B•E•L NIEUWS Bewonersvereniging EVA Lanxmeer - jaargang 13 nr 5 - november 2010 Van de redactie: Herfstbespiegelingen ‘Begin juli’ zei onze kersverse premier nadat zijn partij de verkiezingen overtuigend had gewonnen, ‘dan hebben we een nieuw kabinet.’ Daarin was hij iets te voorbarig. Maar intussen is het dan toch zo ver! Laten we het erop houden dat de uitspraak van dat ogenblik ontsproot aan de roes van de overwinning. Een mens zegt wel eens vaker iets, dat hij of zij later toch moet nuanceren of relativeren. De realiteit blijkt vaak weerbarstiger. Politici weten daar alles van. Maar ook veel ouders/ opvoeders zullen het herkennen. Je kijkt hoe je buren, je familieleden, je vrienden met hun opgroeiende kinderen reilen en zeilen en denkt stiekem: dat gaan wij anders ( lees: beter) aanpakken! Totdat je eigen kroost in de puberteit geraakt en ogenschijnlijk alle deuren op slot zet voor goede raad, wijze vermaningen, corrigerende kanttekeningen en daverende donderpreken. Hoe ik hier nu zo op kom? Misschien is het de grauwe lucht, die ik schuin boven me aanschouw, terwijl ik achter het beeldscherm zit. Een gure wind raast hoorbaar over de huizen, het blad stort in hoog tempo ter aarde, de herfst meldt zich krachtig! Tijd voor inkeer, reflectie, filosofische bespiegelingen over vergankelijkheid en eeuwigheid, over blinken en verzinken. Over overmoed en onmacht, winnen en verliezen. De tijd komt er weer aan dat we nadrukkelijk de warmte, de geborgenheid en het licht zoeken. Dat we naar binnen keren, maar ook meer behoefte hebben om te schuilen bij elkaar. De najaarsfeesten, Sint Maarten, Sinterklaas, advent en kerstfeest, vormen mooie traditionele rituelen waarmee we die behoefte vorm kunnen geven.
Sorry lezers, u verwacht misschien slechts een neutrale inleiding op deze najaarseditie van het BEL-nieuws. Laat ik me daar ijlings toe beperken! Hier is er weer eentje, met enthousiasme en toewijding samengesteld en opgemaakt. U snapt, als redactie hopen wij natuurlijk dat in de recent gehouden de vraag of u het BEL-nieuws als brochure in de bus wilt blijven ontvangen, met een unaniem JA beantwoord is. Veel leesplezier, namens de redactie Henk Fonteyn
FOTO’S APPELPLUKFEEST & VIJVERGEBAGGER Verschillenden BEL-groepen hebben deze keer veel te melden. Dat is mooi, maar ook een beetje veel tekst. Er is ook een zonovergoten appelplukfeest geweest, en de vijvers zijn spannend leeg- en schoongemaakt. Resultaat: een heleboel prachtige foto’s. Dat is ook mooi, en gecombineerd levert het een lezenswaardige en sfeervolle BEL-nieuws op!
1
ACTIVITEITEN BEL-BESTUUR U herinnert zich wellicht nog de uitgebreide stukken van het BEL-bestuur in het BEL-nieuws van april 2010. In dat nummer en op de BEL-ALV van 1 juni 2010 is onder andere gesproken over de noodzakelijke update van de bewonersovereenkomst voor nieuwe bewoners. Over het vervolg daarop kunt u in dit BEL-nieuws meer lezen. Ook willen we graag met u delen waar we als bestuurders afgelopen maanden druk mee zijn geweest. In juni en oktober is er bestuurlijk overleg geweest tussen BEL-bestuur en bestuur van de gemeente Culemborg. Daarin hebben we kennis gemaakt en gesproken met Willem-Jan Stegeman als de nieuwe wethouder met portefeuille projectfase/bouwfase Lanxmeer. Willem-Jan is daarmee gesprekspartner geworden voor het BEL-bestuur waar eerst Roeland Geertzen en Herma Verbeij gesprekspartner waren. Herma heeft het politieke strijdperk van Culemborg verlaten en we hebben op gepaste wijze haar bedankt en afscheid genomen. Roeland heeft nu andere portefeuilles.
voorziening site: www.ruimtelijkeplannen.nl. In het nieuwe bestemmingsplan zijn de belangrijkste uitgangspunten voor Lanxmeer vastgelegd. Complimenten aan alle werkgroepen en bewoners die daaraan hebben bijgedragen. Het resultaat mag er zijn. Er wordt door BEL en gemeente gewerkt aan een up-to-date nieuw grondcontract en randvoorwaarden voor ontwikkeling van bouwkavels in Lanxmeer. De bewonersovereenkomst wordt daarbij als eis om te tekenen verankerd in een kettingbeding in het grondcontract. Ook heeft de gemeente gewerkt aan een afrondingsplan Lanxmeer en worden wijkzaken die aandacht blijven vragen een voor een overgedragen naar beheerafdelingen van de gemeente. Conceptteksten en plannen worden op 26 oktober in een bijeenkomst van BEL-bestuur en -werkgroepen besproken met de werkgroepen.
Op 23 september is het bestemmingsplan Lanxmeer goedgekeurd door de gemeenteraad. Binnenkort zal het bestemmingplan definitief worden vastgesteld. Dit is te vinden via de website van de gemeente www.culemborg.nl of via de landelijke
Afrondingsplan Lanxmeer De gemeente geeft prioriteit aan het inrichten van de kavels parallel aan het spoor. Dat zijn de kavels van de werfterp Noord en Zuid, het Eva Centrum en de kavel naast het Kwarteel. Wegen en openbare ruimte worden nog ingericht en daarna wordt de projectorganisatie voor Lanxmeer gesloten. De gemeente neemt op dat moment zijn verlies van een negatieve grondexploitatie. De gemeente houdt de kavels die nog niet zijn verkocht wel vrij voor verkoop op een moment dat de markt aantrekt.
beheer van de openbare ruimte Hans Kool en Stefan van Gasteren. Met die laatste personen werkt Terra Bella al jaren samen via een raamovereenkomst met de gemeente. Er wordt door de gemeente dit najaar een woningbehoefte onderzoek gedaan onder de huidige en potentiële bewoners van Lanxmeer. Ook zij die zich hebben ingeschreven als geïnteresseerden bij het EVA-bureau (Carla de Jonge) krijgen bericht. Op die lijst staan meer dan 100 mensen geregistreerd. Eindelijk kan die lijst weer een bijdrage gaan leveren aan nog te realiseren nieuwbouw. Hopelijk draagt dit bij aan interessante nieuwbouwprojecten die passen bij de uitgangspunten voor deze wijk. De resultaten van het onderzoek zullen ook ter beschikking gesteld worden aan ontwikkelaars die al een optie op kavels hebben.
Volgens de gemeente zijn er nog genoeg kavels in Culemborg waar gebouwd kan worden en men wil in de wijk Lanxmeer geen concessies doen ten aanzien van de uitgangspunten en grondcontracten zoals die in het plangebied Lanxmeer worden gebruikt. Na goedkeuring door B&W en gemeenteraad (indien nodig) worden de nog lopende zaken van de wijk overdragen naar beheersafdelingen van de gemeente. Dat betekent ook overdracht naar een andere portefeuille, andere wethouder en ambtenaren: wethouder Huub Oorschot, wijkmanager Anneke de Liefde en als verantwoordelijken voor het
De gemeente heeft een besluit genomen over de vraag wat zij willen met PR&Communicatie over Lanxmeer. Het besluit houdt onder andere in dat de financiering van het EVAbureau eind december stopt, en dat de gemeente verantwoordelijkheid neemt voor
2
ontvangst, organisatie en kosten van maximaal 6 bezoeken per jaar van doelgroepen van de gemeente. Tot nu toe werden alle groepen door wijkbewoners begeleid, jarenlang vooral door Marleen Kaptein en momenteel vooral door Gerwin Verschuur, maar de gemeente gaat daar dus nu ook zelf iets in doen.
de verspreiding van het BEL-nieuws per post aan leden/relaties niet in de wijk. Ook dit gebeurt nu nog op kosten van de Gemeente. Het BEL-bestuur heeft een enquête verspreid onder alle leden van de BEL (bewoners maar ook leden buiten Culemborg) met een groot aantal vragen die betrekking hebben op de jaarlijkse contributie van lidmaatschap BEL, het bewoners(hand)boek, update bewonersovereenkomst, BEL-nieuws, aanbiedingen koopwoningen en activiteiten van het EVA-bureau die geborgd moeten worden. Op basis van de uitkomsten komt het BEL-bestuur in de eerstvolgende BEL-ALV op donderdag 18 november met een aantal voorstellen ter besluit.
Het stoppen van de financiering van het EVAbureau per 1 januari 2011 betekent dat de gemeente de vergoedingen stopt voor andere activiteiten van het EVA-bureau (Carla de Jonge). Zoals het beheer van de BELledenadministratie, het versturen van informatie aan nieuwkomers, het beheer van de lijst rangnummers geïnteresseerden, de aanbiedingen van koopwoningen per brief aan geïnteresseerden op de lijst rangnummers en
Leren van Lanxmeer De plannen voor een conferentie in 2010 zijn even uitgesteld. De gemeente wil eerst twee stagiaires van een hogeschool op basis van al
het beschikbare materiaal een evaluatieonderzoek laten doen. Gemeente en BEL zitten in de begeleidingscommissie.
BEL-ALV DONDERDAG 18 NOVEMBER KAKELHOF (NAAST BARTJE) 20.00 TOT 22.00 UUR GEZOCHT: EEN NOTULIST MELDT U AAN BIJ HET BEL-BESTUUR Mede namens medebestuurder Gerwin Verschuur & met vriendelijke groet, Lambik Swinkels (voorzitter BEL-bestuur)
Pittige prijsvraag tijdens het appelfeest
3
HOE VERDER MET DE BEWONERSOVEREENKOMST? Om de vooruitstrevende doelen van de wijk Lanxmeer te realiseren is het nodig dat de bewoners die doelen onderschrijven en zich daarvoor willen inzetten. Er is gekozen voor een model waarbij een beroep wordt gedaan op de eigen motivatie van de bewoners. Om te bevorderen dat nieuwe bewoners bewust kiezen voor de wijk en intrinsiek gemotiveerd zijn voor de doelen van de wijk, is 10 jaar geleden een bewonersovereenkomst ontwikkeld waarin de doelen van de wijk zijn vastgelegd. In de afgelopen 10 jaar en tot op heden is de procedure zodanig dat een bewoner alleen een huis kan kopen of huren nadat de bewonersovereenkomst is getekend. Er bestaat een kettingbeding en een financiële sanctie van €10.000,- als deze procedure niet wordt gevolgd. Voor koopwoningen voeren de notarissen deze procedure uit in samenwerking met het EVA-bureau. De bewonersovereenkomst is na 10 jaar sterk gedateerd, en heeft een update hard nodig. Tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV) in november vorig jaar is daarom aan een werkgroepje het mandaat gegeven om een voorstel voor een nieuwe bewonersovereenkomst te maken. In het aprilnummer van het BEL-nieuws is het voorstel van die werkgroep gepubliceerd. Het voorstel veroorzaakte onrust bij wijkbewoners uit verschillende hoven, en het riep allerlei vragen op. Bijvoorbeeld: • Hoe nemen we hier samen een besluit over? • Wat betekent de bewonersovereenkomst voor huidige bewoners van de wijk, voor bestuurders van de BEL en voor het EVAbureau? • Moeten alleen nieuwe bewoners die nieuwe overeenkomst tekenen of ook de huidige? • Blijft de oude overeenkomst van kracht naast de nieuwe? • Hoe gaan we het kettingbeding en de gedragsregels in de overeenkomst handhaven? • Hoe verhoudt handhaving van leefregels zich tot het uitgangspunt van intrinsieke motivatie? • Hoe verhoudt de bewonersovereenkomst zich tot andere instrumenten om gemotiveerde nieuwe bewoners aan te trekken zoals voorlichting en het handhaven van het eerste recht op koop voor mensen met een rangnummer?
Procesvoorstel Het procesvoorstel is als volgt. Elke hof vaardigt 1 of 2 mensen af naar een voor dit onderwerp ingestelde wijkraad die zich gezamenlijk buigt over het inhoudelijke voorstel dat er al ligt en de vragen die het oproept. De afgevaardigden nemen in de wijkraad zitting op persoonlijke titel, zonder last of ruggespraak. Zij dragen dus geen verantwoordelijkheid voor de overwegingen van hun directe buren. De wijkraad als geheel zal echter wel een afspiegeling vormen van de overwegingen die er in de wijk leven. De wijkraad bereidt een nieuwe bewonersovereenkomst voor waar alle afgevaardigden mee kunnen leven, ofwel waar geen overwegend bezwaar meer tegen bestaat. Het nieuwe voorstel wordt vervolgens aan alle bewoners voorgelegd en daar zal blijken of er nog overwegende bezwaren zijn blijven liggen. Als dat zo is wordt eerst op hofniveau naar de bezwaren gekeken, en naar een oplossing gezocht, die in de wijkraad wordt ingebracht. Uiteindelijk stemt het huidige BEL bestuur in met het eindvoorstel van de wijkraad. Er wordt geen ALV-besluit meer over gevraagd. Om dit procesvoorstel te kunnen uitvoeren, is het wel nodig om vooraf de ALV om goedkeuring te vragen voor deze wijze van besluitvorming. Tenslotte de vraag: is het gerechtvaardigd om van wijkbewoners te vragen om tijd, energie en geld in dit proces te stoppen? Het BEL-bestuur zegt JA, want voor het EVA-bureau dat wij op 1 januari 2011 van de gemeente overnemen is het een kerntaak om ervoor te zorgen dat nieuwe bewoners de bewonersovereenkomst tekenen. We kunnen nieuwe bewoners niet meer met goed fatsoen vragen de bestaande overeenkomst te tekenen. En verder verwacht het BEL-bestuur dat dit proces verbindend zal werken op onze gezamenlijke doelen als bewoners, en de manier waarop wij daar samen aan werken.
Tijdens de ALV op 1 juni werd geconcludeerd dat we op hofniveau over deze vragen moeten spreken om een gedragen besluit te kunnen nemen. Er is tijdens de ALV een nieuwe werkgroep in het leven geroepen die allereerst met een procesvoorstel zou komen. Daarbij is Émile van Dantzig als externe adviseur betrokken omdat hij expert is op het gebied van verzekerde inspraak. Émile heeft onder andere een rol gespeeld in de ontwikkeling van Wheels4all. De werkgroep heeft een procesvoorstel uitgewerkt dat nieuw is voor onze wijk, maar waarmee elders al wel succes is geboekt.
Gerwin Verschuur Namens het BEL-bestuur
4
GESLAAGD APPELPLUKFEEST Zaterdag 9 oktober hebben we een bruisend Appelplukfeest gevierd. Iedereen heeft genoten van heerlijke taart en appelsap; en later ook van wat sterkers. Er was van alles te doen: schmink, een speurtocht, een moeilijke quiz, zelf sap persen en natuurlijk appels plukken. Jan Zuidhoff is door Terra Bella in het zonnetje gezet als een van de initiators achter het adopteren van de boomgaard. Na jarenlang snoeien is hij - nu hij niet meer zo vief de ladder in klimt - de vaste cateraar van de snoeiers. Jan, heel erg bedankt! De appelbomen zijn deze dag bijna helemaal leeg geplukt; voor eigen gebruik en voor de Terra Bella Sap. Het overheerlijke sap is alweer te koop in de boerderijwinkel op Caetshage. Terra Bella bedankt iedereen voor hun inzet en deelname en natuurlijk voor al die overheerlijke appeltaarten. We genieten nog lang na van dit geslaagde feest .
Dick Boland
5
HET STOOKSEIZOEN IS BEGONNEN Het is gelukt om de verwarmingsbuis naar de Havo op tijd klaar te krijgen, en zonder grote problemen. De brief aan bewoners over het dichtzetten van de afsluiters van het warmtenet op 12 september heeft voor wat onrust gezorgd omdat de instructie niet uitblonk in duidelijkheid en voor veel mensen erg laat kwam. Desondanks hebben de meesten de afsluiters wel op tijd kunnen vinden. De werkzaamheden aan het hoofdtransportnet zijn uiteindelijk bijzonder goed verlopen en twee dagen voor op de planning was het net weer op druk, ontlucht en op temperatuur. Inmiddels staan in de meeste woningen en gebouwen de kachels weer regelmatig aan.
jaarverbruik nu al is bereikt, is het raadzaam om het voorschotbedrag aan te passen. Als energiebedrijf zijn we niet alleen bezig met warmteopwekking en distributie maar ook met energiebesparing. In het warmtestation hebben we onlangs de machines weer extra goed geïsoleerd, en binnenkort worden ook de leidingen in kruipruimten onder een aantal woningen beter geïsoleerd. In samenwerking met de werkgroep Droge Voeten en de gemeente zullen we verder werken aan droge kruipruimten. Want we verliezen meer warmte als warmteleidingen in het water drijven dan wanneer de kruipruimtes droog zijn.
Een nieuw stookseizoen betekent voor klanten ook stookkosten. Zoals jullie weten schatten wij jaarlijks het jaarverbruik. Dat doen wij op basis van historische gegevens, maar we weten van te voren niet of het een zachte of een strenge winter wordt. Het kan zijn dat het jaarverbruik voor 2010 te laag geschat is, omdat de winter in de eerste maanden van 2010 strenger dan normaal is geweest. Als u niet verrast wilt worden bij de eindafrekening kunt u vanaf 31 oktober bij Greenchoice uw persoonlijke warmtedossier inzien, en zelf uw voorschotbedrag aanpassen. Als het geschatte
Tenslotte heeft het InnovatieNetwerk een rapport over het opzetten van een lokaal duurzaam energiebedrijf uitgegeven met de titel: Thermo Bello: energie voor de wijk. Nieuwe Nuts in de praktijk. Dit rapport voorziet in een groeiende behoefte van verenigingen, bedrijven, woningbouwcorporaties, gemeenten en provincies aan informatie over lokale duurzame energieopwekking. Gerwin Verschuur Energiebedrijf Thermo Bello
De redactie van het BEL-nieuws zoekt: 1 redactiesecretaris en 1 schrijver, beide m/v • Een redactiesecretaris gaat de administratieve afhandeling van de advertenties verzorgen (een keer per twee maanden enkele factuurtjes versturen en opletten of er betaald wordt) en helpen bij het halen en verspreiden van de wijkkrant. • Van de schrijver willen we graag elke twee maanden een bijdrage in column- of een artikelvorm over zaken die in de wijk spelen – zgn. human interest. Mag best scherp en geestig zijn! Interesse? Leuk! Mail je naam en telefoonnummer naar
[email protected] dan maken we een afspraak. De BEL-nieuwsredactie: Ariane Beguin, Renée Lankwarden, Henk Fonteijn, Irma Mommers
6
BAGGER UIT DE VIJVERS De bewoners van de Toon Hermanshof en Lodewijk van Deijsselhof zien eindelijk weer helder water. In september zijn in opdracht van Vitens de twee retentievijvers achter deze vijvers gebaggerd. De bagger was afkomstig van het spoelwater dat in de vijver van het Toon Hermanshof stroomt. Daarbij kwam tot voor kort ook bezinksel mee, waardoor de vijver vol bagger kwam te zitten. Vitens heeft nu hun procédé zo veranderd dat het bezinksel niet meer meestroomt met het spoelwater. Als voorbereiding op het baggeren is eerst met een grote kraan bijna alle rietbegroeiing weggemaaid langs de randen tot diep in de vijvers. Helaas zijn daarbij geen rijplaten gebruikt en is het wandelpad en de oever enigszins beschadigd en is per ongeluk ook een stukje van de vijver achter het Kwarteel weggemaaid.
Dat was niet nodig, want in die vijver zit nauwelijks bagger en Johan van Bennekom beheert de begroeiing met zoveel aandacht dat intensief maaien hier niet nodig is. Hopelijk komen de mooie oeverplanten komend voorjaar weer in volle glorie op. Na het maaien zijn de vissen uit de vijvers gevangen met een elektrische verdoving en met netten. Daarna zijn de vijvers leeggezogen en is de dikke blubber met een kraan weggeschept. Nu liggen de vijvers er wat kaal bij, maar we zien weer volop water. Hopelijk kunnen we nu weer jaren genieten van mooie schone vijvers. Terra Bella
7
NIEUWE RAAMOVEREENKOMST WARMTENET De huidige “Raamovereenkomst Warmtevoorziening Lanxmeer” tussen de gemeente Culemborg, de Waterleidingmaatschappij Gelderland (opgevolgd door Vitens) en de Bewonersvereniging EvaLanxmeer dateert van 2000. Op 1 januari 2009 is het warmtenet door het Energiebedrijf Thermo Bello overgenomen van Vitens en alleen al daarom moet die raamovereenkomst vernieuwd worden. De nieuwe rol van de BEL Wat betreft de BEL komt tweemaal de zinsnede voor dat “de BEL bewust niet deelneemt in de nieuwe raamovereenkomst”. Alle partijen waren het er wel over eens dat de leden van de BEL nog moesten beslissen over al of niet bewust deelname. Dat komt aan de orde op de aanstaande jaarvergadering van de BEL die in de loop van november zal worden gehouden. Overigens houdt de BEL een vertegenwoordiger in de STAK in een aparte categorie, dwz onafhankelijk en niet samen met andere categorieën vertegenwoordigers.
Wat is tot dusver gebeurd? Twee partners, de gemeente en Thermo Bello, hebben overleg gehad, waarbij de gemeentelijke projectleider Lanxmeer, Saskia Moolhuijzen, voorstelde dat de BEL niet langer partner in de nieuwe raamovereenkomst zou zijn. De Bel-leden hadden immers met grote meerderheid ingestemd met de overname van het warmtenet door Thermo Bello. Ook Gerwin Verschuur en zijn later geraadpleegde medebestuurslid van de BEL zagen de voordelen hiervan: slagvaardiger beleid en vermindering van de taken en verantwoordelijkheden van het BEL bestuur. In de nieuwe opzet van de BEL worden bedrijven en werkgroepen, die mede door de BEL zijn opgezet, verzelfstandigd.
Als vertegenwoordiger van de BEL heb ik geprobeerd de hoofdzaken van de nieuwe raamovereenkomst te formuleren om de leden in staat te stellen een verantwoorde beslissing te nemen. Ook heb ik kort gesproken met Lambik Swinkels, voorzitter van de BEL. Onze mening was dat er in de toekomst geen zwaarwegende redenen zullen zijn voor partnerschap van de BEL in de nieuwe raamovereenkomst. Maar het is de vraag of dat nu al definitief moet worden beslist. Want de organisatie van Thermo Bello is nog niet vastgelegd. Over de contouren van de STAK is al veel voorbereid, maar de STAK bestaat formeel nog niet en heeft nog nooit vergaderd. Bevoegdheden zijn nog niet vastgelegd in statuten en reglementen. Vertraging is opgetreden doordat het bestuur van Thermo Bello veel tijd moest besteden aan de uitbreiding van het warmtenet en overleg met een nieuwe investeerder. Begrijpelijk en de formele kant van Thermo Bello zal nu met kracht ter hand worden genomen.
Hoofdzaken nieuwe raamovereenkomst Er is een concept van de nieuwe raamovereenkomst gemaakt. Voornaamste verplichtingen: • De Gemeente geeft Thermo Bello het alleenrecht voor laag-thermische warmte en verplicht aansluiting op het warmtenet voor alle nieuwe bouwwerken in het plangebied Lanxmeer. • Gebeurt dit laatste niet, of wordt van een aansluiting geen warmte afgenomen dan mag Thermo Bello schadeloosstelling voor inkomstenderving verlangen. • Thermo Bello beheert alle onderdelen van het warmtenet en zorgt voor voldoende capaciteit om nieuwe woningen en bedrijfsgebouwen aan te sluiten . Projectontwikkelaars worden tijdig geïnformeerd met de nodige offertes. • Verantwoording over jaarstukken beleid en plannen wordt afgelegd aan de aandeelhouders (de STAK). Besluiten van de STAK worden gerespecteerd.
Mijn bescheiden mening Eigenlijk zou ik persoonlijk graag een jaar willen draaien met de STAK alvorens een definitief besluit te nemen over de positie van de BEL in de nieuwe raamovereenkomst. Dat zou kunnen leiden tot een intentieverklaring voor afzien van deelname maar een definitief besluit in de BEL- jaarvergadering van eind 2011. Maar de leden beslissen; ik hoop op een goede opkomst aanstaande november.
Ook doelstellingen zijn in de conceptraamovereenkomst opgenomen. Beide partijen hebben doelstellingen geformuleerd om onafhankelijker te worden van fossiele energie. Voor de Gemeente is dit “Culemborg klimaat neutraal”; voor Thermo Bello volledige onafhankelijkheid van fossiele energie door ontwikkelen van duurzame opwekking en energiebesparing, vooralsnog in de wijk Lanxmeer en uit te breiden in de regio Rivierenland.
Uw vertegenwoordiger in de STAK in oprichting Johan van Bennekom, tel 0345474012, e-mail
[email protected]
8
TERRA BELLA SNOEI NIEUWS Kom ook snoeien Nu de appelpluk achter de rug is, staan de snoeiers alweer te trappelen om aan de gang te gaan. Vanaf zaterdag 13 november gaan we om de week van 10:00 tot 12:30 uur aan de slag. Iedereen is welkom om te komen helpen: snoeien of takkenrillen maken (of appeltaart brengen mag natuurlijk ook!). We snoeien op: 2010: 13 en 27 november, 11 en 25 december 2011: 08 en 22 januari, 05 en 19 februari, 05 en 19 maart.
Snoeicursus Voor wie het snoeien wil leren, kan op kosten van Terra Bella een snoeicursus volgen. Als enige tegenprestatie vragen we of je zo nu en dan eens een zaterdagochtend komt snoeien. De cursus is in Schoonerwoerd (theorie) en Leerdam (praktijk): - Theorie 1: 17 november 20.00 - 22.00 uur - Praktijk 1: 20 november 09.00 - 15.00 uur - Theorie 2: 24 november 20.00 - 22.00 uur - Praktijk 2: 27 november 09.00 - 15.00 uur Meld je snel aan bij:
[email protected]
9
www.stichtingterrabella.nl in de lucht Sinds enkele weken is Terra Bella te vinden op het internet. Op onze website staat voor jullie vooral nieuws over bijvoorbeeld appelplukdagen en snoeicursussen. Daarnaast bouwen we het uit tot een archief van ons werk van de afgelopen jaren.
jaren over de wijk zijn uitgezonden. Als je benieuwd bent hoe Fransen of Zuid-Koreanen naar ons kijken, klik dan maar eens door naar de video' s. Mocht je aanvullende informatie, foto' s of video' s hebben voor onze site, stuur die dan door naar
[email protected].
Groenbeheer door bewoners samen met gemeente en waterbedrijf is nog steeds uniek in Nederland. Daarom zetten we onze ervaringen in woord en beeld beschikbaar op het wereld wijde web. Op die manier hopen wij anderen te inspireren en elementen van ons werk te benutten voor hun eigen situatie. De site bevat naast foto' s en artikelen ook fragmenten van TV-uitzendingen die de laatste
WERKGROEP STANK IN DE WIJK We dachten een eind op weg te zijn met betrekking tot het beperken van de stank, afkomstig van Multidesk, als gevolg van de nieuwe vergunning die de gemeente heeft gepubliceerd. Eind juli heeft de Raad van State echter de nieuwe (strengere) vergunning van Multidesk geschorst. Wij balen daar stevig van!
Aangezien Multidesk investeringen moet doen indien het Bva van toepassing wordt verklaard, koos de rechter ervoor om de zogenaamde hoofdzaak (bodemprocedure) af te wachten. De hoofdzaak is de rechtsgang waarvoor meestal een advies van een deskundige wordt gevraagd en waarbij drie rechters tot een oordeel moeten komen. Deze hoofdzaak kan echter nog wel even op zich laten wachten. Multidesk verbrandt in ieder geval geen schoon houtafval, daar komt niet de stank van af die wij ervaren. En wij hebben voldoende bewijs dat de stank die wordt ervaren wordt veroorzaakt door Multidesk. Inmiddels is de adviseur van de gemeente bezig met een nadere onderbouwing op basis van Europees recht, waaruit moet blijken dat Multidesk wel degelijk onder het Bva valt.
De advocaat van Multidesk heeft ingebracht dat het "hout"-afval dat Multidesk verbrandt niet valt onder het besluit verbranden afvalstoffen (Bva), omdat het afval slechts weinig andere stoffen dan hout bevat. De gemeente gaf aan dat het hout onder andere stoffen als fenolhars en melaminehars bevat, waarmee het volgens de gemeente onder het Bva valt. De rechter is meegegaan met de opvatting van Multidesk. Op deze uitspraak is al een redelijk vernietigend commentaar verschenen (zie http://www.vromtotaal.nl/jurisprudentie/2010/ho ut-verontreinigd-met-kunststof-valt-ookniet.6781.lynkx). De kern van dit commentaar is dat volgens deze uitspraak het Bva niet van toepassing lijkt te zijn, indien een afvalstof in hoofdzaak uit hout bestaat. Dit wordt merkwaardig gevonden.
We moeten dus de komende tijd helaas weer rekening houden met meer stankoverlast. Blijf dus s.v.p. melden via de gemeentelijke meldlijn: (tel 477959) en een kopietje naar
[email protected] om of naar
[email protected] De werkgroep stank meubelfabrieken Erik Hoven en Frans Hoffer
(zoeken in Google op ‘raad van state uitspraak verbranden Bva hout’ of zie http://www.raadvanstate.nl/uitspraken/zoeken_in_uitspraken/zoekresultaat/?verdict_id=46699
10
ZONNEPANELEN CAETSHAGE: EEN GROOT SUCCES Op 21 september 2009 werden 20 zonnepanelen, totaal 3500 Wp, op de stadsboerderij aangebracht. Tijdens het oogstfeest op zaterdag 2 oktober zijn enkele getallen genoteerd en daarover wil ik graag wat opmerken. Na ruim één jaar was 3457 kilowattuur zonnestroom opgewekt, gecorrigeerd naar precies 365 dagen is dat 3353 KWh, zo‘n 500 KWh (17,5 %) meer dan de gemiddelde verwachting die de fabrikant, terecht voorzichtig, opgaf voor deze installatie! Hoe zou dat komen? In de eerste plaats waren 2009 en 2010 tot dusver jaren met veel zon; in De Bilt ruim 8 % meer zonuren dan het langjarig gemiddelde, dat verklaart de helft van de meeropbrengst. Verder staan ze gunstig, bijna precies op het zuiden gericht.
Subsidiebeleid in Nederland In tegenstelling tot wat in sommige verkiezingsprogramma´s stond, staat in het regeerakkoord dat subsidies op zonne-energie blijven. Hoe moet nog worden uitgewerkt. In ieder geval is de huidige regeling via SDE (Stimulering Duurzame Energie) bij wet vastgelegd zodat de terugbetalingen voor bestaande projecten zullen doorgaan, voor ons nog 13 jaar. Ondanks de grote bureaucratie was de 69 miljoen euro, die in april 2010 beschikbaar was in één dag overtekend; belangstelling is er gelukkig wel! De huidige regeling met rompslomp loopt tot en met 2012; er is nog 90 miljoen euro. Daarna komt er dus een nieuwe regeling, niet meer met directe subsidie, maar betaald uit een toeslag op alle opgewekte energie. Als je al groene energie gebruikt en meer wilt investeren komt dat dus neer op het rondpompen van geld. Maar details moeten nog langs het parlement. Uitbreiding op Caetshage? Het is een goed systeem dus waarom niet? Ook het project “Boer zoekt Buur”, waar Caetshage aan deelnam heeft grote voordelen boven de SDE regeling voor individuele aanschaf. Het minimum dat je voor je eigen huis moet investeren is al gauw 4-5000 euro. Bovendien moet je zelf een omvormer, een productiemeter en kabels aanschaffen. Ook als je naast of boven elkaar woont, dat maakt het duur en betekent verspilling. Bij Boer zoekt Buur kon je al voor € 250 of een veelvoud daarvan meedoen en er is voor alle panelen samen maar één omvormer en één productiemeter nodig. Dan is er het financiële plaatje. Van de geregistreerde opwekking is 71% gebruikt in het bedrijf; de rest is geleverd aan het net. Zoiets zal altijd blijven, als de zon lang schijnt in de zomer heb je minder elektriciteit nodig voor verlichting en zo en opslag is heel duur. Zelf gebruikte energie levert het meeste op, 56 cent per KWh, het overschot maar 33. Ik weet niet of er op korte termijn veel verandering in die verhouding zal komen. Er moet nog veel worden uitgezocht voordat Caetshage volgend jaar weer in de subsidiemolen zal stappen of niet. Slagvaardigheid is heel belangrijk, dus van te voren toezeggingen verzamelen lijkt mij gewenst. Ik ga daar trouwens niet over, maar zal u op de hoogte houden.
Welk merk zonnecellen is gebruikt? “Onze” zonnecellen zijn van het merk Solarfun; gemaakt van monokristallijn silicium met een relatief hoog rendement. Ze worden in China gemaakt wat bijdraagt tot de prijsdaling in de laatste jaren. In Duitsland, waar zonnecellen enorm populair zijn, is de laatste tijd kritiek geuit: “Moeten wij van ons belastinggeld de Chinese economie helpen?”. Ik zit daar persoonlijk niet zo mee, wat goed en goedkoop is verovert de markt. Wel moeten subsidies ook dienen voor innovatieve industrie in het eigen land, wie weet leidt het beleid van het nieuwe kabinet tot sturing in die richting. Plannen en Nederlands onderzoek genoeg, dunnere panelen die geïntegreerd kunnen worden in bouwelementen als dakpannen om een voorbeeld te noemen, maar wanneer op de markt?
Johan van Bennekom
11
advertentie
Leer jezelf waarlijk kennen - Zijnsgerichte psychologie praktijk Veel mensen ervaren dat het leven hen niet de vervulling geeft waarnaar zij zoeken. We bouwen aan een plaatje van onszelf, en presenteren het acceptabele deel van dat plaatje aan de wereld. De ongewenste kant houden we weg. Dat plaatje noemen we Ik: onze persoonlijkheid. Die stelt ons in staat om tot op zekere hoogte ons levensonderhoud veilig te stellen, contacten te kunnen aangaan en onderhouden, en te kunnen genieten.
De begeleidende psycholoog is hierbij niet zozeer een therapeut, maar veel meer een leraar. Binnen deze relatie leer je hoe je, met behulp van lichaams- en zijnsgerichte technieken, in staat bent tot het loslaten van de ontstane beeldvorming van jouw identiteit. Je onderzoekt je eigen ervaringen in het nu, van moment tot moment, en vertrouwt je daar je steeds meer aan toe. Dat kunnen mentale, emotionele, en fysieke ervaringen zijn. Langzaam ontstaat daardoor de innerlijke ruimte om in contact te komen met de werkelijke bron van vervulling: je ware natuur.
Vanuit de overtuiging dat de bron voor de vervulling van ons leven buiten ons ligt, zijn we voortdurend bezig ons eigen plekje in de wereld te veroveren, en te beschermen. Door deze constante bezigheid komen we zelden werkelijk tot innerlijke rust en vervulling. Om te leren begrijpen en te accepteren wie we hebben leren denken dat we zijn, en hoe dat een veel diepere vervulling van ons menszijn in de weg staat, kun je werken met zijnsgerichte psychologie.
Na 20 jaar praktijk in Utrecht werk ik nu ook in Culemborg, aan de Sint Annakapelstraat 34. Voorlopig alleen op maandagavonden en op vrijdagen tussen 9.00 en 18.00u. Meer informatie: www.alexadler.org Alex Adler
VOETBALLEN OP HOOG NIVEAU In de aanloop naar het ontwerp voor het stadspark in onze wijk, herinner ik mij een avond waarbij wijkbewoners betrokken werden bij de plannen. Samen met zoon en enkele vriendjes uit de straat nam ik deel aan deze goede wijkgewoonte. De jongens wilden o.a. vooral graag een trapveldje gerealiseerd zien, temeer daar het veelgebruikte veldje aan de Rijksstraatweg maar tijdelijk was. Deze wens bleek breed gedeeld en er werden plannen gemaakt voor, gezien de beperkte ruimte, óf een voetbalkooi, óf een voetbalkuil. Zodat er ongehinderd tegen de bal getrapt kon worden. Wat er precies in de definitieve tekeningen heeft gestaan, weet ik niet meer.
schiet, kan je naar beneden hollen om de bal te halen!!’ Ik geloofde mijn oren niet. Persoonlijk ben ik de situatie in ogenschouw gaan nemen en geloofde vervolgens mijn eigen ogen niet.
Inmiddels is het park alweer enige tijd (grotendeels) aangelegd. Nou ligt het wat uit mijn dagelijkse routes, dus echt bekeken had ik het resultaat nog niet. Een tijd terug vroeg ik aan de jongens waarom ze eigenlijk nooit in het nieuwe park gingen voetballen, maar nog steeds van het veldje aan de Rijksstraatweg gebruik maakten. Een hartelijk gelach was het antwoord. ‘Heb je dat veldje wel eens gezien? Dat ligt bovenop een heuvel!! Zonder hekken of zo iets erom heen! Iedere keer als je de bal
Zoiets kan alleen iemand verzinnen die óf nog nooit tegen een bal getrapt heeft, óf nog nooit een voetbalwedstrijd op tv heeft gezien. Bij voetballen schiet men namelijk wel eens náást het doel. Bovendien gaat de bal regelmatig uit. In deze situaties schiet de bal dan, in het minst erge geval, de heuvel af, of in het ergste geval rechtstreeks de Multatulilaan op. Volledig ongehinderd. Nee, dat is niet waar. Er is een
12
‘wal’ om het veld heen om de bal tegen te houden. Die zeker 20 cm hoog is. Alleen een tweejarige krijgt de bal daar niet overheen. En o ja, precies achter de doelen staan wat minieme struikjes. Zodat de bal óf in het doel gaat, óf langs de struikjes heen naar beneden.
Maar elk nadeel hep z’n voordeel, zei een groot voetbalwijsgeer al eens. Het is wél goed voor de conditie van de voetballers. Die hollen heel wat heuvel op en heuvel af! Renée Lankwarden
LAMBIK OP REIS; EEN PERSOONLIJKE NOOT VAN ONZE VOORZITTER Deze zomer heb ik genoten van een lange vakantie en reis door Peru en Ecuador. Toen mijn kinderen nog heel klein waren heb ik daar samen met mijn partner Sandra vier jaar gewoond en gewerkt voor de Landbouw en Voedselorganisatie van de Verenigde Naties. Alweer 16 jaren geleden gingen Sandra en ik beiden werken in een sociaal bosbouwproject dat in beide landen in kleine gemeenschappen in het hooggebergte van de Andes samen met de dorpsbewoners projecten opzette. Bedoeld om de leefomgeving en levensstandaard te verbeteren. Samen met bewoners werden landinrichtingsplannen gemaakt, boomkwekerijen opgezet, bomen aangeplant, erosie bestreden, water beheerd, groentetuinen aangelegd en alternatieven voor kap van oerbos bedacht en uitgevoerd. Het werd een warm weerzien met oud-collega’s. Een emotionele en geweldige reis waarin we onze kinderen hebben kunnen laten zien met wie en waar we destijds gewerkt en gewoond hebben en waar zij zelf als heel klein kind opgroeiden.
Bij terugkomst van deze mooie reis bleek weer eens hoe juist het is geweest dat we in 2001 in Lanxmeer zijn gaan wonen. Ook hier wordt door bewoners samen volop gewerkt aan een betere leefomgeving en daarmee ook aan een betere levensstandaard. De hoven van Lanxmeer lagen er prachtig bij, erg groen en overal bloeiende planten. Dan zie je Lanxmeer op zijn mooist. En wat hebben we in de wijk nog kunnen genieten van de mooie nazomerdagen, een top Oogstfeest bij de Stadsboerderij en een top Appelfeest in de boomgaard van Vitens. Er is binnenkort weer nieuw ecologische en biologische sap van Terra Bella te koop op de staatsboerderij.
Dit jaar was er op initiatief van het BEL-bestuur voor het eerst een rondleiding en voorlichting voor nieuwkomers en geïnteresseerden in de wijk gekoppeld aan het Appelfeest. Na afloop van de rondleiding konden deze mensen meteen meegenieten van het feest en helpen appels plukken. Ik heb zeer positieve reacties gehoord. Zo’n koppeling willen we als bestuur graag jaarlijks herhalen..
Vanuit Nederland hadden we een op maat gemaakte reis geboekt waarbij per stad met locale reisbureaus afspraken werden gemaakt. De reis verliep zeer soepel, goede gidsen die perfect Engels spraken en prima service en accommodaties voor de nacht. Dat was 15 jaar geleden wel anders. We hebben zo volop kunnen genieten van de vaste toeristische attracties zoals oceaan, woestijn, vulkanen, bergen, mooie steden, oerwoud en natuurlijk Macchu Picchu.
De BEL als vereniging heeft veel actieve bewoners-leden en er worden vanuit de vele verschillende BEL-werkgroepen altijd wel bijdrages geleverd aan het BEL-nieuws, zodat het BEL-nieuws naast gezellig leesvoer ook altijd informatief is. Bij deze dank en chapeau voor alle bijdragen.
13
Als BEL-bestuurders zouden we graag in elk BEL-nieuws een bijdrage leveren. In het BELnieuws van juni en september 2010 heeft u echter geen algemene bijdrage gezien van het BEL-bestuur. Dat is jammer. Maar omdat Gerwin Verschuur (penningmeester) en ik (voorzitter) slechts met twee personen het BEL-bestuur vormen zijn onze mogelijkheden en tijd beperkt. Bovendien willen we allebei ook nog actief blijven in andere werkgroepen, Gerwin bij Thermo Bello, Stichting Caetshage
en werkgroep Voorlichting i.o. en ik bij Stichting Terra Bella. Ik wil mede namens Gerwin daarom nogmaals vragen of u interesse en tijd heeft voor een bestuursfunctie. U kunt ook een tijdelijke stage lopen. We horen graag van u! Met vriendelijke groet, Lambik Swinkels (voorzitter BEL-bestuur)
HOFLAND OOK FRUITIG Het hoffeest van de Toon Hermanshof stond op 3 oktober natuurlijk in het teken van de fruitoogst – uit eigen tuin, eigen hof en boomgaard. De feestcommissie had een appel-receptenwedstrijd uitgeschreven, dus werd er in de dagen voor 3-10-10 druk en stiekem gebakken, gebraden, geperst, geproefd en gestapeld. Het resultaat was heerlijk! We hebben met z’n allen genoten van de vaak verrassende recepten. Tijdens het feest werd ook appel- en druivensap gemaakt en gedronken – het was weer een gezellige boel!
14
Een goed najaar De vruchten zijn verkocht. De boeren betalen de pacht aan de Heren. De vliegen vallen dood op tafel. Het regent gulzig en de bieten glanzen. De akkers verteren hun moederkoek en stijf in de wolken nadert de winter. Morgen koop ik zeven kannen olie en een nieuwe bril om in het boek te lezen. Deze winter ga ik nog niet dood. Paul Snoek uit: Gedichten 1954-1968. Brussel: Manteau
15
COLOFON Redactie
Henk Fonteyn, Irma Mommers, Arianne Béguin, Renée Lankwarden
Foto’s
Serge Polak, Dick Boland, Monique Dijkers, Renée Lankwarden, Irma Mommers Email:
[email protected] Foto’s in .jpg formaat graag los van tekst per mail aanleveren bij de redactie.
Sluitingsdatum inleveren kopij volgende BEL-nieuws: 28 november 2010 BEL Postbus 34
4100 AA Culemborg
www.bel-lanxmeer.nl
voorzitter penningmeester secretaris
[email protected] [email protected]
Carla de Jonge
[email protected]
Lambik Swinkels Tars de Ruiter Andre de Jongh Haike de Visser Appie Bos Erik Hoven Gerwin Verschuur Jan Theunissen Rudi Oortwijn vacant
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Rutger van Mazijk Todd Phillips Basjan Dane
[email protected] [email protected] [email protected]
BEL-BESTUUR (interim) Lambik Swinkels Gerwin Verschuur 06 4745 6658 vacant
EVA-bureau Marten Toonderpad 3 4103 NS Culemborg 0345 532 699 | 06 2347 8287
BEL-WERKGROEPEN Stichting Terra Bella ToPla (Toetsing planontwikkeling) Energie en Installaties Verkeer Droge Voeten Stank Thermo Bello Autodelen Wheels4all Internet, Website Huis- en wijkmonitoring
CAETSHAGE Zorgboerderij | 0345 513 452 Boerderij | 06-215 780 06 Bestuur | 06-226 675 29
Vragen en ideeën over, of meldingen van schade aan de openbare ruimte (zowel groen, grijs als blauw) kun je óf via je contactpersoon, óf direct aan Terra Bella melden. Wij zorgen voor een vervolgactie en schakelen zonodig de gemeente in. Alvast bedankt, het Terra Bella team: Adrieke, Rosalieke, Dick, Lambik, Niek en Rob.
Agenda 2010
November 18 BEL-ALV Kakelhof (naast Bartje) 20.00 – 22.00 uur
December
Januari
16