Bewonersvereniging EVA Lanxmeer - jaargang 8 - nummer 6 - november Gonda Baard

B•E•L NIEUWSBRIEF

Bewonersvereniging EVA Lanxmeer - jaargang 8 - nummer 6 - november 2005 Redactioneel Dit redactioneel mocht ik schrijven als mijn laatste bijdrage aan de BEL-Nieuwsbrief. Het was op de bewonersbijeenkomst van 6 februari 1999 dat toekomstige bewoners door Jan Siebers gevraagd werden mee te doen aan klussen binnen werkgroepen. Ik had toen nog geen idee of ik ooit in Lanxmeer zou komen wonen, omdat ik graag een huurhuis wilde, maar dat nam niet weg dat ik wel bij het project betrokken wilde zijn.

jaar zijn Yfke Kirchner en Henk Fonteyn er bij gekomen zodat straks met Monique de Man als nieuw redactielid uit de Lodewijk van Deysselhof de sterkte weer op drie is. Ook deze keer zijn de ontwikkelingen in de wijk te lezen uit de berichten vanuit het bestuur. Hoe de veel reacties oproepende houtkachel van het Werfhuis brandt, doet Jan Hanhart uit de doeken. Op vakantie met … krijgt een vervolg met een reis naar Ghana. Het is weer een fijne nieuwsbrief geworden met alle vaste bijdragen uit de wijk.

Tjerk de Jonge had zich al opgegeven als redacteur voor de BEL-Nieuwsbrief en ik sloot me bij hem aan. Ons eerste nummer kwam in mei 1999 uit. Het in 1997 als Adam begonnen informatiebulletin ging in 1998 door als BELNieuwsbrief. Dat daarna nog bijna 40 nummers zouden volgen, wist ik toen nog niet.

Ik wens tot slot mijn opvolgers veel succes en inspiratie om het blad prettig leesbaar te houden. De BEL-Nieuwsbrief is zowel voor informatie binnen de wijk, maar ook als PR naar buiten, een belangrijk communicatief instrument geworden.

Met veel plezier heb ik altijd aan de Nieuwsbrief gewerkt. Mario heeft zijn vertrek aangekondigd maar blijft nog even. Begin dit

Gonda Baard

Gonda Baard (rechts) doet voor de laatste keer samen met Irma Mommers de opmaak en eindredactie van de BEL Nieuwsbrief

1

GROTE BLAASDAG Het antwoord op de Vragen des Levens schuilt niet zelden in een simpele songtekst. Dus toen ik die kraai van Dylan The answer, my friend, is blowing in the wind hoorde krassen terwijl ik het overdadig groen in ecodurp bestudeerde, wist ik wat me te doen stond. Het had wat voeten in de aarde, daarover verderop meer, maar op zeker moment stond ie voor nog geen vijftig euro te koop bij een van oorsprong Duitse super, die naast zijn in dozen gepresenteerde standaard assortiment, bekendheid geniet dankzij de verrassende aanbiedingen. A bargain zoals ze aan de overkant van Het Kanaal zeggen, want ik dacht dat die kleredingen veel meer kostten. Zo komen wij dus aan een bladblazer, een rooie, en ik heb hem BOB genoemd. En blazen dat BOB doet… een spontane blaastest leverde direct het gewenste resultaat. Het dorre blad dat onze stenenbak – da’s wat anders dan stenen bak want het gaat hier om een stenen bak met stenen erin – ontsierde, liet zich gewillig onder een bladvaste struik blazen die alle troep wel even kan bedekken tot Grote Blaasdag. Reken maar dat ik reikhalzend uitkijk naar dat moment, want ik weet wat er gaat komen. Tijdens die paar minuten proefblazen schoten de bewoners van het halve blok hun huizen uit, kun je nagaan wat gebeurt als straks Serieus Geblazen wordt. Stik jaloers zullen ze zijn, geen twijfel mogelijk. Want ze moesten hem niet, die blazer, toen ik voorstel-

de deze praktische tool uit de hofpot te bekostigen, als Deelblazer. Samen blazen, dat deed ik vroeger ook, alleen noemden we het toen blowen, net als die kraai. Het bracht mensen tot elkaar en dreef ze vervolgens uiteen, omhuld door grote rookwolken, op weg naar het oneindige, maar toch kwamen ze uiteindelijk weer samen. Wow, spacey weetjewel, goed beschouwd was ik mijn tijd ver vooruit. Maar zie, in plaats van een stevige schouderklop voor deze lumineuze ingeving die prima strookt met het evangelie van zo veel mogelijk delen dat hier te pas en onpas wordt gepredikt, blijk ik moederziel alleen te staan, ondanks mijn toch niet geringe spirituele bagage. Hahaha, een bladblazer. Buurman toch. Nee hoor, wij rapen de blaadjes straks tijdens de Grote Bladopruimdagen stuk voor stuk met onze tanden op. Exit bladblazer, afgeserveerd en weggestemd. Toen amper een week na die hofsessie de super per folder adverteerde met mijn gedroomde gereedschap – voor de helft van het bedrag dat ik aanvankelijk op basis van marktonderzoek uit de niet geringe hofreserves had willen onttrekken – aarzelde ik geen moment. Ja, een simpele songtekst kan je op het juiste spoor zetten. Om u een idee te geven: BOB en ik luisteren momenteel graag naar Chain Saw van The Ramones. Ik kan bijna niet wachten op de nieuwe folder. Bram van Schaik

Inhoudsopgave:

ALGEMENE LEDENVERGADERING BEWONERSVERENIGING EVA LANXMEER

Redactioneel Grote Blaasdag (column) Feest Lodewijk van Deysselhof Lopende slepende en slapende zaken Werkgroep Verkeer Houtstook in het werfhuis Oogstfeest in de proeftuin Groot feestservies te leen Willie Wortel-uitvinding Berichten uit de boomgaard Bewonersparticipatie openbaar groen Verwarmingskosten komende winter EVA-literair Sint Maarten lampionoptocht Op vakantie met …. Landschapswoningen in Lanxmeer Milieudefensie Culemborg Brieven van lezers Vraag en aanbod e Welkomstfeest voor 4 fase Kijk op de wijk Colofon/agenda

De najaars-ALV wordt waarschijnlijk op woensdag 23 of 30 november gehouden. Onderwerp is in ieder geval het jaarplan groenbeheer 2006.

Kijk voor actuele informatie op

www.bel-lanxmeer.nl

2

FEEST L.v.DEYSSELHOF Spannend was het “hoe was je vakantiefeest” in de Lodewijk van Deysselhof op zaterdag 13 augustus. Geen hoogtevrees en dan heerlijk abseilen!

LOPENDE, SLEPENDE EN SLAPENDE ZAKEN van het BEL-bestuur Uit bovenstaande titel wordt duidelijk dat diverse actuele zaken in de wijk wat langer spelen dan de twee maanden die verstrijken tussen de twee opeenvolgende edities van de Nieuwsbrief. Menig kopje in dit artikel zal u bekend voorkomen; het stond ook in de vorige Nieuwsbrief.

wordt de acht leerlingen per woning niet overschreden. In geval van een bedrijf heet de ketel een afvalverbrander en gelden er wellicht andere wettelijke normen en regels dan voor een woning. Er wordt opnieuw gekeken of en op welke wijze de 40 GJ-doelstelling gehaald wordt, aangezien niet bekend was dat er naast de ketel een reguliere HR-ketel wordt geplaatst. Dit om bij mist geen eventuele rookoverlast te veroorzaken. Het Werfhuis is met Terra Bella in overleg om een plek te vinden om het stookhout op te slaan. Dit hout hoeft geen twee jaar te worden gedroogd, want een houtgestookte CV-ketel met eindverbrandingswarmte van 1000 graden Celsius is geen open haard.

Houtgestookte CV-ketel Er wordt naar aanleiding van onze brief van deze zomer, door de gemeente opnieuw gekeken naar de zaken die een rol spelen bij de plaatsing van een houtgestookte CV-ketel in het Werfhuis. Eén ding is duidelijk: in het grondcontract staat geen verplichting tot aansluiting op het warmtenet. Onduidelijk is of het Werfhuis een bedrijf is. Een school-aan-huis met meer dan acht leerlingen is in principe een bedrijf, maar het Werfhuis bestaat uit drie woningen en dan

3

Pioniersveld en gesprekken met wethouders Vrij kort nadat bewoners van het pioniersveld hun grieven over de ontwikkeling van dit deel van Lanxmeer bij ons kenbaar hebben gemaakt, hebben we eind augustus een gesprek met enkele wethouders gehad. We hebben bij de wethouders Jacobs (die Lanxmeer in de portefeuille heeft) en Greeven (van ruimtelijke ordening) het beeld bijgesteld dat de ontwikkelingen in onze wijk in harmonie met bewoners plaatsvinden. Die harmonie ervaren wij de laatste jaren niet. We hebben de huidige problemen in de ontwikkeling van de vierde fase toegelicht. Wethouder Greeven laat nu uitzoeken hoe het precies zit met de mandelige gebieden. Zowel de ligging als de juridische status. Als gevolg van beide (slechte bewonersparticipatie en gedoe rondom mandelige gebieden) staat de besluitvorming rond de bouw van de appartementen stil. Op 24 oktober vond de informatieavond plaats over beide onderwerpen. Verder worden er twee gespreksrondes opgestart: een tussen wethouder(s) en BEL en een waarbij ook stichting EVA en Terra Bella meedoen. Regelmatig overleg dus. Waarbij eenmaal per jaar ook regelmatig is, dus we blijven het in de gaten houden.

stellen we voor elke bijeenkomst een lijst op met vragen. Op de vergadering kunnen die worden besproken, maar ze kunnen ook buiten de vergadering om worden beantwoord. De uitkomst van de afgelopen vergadering is dat er drie informatieavonden worden georganiseerd. Eentje voor toekomstige bewoners van de opMAAT-woningen, eentje over de problemen rond de mandelige gebieden in de gehele vierde fase en eentje over de plannen van het Werfhuis voor een Werfterp en onderlandwoningen. De eerste zou georganiseerd moeten worden door de aannemer (Nijhuis), de tweede door de gemeente en de derde in samenwerking met het Werfhuis. Informatieavond 1: mandelig gebied opMAAT-woningen We vroegen de gemeente alsnog om de avond voor opMAAT-bewoners zelf te organiseren. Van de aannemer verwachtten we dit initiatief niet, maar daar hebben we ons in vergist. Aannemer Nijhuis heeft al vlot, op 4 oktober, een avond gehouden. Op deze avond werden veel toekomstige bewoners door Hyco Verhaagen ingewijd in de geschiedenis van het project EVA-Lanxmeer; het was voor hen een eerste grondige kennismaking met de wijk. Ook werd uitgelegd waarom in het mandelig gebied een toegangsweg tot de appartementen en woningen moet worden aangelegd. De privé-tuinen zijn groter dan in de andere fasen van de wijk, waardoor er een kleiner mandelig gebied overblijft. En de toegangsweg mag half verhard worden aangelegd, wat een ‘groener’ beeld oplevert dan een openbare weg.

We hebben het College van B&W begin september begeleid bij hun fietstocht door onze wijk en de wijken Terweijde en Voorkoop. We hebben het gewezen op de verschillen tussen de eerste fasen en de vierde fase, vooral op de verschillen in de ligging van de mandelige gebieden. In de eerste fasen zijn dat gemeenschappelijke tuinen, in het nu in aanbouw zijnde blok opMAAT-woningen is dat een toegangsweg tot appartementen en woningen. Bewoners hebben een gemeenschappelijk stuk grond moeten kopen om er een weg op te moeten aanleggen. ’s Avonds werd er door het College met vertegenwoordigers van de wijken in een Rondom 10-achtige setting gediscussieerd over problemen in de wijken. Daarbij staan de problemen in onze wijk in de schaduw van die van Terweijde.

Informatieavond 2: mandelig gebied en inrichting pioniersveld In het pioniersveld valt ook nog veel in te richten. Zo zijn de straten nog niet definitief ingericht en liggen er nog hele bouwblokken braak. De gemeente heeft op 24 oktober hierover een informatieavond gehouden. Wij hadden er op aangedrongen om ook de bouwplannen, zoals die voor de Werfterp, onderlandwoningen, VMBO-gebouw en speelweide, toe te lichten. Daar komt nog een aparte avond voor. De projectleider (Hein Struben) heeft toegezegd nauwkeurig uit te zoeken welke stukken grond nu mandelig gebied zijn, openbaar groen of privé. En hoe zich dat verhoudt tot eerdere plannen. Bij bewoners bestaat het beeld dat er openbaar groen wordt opgeofferd aan mandelig gebied en mandelig gebied aan

Coördinatorenoverleg Het coördinatorenoverleg verloopt nog niet optimaal. Zo bestaat de agenda uit een Twintigtal punten met alleen vermelding van de naam van het deelproject/bouwperceel in kwestie. Toch wordt ons gevraagd op de vergadering mee te beslissen. We hebben gezegd dat dat niet mogelijk is. We zullen aangeven dat agendapunten van tevoren moeten zijn uitgewerkt, en dat de beslispunten moeten zijn geformuleerd. Ook

4

privé-terrein. Mede als gevolg van genoemde vierkante meters in verkoopbrochures die in koopaktes weer niet voorkomen.

A. de oversteekplaats bij ’t Praathuis B. het ontwerp voor de herinrichting van de Rijksstraatweg Een belangrijke kwestie die is blijven liggen is de inrichting van de Guido Gazelleweg, de ontsluitingsweg naar het stationsgebied. Wij als bestuur hebben dit onderwerp bij de gemeente aangesneden, nadat bewoners van de Wilgenhoven (opMAAT-woningen) ons daar om hadden gevraagd. Het ging hierbij om de weg in relatie tot het grootschalige plan voor een nieuw stationsgebied, een plan dat een looptijd heeft van vijftien jaar. Wij zijn hierbij vergeten dat die weg dit jaar al wordt aangelegd. Wij en de werkgroep dachten van elkaar dat dit onderwerp behartigd werd. De weg wordt nu aangelegd. We gaan er na diverse gesprekken van uit dat dit een 30 kmweg wordt. En we zijn benieuwd welke snelheidsremmende maatregelen er komen. Daar zou nog nader naar worden gekeken. Er komt direct een bus over de weg te rijden, maar dat is een bus die tweemaal per dag scholieren naar het Lek en Linge vervoert. We willen dat de werkgroep het overleg met de wethouder van verkeer voortzet. Dan doen wij als bestuur het overleg met andere wethouders. Het idee om de overleggen samen te voegen hebben we verworpen

Informatieavond 3: bouwplannen Werfterp Het coördinatorenoverleg keek op van de onrust die er bij bewoners heerst over de plannen voor de Werfterp en de onderlandwoningen. Over die plannen is nauwelijks iets bekend, vandaar dat besloten is om ook daar een informatieavond over te organiseren, die waarschijnlijk op 1 november heeft plaatsgevonden. We hebben daar ook contact over met het Werfhuis. Inrichting Anna Blamanplein De overleg- en ontwerpavond over het plein achter de twee pas afgebouwde Marsmanwoningen, aan het eind van de Anna Blamanweg was succesvol. Direct omwonenden en andere belangstellenden hebben samen met de landschapsarchitect (Hyco Verhaagen) een ontwerp gemaakt dat inmiddels is uitgevoerd. Stichting Terra Bella heeft de avond georganiseerd.

Tuincentrum Van den Hurk In september deed de gemeente een pers bericht uitgaan over de aankoop van een perceel weiland door het betreffende tuincentrum (zie www.bellanxmeer.nl onderdeel ‘Kaarten’). We hebben daar toen een eerste reactie op gegeven toen ons de microfoon van de razende AD|UN reporter onder de neus werd gedrukt. Daarna hebben we de directeur van het bedrijf uitgenodigd voor een kennismaking; we worden tenslotte buren.

Anna Blamanplein in wording

Randvoorwaarden villa’s tweede fase Er hebben enkele bewoners gereageerd op de randvoorwaarden die de gemeente heeft gesteld. Die reacties spreken elkaar niet tegen. Ervaring leert dat er over de randvoorwaarden wordt onderhandeld door gemeente enerzijds en projectontwikkelaar of aannemer anderzijds. Er zou dus onderhandeld kunnen gaan worden over bijvoorbeeld een parkeerplaats voor auto’s. We moeten dat in de gaten houden.

Vertrekkende bestuursleden Na jaren van voornamelijk aanwas, we begonnen met vier mensen en zitten nu op zeven, ziet het er naar uit dat begin 2006 enkele bestuursleden zullen stoppen. Daarom vragen we nieuwe mensen, vooral uit het pioniersveld en de wilgenhoven. De samenwerking en sfeer in het huidige bestuur is goed en er blijven genoeg ervaren krachten over. Dus het inwerken van nieuwe leden zal niet tot grote problemen leiden, en de continuïteit blijft gewaarborgd. Wees welkom.

Werkgroep Verkeer Twee trekkers van de werkgroep Verkeer houden er na hun laatste overleg met wethouder Wichgers op 7 december mee op. Dat is erg jammer, want dat overleg verliep de laatste jaren zeer goed. Recent zijn de volgende zaken naar tevredenheid afgerond:

Groeten van het bestuur

5

BERICHTEN UIT DE WERKGROEP VERKEER Stand van zaken Bij ‘t Praathuis wordt (is) een van de speerpunten van de verkeerscommissie op dit moment gerealiseerd. De oversteek tussen het hoofdgebouw en de dependance wordt smaller, veiliger en overzichtelijker.

wordt. Ook hier moeten de gesprekken met de bewoners nog plaats vinden. Goed nieuws is dat het fietspad richting het centrum aan de kant van de stadsboerderij breder (1.50 m.) en rood wordt. De hele Rijksstraatweg krijgt eerst een nieuwe asfaltlaag. Over de hele lengte komt een opstaande rand, die in noodgevallen overrijdbaar is. Bij de hoofdingang van de stadsboerderij wordt deze rand verlaagd. • Snelheid omlaag Er komen twee asfaltdrempels op de Rijksstraatweg. De eerste drempel verschijnt ter hoogte van het nog aan te leggen looppad naast de appelboomgaard, aan de kant van de Johannahoeve. Deze asfaltdrempel wordt 8 cm hoog. De vlakte wordt 9 meter lang. Dit is in overleg met Arriva, de busmaatschappij. Ook de brandweer vraagt dit, maar vooral een ambulance heeft baat bij het lange vlak. Op het vlak komt een zebrapad. De tweede drempel komt ter hoogte van de Roland Holstweg. De maten en hoogte zijn dezelfde als bij de eerste drempel.

De smallere oversteek

Dit was een van de eerste aandachtspunten van de verkeerscommissie, ruim twee jaar geleden. Er blijkt veel geduld nodig te zijn om aan de verkeerscommissie deel te nemen! Met een frequentie van een keer per drie maanden zitten we aan tafel met de wethouder, momenteel de heer Wichgers. We bespreken nu, naast heel veel ‘oude’ punten, de inrichting van de Rijksstraatweg.

• Uitritten definitief Het college heeft definitief gekozen voor het behoud van de uitrit aan de Henrdrik Mars manweg en die van de Roland Holstweg. Daarmee is afsluiten geen optie meer. De uitrit aan de Marsmanweg wordt zo gemaakt dat een automobilist alleen naar rechts kan afbuigen, Culemborg uit. Rechtdoor wordt bemoeilijkt door een onoverrijdbare strook.

Wat gebeurt er op de Rijksstraatweg? • Fietspaden Het is mogelijk om een fietspad aan te leggen achter de bomenrij aan de Rijksstraat weg richting zwembad. Het College van B&W heeft zich uitgesproken voor het behoud van alle bomen aan de Rijksstraatweg. Aanleg van een fietspad aan de kant van EVA Lanxmeer vraagt om zorgvuldigheid, omdat vlak langs de wortels van de bomen wordt gewerkt. Dit fietspad wordt in 2 fasen aangelegd. Het eerste gedeelte is van de kruising H. Marsmanweg en Rijksstraatweg tot en met de kruising R. Holstweg en de Rijksstraatweg. Over de hele lengte wordt het fietspad 1.50 meter breed. Uitzondering is er ter hoogte van de woning van de fam. De Haas (Bed & Breakfast). Hier kan het fietspad maar 1.35 meter breed worden. Het fietspad wordt rood van kleur. Het tweede gedeelte, van de rotonde dicht bij de Shell tot de kruising H. Marsmanweg en de Rijksstraatweg, wordt later gelegd. Dit in verband met de riolering die eerst vervangen

• Zebrapad Het huidige zebrapad, voorbij de rotonde (die vlakbij het Shell pompstation) wordt verbreed. Hierdoor heeft men een kortere oversteek en meer overzicht. • Rotonde Voor de rotonde vlakbij het Shell station is nu geen geld. In de toekomst wordt dit een grotere rotonde. Jan Theunissen, Peter Wienberg, Bernard Overgoor, Annet Dane Oproep vanuit de verkeerscommissie Heeft er iemand nieuwe aandachtspunten wat betreft het verkeer? Zijn er nieuwe bewoners die willen deelnemen aan de verkeerscommissie?

6

HOUTSTOOK IN HET WERFHUIS Het energieconcept voor het Werfhuis voorzag in opslag van zonnewarmte in een waterkelder en in houtkachels. Dit concept was duur en onlogisch. Hout is immers opgeslagen zonne-energie! De keuze voor houtstook voor verwarming en warmwater heeft nogal wat fijnstof doen opwaaien. Hieronder een beknopt antwoord op de vele terechte vragen.

duurzame houtstook is de aanwezigheid van een warmte-opslag. Bij de hout-cv is dat een wateropslag, bij de leemkachel vormt de steenmassa de accumulator. Daardoor branden de kachels slechts enkele uren per dag, ongetemperd en met minimale uitstoot. Één GJ warmte uit een HR-ketel vraagt ca 0,95 GJ aardgas, uit het warmtenet ca 0,7 GJ aardgas en uit de hout-cv 0,0 GJ aardgas en ca 1,08 GJ hout, Hout draagt niet bij aan het broeikaseffect.

Het verzoek om ontheffing van aansluiting op het warmtenet is op mijn advies gedaan om meerdere redenen. Hout ontstaat uit kooldioxide door fotosynthese. Het is de enige vorm van biomassa die geschikt is voor woningen. Biomassa is onmisbaar bij de omschakeling naar duurzame energie, nationaal en wereldwijd. Het Werfhuis was net groot genoeg voor een kleine maat hout-cv. Met hout als nietfossiele, CO2-neutrale brandstof bleef het gebouw beneden de 40 GJ fossiel tegen een te dragen investering. Een relatief klein project als dit betekende geen wezenlijk nadeel voor het warmtenet. De projectleiding heeft wijkenergie-adviseur Dick Sidler om advies gevraagd, die heeft laten weten geen bezwaar tegen houtstook te hebben. Het hout wordt vooralsnog uit de natuur betrokken. De jaarlijks benodigde hoeveelheid is ca 12 m3. Goed stookhout heeft ca 2 jaar aan de wind gedroogd. Buiten wordt het droog gestapeld. Binnen droogt het nog enige tijd na.

De huidige media-aandacht voor fijnstof is naar aanleiding van de hoge concentraties afkomstig van dieselmotoren en bandenslijtage. Daardoor is woningbouw langs snelwegen volgens de EG-richtlijnen verboden. Voor houtgestookte bedrijfsinstallaties geldt volgens de Nederlandse Emissie Richtlijnen een maximaal toelaatbare uitstoot van 100 mg/Nm3. Voor woningen gelden geen eisen. Van de geplaatste hout-cv bedraagt de emissie 30 mg. Dit vliegas is uiterst fijn en blijft in de wind zweven. Bij windstil, mistig weer wordt in een parallelle HR-ketel aardgas gestookt. Neerslag van stof in de omgeving is niet te verwachten. De HRketel biedt ook de reservecapaciteit, nodig bij vriezend weer. Houtas bestaat uit kalium-, calcium- en magnesiumcarbonaten en –fosfaten en sporen chemisch gebonden koper, zink, mangaan en ijzer. Calcium, magnesium en fosfor zit in onze botten, ijzer in onze bloedcellen, koper zit in graan en vlees en is een katalysator in onze stofwisseling. Zink zit in zalf. Dioxinen in de zin van milieuverontreiniging zijn gechloreerde koolwaterstoffen. Ongeverfd en onbehandeld hout bevat geen chloor. Roet kan niet ontstaan bij afwezigheid van koude wanden, waarop het zou kunnen worden gevormd.

De bezwaren tegen houtstook gelden de klassieke houtkachel en de open haard. De uitstoot daarvan bevat teer, waaronder de zgn. "PAK’s". Dit komt door de lage verbrandingstemperatuur van 600 oC. Teer ontleedt pas bij ca 700 oC. Kenmerkend voor ecologische houtstook is dan ook naverbranding in een tweede trap. Zowel de hout-cv als de leemkachel, waarvan er een in het Werfhuis is geplaatst, zijn tweedjas. In de eerste trap wordt het hout omgezet in houtgas. De tweede trap bestaat uit een wervelkamer, waarin onverbrand gas onder toevoer van de secundaire lucht bij ca 1000 oC volledig wordt omgezet in kooldioxide en waterdamp. Beide zijn geurloos. Net als bij een HR-ketel geeft de waterdamp bij koud weer een witte condenspluim. Bij de hout-cv is de luchttoevoer computergestuurd. Het tweede kenmerk van

Het niet-toxische karakter van de asuitstoot wordt nog getoetst bij de leveranciers en bij semipublieke instanties. Dit artikel moge alvast bijdragen aan de beeldvorming over de economie en ecologie van houtstook. Wat mij betreft: het zou zonde geweest zijn als de kans op introductie van houtstook op deze bescheiden schaal en met de nieuwste technologie in onze demowijk was gemist. Ik beantwoord graag je vragen. Jan Hanhart, [email protected]

7

OOGSTFEEST IN DE PROEFTUIN opbrengst voor sunriseproject in Moldavië

muzikaal intermezzo

ook heel veel iets kleinere pompoenen

Zaterdag 1 oktober is op de proeftuin een zeer geslaagde oogstmarkt gehouden. Deze dag is in samenwerking met de werfklas uitgevoerd. Klanten van de proeftuin konden voor het goede doel koffie, thee, taart, cake en helpende handen ter beschikking stellen. Er waren diverse kraampjes en ook deze keer kon het gewicht van een grote pompoen geraden worden. De opbrengst van dit oogstfeest was € 480,-. Dat geld is door kinderen van de werfklas maandagmorgen aan Annet en Basjan overhandigd. Deze dag is voor herhaling vatbaar. Hilde, Danielle, Rutger en Nelleke.

LANXMEER- FEESTSERVIES !! •

Bij de voorbereidingen van ons laatste buurtfeest ontstond er enige discussie over het te gebruiken servies. Wij zouden lekker gaan borrelen en happen met zo’n honderd buurtgenoten. Wat te doen? Als we servies en glaswerk gingen huren, waren we meteen bijna door ons budget heen, wegwerp borden en bekers vonden we eigenlijk niet kunnen in onze groene wijk en allemaal je eigen bordje en bekertje meenemen vonden we ook wat behelpen en achteraf zo’n gezoek .

• • •

240 universele glazen voor sap, koffie, thee en wijn; 40 plastic kinderbekers; 90 bestekcouverts (mes, vork, lepel, dessertlepeltje); 10 supergrote mooie serveerschalen.

Dit servies is voor iedereen in de wijk te gebruiken. Zowel voor hof- en wijkfeestjes als voor privé-feesten. We vragen wel een vergoeding om te zijner tijd te kunnen vervangen en aanvullen. Bij grote hoeveelheden bedraagt de huurprijs 25 euro, bij kleine hoeveelheden (tot 30 stuks van alles) is de huurprijs 15 euro.

Zo ontstond het idee om een groot servies te aan te schaffen voor onze wijk, waar bij feestelijkheden in de wijk gebruik van kan worden gemaakt. Het BEL-bestuur gaf meteen haar fiat en zo togen wij opgewekt naar IKEA, waar we karren vol borden, bekers, glazen en bestek hebben geladen.

Het servies staat (totdat er een betere, meer algemene EVA-plek is!!) in de kelder op het Annie Romein-Verschoorpad nr.5 en is daar op te halen. We hopen op een intensief gebruik, want dat betekent dat we veel te vieren hebben met zijn allen.!!

Dus: hierbij kondigen wij met vreugde aan: ons grote EVA-Feestservies, bestaande uit: • 120 grote platte borden; • 60 kleine schaaltjes/soepkommen;

Carla en Job, tel.nr. 548411

8

WILLIE WORTELS DOEN ENERGIEBESPARENDE UITVINDING De werkgroep Energie en Installaties verdiept zich al jaren in de werking van de apparaten die in de huizen in Lanxmeer aangebracht zijn. Het geven van voorlichting en informatie is eveneens een taak van de werkgroep. Het kritisch volgen van het energieverbruik van de verschillende systemen is belangrijk om te zien of in het systeem verbeteringen kunnen worden aangebracht die leiden tot vermindering van het energieverbruik.

De energie die de pomp in een jaar verbruikt is 365 dagen x 24 uur x 82 Watt. Dat is 718 kWh. De prijs van 1 kWh is 0.18 euro. Als de pomp dus continu draait kost dat per jaar 128 euro!! Wat is er nu uitgevonden door de Jannen? De uitvinding is een elektronicakastje dat tussen het systeem geschakeld wordt zodat de pomp alleen draait als hij nodig is en uitschakelt als hij niet nodig is. Dat levert per jaar een besparing op van 80 euro. Een aantal proefmodellen is inmiddels bij diverse woningen gemonteerd en draait naar volle tevredenheid. De Jannen en de WEI-groep beraden zich momenteel hoe het kastje verder in productie kan worden gebracht. Het zou leuk zijn om een deel van het bespaarde bedrag voor innovatieve doeleinden in de wijk te gebruiken.

In de wijk zijn diverse specialisten op het gebied van elektronica. Aan twee van hen, Jan Nouwens en Jan Tempelman, heeft de WEIgroep de vraag gesteld of de pomp in het warmtenet niet kon worden uitgeschakeld als daar geen behoefte aan was. Binnen de woningen die op het warmtenet van e e e Vitens zijn aangesloten (2 , 3 en 4 fase) zit in de warmtenet-installatie een kastje dat in contact staat met de kamerthermostaat. Als de kamerthermostaat hoger gezet wordt, zorgt een klep in dat kastje dat er meer verwarmingswater doorstroomt. Voor het doorstromen is een pomp geïnstalleerd zodat het water circuleert. De pomp is zo aangesloten dat hij altijd draait, ook als er geen warmte meer nodig is en de thermostaat naar de laagte kan.

De besparing is het grootst als het stookseizoen voorbij is. Daarom is er nu geen dringende noodzaak om de uitvinding in de wijk op de markt te brengen. In een volgende Nieuwsbrief kunt u er wellicht meer over lezen. Gonda Baard Met gegevens van Jan Tempelman

BERICHTEN UIT DE BOOMGAARD Snoeicursus Vorig jaar hebben 15 mensen in de wijk een snoeicursus gevolgd voor hoogstamfruitbomen. Met deze groep hebben we al een groot deel van het achterstallig onderhoud in de boomgaard kunnen wegwerken. Ook deze winter organiseert Terra Bella weer snoei-

cursussen (gegeven door Landschapsbeheer Gelderland). Een cursus voor beginners (2 avonden en 1 praktijkdag) en een vervolgcursus voor de gevorderden. Deze cursus sen zijn bedoeld voor mensen die deze winter willen meewerken met het snoeiwerk. Als je geïnteresseerd bent, kun je je opgeven bij Dick (e-mail zie hieronder). Toegang tot de boomgaard Als regel is doorgang door de boomgaard (Vitensterrein) alleen mogelijk via het daarvoor aangelegde pad. Daarbuiten is het niet mogelijk, met uitzondering tijdens de oogst. Dan mogen appels geplukt worden tijdens de vastgestelde plukmiddagen. Terra Bella heeft met Vitens afspraken gemaakt over de toegankelijkheid van de boomgaard voor het snoeien van bomen en voor het plukken van de appels. Alleen op die momenten mogen wij als bewoners de boomgaard in. Dit zijn serieuze afspraken, waarvan wij hopen dat iedereen ze zal respecteren en elkaar daar zo

9

nodig op zal aanspreken. Alleen op die manier kunnen wij langdurig de vruchten plukken van deze prachtige boomgaard in onze wijk.

sen regelt de Stichting wel dat de boomgaard een SKAL-certificaat (biologisch, da’s logisch) krijgt en zullen zij volgend jaar (bij een goede oogst) voor ons persen en bottelen.

Het SKAL-certificaat Stichting Hoogstamfruit Rivierenland heeft de mogelijkheid om sap te persen en te bottelen voor het fruit dat uit de boomgaard komt. Dit jaar was de appeloogst te klein om aan het maken van bewaarsap te denken. Ondertus-

Met vriendelijke groet, Dick Boland ([email protected]), Camiel Aggenbach, Lambik Swinkels, Niek Hazendonk en Rob Vleeming

BEWONERSPARTICIPATIE INRICHTING OPENBAAR GROEN In de eerste en tweede fase worden de laatste stukken openbare ruimte steeds verder ingericht. In het pioniersveld is begonnen met de bouw van meerdere blokken woningen. Ook daar wordt het openbaar gebied straks ingericht. In de wijk willen we de omwonenden zo veel mogelijk betrekken bij het inrichten van het deel openbaar groen dat in hun omgeving ligt. Tot nog toe is dat over het algemeen volgens een vast stramien gegaan. De landschapsarchitect Hyco Verhaagen maakt een voorstel; Rob Vleeming bespreekt aan de hand van dat voorstel de wensen en ideeën van de bewoners en koppelt dat terug naar Hyco. Hyco past voorstel aan/maakt nieuw voorstel welke vervolgens weer met de bewoners wordt doorgesproken. Voor de inrichting van sommige openbare stukken is dit een weinig efficiënte en weinig bevredigende methode. Daarom is in de afgelopen periode een alternatief afgesproken.

begeleiding van Rob Vleeming en met de door Hyco Verhaagen vastgestelde randvoorwaarden. De bewoners krijgen tevens de mogelijkheid om -via de BEL- een budget voor de inrichting te krijgen, waarmee ze, desgewenst, de inrichting in eigen handen kunnen nemen.

prijsuitreiking EKO certificaat groenbeheer vlnr Ivo de Wijs, Dick Boland, Henk Wichgers

Het zeer fraaie watergootje aan het J.J. Slauerhofpad is de eerste aanleg volgens deze structuur. Op eenzelfde manier gaan het R. Lovelingpad, het M. Nijhoffpad en H. Marsmanweg de komende maanden ingericht worden. We hopen (en denken) dat we hiermee een efficiënte werkwijze hebben afgesproken die veel ruimte geeft aan het initiatief en creativiteit van de bewoners.

Voor de nog in te richten stukken openbare ruimte kan nu ook gekozen worden voor een minder omslachtige manier waarbij toch het belang van bewonersparticipatie hoog in het vaandel staat. Er kan nu door -toekomstigebewoners ook gekozen worden om zelf een plan te maken. Dit kan gebeuren onder

Namens Terra Bella, Rob Vleeming

10

VERWARMINGSKOSTEN KOMENDE WINTER Door de steeds stijgende prijzen voor energie neemt deze post een steeds grotere hap uit het gezinsbudget en loont het de moeite te bezien hoe we dit zoveel mogelijk binnen de perken kunnen houden. Hieronder geven we wat tips over besparing van warmtekosten, waarvan de meeste wel bekend zullen zijn, maar het kan geen kwaad ze nog eens te herhalen. De volgende keer een artikel over reductie van gasen elektriciteitsverbruik.

De huizen in Lanxmeer zijn gemiddeld uitgerekend door de ontwerpers op 15 GJ warmteverbruik. Hier zit wel enige variatie in afhankelijk van de grootte en ligging van het huis, dus variërend van 15 tot 20 GJ per stookseizoen. Gedurende de 7 maanden van het stookseizoen (okt-apr) betekent dit ca. 3 GJ per maand. Deze verbruikslijn is geen rechte maar een bolle lijn. Gedurende de koude maanden (dec-jan-feb) moet je dus niet meer dan 4 GJ verbruik aflezen. November en maart ca. 3 GJ en oktober hoogstens 1 GJ . Daarna misschien nog 1 GJ in april. Samen 18 GJ voor het gehele seizoen. Lees je in een bepaalde maand een belangrijk hoger getal op de verbruiksmeter af, trek dan aan de bel van een installateur of een van de leden van de werkgroep Energie en Installaties (WEI) en probeer samen te lokaliseren waar dat hoge verbruik vandaan gekomen is. Bedenk wel dat in de zomer, als de verbruiksrekening van Vitens op de mat ligt, het bijna niet meer mogelijk is een oorzaak voor het hoge verbruik te achterhalen.

Verwarming De fasen 2-3 en 4 zijn aangesloten op het wijkverwarmingssysteem waarvan het warme water door Vitens wordt geleverd. Fase 1 heeft een eigen CV-ketel. De fase 4 (Pioniersveld) huizen wijken soms wat af van fase 2 en 3 b.v. andere vorm van ventilatie en mogelijk ontbreken de filters in de leidingen van het verwarmingssysteem. Tips • Programmeer de thermostaat zo laag mogelijk op 19 of 20 graden overdag en hoogstens 1 graad lager ’s nachts. • Houdt de deur van de kamer waar de thermostaat zit, zoveel mogelijk dicht. • Ventileer niet meer dan nodig. • Ventileer huizen met een gesloten ventilatiesysteem (WTW) alleen als het vochtig in huis wordt (boven de 70%). • Ventileer alleen indien het systeem geen warmte vraagt. • De zon is een gratis warmtebron, gebruik daarom geen zonwering ’s winters. • Voer geen lange gesprekken bij de open buitendeur, doe dat in de gang met de deur dicht.

De regelklep Deze klep, die het warme water doorlaat of tegenhoudt en die wordt bestuurd door de thermostaat, is eigenlijk een van de weinige onderdelen van de installaties die bij een storing voor een hoog verbruik kan zorgdragen. Er zijn gevallen bekend dat door vervuiling de klep niet goed sloot in zijn dichte stand. Daar de verbruiksmeting een meting is van een temperatuurverschil in de aan- en terugvoerleiding en de hoeveelheid water die per tijds eenheid door de leiding stroom, wordt door de lekkende klep enig verbruik gemeten ondanks dat de klep dicht staat. Een andere storing met deze klep betrof het losraken van de steker van de klep uit de wandcontactdoos. Hierdoor werd de klep niet meer elektrisch bekrachtigd en bleef dag en nacht open staan. Het resultaat was een heel warm huis en een erg hoge rekening. Wordt het verdacht warm over een langere periode in huis, controleer dan of de klep open en dicht gaat. Dat doe je door de thermostaat hoog (klep open) respectievelijk laag (klep dicht) in te stellen. Je ziet dan het witte pennetje op de klep naar boven respectievelijk naar beneden bewegen. Als dat zo is dan werkt de klep, zo niet controleer dan of de steker in de wandcontactdoos zit. Aan de steker van deze klep zit een 24 V trafo met 2 zwarte dunne

Onderhoud • Controleer voor de aanvang van het stookseizoen de twee filters in de leidingen van de installatie in de kast (fase 2 en 3) • Een filter zit onder de vloer, de ander er boven en lees de instructies hoe je dit moet uitvoeren. • Vervuilde filters hebben niet zozeer invloed op het verbruik maar wel op de warmtetoevoer in huis. De filters vervuilden in de beginjaren regelmatig, hopelijk is dit met het in gebruik nemen van het nieuwe pompstation minder. Controle werking installatie Neem minstens 1x per maand de verbruiksstand op, op ongeveer hetzelfde tijdstip.

11

draden. Zijn deze heel en zit de steker niet in de wandcontactdoos dan is het euvel duidelijk. Steek de steker in de wandcontactdoos en controleer nogmaals de werking van de klep zoals hierboven beschreven.

Het kan wel eens handig zijn te weten waar er eventueel iets mis kan gaan en dat het dan tijdig ontdekt kan worden. Het spreekt vanzelf dat niet iedereen in staat is zelf storingen op te sporen en te verhelpen. Sluit in dat geval een onderhoudscontract met een installateur (b.v. Van Tintelen). Dan nog blijft het nodig zelf te controleren of het verbruik binnen het gemiddelde niveau blijft, de installateur komt maar een maal per jaar langs en kan dat niet in de gaten houden.

Conclusies Hoewel hierboven de aandacht gevestigd is op enkele storingsmogelijkheden wil dat niet zeggen dat de installatie erg storingsgevoelig is, het aantal storingen was volgens de installateurs niet hoog.

Ed Zijlemaker WEI

EVA-LITERAIR, AFLEVERING 12

TOON HERMANS (1916-2000) Als ik in het kader van mijn theateractiviteiten mijn adres “Toon Hermanshof” opgeef, dan krijg ik steevast één van de volgende reacties: ‘o, wat leuk!’ of ‘o, wat zielig’. Onder de eerste groep zijn er altijd mensen, die denken dat ik speciaal vanwege die naam in de Toon Hermanshof ben gaan wonen. Wat niet zo is. Onder de tweede groep zijn er altijd mensen die denken, dat ik - in hun ogen als vertegenwoordiger van de hoge kunst - het verschrikkelijk vind om daar te wonen. Wat ook niet zo is.

Onlangs zag ik een documentaire over Toon Hermans, waarin die mythe van ik-doe-maarwat definitief werd ontmaskerd, net als het sprookje van die altijd aardige man. Toon Hermans was op het neurotische af perfectionistisch en een tiran voor zijn omgeving als het niet ging zoals hij het in zijn hoofd had. Genadeloos kon hij zijn muzikanten de les lezen en zijn zoon (die ene, die zijn lachen niet kon houden) wilde nu - na Toons dood - wel toegeven, dat zijn vader hem weinig keus had gelaten bij het kiezen van een vak. Toon bleek dus toch een mens. De man, die dichtte over een gelukzoeker:

Dit alles neemt niet weg, dat ik verbaasd was, toen de straatnamencommissie deze naam uit haar hoge hoed goochelde voor een schrijversbuurt. “Hermanshof” was al bekend, dus ik rekende op de eveneens dode Willem Frederik. Maar nee, het werd Toon. In plaats van scheppend nihilisme werd het vriendelijke lyriek:

hij zocht het geluk in het dal, aan de top maar werd het zoeken moe eerst toen hij zei: ik geef het op toen kwam het naar hem toe

je hebt iemand nodig stil en oprecht die als het erop aan komt voor je bidt of voor je vecht pas als je iemand hebt die met je lacht en met je grient dan pas kun je zeggen: 'k heb een vriend

die man, gaf het niet zo gauw op als het ging om wat hij wilde bereiken. Sterker: hij bereikte het door keihard werken, zelfdiscipline, scherpe - soms nietsontziende - kritiek en natuurlijk door zijn onnavolgbare talent als entertainer. Bovenstaande regels komen uit het gedicht met als titel – hoe kan het anders?: Geluk. Ik kreeg ze toegestuurd als felicitatie bij het verhuizen naar ons huis aan de Toon Hermanshof. Geen literatuur, maar ze verwoorden wel iets wat ik van belang vind, wat er toe doet, ook al is het nog zo clichématig. Dat kon Toon Hermans als geen ander: het zo zeggen, dat je dacht: ja, precies, zo is het! Geen verwarring, maar bevestiging. Kortom: een groot verwoorder van het levensgevoel. Maar een groot schrijver? Nee. Een goede schrijver zou in die laatste twee regels nooit twee keer “toen” schrijven.

Ik weet nog dat ik volschoot, toen ik het de eerste keer hoorde. Ik was een jaar of 15, en zo alleen als een puber maar zijn kan. Ik had geen last van de rijmdwang (grient – vriend) of die sentimentele komma voor de k. Ik was alleen maar verpletterd door de eenvoud en de warmte die straalde uit de poppetjes van Toons ogen. Maar ja, mooie ogen, maken je niet tot een groot schrijver. Wel tot een groot artiest. Ik smulde als ik hem weer eens hoorde beweren, dat ie maar wat aan rotzooide. Die eenvoud!

Kees van der Zwaard

12

SINT MAARTEN LAMPIONOPTOCHT Vrijdag 11 november willen we weer een Sint Maartens lampionoptocht houden door onze wijk. Kom vrijdagavond 11 november om 18.15 uur met brandende lampion naar het Kwarteel (Anna Blamanweg). Eerst zullen we daar onder muzikale begeleiding Sint Maartenliedjes zingen. Daarna al zingend in optocht door de hoven trekken (van 18.30 tot 18.45 uur). Bij regen gaat de optocht niet door. Vervolgens kan je zelf in groepjes langs de deuren gaan, om wat te zingen en dan iets lekkers te ontvangen. Als je het leuk vindt om kinderen aan de deur te ontvangen, zet dan een brandende kaars voor je raam en haal iets lekkers in huis om aan hen uit te delen. We zingen onder muzikale begeleiding. Als je het leuk vindt om mee te spelen, doe dat dan gerust. Als je één keer mee wilt oefenen, neem dan contact met één van ons op. De St.Maarten-liedjes kun je downloaden van de website www.bel-lanxmeer.nl of zijn op te vragen bij nevenstaande personen.

TOT VRIJDAG 11 NOVEMBER!

Beate Hazeleger, Bertus Aafjespad 1,tel. 510604 Florette Koning, Vasalishof 13, tel. 535626 Monique de Man, J. Slauerhoffpad 7, tel. 576110 Anneke Batterink, T. Hermanshof 17, tel. 513185 Roswita Mellema, A. Rom.Verschoorpad 11, tel. 535314 Monica Blok, R. Lovelingpad 19, tel. 519868

OP VAKANTIE MET ……….. De rubriek ‘Op vakantie met ……’ wil de redactie graag openstellen voor iedereen die een leuke vakantie heeft gehad en die graag wil doorgeven aan anderen. Vakanties waarbij rekening is gehouden met natuur- en milieu, die dier- en mensvriendelijk waren en maatschappij verbeterende aspecten bevatten hebben uiteraard de voorkeur. Deze keer reizen we mee met Henk Fonteyn naar Ghana. (red.). Prikken tegen gele koorts, d.t.p. en cholera, een malariakuur met als bijverschijnsel wekenlang diarree, vijf kilo gewichtsverlies en nog weken later last van maag en darmen. Tel uw zegeningen!

groeperingen en organisaties die een projectaanvraag indienen. Deze wordt beoordeeld aan de hand van een aantal criteria, waarbij betrokkenheid van de lokale bevolking en continuïteit belangrijke elementen zijn. In Nederland en andere Europese landen werft World Servants via plaatselijke werkgroepen de deelnemers, in leeftijd variërend van minimaal 16 tot royale senioren. De deelnemers dienen in de vorm van allerlei activiteiten zelf hun reissom en de kosten van de (in het gastland gekochte) bouwmaterialen te financieren. Bovendien leveren ze hun eigen arbeids kracht, al hebben inheemse aannemers de leiding over deze projecten.

World Servants Het was in het begin van de jaren negentig, dat ik in contact kwam met de organisatie World Servants. Een internationale en interkerkelijke organisatie, die zich toelegt op het uitvoeren van korte overzichtelijke bouwprojecten in landen onder de armoedegrens. Nu zijn er talloze organisaties die zich hiermee bezighouden, maar World Servants heeft een eigen invalshoek: men motiveert jongeren in ons rijke West-Europa om hun vakantie te besteden aan deze bouwprojecten, in combinatie met allerlei vormen van kinderwerk en sportieve en culturele uitwisselingsprogramma’s met de lokale bevolking rond de bouwlocaties. De projecten van World Servants worden niet in Nederland verzonnen. Het zijn inheemse

Schoolbouw in Ghana Nadat ik mijn oudste kinderen al eens gemotiveerd had om mee te doen met een dergelijk project, kon ik zelf natuurlijk niet achterblijven. In 1992 reisde ik daarom naar Ghana met een kleine dertig jongeren en wat oudere stafleden. Drie weken hebben we gebouwvakt onder de

13

brandende zon in de vochtige lucht en na die drie weken stond er een degelijke lagere school in een dorp, waar tot dan toe les werd gegeven onder de dikste boom.

dat terwijl de gemiddelde levensverwachting de 45 jaar niet overstijgt. Het meeste indruk hebben de vrouwen op mij gemaakt. Niet alleen omdat ze zo mooi zijn en zulke prachtig gekleurde kleding dragen, vooral om hun waardigheid en de moed waarmee ze een zwaar en eentonig leven (dagelijks twee uur lopen om water te halen, in een halve oliedrum op het hoofd gedragen, koken met primitieve middelen, altijd wel een baby in de draagdoek) toch inhoud en feestelijkheid weten te geven.

Terug voor seminar voor a.s. predikanten Het is een ervaring geworden die me diep geraakt heeft en er in elk geval toe leidde dat ik in daaropvolgende jaren nog tweemaal op eigen gelegenheid terug gereisd ben naar Ghana, om als gastdocent een zomerseminar voor aanstaande predikanten te verzorgen. Alle drie reizen waren fysiek en emotioneel behoorlijke uitdagingen. Je wordt geconfronteerd met een wereld die ik althans voor die tijd alleen van de beeldbuis kende. Een wereld waar in de plattelandsgebieden een lichamelijk gehandicapte baby meteen na de geboorte ter dood gebracht wordt omdat het leven van zo’n kind een hel zal worden. Een wereld zonder telefoon en zonder elektrisch licht, een wereld waar een klein en onderbemenst ziekenhuisje een regionale functie moet vervullen voor een gebied ettelijke malen groter dan Nederland. Een wereld waar corruptie onder overheidsambtenaren een normaal verschijnsel is en waar politiemensen hun salaris aanvullen met het willekeurig uitdelen van bekeuringen bij willekeurig aangebrachte roadblocks. Een wereld van tegenstellingen, waar in de hoofdstad Accra de meest luxe hotels te vinden zijn, waar diplomaten en medewerkers van allerlei NGO’s in grote 4 wheel drives rondrijden van de ene belangrijke vergadering naar de andere, terwijl je hen in de echte crisisgebieden aanmerkelijk minder vaak tegenkomt. Een wereld waar in de steden McDonalds en de mobiele telefoon tot het normale straatbeeld behoren, waar men internet heeft en op de TV naar Amerikaanse soaps kijkt, waar de rijken in dure omheinde en bewaakte woningen wonen en waar vijfhonderd meter verderop complete families op straat leven.

Veel rijkdom ontvangen World Servants heeft als leus: bouwen aan jezelf door te bouwen voor een ander. Ik heb – met vele duizenden met mij in de tientallen projecten die jaarlijks worden aangeboden – daadwerkelijk ondervonden dat zo’n vakantie waarin je je financiële, fysieke en mentale inzet aan anderen geeft, je in eerste instantie niet tot goede gever, maar tot een bevoorrecht ontvanger maakt. Je wereld wordt groter en je raakt bij tijden diep ontroerd door wat andere mensen, maatschappelijk arm maar innerlijk vaak met eeuwenoude wijsheid en rijkdom van geest, in oprechte vriendschap te geven hebben. World Servants werkt in verschillende Afrikaanse en Zuid - Amerikaanse landen en in een enkel Oost –Europees land. Wie er meer over wil weten, mag me erover benaderen, in oktober komt de nieuwe projectbrochure uit en in Culemborg reizen jaarlijks zo’n twintig jongeren met World Servants over de aardbol. U komt ze trouwens vroeg of laat vanzelf tegen, als ze met bloembollen, oliebollen of andere zaken aan de deur staan!

Waardigheid en moed sterk bij Ghanese vrouwen Treffend in Ghana is de enorme invloed van religie. Hoe arm men ook is, zondags gaan mensen in hun meest fraaie kleding uitgedost naar de kerk…hoewel de meeste kerken niet meer zijn dan vier lemen wanden en een golfplaten dak. Of op vrijdag naar de moskee, eveneens vier lemen wanden en een golfplaten dak. Maar in die gebouwen wordt hartstochtelijk gezongen, getrommeld, gedanst, gepredikt, gebeden en gelachen! Ghanezen, - hoewel strikt genomen de bevolking uit allerlei etnische groeperingen bestaat – zijn door de bank genomen een uitermate vrolijk, humoristisch en levenslustig volk. En

Henk Fonteyn Toon Hermanshof 7

14

LANDSCHAPSWONINGEN IN EVA-LANXMEER

De ontwikkeling van landschapswoningen in EVA-Lanxmeer is een initiatief van Carla de Jonge, al jaren actief betrokken bij de ontwikkeling van de wijk. Haar droom is het om met haar gezin het wonen als opgenomen in het landschap te beleven. Deze droom heeft zich in samenwerking met architect Jasper Cremer (AlOm architecten) vertaald in de idee voor landschapswoningen.

Architectonisch uitgangspunt is het landschappelijke beeld van de heuvel voor zover mogelijk te behouden. Er is een balans gevonden tussen openheid en geslotenheid. Dat wil zeggen dat noodzakelijke openingen voor toegankelijkheid, daglichttoetreding en uitzicht het beeld van het talud niet te veel verstoren. Het dak wordt weer met aarde bedekt. Het worden zeer energiezuinige woningen vanwege de isolerende werking en het warmteaccumulerende vermogen van de grond.

In Eva-Lanxmeer zijn twee archeologische vindplaatsen, die omdat bebouwing daar niet mogelijk is, in het stedenbouwkundige ontwerp zijn vrijgehouden. Door de gemeente worden deze vindplaatsen als gronddepot gebruikt voor de grond die bij de bouwactiviteiten in de wijk verplaatst en opgeslagen moet worden. Uiteindelijk gaan deze ‘heuvels’ of ‘terpen’ deel uitmaken van de landschapsarchitectonische inrichting van het openbare gebied en bieden ze ook aanknopingspunten voor de vormgeving van toekomstige bebouwing.

Voor alle drie woningen is nu voldoende belangstelling om met de procedures te kunnen beginnen. De woning van Carla en Tjerk de Jonge is het verst gevorderd en ook al positief ontvangen door de welstandcommissie. Er wordt momenteel hard gewerkt aan de voltooiing van de plannen en als dat klaar is zullen we ook een publieke presentatie houden. Tegen de tijd dat de nieuwsbrief wordt gepubliceerd weten we vast al meer.

In de rand van een van de heuvels, tegenover Foresee aan het water, is in overleg met de ontwerpgroep, ruimte gevonden om de landschapswoningen te realiseren. Er worden uiteindelijk drie landschapswoningen gerealiseerd om de ontwikkeling in allerlei opzichten aantrekkelijk en mogelijk te maken.

Voor informatie of vragen: Jasper Cremer, architect [email protected] tel. 0345 510110

workshop FAMILIEOPSTELLINGEN met Liesbeth Westenberg en Berna Snoek op zaterdag 19 november van 10 – 17 uur in de Wollebrandshof, Herenstraat 26A te Culemborg info, opgave of folder: Liesbeth Westenberg, Praktijk voor Psychotherapie MartinusNijhoffpad 3, Culemborg tel.: 0345 514608 email: [email protected]

15

NIEUWS VAN MILIEUDEFENSIE CULEMBORG Week van de Vooruitgang De eerste Week van de Vooruitgang in Culemborg is zeer geslaagd. Er zijn veel mensen bereikt met de verschillende activiteiten en via de publiciteit er omheen. De Week begon goed op zaterdag 17 september met de gratis stadsbus die velen in Culemborg heeft vervoerd. Bij de kraam op de markt zijn handtekeningen verzameld om de gemeente verder onder druk te zetten voldoende geld voor een stadsbus vrij te maken. (Inmiddels is bekend dat de stadsbus niet terugkomt in Culemborg, red.).

EKO-telling supermarkten Culemborg 2005 Voor het derde jaar zijn in de Culemborgse supermarkten de aantallen biologische producten geteld. Opvallend: terwijl de onbetwiste koploper AH sterk achteruitgaat, scoren de Plus aan de Middelcoopstraat en vooral de Plus in Parijsch nu duidelijk beter dan in 2004. Er is alleen geteld wat ook daadwerkelijk in de schappen stond. In vergelijking is AH nog steeds koploper, maar zijn de Plus Parijsch en de Plus Middelcoopstraat goede tweeden. De Coöp volgt daarop, maar hij blijft onder het niveau van de vorige winkels. De biologische producten bij de Edah zijn dit jaar sterk teruggelopen. Bij de Aldi en de Lidl komt u geen biologische producten tegen. Ter vergelijking: AH 134, Plus (P) 126, Plus (M) 95, Coöp 81, Edah 5 en Aldi en Lidl 0.

Kijk op de auto in de wijk Onder deze titel heeft de Verkeerswerk groep van Lanxmeer ter gelegenheid van de Week van de Vooruitgang een brochure gemaakt over auto's in de wijk. In de brochure wordt een vergelijking gemaakt tussen een autoluwe en een niet autoluwe wijk. Dit gebeurt aan de hand van interviews met bewoners van EvaLanxmeer en Parijsch.

Mijn leefomgeving Via de website van de provincie kunnen inwoners van Gelderland nagaan hoe de milieukwaliteit van hun leefomgeving is. Je kunt kijken naar bodemverontreiniging, geluidshinder, luchtkwaliteit, de aanwezigheid van grote bedrijven en het grondwater. Zo wordt onder andere aangegeven of er bodemsaneringlocaties in de buurt zijn en of je in een waterwingebied woont. Je kunt inzoomen op een plattegrond van jouw buurt met daarin de relevante plekken aangegeven. http://www.gelderland.nl ----> klik op Mijn Leefomgeving Milieudefensie Steunpunt Culemborg Han Horstink, Frederik van Eedenlaan 30 4103 WB Culemborg, Tel. 0345 - 533097 E-mail: [email protected]

De brochure is aan te vragen bij Jan Theunissen, tel. 533933 of [email protected]

BRIEVEN VAN LEZERS Met deze nieuwe rubriek willen we de lezers van de BEL-Nieuwsbrief in de gelegenheid stellen zelf in de pen te klimmen. U kunt reageren op de inhoud van artikelen in de Nieuwsbrief, schrijven waarom u het openbaar gebied in EVA-Lanxmeer zo mooi vindt (of juist niet), vragen stellen aan het BELbestuur, een voorstel doen voor een nieuwe BEL-werk groep, klagen over hondenpoep, tips geven om energie te besparen of alle bewoners uitnodigen voor een groot feest. Kortom laat zien dat de wijk leeft en laat zien wat er leeft onder de bewoners (red.). Uw bijdrage kunt u e-mailen naar het redactieadres (zie colofon).

Auto-inbraken

sprong er ineens een knul achter vandaan, die met flinke passen voor mij uit wegliep. Het was een blanke knul, rond 17 jaar, met blonde krullen. Hij trok snel een capuchon over zijn hoofd. Even verderop ging hij in een zijstraat iemand bellen. Nog geen 10 seconden later

Beste mensen, Zondagavond 11 sept. liep ik om een uur of 8 door het Herman Gorterpad. Aan het eind (ongeveer achter Sandra en Martin) stond een Citroën geparkeerd. Toen ik daar langs liep

16

kwam uit een andere zijstraat een jongen te voorschijn, ook blank, met kort steil donker haar. Hij liep op de ander af en samen gingen ze er vandoor. Wat ze daar deden weet ik niet, maar het kwam een beetje over alsof ze wilden inbreken in de Citroën of dat ze aan het observeren waren voor een inbraak.

te eten en hard meelopen met passanten en hun honden. Maar om hier een verbanning op te laten volgen?

Oftewel: laten we niet bang gaan worden, maar wel een beetje opletten en wanneer je iets ziet de politie bellen (ik had daar toen de gelegenheid niet voor). Groeten, Mari

Waar is ‘onze’ witte eend?

de witte eend

In het vorige Belnieuws gaf bewoner B. uiting aan zijn bezorgdheid omtrent mores die in ‘onze’ wijk zouden heersen, volgens welke dieren én mensen om onduidelijke redenen verwijderd kunnen worden. Waarom moest ‘de Witte’ weg? Had hij iets eendonwaardigs gedaan? Het hoopje ellende met tot stompjes ingekorte vleugels groeide tot veler verbazing uit tot een eend met (bijna) normale vleugels (zie foto). In beide vijvers voelde hij zich thuis. Je zag hem denken ‘Hier wordt het niks meer qua voeren, ik ga een eindje verderop’. Goed, hij had gaandeweg inderdaad enkele eigenaardigheden ontwikkeld zoals: veters uit schoenen trekken bij treuzelend voeren, het principe ‘eetbaar landschap’ in de praktijk brengen door aardbeien en bessen uit tuinen

En, zoals meneer B. al suggereerde, wanneer ben ik aan de beurt en waarom? Wellicht wordt het nog spannend in het buurtje en raken we verzeild in Kafkaëske toestanden. De verblijfplaats van de eend ben ik te weten gekomen en eerlijk is eerlijk, het is er héél fijn: het prachtige park ‘De Plantage’ aan de Wilhelminadreef. En voor wie hem nog eens wil voeren: maak klakkende geluiden met de tong en hij maakt zich subiet los uit de groep en komt naar u toe. Inderdaad, meneer B, een alleraardigst dier. Mia Vink

VRAAG en AANBOD Via deze rubriek is het mogelijk om in contact te komen met iets of iemand die iets wil kopen/ verkopen of waarmee je gezellig iets wilt ondernemen. Het kan ook zijn dat je iets te weten wilt komen. Stuur de vraag of het aanbod in naar het redactie-adres.

Aanbod UPLIGHTS Staande halogeenlampen, 2 stuks, resp. 300 en 500 Watt, kleur zwart € 10,- per stuk TEKENTAFEL Materiaal: ijzerconstructie met houten blad (90 x 65), verstelbaar. € 45,BERGSCHOENEN Zwaar type (klasse C), merk Meindl, type Perfekt, maat 11 (45-46) 3 weekeinden gedragen. halve prijs: € 100,-

LAADKARRETJE Heb je iets te vervoeren dat te groot is voor de auto? Of nog iets te verhuizen? De kasbewoners hebben een laadkarretje gekocht voor gezamenlijk gebruik. Het maximum gewicht van de te vervoeren spullen bedraagt 750 kg. Voor 10,- euro per dag (7,50 euro per dagdeel) kunnen jullie er ook gebruik van maken. Info: Martien en Irma Lodder, A. RomeinVerschoorpad 7 tel. 522246

Adres: Frederik van Eedenlaan 34 Telefoon: 0345 - 517 591

17

(advertentie) Vakantiewoning in Doorn Heeft u zin om eens helemaal tot rust te komen? Onze vakantiewoning Solange ligt in de bossen van de Utrechtse Heuvelrug, slechts 20 km van Culemborg. In de periode van november tot april kunt u deze woning huren. Voor meer informatie, zie onze website: http://home.hetnet.nl/~vakantiewoning.solange

- PR-medewerker - twee bestuursleden Per functie is de hoeveelheid tijd verschillend en ook afhankelijk van de hoeveelheid tijd die je er in wilt en kunt investeren. Dit is allemaal in overleg. Is er iets bij wat je aanspreekt en heb je tijd over? Of ken je iemand in jouw vrienden- of kennissenkring die ons team zou willen versterken? Bel dan voor informatie Tineke van Esch, (0345) 51 45 50 (winkel) of (0345) 53 18 87 (privé).

Word jij onze nieuwe vrijwilliger? Wereldwinkel Culemborg heeft dringend nieuwe vrijwilligers nodig voor diverse functies: - de verkoop voor weekenddiensten - de verkoop en inkoop van producten, zoals food of kunstnijverheid - etaleur voor het inrichten en bijhouden van de inrichting van de winkel - het verzorgen/coördineren van de kerstpakketten

theaterconcert in Culemborg Kees van der Zwaard & Pavlov nieuwe teksten van Kees van der Zwaard nieuwe composities van Hans Hasebos zoals de zoveelste poging tot een liefdesliedje het lied van Warme Bakker Mor een vet nummer over obesitas en bekend werk voor het eerst live ander werk (Gabriel, Cohen) arrangementen van Albert van Veenendaal improvisaties van Oene van Geel en ook nog een eigenzinnige nieuwe versie van Het Dorp Kees’ Linkergympie op muziek van Jeroen Zijlstra kortom: een mix van literaire pop en jazzy kleinkunst 2 en 3 dec 05: Culemborg, Theater De Fransche School, Havendijk 1, 20.30 uur reserveren 0345-521546

18

WELKOMSTFEEST VOOR DE BEWONERS VAN DE 4E FASE De 27e augustus werden de bewoners van het Rosalie Lovelingpad en het Willem Kloospad warm onthaald met een welkomstfeest, georganiseerd door de bewoners van het Kwarteel, de Kaswoningen en Het roze huis. Hieronder een aantal enthousiaste reacties.

voorbereide activiteiten en aankleding van het feest. Het was leuk om met zo’n grote groep mensen samen iets te beleven. Onze wijk is daardoor weer een stukje groter geworden. Bedankt voor dit warme onthaal. Jesse, Kassandra en Jasper Opgehaald worden door een heus straatdweilorkest, gekke feesthoeden en welkomstbogen, toegezongen worden door zoveel namen uit het Kwarteel en dan spelletjes doen in de boomgaard, bijkomen met het meest vurrukkulluku eten, dat kan alleen maar een welkomstfeest in Eva -Lanxmeer zijn. Hartverwarmend, dank je wel en wij zetten deze traditie voort! Marian Het was echt een FEEST! voor jong en oud. Alles zo verzorgd, met aandacht & hart & ziel. Wat ik erg leuk vond, is dat ik ook eens gepraat heb met mensen die ik in het dagelijks leven niet zo gauw tegenkom (in mijn geval: mensen van het Kwarteel). Eén van die momenten die het wonen hier zo bijzonder maken! Renée Lankwarden

het dweilorkest

Wat is er geweldiger dan opstaan terwijl er voor je huis een prachtig feestje wordt opgebouwd waarvan je weet dat jij er straks van mag genieten! De hele dag zag eruit als een plaatje! We voelden ons vreselijk verwend! Groetjes Marc, Mirjam, Kim en Roos Ik heb enorm genoten van het groepsgevoel onder bewoners, en de kinderen in het bijzonder. Daardoor ook m'n overburen beter leren kennen. Mooi dat dat op zo'n feest kan. Dank, en nogmaals dank 3e fasers! Robin Pistorius

veel feesthoedjes

Het welkomstfeest luidde een heuse nazomer in en dat is een goed symbool voor de gevoelens die het feest opriep: vrolijkheid, verbondenheid en warmte. Samen eten aan lange tafels, iedereen had iets lekkers bereid. Zelfs de invallende avond kon de feestpret niet drukken, er werd gewoon onder het genot van kaarsen doorgepraat. Wat een heerlijke ontvangst, we voelen ons meer dan welkom. Arjen, Nadine, Parvin & Stern

Ineens worden we opgehaald door een zingende, swingende, groep feestgangers. "Wij zijn blij dat we hier zijn komen wonen, klei en gras en hele hoge bomen. Ja met onze Eco-wijk, zijn wij toch wel heel erg rijk!!"

Ik pink een traantje weg....Wat een bijzonder welkom. Yvonne

Lieve mensen, dank voor ’t gastvrij feest. Heerlijk te spelen, ook als “groot mens”. Kathinka, Robert en Karenina

Het was een heerlijke dag, naast het mooie weer genoten we van de met veel aandacht

19

KIJK OP DE WIJK Tot onze verrassing lazen we in de vorige BEL-Nieuwsbrief dat wij door Jan en Ankie zijn uitverkoren om nu in dit nummer een stukje te schrijven over hoe wij in EVALanxmeer terecht zijn gekomen. Zoals zij al aanstipten: verhuizen naar Culemborg was voor ons een grote stap. We woonden 8 jaar in Maastricht en dat beviel heel goed. Een prachtige stad, waar ook onze drie kinderen zich helemaal thuis voelden.

Birgit werkte al een 1 jaar in Bussum en Jörg was tijdelijk gedetacheerd naar Rotterdam. Ondanks parttime werken en nogal flexibele werkgevers was het een hele heisa om de reistijden te combineren met ons gezin. Toen Jörg dan ook door zijn werkgever definitief werd overgeplaatst naar de hoofdvestiging in Utrecht, hebben we de knoop doorgehakt. We gingen eerst op zoek naar huizen in Utrecht. Maar ach, al die rijtjeshuizen met een kleine tuin en een hek eromheen konden het niet opnemen met onze prachtige gemeenschappelijke tuin in Maastricht. We konden ons niet voorstellen dat wij in zo een omgeving zouden wonen. We waren gewend aan veel spontane contacten met de buren en de kinderen renden met hun vriendjes vanuit de tuin de verschillende huizen in en uit, zonder dat er speelafspraken gemaakt moesten worden. We hadden al eerder van EVALanxmeer in Culemborg gehoord, maar wisten niet of er überhaupt nog woningen beschikbaar waren. Toen we hiernaar informeerden, was met de bouw van onze huizen al begonnen. Maar gelukkig, er was nog één hoekhuis en één tussenwoning te koop. Het werd het hoekhuis – en in de betreffende tussenwoning woont nu het beste vriendinnetje van onze dochter.

Bovendien een heel mooie omgeving – een dagtocht naar de Ardennen was bijvoorbeeld makkelijk te doen. Alhoewel, als we eerlijk zijn, hebben we dat soort dagtochten toch vooral gedaan wanneer we logeerbezoek uit Duitsland hadden. Onze roots liggen in Duitsland zoals Jan en Ankie dat mooi hebben verwoord. Soms worden we ook gevraagd of wij weer terug willen naar Duitsland. Maar nee, dat willen we helemaal niet. Het is ook maar de vraag wat in ons geval ‘terug’ zou betekenen: Birgit komt oorspronkelijk uit Berlijn, Jörg uit een klein stadje in het Saarland – net aan de Franse grens gelegen. Tussen de beide plaatsen waar wij vandaan komen ligt zo’n 800 km en een wereld van verschil. Birgit woont sinds 1991 in Nederland, Jörg sinds 1993. Het was toen niet de bedoeling om naar Nederland te ‘emigreren’, we zijn eigenlijk blijven hangen. Birgit wilde voor 1 jaar aan de TU in Delft studeren, maar al snel was de keuze gemaakt om te blijven en de studie in Delft af te ronden. Toen kreeg Jörg voor twee jaar een baan aan de TU Delft en werd onze zoon Merlin geboren. Toen Birgit werk in Maastricht vond, zijn we met z’n drieën naar Maastricht verhuisd. We kregen nog twee kinderen en omdat we allebei parttime werkten, konden wij werk en de zorg voor de kinderen goed combineren. Iets waarop onze vrienden in Duitsland jaloers zijn! In Maastricht woonden wij in het project Vernieuwend Wonen – een heel kindvriendelijk project met een hele grote gemeenschappelijke tuin. Dat we vanuit Maastricht wel eventjes over de grens naar Aken konden rijden om Duits brood of boeken te kopen, was mooi meegenomen. En toch wilden we duizend keer liever in Maastricht wonen dan in Aken. Nee, ‘terug’ naar Duitsland was inmiddels al geen optie meer.

Yannick & Laila

We zijn blij met de keuze om naar EVALanxmeer te verhuizen! De kinderen – Merlin (11 jaar), Yannick (7 jaar) en Laila (3 jaar) zagen er erg tegen op. Inmiddels hebben zij hier veel vrienden gevonden, zijn ze blij op de nieuwe school en in de voetbalclub. De jongens hebben allebei een goede vriend uit Maastricht overgehouden. Die komen hier af en toe logeren en kennen inmiddels ook al de kinderen uit de buurt. Merlin heeft nu al een grotere radius en speelt nauwelijks in de gemeenschappelijke tuin. Des te leuker voor hem dat er net voor onze rij woningen een

Na 8 jaar wonen in Maastricht gingen we toch weer verhuizen: naar EVA-Lanxmeer in Culemborg. De beslissing om te verhuizen kwam door onze veranderde werksituaties.

20

trapveldje is aangelegd, waar de jongens kunnen voetballen. Verder fietst hij zelfstandig naar zijn voetbalclub en naar zijn vrienden die door heel Culemborg verspreid wonen. En af en toe met een vriend voor een middag naar Utrecht mag nu ook al.

automatisch wel in contact en er zaten allerlei mensen tussen, met wie het meteen klikte. Voor het werk verhuizen zal niet meer nodig zijn, denken we: ook al willen of moeten we weer een keer van baan veranderen, we wonen nu zo centraal dat heel veel steden bereikbaar zijn. En we hebben het hier nu zo naar ons zin, dat we ervan uitgaan dat we hier nog een hele tijd zullen blijven.

Laila en Yannick hebben allebei hun draai gevonden. Zij komen inderdaad in de tuin vanzelf hun vriendjes tegen en lopen – net als we vanuit Maastricht gewend waren – met hun vriendjes de huizen in en uit. Ook wij hebben snel goede contacten met de buren gevonden. We leerden elkaar al kennen voordat we hier woonden, via de eerste vergaderingen over de inrichting van de tuin. Toen we eenmaal hier woonden ging dat als vanzelf, op straat/in de tuin/bij de school/via de kinderen…je komt

We geven de pen door aan Joost en Gitte van het Rosalie Lovelingpad. Omdat wij de zus van Gitte goed kennen, hadden wij al vanuit Maastricht gehoord over hun verhuisplannen. En nu verheugen we ons erop om hun eigen verhaal te lezen over de keuze om hier te komen wonen en hoe het bevalt. Birgit Dulski, Jörg Blass, Willem-Kloospad 1.

De druiven zijn geplukt en van de trossen gehaald, daarna met de handen fijngeknepen. Dan begint het wachten op de (hopelijk) heerlijke Toon Hermanswijn. De witte druiven zijn ter plekke (rechts) verwerkt tot een fruitig sapje!

POPPENTHEATER FIEDEL-DIEDEL Voor verwondering ben je immers nooit te oud! Vrijdagavond 4 november om 21.00 uur kunnen volwassenen en onder het genot van een kopje Chinese thee mee op reis gaan! Ter ere van het 200 ste geboortejaar van Hans Christian Andersen heeft Fiedel-Diedel het verhaal van De Chinese Nachtegaal vertaalt in een muzikaal poppenspel.

voorstelling voor de peuters. Om 11.30 uur is er een voorstelling voor kinderen vanaf 4 jaar. Twee keer per maand op de zondagmorgen speelt Fiedel-Diedel. Ook voor speciale gelegenheden, zoals een verjaardagsfeestje kunt u terecht bij Fiedel-Diedel. U vindt het huiskamertheater op Lodewijk van Deysselhof no. 1. Voor meer informatie of het maken van een reservering: Jacqueline de Kok-Hoeksema 0345-548215 of kijk op www.fiedel-diedel.nl.

Zondagmorgen 6 november is er weer de poppenkast voor de kleintjes. Wat zou er nu gaan gebeuren in het bos van de koning? Is er soms iemand jarig? Om 10.30 uur begint de

Jacqueline de Kok -Hoeksema

21

Adressen/Colofon

[email protected] Energie en Installaties, E. Zijlemaker [email protected] Verkeer, Annet Dane [email protected] Autodelen, Mari den Hartog [email protected] Werkgroep Internet, Website, Rudi Oortwijn [email protected] Huis- en wijkmonitoring, Mario Huizinga [email protected] Bewonersboek, Carla de Jonge en Sandra Wormgoor [email protected] Inburgering, Carla de Jonge [email protected]

BEL: Postbus 34, 4100 AA Culemborg, www.bel-lanxmeer.nl Redactie: Gonda Baard Mario Huizinga, [email protected] Henk Fonteyn, [email protected] Yfke Kirchner, [email protected] Monique de Man, [email protected] Foto’s: Geert Vink, Yfke Kirchner, Monique de Man, Jaap van der Ham, Florette Koning, Jasper Cremer, Yvonne & Nadine, Birgit Dulski, Sandra Wormgoor, Irma Mommers

EVA-bureau: Bertus Aafjespad 5, tel. 532 699, [email protected]

Lay-out: Gonda Baard en Irma Mommers

Stadsboerderij: Rutger v. Mazijk, tel. 513 452, [email protected]

Oplage: 320 exemplaren. Papier: Global White 100% chloorvrij milieukeurmerk

Website BEL: www.bel-lanxmeer.nl

Contactgegevens BEL-bestuur Wil van Hooft, voorzitter, tel. 515 012 [email protected] Rudi Oortwijn, secretaris, tel. 632 006 [email protected] Martien Lodder, penningmeester, tel. 522 246, [email protected] Erica Delgorge, tel. 519446 [email protected] Mena Schermer, tel. 521 327 [email protected] Kees van Herk, tel. 548 285 [email protected] Jaap van der Ham, tel 536 353 [email protected]

Kopij Nieuwsbrief Het volgende nummer verschijnt begin januari 2006. De kopij voor 10 december a.s. bij de redactie op het onderstaande e-mail adres inleveren: [email protected] Geen e-mail, dan graag de tekst op flop aanleveren. Het redactieadres is: Anna Blamanweg 66, tel. 515 273. Heb je zelf geen foto bij de tekst, neem dan even contact op met onze BEL fotograaf Jaap van der Ham (tel. 536 353). Illustraties apart in jpg. naar Irma Mommers, [email protected]. Foto’s of tekeningen om te scannen brengen naar Toon Hermanshof 11 (tel. 530 791).

Contactpersonen BEL -werkgroepen Stichting Terra Bella, Lambik Swinkels [email protected] Bouwgebreken, Bernard Beguin Agenda November 2005 04-11 Fiedel Diedel De Chinese nachtegaal

06-11 Fiedel Diedel poppenkast voor de kleintjes 11-11 Sint Maarten om 18.15 bij Kwarteel. Van 18.30-18.45 door de wijk 23 of 30-11 ALV BEL

December 2005 02 & 03-12 Kees van der Zwaard & Pavlov, theaterconcert Fransche School 09-12 Hofvergadering LvDeysselhof 14-12- redactievergadering BEL-Nieuwsbrief

22

Januari 2006

23