Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw

Jaarverslag 2013

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw

2014, Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Huis van de Mensenrechten, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent tel. 09 224 12 15 - fax 09 233 10 63 [email protected] Website : www.bmlik.be

Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, mits een uitdrukkelijke bronvermelding en op voorwaarde dat de teksten en/of illustraties niet in een andere context worden geplaatst dan de oorspronkelijk bedoelde.

2

Jaarverslag 2013

Naar goede traditie bieden wij u, beste lezer, een uitgebreid verslag aan van onze werking het voorbije jaar. 2013 was een bijzonder jaar voor de BMLIK. We vierden immers ons 30 jarig bestaan en dat met een mooi feest samen met vele mensen uit Gent en Oostende. BLMIK Oostende, dat in december 2012 een aparte erkenning kreeg als Vereniging waar armen het woord nemen stond in 2013 voor het eerst op eigen benen. Dat er ook daar met veel inzet verder werd gewerkt lees je in hun eigen jaarverslag. Maar we bleven wel heel wat dingen samen doen. De werking in 2013 met vele gezinnen en vrijwilligers was weer gevarieerd en enthousiast. Op de thema’s die reeds vroeger werden opgestart werd nu ten volle ingezet: een toekomst voor onze kinderen en jongeren, recht op energie, een waardige uitvaart, cultuurparticipatie, onderwijs, … Samenwerking, sensibilisering, af en toe ook eerste resultaten gaven enthousiasme en de moed om niet op te geven. Jong Gent in Actie, onze jongerenwerking, bracht extra energie en frisheid in ons Huis van de Mensenrechten. 17 oktober was een echte Gentse “Dag tegen de Armoede” met niet alleen een herdenking maar ook een mooie markt , een record lakens knopen en een goed debat over het armoedebeleid. Ondertussen is ook 2014 al goed gestart. We werken verder met de mensen in armoede, ook de allerarmsten en de meest uitgesloten, om samen hun stem te laten horen en armoede uit te bannen. We hopen dat iedereen die daar een steentje toe bij kan dragen solidair is en zijn verantwoordelijkheid opneemt, burgers én beleid.

Lieve De Grande Voorzitster

3

De Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw behoort tot de Verenigingen waar armen het woord nemen, en is als dusdanig ook erkend. De BMLIK vzw is lid van het Netwerk tegen Armoede. De BMLIK vzw ontvangt van de Vlaamse Overheid een subsidie gebaseerd op het decreet betreffende armoedebestrijding. Het jongerenproject Jong Gent In Actie werd in 2013 gesubsidieerd als participatieproject via het Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen. De BMLIK vzw ontvangt daarnaast nog een financiële ondersteuning voor haar werking van de Stad Gent. De BMLIK vzw werkte mee aan het Algemeen Verslag over de Armoede alsook aan de opvolging ervan. In het Huis van de Mensenrechten zijn gehuisvest: -

de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw de vzw Partners tegen de Miserie het project De Katrol Gent TAO Armoede (Team Advies en Ondersteuning) vzw De Link.

4

Inhoud Feest 30 jaar bestaan op zaterdag 4 mei 2013 ...............................................7 17 oktober 2013- Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede ............8 De werking..............................................................................................................11 Werking met de gezinnen ..........................................................................................11 Themawerking ..........................................................................................................13 Cultuur en Vrije tijd ....................................................................................................17 Jongerenwerking .......................................................................................................19 Acties.........................................................................................................................20 Vorming .....................................................................................................................20 Bekendmaking en sensibilisering ..............................................................................20

Medewerkers .........................................................................................................23 Raad van Bestuur, A.V. en Dagelijks Bestuur ...........................................................23 Personeel ..................................................................................................................24 Vrijwilligerswerking ....................................................................................................25 Begeleiding stagiaires ...............................................................................................25 Vorming van de medewerkers ...................................................................................26

Samenwerkingsverbanden en netwerken .......................................................27 BMLIK Oostende .......................................................................................................27 Vzw Partners tegen de Miserie..................................................................................27 Project De Katrol Gent...............................................................................................28 Stad Gent ..................................................................................................................31 Andere Gentse initiatieven.........................................................................................33 Ander overleg en samenwerking ...............................................................................34 Netwerk tegen armoede ............................................................................................35

Getuigenissen 17 oktober 2013.........................................................................37 Algemene Info over de Beweging .....................................................................46 Symbolisch aandeel .............................................................................................51

5

6

Feest 30 jaar bestaan

Op 4 mei 2013 blies de Beweging dertig kaarsjes uit. En dat werd gevierd! Om deze mooie dag te organiseren, konden we rekenen op de enthousiaste hulp van bachelor studenten in de orthopedagogie van het KATHO in Kortrijk. Samen met de werkgroep cultuur van de Beweging slaagden we er in om onze verjaardag in stijl te vieren. Als locatie kozen we het prachtige Groene Valleipark. Alle gezinnen in armoede en alle vrijwilligers van Gent en Oostende werden uitgenodigd. Op het programma stond onder andere muziek, kinderanimatie, lekker eten en drinken. Maar er was ook tijd voor een serieuzer gedeelte. De gezinnen van Gent en Oostende brachten getuigenissen over 30 jaar BMLIK. Onder andere de Steen, het belang van samenkomen en het ontstaan van de Beweging in Gent en Oostende kwamen aan bod. Behalve de voorzitster Lieve De Grande, en de gezinnen van Gent en Oostende, kwam ook burgemeester Termont aan het woord. Hij vertelde over de verwezenlijkingen van de BMLIK en het belang er van voor de stad Gent. Als afsluiter van de ceremonie stelden de jongeren van Jong Gent In Actie zichzelf voor. Daarna was er tijd voor een groot verjaardagsfeest met onze huis-dj’s Marcel en Vicky.

7

17 oktober 2013 Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede Sint Pietersplein Gent Jaarlijks komen op 17 oktober mensen in armoede en hun medestanders over heel de wereld samen om hulde te brengen aan de slachtoffers van honger, uitbuiting, geweld en armoede. Zoals elk jaar, sedert 1994, kwamen wij ook op 17 oktober 2013 samen aan de gedenksteen op Sint-Pietersplein in Gent. De Steen staat symbool voor wereldwijde verbondenheid en verzet tegen extreme armoede. Arme gezinnen en de vrijwilligers van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw uit Gent en Oostende, van de vzw Partners tegen Miserie, van de Zuidpoort vzw, SIVI vzw, Samenlevingsopbouw Gent vzw en vele ondertekenaars van de tekst op de Steen kwamen samen voor een plechtig moment. Dit jaar was het thema van de getuigenissen “Recht op waardig wonen”.

De tekst van de getuigenissen van de herdenking vindt u op pagina 37.

8

Werkgroep 17 oktober in Gent Zoals elk jaar stonden we ook in 2013 met de werkgroep 17 oktober klaar om de organisatie van de herdenking van de Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede aan de Steen op het Sint-Pietersplein in Gent te organiseren. We werkten met een werkgroep vrijwilligers van de BMLIK rond de herdenking. Deze werkgroep nam zowel de organisatorische als de inhoudelijke werking van de herdenking op zich. Zo werden de uitnodigingen opgemaakt en verstuurd, de sprekers uitgekozen en uitgenodigd, de getuigenissen verzameld, … Er werden ook contacten gelegd met de Artevelde Hogeschool, waar we na de herdenking aan de Steen konden napraten bij een drankje. Ook voor de opbouw en de afbraak konden we rekenen op veel vrijwilligers. Dit jaar werkten we met heel het Gentse armoedeveld samen om 17 oktober te organiseren. Naast de BMLIK, Sivi en De Zuidpoort, sloegen ook Samenlevingsopbouw Gent, OCMW Gent, Stad Gent, Intercultureel Netwerk Gent, Straathoekwerk Gent, KRAS Gent, CAW Oost-Vlaandereren, ABVV Gent, ACV Gent en Victoria Deluxe de handen in elkaar.

Samenwerking met Gentse organisaties Het was een speciale 17 oktober. In 2013 kwamen niet enkel de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen en de twee andere Gentse Verenigingen waar armen het woord nemen naar buiten. Ook verschillende andere Gentse organisaties die zich inzetten voor armoedebestrijding stelden hun werking voor op een standenmarkt. Naast de herdenking was er ook plaats voor het verbreken van het wereldrecord witte lakens knopen en konden Gentenaars hun mening geven over het armoedebeleid van de stad Gent.

“Het was een fantastische namiddag. Er was een goeie sfeer. Iedereen was positief. Er was veel meer volk dan de vorige jaren. Er hielpen ook veel studenten mee.” “De kraampjes waren zeer interessant. Vanuit de BMLIK hebben we enquêtes van energie afgenomen. Ook onze jongerenwerking was aanwezig met een standje. Ze hadden een grote beer mee als mascotte waarmee je op de foto kon.” 9

Jong Gent In Actie met OCMW-voorzitter Rudy Coddens

“We voelden ons echt één met iedereen die aanwezig was, dat was een zeer goed gevoel. We vonden het fantastisch dat alle organisaties er samen waren. Dat is een mooi signaal dat iedereen samen voor de armoede vecht. Het was echt bemoedigend om die sfeer te voelen. Ook de OCMW-voorzitter Rudy Coddens was een hele namiddag aanwezig!” “Wij hebben het wereldrecord witte lakens aan elkaar knopen verbroken. We wilden minstens de afstand van 1300m bereiken, de afstand van de Steen naar het stadhuis. Maar die afstand hebben we bijna verdubbeld. 2011,8m. Een wit geknoopt laken is het symbool van de strijd tegen armoede. Een knoop in het laken is zoals een knoop in de zakdoek: armoede mag niet vergeten worden! Witte geknoopte lakens uit het raam staat voor ontsnappen uit de armoede.” Een vrijwilliger verwoordt het als volgt: “Wij hebben niet veel meer gezien dan lakens! En de volgende dag hadden we zere voeten.” “Er was ook veel te doen op het podium: er was muziek, dans, … Freek Neirynck heeft het geheel aan elkaar gepraat, er werd veel gelachen! “ “Ook de herdenking was zeer mooi. Ik was geschrokken van al het volk. Je voelt je dan echt gesteund, het was een heel krachtig signaal. Je voelt dat de maatschappij bezig is met armoede. Je zag dat iedereen die er was, geraakt werd door de getuigenissen.” “Wat we heel jammer vinden, is dat er enkel rond 17 oktober aandacht is voor de armoede. In de zomer praat er niemand over, maar wij blijven nog steeds in de armoede zitten.” “Het was echt voor herhaling vatbaar. Wetende dat er op die dag overal in de wereld mensen samenkomen voor het verzet tegen armoede, honger, uitsluiting en geweld, dat raakt je.“ 10

De werking Werking met de gezinnen Bezoeken aan huis Een deel van de gezinnen in armoede die we met de Beweging bereiken komen zelden of nooit naar de bijeenkomsten. Toch leveren ze een waardevolle bijdrage aan onze werking door bij hen thuis hun ervaringen en getuigenissen te laten registreren. Gezinnen in armoede worden om de twee maanden bezocht. Op huisbezoek worden dezelfde thema’s behandeld als diegene waarrond we werken op de maandelijkse bijeenkomsten. Dit jaar ging het om volgende onderwerpen: - Toekomst voor kinderen en jongeren - Energie: folder Vlaamse energieregulator en enquête in verband met het sociaal tarief - Aanbod vakantieparticipatie - Informatie over de 80/20 regeling stad Gent Daarnaast proberen we gezinnen in armoede ook zo goed mogelijk door te verwijzen en hen op de hoogte te brengen van hun rechten. Dit jaar legden we met 8 vrijwilligers en 2 personeelsleden 221 huisbezoeken af bij 71 gezinnen. Door meer beleidswerk en andere activiteiten zijn het aantal huisbezoeken van het personeel gedaald. Een aantal vrijwilligers die veel huisbezoeken deden zijn ook weggevallen. Gezinnen in armoede aan huis bezoeken vraagt een groot engagement. Het vraagt eerst en vooral een zeker vertrouwen van het gezin om een vreemde persoon in hun huis binnen te laten. Dit is niet altijd even evident, soms schamen mensen zich voor hun woonsituatie, of is er een angst dat men zaken zal doorgeven aan bevoegde instanties. Maar ook voor de vrijwilliger of het personeel is het niet altijd evident. Afspraken maken loopt soms niet gemakkelijk, mensen hebben soms geen belwaarde om te verwittigen, of hebben zodanig veel aan hun hoofd dat ze de afspraak zijn vergeten. Af en toe sta je al eens voor een gesloten deur. Daarenboven sturen we niet elke vrijwilliger zomaar op huisbezoek, we vragen van hen een langdurig engagement zodat de gezinnen een vertrouwensband kunnen opbouwen.

De werkgroep huisbezoeken Deze werkgroep kwam drie keer samen in 2013. Het belangrijkste item op deze vergaderingen is het uitwisselen van ervaringen. De onderwerpen waarmee men op huisbezoek gaat, worden opgelijst en voorbereid. De huisbezoekers krijgen ook zicht op de evoluties binnen de verschillende thema’s en de resultaten van dialoogmomenten. Elke vergadering heeft ook een rubriekje vorming op de agenda. Deze vormingen worden gekozen, voorbereid en steeds gebracht door mensen van de werkgroep zelf. Dit jaar spraken we verder over grenzen stellen en de fundamentele attributiefout. (Hoe kijken mensen zonder armoede-ervaring naar mensen in armoede en omgekeerd).

11

De bijeenkomsten Elke maand komen we samen met een grote groep mensen die in armoede leven. Deze bijeenkomsten bestaan uit 2 delen: enerzijds werken we rond een thema, dit jaar was dat ‘Toekomst voor kinderen en jongeren’, anderzijds is er ook tijd voor een nieuwsrondje met aankondigingen. Op deze maandelijkse bijeenkomsten bereiken we in Gent gemiddeld 22 mensen in armoede en 7 vrijwilligers zonder armoedeervaring. We komen samen in het Huis van de Mensenrechten in de Nieuwebosstraat 3. De gezinnen vinden het belangrijk om contact te hebben met de mensen van onze zustervereniging in Oostende. Zo voelen zij dat zij deel uitmaken van een groter geheel en niet alleen staan met hun miserie. We hebben dit jaar geen gezamenlijke bijeenkomsten georganiseerd. We vangen dit op door met beide groepen deel te nemen aan de nieuwjaarsreceptie, het Feest van de vriendschap en een gezamenlijke denkdag (zie verder in het verslag). Dit zijn de thema’s waarrond we werkten op de bijeenkomsten: 17 januari 2013 21 februari 2013

Nieuwjaarsreceptie in Gent samen met de groep uit Oostende -

Toekomst voor kinderen en jongeren: Wat heeft een gezin nodig om rond te komen ? Nieuwsrondje + aankondigingen

21 maart 2013

-

Toekomst voor kinderen en jongeren: gesprek met coördinator Roppov en gespreksleidster De Boei over rechten van ouders in de bijzondere jeugdzorg

18 april 2013

-

Toekomst voor kinderen en jongeren: opvolging gesprek vorige vergadering Aankondigingen

16 mei 2013

-

20 juni 2013

-

Toekomst voor kinderen en jongeren: aanvullen van de voorstellen Aankondigingen Toekomst voor kinderen en jongeren: verder aanvullen van de voorstellen We staan stil bij het voorbije werkjaar: evaluatie We sluiten af met een kleine receptie en een bedanking voor de chauffeurs.

19 september 2013

-

Nieuwsrondje + aankondigingen 17 oktober: voorbereiding Denkdag

10 oktober 2013

-

Thema toekomst voor kinderen en jongeren: Huizen van het Kind Nieuwsrondje + aankondigingen 17 oktober

-

12

21 november 2013

-

19 december 2013

-

Thema toekomst voor kinderen en jongeren: Huizen van het Kind Evaluatie 17 oktober Opvolging Denkdag Nieuwsrondje + aankondigingen Thema toekomst voor kinderen en jongeren: Ervaringen met Kind en Gezin Nieuwsrondje + aankondigingen

De werkgroep voorbereiding bijeenkomsten in Gent Deze werkgroep komt maandelijks samen om de bijeenkomsten voor te bereiden. De vorige bijeenkomst wordt telkens geëvalueerd. Bij de voorbereiding zoeken we samen naar aangepaste gespreksmethodieken om er voor te zorgen dat iedereen aan bod kan komen. In deze werkgroep wordt ook de maandelijkse nieuwsbrief naar de gezinnen opgemaakt. Verder worden er ook praktische afspraken gemaakt om de drempel naar de bijeenkomsten voor de mensen in armoede te verlagen. Zo zoeken we met deze werkgroep naar geschikte kinderoppas en chauffeurs voor de mensen. Iets wat niet altijd evident was. Een aantal vrijwilligers haakten om persoonlijke redenen een tijdje af. We zoeken in 2014 naar een nieuw elan. De vergaderingen gingen door op: 7 februari, 6 maart, 8 april, 23 april, 4 juni, 26 september, 7 november 2013.

Themawerking tijdens bezoeken en bijeenkomsten Een toekomst voor kinderen en jongeren In 2013 gingen we verder met “een goede relatie in het gezin”. We bewandelden twee sporen. Dit had enerzijds te maken met de ervaringen van de gezinnen in armoede en anderzijds met beleidsevoluties in verband met integrale jeugdhulp en preventieve gezinsondersteuning. De ervaringen met jeugdhulp worden door gezinnen zeer negatief aangevoeld. Daarom gingen we in gesprek met Ingrid Crabbe, de coördinator van Roppov en met Sabine Burgelman van De Boei, een oudergespreksgroep. Zij wezen vooral op de rechten van ouders binnen de bijzondere jeugdbijstand. Hilde Linssens, Netwerk tegen armoede, maakte ons ook wegwijs in de nieuwe beleidsevoluties op vlak van integrale jeugdhulp met de intersectorale toegangspoort en de kritische bedenkingen vanuit verenigingen daarbij. Van daaruit kwamen we tot een aantal voorstellen. Inzake preventieve gezinsondersteuning zijn er nieuwe ontwikkelingen op til met centraal het Huis van het Kind. We spraken over de verwachtingen van ouders ten 13

aanzien van dit netwerk. Voorlopig moet dit op het niveau van de stad Gent nog verder uitgewerkt worden.

Recht op een waardige uitvaart Met de werkgroep waardige uitvaart zitten we momenteel in de opvolgingsfase. In januari nodigden we 2 mensen uit van het collectief voor straatdoden in Brussel. Zij lichtten de acties van het Collectief en de jaarlijkse herdenking toe. Zij gaven ons ook nuttige tips in verband met de contacten met het beleid. Naast de werkgroep uitvaart waren ook aanwezig: levensbeschouwelijke en sociale diensten van de ziekenhuizen, straathoekwerk en kabinetsmedewerker van de schepen Rudy Coddens. Ondertussen rijpten de plannen voor de oprichting van een Contactpunt Waardige Uitvaart. We gingen in gesprek met de directeur van CAW Artevelde. De vrijwillige coördinatrice van het Contactpunt Els De Smet kon daar een bureau delen met Kontakt Bejaarden. We kregen ook een schenking. Er werden vrijwilligers gezocht om uitvaarten bij te wonen, een tekst te lezen of een stukje muziek te brengen. Positief is dat de mensen van de werkgroep uitvaart van de Beweging zich ook engageren om uitvaarten bij te wonen. In mei ging het Contactpunt van start. In 2013 waren vrijwilligers aanwezig op 40 uitvaarten die doorgingen zowel op de strooiweide aan het crematorium te Lochristi als op de Westerbegraafplaats in Gent. Met de werkgroep uitvaart hebben we opnieuw deelgenomen aan de herdenking van de straatdoden in Brussel op 14 mei. Drie mensen van de werkgroep lazen een tekst voor over onze werking in Gent. In de VVSG had men ondertussen ook niet stil gezeten. Op basis van ons bezoek van vorig jaar heeft men een leidraad uitgewerkt waarin een groot deel van onze voorstellen zijn opgenomen. Op de persconferentie in de raadszaal van het Gentse OCMW (OCMW-voorzitter Rudy Coddens is ook voorzitter van het Directie Comité OCMW’s in de VVSG) onderstreepten we vanuit de werkgroep het belang van deze leidraad voor gemeenten wanneer ze uitvaarten opnemen voor mensen of nabestaanden die onvoldoende geld hebben om dit zelf te betalen. Daardoor kregen we ook persaandacht in een aantal kranten en op AVS. We gingen ook in gesprek met het Kabinet van Schepen Sofie Bracke, bevoegd voor burgerzaken, om het Contactpunt voor te stellen en te pleiten voor het uitbereiden van de dienstverlening in de nieuwe aanbesteding voor het aanstellen van een begrafenisondernemer. Er zijn ook zaken die kunnen opgenomen worden die niets kosten, maar toch een heel verschil kunnen maken voor mensen in armoede. Gezien de besparingen op het niveau van de stad Gent kon ze ons weinig hoop geven. Katrien Schrijvers(CD&V) en een aantal andere parlementairen deden onder andere een onderzoek naar het begraven van “behoeftigen “ in Vlaanderen. Dit resulteerde in “ Na de dood. Conceptnota voor een nieuwe regelgeving over begraafplaatsen en lijkbezorging.” Hoofdstuk 5 ging over begravingen ten laste van de gemeente. Er wordt gepleit om “in behoorlijke wijze” zoals het in het decreet wordt opgelegd aan de gemeenten decretaal of in een ministriële omzendbrief minimumvoorwaarden te verankeren zodat iedereen een waardige uitvaart krijgt. De werkgroep mag ook haar inbreng doen op een hoorzitting op 14 januari 2014 in de Commissie Binnenlandse Zaken in het parlement.

Recht op Energie In 2013 kwam de werkgroep energie van de BMLIK maandelijks samen. In het eerste deel van het jaar concentreerden we ons op de VREG (Vlaamse Regulator van de 14

Elektriciteits- en Gasmarkt). In 2012 werkten we mee aan de informatiecampagne van de VREG die zich richtte naar mensen in (kans)armoede. In 2013 kregen we de resultaten te zien. De werkgroep was verheugd dat er duidelijk iets gedaan werd met onze feedback. Zo werden heel wat moeilijke woorden geschrapt, en werd de boodschap veel laagdrempeliger en duidelijker verwoord. We deden ook nog tweemaal de V-Test in de groep. Dit is een test van de VREG die aan de hand van je verbruik de meest voordelige leverancier voor je uitkiest. We werkten ook samen met het Netwerk tegen Armoede. Thijs Callens, stafmedewerker wonen en energie, kwam onze werkgroep vervoegen. We legden onze ervaringen en zijn expertise bij elkaar. Na een paar keer samen vergaderen hadden we een enquête als resultaat. De bedoeling van de enquête is om zoveel mogelijk mensen te bevragen rond hun ervaringen met wonen en energie. In de eerste fase namen de deelnemers aan de werkgroep de enquête bij elkaar af. Na een paar keer oefenen gingen ze met de enquêtes aan de slag in hun eigen buurt: ze bevroegen hun vrienden, familie, buren, ... We stelden de enquête ook voor op het standje van de BMLIK op 17 oktober, en we stelden ze ook voor op de overleggroep ‘Wonen, water en energie’ van het Netwerk tegen Armoede. In 2014 gaan we met de enquête verschillende verenigingen af. Uiteindelijk willen we aan de hand van de resultaten een dialoog voeren met het kabinet van de bevoegde minister. We kwamen in 2013 met de werkgroep samen op: 31 januari, 19 februari, 19 maart, 23 april, 21 mei, 18 juni, 2 juli, 10 september en 24 september.

Werkgroep onderwijs Onder impuls van een studente van de sociale school, eveneens vrijwilliger in de vereniging, organiseerden we in april een praktisch vormingsmoment rond de studietoelage voor ouders. Vijf ouders kwamen hierop af. Een medewerkster van de dienst studievoorzieningen van de Artevelde Hogeschool gaf meer uitleg en hielp concreet bij het invullen van de papieren. Daardoor kregen een aantal ouders voor het eerst een studietoelage. Eind augustus startten we opnieuw met een werkgroep onderwijs. We werken hiervoor samen met de Zuidpoort. Vanuit de Beweging zijn er een 13 tal ouders geïnteresseerd om mee te werken. Op de vergadering zijn er gemiddeld een 6-tal aanwezigen. Vanuit de Zuidpoort willen er 5 ouders meewerken. We vergaderden 5 keer in 2013. In augustus lijsten we de verwachtingen van ouders op. De volgende maand wisselden we de eerste ervaringen met kinderen op school uit , deden we al een eerste voorbereiding van de vorming voor het CLB en spraken we over de betrokkenheid van ouders in het kleuteronderwijs. In oktober namen we op vraag van de drie CLB’s een nieuwe folder door op begrijpbaarheid. In november dachten we verder na over het CLB, bespraken we het memorandum in voorbereiding op de verkiezingen van 2014 en gaven we toelichting bij het inschrijvingsrecht in Gent. Op de vergadering van december brachten we verslag uit over het verticaal overleg (dialoog tussen overleggroep onderwijs van het Netwerk tegen Armoede en het kabinet) en peilden we naar de verwachtingen in verband met een mogelijke themakeuze. Ondertussen gaven we ook drie vormingen, namen we deel aan de focusgroep hoger onderwijs en gingen we naar de overleggroep onderwijs in Brussel.

15

Werkgroep ‘Energie en armoede’ Samenlevingsopbouw Enkele deelnemers uit onze eigen werkgroep energie volgen de werkgroep energie en armoede van Samenlevingsopbouw Antwerpen. In deze werkgroep, die plaatsvindt in het Netwerk tegen Armoede, worden alle knelpunten en hiaten in de regelgeving en praktijk van de energiemarkt besproken. Er is inbreng uit verschillende verenigingen uit Vlaanderen. Deze werkgroep kwam in 2013 samen op volgende momenten: 18 januari, 22 februari, 22 maart, 19 april, 17 mei, 21 juni, 19 juli, 20 september, 25 oktober, 22 november, 20 december.

Visie en missieproces Als vereniging ben je altijd in beweging. In de loop van de jaren verandert er heel wat in een organisatie. Het is belangrijk om af en toe tijd te nemen om stil te staan bij deze veranderingen, om na te gaan of de huidige werking nog overeenkomt met de missie en visietekst. Om dit na te gaan, startte de BMLIK een proces op hier rond. Denkdag 28 september 2013 Het is belangrijk om iedereen in dit proces te betrekken. Zowel mensen in armoede van Gent en Oostende, als vrijwilligers zonder armoede-ervaring, bestuurders en personeelskrachten moeten hier hun zegje over kunnen doen. Daarom organiseerden we een denkdag. We dachten na over 2 thema’s: - Participatie van mensen in armoede: Hoe kunnen mensen in armoede nog meer participeren in onze organisatie. We hoorden van mensen in armoede dat vergaderingen vaak te snel gaan, waardoor ze niet altijd met alles mee zijn. Er gebeurt ook zodanig veel in de organisatie, dat het moeilijk wordt om alles te kunnen volgen. Ook vrijwilligers zonder armoede-ervaring gaven aan dat het niet evident is om met alles mee te zijn. Daarnaast gaven mensen ook aan dat ze graag genoeg ruimte krijgen om hun zegje te doen. Een nieuwsrondje waarin mensen hun nieuws kunnen delen, vindt men zeer belangrijk. Mensen willen ook kunnen mee beslissen over welke richting de BMLIK uitgaat. Er wordt nagedacht over een mogelijk nieuwe inspraakvergadering, waarin er niet gesproken wordt over thema’s, maar waarin mensen met en zonder armoede-ervaring inspraak hebben in de organisatie. - Samenwerking tussen de BMLIK Gent en BMLIK Oostende: Beide Bewegingen zijn sinds 2012 aparte vzw’s. Er wordt regelmatig samengewerkt, de beroepskracht van Oostende werkt nog nauw samen met het team van Gent. Nu beide verenigingen een erkenning hebben als ‘vereniging waar armen het woord nemen’ is het het goede moment om het over de samenwerking te hebben. Beide verenigingen vinden het zeer belangrijk en nuttig om te blijven samenwerken, omdat we dezelfde visie en missie delen. De resultaten van de denkdag werden besproken op de verschillende overlegplatformen van de BMLIK: met mensen in armoede, met de vrijwilligers, met bestuurders en in het team. In 2014 willen we onze werking hierop aanpassen. 16

Missieproces vanuit RvB Onder leiding van een lid van de RvB werd in 2013 het missie- en visieproces verder gezet. Op een denkdag op 28 september werden ook de vrijwilligers, de beroepskrachten en de mensen in armoede van Gent en Oostende intensief betrokken. Thema’s waren o.m. de participatie van de mensen in armoede in de vereniging en de samenwerking Gent – Oostende..

Cultuur en Vrije tijd Deelname aan cultuur en vrije tijdsbesteding is voor ieder mens een verrijking van lichaam en geest. Het doet je opleven en je sluit op die manier sociale contacten. Voor mensen in armoede zijn dit de momenten van het jaar waar ze het gevoel krijgen mee te draaien in een maatschappij waarin je over alles en nog wat hoort te kunnen meepraten.

Werkgroep Cultuurparticipatie De werkgroep cultuur van de BMLIK draaide in 2013 op volle toeren. De werkgroep bestaat uit een vijftiental mensen, voornamelijk vrijwilligers met armoede-ervaring. Op het programma stond: bekendmaken van het aanbod van de Gentse vrijetijdsaanbieders en organiseren van laagdrempelige vrijetijdsactiviteiten. Via de dienst cultuurparticipatie van de Stad Gent krijgen we gedurende het jaar verschillende 1 euro tickets aangeboden. Deze worden verdeeld in onze werkgroep cultuur. Soms worden ze individueel verdeeld, of als er ruimte is organiseren we groepsuitstappen. Daarnaast werkt de werkgroep ook actief mee aan de 80/20-regeling en de komst van een Gentse vrijetijdspas. In Gent is er momenteel een 80/20 regeling, d.w.z. dat mensen in armoede 80% van de kosten van vrijetijdsactiviteiten kunnen terugkrijgen. Maar dit systeem kent zijn beperkingen: mensen moeten het bedrag eerst zelf voorschieten, en enkel mensen die zijn aangesloten bij een vereniging kunnen er gebruik van maken. We willen dus dat er zo snel mogelijk een vrijetijdspas komt. Op 29 januari evalueerden we de Gentse afsprakennota rond cultuur. Op 20 juni overlegden we samen met Samenlevingsopbouw Gent, De Zuidpoort en Sivi over de nieuwe afsprakennota. Op 30 mei kwam de jeugddienst hun vakantieaanbod voorstellen in de groep. Er was ook ruimte om aan te geven welk aanbod ons het meest aansprak, en de mogelijke drempels te benoemen. De werkgroep kwam samen op volgende momenten: 16 januari, 24 januari, 14 februari, 14 maart, 15 maart, 16 april, 30 april, 20 juni, 15 juli, 5 september, 17 september, 21 oktober, 24 oktober, 14 november, 3 december, 25 november, 28 november 2013.

17

Activiteiten waaraan de werkgroep deelnam of organiseerde in 2013: 17 januari 2013

Nieuwjaarsreceptie met Oostende en Gent

9 april 2013

Workshop buttons maken

4 mei 2013

Feest van de vriendschap: 30 jaar BMLIK

13 juli 2013

Zomeractiviteit naar Provinciaal Domein Puyenbroeck

14 september 2013

Odegand

29 september 2013

Misschien zal ik toch blijven – Victoria Deluxe

27 oktober 2013

Uitstap naar Bellewaerde

30 november 2013

Sinterklaasfeest

31 december 2013

Oudejaarsfeest georganiseerd door ’t Stoofke

Vakantieparticipatie Het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen, zorgt voor een aanbod van vakanties en daguitstappen aan verminderde tarieven voor mensen met een laag inkomen. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met sociale organisaties. De Beweging is als dusdanig erkend. Ook dit jaar zorgden we, als tussenpersoon, voor bekendmaking van het aanbod van vakanties en daguitstappen en hebben we de administratieve formaliteiten vervuld voor de inschrijvingen. Jaarlijks organiseert het Steunpunt een forum. Op 25 april namen we deel aan deze forumdag. Het Steunpunt Vakantieparticipatie levert puik werk maar het is pijnlijk te moeten blijven vaststellen dat de financiële kost van deze vakanties en daguitstappen vaak nog te hoog is voor veel gezinnen.

Nieuwjaarsreceptie Het nieuwe jaar werd op 17 januari 2013 ingezet met een feestelijke receptie waarop mensen in armoede, vrijwilligers, medewerkers en partners van de BMLIK Gent en Oostende aanwezig waren. We telden ongeveer 85 gasten. Naast muziek van het geweldige DJ-duo Marcel en Vicky, stond er een heerlijke kaasschotel op het menu. Daarnaast vertelden ook mensen van Gent en Oostende over hun werking en hun verwezenlijkingen van het laatste jaar. De werkgroep cultuur stond in voor de organisatie van het feest.

Sinterklaasfeest Op 30 november 2013 organiseerde de BMLIK een groot Sinterklaasfeest. Dit feest kwam tot stand door de grote inbreng van de werkgroep cultuur. Vanaf de zomer startten we al met de voorbereidingen. Vrijwilligers zorgden voor contacten met 18

verschillende winkels, zodat we dit feest met een minimum aan budget konden verwezenlijken. Dit jaar mochten we ook rekenen op de hulp van vzw Lejo en een paar vlijtige studenten van de KATHO Hogeschool uit Kortrijk. Ook onze eigen jongeren van Jong Gent In Actie werkten hard mee om de kinderen een leuke namiddag te bezorgen. We bereikten ongeveer 100 personen, waarvan de helft kinderen. De zaal zat volledig vol!

Jongerenwerking 2013 was het jaar waarin Jong Gent In Actie helemaal uit de startblokken schoot. Het jaar begon goed met een goedkeuring van projectsubsidies van het Agentschap Cultuur, Jeugd, Sport en Media. Met deze middelen konden we een halftijdse jongerenwerkster aanwerven. Samen met de hulp van de jongerenwerkster van Uit de Marge, konden we wekelijkse activiteiten voorzien voor de jongeren. In 2013 bereikten we 35 Gentse jongeren in armoede tussen 13 en 28 jaar. Wat is Jong Gent In Actie? Jong Gent In Actie is de jongerenwerking van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw. De werking is een samenwerking tussen de drie Gentse Verenigingen waar armen het woord nemen. (BMLIK, De Zuidpoort en SIVI). We konden deze jongerenwerking starten met de inhoudelijke en praktische steun van het Netwerk tegen Armoede en Uit De Marge. Noodzaak? Deze werking is ontstaan als een antwoord op de signalen van zowel jongeren als hun ouders, vanuit de drie Gentse Verenigingen waar armen het woord nemen. Jongeren gaven aan geen of maar beperkt aansluiting te vinden bij bestaande jeugdwerkinitiatieven, ouders merkten hetzelfde op. In Gent brengt geen enkele organisatie de signalen en ervaringen van deze jongeren bij het beleid en het middenveld. Hierop wil JGIA een antwoord bieden. Doelgroep? De jongeren die zich aansluiten bij de activiteiten van JGIA zijn bijna uitsluitend generatiearme jongeren, tussen de 15 en 25 jaar. Momenteel hebben we een 35tal verschillende jongeren bereikt. Per activiteit zijn er gemiddeld acht jongeren aanwezig. Doelstellingen: • Gentse generatiearme jongeren verenigen op een laagdrempelige manier • Drempels in kaart brengen en een signaalfunctie opnemen (lokaal en bovenlokaal) • Samen met jongeren werken aan emancipatie • Jongeren doorverwijzen naar de gepaste organisaties/verenigingen. Het project wordt gestuurd door een stuurgroep die bestaat uit vertegenwoordigers van de BMLIK, Uit De Marge, De Zuidpoort, Sivi, Netwerk tegen Armoede en Stad Gent.

19

Acties Deelname aan actie Red de juridische bijstand 13 juni Het Netwerk tegen Armoede, verschillende Verenigingen waar armen het woord nemen, advocaten, vakbonden en andere middenveldorganisaties voerden op 13 juni in Brussel actie tegen de geplande hervorming van de Pro Deo rechtsbijstand. Mensen zouden in de toekomst tot 30 euro moeten betalen per procedure, onbetaalbaar voor mensen in armoede. Voor hen wordt de deur voor rechtsbijstand brutaal dichtgegooid. Ook de BMLIK was, samen met de jongeren van Jong Gent In Actie, aanwezig om hun verontwaardiging te uiten.

Vorming Voor de gezinnen 21 maart 2013

23 mei 2013

Gesprek met coördinator Roppov en gespreksleidster De Boei over rechten van ouders in de bijzondere jeugdzorg Vorming over de studietoelage en concreet invullen van de papieren voor 5 mensen in armoede Forumdag Netwerk tegen Armoede: herverdeling

30 mei 2013

Voorstelling Jeugddienst Gent

17 juni 2013

Uitleg over decreet Integrale jeugdhulp door Hilde Linssen

26 oktober 2013

Dag van de sociale huurder

5 november 2013

Studiedag Huizen van het Kind

19 november 2013

Forumdag Netwerk tegen Armoede: hoe in dialoog gaan met de samenleving

26 april 2013

Bekendmaking en sensibilisering Vorming en vormende gesprekken 24 januari 2013 20 februari 2013 26 februari 2013 21 mei 2013 12 juni 2013 11 juli 2013 4 november 2013

Vertoning Film Père Joseph met nabespreking voor groep emancipatorische werking OCMW Gent met 1 persoon in armoede Vorming studenten orthopedagogie KATHO met 9 mensen in armoede Armoede en Participatie aan de UGent met 1 persoon in armoede, i.s.m. Netwerk tegen Armoede Vorming voor studenten opleiding sociaal-cultureel werk VSPW Gent, met 4 mensen in armoede Vorming voor bestuur en personeel Vorming-plus Gent-Eeklo met 3 mensen in armoede Vorming voor groep Werk- en welzijnstrajecten VDAB, met 3 mensen in armoede Vorming 40 medewerkers CLB GO! Gent met 5 mensen in 20

8 november 2013 18 november 2013 28 november 2013 12 december 2013 18 december 2013

armoede Vorming voor jeugdbewegingen (in kader van Onbekend is onbemind), met 4 mensen in armoede Getuigenis aan 4 groepen leerlingen Don Bosco college in Zwijnaarde Vorming voor studenten sociaal werk KATHO werkveldervaring, met 8 mensen in armoede Vorming voor studenten opleiding lager onderwijs HoGent Vorming voor studenten opleiding kleuteronderwijs Artevelde Hogeschool

Permanente vorming Armoede en Participatie In 2013 werd de Permanente Vorming georganiseerd door de Faculteit Psychologische en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Sociale Agogiek van de Universiteit Gent. In samenwerking met het Netwerk tegen Armoede organiseerde de BMLIK de tweede les ‘Door dialoog kennis opbouwen over armoede en armoedebestrijding’. Volgende lessen stonden op het programma: Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Les 9 Les 10

Het referentiekader : een rechtenbenadering Door dialoog kennis opbouwen over armoede en armoedebestrijding Participatie van armoede op beleidsniveau Armoede en gezondheidszorg Armoede, kruispuntdenken en diversiteit Armoede en onderwijs Armoede en ervaringsdeskundigen Participatief werken in een jeugdbeschermingscontext Participatief werken in het OCMW Armoede in een internationaal perspectief

De Permanente Vorming werd ook opengesteld als keuzevak voor studenten van de Masteropleiding in de Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Gent.

Voorbereidende gesprekken: 24 januari 2013

Voorbereiding Armoede en participatie

19 februari 2013

Voorbereiding Armoede en participatie

4 juni 2013

Voorbereiding vorming Vorming-plus

11 juni 2013

Voorbereiding vorming Vorming-plus

10 juli 2013

Voorbereiding vorming VDAB

22 augustus 2013

Voorbereiding vorming met stafmedewerker Netwerk tegen Armoede Afstemmen vorming naar studenten met medewerker Zuidpoort

30 september 2013

21

8 oktober 2013

Gesprek met docent HoGent ter voorbereiding van vorming

28 oktober 2013

Voorbereiding vorming voor CLB GO!

Communicatie Tijdschrift Er verschenen 6 nummers van het tijdschrift 2013. 1/2013 2/2013 3/2013 4/2013 5/2013 6/2013

januari maart mei juli september november

Courage voor het nieuwe jaar 30 jaar Beweging We staan niet stil Samen in Beweging 17 oktober Wij staan niet stil

Werkgroep de redactie Deze werkgroep stond in voor de opmaak van ons tijdschrift. Een tiental vrijwilligers met en zonder armoede-ervaring kwamen maandelijks samen om artikels te schrijven over activiteiten waaraan ze deelnamen in de BMLIK. Het is een leerzame werkgroep, waar we niet enkel samen schrijven, maar waar er ook ruimte is om de activiteiten te herbeleven door er uitvoerig over te praten. Website www.bmlik.be Op onze website vind je nieuwsberichten, maar ook een aantal getuigenissen, contactgegevens, links naar interessante organisaties en informatie over wat we allemaal doen. Ook het jaarverslag is te downloaden op onze website. Nieuwsbrief De mensen in armoede worden elke maand uitgenodigd op de bijeenkomsten. Doordat niet iedereen over een computer en/of internet beschikt, versturen wij de nieuwsbrief per post. Voor de opmaak en verzending kunnen wij rekenen op de hulp van vrijwilligers met en zonder armoede-ervaring. Fototentoonstelling Courage in kleur In oktober 2013 werd de fototentoonstelling ‘Courage in kleur’ uitgeleend aan de dienst Samenleven van Willebroek.

22

Medewerkers Raad van Bestuur, Algemene Vergadering en Dagelijks Bestuur De vzw BMLIK wordt bestuurd door een Algemene Vergadering, bestaande uit een vijfentwintigtal bestuursvrijwilligers, sommigen met eigen armoede-ervaring of ervaring in de socio-culturele of welzijnsector. De A.V. vond plaats op 25 maart 2013. De belangrijkste agendapunten waren goedkeuring van jaarverslag, jaarrekening en begroting. Uiteraard werden de leden van de A.V. ook op de hoogte gebracht van nieuwe projecten en de lopende werking. De Raad van Bestuur van de vzw BMLIK, bestaande uit veertien bestuursvrijwilligers, vergaderde op 4 februari, 25 maart, 10 juni, 28 augustus, 30 september, 19 november en 12 december 2013. De RvB wordt bijgewoond door de coördinator van de vereniging wat vooral inhoudelijk een belangrijke meerwaarde betekent. De grote bekommernis ging dit jaar zeker naar personeels- en geldzaken: - vermindering van de subsidies en mogelijkheid tot fondsenwerving - overstap naar een nieuw paritair comité - verbetering van de transparantie van de boekhouding door aankoop van een boekhoudpakket en een dubbele boekhouding - beheer van het Huis van de Mensenrechten - plaats en rol van de vzw. Partners tegen Miserie - de overeenkomst Gent – Oostende Belangrijk daarnaast waren dit jaar vooral inhoudelijke informatie en besprekingen: - de thema’s van de werking met de gezinnen - taakomschrijving, vorming en coaching van het personeel - de visie- en missietekst en de opstart van een organisatievernieuwingsproces - de voorbereiding en evaluatie van de denkdag op 28 september en de bespreking van de resultaten - de voorbereiding en evaluatie van het feest van 30 jaar BMLIK en van de herdenking op 17 oktober, Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede - de officiële erkenning en subsidiering door de Vlaamse Overheid en de verzelfstandiging van de BMLIK Oostende - het jongerenparticipatieproject “Jong Gent in Actie” (personeel, samenwerking met Uit de Marge,…) Het Dagelijks Bestuur., bestaande uit de voorzitter, de ondervoorzitter, de secretaris-penningmeester en een vierde lid van de RvB komt tweewekelijks samen.

23

Personeel In 2013 werkten 5 betaalde medewerkers voor de BMLIK. De inhoudelijke werking van BMLIK Gent werd gedragen door Greet (HT) en Tim (VT). Gudrun (HT) is verantwoordelijk voor de inhoudelijke werking in Oostende. Lara (HT) stond in voor de jongerenwerking. Tiene (DT) is verantwoordelijk voor alle administratieve taken. Op regelmatige basis werden personeelsvergaderingen gehouden samen met het Dagelijks Bestuur. In 2013 maakten we de overstap van paritair comité 337 naar paritair comité 329.01.

Secretariaat Het secretariaat heeft vooral een ondersteunende, praktische rol zodat de medewerkers zich voor de werking met de gezinnen volledig op het inhoudelijke kunnen concentreren. Naast de dagelijkse taken zoals onthaal, briefwisseling, mailverkeer, klassement, … zijn er de periodieke taken zoals voorbereiding 17 oktober, verzekeringen, facturen, fiscale attesten… Elk jaar brengt ook specifieke taken en gebeurtenissen. Zo ook in 2013. De Vlaamse Overheid, afdeling Welzijn en Samenleving, had na een inspectie aangedrongen op een meer doorzichtige boekhouding. Daarom werd een nieuw programma voor dubbele boekhouding gezocht, gevonden en gestart. Midden 2013 stopte Rudy Balcaen zijn jarenlang engagement als secretaris, personeelsverantwoordelijke en kassier van de Beweging wegens verhuis. Hugo De Vos werd bereid gevonden zijn taken over te nemen en na een periode van overlapping en herschikking van taken vonden we opnieuw een goede manier van samenwerking. Op 4 mei vierden we het Feest van de Vriendschap n.a.v. het 30 jaar bestaan van de Beweging. Er werd een namenlijst geprojecteerd van iedereen die ooit had deelgenomen aan de bijeenkomsten en van alle vrijwilligers. Ondertussen plakte Els De Smet de stapeltjes foto’s die waren blijven liggen en de daarbij horende getuigenissen netjes in fotoboeken. Bij het doorbladeren van die fotoboeken kwamen heel wat herinneringen naar boven. Aan de hand van de Nieuwsbrieven, tijdschriftnummers en jaarverslagen maakte Roos Devisscher een lijst van alle belangrijke data in de loop van 30 jaar Beweging. De jongerenwerking werd gestart. Na wat herschikking van lokalen en materiaal vonden ze hun eigen plek in het zaaltje boven de grote vergaderzaal. Op 17 oktober gaven we aan Rudy, als bedanking voor zijn vrijwillige inzet, een boek met foto’s en handgeschreven herinneringen van de gezinnen en de vrijwilligers. En of hij er blij mee was! 24

Eind 2013 vonden we via het PWA een betaalbare oplossing voor de schoonmaak van het Huis van de Mensenrechten. Dit alles brengt leven in het Huis, maakt deze taak boeiend en leerrijk maar zouden we niet kunnen uitvoeren zonder de medewerking van de vele bereidwillige vrijwilligers die altijd klaarstaan om ons daarbij te helpen.

Team Het team van de BMLIK, bestaande uit de groepswerkers en stagiaires van Gent en Oostende, kwam ongeveer driewekelijks samen, gecoached door Lieve en Leen. Op deze vergaderingen wordt de dagelijkse werking besproken en worden vormingen en ideeën uitgewisseld. Deze teamwerking werd ervaren als ondersteunend en vormend en wordt in 2014 als efficiënt werkinstrument zeker voortgezet.

Vrijwilligerswerking In 2013 werden er 4 vrijwilligersvergaderingen georganiseerd. Deze vergaderingen hebben als doel om alle vrijwilligers te betrekken bij de werking. Regelmatig worden de verschillende werkgroepen voorgesteld. De vrijwilligersvergaderingen werden ook telkens voorzien van een vormingsmoment. Volgende thema’s kwamen aan bod: - Jaarboek armoede en sociale uitsluiting - Brainstorm: hoe meer vrijwilligers zoeken - Armoedebarometer - De rechtenverkenner - Huizen van het Kind Dit jaar bereikten we opnieuw veel nieuwe vrijwilligers in de BMLIK. Zowel de werking van de bijeenkomsten, de huisbezoeken, de diverse werkgroepen en het secretariaat werden versterkt met de inzet van deze vrijwilligers. De vrijwilligers kwamen dit jaar samen op: 31 januari, 4 april, 30 mei en 4 november 2013.

Begeleiding stagiaires en thesis In 2013 werden er twee stages begeleid voor studenten Sociaal-Cultureel Werk van de Artevelde Hogeschool. We werden ook benaderd door een studente die voor het behalen van de graad Master in sociaal werk een thesis wilde maken over “De betekenis van maatschappelijke dienstverlening in het realiseren van alleenstaand moederschap in armoedesituaties”. Ze interviewde 5 alleenstaande moeders uit de Beweging. Er ging tijd naar de voorbereidende gesprekken, het aanspreken van de moeders en het plannen van de interviews. 25

Vorming van de medewerkers Deelname aan vormingsmomenten door medewerkers 8 en 22 maart 2013 21 mei 2013 6 september 2013 3, 10, 17 en 24 oktober 2013 21 november 2013 5 december 2013

Vorming Bindkracht in het werken met groepen Samenlevingsopbouw Vlaanderen Als ouders en kinderen elkaar ontmoeten. Voorstelling onderzoek Vorming Bindkracht in het werken met groepen Samenlevingsopbouw Vlaanderen Basisvorming jeugdwerkers Uit De Marge Congres Uit De Marge Voorstelling Jaarboek OASES

26

Samenwerkingsverbanden en Netwerken BMLIK Oostende Vanaf 2013 is de Beweging in Oostende een afzonderlijk erkende en gesubsidieerde vereniging. Ze hebben een eigen Raad van Bestuur en Algemene Vergadering . Om de verzelfstandiging, na jaren nauwe samenwerking, niet te bruusk te laten verlopen, hebben de beide vzw’s in 2013 en 2014 een overeenkomst gesloten waarin een gedeeltelijke administratieve en personeelssamenwerking werd vastgelegd. De werking met de gezinnen en de lokale samenwerking met beleid en organisaties in Oostende en West-Vlaanderen beschrijven zij in een eigen jaarverslag. Op vraag van veel gezinnen in Gent en in Oostende die jarenlang samenwerkten blijft BMLIK-Oostende wel een echte zustervereniging waarmee we af en toe activiteiten samen doen. Onze gezamenlijk nieuwjaarsreceptie was zoals ieder jaar een ontmoetingsfeest waar zowel de mensen van Gent als van Oostende naar uitkeken en van genoten. Het feest van ons 30-jarig bestaan was zeker ook hun feest en Oostende was dan ook met velen aanwezig. Ook aan de herdenking van 17 oktober aan de Steen op Sint-Pietersplein nam een grote groep uit Oostende deel. Ook in 2014 zetten we, op vraag van mensen uit Gent en Oostende de samenwerking verder, ook al zal BMLIK Oostende meer en meer zelfstandig functioneren.

VZW Partners tegen Miserie De leden van de Partners tegen Miserie hebben, waar mogelijk, ondersteuning gegeven aan de werking van de BMLIK. De vzw kon ook een financiële bijdrage overmaken aan de BMLIK, al was het maar de helft van het bedrag dat in de begroting voorzien was. De Partners hebben in hun vergaderingen de oefening voorbereid of ze een werkgroep van de BMLIK worden of de zelfstandige vzw structuur wensen te behouden. De zorg voor het 'Huis' op materieel vlak wordt gedeeld, en de zoektocht naar een werkgroep vrijwilligers die dit ter harte neemt wordt in elke vergadering mee opgenomen. De werking en de zorgen rond het voortbestaan van De Katrol werden opgevolgd en ondersteund.

Project de Katrol De Katrol Gent 2013 De Katrol werd opgericht in Oostende in 2002 en kreeg navolging in een tiental West-Vlaamse en Oost-Vlaamse steden en gemeenten. De Partners tegen Miserie vzw gingen in 2009 met Vlaamse projectmiddelen van start met De Katrol Gent. Hiervoor wordt samengewerkt met een netwerk van Gentse onderwijs- en welzijnsorganisaties. In 2013 waren sommige Katrolwerkingen verankerd binnen een OCMW of CAW. Voor Gent en Oostende is dit niet het geval. Beide werkingen zijn relatief groot en dynamisch maar tot nu toe kunnen we niet kan rekenen op structurele financiering op langere termijn. 27

De Katrol Gent overleefde in 2013 met schijven van 20.000 euro die door verschillende lokale, provinciale en privaatinstanties aan ons werden toegekend. In 2013 zijn we actief op zoek gegaan naar een structurele verankering van de Katrol Gent. In dit kader zijn er veel gesprekken gevoerd met mogelijke samenwerkingspartners maar anno januari 2014 is de verankering voor de Katrol Gent nog niet gevonden. 1 De werking De Katrol Gent wil kansarme kinderen kansrijker maken via studie –en opvoedingsondersteuning aan huis. Het gaat zowel om kinderen en jongeren van de leeftijdsgroep derde kleuterklas tot en met de eerste graad van het secundair onderwijs. De gezinnen wonen in Groot-Gent en de kinderen lopen school in Gent en omgeving. De problemen die deze kinderen en jongeren ondervinden op school hebben (gedeeltelijk) te maken met de gezinscontext waarin de kinderen opgroeien en de sociaaleconomische positie van het gezin. De zorgen om de schoolprestaties van de kinderen worden of geuit door de school of een welzijnsorganisatie maar steeds ook uitdrukkelijk geformuleerd door de ouders. De Katrol legt de nadruk op de ouders, het versterken van hun betrokkenheid op het onderwijs en het installeren van een onderwijscultuur in kwetsbare gezinnen. 2 De studenten De ondersteuning wordt geboden door studenten uit diverse onderwijsinstellingen en opleidingen (leraren, sociaal werk, logopedie, sociaal verpleegkunde, psychologie…) die vrijwillig kiezen voor De Katrol in het kader van een stageopdracht. Deze stage zit ingebed in een opleidingsonderdeel wat inhoudt dat de studenten ook studiepunten dienen te behalen. In 2013 hebben in totaal 93 reguliere studenten en 4 stagairs praktijkervaring opgedaan bij De Katrol Gent. 3 De gezinnen De Katrol richt zich tot kwetsbare gezinnen, alle kinderen die ondersteund worden voldoen aan (meerdere) SES-criteria uit het onderwijs. Er wordt rekening gehouden met diverse aspecten van kansarmoede: huisvestingssituatie, financiële draagkracht, aanwezigheid van een onderwijscultuur, socio-culturele hefbomen, … Elk semester worden ongeveer een zestigtal gezinnen aangemeld. In 2013 werd de helft van de doorverwijzingen gedaan door aan onderwijsinstanties (zorgcoördinatoren, brugfiguren, CLB´s). Een kwart van de aanmeldingen kwam van de gezinnen zelf. De overige 25 procent van de aanmeldingen kwamen vanuit een diversiteit aan welzijnsinstanties (OCMW´s, thuisbegeleidingsdiensten, inloopteams, dagcentra…). In het totaal ondersteunde De Katrol Gent in 2013 107 gezinnen en 149 kinderen voor een periode van 3, 6 of 9 maanden. De meeste kinderen zijn tussen de 6 en 9 jaar oud. Van de ruim 100 gezinnen die De Katrol Gent ondersteund heeft in 2013, gaat het voor ongeveer de helft om gezinnen die de oorspronkelijke gezinssamenstelling hebben. Zo´n 40 procent van de ondersteunde gezinnen bestaat uit alleenstaande mama´s. Een kleine helft van de bereikte gezinnen is aangewezen op een vervangingsinkomen of een leefloon. Iets meer dan de helft van de gezinnen beschikt over één inkomen uit arbeid. Voor veel gezinnen geldt echter dat die 28

werksituatie niet stabiel is: er is vaak sprake van interim jobs of tijdelijke contracten. Hierdoor blijven deze gezinnen onderhevig aan onzekere inkomsten. Daarnaast gaat het vaak om banen voor laagopgeleide mensen (arbeiders, schoonmakers) waarbij de verloning relatief laag ligt. De grootste groep van de ondersteunde gezinnen heeft een Turkse etnischculturele achtergrond. Daarnaast vormden de Marokkanen, Belgen en Ghanezen een zichtbare groep. Verder kan vooral gesteld worden dat de Katrol Gent “de hele wereld” bereikt: in 2013 we kregen te maken met 26 verschillende etnisch-culturele groepen. 4 De ankerfiguren De werking van De Katrol wordt gekenmerkt door de inzet van een ankerfiguur. De ankerfiguur is een professional en fungeert als vangnet voor de gezinnen en de studenten. Zij selecteert gezinnen via huisbezoeken, bouwt een vertrouwensrelatie op met de ouders, is aanspreekpersoon voor de studenten tijdens de vormingen, terugkommomenten, individuele gesprekken… De functie is gekenmerkt door een grote beschikbaarheid en flexibiliteit ten aanzien van de gezinnen en studenten. Van januari tot en met augustus 2013 zag de personeelsomkadering er als volgt uit: 1 ankerfiguur voor 0,80 VTE , 1 ankerfiguur voor 0,50 VTE en 1 ankerfiguur voor 0,40 VTE. Samen 1,70 VTE. Vanaf september is deze omkadering gewijzigd. Twee ankerfiguren zorgden samen voor 1,5 VTE (0,80 en 0,70). Dit betekent dus een capaciteitsvermindering van 0,20 VTE ankerfiguur. In 2013 organiseerden de ankerfiguren samen 34 vormingen en terugkommomenten voor studenten. Dit komt neer op 68 vormingsuren. Ze legden samen 437 huisbezoeken af bij gezinnen. 5 De Katrol Gent: centraal in Oost-Vlaanderen Sinds het academiejaar 2012-2013 is het mogelijk voor studenten om te kiezen voor een stage in een Katrolwerking buiten Gent. Op die manier kan een student kiezen voor een Katrolwerking dicht bij de eigen woonplaats. Het is ook een meerwaarde dat studenten in de eigen gemeente of stad een maatschappelijk engagement kunnen opnemen via een stage bij de Katrol. Organisatorisch is dit een heel complexe puzzel die op een heel korte tijd moet worden gemaakt. In het eerste semester van 2013 zijn alle Katrol-werkingen in Oost-Vlaanderen met voldoende studenten kunnen starten. De Katrol Gent neemt momenteel al de volgende taken op provinciaal niveau onder haar hoede: - we rekruteren studenten en verdelen hen over de verschillende werkingen in Oosten West-Vlaanderen. - we besteden veel aandacht en tijd aan het onderhouden van de contacten met de Gentse Hogescholen en zijn voortdurend op zoek naar nieuwe samenwerkingsverbanden. - enkele keren per jaar organiseren we een intervisiemoment voor de overige vier Oost-Vlaamse Katrolwerkingen. Doel hierbij is het aanbieden van methodieken, het uitwisselen van ervaringen en ideeën en de professionalisering van de ankerfiguren.

29

6 Zichtbaarheid • In de prijzen Op 21 november 2013 vond de uitreiking plaats van de Samenlevingsprijs 2013 Stad Gent. Een onafhankelijke jury koos uit 29 voorgedragen kandidaten drie laureaten. De eerste prijs werd toegekend aan de Katrol. Een citaat uit het juryrapport: “De Katrol mobiliseert en brengt bestaande krachten samen. De kinderen hun ouders worden ondersteund in het verbeteren van hun kunnen; maar ook toekomstige leerkrachten krijgen een ervaring die hun leer-krachtiger zal maken in hun professionele toekomst. … Door het inzetten op samenwerking tussen bestaande organisaties die ondersteuning bieden bij kansarmoede én zelf daartoe een laagdrempelige toegang te bieden, verzekeren zij duurzaamheid.” De prijs bestaat uit een geldbedrag van 1500 euro. Ook de bijkomende waardering en publiciteit kan beschouwd worden als winst. Van elk van de drie laureaten is een tien minuten durende filmrapportage gemaakt. Voor de Katrol Gent is dit mooi en bruikbaar materiaal. Zie: http://www.gent.be/eCache/THE/4/125.cmVjPTE4NzA0Nw.html • Vorming Er is een duidelijke tendens dat de Katrol Gent - vooral sinds het lanceren van de eigen website (www.dekatrolgent.be) - meer gecontacteerd wordt door externe organisaties en diensten. Het gaat hierbij om vragen om de werking te komen voorstellen alsook om vragen om het geven van vorming. Voor de vorming is een interactief pakket ontwikkeld: “De boekentas van Abdi”. Hiermee worden de structurele linken tussen armoede en onderwijs aangetoond aan de hand van heel concrete voorbeelden uit de Katrol-praktijk zoals: onbetaalde schoolrekeningen, de schooltoelage, de communicatie tussen scholen en kwetsbare gezinnen. • Publicaties 2013 Journaliste Cathy Galle (Knack) heeft in november een middag meegelopen met Katrol student Nando Lagaet. Over haar bevindingen heeft ze een artikel gepubliceerd in De Knack. Journalist Rudi Rotthier heeft een vormingsavond van studenten bijgewoond. Tevens is hij in gesprek gegaan met een mama van een Katrol-gezin. Door omstandigheden kon het initiële artikel niet tijdig worden gepubliceerd. Er is alsnog een overkoepelend artikel verschenen waarin de Katrol Gent wordt benoemd. - Knack, 27 november 2013: “Student en engagement. 70.000 potentiële weldoeners”. Cathy Galle. - De Morgen, 28 december 2013: “De lange, trage weg uit de armoede”. Rudi Rotthier. - http://www.demorgen.be/dm/nl/989/Binnenland/article/detail/1764894/2013/12/28/ De-lange-trage-weg-uit-de-armoede.dhtml In 2013 hebben stagiaires binnen de Katrol Gent de volgende bachelorproeven afgerond: - Natasha Foket (2013). Evalueren kan je leren! Het ontwikkelen van een evaluatie-instrument ter afronding van een ondersteuningsperiode bij maatschappelijk kwetsbare gezinnen. Scriptie voorgedragen tot het bekomen van de graad van Bachelor in de Orthopedagogie – HoGent. - Patrick Blomme (2013). Geld is de blom, wie het niet heeft, zucht er om. Hoe kan een vereniging gericht op zoek gaan naar financiële steun? Bachelorproef voorgedragen tot het behalen van het diploma Sociaal werk, Syndicaal werk – Arteveldehogeschool.

30

Stad Gent Gentse Overlegtafel (GOT) De Gentse Overlegtafel is een samenwerkingsverband tussen de drie Gentse erkende Verenigingen waar armen het woord nemen, Samenlevingsopbouw Gent en de stedelijke Cel Armoedebestrijding. De basis van de samenwerking is de bundeling van krachten van de GOT-partners om een gezamenlijke lokale beleidsbeïnvloedende werking op te bouwen en samen naar buiten te komen in de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting. De Gentse Overlegtafel vergaderde in 2013 op 11 maart, 3 juni, 11 september, 11 december. Op de agenda stonden o.a. - inbreng en participatie in het armoedebeleidsplan - de vrijetijdspas - 17 oktober - rol van de Verenigingen en Samenlevingsopbouw in het kader van de armoedetoets - mandaten in Lokaal Sociaal Beleid - afspraken i.v.m. vertegenwoordiging in Vlaams Netwerk - bespreking nieuwe bestuursakkoord De drie Gentse Verenigingen waar armen het woord nemen stelden zichzelf voor aan de nieuwe schepen armoedebestrijding en OCMW-voorzitter Rudy Coddens op 7 mei 2013.

Stedelijke Cel Armoedebestrijding Armoedebeleidsplan OCMW Gent maakte, als regisseur van het armoedebestrijding, een armoedebeleidsplan op voor de Stad Gent. Om tot een gedragen plan te komen, werd er inbreng gevraagd van diverse actoren. Er werd een wetenschappelijk kader opgemaakt, een omgevingsanalyse, een visie op armoedebestrijding en uiteindelijk doelstellingen en acties. De BMLIK werkte mee aan de inbreng in het armoedebeleidsplan. We bespraken dit zowel op de Gentse Overleg Tafel als op de inspraakvergadering, georganiseerd door de Stad Gent. Ook op 17 oktober werd er inbreng geleverd op de dialoogtafels. Kernnetwerk Vrijetijdsparticipatie Stad Gent schaart zich achter het streefdoel om mensen in armoede te stimuleren om deel te nemen aan activiteiten zoals sport, cultuur en jeugdwerk. Dit initiatief kadert in het Participatiedecreet van 18 januari 2008 van de Vlaamse Regering en betreft de uitvoering van de Afsprakennota Vrijetijdsparticipatie 2009- 2013. De BMLIK werkte mee aan de evaluatie van deze afsprakennota. We maakten ook mee de nieuwe Afsprakennota op. We zijn verheugd om te horen dat er vanaf 2014 werk zal gemaakt worden van de invoering van de vrijetijdspas. 31

De Beweging is, als erkende Vereniging waar armen het woord nemen, vertegenwoordigd in het Kernnetwerk. Andere partners zijn: SIVI, De Zuidpoort vzw, diverse diensten van de Stad Gent, OCMW, Samenlevingsopbouw Gent en KRAS. Op basis van een verhouding van de kostprijs kan de gebruiker, mits te voldoen aan bepaalde voorwaarden, genieten van een tussenkomst van 80% van de totale kostprijs van deelname aan activiteiten die vallen onder het thema jeugd, sport en cultuur. (Reglement 80/20). Er wordt onderscheid gemaakt tussen enerzijds individuele en groepsdeelname en anderzijds passieve en actieve deelname. Deze regeling kent elk jaar een stijgend succes ook bij de gezinnen van de Beweging. Onze gezinnen kunnen bij de Beweging hun bewijsstukken indienen en wij vervullen voor hen alle formaliteiten, inbegrepen het terugbetalen van de 80 % tussenkomst. Op regelmatige basis worden ook tickets ter beschikking gesteld aan de prijs van 1,00 euro. De Beweging maakt hiervan dankbaar gebruik om groepsuitstappen te organiseren (bvb. Odegand). Uiteindelijk was deze 80/20 slechts een overgangsmaatregel. In 2013 bleven we ijveren om een vrijetijdspas in te voeren. Deze pas zou het vrijetijdsaanbod nog toegankelijker maken en de gebruiker zou de korting onmiddellijk verkrijgen. Daarnaast zouden de sociale organisaties op die manier ontlast worden van de administratieve beslommeringen.

Jeugddienst Stad Gent De BMLIK werkte mee in het project Onbekend is Onbemind. Samen met de verschillende jeugdbewegingen, de jeugddienst van Stad Gent, Uit de Marge, Brede Schoolen en andere partners namen we het vakantie-aanbod van de jeugddienst onder de loep. We werkten mee aan filmpjes en materiaal om dit aanbod zo laagdrempelig mogelijk kenbaar te maken. Daarnaast werkten we ook samen met de jeugdbeweging een vorming uit voor de diverse jeugdbewegingen in Gent. Mensen in armoede vertelden over hun ervaringen in jeugdbewegingen en gaven tips om de werking zo toegankelijk mogelijk te organiseren. Deze vorming vond plaats op 8 november 2013.

Lokaal Overlegplatform Basis- en Secundair onderwijs In voorbereiding van de nieuwe start van de werkgroep onderwijs hadden we een gesprek met de LOP-deskundige basisonderwijs en de LOP-deskundige secundair onderwijs. Daaruit bleek dat het nodig was om vanuit de armoedeverenigingen meer onze stem te laten horen. Een vrijwilligster van de Zuidpoort die ook meedoet in de werkgroep onderwijs volgt zoveel mogelijk de stuurgroep van het LOP-basisonderwijs en de voorzetgroep van het LOP secundair. Het personeelslid van de BMLIK gaat naar de werkgroep intermediairen en de werkgroep buitengewoon onderwijs.

32

Andere Gentse initiatieven Roppov We deden vooral beroep op Roppov voor informatie bij individuele vragen van ouders over hun rechten. Ingrid Crabbe luisterde op een gezinsbijeenkomst naar de vragen en bekommernissen van ouders. We hadden dit samen met haar en Sabine Burgelman van De Boei voorbereid. Een ouder en hulpverlener woonden een teamvergadering bij om te horen hoe ze de ouders die lid zijn van de BMLIK nog beter kunnen bereiken.

Gensh (Gents Netwerk Sociale Huurders) We namen met een aantal mensen in armoede deel aan de dag van de sociale huurder in het buurtcentrum Rabot. Het thema was leegstand van sociale huurwoningen. Een aantal van de voorstellen die we vorig jaar aan het GENSH hadden meegegeven, werden opgenomen in het debat met de sociale huisvestingsmaatschappijen. In kleine groepen konden we ook onze mening geven over leegstand. De mensen die mee waren hadden graag ook nog vragen gesteld aan Minister Van Den Bossche, maar daar was geen ruimte voor.

Projectgroep ‘Genoeg’ (samenwerkingsverband tussen ABVV, ACV en Samenlevingsopbouw Gent) Aan de projectgroep “Genoeg” die werkt rond beeldvorming over werkloosheid namen drie mensen in armoede van de BMLIK verder deel.

Welzijnsoverleg Gent-Centrum Sinds vorig jaar nemen we ook deel aan het Welzijnsoverleg van Gent-centrum georganiseerd door het OCMW. Zo krijgen we zicht op andere initiatieven en mogelijkheden en kunnen we onze eigen werking beter bekend maken.

Logo gezond + In februari 2013 vond de campagne “Gent houdt van borsten” plaats georganiseerd door Logo Gezond +. We probeerden vrouwen op te roepen om deel te nemen aan een infonamddag met een radiologe in het dienstencentrum Horizon. Eén iemand in armoede is meegegaan. We hebben promotie gevoerd voor de andere activiteiten zoals de tentoonstelling in Sint-Amandsberg. De kaartjes en infobrochures lagen zichtbaar in de vergaderzaal.

33

Ander Overleg en Samenwerking Samenlevingsopbouw Gent In 2013 werkte de BMLIK vooral samen met Samenlevingsopbouw in de Gentse Overleg Tafel. Ook op 17 oktober was Samenlevingsopbouw een sterke partner. Daarnaast werkten we samen als partners in het kernnetwerk vrijetijd van de Stad Gent.

Provinciaal Coördinatoren Overleg / Zorgregio + In 2013 werd het overleg tussen de verschillende Oost-Vlaamse Verenigingen waar armen het woord nemen verder gezet, met ondersteuning van het Netwerk tegen Armoede. Volgende verenigingen namen deel: BMLIK, De Zuidpoort en Vzw Sivi uit Gent, PWO Wetteren, Wijkcentrum De Kring Eeklo, De Vrolijke Kring Ronse, Mensen voor Mensen Aalst, Teledienst Ninove, Welzijnsschakel Sint-Niklaas, Ommekeer Erpe-Mere. In 2013 kwamen we op volgende momenten samen: 14 januari, 6 mei en 10 oktober. Op de agenda stond o.a. - nieuws vanuit het Vlaams Netwerk/ Netwerk tegen Armoede : * verslag uit de RvB * verwachtingen naar ondersteuning * actie in Brussel op 30 september - erkenning 2013 - 17 oktoberactiviteiten in Oost-Vlaanderen - voorbereiding overleg met de provincie - samenwerking met Samenlevingsopbouw, CAW, Vorming Plus, … - nieuws uit de verenigingen - toelichting onderzoek VLAS rond JONG! onderzoek

ATD Vierde Wereld Vanuit Gent werkten we vooral samen in het kader van de film ‘Joseph, de rebel’.

34

Netwerk tegen Armoede Algemene Vergadering Als erkende Vereniging waar armen het woord nemen is de vzw BMLIK lid van het Netwerk tegen Armoede en dus ook van de Algemene vergadering. Er was een algemene vergadering op 25 april en op 24 oktober 2013. Belangrijke agendapunten waren, naast de statutaire verplichtingen en de goedkeuring van het werkingsverslag en het financieel verslag 2012, de voorstelling van het project Armoede Gekleurd en het programma van 10 jaar Netwerk tegen Armoede. In oktober werden ook het jaarplan en de begroting 2014 goedgekeurd. Op 21 juni namen we met een ganse groep uit Gent deel aan het Feest van 10 jaar Netwerk.

Raad van Bestuur De BMLIK vertegenwoordigt (in tandem) de Verenigingen waar armen het woord nemen uit Gent in de Raad van Bestuur van het Netwerk tegen Armoede. Deze vergaderingen vonden plaats op 17 januari, 29 maart, 18 april, 16 mei, 29 augustus, 3 oktober en 12 december 2013 in Brussel. Belangrijke agendapunten, naast de opvolging van financiële en personeelsaangelegenheden , waren: - stand van zaken juridisch project en projecten ivm energie, mobiliteit, wonen, cultuurparticipatie, gekleurde armoede, … - ondersteuning van de Verenigingen door het Netwerk: kader en stand van zaken, - Sociale Innovatiefabriek, Platform Decenniumdoelen, Ieders Stem Telt : rol van het Netwerk - jaarplan en begroting 2014 - fondsenwervingssporen en samenwerking met bedrijven - Kinderarmoedefonds: standpunt en rol van het Netwerk - 10 jaar Netwerk tegen Armoede : voorbereiding en evaluatie - nieuwe lidmaatschappen (Betonne Jeugd, Arm in Arm) - bespreking tekst ‘Beleidsdialoog’ - memorandum Verkiezingen 2014

Forumdagen Forumdag ‘herverdeling’ 23 mei 2013 De BMLIK nam deel aan de forumdag rond herverdeling. We waren met 150 aanwezigen, en gingen in gesprek met vakbondsmensen. Welke herverdelingsmechanismen zijn er? Hoe werkt de sociale zekerheid? Hoe herverdelend is ons belastingssysteem? Belastingen en sociale zekerheid werken wel degelijk herverdelend in ons land, zo blijkt, maar lang niet voor iedereen. Heel wat mensen in armoede merken maar heel weinig van de herverdelingsmechanismen in ons sociaal model. Uitkeringen blijven vaak ver onder de armoedegrens. Sociale zekerheid en fiscaliteit zitten in België bovendien bijzonder ingewikkeld in elkaar. Dat maakt het heel ondoorzichtig voor veel mensen. Een even groot probleem is de onderbescherming. Mensen krijgen hun rechten vaak niet gerealiseerd door de ingewikkelde papiermolen, omdat ze slecht geïnformeerd zijn of omdat de voorwaarden zeer ingewikkeld zijn. Een doorgedreven automatische 35

toekenning van rechten, zoals bijvoorbeeld het OMNIO-statuut, moet daarom dringend op de agenda komen van de verschillende overheden, zowel Vlaams als federaal. Forumdag ‘In dialoog gaan met de samenleving’ 19 november 2013 We namen met drie mensen in armoede deel aan de Forumdag over “In dialoog gaan met de samenleving”. We volgden de werkwinkel over communicatie. Het was de bedoeling om het traject dat we gelopen hebben in de vereniging met het thema “waardige uitvaart” in te brengen. In de namiddag splitsten we ons op en volgden twee verschillende workshops o.a. over vorming en in dialoog gaan. Het was een ander soort Forumdag waar we heel wat ideeën kregen over hoe andere verenigingen werken.

Intervisie Uitwisseling tussen de groepswerkers van Verenigingen waar armen het woord nemen is zeer belangrijk. Daarom organiseert het Netwerk tegen Armoede regionale intervisiegroepen. Werkers van de Oost-Vlaamse Verenigingen komen op geregelde tijdstippen samen om ervaringen uit hun werkingen uit te wisselen. Ook de BMLIK neemt deel aan deze intervisie. We ervaren dit als leerrijk, helaas kunnen we wegens tijdsgebrek niet elke keer aanwezig zijn.

Overleggroep wonen, water en energie De BMLIK nam in 2013 twee maal deel aan de overleggroep wonen, water en energie van het Netwerk tegen Armoede. We stelden onze enquête rond ‘sociaal tarief voor energie’ voor. Daarnaast leverden we ook input voor het memorandum opgemaakt in de overleggroep.

Overleggroep onderwijs Sinds de start van de werkgroep onderwijs nemen we telkens met 2 à 3 mensen in armoede deel aan de overleggroep onderwijs van het Netwerk. In 2013 ging dit over twee vergaderingen. De focusgroep hoger onderwijs met medewerkers van de VLOR over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs ging door in de BMLIK. Twee mensen van onze werkgroep deden hier aan mee. Op het verticaal overleg met mensen van het Kabinet onderwijs in Brussel deed iemand van de werkgroep een inbreng rond de maximumfactuur in de eerste graad secundair en de digitalisering van het onderwijs. Het personeelslid nam ook deel aan de intervisie georganiseerd voor alle werkers die met onderwijs bezig zijn in de verenigingen.

36

Getuigenissen 17 oktober 2013 Getuigenis door de heer Rudy Coddens, OCMW voorzitter en schepen van Seniorenbeleid, Werk en Armoedebestrijding van de stad Gent samen met een spreker met armoede-ervaring van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen uit Gent Geachte dames en heren, op mijn beurt welkom. We hoorden hier net een getuigenis van mensen op zoek naar een goede en betaalbare woning. De impact van een slechte woning is niet te onderschatten. Vaak lijdt de gezondheid hieronder en zorgt het voor spanningen in het gezin. Armoede is geen eenvoudige zaak, maar complex en het raakt vele levensdomeinen. Als OCMW voorzitter én als schepen van armoedebestrijding vind ik een integrale aanpak op diverse levensdomeinen van groot belang. Het OCMW moet hierin een belangrijke rol spelen door eigen acties uit te werken. Maar het OCMW moet als regisseur van het armoedebeleid verder gaan. Samen met de vele partners binnen de stadsorganisatie en daarbuiten. Het is vanuit deze dubbele bevoegdheid dat ik overtuigd ben dat we het verschil kunnen maken. Daarom zijn we nu volop bezig met de opmaak van een Gents Armoedebeleidsplan voor 2014-2019. Ik streef ernaar dat Gentenaars ten volle kunnen participeren aan de samenleving, en dit op tal van levensdomeinen. Dit kan enkel door de dienstverlening en zorg nog toegankelijker te maken en ook op andere beleidsdomeinen sterk te sensibiliseren en te ijveren voor aandacht hiervoor. Ik wil extra inzetten op de aanpak van kinderarmoede, want ieder kind verdient maximale kansen. Bovendien zijn net de kinderen de hefbomen om generatiearmoede te doorbreken. Een menswaardig budget is het begin van de strijd tegen armoede. De bedragen van de sociale uitkeringen, zoals een leefloon en van de minimumlonen liggen vaak te laag om menswaardig te kunnen leven. Huisvesting neemt een steeds grotere hap uit het maandelijkse budget, waardoor meer mensen het moeilijk krijgen om rond te komen, ook zij die een voltijdse job hebben. Sommige mensen krijgen het extra moeilijk na een echtscheiding of bij langdurige ziekte en staan plots voor serieuze financiële problemen. Meer en meer mensen geven aan dat ze onverwachte grote kosten niet kunnen dragen. We willen dit aanpakken door mensen maximaal te ondersteunen om onder andere hun kansen naar werk te vergroten. We willen informeren over rechten op een premie, subsidie of een uitkering maar ook ervoor zorgen dat er maximaal automatische rechtentoekenning mogelijk is, zodat deze middelen toekomen bij die die het echt nodig hebben. Ook zal het Gentse OCMW initiatief nemen om de aanvullende steun te hervormen en het budget te verhogen. We willen deze strijd tegen armoede aangaan samen met de vele sociale organisaties in Gent en met Gentenaars met en zonder armoede-ervaring. Het is uiterst belangrijk dat mensen met armoede-ervaring kunnen meewerken aan de opbouw en de uitvoering van een gecoördineerd armoedebeleidsplan. We moeten ook een breder maatschappelijk draagvlak uitbouwen rond armoedebestrijding en een evenement zoals vandaag draagt hiertoe bij. Hopelijk heeft u deze namiddag deelgenomen aan de dialoogtafels die hier plaatsgevonden hebben. 37

Ik heb alvast belangrijke zaken onthouden uit de dialoogtafels die we zullen meenemen in ons beleidsplan. Beste mensen, momenten als vandaag blijven belangrijk om nog meer Gentenaars te activeren in deze strijd tegen armoede. Daarom roep ik jullie ook allemaal op: Vecht mee tegen armoede, omdat het een onrecht is. Want samen kunnen we het verschil maken! In onze vereniging hebben wij hard gewerkt rond het thema ‘veiligheid in de woning’. We hebben vooral gekeken naar het effect dat een onveilige woning heeft op ons gezin en onze kinderen. We vinden het belangrijk om onze bevindingen met jullie te delen, want de strijd tegen armoede is een strijd die we samen moeten voeren. “Wij woonden vroeger in een privé woning. We huurden een verdieping van een eigenaar. Daar woonden we dicht op elkaar. We hadden maar 1 slaapkamer, waar we met onze dochter samen moesten slapen. Dat was niet gemakkelijk. Er was ook geen plaats waar ze rustig haar huiswerk kon doen. Ondertussen wonen wij in een sociale woning. Daar heeft onze dochter veel plaats. Nu heeft ze een eigen slaapkamer. Het is veel aangenamer om zo te wonen. Doordat we meer plaats hebben om te leven, zijn er ook veel minder spanningen in ons gezin. Weinig mensen staan daarbij stil.” Wonen in een veilige woning zorgt voor veel meer rust: “Dat je je kinderen niet constant in de gaten moet houden. Onze dochter mag niet alleen naar boven omdat de stopcontacten los zijn. Je hebt geen rust, je bent bang. In een veilige woning leef je de helft rustiger. De kinderen voelen zich ook beter. Als je gestresseerd bent kan je minder verdragen.” Vaak zijn woningen ook te klein: “Als ge te klein woont, hebben de kinderen geen ruimte genoeg en zijn ze ambetant. Als ge een kleine living hebt waar ge met 5 kinderen moet leven zit die vol. Kinderen moeten kunnen bewegen anders maken ze ruzie met elkaar en patat ‘t zit erop, dat geeft stress. Ze kunnen ook geen ganse dag met de blokjes spelen op een plekje van 1 steen groot. Ge kunt ze ook geen ganse dag op hun kamer steken, die is meestal nog kleiner dan de living.” Vaak zijn mensen in armoede afhankelijk van de verhuurder of de maatschappij. “Wij huren een huis via het sociaal verhuurkantoor. Het probleem is dat we zelf niets mogen veranderen. Dat is niet leuk voor de kinderen, want we mogen hun kamer bijvoorbeeld niet schilderen in de kleur die ze willen. Maar het zorgt ook voor veel stress, je bent altijd afhankelijk van het verhuurkantoor. Je moet vaak heel lang wachten eer je geholpen wordt, en ondertussen kruip je de muren op van de stress. Wat we ook heel lastig vinden is dat de woning niet geïsoleerd is. Daardoor kunnen we het huis niet verwarmen. We moeten elk jaar opleggen voor elektriciteit en gas. En dan hoor je overal dat je moet besparen en bezuinigen, maar je wilt toch een warm huis voor de 2 kinderen.” In deze getuigenis is het duidelijk dat wij vaak zelf weinig keuze hebben en afhankelijk zijn van anderen. Dat blijkt ook uit de volgende getuigenis. “Wij zaten allebei in een daklozencentrum. Mijn zoon woonde bij mij. Wij moesten toen zeer snel iets vinden, want anders zouden ze mijn zoon ergens anders plaatsen. Daarom hebben we snel gekozen voor onze woning. Ook al wisten we dat het dak lekte. Nu, 6 jaar later, zijn we nog steeds op zoek naar een andere woning. 38

“We zien dat de wachtlijsten heel lang zijn. Maar tegelijkertijd zien we ook dat er heel wat huizen aan het verkrotten zijn en er heel veel leeg staan ook sociale woningen. Voor ons is dat onbegrijpelijk. Wij kennen zoveel gezinnen die op zoek zijn naar een degelijke, betaalbare en veilige woning. We willen een oproep doen naar het bestuur om hier nog meer aandacht voor te hebben. Maar we willen ook huisbazen vragen om ons een kans te geven.”

Getuigenis door de heer Piet Saesen, vrijwilliger bij de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen in Oostende en bij vzw Daklozenwerking uit Oostende, samen met een spreker met armoede-ervaring van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen in Oostende Toen gewezen sportdokter Daniels op een dag in contact kwam met enkele mensen die buiten sliepen, vond hij dat niet kunnen. Op een camping kocht hij een caravan,waar die mensen de nacht konden doorbrengen. Algauw boden er zich meer daklozen aan en werden nog twee caravans aangekocht. Dit bleek een ideale oplossing voor daklozen. Overal waar ze konden hielpen ze mensen met het opslaan van tenten of deden ze andere kleine klusjes. In ruil kregen ze dan soms wat te eten. Ze voelden zich eindelijk nuttig. Na een tijdje werd de camping opgedoekt en stonden ze terug op straat. Toen Dr,Daniels langs het mercatordok liep zag hij dat er een boot te koop stond. 'Dat is misschien de oplossing' dacht hij. De meeste eigenaars beschouwen hun boot als een soort buitenverblijf,waardoor de boten in het dok blijven. Een soort van camping op water. Algauw bleek dat de eigenaars van de andere boten niet wilden dat er in hun omgeving daklozen sliepen. Onder druk van de havendirectie verkocht dr,Daniels de boot. Een bouwpromotor die het verhaal in de krant las stelde een gebouw ter beschikking. Vanaf dat moment konden er 10 daklozen opgevangen worden. Doordat het stadsbestuur dit project niet wilde ondersteunen,werd er een V.Z.W. opgericht. V.Z.W. Daklozenwerking is een privaat initiatief die enkel met vrijwilligers werkt. Daar wij geen subsidies ontvangen zijn wij aangewezen op private giften. Eén dakloze heeft de sleutel. Hij opent om 18uur de deur. Om 10u s'morgens moet iedereen het pand verlaten. In het gebouw is er een minimum aan comfort. Eén kamer is verwarmd. Er staat een TV waar slechts 2 zenders kunnen bekeken worden. In de keuken is een micro-golf een kookplaat en een frigo. Voor voedsel moeten ze zelf kijken. Vaak kunnen ze beroep doen op de voedselbank of schenken de bakkers hun overschotten. Er is een minimum aan kleding voorradig. Ook is er de mogelijkheid tot het nemen van een douche. Geregeld komen er vrijwilligers langs om een praatje te doen,en te zien of alles nog O.K. is. De gasten die er verblijven zijn meestal van Belgische origine. Mensen die door allerhande tegenslagen op straat geraakt zijn en die voorlopig geen dak boven hun hoofd hebben. Mensen die op een wachtlijst staan voor een crisisopvang, of een opname in een psychiatrische inrichting of wachten op een 39

aangepaste woonvorm. Ook hebben we soms te maken met mensen die,na het uitzitten van hun gevangenisstraf,nergens terecht kunnen. Het is de bedoeling dat mensen die in de opvang verblijven, uiteindelijk doorstromen naar een aangepaste wooneenheid. Zo zien we dat de bevolking, op enkele gasten na, in 1 jaar totaal gewijzigd is. In tegenstelling tot de winteropvang bieden wij opvang gedurende het ganse jaar. Wij ijveren dan ook dat deze permanente opvang uitgebreid wordt, zodat meer daklozen er gebruik van zouden kunnen maken. We stellen dan ook voor dat er per wijk een pand zou worden opengesteld waar 2 of 3 daklozen, met ondersteuning door een straathoekwerker of maatschappelijk assistent kunnen verblijven.

Waardig wonen, een thema die op mijn lijf geschreven staat. Vandaar dat ik ook vanavond hierover wens te getuigen. Er zijn drie sleutelmomenten in mijn leven waarin ‘wonen’ voor mij niet vanzelfsprekend was. Toen bij ons thuis in 1973 brand ontstond, heeft dat op ons gezin een blijvend litteken achtergelaten. De eerste dagen na de brand hebben de mensen rond ons voor een oplossing kunnen zoeken. Je kent dat, bij vrienden en kennissen en vreemden, maar op de duur is dat ook niet leefbaar. Uiteindelijk kregen we een appartement toegezegd van de stad. Ondanks onze grote financiële kosten door de brand in onze woning, moesten we daar ook nog eens betalen. Dat noemen ze dan hulp in nood! In die tijd ging ik mijn communie doen, mijn kleedje was ook in die brand in vlammen opgegaan! Weg meisjesdroom! In die tijd hebben wij in enorme armoede geleefd. We hebben uiteindelijk meer hulp van vreemden gekregen dan dat we het van de nodige instanties kregen. Op school werd ik erdoor gepest omdat wij de middelen niet hadden om ons goed te kleden en we van dag tot dag leefden. Ondanks dit alles heeft mijn vader heel hard gewerkt om zijn gezin terug een thuis te geven, maar dit is maar gedeeltelijk gelukt. Een tweede moment was toen ik wegging van mijn man. Ik belandde in het ziekenhuis, ik kon niet meer terug en naar waar moest ik in godsnaam naar toe? Ik belandde op een studio te Bredene, die eigenlijk als vakantiewoning werd verhuurd dus had ik geen contract. Na een tijd moest ik daar ook buiten, van dag op dag, stond ik opeens op straat! Terug waren het mensen die ik niet kende die mij na 3dagen op straat onderdak hebben gegeven! Geen organisaties die mij steunden of hielpen zoeken naar een woonst of oplossing! Momenteel ben ik opnieuw op zoek naar een appartement. Ik woon nu nog op een appartement van een vriend, maar die vriendschap is voorbij. Ik heb dus gezocht, maar je moet een inkomen van ongeveer 1350€/maand kunnen voorleggen aan huisbazen. En wat krijg je ervoor terug ? Een heel kleine woonst. In één ruimte moet je eten, slapen, wassen, leven…Ik ben iemand die ademruimte nodig heb. 40

Bij andere huisbazen geraak ik dan niet binnen, omwille van mijn hondje. Zonder mijn hondje ga ik nergens. Wonen, voor vele mensen iets vanzelfsprekends… Een thuis, een dak boven mijn hoofd, iets waar wij niet altijd zeker van zijn… Dank u voor het luisteren .

Getuigenis door mevrouw Lut Vael, Samenlevingsopbouw Gent, samen met een spreker met armoede-ervaring van vzw SIVI 1. Ik ben Mieke. Ik spreek hier vandaag als participante van vzw SIVI en als enthousiast groepslid van de CLT-bewonersgroep. Ik wil hier vandaag getuigen over mijn eigen situatie niet omdat ik voor mijn situatie een oplossing wil vragen maar omdat ik in mijn vereniging veel mensen in dezelfde situatie ken. Ik wil een oplossing voor al die mensen. Dat is mijn motivatie om hier vandaag te getuigen. Wij, mensen in armoede, worden in een hokje gestopt: we dragen niet bij, we zijn profiteurs, we willen alleen maar krijgen en niet geven. Dat is een verkeerde perceptie. Ik werk mee in een Vereniging waar armen het woord nemen, ik ben actief lid van de CLT-bewonersgroep waarover ik straks meer wil vertellen, ik doe al mijn hele leven vrijwilligerswerk, ik heb een groot gezin grootgebracht, vijf eigen kinderen en vier pleegkinderen. Ik denk wel dat ik mag zeggen dat ik zinvolle arbeid heb verricht. Alleen heb ik er nooit een rechtvaardige vergoeding voor gekregen. Om het met de woorden van Paul Verhaeghe te zeggen: ik voel me dan een slachtoffer van de meritocratie! 2. DISCRIMINATIE OP DE HUISVESTINGSMARKT Door omstandigheden werd ik onlangs gedwongen om op zoek te gaan naar een nieuwe woning. Omdat het dringend was, was ik aangewezen op de private huurmarkt want op een wachtlijst voor sociale woningen kan je niet wonen. Eerst en vooral is het moeilijk zoeken naar woningen die qua prijs in aanmerking komen. Ik vertrok uit mijn vorige woning omdat ik niet langer 72% van mijn inkomen aan huur en EGW wou besteden. Ik wou dus wel een verbeterde situatie, anders moest ik niet verhuizen, dat kost immers ook altijd veel geld. Onder de 500€ is zo goed als niks te vinden wat kwalitatief een beetje in orde is. Dat is echter al 50% van mijn inkomen en dan ben ik nog beter af dan velen hier vandaag aanwezig. Zoeken naar een woning waar mijn alleenstaande dochter met haar kinderen en ikzelf zelfstandig onder dak konden vinden leek een goed idee. Je zou het een vorm van kangoeroewonen kunnen noemen. We konden zo zoeken in een prijscategorie die anders buiten ons bereik lag. Maar dat was buiten de waard gerekend: immokantoren gebruiken nu zelf de “1/3e van uw inkomen”-regel om mensen uit te sluiten die ze niet willen aanvaarden als huurder. Huisbazen gebruiken allerlei excuses en niet wettelijke uitsluitingsmechanismen om hun huis niet te moeten verhuren aan mensen die van een uitkering leven. Het allerlaatste excuus is altijd: het huis is ondertussen verhuurd. Als je later ziet dat de advertentie niet weg is, weet je ook wel hoe laat het is.

41

Lut: Discriminatie op de huisvestingsmarkt is een feit. Doordat mensen het nog te weinig rapporteren en aanklagen is het zeker een onderschat fenomeen. Het is ook niet wettelijk dat huiseigenaars vragen naar twee loonbrieven en bij gebrek daaraan weigeren te verhuren. Anderzijds begrijpt iedereen dat ook huiseigenaars willen dat de gevraagde huishuur kan worden betaald. Onze oplossing: De overheid moet ingrijpen in de huurprijsregulering. De verhoudingen tussen de aangeboden kwaliteit op de private markt en de gevraagde huurprijzen zijn buiten alle proportie. Er is een correctie nodig. De Stad Gent heeft in haar bestuursakkoord opgenomen dat zij waar mogelijk zelf initiatieven wil nemen om deze discriminatie tegen te gaan. We vragen dat zij daar niet mee wachten en onmiddellijk een taskforce aan het werk zetten om het probleem in kaart te brengen en samen met de slachtoffers te zoeken naar gepaste correcties. De aankomende verkiezingen bieden alvast de opportuniteit om verhoogde huursubsidies in combinatie met huurprijsregulering op de Vlaamse politieke agenda te zetten. Deze combinatie is de enige garantie op effectiviteit en om te vermijden dat de subsidies verdwijnen in de zakken van de verhuurders. 3. SAMENHUIZEN WORDT BESTRAFT IN PLAATS VAN GESTIMULEERD Ik wil hier benadrukken dat het in armoede terecht komen niet moeilijk is: voor elke mens met een bescheiden inkomen in deze samenleving komt het erop neer dat je niks mag tegen komen: geen scheiding, geen ziekte, geen faillissement, … Daarbij komt ook nog dat je niet anders mag zijn: geen kleurtje hebben, geen andere geaardheid, … Ik wil iets vertellen over wat “sociale fraude” genoemd wordt. Vele mensen in armoede zijn op elkaar aangewezen voor hulp in nood. De bestaande middelen die worden ingezet in de armoedebestrijding zijn immers ontoereikend: je kan geen menswaardig leven op een duurzame wijze uitbouwen als je tot een uitkering veroordeeld bent. Dus zoek je naar andere manieren om te overleven. Samenhuizen is daar één van. MAAR: wat voor mensen die werken en die het dus al beter hebben, WEL mogelijk is, is voor mensen in armoede niet toegestaan tenzij met nog maar eens inkomensverlies. De verschillende statuten die bepalen of je al dan niet samenwonend bent, maken het extra moeilijk om begrijpen voor de mensen zelf, maar alle regelgevingen gaan er schijnbaar van uit dat armen bewust frauderen om zichzelf te verrijken. Ik wil dit hier vandaag absoluut tegenspreken: we worden daar niet rijk van, we worden er wel een beetje minder arm van, en is dat niet net de bedoeling van armoedebestrijding? Een klein voorbeeldje om dit te illustreren: Een alleenstaande werkloze betaalt aan huishuur en EGW op een bepaald moment meer dan 72% van haar inkomen. Ze besluit een woning te delen met een andere alleenstaande met kinderen ten laste. Op basis van hun inkomen verdelen ze de huur en EGW-kosten en komen beiden tot 30% van hun inkomen. Als deze mensen werken, stelt zich geen enkel probleem. Als deze mensen niet werken, worden zij plots als samenwonend beschouwt en daalt hun inkomen in die mate dat hun woonkosten opnieuw onbetaalbaar worden. Dit is een pervers systeem en moet zo snel mogelijk verdwijnen uit de regelgeving! 42

Beleidsvoorstel: Het verdient nader onderzoek om na te gaan wat de Stad maar ook de andere overheden, de Vlaamse overheid en de Federale overheid op de korte termijn kunnen doen om samenhuizen ook voor mensen in armoede toegankelijk te maken zonder inkomensverlies. Ik geef een aantal zaken mee die dit dossier mee ondersteunen: • De Gentse ombudsvrouw signaleert in haar jaarverslag 2012 en ik citeer: “meer en meer klachten over wezenlijke problemen: de zoektocht naar een adres (domicilieadres of referentieadres), de zoektocht naar een betaalbare woning (meer en meer daklozen komen naar de ombudsdienst) en aangepast werk, de te complexe en trage bureaucratie voor dossiers over verblijfspapieren, de zoektocht naar een meer leefbare buurt (zwerfvuil, vandalisme, lawaai) en de behoefte aan alternatieve vormen van samenwonen.” • Een recent vonnis van de arbeidsrechtbank van Oudenaarde geeft een interpretatie aan artikel 110 van het werkloosheidsbesluit die voor ons dossier belangrijk is: het gaat met name over de interpretatie van een gemeenschappelijk huishouden voeren. De arbeidsrechtbank stelt in haar vonnis dat er niet kan gesproken worden over samenwoonst wanneer: o Elke bewoner beschikt over de meest elementaire en noodzakelijke voorzieningen die niet worden gedeeld, o Elke bewoner een reële huurprijs betaalt zodat er nagenoeg geen financieel voordeel is van het onder 1 dak wonen, o Er gedeelde maar ook niet gedeelde kosten kunnen voorgelegd worden. We denken dat dit belangrijke rechtspraak is die mogelijks een richtinggevende waarde voor een wijzigend beleid kan uitmaken. • Nu de Stad Gent in haar bestuursakkoord opgenomen heeft dat zij discriminatie op de huisvestingsmarkt daadkrachtig wil bestrijden en dat zij willen zoeken naar en ik citeer opnieuw: “ naar een vorm die kostendelend samenwonen onder bepaalde zorgvoorwaarden mogelijk maakt waarbij de negatieve effecten waar mogelijk vermeden worden” , denk ik dat we dringend deze handschoen moeten opnemen. Wat is hiervoor nodig? Wat zijn de mogelijkheden die de Stad ter beschikking heeft? Hoe kunnen we hier vooruitgang boeken? Uiteraard is de eis van afgelopen zondag: “Geen federale regering zonder optrekken van de uitkeringen tot de armoedegrens” hier evenzeer op zijn plaats. Maar de Stad Gent moet daar niet op wachten! Dit beleidsvoorstel kent in Gent immers een zeer grote gedragenheid: in 2006 reeds werd het geformuleerd als actiepunt binnen het lokaal sociaal beleid, in 2010 formuleerde de werkgroep Samenhuizen zijn suggestienota. We zijn klaar om verandering in de steigers te zetten.

4. Solidariteit is een werkwoord. Je bent niet solidair door een actie te ondertekenen, je moet er ook daadwerkelijk iets aan doen. Dat is wat mij zo aanspreekt in het CLT-project: ik word er uitgenodigd om mee na te denken vanuit mijn eigen ervaringen, om mee inspanningen te leveren, om zelf zaken uit te werken. Je moet niet wachten tot je zelf iets krijgt, wij nemen zelf de zaak in handen. We werken in solidariteit met anderen aan een echte oplossing. Ik vind het belangrijk dat wij ons echt kunnen engageren in dit project. We hebben een echte bijdrage te leveren. We kunnen zelf iets doen, we zijn actor in plaats van onze hand op te houden. Dat is wezenlijk belangrijk in dit project. Iedereen doet dit volgens zijn eigen krachten, maar niemand beoordeelt je hierop. 43

Het zou ons te ver leiden het hele Community Land Trust-verhaal hier voor te stellen. Het principe is eenvoudig: er wordt een groep gevormd waarin overheden, toekomstige bewoners en buurtorganisaties zich verbinden tot elkaar en samen woonprojecten gaan uitwerken. Het is de bedoeling woningen aan te kopen of te bouwen met de CLT. De koper kan de woning goedkoper verwerven doordat de grond eigendom blijft van de Trust. Belangrijk in het verhaal van vandaag is dat de CLT wonen betaalbaarder maakt, kwalitatiever, duurzamer en de toekomstige bewoners actief van bij het begin een plek geeft in hun eigen woonproject. Misschien nog meer dan het verwerven van een eigen woning is het effect van als mens mee aan tafel te zitten en samen oplossingen uit te werken een ongelooflijke opsteker voor mensen in armoede. We onderschatten als samenleving wat het met iemand doet om jarenlang je hand te moeten ophouden. We moeten dringend af van die vragende positie van mensen. De initiatiefnemers van de CLT Gent zoeken in ruime mate middelen en medestanders om de woonwensen van mensen in armoede daadwerkelijk te realiseren. Dit is een ambitieus experiment maar volgens mij ook een goed voorbeeld van effectieve herverdeling van middelen. 5. Ik vind de gedeelde verantwoordelijkheid en het evenwicht in de structuur van de CLT heel belangrijk. Deze bestaat voor 1/3e uit bewoners, voor 1/3e uit buurtorganisaties, voor 1/3e uit overheden en/of sponsors. Het is tegelijkertijd een oproep aan de politiek om mee aan tafel te komen zitten en zo mee in de boot te stappen, maar wij, mensen in armoede blijven aan het roer en dat voelt goed, zeer goed!

Oproep tot onderschrijven van de tekst op de Steen door de heer Geert Inslegers, Vlaams Huurdersplatform, samen met een spreker met armoede-ervaring ven de Zuidpoort vzw Deze oproep werd ondersteund door volgende getuigenissen: “Mijn zoon is gescheiden . Hij verblijft nu reeds 3 jaar in een opvangtehuis omdat hij geen betaalbaar huis vindt. Hij had een appartement gezien van een sociale huisvestingsmaatschappij dat reeds een 3 tal jaren leegstond. Maar hij had gezien dat ze het waren aan het renoveren en is gaan vragen of hij er mocht wonen. Maar hij kreeg als antwoord dat het enkel mocht bewoond worden door + 60 jarigen. Dus niet voor hem. Wij vonden dat een raar antwoord aangezien er ook jongeren in de andere appartementen woonden. Mijn zoon maakt geen kans en kan zo niet zelfstandig gaan wonen, hij heeft geen woning. Ondertussen moet hij elke dag van Sleidinge naar Gent komen om te werken. Ondertussen hebben we wel gehoord dat iemand die uit de gevangenis kwam wel na 3 maanden een woonst kreeg. Wij verstaan het niet en hebben het gevoel dat het niet eerlijk verloopt; de ene krijgt snel een woning en mijn zoon moet nu al meer dan 3 jaar wachten.” “Na 3 jaar op de wachtlijst te staan, kreeg ik plots bericht dat er mij een sociale woning was toegewezen. Voorwaarde, ik moest wel direct beslissen of ik ze nam of niet. Ik kon toch nog een paar dagen bedenktijd krijgen. Er was immers een probleem met mijn nog lopend huurcontract (privé) dat ik moest opzeggen. Gelukkig had ik een goede huisbaas, die begrip toonde voor mijn situatie. Daardoor heb ik 44

maar 1 maand dubbele huur moeten betalen, terwijl het normaal 3 maanden zou zijn.” “Ik huurde een woning in de privé en kreeg hiervoor een huursubsidie. Deze was in het begin aantrekkelijk genoeg om een huurcontract af te sluiten. Het eerste jaar kreeg ik € 180 per maand maar dit verminderde jaarlijks. Na 4 jaar kreeg ik nog € 50 per maand en vanaf het 5de jaar niets meer. Dit terwijl mijn huurprijs wel jaarlijks steeg omwille van de index. Dit betekende dat ik niet meer toekwam en mijn spaargeld moest aanspreken. Ik versta het niet in plaats van te helpen werd het alleen maar moeilijker. Met tot het gevolg dat ik op het moment dat mij een woning werd toegewezen ik geen geld meer had om eten te kopen, ofwel moest ik de sociale woning laten schieten maar dat wat zeker geen oplossing.” “Een moeder en haar zoon huren een huis in heel slechte staat. De huisbaas wil er niets aan doen. Dus zijn ze naar het gerecht gestapt. De uitspraak betekende dat ze maar de helft van de huur moesten betalen tot de woonst terug in orde was. Na die uitspraak is de woedende huisbaas op de zoon afgestapt en heeft hem fysiek aangevallen. Dat maakt de mensen bang.” “Bij mij worden de verwarmingstoestellen onderhouden door een privé firma die hiervoor een contract heeft afgesloten met de huisvestingsmaatschappij. Om de 2 jaar komen ze de gaskachels kuisen, dit gebeurd meestal met veel geweld. 2 jaar geleden werkte nadat zij langs waren gekomen de kachel op de bovenverdieping niet meer. Ik heb de firma aangesproken, maar ze konden mij niet helpen ik moest mij tot de huisvestingsmaatschappij richten. Ik ben naar hun bureau gestapt maar kreeg daar te horen dat ik een aangetekend schrijven moest maken met mijn klacht. Ik vroeg aan de bediende of zij dat niet voor mij kon doen, aangezien ik daar nu toch was, zij heeft dat gedaan. Maar tot vandaag heb ik niet meer gehoord. Dit jaar echter, tijdens het laatste onderhoud hebben ze het verwarmingstoestel in mijn living kapot gemaakt. Nu weet ik niet meer wat ik moet doen, zeker met de winter voor de deur.” “Met ons gezin – 2 volwassenen en drie kleine kinderen – hebben wij een inkomen van 1.500 euro per maand. Een goed en betaalbaar huis op de private huurmarkt is voor ons heel moeilijk te bekomen. Ofwel vraagt de huisbaas of je vast werk hebt en willen ze je loonfiches zien. Als we wel een woning vinden, is het vaak een woning van zeer slechte kwaliteit. Wij staan al 5 jaar ingeschreven op de wachtlijst voor een sociale woning. Hoe kunnen wij ons recht op wonen realiseren???”

45

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Het secretariaat is gehuisvest in het Huis van de Mensenrechten Nieuwebosstraat 3 - 9000 Gent tel. 09/224 12 15 - fax 09/233 10 63 Website : www.bmlik.be E-mail: [email protected] Openingsuren secretariaat maandag van 9 tot 16 uur dinsdag van 9 tot 16 uur donderdag van 9 tot 16 uur Gesloten van 15 juli tot 15 augustus

46

Financiële steun Lidmaatschap 2014 Uw lidmaatschap van de Beweging maakt het mogelijk dat de armsten in Gent en Oostende zich verder verenigen. Het is voor hen een hart onder de riem dat meer en meer mensen zich solidair verklaren met hun strijd tegen extreme armoede en uitsluiting. Door uw bijdrage schenkt u tevens een gratis abonnement aan gezinnen met een laag inkomen. Mensen met een laag inkomen zijn gratis lid en ontvangen automatisch hun lidkaart voor 2014. Als lid ontvangt u een lidkaart en tweemaandelijks ons tijdschrift en wordt u op de hoogte gehouden van de activiteiten van de Beweging. • Mensen met laag inkomen en kinderen ontvangen het tijdschrift gratis • Lidmaatschap: € 20 U kunt uw lidmaatschap hernieuwen door overschrijving op het rekeningnummer BE29-0682-0222-9364 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw met vermelding van Lid 2014. Mogen wij u vragen uw giften niet samen te storten met de betaling van een lidmaatschap of bestelling. Gelieve elke adreswijziging tijdig te melden. Wij verzekeren u dat alle door u bezorgde gegevens enkel voor eigen werking zullen worden gebruikt, te allen tijde door u kunnen worden geconsulteerd en zo nodig op uw verzoek worden verbeterd. IBAN: BE29-0682-0222-9364 SWIFT: GKCCBEBB Giften * Via een doorlopende opdracht Als u ons meer systematisch en voor langere duur wil ondersteunen, kan u een permanente opdracht geven aan uw bankinstelling. * Via gewone gift Giften kunnen gestort worden op rekening BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent, met vermelding ‘gift’. * Via belastingvrije gift Voor giften vanaf 40 Euro ontvangt u een fiscaal attest. Giften kunnen gestort worden op rekening BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent, met vermelding “gift”. Rechtspersonen vermelden bovendien hun BTW - nummer. In de loop van februari - maart ontvangt u dan uw attest. Mogen wij u vragen uw giften niet samen te storten met de betaling van een lidmaatschap of bestelling. De administratie der directe belastingen bepaalt: “Wanneer de overgedragen sommen geheel of zelfs gedeeltelijk de levering van een goed of de prestatie van een dienst vergoeden, mogen daarvoor geen kwijtschriften worden uitgereikt, noch voor de totaliteit, noch voor een gedeelte van de gestorte sommen. 47

Publicaties Bestelformulier publicaties

Algemeen

Prijs €

Lidmaatschap + abonnement tijdschrift

Aantal

Vanaf 20 €

Jaarverslag

7,50

Boeken

Prijs €

Recht op werk, recht op arbeid, recht op menselijke activiteit. Een dialoog tussen armste gezinnen van Gent en diensten uit de sector werkgelegenheid (2004) Recht op een goed gezinsleven. Een dialoog tussen armste gezinnen van Oostende en diensten uit de welzijnssector (2004)

10,00

10,00

Onderzoeksrapport 20 jaar Beweging

10,00

Recht op een behoorlijke huisvesting. Een dialoog tussen de armste gezinnen van Oostende en de diensten uit de woonsector (2005)

10,00

Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing (2007)

10,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede - boek

5,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede – boek + DVD

10,00

Fotoboek ‘Courage in kleur’ Armoede is een schending van Mensenrechten

20,00

Het belang van luisteren naar mensen in armoede – addendum 2009

3,00

In dialoog met het beleid 2012

3,00

DVD

Prijs €

DVD : De Beweging staat niet stil. Samen de armoede aanpakken. (2004) DVD: Het belang van Luisteren naar mensen in armoede (2008)

15,00 5,00

Algemeen totaal + verzendingskosten

48

voornaam - naam: ................................................................................................... organisatie: .............................................................................................................. adres: ..................................................................................................................... postnr. - gemeente: ................................................................................................. telefoon:.................................................................................................................... U kunt bestellen door dit formulier op te sturen naar : Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw Huis van de Mensenrechten, Nieuwebosstraat 3, 9000 GENT Tel. 09/224.12.15 – Fax 09/233.10.63 – www.bmlik.be U mag uw bestelling ook per e-mail zenden naar [email protected] Dan krijgt u uw bestelling met een factuur en overschrijvingsformulier opgestuurd.

Permanente opdracht Als u ons meer systematisch en voor langere duur wil ondersteunen, kan u een permanente opdracht geven aan uw bankinstelling. Gelieve hiervoor onderstaand formulier in te vullen en gehandtekend aan uw bank te bezorgen. Hartelijk dank. Ik, ondergetekende, Naam: …………………………………………………….. Voornaam: ……………………. Straat en nr.: …………………………………………………………………………………. Postcode:…………………..Gemeente: ……………………………………………………. Rekeningnummer: …………………………………………………………………………… Geef hiermee de opdracht om op dag ………. van elke maand een storting uit te voeren van ……. euro (in woorden geschreven: ……………...……………………………….……...) met mededeling “regelmatige gift” op rekeningnummer BE54-0682-2442-6297 van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw, Nieuwebosstraat 3, 9000 Gent. Deze opdracht moet uitgevoerd worden vanaf (datum):………………………………… Datum en handtekening:

49

Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw vzw Partners tegen de Miserie Huis van de Mensenrechten Nieuwebosstraat 3 9000 GENT Tel. 09/224.12.15 Fax 09/233.10.63 17 OKTOBER WERELDDAG VAN VERZET TEGEN EXTREME ARMOEDE Naam: Voornaam: Functie: Adres: Telefoon: IN DRUKLETTERS AUB Ik onderschrijf de tekst aangebracht op de marmeren gedenkplaat op het SintPietersplein te Gent. “Op 17 oktober 1994 zijn burgers van ons land, verdedigers van de rechten van de mens en de burgerlijke vrijheden op dit plein bijeengekomen met de levendige herinnering aan de strijd voor de menselijke waardigheid hebben zij hulde gebracht aan de slachtoffers van honger, uitsluiting en geweld. Omdat armoede geen noodlot mag zijn, hebben zij zich solidair verklaard met allen die waar ook ter wereld een gevecht leveren om uiterste armoede te beëindigen. Waar mensen gedoemd zijn in armoede te leven worden de rechten van de mens geschonden. Wij zijn verplicht ons te verenigen om die rechten te doen eerbiedigen.” Joseph Wrésinski. Met het onderschrijven van deze oproep wil ik tevens anderen aanmoedigen om op die dag stil te staan bij het onrecht van de grote armoede en extreme uitsluiting in de wereld. Datum: Handtekening

O Ik wil verder op de hoogte gehouden worden omtrent de activiteiten van de Beweging. O Ik help mee deze oproep ter onderschrijving van de bovenstaande tekst verspreiden. Wanneer u deze oproep persoonlijk kan onderschrijven, bezorg ons dit blad volledig ingevuld op bovenstaand adres.

50

Symbolisch aandeel IN DE WERKING VAN DE BEWEGING VAN MENSEN MET LAAG INKOMEN EN KINDEREN VZW Na 30 jaar werking met armste gezinnen in Gent en Oostende ontvangt de Beweging nog steeds onvoldoende financiële middelen van de verschillende overheden. Daarom hebben wij het initiatief genomen om symbolische aandelen te verkopen. Hoe steekt het in elkaar? U koopt voor € 100,00 of een veelvoud hiervan een symbolisch aandeel in de werking van de Beweging door dit bedrag te storten op de rekening van de vzw Partners tegen de Miserie BE02 – 2900 – 1593- 9040 (geen fiscaal attest). Vanaf de datum van de ontvangst van uw storting kan de werking van de Beweging drie jaar zonder interest op het bedrag een beroep doen. Na drie jaar wordt dit bedrag u terugbezorgd. U ontvangt een bewijs met het bedrag ter waarde van uw symbolisch aandeel ondertekend door de penningmeester van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen vzw en de voorzitter van de vzw Partners tegen de Miserie.

51