I
rijksdienst voor de ijsselmeerpolders
ministerie van verkeer en waterstaat
BIBLIOTHEEK WOKSDIENST V O O R OB W88et_MP?WPOLOcTWS
werkdocument
i
Een sociaal-cultureel centrum voor Zeewolde door d r s . F . J . v . d . Scheer april 1983 - 101 Bco
16(. JEL
8420
16'.
Ri
^>\lo postbus 600 8200 AP lelystad smedinghuis zuiderwagenplein 2 tel. (03200) 99111 telex 40115
EEN SOCIAAL-CULTUREEL CENTRUM VOOR ZEEWOLDE
Algemeen In het structuurplan Zeewolde wordt de wenselijkheid geopperd van een sociaal-cultureel ontmoetingscentrum. Een dergelijk centrum zou volgens het Structuurplan kwa functie tamelijk breed moeten worden opgezet. Het zou dienen te bestaan uit: Horeca voorzieningen bibliotheek voorzieningen theaterzaal sportzaal overdekt zwembad (p.m.) vergader- en ontmoetingsruimte overdekte manifestatie mogelijkheid Oorspronkelijk werd gedacht aan een sociaal-cultureel ontmoetingspunt op centraal nivo en aan 2 buurthuizen in resp. de noordelijke en de zuidelijke woonbuurt. Gezien de relatief geringe draagkracht kwa inwonertal zou de omvang van deze buurthuizen te gering worden voor een optimaal beheer. Na overleg met vertegenwoordigers van het Openbaar Lichaam "Zuidelijke IJsselmeerpolders", de rechtsvoorganger van de gemeente Zeewolde en als zodanig verantwoordelijk voor het toekomstige beheer, is dan ook besloten uit te gaan van een centraal "dorpshuis". Hierin dient echter in belangrijke mate ook ruimte te zijn voor de functies die oorspronkelijk aan de buurthuizen waren toegedacht. Sportfaciliteiten Het opnemen van faciliteiten van de overdekte sportbeoefening in het sociaal-cultureel centrum zoals in het Structuurplan was voorzien brengt een aantal problemen met zich mee. Het integreren van een overdekt zwembad in een dergelijk project zal voorshands niet mogelijk zijn, gezien de grote investeringen die hiermee gepaard gaan. Ook de in het Structuurplan voorziene sportzaal geeft een aantal problemen, In de eerste plaats maken de wenselijke afmetingen van een sportzaal, n.l. een hoogte van minimaal 7 meter en een vloeroppervlakte van minimaal 16x28 meter, maar bij voorkeur van 22x28 meter, een dergelijke ruimte moeilijk inpasbaar in een multifunctioneel "dorpshuis". Een nog zwaarder wegend argument om een dergelijke functie niet in het geplande sociaal-cultureel centrum op te nemen is dat voor een acceptabele exploitatie onderwijsgebruik een noodzaak is. In Zeewolde zal in de zone "Bijzondere Doeleinden" een sportzaal worden gerealiseerd. Naast deze sportzaal zal er voor een sportzaal in het sociaal-cultureel centrum geen plaats meer zijn. Wel zullen uiteraard de mogelijkheden bestaan in het centrum weinig ruimte behoevende sporten als tafeltennis, budo (judo, karate e.d.), krachtsporten etc. te beoefenen. Verantwoording gehanteerde normen In de nota ,,Centrum van Zeewolde, een programmatische verkenning" gaat H. Degenaar uit van een ruimtebehoefte van 0,175 m 2 per inwoner ten behoeve van een sociaal-cultureel activiteitencentrum. Bij een inwonertal in kern en buitengebied van ca. 10.000 houdt dit een gebouw in met een totaal vloeroppervlak van ca. 1750 m2. De norm van 0,175 m 2 is mede 1773/9-5-1983/in
gebaseerd op ,.Planologische Kengetallen" en is in de nota nader gepreciseerd. Bij de norm van 0,175 m 2 per inwoner is echter geen rekening gehouden met de voorgestelde integratie van de buurtvoorzieningen in het sociaal-culturele centrum. De voor de buurtvoorzieningen gehanteerde norm ad 0,1 m 2 per inwoner behoeft uiteraard niet zonder meer bij de "centrumnorm ad 0,175 m 2 " te worden opgeteld, daar een aantal functies zullen samen vallen. Wel dient rekening te worden gehouden met extra ruiir.tebeslag voor peuterspeelzaal, sleutel en timmerruimte e.d. Een toevoeging van 0,025 m 2 per inwoner lijkt hiervoor zeker voldoende. Het sociaal-cultureel centrum dient dan ook een vloeroppervlak van 1750 m 2 + 250 m 2 = 2000 m 2 te hebben. In het programma is uitgegaan voor een gebouw met een vloeroppervlak van 1700 m 2 hetgeen dan ook zeker als een minimum moet worden gezien. Anderzijds is de volgens de normen berekende 2000 m 2 als een maximum te beschouwen.
Ruimtebehoefte De gewenste oppervlakte van het sociaal-cultureel centrum zal zijn samengesteld uit de hierna te noemen oppervlakte per functie: Entree + garderobe Ontmoetingshal + buffet Grote zaal Vide grote zaal centrale berging Vergaderruimten 40+80 Bejaardensoos c.q. vergaderruimte Jongeren-annex creativiteitsruimte Sleutel- en timmerruimte Keuken en fustenberging Toiletten Kantoorruimte Peuterspeelzaal Bibliotheek Ketelhuis, werk- en meterkast Verkeersruimten, tarra en planspeling Totaal
20 80 380 p.m. 60 120 60 70 60 40 40 40 80 400 20 230 1700 m 2
De benodigde oppervlakte is mede afhankelijk van de vraag of de "verhoogde" grote zaal in de bouwmassa wordt geintegreerd, hetgeen een vide zal inhouden of aan de achterzijde wordt aangebouwd. Vervolgens zullen de ruimten afzonderlijk worden behandeld. Entree en garderobe Voor de entree en garderobe ruimten zal in totaal ca. 20 m 2 nodig zijn. De ruimte fungeert als luchtsluis en als garderobe ruimte voor ca. 100 jassen. De garderobe dient zodanig te worden ingericht dat ook kinderen hun jassen kunnen ophangen. Aan de buitenzijde van de entree is een ruime luifel gewenst t.b.v. de wachtende kinderen.
Hal De hal dient ca. 80 m 2 groot te zijn. De ruime hal dient niet alleen als verdeelplaats naar diverse ruimten maar ook en vooral als een plek waar de diverse gebruikers van het gebouw elkaar informeel kunnen ontmoeten. Daartoe dient er ruimte te zijn voor een paar zitjes en een barretje. Het geheel dient een warme, ietwat huiselijke sfeer te ademen. Het is absoluut niet de bedoeling dat in deze ruimte allerlei activiteiten plaats vinden, daar activiteiten enerzijds, en de verkeers- en ontmoetings functie anderzijds niet met elkaar zijn te rijmen. Grote zaal De grote zaal moet een oppervlak van ca. 380 m 2 hebben. Deze ruimte is bestemd voor een scala van activiteiten zoals vergaderingen en bijeenkomsten, ballet, volksdansen, kinderfeesten, toneel- en filmvoorstellingen, muzikale evenementen etc. Dit houdt in dat er een podium dient te zijn. Dit podium dient bij voorkeur demontabel te zijn. De tafels en stoelen moeten in verband met het multifunctionele gebruik van de ruimte gemakkelijk in de centrale berging kunnen worden opgeslagen. Het is belangrijk dat de grote zaal op een eenvoudige wijze is te compartimenteren. De klassieke methode hiervoor is de vouwwand. In verband met het vrij statische karakter en de kwetsbaarheid van de vouwwand dient naar andere methoden te worden gezocht, bijvoorbeeld gemakkelijk verplaatsbare of verrrolbare panelen. Nabij het podium dient een deur te zijn die in nauwe relatie staat met een andere ruimte die bij toneelvoorstellingen e.d. eventueel als kleedkamer kan dienen. De grote zaal dient via het buffet een directe relatie met de keuken te hebben. Centrale_berging De centrale berging, die tevens als bergruimte voor de grote zaal fungeert dient een oppervlakte van ca. 60 m 2 te hebben. De centrale berging is bestemd voor het opslaan van materialen die slechts sporadisch worden gebruikt, bijvoorbeeld voor allerlei jaarlijkse festiviteiten. Voorts dient de berging als opslagruimte voor tafels en stoelen uit de grote zaal en/of uit de vergaderruimte c.q. bejaardensoos als bepaalde activiteiten dat vereisen. Het is om deze reden belangrijk dat de centrale berging een directe relatie met de grote zaal heeft. De centrale berging dient een directe relatie naar buiten te hebben in verband met het halen en brengen van goederen en materialen. Er dient in dat geval voor te worden gewaakt dat de centrale berging niet op dusdanige wijze een verkeers functie krijgt dat de effectieve bergruimte er teveel onder lijdt. Vergaderruimten In het gebouw dienen 2 vergaderruimten te komen van resp. 40 en 80 m 2 . Deze beide ruimten moeten d.m.v. een schuifwand van elkaar zijn gescheiden zodat desgewenst een grote ruimte van 120 m^ kan worden gecreeBrd. Deze vouwwand dient een behoorlijke akoestische isolatie van de ruimten ten opzichte van elkaar te waarborgen.
¥e.£S^5E£yi5£®_£^9^_!2?iaardensoos De vergaderruimte c.q. bejaardensoos dient ca. 60 m 2 groot te zijn. Het is de bedoeling dat de bejaarden hier enkele malen per week hun bijeenkomsten hebben, maar deze zaal dient tevens als vergaderruimte en als ruimte voor andere bezigheden te worden gebruikt. In deze ruimte moet een biljart kunnen worden geplaatst. Het dient echter op een zodanige plaats te worden neergezet of te kunnen worden "gecamoufleerd" dat het bij vergaderingen e.d. niet op hinderlijke wijze in de weg staat. Ook deze ruimte dient via het buffet een relatie met de keuken te hebben. Dit is niet alleen noodzakelijk om de bijeenkomsten in deze ruimten te kunnen bedienen, maar ook omdat deze ruimte als foyer moet kunnen functioneren. Jongeren-_annex creatieviteitsruimte De jongeren- annex creativiteitsruimte is een multifunctionele ruimte met een netto oppervlak van ca. 55 m 2 en voorts een bergruimte van ca. 15 m 2 . De ruimte is in de eerste plaats bedoeld voor de opvang van jongeren tot 16 jaar. De jongeren boven de 16 hebben hun eigen speciefieke wensen, welke het best kunnen worden gehonoreerd in een eigen onderkomen, los van het dorpshuis. Deze ruimte zal ook worden gebruikt voor de meer schone activiteiten op gebied van creatief bezig zijn, zoals bijv. handwerken, maar ook voor bridgen, schaken, vergaderen of muziek maken. Gezien het multifunctionele karakter van deze ruimte verdient het wellicht aanbeveling een deel van de ruimte d.m.v. een afsluitbare vouwwand te kunnen afsluiten, zodat bijv. de jongeren hun spullen zoals bar, geluidsinstallatie etc. kunnen wegsluiten. Sleutel-_en_timmerruimte De sleutel-en timmerruimte, ofwel de "vuile ruimte" dient een netto oppervlak van ca. 50 m 2 te hebben en hierboven nog eens 10 m 2 bergruimte. Deze ruimte zal worden gebruikt voor timmeren, emaileren, potten bakken, verven, batikken enz. enz. In deze ruimte dient een groot aanrecht met meerdere spoelbakken aanwezig te zijn. Voorts is de aanwezigheid van een groot aantal stopcontacten met randaarding een vereiste. De vloerbedekking in deze ruimte dient te worden aangepast bij de activiteiten die er worden verricht.
Deze ruimte zal ca. 40 m 2 in beslag nemen en dient via de beide buffetten een directe relatie met zowel de grote zaal als de vergaderruimte c.q. bejaardensoos te hebben. Het is van belang dat men vanuit de keuken alle activiteitenruimtes kan bereiken zonder dat men op storende wijze door andere ruimtes heenloopt. De (fust)berging dient in verband met de bevoorrading van buiten af toegankelijk te zijn. Aan de buitenzijde van het gebouw dient nabij de toegang tot deze berging voldoende laad- en losruimte voor een vrachtwagen te zijn.
Toiletten Voor de toilettengroep op de begane grond dient ca. 25 m 2 te worden uitgetrokken. Er dient een indeling te worden gemaakt met: 4 dames toiletten 2 heren toiletten met 4 urinoirs met voorruimte 1 invaliden toilet Bij de heren kunnen urinoirs eventueel in de voorruimte worden geplaatst, Het invaliden toilet behoeft geen voorruimte. De toiletten groep op de verdieping ad 15 m dient 2 dames toiletten en een heren toilet met 2 urinoirs met voorruimte te bevatten. Hier is geen invaliden toilet nodig. Het te gebruiken materiaal dient robuust te zijn en bestand tegen onzorgvuldig gebruik. Kantoorruimte Voor kantoorruimte dient in totaal ca. 40 m 2 te worden uitgetrokken. Deze kantoorruimte dient te bestaan uit een voorruimte van ca. 25 m welke een sluisfunctie vervult t.o.v. een vertrek van ca. 15 m 2 . Dit vertrek dient om ongestoord te kunnen werken, telefoneren of te praten. De kantoorruimte dient zodanig nabij de entree te worden gesitueerd dat met een blik kan werpen op de personen die het gebouw binnen komen. p®yi®E5E®®± z a a ^
In het buurthuis dient in totaal ca. 80 m 2 voor de peuterspeelzaal accommodatie te worden opgenomen. Deze peuterspeelzaal dient geheel los van de rest van het buurthuis te kunnen functioneren en moet over een aparte buitentoegang beschikken. Voorts dient het een directe relatie te hebben met de op het zuidoosten georrienteerde buitenspeelruimte van ca. 100 m . Uiteraard heeft de peuterspeelzaal wel een interne relatie met de rest van het buurthuis. De peuterspeelzaal moet dienen voor 2 a 3 groepen van elk 20 peuters. De groepen gebruiken de accomodatie elk 2 x per week, zodat deze waarschijnlijk 5 ochtenden en 1 middag zal worden gebruikt. De peuterspeelzaal bestaat uit een ruimte van ca. 20 m , waarin entree en garderoberuimte, 2 peuter toiletten met lage wasbak, een kleuter aanrecht, een bergruimte en kleine keukenunit en uit de eigenlijke spelruimte van 60 m 2 . Bibliotheek Het moderne bibliotheekwerk bestaat uit de volgende onderdelen: het uitlenen van boeken en audiovisuele hulpmiddelen het raadplegen van periodieken, boeken, tijdschriften en naslagwerken studie en documentatie informatie uitlenen van grammofoonplaten Aan de berekening van de ruimtebehoefte liggen de volgende normen ten grondslag: 2 boeken per inwoner 50 boeken per m 2 (all-in) Bij een inwonertal van 8000 in de kern en 1500 in het buitengebied houdt
dit een boekenbezit van ca. 19000 banden in, waar een totale ruimte behoefte van ca. 400 m 2 uit voortvloeit. Een derdelijke ruimte moet worden onderverdeeld in een uitleenruimte (+ 275 m 2 ) een lees- en studiezaal en voorts ruimten t.b.v. berging en administratie. Ketelhuis^werk-^eterkast^e^d^ Voor het ketelhuis zal met een oppervlak van 10 nr moeten worden gerekend. Er moeten maatregelen worden getroffen voor een goede geluidsisolatie. Voor de werk- meterkast is 5 m 2 op de begane grond en nog eens 5 m 2 op de verdieping voldoende. Speciale opmerkingen - Daar het gebouw in 1987 moet worden opgeleverd zal de start van de bouw in 1986 plaats moeten vinden. - De meest geeigende plaats voor de situering van dit gebouw zal het centrale plein in het binnendijks gelegen deel van het centrum zijn. - Het gebouw dient voor auto's toegankelijk te zijn zowel voor de gebruiker als ten behoeve van de bevoorrading. - Nabij het gebouw dient voldoende parkeerruimte aanwezig te zijn (ca. 60 parkeerplaatsen) en tevens voldoende stalling ruimte voor fietsen en bromfietsen (ca. 100 m 2 ) . - Aan de toegankelijkheid voor gehandicapten zal veel zorg moeten worden besteed. - Bij het gebouw moet rekening worden gehouden met een buitenspeelruimte voor de peuterzaal van 80 a 100 m 2 welke gunstig moet zijn gelegen t.o.v. de bezonning. - Zowel aan de externe als aan de interne geluidsisolatie van het gebouw moet wel aandacht aan worden besteed. - De toe te passen materialen dienen bestand te zijn tegen intensief gebruik. - In verband met de beheersing van de exploitatiekosten moet het gebouw zodanig worden ontworpen dat onderhoud en schoonmaak op een eenvoudige wijze plaats kunnen vinden.
•
