Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw

Jaarverslag 2011

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw

2012, Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Huis van de Mensenrechten, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent tel. 09 224 12 15 - fax 09 233 10 63 [email protected] Website : www.bmlik.be ISBN 978-90-75562-804 D/2012/7383/1

Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, mits een uitdrukkelijke bronvermelding en op voorwaarde dat de teksten en/of illustraties niet in een andere context worden geplaatst dan de oorspronkelijk bedoelde.

2

Jaarverslag 2011 Zoals u in dit jaarverslag kan lezen is er in 2011 hard gewerkt in Gent en Oostende door iedereen, vrijwilligers en personeel. Maar ook de actieve inzet van heel wat mensen in armoede was opvallend. De Beweging is meer en meer een vereniging van ons allemaal, jong en oud, gezinnen in armoede en medestanders. We kregen hulp van nieuwe vrijwilligers en van enkele stagiairs ( o.a. een ervaringsdeskundige in opleiding) In 2011 zetten we de politieke dialoog rond kinderarmoede voort en we bereidden al een nieuw thema voor, iets dat ons allemaal nauw aan het hart ligt: “ Een toekomst voor onze kinderen en jongeren”, gekoppeld aan “Recht op een menswaardig inkomen”. Er waren actieve werkgroepen “Energie” ,“Recht op een waardige uitvaart” en “Cultuur”. Er was ook vorming rond diversiteit en Oostende werkte op een trefdag met de andere West-Vlaamse verenigingen rond schulden. In Gent deelden we folders uit aan het station in de Week van de Armoede en op de Dag zonder Krediet, we deden mee aan de actie “ Laagste inkomens omhoog” aan het stadhuis en aan een actie “Energiearmoede” in Brussel, aan de actie “Betaalbaar Wonen”, enz. We gingen met andere verenigingen samen naar een Forum van het Vlaams Netwerk over duurzame tewerkstelling. Natuurlijk was er weer de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede met een nationale actie in Brussel op 16 oktober en onze eigen actie, samen met de Gentse organisaties, aan de Steen op Sint-Pietersplein op 17 oktober. Er waren ook heel wat andere activiteiten die we niet vlug zullen vergeten: de erfgoeddag ‘Armoe Troef!’ op 1 mei, het Feest van de Vriendschap, Odegand, de yoga- en zwemcursus en allerlei culturele uitstappen in Gent en Oostende, het Sinterklaasfeest in Gent en het Kerstfeest in Oostende. In Oostende was de opkomst voor de bijeenkomsten in 2011 groter dan ooit. We waren genoodzaakt te verhuizen naar een groter lokaal, waar we nog niet echt thuis komen, maar wel heel goed ontvangen worden. De Beweging van Mensen met Laag Inkomen Oostende is vanaf december 2011 een aparte VZW. Het is belangrijk dat de werking in Oostende zo ook meer kansen krijgt om samen te werken met andere organisaties en verenigingen in Oostende en in West-Vlaanderen wat zeker de invloed op het beleid zal vergroten. We blijven natuurlijk ook in 2012 verder even nauw samenwerken tussen de mensen in armoede en de medewerkers van Gent en Oostende, temeer daar Oostende nog geen eigen Vlaamse subsidies heeft . Laten we in 2012 samen verder vechten tegen iedere vorm van uitsluiting, want daar komen we voor op. Wij kunnen alleen maar de wens uitspreken dat het ons lukt om dat met steeds meer mensen samen te doen, met veel jonge mensen ook . Lieve De Grande Luk Vermeulen 3

De Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw behoort tot de Verenigingen waar armen het woord nemen , en is als dusdanig ook erkend. De BMLIK vzw is lid van het Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen. De BMLIK vzw ontvangt van de Vlaamse Overheid een subsidie gebaseerd op het decreet betreffende armoedebestrijding. De BMLIK vzw wordt ook via de Vlaamse Overheid gesubsidieerd voor ondersteuning van en de samenwerking met de Verenigingen waar armen het woord nemen in de Armoedezorgregio Gent. De BMLIK vzw ontvangt daarnaast nog een financiële ondersteuning voor haar werking van: -

de Stad Gent de Provincie Oost-Vlaanderen dienst Samenleving stad Oostende.

De BMLIK vzw werkte mee aan het Algemeen Verslag over de Armoede alsook aan de opvolging ervan. In het Huis van de Mensenrechten zijn gehuisvest: -

de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw de vzw Partners tegen de Miserie het Onderzoek- en Documentatiecentrum Armoede het project De Katrol Gent

4

Inhoud 17 oktober 2011- Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede ............7 De werking in Gent en Oostende .....................................................................16 Werking met de gezinnen ..........................................................................................16 Themawerking ..........................................................................................................19 Cultuur en Vrije tijd ....................................................................................................22 Acties.........................................................................................................................25 Vorming .....................................................................................................................26 Bekendmaking en sensibilisering ..............................................................................27

Medewerkers .........................................................................................................32 Raad van Bestuur, A.V. en Dagelijks Bestuur ...........................................................32 Personeel ..................................................................................................................32 Vrijwilligerswerking ....................................................................................................33 Begeleiding stagiaires ...............................................................................................33 Vorming van de medewerkers ...................................................................................34

Samenwerkingsverbanden en netwerken .......................................................35 Vzw Partners tegen de miserie..................................................................................35 Project DE KATROL Gent .........................................................................................35 Armoede-zorgregio ....................................................................................................37 Onderwijs en Armoede ..............................................................................................39 Stad Gent ..................................................................................................................39 Andere Gentse initiatieven.........................................................................................41 Ander overleg en samenwerking ...............................................................................42 Vlaams Netwerk van Verenigingen wawn .................................................................47

Algemene Info over de Beweging .....................................................................48 Symbolisch aandeel .............................................................................................55 5

6

17 oktober 2011 Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede - Sint Pietersplein Gent Jaarlijks komen op 17 oktober armen en hun medestanders over heel de wereld samen om hulde te brengen aan de slachtoffers van honger, uitbuiting, geweld en armoede. Zoals elk jaar, sedert 1994, kwamen wij ook op 17 oktober 2011 samen aan de gedenksteen op Sint-Pietersplein in Gent. De Steen staat symbool voor wereldwijde verbondenheid en verzet tegen extreme armoede. Arme gezinnen en de vrijwilligers van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw uit Gent en Oostende, van de vzw Partners tegen Miserie, van de Zuidpoort vzw, SIVI vzw, Samenlevingsopbouw Gent vzw en vele ondertekenaars van de tekst op de Steen kwamen samen voor een plechtig moment. Dit jaar was het thema van de getuigenissen “Een toekomst voor onze kinderen en jongeren”

Uit de getuigenissen: Getuigenis vanuit de gezinnen van vzw SIVI De kindertijd is een cruciaal moment voor iedereen. Wanneer het daar fout loopt kan dit niet enkel gevolgen hebben voor het kind, maar ook voor zijn omgeving. Twee levensverhalen getuigen dit. 7

Reeds als kind had ik problemen : ik was een zéér verlegen kind dat eigenlijk voor alles bang was : voor school, voor mijn medeleerlingen, voor de leraars, voor de leerstof etc ... Naar school gaan was voor mij een zware opgave. In de puberteit ging het helemaal mis. Ik moest een jaar blijven zitten en veranderde van school. Het was een technische school vol met stoere jongens in overalls waar ik me niet thuis bij voelde. Meisjes waren er nauwelijks op die school. Bovendien was ik veel te onzeker om toenadering te zoeken tot een meisje. Ik had bijna geen vrienden en vertoefde de meeste van mijn vrije tijd alleen op mijn kamer. Ik ging nooit uit en was niet aangesloten bij een club of vereniging. Ik was niet zomaar verlegen : ik was bang, mensenschuw ... Ik werd somber, mijn gedachten werden donker ... ik dacht veel na over zelfdoding. Ik denk dat daar al de basis gelegd is voor mijn chronische depressie. Mijn ouders hadden weinig begrip voor de situatie en konden zich amper voorstellen hoe vreselijk ik me voelde. Door al die negatieve gevoelens lukte het heel moeilijk om te studeren. Omwille van de angst en de depressie. Slechts met veel moeite slaagde ik erin om mijn middelbaar diploma te behalen, maar hogere studies bleken onmogelijk te zijn. Omwille van die angst. Ik ben nu nog altijd gefrustreerd omdat ik geen hoger diploma heb. Doordat ik geen hoger diploma had, had ik ook geen specialisatie naar een welbepaald beroep. Geheel toevallig deed ik mee aan een openbaar examen en slaagde. Ik werd tewerkgesteld op een ministerie en kreeg een job die ik absoluut niet graag deed. In mijn vrije tijd sloot ik me nog altijd heel veel op. Ik moest ook recupereren van de energie die ik verloor door te gaan werken. In tegenstelling tot de meeste mensen is contact voor mij meestal iets dat energie wegneemt. Slechts bij bepaalde personen is dat anders. Maar daarvoor is er veel vertrouwen en veiligheid nodig. 13 jaar geleden kreeg ik een burnout. Nadien volgde de diagnose van chronisch vermoeidheidssyndroom. Dit, in combinatie met mijn psychische problemen, zorgde er voor dat mijn dokter me werkonbekwaam heeft bepaald. Sindsdien sta ik op invaliditeit. Mijn dochter werd van haar 6 tot haar 12 jaar betast en verkracht door minstens 6 personen waarvan 2 meisjes. Op een dag waren we ons aan het klaar maken voor de school. Om 7u30 kwam er altijd een busje haar halen om naar school te gaan. Om 7u werd er gebeld. De politie was er met ongeveer 10 man. Ze kwamen binnen en we moesten gsm, computer, video’s enz. afgeven. Mijn dochter moest eerst mee naar het videoverhoor. Ze moest alles zeggen. Om 10u moest ik mee, nadien werden mijn zoon en mijn man apart verhoord. Ze hebben ons hard aangepakt. Rond 13u was ik terug thuis. Mijn man moest wat in de cel verblijven. ’s Avonds kreeg ik een telefoon van de onderzoeksrechter of ik mijn man nog wou hebben. Ik zei direct “ja”. Ik wist dat hij daar niets mee te maken had. Na 14 dagen kregen we alles terug en was het oordeel negatief voor ons. De politie vertelde ons dat de 2 meisjes, die mijn dochter zelf verkracht hadden, mijn man beschuldigden dat hij mijn dochter verkracht heeft. Die 2 meisjes hebben lelijke dingen gedaan aan mijn dochter. De directie van de school van mijn dochter dwong haar om toe te geven dat haar vader dat allemaal had gedaan. Als ze dit niet zou doen dreigden ze er mee dat ze haar ouders nooit meer zou zien en dat ze geplaatst zou worden. In het weekend moest ze naar een MPI ver weg gaan, dit ook in de vakantie. Ik was in paniek en heb alle instanties gecontacteerd die ik kende. Op een gegeven moment had ik een vergadering met wel 8 mensen. Daar had ik alle brieven mee van mijn dochter en uiteindelijk kreeg ik de toestemming om haar te gaan bezoeken in dat MPI. Mijn man heeft haar uiteindelijk 5 maand niet kunnen zien. Nu geeft de tegenexpertise aan dat mijn man niets heeft gedaan en geven de 2 meisjes toe dat ze het voor het geld hebben gedaan. Dit heeft ons allemaal veel geld gekost en onze gezondheid gekraakt.

8

Getuigenis vanuit de gezinnen van de Zuidpoort vzw Ik ben een eind in de vijftig. Ik kom uit een groot gezin van 8 kinderen. Zelf heb ik er twee. Mijn man is invalide en we stonden lange tijd onder budgetbegeleiding. Voor ik kinderen had, heb ik gewerkt, maar nadien ben ik huisvrouw geworden en deed ik op verschillende plaatsen vrijwilligerswerk. Ik was nooit goed op de hoogte van welke mogelijkheden er nog voor mij waren. Toen ik een jaar geleden in De Zuidpoort hoorde welke mogelijkheden er allemaal bestaan, begon het bij mij te kriebelen om een centje te gaan bijverdienen. Al snel kwam ik in contact met een ervaringsdeskundige die op de VDAB werkt. Er werden verschillende pogingen gedaan om een afspraak vast te leggen, maar die afspraak werd week na week uitgesteld door verschillende redenen. Ik was zo blij geweest en plots kregen mijn verwachtingen een grote deuk. Ik voelde me in de steek gelaten en ik was erg in de war. Ik dacht aan opgeven. Maar babbeltjes in De Zuidpoort deden me toch doorzetten. Toen begon het heen en weer geloop van de ene dienst naar de andere. Niemand leek te weten waar ik moest zijn en welk werk ik kon doen. Dus werd ik van het kastje naar de muur gestuurd. Er waren twijfels over wat ik wel of niet zou kunnen en dus stelden ze mij voor om vrijwilligerswerk te gaan doen. Maar dat was niet waar ik om vroeg! Ik deed al lang vrijwilligerswerk. Op eigen houtje ging ik solliciteren bij de mutualiteit omdat ik wist dat ze daar poetsvrouwen zochten. Ik ben daar geweigerd omdat ik zogezegd geen ervaring heb. Toen ik zei dat ik al heel lang als vrijwilliger poetste, zeiden ze dat dat niet telt. Gelukkig nam het OCMW nog eens contact op met de werkwinkel en ging de bal aan het rollen. Daar werd mijn dossier opgesteld en werd geluisterd naar mijn voorkeuren. Ondertussen heb ik al PWA werk op verschillende plaatsen. Ik was af en werk in de tuin. In de school waar ik aan de afwas sta, voel ik veel waardering van het andere personeel én van de kinderen. Zij moeten mij juf noemen. Ook de werkgevers waarbij ik in de tuin werk zijn vriendelijk. Nu ben ik al een jaar aan het werk met PWA. Ik doe het heel graag omdat het zo afwisselend is. Ik heb nu wel minder tijd voor mijn huishouden en ik ben altijd maar onderweg van het ene naar het ander, maar ik wil zo lang mogelijk mijn PWA werk blijven volhouden. Dat en mijn vrijwilligerswerk zorgen ervoor dat ik onder de mensen blijf. Getuigenis door mevrouw Elke Sevens Platform samenwerking jeugdbewegingen …… Is een jaarthema over armoede nodig? Is het in een jeugdbeweging niet vanzelfsprekend dat je geen kinderen of jongeren uitsluit, maar er iedereen bij neemt? Volgens ons is dat niet vanzelfsprekend. In de jeugdbeweging sluiten we zonder dat we dit willen een grote groep mensen uit. Dit doen we vaak onbewust. De jeugdbewegingsgroep waar ik zelf lid van was is groot. Te groot. Om de groepen werkbaar te houden wordt er gewerkt met een ledenstop. Je kind inschrijven doe je bijna een jaar op voorhand. Wie te laat is, doet niet meer mee. Maar heb je tijd om na te denken over de vrijetijdsbesteding van je kind binnen een jaar, als je leeft van dag tot dag? Naar de jeugdbeweging gaan met je klasgenoten is leuk. Maar wat als jij nog niemand kent in de groep? Of zoals een kind zelf vertelde: “de andere kinderen en 9

jongeren gaan me daar zeker bekijken. Of misschien zelfs uitlachen. En wat moet ik daar vertellen van mezelf? Ik wil niet dat de rest weet dat wij thuis arm zijn.” Als jeugdbeweging kiezen we ervoor om aandacht te hebben voor de krachten en mogelijkheden van elk kind in je groep, los van het feit of ze arm of rijk zijn. …. Getuigenis door mevrouw Dolores Claessens, kleuterleidster ……. Het is vooral door te ervaren en te luisteren naar andere leeftijdsgenoten die het beter hebben dat je kracht kan halen, om door te zetten en de wil om het zelf ook te bereiken. Zelf werk ik als kleuterleidster en elke dag is anders. Maar alle kinderen en ouders zijn gelijk en trachten we ook als gelijkwaardige te zien. Elke ouder en elk kind verdient een plaats in onze maatschappij en het liefst in een gezonde mix van populatie. Want kinderen met een ander kleurtje zijn op de eerste plaats kinderen. Kinderen met een gebrek zijn op de eerste plaats kinderen. En zo ook kinderen uit arme gezinnen zijn op de eerste plaats kinderen. En hun ouders zijn gewoon ouders. Ouders die zoals alle ouders hopen op een toekomst voor hun kinderen. …. Getuigenis door de heer Fons Leroy Gedelegeerd Bestuurder VDAB Ontmoetingen met een ervaringsdeskundige-in-de-armoede, C. C was ervaringsdeskundige-in-de-armoede en sprak vanuit haar hart en buik met veel passie en overgave over haar collega’s in armoede. Ze bezorgde de professionele “hulpverleners” een ongemakkelijk gevoel omdat ze te zeer voorbijgingen aan de intrinsieke capaciteiten van mensen-in-armoede. Ze predikte dat de hulpverleners te weinig vertrokken vanuit de kracht van deze mensen en niet echt in staat waren om voldoende inlevingsvermogen te vertonen. Niet dat ze hen dit kwalijk nam - integendeel ze was overtuigd van de goede bedoelingen -, maar ze pleitte nadrukkelijk voor een ander soort “hulpverlening” gesteund op ervaringsdeskundigheid. Ze zei zeer zinnige dingen over de beperkingen van de VDAB-dienstverlening ten aanzien van werkzoekenden-in-armoede; deze dienstverlening was te “uniform” ingericht, te zeer alleen gefocust op het geven van een job en te weinig vermogend om werkzoekenden-in-armoede te sensibiliseren, motiveren en aan te spreken, ook in functie van andere problemen waarmee ze kampen zoals huisvesting, schuldenlast, gebrek aan mobiliteit,… Daarbij gaf C ook direct “wijze” aanbevelingen mee, zoals het werken met ervaringsdeskundigen en aan een integrale aanpak die het domein van het werk overstijgt. …… Getuigenis door mevrouw Katrien De Boyser LOP deskundige Vlaamse Overheid …… In de samenleving als de onze zouden de omstandigheden waarin je als kind opgroeit geen rechtstreeks verband mogen houden met wat je later in je leven kan bereiken. Dat is fundamenteel oneerlijk, dat is een onrecht en dat mag niemand onverschillig laten. 10

Wat betekent het voor de samenleving als we zoveel kinderen laten opgroeien in armoede? Het legt in de eerste plaats druk op de toekomst. We staan voor de uitdaging van de vergrijzing en het feit dat elk talent nodig zal zijn. Armoede zorgt ervoor dat kinderen niet tot hun volle potentieel kunnen komen en het verlies van elk talent is er een teveel. In de tweede plaats heeft gezinnen en kinderen laten leven in armoede ook een belangrijke kost voor de maatschappij. Als armoede bij jonge kinderen zo’n effecten heeft op de fysieke en mentale gezondheid, starten ze al in het onderwijs met een achterstand. Die achterstand proberen weg werken kost geld aan de samenleving. Het is naarmate kinderen ouder worden ook moeilijker om daaraan te werken. De kost voor de samenleving wordt nog groter als je gaat rekenen dat het risico ook bestaat dat je ook later moet investeren in de opgelopen gezondheidsproblemen, in uitkeringen. Ten slotte zou de samenleving hier ook een ethisch probleem mee moeten hebben. Opgroeien in armoede is een fundamenteel onrecht: dit kan en mag niemand onverschillig laten. Getuigenis vanuit de gezinnen van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen Oostende 17 oktober, Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede, jaar na jaar. Wat wij willen, is dat onze kinderen het beter hebben. Een toekomst voor de jongeren betekent dat we met hen op weg gaan, dat we hen helpen, richtingen aanwijzen, hen blijven bemoedigen zelfs in economische harde tijden. We moeten stappen ondernemen naar het beleid toe en samen manieren vinden om een toekomst voor hen te kunnen garanderen. Want zonder de jongeren is er geen toekomst. In de ‘Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen’ is dit een grote bekommernis en dan ook het thema van dit jaar. Hierna volgen twee getuigenissen die aangeven hoe moeilijk de toekomst soms kan zijn. Toen ik jong was, had ik weinig problemen. Van mijn moeder moest ik trouwen, ik mocht niet samenwonen. Ik had heel veel ruzie met mijn zus, dus mijn huwelijk was min of meer een vlucht. We werkten allebei, hadden geen financiële moeilijkheden. Wel hadden we relationele problemen, alles was te vlug gegaan. Ik had geen kennis van het leven, was veel te naïef. Daardoor kom je in de problemen. Je hebt enkel de liefde, die je als liefde ziet en vrijheid. Je beseft niet dat je de juiste weg niet neemt. Ik heb tot aan mijn 20 jaar op internaat gezeten, wat wist ik van het leven!? Pas als je alleen komt te staan met je kinderen, dan wordt het moeilijk. Je hebt niets van info. Je weet van niets. Je leeft van dag tot dag. Ik ben nadien veel te vlug in een andere relatie gestapt, om niet alleen te zijn. Maar ook daar waren er problemen, ik had dan problemen met de kinderen. Voor mijn kinderen zal het nog moeilijker worden om een goed leven te leiden. Nu dat ik beter weet, is het te laat, ik moet verder…. Iemand vroeg mij : Denk je dat kinderen de problemen van hun ouders met zich meedragen ? 11

Zelfs als je zwanger bent, voelt je kind de miserie al aan. Zo denk ik erover. Ik wou niet dat mijn dochter moest meemaken wat ik meegemaakt heb. En toch, heb ik het niet kunnen tegenhouden. Het is een cirkel. Je vergeet nooit wat er gebeurd is. Toen ik, na mijn scheiding, alleen woonde, kwam alles terug uit mijn kindertijd. ’s Nachts lig ik daar nog aan te denken. Als klein kind werd ik achteruitgestoken door m’n ouders. Ik wist niet hoe ik een menage moest starten. Mijn moeder heeft het mij nooit geleerd. Ze lag veel in de zetel en vader moest veel doen. Maar voor hem werd het nu en dan ook teveel. Ik ben het huis letterlijk uit gevlucht, met alle gevolgen van dien. Daar lijd ik de dag van vandaag nog onder. Nu is mijn vader opgenomen in een bejaardentehuis. Mijn moeder bezoekt hem nog regelmatig, ik ook. De anderen, die vroeger altijd beter waren dan ik, zijn weggebleven. Maar nu wordt er niet meer gesproken over hetgeen vroeger gebeurd is. Ik draag het altijd met mij mee….. Getuigenis vanuit de gezinnen van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen Gent “Ik heb zelf een goede jeugd gehad, ik zat in een pleeggezin. Mijn pleegma was niet meer van de jongste maar ik kreeg alles wat ik moest hebben. Als je wat groter bent, snap je beter wat het betekent om alles te krijgen. Mijn pleegzus hielp op café. Mijn echte ma ging daar op een keer en vroeg of ze geen pleeggezin kende. Zo ben ik daar terecht gekomen. Mijn ma kon toen geen kind opvoeden, in die tijd waren mannen belangrijker voor haar. Vandaag den ene, morgen den andere. Toen ik klein was zag ze mij 1 keer per maand. Ze kwam altijd met een andere man of soms alleen. Dat wou mijn pleegma niet. Ze hadden daar discussie over en daarna kwam ze altijd alleen. Toen ik ouder werd hadden we geen contact meer. Tot ik het niet meer aan kon en er zo ambetant van liep dat ik haar weer wou zien en mijn familie wou leren kennen. Ik ben dan haar adres gaan opvragen bij de dienst bevolking, dat kostte toen 100 frank. Ik ben haar dan gaan opzoeken met mijn man. Ik heb toen heel mijn familie leren kennen, in het begin deed dat raar omdat je die mensen niet kent. In het begin was het contact met mijn ma goed, maar toen ik weg was gegaan bij mijn man, stak ze mij door dat ik mijn kinderen in de steek had gelaten. Maar zij moest zelf spreken...” Getuigenis door de heer Bruno Vanobbergen Kinderrechtencommissaris ……Armoede, ook kinderarmoede, is dus een structureel probleem. Dat betekent dat armoedebestrijding moet gericht zijn op de mechanismen die ten grondslag liggen aan dit probleem. In een kapitalistische samenleving liggen deze mechanismen in de ongelijke verdeling van macht en middelen op basis van sociaal 12

economische posities. Armoedebestrijding moet in eerste instantie gericht zijn op herverdeling van macht en middelen. Dit vereist een beleid dat op vele terreinen tegelijk gezinnen ondersteunt: degelijke huisvesting, toegang tot basisvoorzieningen, toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg, toereikende kinderbijslag, toegang tot kwaliteitsvolle kinderopvang, laagdrempelige opvoedingsondersteuning, duurzame werkgelegenheid en menswaardige uitkeringen. We hebben m.a.w. nood aan een beleid dat de toegang tot de sociale grondrechten verzekert en niet aan een beleid dat zich voortdurend bezig houdt met het direct opvangen van de negatieve gevolgen van het gevoerde beleid voor de armste groepen in onze samenleving.

Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede in Oostende “ Soep an d’ horloge” Ook in Oostende gaat de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede niet onopgemerkt voorbij. Werkgroep 17 oktober , waar ook onze Beweging deel van uitmaakt, plaatste dit jaar de focus op ontmoeting. Zich verenigen om de Rechten van de Mens te doen respecteren. Heel wat mensen en verenigingen gaven gevolg aan deze oproep. (*) Op maandag, 17 oktober precies om 5 voor 12 startte de soepbedeling in het Leopoldpark “an d’ horloge” Heel wat liters soep werden ter plaatse gebracht, maar omwille van de grote opkomst was er toch tekort. Bij een kom soep en wat brood kon men elkaar ontmoeten. Mensen in armoede, daklozen, transit migranten, vele bondgenoten en politici; allen gaven ze met hun aanwezigheid blijk van hun verzet tegen armoede en uitsluiting. Zulke ontmoetingskansen creëren is zeer belangrijk om elkaar en elkaars inzet te leren kennen en zeker ook om mekaar te bemoedigen en te inspireren. Op een grote affiche kon elkeen zijn engagement neerschrijven en in een tent kon men getuigenissen lezen van de betekenis en het belang van 17 oktober voor mensen in armoede. Courage 17 oktober is een dag dat we ons rond de allerarmsten scharen om samen met hen te wijzen op de Mensenrechten die geschonden worden bij extreme armoede en uitsluiting. Maar ook wil deze werelddag hulde brengen aan de ongelofelijke moed en kracht en volharding van mensen die in armoede leven. De tentoonstelling Courage was hier dan ook op zijn plaats. “ Deze mooie foto’s maken alle speechen overbodig ” zei een bondgenoot “ ze spreken voor zich. 17 oktober: de hernieuwing van ons engagement voor een wereld waarin iedereen mag meetellen en een waardig leven kan leiden, waarin bruggen gebouwd worden tussen alle mensen. (*)“ Waar mensen gedoemd zijn in armoede te leven, worden de rechten van de mens geschonden. We zijn verplicht ons te verenigen om die rechten te doen respecteren”. Tekst van Joseph Wrésinski op de Gedenksteen ter ere van de slachtoffers van armoede, onwetendheid en geweld. 13

16 oktober : nationale actie in Brussel Op 16 oktober trokken we, samen met vzw SIVI (’t Vindcentje) en de Lege Portemonnees, naar Brussel. Daar organiseerde het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding hun jaarlijkse nationale actie rond de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede. Buiten de verschillende Verenigingen waar armen het woord nemen, waren er ook heel wat jeugdbewegingen aanwezig, zij werken dit jaar rond het thema armoede. We trokken door de straten van Brussel met 3 eisen: 1. de laagste inkomens naar omhoog 2. betere toegankelijkheid naar dienstverlening 3. toegankelijkheid tot de arbeidsmarkt Enkele deelnemers vanuit de Beweging aan het woord: “Het was de eerste keer dat ik meeging. Ik vond het heel goed, ik zou nog meedoen, zoveel mogelijk.” “Ik vond het positief, het was goed georganiseerd, er waren geen problemen. Er was een warme stemming, we waren met een goeie groep uit Gent. Armoede is een onderwerp dat leeft bij de mensen, we zouden meer naar buiten moeten komen.”

14

15 oktober ‘de andere markt’ in Oostende In het kader van 17 oktober, de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede organiseerde kansenkern ACV Oostende in samenwerking met Samenlevingsopbouw op 15 oktober ‘De andere markt’, in het ontmoetingscentrum de Blomme, Oostende. Bedoeling was om gekende en minder gekende welzijnsorganisaties tot bij de mensen te brengen. Naast een tiental andere organisaties was ook de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen aanwezig met een standje. De mensen van het buurttuintje "dolle pret" zorgden voor een overheerlijke wortelstoemp met worst of hamburger die gesmaakt werd door zeker 130 mensen. In de strijd tegen armoede en onrecht werd de "golem" voorgesteld, deze mythische figuur werd tot leven gebracht in het kunstwerk van Jef Callebert. Het geeft de mensen de gelegenheid om hun zorgen en/of muizenissen van zich af te schrijven en aan de golem toe te vertrouwen. Naast het gezellig samen zitten kon er ook deelgenomen worden aan een "kubb" tornooi, dit is een oud viking-spel. (doel van het spel: het omvergooien van houten blokken door er houten stokken tegenaan te gooien) Een geslaagde dag, voor herhaling vatbaar.

Werkgroep 17 oktober in Gent Zoals elk jaar stonden we ook in 2011 met de werkgroep 17 oktober klaar om de organisatie van de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede aan de Steen op het Sint-Pietersplein in Gent rond te krijgen. We gingen dit jaar al vroeg van start met de voorbereidingen. In januari werd de werkgroep de eerste keer bij elkaar geroepen. In deze werkgroep werkten zowel vrijwilligers, bestuursleden, personeelsleden als de netwerkondersteuner samen. Deze werkgroep nam zowel de organisatorische als de inhoudelijke werking op zich. Zo werden de uitnodigingen opgemaakt en verstuurd, de sprekers uitgekozen en uitgenodigd, de getuigenissen verzameld, er werd een vernieuwde radiospot gemaakt. Op 17 oktober zelf zorgden een aantal mensen voor de opbouw en de afbraak. De terugkoppeling naar de gezinnen van de verschillende verenigingen namen het personeel en de netwerkondersteuner van de Gentse armoedezorgregio op zich. Volgend jaar zullen ook de verenigingen vzw SIVI en vzw De Zuidpoort worden uitgenodigd in de werkgroep om nog nauwer samen te werken.

15

De werking in Gent en Oostende Werking met de gezinnen Bezoeken aan huis Een deel van de gezinnen die we met de Beweging bereiken komen zelden of nooit naar de bijeenkomsten. Toch leveren ze een waardevolle bijdrage aan onze werking door bij hen thuis hun ervaringen en getuigenissen te laten registreren. Op huisbezoek worden dezelfde thema’s behandeld waarrond we werken op de maandelijkse bijeenkomsten. Dit jaar ging het om volgende onderwerpen: -

voorbereiding van de politieke dialoog met Open VLD rondvraag over het nieuwe thema voor de komende werkperiode hoofdthema: een toekomst voor kinderen en jongeren, gekoppeld aan recht op een waardig inkomen recht op een waardige begrafenis recht op betaalbare energie bekendmaking werking Roppov, werk en welzijnstrajecten van de VDAB, De Katrol Gent, het project 2012: Ieders stem telt van Samenlevingsopbouw, bespreken van nieuwe folder rond het bereiken van nieuwe gezinnen bekendmaking samenwerking met de KAJ activiteiten georganiseerd door en/of in samenwerking met de Beweging bekendmaking van vrijetijdsaanbod via Vakantieparticipatie en de 80/20 regel van Stad Gent

Gezinnen in armoede aan huis bezoeken vraagt een groot engagement zowel van de gezinnen als van de vrijwilligers en het personeel. Het vraagt eerst en vooral een zeker vertrouwen van het gezin om een vreemde persoon in hun huis binnen te laten. Dit is niet altijd even evident, soms schamen mensen zich voor hun woonsituatie, of is er een angst dat men zaken zal doorgeven aan bevoegde instanties. Maar ook voor de vrijwilliger of het personeel is het niet altijd evident. Afspraken maken loopt soms niet gemakkelijk, mensen hebben soms geen belwaarde om te verwittigen, of hebben zodanig veel aan hun hoofd dat ze de afspraak zijn vergeten. Af en toe sta je al eens voor een gesloten deur. Daarenboven sturen we niet elke vrijwilliger zomaar op huisbezoek, we vragen van hen een langdurig engagement zodat de gezinnen een vertrouwensband kunnen opbouwen. Dit alles maakt het moeilijk om veel vrijwilligers te vinden die deze taak op zich willen nemen.

Registratie N-Vivo Alle getuigenissen die we noteren worden sinds enkele jaren bijgehouden op de computer. Om deze getuigenissen goed te kunnen verwerken, maken we sinds kort gebruik van het programma N-Vivo. Dit is een softwarepakket dat informatie analyseert, classificeert, en ordent op basis van codes en categorieën. Dit zal een hele hulp zijn om alle informatie rond bepaalde thema’s in enkele muisklikken terug te vinden.

16

We gebruiken het programma N-Vivo om de verzamelde getuigenissen in op te slaan. Deze software laat ons toe om de getuigenissen te voorzien van een code, hierdoor kunnen we het materiaal ordenen per thema, per persoon en per datum. Samen met de vrijwilligers die op huisbezoek gaan, stelden we een lijst samen met alle trefwoorden waaronder we de getuigenissen kunnen sorteren.

De bijeenkomsten De gezinnen komen maandelijks bijeen. De bijeenkomsten bestaan uit 2 delen: er is een nieuwsrondje waar er plaats is voor aankondigingen en nieuws, het grootste deel van de bijeenkomsten gaat over de themawerking. In Oostende wordt er vergaderd in de Kwiedam, een inloopcentrum in de SintSebastiaanstraat 16, te Oostende of in de Christinastraat 113 als we met een kleine groep zijn of in de Sportpit, Sint-Lutgardisinstituut 59 In Gent komen we samen in het Huis van de Mensenrechten in de Nieuwebosstraat 3. De gezinnen vinden het belangrijk om contact te hebben met de mensen van de andere werking. Zo voelen zij dat zij deel uitmaken van een groter geheel en niet alleen staan met hun miserie. Doordat we rond het hoofdthema ‘Een toekomst voor onze kinderen en jongeren’ op een andere manier te werk gaan in Gent dan in Oostende, kunnen we geen gezamenlijke bijeenkomsten meer organiseren. We vangen dit op door deel te nemen aan activiteiten met beide groepen, zoals bvb de Volksuniversiteit van ATD in februari 2012. Gent 20 januari 2011 17 februari 2011

Nieuwjaarsreceptie in Gent samen met de groep uit Oostende Bijeenkomst in Gent: voorbereiding van de politieke dialoog met Open VLD 17 maart 2011 Gezamenlijke bijeenkomst in Oostende: overlopen van de dialoogbundel n.a.v. de dialoog met Open VLD 28 april 2011 Bijeenkomst in Gent: eerste aanzet rond het nieuwe thema ‘een toekomst voor onze kinderen en jongeren’ gekoppeld aan ‘recht op een menswaardig inkomen’ 11 mei 2011 Dialoog gevoerd met Open VLD rond thema’s ‘recht op een goed gezinsleven’ en ‘recht op onderwijs’ 19 mei 2011 Bijeenkomst in Gent: bespreking van een aantal cijfers rond kinderarmoede met Eric Dierickx van de stedelijke cel armoedebestrijding. 16 juni 2011 Bijeenkomst in Gent: bespreking inzending van de Standaard Solidariteitsprijs, plannen van de zomeractiviteit, 17 oktober + ervaringen rond thema ‘een toekomst voor onze kinderen en jongeren’ 29 september 2011 Bijeenkomst in Gent: iedereen wordt bevraagd “Wat denk jij dat je nodig hebt om je kinderen groot te brengen?” 20 oktober 2011 Bijeenkomst in Gent: evaluatie 17 oktober + diverse aankondigingen 24 november 2011 Bijeenkomst in Gent: bevraging rond thema ‘een toekomst voor onze kinderen en jongeren’ 17

15 december 2011 Bijeenkomst in Gent: thema ‘een toekomst voor onze kinderen en jongeren’: selecteren van drie deelthema’s waar we verder rond zullen werken Oostende 4 januari 2011

Bijeenkomst met de gezinnen – Annemie De Ranter komt met een uiteenzetting over Kaap (kansen voor armen en participatie)(project CM) 20 januari 2011 Nieuwjaarsreceptie te Gent 17 februari 2011 Voorbereiding dialoog met Open VLD 17 maart 2011 Gezamenlijke bijeenkomst in Oostende 28 april 2011 Bijeenkomst Oostende : bespreking nieuwe folder, voorbereiding dialoog met Open VLD – voorstel vakantieactiviteit 19 mei 2011 Evaluatie politieke dialoog – titellijst overlopen van ons nieuw thema en verder brainstormen over andere subtitels. 16 juni 2011 Bespreking van eerste subthema : een moeilijke start 29 september 2011 17 oktober in Oostende aan d’horloge – 15 oktober : ‘de andere markt’ ism Samenlevingsopbouw en ACV kansenkern : ontmoeting in de buurt. – bespreking subthema : eerste levensjaren 13 oktober 2011 Voorbereiding 17 oktober te Gent – lezen van de getuigenissen – evaluatie ontmoetingsdag en evaluatie vakantieactiviteit 24 november 2011 Bespreking subthema : kleuterschool en diverse aankondigingen 15 december 2011 Bespreking subthema : lagere school en diverse aankondigingen

De werkgroep voorbereiding bijeenkomsten –Gent Deze werkgroep komt maandelijks samen om de bijeenkomsten voor te bereiden. De vorige bijeenkomst wordt telkens geëvalueerd. Bij de voorbereiding zoeken we samen naar aangepaste gespreksmethodieken om er voor te zorgen dat iedereen aan bod kan komen. In deze werkgroep wordt ook de maandelijkse nieuwsbrief naar de gezinnen opgemaakt. We bespreken ook de nood aan kinderoppas. Het was ook in 2011 niet evident om tijdig kinderoppas te vinden. Er wordt ook gekeken wie moet afgehaald worden. Er zijn bereidwillige chauffeurs die ervoor zorgen dat minder mobiele mensen kunnen afgehaald worden en dat iedereen veilig wordt thuis gebracht.

De Medewerkersvergadering in Oostende Wij komen nog steeds iedere maand samen in het lokaal van de BMLIK in de Christinastraat 113, 8400 Oostende. Daarop bereiden we de maandelijkse bijeenkomst met de gezinnen voor, de vormingen en studiedagen worden opgevolgd en ook penibele situaties bij de gezinnen. Deze vergaderingen gingen dit jaar door te Oostende op : 8 februari 2011, 8 maart 2011, 5 april 2011, 5 mei 2011, 7 juni 2011, 5 juli 2011, 9 september 2011, 10 oktober 2011, 14 november 2011, 12 december 2011

18

Themawerking Politieke dialoog De voorbije jaren hebben we samen met de gezinnen in armoede verschillende maatschappelijke dialogen gevoerd. Hieruit kwamen een heel aantal voorstellen van de gezinnen. Deze vind je terug in de publicaties ‘Recht op een goed gezinsleven’, ‘Recht op behoorlijke huisvesting’, ‘Recht op bescherming van de gezondheid’ en ‘Recht op arbeid, maatschappelijke ontplooiing en menselijke activiteit’. Omdat de voorstellen van mensen in armoede niet enkel op lokaal niveau gehoord moeten worden maar ook op federaal en Vlaams niveau heeft de Beweging politici aangesproken om zich te engageren rond één of meerdere voorstellen uit bovenstaande publicaties. Per partij werd een Vlaams en federaal volksvertegenwoordiger van West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen uitgenodigd. Op 11 mei 2011 voerden we de laatste politieke dialoog met Open VLD rond de thema’s ‘Recht op een goed gezinsleven’ en ‘Recht op onderwijs’. We ontvingen engagementen van Vlaams volksvertegenwoordigers Vera Van Der Borght en Bart Tommelein. De dialoog werd gevoerd met Vera Van Der Borght en Ruben Pannecoucke (die dhr Tommelein vertegenwoordigde).

Een toekomst voor kinderen en jongeren Gent In januari 2011 kozen we ervoor om rond dit thema van start te gaan. We wilden dit op een creatieve wijze aanpakken en kozen als symbool een boom met takken en wortels en zon en regen als symbool voor de omgevingsfactoren. In de eerste bijeenkomsten wisselden we van gedachten over hoe we in de boom de toekomst voor kinderen en jongeren zagen. We maakten onze eigen stamboom. Mensen in armoede vertelden over hun eigen kindertijd en hoe zij het anders deden of doen met hun kinderen. Aan de hand van de vraag: Wat denk je dat je nodig hebt om kinderen op te voeden? hebben we heel wat subthema’s verzameld. Samen hebben we hier 3 thema’s uit gekozen waar we in 2012 op willen verder gaan: veiligheid, onderwijs en een goede relatie binnen het gezin. We hebben ook een tiental organisaties bezocht in het Gentse die als focus kwetsbare kinderen en jongeren hebben. Hieruit resulteren volgende samenwerking met de KAJ en Ambrosia’s Tafel. Samen met de KAJ, de Kristelijke Arbeiders Jongeren, hebben we dit jaar de eerste stappen gezet in de richting van een samenwerking. Deze samenwerking kadert in het thema 'Een toekomst van onze kinderen en jongeren'. We willen ook de stem van de jongeren zelf horen. Daarom starten we vanaf volgend jaar met tweemaandelijkse activiteiten voor jongeren van 15 tot 25. Ook De Zuidpoort vzw en SIVI vzw worden betrokken bij het bereiken van jongeren. In het begin zullen deze activiteiten vooral gericht zijn op vrijetijdsbesteding, op termijn willen we samen met de groep nadenken hoe we hun ervaringen kunnen omzetten in beleidsvoorstellen of sensibiliseringsacties. 19

Ambrosia’s Tafel heeft expertise op het vlak van nieuwe media en kinderen. Zij leken ons de beste partner om kinderen in armoede aan het woord te laten. Ze vertrekken daarbij van wat bij de kinderen zelf leeft. Kinderen krijgen de kans om van nieuwe media te proeven. Als thema werd gekozen voor “helden”, ook het thema van de erfgoeddag. We willen hiervoor een 15 tal kinderen van het eerste tot het zesde leerjaar samen brengen. In augustus 2011 deden we hiervoor een aanvraag bij de Koning Boudewijnstichting in het kader van de projectoproep “Kinderen in armoede aan het woord”,die ook werd goedgekeurd. Tijdens 2011 werd het project voorbereid, de realisatie zal gebeuren in 2012. Oostende Aan de hand van subthema’s behandelen we in groep op de bijeenkomsten dit groot thema. We noteren alle getuigenissen en gaan later over op analyse en voorstellen om met diensten samen te komen. De volgende subthema’s zijn reeds aan bod gekomen : - Een moeilijke start - Kinderopvang en Kind en Gezin - Kleuterschool - Lagere school

Recht op een waardige uitvaart Gent In 2011 zijn we van start gegaan met een werkgroep waardige uitvaart met 6 mensen in armoede en de medewerker van KRAS. Vanuit de eigen ervaringen en de getuigenissen opgetekend bij de huisbezoeken, zijn we gaan kijken wat voor de mensen van de werkgroep een waardige uitvaart is. Dit heeft voor de mensen van de werkgroep vooral met het gevoelsaspect te maken. We zijn gaan informeren wat de wet daarover zegt. We namen ook onder de loupe hoe de dienst burgerzaken van de stad Gent dit opneemt. Van daaruit zijn we voorstellen gaan formuleren ter verbetering. De werkgroep kwam regelmatig samen en werkte heel intensief rond dit thema. We wilden onze eigen standpunten ruimer gaan toetsen en organiseerden een Ronde Tafel met vertegenwoordigers van sociale diensten van ziekenhuizen, pastorale werkers, vrijzinnig consulenten, inloopcentra, straathoekwerk, KRASdiensten en andere verenigingen waar armen het woord nemen uit het Gentse. Onze voorstellen werden onderschreven en versterkt. Samen met de cel armoedebestrijding van de stad Gent hebben we een gesprek aangevraagd bij Katie Van Cauwenberge, diensthoofd burgerzaken van de stad Gent. We werden heel goed beluisterd. Vooral op onze vraag naar meer duidelijke informatie wat de stad doet als de familie de uitvaart niet kan betalen, was ze bereid om meer informatie via de website bekend te maken. De website is voor de werkgroep niet voldoende en we willen blijven aandringen op een toegankelijke folder. Een ander punt waarvoor we pleiten is de oprichting van een contactpunt “waardige uitvaart” zodat niemand zonder plechtigheid begraven wordt. In 2012 zetten we de dialoog verder en willen we ook samen met Oostende en andere verenigingen een signaal geven naar de Vlaamse overheid. We werken ook samen aan een dossier.

20

Oostende Ook in Oostende is er een werkgroep Begrafenissen opgestart omdat dit bij vele mensen een gevoelig en kwetsbaar onderwerp is. We hebben nagegaan op welke manier dit in Oostende georganiseerd wordt. We zijn tot enkele suggesties gekomen naar verandering toe, en hebben deze voorgelegd aan de Directeur Welzijn, Inge Vanthuyne. In 2012 zitten we opnieuw rond de tafel en zien we eventuele nieuwe perspectieven

Recht op Energie We stellen vast dat meer en meer mensen hun energierekeningen niet meer kunnen betalen. Gas, elektriciteit en zelfs water zijn de laatste jaren veel duurder geworden. Meer en meer mensen komen in de schulden terecht doordat ze de rekeningen niet meer kunnen betalen. Daarenboven is de energiemarkt geen gemakkelijke materie. Het is moeilijk om hierin je weg te vinden. We stelden vast dat mensen met de volgende vragen zaten: Hoe weet je wat de goedkoopste leverancier is? Hoe kan je veranderen van leverancier? Waar kan je terecht als je je rekening niet meer kan betalen? Wat moet je doen als je een budgetmeter hebt? Wie heeft recht op sociaal tarief? Om een antwoord te bieden op die vragen startten we dit jaar met een werkgroep rond energie. Als tweede stap willen we ook met onze ervaringen naar het beleid stappen. Met de groep beslisten we om de mensen van de energiecel van het OCMW Gent uit te nodigen, zij helpen je in bepaalde gevallen met je energierekeningen, maar wat ze juist doen is niet voor iedereen even duidelijk. Zo stellen we vast dat bijna niemand op de hoogte is van het ‘energiefonds’. We willen dat het OCMW dit meer bekend maakt bij de mensen. Net zoals het recht op sociaal tarief voor energie. We willen dat hier duidelijke, verstaanbare informatie over beschikbaar is. De dialoog met de energiecel van het OCMW Gent zal plaatsvinden in 2012. We kwamen hiervoor samen op: 31 mei 2011, 23 juni 2011, 4 augustus 2011, 12 september 2011, 25 oktober 2011 en 13 december 2011

21

Cultuur en Vrije tijd Deelname aan culturele en vrijetijds- activiteiten verruimt de leefwereld. Het geeft mensen de kans om sociale contacten te leggen en verbreekt het isolement. Cultuur mag daarbij ruim bekeken worden: naast theater, concerten en tentoonstellingen hebben we het ook over populaire cultuur, films, vrijetijdsbesteding en sport.

Werkgroep Cultuurparticipatie Sinds vorig jaar komen we met een aantal mensen, met en zonder armoedeervaring, maandelijks samen om laagdrempelige activiteiten te plannen. Zo wordt er telkens voor een goede begeleiding en goedkope tickets gezorgd (meestal 1€ per persoon, dit wordt mogelijk gemaakt door 1 € tickets aangeboden door Stad Gent, diversiteitstickets van het NTGent of de 80/20 regeling van Stad Gent). Jammer genoeg kunnen we niet op elk aanbod ingaan, dit doordat er soms te weinig tijd is om iedereen te verwittigen. We merken wel dat vrijetijdsaanbieders en cultuurhuizen hier rekening mee proberen houden. Dit zijn de activiteiten waaraan we deelnamen in 2011: 20 januari 2011 26 maart 2011 17 april 2011 1 mei 2011 27 mei 2011 25 juni 2011 6 augustus 2011 13 september 2011 2 oktober 2011 6 november 2011 3 december 2011 22 december 2011 31 december 2011

nieuwjaarsreceptie met Oostende en Gent filmuitstap naar de Studioskoop bezoek aan het STAM deelname aan de Erfgoeddag Peter en de wolf in het Capitole feest van de vriendschap met Oostende en Gent vakantieactiviteit in Gent bezoek aan Odegand bezoek aan Kids Odegand landjuweelfestival: vertelsels over de winterslaap Sinterklaasfeest in Gent ‘Gedroomde Stad’ Victoria Deluxe Gent Oudejaarsfeest georganiseerd door ’t Stoofke

Activiteiten Oostende 22 januari 2011 18 februari 2011 9 april 2011 16 april 2011 25 juni 2011 3 juli 2011 27 augustus 2011 27 december 2011 28 december 2011

nieuwjaarsreceptie in Kwiedam (inloopcentrum), samen met Kaap en ATD Spaghettiavond Werkgroep 17 oktober bezoek kinepolis –filmnamiddag : keuzefilm Karmahotel – festival voor jongeren in de Kursaal van Oostende Feest van de Vriendschap te Gent musical Geronimo Stilton te Oostende vakantieactiviteit met de gezinnen te Brugge, uitnodiging door ATD Brugge Kerstfeestje BMLIK in de sportpit te Oostende bezoek kinepolis – filmnamiddag : Tintin

22

Publieksjury NTGent Samen met toneelliefhebbers van diverse organisaties bezochten we meerdere toneelproducties van het NTGent. We gaven onze mening over de stukken en op het einde van het seizoen deelden we die met alle gasten op de seizoensvoorstelling. Het was een heuse belevenis om eens zelf op de planken het publiek toe te spreken.

Vakantieparticipatie “Vakantie is gezond en heeft tal van positieve effecten op lichaam en geest, zoals het bevorderen van welzijn en het verminderen van stress” (uit folder van het Steunpunt Vakantieparticipatie). Het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen, zorgt voor een vakantieaanbod aan verminderde tarieven voor mensen met een laag inkomen. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met sociale organisaties. De Beweging is als dusdanig erkend. Ook dit jaar hebben we, als tussenpersoon, gezorgd voor bekendmaking van het aanbod van vakanties en daguitstappen en hebben we de administratieve formaliteiten vervuld voor de inschrijvingen. We bemiddelden bij 18 daguitstappen, 8 vakantieverblijven en aantal georganiseerde verblijven bij Pirlewiet. We moeten echter blijven vaststellen dat de financiële kost van deze vakanties en daguitstappen nog te hoog is voor veel gezinnen.

Zwemproject Vorig schooljaar deed de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw een aanvraag bij het vrijetijdsparticipatie project van de stad Gent om een zwemproject uit te werken voor mensen in armoede. Omdat dit zeer positief geëvalueerd werd door de deelnemers beslisten we om er dit jaar weer in te duiken. Een succesverhaal verspreid zich als golven over het water. Dit jaar waren namelijk nog veel andere verenigingen geïnteresseerd om mee in het water te springen en deel te nemen aan het zwemproject. We hadden namelijk de eer om leden van Sivi en De Zuidpoort (ook verenigingen waar armen het woord nemen uit het Gentse) te verwelkomen. Daarnaast wensten ook Kom Pas (het onthaal bureau voor Inburgering Gent) en het Gemengd Opvangcentrum van het CAW met ons in zee gaan. Dit zwemmen deed voor vele mensen deugd. Zo was er een man met Parkinson die in het water minder pijn had, een andere vrouw was zwanger en merkte dat haar baby’tje veel rustiger werd als ze zwom. Ook de anderen lieten zich een frisse duik wel bevallen, dat was te merken aan hun wekelijkse trouwe opkomst. Van kleine kindjes tot gepensioneerden, iedereen genoot van de waterpret. De vraag naar een herhaling is er zeker en vast. Nu nog afwachten of de stad Gent zo’n project weer uitschrijft en de Beweging volgend jaar weer in staat is om het te organiseren.

23

Nieuwjaarsreceptie 20 januari 2011 Naar jaarlijkse gewoonte hielden we de eerste bijeenkomst van het jaar een receptie voor gezinnen, medewerkers en partners van Gent en Oostende. De receptie stond in het teken van het Europees jaar van de Vrijwilliger. Mensen werden bij het binnenkomen geïnterviewd en gefilmd over wat het voor hen betekent om vrijwilliger te zijn in de Beweging en in andere organisaties. Deze film werd dan later op de avond getoond. Ondertussen kon men ook een glaasje drinken en genieten van een lekkere kaasschotel. Een pianist zorgde voor achtergrondmuziek.

Feest van de Vriendschap Naar jaarlijkse gewoonte wordt op het einde van het werkjaar, afwisselend in Oostende en Gent, het Feest van de Vriendschap georganiseerd. Dit jaar was het de beurt aan Gent en stak de werkgroep cultuur een leuk programma in elkaar. Op 25 juni beleefden 90 mensen een fantastische dag! Na verwelkoming in het Huis van de Mensenrechten brachten bootjes ons langs Gentse binnenwateren naar het centrum van de stad. De vrijwilligers van het sociaal restaurant Parnassus openden speciaal voor ons hun deur en serveerden een lekkere maaltijd. In de namiddag waren er 5 keuzeactiviteiten: een lasershoot voor de avontuurlijken, een bezoek aan het Gravensteen, een grondrechtenwandeling o.l.v. Lieve De Grande, een bezoek aan het poppentheater van Pierke en de lekkerbekronde in het Huis van Alijn. De dag werd afgesloten op de binnenkoer van het Huis van Alijn met het Vierde Wereldlied. We lieten 60 witte ballonnen op. Zo tekenden we onze blijheid, verbondenheid en vriendschap tot in de lucht.

24

Sinterklaasfeest Gent Op 3 december 2011 organiseerde de werkgroep cultuur van de BMLIK Gent voor de tweede keer een Sinterklaasfeest. Met meer dan 60 aanwezigen, waaronder 25 kinderen, was dit alweer een groot succes. Sinterklaas bracht behalve zijn drie Zwarte Pieten, ook nog 2 goochelaars mee. Door de enthousiaste inzet van alle vrijwilligers met en zonder armoede-ervaring die meewerkten om dit feest mogelijk te maken, werd er een overvloed aan cadeaus, snoep en koffiekoeken ingezameld.

Kerstfeest Oostende Voor de eerste keer organiseerde de BMLIK Oostende een kerstfeestje. We konden de refter in het Sint-Lutgardisinstituut vrij gebruiken, waarvoor dank aan Guido Decombel. Ieder vrijwilliger deed enthousiast mee en organiseerde een eigen workshop. Zo konden de Gezinnen kiezen uit verschillende activiteiten : muffins bakken – kerstkaarten maken, tafelversiering maken of gezellig samenzijn. Nadien was er een heus pannenkoekenfestijn en vielen er nog miljoenen prijzen te winnen met het spel Bingo! Voor herhaling vatbaar.

Acties 1 mei Erfgoeddag Erfgoeddag 2011 stond in het thema van ‘Armoe troef’, dus kon de Beweging natuurlijk niet ontbreken. Op 1 mei stelden we ons Huis van de Mensenrechten open voor het grote publiek. Bezoekers konden door onze tentoonstelling Courage in kleur, aangevuld met audiogetuigenissen, kennis maken met onze vereniging en de armoedeproblematiek. Mensen met en zonder armoede-ervaring stonden paraat om bezoekers rond te leiden en informatie te verschaffen. Er werd ook een film getoond over Gent en de grondrechten. Ook ons onderzoek- en documentatiecentrum werd opengesteld. Onze deelname was mogelijk door de steun van Demos en het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemen.

24 oktober Actie Vervangingsinkomens ABVV, ACW, ACV en het Gentse platform De Lege Portemonnees, waar de BMLIK actief aan deelneemt, vinden vervangingsinkomens onvoldoende om mee rond te komen. Daarom voerden we op maandag 24 oktober om 17.30 uur actie aan het stadhuis in Gent voor leefbare vervangingsinkomens. We lieten onze stem horen.

25

17 november Actie betaalbaar wonen Op 17 november namen we deel aan de actie ‘Betaalbaar wonen’ georganiseerd door Samenlevingsopbouw Gent op de Gentse Korenmarkt. Onze eis: maximum 1/3 van het inkomen mag naar woonkosten gaan. Vroeger was het zo dat als mensen uit hun huis gezet werden, ze met hun inboedel op de Korenmakt terecht kwamen. Ook vandaag zijn er meer en meer mensen die hun woonkosten niet meer kunnen betalen. Om dit in de aandacht te brengen werd er een ludieke openbare verkoop georganiseerd met Pierke Pierlala als veilingmeester. ’s Avonds was er een debat in het Gentse Stadhuis met vertegenwoordigers van het Kabinet van de minister van wonen, het Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen, Samenlevingsopbouw Vlaanderen, Steunpunt Ruimte en wonen, Vlaams overleg bewonersbelangen, de Vlaamse maatschappij voor sociaal wonen en de vereniging Inwoners van sociale woningen.

Vorming Voor de gezinnen in Gent Samenwerking met VormingPlus Gent-Eeklo Vorming Ontspanning en Yoga: “Voel je goed in je lijf!”. Tijdens 5 vrijdagnamiddagen tijdens de maanden februari en maart 2011, kwamen de deelnemers bijeen in het Huis van de Mensenrechten om samen lekker te ontstressen met yogaoefeningen, ademhalingsoefeningen, beweging, rust en muziek. Dankzij VormingPlus en de 80/20-regeling kon de deelnemingsprijs beperkt blijven tot 2,5 euro voor de 5 sessies samen. Een 12-tal enthousiaste deelneemsters (jawel, allemaal dames!), leerden op die manier gemakkelijker zichzelf te blijven, ook in stressvolle situaties in het dagelijks leven. Dank ook aan Victoria Deluxe die ons gratis balletmatten uitleende. 23 maart 2011

Deelname aan forumdag Vlaams Netwerk rond duurzame tewerkstelling 8 juni 2011 Deelname aan studiedag van de Zuidpoort rond vrijwilligerswerk 23 juni 2011 Vorming rond energie en de vrijmaking van de energiemarkt 22 november 2011 Deelname aan forumdag Vlaams netwerk rond ‘basisdiensten gelinkt aan wonen’ 28 november 2011 Vorming over de verkiezingen in kader van ‘2012, ieders stem telt’

Voor de gezinnen in Oostende 4 januari 2011 23 mei 2011

Vorming door Annemie Deranter ivm het project Kaap (rond kansarmoede en ziekteverzekering) Forumdag Vlaams Netwerk : duurzame tewerkstelling 26

28 juni 2011

Trefdag Provincie West-Vlaanderen : Heb je ook een stukje maand over op het einde van je geld ? 11 oktober 2011 Lokaal Sociaal Beleid : toekomst voor Oostende – introductie Huis van het kind – debat rond armoede 5 december 2011 Samenlevingsopbouw project 2012 13 december 2011 Hoe ga ik om met energie ?

Provinciale ontmoetingsdag West-Vlaanderen Op 4 september 2011 was er in Duin en Zee een Ontmoetingsdag voor de gezinnen van alle ‘Verenigingen waar armen het woord nemen’ van West-Vlaanderen. In de voormiddag was er gelegenheid tot kennismaking met alle verenigingen. Nadien werden we getrakteerd op een lekkere barbecue. In de namiddag waren er gezelschapsspelen voor de kinderen, karaoke en gezellig samenzijn. Tot slot was er een hete tas soep en brood, wat op deze regenachtige dag geen overbodige luxe was. Naast het provinciaal armoedeoverleg is er nu ook nog team-west in het leven geroepen. Dit om de beroepskrachten van West-Vlaanderen te ondersteunen in hun dagelijkse taken.

Bekendmaking en sensibilisering Spreekbeurten en vormende gesprekken 20 januari 2011 24 januari 2011

31 januari 2011 3 februari 2011 7 februari 2011 13 februari 2011 16 februari 2011 17 februari 2011 31 maart 2011 4 april 2011

4 april 2011

Gesprek met Elke Sevens – jeugdbeweging ‘Doelgerichte communicatie met mensen in armoede’ op de nascholing Trajectbegeleiders Syntra en Centra voor Leren en Werken in het Consciencegebouw te Brussel (Departement Onderwijs) Nascholingssessie "Doelmatig communiceren met mensen in armoede" voor TNA-Toolshop (Lerarenopleiding) Antwerpen Nascholingssessie "Wat verwachten de armsten van het onderwijs" op de 2daagse van directies Bisdom Brugge in Blankenberge Gesprek met studentes rond 'sociale discriminatie op school' in het Huis van de Mensenrechten Voordracht ‘ over mensen die in armoede leven’ in het trefpunt ACW Diksmuide Thema ‘kredieten en schulden’, voordracht en deelname panel in tandem en getuigenis in workshop in De Proeverij, organisatie KAV/ACW Oostende Rondetafelgesprek kansarmoede en/of demografie in het Stadhuis van Oostende Afspraak met Mieke Verhulst, Katrol, Oostende Spreekbeurt rond armoede en rondleiding in het Huis van de Mensenrechten voor de leerlingen van 2 klasgroepen van De Wingerd Gent naar aanleiding van de projectweek rond armoede Gesprek met Ropov

27

21 april 2011

Gesprek met student naar aanleiding van het eindwerk rond de implementatie van social governance bij ‘Verenigingen waar armen het woord nemen’ 29 april 2011 Gesprek rond de werking van de Beweging bij de stuurgroep sociale dienst vreemdelingen in Oostende 9 mei 2011 ‘Doelgerichte communicatie met mensen in armoede’ Nascholing Trajectbegeleiders Syntra en Centra voor Leren en Werken het Provinciehuis te Brussel (Departement Onderwijs) 14 mei 2011 Bekendmaking van de Beweging en zoeken naar nieuwe gezinnen en vrijwilligers op de opendeurdag van de Daltonschool ‘De Lotus’ in de Grensstraat in Gent 17 mei 2011 Gesprek met vzw Jong 26 mei 2011 Gesprek met buurtwerker 30 mei 2011 Gesprek met verantwoordelijke overleg jeugdbewegingen naar aanleiding van hun gemeenschappelijk jaarthema rond armoede ‘ maak er spel van’ 1 juni 2011 Gesprek met de mensen van ‘theater aan zee’ in Oostende 6 juni 2011 Gesprek met de verantwoordelijken van de jongerenwerking van Centrum Kauwenberg Antwerpen 9 juni 2011 Gesprek met verantwoordelijke Lejo 9 juni 2011 Gesprek met personeel VDAB Oostende rond werk- en welzijnstrajecten 16 juni 2011 Gesprek met de verantwoordelijke van de emancipatorische werking OCMW Gent 14 juli 2011 Contact met Steven van 't Hope Roeselare 29 augustus 2011 Gesprek met Jan Reunes, auteur van een artikel rond armoede in het weekblad Visie 5 september 2011 Gesprek met kandidaat medewerker 6 september 2011 Gesprek met begeleider KAJ Gent 8 september 2011 Gesprek kandidaat vrijwilliger 26 september 2011 Voorbereidend gesprek met verantwoordelijke cel armoedebestrijding voor spreekbeurt voor werknemers VDAB Gent 6 oktober 2011 Studiedag rond armoede studenten Arteveldehogeschool in het kader van hun lerarenopleiding 10 oktober 2011 Multi-media presentatie grondrechtenwandeling naar aanleiding van de week tegen armoede 10 oktober 2011 Gesprekstafel rond de werking van de Beweging naar aanleiding van de week tegen armoede 13 oktober 2011 Kennismaking met sociale organisaties voor personeel VDAB Gent, voorstelling van de werking 18 oktober 2011 Gesprek met kandidaat vrijwilliger 24 oktober 2011 Gesprek met een studente 7 november 2011 Voorstelling BMLIK bij MSOC 7 november 2011 Gesprek met kandidaat medewerker 8 november 2011 Stuurgroep mensen zonder wettige verblijfplaats 9 november 2011 "Hoe betrek je mensen in armoede bij de school van hun kinderen?" nascholing rond ‘ouderbetrokkenheid’ voor de SOM, Integratiecentrum te Rumbeke 17 november 2011 Project "Leven in armoede" voor de leerlingen van 4 Humane Wetenschappen in het Onze-Lieve-Vrouwecollege Oostende 21 november 2011 Spreekbeurt Don Bosco college Sint-Denijs-Westrem 28

21 november 2011 24 november 2011 30 november 2011 2 december 2011 5 december 2011 9 december 2011 22 december 2011 23 december 2011

Voorstelling van de werking van de Beweging aan de leden van de provinciale adviesraad Cera. Drempels in het verenigingsleven’, voordracht + deelname panel Organisatie ACW Oostende Campagne welzijnszorg kinderarmoede – introductie rond armoedeproblematiek in Oostende Voorstelling van de werking van de Beweging bij Beeldkracht – sociale dienst vreemdelingen in Oostende Voorstelling van de werking van de Beweging bij studenten opleiding sociaal werk ‘begeleiden, ondersteunen van mensen in armoede Voorstelling werking van de Beweging bij Markant Drongen Studiedag rond armoede studenten Arteveldehogeschool in het kader van hun lerarenopleiding Spreekbeurt Edugo De Toren Oostakker

Communicatie Tijdschrift Er verschenen 6 nummers van het tijdschrift 2011. Alhoewel geen echte thema’s uitgewerkt worden kreeg elk nummer toch een thematitel: 1/2011 2/2011 3/2011 4/2011 5/2011 6/2011

januari maart mei juli september november

Jaar in, jaar uit Ruimte voor elkaar Armoe troef Een gevoel van vriendschap Rijk aan traditie Werelddag Verzet tegen Armoede

Website Dit jaar werd onze website in een nieuw jasje gestoken. Je kan er onze nieuwtjes op lezen, maar ook een aantal getuigenissen, contactgegevens, links naar interessante organisaties en informatie over wat we allemaal doen. Ook dit jaarverslag is te downloaden op onze website. Nieuwsbrief De mensen in armoede worden elke maand uitgenodigd op onze bijeenkomsten. Doordat niet iedereen over een computer en/of internet beschikt, versturen wij de nieuwsbrief per post. Voor de opmaak en verzending kunnen wij rekenen op de hulp van vrijwilligers met en zonder armoede-ervaring. Standaard Solidariteitsprijs Dit jaar nam de BMLIK deel aan de Standaard Solidariteitsprijs, dit is een wedstrijd die de krant De Standaard jaarlijks organiseert om goede doelen gratis advertentieruimte te schenken. We haalden het bij de laatste 24, maar de eerste prijs was weggelegd voor de Vlaamse Alzheimer Liga. Onze inzending werd gecreëerd door Pirana Concepts, u vindt deze terug op onze website. 29

Onderzoek- en documentatiecentrum Tussen 1 januari en 31 december 2011 kreeg het ODC 373 bezoekers over de vloer. Op de erfgoeddag ‘armoe troef’ hebben 200 mensen ons Centrum bezocht waaronder schepen Lieven Decaluwé. Bibliotheek Het ODC bezit momenteel 5814 boeken, waaronder 276 licentiaatsverhandelingen, en bestaat uit 118 rubrieken (adoptie-woonwagenbewoners) die elk apart op een lijst kunnen worden uitgeprint vanuit het boekenbestand dat in Access is opgeslagen. Er zijn ook 12 DVD’s en een geluidsopname op CD-rom bijgekomen. E-ZINE Om de bibliotheekcollectie rond (generatie)armoede en armoedebestrijding beter bekend te maken aan een ruim publiek, bracht het onderzoek- en documentatiecentrum maandelijkse e-zines uit. In 2011 bracht het onderzoek- en documentatiecentrum 14 e-zines uit rond de volgende onderwerpen: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Vrijwilligers in de armoedebestrijding Kinderen in armoede en op straat Globalisering en armoede Armoede vroeger en nu Cultuurparticipatie: wat vinden armen hiervan? Het recht op vakantie voor armste burgers: “Weg van de problemen, leven in open lucht, genieten van de natuur, rust en goede vrienden maken.” Huisvesting en armoede: een gezonde leefbare en betaalbare woning voor eenieder! Armoede in cijfers: bronnen van informatie en kennis Recht op degelijk onderwijs voor elk kind 17 oktober: een toekomst voor onze kinderen en jongeren Schulden en budgetbegeleiding: wie werd er beter van? Dag Zonder Krediet: leven zonder schulden Mensen zetten zich in hun vrije tijd in voor anderen of voor de samenleving. Het Europees Jaar van de Vrijwilliger loopt op zijn eind Hoopvolle tekenen in de strijd tegen armoede

De kennismakingsfolder Er wordt verder gewerkt aan de bekendmaking van het ODC, namelijk door het uitbrengen van de kennismakingsfolder. Deze werd verspreid oa via Universiteits- en Hogeschoolbibliotheken en secundaire scholen. De folder geeft een bondig overzicht van de unieke collectie aan boeken, dvd- en videomateriaal en documenten rond armoede en armoedebestrijding. Verder is de folder aangevuld met praktische informatie naar de gebruiker toe. (bereikbaarheid, faciliteiten, openingsuren) De krantotheek De krantotheek bevat krantenknipsels over ‘armoede en armoedebestrijding’ van alle Belgische en Luxemburgse persknipsels die in 299 grijze persknipselmappen 30

chronologisch geordend worden op draaimolens en bewaard vanaf januari 1985. Sinds september 2003 komen enkel nog de Nederlandstalige krantenknipsels toe. De mappenkast Er wordt verder gewerkt aan de mappenkast. De mappen bevatten meer dan 4.700 stuks en 470 onderwerpen over armoede en armoedebestrijding en zijn in 10 alfabetische hoofdrubrieken onderverdeeld. De tijdschriften Het ODC beschikt over 100 tijdschriften. We herinneren eraan dat vele daaruit afkomstig zijn uit het zgn. ‘grijze circuit’. Het betreft onofficiële tijdschriften die onder de leden van de vele organisaties worden verspreid zoals bijvoorbeeld ons tweemaandelijks tijdschriftje. Toekomst Sinds het najaar is er ook een werkgroep opgestart om de toekomst van het ODC te bespreken. Gezien het wegvallen van de subsidiëring in 2013 wordt er uitgekeken naar partners om de collectie over te nemen.

Fototentoonstelling Courage in kleur In 2011 werd de fototentoonstelling ‘Courage in kleur’ uitgeleend aan: • Linx+ Gent in maart 2011 • ACV Kansenkern Oostende in oktober 2011 en was ze te zien • op de Erfgoeddag in het Huis van de Mensenrechten te Gent op 1 mei 2011 • in Oostende op 17 oktober 2011

31

Medewerkers Raad van Bestuur, Algemene Vergadering en Dagelijks Bestuur De vzw BMLIK wordt bestuurd door een algemene vergadering, bestaande uit een vijventwintigtal bestuursvrijwilligers, sommigen met eigen armoede-ervaring of ervaring in de socio-culturele of welzijnsector. De A.V. vergaderde op 15 maart 2011 en op 29 november 2011. De belangrijkste agendapunten, naast de statutaire en financiële verplichtingen, waren de stand van zaken in verband met de Armoedezorgregio en de te voorziene wijzigingen in het erkennings- en subsidiëringsbesluit van de Vlaamse Regering. Op de vergadering van 29/11 stond ook de nieuwe vzw BMLIK Oostende op de agenda en werden een paar nieuwe leden voor de AV en de Raad van Bestuur goedgekeurd. Lieve De Grande werd door de RvB voorgesteld als nieuwe voorzitter en aanvaard. De Raad van Bestuur van de vzw BMLIK, bestaande uit veertien bestuursvrijwilligers, vergaderde op 18 januari, 28 juni, 26 september en 22 december 2011. Naast de personeels- en geldzaken stonden vooral inhoudelijke informatie en besprekingen op de agenda: - de thema’s van de werking met de gezinnen - de voorbereiding van 17 oktober, Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede - de Erfgoeddag - de toekomst van de BMLIK en van het Onderzoek- en documentatiecentrum - de nieuwe situatie van de zorgregio na ontslag van de netwerkondersteuner - taakomschrijving, vorming en coaching van het personeel, enz… De voorzitter, ondervoorzitter en secretaris-penningmeester komen bijna wekelijks samen en vormen het Dagelijks Bestuur.

Personeel In 2011 werkten zes betaalde medewerkers voor de BMLIK. Tiene (HT) voor alle administratieve taken Katleen (HT) voor het Onderzoek- en documentatiecentrum De inhoudelijke werking werd gedragen door Greet (HT) en Tim (HT) in Gent en Gudrun (HT) in Oostende Benedicte was tot eind augustus netwerkondersteunster voor de Zorgregio. (6 verenigingen waar armen het woord nemen).

Secretariaat 2011 was voor de secretariaatsploeg opnieuw een boeiend en leerrijk jaar: • Roos Devisscher die jarenlang secretaris en kassier van de Beweging was wilde haar takenpakket tegen eind 2011 doorgeven. De overdracht gebeurde stapsgewijs, Rudy Balcaen werd de nieuwe secretaris en samen werd gezocht om de verwerking van de inkomsten en uitgaven zo efficient mogelijk te laten verlopen, ook in functie van de verantwoording van de subsidies. Gelukkig kunnen we met onze vragen nog steeds bij Roos terecht. 32

• • •

De wissel in het voorzitterschap bracht ook een nieuwe taakverdeling en nieuwe afspraken met zich mee. We maakten werk van de vraag om de website eens grondig te vernieuwen: het resultaat kan u zien op www.bmlik.be Omdat de gezinnen meer vertegenwoordigingen op zich nemen en deelnemen aan allerlei kleinere werkgroepen is het belangrijk dat ze ook goed verzekerd zijn. We zochten en vonden een geschikte verzekering.

Het secretariaat heeft vooral een ondersteunende, praktische rol zodat de medewerkers voor de werking met de gezinnen zich volledig op het inhoudelijke kunnen concentreren. Gelukkig kunnen we voor tal van taken beroep doen op heel wat bereidwillige medewerkers.

Team Het team van de BMLIK, bestaande uit de groepswerkers en stagiaires van Gent en Oostende, kwam ongeveer driewekelijks samen en werd gecoached door Lieve. Op deze vergaderingen wordt de dagelijkse werking besproken en worden vormingen en ideeën uitgewisseld. Deze teamwerking werd ervaren als ondersteunend en vormend en wordt in 2012 als efficiënt werkinstrument zeker voortgezet.

Ondersteuner Armoedezorgregio Benedicte was tot eind augustus in dienst bij de BMLIK als netwerkondersteunster voor de Zorgregio. (6 Verenigingen waar armen het woord nemen). Zij nam deel aan verschillende teamvergaderingen en deed dat ook bij andere Verenigingen van de Zorgregio.

Vrijwilligerswerking In 2011 werden er in Gent geen vrijwilligersvergaderingen georganiseerd. Vanaf februari 2012 starten we hier weer mee. Dit betekent niet dat er werd stilgezeten: we hebben volop ingezet op het zoeken naar nieuwe vrijwilligers. Zo trokken we dit jaar een tiental nieuwe vrijwilligers aan. Zowel de werking van de bijeenkomsten, de huisbezoeken, de diverse werkgroepen, het onderzoek- en documentatiecentrum, het secretariaat werden versterkt met de inzet van deze vrijwilligers.

Begeleiding stagiaires In 2011 was er voor het eerst een studente 1e jaar Artevelde Hogeschool Sociaal werk die 52 uur veldwerkervaring deed in de Beweging. Zij leverde ondersteunend werk voor de cursus “Voel je goed in je lijf”, de erfgoeddag en de kinderoppas. Het was een zeer positieve ervaring. We maakten ook kennis met de opleiding Ervaringsdeskundige in de armoede en de sociale uitsluiting en besloten ook een 4e jaarstagiaire te begeleiden. Zij komt het team versterken tot juni 2012.

33

Vorming van de medewerkers Diversiteit In februari ging er opnieuw een vormingsmoment door met Intercultureel Netwerk Gent. We werkten rond gekleurde armoede aan de hand van de cijfers uit het onderzoek van Bea Van Robaeys en het indicatorenrapport van de stad Gent. Aan de hand van getuigenissen zochten we ook naar gelijkenissen en verschillen op vlak van beleving van armoede door autochtonen en etnisch culturele minderheden. Daaruit bleek dat er veel gelijkenissen zijn, maar dat we de verschillen niet mogen onderschatten. Voorlopig gaan we niet verder in op dit thema.

Deelname aan vormingsmomenten medewerkers Gent 18 januari 21 januari 25 januari 10 februari 18 februari 7 maart 21 maart 24 maart 25 maart 28 maart 29 maart 30 maart 23 mei 25 mei 1 juni 7 juni 8 juni 10 juni 17 september 20 september 21 september 23 september 29 september 4 oktober 8 oktober 11 oktober 18 oktober 17 november 25 november 6 december 8 december

Gesprek met NTGent rond publiekswerking + toneel Woyzeck Basisvorming Vlaams Netwerk Armoedeforum Stad Gent Basisvorming Vlaams Netwerk dag 5 Nieuwe kordaatheid in sociaal werk Tegenspraak - geld voor sociale bescherming Vorming Bindkracht 'gezinnen en jongeren in armoede Rondetafel kinderarmoede VIA Studiedag 'Geldweg' + voorstelling themakoffer Sterke armen in beweging Tegenspraak armoedebeheer of –bestrijding Vorming Lobbying Vlaams Netwerk Forumdag Vlaams Netwerk Gekleurde armoede en hulpverlening-Bindkracht Studiedag Aalst Schrijfcursus Studiedag vrijwilligerswerk Zuidpoort VSPW Studiedag Roppov Startdag ATD Vorming Securex-arbeidsduur maximaliseren Missing Link Redactioneel schrijven Infosessie Stedenfonds Studiedag onderwijs- schoolkosten Opening tentoonstelling ATD Welzijnszorg - Armoede is geen kinderspel Kinderarmoede is een onrecht- Katrien Verhegghe Debat betaalbaar wonen Studiedag De katrol Voorstelling Jaarboek Sociale actualiteit – Securex

Deelname aan vormingsmomenten medewerkers Oostende 8 maart 2011 29 maart 2011

Vorming diversiteit door Mieke Degryse van de sociale dienst voor vreemdelingen in ons lokaal in de Christinastraat Tegenspraak te Gent 34

27 mei 2011 25 oktober 2011

Vorming ‘goed-gevoel-stoel’ Studiedag ‘Kort op de bal’ in het Boeverbos te Brugge hulpverlening en cliëntoverleg 29 november 2011 Vorming rond schulden – Vlaams Netwerk Brussel : infosessie en gelegenheid tot vraagstelling. 2 december 2011 Beeldkracht georganiseerd door de Sociale Dienst voor Vreemdelingen ; thema : huisvesting in Oostende

35

Samenwerkingsverbanden en Netwerken VZW Partners tegen Miserie De ondersteuning van de BMLIK vzw was in 2011 de voornaamste werking van de vzw Partners tegen Miserie. Er waren in 2011 geen afzonderlijke vergadering voor de leden van de Raad van Bestuur, gezien hun rechtstreekse inbreng in de werking van de BMLIK voor de dossiers: financiën, ondersteuning boekhouding, analyse situatie Onderzoek- en documentatiecentrum, besparingen, e.a. De Partners tegen de Miserie , projectaanvrager van De Katrol Gent, gaven via de BMLIK in 2011 ook letterlijk en figuurlijk onderdak aan de ankerfiguren en hun werking. Een studiedag rondde het gesubsidieerde project officieel af op 25.11.2011. Voor 2012 werden extern middelen gezocht en gevonden om het project De Katrol Gent te kunnen continueren.

Project de Katrol De Katrol bleef in 2011 verder werken vanuit de vzw Partners tegen Miserie. De Katrol richt zich tot kansarme autochtone en allochtone gezinnen uit Groot- Gent. De samenwerking biedt echt een meerwaarde gezien. De doelgroep is immers grotendeels dezelfde. Er dienden zich gedurende het ganse werkjaar een pak gezinnen en studenten aan voor studieondersteuning aan huis. De ankerfiguren, de opleidingen binnen de hogescholen en de partners binnen de stuurgroep ondersteunden het proces verder. En de ervaringen van het eerste werkjaar werden bijgestuurd. De vraag van de gezinnen naar ondersteuning van de Katrol bleef erg hoog. De meeste gezinnen kwamen bij De Katrol terecht via doorverwijzers. Dat zijn op de eerste plaats mensen uit het onderwijs maar ook het welzijnswerk. De Katrol werkte met gezinnen van 21 verschillende etnisch culturele achtergronden. Het merendeel van de bereikte gezinnen behoorde tot een Etnisch Culturele Minderheid1. De grootste groep waren Turken, gevolgd door Belgen, Marokkanen en Bulgaren. In 2011 stonden we in voor studie- en opvoedingondersteuning in 87 gezinnen en werd er gewerkt met 107 kinderen. (Per gezin 3 tot 9 maanden ondersteuning afhankelijk van de vraag van de ouders en de gezinscontext.) De kinderen die ondersteund werden liepen school in 74 verschillende scholen in Gent en omgeving, verspreid over alle onderwijsnetten, en uit 21 verschillende wijken of deelgemeenten van de stad.

1

Etnisch Culturele Minderheden (ECM) zijn alle niet-Belgen, met uitzondering van mensen met een nationaliteit uit de EU15 of uit een selectie van ‘rijkere’ landen. Daarnaast behoren alle personen van vreemde origine die Belg zijn geworden ook tot de categorie ECM. 15% van de Gentse bevolking valt onder de definitie van ECM (Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad Gent 31/12/2008)

36

Er werkten 97 studenten mee met De Katrol. De studenten volgden een opleiding in 4 verschillende instellingen voor hoger onderwijs en kwamen uit 9 verschillende opleidingen. Per student betekende dit 20 tot 24 uren ondersteuning per gezin op een periode van 12 weken. In het totaal realiseerden de studenten in 2011 min. 1940 uren gratis maatschappelijke dienstverlening aan kwetsbare gezinnen. Het ganse proces werd gedragen door de ankerfiguren: Nathalie van de Voorde en Katelijne Béatse. Samen beschikten ze over een werktijd van 1,3 VTE om het project te dragen. De Katrol Gent viel in juni in de prijzen en werd bekroond met de Koningin Paolaprijs voor het onderwijs. De jury bekroonde het project als buitenschools initiatief dat zich inzet voor de ondersteuning van kwetsbare jongeren en hun school. Op de studiedag ‘De Katrol in(ge)blik(t)’, op 25 november 2011, mochten we 108 deelnemers ontvangen van diverse onderwijs- en welzijnsinstanties. Ook lokale beleidsmakers waren aanwezig en werkten mee. De studiedag werd door het publiek zeer positief onthaald. Tijdens de studiedag werd er aandacht geschonken aan de blik van de ouder, de school, de ankerfiguur, de onderzoeker en de student. Jean-Pierre Markey van de Katrol Oostende reikte het kwaliteitslabel uit aan onze werking. D.w.z. dat we de visie en methodiek van De Katrol volgen. We ontwikkelden ook een eigen website www.dekatrolgent.be met veel informatie voor ouders, professionelen en studenten en filmpjes die onze werking in beeld brengen. In 2011 kregen we de kans om de werking voor te stellen aan verschillende beleidsmakers. Zowel de Provincie Oost-Vlaanderen, de Stad Gent en het OCMW Gent beslisten om de Katrol Gent in 2012 te ondersteunen. We kregen ook middelen van het ING Mecenaatfonds en de Steunraad Oost-Vlaanderen van de Koning Boudewijnstichting om de werking verder uit te bouwen in de toekomst.

Armoedezorgregio De Armoedezorgregio verenigt 6 Verenigingen in Oost-Vlaanderen: De Zuidpoort, vzw SIVI en de BMLIK in Gent, Wijkcentrum De Kring in Eeklo, PWO Wetteren en de Vrolijke Kring in Ronse

Stuurgroep Dit is het overlegorgaan van de coördinatoren van de Zorgregio Gent. 18 februari

De netwerkondersteuner en de Zorgregio worden geëvalueerd. Ondertussen is het nieuws bekend geraakt dat de subsidiëring van de Verenigingen zal veranderd worden. Er wordt gekeken wat de meerwaarde is van de Zorgregio.

28 februari

Naar aanleiding van de Algemene Vergadering van het Vlaams Netwerk die zal gaan over de nieuwe subsidiëring bundelen we de gemeenschappelijke standpunten van de Verenigingen uit de Zorgregio. 37

17 maart

Er zijn verschillende scenario’s mogelijk hoe de toekomst er zal uitzien. Om zeker te maken dat iedereen zijn mening kan overbrengen zal de netwerkondersteuner bij elke coördinator langsgaan.

26 mei

Het nieuwe uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Overheid wordt besproken. De ondersteuning zal afgebouwd worden tegen het einde van 2011. Er wordt gekeken hoe de ondersteuning in de toekomst kan ingevuld worden.

12 juli

We stellen onze vergadering open voor de andere Verenigingen uit Oost-Vlaanderen. Ondertussen hebben we vernomen dat de middelen voor ondersteuning blijven lopen tot eind 2012. De mogelijkheid wordt geopperd om een project met alle Verenigingen samen uit te werken. Intervisies worden opengesteld voor alle Verenigingen uit Oost-Vlaanderen.

Op 11 oktober en 22 november kwamen de coördinatoren van de Zorgregio opnieuw samen, zonder de netwerkondersteuner. Op 22 november waren de andere Verenigingen van Oost-Vlaanderen ook aanwezig in de tweede helft van de vergadering. Naast een aantal financiële afspraken werden deze vergaderingen vooral gebruikt voor planning en afspraken voor 2012 en vooral voor de verslaggeving uit de Raad van Bestuur van het Vlaams Netwerk. Daarin vertegenwoordigt de BMLIK de Gentse Verenigingen en Mensen voor Mensen (Aalst) de rest van de provincie.

Intervisie Dit is het overleg orgaan van de beroepskrachten die in de Verenigingen van de Zorgregio tewerk gesteld zijn. (later wordt dit uitgebreid tot Oost-Vlaanderen) 15 maart

Nieuwsrondje Intervisie waarbij verschillende cases besproken worden Zorgregio Varia

21 juni

Intervisie waarbij verschillende cases worden besproken De toekomst door een nieuw uitvoeringsbesluit Varia

38

Armoede en Onderwijs Werkgroep Partners in het Onderwijs De werking van de Overleggroep Partners in Onderwijs heeft het meest moeten boeten in de rangorde van prioriteiten en problemen die Verenigingen waar Armen het Woord nemen dit jaar aanpakten. Uiteindelijk werd ‘low profile’ contact gehouden met de leden, vooral omdat in de uitwerking van de thematiek ‘Armoede en kinderen/jongeren’ het onderwijsdossier weer opnieuw zijn prominente plaats zal krijgen.

Diocesane werkgroep armoede en onderwijs De BMLIK participeert al van bij de oprichting (1995) aan de werking. Aandacht voor de armoedeproblematiek is een permanent thema in de pedagogische begeleidingsdienst. De groep is samengesteld uit pedagogische begeleiders, de verantwoordelijken van het Diocesaan Onderwijsbureau en directies van Basisonderwijs en Secundair Onderwijs. Dit jaar ging veel aandacht naar ‘Hoe armoede op school herkennen en erkennen’, naar uitwisseling en bekendmaken van materiaal dat kan aangewend worden in het sensibiliseringsproces, naar de opvolging van verschillende onderwijsinitiatieven (o.m. het project DE KATROL Gent). De werkgroep vergaderde in 2011 o.m. in het Huis van de Mensenrechten (waar de werking van de BMLIK toegelicht werd).

Lokaal Overleg Platform Onderwijs De BMLIK is als niet-onderwijsverstrekker lid van de Algemene Vergadering van het LOP Gent, zowel van Basisonderwijs als van Secundair Onderwijs. Voor het basisonderwijs ging de meeste aandacht naar de vernieuwing van het GOK (Gelijke Onderwijskansen) decreet (16 juni 2011) en naar de problematiek van aanmelding van inschrijvingen. (21 november 2011) Voor het secundair onderwijs werd tijdens de vergadering van 7 juni 2011 uitleg verstrekt over het nieuw decreet Inschrijvingsrecht en op 8 december 2011 was de problematiek van uitsluitingen aan de orde. De BMLIK is ook lid van het S-team dat extra steun verleent aan ouders in scholen voor het invullen van de aanvraagformulieren schooltoelagen.

Stad Gent Gentse Overlegtafel (GOT De Gentse Overlegtafel is een samenwerkingsverband tussen de drie Gentse erkende Verenigingen waar armen het woord nemen, Samenlevingsopbouw Gent en de stedelijke Cel Armoedebestrijding. De basis van de samenwerking is de bundeling van krachten van de GOT-partners om een gezamenlijke lokale 39

beleidsbeïnvloedende werking op te bouwen en samen naar buiten te komen in de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting. De Gentse Overlegtafel vergaderde op 17 januari, 21 maart, 30 mei, 19 september en 23 november 2011. Op de agenda stonden o.a. - de dialoog met het OCMW ikv het handhavingsbeleid - het project 2012 Ieders Stem Telt - de vrijetijdspas - voorstelling aanbod van Vormingplus - rol van de Verenigingen en Samenlevingsopbouw ikv. de armoedetoets - mandaten in Lokaal Sociaal Beleid - afspraken ivm vertegenwoordiging in Vlaams Netwerk

Stedelijke Cel Armoedebestrijding Armoedetoets We zitten samen met de andere Verenigingen waar armen het woord nemen mee aan tafel om de armoedetoets mee uit te werken. Dit gebeurt onder leiding van Samenlevingsopbouw Gent en Cel Armoedebestrijding van de Stad Gent. In 2010 zijn we vooral bezig geweest met de uitwerking van de krijtlijnen en het bepalen van wie doet wat. In 2011 hopen we meer concrete stappen te zetten. Week tegen armoede Dit jaar organiseerde Gent voor de tweede keer de Week tegen armoede. Organisaties en diensten werden warm gemaakt om in de week vóór de verzetdag tegen extreme armoede (10 tem 17 oktober 2011) het thema armoede centraal te stellen en activiteiten uit te werken, al dan niet voor een breder publiek. Het moest duidelijk zijn voor iedere Gentenaar dat de strijd tegen armoede een zaak is van iedereen! Ook de Beweging kon hier niet op ontbreken. Naast de herdenking die we al jaren organiseren, nodigden we ook mensen uit op een gesprekstafel over de werking van de Beweging. Ook de multimediapresentatie ‘Van paupers tot poorters, van bedelaars tot burgers!’ werd vertoond. En tenslotte opende het Onderzoek- en Documentatiecentrum haar deuren voor nieuwsgierige bezoekers. Kernnetwerk Vrijetijdsparticipatie. Stad Gent schaart zich achter het streefdoel om mensen in armoede te stimuleren om deel te nemen aan activiteiten zoals sport, cultuur en jeugdwerk. Dit initiatief kadert in het Participatiedecreet van 18 januari 2008 van de Vlaamse Regering en betreft de uitvoering van de Afsprakennota Vrijetijdsparticipatie 20092013. De Beweging is, als erkende Vereniging waar Armen het Woord nemen, vertegenwoordigd in het Kernnetwerk. Andere partners zijn: diverse diensten van de Stad Gent, OCMW, Samenlevingsopbouw en KRAS. Op basis van een verhouding van de kostprijs kan de gebruiker, mits te voldoen aan bepaalde voorwaarden, genieten van een tussenkomst van 80% van de totale kostprijs van deelname aan activiteiten die vallen onder het thema jeugd, sport en cultuur.(Reglement 80/20) 40

Er wordt onderscheid gemaakt tussen enerzijds individuele en groepdeelname en anderzijds passieve en actieve deelname. Deze regeling kent elk jaar een stijgend succes ook bij de gezinnen van de Beweging. Onze gezinnen kunnen bij de Beweging hun bewijsstukken indienen en wij vervullen voor hen alle formaliteiten, inbegrepen het terugbetalen van de 80 % tussenkomst. Op regelmatige basis worden ook tickets ter beschikking gesteld aan de prijs van 1,00 euro. De Beweging maakt hiervan dankbaar gebruik om groepsuitstappen te organiseren (bvb. Odegand). Vrijetijdspas. Het was van in het begin de bedoeling om in Gent een vrijetijdspas in te voeren. Deze pas zou het vrijetijdsaanbod nog toegankelijker maken en de gebruiker zou de korting onmiddellijk verkrijgen. Daarnaast zouden de sociale organisaties op die manier ontlast worden van de administratieve beslommeringen. Op niveau van het stedelijk beleid stuit de uitwerking van de vrijetijdspas echter op heel wat weerstand. Daardoor dreigt de invoering van deze pas uitgesteld te geraken tot de volgende legislatuur, wat we ten zeerste betreuren. Stad Gent – Lokaal Sociaal Beleid: Speerpunt preventie van schulden. Het programma van het Lokaal Sociaal Beleid voorziet de oprichting van een “Speerpunt preventie van schulden”. Als verantwoording hiervoor worden 5 argumenten aangehaald: - het aantal huishoudens met financiële problemen neemt toe - financiële problemen leiden tot geringere participatie en tot maatschappelijke kosten - schuldpreventie is een onderdeel van schuldhulpverlening - voorkomen is eenvoudiger dan genezen - een globale aanpak is nodig. Op 21 oktober 2011 werd een rondetafel georganiseerd waarbij diverse organisaties hun inbreng konden doen. Eric Dirikx van de Cel Armoedebestrijding presenteerde actuele cijfers omtrent de lokale armoede- en schuldenproblematiek. Daarnaast waren er 6 getuigenissen van organisaties – waaronder de Beweging, CAW Visserij, OCMW Gent, die te maken, hebben met mensen met schuldenoverlast of andere financiële problemen. Aansluitend was er gelegenheid om aan diverse gesprektafels van gedachte te wisselen over: waar moeten we in Gent op inzetten?

Andere Gentse initiatieven Logo gezond + In 2011 participeerden we aan de eerste vergadering ter voorbereiding van de campagne ‘Gent houdt van borsten’. Er werd een grondige analyse van de nonparticipatie van vrouwen aan het Vlaams bevolkingsonderzoek in Gent voorgesteld. We kregen ook zicht op de participatiegraad per wijk en enkele factoren die hierbij mogelijks een rol spelen. Verschillende wijken in de 19e eeuwse gordel scoren minst 41

goed. Daarom wil men samen met wijkpartners zoeken naar efficiënte en haalbare manieren om vrouwen uit de doelgroep en hulpverleners beter te informeren over borstkankerscreening en om de participatiegraad te verhogen. In 2012 wordThier verder aan gewerkt.

Lege portemonnees Op uitnodiging van ABVV en Samenlevingsopbouw Gent maken we ook deel uit samen met andere organisaties van de stuurgroep Lege portemonnees. We vergaderden maandelijks. Binnen de Lege Portemonnees ontstond ook de projectgroep “Genoeg” die werkt rond beeldvorming over werklozen en solidariteit. Twee mensen van de Beweging nemen deel aan de projectgroep.

Roppov Ingrid Crabbe werkzaam bij Roppov kwam de werking voor ouders van jongeren die begeleid worden binnen de Bijzondere Jeugdbijstand voorstellen op een team. We namen deel aan de dialoogdag met als thema: “Rechten van ouders in de bijzondere jeugdzorg”. We nemen ook de vragenlijst van Roppov mee op huisbezoek om zo ook de stem van ouders uit de Beweging te laten horen.

Ander Overleg en Samenwerking Samenlevingsopbouw Project 2012 Gent en Oostende Naar aanleiding van de lokale verkiezingen organiseert Samenlevingsopbouw samen met verschillende partnerorganisaties een doelgroepbevraging. In verkiezingscampagnes verdwijnen sociale thema´s makkelijk naar de achtergrond. Politieke partijen investeren schijnbaar liever in prestigeprojecten dan in mensen. De thema´s waar mensen in moeilijkheden echt van wakker liggen, zijn ver te zoeken in de verkiezingsprogramma’s. Het Project 'Ieders stem telt’ brengt daar verandering in. Doelgroepen van Samenlevingsopbouw en van vele partnerorganisaties (waaronder de BMLIK) mengen zich de komende maanden uitdrukkelijk in het lokale verkiezingsdebat. Zij plaatsen sociale thema´s en de noden van maatschappelijk kwetsbare groepen op de politieke agenda. Duizenden mensen uit alle Vlaamse provincies en uit de grootsteden Antwerpen, Brussel en Gent geven hun mening over wat nodig is om menswaardig te leven. Ze denken na over hoe lokale besturen hier aan kunnen bijdragen. De ideeën worden verzameld, gewikt, gewogen en gebundeld in een prioriteitennota op maat van een stad of gemeente. Aan de lokale politieke partijen de vraag om kleur te bekennen! Hoe kan/wil een partij de beleidsaanbevelingen vertalen in concrete engagementen? Vanaf september 2012 opent 'Ieders stem telt’ het publieke debat. Op verschillende plaatsen in Vlaanderen en Brussel gaan mensen uit de projecten van Samenlevingsopbouw en doelgroepen van partnerorganisaties in debat met lokale 42

politici en lijsttrekkers. Ze willen horen hoe de politieke partijen denken over de sociale beleidsprioriteiten die kwetsbare groepen naar voor schuiven. De sociale stemtest is een ander instrument om daar achter te komen. De stemtest nodigt iedereen uit het eigen standpunt over sociale thema´s af te toetsen aan dat van de verschillende politieke partijen. Deze stemtest is online vanaf 1 september 2012. Na 14 oktober 2012 begint het echte politieke werk: lokale beleidsmakers aanporren tot kordaat sociaal beleid. Want lokale besturen kunnen écht wel het dagelijks leven verbeteren voor mensen en gezinnen die het moeilijk hebben in hun stad of gemeente.

Sterke Armen in Beweging De BMLIK was in 2011 vertegenwoordigd in de stuurgroep “Sterke Armen in Beweging” van Samenlevingsopbouw Gent. Dit project waarin drie groepen samenwerken: twee Verenigingen waar amen het woord nemen (SIVI SintAmandsberg, De Kring Eeklo) en een groep Turkse vrouwen van SO Gent, nam een nieuwe start in 2011. Er waren stuurgroepvergaderingen op 20/1, 26/3 en 1/6 en een tentoonstelling op 9 december. Het project focust op de sociale achtergronden en heeft als doel zicht te krijgen op hoe beleidsmaatregelen zich verhouden tot die grondrechten en welke beleidsmaatregelen werken en welke niet. Men wil dit doen met mensen in maatschappelijk kwetsbare posities en vanuit hun leefwereldperspectief. Daartoe gebruikt men de fotovoice methodiek. Zelfgemaakte foto’s zijn het vertrekpunt voor de dialoog en de beleidsaanbevelingen.

Dag zonder Krediet - Leven zonder schulden. 1. Het platform “Dag zonder krediet – Leven zonder schulden”. Het platform groepeert 21 nationale, Vlaamse, Waalse en Brusselse organisaties waaronder de Beweging. Sinds 2010 is ook de “Union des Consommateurs de la région Nord-Pas-de-Calais” partner van het Platform. De voornaamste doelstellingen zijn: - Het sensibiliseren van het brede publiek voor de gevaren van het (gemakkelijk) krediet; - Het formuleren van wetsvoorstellen en aanbevelingen om overmatige schuldenlast te voorkomen en efficiënt te bestrijden. Om deze doelstellingen te bereiken worden o.a. publieke acties georganiseerd elke laatste zaterdag van november. 2. Aanbevelingen 2011. - Het optrekken van de minimuminkomens en uitkeringen tot boven het niveau van de Europese armoedegrens. - De essentiële levensbehoeften zoals energie, onderwijs, huisvesting en gezondheidszorg betaalbaar houden. - De automatische toekenning van sociale rechten. - Het versterken van de rechten van de consument. - Een humane invordering met respect voor de menselijke waardigheid en voor de rechten van de verdediging. 43

- De optimaliseren van de procedure collectieve schuldenregeling. - Voldoende financiering van alle schuldbemiddelingsdiensten om alle opdrachten kwaliteitsvol uit te oefenen. 3. Acties 2011. Het Platform vraagt de plaatselijke overheden om mee de strijd aan te binden door hen te vragen de aanbevelingen van het Platform mee te onderschrijven. De gemeentebesturen, OCMW-besturen en CAW-directies ontvangen een brief met alle informatie omtrent onze eisen en de vraag ze mee te onderschrijven. Op zaterdag 26 november 2011 worden acties georganiseerd. In Brussel is er een actie in de Nieuwstraat en in Vlaanderen ligt in 5 steden (Oostende, Zottegem, Vilvoorde, Geel en Hasselt) een “GROOT SCHULDENBOEK” te ondertekening voor aan politici en aan het grote publiek. Achteraf zullen deze boeken overhandigd worden aan de bevoegde Vlaamse en federale ministers. De acties kennen een groot succes: talrijke plaatselijke overheden onderschreven de doelstellingen, er was een ruime opkomst bij de lokale acties en er was een voortreffelijke mediabelangstelling. De Beweging was aanwezig in Oostende waar gezinnen getuigenissen brachten voor zowel de geschreven pers als voor VRT-televisie. 4. De toekomst…. Er is nog werk aan de winkel, met name op het vlak van de reclame voor krediet die aanzet tot overmatige schuldenlast. Er is ook een verbod nodig tegen het “leuren” met kredieten op de openbare weg, in stations en winkelcentra. Er is een bijkomende inspanning nodig inzake de opleiding van kredietbemiddelaars. En, er is nog veel te doen op vlak van informatie en financiële educatie van kinderen, jongeren en volwassenen als noodzakelijke stap in de strijd tegen overmatige schuldenlast. Eén en ander kan slechts bereikt worden op Europees niveau. Daarom wordt gestreefd naar een Europese Dag Zonder Krediet. In die zin worden contacten gelegd met bijkomende regio’s in Frankrijk en met Nederland en Duitsland. 5. Meer info: Zie www.dagzonderkrediet.be

44

Permanente Vorming Armoede en Participatie De vormingscursus ‘Armoede en participatie’ georganiseerd door de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Sociale Agogiek van de Universiteit Gent en de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw had in het academiejaar 2010-2011 volgende lessen op het programma: Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Les 9 Les 10

Het referentiekader : een rechtenbenadering Door dialoog kennis opbouwen over armoede en armoedebestrijding Participatie van armoede op beleidsniveau Armoede en gezondheidszorg Armoede, kruispuntdenken en diversiteit Armoede en onderwijs Armoede en ervaringsdeskundigen Participatief werken in een jeugdbeschermingscontext Participatief werken in het OCMW Armoede in een internationaal perspectief

Ondertussen begonnen 16 enthousiaste nieuwe cursisten aan de elfde reeks. De cursus wordt vanaf dit jaar ook opengesteld als keuzevak voor studenten van de Masteropleiding in de Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Gent.

CAW-Samenlevingsopbouw-VWAHWN De gemeenschappelijk overeengekomen doelstelling van dit overleg tussen de 3 sectoren is acties en initiatieven nemen i.f.v. beleidssignalering en zichtbaar maken van maatschappelijke achterstelling van maatschappelijk kwetsbare groepen in OostVlaanderen. Er waren in 2011 drie vergaderingen: 27 januari,13 mei en 22 september. Er waren twee vaste agendapunten: - uitwisseling en kennismaking met elkaars initiatieven, - vergemakkelijken van de samenwerking op lokaal en regionaal vlak. Er werden zo afspraken gemaakt rond het project 2012 in voorbereiding van de gemeente- en provincie-verkiezingen en rond de activiteiten op 17 oktober.

Provinciaal Armoedeoverleg Oost-Vlaanderen "Het provinciaal armoedeoverleg stond in 2011 op een laag pitje. Er ging slechts één vergadering door ( op 26 mei) waar, naast de gedeputeerde en medewerkers van de provincie, Samenlevingsopbouw Gent, Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en drie Verenigingen waar armen het woord nemen nl. De Vrolijke Kring Ronse, Mensen voor Mensen Aalst en de BMLIK Gent aan deelnamen. Op de agenda stonden: - cultuurparticipatie (de gratis provinciale cultuurtickets) - de blinde vlekken in het armoedebeleid - de projecten armoedekrediet - de werkgroep CAW- Samenlevingsopbouw- Verenigingen omtrent signalen De provincie neemt in 2012 opnieuw initiatief en een eerste vergadering is gepland op 29 maart 2012.

45

Provinciaal Armoedeoverleg West-Vlaanderen Vergaderingen op de Provincie: 19/1/2011, 1/2/2011, 28/3/2011, 28/4/2011, 6/5/2011, 29/9/2011, 21/11/2011 Deelname in tandem: twee mensen van de gezinnen samen met een vrijwilligster Trefdag armoede provincie West-Vlaanderen: 28/6/2011 te Oostende Duin en Zee. Thema: “ Ook een stuk maand over op het einde van je geld” over schulden, schuldbemiddeling, inkomen, beschikbaar inkomen, overlevingsschulden, enz…Getuigenissen gebracht door mensen van BMLIK, deelname vrijwilligers en enkele gezinnen

Regionale Welzijnscommissie West-Vlaanderen Op de vergadering van 17 maart 2011 werden de activiteiten van de voorbije jaren overlopen en samen gezocht naar de toekomstperspectieven.

Overlegplatform mensen zonder wettige verblijfplaats in samenwerking met Sociale dienst voor vreemdelingen en andere locale organisaties 29 april 2011 aangeven van pijnpunten binnen de gezondheidszorg te Oostende 27 juni 2011 zoeken naar alternatieven 19 oktober 2011 hoe moet het nu verder ? 8 november 2011 overleg met spoedartsen 15 december 2011 evaluatie en opvolging

met CAW en OCMW Oostende Onze maandelijkse bijeenkomsten gaan door in het inloopcentrum ‘Kwiedam’ van het CAW. Dit zorgt alvast voor een nauwe samenwerking en ondersteuning. Wij namen deel aan de rondetafel rond preventie schuld bij jongeren. Daaruit groeide een partnerschap in het project ‘Prometeus’. Daar kunnen ouders in kansarmoede de vorming ‘omgaan met geld’ volgen. Allereerst centraliseert men het bestaande aanbod vanuit de verschillende CAW’s en OCMW’s, om daarna de hiaten te vinden en aan te vullen met mogelijke oplossingen en alternatieven.

ATD Vierde Wereld In 2011 probeerden we terug wat meer aan te sluiten bij ATD. We waren aanwezig op de planningsdag van 17 september, waar we ook al een stukje te zien kregen uit de nieuwe film “Joseph, de rebel” over het leven van Joseph Wrésinski. Op 8 oktober namen we deel aan de opening van de tentoonstelling “Samen voor waardigheid- 17 oktober, Werelddag van verzet tegen extreme armoede en uitsluiting” en werd er ook een getuigenis gebracht door iemand van de Beweging. In de mate van het mogelijke willen we ook aansluiten bij de maandelijkse volksuniversiteit.

46

Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen Algemene Vergadering Als erkende Vereniging waar armen het woord nemen is de vzw BMLIK lid van het Vlaams Netwerk en dus ook van de Algemene vergadering. Er was een algemene vergadering op 24 maart, 24 mei en 27 oktober 2011. Belangrijke agendapunten in 2011 waren, naast de statutaire verplichtingen, de goedkeuring van het meerjarenplan en het advies in verband met de erkenning en subsidiëring .Op 27 oktober werd ook de nieuwe Raad van Bestuur voor de volgende 3 jaar verkozen.

Raad van Bestuur De BMLIK vertegenwoordigt de Verenigingen waar armen het woord nemen uit Gent in de Raad van Bestuur van het Vlaams Netwerk. Deze vergaderingen vonden plaats op 17 februari, 7 april, 19 mei, 18 augustus, 15 september, 6 oktober en 17 november in Brussel.

Werkgroep energie en armoede Enkele deelnemers uit onze eigen werkgroep energie volgen sinds dit jaar ook de werkgroep energie en armoede van Samenlevingsopbouw Antwerpen. In deze werkgroep, georganiseerd in het Vlaams Netwerk, worden alle knelpunten en hiaten in de regelgeving en praktijk van de energiemarkt besproken. Eind dit jaar kwamen we met een goed gestoffeerd rapport naar buiten : 'Al ijsberend de winter door... Of warmlopen door sociale energiemaatregelen?’ een evaluatie van de Sociale Openbaredienstverplichtingen Energie.

Werkgroep schulden In het kader van een samenwerkingproject met het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling werd in 2010 bij het Vlaams Netwerk een overleggroep rond het thema Schulden opgericht . Dit project wordt beperkt tot het kalenderjaar 2011. De Beweging nam, samen met een aantal andere verenigingen, actief deel aan deze overleggroep. Er werden voornamelijk volgende onderwerpen behandeld: - De Budgetplanner Is een instrument ontwikkeld door het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling, op maat van mensen in armoede. Er is een gedrukte versie en een elektronische versie. We hebben dit instrument voorgelegd aan eindgebruikers en de door hen geformuleerde voorstellen doorgegeven aan het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling. Snel bleek dat dit instrument, zonder de nodige uitleg en begeleiding, te ingewikkeld bleek voor de doelgroep. - Opstellen van een nota waarin beschreven wordt hoe wij kwalitatieve schuldbemiddeling zien.

47

- Bespreking van een studie uitgevoerd door KHK (Katholieke Hogeschool Kempen) met als titel “Onderzoek naar de werking en de organisatie van erkende diensten voor schuldbemiddeling met het oog op een mogelijke subsidiëring en stimulering van kwaliteit”. - Bespreking van een wetsvoorstel (ingediend door Hans Bonte, Yvan Mayeur, Sonja Becq, Christian Brotcorne, Zoé Genot, Stefaan Van Hecke en Renaat Landuyt) tot wijziging van het gerechtelijk wetboek wat de collectieve schuldenregeling betreft.

Overleggroep cultuur en vrije tijd Verenigingen waar armen het woord nemen die een jarenlange lokale ervaring hebben met vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede, kansenpassen, overleg met lokale besturen en culturele partners, vormen samen de ‘overleggroep cultuur’ van het Vlaams Netwerk. Deze overleggroep heeft zich gebogen over het bepalen van de doelgroep die nood heeft aan een vrijetijdspas. Het Decreet ter bevordering van de participatie in cultuur, jeugdwerk en sport, en meer bepaald artikel 22 betreffende de lokale netwerk vrijetijdsparticipatie, legt zelf geen bindende criteria op voor het afbakenen van de genoemde doelgroep ‘mensen in armoede’. Vorig jaar werd met deze overleggroep, waar de BMLIK deel van uitmaakt, een nota opgesteld die moet dienen als discussiebasis voor de lokale initiatiefnemers, die de uiteindelijke definiëring moeten vastleggen in samenspraak met de armoedepartners van het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie.

48

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Het secretariaat en het Onderzoek- en Documentatiecentrum zijn gehuisvest in het Huis van de Mensenrechten Nieuwebosstraat 3 - 9000 Gent tel. 09/224 12 15 - fax 09/233 10 63 Website : www.bmlik.be E-mail: [email protected] Het Onderzoek- en Documentatiecentrum (rond generatiearmoede en generatiearmoedebestrijding) is open op maandag van 14 tot 16 uur woensdag van 17 tot 19 uur vrijdag van 10 tot 12 uur Tijdens de permanentie-uren kan je er terecht voor: • het inkijken van publicaties rond armoede en armoedebestrijding • het raadplegen van boeken, documenten en krantenknipsels • het verkrijgen van informatie Op feestdagen en tijdens de schoolvakanties is het gesloten. Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Groep Oostende Vzw BMLIK Oostende T.a.v. Gudrun Rosseel Steenbakkerstraat 59 8400 Oostende [email protected]

49

Financiële steun Lidmaatschap 2012 Uw lidmaatschap van de Beweging maakt het mogelijk dat de armsten in Gent en Oostende zich verder verenigen. Het is voor hen een hart onder de riem dat meer en meer mensen zich solidair verklaren met hun strijd tegen extreme armoede en uitsluiting. Door uw bijdrage schenkt u tevens een gratis abonnement aan gezinnen met een laag inkomen. Mensen met een laag inkomen zijn gratis lid en ontvangen automatisch hun lidkaart voor 2012. Als lid ontvangt u een lidkaart en tweemaandelijks ons tijdschrift en wordt u op de hoogte gehouden van de activiteiten van de Beweging. • •

Mensen met laag inkomen en kinderen ontvangen het tijdschrift gratis Lidmaatschap: € 18

U kunt uw lidmaatschap hernieuwen door overschrijving op het rekeningnummer BE29-0682-0222-9364 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw met vermelding van Lid 2012. Mogen wij u vragen uw giften niet samen te storten met de betaling van een lidmaatschap of bestelling. Gelieve elke adreswijziging tijdig te melden. Wij verzekeren u dat alle door u bezorgde gegevens enkel voor eigen werking zullen worden gebruikt, te allen tijde door u kunnen worden geconsulteerd en zo nodig op uw verzoek worden verbeterd. IBAN: BE29-0682-0222-9364 SWIFT: GKCCBEBB * Via een doorlopende opdracht Als u ons meer systematisch en voor langere duur wil ondersteunen, kan u een permanente opdracht geven aan uw bankinstelling. * Via gewone gift Giften kunnen gestort worden op rekening BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent, met vermelding ‘gift’. * Via belastingvrije gift Voor giften vanaf 40 Euro ontvangt u een fiscaal attest. Giften kunnen gestort worden op rekening BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent, met vermelding “gift”. Rechtspersonen vermelden bovendien hun BTW - nummer. In de loop van februari - maart ontvangt u dan uw attest. Mogen wij u vragen uw giften niet samen te storten met de betaling van een lidmaatschap of bestelling. De administratie der directe belastingen bepaalt: “Wanneer de overgedragen sommen geheel of zelfs gedeeltelijk de levering van een goed of de prestatie van een dienst vergoeden, mogen daarvoor geen kwijtschriften worden uitgereikt, noch voor de totaliteit, noch voor een gedeelte van de gestorte sommen. 50

Publicaties Bestelformulier publicaties

Algemeen

Prijs €

Lidmaatschap + abonnement tijdschrift

Aantal

Vanaf 18 €

Jaarverslag

7,50

Boeken

Prijs €

Recht op werk, recht op arbeid, recht op menselijke activiteit. Een dialoog tussen armste gezinnen van Gent en diensten uit de sector werkgelegenheid (2004) Recht op een goed gezinsleven. Een dialoog tussen armste gezinnen van Oostende en diensten uit de welzijnssector (2004)

10,00

10,00

Onderzoeksrapport 20 jaar Beweging

10,00

Recht op een behoorlijke huisvesting. Een dialoog tussen de armste gezinnen van Oostende en de diensten uit de woonsector (2005)

10,00

Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing (2007)

10,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede - boek

5,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede – boek + DVD

10,00

Fotoboek ‘Courage in kleur’ Armoede is een schending van Mensenrechten

20,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede – addendum 2009

3,00

DVD

Prijs €

DVD : De Beweging staat niet stil. Samen de armoede aanpakken. (2004) DVD: Het belang van Luisteren naar mensen in armoede (2008)

15,00 5,00

Algemeen totaal + verzendingskosten

51

voornaam - naam: ................................................................................................... organisatie: .............................................................................................................. adres: ..................................................................................................................... postnr. - gemeente: ................................................................................................. telefoon:.................................................................................................................... U kunt bestellen door dit formulier op te sturen naar : Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Huis van de Mensenrechten, Nieuwebosstraat 3, 9000 GENT Tel. 09/224.12.15 – Fax 09/233.10.63 – www.bmlik.be U mag uw bestelling ook per e-mail zenden naar [email protected] Dan krijgt u uw bestelling met een factuur en overschrijvingsformulier opgestuurd.

Permanente opdracht Als u ons meer systematisch en voor langere duur wil ondersteunen, kan u een permanente opdracht geven aan uw bankinstelling. Gelieve hiervoor onderstaand formulier in te vullen en gehandtekend aan uw bank te bezorgen. Hartelijk dank. Ik, ondergetekende, Naam: …………………………………………………….. Voornaam: ……………………. Straat en nr.: …………………………………………………………………………………. Postcode:…………………..Gemeente: ……………………………………………………. Rekeningnummer: …………………………………………………………………………… Geef hiermee de opdracht om op dag ………. van elke maand een storting uit te voeren van ……. euro (in woorden geschreven: ……………...……………………………….……...) met mededeling “regelmatige gift” op rekeningnummer BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent. Deze opdracht moet uitgevoerd worden vanaf (datum):………………………………… Datum en handtekening:

52

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw vzw Partners tegen de Miserie Huis van de Mensenrechten Nieuwebosstraat 3 9000 GENT Tel. 09/224.12.15 Fax 09/233.10.63 17 OKTOBER WERELDDAG VAN VERZET TEGEN EXTREME ARMOEDE Naam: Voornaam: Functie: Adres: Telefoon: IN DRUKLETTERS AUB Ik onderschrijf de tekst aangebracht op de marmeren gedenkplaat op het SintPietersplein te Gent. “Op 17 oktober 1994 zijn burgers van ons land, verdedigers van de rechten van de mens en de burgerlijke vrijheden op dit plein bijeengekomen met de levendige herinnering aan de strijd voor de menselijke waardigheid hebben zij hulde gebracht aan de slachtoffers van honger, uitsluiting en geweld. Omdat armoede geen noodlot mag zijn, hebben zij zich solidair verklaard met allen die waar ook ter wereld een gevecht leveren om uiterste armoede te beëindigen. Waar mensen gedoemd zijn in armoede te leven worden de rechten van de mens geschonden. Wij zijn verplicht ons te verenigen om die rechten te doen eerbiedigen.” Joseph Wrésinski. Met het onderschrijven van deze oproep wil ik tevens anderen aanmoedigen om op die dag stil te staan bij het onrecht van de grote armoede en extreme uitsluiting in de wereld. Datum: Handtekening

O Ik wil verder op de hoogte gehouden worden omtrent de activiteiten van de Beweging. O Ik help mee deze oproep ter onderschrijving van de bovenstaande tekst verspreiden. Wanneer u deze oproep persoonlijk kan onderschrijven, bezorg ons dit blad volledig ingevuld op bovenstaand adres.

53

Symbolisch aandeel IN DE WERKING VAN DE BEWEGING VAN MENSEN MET LAAG INKOMEN EN KINDEREN VZW Na meer dan 25 jaar werking met armste gezinnen in Gent en Oostende ontvangt de Beweging nog steeds onvoldoende financiële middelen van de verschillende overheden. Subsidies worden zeer onregelmatig, en soms laattijdig uitbetaald. Van de vzw wordt heel wat voorfinanciering gevraagd. Zo komt het dat wij regelmatig liquiditeitsproblemen hebben. Daarom hebben wij het initiatief genomen om symbolische aandelen te verkopen. Hoe steekt het in elkaar? U koopt voor € 100,00 of een veelvoud hiervan een symbolisch aandeel in de werking van de Beweging door dit bedrag te storten op de rekening van de vzw Partners tegen de Miserie BE02 – 2900 – 1593- 9040 (geen fiscaal attest). Vanaf de datum van de ontvangst van uw storting kan de werking van de Beweging drie jaar zonder interest op het bedrag een beroep doen. Na drie jaar wordt dit bedrag u terugbezorgd. U ontvangt een bewijs met het bedrag ter waarde van uw symbolisch aandeel ondertekend door de penningmeester van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw en de voorzitter van de vzw Partners tegen de Miserie.

54