bij Orange zien we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid als een reis
Verantwoordelijkheid
Orange NL 2003
dit rapport legt de nadruk op een aantal reeds behaalde mijlpalen
Inleiding 3
verklaring van de CEO van de Group
4
verklaring van CEO David Holliday
Hoofdstuk 1 7
over Orange, hoe het allemaal begon
Hoofdstuk 2 8
ondernemen op een verantwoorde manier
10 de manier waarop wij werken
Hoofdstuk 3 13 een nieuwe strategie 14 Orange in Nederland
Hoofdstuk 4 17 belanghebbenden en de omgeving
Hoofdstuk 5 19 zo belangrijk is integriteit
Hoofdstuk 6 21 de mensen met wie we werken 26 prettig werken
Hoofdstuk 7 31 de mensen voor wie we werken
Hoofdstuk 8 41 de mensen die aan ons leveren
Hoofdstuk 9 43 de wereld waarin we werken
Hoofdstuk 10 49 veiligheid, gezondheid, milieu
Hoofdstuk 11 55 financieel
Hoofdstuk 12 57 doelen die we voor ons zelf stellen in 2004
Bijlagen 59 nuttige bronnen van informatie 60 wij zijn geïnteresseerd in uw mening 61 over het CSR-rapport 2003 62 Verklaring inzake onafhankelijke verificatie
inleiding
verklaring van de CEO van de Group
Sanjiv Ahuja
Dit is ons eerste verslag over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. In dit verslag vinden we metingen terug op sociaal- en milieugebied. Daarna hebben we onze prestaties aan de hand van die metingen beoordeeld. Elk jaar zal er een nieuw verslag uitkomen, dat gebruikmaakt van dezelfde metingen. Zo kan iedereen de komende jaren precies zien hoe we het doen.
In 2003 hebben de bedrijven van Orange
gepresteerd wordt. Daarnaast worden in
Orange heeft als doel om zowel aantrekkelijk
zich ingezet om verantwoord te
deze verslagen ook prioriteiten voor
voor onze klanten te zijn als ontvankelijk
ondernemen. Dit deden zij aan de hand van
verbeteringen in de toekomst omschreven.
voor al onze belanghebbenden – het recept
de business principles, die precies vertellen
Ik ben enthousiast over de acties en de
voor langdurig zakelijk succes in de
op welke manier wij zakendoen. Om te
prestaties die in deze verslagen worden
toekomst.
kunnen meten hoe alles verliep en nieuwe
gepresenteerd en denk dat we klaar zijn
doelen te kunnen stellen, zijn zeven van
voor de uitdagingen die voor ons liggen.
onze bedrijven, die samen meer dan 80%
Samen met het directieteam van de Orange
van onze inkomsten, klantenbestand en
Group ondersteun ik de door onze bedrijven
werknemers vertegenwoordigen, een
beschreven prestaties, doelen en
consistent programma voor de
doelstellingen van MVO volledig.
verslaglegging van Maatschappelijk
Bij Orange streven we naar een
Verantwoord Ondernemen (MVO) aan het
verantwoordelijke aanpak en transparantie,
Sanjiv Ahuja
invoeren.
waar we ook actief zijn. In 2004 zullen nog
CEO, Orange Group
Ik ben dan ook heel blij dat onze bedrijven in
meer bedrijven van de Orange Group
Frankrijk, Roemenië, Slowakije, Nederland,
beginnen met het beoordelen en
Zwitserland en Groot-Brittannië nu hun
rapporteren van de sociale, ethische en
MVO-verslagen van 2003 hebben
milieueffecten, wanneer ook zij het
uitgebracht. In deze verslagen lezen we
programma voor de verslaglegging van MVO
precies wat er momenteel gebeurt en
invoeren.
the future’s bright, the future’s Orange
3
inleiding
verklaring van CEO David Holliday:
verklaring van de CEO Welkom bij het eerste verslag over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), uitgebracht door Orange Nederland.
Bij Orange geloven we in eerlijkheid en
gemeenschappen waarin we actief zijn en
van het volgende verslag in 2005 duidelijk
duidelijkheid. Niet alleen jegens onze
om onze werknemers een eerlijke en veilige
de verbeteringen van jaar tot jaar kunt zien.
werknemers en klanten maar ook jegens alle
werkomgeving te bieden. Dankzij het MVO-programma van Orange
andere belanghebbenden die een gevestigd belang hebben in de manier waarop we
Orange Nederland is een relatief jonge
kunnen we echt iets betekenen voor lokale
zakendoen en de effecten van onze
organisatie. We zijn in maart 2003 op de
gemeenschappen, het milieu en onze
activiteiten.
Nederlandse markt binnengekomen en
werknemers. Uiteindelijk gaat het bij MVO
hebben een geweldige vooruitgang
om mensen, innovatie en het opbouwen van
Dit verslag, dat al onze activiteiten in
geboekt op weg naar ons doel om de
een betere toekomst – net als bij Orange.
Nederland omvat, is een belangrijke stap in
favoriete telecomaanbieder van de klant te
het meedelen van ons beleid ten aanzien
worden. Het afgelopen jaar hebben we veel
van MVO aan de belanghebbenden en de
gedaan om MVO in onze organisatie te
vooruitgang die we op dit terrein boeken. In
verankeren, hoewel we nog wel iets meer
het verslag worden in grote lijnen de
moeten doen voordat we al onze doelen
activiteiten en initiatieven beschreven die we
op dit gebied hebben bereikt. Daarom is
in 2003 hebben ondernomen om onze
aan het eind van dit verslag een overzicht
milieueffecten tot een minimum te beperken,
opgenomen van al onze MVO-doelen
een positieve bijdrage te leveren aan de
voor 2004. Ik hoop dat u bij het lezen David Holliday CEO, Orange Nederland
4
hoofdstuk 1
over Orange, hoe het allemaal begon Onze eerste zakelijke activiteiten vonden
Toen we op de Britse markt binnenkwamen,
Tegen het eind van 1995 hadden we ons
plaats in Groot-Brittannië in april 1994, toen
waren we de laatste speler in een veld van
klantenbestand meer dan verdubbeld, met
de mobiele telefoonmarkt nog onbekend en
vier. Ons doel was ambitieus: de favoriete
785.000 klanten in vergelijking met 379.000
verwarrend was voor de klant. Digitale
mobiele telecommunicatieaanbieder van de
eind 1994. In 1996 vonden onze eerste
netwerken waren net geïntroduceerd, maar
klant worden. We wisten dat we, om dat doel
beursintroducties plaats op de London Stock
slechts weinig mensen begrepen welke
te bereiken, anders moesten zijn, ons
Exchange en de NASDAQ op 2 april.
voordelen ze hadden. Door de ingewikkelde
moesten onderscheiden van de rest en met
tarieven en hoge prijzen waren mobiele
een duidelijk voorstel moesten komen. We
In juli 1997 bereikten we onze eerste echte
telefoons alleen bereikbaar voor zakelijke
hadden een identiteit nodig waarmee we ons
mijlpaal – één miljoen klanten. We begonnen
klanten, die langlopende contracten moesten
konden onderscheiden van de verwarring op
over de grenzen te kijken naar markten waar
afsluiten met hoge maandelijkse
de markt. Geen jargon, geen gecompliceerde
onze visie zou aanslaan en in juni 1999
vergoedingen, hoge beltarieven en zeer
prijzen en geen bindende contracten. Dat
gingen we van start in Zwitserland.
weinig flexibiliteit. En zodra een contract was
was het begin van de revolutie die Orange
Vervolgens introduceerden we mobiele
getekend, was het bijna onmogelijk om er
teweegbracht.
telefoondiensten in België en Oostenrijk en tegen het eind van 1999 gaven we het merk
weer vanaf te komen.
Orange in licentie aan operators met dezelfde visie in Hong Kong, Australië, Israël en India.
In augustus 2000 werd Orange door France
Aan het eind van 2003 breidde onze
Telecom aangekocht en de Orange SA Group
internationale aanwezigheid zich uit naar 19
was geboren. Eind december 2002 was
landen op vier continenten, met meer dan
Orange de grootste operator in zowel Groot-
45,6 miljoen klanten. Wij zijn de nummer één
Brittannië, met 13,3 miljoen actieve klanten,
telecomoperator in Frankrijk, Groot-Brittannië
als Frankrijk, met 18,8 miljoen actieve
en Slowakije en de op één na grootste
klanten.
telecomoperator in Europa.
In maart 2003 introduceerden we Orange in Nederland (zie pagina 14 voor meer over onze Nederlandse organisatie).
7
hoofdstuk 2
ondernemen op een verantwoorde manier
Bij Orange vinden we dat ondernemen op een maatschappelijk verantwoorde manier moet plaatsvinden, met respect voor het milieu en duurzaam op termijn. We hebben een groupwide MVO-programma ontwikkeld dat gebaseerd is op onze missie en onze merkwaarden, de manier waarop wij werken.
missie Orange heeft een positieve kijk op de toekomst. Orange maakt het verschil in het dagelijks leven doordat we eenvoudige en relevante diensten aanbieden die mensen helpen beter met elkaar te communiceren en contact met elkaar te houden.
merkwaarden De waarden van het merk Orange maken deel uit van onze filosofie. Alle contacten met onze klanten en elk bericht dat naar de buitenwereld wordt verzonden moet daarmee in overeenstemming zijn.
Vriendelijk
Duidelijk
Verfrissend
Orange is een dienstverlenend bedrijf. We
Orange is makkelijk te begrijpen. We zijn
Orange verrast haar klanten positief, door de
zijn attent en we laten ons optimisme en
mensen die communiceren met andere
dingen anders aan te pakken. De behoeften
geloof in de toekomst zien zonder arrogant
mensen, een partner die je kunt vertrouwen.
van onze klanten zijn ons uitgangspunt, niet
te zijn. Onze vastberadenheid wordt in
Onze producten en services zijn transparant,
wat de technologie allemaal kan. We lopen
evenwicht gehouden door een gezond
simpel, toegankelijk en eerlijk. We zijn open
niet blindelings met de kudde mee en zijn
gevoel voor humor.
en duidelijk over wat mogelijk is en wat het
bereid om risico’s te nemen.
zal kosten. Dynamisch Eerlijk
Orange vindt dat er altijd ruimte is voor
Orange vermijdt kleine lettertjes. We hebben
verbetering, of het nu gaat om grote of om
niets te verbergen en gedragen ons
kleine dingen. We zoeken voortdurend naar
verantwoordelijk.
nieuwe kansen en zien die als een bron van inspiratie.
9
hoofdstuk 2
business principles
de manier waarop wij werken Deze principes vormen de basis voor de manier waarop we zakendoen, waar we ook actief zijn.
op over onze sociale, ethische en milieuprestatie.
benden aangaan duidelijk aan overheden.
• We tolereren geen corruptie of aanbod, betaling of acceptatie van smeergeld.
integriteit • We bieden een omgeving waar
voor evenwicht in hun behoeften • We ondernemen met integriteit, • We luisteren naar en gaan om met onze
frauduleuze praktijken afwijzen.
zaken die ons bedrijf en onze belangheb-
• We luisteren naar onze klanten, medewerkers en partners en zorgen
persoonlijke en financiële belangenconflicten vermijden en
• We maken onze positie met betrekking tot luisteren
• We verlangen van werknemers dat ze
eerlijkheid en helderheid
werknemers advies kunnen krijgen over ethische kwesties of potentiële conflicten.
gevarieerde groep belanghebbenden en behandelen commerciële en persoonlijke aangelegenheden vertrouwelijk.
• We werken eraan om zakelijke relaties op te bouwen die gebaseerd zijn op
• We leveren geen financiële bijdragen aan enige politieke partij.
vertrouwen, eerlijkheid en openheid. • We communiceren open en transparant. • Via onze zakelijke relaties stimuleren we • We stellen regelmatig onafhankelijk gecontroleerde en geverifieerde verslagen
de toepassing van business principles die overeenstemmen met die van ons.
werknemers • We bieden werknemers een eerlijke en veilige werkomgeving • We bieden onze werknemers en aannemers een gezonde en veilige
• We moedigen werknemers aan en helpen
op basis van eerlijke en duidelijke
hen bij het ontwikkelen van vaardigheden
informatie. We verstrekken informatie
die hun persoonlijke en professionele
over de gezondheids-, veiligheids- en
ontwikkeling gedurende hun gehele
milieuaspecten van onze producten en
werkende leven bevorderen.
services.
werkplek. klanten We cultiveren een werkomgeving waar
• We beschermen de vertrouwelijkheid van informatie die ons door onze
• We bieden eerlijke arbeidsvoorwaarden. • We leveren kwaliteit en waarde voor
wederzijds respect, participatie en
geld en spannen ons altijd in om de
vertrouwen heersen. We tolereren geen
klant de hoogste prioriteit te geven.
klanten wordt gegeven overeenkomstig de relevante wetgeving.
pesterij op het werk. • We volgen verantwoordelijke • We beschermen de vertrouwelijkheid van
• We ontwikkelen eerlijke en transparante
de persoonlijke gegevens van onze werknemers overeenkomstig de relevante wetgeving.
10
leveranciers
marketingpraktijken. • We zorgen ervoor dat onze klanten goed ingelicht zijn als ze keuzes maken
relaties met leveranciers
• We verwachten van onze leveranciers en aannemers dat zij zich laten leiden door
consistente kwaliteit en tegen een
internationale veiligheidsnormen en
concurrerende prijs te bieden.
overtreffen ze waar mogelijk.
soortgelijke principes als de onze. We werken eraan om ze onze zakelijke
gemeenschappen
aanvaarden.
• We ondersteunen de gemeenschappen waar we actief zijn en communiceren
• We zijn duidelijk in onze contracten met
• We respecteren de vertrouwelijkheid van informatie die onze leveranciers aan ons
gezondheid en monitoren dit. • We ondersteunen actieprogramma's
• We leveren een bijdrage aan
waarbij onze technologie, hulpmiddelen
gemeenschappen waar we actief zijn en
en kernvaardigheden in communicatie
nemen lokaal personeel aan waar dat
worden gebruikt om mensen in staat te
haalbaar is.
stellen om vollediger aan de samenleving deel te nemen.
verstrekken, overeenkomstig de relevante wetgeving.
betrekking tot mobiele telefonie en
met ze.
leveranciers en komen de overeengekomen betalingsvoorwaarden na.
• We blijven investeren in onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek met
principes te laten begrijpen en
• We spannen ons in om de milieu- en gezondheidsbelangen van mensen te
• We ontwikkelen relaties met internationale en lokale leveranciers om
begrijpen en zorgen ervoor dat onze zendlocaties voldoen aan nationale of
onze klanten services van een
milieu
financieel
• We beheersen onze milieueffecten op
• We bereiken onze financiële doelen en
een verantwoorde manier
aantrekkelijke investering door een
manier
betrouwbare reputatie en goede groeivooruitzichten op te bouwen,
• We spannen ons in om ons effect op alle aspecten van het milieu te begrijpen en
• We maken ons bedrijf tot een
duurzaam succes op een verantwoorde
• We streven naar de hoogste normen
verantwoord te handelen en open te
te beheersen: op mondiaal, nationaal en
van ondernemerschap, verder dan de
zijn jegens beleggers. We streven
lokaal niveau.
minimumnormen van de wet en de
ernaar om aan de verwachtingen van
voorschriften.
ethische beleggers te voldoen.
• We streven ernaar om het effect van onze eigen activiteiten op het milieu en
• We proberen duurzame activiteiten tot
door samenwerking met onze
stand te brengen die rendement
belanghebbenden te minimaliseren.
opleveren voor onze individuele en institutionele aandeelhouders en waarvan onze werknemers en de landen waar we actief zijn kunnen profiteren.
11
hoofdstuk 3
12
Ons MVO-programma
een nieuwe strategie
Orange heeft een nieuwe wereldwijde strategie ontwikkeld op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Deze strategie geldt voor alle bedrijven van Orange. Hij is gebaseerd op een onderzoek naar de opvattingen van belanghebbenden, zowel binnen als buiten het bedrijf, en de beste praktijk van MVO. We vinden het belangrijk om de verwachtingen van mensen te begrijpen voordat we beslissingen nemen en we willen ervoor zorgen dat in onze benadering van MVO deze verwachtingen aan de orde worden gesteld.
We hebben een bedrijfsmodel opgesteld voor de controle en verslaglegging van onze MVO-prestatie. Te zijner tijd zullen we op al onze markten onafhankelijk geverifieerde MVO-verslagen uitbrengen. Deze jaarlijkse verslagen zullen ons helpen bij het meten van onze MVO-prestatie en bij het identificeren van zaken die we moeten verbeteren. In 2002 voerden we op drie markten een MVO-pilot uit – in Frankrijk, Zwitserland en Groot-Brittannië. In Nederland begon de deelname aan het MVO-programma in 2003 – evenals in Slowakije en Roemenië.
13
hoofdstuk 3
Orange in Nederland
Orange presenteerde zich eind maart 2003 op
Het hele jaar 2003 is er hard gewerkt om de
de Nederlandse markt. We namen de plaats in
klanttevredenheid en de kwaliteit van het netwerk
van Dutchtone, die vanaf 1998 actief is geweest.
te optimaliseren. En onze inspanningen blijven
Sinds de introductie in Nederland is het aantal
niet onbeloond, zoals we aan de prijzen die we in
klanten en de merkbekendheid gegroeid en zijn
2003 in de wacht sleepten kunnen zien. Zo
we nu een sterke speler op een van Europa’s
wonnen we onder andere de Zilveren National
meest concurrerende markten. De Nederlandse
Contact Centre Award en kregen we erkenning
mobiele telefoniemarkt is relatief klein, maar
van de Consumentenbond voor het netwerk van
wordt bediend door vijf netwerkoperators,
zeer hoge kwaliteit, de beste klantenservice en
virtuele mobiele operators en meerdere
het vriendelijkste verkooppersoneel.
serviceaanbieders. Het is ook een zeer prijsgevoelige markt waarbij het toestel het belangrijkst is. Binnen deze omstandigheden is het ons doel de favoriete aanbieder van de klant te worden.
Feiten en cijfers per 31 december 2003 Introductiedatum:
31 maart 2003
Aantal klanten:
1.326 miljoen
Aantal werknemers:
1.337 (met inbegrip van verkooppersoneel)
Aantal Orange shops:
40, waaronder vier shops-in-shops in V&D warenhuizen
Marktaandeel:
10,3% (op basis van het aantal klanten)
Dekking van het netwerk:
98,6% van het land; 99,9% van de bevolking
Omzet:
464 miljoen
Licenties:
GSM 1800/EGSM en UMTS
Roaming:
Ruim 115 landen, ruim 240 partners
ARPU (average revenue per user; gemiddelde opbrengst per gebruiker): €402 per jaar
14
hoofdstuk 4
belanghebbenden en de omgeving
Als bedrijf beïnvloeden we verschillende
graag willen stellen, proberen we, waar
de wijze waarop de communicatie over
groepen mensen en het milieu. Onze
mogelijk, rechtstreeks met hen te
mobiele telefonie en milieu in de richting van
belanghebbenden zijn divers: ze zijn meer
communiceren. In december 2003,
burgers verbeterd kan worden.
dan onze klanten, werknemers en
bijvoorbeeld, nam onze CEO David Holliday
aandeelhouders en omvatten onder meer
deel aan Telecomday, het grootste
We hebben in 2003 ook meer tijd besteed
lokale gemeenschappen, lokale overheids-
telecommunicatie-evenement in Nederland.
aan het informeren van gemeentes en
en niet-overheidsorganisaties. We verstaan
Hij deed mee aan een debat, waarin de
mensen in het algemeen over telefonie en
onder onze belanghebbenden personen of
algemeen directeuren van verscheidene
de gezondheid. Orange is een
groepen die invloed hebben op het bedrijf of
operators open spraken over de actuele
overeenkomst aangegaan met de overheid
die geraakt worden door onze activiteiten,
situatie in Nederland en hun visie op de
en de Vereniging van Nederlandse
nu of in de toekomst.
toekomst. David Holliday is gevraagd om het
Gemeenten. Als onderdeel van deze
evenement ook dit jaar weer bij te wonen.
overeenkomst worden installatieplannen opgesteld (een overzicht van alle locaties
Onze belanghebbenden hebben te maken met allerlei verschillende onderdelen die stuk
Daarnaast heeft onze COO Jan Kuijpers
van alle operators binnen een gemeente) en
voor stuk verband houden met de manier
samen met een collega van een andere
op verzoek van een gemeente door de
waarop we ons bedrijf voeren. Om erachter
mobiele operator namens de gezamenlijke
operators toegelicht. Aan deze bijeen-
te komen welke belangen deze groepen
mobiele operators verenigd in Monet overleg
komsten moeten minimaal 2 operators
precies hebben of welke vragen ze ons
gevoerd met Staatssecretaris Van Geel over
deelnemen. Orange neemt doorgaans
deel aan deze bijeenkomsten. In 2003
slechts 9 informatiesessies gehouden om
Toen we Orange werden brachten enkele
woonde Orange 132 van de in totaal 151
bewoners te informeren. In alle overige
werknemers onze naaste buren bovendien
bijeenkosten bij (87%).
gevallen was het verstrekte informatiepakket
een persoonlijk bezoek om ze te informeren
voldoende.
over de introductie van Orange. Sommigen van hen hadden enkele klachten over ons
Een ander onderdeel van de overeenkomst betreft het recht op een goedkeurings-
We voerden ook 12 metingen van
bedrijf, bijvoorbeeld dat de lichten ’s nachts
procedure, waarbij huurders het recht
elektromagnetische velden (EMF) uit op
brandden. We hebben direct actie
hebben om voor of tegen de installatie van
locaties of huizen en hielden informatie-
ondernomen en dit probleem opgelost.
een antenne op het dak van het gebouw
avonden om de bevindingen met de
waarin zich hun woning bevindt te stemmen.
bewoners, eigenaars van gebouwen die
Een belangrijk doel voor 2004 is om onze
In 2003 doorliep Orange deze procedure 38
dichtbij onze antennes lagen en andere
dialoog met de belanghebbenden te
keer en in ongeveer 90% van de gevallen
belanghebbende partijen te bespreken. In
versterken en nieuwe manieren te vinden
kregen we toestemming om de antenne op
alle gevallen waren de gemeten EMF-niveaus
om met ze te praten en hun standpunten
het dak te plaatsen. Als mensen om
ver beneden de internationale normen.
beter te begrijpen.
aanvullende informatie vragen, houdt Orange een informatieavond. In de praktijk hebben niet zo veel mensen behoefte aan een informatiesessie. In 2003 werden er
17
hoofdstuk 5
zo belangrijk is integriteit
advies over ethiek
naleving
In 2003 hadden we geen aparte gedrags-
In 2003 werden er vier zaken tegen ons
In 2003 waren er geen uitspraken tegen ons
code op dit gebied. Op dat moment was in
aangespannen bij de Reclame Code
voor niet-naleving van de nationale
de standaardcontracten tussen Orange en
Commissie. Het ging om verschillende
wetgeving. Wel werd ons in 2002 een boete
onze werknemers informatie opgenomen
advertenties, waarin de kosten van een
opgelegd vanwege prijsafspraken met
met betrekking tot het gebruik van
toestel werden vermeld, bellen vanuit
andere mobiele telefoonoperators.
softwareapplicaties, e-mail en internet. Alle
Frankrijk met onbeperkt meenemen van
Het zou gaan om een tegemoetkoming voor
ethische kwesties die naar voren kwamen
belminuten, en onbeperkt meenemen van
de dealers. Natuurlijk zijn we tegen deze
werden behandeld door de directe manager
belminuten, zonder te vermelden dat de
beslissing in beroep gegaan, de beschul-
van de werknemer, de HR en ons fraude- en
algemene voorwaarden gewijzigd waren.
diging is immers onterecht. Dit beroep moet
beveiligingsmanagement.
Twee van de zaken zijn ongegrond verklaard
nog worden behandeld.
en in de andere twee moet nog uitspraak Momenteel wordt een Ethische Gedragscode
worden gedaan.
In 2003 zijn er geen uitspraken tegen ons
ontwikkeld en we hopen dat deze tegen het
geweest voor niet-naleving van milieu-
einde van 2004 in het hele bedrijf is ingevoerd
voorschriften, civiele eisen vanwege inbreuk op privacy en de gegevensbescherming.
netwerk uitrol issues Vorig jaar hebben we een gedragscode voor
beoordeeld en tegen Orange Nederland zijn
waren consumentenorganisaties betrokken.
de bedrijfstak ondertekend over de bouw
geen klachten ingediend. Daarnaast hebben
Door de implementatie ervan is het aantal
van antenne-installaties – het zogenaamde
we samen met andere mobiele
klachten over sms-services in 2003
‘convenant’ in het kader van het Nationaal
telefoonoperators en sms-aanbieders ook
drastisch gedaald.
Antennebeleid. Deze overeenkomst is
een gedragscode ondertekend met
onlangs door de overheid en gemeenten
betrekking tot sms. Bij deze gedragscode
19
hoofdstuk 6
de mensen met wie we werken key performance indicator Leeftijdsverdeling van werknemers van Orange in 2003: ons werknemersprofiel In 2003 had Orange Nederland in totaal
500
1.337 mensen in dienst – waarvan 806 (of
450
60,3%) mannen en 530 (of 39,7%) vrouwen.
400
Deze werknemers vertegenwoordigden 36 verschillende nationaliteiten.
350 300 250 200 150 100 50
60 en ouder
51 tot 60
41 tot 50
31 tot 40
21 tot 30
20 of jonger
0
Inspraak van werknemers in managementbesluitvorming
rekrutering Na een reorganisatieproces aan het eind van
factor, zolang de kandidaten een
Binnen de Nederlandse wetgeving zijn
2002, introduceerden we nieuwe
Nederlandse verblijfsvergunning en
bedrijven verplicht de steun te krijgen van de
rekruteringsprocedures zodat we binnen
werkvergunning hadden. We zijn van plan
ondernemingsraad voor voorgestelde
onze personeelsbegrotingen konden
om de manier waarop we personeel
veranderingen die verband houden met de
opereren. Een aantal ontwikkelingen in 2003
rekruteren te veranderen. In plaats van
organisatie, leiding, reorganisatie enzovoort.
maakte rekrutering tot een prioriteit: we
wervingsbureaus willen we de
De ondernemingsraad kan bij de rechter in
breidden het aantal shops uit, zagen ons
Monsterboardwebsite als onze belangrijkste
beroep gaan als het bedrijf haar advies niet
klantenbestand sterk groeien en
bron gaan gebruiken.
opvolgt. Onze ondernemingsraad bestaat uit 15 door het personeel gekozen
reorganiseerden het hogere
werknemers. De raad komt regelmatig
managementkader van onze commerciële afdeling. Onze rekruteringsactiviteiten
bedrijfsreorganisatie
bijeen; meestal met onze
profiteerden van de intensieve
In 2003 hebben we onze afdelingen
personeelsdirecteur.
introductiecampagne van Orange in
Bedrijfsactiviteiten en Personeel
Nederland en het positieve imago dat
gereorganiseerd. Gedurende het hele proces
ontslagen
hierdoor ontstond.
hadden we nauw overleg met onze
Ten gevolge van de reorganisatie eind 2002
ondernemingsraad om ontslagen te
werden in 2003 tachtig mensen ontslagen.
De werkeloosheid in Nederland steeg in
voorkomen. Door mensen intern andere
2003 en we namen de beslissing om
banen aan te bieden werd geen enkele
uitsluitend lokale kandidaten in dienst te
werknemer ontslagen.
nemen - nationaliteit was geen beslissende
21
hoofdstuk 6
investering in opleidingen Bij Orange bieden we elke werknemer de
stellen bij hun activiteiten. Naar aanleiding van
kunnen ‘leven’, openheid kunnen creëren en
mogelijkheid tot professionele ontwikkeling,
de succesvolle implementatie van het
werknemers kunnen stimuleren om samen te
meestal door opleidingen of cursussen die te
programma en de voordelen die het in
werken en van elkaar te leren.
maken hebben met hun functie en die bedoeld
Arnhem opleverde, zijn we nu begonnen met
Understanding & Learning is gericht op het in
zijn voor de verdere ontwikkeling van hun
Understanding & Learning in Den Haag. Het
staat stellen van onze mensen om een
carrière. In 2003 begonnen we met een
programma wordt in alle lagen van de
emotionele band met de klant tot stand te
programma voor managementontwikkeling
organisatie ingevoerd. Zo worden niet alleen
brengen met betrekking tot hun dagelijkse
waaraan 100 managers hebben deelgenomen.
resultaten geboekt binnen de teams zelf,
werk en persoonlijke doelen. Werknemers en
maar wordt ook het over de grenzen van de
hun teams creëren openheid en werken
Understanding & Learning
functie heen werken en het ontwerpen van
nauw samen door individueel en teamgedrag
In 2001 begonnen we met ons programma
standaardsamenwerkingsstrategieën
op basis van twee vragen te beoordelen:
Understanding & Learning in onze
gestimuleerd. Bij Understanding & Learning
Klantenservice in Arnhem, waar grote
gaat het om het betrekken van de juiste
vooruitgang werd geboekt met betrekking tot
mensen bij verschillende activiteiten, mensen
klantgerichtheid en het ontwerpen van services
de verantwoordelijkheid geven om beslis-
op basis van de behoeften van de klant.
singen te nemen op hun eigen werkgebied
Understanding & Learning heeft geholpen een
en de verbinding leggen tussen de ervaring
platform te maken waarin werknemers
van de klant, onze interne doelen en onze
De doelstellingen van Understanding &
voortdurend zoeken naar manieren om onze
dagelijkse activiteiten. Het is gericht op de
Learning voor 2004 vindt u in de sectie
services te verbeteren en de klant centraal te
klant en gaat om hoe we het merk echt
Doelen.
beoordelingen
Wat is er niet goed gegaan dat ik (wij) zou(den) moeten verbeteren? Wat is er goed gegaan waar we allemaal iets van kunnen leren?
secundaire arbeidsvoorwaarden
Alle werknemers krijgen ten minste eenmaal
Volgens de Nederlandse wet hebben alle
We dragen ook bij aan de kosten van
per jaar een officiële beoordeling als
werknemers een door de staat gefinancierde
kinderopvang van werknemers met kinderen
onderdeel van ons Prestatie- en Ontwikke-
verzekering voor langdurige arbeidsonge-
van vier jaar of jonger.
lingsprogramma. De besprekingen zijn
schiktheid, pensioen (65+) en nabestaan-
gericht op de prestatie in het afgelopen jaar,
denpensioen. Daarnaast nemen alle
Werknemers met een basissalaris van meer
de voor de functie vereiste vaardigheden en
werknemers van 25 jaar en ouder deel in het
dan € 32.600 komen niet in aanmerking
de ontwikkeling in het komende jaar.
pensioenplan van het bedrijf, waarvan wij
voor de door de staat gefinancierde zieken-
tweederde betalen en de werknemer
fondsverzekering. We verstrekken aan deze
eenderde. Dit plan biedt tevens extra
werknemers een ziektekostenverzekering en
dekking voor langdurige arbeids-
betalen 50% van de premie.
ongeschiktheid.
22
bedrijfscultuuronderzoek Orange 2003 We hebben een jaarlijks onderzoek uitge-
6. Het merk ‘leven’
3. Mensen herkennen
voerd om waarin we onze werknemers
Bij Orange belonen en erkennen we
Bij Orange vinden we dat de manier
vroegen naar hun gedachten en mening
resultaten en het ‘leven’ van het merk.
waarop we zaken intern aanpakken van
over negen aspecten van de bedrijfscultuur:
invloed is op de perceptie van ons merk. Onze merkwaarden – open, verfrissend,
4. Eén bedrijf 1. Een hechte relatie met de klant
Bij Orange werken we samen aan
dynamisch, eerlijk en vriendelijk – vormen
Bij Orange streven we ernaar om onze
hetzelfde doel. Daarom delen we
de richtlijnen voor ons gedrag.
klanten een unieke ervaring te geven
informatie, kennis en middelen met
door middel van een hartelijke relatie en
elkaar.
7. Gedisciplineerde uitvoering
door ons bewust te zijn van en inzicht te hebben in de behoeften en ideeën van de klant voor producten en services.
Bij Orange hebben we een duidelijke rol te vervullen en taken uit te voeren die
5. Maatschappelijk verantwoord ondernemen
verbonden zijn met onze
Bij Orange runnen we ons bedrijf op een
bedrijfsdoelstellingen. We voelen ons
verantwoorde manier. We streven ernaar
verantwoordelijk voor wat we doen en
Managers zorgen ervoor dat hun teams
om de verwachtingen van alle
onze beslissingen zijn altijd gericht op
weten wat de strategie en de richting van
belanghebbenden te overtreffen.
verbetering.
2. Transparant leiderschap
het bedrijf is en dat ze deze begrijpen. Managers moedigen de werkwijze van Orange aan door als rolmodel te fungeren.
8. Ondernemende houding (‘Can do’) Bij Orange moedigen we mensen aan om
Bijna de helft van de ondervraagden (49,2%) werkte tussen de een en de drie jaar bij Orange. De resultaten waren als volgt:
zich te ontplooien. We zijn optimistisch en enthousiast over wat we doen en
Resultaten van Orange Nederland voor 2003 (gemiddelden)
vieren ons succes. EEN HECHTE RELATIE MET DE KLANT
9. Inspirerende werkplek Bij Orange willen we dat onze omgeving
100
INSPIRERENDE
TRANSPARANT
WERKPLEK
LEIDERSCHAP 75
ons in staat stelt om onze zakelijke
63
doelstellingen te bereiken en ons daarbij aanmoedigt en inspireert.
56
ONDERNEMENDE HOUDING (‘CAN DO’)
50 54
MENSEN HERKENNEN
25 68
64
0
51
58 67
GEDISCIPLINEERDE
EEN BEDRIJF
62
UITVOERING
HET MERK ‘LEVEN’
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN
De volgende grafiek laat de mate zien waarin werknemers en het bedrijf een ethische en eerlijke benadering van het werk hebben en de mate waarin werknemers van
Orange vinden dat de onderneming haar maatschappelijke verantwoordelijkheid als bedrijf neemt.
23
hoofdstuk 6
key performance indicator maatschappelijk verantwoord ondernemen Ja
positieve en negatieve mening
Nee Weet niet
Mijn directe manager behandelt mij eerlijk Bewust van principes met betrekking tot ethiek, maatschappij en milieu Eerlijke arbeidsvoorwaarden Gezonde balans tussen werk en privé-leven Pesterijen worden niet getolereerd Begrijp hoe de bedrijfsprincipes mij beïnvloeden Een ethisch bedrijf Orange luistert naar haar werknemers
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Ik word gestimuleerd om het milieu te beschermen
positief: Ondanks een aantal negatieve reacties op
80% van het personeel vindt dat hun
70% van het personeel meldt dat pesterijen
bepaalde vragen kunnen we zeggen dat de
manager hen eerlijk behandelt.
niet bij het bedrijf worden getolereerd, terwijl
resultaten over het algemeen positief zijn.
28% vindt dat ze wel worden getolereerd. 78% meldde dat ze zich bewust zijn van de business principles van Orange die
Meer dan tweederde (68%) van de onder-
globaal de verantwoordelijkheden met
vraagden vindt dat dit een ethisch bedrijf is,
betrekking tot ethiek, maatschappij en
terwijl 31% het daar niet mee eens is.
het milieu aangeven. 70% vindt dat ze begrijpen hoe deze principes hun werk
Een minderheid van 35% meldt dat deze
ondersteunen en beïnvloeden, terwijl
onderneming niet naar haar werknemers
27% dat niet vindt.
luistert, terwijl een meerderheid van 62% vindt dat zij dit wel doet.
77% van de werknemers vindt de arbeidsvoorwaarden gunstig, terwijl 22%
Het minst positief was dat 44% van het
het daar niet mee eens is.
personeel vindt dat ze niet gestimuleerd worden om het milieu te beschermen, terwijl
En 74% meldt dat ze een gezond evenwicht tussen werk en privé-leven hebben.
24
54% vindt dat dit wel zo is.
communicatie Onze afdeling Employee Relations
Open online: dit is ons digitale tijdschrift dat
Personeelsvergaderingen: werknemers
informeert werknemers over alle aspecten
elke twee weken op het intranet wordt
nemen ten minste eenmaal per jaar deel aan
van ons bedrijf. We maken gebruik van de
gepubliceerd. Het bevat onder meer
personeelsvergaderingen (meestal een
volgende middelen:
actualiteiten, korte verhalen en interviews
sessie in Den Haag, een sessie in Arnhem
met betrekking tot ons bedrijf.
en een sessie voor onze shopmedewerkers) om informatie over resultaten, strategie en
Intranet: ons intranet bevat informatie en tools, een nieuwssectie met actualiteiten
Group intranet: alle werknemers in
prestatie uit te wisselen en onze successen
over alle bedrijfszaken, persberichten en
Nederland hebben toegang tot de
te vieren.
krantenknipsels.
intranetsite van de hele groep om informatie te zoeken over de Orange group.
Speciale instrumenten voor een bepaalde doelgroep: ons shop- en
Open: ons personeelstijdschrift Open verschijnt elk kwartaal en bevat actuele
E-mail berichten: dringende informatie die
klantenservicepersoneel krijgt ook
nieuwsfeiten, achtergrondverhalen en
werknemers echt moeten weten wordt per
nieuwsbrieven die speciaal op hun
interviews met werknemers.
e-mail naar alle werknemers gestuurd.
behoeften zijn gericht.
25
hoofdstuk 6
prettig werken veiligheid en gezondheid We hechten groot belang aan de
eerste helft van 2004 in het hele bedrijf
Tachograph: dit interactieve
arbeidsomstandigheden van onze
geïmplementeerd.
softwareprogramma maakt werknemers bewust van de tijd die ze achter hun
werknemers. In 2003 introduceerden we een aantal initiatieven, bedoeld om onze
Werkplekonderzoek: een externe
computer doorbrengen. Na een vaste
werkomgeving gezonder te maken.
ergonomiedeskundige inspecteerde in 2003
periode herinnert het programma de
alle werkplekken om ervoor te zorgen dat ze
werknemer eraan dat hij of zij pauze moet
aan de arbo-normen voldoen.
nemen. Er wordt werknemers ook een reeks
Motion Care: dit is een interactief
rek- en ontspanningsoefeningen
softwareprogramma dat het zich bewust zijn van een goede werkomgeving verbetert.
Visustest: er zijn gratis ogentests waarvan
aangeboden, die bedoeld zijn voor een
Elke werknemer vult een online vragenlijst in
alle werknemers van 45 of ouder, die met
goede bloedcirculatie en lichamelijke
en krijgt vervolgens advies over de beste
computers werken, gebruik kunnen maken.
ontspanning.
manier om de werkplek in te richten. Deze
Indien nodig krijgen werknemers een Visual
informatie wordt ook – anoniem – gebruikt
Display Unit om het lezen van het scherm te
Faciliteiten voor werknemers met
om ons een duidelijk beeld te geven van de
vergemakkelijken.
speciale behoeften: We hebben alle
nek-, schouder- en armklachten die er per
noodzakelijke aanpassingen aangebracht
afdeling zijn. Het programma werd in
om gehandicapten in dienst te kunnen
november 2003 geïntroduceerd en in de
nemen.
absentie van personeel vanwege ziekte of letsel Bedrijfsgebieden
Aantal ziektedagen
Aantal werknemers
Percentage
CEO
0
11
0
CFO
2.235
125
4,89
COO
5.400
411
3,59
HR
119
26
1,25
CCO (+ CRD)
18.706
571
8,96
(CCO – CRD)
2.261
123
5,07
(Klantenservice)
16.445
448
10,06
incl. zwangerschapsverlof Formule: (% ziektedagen / (% werknemers x 365 werkdagen)) x 100
26
gezondheids- en veiligheidstraining In 2003 woonden in totaal 200 werknemers een aantal trainingsevenementen bij met betrekking tot een reeks onderwerpen, zoals onder meer: werken naast de spoorweg werken op hoogte veiligheid en noodsituatietraining
key performance indicator
elektromagnetisch veld training
in 2003 werd in totaal
verscheidene vormen van
€ 1.537 per werknemer in training geïnvesteerd
veiligheidstraining
gezondheids- en veiligheidstraining voor technisch personeel Periode
Training
Trainingsdagen
Kosten per werknemer (euro)
Deelnemers
Basis
EMF (elektromagnetische velden)
2
150
93
Basis
Klimmen ‘werken op hoogte/redding’
0,5
250
80
Basis
Werken naast de spoorweg
1
160
80
Basis
VVA 1 & 2
3
250
90
Jaarlijks
Opfriscursus ‘werken op hoogte/redding’
0,5
120
80
Eens per twee jaar
Opfriscursus ‘werken naast de spoorweg’
0,5
160
80
Eens per tien jaar
VVA 1&2
3
250
90
Investering per werknemer per jaar: € 2.780
27
hoofdstuk 6
gezondheids- & veiligheidstraining voor noodhulpmedewerkers van Orange Periode
Training
Training dagen
Kosten per werknemer (euro)
Deelnemers
Basis
Veiligheid en noodsituatie assistent
2
235
45
Basis
Hoofd veiligheid noodhulpservice
2
440
3
Basis
Veiligheid en noodsituatie CMT- personeel
1
730
10
Jaarlijks
Opfriscursus veiligheid en noodsituatie assistent
1
132
45
Jaarlijks
Opfriscursus veiligheid en noodsituatie CMT- personeel
1
Onbekend
10
Investering per werknemer per jaar: € 769 per werknemer (exclusief de CMT opfriscursus).
ongevallen Bedrijfsterrein:
Aantal ongevallen
Aantal ziekenhuisopnames
Materiële schade in Euro
Technische Omgeving
0
0
0
Kantoren
7
3
0
Shops
Onbekend
Onbekend
Onbekend
Reizen
514 *
1
243.312
* = materiële schade
28
hoofdstuk 7
de mensen voor wie we werken
Klanten vormen het hart van ons bedrijf. En dit zien we zeker terug in de steeds maar groeiende waardering voor onze klantenservice.
behandelen van vragen om informatie via
medewerkers van onze klantenservice
verscheidene kanalen. Onze klantenservice
daaraan meehelpen. Deze training is
kreeg ook de eerste plaats in een onderzoek
gebaseerd op vier doelstellingen:
dat in februari 2003 door de Consumentenbond werd uitgevoerd en in
klantenservice
november 2003 wonnen we de J.P. Coen
Onze klanten krijgen ondersteuning van
Prize van Ernst & Young, als
onze Klantenservice in Arnhem. In 2003
telecomoperator met de beste
wonnen zij de Zilveren Contact Centre
klantenservice in Nederland.
Award, dankzij het hoge percentage ‘one call and done’ oproepen (het probleem van
We werken er hard aan om de wachttijd
een klant oplossen en/of hun vragen
voordat een telefoontje wordt beantwoord te
beantwoorden in één telefoongesprek) en de
verkorten. We gaan daarom beginnen met
geïntegreerde benadering van het
een training om ervoor te zorgen dat de
key performance indicator
1.
Uitstekende communicatie (een band met de klant tot stand brengen)
2.
One call and done (efficiënte oproepverwerking)
3.
ARPU verhogen (average revenue per user)
4.
Plezier in het werk.
Neutraal Orange
4
8
20
48
23
Ontevreden Zeer ontevreden
Maatregelen om de klantenservice te optimaliseren
Tevreden Zeer tevreden
Wachttijd
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange.
De doelen in percentages van Transactie & Interactie, One call and done, Service plus zijn Totale markt
6
11
27
48
14
100%
80%
60%
40%
20%
0
-20%
-40%
-60%
-80%
Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003 -100%
verbonden aan de doelstellingen.
31
hoofdstuk 7
kwaliteit van het netwerk In 2003 hebben we zwaar in ons netwerk
Bij Orange monitoren we ons netwerk 24
stand-by die kan worden bereikt voor hulp
geïnvesteerd, dat nu 98,6% van het land en
uur per dag, zeven dagen per week en
bij grootschalige problemen. Als er een
99,9% van de bevolking beslaat. We zijn
hebben we een 24-uurs trouble shooting
probleem is met ons netwerk wordt onze
dan ook de enige operator die een netwerk-
service. Deze service bestaat niet alleen uit
Klantenservice gewaarschuwd – en
garantie geeft. Als een gesprek mocht
mensen in de buitendienst maar omvat ook
regelmatig van informatie voorzien – om
uitvallen hebben onze klanten recht op een
ondersteunende diensten die op elke
klanten op de hoogte te houden van de
minuut gratis bellen. Uit een onderzoek
moment van de dag of ’s nachts kunnen
ontwikkelingen.
gepubliceerd door de Consumentenbond
worden opgeroepen om speciale hulp te
bleek dat het netwerk van Orange tot één
bieden. We hebben ook altijd een manager
van de beste behoort.
klachten Bij Orange maken we geen onderscheid tussen
Rangschikking op volgorde van meest gestelde vragen
klachtengesprekken en servicegesprekken. Wij denken dat door binnen Klantenservice te veel de nadruk te leggen op klachten, onze
Verzoek tot betaling van uitstaande facturen Verduidelijking van factuur
medewerkers worden geremd in het aannemen van een servicegerichte houding. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende klantencontacten die buiten de klachtenmeldingen voorkomen. Onze klanten nemen contact met
Klant ondersteunen/assisteren bij gebruik telefoon Netwerkdekking Verzoek tot verandering van operator
ons op via diverse kanalen – telefonisch, peremail, per fax en per post. Ons doel is om voor het MVO-verslag 2004 het totaal aantal servicegesprekken te verstrekken. Hieronder
Verklaring van ‘afsluiting’ Migratie van de ene operator naar een andere met behoud van hetzelfde telefoonnummer (uniek abonneenummer)
volgt alvast een overzicht van de tien meest voorkomende servicegesprekken die we hebben ontvangen:
Informatie over toekomstige netwerkdekking Verzoek om een andere handset Onjuiste factuur/maandelijkse kosten
32
key performance indicator kwaliteit van het netwerk: perceptie van de klant van de efficiëntie en kwaliteit van het netwerk
kwaliteit van het netwerk Klanttevredenheid – Kwaliteit van het netwerk – Totaal markt (gemiddelde scores) 85
80
75 72
71
65
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange.
60
Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003
70 69
Q1 2003
Q2 2003
Q3 2003
opmerking: De klanttevredenheid met betrekking tot de
Meer dan ooit tevoren is het opbouwen van
kwaliteit van het netwerk laat een
een sterk merk cruciaal voor het verkrijgen
convergerende lijn zien, verschillen tussen
van een marktleiderspositie; het belang van
aanbieders nemen af, waardoor het moeilijker
image en perceptie wegen zwaarder dan dat
wordt voor aanbieders om zich te
van de werkelijke kwaliteit van het netwerk;
onderscheiden; De belangrijkste uitdaging is doorgaan met De kwaliteit van het netwerk van Orange is
het OVERTUIGEN van de markt van de
zeer vergelijkbaar met dat van onze
kwaliteit van het netwerk van Orange en het
concurrenten;
BEVESTIGEN van de kwaliteit van ons netwerk aan onze eigen klanten.
33
hoofdstuk 7
key performance indicator Klanttevredenheidsonderzoek
totale klanttevredenheid 100% (Zeer) ontevreden 90% (Zeer) tevreden
81
79
80% 70% 60% 50% 40%
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange.
30% 20% 10%
6
6
Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003 Totale markt
Orange
0%
key performance indicator klantenservice
Klanttevredenheid – Definitieve oplossing van problemen/definitief antwoord op vragen Neutraal Orange
5 5
15
50
26
Ontevreden Zeer ontevreden Tevreden
Orange nr. 1 in Nederland
Totale markt
8
11
19
50
Zeer tevreden
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange.
20
34
100%
80%
60%
40%
20%
0
-20%
-40%
-60%
-80%
-100%
Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003
key performance indicator Meting klantenbinding
levering van producten en services aan klanten De concurrentie is groot op de Nederlandse
Klanten informeren over hoe ze meer uit hun
Telecommunicatie-markt. Naast de vijf ’’gewone’’
telefoontoestel kunnen halen. Klanten helpen
netwerkoperators is een groot aantal operators
hun mobiele telefoon te begrijpen
van ’’virtuele netwerken’’ actief. Orange staat nu
Eén-op-één (persoonlijke) aandacht aan onze
voor de uitdaging om haar aanwezigheid en
klanten geven om een emotionele band te
aantrekkingskracht op de markt te behouden.
creëren (geruststellen)
Een aantrekkingskracht die we te danken
Klanten informeren over services die ze niet
hebben aan onze klantgerichtheid: wij luisteren
kennen/gebruiken op basis van een
naar onze klanten, ook naar hun latente wensen,
gebruiksegmentatiemodel (niet op basis van
we geven ze de ruimte om hun eigen
hun behoeften!!)
beslissingen te nemen en het gebruik van de
Toename van het gebruik en het toevoegen
mobiele telefoon gemakkelijker en efficiënter te
van services om de inkomsten te verhogen
maken. Orange biedt de klant een brede reeks producten en doet dit met het doel het leven gemakkelijker te maken. Deze geruststellende gedachte is altijd aanwezig wanneer we met de klant praten. Het programma heet Service +. Voorbeelden van Service +:
35
hoofdstuk 7
key performance indicator
180.000
150.000
extra inkomsten via Service + (euro) 120.000
90.000 Aandeel SMS
60.000
118 30.000 Groep Sms
36
dec
nov
okt
sept
aug
juli
juni
mei
april
maart
0 feb.
SMS info
De afdeling People Development is verantwoordelijk voor training van het personeel voor het monitoren van de kwaliteit van de oproepen, waaronder de duur van het gesprek. De opbouw van het gesprek is een zeer belangrijk element, omdat het invloed heeft op de gemiddelde behandelingstijd. Als de gemiddelde behandelingstijd kort is, is het serviceniveau hoog.
key performance indicator
Neutraal Orange
6 8
14
48
27
Ontevreden Zeer ontevreden
klantenservice
Tevreden
Klanttevredenheid – Snelheid waarmee problemen worden opgelost/vragen worden beantwoord
Zeer tevreden
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange.
Totale markt
8
11
14
47
18
100%
80%
60%
40%
20%
0
-20%
-40%
-60%
-80%
-100%
Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003
37
hoofdstuk 7
Gebruik van de mobiele telefoon De Performance Monitor Mobile Market Q3
18% heeft ons gekozen vanwege
8% heeft ons gekozen vanwege
2003, de externe kwaliteitstoezichthouder
de abonnementskosten
de kwaliteit van onze service
vroeg klanten waarom ze hun huidige
14% heeft ons gekozen vanwege
5% heeft ons gekozen op advies van
mobiele operator hadden gekozen. Voor
de beltarieven
het verkooppersoneel in de winkel
25% heeft ons gekozen vanwege het
8% heeft ons om andere redenen
merk en type van de mobiele telefoon
gekozen
25% heeft ons gekozen vanwege de prijs
5% weet het niet
voor de Nederlandse mobiele telefoonmarkt,
Orange waren de resultaten als volgt: 42% heeft ons gekozen vanwege een speciale aanbieding 5% heeft ons gekozen op advies
van onze toestellen
van vrienden/familie
De gegevens werden via online
4% heeft ons gekozen vanwege
11% heeft ons gekozen vanwege
marktonderzoek in september 2003
ons imago
verzameld, ongeveer vijf maanden nadat
een speciaal geschenk
Orange op de Nederlandse markt werd 11% heeft ons gekozen vanwege
5% heeft ons niet zelf gekozen maar
geïntroduceerd.
de kwaliteit van ons netwerk
als cadeau van familie of vrienden
key performance indicator
100% 90% 80%
gebruik van de mobiele telefoon
Waarom heeft u gekozen voor …?
70% 60% 50% 40% 30% 20%
Orange Totale markt
Bron: Performance Mobile Market Q3, 2003. Gegevensverzameling via online marktonderzoek (17-29 september), ongeveer 5 maanden na introductie van Orange. Orange Nederland Afdeling Strategie – oktober 2003
38
10% 0% Aankoopprijs mobiele telefoon
Image van
Kwaliteit van het netwerk van
Kwaliteit van de service
Op advies van verkoper in de winkel
Overige
Weet niet
Orange Shops Sinds onze introductie hebben we 40 shops
kunnen klanten ook persoonlijk advies
op een open en transparante manier. En
geopend waar we onze klanten producten,
krijgen over welk product van Orange het
hoewel prijs nooit de insteek van de
services en ondersteuning aanbieden. We
beste voor ze is, door rekening te houden
communicatie zal zijn, vinden we in de
zijn van plan om in 2004 nog tien shops te
met hun eigen belgewoonten en -gedrag.
winkel duidelijke prijskaartjes die helder
openen. Bij deze Orange shops kunnen
Alle klanten krijgen een korting van € 10 op
vertellen wat een product kost. Zo weten
consumenten al hun
een nieuwe telefoon als ze hun oude
klanten precies waar ze aan toe zijn. Al onze
communicatiebehoeften regelen – van de
telefoon inleveren voor milieuvriendelijke
shops bevinden zich in drukke winkelstraten
aankoop van een specifieke service tot het
recycling.
die makkelijk te vinden zijn.
kiezen van de beste aanbieding die aan hun
De shops hebben allemaal dezelfde sfeer en
Al onze services zijn ook verkrijgbaar in door
huidige behoefte voldoet. In de shops
vormgeving. Ze presenteren de producten
Orange erkende winkels in het hele land.
gratis opladen van hun telefoon en het
39
hoofdstuk 8
de mensen die aan ons leveren Ethisch verantwoord samenwerken met onze leveranciers In 2002 waren Orange Group Sourcing en
van de prestaties van haar leveranciers,
coördineren. Een belangrijk onderdeel van
Orange gezamenlijk verantwoordelijk voor
QREDIC ® genaamd, is ingevoerd. Deze
onze beleidsherziening is de toenemende
het beheer van onze inkoopcontracten. Een
methode omvat criteria ten aanzien van
integratie van maatschappelijke, ethische en
groot deel van onze relaties met de
strikte naleving van bedrijfsethiek,
milieucriteria in onze tenderprocedures voor
leveranciers van de belangrijkste producten
eerbiediging van de menselijke waardigheid,
leveranciers op bedrijfsbreed niveau.
en diensten voor ons bedrijf werd centraal
en internationale regels met betrekking tot
Ook willen we Orange bedrijven stimuleren om
beheerd door onze afdeling Group Sourcing
arbeidswetgeving, kinderbescherming,
soortgelijke maatregelen in te bouwen
(zoals netwerkapparatuur, handsets en
gezondheid en veiligheid en levering van
in hun landelijke tenders en contractbeheer-
marketingdiensten). Hiertoe heeft in 2003
producten en diensten die gedurende de
processen.
een herstructurering plaatsgevonden die nog
gehele levenscyclus milieuvriendelijk zijn. France Telecom en Orange behouden zich
door zal lopen in 2004. Daarnaast heeft de Orange Group een
het recht voor om onder hun leveranciers
In 2003 zijn de activiteiten van Orange
inkoopbeleid opgesteld met als doel
kwaliteitscontroles uit te voeren. Waar van
Group Sourcing geïntegreerd in die van de
manieren te vinden om het systematisch
toepassing zijn hierin beoordelingscriteria
France Telecom Group. Een methode voor
beheer van de toeleveringsketen en de
opgenomen ten aanzien van veiligheid, arbeids-
de beoordeling en voortdurende verbetering
contractvoorwaarden van leveranciers te
omstandigheden en milieuvriendelijkheid.
facturering door leveranciers In 2003 dienden onze leveranciers in totaal
In gevallen zoals deze werd de factuur
10.500 herinneringen, evenals overzichten
binnen onze organisatie voor goedkeuring
van uitstaande facturen met betrekking tot
en autorisatie verstuurd, hetgeen het
te late betaling, hetgeen 36% van het totale
betalingsproces vertraagde.
aantal ontvangen facturen is. Het percentage op tijd betaalde facturen was in
We werken aan implementatieprocedures
2003 gemiddeld 26%, hoewel dit in
bedoeld om het aantal facturen met een
november steeg tot 40%. De belangrijkste
inkooporder te verhogen naar 70%. Er
twee redenen voor de te late betalingen
wordt ook een projectteam ingesteld om het
waren:
belang van het registreren van ontvangen goederen aan het personeel duidelijk te
Facturen werden gestuurd zonder
maken. Naar verwachting zal het aantal op
vermelding van een inkoopordernummer
tijd betaalde facturen door beide activiteiten stijgen naar 80%.
Geen ontvangen goederen voor de factuur waren geregistreerd.
41
hoofdstuk 9
de wereld waarin we werken We vinden dat het voor ons van vitaal belang is om een bijdrage te leveren aan de gemeenschappen waar we actief zijn en we doen dit op een aantal manieren. Ten eerste door elk negatief effect dat we op lokale gemeenschappen hebben, te beoordelen en tot een minimum te beperken. Ten tweede door een positieve bijdrage te leveren aan liefdadigheidsdoelen en gemeenschapsprojecten. De manier waarop we onze milieueffecten beheersen wordt behandeld in het milieuonderdeel van dit verslag op pagina 49.
onze negatieve effecten op gemeenschappen minimaliseren ons netwerk Orange gebruikt een netwerk van zenders
aan de vraag naar mobiele telefonieservices,
om radiosignalen te ontvangen en te
maar daarnaast willen we ook letten op het
verzenden. Elke zender beslaat een bepaald
milieu. Iets waar we in goed overleg met de
gebied en kan slechts een aantal
betrokkenen proberen uit te komen.
gesprekken tegelijkertijd verwerken. Indien nodig installeren we nieuwe zenders, zodat
We hebben 3.060 zenders geïnstalleerd;
klanten kunnen bellen en gebeld kunnen
2.861 daarvan bevinden zich op gemeen-
worden wanneer ze maar willen.
schappelijke locaties of bestaande bouwwerken zoals gebouwen, advertentieborden
We begrijpen dat het publiek steeds bezorg-
en hoogspanningsmasten. De resterende
der wordt over de uitbreiding van ons net-
199 zijn afzonderlijke locaties, die bekend
werk. Daarom is het voor ons zo belangrijk
zijn onder de naam ‘greenfield’ locaties.
een goed evenwicht te vinden. Want
We hebben ook 130 indoor-oplossingen.
natuurlijk willen we graag tegemoet komen
gezondheid We werken volgens strenge internationale
opereren. Bij het ontwerp, de bouw, het
antennes staan. Iedereen wordt daar
normen die zijn vastgesteld door de
onderhoud en veranderingen van locaties
geïnformeerd over de manier waarop
International Commission for Non-Ionising
houden we rekening met deze ICNIRP-
radiofrequentie werkt. We laten ze ook zien
Radiation Protection (ICNIRP). Dit is een
richtlijnen. Voor elke locatie wordt een
dat we binnen de ICNIRP-grenzen blijven en
onafhankelijke instantie die banden heeft met
specifiek rapport met een risico-inventarisatie
dat het zelfs mogelijk is om een meting uit te
de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die
en -evaluatie opgesteld en door de SHE-
voeren nadat de installatie is gebouwd om dit
overheden en het publiek over
afdeling (Safety, Health and Environment of
te bewijzen. Op basis van deze informatie
veiligheidskwesties adviseert. Hoewel de
een onafhankelijk inspectiebureau),
kunnen ze een objectiever besluit nemen over
Wereldgezondheidsorganisatie meldt dat er
beoordeeld. EMF is een vast onderwerp in
de antennes. Indien het gebouwen met
geen effect met betrekking tot de gezondheid
deze rapporten. Indien nodig worden in deze
woningen van huurders betreft installeren we
is vastgesteld op niveaus die lager liggen dan
rapporten specifieke SHE-maatregelen
pas een antenne nadat ze hun goedkeuring
internationale normen, (verklaring van de
vermeld. Als er twijfel is over de EMF-niveaus,
hebben gegeven.
conferentie in Bangkok 26/01 – 30/01/2004,
worden extra EMF-berekeningen of EMF-
www.who.int/pehemf/meetings/thailand2003/
metingen uitgevoerd.
Naar aanleiding van klachten met betrekking tot de nabijheid van deze antennes, die
en), weten we dat mensen bezorgd zijn over de locatie van zendmasten en willen we hier
Het begrijpen van de technologie en hoe zij
gedrag zouden beïnvloeden, hebben we in
ook graag openlijk over praten.
werkt kan de waargenomen risico’s helpen
2003 metingen van het elektromagnetisch
reduceren. Daarom spannen we ons in om
veld uitgevoerd om de lokale veldintensiteit te
Zoals vastgelegd in de overeenkomst met
mensen in de gemeenschap die bezorgd zijn
meten en dit met ICNIRP-normen te
betrekking tot het nationale zendmasten-
over de blootstelling aan elektromagnetische
vergelijken. Vorig jaar voerde Orange op
beleid en in het Memorandum van
velden (EMF) te informeren en erbij te
verzoek van gemeenten en inwoners 12
Overeenstemming – EMF met de andere
betrekken. Op verzoek organiseren we
EMF-tests uit. In alle gevallen waren de
Nederlandse operators, hebben we ermee
bijvoorbeeld informatieavonden voor
gemeten EMF-niveaus ver beneden de
ingestemd om binnen de ICNIRP-richtlijnen te
bewoners van gebouwen die dicht bij
ICNIRP-normen. 43
hoofdstuk 9
antenne’s In 2000 introduceerde de Nederlandse regering
procedure uit te voeren waarbij de rechten van de
het Nationale Antennebeleid. Op basis van dit
huurders door middel van een stemming worden
beleid kwam er in 2002 een nieuwe wet
gewaarborgd.
waardoor de voorwaarden waaronder een antenne geplaatst mag worden, zijn gewijzigd.
Sinds de ondertekening van het convenant
Vanaf dat moment zijn bouwvergunningen niet
hebben we in 2003 deze procedure 38 keer door-
meer vereist voor antennes tot maximaal vijf
lopen en in ongeveer 90% van de gevallen – of 34
meter hoogte op een dak. Bovendien is voor
keer – gaven bewoners ons het groene licht.
greenfields tot maximaal 40 meter binnen een bebouwd gebied een kortere aanvraagprocedure
Mobiele telefoons en de gezondheid
voor een bouwvergunning vereist (voorheen
Ook de bezorgdheid van sommige klanten over
duurde de procedure negen maanden en nu
de blootstelling aan elektromagnetische velden via
duurt het ongeveer twee maanden).
hun toestel is ons niet onbekend . Hoewel het
Een convenant voor dit beleid (ondertekend in
nooit bewezen is dat de toestellen schadelijk
juni 2002), geldig voor tien jaar, is door alle
zouden zijn voor de gezondheid – volgens de
Nederlandse mobiele telefoonoperators
Gezondheidsraad is er ‘momenteel geen reden tot
opgesteld en ondertekend. Het vergemakkelijkt
bezorgdheid’ - vinden wij ook dat er nog wat
een snelle en zorgvuldige plaatsing van antenne-
onduidelijkheden over bestaan. Daarom blijven
installaties voor mobiele telecommunicatie.
we, samen met andere operators, onderzoeken
In gebouwen met huurwoningen zijn we
volgen en wetenschappelijke onderzoekspro-
bijvoorbeeld verplicht om een goedkeurings-
gramma’s financieren.
MoNet Voor meer informatie over deze kwestie kunnen
Onder de naam MoNet – Mobiele Netwerk
klanten contact opnemen met:
Operators Nederland – werken Nederlandse mobiele netwerkoperators samen aan een aantal
het Nationaal Antennebureau, een instantie
niet-commerciële thema’s, zoals samenwerking
van het Ministerie van Economische Zaken,
met de overheid, om een beleid over de
die informatie geeft over antennes en de
antennes te realiseren. De taken van MoNet
gezondheid. www.nationaalantennebureau.nl
omvatten onder meer het informeren van het publiek, vertegenwoordiging en beleidsvorming.
de Gezondheidsraad, een onafhankelijk forum
In 2003 namen vertegenwoordigers van Orange
wetenschappers dat advies over
deel aan MoNet-besprekingen met het publiek
gezondheidskwesties uitbrengt aan de
en lokale overheden om alle onderdelen van de
overheid. www.gezondheidsraad.nl
gemeenschap op de hoogte te houden omtrent mobiele telefonie en de gevolgen daarvan.
TNO, een onafhankelijk wetenschappelijk servicebureau. www.tno.nl MoNet, organisatie van de gezamenlijke netwerkoperators in Nederland. www.monet-info.nl
44
verschaffen van onafhankelijke literatuur over gezondheid en het milieu Bij Orange verwijzen we mensen die vragen om
landlijnen naar internationale mobiele en 09
meer informatie over mobiele telefonie en de
nummers). Voor elk van deze gebieden wees de
gevolgen ervan naar de website van de
Nederlandse overheid twee leveranciers aan.
Gezondheidsraad (www.gezondheidsraad.nl).
Orange werd aangewezen als een van de
We verspreiden ook folders van MoNet onder
leveranciers op alledrie de gebieden.
het publiek. Voor landlijn telefonie en speciale bestemmingen Orange en de overheid
werkt Orange samen met kabeloperator
In 2000 introduceerde de Nederlandse overheid
Casema. Voor mobiele telefonie omvatten de
de OT2000 overeenkomst, een initiatief bedoeld
klanten van Orange onder meer zes ministeries
om een vrije markt voor telecomservices te
en zes provincieraden, evenals veel andere
creëren. De overeenkomst beslaat drie
overheidsinstanties, zoals gemeenteraden, de
verschillende gebieden: landlijn telefonie (via
belastingdienst, ziekenhuizen en scholen.
ISDN 30 en ISDN 2 verbindingen), mobiele telefonie en speciale bestemmingen (telefonie
In totaal omvat OT2000 ongeveer 20.000
van lijdlijnen naar mobiele nummers en van
aansluitingen. De aanvangsdatum van het contract was 26 juni en in 2003 werd het verlengd tot en met 26 juni 2006.
een verschil betekenen Community Futures
War Child
In 2003 kondigden we een nieuw
As part of our Community Futures programme,
actieprogramma aan, genaamd Community
we have entered into a three-year partnership
Futures. Het is ons doel om via dit programma
with War Child Nederland. This charity helps
mensen in staat te stellen om door middel van
children from war-torn parts of the world through
communicatie vollediger deel te nemen aan de
music, dance and theatre. Our first initiative was
samenleving. We zullen samenwerken met
to help organise the annual Friends for War Child
liefdadigheidsinstellingen en onderwijsinitiatieven
Concert held in the Netherlands in October 2003.
ondersteunen. Het programma omvat onder
A number of famous Dutch artists performed for
meer het werven van fondsen, vrijwilligerswerk
free to 10.000 ‘friends’ of War Child.
door medewerkers, het voeren van campagnes en het gebruik van communicatietechnologie ten gunste van lokale gemeenschappen. We zullen ook financiële bijdragen geven om projecten van de bevolking te ondersteunen waarbij communicatie wordt gebruikt om iets te betekenen voor mensen die buitengesloten zijn van de samenleving. Het programma werd in de eerste helft van 2003 geïntroduceerd en momenteel zijn we bezig om initiatieven onder deze vlag op te zetten.
45
hoofdstuk 9
Geiten voor Afrika
Hulp voor Bumba
In november 2003 hield onze afdeling Product-
Tijdens de voorbereidingen van de introductie
en Procesontwikkeling een teambuilding dag in
van Orange in Nederland kwamen we veel
Delft om geld bijeen te brengen voor
artikelen voorzien van het logo van Dutchtone
liefdadigheidsdoelen. De gekozen
tegen, zoals kleding, computers, pennen en
liefdadigheidsorganisatie was de Heifer
briefpapier dat onze Nederlandse kantoren niet
Foundation, een organisatie die Afrikaanse
meer konden gebruiken. Bernard Uyttendaele,
families helpt onafhankelijker te worden door ze
CFO van Orange Nederland, kwam met het idee
een geit te ‘geven’. De afdeling zamelde in totaal
om deze artikelen naar Bumba te versturen, een
€ 20.000 in – wat gelijkstaat aan 182 geiten –
stad in de democratische republiek Congo, de
door goederen te verkopen, geld van
voormalige Belgische kolonie. Bumba beslaat een
voorbijgangers te collecteren en services aan te
gebied van 40.000 m2 en heeft een bevolking van
bieden zoals fietstaxi’s.
ongeveer 150.000 inwoners. Een van de inwoners van Bumba zei: ‘Ondanks de rebellen slaagde één schip erin om de zending in onze kleine haven af te leveren. Het was een klein wonder dat de vrolijke oranje gekleurde goederen aankwamen. De mensen waren erg blij – voor hen betekent het kleding, warmte en een verbetering van hun levensstandaard.’
Het Zonnebloem project Orange is de hoofdsponsor van Den Haag Sculptuur, een unieke buitententoonstelling van sculpturen die elk jaar in het centrum van Den Haag wordt gehouden. Het is een gratis tentoonstelling die voor iedereen toegankelijk is. Om deze toegankelijkheid te garanderen, werkte Orange samen met De Zonnebloem, een vrijwilligersorganisatie die mensen ondersteunt met een langdurige ziekte of lichamelijke handicap of oudere mensen die extra hulp nodig hebben. Dankzij de inspanningen van 12 vrijwilligers van Orange konden we 25 mensen de kans geven de tentoonstelling te bezoeken. Hun reactie was zeer enthousiast en ze noemden het ‘een onvergetelijke dag’. Het was voor Orange ook zo’n leuke gelegenheid dat we het in 2004 nog twee keer gaan doen.
46
Sponsoring Door middel van sponsorschap kunnen we onze
Zoals hierboven vermeld, waren we ook de
fundamentele betrokkenheid bij de samenleving
hoofdsponsor van Den Haag Sculptuur, een
laten zien. Onze activiteiten zijn gebaseerd op
openluchttentoonstelling van beeldhouwwerken
drie hoofdelementen: film, muziek en kunst. Bij
die 24 uur per dag, zeven dagen per week, te
het sponsoren van evenementen en activiteiten,
bezoeken is. We introduceerden de Den Haag
streven we ernaar om echt iets te betekenen
Sculptuur Orange Award om jonge kunstenaars
voor de deelnemers. We doen meer dan alleen
te ondersteunen die een ontwerp voor een
financiële steun geven; we willen graag een
beeldhouwwerk hadden ingediend. De winnende
actieve rol spelen in het bijzonder maken van een
kunstenaar – gekozen door een professionele
evenement.
jury – kreeg aan het einde van de tentoonstelling een geldprijs van 6.555 uit handen van onze CEO.
In 2003 waren onze sponsoractiviteiten gericht op het verbeteren van de merkbekendheid.
Andere sponsoractiviteiten in 2003 waren onder
We sponsorden het Comeback filmseizoen in
meer: team Orange Spyker (een team dat
Pathé bioscopen in het hele land. We gaven
meedeed aan de 24-uurs race van Le Mans);
filmfans de kans om klassiekers nog eens op het
het Museumplein 538 muziekevenement in
grote scherm te bekijken, zoals The Godfather,
Amsterdam op Koninginnedag; verscheidene
Trainspotting, Seven en When Harry Met Sally.
muziekevenementen in de zomer en een Oudejaarsfeest op de Dam in Amsterdam. Samen brachten deze activiteiten ongeveer 1,5 miljoen mensen met het merk Orange in contact.
47
hoofdstuk 10
veiligheid, gezondheid, milieu
In oktober 2003 introduceerde de Orange
punten van overweging uit SHE in
afval op een aanvaardbare manier
Group een Safety, Health and Environment
alle bedrijfsprocessen en -besluiten
elimineren of reduceren
(Veiligheid, Gezondheid en Milieu) beleid
integreren
(SHE) dat in 2004 zal worden
gezondheids- en veiligheidsrisico’s op de
geïmplementeerd. Het beleid zal in de hele
zaken waarover belanghebbenden zich
organisatie van Orange hetzelfde zijn en
zorgen maken aan de orde stellen
heeft een aantal hoofddoelen, zoals:
werkplek identificeren en beheersen ervoor zorgen dat alle emissies van
informatie over onze milieuprestatie
zenders wat betreft hun
verstrekken
elektromagnetische veld aan internationale en nationale normen
het gebruik van niet-recyclebare en
voldoen
milieugevoelige middelen beheersen en reduceren
ervoor zorgen dat alle handsets voldoen aan de grenzen van SAR (Specific Energy Absorption Rate) aanbevolen door de ICNIRP
We werken ook aan het opstellen van een
contact opnemen met
We zijn ook bezig met een aantal recycling-
bedrijfsplan met deze doelen. Er wordt ook
energieleveranciers om te vragen naar
en milieuactiviteiten. We recyclen
een SHE-rapport voor 2003 uitgebracht.
recycleerbare contactdozen in shops.
bijvoorbeeld grote hoeveelheden materialen,
Ons eerste SHE-rapport had betrekking op
We hebben offertes voor 33 shops
zoals batterijen, papier, toners en
2002 en liet zien hoe we de belangrijkste
ontvangen.
inktpatronen. Naast deze interne projecten
terreinen hebben aangepakt en gaf in grote
zijn we ook aangesloten bij twee
lijnen onze doelen voor de komende jaren
uitsluitend milieuvriendelijke producten
milieuorganisaties van de sector: Stibat,
weer. Een vergelijking van deze twee
kopen, zoals energiebesparende lampen
dat de veilige verzameling en verwerking van
rapporten laat zien dat er duidelijk
en schoonmaakproducten voor onze
oude en gebruikte batterijen leidt, stimuleert
verbetering is op een aantal belangrijke
interne omgeving
en coördineert, en de ICT Milieuvereniging,
gebieden:
die door de overheid is aangewezen om alle een gedragscode opstellen voor kantoren
verpakkingsmaterialen en geïmporteerde
en technische omgevingen. Er zijn
toestellen te monitoren en te controleren.
duidelijke regels die duidelijk maken hoe werknemers kunnen bijdragen aan een milieuvriendelijke werkplek (bijvoorbeeld het sluiten van ramen, uitschakelen van computers, lichten uitdoen bij het verlaten van het kantoor).
49
hoofdstuk 10
Vervoer We gebruiken vervoermiddelen voor
het aantal leasecategorieën is tot vier
in 2003 reduceerden we het totale aantal
zakelijke reizen, levering aan onze shops en
teruggebracht. De gemiddelde prijs per
huurauto’s met 50%, wat ook weer onze
woon-werkverkeer. We hebben ons beleid
categorie is ook gereduceerd. Hierdoor is
totale CO2-emissie verlaagde.
ten aanzien van bedrijfsauto’s herzien om
de CO2-emissie van lease-auto’s van
Bovendien zijn alle voertuigen nu
onze totale milieuprestatie te verbeteren.
Orange gereduceerd.
voorzien van een energielabel
De stappen die we hebben ondernomen omvatten onder meer:
overeenkomstig de wetgeving in de EU, in 2003 werd het totale aantal auto’s dat
dat informatie geeft over het
wordt geleasd door Orange
brandstofverbruik en de CO2-emissie.
teruggebracht met bijna 20%, zodat onze totale CO2-emissie werd verminderd.
Afval De volgende tabel geeft de totale
Afval is een belangrijke kwestie voor ons.
project’ in Nederland. Als onderdeel van dit
hoeveelheid brandstof verbruikt door
Samen met onze klanten en onze logistiek
project worden consumenten gestimuleerd
voertuigen van Orange in 2003 weer:
gebruiken we een aantal producten met een
om alle handsets die ze niet meer gebruiken
beperkte levensduur. Afvoermethoden zijn
in te leveren. Als de handset in relatief
onder meer verbranding en stortterreinen,
goede staat is, betaalt Orange de
maar we proberen, waar mogelijk,
consument € 10. Het Britse recycling bedrijf
producten te hergebruiken of te recyclen.
Shields verzamelt de handsets van Orange
Brandstof
Totaal (liters)*
Benzine
260.352
Diesel
524.169
LPG Motorolie
3.120 651
regelmatig en recyclet ze als dat mogelijk is In 2003 verkochten we in totaal 396.599
– en verkoopt ze bijvoorbeeld door aan
handsets, terwijl 34.879 door klanten
derden voor gebruik in de Derde Wereld.
werden geretourneerd. In de periode van
Alle waarde die nog uit de handsets zelf
januari tot oktober, werden 29 handsets
wordt gehaald wordt aan Orange betaald.
gerecycled, 280 hergebruikt en 43 * = exclusief brandstof gekocht via kostendeclaraties. In november 2003 was het aantal door ons
weggedaan terwijl hun onderdelen werden
Ongevaarlijke afvalstoffen: In 2003
hergebruikt. The rest werd na reparatie aan
bedroeg het totale volume aan afgevoerd
klanten teruggegeven of aan derden
papier en verpakkingsmateriaal
doorverkocht.
1.068.070 liter.
We implementeerden ook het voor de hele
Netwerkaccu’s: 35 netwerkaccu’s zijn
Orange onderneming geldende ‘Shields
afgevoerd (samen 700kg).
geleasde auto’s 330 en het aantal huurauto’s 11.
50
Energie Onze kantoren, call centres, shops en
Energie
Kantoren
Shops
Netwerk
Totaal
Unit
Elektriciteit
3.532.785
802.253
2.838.732
7.173.771
KWh
Gas
562.743
53.702
13.668
630.113
m3
Water
4.602
222
2.170
6.994
m3
Diesel
35.000
0
319.558
354.558
liter
netwerken maken allemaal gebruik van energie in de vorm van elektriciteit, gas, diesel en olie. De volgende tabel geeft de totale hoeveelheid energie die we in 2003 hebben verbruikt weer.
Gebruik van bronnen De diesel capaciteit binnen Orange in
Locatie
Soort vestiging
Tankvolume (liter)
Tankconstructie
Den Haag – Berlage gebouw
Kantoor
1 x 4.000
ommuurd
Den Haag – Spaarneplein
Mobile Switch Center + klein kantoor
2 x 30.000
ondergronds
Arnhem – TAC gebouw
Call centre
1 x 4.000
buiten
Arnhem
MSC
1 x 4.000
in container
Zwolle
MSC
1 x 4.000
in container
Helmond
MSC
1 x 4.000
in container
Amsterdam
MSC
1 x 4.000
ondergronds
Rotterdam
MSC
1 x 4.000
buiten
Nederland is als volgt:
51
hoofdstuk 10
Totaal ingekocht papier (exclusief
Gebruik van papier in kantoren: het totale
hoeveelheid papier gebruikt voor
gewicht van papier gebruikt in kantoren van
rekeningen): in 2003 was het totale gewicht
Orange in 2003 was 20.350 kilogram.
van ingekocht papier 21.133 kilogram, exclusief papier en enveloppen met het logo
Elektronische facturering: we sturen geen
van Orange.
elektronische rekeningen naar klanten, maar in 2003 gaven we klanten de optie om hun
Gebruik van papier voor rekeningen van
rekening of persoonlijke belspecificatie van
klanten: het totale gewicht van papier
de website van Orange te downloaden.
gebruikt voor facturen aan klanten in 2003 was 5.066,4 kilogram, exclusief papier
Gebruik van gerecycled papier: 60% of
gestuurd naar klanten met serviceinformatie
meer van al het ingekochte papier is
van Orange.
gerecycled.
Ozonafbraak We gebruiken alleen ozonreducerende
CFCs, HCFCs, HFCs en Halons
Gebruikt in kg*
Chemische samenstelling
R407C
125.7
R22=CHCIF2 ecologische info: ODP=0.05 HGWP=0.098
R410A
11,8
R407C=CH2F2+CF3CHF2+CF3CH2F ecologische info: ODP=0, HGWP=0.5
R22
5,5
R410A=CH2F2+ CF3CHF2 ecologische info: ODP=0, HGWP=0.84
gassen voor een beperkt aantal gesloten toepassingen. Deze ozonreducerende gassen worden gebruikt in airconditioning en koelsystemen in onze kantoren en onze netwerken (in Base Switch Centres, Transmitter Hub Sites en Mobile Switch Centres). Omdat de gassen zich in gesloten systemen bevinden, is het risico dat ze vrijkomen zeer klein. Al onze apparatuur wordt onderhouden ingevolge contracten
ODP = ozonreducerende factor
waarin wordt vermeld dat ozonreducerende
HGWP = verhittingsfactor
gassen niet in de atmosfeer mogen
* zonder gegevens van kantoren en MSC’s
vrijkomen. De volgende tabel de totale hoeveelheid chemicaliën die in 2003 in de atmosfeer vrijkwam weer:
52
hoofdstuk 11
financieel
We zullen onze financiële doelen bereiken en op
We proberen duurzame activiteiten tot stand te
een verantwoorde manier duurzaam succes
brengen die rendement opleveren voor onze
opbouwen.
aandeelhouders en waarvan onze werknemers en onze gemeenschap kunnen profiteren.
We streven naar de hoogste normen van ondernemerschap en gaan verder dan de minimum normen van wetgeving en voorschriften.
55
hoofdstuk 12
doelen die we voor ons zelf stellen in 2004
zakelijk principe
Onderwerp
afdeling
klanten
• mobiele telefoons voor recycling kunnen
klantenservice
alleen bij de Orange shops worden ingezameld
doel voor 2004
een beleid introduceren waardoor alle klanten telefoons voor recycling in kunnen leveren
• de kwaliteit van ons netwerk is beter dan klanten denken communicatie/werk-nemersrelaties
communicatie over de uitnemendheid van de netwerkprestatie verbeteren
leveranciers
• facturering loopt soms vertraging op
financiën
en kan langer duren dan nodig is
employees
• bedrijfscultuuronderzoek, interne merkbekendheid
programma’s introduceren om tijdige betaling van facturen te verbeteren
werknemersrelaties
programma over “Het merk leven” lanceren, bedrijfscultuuronderzoek uitvoeren, 2e fase Begrijpen & Leren, innovatieve comm. middelen ontwikkelen (schermen)
• Beter understanding & learning tot stand brengen
werknemersrelaties
1. understanding & learning verbeteren wat betreft de manier waarop we denken en werken op individueel, team-,en organisatieniveau door succesfactoren en punten voortdurend te evalueren en te beoordelen om ze te verbeteren, onze gerichtheid op mensen en proces in plaats van op resultaten, en onze interne en externe klantgerichtheid.
2. Betrokkenheid van de werknemer actief stimuleren en werknemers erkenning geven voor hun zichtbare bijdrage aan de typische manier van werken van Orange.
57
hoofdstuk 12
zakelijk principe
Onderwerp
afdeling
doel voor 2004
• werkomgeving gezonder maken
Veiligheid, gezondheid en milieu
Implementatie van Motion Care. Dit is een interactief softwareprogramma dat het bewustzijn van een goede werkomgeving bevordert. Het programma wordt in de eerste helft van 2004 in de hele organisatie geïmplementeerd
• intern worden sommige middelen nog niet zo goed.
veiligheid, gezondheid en milieu
interne initiatieven voor meer en betere recycling van
gerecycled als mogelijk is – zoals batterijen, papier,
alle artikelen, het veiligheids-, gezondheids-, en
voedsel van onze kantines etc
milieubeleid van de Orange Group (SHE) in de hele Nederlandse organisatie implementeren
gemeenschappen • er blijft een negatieve perceptie bestaan over het effect veiligheid, gezondheid en milieu mobiele telefoons op de gezondheid
luisteren
• reactie aan sollicitanten soms onnodig laat
meer informatie en kennis over dit onderwerp van aanbieden aan belanghebbenden
personeel
een procedure instellen waardoor alle sollicitanten of binnen een bepaalde tijd antwoord krijgen
• de enige medewerker van Orange Nederland die
personeel
personeel werft is Engels – er is geen medewerker die
een medewerker van Nederlandse afkomst aannemen voor het werven van personeel
personeel werft van Nederlandse afkomst
communicatie/werknemersrelaties
nieuwe manieren zoeken om met belanghebbenden te communiceren om meer inzicht te krijgen in hun standpunten en belangen
integriteit
juridisch
Ethische Code in de hele Nederlandse organisatie implementeren
58
bijlagen
nuttige bronnen van informatie Als u meer wilt weten over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen of over een van de onderwerpen die in dit verslag worden beschreven, kunnen de volgende websites van belang zijn:
Bedrijvenregister:
Nationaal Antennebureau:
www.corporateregister.com
www.nationaalantennebureau.nl
Europese Unie sociaal en werkgelegenheid
Nederlandse Gezondheidsraad: www.gr.nl
DG website: www.europa.eu.int/comm/employment
OECD: www.oecd.org
social The International Commission on NonGlobal Reporting Initiative website:
Ionizing Radiation Protection: www.icnirp.org
www.globalreporting.org www.Orange.nl Ministerie voor Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Milieu: www.vrom.nl
TNO, een onafhankelijk wetenschappelijk servicebureau: www.TNO.nl
MoNet, een organisatie die namens alle service aanbieders lobbyt bij de overheid:
War Child organisatie: www.warchild.nl
www.monet-info.nl Wereldgezondheidsorganisatie: www.who.int/en
Zes van onze bedrijven (in Frankrijk,
uitgebracht. Deze bedrijven vertegen-
Nederland, Roemenië, Slowakije,
woordigen samen meer dan tachtig procent
Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk)
van onze omzet, ons klantenbestand en
hebben in 2003 ons raamwerk voor
onze medewerkers. Kijk voor meer infor-
maatschappelijk verantwoord ondernemen
matie over het Orange CSR programma en
(CSR management) geïmplementeerd en
exemplaren van alle Orange CSR Rapporten
hebben hun CSR Rapporten 2003
op www.orange.com/responsibility
59
bijlagen
wij zijn geïnteresseerd in uw mening
Orange vindt het belangrijk te weten hoe de
rapport 2003. Met behulp van het
buitenwereld over haar denkt. Orange wil aan
onderstaande formulier kunt u uw reactie
de verwachtingen voldoen die de
geven. Met uw reactie zijn wij in staat het
buitenwereld van haar heeft en wil die ver-
rapport van volgend jaar nog beter aan te
wachting het liefst zelfs overtreffen.
laten sluiten op de wensen uit de
Wij nodigen u dan ook graag uit om uw
maatschappij. Het formulier kunt u sturen
mening te geven over het Orange CSR-
naar het volgende adres:
Orange T.a.v. Corporate Affairs Antwoordnummer 16017 2501 VE Den Haag
60
over het CSR-rapport 2003 Het CSR-rapport is naar mijn mening*: helder
helemaal mee eens
mee eens
mee oneens
helemaal mee oneens
geen mening
compleet
helemaal mee eens
mee eens
mee oneens
helemaal mee oneens
geen mening
betrouwbaar
helemaal mee eens
mee eens
mee oneens
helemaal mee oneens
geen mening
voldoet aan mijn verwachtingen
helemaal mee eens
mee eens
mee oneens
helemaal mee oneens
geen mening
Wie zijn, volgens u, de belangrijkste groepen voor Orange om
Wie zijn, volgens u, de belangrijkste groepen voor Orange om
rekening mee te houden?* (meerdere antwoorden mogelijk):
rekening mee te houden?* (meerdere antwoorden mogelijk)*:
klant
student
relatie met de klant
educatie
aandeelhouder
buurtbewoner
relatie met aandeelhouders
gezondheid
medewerker
leverancier
relatie met medewerkers
antennebeleid
belangenorganisatie
analist
relatie met belangenorganisaties
anders
media
anders
relatie met buurtbewoners
geen mening
Wat voor maatschappelijke activiteiten zou Orange volgens u moeten ontplooien?
Als u een cijfer mocht geven voor het CSR-rapport 2003 (op een schaal van 1 tot 10) dan zou dat zijn:
U bent*: Klant
student
aandeelhouder
buurtbewoner
medewerker
leverancier
belangenorganisatie
analist
Media
anders
Overige opmerkingen
* Kruis aan wat van toepassing is
61
bijlagen
Verklaring inzake onafhankelijke verificatie Wij hebben de met u overeengekomen,
Reikwijdte van onze werkzaamheden
We hebben de inhoud van het Rapport
hieronder omschreven procedures
Voor de maatschappelijke
bekeken met als doel de belangrijkste
uitgevoerd teneinde:
verantwoordelijkheid van ondernemingen
beweringen te vinden over de prestaties
Verslag uit te brengen over de voortgang
bestaan momenteel geen internationaal
van Orange Nederland ten aanzien van
rond de invoering van het Orange Group
erkende kwaliteitsnormen. Wij hebben daarom
CSR en de invoering van het Group
CSR-raamwerk op landelijk niveau.
de overeengekomen, hieronder omschreven
CSR-raamwerk.
procedures uitgevoerd om de voortgang
We hebben vraaggesprekken gevoerd
Te beoordelen of de inhoud van het
omtrent CSR in 2003 te beoordelen en een
met 22 bestuurders en functionarissen
Orange Nederland CSR Rapport
basis te bieden waarop het Rapport kon
met verantwoordelijkheid voor het CSR-
overeenstemt met de verrichte
worden onderzocht. Onze overeengekomen
programma (Corporate Affairs, Marketing,
werkzaamheden.
procedures vormen geen audit conform de
Procurement, Financial, Communication,
International Standards on Assurance
Customer Relation, Technical, Human
Het management van Orange Nederland
Engagements (International Federation of
Resources, Legal, Health-Safety en
heeft zorggedragen voor de opstelling van
Accountants, 2003), maar stellen ons in staat
Environment) teneinde de invoering van
het Rapport en is verantwoordelijk voor de
verslag te doen van onze waarnemingen en
de CSR-processen te kunnen
verzameling en presentatie van de hierin
bevindingen. We hebben de volgende
beoordelen.
vermelde informatie. Onze
overeengekomen procedures uitgevoerd:
verantwoordelijkheid bestaat uit het rapporteren van onze bevindingen aan het management van Orange Group onder de overeengekomen voorwaarden.
We hebben steekproefsgewijs gezocht
Onze waarnemingen en bevindingen
naar onderliggend bewijs, zoals notulen
Ten aanzien van de invoering van het Group
Uitgaande van de uitgevoerde procedures
van de CSR-commissie, interne
CSR-raamwerk op het niveau van Orange
komt de inhoud van het Rapport overeen
procedures, instructies en notities,
Nederland hebben we waargenomen dat:
met onze waarnemingen en bevindingen.
overeenkomsten, afspraken, interne - en
Er een beheersstructuur, inclusief CSR-
externe onderzoeken en overige
commissie, wordt geïmplementeerd om
relevante documenten, ter staving van de
op de invoering van CSR toe te zien.
eerder gevonden beweringen.
Er een intern proces is opgestart om het bewustzijn van CSR onder medewerkers
We hebben ons niet beziggehouden met de
te vergroten.
beoordeling van de in het Rapport vermelde
Er een proces is ontwikkeld om intern
Eric DUVAUD
gegevens.
belangrijke kwesties te benoemen. Het
Ernst & Young
proces voor de identificatie van en de
September 2004
dialoog met de grootste belanghebbenden vereist verdere ontwikkeling. De doelstellingen ten aanzien van de CSR-prestaties zullen in 2005 worden bepaald.
62
Om meer te weten te komen over ons verantwoordelijkheidsprogramma ga naar www.orange.nl