BEWONERSBRIEF 18 FEBRUARI 2014

BEWONERSBRIEF 18 FEBRUARI 2014 Bergpolderstraat 67-91 – Bergselaan 282-312 – Insulindestraat 179-199 – de Savornin Lohmanlaan 131-207, 132-178 – Troelstrastraat 1-75

BEWONERSCOMMISSIE PWS-BLOKKEN Belangenorganisatie voor en door de huurders van de Vestia PWS-blokken

E-mail: Tel.:

[email protected] 06-48491156

Tekst: Rien Tuk, Lucas van Zuijlen, Marloes van der Pols en Yasmin Choukoud

Inhoud: -

De situatie rond Vestia Masterplan Bergpolder-Zuid Sloop PWS-blokken?! Gepland onderhoud Reparaties Woningwaarderingsstelsel, energielabel en Warmtewet Energiebesparing Avanta Hr-ketel Nieuw Huurdersplatform RHV

-

Geveltuintjes Geschiedenis PWS-blokken Vrienden van de Hofpleinlijn Alternatieve projectontwikkeling Vervolgstappen projectontwikkeling Alternatief plan ‘Twee Blokken Stad’ Oprichting Bewonersvereniging Meld u zich aan voor de Bewonersvereniging Bewonerscommissie PWS-blokken

Bijlagen: -

opZuinig!-meetlat met energiebesparingstips Lijst servicenummers voor Vestia-huurders

Beste Bewoners, Met deze bewonersbrief wil de Bewonerscommissie PWS-blokken u graag informeren over de diverse ontwikkelingen die er de afgelopen periode zijn geweest rond woningcorporatie Vestia en de PWS-blokken waar u als huurder woont.

1

De situatie rond Vestia

Twee jaar geleden, in februari 2012, werd bekend dat Vestia onder dreigde te gaan doordat het voor 22 miljard euro (!) aan riskante derivatencontracten (rentecontracten) had afgesloten. Door de negatieve financieel-economische ontwikkelingen was Vestia toen niet in staat om grote bedragen bij te storten aan de banken. Daarnaast bleek dat de kasbeheerder bij Vestia via tussenpersoon heimelijk ongeveer tien miljoen euro verdiende aan het afsluiten van deze contracten. Het nieuws over de financiële situatie bij Vestia zorgde voor veel commotie. De toenmalige directeur bij Vestia Erik Staal nam ontslag, maar vertrok met een pensioenregeling op zak van 3, 5 miljoen euro. De verontwaardiging hierover deed de Tweede Kamer besluiten om een parlementaire enquêtecommissie in te stellen naar de diverse misstanden die hebben plaatsgevonden bij diverse woningcorporaties in Nederland. Vestia kocht haar risicovolle derivatenportefeuille in de zomer van 2012 bij de zakenbanken af voor 2 miljard. Echter andere woningcorporaties moesten 675 miljoen mee betalen aan deze schade. Duidelijk is wel dat alles mis is gelopen bij Vestia doordat de verantwoordelijke personen en organisaties hebben gefaald: de directeur, de commissarissen en de kasbeheerder bij Vestia; de banken en de accountants; en de toezichthouders op de corporatiesector: het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Op dit moment lopen er nog een aantal onderzoeken naar de gang van zaken bij Vestia en diverse rechtszaken tegen de verantwoordelijke personen en organisaties. Daarnaast doet de parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties nog steeds onderzoek naar de opzet en het functioneren van het stelsel van woningcorporaties. Doel van het onderzoek is om tot een beoordeling te komen van het stelsel om zo bij te dragen aan ontwikkeling van toekomstig beleid. De enquêtecommissie rondt haar onderzoek naar verwachting in het najaar van 2014 af. Als gevolg van het financiële debacle is Vestia gedwongen om te reorganiseren en te saneren om uit de schulden te komen. Er is ongeveer 250 man aan personeel ontslagen en Vestia is bezig stapsgewijs c.a. 15.000 van de 90.000 woningen te verkopen. Er is een nieuwe organisatiestructuur opgezet voor Vestia waarbij het ontwikkeling van nieuwe vastgoedprojecten grotendeels is gestaakt en de aandacht nu vooral licht op beheer en onderhoud van het bezit. Een groot aantal projecten van Vestia in de Randstad is stil gelegd. Met steun van het Rijk, de gemeente Rotterdam en twee woningcorporaties is het wel gelukt om een groot aantal sloop- en nieuwbouwprojecten van Vestia in Rotterdam-Zuid door te laten gaan. In het voorjaar van 2013 is de nieuwe organisatiestructuur van Vestia van start gegaan. Daarbij is Vestia Rotterdam-Noord verhuisd naar een kantoor aan de Goudsesingel terwijl het hoofdkantoor op het Kruisplein is gebleven. Masterplan Bergpolder-Zuid De wijk Bergpolder is in 2007 aangewezen tot een van de 40 Vogelaarwijken (krachtwijken) in Nederland. De opvatting is dat de wijk Bergpolder te eenzijdig is samengesteld: er zijn te veel lage inkomens en veel tweeen driekamerwoningen waardoor er weinig ruimte is voor grotere huishoudens en gezinnen in de wijk. Daarom is in 2010 het Masterplan Bergpolder-Zuid gelanceerd en onder de aandacht gebracht van de bewoners in Bergpolder-Zuid. Het Masterplan is in opdracht van Estrade projecten en Vestia Rotterdam Noord

2

opgesteld. Vestia Rotterdam Noord en de Deelgemeente Noord werkten hierbij samen met Van Bergen Kolpa Architecten, ds+v, OBR, Hofbogen B.V. Zie: http://www.rotterdam.nl/bergpolderzuid Door de financieel-economische crisis, de vastgelopen woningmarkt en het wegvallen van Vestia als financierder is het Masterplan Bergpolder-Zuid maar voor een klein deel uitgevoerd. Met geld van het Investeringsbudget Stedelijk Vernieuwing is het deelproject Eudokiaplein en het zuidelijke deel van Voorburgstraat opgeknapt. In augustus 2012 heeft de deelgemeente Noord bericht dat het Masterplan is stilgelegd. Ondanks deze tegenslagen blijft de deelgemeente achter het Masterplan Bergpolder-Zuid staan. Sloop PWS-blokken?!

In het kader van het bovengenoemde Masterplan Bergpolder-Zuid heeft Vestia eind 2010 de bewoners geïnformeerd dat het de 155 sociale huurwoningen in PWS-blokken wil gaan slopen. Op deze locatie wil Vestia vervolgens woningen gaan bouwen voor hogere inkomens. Dat betekent dat de huidige bewoners dan wel moeten verhuizen naar een andere woning. Pas in 2016 zal Vestia beslissen of deze plannen wel of niet doorgaan. De woningcorporatie voorziet hierbij weinig problemen met (gedwongen) verhuizing van de bewoners. De doorstroming in de blokken zou groot zijn; de bewoners zouden weinig binding met hun woning hebben; en verhuizing zou eigenlijk vanzelf gaan. De plannen van Vestia konden vanaf het begin rekenen op veel kritiek van de huurders en de Bewonerscommissie PWS-blokken. Deze reacties van de huurders is dan ook reden geweest voor de Bewonerscommissie om een enquête te houden onder de huurders. Hierbij kreeg de Bewonerscommissie o.a. steun van de Bewonersorganisaties in Bergpolder en Liskwartier en de Woonbond om dit te realiseren. In mei 2012 is vervolgens het rapport ‘Een andere toekomstvisie’ gepresenteerd met daarin de resultaten van de bewonersenquête. Ook is in het rapport een eigen plan opgenomen voor renovatie/nieuwbouw van sociale woningen op de locatie van de PWS-blokken als alternatief plan voor Vestia’s sloopplannen. De bevindingen in het rapport ‘Een andere toekomstvisie’ van de bewonerscommissie PWS-blokken: -

De meeste Bewoners willen niet verhuizen Bewoners kunnen niet of nauwelijks meer huur betalen. Gedwongen verhuizing zal de bewoners op kosten jagen. Bewoners willen in de buurt blijven wonen en waarderen de woonomgeving. Ongeveer de helft van de bewoners verkiest renovatie boven sloop en nieuwbouw. De bewoners zien het meeste in sociale huurwoningen op deze locatie. De woningen moeten deugdelijk worden onderhouden door Vestia.

Voor meer informatie:

www.bergpolder-liskwartier.nl

→ Bergpolder → Rapport Enquête PWS-blokken

Helaas reageerde Vestia in het voorjaar van 2012 weinig enthousiast op de inhoud van het rapport en bleef op het standpunt dat het vasthoudt aan het Masterplan Bergpolder-Zuid. Een duwtje in de rug voor de huurders

3

van de PWS-blokken is wel geweest dat sinds februari 2012 er geen geld meer is om het Masterplan Bergpolder-Zuid uit te voeren als gevolg van het financiële debacle bij Vestia. Tevens richt Vestia, na de gedwongen doorgevoerde reorganisatie, zich niet meer op projectontwikkeling maar voornamelijk op beheer en onderhoud van zijn woningbezit. Als consequentie van de sloopplannen is met Vestia afgesproken dat nieuwe huurders geïnformeerd worden over de mogelijk sloopplannen. Ook op Woonnet-Rijnmond wordt er vermeld dat beschikbare woningen in de PWS-blokken gehorig zijn met herstructureringsplannen voor deze locatie. Gepland onderhoud Vanwege de aangekondigde sloopplannen in 2010 wordt er door Vestia geen gepland onderhoud meer uitgevoerd aan de PWS-blokken. Dit doet Vestia omdat het pas in 2016 een besluit zal nemen of de sloopplannen van de blokken wel of niet door zullen gaan. 2016 is gekozen door Vestia omdat in dat jaar de PWS-blokken in de boeken zijn afgeschreven. De bewonerscommissie heeft de afgelopen twee jaar een reeks gebreken aan de woonblokken geconstateerd. O.a. de trappenhuizen in verscheidene portieken verkeren in een slechte staat zonder dat er iets aan wordt gedaan door. Daarom hebben wij in gesprekken met Vestia herhaaldelijk aangedrongen om het Masterplan en de datum van 2016 te laten vallen en in plaats daarvan het gepland onderhoud weer te hervatten. Ondanks alle (negatieve) ontwikkelingen bij Vestia, en ondanks de gemelde gebreken, blijft Vestia nog steeds bij zijn standpunt over het staken van het gepland onderhoud tot 2016. Een lichtpunt is wel dat, volgens opgave van Vestia, desondanks in 2015 een schilderbeurt gepland staat en onderhoud aan het betonwerk van de woonblokken. Reparaties Alle reparaties (en noodzakelijk onderhoud) aan de woningen die huurders melden bij Vestia gaan gewoon door ondanks het staken door Vestia van het gepland onderhoud. Als gevolg van de doorgevoerde reorganisatie en de nieuwe organisatiestructuur loopt alles nog niet soepel. Huurders moeten daarom rekening houden dat de reparatieverzoeken door Vestia niet altijd optimaal worden afgehandeld. Repartieverzoeken kunnen huurders op 2 manieren melden bij Vestia: -

Per telefoon via het nieuwe telefoonnummer 088-1242424 Via het de website van Vestia: www.vestia.nl → Repartie melden → postcode + huisnummer → Reparatie melden

Voor de volgende zaken moeten huurders aparte telefoonnummers gebruiken: -

Kapotte ruit Riool verstopt Grof vuil afvoeren

-

C.V. ketel Lamp kapot in het portiek Vestia wijkbeheerder

Zie hiervoor de bijgesloten lijst in bijlage met alle contactgegevens. Deze lijst is ook door Vestia beneden opgehangen in alle portieken van de PWS-blokken.

4

Woningwaarderingsstelsel , energielabel en Warmtewet Per 1 januari zijn twee wetten in werking getreden die gevolgen kunnen hebben voor de Vestia huurders. Via de Vestia website zijn de huurders op de hoogte gesteld dat Vestia aan het berekenen is welke gevolgen de maatregelen hebben voor de huurders. In het Woningwaarderingsstelsel (WWS) krijgen huurwoningen punten voor het aantal kamers, vierkante meters, ligging en voorzieningen zoals dubbel glas, cv-ketel en isolatie. Bij elkaar opgeteld leveren de verschillende punten een maximale huurprijs op. Vanaf 1 januari 2014 zijn er twee belangrijke maatregelen in werking getreden die invloed kunnen hebben op de samenstelling van deze puntenwaardering. Hieronder wordt toegelicht hoe Vestia hiermee omgaat. Overschrijding maximale huurprijzen sociale huurwoningen door energielabels Sinds 1 juli 2011 zijn de energielabels geïntroduceerd als kwaliteitsfactor bij het waarderen van de woning. De bestaande woningwaarderingspunten voor de onderdelen verwarmingswijze en warmte-isolatie zijn vervangen door een waardering van de energieprestatie op basis van het energieprestatiecertificaat (energielabel) van de woning. Voor aanpassing van het woningwaarderingsstelsel met de energielabels heeft de overheid een overgangsperiode benoemd die afliep op 1 januari 2014. Vanaf deze datum kan alleen nog het energielabel in het WWS worden opgenomen. Dit betekent dat Vestia vanaf 1 januari 2014 verplicht is om het energielabel te gebruiken bij het vaststellen van de woningwaardering. Voor een aantal woningen betekent dit dat de huurprijs hoger komt te liggen dan de nieuwe maximale huurprijsgrens. Naar verwachting betreft het minder dan 300 woningen op het totaal aantal woningen van Vestia van 90.000. Het ligt niet in de bedoeling van Vestia dat huurders meer gaan betalen dan er maximaal voor de woning is vastgesteld. Bij woningen waarvan nu blijkt dat de huurprijs te hoog uitkomt, wordt dit aangepast. Vestia zal met terugwerkende kracht tot 1 januari 2014 deze huren verlagen tot de nieuwe huurprijsgrens. Dit gaat Vestia uitvoeren in het eerste kwartaal van 2014. Huurders die vanaf 1 januari 2014 een te hoge netto huurprijs betalen, worden door Vestia persoonlijk geïnformeerd. Huurders hoeven dus zelf geen actie te ondernemen. Warmtewet Vanaf 1 januari 2014 treedt de Warmtewet in werking. Ook deze heeft gevolgen voor de woningwaarderingspunten. Deze wet heeft alleen betrekking op woningen met een collectieve verwarmingsinstallatie. Dus niet op de huurwoningen in de PWS-blokken. Het gevolg van de wet zou kunnen zijn dat bij woningen met een collectieve installatie het aantal punten per verwarmd vertrek gaat dalen. Ook dit kan tot gevolg hebben dat de huidige huur te hoog is ten opzichte van maximale huur die voor die woning is vastgesteld. Verhuurders hebben door de (te) snelle invoer van deze wet onvoldoende tijd gehad om eventueel de woningwaardering hierop aan te passen. Welke consequenties de invoer van de Warmtewet heeft, moet namelijk nog worden uitgezocht. Mocht de conclusie bij een aantal woningen zijn, dat de huidige huur van de woning door toepassing van de warmtewet hoger wordt dan de maximale huur, dan zal ook hier de te veel betaalde huur met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2014 worden terugbetaald. De huurder hoeft ook hier zelf geen actie te ondernemen. Vragen? Heeft u nog vragen hierover, neem dan contact op met de medewerker sociaal beheer mw. Yasmin Choukoud. Uiteraard kunt u ook contact opnemen met Vestia Woonservice. Het Vestia telefoonnummer is 088 124 24 24. Vestia Rotterdam-Noord is bereikbaar van maandag tot en met donderdag tussen 8.30 en 16.30 uur en op vrijdag tussen 8.30 en 12.30 uur. Energiebesparing Door de financieel-economische situatie is de burger de afgelopen jaren geconfronteerd met bezuinigingen en lastenverzwaringen samen met verlaging van lonen en uitkeringen. In deze situatie kunnen energiebesparende maatregelen helpen om de gestegen woonlasten te verlagen. Alles wat u namelijk niet extra hoeft uit te geven aan gas en elektra is geld wat u in uw portemonnee houdt. Daarom ontvangt u bij deze bewonersbrief de opZuinig!-meetlat van het Rotterdams Milieucentrum.

5

De meetlat bevat een groot aantal energietips die door middel van gedragsveranderingen en door kleine investeringen kunnen helpen op jaarbasis het energieverbruik te verlagen in uw woning. Ook door het anders instellen van uw Hr-ketel kunt u nog meer energie besparen. Zie ook voor meer informatie ook: Rotterdams Milieucentrum (RMC), Schiekade 189 (unit 302), Tel. 010-465 64 96 http://www.milieucentrum.rotterdam.nl http://opzuinigmee.nl

Avanta Hr-ketel Eind 2007 zijn bij groot onderhoud door Vestia nieuwe hoog rendement verwarmingsketels (Hr-ketel) geplaats in alle woningen van de PWS-blokken van het type Remeha Avanta 24c CW3. Belangrijk om te weten over de Hr-ketel in uw woning is het volgende: 1. Onderhoud. Het is noodzakelijk dat de Hr-ketel elk jaar een onderhoudsbeurt krijgt door een monteur zodat de Hr-ketel zonder storingen het hele jaar door blijft werken. Voor een afspraak voor deze kosteloze onderhoudsbeurt kunt u contact opnemen met Tempus: 088-8955000. 2. Eco-stand. De Hr-ketel staat nu standaard ingesteld om de woning zo snel mogelijk te verwarmen. Door het inschakelen van de eco-stand zal de Hr-ketel de woning gelijkmatig gaan verwarmen waardoor het energieverbruik van de Hr-ketel daalt. 3. Tapwatertemperatuur. Standaard staat de tapwatertemperatuur van Hr-ketel ingesteld op 60 graden Celsius voor het leveren van warme water uit de kraan. De tapwatertemperatuur van het warme water kan naar wens verlaagd worden naar bijvoorbeeld 50 of 45 graden zodat het gasverbruik daalt en er minder koud water nodig is om de temperatuur van het warme water aan te passen. Let op: deze energietip niet toepassen in woningen met een warm water boiler. Hier moet de tapwatertemperatuur van de boiler minimaal 60 graden zijn ter voorkoming van de schadelijke legionellabacterie. 4. Handleiding Hr-ketel. Bij installatie van de Hr-ketels in 2007 hebben alle bewoners een vulslangset en een handleiding ontvangen van de Hr-ketel. In de handleiding kunt op pagina 38 e.v. lezen hoe u bovengenoemde zaken kunt instellen. Eventueel kunt u ook de onderhoudsmonteur vragen of hij de eco-stand en de tapwatertemperatuur wilt aanpassen. Heeft geen handleiding van de Hr-ketel? Stuur een bericht naar de Bewonerscommissie PWS-blokken en wij sturen u het pdf-bestand per email naar u toe: [email protected] Nieuw Huurdersplatform RHV Het Rotterdams Huurdersplatform Vestia (RHV) is een overkoepelend informeel opgericht overleg tussen verschillende bewoners, bewonerscommissies en huurdersorganisaties in Rotterdam. Aangeschoven zijn ook het Rotterdams Milieu Centrum en de Woonbond. Er is regelmatig overleg met Vestia en de Landelijke Huurdersraad Vestia (LHV). Zie: http://platformvestia.nl/ Het platform is vorig jaar opgericht en heeft nog geen definitieve reikwijdte. Tot nog toe is het platform beperkt gebleven tot het Noorden van Rotterdam, dus het gebied ten noorden van de Maas. Hiertoe schoven voornamelijk bewoners uit Rotterdam Noord en Alexander aan. Andere wijken kunnen in overleg ook aansluiten. Of Rotterdam Zuid ook betrokken wordt is nog in discussie. De aanvankelijke insteek was om te trachten energiebesparing voor de huurders tot stand te brengen door gecombineerde acties van bewoners, organisaties en Vestia. Dit gesprek loopt ondertussen. Omdat de PWS-blokken beschikken over een groot oppervlak aan platte daken is het een idee om daar zonnecollectoren te plaatsen t.b.v. de portiekverlichting en de mechanische ventilatie van de blokken. Door de financiële perikelen bij Vestia is er zeer weinig ruimte om op dit gebied iets te doen. Er zijn veel mogelijkheden voor energiebesparing bij de verschillende Vestia-complexen in Bergpolder en Liskwartier en de financiering hiervan. Echter momenteel blijven die initiatieven vooral steken bij ondersteunende besluitvorming.

6

Geveltuintjes

Sloopplannen of niet: de afgelopen twee jaar zijn er een groot aantal geveltuintjes met rozenrekken aangelegd rondom de twee woonblokken. Bij de aanleg en het onderhoud van de geveltuintjes zijn zo veel mogelijk de bewoners van de portieken betrokken. Dit alles is financieel mogelijk gemaakt met subsidies van het Krachtwijkenbudget. Ook voor 2014 zijn de aanleg van 8 nieuwe geveltuintjes gepland bij de portieken in de Savornin Lohmanlaan (2), de Bergselaan (2) en de Bergpolderstraat (4). Na de aanleg van geveltuintjes komt het vooral aan op het onderhoud van de geveltuintjes. Zeker in de eerste twee tot drie jaar zijn de planten en struiken nog niet diep geworteld. De bewoners zijn daarom ook gevraagd om de geveltuintjes het hele jaar door regelmatig water te geven. Betrokken bewoners ontvangen hiervoor een plantengieter en andere benodigdheden voor het onderhoud. Vooral de geveltuintjes bij de portieken aan de Insulindestraat hebben veel water nodig. Ze liggen in de luwte op het oosten terwijl de meeste regen die valt juist komt uit de andere windrichtingen (noorden, westen en zuiden) waardoor het regenwater de geveltuintjes niet bereikt. Daarom is ook het verzoek aan de bewoners in de Insulindestraat om de geveltuintjes extra water te geven het hele jaar door. Geschiedenis PWS-blokken De ontwikkelingen rond de PWS-blokken heeft ook de aandacht getrokken van Stichting Rotterdam Woont. Deze stichting brengt aan de hand van interessante woningbouwprojecten 150 jaar Rotterdamse woningbouwgeschiedenis in kaart. Op de website van Rotterdam Woont wordt systematisch de ontwikkeling van de Rotterdamse woningbouw gevolgd aan de hand van onder andere de woningbouw plattegronden. Inmiddels heeft de stichting 250 voornamelijk 20e-eeuwse typische en atypische woningen geanalyseerd en zal in 2015 de grote woningbouwatlas van Rotterdam uitbrengen. De voorlopige conclusie van het onderzoek is dat de woonoppervlakte per persoon in de 20e eeuw is ver-10-voudig. Vanaf 2005 in Rotterdam is deze oppervlaktebehoefte weer aan het dalen en is er een vraag naar kleinere woningen voor nieuwe doelgroepen. Met informatie van de Bewonerscommissie PWS-blokken en documentatie van Rotterdam Woont heeft projectcoördinator en architect Lucas van Zuijlen alle achtergronddocumentatie van de PWS-blokken op de projectpagina van de PWS-blokken gezet. Zie: http://www.rotterdamwoont.nl/items/view/263/PWS_blokken Bekend in binnen- en buiteland in de wijk Bergpolder is de Van Tijenflat (Bergpolderflat) uit 1934. Echter minder bekend is dat de PWS-blokken bijna gelijktijdig zijn gebouwd. Zie: www.bergpolder-liskwartier.nl → Bergpolder → Van Tijenflat

7

De twee woonblokken zijn in 1934 gebouw in opdracht van de Patrimonium Woningstichting (PWS) naar een ontwerp van architect Jos de Jonge voor twee blokken met 25 portieken en 179 huurwoningen. Rond 1975 zijn de PWS-blokken grondig gerenoveerd en heringedeeld waardoor er badkamers kwamen in alle woningen. In een aantal portieken zijn er grotere woningen gecreëerd door twee etages samen te trekken en te verbinden met een binnentrap. De meeste woningen in de twee woonblokken hebben na deze herindeling 2 tot 3 kamers. Een klein aantal 4 tot 6 kamers. Door deze renovatie zijn het aantal woningen in de PWS-blokken terug gebracht van 179 naar 155. Hierna zijn er nog regelmatig diverse onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Rond 1990 zijn de woningen voorzien van dubbel glas en bij een van de grote werkzaamheden eind 2007 is de riolering vernieuwd en zijn de huidige Hr-ketels geplaats samen met de benodigde afvoerpijpen. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat op de kruising van de Savornin Lohmanlaan en de Troelstrastraat een 8-hoekig plein zijn verrijzen door de bouw van een derde woonblok. Echter na de Tweede Wereldoorlog zijn deze plannen niet verder gerealiseerd. In plaats daarvan is begin jaren ‘50 het huidige woonblok met koopwoningen gebouwd tegenover de PWS-blokken. Hierdoor is er op deze kruising sinds de bouw in 1934 een half 4 hoekig plein in plaats van het beoogde 8 hoekige plein. Door herschikking van zijn woningbezit in de deelgemeente Noord zijn de PWS-blokken in de jaren ’90 overgegaan van de Patrimonium Woningstichting naar woningcorporatie Woongoed. Deze ging in 2000 weer op in de woningcorporatie Vestia. Hierna is de naam PWS-blokken blijven hangen bij de bewoners ook al is Vestia al jaren de eigenaar van de woonblokken. Dit jaar worden de Vestia PWS-blokken 80 jaar!

8

Vrienden van de Hofpleinlijn

Het Hofpleinlijnviaduct is een 1,9 kilometer lang spoorwegviaduct die aan de Insulindestraat langs de PWSblokken lopen. Op 1 oktober 1908 werd het in gebruik genomen als onderdeel van de eerste elektrische spoorlijn van Nederland, de Hofpleinlijn van Rotterdam Hofplein naar Scheveningen. Tot 16 augustus 2010 reed de RandstadRail over het viaduct en is het sindsdien als spoorlijn buiten gebruik gesteld. In 2006 is het luchtspoor gekocht door 4 woningcorporaties en nu verenigd in Vestia en Havensteder. Het doel van de aankoop was om de Hofpleinlijn te herontwikkelen en te renoveren. Echter door financiële problemen is er al jaren spraken van stagnatie van de plannen. 'De Vrienden van de Hofpleinlijn’ (VvdH) zetten zich in voor behoud van dit voormalige luchtspoortracé en heeft momenteel twee hoofdactiviteiten. De eerste activiteit is het onder de aandacht brengen van de Hofpleinlijn en zijn context. VvdH voert hiervoor gesprekken met de deelgemeente en met de verschillende politieke partijen. Op deze manier worden de kansen die de Hofpleinlijn biedt voor Noord onder de aandacht gebracht. Duidelijk wordt gemaakt wat de meerwaarde kan zijn van de lijn als het dak niet meer lekt. Het dak kan dan in gebruik worden genomen voor een nieuwe bestemming, bijvoorbeeld door aanleg van daktuintjes als park, voor duurzame energieopwekking, etc. Het doel is om ervoor te zorgen dat op gemeentelijk niveau een beslissing wordt genomen over de ontwikkeling van de lijn. Want geen beslissing over de lijn is er ook een beslissing, n.l. die van verloedering van de Hofpleinlijn. Dit lijkt een gemiste kans aangezien er momenteel al veel initiatieven zijn van bewoners om de wijk en de lijn te ontwikkelen naar de hun wensen. Ook bij deze initiatieven wil De Vrienden van de Hofpleinlijn zich graag aansluiten. De tweede hoofdactiviteit omvat het nemen van eigen initiatief en het contact leggen met en tussen andere initiatiefnemers. Zo werd in 2013 voor het eerst 'Het Langste Podium' georganiseerd: een evenement om de ondernemers uit de Hofbogen te laten zien wie zij zijn alsmede de artiesten uit de wijk en stad. Op deze manier konden bewoners met beide kennis maken. Dit zorgde voor aandacht voor wat er al plaatsvindt in de bogen en toonde de mogelijkheden op cultureel gebied van de Hofpleinlijn. Een ander initiatief dat zij hebben gestart, in samenwerking met post-office (een groep actieve mensen in de bogen), is SCHOP. Een project om te laten zien hoe de gevel van een hofboogje vergroend kan worden. Hiermee wordt de publieke ruimte verbeterd in de straten langs de Hofpleinlijn en is dit project hopelijk een inspiratie voor andere ondernemers uit de bogen, of de bewoners ertegenover. Op deze manier probeert de VvdH de Hofpleinlijn een

9

toegevoegde waarde te laten zijn in de wijk. Het is hierbij belangrijk dat de Hofpleinlijn veel invloed heeft op zijn directe ruimtelijke omgeving. Daarom willen de ‘Vrienden van de Hofpleinlijn’ graag in gesprek blijven met de bewoners van de PWS blokken. De ontwikkelingen op deze woonlocatie kunnen verbonden zijn met de ontwikkeling van de Hofpleinlijn. Misschien een tuintje op het dak van de Hofbogen? Of een kinderspeelplaats aan een mooi wandelpad? De Vrienden van de Hofpleinlijn horen graag jullie ideeën! Zie: Email:

http://vriendenvandehofpleinlijn.blogspot.nl/ [email protected]

Op 26 februari 2014 wordt de Hofpleinlijn weer behandeld door de Rotterdamse gemeenteraad.

Alternatieve projectontwikkeling Door het recente onderzoek naar de het verleden en de kwaliteit van de woningen in de PWS-blokken heeft architect en projectleider Lucas van Zuijlen enkele interessante gegevens vastgesteld: 1.) De contouren van de geplande nieuwbouw in het Masterplan Bergpolder-Zuid van Vestia zijn, behalve aan de zuidzijde en tussen de blokken, vrijwel gelijk zijn aan de bestaande blokken. 2.) De Noordgevel van de blokken aan de Bergselaan zullen naar verwachting eind 2014 onderdeel worden van het beschermd stadsgezicht Blijdorp-Bergpolder. Zie de beschrijving op de website rotterdam.nl. 3.) Vestia heeft aangegeven dat in 2016 de gebouwen in de boeken van Vestia zijn afgeschreven en het masterplan van 2011 het uitgangspunt blijft voor (her-)ontwikkeling. 4.) Een nog te onderzoeken deel van de bewoners graag in de bestaande woningen wil blijven wonen zonder er veel meer huur te kunnen betalen. Uit de enquête is gebleken dat er bij de bewoners voldoende animo bestaat om zich in te zetten voor behoud van de woningen. 5.) Bureau Winket heeft de kosten van de renovatie van een woning berekend op ca 60.000 euro. Dit betekend dat in 20 jaar aflossing het kale maandbedrag (zonder rente etc.) op 250-300 euro komt. Dit bedrag blijkt betaalbaar voor de bewoners. Geen van deze bovenstaande bevindingen spreekt een andere tegen. Er is zelfs een goede combinatie mogelijk op deze locatie waarbij de hoofdgedachte is dat de 30% tot 60% van de bewoners met hulp van adviseurs en financiële middelen zelf plannen gaan ontwikkelen voor het opknappen en bewonen van de woningen in het beschermde stadsgezicht. Aan de zuidzijde kunnen aansluitend nieuwe woningen op maat worden ontwikkeld door een nader te bepalen partij. Geïnteresseerden, uit de PWS-blokken, de wijk of elders kunnen zich aanmelden voor het individueel of collectief bebouwen van de kavels. De openbare ruimte en het parkeren wordt opgelost als omgeschreven in het masterplan Bergpolder-Zuid.

10

Vervolgstappen projectontwikkeling

Met zijn praktische en theoretische ervaring op het gebied van renovatie en bewonersinitiatieven is Lucas van Zuijlen het gesprek aangegaan met bewoners, de (deel)gemeente en eigenaar Vestia om alle partijen op een lijn krijgen en om een win-win situatie van bestaande bouw en nieuwbouw verder uit te werken. In oktober 2013 is er een subsidieaanvraag gedaan voor de projectontwikkeling uit Initiatievenfonds van het Krachtwijkenbudget. Hiervoor heeft de Bewonerscommissie PWS-blokken ook meer dan twee dozijn handtekeningen opgehaald onder de huurders die hiermee als mede-aanvragers aangeven achter dit initiatief te staan. Helaas werd deze subsidieaanvraag vorig jaar afgewezen omdat het niet voldeed aan de subsidiecriteria. In december 2013 heeft Vestia aangegeven open te staan voor alternatieve ontwikkelingen, maar dat deze financieel (nog) niet kan steunen. Via enkele bewoners en de gemeente is er een tal van fondsen en kennisinstellingen aangedragen die mee willen denken over de bewonersparticipatie en eventuele financiering. Vooraf aan het leggen van deze contacten is het belangrijk dat er zekerheid en duidelijkheid is over het ontwikkelen van het alternatieve plan. In januari 2014 hebben enkele bewoners samen met Lucas van Zuijlen gesproken met portefeuillehouder Wonen Nils Berndsen en regiemedewerkster Mieke de Leeuw van de deelgemeente Noord. De gemeente is bereid om het bewonersinitiatief te steunen en financieel op te starten. Dezer steun is o.a. voor de financiële en inhoudelijke bijdrage in de vorm van de workshop; de daaropvolgende planvorming; en het financieel en constructief onderzoek. Ook zal de gemeente over deze plannen met Vestia in gesprek gaan. Een belangrijke voorwaarde vanuit Nils Berndsen is dat de bewoners bereid zijn zich in te spannen door een eigen kleine financiële bijdrage te doen. De oprichting van een bewonersvereniging zal hiervoor de meest doeltreffende actie zijn om de bewoners te betrekken. Het eerste advies is een goede passende naam te bedenken voor deze nieuwe vereniging. Alternatief plan ‘Twee Blokken Stad’ Tot een van de eerste stappen van dit alternatieve ontwikkelingsproces behoort het maken van een realistisch bouwkundig plan d.m.v. tekeningen. Aan de hand van dit plan kunnen kostenberekeningen gemaakt worden zodat de financiering inzichtelijk zijn en bewoners kunnen beslissen of ze mee willen doen met de ontwikkeling of niet. Met enkele vakgenoten zal Lucas van Zuijlen een workshop opzetten waarbij deze hoofdgedachte wordt uitgewerkt in een ontwerp en in een of twee workshops worden teruggekoppeld aan de bewoners. Deze workshop is in maart/april 2014 gepland. Oprichting Bewonersvereniging Voor de start van het ontwikkelen van een alternatief plan voor de PWS-blokken is het van groot belang dat de bewoners, die in de blokken willen blijven wonen, zich organiseren in een bewonersvereniging. Zodra deze is opgericht kunnen de leden (bewoners) tijdens de bijeenkomsten punten aandragen en meestemmen over de voortgang. Bij de oprichting van de vereniging zullen de statuten worden vastgesteld en een bestuur van tenminste twee/drie personen worden aangesteld. Zodra de vereniging een feit is, kan er gewerkt worden aan de planvorming eenduidig worden overleg met de eigenaar, de gemeente, de architect en overige adviseurs. Voor de oprichting van de vereniging is het nodig dat zich in de eerste plaats bestuursleden aanmelden.

11

Op korte termijn zal een eerste vergadering worden gehouden waarbij de bestuursleden worden aangesteld en de statuten worden vastgesteld. Aan de hand van de workshop kunnen bewoners zich aanmelden lid te worden om stemrecht te krijgen in het proces rondom de voortgang. Om het proces op te starten wil architect Lucas van Zuijlen zich beschikbaar stellen als interim-bestuurder voor een half jaar. Bij voldoende animo zal Lucas het bestuur van de vereniging in deze periode bijstaan en adviseren. Samen met 2 of 3 bewoners of toekomstig bewoners zal hij de vereniging administratief vormgeven en de eerste ledenvergadering uitschrijven aan de hand van de resultaten van de workshop.

Meld u zich aan voor de Bewonersvereniging Voor degene die aan de wieg willen staan van het ontwikkelen van de alternatieve planvorming van de PWSblokken door zich aan te melden voor een bestuursfunctie. Het zal in eerste instantie gaan om klein financieel werk (openen rekening, kosten notaris, financiering deelgemeente en lidmaatschappen), administratief werk (statuten, KvK en correspondentie met bewoners) en het bepalen van de agendapunten op de vergadering. Meld u zich voor 1 maart aan als u deel wilt uitmaken van dit team - het bestuur bestaande uit voorzitter, secretaris, penningmeester - bij Lucas van Zuijlen. Graag onder vermelding van adres –en contactgegevens. Email: Tel:

[email protected] 06-22492209

Als u twijfelt of een functie geschikt voor u is, schroom niet om via dit emailadres uw twijfel te laten blijken. Zodra er voldoende aanmeldingen zijn zal er een bijeenkomst voor de bewoners worden georganiseerd. Bewonerscommissie PWS-blokken De leden van de bewonerscommissie zetten zich als belangenorganisatie in voor en door de bewoners van de Vestia PWS-blokken t.b.v. behoud, beheer en onderhoud. De huidige Bewonerscommissie kan de steun van bewoners goed gebruiken die graag een actieve bijdrage willen leveren aan het werk in en rond de woonblokken. Contactgegevens Bewonerscommissie PWS-blokken: [email protected] 06-48491156 de Savornin Lohmanlaan 157

Bronnen afbeeldingen: Rien Tuk, Lucas van Zuijlen & Stichting Rotterdam Woont, Gemeentearchief Rotterdam, Wikipedia-Hofpleinlijn, Google en het Rotterdams Milieucentrum (RMC).

12