behoren het belang van de Friese inwoners te beschermen en niet die van landelijke verenigingen. En onze volksvertegenwoordigers begrijpen dat een windmolen op 7km afstand veel minder overlast bezorgt dat een in je achtertuin! De verschillende actiegroepen, die tegen windmolens op het vaste land zijn, hadden ook al acties georganiseerd op deze avond. Maar we vonden het niet chique dat actiegroepen met verschillende standpunten tegen elkaar opgezet worden en daarom hebben wij onze manifestaties afgelast. Alle actiegroepen zijn tenslotte tegen windmolens en dat verbind ons. Nu mijn betoog: De vraag is niet óf windenergie goed of duurzaam is. Dat is het niet, maar toch moeten we in 2020 530 MW hebben opgesteld. De centrale vraag nu is: waar moeten die nieuwe molens dan komen? In het IJsselmeer of op het vaste land? En waarom maken we de keuze toch zo moeilijk? Het is eigenlijk heel eenvoudig: Iedereen begrijpt toch dat een windmolen op 7km afstand veel minder overlast bezorgt dan een in je achtertuin!
We weten dat een actiegroep in Makkum tegen windmolens in het IJsselmeer is, omdat het hun horizon gaat aantasten. Om dit te illustreren wilde ik een visualisatie van het Windpark Fryslan op het scherm hier laten zien, maar dat mocht helaas niet van de griffie. Maar iedereen kan het voor zichzelf opzoeken op site www.windparfryslan.nl onder de kop “visualisatie”. En als je dan de visualisatie vanuit Makkum voor een opgesteld vermogen van 260 MW opzoekt, dan zie je een foto van de boulevard van Makkum, het strand, het water en daar aan de einder paar verticale witte streepjes. Dat zijn de windmolens. Op een afstand van 7 km zie je de wieken niet, je ziet slechts de masten als kleine streepjes aan de horizon. Is dit erg? Liever niet natuurlijk, maar desastreus is het nu ook weer niet. Want als de molens daar niet komen, dan komen ze op het vaste land. En Iedereen begrijpt toch dat windmolens op 7km afstand veel minder overlast bezorgen dan molens in je achtertuin! Trouwens 250 MW komt er zo wie zo in het IJsselmeer door minister Kamp. Nu stelt GS 350 MW in het IJsselmeer voor. Dan klikken we op de site naar de visualisatie voor 400 MW. Zie we een verschil? Ja, een klein verschil. De molens waaieren iets verder naar links. Maar dit verschil is niet dramatisch. De manshoogte gaat van 95m naar 105m, maar dat verschil zie je niet van die afstand. Want iedereen begrijpt toch dat windmolens op 7km afstand veel minder zichtbaar zijn dan molens in je achtertuin!
Dus zet die 12 molens, die GS bij de kop Afsluitdijk wil hebben, ook maar in het IJsselmeer. Ik zei al, het is eigenlijk heel eenvoudig. Dus eigenlijk waren deze hoorzitting met 75 insprekers overbodig, want onze volksvertegenwoordigers begrijpen toch echt wel dat windmolens op 7km afstand veel minder overlast bezorgen voor de Friese inwoners dan molens in de achtertuin van hun kiezers! ____________________________
Goeiejoen, Ik bin hidde lemstra, wennendie in het buutngebiet vlakbij kop afsluitdiik De provinsje Fryslan het, om de wiildgroei van windmoenen tsjin te gean, streekplon wynstreek 2000 op papier setten. Yn dit plon is der bepaald dat binnen 2km fan de waddenkust gjin nye moenen op lawn komme meie. Bestemmingsplonnen binne hjir ek op oanpasse. Helaas wie Wynpark HiddumHouw doe ol delklapt. De gemeente wunseradiel, letter opslokt in sudwestfryslan, het derom wynpark HH os een stjerhuusconstructie benamme. Dit is letterluk ek te fienen yn olle gemeentelijke stikken roenom de ontwikkelingen fan wynpark A7 en beabuorron. Troch de stjerhuuskonstruksje fan HH wie der namlik politieke romte makke far dizze grutte wynmoenen fan wynpark A7 en beabuorren. Yn de betreffende stikken fan 2003 stiet dan ek duudluk dat HH net opsckaald wurre mei, en dus yn ferin fan tiid ferdwiene soe. Dit is ek altiid duudlik makke oan omwenenden. Der soe gjin moene meer bei komme. Wy, miin freundin karin en ik, binne yn 2006 flakbei de KAD kommen te wenjen en te werkjen. Op ong. 1 km fan surch he wij un industrieboerderij kocht, wert miin bedriuw yn de afbouw no festige is. Dat siet ferhinne yn Makkum wert ik een loods en kantoor hierde. No bijna 10 ier letter binne der evensagoet nog steeds meer moenen beikommen om us hinne, weronder de 4 fan de A7 op 1.5km en un pear oan de sudkant A7 ek op san 1.5km. De moenen fan HH stean op 2km. De waarde fan uzze boerderij is dan ek, mede troch de crisis, no sakke fan 5.5 ton nei 3 ton. De gemeente erkent ek dat un grut gedeelte fan dizze waardedaling troch de wynmoenn komt. Ot plon KAD, ter opskaling fan HH, wert deputearre staten romte far maatsie wol, trochgiet komme der hjir 12 flatgebouwen van 50 verdiepingen heech (150m) mei reede ljochtjes erop far uzze neus te stean. Sels oan us kant oan de noardsiide fan de A7 op een peer 100m fan uzze boerderij wolle se 4 delsette. Us plakkie is dan tink ik nog heeguut 2 ton wurg.
Streekplon wynstreek 2000 en de beloftes oan omwenners , dus de kiezers, wurd grofwei oan de kant skopt. Onvoorstelbaar fiene wei dat os bewenners. Us huus wurdt op dizze manier us eigen stjerhuuskonstruksje. Wij kinne net un kont meer uut. Ot wij ferplicht ferkeappie motte troch bijv. ziekte of de crisis in de bau dann sitte we far de rest fan us slibben yn de skuldsanering.
Dat de 4 moenen diet se oan us kont he wolle niks mei HH en ien of oare opskaling fan HH te maitsjen heffe wurd troch GS ek net ynsjoent. Under de paraplu fan HH heffe de uitbaaters fan Wynpark A7 dekking socht. Dit omdat in de rin fan de jirren de heren hun lobby om de lijn fan WP A7 troch te loeken nei de KAD seegen mislukken. Under de paraplu fan HH binne se gewoan selsstanding beezig die lijn toch gestalte te jan. Dat wynpark HH zich hjirfoar lient is ek skandalig. Dat dertroch hun eigen plon, oan de suudside A7 miskien lytser wurd dan wenske is dan ek hun belooning. Trouwens ut draagflak (opstelt troch FFDW via NIPO) fan de wp KAD (23% voor) en A7 (13% voor) jout ek al oan dat de mienskip dizze parken en hun onwikkelaars net sa heech heffe. Troch toch nog 36 MW op ut lawn te zetten en net der ek bij in het Iselmar ferdwient ek de regiekans fan de Provinsje hjiroer. Troch participatie fan de provinsje (krekt os straks yn WP Iselmaar) wurdt ut olgemiene belang fan de inwenners fan Fryslan tsjinne. Die 36MW ekstra op het iselmar fallt der ek net op. Wij os omwenners fan kop awsllutdiik hoopje dat de statenleden persoonluk ynsjogge dat der gjin plak is far wynmoenen op de KAD. Slaget doch nog de wynlobby fan KAD troch ut jirrenlang handsiegeklap dan hoopje wei dat de provinsje wol ynstiet foar un correcte awwikkeling en understeuning far de omwenenden. Dit troch de uutbaters ferplichtingen op te lizzen qua compensatie, participatie en desnoods uutkeping. Fan de betreffende uutbaters sels falt net folle te verwachtsjen, na jedere taseinde fooien.
+ Dankwoord aan actievoerders, vaak niet eens wonend in het buitengebied, die voor de burgers opkwamen. Daar waar de politiek dat (meer) had moeten doen als volsvertegenwoordigers.
Geachte statenleden,
Zoals u allen weet, is Hindeloopen NU NOG een parel aan het IJsselmeer! Natuurlijk vanwege het stadje zelf, maar vooral ook om haar ligging: Direct gelegen aan het IJsselmeer en met een VORSTELIJKE blik op het IJsselmeer. Iedere bezoeker die Hindeloopen aan doet, is NU NOG onder de indruk. Jaarlijks bezoeken vele toeristen de stad Hindeloopen. Zij komen over land of over water. Velen komen over het IJsselmeer vanaf “de andere kant” met als doel: onze mooie stad. Anderen zijn op weg naar of vanaf de Wadden en vinden Hindeloopen een mooie tussenstop waar zij direct gelegen aan het IJsselmeer NU NOG kunnen genieten van alles wat Hindeloopen biedt. Men komt naar de mooiste elfsteden-stad voor frisse lucht, voor water, voor ruimte en voor een weidse blik. NIET VOOR LAWAAIIGE DRAAIENDE MOLENS DIE ’S AVONDS NOG HET MEEST DOEN DENKEN AAN EEN KERMISATTRACTIE! Dat toerisme voor Fryslân van groot economisch belang is, is bekend. Toerisme is een belangrijke motor voor de Friese economie. En dat is zeker NU NOG het geval in onze gemeente! Een plaats als Hindeloopen leeft, ……maar wel van, voor en door toeristen. Zonder watersportrecreanten, havens en campings zou Hindeloopen geen supermarkt meer hebben en kunnen de horecagelegenheden sluiten.
Hindeloopen leeft NU NOG van het toerisme. Dit geldt niet alleen voor horecabedrijven, souvenirwinkels, supermarkt, jachthavens en campings maar ook voor bedrijven actief in Hindelooper schilderkunst, jachtmakelaardijen, jachtbouwers enzovoort. Opgeteld is er NU NOG een substantieel deel van de Hindelooper bevolking en die in de omgeving, werkzaam in deze bedrijven. De dreigende komst van een windmolenpark baart ons heel veel zorgen Wij vrezen een enorme afname in bezoekersaantallen. Het IJsselmeer wordt immers minder mooi aan de Friese kust. Alleen al de BOUW van een windmolenpark zal strand- en havengasten verdrijven.
Ook onze gasten maken zich ernstig zorgen: waar is men in Friesland toch mee bezig!
Eén van de belangrijkste Hindeloopen- en IJsselmeerkust promotors is ook deze mening toegedaan. Ik heb het over Joop Braakhekke, hij heeft mij gevraagd zijn mening hier te verwoorden:
Windmolens. Het gebied tussen Hindeloopen en de afsluitdijk is een natuurgebied, tussen Hindeloopen en WORKUM zelfs beschermd. De flora en fauna trekken daar natuurliefhebbers en kenners van over de hele wereld om het schoon te aanschouwen, de schoonheid van Moeder Natuur.
Ik schrijf haar naam in hoofdletters, want als ik over haar schrijf of praat, neemt een zekere nederigheid bezit van me. Niet alleen haar schoonheid, maar ook haar kracht en stillness imponeren me. Ik ben daar niet alleen in. Een windmolenpark van een afschuwelijke lelijkheid, ontworpen door megalomane geesten. Helaas zien deze lieden niet het belang van het behoud van dit mooie stuk Friesland en IJsselmeer. Zij maken dit ondergeschikt aan zakelijke belangen en gaan daarom rigoreus te werk met de botte bijl. En dat onder het mom van schone energie en duurzaamheid. Of de natuur zelf niet duurzaam genoeg is! Waar zitten die mensen met hun verstand! Zogenaamd in de toekomst? De toekomst voor volgende generaties? Moeten die gaan geloven dat zulke afschuwelijke molens de vervangers zijn van onze vertrouwde Hollandse molens? Hebben die mensen die maar besluiten nemen zonder te luisteren naar degenen die hun de plaats hebben gegeven (daar zijn de verkiezingen voor) soms een klap van de molen gekregen?. Moge dit korte epistel hen op hun verantwoordelijkheid wijzen ten aanzien van ons welzijn. Een ander welzijn dan hen voor ogen staat.
Ga ik toch van de goede bedoelingen uit, dan kan ik me niet losmaken van de gedachte dat enige gemakzucht en voor de gewone mens niet te traceren belangen een rol spelen. Immers, het is allang uitgemaakt dat er andere oplossingen zijn die ook nog eens veel lucratiever in energie opbrengst zijn. Waar blijft de redelijkheid? We moeten ons leren beperken, en waarderen wat we bezitten en zeker onze oer-Moeder omhelzen.
Dat is liefde!
Joop Braakhekke
De aantrekkingskracht van het IJsselmeer wordt dramatisch aangetast door een groot windmolenpark. Wij verwachten veel negatieve gevolgen voor onze mooie stad, op het gebied van leefbaarheid en werkgelegenheid ….…… en daarmee lopen wij als ondernemers enorme risico’s! Maar zover zal de provincie het toch niet laten komen?
De komst van een windmolenpark in het IJsselmeer baart ons zorgen, heel veel zorgen!
Een windmolenpark in het IJsselmeer is ongeveer hetzelfde als een vuilstortplaats in het centrum van Leeuwarden! ONZE GASTEN STELLEN PRIJS OP EEN HEEL MOOI IJSSELMEER! Laten we de molens beter verdelen over de provincie en als er dan toch molens in het IJsselmeer geplaatst moeten worden omdat het daar zo lekker waait, plaats er dan een aantal langs de afsluitdijk.
Geachte statenleden, neemt u alstublieft een verstandige beslissing en houd u rekening met de regio Sud West Fryslan!
Dank u wel voor uw aandacht Bea Ligthart
62 Inspraakreactie Lauwerswind d.d. 24 november 2014 Provinciale Statencommissie Lân, Loft en Wetter Onderwerp: Fryslân 530,5 MW Windenergie
T
Organisatie: Lauwerswind Spreker: de heer K. Lourens
lauwerswind
Geachte voorzitter, geachte Statenleden, geachte aanwezigen, Mijn naam is Klaas Lourens en ik wil namens Lauwerswind inspreken. Lauwerswind is een collectief van initiatiefnemers om een windpark te realiseren in Ach tkarspelen langs de spoorlijn. Dit collectief bestaat uit grondeigenaren, bestaande windmoleneigenaren en direct omwonenden. Vanaf 2001 zijn we bezig om een windpark te realiseren in Achtkarspelen. Dit gebaseerd op het dan vigerende beleid Windstreek 2000, waarin door de Provincie aan gemeenten is gevraagd geschikte locaties aan te wijzen voor de realisatie van windenergie. Dit omdat wij het met z’n allen in Fryslân belangrijk vinden, dat we stappen moeten zetten met betrekking tot duurzame energie. Het is bekend, dat we in Nederland met windenergie de meest efficiënte stappen kunnen maken voor de realisatie van deze duurzame doelstellingen. Op basis van het tét 2011 vigerende beleid (met name op basis van Windstreek 2000), is er door de gemeente Achtkarspelen een locatie aangewezen, die landschappelijk gezien zeer geschikt is voor de realisatie van windenergie: open gebied; sluit aan bij een infrastructureel werk, namelijk het spoor en relatief weinig direct omwonenden. Een locatie waarvan je zou zeggen: “Als het hier niet kan, waar zou het dan wel kunnen?” Hierbij hebben de verschillende initiatiefnemers onderzoeken laten uitvoeren: radarproblematiek; gasleiding; risico’s langs spoorlijn; flora en fauna etc. En daarnaast veelvuldig overleg gevoerd met de gemeente. Echter door het Coalitieakkoord 2011-2015 werd dit gebied uitgesloten. Was alle werk en waren alle (hoge) kosten voor niets? Door verschillende initiatiefnemers in Noordoost Fryslân is nagedacht over hoe het verder moest. Naar aanleiding daarvan is een gebiedsanalyse gemaakt voor de gehele regio Noordoost Fryslân. In dit proces is continu draagvlak gezocht. Zowel bij gemeenten als bij Gedeputeerde Staten, als bij Provinciale Staten en het Rijk. We zijn meerdere keren bij uw fracties langs geweest. Hierbij zijn we een proces ingegaan, waarna we van een eerste grove inventarisatie verder wilden gaan met ontwerpateliers. Waar zowel natuurorganisaties, omwonenden, gemeenten etc. zouden meepraten over de inrichting van een windlandschap Noordoost Fryslân. Een aanpak waar niemand iets op tegen kan hebben, werd gezegd op het Provinciehuis. Echter op het moment dat we toe waren aan de ontwerpateliers, werd het proces van FFDW gestart. Uiteraard hebben we ons ingevoegd in dit proces, hetgeen wel betekende dat er andere spelregels gingen gelden. Dat betekende dat we aanvullende onderzoeken moesten doen. Het aantal al gecontracteerde saneringsmolens moesten uitbreiden wegens een saneringsvoorwaarde van 1 MW opruimen om 4 MW terug te mogen bouwen. En dit alles in ongeveer twee maanden tijd. Hetgeen met name voor draagvlak een veel te korte tijd is. Achteraf gezien, hadden we met z’n allen vanaf het moment van het coalitieakkoord in 2011 voldoende tijd om dit proces in te gaan. Er is een lange
tijd geen duidelijke koers geweest. En nu moest het uiteindelijk toch nog in een paar maanden geregeld worden. Omdat we dachten, dat het proces van FFDW serieus zou worden genomen door de coalitie en GS, zijn we deze uitdaging aangegaan. Teleurstellend is dan ook het bekende voorstel van GS. Is weer alle inspanning en zijn weer alle kosten voor niets geweest? In Achtkarspelen is net als in de rest van het land en ook in Fryslân een meerderheid voor windenergie, In Achtkarspelen is slechts 10% tegen windenergie. Echter het NIMBY effect is net als overal ook in Achtkarspelen aanwezig. Maar qua draagvlak scoort Achtkarspelen beter dan het gemiddelde in Fryslân. Indien er voldoende tijd wordt gegund, zal deze ook nog wel hoger worden. Dit omdat eventuele bezwaren nog prima opgelost kunnen worden. Wij pleiten voor spreiding van de windclusters. Dit om de lasten, maar ook de lusten te verdelen over de gehele provincie. Wij pleiten ervoor dat de door FFDW genoemde A en B locaties beiden aangewezen worden als mogelijke locaties voor windenergie. En wat ons betreft staan er op de reservelijst van FFDW ook nog wel een aantal zeer geschikte locaties, die qua landschappelijk inpassing en draagvlak zeer geschikt zijn. Maar die niet zijn meegenomen in verband met het op dat moment ontbreken van voldoende saneringscapaciteit. Zowel van de lijst van de A als de B locaties zullen nog een aantal locaties geheel of gedeeltelijk afvallen. Dit in verband met een eventuele MER rapportage als om andere redenen. Zet daarom ruim in op land. Benoem deze kansrijke locaties richting het Rijk (zoals gevraagd voor 31 december 2014). Vervolgens is er voldoende tijd voor een vervolg van meer draagvlak, sanering en landschappelijke inpassing. Uiteindelijk zullen er een aantal zeer geschikte locaties overblijven, die met voldoende draagvlak daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. Uiteraard verwachten we dat Achtkarspelen hier ook bij hoort. Ik dank u voor uw aandacht.
PIETER LUKKES: RESET KNOP YNDRUKKE 1. En opnij begjinne. Want de provinsje hat him goed yn ‘e nêsten wurke. It stiet ommers foar 200% fêst dat wynenerzjy nearne foar tsjinnet mar wol rûnom ellinde feroarsaket. Derom is der foar Fryslân mar ien opsje goed genôch en dat is de nul – opsje. Sawol de steateleden as bygelyks it folk yn é Súdwesthoeke maotte dat goed yn ‘e earen knoopje. Wynenerzjy spjalt de mienskip. De provinsje hat der it hynder fan Troje mei yn ‘e hûs helle. Dat bist moat de doar út. Bij de nul-opsje ferfalt de needsaak om in kar te meitsjen tusken lân en wetter. Dat is dus yn alle opsichten in win-win situaasje. Útsein fansels foar it folk dat yn it hynder fan Troje sit: dat binne de lju mei in trijedûbele aginda dy ’t ús it enerzjyakkoord opkrongen hawwe. 2. Managers moatte yn dizze super-turbulinte tiid harren belied fan ‘e iene dei op de oare bystelle kinne. Gjin sinnich minske en gjin inkelde ûndernimming leit him mei ferplichtings foar lange tiid fêst. Útsein Ryk en provinsje dy ’t leadswiere ferplichtigs oangean foar de dûr fan 15 jier. En dat om in stokâlde en technysk útûntwikkele wynenerzjy op de been te hâlden. Dit is wol de slimste foarm fan mismanagement dy ’t min betinke kin. De steateleden dy ’t dit steune moatte opstappe, sadat harren sit ynnommen wurde kin troch lju dy’t de moderne tiid wol fersteane. 3. It ronseljen fan draachflak foar wynenerzjy is in swiere oanslach op Nederlân as rjochtssteat. Derom hearre de oanslachplegers en harren helpers net yn de steatenseal mar yn de rjochtsseal thús. 4. Der wurdt sein dat Fryslân oan dy 530 MW fêst sit. Dat is net wier. It kabinet Rutte II wie al lang fallen as it net út en gedúrich oerienkomsten opsein en iepenbrutsen hie. De VVD die dat bygelyks mei de ynkommensôfhinkelike syktekostenfersekering en de PvdA mei de strafberens fan illegalen. Wat it kabinet sels docht meije wij ek. Derom moat it provinsjebestjûr tsjin Kamp sizze dat hij dy 530 MW werom krijt, omdat it folk thús de rotsooy net hawwe wol. As hij dat net snapt dan is de man net geschikt foar syn fak fanwege in tekoart oan empathy. Fan sokke minsken hoege wij ús hjir neat oan te lûken. Ljouwert, 18 Novimber 2014
Mijn naam is Roland van Meerten, eigenaar van de jachthavens Marina Makkum en Marina Volendam, en namens Recreatiecentrum de Holle Poarte in Makkum. Ik dank u voor de mogelijkheid om in te spreken, ik had echter niet verwacht dat dit nodig zou zijn. Na ontvangst namelijk van duizenden handtekeningen, zo’n 1.000 zienswijzen en de schreeuw om alternatieven leek het erop dat er een weloverwogen beslissing genomen zou gaan worden, gevormd door bewustzijn en democratie. Na het bijwonen van de eerste inspraakavond met demonstratie hier op de stoep, en het volgen van de volgende 50 sprekers via internet kon de tekst die ik eerst had geschreven wel de prullenbak in. Alles wat ik wilde zeggen over de te verwachten teloorgang van de hele Friese IJsselmeerkust inclusief haar zeer populaire watersport en recreatie en, uiteraard adembenemende natuur heeft u al vele malen gehoord. Zoals de heer de Vries van Skips Maritiem, die herinnert aan alle inspanningen die in het begin gedaan moesten worden om te kunnen ondernemen met behoud van natuurwaarden. Zijn huidige inspanningen om 5 havens te exploiteren in een kwetsbaar gebied dat hij daarnaast ook nog eens onderhoudt en beschermt, in samenwerking met allerlei instanties. Ik sta volledig achter en herhaal hier nogmaals zijn standpunt dat hier toch geen sprake is van democratie maar eerder van discriminatie! Burgemeester Apotheker, die benadrukt dat de hele Friese kust smeekt om planologische bescherming van dit gebied, zoals dat tot voor kort als doodnormaal werd beschouwd. Wij hebben recht op die bescherming. Hij benoemt de onredelijkheid van het toedelen van 85% van de hele Provinciale opgave binnen 1 Gemeente. En ontvangt hiervoor applaus. De heer Heybroek, die hier stond voor het gehele Holle Poarte gebied en nog eens uitlegde dat we het hebben over 350.000 overnachtingen alleen al in Makkum en dat hier klappen gaan vallen van 20 tot 30% minder voor ondernemers, eigenaren van accommodaties én de lokale middenstand. En dit is niet goed te maken met die zogenaamde kansen die voorgesteld worden door bijvoorbeeld initiatiefnemer van het park de heer De Groot. “Ga maar miniatuurmolentjes verkopen op je balie, of kopjes koffie aan de ongetwijfeld vele belangstellende bezoekers van dit park”. Het gaat hier om duizenden arbeidsplaatsen! En dit gaat zelfs de historische steden aan de overkant van het IJsselmeer raken. Hiswa en Recron, die het opnemen voor al die dagtoeristen, watersportliefhebbers , eigenaren van schepen en vakantieaccomodaties en opnieuw die eindeloze schoonheid van dit beschermd natuurgebied. Zij werden op de vingers getikt door een inspreker die dit bezwaarlijk vond omdat zij volgens hem slechts “die Randstedelingen” vertegenwoordigen, en zij mogen niets zeggen in deze Friese affaire. Laat me daarbij opmerken dat van alle Nederlandse vaste ligplaatshouders die wij hebben meer dan de helft uit de regio komt. En het IJsselmeer is een vaargebied voor heel Nederland, wat het nogal kortzichtig maakt om te roepen “Laat die Holanders maar ergens anders gaan varen, wij offeren ons stuk van het IJsselmeer op”. Het is toch onbegrijpelijk dat de toeristen waarop een groot deel van Sudwest Fryslan draait als last gezien worden en al helemaal hun mening niet mogen laten horen? Want dan zijn we weer terug bij de discriminatie zoals benoemd door de heer de Vries. U heeft zo’n 100 sprekers aangehoord, een ieder met een begrijpelijke mening. Maar laat u alstublieft niet verleiden tot het nemen van een onbegrijpelijke beslissing, namelijk door te kiezen voor het plaatsen van 2/3 van het totale aantal Megawatts in een historisch, van ongekende schoonheid zijnd én beschermd natuurgebied. Ik val nu in herhaling met “beschermde natuur van ongekende schoonheid”, maar het kan niet vaak genoeg benadrukt worden! Voor mijn werk in Volendam rijd ik meerdere keren per week de afsluitdijk op, en steeds weer vergaap ik mezelf aan het eindeloze uitzicht, vele zwanen en duizenden andere vogels. Massa’s
zeiltjes en schepen, zonsondergangen als stillevens. Hoe is het toch in vredesnaam mogelijk dat juist hier een gigantisch windmolenpark gepland staat? Wie heeft, na de opdracht van het rijk om een bepaalde doelstelling te halen dit gebied eens uitgebreid bekeken en vooral beleefd, alle bezwaren van omwonenden, recreanten, recreatieondernemers, jachtbouw, servicebedrijven en lokale middenstand becijferd en gewogen? Wie heeft dat gedaan, en vervolgens bij z’n volle verstand besloten dat juist dit een geschikte plek is?!” Dit is in ieder geval geen plek voor probeersels of geldingsdrang. Laten we alstublieft voorzichtig te werk gaan, niet met 350 MW in het water maar met die energiedijk met windmolens erlangs, molens bij industrieterreinen, de reservelocaties en die dorpen die willen participeren in dorpsmolens. Ik juich dit toe, zij profiteren direct van de molen zonder dat buitenstaanders er met de buit vandoor gaan. En iedere molen die niet in het IJsselmeer komt is er weer één. Het is toch van de zotte dat er Gemeenten zijn waar geen enkele molen staat of gepland staat en ondertussen de hele sector door deze struisvogelpolitiek de nek wordt omgedraaid? Gezamenlijk moeten de lusten en de lasten ervaren worden, en gezamenlijk betekent “door iedereen”. Als laatste wil ik nog een keer terugkomen op de visualisaties van het park die op internet staan. Ik heb ze eerder bestreden , en Pondera die ze gemaakt heeft, heeft daarna alle moeite genomen om de visualisaties te bewijzen aan Gemeente en mij. Het siert hen dat zij deze moeite genomen hebben, en deze weergaven zijn de beste die er op dit moment zijn om de werkelijkheid te benaderen. Maar geloof me, de beleving op een computerscherm, met slechts witte streepjes aan de horizon, is toch heel anders dan de beleving van een dergelijke molen op 7 kilometer afstand in het echt, want dan ziet de werkelijkheid er ineens zó uit! Moet alleen nog even met ongeveer 50 vermenigvuldigd worden…
YNSPREKKE Provinsjale Steaten 18 novimber 2014 Noch mar krekt lyn wienen wy hjir yn it Provinsjehûs om mear as 500 hantekeningen oan te bieden. Us stelling wie doe: By wynmûnen draait it allegear om jild. Hjoed binne wy hjir nochris. No om de spesifike sitewaasje fan Tsjummearum en Furdgum ûnder jimme oandacht te bringen. Doe't wy it beslút hearden fan Deputearre Steaten dat wat harren oanbelanget it pleatsen fan wynturbines rûnom op it Fryske plattelân fan de baan wie, wienen wy o sa bliid. Der is hjir al folle faker aksje fierd: tsjin de komst fan in ôffaloven, wynmûnen en de sâltwinning. Mar dat hat nea wat foar ús opsmiten. De plannen gongen gewoan troch, ek al wie de befolking der poer op tsjin. Wy koenen no in feestje fiere op 28 oktober, mar dat hawwe wy net dien. Want no driget Súdwest Fryslân de wynturbines te krijen. En dat fine wy spitich foar de bewenners fan dizze gemeente. Want as de megawynturbines der neffens de Steaten dan dóchs komme moatte, dan is neffens ús de Ofslútdyk de iennichste opsje. De doelstelling wêrmei't wy oant no ta aksjes fierd hawwe is: Gjín megamoles yn en om Tsjummearum/Furdgum én net op it Fryske lân. Want wy binne der fan oertsjûge: Megawynturbines ticht by minsken delsette, dat kín net! Dat meie jo boargers net oan dwaan. Wy binne it dan ek absolút net iens mei Fryslân foar de Wyn as dy it hat oer: "Wynturbines earlik ferdiele oer it wetter en lân". Éarlik ferdiele troch se op it lân te pleatsen kín hielendal net. Wynturbines heger as de Achmeatoer ticht by jo eigen hûs: Dat komt letterlik én figuerlik té ticht by, want it rekket jo yn je persoanlike libben. En dat docht och sa sear. It is net allinne dat jo lânskip fernield wurdt, mar it komt yn jo hûs: it slachskaad, de draaiende wjukken ynklusyf ferljochting, sels je sliepkeamer is net feilich mear. Want as je pech hawwe hearre jo dêr it lûd fan de turbines ek noch. Dát makket minsken ûngerêst en lilk. Dát makket dat der no al minsken binne dy't der min fan sliepe. Dát makket dat rûnom yn Fryslân twaspjalt ûntstien is en de mienskip yn Fryslân bedrige wurdt. Hoe komt it der foar ús doarpen út te sjen as de plannen fan FfdW wól troch geane: Oan de westkant fan Tsjummearum, binnen in ôfstân fan oardel kilometer, wurde de 12 mûnen fan 60 meter dy't dêr no stean, ynienen (earst 14) neffens de lêste oanpassing nou 11 reuzen fan 140 meter. Trije kear heger as ús tsjerketoer. Oan de eastkant fan Tsjummearum komme der 5 nije turbines fan 120 meter: twa en in heal kear heger as ús tsjerketoer. En dat op in ôfstân fan minder as 1 kilometer fan it doarp. En dan te betinken dat flákby Tsjummearum al 11 grutte wynmûnen stean, dy't nét opromme wurde. Trouwens, mei-elkoar reitsje wy mar 3 ferâldere Lagerweij-molentsjes kwyt. Mar wy wurde wól ynsletten troch yn totaal 27 hege wynturbines! Hoefolle bewenners sille hjir wat fan fernimme? It antwurd is: Álle bewenners. Want de measte Tsjummearumers en Furdgumers komme binnen in straal fan 2 kilometer fan in wynturbine te wenjen. Alle huzen oan de eastkant fan Tsjummearum en Furdgum komme sels binnen de 1 kilometersône fan de megawynturbines te lizzen. En rekreaasjepark De Friese Wadden? De bungalows en chalets oan de súdkant fan Tsjummearum krije oan twa kanten it útsicht op de reuze wynturbines. Sliepe tusken de megawynturbines, dat is gjin reklame foar it toerisme hjir.
Wat sille de gefolgen wêze? It lânskip wurdt fernield en ús leefomjouwing ferpest. Boppedat sil d’r lûdsoerlêst wêze fan de hege wynturbines. En de huzeprizen yn ús doarp? Ien fraach: Wa wol wenje tusken megawynturbines? It antwurd lit him riede. Mar it hat ek gefolgen foar ús mienskip. En dat is dochs it hert fan it doarp. Twaspjalt kinne wy net brûke, wy hawwe ús enerzjy wol earne oars foar nedich. Want de kommende tiid moatte wy yn Tsjummearum/Furdgum flink oan 'e bak. De foarsjenningen binne hjir de lêste jierren sa stadichoan ferdwûn. Bgl. it swimbad, de bibleteek, de bank en it postkantoar, it kafee, sels de supermerk is ticht gongen. Ek de krimp lit syn spoaren nei yn ús doarpen. De minsken yn ús gebiet moatte harren uterste bêst dwaan om troch de tiid te kommen. Mei elkoar moatte wy hjir de skouders der ûnder sette om der foar te soargjen dat elkenien hjir mei nocht wenje kin. Steateleden, fan jimme ferwachtsje wy dat jimme ús alle stipe jouwe om ús doarpen leefber te hâlden. It is foar ús net te begripen dat der guon binne, dy't fine dat de wynmoleplannen fan Fryslân foar de Wyn útfierd wurde kinne! Gjin MegaMolens yn en om Tsjummearum/Furdgum én net op it Fryske lân!
Út namme fan Aksjegroep Tsjummearum-Furdgum MegaMolensNee en mear as 500 ûngerêste doarpsbewenners fan Tsjummearum en Furdgum Sietske van der Mei-Bader www.megamolensnee.nl
[email protected]
D-€&
,
1
1
Het windenergieprogamma hult zich in nevelen. Na ruim een halfjaar intensief met de windlobby bezig te zijn geweest val ik nog steeds van de ene verbazing in de andere. Er is zeer veel leesstof over windenergie en windmolens waaruit blijkt dat deze niet bijdragen aan een C02 reductie. Daarnaast kleven er nog veel meer nadelen aan de windmolens waarvan een groot aantal inwoners niet of onvoldoende op de hoogte is. T-Jet blijkt dat veel mensen niet of slecht geYnformeerd zijn, zelfs de inwoners in de bedreigde gebieden. Deze informatie is allemaal vrij toegankelijk en ik mag hopen dat diegene clie hierover besluiten moeten nemen ook kennis hiervan nemen. Ook uit veel ingezonden stukken in de krant blijkt dat veel mensen onvoldoende idee hebben van de dreiging die op ons afkomt. En wel 150 meter hoge MEGA molens. T-Jet manco is, dat er nog geen referentie is van deze molens zodat men zich geen beeld kan vormen wat deze 150 meter hoge monsters doen in het Friese landschap en voor de gezondheid van onze bevolking. Zelfs onze politieke leiders geven er blijk van dat ze niet voldoende op de hoogte zijn en dat geldt zowel voor de gemeentelijke, provinciale alswel de landelijke politiek. Als prof. Lukkes zich de vraag stelt of er wel onderzoek is gedaan naar het nut en de noodzaak van windmolens en de politiek moet daar het antwoord 01) schuldig blijven heb ik veel moeite met cle hele besluitvorming. Dit is toch de eerste vraag die men zich zou moeten stellen? Ik vind het ronduit schandalig dat zelfs minister Kamp geen blijk geeft van enige kennis omtrent de windmolenproblematiek en het lijkt er erg op dat hij ook weigert zich hierover te laten informeren. Het enige wat voor hem blijkbaar telt is de realisatie van het energieakko ord. Niet goedschiks clan maar kwaadschiks.
Fryslan Foar de Wyn heeft geprobeerd de pijn voor Fryslan en haar inwoners zoveel mogelijk te verdelen. Bij deze informatie avonden is duidelijk gebleken dat er geen draagvlak is. Als dan het rapport van de commissie Winsernius verschijnt is er ook weer twijfel over de deskundigheid van deze commissie. Als voorbeeld noem ik even plan Wjukslag Ferwert. Dit plan staat bij Winsernius op de B-lijst en zou met enige aanpassing wel realiseerbaar zijn. Op diverse manieren is echter al aangetoond dat het draagvlak in deze regio vrij wel NIHIL is. Daarnaast heeft Buro Antea dit gebeid gekarakteriseerd als een gebied met een hoge cultuurhistorische en archeologische waarde. Tevens is het een belangrijk vogelgebied en niet in het minst, het ligt aan de voet van de Terp van 1-logebeintum. Zelfs de natuurorganisaties stellen dat Wjukslag Ferwert van de B-lijst moet en NIET realiseerbaar is. Opvallend is dat de initiatiefnemers en windboeren zich steeds hullen in stilzwijgen. Ze kunnen niet helder maken waarom die molens er WEL zouden moeten komen, anders clan voor geldelijk gewin. Op veel manieren mag dus niet verteld worden wat de werkelijkheid .‘at de waarheid is omtrent windmolens. Men geeft niet meer informatie dan noodzakelijk is, kennelijk met het idee dat alles wat ze vertellen ook tegen hen gebruikt kan worden. Er worden alleen maar halve waarheden verteld. Als we ons realiseren dat met alle molens die er nu al staan en die de komende jaren nog gebouwd gaan worden we maar max. 14 % eigen energie opwekken, dan moeten we de conclusie trekken dat we een verkeerde weg in slaan. Er is GEEN plaats meer voor een vervolgslag of we maken van Nederland een onbewoonbaar gebied. Maar als we de molenbouwers moeten geloven dan komt Nederland helemaal vol te staan.
Ik ben afgelopen zomer met een medestrij der naar de nationale winddag geweest, georganiseerd door de Ekron in de N.O. polder. Hier hebben we kennisgemaakt met de mastodonten van 200 meter hoog. Daar liet de direkteur aan het einde van de middag in zijn slotwoord weten dat zijn streven is om in Nederland ieder jaar minimaal 150 megamolens (van 200 meter hoogte ) te bouwen. (zie Urk en Espel). Het energieakkoord is in financieel opzicht het grootste overheidsprojekt aller tijden. De geschiedenis leert ons echter dat deze megaprojekten vrijwel allemaal mislukken en sowieso veel duurder uitvallen dan in eerste instantie is begroot. We moeten ons goed realiseren dat de 60 miljard die hiervoor begroot is door ons, de inwoners opgehoest moeten worden. Het kan toch NIET zo zijn dat wij onze woonomgeving moeten laten VERKLOTEN en dat we daarvoor zelfs ook nog de REKENING krijgen gepresenteerd. We moeten deze op hol geslagen trein stoppen en wel zo snel mogelijk. WAAR blijft dat voortschrijdend inzicht van de politiek????? Jullie nemen overhaast een beslissing. Waarom laten jullie je zo opjagen? We hebben echt nog wel even de tijd. We kunnen nu noch terug. Als de molens er éénrnaal staan hebben we levenslang, dan gaan wij niet meer meemaken dat ze uit het Friese landschap verdwijnen. Is er trouwens al eens nagedacht over de kosten van het opruimen van dergelijke kolossen? Beter ten halve gekeerd clan ten hele gedwaald. Friese politiek: toon lef en behoed ons voor een provinciale en nationale ramp en zeg nee tegen megawindmolens!! Huub Fuchs.
Geachte Statenleden,
Fijn dat ik mij vanavond in dit huis even tot u allen kan richten. Mijn naam is Jeannette Perdok, hier aanwezig in de rol van voorzitter Plaatselijk Belang Zurich. Mijn bijdrage richt zich op, wat ik maar noem, de kern van het door GS voorgestelde plan rondom het beoogde windmolenpark Kop Afsluitdijk. Een plan met windmolens aan de noordzijde en de zuidzijde van de A7. Zaterdag 5 april 2014 stond ik samen met Tonko Dop en een cameraman op de dijk bij Zurich. Voor wie mijn mooie woonomgeving niet kent: als je bij Zurich de dijk beklimt dan is het iedere dag weer een verrassing……Aan de voet van Werelderfgoed de Waddenzee hangt het van wind, zon, lucht en water af wat het menu die dag brengt. Als ik me omdraai zie ik het prachtige open landschap zoals Abe Gerlsma dat zo mooi kon schilderen. Een landschap om van te houden. Ook Nieuwsuur had dus lucht gekregen van alle perikelen rondom de windmolens. Ook toen al verbijsterd door de veelheid aan initiatieven rondom Zurich: in totaal goed voor zo’n 30 nieuwe windmolens. In kracht en omvang variërend maar in ieder geval beginnend bij XXXL. Inspraak avonden van Fryslan foar de Wyn volgden. En alles (onder andere) om het draagvlak te peilen…… Maar ‘draagvlak’ is wel zo ongeveer het meest misbruikte woord dit jaar. Want was is dat eigenlijk: ‘draagvlak’? Volgens de goede democratische traditie, ook in dit (uw) huis, hebben draagvlak en democratie alles met elkaar te maken. In ieder geval iets met meerderheden, minderheden en hoe er naar elkaar geluisterd wordt. En hoe er in het besluitvormings kwalitatief mee omgaan wordt. Draagvlak wat t.b.v. de commissie Winsemius ook nog eens gepeild is door bureau TNS. Een peiling die voor het plan Kop Afsluitdijk, waar ik het hier vanavond over heb, een niet mis te verstaan signaal over draagvlak liet horen: het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Kop Afsluitdijk ligt ónder het gemiddelde: er zijn méér tegenstanders dan gemiddeld: namelijk 60%, 23 % is vóór het initiatief. Hoe duidelijk kan het zijn?
-
Géén draagvlak voor een groot park op de Kop van de Afsluitdijk.
-
Géén draagvlak voor molens van in totaal 160 meter hoogte. Eigenlijk maar iets lager dan de Euromast. Stel u eens voor: 12 Euromasten in úw achtertuin.
Groot is dan ook onze verbazing dat het plan Kop Afsluitdijk in de besluitvorming op dit moment als enig plan op land wordt benoemd. Hoe is dat mogelijk?
En ja, natuurlijk zijn er in Zurich ook voorstanders. Als voorzitter van Plaatselijk Belang ben je niet 100% voor of 100% tegen. Ik vind het mijn taak, om vooral een realistisch beeld te schetsen. Zeker, er zijn ook voorstanders van windenergie, initiatiefnemers van windmolenparken, boeren die land ter beschikking stellen. Ook allemaal mensen die wonen in dezelfde gemeenschap. Dit soort tegenstellingen doen de ‘Mienskip’ geen goed. - Van eerdere parken in de buurt zijn er mensen die eenmalig 200 euro als planschade toegewezen hebben gekregen. Terwijl de buren die een molen(s) op hun erf hebben staan, jaarlijks kunnen rekenen op enkele tienduizenden euro’s - Burenrelaties gaan stuk of er is op zijn minst wantrouwen naar elkaar. - Mensen durven niet meer te zeggen wat ze vinden of zijn moe van jarenlang windmolengedoe. Bij ons begonnen in 1996! - Geen goede zaak in tijden van WMO, Mienskip, laten we zeggen, een beetje zorgen voor elkaar. De afgelopen week hebben we in Zurich tbv deze inspraakavond nog een enquête gehouden. Niet wetenschappelijk verantwoord, wél neutraal informerend. Enfin: hoofd vraag van de enquête: Windmolens op de kop afsluitdijk; wat vindt u ervan? In een paar dagen tijd heeft ongeveer 2/3 van het dorp op onze oproep gereageerd; 110 reacties. Van mensen die niet gereageerd hebben, hoorden we vaak: wat heeft het voor zin……
Wat heeft het dorp Zurich te zeggen: - 72 (65%) mensen geeft de voorkeur aan plaatsing langs de Afsluitdijk. - Slechts 11 (10%) mensen spreken zich uit vóór plaatsing op de Kop van de Afsluitdijk - Waarom de 36 MW van ons niet bij de molens in het IJsselmeer? 27 (25%)mensen. - Terwijl er ook 2 mensen zeggen: vooral niet in het IJsselmeer. - Ik ben helemaal tegen plaatsing van windmolens, overal: 13 personen - Ook zijn er mensen die zeggen; verdelen over heel friesland in kleine clusters, en niet alleen in sudwestfryslan. - Bij elkaar spreken 74% van de mensen zich uit tegen plaatsing op de kop van de afsluitdijk. o 51 (46%)mensen geven aan zeer expliciet tegen plaatsing op de kop van de afsluitdijk te zijn. o 28% (30 mensen) is iets genuanceerder; zij geven aan tegen plaatsing op de kop te zijn, maar raken iets positiever gestemd als er in ieder geval goede compensatie regelingen zijn. - Goede compensatie is niet voor iedereen de oplossing. Het voelt voor een aantal als een vorm van omkoping. Of in sterkere bewoorderingen; ze gruwen ervan. Naast het al eerder genoemde visuele aspect van de windmolens, noemen de mensen in de enquete vooral: - Waardedaling van de woning wordt door 85 (kleine 80%) van de respondenten genoemd. Iets om serieus te nemen. - En geluidsoverlast wordt door 58 (53%) mensen genoemd. - Wanneer de plaatsing toch door zou gaan, geeft het merendeel (82% om precies te zijn) aan dat compensatie gericht moet zijn op de bewoners zelf. Overigens is er grote zorg onder de bewoners rondom deze compensatie. Eerdere ervaringen rond ons dorp zijn niet positief. - Een klein deel zegt compensatie tbv zonnepanelen of voor algemeen nut dorp.
Het voert te ver om de hele enquete nu voor te dragen; graag stellen wij deze echter wel beschikbaar. Inclusief alle gemaakte opmerkingen die bij de enquete door individuele bewoners geplaatst zijn, zoals bv dat door de gemeenste wunseradiel is gezegd dat het huidige park een sterfhuisconstructie was. Wat is daarvan overgebleven? De twijfels aan het rendement van windmolens, de roep om te kijken naar alternatieven, dat soort dingen. Beste Statenleden: terug naar die mooie dijk. Tonko Dop vroeg mij: ‘Er staan nu toch ook al een paar molens, wat is het probleem?’. Beste Statenleden: misschien mag ik u vragen deze vraag gewetensvol, met oog voor Mienskip én ‘Lânskip’, te beantwoorden.
Dank u wel
1 Geachte voorzitter en leden van de Fryske Staten, beste politici van nu én de toekomst, Ik ben Theo van Praag, uit Tzummarum. Al meer dan 40 jaar geniet ik van Tzummarum. Lang leve de Friese kust: frisse lucht, mooie einders, schitterend landschap. Ik ben onderwijssocioloog en heb generaties docenten geschiedenis in het hoger onderwijs opgeleid. In de 18e eeuw waren de rijke herenboeren in o.a. Friesland degenen die alles bepaalden terwijl de arme boeren en landarbeiders ervoor betaalden. Is daar iets aan veranderd? In deze 21e eeuw zullen de eigenaren van MEGAwindturbines zoals energiemaatschappijen en particulieren samen tientallen miljarden euro’s ontvangen die alle Nederlanders dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks betalen, tientallen jaren. Zij denken vooral aan zichzelf en paaien de gemeenschap met geld en mooie woorden. Zij noemen eigen belang (in windturbines) nationaal belang; zij kopen draagvlak. In de talrijke kleine dorpen aan de Friese kust is er opnieuw een tweedeling tussen een kleine groep investeerders en de anderen. Is Pieter Jelles Troelstra nog aanwezig? Gedeputeerde Staten hebben de tweespalt in Friesland juist ingeschat en hebben een keuze gemaakt vooral voor het IJsselmeer. Enige duizenden watersporters varen zomers op het IJsselmeer. Stel, er komt daar een windpark op vele kilometers uit de kust. Of langs de Afsluitdijk. Wie daartegen protesteert, omdat hij een paar vakantieweken per jaar op het IJsselmeer vaart, laat hij die MEGAmasten in zijn achtertuin plaatsen, in de Randstad of in Duitsland, in Wassenaar, Blaricum, Den Haag of Keulen. Dat IJsselmeer-park óf wellicht de Afsluitdijk als de energiedijk van de toekomst kunnen als toeristische trekpleister dienen, op vele kilometers van de bewoonde wereld. Bij plaatsing op het vasteland hebben tienduizenden bewoners van Friesland 365 dagen per jaar ellende én 365 nachten! Die Friese bewoners willen leven zonder permanente slagschaduw door ziekmakende draaiende wieken, kijkend naar MEGAwindturbines zo hoog als flats van 30 tot 44 verdiepingen, ’s nachts permanent flikkerende rode lichtjes in de lucht, en altijd lawaai. En niet te vergeten, dat wordt nog vrijwel nergens genoemd landschapsvernietiging door elektriciteits-hoogspanningsmasten door het hele Friese land en overal kilometerslange kabels. MEGAwindturbines zijn net faxmachines in 1992: het voelt als toptechnologie, maar compleet achterhaald, want email ! Wie wil in Tzummarum/Firdgum wonen met uitzicht rondom het dorp op MEGAwindturbines? Binnen 2 dagen hebben 517 mensen hun handtekening DAARTEGEN gezet?
[email protected]
2 WIE wil daar nog wonen? Diederik Samsom? Henk Kamp? Johan Tjalsma ? Jannewietske de Vries ? Annigje Toering? Retze Van der Honing? Bij plaatsing van MEGAwindturbines kan dat beslist voor een koopje. Nederland is het dichtstbevolkte land van Europa, daar kunnen alleen windturbines op het IJsselmeer én op de Afsluitdijk de bevolking sparen. Er is geen enkel draagvlak voor MEGAwindturbines op het land behalve van mensen die winst ruiken. Het is schandalig wat ondeskundige milieulobbyisten én Ffdw beweren dat lusten en lasten eerlijk gedeeld worden: straks hebben WIJ horizonvervuiling, landschapsvernietiging en totaal ontwrichte samenlevingen. (dat hebben we nu al!) ANDEREN vangen jaarlijks vele miljoenen euro’s. Hoe wilt u door de docenten die ik heb opgeleid in de 21e eeuw vermeld worden? ALS die windturbines op het land komen, betekent dat dat het Friese landschap, langs de hele kust vanaf deze 21e eeuw voor altijd g e r u i n e e r d is. >>Wilt u dan 1260 jaar na Bonifatius in alle geschiedenisboeken én op Google én internet voor eeuwig met naam en foto’s beschreven worden als de Friese politici die voor het gewin van het kapitaal en de Duitse toeristen én de Randstad-vakantie-zeilers het Friese land van kust tot kust hebben volgestopt met parken vol MEGAwindturbines? >>Of wilt u beroemd worden als de Friese politici die nog net op tijd het belang van het schone Friese landschap inzagen? Ik denk dat u allen verstandig bent!
[email protected]
Geachte leden van de provinciale staten van Fryslân,
Via dit podium wil ik mijn verbazing uitspreken over het besluit van gedeputeerde staten van Fryslân om op het coalitieakkoord terug te vallen inzake windenergie.
Deze week 25 jaar geleden hebben wij, mijn vrouw en ik met onze eerste windmolen de eerste kWh 's stroom aan het elektriciteitsnet geleverd. Bijna iedereen vond het een geweldige inzet voor het milieu, geld was er toen nog niet mee te verdienen. In de negentiger jaren hebben wij uitgebreid tot een park van 11 Lagerwey windturbines nog steeds waren wij goed met het milieu bezig. Naar aanleiding van een ongeluk in 2001 hebben wij besloten om ons volledig op windenergie te concentreren en de veehouderij te beëindigen We mochten bij recht opschalen dit hadden we graag gesitueerd in een park buiten het dorp, maar o.a. door het zwabberende beleid van de provincie werd dit onmogelijk gemaakt. Met als resultaat dat er 2 molens in de bebouwde kom en 3 molens in het buitengebied stonden. Tussen 2008 en herfst 2013 hebben we op verschillende manieren geprobeerd de molens te vervangen en ze allemaal in het buitengebied te bouwen. Zowel door het beleid van de gemeente als van de provincie werd dit onmogelijk gemaakt. Deze situatie en zo zijn er meer te noemen, hebben bij zowel de omwonenden als de initiatiefnemers voor veel frustratie gezorgd. Vorig jaar om 5 voor twaalf kreeg Fryslân Foar de Wyn de ruimte om met plannen met draagvlak te komen zodat het mogelijk was om te voldoen aan de afspraken die provinciale staten hebben gemaakt met het rijk. Ook wij zijn daar mee aan de slag gegaan want we zouden i.p.v. van 15 gWh per jaar 60 gWh per jaar kunnen produceren en daarmee een positieve bijdrage aan het milieu leveren. Uiteraard ervaar ik ook dat we tegenwoordig in de waan van de dag leven, en dan is de toekomst van het milieu niet interessant. Doch voor ons nageslacht is het volgens mijn visie wel belangrijk dat wij ons inzetten om de co2 uitstoot te beperken. Nu is wind op land de meest economische wijze van groene energie opwekken, maar het zou best kunnen dat dit in de toekomst verandert. Blijkt dit zo te zijn dan zullen de windturbines grotendeels weer verdwijnen net zoals de poldermolens uit het verleden. Uiteraard zullen er altijd een aantal blijven staan als toeristische attractie. . We hebben een plan gemaakt en moesten draagvlak aantonen, in eerste instantie zat dit plan in de A categorie. Uiteindelijk hebben wij een uur voordat de plannen gepubliceerd zouden worden, besloten ons plan in te trekken. We realiseerden ons, dat het plan misschien wel kansen had, maar niet op deze wijze. Om draagvlak te creëren en te onderzoeken is één enquête niet voldoende. Tijd voor een goede voorlichtingscampagne was er niet. Dit geldt voor alle plannen die in het kader van FFDW ontwikkeld
zijn. Er zitten uiteraard goede plannen tussen, maar niemand was in de gelegenheid om de omgeving voldoende te informeren. Veel ongenuanceerde negatieve reacties waren het gevolg. U kunt als provinciaal bestuur zich verwijten dat de ondernemers en idealisten in zo'n kort tijdbestek hun plannen moesten maken en indienen. U heeft sinds 2000 geen beleid gemaakt waardoor goede plannen geen kans kregen en de visueel minder mooi gesitueerde molens niet op een goede manier vervangen konden worden. Vorig jaar heeft u besloten om FFDW ruimte en ondersteuning te geven Als u nu achter het besluit van GS aanloopt, is alle werk dat plannenmakers, ondernemers en de stichting FFDW heeft gedaan voor niets geweest en wordt het kind met het waswater weggegooid. Het besluit van GS zorgt er voor dat bijna alle bestaande molens in Fryslân blijven staan er een park in het IJsselmeer komt, de bevolking en de Friese ondernemers niet de financiële voordelen hebben van de Friese opdracht maar alleen de nadelen. Laat dit niet gebeuren! Voor de leefbaarheid in de toekomst wil ik u verzoeken om het niet bij 530 mW te laten maar veel meer vermogen aan windenergie en natuurlijk ook andere vormen van duurzame energie mogelijk te maken Kortom het provinciale beleid heeft de volgende gevolgen als het genaaid wordt zoals het gekniptis.:
Veel oude molens in Fryslân die weinig kWh's produceren blijven staan Geld verdwijnt uit Fryslân Geen Participatie voor Friese burgers Lokale ondernemers krijgen geen kans. Vertrouwensverlies in de politiek Minachting voor de mensen die voor niets plannen hebben gemaakt Bevolking tegen elkaar uitgespeeld en gemeenschappen verscheurd
Ik wens u veel wijsheid met uw besluit
hoogachtend, Willem Prins
Mûnel8—11’14 Ynsprekke Provinsje.
41.
Foarsitter, oanwêzigen. it is dizze moanne krekt 20 jier lyn, dat de doarpsmûne fan Reduzum, Friens en Idaerd begong te draaien. Novimber 1994! Dêr wie hiel wat oan foarôfgong. Fanût in wurkgroep fan Doarpsbelang Reduzum, in wurkgroep foar miljeu en duorsumens, wie men kaam ta it beshit om in wynturbine op te rjochtsjen om sa it stroom-ferlet fan de doarpen foar in part te dekken. In mûne by de yngong fan it doarp, in mûne fan it doarp en foar it doarp. Der kaam in stichting. mei in mearderheid oan bestjoersleden fan it Doarpsbelang. Der waard help socht en jild. It kaam foar elkoar. In part wie subsydzjejild, In like grut part waard troch de bewenners fan de trije doarpen mei boargerskipslienings by elkoar brocht, tsjin in oantrekkelike rinte. Men koe “stikjes keapje” nei eigen kar. En it lêste part fan de keapsom wie in hypoteek by de Rabobank. Dy hiene je doe noch op it plattelân. Fierwei it measte jild waard dus opbrocht troch de ynwenners. Dat wol ik al efkes melde. De mûne die it prima! Neat gjin swierrichheden! It wie in moai gesicht as men faniit it suden Reduzum ynkaam. En noch! Neist de Blauwe Tinte, in sjauffeurskafee fan oarspronkelik de gehielûnthâldersferiening, dat der no al 100 jier stiet, kaam de trijewjukker fan Micon. De tinte en de mûne, in byldmerk foar Reduzum. De opbringst fan de mûne wie statutair foar saken op it terrein fan duorsumens en miljeu yn de trije doarpen. De opbringst wie en is hielendal foar de ynwenners. Dat bin de minsken, dy ‘t him alle dagen draaien sjogge en dy ‘t der ek masaal jild yn stutsen hiene. Sa moat neffens üs in mûne wêze: Yn, fan en foar it doarp. Hy hat tis in protte goeds brocht. Reduzum hat mei ûnderbrekkeing sûnt 1936 in skoalbus nei Friens en Idaerd. De nije bus is fan de Mûnegroep. It is in skjinne disel. Op de sportkantine, op de skoalle, op it gymnastyklokaal lizze sinnepanielen. in grut tal ynwenners hat sinnepanielen of sinneboilers op bar dakken, foar ‘t grutste part middels aksjes fan de Mûnegroep. Der binne enerzysunige tsjetttels pleatst. En der is in hiele wyk foarsjoen fan LED-strjitferljochting. De earste wyk yn Fryslân. Alle ynwenners ha doe in LEDiampe krigen. De doarpshuzen fan Friens en Idaard en de sportkantine Yn Reduzum binne foarsjoen fan enerzysunige ferwaarming en ferijochting in nij keunstgersijild yn zs doarp wurdt mooglik troch in grutte bydrage fan de Mûne foar de ferijochting. Sa ‘n mûne is in lust en gjin lêst. Yn i.ls provinsje bin der mear foarbylden fan. Wy wolle him dan ek graach hâlde. Wy wolle him eins, no nei 20 jier, wol ferfange troch in modernere mûne. len dy ‘t safolle sroom makket dat we it ferlet yn de doarpen hielendal dekke kinne. We ha der al in koöperaasje foar oprjochte. Dy leveret aanst oan de ynwenners foar in geskikte prijs. Dat kin net allinnich mei panielen. It sil in kombinaasje wurde fan wyn, sinne en biogas. Foarsitter; it makket i.ls neat ûtop wat foar list jimme Cis sette. As dy mûne mar bliuwe kin. Hy heart by Cis. En as jim gun geskikte list fine kinne lit we him dan hâlde as symboal fan hoe it ek kinnen hie of feitlik moatten hie. Stroom yn, fan en foar de ynwenners, foar de minsken yn de doarpen en net foar de maniju mei de djippe bûsen. Tankje wol, foarsitter. P.M.Renia
REDUZUM.
Wonen in de nabijheid van windturbines, enkele gezondheidsaspecten. Hoorzitting cie. LLenW. ,dinsdag, 18-11-2014
De gezondheidseffecten van windenergie op land worden vaak minder belicht. Daarom richt mij in deze korte bijdrage op de relatie tussen wonen in de buurt van turbines en de daardoor veroorzaakte nadelige effecten op de gezondheid. De Wereld Gezondheid Organisatie definieerde in 1948 gezondheid als volgt: “Gezondheid is een toestand van volledig geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken”. (WHO,1948) Ze voegt daar in 2004 aan toe: “de meeste ziekten, geestelijke en lichamelijke, worden veroorzaakt door een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren die met elkaar samenhangen en van elkaar afhankelijk zijn”.(WHO,2004) Symptomen die kunnen worden veroorzaakt door wonen in de nabijheid van windturbines zijn:-
vermindering van de kwaliteit van leven, stress, angstgevoelens, neerslachtigheid, het verstandelijk niet goed kunnen functioneren, boosheid, somberheid en, een gevoel van onrechtvaardigheid.
Windturbines maken ook geluid en wel met breed ‘frequentie-spectrum’. In relatie tot gezondheidseffecten maken we onderscheid in: -
hoorbaar of normaal geluid, in laag frequent geluid en, in (niet hoorbaar) infrasoon geluid.
Grotere turbines maken meer geluid dan kleinere. Het percentage laagfrequent- en infrasoon geluid van grotere windturbines is hoger dan van kleinere. Dit is belangrijk omdat de gezondheidseffecten van laag frequent- en ultrasoon geluid nog niet goed zijn onderzocht
en omdat blootstelling aan geluid met lage frequenties mogelijk andere gezondheidseffecten kan veroorzaken dan normaal, hoorbaar, geluid. Hoorbaar geluid draagt tot enkele kilometers ver.Laag frequent- en infrasoon geluid hebben zo’n lange golflengte dat het tot 5 kilometer en verder kan dragen. Dit geluid wordt nauwelijks geremd door begroeiing of door muren. Soms is het geluid binnenshuis door resonantie zelfs sterker dan buiten. Soms is de turbine op een afstand van 2000m hoorbaar terwijl op 700m niets wordt gehoord. Gezondheidseffecten die door turbine geluid kunnen worden veroorzaakt zijn: -
hinder, gevoelens van onbehagen, moeilijk in slaap komen, slaapverstoring, verstrooidheid, duizeligheid en draaiduizeligheid, vermoeide ogen, algehele vermoeidheid, het voelen van trillingen, hoofdpijn, slapeloosheid, spiertrekkingen, misselijkheid, hartkloppingen, druk in oren en hoofd, oorsuizingen, niet scherp kunnen zien, paniek aanvallen, branderig gevoel van de huid, een gespannen gevoel.
Deze effecten werden zowel gerapporteerd in onderzoek dat gesponsord werd door de Amerikaanse en Canadese windindustrie ( Colby, e.a.,2009) als in de internationale wetenschappelijke literatuur. Bij chronische, meerjarige, blootstelling aan geluid van windturbines, en dat is het geval als je in de buurt blijft wonen, kunnen deze symptomen en effecten resulteren in een verhoogd risico voor (WHO 2009 en 2011): -
hart en bloedvaten, het functioneren van de longen het bewegingsapparaat, vermindering van het afweersysteem
-
voor depressie en, voor migraine
Nu zult U zeggen, allemaal mooi en aardig, maar we hebben toch normen voor geluid die ons daar tegen zullen beschermen!? Het antwoord is “NEE!” met hoofdletters en een uitroepteken. In tegendeel, de geluidsnorm voor windturbines, die al op een niveau lag waar gezondheideffecten meetbaar waren, is enige jaren geleden juist verhoogd. Bij een niveau van 30-45dB(a) wordt hinder en verstoring van slaap vastgesteld. De huidige norm ligt op een niveau van 47 dB(a) voor de dag en op 41 dB(a) voor de nacht. Het is van belang te weten dat de decibel schaal een logaritmische schaal is. Een verhoging van 10 decibel betekent dus dat het geluid 2 keer harder mag zijn. Bovendien wordt het geluid gemiddeld over een jaar. Dit houdt in dat pieken in geluid veel hoger mogen zijn dan 47 respectievelijk 41 decibel omdat ze mogen worden vereffend met dagen waarop geen of weinig lawaai wordt gemaakt. De nieuwe norm is daarmee een vrijbrief voor turbine exploitanten om mogelijk tienduizenden Nederlanders ziek te (gaan) maken en hun kwaliteit van leven ernstig aan tasten. Bij de bestaande norm kon op het vasteland immers slechts 7.000MW worden geplaatst (Verheijen e.a., 2009). Om windenergie op land toch te kunnen realiseren werd de norm, onder druk van het Ministerie van Economische Zaken, dus sterk verhoogd waardoor er nu legaal plaats gemaakt is voor 25.000MW. Dat terwijl er in de wereld nog weinig of geen gezondheidsonderzoek is gedaan naar de blootstelling aan laag frequent- en infrasoon geluid van turbines van 3 MW en meer. De eerste resultaten zijn echter niet geruststellend. Een groot aantal studies rapporteert nadelige effecten op de gezondheid voor mensen die wonen binnen een straal van 1000m van een windturbinepark (Frey e.a.,2012). Wonen op een afstand van 500m tot een grotere windturbine noemen gezondheidsdeskundigen ’waanzin’. Zij vinden dat tenminste 2000m moet worden aangehouden tussen woonhuis en turbine. Indien en afstand van 1000m zou worden aangehouden zou windenergie op land vrijwel niet mogelijk zijn. Zie voor een overzicht van minimale afstanden van turbine tot woningen in een aantal landen Haugen (2011) De nationale overheid die de gezondheid van haar burgers zou moeten beschermen tegen een te hoge geluidsbelasting staat dus toe dat meer burgers een groter gezondheidsrisico lopen. Bovendien draagt zij er samen met de windindustrie aan bij dat de nadelige gezondheidseffecten van laag frequent geluid, laat staan van infrasoon geluid zoveel als mogelijk worden genegeerd. Onze overheid zou ook onafhankelijk epidemiologisch onderzoek moeten laten verrichten naar de gezondheidsstatus van mensen vóór en na plaatsen van een windturbinepark in hun omgeving . Financiële middelen voor dit soort studies werden tot nu toe niet beschikbaar gesteld. Door de huidige politieke leiding worden omwonenden van 3MW turbines dus letterlijk ingezet als proefkonijn. Daar waar de overheid bij zoveel onzekerheid over aard en omvang
van het gezondheidsrisico het ‘voorzorgsprincipe’ zou moeten hanteren, schept zij juist de voorwaarden voor het groen- industriële complex verder te gaan op de heilloze windenergie-weg. Deze ‘wegkijk’ opstelling van nationale overheden werd in het verleden ook aangenomen voor tabak, asbest, formaldehyde of voor het ‘Sick building’ syndroom. Jaren voordat actie tot vermindering van blootstelling werd genomen waren de ernstige gezondheidseffecten van deze stoffen of omstandigheden al bekend. Je zou kunnen zeggen dat de overheid de rode loper uitlegt voor ‘Keizer windenergie’ die geen kleren aan heeft. Ze laat daarbij de armer- en zieker wordende burger nog vele jaren de kosten van de kleermaker betalen terwijl enkele paladijnen risicoloos rijker zullen worden. U, Statenlid, kunt het onnozele kind zijn dat roept: “De keizer heeft geen kleren aan!”. Toon moed en durf, en handel zonde last of ruggespraak. Zorg er voor, in overleg met de andere provincies, dat deze plaatsingsronde niet kan worden afgemaakt, laat staan dat er een tweede ronde windenergie op land kan worden gerealiseerd.
Referenties -
-
Colby W.D.e.a. Wind Turbine Sound and Health Effects, An Expert Panel Review,2009. Frey B.J.,e.a. Windturbines and proximity to homes: the impact of windturbine noise on health. A review of the literature &discussion of the issues,2012. Haugen K.M.B. International wind energy policies, Report Minnesota Department of Commerce, 2011. Verheijen E.,e.a. Evaluatie nieuwe normstelling windturbinegeluid. Invloed van verschillende grenswaarden op blootstelling, hinder en mogelijke ontwikkelingslocaties. RIVM-rapport 680300007/2009, 2009. WHO, Preamble of the Constitution of the World Health Organization, 1948 WHO, Guidelines for Community Noise, 1999 WHO, Prevention of mental Disorders, 2004 WHO, Night Noise Guidelines for Europe, 2009 WHO, Burden of Disease from Enviromental Noise, 2011
Enkele informatieve websites: -
www.windsofjustice.org.uk www.windvigilance.com www.wind-watch.org
-
www.windwatch.co.uk
Peter Rombout Stichting ‘Ferwerderadiel TegenWind’
[email protected]
Goejûn achte steateleden, goejûnwynmoune foben, goejûn wynmounefriken, De wyn waait hjir fan 'e jûn út alle hoeken haw ik begrepen. Sa'n wyn is geunstich foar in mienskiplike doarpsmole dy't wij, wurkgroep Hegedyk Enerzjyk, neistribje foar Jellum, Bears en Boksum.om sa ús doarpen op in duorsume wize troch de tiid te helpen. Want yn dizze tiid fan kealslach troch de Haachse oerhyt nei de legere oerheden ta, sille de doarpen hieltiten mear harren eigen broek ophâlde moatte, wolle se oantreklik bliuwe foar de ynwenners. Tagelyk sille we ek de sinne foar ús doarpskarre spanne. Mar dit binne oan no ta krommels yn relaasje ta wynenerzjy. Tsien ha sinnegreide stiet foar 1,25 wynmole lies ik koartlyn yn de krante. No dat seit genoch liket mij. Jo kin jo úteraard ek oanslúte bij in Yselmarkluster mar dan is de belutsenhyt fan it doarp in stik minder omt jo de mole net draaien sjogge. En just dizze belutsenhyt makket ek oare ynitiativen mooglik. It meienoar-troch-de-tiid-gefoel wurdt sa aardich opkrikt. Sjoch yn dit ferbân nei Reduzem, wert al hiel wat needsaaklike euro's yn de doarpspot waait binne en Pingjum hie sûnder mole no gjin skoalle mear hawn. Mei sa'n projekt binne jo tagelyk dwaande in wrâld te realisearjen wert de mienskip foar master opslacht sûnder ôfhinklik te wêzen fan grutte konserns dy't ús direkt of yndirekt fersmoargjende fossile brânstoffen leverje en dêrmei ek Poetin en Co yn it sadel hâlde. Ta beslút. Wijfreegje jimme romte te litten foar doarpsmolens dy't altiten draachflak hawwe en mei sa'n 50m amper hoarizonfersmoargjend binne, seker net foar de belutsen doarpen. Tankewol.
Geachte statenleden, voorzitter, Hierbij doe ik het woord namens “Windmolenarm Friesland” of kortweg WAF. Wij zijn een platform waarbij een flink aantal Friese actiegroepen tegen windturbines zijn aangesloten. De individuele actiegroepen zullen ook hun zegje doen of hebben dit inmiddels al gedaan. Hoe komt het toch dat er mensen in deze provincie rondlopen die verkondigen dat het plaatsen van megawindturbines een duurzame en schone oplossing is voor onze energieopwekking terwijl de werkelijkheid anders is? Het antwoord is simpel: financiële belangen waarvoor alles aan de kant wordt geschoven en fatsoensnormen geschonden. Recht wordt krom beredeneerd, negatieve effecten worden afgezwakt of voor onzin afgedaan en dat vaak om hun zakken te vullen. We hebben hier gisteravond weer een staaltje van kunnen horen door de vertegenwoordiger van de G20. Het ergste is nog wel dat de landelijke politiek dit alles heeft gefaciliteerd door voor de eenvoudigste weg te gaan met de keuze voor windenergie en dat zonder zich ook maar iets aan te trekken van organisaties als het CPB of ECN. Een keuze voor verouderde techniek die alleen door subsidie levend kan worden gehouden en door steeds maar groter, groter, groter ook het landschap verpest en bewoners door de negatieve effecten tot waanzin drijft. Door de beslissing van de provinciale staten om de 530,5 MW te accepteren en op te wekken via windenergie kunnen we op dit moment nog maar 1 ding doen en dat is de schade voor het Friese landschap en de bevolking zoveel mogelijk te beperken. Welke keuze er ook wordt gemaakt, er zullen altijd slachtoffers vallen want Nederland is nu eenmaal een piepklein landje waar overal mensen wonen en vertoeven. Wij blijven van mening dat windenergie een foute keuze is en dat er andere en betere oplossingen zijn. De huidige keuze gaat ons in de loop der jaren enorme kopzorgen opleveren en bakken geld kosten die daardoor niet ingezet kunnen worden door het ontwikkelen en verfijnen van echte oplossingen. Toch denken we dat we ons niet kunnen onttrekken aan de discussie over de locatiekeuze die hier nu aan de orde is. Locaties op land zijn voor ons geen optie omdat dit teveel negatieve effecten met zich meebrengt voor zowel bewoners als landschap. Daardoor blijft er eigenlijk maar 1 hoofdlocatie over en dat is het water. Nu zult u denken daar gaan we weer, de ene wil land en de andere wil het IJsselmeer. Ons motto is: niet denken in problemen maar in oplossingen. We hebben al menigeen over de afsluitdijk horen praten en ook wij denken dat deze locatie de sleutel zou kunnen zijn. Gebruik deze dijk om te laten zien waartoe wij in staat zijn door niet alleen rijen windturbines te plaatsen maar ook verdere ontwikkeling van Blue Energy, misschien zelfs getijdenstroming en wat al niet meer. Graag zouden we een blik op de toekomst werpen en twee punten aandragen. Ten eerste zal er een gedegen plan moeten komen om de bestaande turbines op land op te ruimen, goedschiks of desnoods kwaadschiks. Vertel nu niet dat het niet kan want als de politieke wil er is dan gebeurt het. Daarnaast adviseren we om zo snel mogelijk een plan te gaan ontwikkelen voor meer duurzame energie op basis van alternatieven om niet weer een golf van turbineplannen op de burger los te laten. Er zijn genoeg serieuze alternatieven die echt duurzaam zijn en ook enorm in CO2 reductie resulteren te beginnen met het ondersteunen van energiebesparende maatregelen. Als WAF hebben we enige tijd geleden een witboek gemaakt waar in Jip en Janneke taal een aantal alternatieven aan de orde komen die vele malen breder gedragen zullen worden dan de plannen van Fryslân foar de Wyn en Winsemius. Door deze alternatieven te realiseren kunnen we als provincie laten zien dat we
serieus meedoen en niet zomaar achter Den Haag aanlopen, ons profileren als een moderne Fries in plaats van een koppige Fries. We willen u ook wijzen op de komende statenverkiezingen. Er zijn nog steeds partijen die lijden aan een enorme tunnelvisie, wat de reden daarachter ook mag zijn. Het wordt tijd om uzelf in de ogen te kijken en na te denken over de toekomst van deze provincie. Naar onze mening hoort uw loyaliteit bij de burgers en het landschap te liggen en niet bij individuen en groepjes die het bij elkaar schrapen van enorme subsidiestromen als normaal beschouwen en de rekening bij de burger neerlegt. Die partijen die dat wel doen zijn naar onze mening namelijk niet geschikt om deze mooie provincie te besturen. Wij gaan ervan uit dat de beslissing die in december genomen wordt een integere zal zijn gebaseerd op eerlijke argumenten. Ik dank u voor uw aandacht.
H 2o [C4
Beste Statenleden van de Provincie Fryslân. Minister Kamp wil met het Energieakkoord een ladder aan Friesland verkopen waar twee treden uit missen. Zij hebben zichzelf beperkingen opgelegd met piketpaaltjes. U, staten leden, kunnen bewerkstellen dat die ladder hersteld wordt door de plannen voor 530,5 MW aan windmolens terug te verwijzen naar Minister Kamp. Ga het gevecht aan voor Fryslân en zijn burgers. Laat uw tanden zien door met een amendement te komen waarin u dat duidelijk maakt. Een nadere argumentatie voor terugwijzing van de windmolen plannen staat op een PowerPoint presentatie van
[email protected]
Afwijzen windmolen plannen provincie Fryslan. Voorstel voor een amendement voor de Provinciale Staten vergadering van 17 december 2014. De Provinciale Staten van Fryslan wijzen de plannen voor 530,5 MW aan windenergie terug naar het bestuur in Den Haag. Wij als, Provinciale Staten van Fryslan achten die plannen onvolledig en vragen u die te herzien. Wij constateren: dat er 17 eurocent per kWh subsidie verstrekt kan worden aan de windmolens op zee en aan zonnepanelen projecten. In tegenstelling tot de stroom prijs voor bedrijven, die bij meer afnemen van 50.000 kWh maar 6 eurocent per kWh betalen. Met die prijs van 6 eurocent is het totaal niet aantrekkelijk om het stroomgebruik te verminderen; dat er een rechtsongelijkheid in subsidie verstrekking is tussen minder uitstoot door duurzame opwekking van stroom en anderzijds door minder uitstoot bij minder gebruik van stroom. dat er een oneven druk op het toerisme ontstaat door plaatsing van windmolens in het Ijsselmeer; dat er een oneven druk komt te staan op de leefwereld in de omgeving van nieuwe en grote windmolens; dat alternatieven met besparen op stroomgebruik onvoldoende zijn meegenomen in het Energieakkoord; dat er een onvoldoende doorrekening is met een Maatschappelijke Kosten Baten analyse. -
-
-
-
-
-
Wij vragen u, minister Kamp boven staande punten in de uitvoering van het Energieakkoord op te nemen.
1 Hoorzitting Provinciale Staten van Fryslân 18 november 2014 Geachte voorzitter en leden van de Fryske Staten Ik ben Bronja Seijnen uit Tzummarum in Noordwest Friesland. Als vleermuis ben je beter af in dit land dan als mens. De kwaliteit van je vleermuis-leven telt: je hebt RECHTEN: je vliegroutes mogen niet verstoord worden je moet op jacht kunnen gaan om je voedsel te zoeken de ultrasonore geluiden van MEGAwindturbines mogen vleermuizen niet schaden. je mag niet zomaar verpletterd worden in de lucht door een of andere MEGAmallemolen. Als mens ben je veel slechter af. Als mens worden je gewoonweg MEGA-mallemolen-windturbine-parken door de strot gedrukt. Het FFDW-circus was de eerste grote brok in m’n keel. "Nee mevrouw wij NOTULEREN NIET”. " Mevrouw, u moet een beetje vertrouwen in ons hebben." " We hebben haast, we lopen al 3 maanden achter op ons schema" "Laten we het over de vergoedingen hebben". "Wat vergoedingen?" Hoe kun je vergoeden dat het schitterende Friese landschap waar nu al 42 jaar ons huis staat, vernietigd wordt, de ziel uit ons landschap wordt weggerukt, IK mijn paradijs verlies. Over die vernietiging, die ontzieling, had ik het bij FFDW ook al. Ze begrepen het niet of misschien wilden ze het wel niet begrijpen. MEGA-windturbines zo hoog als flatgebouwen van pakweg 40 of meer verdiepingen. Zie je het voor je! Mijn man en ik zijn onlangs naar URK gegaan. Daar worden deze MEGAmonsters op dit moment gebouwd. Dat is schrikken, nee niet hoog, GIGA hoog. De Domtoren in Utrecht is er een kabouter bij. Ga maar eens kijken, je ziet ze echt niet over het hoofd. Ik ben FOTOGRAFE: Ik heb in mijn fotografische leven ontelbaar veel foto’s gemaakt. ÉÉN beeld zegt soms meer dan 1000 woorden. Altijd weer inspireert het wad , de Seedyk en het weidse Friese landschap mij. 20 of misschien wel 25 jaar terug verrees wreed, ongeveer 1 km van ons huis tussen Tzummarum-Firdgum en Minnertsga een windmolenpark. Sindsdien vormen 11 witte draaiende monsters de achtergrond van het mooiste terp-torentje van Friesland, het Firdgummer torentje uit de 13e eeuw. Na lang speuren in mijn fotoarchief ontdekte ik slechts enkele foto’s van dit windmolenpark. Gevoelsmatig heb ik er al tientallen jaren omheen gefotografeerd. Die lelijke vaak spierwitte rondtollende windturbines horen niet tussen de Friese dorpen en de Friese steden te staan. Het silhouet van zo'n historisch dorp of historische stad verdwijnt totaal.
[email protected]
2
Een opmerking voor GROEN LINKS en andere milieudeskundigen onder de politici: In Noord-China wordt de grondstof NEO-DY-MI-UM gewonnen om de ‘ZOGENAAMD GROENE’ MEGAwindturbines te laten draaien o.a. in Friesland. Dit metaal wordt gebruikt in de magneten in de GIGA turbines . Giftige vloeibare afvalstoffen die bij de winning vrij komen vormen diepe kunstmatige meren met een hoge concentratie zeer giftige stoffen, Resultaat : Doodzieke mensen, veel kankerpatiënten, een onleefbare wereld daar, een HUMANITAIRE ramp. Je zou zeggen: dit kan toch niet. Moeten we niet eerst de vele alternatieve vormen van energiewinning verder onderzoeken ? Pomp het geld dat nu door ons allen betaald moet worden om die MEGAturbines omhoog te krijgen in onderzoeken NAAR die alternatieve vormen. SOMS komen verstandige politici terug op eerder gedane uitspraken. Dat is geen gezichtsverlies, maar juist een teken van INZICHT. Maar als het dan NU écht MOET die 530,5 Megawatt.....maak er dan ÉÉN grote KLUWEN van op het IJsselmeer, ÉÉN grote cirkel van rond tollende witte wieken met knipperende rode lichtjes. ÉÉN zo'n grote cirkel heeft vele voordelen: De Friese weidse landschappen blijven intact, De dorpen en steden blijven herkenbaar aan hun historisch silhouet. De Friese bevolking wordt niet tientallen jaren gekweld door GEK makende WIEKEN, LAWAAI en SLAGSCHADUW. NOG VEEL BETER IS: PROVINCIALE STATEN van FRIESLAND: ZET op 17 december 2014 EEN NIEUWE KOERS IN : MAAK van de Afsluitdijk ÉÉN grote ENERGIEDIJK. Zet hem vol MEGAwindturbines en maak gebruik in en op die Dijk van alternatieve vormen van energiewinning, zoals zonnepanelen, zonnecellen in het wegdek, getijdenbewegingen-energie enz. Onze Afsluitdijk wordt de ENERGETISCHE poort naar het Friese land waar wij allen zo trots op zijn. Creëer ’n SPECTACULAIRE TOERISTISCHE ATTRACTIE rond dit ENERGIEWONDER. Uit binnen- en buitenland zullen vele 1000-en bezoekers hun ogen uitkijken voor zij het wondermooie weidse Friesland, DE MOOISTE PROVINCIE van Nederland, binnen rijden. Bronja Seijnen
[email protected]
Inspraak Skipsmaritiem. J.P. de Vries Hindeloopen, 17 november 2014. Er is al zoveel gezegd en geschreven over de windmolens dat ik het alleen nog aan wil vullen met mijn persoonlijke ervaring. Mijn naam is Jos de Vries en ik ben eigenaar directeur van Skipmaritiem, deze bezit jachthavens aan het IJsselmeer in Hindeloopen, Stavoren, Lemmer en Lelystad. Samen ongeveer 2500 ligplaatsen. Zelf ben ik de 65 gepasseerd en al mijn 6 kinderen zijn werkzaam binnen het bedrijf. Toen ik in 1970 in Hindeloopen begon stond de watersport op het IJsselmeer nog in de kinderschoenen. We hadden in Hindeloopen 80 ligplaatsen en de accommodatie eromheen beperkte zich tot een bescheiden winterberging. Ik heb destijds gekozen voor een formule waarin ik de gasten op onze haven een totaalpakket aan kon bieden. Denk aan werkplaats, scheepswinkel, makelaardij, horeca, zwembad, tennisbaan, kinderboerderij. Niet alleen een parkeerplaats voor de boot maar een verblijfsplaats waar het goed toeven is. Dat was een gouden greep! Je moet wel een bepaalde grootte hebben om de zaak rendabel te krijgen en we zijn dan ook door de jaren heen gegroeid tot de huidige grootte van 650 ligplaatsen. Ook het stadje Hindeloopen zelf is in de zelfde orde en grootte meegegroeid in kwaliteit. Na de sluiting van de Afsluitdijk en daarmee het wegvallen van de visserij was daar immers een groot verval. We hebben altijd zeer zorgvuldig uitgebreid met oog voor de cultuur historische waarden van de specifieke kust en de natuur in het bijzonder. Duidelijke voorlichting aan onze gasten hoe met deze waarden om te gaan en altijd in goede harmonie met Fryske Gea en Staatsbosbeheer. De Stoenckherne, naast onze Jachthaven, is zelfs een Nationaal Monument en had als eerste de Wetland Status. Dit gebied beheren wij voor Staatsbosbeheer met zoogkoeien. Datzelfde beheer doen wij, naast onze havens in Stavoren, voor het Fryske Gea met de Sudermarpolder. Deze handelswijze viel op bij de provincie en werd daar ook gewaardeerd. Zo mocht ik meedenken met de “Langman Gelden”, heb ik meerdere jaren in Plattelands Projecten gezeten en stond ik aan de basis van “Het Nationaal Landschap Friesland”. Nogmaals, altijd zeer zorgvuldig recreëren met behoud van cultuur van de oude plaatsjes, de natuur van de unieke kust en veel oog voor vogels en pleisterplaatsen en alles wat daarbij hoort. Altijd samen met de Provincie. Een voorbeeldfunctie en trensetter in de watersport. Daarbij ook aan de basis gestaan van het “Friese Meren Project”. Immers, heel veel mensen die “binnen” in Friesland liggen varen ook op het IJsselmeer.
Zie maar naar het aantal schuttingen van de sluizen of ga een dag bij het Prinses Margrietkanaal zitten en zie wat daar langs vaart. Constateer dat 2/3 van de schepen qua diepgang alleen in de vaargeul kan varen. De dagtochtjes binnen, maar het echte varen/ zeilen op het IJsselmeer. Dit gebied ten noorden van Hindeloopen en Stavoren ga je toch niet verzieken met een windpark midden in het vaarwater. Besluitvorming tot zover is dan ook onbegrijpelijk. Als men het binnen in Friesland niet wil dan maar op het IJsselmeer! Dit is geen democratie maar discriminatie. Aan de kust wonen minder mensen, dus minder lokaal protest. Wel erg kortzichtig. Wat er moet gebeuren. Een paar frisse mensen voor een gesprek naar minister Kamp. Minister Kamp, U heeft een probleem.. De Friezen willen niet! De heer Kamp; Wel beste mensen, ik heb geen probleem, maar jullie. Nee hoor, Wij niet! Wij hebben een plan! Wij maken van de Afsluitdijk een energieopwekker met blue energy, zonnecellen en op de kop een windmolenpark in lijn. Wij maken maatwerk in Friesland op plaatsen waar molens passen. Wij stimuleren zonne-energie en ondersteunen particulieren. Wij halen hiermee de doelstelling en staan internationaal op de kaart met de innovatie van Wetsus. En als dank voor Uw begrip en geduld bieden wij U, namens de gehele provincie, een windmolen aan die U mag plaatsen in de hof vijver van Den Haag, zodat ook de regering daar energie neutraal kan werken. Beste mensen, het is zo dat het 45 jaar intensieve arbeid en promotie heeft gekost om de Friese IJsselmeerkust zo op de kaart te zetten als wij met elkaar in Friesland gedaan hebben. We hebben er een sterke economische tak van gemaakt. We kunnen niet toestaan dat dit ongedaan gemaakt wordt.
Inspraaknotitie inzake Friese taakstelling windenergie van de gemeente Harlingen bij monde van burgemeester W.R.Sluiter, 17 november 2014, speciale hoorzitting Provinciale Staten.
Op 17 december as. zullen de Staten een besluit nemen over het voorstel van het College van GS met betrekking tot de Friese taakstelling windenergie. Graag maken wij gebruik van de mogelijkheid te reageren op het voorstel. Deze inspraak is in aanvulling op de brief die wij u op 4 november 2014 zonden. De gemeente Harlingen kan zich goed vinden in het voorstel van GS zoals dat nu voorligt. Het doet recht aan de positie die Harlingen momenteel inneemt op het gebied van de vestiging van windturbines. We kunnen ons, gezien de eerdere bijdragen vanavond, ook goed vinden in een lijnopstelling op of langs de Afsluitdijk. In de afgelopen 10 jaar zijn er in Harlingen twee windmolenopstellingen met in totaliteit 10 windmolens bijgekomen in de industriehaven en langs de A31. Daarnaast zijn er op industrieterrein Oostpoort nog twee nieuwe grote windmolens geplaatst. Zes solitaire windmolens zijn tegelijkertijd gesaneerd. Daarmee denken wij reeds ruimschoots te hebben bijgedragen aan de taakstelling windenergie en hebben wij als een van de weinige gemeenten invulling gegeven aan het bundelingsprincipe van het provinciale wind energiebeleid. Wij hebben ons werk dus al gedaan. De plannen zoals die in het rapport "Fryslan foar de Wyn" worden geopenbaard, kunnen in Harlingen niet op draagvlak rekenen. Er is ook volstrekt onvoldoende gedaan om hier draagvlak voor te verwerven -zo dat al mogelijk was. Mochten die plannen doorgaan, dan wordt Harlingen en het historisch stadsgezicht en het gezicht op de haven en op zee, volledig ingepakt in een omheining van maar liefst 17 mega-windmolens. Een niet acceptabele situatie. Intussen zijn we in Harlingen wel bezig met het zoeken naar en toepassen van alternatieve energiebronnen, zoals het faciliteren van de aanleg van een zonnepark met ruim 3700 zonnepanelen - u hebt daar in de pers over kunnen lezen. Alles overwegende roepen wij u dan ook op het voorstel van het College van GS te steunen. Ook overzichtelijk en duidelijk overigens: het is het standpunt dat ook in het coalitie-akkoord is verwoord. Tot slot misschien nog iets persoonlijks. Ik zie, meestal met instemming, dat er dierbaar gedaan wordt over het Frysk Lanskip. Prima! Maar zet het dan niet overvol met windmolens, hier en daar is het landschap al vakkundig verknald door de vele windmolens, bijvoorbeeld bij onze directe buren in Franekeradeel die overigens bij Fryslan foar de Wyn opnieuw de hoofdprijs krijgen uitgedeeld. Doe dat niet! Zo min mogelijk nieuwe windmolens op land, zoveel mogelijk oude windmolens van het land af, vasthouden aan de oorspronkelijke uitgangspunt, steun het voorstel van GS. Dank u wel.
3. Inspreektekst Regiogroep WindparkHeerenveenNEE Hoorzitting 18 november 2014 Provinciehuis -
Geachte leden van Provinciale Staten, Wij hebben veel punten van kritiek en vraagtekens betreffende de gang van zaken rondom het voorstel van GS, inzake de aanwijzing van windparklocaties nabij Heerenveen.
1. GS NEGEERT ONTBREKEN DRAAGVLAK WINDPARK HEERENVEEN De omgeving van twee bedrijventerreinen, namelijk IBF en Omrin, wordt aangewezen als reservelocatie. Dit vinden wij hoogst merkwaardig!! GS heeft namelijk zelf aangegeven, dat draagvlak een noodzakelijke voorwaarde is. Ten eerste het IBF gebied. In de reactienota van GS van februari 2014 staat letterlijk: “Inmiddels is duidelijk dat er in de gemeente Heerenveen geen bestuurlijk draagvlak is voor het in de ontwerpstructuurvisie aangewezen zoekgebied in Heerenveen.” klopt, Dat 23 gemeenteraadsleden stemden tegen en slechts 3 voor. Ook gaven de aangrenzende gemeenten De Friese Meren en Opsterland aan dat er bij hen geen bestuurlijk draagvlak is. Dan het Omrin gebied. Het is tevens merkwaardig, dat er in een begeleidende provinciale ambtelijke voorbereidingsnotitie van 8 oktober 2014 al de volgende zin staat: “De gemeente Heerenveen is voor plaatsing van een windpark in het gebied bij de Omrin.” En dat terwijl de gemeenteraad van Heerenveen in 2012 hierover een besluit onder voorwaarde heeft genomen. Destijds gaf een klein deel van de gemeenteraad aan molens met een masthoogte van maximaal 60 meter te willen overwegen. Nader planonderzoek heeft niet plaats gevonden. Bovendien en dit vinden wij het belangrijkste punt wordt het ontbreken van draagvlak bij de vele omwonenden door GS genegeerd. Uit een door ons uitgevoerde huis-aan-huis enquête blijkt, dat slechts 3% van de 1.653 ondervraagden voorstander van een windpark nabij Heerenveen is. Maar liefst 86% van de mensen is tegen!!! Er is in onze regio dus geen draagvlak!!! —
-
4. OVERIGE ARGUMENTEN Voor onze overige argumenten verwijzen wij u informatiebrochure die u in 2013 van ons heeft ontvangen.
naar
onze
KORTOM: Het voorstel van GS betreffende Heerenveen is onvoldoende onderbouwd, er worden zelfs feiten verzwegen en er wordt geen rekening gehouden met de wil van duizenden omwonenden. Onze oproep aan u is:
STEM TEGEN HEERENVEEN ALS WINDPARKLOCATIE!!! Dank u wel
Geachte Voorzitter, Statenleden en aanwezigen,
Toen ik ging nadenken over wat ik hier vanavond zou zeggen, heb ik gedacht “als ik nu zelf achter de witte tafeltjes zou zitten als Statenlid, hoe zou ik dan mijn standpunt bepalen”. Dit is ook mijn vierde avond dat ik in Leeuwarden ben om alle sprekers te horen. Mijn conclusie en volgens mij ook die van U is: dat is dat alle sprekers gelijk hebben. Iedere spreker krijgt sympathie. Of ze nu voor of tegen windmolens op het land zijn. Of ze nu voor of tegen een windmolenpark op het IJsselmeer zijn. Maar de één heeft wel een beetje meer gelijk dan de ander.
Resumerend:
Er zijn twee opties. En de eerste optie is de nuloptie. - Omdat de windmolens de Mienskip verdeelt zoals o.a. Cees Zeldenrust heeft vertolkt; - Omdat naast de windmolens nog altijd elektriciteitscentrales moeten blijven draaien. Dus de besparing op CO2 en fossiele brandstof is gering; - Omdat de geldverslindende investering in windenergie gebruikt zou moeten worden voor een echte oplossing, een langdurige oplossing, nl. onderzoek in Thoriumcentrales. Thorium is één van de echte oplossingen voor het probleem wat we nu nog niet hebben maar wat we wel allemaal erkennen. Leest U nog eens de rede van Dhr. Busman;
- Omdat de gezondheidseffecten van windmolens beschreven door Dhr. Rombout geen andere keus laat.
Hebben we die keus?? Als U als Provinciale Staten van de Provincie Friesland gezamenlijk tot oordeel komt dat er in Friesland werkelijk geen ruimte is voor 530 MW waar dan ook en wanneer dan ook…dan moeten we gezamenlijk als Friezen hier tegen in opstand komen. In Den Haag zijn overeenkomsten ook niet heilig. Zijn wij dan Roomser dan de Paus? Marionetten van Brussel en Den Haag? Samen met U en de bevolking wil ik die kar wel trekken. Misschien zijn er veel meer provincies die zich hierbij willen aansluiten.
Optie 2 Wel aan de 530 MW voldoen.
Er staat 160 MW + 20 NOP + 56 (wel/niet saneren) dus nog te plaatsen ca. 300 tot 350 MW. Dan gaan we minnen en plussen.
Windmolens op land Volgens FFDW is minimaal 180 MW op land mogelijk; volgens Sjoerd Mensonides (G20) zelfs 227 MW. 12 van de 24 gemeentes hebben geen enkele windmolen. Deze gemeentes verplichten elk 12 MW op industrieterreinen, langs snelwegen of in bossen te zetten en 530,5 MW is gerealiseerd. Omwonenden zijn fel tegen. Scheuring in de Mienskip! Voordeel saneren, baten blijven in Friesland en relatief goedkoop.
Windmolens op het IJsselmeer 500 miljoen duurder (sigaar uit eigen doos!). We slachten de kip met de gouden eieren (economie), voor eeuwig onbevaarbaar (kerkhof onder water) en geen draagvlak bevolking Friese Kust, Gemeente SWF, Ondernemersfederatie, HISWA, RECRON en Natuurorganisaties.
Lijnopstelling Afsluitdijk Alle partijen wijzen de Afsluitdijk aan als compromis met uitzondering van de Natuurorganisaties. Zij stellen dat een park in het IJsselmeer of langs de Afsluitdijk in verband met Natura 2000 juridisch geen haalbare zaak is zoals Chris Bakker van “t Blauwe Hart afgelopen dinsdag heeft verteld.
Afsluitend: Mijn hart kiest voor optie 1. Geen enkele windmolen erbij in Friesland. Mocht dit geen reële keuze zijn dan alleen windmolens op land met “echt draagvlak”, niet daar waar mensen op geringe afstand van een molen wonen; maar daar waar het landschap reeds is aangetast dus langs snelwegen en op industrieterreinen. Ook in de bossen kunnen windmolens prima draaien. Wat men dan nog tekort komt langs de Afsluitdijk
zetten en maak hier een energiedijk van waar we allemaal trots op kunnen zijn. DANK U WEL
Gelijke lusten gelijke lasten. Goedendag, ik ben Wim Terpstra woonachtig in Tzum het dorp met de hoogste toren van Fryslân te weten straks 78 meter lager dan de geplande windmolens van 150 meter in haar nabije omgeving. Maar dit terzijde. Gelijke lusten gelijke lasten.
/‘e “7>-Ç/.J
Wist u dat de industrie goed is voor 70% van het energieverbruik in Nederland. (1) Wist u dat in Fryslân slechts 5% van deze industrie voorkomt? (1) 5% dus. Wist u dat slechts 4% van de Nederlandse bevolking in Fryslân woont? 4% dus. Als gelijke lusten gelijke lasten een uitgangspunt is, hoe kan het dan dat wij met 530 MW maar liefst 9% van de winddoelstelling voor onze kiezen hebben gehad? Waar is dat misgegaan? En hoe kan deze fout hersteld worden? z ? ‘10 fl7 Zelf ben ik sinds 1998 met mijn bedrijf met 16 FTE bezig in de duurzaamheid. Wij willen bedrijven onafhankelijk van het energiebedrijf maken. Daarvoor hebben we onlangs een speciaal concept ontwikkeld. (3) Waar wij dagelijks tegen aanlopen is dat grote bedrijven niet gemotiveerd zijn om te besparen. Puur en alleen omdat hun energie te GOEDKOOP is. Triest genoeg. In energie land geldt namelijk niet het principe de vervuiler betaald, nee, hoe meer je vervuild hoe minder je voor de vervuiling hoeft te betalen. Dit haalt elke positieve prikkel om te besparen weg, de terugverdientijden duren simpelweg te lang! Terwijl besparen juist de goedkoopste en slimste manier van duurzaamheid is. Als we maar genoeg besparen, hoeven we ook veel minder op te wekken! Voor bovenstaand motivatieprobleem heb ik een schitterende oplossing. Deze staat in mijn tekst die jullie krijgen. Maar staat wat verder af van het onderwerp van deze avond. Feitelijk is het wel zo dat doordat het rijk bepaald heeft dat energie voor grote verbruikers super goedkoop is, krijgen wij Friezen de overlast. Dus de lasten. Jullie zijn statenleden. Jullie hebben een eed afgelegd en een ingekort onderdeel daarvan is: Ik zweer dat ik mijn plichten als lid van Provinciale Staten naar eer en geweten zal vervullen. En als ik dan zie wat er gebeurt en wat er op jullie afkomt, dan maak ik me daar zorgen over. Fryslân zorgt niet voor het energieprobleem van Nederland. Het is zeer onrechtvaardig om onze schitterende provincie om te bouwen naar een industrieel windpark. Het is mijn en uw geboortegrond! Us bertegrûn! Wees daar toch zuinig op! Verdedig Fryslân met eer en geweten. Eer en geweten betreffende:
Niet de partijbelangen uit De haag. Eer en geweten foar Fryslân! Niet persoonlijke politieke belangen. Eer en geweten foar Fryslân! Niet de belangen van investeerders uit de randstad. Eer en geweten foar Fryslân! Niet de belangen van passerende bootje vaarders uit Randstad en Duitsland. Eer en geweten foar Fryslân! (en als passerende bootje vaarders het al erg vinden, moet je voorstellen wat de bewoners die zo’n ding constant bij hun in de buurt hebben staan overkomt!) Eer en geweten dat betekent je houden aan de afspraak uit het college-akkoord. Eer en geweten, dat betekent je houden aan je eigen verkiezingsprogramma uit 2011. Op basis
daarvan hebbende mensen opje gestemd! En dat betekent bij de PvdA 2 of drie windmolen locaties aanwijzen en de rest van de provincie vrijwaren! (4) En het CDA schrijft in haar verkiezingsprogramma: Om verrommeling van het landschap tegen te gaan dienen windmolens bij voorkeur op zee of in een beperkt aantal clusters te worden geplaatst onder voorwaarde dat solitaire windmolens gaan verdwijnen. (5) Ik weet dat jullie reeds ingestemd hebben met 530 MW. Ik weet niet wat er gaat gebeuren als je op basis van onrechtvaardigheid dit besluit naast je neerlegt. Zou het rijk het lege gaan i zejt,en om ons 1 te dwingen? En misschien moet dat dan maar! Maar als je dan toch met die onrechtvaardige 530 MW los moet. Doe het dan daar waar ze voor de,, / ) bewoners van Fryslân, wij Friezen dus, de minste overlast geven. Allemaal in het Ijsselmeer. 4/t/t Minimaal 6 km van de bewoonde wereld. / Dankewol foar jim tiid. Wim Terpstra Tsjom 17-11-14
Oplossing voor motivatieprobleem energiebesparen bij groot verbruikers Uitgangspunten: -
-
-
Het mag de overheid en dus wij de burgers 0,0 euro kosten Het moet voldoen aan het principe gelijke lusten gelijke lasten, ofwel de vervuiler moet op de blaren zitten. Het moet rechtvaardig en politiek technisch goed te verdedigen zijn.
Uitwerking: A) B) C) D)
Bepaal bijvoorbeeld het jaar 2013 als referentiejaar. Zet energiebelastingen op een gelijk niveau voor alle bedrijven en particulieren gelijk. Voer een subsidie in die het eerste jaar 100% van de nu duurdere energie subsidieert. In het 2 jaar is dit nog 90%
E)
Dit bouw je in 10 jaar af naar 0%.
Bedrijven hebben dan een overgangstermijn om energie zuinig te worden. Ze zullen dan in 1 keer WEL super gemotiveerd zijn om te besparen. Dit zal ontzettend veel kennisontwikkeling en werkgelegenheid geven. Het zal gaan bruisen van energiekennis. We kunnen als land weer ergens koploper in worden!
Oproep: Lobby voor bovenstaande in Den Haag! Gebruik je netwerk om dit te vertellen. Gelijke lusten gelijke lasten!
Achtergrondinformatie cijfers over industrie en werkgelegenheid: 70% van het industrie gebruik van bedrijven wordt door de industrie verbruikt. Deze industrie is slechts 5% van het totaal aantal bedrijven. En deze industrie draagt voor slechts 13% bij aan het Bruto Binnenlands Product. (1) Van de 2,5 miljoen in het bedrijfsleven werkzame mensen werken er slechts 72.500 mensen in de industriesector. Dat dit slechts 2.8% is. (2) Van deze 72.500 in de industrie werkende mensen werken er 5% dat is 3.700 in Fryslân werkzaam zijn. (2) Stel nu even dat het aantal mensen dat werkzaam is in de industriesector een houvast biedt voor de verhouding van het totale energieverbruik van bedrijven per provincie. Dan zorgt Fryslân voor 5% van het energieverbruik van Nederland.
Bron vermelding: 1) 2) 3) 4)
Energietrends 2012, ECN, 2012, blz 27 Kerncijfers bedrijfsleven Nederland verdeling per sector, Sizo, 6 februari 2013 www.technea.nl; www.freedomenergyfund.nl ; www.freedomenergy.nl Vkprog-def blz 21 (verkiezingsprogramma PvdA Provinciale staten Fryslan)
5) Verkiezingsprogramma CDA Fryslan 2011-2015
Gelijke lusten gelijke lasten. Goedendag, ik ben Wim Terpstra woonachtig in Tzum het dorp met de hoogste toren van Fryslân te weten straks 78 meter lager dan de geplande windmolens van 150 meter in haar nabije omgeving. Maar dit terzijde. Gelijke lusten gelijke lasten. Wist u dat de industrie goed is voor 70% van het energieverbruik in Nederland. (1) Wist u dat in Fryslân slechts 5% van deze industrie voorkomt? (1) 5% dus. Wist u dat slechts 4% van de Nederlandse bevolking in Fryslân woont? 4% dus. Als gelijke lusten gelijke lasten een uitgangspunt is, hoe kan het dan dat wij met 530 MW maar liefst 9% van de winddoelstelling voor onze kiezen hebben gehad? Waar is dat misgegaan? En hoe kan deze fout hersteld worden? Zelf ben ik sinds 1998 met mijn bedrijf met 16 FTE bezig in de duurzaamheid. Wij willen bedrijven onafhankelijk van het energiebedrijf maken. Daarvoor hebben we onlangs een speciaal concept ontwikkeld. (3) Waar wij dagelijks tegen aanlopen is dat grote bedrijven niet gemotiveerd zijn om te besparen. Puur en alleen omdat hun energie te GOEDKOOP is. Triest genoeg. In energie land geldt namelijk niet het principe de vervuiler betaald, nee, hoe meer je vervuild hoe minder je voor de vervuiling hoeft te betalen. Dit haalt elke positieve prikkel om te besparen weg, de terugverdientijden duren simpelweg te lang! Terwijl besparen juist de goedkoopste en slimste manier van duurzaamheid is. Als we maar genoeg besparen, hoeven we ook veel minder op te wekken! Voor bovenstaand motivatieprobleem heb ik een schitterende oplossing. Deze staat in mijn tekst die jullie krijgen. Maar staat wat verder af van het onderwerp van deze avond. Feitelijk is het wel zo dat doordat het rijk bepaald heeft dat energie voor grote verbruikers super goedkoop is, krijgen wij Friezen de overlast. Dus de lasten. Jullie zijn statenleden. Jullie hebben een eed afgelegd en een ingekort onderdeel daarvan is: Ik zweer dat ik mijn plichten als lid van Provinciale Staten naar eer en geweten zal vervullen. En als ik dan zie wat er gebeurt en wat er op jullie afkomt, dan maak ik me daar zorgen over. Fryslân zorgt niet voor het energieprobleem van Nederland. Het is zeer onrechtvaardig om onze schitterende provincie om te bouwen naar een industrieel windpark. Het is mijn en uw geboortegrond! Us bertegrûn! Wees daar toch zuinig op! Verdedig Fryslân met eer en geweten. Eer en geweten betreffende:
Niet de partijbelangen uit De haag. Eer en geweten foar Fryslân! Niet persoonlijke politieke belangen. Eer en geweten foar Fryslân! Niet de belangen van investeerders uit de randstad. Eer en geweten foar Fryslân! Niet de belangen van passerende bootje vaarders uit Randstad en Duitsland. Eer en geweten foar Fryslân! (en als passerende bootje vaarders het al erg vinden, moet je voorstellen wat de bewoners die zo’n ding constant bij hun in de buurt hebben staan overkomt!) Eer en geweten dat betekent je houden aan de afspraak uit het college-akkoord. Eer en geweten, dat betekent je houden aan je eigen verkiezingsprogramma uit 2011. Op basis daarvan hebben de mensen op je gestemd! En dat betekent bij de PvdA 2 of drie windmolen locaties aanwijzen en de rest van de provincie vrijwaren! (4) En het CDA schrijft in haar verkiezingsprogramma: Om verrommeling van het landschap tegen te gaan dienen windmolens bij voorkeur op zee of in een beperkt aantal clusters te worden geplaatst onder voorwaarde dat solitaire windmolens gaan verdwijnen. (5) Ik weet dat jullie reeds ingestemd hebben met 530 MW. Ik weet niet wat er gaat gebeuren als je op basis van onrechtvaardigheid dit besluit naast je neerlegt. Zou het rijk het leger gaan inzetten om ons te dwingen? En misschien moet dat dan maar! Maar als je dan toch met die onrechtvaardige 530 MW los moet. Doe het dan daar waar ze voor de bewoners van Fryslân, wij Friezen dus, de minste overlast geven. Allemaal in het IJsselmeer. Minimaal 6 km van de bewoonde wereld. Dankewol foar jim tiid. Wim Terpstra Tsjom 17-11-14
Oplossing voor motivatieprobleem energiebesparen bij groot verbruikers Uitgangspunten: -
Het mag de overheid en dus wij de burgers 0,0 euro kosten Het moet voldoen aan het principe gelijke lusten gelijke lasten, ofwel de vervuiler moet op de blaren zitten. Het moet rechtvaardig en politiek technisch goed te verdedigen zijn.
Uitwerking: A) B) C) D) E)
Bepaal bijvoorbeeld het jaar 2013 als referentiejaar. Zet energiebelastingen op een gelijk niveau voor alle bedrijven en particulieren gelijk. Voer een subsidie in die het eerste jaar 100% van de nu duurdere energie subsidieert. In het 2e jaar is dit nog 90% Dit bouw je in 10 jaar af naar 0%.
Bedrijven hebben dan een overgangstermijn om energie zuinig te worden. Ze zullen dan in 1 keer WEL super gemotiveerd zijn om te besparen. Dit zal ontzettend veel kennisontwikkeling en werkgelegenheid geven. Het zal gaan bruisen van energiekennis. We kunnen als land weer ergens koploper in worden!
Oproep: Lobby voor bovenstaande in Den Haag! Gebruik je netwerk om dit te vertellen. Gelijke lusten gelijke lasten!
Achtergrondinformatie cijfers over industrie en werkgelegenheid: 70% van het industrie gebruik van bedrijven wordt door de industrie verbruikt. Deze industrie is slechts 5% van het totaal aantal bedrijven. En deze industrie draagt voor slechts 13% bij aan het Bruto Binnenlands Product. (1) Van de 2,5 miljoen in het bedrijfsleven werkzame mensen werken er slechts 72.500 mensen in de industriesector. Dat dit slechts 2.8% is. (2) Van deze 72.500 in de industrie werkende mensen werken er 5% dat is 3.700 in Fryslân werkzaam zijn. (2) Stel nu even dat het aantal mensen dat werkzaam is in de industriesector een houvast biedt voor de verhouding van het totale energieverbruik van bedrijven per provincie. Dan zorgt Fryslân voor 5% van het energieverbruik van Nederland.
Bron vermelding: 1) Energietrends 2012, ECN, 2012, blz 27 2) Kerncijfers bedrijfsleven Nederland verdeling per sector, Sizo, 6 februari 2013 3) www.technea.nl; www.freedomenergyfund.nl ; www.freedomenergy.nl 4) Vkprog-def blz 21 (verkiezingsprogramma PvdA Provinciale staten Fryslan) 5) Verkiezingsprogramma CDA Fryslan 2011-2015
Mijn naam is Pieter Tichelaar uit Makkum en spreek voor de STICHTING DONQUICHOT De friese politiek heeft ons raar bij de poot Als een duvel uit het doosje kwam de friese politiek met: zet alle molens maar in het water daar wonen geen mensen Stel je eens voor een electrische stroomfabriek van 60 turbines van 180 meter hoog in een binnenmeer,6 km van de kust Nieuwe molens worden over de hele wereld langs kusten gebouwd, in zeeen, bij kusten van oceanen en ver van de mensen Daar geldt volgens internationale spelregels een zichtafstand van 50 km Voor onze dichtbewoonde kust wordt deze regel ontweken door het IJsselmeer tot het vaste land te rekenen. En zou onze zichtafstand dus 6 km mogen worden. Zo wordt ons vaarwater gestolen 50 vierkante kilometer voor onze stoep. Er is geen land ter wereld te vinden dat bij nieuwbouw van windmolens zo roekeloos omspringt met de waarden van bewoners, hun werk, hun bestaan en welzijn WIJ DONQUICHOT - van de ijsselmeer kust van de Kop vA tot Staveren de grootste toeristische kluster in Friesland de meeste jachthavens de meeste vacantie woningen de meeste bungalow- en kampeerterreinen de meeste bouwers van grote en kleine jachten de meeste verzorgers en bergers de meeste kilometers strand
WIJ DONQUICHOT, wij zijn niet voor of tegen windmolens maar zien de diefstal van ons vrije vaarwater als een bedreiging. Zet ze niet in ons vaarwater op 6 kilometer in het zicht van de kust. De kust en het hele toerisme zijn ons brood ! Donquichot,als spreekbuis van de hele Friese kust van de Kop tot Staveren schreeuwt tegen de dieven BLIJF VAN ONS AF,
BLIJF AF VAN ONS BROOD
Windvermogendwaling Geachte Statenleden, Weet u dat er in Nederland 20.000 MegaWatt aan conventioneel, dus gas- en kolengestookt, elektriciteitsvermogen is opgesteld? En dat gemiddeld slechts 10% daarvan wordt gebruikt? Het grote verschil is onvermijdelijk, omdat kortstondige extreem hoge vragen nu eenmaal ook beantwoord moeten kunnen worden. Het windmolenvermogen dat in Friesland zou moeten worden opgesteld is zo’n 500 MegaWatt. Bent u er zich van bewust dat van dit op te stellen vermogen gemiddeld slechts 20% kan worden benut, omdat de wind nu eenmaal zo wispelturig waait? Als u al deze vragen met ja kunt beantwoorden, dan weet u dus ook dat deze windmolens voor slechts een 0,5% bijdragen aan de productie van elektriciteit. Om misverstanden te voorkomen: een half procent van het in Nederland opgestelde conventionele vermogen. Of, wat u maar wilt, 5 procent van het gemiddelde verbruik. Is het tot u doorgedrongen dat t.b.v. deze verwaarloosbare opbrengst de conventionele centrales inefficiënter produceren? Dit als gevolg van die wispelturige opbrengst van de windmolens, waarop die centrales moeten inspelen? Is het tot u doorgedrongen dat als gevolg van genoemd minder efficiënt draaien de winst aan CO2 uitstoot vrijwel geheel weer verloren gaat? Indien u deze vragen met ja kunt beantwoorden, dan mag ik aannemen dat u zich realiseert dat we nauwelijks nog kunnen spreken van opwekking van duurzame energie met deze windmolens. En, mag ik aannemen, dat u zich realiseert dat windmolens alleen ingezet kunnen worden dankzij het beschikbare conventionele vermogen, maar dus tevens daarmee volstrekt overbodig zijn. Indien u deze vragen met nee moet beantwoorden, dan moet ik concluderen dat u, op dit terrein, de afgelopen jaren niet wist waar u mee bezig was. En of u nu deze vragen met ja of met nee beantwoordt, in beide gevallen hebt u kennelijk al ingestemd met het opofferen van een veel te groot deel van het Friese landschap aan deze waanzin. En aan het opofferen van het woongenot van een veel te groot deel van de inwoners van Friesland. Het gaat immers al lang niet meer over de vraag óf die molens er wel moeten komen, maar wáár ze moeten komen. Daar bovenop staan deze opofferingen nog eens in schril contrast tot het feit dat enkele windmolenexploitanten er slapend rijk van worden! Slapend rijk van verkeerd besteed subsidiegeld dat door de rest van de gemeenschap opgebracht moet worden. Waarom hebt u deze volstrekte gekte niet tijdig in ‘Den Haag’ aangekaart? En waarom doet u dit niet alsnog? Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Hoe kunt u anders de rest van uw leven nog met opgeheven hoofd door deze provincie lopen? Ir. S.J. Uitterdijk
Wijnjewoude
24 november 2014
Geachte Frakties; Zoals U ongetwijfeld hebt vernomen is er al geruime tijd een groep van 10 dorpen in Fryslan die met elkaar samenwerkt in een pilot project om te komen tot een Dorpsmolen. Dit project wordt door de Koninklijke Nederlandsche Heide Maatschappij (KNHM) begeleid en gefaciliteerd. Dorpsmolens zijn geen onbekend fenomeen. De molen van Reduzum staat er reeds 20 jaar en het feit dat men deze vervangen wil, bewijst dat dit tot ieders tevredenheid gebeurt. Deze vervanging is dan ook opgenomen in het rapport van de Cie Winsemius. Voor andere dorpen is het aantrekkelijk ook een molen te starten. Dit enerzijds omdat men verantwoordelijkheid wil nemen voor energie uit niet-fossiele bronnen met alle problemen die hieruit voortvloeien, anderzijds omdat exploitatie een financiële impuls kan geven aan allerlei dorp’voorzieningen. Enkele initiatieven zijn al in een wat verder gevorderd stadium. Er zijn bijvoorbeeld initiatiefgroepen ontstaan.Er is al een onderzoek geweest naar draagvlak En in sommige gevallen is er al een locatie onderzoek geweest of gaande.Sommige dorpen hebben al lang een eigen molen. Zo is er in Oudemirdum/Nijemirdum in het voorjaar een bijeenkomst voor alle dorpsbewoners georganiseerd om de plannen voor te leggen. Op deze druk bezochte avond werden natuurlijk ook kritische vragen gesteld maar de conclusie aan het einde van de avond was :Doorgaan met ontwikkelen!! Deze week is er weer een bijeenkomst waar de ontwikkelingen worden toegelicht in het Dorpshuis van Oudemirdum. Op dit moment is de politieke onzekerheid echter een grote blokkade voor verdere ontwikkeling Wij, maar ook in andere dorpen, merken b.v. dat de lokale politieke bereidheid om deze projekten een kans te geven, toeneemt. Dat is vooral in gegeven door het feit dat dit initiatieven “van onderen op” betreffen die op draagvlak bij de bevolking kunnen rekenen. Deze initiatieven van onder op dreigen nu echter ondergesneeuwd te worden in het geweld van voor en tegenstanders van grote molens en/of parken. Daar horen wij echter in het geheel niet bij. Onze dorpsmolens zijn naar aard en schaal als kleinschalig initiatief goed inpasbaar in het landschap. Zij dragen hij aan b.v. de samenhorigheid van onze dorpsgemeenschappen en leveren ook een financiele bijdrage aan de bevolking Er kunnen zelfs middelen worden gegenereerd om de voorzieningen in stand te houden en de leefbaarheid te handhaven en dat past naadloos in de filosofie van de terugtredende overheid. Wij hadden al eerder een brief aan alle frakties gestuurd met de vraag om een gesprek in de fraktie maar daar is niets meer van vernomen. Dus daarom dus nu maar ons pleidooi op deze Hoorzitting.Wij zijn van mening dat onze initiatieven een aparte beoordeling verdienen. Ze zijn kleinschalig van karakter en komen van de dorpsbevolking zelf. Dat geldt niet alleen voor wat er in Oudemirdum/Nijemirdum gebeurt maar ook (in de andere 9 domen) b.v. in Wergea, Reduzum, Dearsum, Ried, Warns enz, enz,. Namens de Pilot pleit ik dan ook voor een aparte, en voor ons positieve beoordeling. Wat wij vragen is de mogelijkheid om de optie van dorpsmo!ens open te houden. Hoeveel het er zullen worden, weten wij niet, maar het is ook duidelijk dat het niet overal zal kunnen en dat er niet overal belangstelling voor zal zijn. Voor grootschaligheid hoeft dan ook niet gevreesd te worden. Tenslotte zijn al die vrijwilligers nu bezig voor het Welzijn en de Duurzaamheid van de plaatselijke leefgemeenschappen. Dat doen zij met veel passie maar U moet hen daar dan wel toe in staat stellen. Als er nog vragen zijn hoor ik dat graag van U. Verder wens ik U veel sterkte bij de beslissingen die U moet gaan nemen en reken op een positieve beslissing van U met betrekking tot de Pilot. -
Siebren Visser Hemert 10 8742KH Burgwerd Foarsitter leden fan de rie en ta harkers, Myn namme is Siebren Visser ik wenje yn Burgwerd.
Al 18 jier lang hat myn oerbuorman in wynturbine. Dizze stiet op minder as 300 meter fan ts wenning. Hjirtroch ha wy as buorlju al jierren lang de lêsten. Buorman hat de lusten. Koartlyn tsjinne de buorman, mei 5 kollega’s, it plan: Opschalingscluster Sieswerd yn. In te realisearjen turbinepark mei 14 megamûnes rjocht foar ûs ruten. Dit wie in klap yn .is gesicht want wy ha al jierren lêst fan slagskaad, weardefermindering fan ts wenning en lûdsoerlêst. Koartlyn freeche dizze buorman ek noch in bouwfergunning oan foar it ferfangen fan syn oerlêst mûne. De ôfmjittings bliuwe it selde mar it fermogen nimt ta. Wy nimme dat opskalling!
De foarige gemeente nammentlik Wûnseradiel hat ûs as omwenjenden nea stipe noch finansjeel gecompenseerd. Der wie neffens dizze gemeente gun causaal ferbân tusken in wynturbine en weardevermindering fan is wenning. Underwilens Wit elkenien dat in wyn turbine in negatief effekt hat op de wearde fan in wenning. Mei oare wurden de gem Wûnseradiel hat is gewoan yn de stront litte sakje
De hjoeddeistige gemeente Sudwest-fryslan jout ek net thûs. ien dei nei de besite fan wethâlder mefr. Gea Akkerman by ûs oan hûs. Hat gem swf oerbuorman gewoan in nije fergunning verliend. Dit sels sunder mei dat te litte witten, dit haw ik yn wike letter iene krante lésse moaten
Dizze fergunning is volstrekt yn strijd mei jo provinsjaal belied. Der by hawe sawol PvdA as CDA hawwe didlik yn har verkiezing programma stean dat sy solitêre wynturbines sanere wolle. De Fnp hat ta oansjen hjirfan in noch d(idliker stânpunt OPROMJE. Myn freegjen oan Jo. Hoe sil de provinsje hjir tsjin optrede en hokker stipe kin ik fan jo ferwachtsje? Ik, en myn buorfrou, wenje yn in ûnferkeapbere wenning. Of litte JO de provinsje de omwenjenden fan dizze wynturbine en mooglike omwenner fan in mega wynpark ek stikke?
Inspraak Nuon Winddevelopment in PS-cie LLW / Windstreek 2014/20 november 2014 Geachte Statenleden, Afgaande op het besluit van GS van oktober jl, hebben wij de zorg dat Fryslân kansen laat liggen. Kansen om te laten zien dat men van de overheid op aan kan – zowel als zij om advies vraagt, als wanneer zij wensen uit -, kansen voor het landschap, kansen voor lokale economie. Ik zal dit toelichten. Winsemius / Kans na adviesvraag We zijn zeer teleurgesteld dat GS het advies van de -cie Winsemius ter zijde schuiven. Het gaat hier om een uniek en zeer breed opgezet proces om windbeleid te ontwikkelen, op een manier die recht doet aan de belangen van alle betrokken partijen in de omgeving. Een proces waarbij een enorme inzet is gepleegd om op basis van heel diverse informatie tot een gedragen advies te komen. Een onderbouwd advies voor windbeleid waar de provincie zelf al vanaf 2006 mee worstelt. Door dit advies terzijde te schuiven zijn we niet alleen terug bij het punt waar alle commotie in 2012 (ontwerp-structuurvisie Windstreek 2012) begon. GS bevestigen zo ook een veel gehoorde klacht, namelijk dat de provincie maar van koers blijft veranderen. Zoeklocatie Kop Afsluitdijk / Kans na uiten van wensen In de plannen die GS nu (opnieuw) aan u voorlegt blijft er op dit moment één locatie op land over, de Kop van de Afsluitdijk. Als mede-initiatiefnemer van deze locatie zijn we hier uiteraard blij mee. Het plan dat hier volgens GS mag worden gerealiseerd is echter wel een sterk afgeslankte versie van het origineel dat op nadrukkelijk verzoek van de provincie zelf de afgelopen jaren steeds groter is gemaakt – totdat het voor ons de maximaal inpasbare omvang had bereikt. Nu wordt ineens weer 1/3e van het project geschrapt. Dat is in onze ogen in deze fase (structuurvisieniveau) ongepast micro management. Bovendien geldt dat, hoe graag we ook willen, het project zoals GS voorstellen niet kan worden uitgevoerd met alles wat we beloofd hebben op gebied van communicatie, participatie en sanering – in ons plan worden 10 ! solitaire molens vervangen -. Daar is een minimale omvang voor nodig. Om recht te doen aan de provinciale verzoeken uit het verleden en tevens de beschikbare ruimte zo goed mogelijk te gebruiken bepleiten wij dat nu enkel de locatie wordt aangewezen. Daarná kan op basis van een locatiestudie en in overleg met omgeving en overheid het definitieve project worden vastgesteld (lay out, aantal & soort turbines, …). Een laatste opmerking over dit project. Als uiteindelijk op land alleen ruimte voor Windpark Kop Afsluitdijk wordt gemaakt is het optuigen van een uitvoeringsorganisatie een te zwaar middel voor iets dat ook ter plekke met direct betrokken partijen – inclusief de overheid – kan worden geregeld. Misschien goed om in uw overweging mee te nemen. Kansen voor landschap en economie Door de eeuwen heen hebben mensen het Friese landschap veranderd. Om de zee buiten te houden, landbouw te bedrijven, te wonen en te werken. Het plaatsen van windmolens betekent opnieuw verandering van het landschap, of het nu op land is of in het IJsselmeer. De vraag aan u is dan ook
vooral: wáár gaat u het veranderen? Kijkend naar het advies van de Winsemius zie ik kansen voor op land. Want overnemen van het advies van Winsemius betekent ja! voor minder molens in het landschap. Want dit plan biedt de beste garanties voor het daadwerkelijk saneren. En de nieuwe molens worden bij elkaar gezet in parken. Daarnaast betekent overnemen van het advies van Winsemius een ja! voor 100 mln. aan extra lokale werkgelegenheid. Zoveel geld is er gemoeid met het aanleggen van wegen, fundaties en kabels. Hier komt nog 90 mln. bij voor lokale economie en belasting. Deze kans doet zich alleen voor bij wind op land. Tenslotte wordt, ook niet onbelangrijk, met het overnemen van het advies van Winsemius 500 miljoen belastinggeld bespaard. Voorstel Geachte leden van PS, het advies van de –cie Winsemius is geen eindstation, zoals er ook in staat. Het is volstrekt helder dat elke locatie nader maatwerk vraagt om tot de beste invulling te komen. Daar is meer tijd voor nodig dan die beschikbaar was in het voortraject (bovendien is uitwerking de volgende stap). Dat maatwerk zal de komende maanden geleverd worden indien u daar de ruimte voor biedt. De winst voor het Friese landschap en de Friese economie is groot. Ik roep u daarom op: Grijp uw kans en neem het advies van de –cie Winsemius alsnog over! En houdt ruimte voor maatwerk door het aantal molens en MW nog niet vast te timmeren maar dit per locatie uit te werken. Dank voor uw aandacht.
Geachte aanwezigen, geachte leden van Provinciale Staten Fryslân, beste Friezen. In juni stonden we nog buiten voor op de stoep, nu zijn we hier binnen om ons standpunt aan u kenbaar te maken. Van deze gelegenheid willen we dan ook graag gebruik maken. Mijn naam is Rudolf de Vreeze en ik spreek namens het Comité Houd Dongeradeel Mooi. Het Comité Houd Dongeradeel mooi kan zich vinden in de door DS gedane voorstel voorkeursoplossing met een concentratie van windturbines in het windpark IJsselmeer en Kop Afsluitdijk. Graag vraag ik uw aandacht voor het projectvoorstel FvdW22_Windpark Dongeradeel. De Commissie Winsemius heeft getracht om op basis van de door FvdW aangeleverde informatie tot een objectief advies te komen betreffende de ingediende projectvoorstellen. Met veel verbazing hebben we kennis genomen van het feit dat het project Windpark Dongeradeel is toegelaten tot de procedure van FvdW en zelfs een B status heeft gekregen. Dit is opmerkelijk te noemen een geeft aanleiding tot kritiek. Het door VWD ingediende format was incompleet en de voor VWD nadelige zaken werden opzettelijk verzwegen. Het achter houden van relevante informatie is vergelijkbaar met valsheid in geschrifte. Even een kleine greep uit de tekortkomingen van VWD. 1-VWD beroept zich onterecht op maatschappelijk draagvlak. Voorbij gegaan wordt de aanhoudende stroom van bezwaren waarbij gedacht moet worden aan de vele inspraakreacties bij gemeente en provincie, ingezonden stukken en persberichten. VWD verzwijgt ook de uitslag van een schriftelijke enquête in eind 2011 gehouden in Metslawier onder alle inwoners van 18 jaar en ouder. 85% is tegen het windturbinepark. 2-VWD verzwijgt dat in juni 2013, na een uitgebreide 2 jaar durende procedure, een nieuw gemeentelijk bestemmingsplan “Bûtengebiet” is aangenomen waarin de plaatsing van nieuwe windturbines in Dongeradeel wordt uitgesloten. Te meer opmerkelijk omdat VWD en zijn adviseur intensief aan de inspraakprocedure hebben deelgenomen. Dit nieuwe bestemmingsplan is unaniem door de gemeenteraad aangenomen. 3-VWD verzwijgt tevens dat door hen ingediende projectvoorstel strijdig is met het nieuwe coalitieakkoord in de gemeente Dongeradeel 2014— 2018 “Meer romte oan de mienskip” waarin o.a. wordt gesteld dat Het college zich, binnen de wettelijke mogelijkheden, er voor in zet dat er geen Mega Windmolens in onze gemeente kunnen worden opgericht. Dit om tegemoet te komen aan de vele bezwaren van omwonenden en de keuze voor de kernkwaliteiten rust en ruimte. Daarnaast heeft de gemeente Don geradeel het project de Sud le een recreatie bestemming gegeven plaatsing van megawindtubines past daar dan ook niet. 4- in een aanvullende brief van VWD aan FFDW d.d. 26-6-2014 wordt zelfs gesuggereerd dat de gemeente Dongeradeel meewerkt. Dit ruikt naar misleiding want het tegendeel is waar. 5- VWD stelt dat alle benodigde grondposities contractueel zijn vastgelegd. Echter, 1 van de windturbines zou volgens de kaart op land komen van Vereniging Natuurmonumenten die daarvoor geen toestemming heeft gegeven.
6-Nogmaals, wij begrijpen niet dat het projectvoorstel van Windpark Dongeradeel is toegelaten tot de procedure van FvdW en zijn van mening dat het projectvoorstel de C status verdient. We voelen ons hierin gesteund door groot aantal natuur-en landschapsorganisaties. t Fryske Gea, Natuurmonumenten, Waddenvereniging, Landschapsbeheer Friesland, Het Blauwe Hart, Staatsbosbeheer, Bond Friese Vogelwachten en let wel de Friese Milieu Federatie(!) hebben in een gezamenlijk standpunt hun zorgen geuit over een viertal parken op de B lijst waaronder het voorstel van VWD. Ook moeten we koste wat kost voorkomen dat een krimp regio zoals N.O. Friesland onaantrekkelijk wordt om te wonen, werken en recreëren. Het plaatsen van megawindturbines op het land heeft een negatieve impact op oa. het woon- en leefmilieu. Stelt u zich eens voor een megawindturbine van 150 tot 180 op nog geen 750 meter van uw woning. Dag en nacht overlast, geluidsoverlast, slagschaduw, knipperlichten in de duisternis. Een ware nachtmerrie voor omwonenden. Ondanks dat we begrip kan hebben voor de argumenten van tegenstanders van een concentratie in het IJsselmeer moeten we toch constateren dat 7 km qua overlast voor direct omwonenden niet te vergelijken valt met een afstand van 750 meter. Geachte volksvertegenwoordigers, want dat bent u. Dat bent u o.b.v. de verkregen stemmen tijdens de verkiezingen PS. Op uw schouders rust een zware last, maar tevens een prachtige democratische verantwoordelijkheid. Vanuit dit oogpunt ondersteunen we de suggestie voor het houden van een referendum allerminst. Dit zou getuigen van een gebrek aan politiek daadkracht over dit dossier. U beschikt inmiddels echter over alle informatie om een gedegen besluit te nemen. Namens het Comité Houd Dongeradeel Mooi wil ik u vragen om de afspraken uit het Coalitie Akkoord 2011-2015 te respecteren en kiezend voor Concentratie van windturbines in het windpark IJsselmeer en op de Kop Afsluitdijk en het Friese land zoveel mogelijk te ontzien. Mocht u besluiten af te wijken van het voorstel voor Concentratie van windturbines in het windpark IJsselmeer en op de Kop Afsluitdijk, dan wil ik u verzoeken nogmaals ernstig rekening te houden met de hiervoor genoemde argumenten tegen het projectvoorstel FvdW22_Windpark Dongeradeel. Ik wil aansluiten bij wat vele sprekers voor mij reeds hebben aangegeven. Het raakt mij persoonlijk diep om te constateren hoe dit onderwerp de betrokkenen in de Friese gemeenschap in tweeën deelt. Aan u ook de taak om weer eenheid te smeden onder de Friese bevolking. Ik wens u heel veel wijsheid bij het nemen van dit besluit. Dank voor uw aandacht. Rudolf de Vreeze Comité Houd Dongeradeel Mooi
Wynrjocht
Achte steatenleden,
Graach wol ik jim it belang fan de omwennenden fan wynmûnen ûnder eagen bringe. Omwennenden ha no noch it gefoel dat it útsjoch en it lânskip harren mienskiplik eigendom is. De grûn is net harren besit, mar it útsjoch, de loft, it lânskip en de wyn binne gefoelsmjittich altyd foar de lokale mienskip west. No’t der op grutte skaal wynmûnen komme en it lânskip oantaast wurdt, blykt dat der gjin notariële akte, gjin kadastraal eigendom fan loft, wyn en lânskip is. De loft is foar wa’t him pakke kin. De brutalen ha de heale wrâld. Inkele ûndernimmers strike in kapitaal op en litte de omwennenden mei in skeind lânskip en lege hannen stean. It regear yn Den Haag docht it noch folle mâller. Net inkele wynmûnen mar 530 MW oan wynmûnen. It regear freget de omwennenden om harren lânskip, harren útsjoch en mooglik foardiel fan de wyn foar neat út hannen te jaan. Sels gjin spegels en kraaltsjes. Wurdt it net frijwillich út hannen jûn dan wol ferplicht mei parken grutter as 100 MW wer’t gjin omwennende, gemeente of provinsje tsjin yn gean kin. Sokke ôfspraken , rigels en wetten hat ús regear makke. It liket op Nigeria wêr’t Shell de oalje weihellet, it miljeu fernielt en de befolking yn earmoede achterlit. It liket op Brazilie wêr’t ûndernimmers de bosken platbrâne om plantages te begjinnen en de oarspronklike bewenners fuortjeije. De krimp fan de indianen is fan 5 nei 1 miljoen minsken gien. It fielt as ûnrjocht. It is wetteleasheid. It regear hie ek sizze kinnen: Demokrasy foar alles. As de mearderheid fan de omwennenden tsjin wynmûnen is komme der gjin wynmûnen. As de mearderheid der foar is, is it measte ynkommen út de wyn foar de omwennenden. Net foar de boer dy’t de grûn hat. Net foar de ûndernimmer of partisipant. Net foar de steat, mar wol € 0,14 per kWh foar de omwennenden. De loft, it lânskip en it wynrjocht binne foar de lokale mienskip. Dat rjocht leit it regear yn in wet fêst en wurdt ynskreaun yn it kadaster. As der in wynmûne boud wurdt kriget de ûndernimmer minder as € 0,01 per kWh. Der is wol ynkommen omdat der sa’n soad kWh binne. Der binne MWh. Mei subsydzjes komt der ek hiel wat by. De bank kriget syn part. De wynmûnemakkers krije in grut part. Ik skat mear as 25 % fan de hiele opbringst. In wynmûne moat om ende by 10 jier draaie om alle kosten der út te
krijen. De earste 10 jier dat in wynmûne draait is foar wurkgelegenheid bûten dizze provinsje. It levert hjir mar in bytsje wurkgelegenheid. Wêr binne de kompensaasjeoarders ? It regear pakt it grutste part. 21 % oan BTW en € 0,14 per kWh oan enerzjybelesting. By 500 MW is de enerzjybelesting € 100 miljoen per jier. De enerzjybelesting wurdt allinne mar heger. Yn 20 jier giet op syn minst € 2 miljard ynkommen hjirwei nei Den Haag. As ik sjoch nei de ferdieling fan de ierdgasbaten tink ik net dat dat jild wer nei ús provinsje werom giet. De measte wurkgelegenheid en it measte ynkommen fan de 530 MW oan wynmûnen is net foar de omwennenden en ynwenners fan dizze provinsje. It belied fan it regear fernielt ús lânskip en befoardert hjir de krimp. Achte steatenleden jim binne de fertsjinwurdigers fan de ynwenners fan dizze provinsje, net de fertsjinwurdigers fan it regear. Kom op foar de ynwenners fan dizze provinsje en harren lânskip. Hâldt it foech en de opbringst fan wynmûnen lokaal. De provinsje moat ek foech en ynkommen hawwe oer wynmûnen op see. Oars krimpt it regear ús hjirwei. Jou de 530 MW werom. Freegje it regear earst wetten te meitsjen om omwennenden te beskermjen. 1 As de mearderheid fan de omwennenden der op tsjin is komme der gjin wynmûnen. 2 As de mearderheid fan de omwennenden der wol foar is, is it measte ynkommen fan de wyn foar de omwennenden. Heechachtsjend Rients Wartena Burgum
Hindeloopen, 24 november 2014
Betreft: inspraak windmolens.
Geacht Statenleden, Nu door u is bepaald waar de grote concentratie van windturbines zal komen grijp ik deze mogelijkheid tot inspraak aan om u op te roepen de molens die verspreid staan door onze provincie zo snel mogelijk te verwijderen. Besloten is voor plaatsing in het Ijsselmeer en op de kop van de Afsluitdijk. Daarnaast zijn de molens die verspreid staan over de rest van onze provincie nodig om te voldoen aan de afgesproken hoeveelheid megawatt. Een keuze moet gemaakt worden en is dus nu gemaakt. Het besluit wat er ligt betekent een sterke concentratie van de molens in een klein gebied in Zuidwest Friesland. En dit betekent voor de bewoners en bezoekers een zware belasting. Deze belasting is al intens tot uitdrukking gebracht, hier op deze plek en in de media. Compensatie voor deze belasting zal voor dit gebied nodig zijn. Betrek bij deze compensatie ook de verwijdering van alle solitaire- en in kleine groepjes voorkomende molens in heel Friesland. Ontdoe dit land van deze negatieve blikvangers! Te beginnen in de zuidwesthoek. Volop is al genoemd dat dit juridisch onmogelijk is, zelfs kan nu nog vergunning aangevraagd worden voor de bouw van een nieuwe molen! Daarnaast zijn deze losse molens ook onmisbaar om te voldoen aan de nodige megawatt. Deze beide argumenten kunnen opzij gezet worden, met jj inzet en met open medewerking van alle betrokkenen! Daar waar juridische dilemma’s de kop opsteken kan veel worden bereikt door redelijk overleg en met behulp van noodzakelijke financiële compensatie. En om te voldoen aan de vereiste hoeveelheid megawatt. kan gekeken worden naar gebruik van zonne-energie d.m.v zonnepanelen op bv. ligboxstallen en langs snelwegen. Deze ontwikkeling is gaande, speel hier op in! Deze inspanning zal er toe leiden dat de molens vervroegd uit het Friese landschap verdwijnen. En dat zal deze prachtige provincie zeer ten goede komen. Voor haar inwoners en ook voor de bezoekers. De afsluitdijk zal voor veel van deze gasten de toegangsweg zijn naar hun plek voor ontspanning in onze provincie. Een route, een pad wat getuigd van een op de toekomst gerichte visie. Van een aantal technologische hoogstandjes die wereldwijd met grote belangtelling worden gevolgd.
En na verloop van niet al te lange tijd zal het gaan als met de bomen langs het tuinpad van Wim Sonneveids vader; ook de hoge molens zullen weer verdwijnen. Achterhaald door nieuwe technologische mogelijkheden. Veel jonge mensen werken volop aan deze toekomst. Op deze jonge, gedreven onderzoekers kunnen we vertrouwen. De keuze voor deze plek is een noodzakelijke keuze. En, deze keuze vraagt om een tegenprestatie! Daarom deze oproep aan u: onderzoek bijzonder nauwkeurig welke mogelijkheden er zijn de losse molens in Friesland op zo kort mogelijke termijn te verwijderen. Laten we hiervan uitgaan: voor 2018 wanneer Leeuwarden culturele hoofdstad van Europa is! Ik wens u veel wijsheid. Hoogachtend, Roelof van der Werff.
-.
19 novamber 2014 13: 19
Wind kost niets.
Wind is ovaral en is schoon.
Wind Is een onuitputtelijke energiebron
ja waarom,want;
of wegvallen van de stroomvorzIening varoorzaakt grote problemen met mogelijk rampzalige geoIgen.(denk aan uitvallen poldergemalen, rioolpomp ue 44€€pÇ 1 akarc). I€Wl
hoe groter de bedreiging m.b.t. de stabiliteit van het totale net, want windenergie komt en gaat,onbeheerst,het waait wel of het waait niet.Stagnatie
bouw van electricltelt centraies:.Een ander negatief aspect van windstroom,maar niet onbeiangrljk,is,hoe meer wlndstroom op het energienet komt,
moeten worden of als reserva moeten worden aangehouden in bestaande centraies.Dit gaat ten koste van de doelstelling :het terugdringen en de
hij stroom moet Ievaren.Onvarlet welk varrnogen windstroom er staat of gebouwd wordt er zal altijd een centrale met datzeftie varmogeri bijgebouwd
de prijs van “normal&’stroom.Het milieu effect van wind stroom is nul komma nul. Het waait wel of het waait niet,mijnheer de wind weet niet wanneer
Wind kost niets,maar het omzetten van wind In electrische stroom kost wel wat en niet een klein beetje,alhankelijk van de lokatie twee tot VIer maal
deren..Wind is niet een goede energie bron en zeker niet een alternatief m.b,t.ftssiele brandstofin.
Maar de wind zelf laat ons in de steek,De wind blijkt te wisselvallig en te energiearm te zijn om een betrouwbare eiectriclteit vorziening te garan
-
-
-
Waarom
ieefomgeing varpestende windturbines.
Mijn naam is 1]itse Westra ik ben bestuurslid van de St. Gun Romte Foar Wynharinei Wij ageren en vachten al jaren tegen de subsidie slurpende,
Hoorzitting windenergie
Kom op voor de Fryske beoIking en laat ze in Den Haag in een knoop waaien?
(je gaat het pas zien als je het doorhebt,aldus Cruijif).
De windstroom perikelen gaan verder dan alleen maar ‘hoe schone energie en waarom zc».eel belastinggeld’ ,het gaat oer de wodnomgeAng n mensen.
. ProvincIale Bestuursbeleid,ik clteer:”HET STREVEN NAAR EEN ZO GROOT MOGELIJK WELZIJN VAN ALLE INWONERS VAN FRYSLAN”
Geachte Statenleden,betrek alle aspecten n “windstroom”bij uw besluitorrning en kijk ook e’ven met een schuin oog naar het hoofddoel n het
gestemd worden.
jaar weer te spekken om rolgens mijn leefomgeing om zeep te helpen. Velen met mij denken er ook zo o’er, maar gelukkig kan er maart olgend
ten Welnu,ik ben het zo langzamerhand zat om middels een toeslag op mijn energie rekening (subsidie) de kas n turbine-eigenaren en wlnd-Iobbyis
Deze o,erschaaIde turblnes,deze mastodonten,zijn echt niet In te passen in ons fljnmazlge vlakke Fryske Lansklp.
kwaliteit zomaar opgeofird om windstroom op te wekken?
gepleegd.Turblnes staan In het wije eld en jammer genoeg juist op de meest kwetsbare plaatsen.Wordt nu de alom geprezen en bejubelde omgeings
COLLECTIEVE RUIMTE de RUIMTE Is ian ons allemaal.En als we niet ons verstand gebruiken,wordt op die RUIMTE een onevenredig grote aanslag
Voorstanders an windstroom erkopen een schijn- werkelijkheid,pure beeidvrming, maar vergeet niet dat de RUIMTE geen prie bezit is,het is de
en Milieukunde m.b.t onderzoek naar omge4ngslawaai-sIaap-en gezondheid).
betrouwbare partner. Op de schaal an Welzijn en Gezondheid scoren windturbines een dikke onvoldoende (zie rapport lriterfacultaire Vakgroep Energie-
er zijn alleen maar er1iezers.Het besluit te investeren in windparken neem je slechts op politieke grond,niet op technisch-economische.Wind is geen
Windströom erngt geen electriciteit centrale.Per saldo geen milieu winst maar wel onnodige extra kosten.Uitgezonderd handelaren in windstroom,
Geachte voorzitter, leden Provinciale Staten en publiek. Even voorstellen Mijn naam is Klaas Wiersma, ik woon aan de zeedijk te Ferwert, met uitzicht op 2 middelgrote windturbines en deels zicht op het windmolenpark Nijkerkerpolder Ik spreek hier namens stichting Ferwerderadiel Tegenwind en op persoonlijke titel Mijn mening over het voorstel GS: deels acceptabel 1) Mega windturbines zijn de laatste jaren flink gegroeid. 20 jaar geleden nog 40 meter nu 200 meter. Geen bescheiden molens meer, maar gigantische energiefabrieken, die alles en iedereen in de wijde omgeving letterlijk en figuurlijk in de schaduw zetten. Het einde van deze ontwikkeling is nog niet in zicht. 2) Bijna niemand wil deze giganten in de achtertuin of op het water. Ze ontwrichten de samenleving. De “Mienskip” , rust, ruimte en welzijn dreigt verwoest te worden 3) Dit wordt nog versterkt door de onredelijke scheefgroei tussen financieel gewin voor de één en fysieke en mentale overlast (en financieel verlies) voor de ander. 4) Fryslân wordt de energiefabriek van het Westen. 5) Het voorstel van GS is daarom naar mijn mening niet acceptabel, megamolens passen in het geheel niet in onze Mienskip, dus ook niet op het IJsselmeer. Ze passen alleen op zee, maar helaas is dat nagenoeg vol gepland. 6) De enige uitzonder kunnen we maken voor de Afsluitdijk, als het dan toch moet, maak daar dan het ultieme centrum voor productie van hernieuwbare energie. Maar er moet meer gebeuren, dat is zeker 1) U kiest nu voor een deeloplossing, maar over een aantal jaren hebben we dezelfde discussie. Hoe past het voorstel van GS in dit geheel? Hoe worden de doelstellingen van 2023 en 2030 gerealiseerd? Komen de voorstellen van Fryslân foar de Wyn dan toch weer op tafel? Of worden bestaande parken uitgebreid of hoger maken? 2) Ik mis het masterplan voor Fryslân. ik mis de ambities in het voorstel van GS om deze bedreiging juist om te buigen naar kansen voor de toekomst 3) Fryslân moet een omgeving van rust, ruimte, natuur en recreatie en bescheiden industrie blijven, ook na 2030. Dus voor de plannen van Fryslan foar de Wyn is geen ruimte en moeten daarom definitief van tafel. Maar wat dan wel? 4) Investeer in de toekomst, met hulp van opbrengsten uit het megaturbinepark . Zoek de buurprovincies op om tegenwicht te bieden aan het geweld uit de Randstad 5) maak een enorm succes van Blue Energy (nog meer dan nu het geval is). 6) participeer in onderzoek naar Thorium kerncentrales, geef die desnoods een plek op de Afsluitdijk.
1
7) energiebesparing. ik mis een duidelijk voorstel van GS om te investeren op energiebesparing en CO2 reductie. Ook hier zijn toch taakstellende afspraken gemaakt met het rijk? Hier is nog winst te behalen, maak hiervoor een plan en investeer vooral in de jeugd. 8) Stop met het aantrekken van energieverslindende industrie. Het is toch onbegrijpelijk dat we zo met dit vraagstuk worstelen en dat toch energieverslindend industrie met open armen ontvangen. Het gunstige belastingklimaat en het overschot aan schone energie, is koren op de molens van de informatica giganten als Google en Microsoft.( opschaling van datacentra kost honderden megawatts aan energie. ) 9) investeer in een oplossing voor het dreigende instabiliteit van het elektriciteitsnet. Maak in het IJsselmeer aan de Afsluitdijk een piekcentrale, zoals beschreven is in het plan van bureau Lievense 10) kortom er is meer uit te halen dan naar de pijpen van Den Haag te dansen 11) sta op tegen de heilloze weg die het kabinet is ingeslagen. Laat zien dat dit niet de duurzame weg is die we zoeken. Kom met voorstellen voor tijdelijke en voor een definitieve oplossing van het energie- en CO2 vraagstuk en maak duidelijk: Wij willen geen megamolens in ús Mienskip ! En wat ga ik/gaan wij er aandoen? Kiezers begrijpen zo langzamerhand niet meer waar de politieke partijen voor staan met dit onderwerp. Velen, waaronder ik, voorzien verloedering van de democratie, voelen zich niet gehoord, niet begrepen of zelfs verraden. Hier kan ik misschien wel wat aan doen. Vanuit Ferwerderadiel Tegenwind is een nieuwe, “one-issue” partij zich aan het warm lopen om een platform te bieden voor alle ontevreden kiezers. Komen de molens toch op land, dan zal Partij Foar Moai Fryslân in maart 2015 die kiezers de gelegenheid geven, om van zich te laten horen!
U , PS, staat voor een belangrijk besluit, wat forse impact zal hebben op onze Friese historie. Koester het “Moaiste Lân op Ierde” voor een gezonde en veilige omgeving voor ons nageslacht. Bedankt voor uw aandacht Klaas Wiersma
2
Dorpsbelang Burgwerd Email:
[email protected]
K.v.k. 40002366 IBAN: NL57RABO0308744888 Burgwerd, 21 november 2014
Document inzake inspreken tijdens hoorzitting Provincie Friesland 20-‐11-‐2014 dossier Windenergie. Geachte Statenleden van de provincie FryslaFriesland en belangstellenden, Vorige week hebt u van Dorpsbelang Burgwerd haar standpunt en beschrijving gekregen van het proces van Fryslan foar de Wyn in ons prachtige dorp Burgwerd en buurdorp Hichtum. Eind 2013 werd Burgwerd opgeschrikt door het initiatief van Opschalingscluster Sieswerd om maximaal 14 Megawindturbines tegenover het dorp plaatsen. In ons schrijven hebben we u laten weten tot welke tweespalt en onrust dit heeft geleid. Vanavond vraagt Dorpsbelang Burgwerd uw aandacht voor ons inziens de twee overgebleven opties inzake de megawindturbines/windenergie.
1. Indien u besluit (toch) uitvoering te geven aan de 530,5 Mw dan staan wij achter het betoog van onze burgemeester Hayo Apotheker om alleen een lijnopstelling langs de Afsluitdijk toe te staan. 2. U doet een verzoek bij de verantwoordelijk minister Henk Kamp om de kwestie inzake Megawindturbineparken in heroverweging te nemen. Immers de winst van wind staat inmiddels alom ter discussie terwijl alternatieven onvoldoende zijn onderzocht.
Wij danken u voor uw aandacht.
Dorpsbelang Burgwerd
Achte leden fan de Steaten, Jim meie it hjirmei witte: ik bin in ferklearre tsjinstanner fan wynmûnen. Dat bin ik, om’t ik fyn dat ús lân te lyts en foaral te ticht befolke is foar pleatsing fan grutte wynmûnen; minsken en wynmûnen ferdrage elkoar net. Soe it no sa wêze dat wynmûnen der foar soarje dat de útstjit fan CO2 minder wurd en soe it no sa wêze dat wynmûnen sa’n protte enerzjy opleverje dat der sprutsen wurde kin fan grut ferskil wat der makke wurd yn de enerzjy fersjenning, dan koe it noch hinne bruie, mar ferskate ûndersiken ha útwiist dat dat net it gefal is en dan begjint it te knipen, want wynmûnen soargje foar oerlêst troch slachskaat en lûdsoerlêst en boppedat ûntnimme se de befolking de iepen romte wer’t elk rjocht op hat. In iepen romte dat Fryslân inkelde jierren tebek noch it predikaat moaiste profinsje fan Nederlân oplevere. No ha jimme, yn al jim wiisheit, yn juni besletten om wol te gean foar 530,5 mw wynenerzjy en soene jim letter dit jier beslisse wer’t dat helle wurde moast. Der binne in protte omballingen west mei Fryslân foar de Wyn en op it lêst noch de adfyskommisje Winsemius. Nearne waard foldwaande draagflak oantroffen en nearne wie it folk enthousiast oer de plannen dy’t foar leine. Uteinlik binne al die plannen terjochte (fyn ik) op dit momint yn de friessel set, útsein in lyts plakje op it feste lân wer’t de bewenners al meer as tweintich jier lest ha fan wynturbines. It begûn mei lytse twa wjukkers dy’t soargen foar in ferskrikkelike herry, mar ûnderwyls binne se gans grutter wurden. En de minsken dy’t der wenje sjogge elk jier harren hûzen yn wearde ferminderjen en om de safolle tiid “moatte” die dingen wer grutter (want subsydzje). Derby komt, dat der in oergryslik ferskil yn kompinsaasje west hat wat de bewenners bearn wurden is as jo it sjogge yn it ljocht fan wat de grûneigener bearn wurd. De iene bewenner krige sa’n 200 euro en de oerbuorman 300 wylst de grûneigener elk jier op mear as 40.000 euro rekkenje kin.
Dit raast fansels oan de protters en liket op in soarte fan ferdiel en heerspolitiek. En dan no yn 2014 ha Deputearre Steaten sein dat just der, op dat lytse plakje, noch wol in espeltsje fan tolve stiks fan 3 mw elk stean kinne. De oaren moatte dan yn it Iselmar komme. Wie dêr, yn die mar, dan hielendal gjin romte foar die leste tolve? Of is it in prestiizjesaak om sjen te litten dat “wy” der net foar werom skrikke om se ek op lân te pleatsen. Achte Leden fan de Steaten; soargje jim der no ris yn al jimme wiisheit foar dat Sies en Ymkje, Hidde en Karin, Tineke en Hans en al die oaren ris wat rest krije en har gjin soargen meer hoege te meitsjen. Plan Hiddum Hauw moat abselút net troch gean of ferpleatst wurden nei de Iselmar of nei de Ofslútdyk. Tige tank Willem de Haan, Súdterp 4 8821 LH Kimswert
1
Fryslân leit op stjerren. Romtelik leit it yn ûnmacht. Us lânskip, iis nêst, wurdt fermeald troch wynturbines. Hast 20 jier fjochtsje wy tsjin in polityk. In polityk dy’t achter de Haagse wynhoannen en it grutte jild oan hobbelt. In polityk dy’t net ynsjocht ofynsjen wol dat skaal en maat wichtich binne, foar us, is nest, iis provinsje, iis plak, ûs libbenswille. Us plak wer’t wy wenje, wurkje, rekreeare en libje wolle. —
—
Hast 20 jier lyn rôpen deputearren ‘ik hâld wol fan in mountsje’. Dy ‘mountsjes’ oerskaalden doe al ûs libbensromte, mei in tiphichte fan ca. 60 m en no moatte der projektilen komme mei in tiphichte fan hast 180 m. Fryslân leit op stjerren. Ynstânsjes mei macht en jild wolle iis lânskip net reanimearje. Polityk: jim ha de eagen ticht. Jim ha gjin idee. Gjin idee hoe grut se binne, en hoe lyts wy wurde, as in lûs op in hynstekont. Jim sjogge net dat sokke grutte meunstermasines fan ûs nêst, ûs Fryslân, ien grut yndustrypark meitsje. Ten grut yndustrypark, dat miljoenen kostet. Mijoenen dy’t troch iis as ynwenners opbrocht wurde moatte. Fryslân leit op stjerren. Sa as se yn it keatsen sizze: Fryslân stiet op ‘e dea. Omt in stel lichtgewichten, dy’t gun inkel gefoel ha foar it lânskip, of foar de minsk yn it lânskip, ûs trije plannen foar lizze: A, B, C lokaasj es. Lichtgewichten dy’t der mei in dik traktement fan troch gien binne, en ûs opsadelje mei ûnrendabele lânskipsfergriemende en libbenswilleferpestende proj ektilen.
Ids Willemsma, 20 november 2014
2
Fryslân leit op stjerren. De loft is net mear fan ûs. Mar fan in stikmannich jildwolven. Jildwolven dy’t neat mei it lânskip fan dwaan ha. En no meije wy, hjir, demokratysk, in praatsje hâlde. Mar de polityk sil it wol wer naaie sa as se it sels knipt ha. Se ha al 20 jier net h:istere nei minsken dy’t heft ha foar skaal, foar maat, foar matearje, foar ûs lânskip. De polityk hat al 20 jier lûstere nei iju mei moaie plaatsjes. Mei glêde praatsjes. Nei iju, mei eigen jildelike belangen. Fryslân leit op stjerren. Achte polityk. As jim honger ha, kin ik jim bôle jaan. As jim toarst ha, kin ik jim wetter jaan. Mar as jim gjin romtelik ynsicht ha, dan kin ik jim net helpe, dat kin ikjim net jaan. Dat moat ynjim sels sitte. Mar as jim dat dan net ha, achte polityk, lit it dan net oer oan iju dy’t der allinnich mar better fan wurde wolle. Achte polityk, ha kont yn ‘e broek! Jou dy 530,5 MW wer werom oan Den Haach. Siz gewoan ‘wy Friezen wolle dy brot hjir net. Wy wolle gjin horizon dy’t altijd yn beweging is, mei wjukkengeweld!’ Dit is iis nêst, wêr’t wy wenje, wurkje, libje. Lit it net fermealle.
Ids Willemsma
Ids Willemsma, 20 november 2014
Vanavond willen wij graag ons zegje doen namens dorpsbelang Oosterbierum. Het mag duidelijk zijn dat wij in Noordwest Friesland al een problematische geschiedenis kennen m.b.t. zout en gaswinning en een afvaloven in de nabijheid. Nu zien we op ons afkomen dat tal van ondernemers/bedrijven/multinationals in deze zelfde regio windparken willen opzetten of uitbreiden. Zelfs als je voor windenergie bent, blijft de vraag tegelijk waar de zorg blijft voor het open Waddenlandschap, de leegte, vergezichten en prachtige wolkenpartijen. De vraag is dan ook of er draagvlak is voor deze horizonvervuiling. Al zouden we nu met 1 plan meegaan! meedenken en het accepteren, wie zegt ons dan dat er over 4,8,12 jaar niet een volgend afgedwongen plan van de overheid op tafel ligt? Wie bepaalt dat het genoeg is?? Verwordt Friesland tot een landschap met enkele molens tot een enkel molenpark, nog een park, nog een park met nog meer megamolens? Wanneer is het genoeg?? Nuon zocht contact met de bewoners uit de regio om draagvlak te peilen. Ze maakte echter niet duidelijk waarover de bewoners kunnen meedenken, meepraten, meebeslissen. Uiteindelijk wordt de wens tot energieopwekkende maximalisatie/winstmaximalisatie, alleen beperkt door de Provincie en niet door de bewoners, aldus Nuon! Blijkbaar is het toch van weinig belang van wat mensen in de regio vinden. De megawatts moeten gewoon geplaatst worden. De dorpen vroegen NUON de intentie uit te spreken dat het een keer genoeg is. Dat de druk op Noordwest Friesland niet verder wordt opgevoerd. Dat er een halt wordt uitgesproken, toegeroepen tot bedrijven die meer en meer willen, zonder dat de burger in zicht is. We vragen ook de Provincie dit te doen. Schep ondubbelzinnige kaders en houd je daar aan om draagvlak onder de bevolking te krijgen en te vragen of ze meedenken.
Laat duidelijk zijn; Oosterbierum is voor duurzame maatregelen, maar willen deze niet alleen laten oplossen door de overheid en een paar profiterende partijen. Wij zijn er voor om duurzaamheid dichter bij de mens te brengen en duurzaamheid als leefwijze te stimuleren. Breng duurzaamheid dicht bij mensen en niet op zichtbare landschapsvernietigende afstand.
We moeten deze discussie anders voeren. We willen afdwingen dat het vanaf nu ook klaar is met al die plannen. Niet “hoeveel mega watt kunnen we waar kwijt” maar welke duurzame methode zal werkelijk verschil gaan maken in het denken van de burger om zuinig en verstandig met energie om te springen. Er moet geen keus gemaakt worden in waar de 530 mega watt geplaatst moet gaan worden, maar hoe kunnen we met draagvlak van burgers komen op die 530mw.
meo
.
Hoorzitting provincie Fryslan Windenergie 20 november 2014 IJsselmeervereniging , samenwerkingsverband Het Blauwe Hart Auke Wouda Natuurorganisaties zijn voor een groter aandeel duurzame energie en dus ook windenergie. Zo ook de IJsselmeervereniging en eht samenwerkingsverband Het Blauwe Hart. Maar niet overal. Natuurgebieden, in het bijzonder het IJsselmeergebied en de Waddenzee moeten daarbij gespaard worden. Clusters bij snelwegen en industrieterreinen zijn de aangewezen plaats voor grote windmolens. Het IJsselmeergebied als geheel dreigt het putje te worden voor het plaatsen van grote windmolens. In de rijksstructuurvisie ‘Wind op Land’ is meer dan de helft van alle windenergie ‘op land’ in en rond het IJsselmeergebied gepland. Het IJsselmeer dreigt er straks uit te zien als een gevangenis met rondom tralies. Denkt u maar even met me mee: - windpark Noordoostpolder is al in aanleg, van Urk tot Lemmer. - Flevoland mogelijk een park langs de Houtribdijk Lelystad-Enkhuizen en een dubbele rij Lelystad – Ketelbrug - Noord-Holland: de hele Wieringermeerpolder. - GS van Fryslan stelt nu 350 MW in het IJsselmeer voor en 36 MW bij de kop Afsluitdijk. Er is straks geen enkel plekje meer in het IJsselmeer waar je niet omgeven bent door grote molens. Bovendien overlappen die geplande parken in het zicht elkaar ook nog eens. Het ontbreekt dus aan een duidelijke regie en visie op dit gebied en voldoende kijk op de gezamenlijke effecten van al die parken. De verschillende provincies opereren nu te veel los van elkaar. Er is onvoldoende oog voor die totale effecten. Daarmee wordt een heel gebied verknalt met zeer negatieve gevolgen voor de toerisme, recreatie en dus de economie en niet te vergeten de natuur. Bovendien nemen de overheden en dus ook Fryslan, een groot risico. Hoe meer windparken in en rond het IJsselmeer, hoe groter de kans dat de gezamenlijke effecten van al die windmolenparken de natuur te veel belasten en niet door de toetsing van Natura 2000 heen komen. Willens en wetens nu een park van 350 MW voorstellen in het IJsselmeer is niet alleen strijdig met de natuurwetgeving maar ook onverstandig. Over die strijdigheid ben ik u op de hoorzitting in het voorjaar al ingegaan. Wat moet er gebeuren als dit voorgestelde park in het IJsselmeer door de eisen van Natura 2000 sneuvelt? U mag het zeggen. Tot slot de Afsluitdijk. Er zijn partijen, zojuist hebt u Eneco hierover kunnen horen, die een rij molens langs de Afsluitdijk als alternatief zien voor een windpark in het IJsselmeer. GS vinden dat terecht geen alternatief. Het is van de regen in de drup. Landschappelijk is de impact minstens zo groot, niet alleen op het IJsselmeer, maar ook op de Waddenzee. En dat laatste gebied is niet voor niets ook werelderfgoed.
Ook de effecten op de natuur zullen groot zijn en ook hier is er een zeer grote kans op sneuvelen door Natura 2000. Dit nog even los van het feit, dat je langs die Afsluitdijk nooit en te nimmer 350 MW kwijt kunt, zeker niet in alleen het Friese deel. U zult een beslissing moeten nemen. Kijkt u daarbij nog eens goed naar de haalbare voorstellen van Fryslan for de wyn. Vul dat aan met snelwegen en industrieterreinen op het echte land en spaar de parels van onze natte natuur: IJsselmeer en Waddenzee.
Geachte leden van provinciale staten, Bijna vier jaar geleden bent u gekozen tot lid van deze staten, en daarmee tot het selecte groepje mensen dat meehelpt deze provincie te besturen. Als u ooit gedacht zou hebben, dat dat een makkie zou zijn, dan hebben de afgelopen maanden en dagen u wel uit de droom geholpen. U heeft nooit kunnen bevroeden dat er zoveel belangstelling voor uw werk zou zijn. Er is hier een lange en bonte stoet van insprekers voorbij getrokken. Zij hebben u bedolven onder een lawine van argumenten voor of tegen windparken op land en in het IJsselmeer of Kop Afsluitdijk. Als uit die lawine van informatie één ding duidelijk is geworden, dan is het wel dit: wààr u de turbines straks ook wilt laten neerzetten, het zal nooit goed zijn. Voor elke plek is veel, heel veel tegenstand, behalve voor de dorpsmolens die men met volledige draagkracht van en voor de eigen dorpsbewoners wat wil opschalen. En dat maakt dat de vraag die u op 17 december voor uzelf moet beantwoorden, niet alleen een politieke vraag is. Het is vooral ook een gewetensvraag. U bent 4 jaar geleden niet gekozen om naar de pijpen van dit kabinet te dansen. U zit hier voor de belangen van de provincie en haar inwoners. Niets meer, maar vooral ook niets minder. U bent 4 jaar geleden niet gekozen om minister Kamp of fractievoorzitter Samsom een plezier te doen. U zit hier voor de belangen van de provincie en haar inwoners. Niets meer, maar vooral ook niets minder. U bent 4 jaar geleden niet gekozen om de bouwers van windmolens te plezieren. U zit hier voor de belangen van de provincie en haar inwoners. U bent 4 jaar geleden niet gekozen om landeigenaren aan een zakcentje te helpen. U zit hier voor de belangen van de provincie en haar inwoners. En dus is de afweging voor u als staten op 17 december: is dit besluit, op dit moment, in het belang van deze provincie en haar inwoners. Kunt u het moreel gezien maken, om drie maanden voordat er verkiezingen zijn, zo'n ingrijpend besluit over de locaties voor windmolens te nemen? Kan dat politiek en maatschappelijk gezien wel door de beugel? Welk mandaat heeft u eigenlijk om dat te doen? Waar en wat is de politieke rechtvaardiging van zo'n beslissing? Wiens belangen zijn er eigenlijk mee gediend dat er perse op 17 december een besluit genomen wordt? Is dat echt in het belang van de provincie en haar inwoners? De tegenwerping zou kunnen zijn: als wij geen besluit nemen, neemt minister Kamp het besluit wel voor ons. En dat is niet in het belang van de provincie en haar inwoners.
We zijn dan misschien nog verder van huis. Van welk huis? Het huis van het energie-akkoord waar dit allemaal uit voortvloeit? In dat akkoord waren windparken op zee voorzien. Minister Kamp heeft ze geschrapt. In dat akkoord was afgesproken dat de kolencentrales dicht zouden gaan. Minister Kamp houdt ze open. Er is geen enkele zekerheid dat de minister zich iets gelegen laat liggen aan wat u als staten straks beslist. Het zou niet de eerste keer zijn dat hij het akkoord ombuigt in een richting die hem het beste uitkomt. En daarom is het van belang dat u uw besluit niet toetst aan de belangen van minister Kamp of fractievoorzitter Samsom. Uw besluit moet getoetst worden aan de belangen van deze provincie en haar inwoners. Dat belang lijkt mij dat een besluit over de plaatsing van windturbines over de verkiezingen heen getild wordt. Laat op z'n minst de kiezer over zo'n belangrijk besluit aan het woord. Dat is democratie. Er is maar één van u nodig om een motie van die strekking in te dienen. Als zo'n motie níet wordt ingediend, of het niet haalt, dan weet de kiezer in ieder geval hoe laat het in deze provinciale staten is. Als de motie het wél haalt en u stuurt Gedeputeerde Staten er mee naar de minister, dan is het vervolgens aan de minister om daar wel of geen rekening mee te houden. En afhankelijk van dat ministeriële besluit weet de kiezer dan in ieder geval hoe laat het in Den Haag is. Dat is politieke duidelijkheid creëren. Dat is misschien niet in het belang van minister Kamp en fractievoorzitter Samsom, maar wel in het belang van deze provincie en haar inwoners. En daar draait het in dit Provinciehuis om.
Rinie van der Zanden, Reitsum 24 november 2014
1
www.megawindmolensnee.nl Provinciehuis
Hoorzitting d.d. 17 november 2014, vanaf 19.00 uur Stichting Mega Windmolens Nee! / bewoners Sédyk Harlingen Aantekeningen inspreekreactie Cees Zeldenrust Adviseur ruimtelijke ordening en Gebiedsontwikkeling Docent Bestuursacademie “Gebiedsontwikkeling Het Proces” Adviseur Stichting Mega Windmolens Nee Inwoner van Bolsward en belanghebbende --------------------------------------------------------------------Geachte voorzitter en statenleden, en alle overige betrokkenen. 1. Gelet op de 5 minuten, ben ik genoodzaakt de belangen van de bewoners Sédyk Harlingen, maar in feite de belangen van heel Fryslân kort, bondig en in krachtige bewoordingen te behartigen. Want het gaat natuurlijk om gezamenlijke belangen!!
2 2. Dit boekwerk (tonen van Streekplan Fryslan) kent u! Of proef ik twijfel? In ieder geval is het bij velen van u blijkbaar onder in een la beland. Zonde, het had veel ellende kunnen besparen. 3. Dit is ús Streekplan “Om de kwaliteit fan de romte”. In 2006 trots gepresenteerd door toenmalig gedeputeerde Anita Andriesen, en vastgesteld door u als Provinciale Staten. Op de omslag een foto van Warns, met mijn ouderlijke woning, maar zonder de windturbines!! Inderdaad, we hadden ook uitzicht op “de dikke stien”, Leaver dea as slaef. 4. Wat heeft u als Provinciale Staten en vertegenwoordigers van alle Friezen in het Streekplan vastgelegd over de ontwikkeling van onze ruimtelijke kwaliteit. Onder meer dit: - Voor de komende tijd ligt er een grote uitdaging om de ruimtelijke kwaliteit te verhogen; - Met ruimtelijke kwaliteit bedoelen we (U dus) dat in ruimtelijke plannen, in ontwerpen en in de uitvoering expliciet gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde worden toegevoegd aan de omgeving. 5. Het afgelopen jaar heeft zich een ramp voltrokken. Tweespalt in vele Friese dorpen, buurtbewoners die elkaar mijden, gemeenten die hun eigen piketpaaltjes slaan, en dorpsbewoners die elkaar bij nota bene de opening van een dorpshuis letterlijk in de haren vliegen. En dat terwijl we met elkaar in Fryslan juist inzetten op ‘Mienskip’ en ‘Ferbining’. 6. Waar is het fout gegaan: u als provinciebestuur heeft een onmogelijke opdracht in handen gesteld van enkele burgers (Fryslan foar de Wyn), die zich met deze opdracht totaal geen raad wisten. Het proces, de spelregels die verbonden zijn aan gebiedsontwikkeling, zijn met voeten overtreden. De inhoud, zo blijkt na een toets van het project Sedyk Harlingen, klopt van geen kant. Immers: - Van draagvlak is geen sprake; alle direct omwonenden zijn tegen; - Turbines op 125 meter afstand van bewoners, terwijl een cirkel van 1 kilometer uitgangspunt is;
3 - En als klap op de vuurpijl: 7 jaar geleden heeft aan de Sedyk juist al een sanering van windturbines plaatsgevonden. 7. Al in 2007 heeft De Raad van State als standpunt ingenomen, dat de ruimtelijke uitstraling van de mast inclusief de rotorbladen, door de hoogte daarvan en de plaatsing in het vlakke en open landschap, een zodanige impact voor omwonenden heeft dat deze als belanghebbenden aangemerkt moeten worden. Het betrof hier overigens maar 1 windturbine met een ashoogte van 40 m en rotorbladen met een diameter van 62 m. Een hele kleine dus. 8. Blijven inzetten op de huidige koers, betekent pappen en nathouden, waarbij de doelstelling van 530 MW nimmer gehaald wordt. Aanvragen om omgevingsvergunningen zullen wegens strijd met wet en regelgeving geweigerd moeten worden. Strijd met bestemmingsplannen, niet passend in het open Friese landschap, strijd met milieuzones met betrekking tot geluid, (slag)hinder en dergelijke. Us prachtige lânskip lient sich net foar disse Mega Fabrieken! Laten we elkaar vooral niet voor de gek houden. 9. Dus, ondanks misschien wel met de beste bedoelingen: Fryslan foar de Wyn heeft broddelwerk geleverd, cijfer 3-, conclusie: huiswerk over doen. 10.Want er is nog steeds een weg terug. Door samen te werken, door te Ferbinen en dat alles voor onze Mienskip! Met elkaar, in plaats van tegen elkaar! En…………..Om de kwaliteit fan de Romte! 11.U voorzitter Jorritsma, heeft samen met uw Staten dé kans om de koers bij te stellen! U bent daartoe in staat. Recent heeft u a la Louis van Gaal bewezen in korte tijd een team te kunnen smeden, met als resultaat het behoud van de rechtbank voor Fryslan. Toen ging het om de kwaliteit fan de rechtspraak, nu gaat het om de kwaliteit fan de Romte.
4 12.Terug naar de basis: geen discussie meer over wel of niet in het IJsselmeer, of deels IJsselmeer/deels vasteland. Werk niet mee aan koehandel en handjeklap. Voor paniekvoetbal is geen ruimte! Terug naar de basis betekent: oog hebben voor ons aller algemene belang, in plaats van het individuele belang. Het Vraagstuk duurzaamheid vraagt een aanpak op landelijk en europees nivo. - Ga die uitdaging om de ruimtelijke kwaliteit te verhogen nu niet uit de weg! Werk samen, in plaats van elkaar in de haren te vliegen; - Smeed een team, in plaats van individueel ieder voor zich; - Trek samen op naar Den Haag, maak 1 vuist in plaats van zich tegen elkaar uit laten spelen; It gyt om belustenheid, ferbining; It gyt om de kwaliteit fan de Romte! 13.Het voorwoord van Anita Andriesen spreekt boekdelen: Het Friese landschap is uniek in Nederland en wordt hoog gewaardeerd door de inwoners en de vele toeristen. Het landschap en de ruimte vormen hét kapitaalgoed van Fryslân in de toekomst!!
Adres: Burenlaan 4, 8749GA Pingjum Email:
[email protected] Telefoonnummer: 06 - 411 977 66
Leeuwarden, 17 november 2014 Geachte Statenleden, Even voorstellen: G20 Ik ben Sjoerd Mensonides en ik spreek in namens de G20. De G20 zijn alle windparken die door Fryslân foar de Wyn (FFDW) en de commissie Winsemius van harte zijn aanbevolen om te realiseren. Nadat de resultaten van FFDW bekend waren, hebben wij ons verenigd onder de naam G20. De duurzame projecten die wij nastreven vertegenwoordigen een geïnstalleerd vermogen van tenminste 227 MW. Ieder van ons heeft de afgelopen jaren op zijn eigen manier ontzettend hard gewerkt aan windenergie. Wat ons allen bindt is dat onze projecten boven het maaiveld uitsteken als het gaat om draagvlak, participatiemogelijkheden, inpassing in het landschap, effecten op flora en fauna, realiseerbaarheid en de mogelijkheden om bestaande windturbines op land te saneren. Fryslân foar de Wyn In 2013 heeft Fryslân met het Rijk afgesproken 530,5 MW gerealiseerd te hebben voor 2020. Dit zijn bindende afspraken. Kortom, de enige vraag is nu: waar komen ze? Vanuit het besef dat de windturbines er moeten komen, zijn een aantal uiteenlopende maatschappelijk betrokken organisaties onder de noemer FFDW gaan samenwerken. De provincie heeft formeel opdracht gegeven aan FFDW om de duurzame doelstelling in te vullen. De provincie heeft ook een groot gedeelte van de kosten die met dit proces gemoeid waren voor haar rekening genomen. Het zou toch doodzonde zijn als zou blijken dat al deze inzet en kosten voor niets zijn geweest. Dan hadden we er net zo goed niet aan hoeven beginnen. Het roept de vraag op welke uitkomst GS wel over genomen zou hebben. Van de 72 initiatieven zijn onder deskundige leiding van FFDW, commissie Winsemius en divers gerenomeerde externe adviesbureaus maar liefst 50 initiatieven afgevallen. Daarmee is het kaf van het koren gescheiden. FFDW en en Winsemius hebben in dit proces heel strenge maatstaven gevolgd. Er is vele malen strenger getoetst dan het wettelijke kader. Wat bieden wij? De G20 heeft de provincie het volgende te bieden: 1.
Een opgeruimd Fries landschap / Sanering. We brengen het aantal turbines op land omlaag. De nieuw projecten zijn geclusterd in opstellingen op locaties die onderzocht zijn op inpassing. De G20 projecten hebben de op te ruimen windturbines reeds vastgelegd. Dit was een belangrijk selectiecriterium van FFDW. Bij het GS-voorstel blijft het huidige rommige beeld in stand. Bij het GS-voorstel is het maar de vraag of en eventueel hoe afspraken over de sanering van bestaande turbines gemaakt kunnen worden.
ZIENSWIJZE: G20 - Provinciale Staten op 17 november 2014
1|3
Adres: Burenlaan 4, 8749GA Pingjum Email:
[email protected] Telefoonnummer: 06 - 411 977 66
2.
Lokale opbrengsten. De windparken leveren de lokale economie jaarlijks 13 miljoen euro op aan afdrachten, participaties, leges, OZB, werkgelegenheid enzovoorts.
3.
Geen risicovolle investering / Participatiemogelijkheden. In de G20 plannen maakt participatie onderdeel uit van de projecten. Dat is getoetst voor FFDW en commissie Winsemius. Wij vragen dan ook geen risicovolle investering van de provincie.
4.
Goedkopere duurzame stroom. Oudere turbines worden vervangen door efficiëntere nieuwe turbines waardoor de kosten per kWh dalen.
5.
Minder belastinggeld. Elektriciteit van de G20 projecten is mogelijk tot wel 500 miljoen euro goedkoper dan in het GS-voorstel.
6.
Gespreid risico. Bij de GS-optie liggen alle eieren in één mandje. Bij de G20 kan er nog een keer een project sneuvelen zonder dat direct de doelstellingen in gevaar komen en deze hele discussie weer opnieuw gevoerd moet worden.
7.
Geen aanslag op natuur. Door de uitgebreide selectie van FFDW staan er nu enkel nog projecten op de lijst waarbij de effecten op flora en fauna niet significant zijn. Er staan geen projecten op de lijst in in de Ecologishce HoofdStructuur liggen of Natura2000-gebieden of andere gebieden van ecologische waarden.
8.
Een oplossing van onderop. Omdat de projecten van de G20 van onderop zijn ontwikkeld, is acceptatie uiteindelijk beter te verkrijgen. We polderen graag in Nederland. Daar is dit compromis voorstel een uitstekend voorbeeld van. Niet van bovenaf, maar van onderop.
9.
Uitgebreid draagvlak. Het hele maatschappelijke veld is vertegenwoordigd in FFDW. In het FFDWvoorstel heeft iedereen wat water bij de wijn moeten doen. Maar komen er uiteindelijk ook turbines op land, maar dan alleen op locaties waar het echt kan. (Zie bijlage voor adhesiebetuigingen van diverse maatschappelijk betrokken organisaties).
Wat willen wij? Wij zouden graag zien dat PS de 20 locaties die door FFDW en Winsemius zijn voorgesteld, worden overgenomen in de provinciale structuurvisie en de ruimtelijke verordening van Wind op Land en in het Uitvoeringsprogramma Duurzame energie 2014-2020. Het GS-voorstel zal dan moeten worden aangepast. Hartelijk dank voor uw aandacht en wij kijken uit naar uw besluit! Namens de G20, Sjoerd Mensonides Windpark Achtkarspelen, Wynpark Beabuorren, Windpark Bjirmen, Wynmolen Dearsum, Windpark Dongeradeel, Windpark Froonacker, Windpark van Harinxma, Windpark Harlingen Sedyk, Windpark Krom – Haskerdijken, Windpark Heerenveen IBF, Windpark Heerenveen Omrin – Kanaal, Windpark Kop Afsluitdijk HH, Windpark Noorderpolder, Doarpsmûne Reduzum, Opschalingscluster Sieswerd, Windpark Spannenburg, Windpark SWED, Windpark Tzummarum – Ried, Windpark Wjukslach Ferwert, Windpark Wommels - Iens
ZIENSWIJZE: G20 - Provinciale Staten op 17 november 2014
2|3
Adres: Burenlaan 4, 8749GA Pingjum Email:
[email protected] Telefoonnummer: 06 - 411 977 66
Bijlage 1: De G20 (en FFDW) worden gesteund door onder andere:
It Fryske Gea Landschapsbeheer Friesland Staatsbosbeheer Blauwe Hart Waddenvereniging Natuurmonumenten Friese Milieu Federatie LTO BFVW Boerennatuur Platform Duurzaam Fryslân VNO-NCW Stichting Ondernemers Súd West Fryslân Businessclub Nijefurd Bolsward Promotie Vereniging van Sneeker Zakenlieden Handel en Industrie Sneek Ondernemersvereniging Heeg 2000 Ondernemersvereniging Woudsend Ondernemersvereniging IJlst Ondernemersvereniging Koudum Vereniging van bedrijven Makkum e.o Gemeente SWF Greenpeace Natuur en Milieu DE Centraal Rescoop Noordenwind Fryske Feriening Duorpsmounen Don Quichot Hiswa Recron De G20
ZIENSWIJZE: G20 - Provinciale Staten op 17 november 2014
3|3
