Bibliotheek Waterland Jaarprogramma Schooljaar 2015-2016
“EEN KIND DAT 15 MINUTEN PER DAG LEEST, LEEST LEERT DUIZEND NIEUWE WOORDEN
PER JAAR!”
1
Inhoud
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 5 Voor leerlingen Leesbevordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 6 Jaarkalender . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 19 Voor leerlingen Mediawijsheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 21 Voor leerlingen Lenen en lezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 29 Voor leerkrachten Deskundigheidsbevordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pagina 31 Tips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 36 Tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pagina 37
3
4 6
4
Voorwoord
Beste leerkracht, Voor je ligt het nieuwe jaarprogramma van Bibliotheek Waterland voor het schooljaar 2015-2016. Daarin bieden wij je met plezier onze activiteiten en diensten aan. Je kunt kiezen uit verschillende groepsbezoeken, maar ook uit programma’s mediawijsheid of deskundigheidsbevordering. Ook lees je interessante tips en bieden we projecten aan die je kunnen ondersteunen bij de uitvoering van het leesonderwijs. Meten is weten. Graag attenderen wij je op de ‘Monitor van de bibliotheek op school’. We willen allemaal graag weten hoevéél leerlingen lezen, wat ze lezen of ze thuis lezen en vooral welke vorderingen ze maken. De Monitor wordt één keer per jaar uitgevoerd in groep 4 t/m 8. Op basis van de rapportages die de Monitor levert kunnen doelgericht maatregelen worden genomen om de taalontwikkeling van de leerlingen te verbeteren. Neem voor meer informatie contact met ons op. Om gebruik te maken van ons aanbod kun je het bijgaande aanmeldformulier invullen en opsturen. Digitaal aanmelden kan ook op www.bibliotheekwaterland.nl. Natuurlijk gaan we ook graag in gesprek over diensten voor jouw specifieke schoolsituatie. Wij zijn jullie accountmanagers: Lilian Leber, Annemarie van Heems en Ellen Otten. Je kunt ons bereiken per telefoon: 0299-454073 en per mail:
[email protected]. Bibliotheek Waterland, Waterlandlaan 40, 1441 MP Purmerend.
Veel plezier gewenst bij het kiezen uit ons aanbod en we zien uit naar een goede samenwerking. Tot ziens op school of in de Bibliotheek.
5
Voor leerlingen
Leesbevordering
Bibliotheek Waterland organiseert groepsbezoeken in alle vestigingen en op scholen. Afgestemd op de leeftijd en interesses van leerlingen én de vraag van de school. Door deel te nemen aan onze programma’s neemt het leesplezier toe, gaan kinderen meer lezen, begrijpen ze teksten beter en worden hun informatievaardigheden verbeterd. De programma’s duren één tot anderhalf uur en richten zich op het terrein van taal, lezen, cultuur- en media-educatie. Een week voor het groepsbezoek neemt een bibliotheekmedewerker telefonisch contact met je op om het bezoek door te spreken, afspraken te maken en je wensen te inventariseren. Tijdens dit gesprek kun je hierover afspraken maken. Na het bezoek ontvang je per mail de uitnodiging om een digitaal evaluatieformulier in te vullen. Het is vanzelfsprekend altijd mogelijk dat leerlingen na afloop van het bezoek een boek uitzoeken.
‘Een kind dat 15 minuten per dag leest, leert duizend nieuwe woorden per jaar!’ Brochure Meer lezen,
beter in taal van Kunst van Lezen (www.kunstvanlezen.nl)
6
p Groe 1 &2
Plezier met prentenboeken
Na een korte interactieve presentatie over boeken en de Bibliotheek lezen we het boek ‘Pas op! Dit boek bijt!’ van Nicola O’Byrne en Nick Bromley voor. Daarna gaan de kinderen zelf op zoek naar spannende boeken, maken ze illustraties en gaan ze spelen met letters en woorden. Ouders zijn bij dit programma zeer welkom, zodat ook zij de mogelijkheden van de Bibliotheek voor hun kind ontdekken.
Doelgroep:
Groep 1 en 2
Doel:
Leesplezier bij leerlingen bevorderen
Leerlingen weten de voor hen geschikte prentenboeken
te vinden
Tijd:
45 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Begeleiding:
De leerkracht en 1 begeleider
6
7
p Groe 1 &2
De Nationale Voorleesdagen 2016
Ieder jaar komen er veel prentenboeken uit. Het mooiste prentenboek van het afgelopen jaar ‘We hebben er een geitje bij!’ door Marja Huiberts staat in januari volop in de belangstelling. Kleutergroepen zijn welkom in de Bibliotheek om te komen genieten van dit bekroonde boek. Ook is het mogelijk dat wij het programma op school uitvoeren. De bibliotheekmedewerker leest het verhaal interactief voor. Daarna wordt er gezongen en gaan de leerlingen een knutselopdracht of een spel doen rond het thema van het boek.
Doelgroep:
Groep 1 en 2
Doel:
Leerlingen ervaren dat kijken en luisteren naar een boek
heel leuk is, daarnaast wordt de woordenschat vergroot
Tijd:
45 – 60 minuten
Periode:
De Nationale Voorleesdagen 2016 duren van
20 januari tot en met 30 januari
Locatie:
Op school of in de Bibliotheek
Begeleiding:
Voor een programma dat in de Bibliotheek plaatsvindt zijn
twee begeleiders nodig. Als het programma op school wordt
uitgevoerd volstaat de begeleiding van de leerkracht.
Tip
Kennismaken met de genomineerde prentenboeken? Op dinsdagavond 12 januari 2016 om 19.30 uur nodigen wij je uit voor de inspiratiebijeenkomst Nationale Voorleesdagen. Met onze creatieve voorlees- en verwerkingstips maak je voorlezen nog leuker. De school ontvangt een uitnodiging, maar stuur ons een mail en we houden je persoonlijk op de hoogte:
[email protected].
6 8
p Groe 3-8
Lekker lezen met het Leesprogramma
Op school komt een kist met mooie, spannende leesboeken. Als de kinderen 5 boeken hebben gelezen en hun pasje is vol, dan ontvangen ze een oorkonde. Een bibliotheekmedewerker introduceert het leesprogramma op school. Er zijn 2 thema’s beschikbaar: Tijdzappen, boeken rond de cultuurhistorische canon. Van de Jagers en Boeren tot de stoommachines en computers. En Bij mij in de klas. Met de mooiste, spannendste, liefste, leukste boeken over school. Bij het leesprogramma ontvang je ondersteunende materialen zoals een affiche, oorkondes, stickers en voor elke leerling een prachtig doeboek of een doeposter met een leespaspoort, puzzels, moppen, raadsels en heel veel weetjes.
Doelgroep:
Groep 3 t/m 8
Doel:
Leesplezier vergroten
Tijd:
Introductie in de klas van 30 minuten
Boeken blijven 6 weken op school
Periode:
Hele jaar
9
p
Groe 3
Eerste leesboekjes
Bibliotheekbezoek waarin letters, leren lezen en eerste leesboekjes centraal staan. De kinderen luisteren eerst naar het verhaal ‘Jubelientje leert lezen’ en maken kennis met de Bibliotheek. Daarna voeren ze in groepjes opdrachten uit. Voor alle ouders geven we de folder ‘Je kind leert lezen’ mee, met veel tips van de Bibliotheek.
Doelgroep:
Groep 3
Doel: Leesplezier bevorderen
Leerlingen weten de voor hen geschikte leesboeken
te vinden
Tijd:
60 minuten
Periode:
Bij voorkeur aan het begin van het schooljaar
Begeleiding:
Naast de leerkracht zijn 2 begeleiders nodig
om de leerlingen te helpen bij de opdrachten
10
p
Groe 4
Juttersbuit
Op school spoelt een geheimzinnige blauwe ton aan. Van wie is die ton? Op de ton staat een rebus waarin wordt gevraagd de ton naar de afzender terug te sturen. Maar wie is de afzender? Er zit niets anders op dan de ton open te maken! Je ontvangt een blauwe ton met daarin o.a. een handleiding, een visnet, vijf kurken met opdrachten, boeken en onderin de ton een cirkel met de tekst ‘Breng deze ton naar de Bibliotheek’. Op een speelse manier worden in de projectperiode vijf verschillende soorten boeken geïntroduceerd: voorleesboeken, gedichten, leesboeken, prentenboeken en informatieve boeken. Ter afsluiting van het project komen de leerlingen naar de Bibliotheek om te vertellen over hun ervaringen, de gelezen boeken en om werkstukken te laten zien. Ook krijgen ze een rondleiding door de Bibliotheek waarbij ze leren waar al die verschillende boeken te vinden zijn.
Doelgroep:
Groep 4
Doel:
Leesbevordering
Leerlingen leren verschillende tekstsoorten onderscheiden
en weten wat de functies hiervan zijn
Opzet:
De Juttersbuit-ton wordt op school gebracht en daarna
kun je twee tot vier weken werken met het project.
Tijdens de projectperiode komen de volgende activiteiten
aan bod (door de leerkracht):
- Een introductie van Juttersbuit met een voorleesactiviteit
- Kennismaking met vijf verschillende boeksoorten
- Verwerkingsactiviteiten rondom de vijf boeksoorten
- Leerlingen lezen boeken uit de collectie
Periode:
Hele schooljaar
Extra:
Bij de Juttersbuit-ton wordt een extra collectie leesboeken
geleverd voor in de klas
Begeleiding:
De leerkracht en 1 extra begeleider tijdens
het bibliotheekbezoek
11
p
Groe 4
Speurneuzen
Naar aanleiding van een verhalend en een informatief boek over ‘speuren’ worden verschillende tekstsoorten geïntroduceerd. Hierbij worden als voorbeeld veel mooie nieuwe boeken getoond. De leerlingen bedenken vervolgens wat de verschillen tussen verhalende en informatieve boeken zijn en doen een speurtocht naar deze boeken in de Bibliotheek. Tot slot praten ze met elkaar over hun voorkeur en mogen zij een boek uitzoeken om mee te nemen naar school.
Doelgroep:
Groep 4
Doel:
Leerlingen leren twee tekstsoorten onderscheiden:
de verhalende en de informatieve tekst en weten wat
de functies hiervan zijn. Leerlingen denken na over
hun voorkeur en ervaren dat je informatieve boeken
ook voor je plezier kunt lezen
Leerlingen worden wegwijs in de Bibliotheek
Tijd:
60 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Begeleiding:
Naast de leerkracht zijn 2 begeleiders nodig
om de leerlingen te helpen bij de speurtocht
12
p Groe 5-8
Dwalen door de bieb
Vanaf groep 5 krijgen leerlingen steeds vaker te maken met het opzoeken van informatie voor werkstukken, spreekbeurten en boekbesprekingen. Tijdens dit groepsbezoek wordt uitgelegd hoe je snel en slim kunt zoeken in de Bibliotheek. Want waar vind je de beste informatie en hoe zoek je eigenlijk in de bibliotheekcatalogus? Stap voor stap wordt uitgelegd hoe het werkt: zoeken op de titel van een boek, op onderwerp zoeken en zoektermen kiezen. Daarna gaan de kinderen zelf met allerlei verschillende zoekopdrachten aan de slag. Hierbij gebruiken ze zowel boeken als internet en de catalogus.
Doelgroep:
Groep 5 t/m 8
Doel:
Leerlingen worden informatievaardig
Kennismaken met verschillende manieren van zoeken
in de Bibliotheek en de bibliotheekcatalogus
Tijd:
60 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Begeleiding:
De leerkracht en 1 begeleider
13
p
Groe 5
KiesboeKies
Hoe vind je een lekker leesboek? Een goede boekenkiezer ben je niet zomaar. En ben je dit wel, dan nog is het goed om je ‘kieskennis’ zo nu en dan op te frissen. Tijdens dit programma onderzoeken leerlingen volgens een driestappenplan de kaft, de achterflaptekst en de binnenzijde van een boek. Na elke stap maken zij de balans op: ‘Ha, echt iets voor mij’ of ‘Nee, niks voor mij’. Na stap 3 maken zij de definitieve keuze.
Doelgroep:
Groep 5
Doel:
Leerlingen leren strategieën hanteren bij het kiezen
van geschikte leesboeken
Leerlingen worden zich bewust van hun leesvoorkeuren en
krijgen plezier in het lezen
Leerlingen leren hun mening beargumenteren en formuleren
Tijd:
60 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Begeleiding:
De leerkracht en 1 begeleider
14
p Groe 6 -8
Aan de slag met schoolWise
Veel scholen zijn inmiddels overgestapt op schoolWise, de opvolger van Educat-B. Het is een compleet systeem voor het beheren en zichtbaar maken van de eigen schoolmediatheek. Met schoolWise ontdekken kinderen zelf leuke boeken maar ook betrouwbare, relevante informatie op internet voor spreekbeurten, werkstukken of projecten. Ze kunnen er rondsnuffelen per genre of thema
Tip
en het zoekresultaat filteren op niveau, leeftijd of materiaalsoort. Ook kunnen ze bijhouden wat ze hebben gelezen en wat ze daarvan
We kunnen je nog veel meer
vonden. Hiervoor ontvangen ze kleine
vertellen over schoolWise.
beloningen in een virtuele prijzenkast. Tijdens het programma ‘Aan de slag
Neem contact met ons op via
[email protected]
met schoolWise’ krijgen de leerlingen uitleg over het programma en de mogelijk heden die het biedt. Daarna gaan ze zelf met opdrachten schoolWise verkennen. Het programma kan zowel op school als in de Bibliotheek worden uitgevoerd.
Doelgroep:
Groep 6 t/m 8
Doel:
Leerlingen maken kennis met de mogelijkheden
van schoolWise
Zij worden wegwijs in het programma en leren
het goed te gebruiken
Tijd:
60 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Begeleiding:
De leerkracht
15
p
Groe 6
Raar maar waar! Kinderboekenweekprogramma
Van 7 tot en met 18 oktober wordt er onder het motto ‘Raar maar waar’ tijdens de Kinderboekenweek volop ingespeeld op boeken over natuur, techniek en wetenschap.
Vergeten oorlog
Boeken die vragen stellen én antwoorden geven. En de Bibliotheek wordt het
Voor een kind is de Tweede Wereldoorlog lang geleden en ver weg. De boeken in de koffer ‘Vergeten oorlog’ brengt deze tijd juist tot leven en ware verhalen vindt over natuur, wetenschap en techniek. besteedt ook aandacht aan de vergeten onderwerpen van de oorlog. Je ontvangt op school een collectie jeugdboeken over WOII: Wij nodigen groep 6 uit voor een speciaal interactief programma, de bombardementen op Rotterdam en Middelburg, dwangarbeid, verzet, met natuurlijk veel aandacht voor alle bekroonde boeken. Sinti en Roma, kinderen van ‘foute’ ouders en nog veel meer. In de leskist vind je daarnaast een docentenhandleiding, informatie over de schrijvers en interactieve opdrachten. Voor groep 7 en 8. ‘Raar maar waar WALHALLA’. Dit is immers de plek waar je de allermeeste rare en
Doelgroep:
Groep 6
Doel:
Leerlingen maken kennis met bekroonde kinderboeken
en de Kinderboekenweek
Leesplezier bevorderen
Tijd:
60 minuten
Periode:
Rond de Kinderboekenweek
Begeleiding:
Leerkracht en 1 begeleider
16
p Groe 7 &8
Wonen in Waterland – in samenwerking met het Waterlands Archief
Er wonen al zo’n duizend jaar mensen in onze omgeving. Eerst in kleine dorpjes, later in steden. Hoe woonden deze mensen door de eeuwen heen? Daarover gaat Wonen in Waterland. Van wonen in een middeleeuws boerderijtje tot in een moderne flat of villa. Of wonen in een bijzonder huis zoals een molen of boerderij. Maar ook: waar sliepen de mensen toen? Hadden kinderen een eigen slaapkamer? Wat voor meubels stonden er in huis? Hoe werden de huizen verlicht, was er een kraan en hoe hielden de mensen het warm? In dit programma, dat bestaat uit een digitale presentatie en opdrachten, leren de de kinderen dit allemaal.
Doelgroep:
Groep 7 en 8
Doel:
Leerlingen maken kennis met het Waterlands Archief
en het informatiepunt Waterland Toen en Nu.
Dit informatiepunt verzamelt alle informatie over
het heden en verleden van Waterland en omgeving.
Leerlingen leren hun eigen omgeving en de geschiedenis
van hun omgeving beter kennen
Tijd:
90 minuten
Periode:
2e helft van het schooljaar
Begeleiding:
De leerkracht en 1 begeleider die de leerlingen helpen
bij het maken van de opdrachten
Bijzonderheden:
Dit bezoek kan alleen plaatsvinden in de vestiging
Purmerend. Over de exacte inhoud en eventuele
voorbereiding op school ontvangt u begin 2016
nadere informatie
17
“Wij staan voor je klaar” het team groepsontvangsten
18
Kalender Leesbevordering schooljaar 2015-2016
9 september
ABC webtools,
workshop voor leerkrachten in de Bibliotheek Purmerend
15 september
Boekenshow,
workshop voor leerkrachten in de Bibliotheek Purmerend
7-18 oktober
Kinderboekenweek met thema Raar, maar waar!
4 november
Informatiemarkt Dyslexie in de Bibliotheek Volendam
vóór 1 december
Aanmelden Schoolkampioen Nationale Voorleeswedstrijd
www.denationalevoorleeswedstrijd.nl
12 januari
Inspiratiebijeenkomst Nationale Voorleesdagen
voor leerkrachten in de Bibliotheek Purmerend
20-30 januari
De Nationale Voorleesdagen
20 januari
Het Nationaal Voorleesontbijt
Februari
Regionale voorrondes Nationale Voorleeswedstrijd
Voorjaar
Cursus Open Boek
#
Maart, april, mei
Stemperiode Nederlandse Kinderjury en mogelijkheid lenen
Kinderjury collectie Bibliotheek
21 mei
Uitreiking Prijs van de Nederlandse Kinderjury
Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.bibliotheekwaterland.nl.
19
De mediacoaches van de Bibliotheek Lilian Leber en Hanneke Pater
20
Voor leerlingen
Mediawijsheid
p Gro e 1 &2
Professor Pinguïn en Professor Kikker
Leerlingen duiken via verhalen, gedichten, informatieve websites, filmpjes, werkbladen, kleurplaten, digitale spelletjes, dvd’s en dans in de wereld van de pinguïns of kikkers. Een bibliotheekmedewerker komt in de klas als de professor. Na de introductie van het programma werkt de leerkracht op meerdere momenten aan het project. Er worden diverse media en verhalen onder de aandacht van de leerlingen gebracht, gevolgd door opdrachten. Voor de verwerking van de lesstof krijgt de leerkracht diverse keuzes aangereikt, waaronder het maken van een digitale puzzel en een digitaal memory door de leerlingen. Elke pinguïn- of kikkersessie wordt afgesloten met het oefenen van een pinguïn- of kikkerdansje .
Doelgroep:
Groep 1 en 2
Doel:
Leesplezier bevorderen
Mediawijsheid vergroten
Tijd:
60 minuten
Periode:
december, januari, februari (Professor Pinguïn)
maart, april, mei (Professor Kikker)
Locatie:
Op school of in de Bibliotheek
Nodig:
Digibord en internet, minstens 1 computer in de klas
Inhoud pakket:
Je ontvangt van ons een uitgebreide
programmabeschrijving
21
p Groe 3-5
Digitaal prentenboek maken
Een bibliotheekmedewerker komt in de klas een introductie geven over boeken en digitale prentenboeken. Samen met de kinderen wordt aan de hand van digitale afbeeldingen van kunstwerken een verhaal gemaakt. Dit gebeurt met het programma Storybird. Het boek dat de kinderen maken is daarna door de ouders te zien op een website.
Doelgroep:
Groep 3, 4 en 5
Doel:
Kinderen leren gedachten in correcte vorm te verwoorden
Uitbreiding van de woordenschat
Bevorderen van het leesplezier en het verwerken daarvan
op creatieve wijze
Ouderbetrokkenheid vergroten
Locatie:
Op school of in de Bibliotheek
Tijd:
90 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Nodig:
Digibord en computers of tablets in de school. Als deze
niet aanwezig zijn zoeken we naar andere oplossingen.
De Bibliotheek kan laptops/tablets meebrengen.
22
p
Groe 6
Kilometer lezen
Kilometer lezen is een leesbevorderingsproduct met online multimediaondersteuning dat kinderen stimuleert leeskilometers te maken. In de klas komt een collectie boeken te staan. Elke leerling vult wekelijks op de bijbehorende website de bladzijden in die hij heeft gelezen. Die bladzijden worden kilometers. Zo reizen ze door een digitaal landschap en passeren ze onderweg verschillende haltes. Op de haltes krijgen ze via weblinks informatie over schrijvers, boektitels en boekfiguren. De website geeft ook het totaal aantal leeskilometers van de klas aan. In de laatste projectweek kunnen de leerlingen op de website een leesquiz spelen waarbij ze de leesvlag moeten veroveren.
Doelgroep:
Groep 6
Doel:
Bevorderen van leesplezier.
Leerlingen maken ‘leeskilometers’
Leerlingen stimuleren elkaar om boeken te lezen
Leerlingen leren boeken te beoordelen
Leerlingen werken actief met nieuwe mediamogelijkheden
zoals een digitaal leesspel op internet
Locatie:
Op school
Tijd:
Een aantal weken
Nodig:
Computers met internet
Inhoud pakket:
Handleiding voor de leerkracht
Collectie boeken en Leesvlag
Licentie voor de website kilometerlezen
23
p
Groe 6
BieppStore – virtueel shoppen in de bibliotheek
Gewapend met een tablet en toegang tot de BieppStore leren kinderen op een speelse manier zoeken in de bibliotheek. Virtueel shoppend maken ze kennis met onder meer verschillende kinderboekenschrijvers, verfilmde boeken en gedichten. Ze leren zoeken in de catalogus en de fysieke collectie van de Bibliotheek (of schoolbibliotheek). Is een opdracht succesvol uitgevoerd? Dan is een Bieppkredietkaartje verdiend waarmee de (fictieve) app gedownload kan worden. De leerlingen werken in groepjes van 4 kinderen.
Doelgroep:
Groep 6
Doel:
Leerlingen kennen de weg in de Bibliotheek, weten hoe
ze moeten zoeken en welke mogelijkheden de Bibliotheek
biedt om aan geschikte informatie te komen.
Bovendien maken ze kennis met apps en met de werking
van de Appstore (of vergelijkbare online softwarewinkels)
Locatie:
In de Bibliotheek of op school
Tijd:
90 minuten
Nodig:
Digibord en tablets in de school. Als deze niet aanwezig zijn
zoeken we naar andere oplossingen.
De Bibliotheek kan tablets meebrengen.
24
p Groe 6 -8
Databaas – online privacy voor leerlingen
Ouders praten amper of niet met kun kinderen over internetprivacy. “Mijn ouders zeggen dat ik veel meer verstand van internet heb dan zij, dus zij denken dat het wel goed gaat!”, is een uitspraak die we vaak horen. Kinderen beschikken inderdaad over veel technische vaardigheden, maar zijn daarnaast gewoon kinderen die begeleiding nodig hebben. Zeker op het gebied van privacy. Databaas biedt houvast. In een serie van 4 lessen worden de leerlingen aan de hand genomen om hun eigen privacy te bewaken: van profielsites tot games, internet-imago, omgaan met wachtwoorden en cyberpesten, mobieltjes etc. Een mediacoach begeleidt de lessen in de groep en ook ouders doen via een thuisopdracht mee.
Doelgroep:
Groep 6, 7 en 8
Doel:
Bevorderen van mediawijsheid
Bewust leren omgaan met privacy op internet
Ouderparticipatie
Locatie:
In de Bibliotheek of op school
Tijd:
4 lessen van 60 minuten
Periode:
Hele schooljaar
Nodig:
Een digibord met internetaansluiting is noodzakelijk
Voor de laatste les zijn een aantal computers nodig
Inhoud pakket:
Werkboekje voor iedere leerling
Digitale informatie voor ouders
Let op: Dit programma valt niet binnen het basisabonnement.
Er zijn extra kosten aan verbonden. Zie tarieven op pagina 38
25
p Groe 7 &8
Leesavatar - leesbevordering op de digitale snelweg!
In groep 7 en 8 is het van belang om het plezier in lezen vast te houden. Humor, spanning, actie en de virtuele wereld zijn steekwoorden die bij deze leerlingen passen. Een avatar is een persoonlijk grafisch poppetje en weerspiegelt het karakter en de interesses van de gebruiker. Zelf een avatar maken is populair. Dit kan ook met het project Leesavatar. Leerlingen laten met hun avatar hun leesvoorkeuren zien. Dit leidt tot leuke gesprekken in de klas. De leerlingen starten op de website www.leesavatar.nl met het aanmaken van een persoonlijke leesavatar. Vervolgens maken zij online de smaaktest ‘Welk boek past bij mij’? Deze multimediale vragenlijst geeft tien leessuggesties als resultaat. De avatars kunnen op de website van de Bibliotheek worden gepubliceerd.
Doelgroep:
Groep 7 en 8
Doel: Leesbevordering
Bevorderen mediawijsheid
Locatie: Op school Periode 6 weken elke periode van het jaar Nodig: Computer met internet Inhoud pakket: Licentie voor toegang leesavatar.nl
Collectie met 40 boeken
Handleiding
26
p Groe 7 &8
Wroeten
Geen enkele informatiebron ontsnapt aan de aandacht van de wroeter. Na een snelle introductie over alle mogelijke informatiebronnen gaan de kinderen zelf op zoek naar informatie over een interessant onderwerp. Hierbij proberen we aan te sluiten bij thema’s die op dat moment actueel zijn of waar de groep op school mee bezig is.
Doelgroep: Groep 7 en 8 Doel: Bevorderen van mediawijsheid
Kennismaken met verschillende manieren van zoeken
in de Bibliotheek en de bibliotheekcatalogus
Leerlingen maken kennis met de grote verscheidenheid aan
informatieve materialen, digitaal en in boekvorm
Tijd:
90 minuten
Periode:
Hele jaar
Begeleiding:
Leerkracht en 1 begeleider
27
Meld je aan voor de groepsbezoeken De aanmeldingen voor de groepsbezoeken ontvangen we graag voor de zomervakantie. Aanvragen die later binnenkomen of gedurende het lopende schooljaar, worden in principe ook gehonoreerd maar we kunnen dan niet meer optimaal rekening houden met opgegeven voorkeuren. Programma’s zoals die van de Kinderboekenweek kunnen volgeboekt zijn. Aanmelden kan via het bijgevoegde aanmeldformulier of digitaal via www.bibliotheekwaterland.nl
Kijk voor de algemene voorwaarden betreffende de groepsbezoeken ook op www.bibliotheekwaterland.nl.
Als je voor de zomervakantie het aanmeldformulier instuurt, kun je met twee personen gratis deelnemen aan de cursus ABC Webtools op woensdagmiddag 9 september 2015 (zie deskundigheidsbevordering leerkrachten op pagina 31).
28
1
Voor leerlingen
Lenen en lezen
1
Groepspas. Met een groepspas kan ieder kind een lekker leesboek of informatieboek lenen. De boeken worden uitgezocht door de leerkracht of een hulpouder en blijven op school. Ook mogelijk: klassikaal ruilen. Maak een afspraak bij de Bibliotheek en je kunt samen met de leerlingen regelmatig boeken lenen en ruilen. Voor groep 1 t/m 8.
2 Iedereen lid van de bibliotheek! Wie meer leest wordt beter in taal. Het kinkt niet alleen logisch, het is ook echt zo. Ook bij lezen geldt: oefening baart kunst! Meer lezen heeft een bewezen positief effect op woordenschat, spelling, grammatica, begrijpend lezen en schrijven. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de school, de ouders en de Bibliotheek. In samenwerking met de school maken wij voor elke leerling een bibliotheekpas, zodat alle leerlingen gebruik kunnen maken van de uitgebreide mogelijkheden van de Bibliotheek en het plezier in lezen ontdekken. Voor groep 1 t/m 8.
3 Vertelkastje met vertelplaten. Het vertelkastje is een houten kastje waarin losse prenten geschoven worden. Het lijkt een beetje op een theatertje. Je ontvangt het kastje met de bijbehorende vertelplaten van de mooiste kinderboeken en mag dit 4 weken houden. Voor groep 1 t/m 3.
4 Voorlezen is leuk – één boek voor iedereen! Je ontvangt op school voor elke leerling hetzelfde prentenboek. Dit boek mogen ze mee naar huis nemen. Thuis wordt het boek voorgelezen. Na drie weken wordt het boek ook nog eens op school voorgelezen en besproken door de leerkracht. De ouders ontvangen een leuke folder met voorleestips en de leerkracht krijgt extra boeken van dezelfde schrijver of hetzelfde thema. Voor groep 1 t/m 4.
16 29
5 Makkelijk Lezen – en Plus Pakketten. Op aanvraag stellen wij voor kinderen die moeite hebben met lezen een pakket boeken helemaal op maat samen. Avi-niveau, interesses, leeftijd, thema’s, we houden overal rekening mee. De leerkracht vult samen met de leerling het formulier in en de leerling haalt zelf het pakket op in de Bibliotheek. Formulieren zijn verkrijgbaar in de Bibliotheek, digitaal aanvragen kan op www.bibliotheekwaterland.nl. Volgens hetzelfde systeem kunnen wij ook een Plus-pakket maken voor jonge lezers die juist geen geschikte boeken kunnen vinden omdat ze al veel sneller en beter lezen dan de meeste kinderen van hun leeftijd. Voor groep 3 t/m 8.
6 Alleen voor jongens! Jongens lezen over het algemeen minder en met minder plezier dan meisjes. Hoe dat komt en hoe leesgedrag en leesmotivatie te beïnvloeden zijn is minder bekend. Maar aan deze boeken zal het niet liggen! Speciaal voor jongens stellen wij een collectie op maat samen van spannende, grappige, sportieve boeken. Natuurlijk met bekende titels als ‘Leven van een loser’ en ‘Geronimo Stilton’, maar ook met minder bekende boeken als ‘Spinder’, ‘Hotel de grote L’ en ‘Toen kwam Sam’. En de meisjes dan? Die lezen gewoon mee. Want jongens lezen geen meisjesboeken, maar meisjes lezen wel jongensboeken. Vanaf groep 5.
7 Leskist ‘Stelling van Amsterdam’. Deze kist bevat informatie, voorwerpen en beeld materiaal over het leven en werken op de forten van de Stelling van Amsterdam ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Inclusief uitgebreide lesbrief.
Voor groep 5 t/m 8.
8 De Tweede Wereldoorlog is lang geleden en ver weg. De boeken in de koffer ‘Vergeten oorlog’ brengt deze tijd juist tot leven en besteedt ook aandacht aan de vergeten onderwerpen van de oorlog. Je ontvangt op school een collectie prachtige jeugdboeken over WOII: de bombardementen op Rotterdam en Middelburg, dwangarbeid, verzet, Sinti en Roma, kinderen van ‘foute’ ouders
ing voor Belangstell ? of collectie een project egde
gevo n op het bij Geef dat aa m contact ee ulier of n rm fo d el m aan agers. accountman p op met onze nmelden o : digitaal aa er jk li ke ak Nog m d.nl
en nog veel meer. In de leskist vind je daarnaast een docentenhandleiding, informatie over de schrijvers en interactieve opdrachten.
Voor groep 7 en 8.
30
rlan
otheekwate
www.bibli
Voor leerkrachten
Deskundigheidsbevordering Boekenshow Maak kennis met heel veel kinderboeken! Geen tijd om overzicht te houden op alle nieuwe kinderboeken? Wat moet je nu weer voorlezen in de klas? Op 15 september 2015 organiseren wij een gratis Boekenshow voor leerkrachten. Wij bieden je advies en inspiratie rond de nieuwste kinderboeken, bekroonde boeken, goede voorleestitels, boeken rond actuele thema’s. Je ontvangt een uitnodiging, maar stuur ons een mail en we houden je persoonlijk op de hoogte:
[email protected]. De boekenshow in de bibliotheek is gratis. We kunnen de Boekenshow ook bij jou op school geven voor het schoolteam en voor ouders die helpen in de schoolmediatheek. Neem hiervoor contact met ons op. Voor een Boekenshow op school wordt een bijdrage berekend, zie tarieven op pagina 38.
Locatie:
Bibliotheek Purmerend of indien gewenst op school
Wanneer:
15 september 2016 van 19.30 uur tot 21.30 uur
Voor een boekenshow op school kun je een afspraak maken
met de accountmanagers van de Bibliotheek
31
Open Boek – cursus voor leescoördinatoren Deze cursus leidt leerkrachten op tot leescoördinator en organiseren we in 2016 al voor de vijfde keer. Meer dan vijftig leerkrachten uit Waterland gingen je voor! Met twee leescoördinatoren op een basisschool is het leesbeleid goed geborgd en komt er meer eenheid in het leesonderwijs. De invalshoek hierbij is leesbevordering: leesbeleving en -interesse, leesmotivatie en literaire competenties. Onderzoek wijst namelijk uit dat het niveau van begrijpend en technisch leren lezen nauw samenhangt met de motivatie van de lezer, de tijd om te lezen en de beschikbare boeken.
Locatie: Bibliotheek Purmerend Tijd:
Voorjaar 2016. Data worden later bekend gemaakt.
Aanmelden:
Meld je als je interesse hebt alvast aan bij
[email protected], we houden je dan
op de hoogte. Ook als je meer informatie wilt over de
inhoud van de cursus kun je contact met ons opnemen.
Cursisten Open boek 2015
32
ABC webtools Een workshop die leerkrachten in korte tijd laat kennismaken met webtools rond boeken en lezen, leren, ontdekken, onderzoeken, rubriceren en spelen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Blendspace, Kahoot, Pinterest, Planet Earth, Colormix en Scoop-it. Dit zijn toepasbare online vaardigheden die je heel goed kunt gebruiken in de lespraktijk. Samen met collega’s verken je per tool de mogelijkheden. Deze workhop kan ook incompany op school gegeven worden voor een team.
Locatie:
Bibliotheek of school
Tijd:
Datum voor de workshop in de Bibliotheek wordt later
bekend gemaakt.
Incompany het hele jaar
Aanmelden:
Meld je als je interesse hebt alvast aan bij
[email protected], we houden je dan
op de hoogte of maken een afspraak
Let op:
Stuur je aanmeldformulier voor de zomervakantie op
en twee teamleden krijgen de workshop gratis aangeboden.
Eerst geplande datum: woensdag 9 september 2015
33
Workshop Informatievaardigheden met het team In nauw overleg met de school kan Bibliotheek Waterland op maat cursussen en workshops Informatievaardigheden verzorgen. Deze hebben betrekking op het signaleren en analyseren van een informatiebehoefte en het kunnen zoeken, selecteren, verwerken en toepassen van relevante informatie. Welke middelen staan er tot je beschikking, wat zijn de verschillende technieken en hoe breng je het over op de leerlingen? Leerlingen zijn handig met knoppen maar kunnen slecht hun weg vinden in de grote bulk informatie van zowel digitale als analoge bronnen.
Voor meer informatie over de mogelijkheden op dit gebied kun je contact opnemen met onze accountmanagers via
[email protected].
34
Haal meer uit de schoolbibliotheek De collectie van de schoolbibliotheek is een belangrijk instrument bij het stimuleren van de leesbevordering, leesbeleving en leesinteresse van de leerlingen. Zonder goede boekencollectie ontbreekt de stimulans om te gaan lezen. Voor de schoolbibliotheek is dus een belangrijke rol weggelegd. Een boekenaanbod dat actueel is en dat bestaat uit allerlei genres, van strips tot informatie, van poëzie tot fantasy, prikkelt kinderen tot lezen. Elke school kan een volwaardige (digitale) Bibliotheek realiseren. Maak een einde aan verouderde collecties en verstofte planken. Met onze hulp kan elke school beschikken over een actueel en divers boekenaanbod. Hiervoor zijn diverse mogelijkheden: 1
Voor extra materiaal bij projecten en vieringen kun je themacollecties bij ons aanvragen. Denk hierbij ook aan Kinderjurycollecties. Deze worden op maat samengesteld en aangepast aan de wensen van de school. Een themacollectie kan bestaan uit informatieve en verhalende boeken, audiovisueel materiaal, brochures, wandplaten of spelmateriaal en zorgt ervoor dat je altijd een actuele, aantrekkelijke collectie op school hebt.
2 Om de collectie van de schoolbibliotheek actueel te houden kun je gebruik maken van onze wisselcollecties. Deze collecties met nieuwe veelgevraagde boeken voor alle leeftijden kunnen een half jaar op school blijven. 3 Maak gebruik van schoolWise. SchoolWise is een webbased uitleen- en catalogus systeem voor schoolbibliotheken. Het sluit direct aan bij het systeem dat Bibliotheek Waterland gebruikt en biedt een uitgebreide portal voor leerlingen en leerkrachten. 4 Een lezend kind is een taalvaardig kind: hoe meer een kind leest, hoe beter het in taal zal zijn. Een goede schoolmediatheek met een actueel en divers aanbod is daarbij onmisbaar. Voor advies over onderhoud en beheer van de schoolmediatheek, zoals een collectieplan maken, advies over actuele boeken en hulp bij saneren kun je contact met ons opnemen. 5 Meten is weten. Meet het effect van leesbevordering met de ‘Monitor – de bibliotheek op school’. Hét instrument van de Bibliotheek om samen met scholen resultaten op dit gebied in kaart te brengen, beleid te evalueren en eventueel aan te passen.
Meer informatie over de Boekenshow, de Monitor, schoolWise of onze workshops? Neem contact op via
[email protected].
35
Tip
Tips
De Nationale Voorleeswedstrijd De Nationale Voorleeswedstrijd is een spannende landelijke activiteit voor kinderen van groep 7 en 8. De leerlingen strijden om de eer voorleeskampioen van de school te worden, van de regio of misschien wel van het land! Hoe doe je mee? Organiseer op school voor 1 december zelf een voorleeswedstrijd en meld de kampioen aan bij de Stichting lezen. In januari of februari word je dan benaderd door de Bibliotheek met informatie over de vervolgrondes. Meer informatie op: www.denationalevoorleeswedstrijd.nl Makkelijk Lezen Plein In elke bibliotheekvestiging zijn mooie boeken en andere materialen voor kinderen die moeite hebben met lezen. In Purmerend hebben we zelfs een speciaal Makkelijk lezen Plein (MLP) waar alle materialen bij elkaar staan. Ook voor ouders. Met ingang van het nieuwe schooljaar openen we ook zo’n MLP in Volendam. Ga daar vooral eens kijken! Interactieve lezing Wil jouw school de ouderbetrokkenheid verhogen of ouders goed informeren over boeken en of nieuwe media? Dan is een interactieve lezing van onze mediacoach een doelmatige en leuke invulling van een ouderavond. In overleg wordt de inhoud bepaald, maar thema’s die aan de orde kunnen komen zijn: social media, gamen, goede boeken of voorlezen. Digitale databanken Via www.bibliotheekwaterland.nl kunnen scholen beschikken over digitale databanken zoals krantenarchieven, woordenboeken, digitale prentenboeken of informatie voor spreekbeurten en werkstukken. Nieuw in dit aanbod zijn de luistercolleges van de Junior Bètacanon en interactieve animaties. De VoorleesExpress De VoorleesExpress is er voor ouders die niet goed weten hoe je moet voorlezen. Bijvoorbeeld als zij zelf nog niet goed Nederlands kunnen spreken, of omdat zij zelf als kind nooit zijn voorgelezen. Je kunt als leerkracht de vrijwilligers van de VoorleesExpress Purmerend inschakelen om kinderen binnen een gezin op een speelse manier verder te helpen met hun taalontwikkeling. De VoorleesExpress is alleen voor gezinnen in Purmerend. Meer informatie op www.bibliotheekwaterland.nl of via
[email protected].
36
Tarieven 2015-2016
Om gebruik te kunnen maken van onze dienstverlening heeft de school een basisabonnement van Bibliotheek Waterland nodig. Basisabonnement: E 1,05 per leerling met een minimumbedrag van E 105,=. Met het basisabonnement kun je de volgende activiteiten en producten zonder bijbetaling afnemen: •
Boeken in de groep. Je krijgt voor 3 leerjaren* een pas om klassikaal boeken
op te lenen.
•
Gratis bibliotheekabonnement voor elke leerling.
•
Groepsbezoeken voor 2 leerjaren*.
•
Makkelijk Lezen en Plus Lezen Pakketten.
•
Vertelkastje met vertelplaten voor 4 weken.
•
2 Themacollecties per schooljaar maximaal 35 banden voor 6 weken
•
4 x per jaar de Digitale Onderwijsnieuwsbrief met informatie over
nieuwe boeken en activiteiten
•
Aantrekkelijke korting op onze extra activiteiten en producten.
•
Een adviesgesprek over bijvoorbeeld mediawijsheid, leesbevordering of
de schoolmediatheek.
De school ontvangt voor het basisabonnement aan het begin van het schooljaar een factuur op basis van de opgave van het aantal leerlingen. Leerjaren*: ongeacht het aantal groepen in dat leerjaar.
33 37
Uitbreiding basisabonnement met extra activiteiten en producten
Met abonnement
Zonder abonnement
Extra groepsbezoeken
E 40,= per groep
E 60,= per groep
Databaas – online privacy
E 200,= voor 4 lessen
E 300,= voor 4 lessen
per groep
per groep
Extra groepspas
E 35,= per pas p/j
E 70,= per pas p/j
Jongen, pak toch eens een boek!
E 40,= per pakket
E 60,= per pakket
Leskist Stelling van Amsterdam
E 40,=
E 60,=
Leskist Vergeten oorlog
E 40,=
E 60,=
Thema- of Kinderjurycollectie
E 32,50
E 50,=
E 100,=
E 150,=
Voorlezen is leuk
E 40,= per pakket
E 60,= per pakket
ABC Webtools
E 50,= p.p.
E 75,= p.p.
ABC Webtools incompany
op aanvraag
Advies mediacoach
E 40,= per uur
maximaal 35 materialen voor 6 weken Wisselcollectie 50 boeken per half jaar
38
E 60,= per uur
Met abonnement
Zonder abonnement
in de Bibliotheek
gratis
E 60,= p.p.
Boekenshow op school
E 80,=
E 160,=
Boekenshow 15 september
Deskundigheidsbevordering en advisering 1e Advies gratis. Vervolgtraject op basis van offerte.
Vanaf E 35,= per uur
Informatievaardigheden voor leerkrachten
E 40,= per deelnemer
Open Boek voor leescoördinatoren
E 280,= per cursist
E 60,= per deelnemer E 350,= per cursist
Presentaties op ouderavonden of voor het schoolteam
E 40,= per uur
Organisatie Kinderjury
E 75,= per school
E 60,= per uur
E 125,= per school
Alleen voor Edam en Volendam
Alle tarieven zijn exclusief BTW.
De school ontvangt aan het eind van het schooljaar een factuur voor de afgenomen extra activiteiten en producten. Als je aan het begin van het schooljaar, op basis van dit aanmeldformulier, een overzicht van de kosten wilt ontvangen neem dan contact met ons op. NB. Dit aanbod geldt voor alle scholen binnen het verzorgingsgebied
van Bibliotheek Waterland..
39
De bieb helpt je kind omhoog! Kinderen t 18 jaar gra ot tis lid! (help ons
de Biblioth eek te promote n bij ouders).
4 x per jaar ontvang je de Digitale Onderwijsnieuwsbrief met informatie over nieuwe boeken en activiteiten rond leesbevordering. Geef je op via www.bibliotheekwaterland.nl/educatie/primair onderwijs.
Colofon:
Uitgave: Bibliotheek Waterland Waterlandlaan 40, 1441 MP Purmerend 0299 454073
[email protected] www.bibliotheekwaterland.nl Vormgeving: Burrie Media, Purmerend
